Top Banner
หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหห หหหหหห หหหหหห
263

สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

Nov 15, 2014

Download

Documents

melody44
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

หนั�งสื�อแนัวคำ��สือนัสืมเด็�จโต สืม�ธิ� ท�งสืงบ ถอด็จ�ต

Page 2: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ทรงพระเจร�ญ

พระร�ชด็��ร�สืคำ�ณธิรรมสื!"ประก�ร " การร�กษาอิ�สรภาพและความเป็�นไทยให้�ดำ�ารงม��นคงย�นยาวไป็ ถื�อิว"าเป็�นกรณี$ยก�จอิ�นส�าค�ญส'งส(ดำ นอิกจากต้�อิงอิาศั�ยการบร�ห้ารป็ระเทศัท$�ฉลาดำสามารถื และส(จร�ต้เป็�นธรรมแล�ว ย�งต้�อิงอิาศั�ยความร"วมม�อิสน�บสน(นจากป็ระชาชนท�/งป็ระเทศัดำ�วย ค�อิป็ระชาชนแต้"ละคนจะต้�อิงขวนขวายสร�างสรรค1ป็ระโยชน1 และดำ�ารงอิย'"ในค(ณีธรรมอิ�นสมควรแก"ฐานะขอิงต้น ค(ณีธรรมท$�ท(กคนควรจะศั4กษาและน�อิมน�ามาป็ฏิ�บ�ต้�ม$อิย'"ส$�ป็ระการ

ป็ระการแรก ค�อิการร�กษาความส�จ ความจร�งใจต้"อิต้�วเอิง ท$�จะป็ระพฤต้�ป็ฏิ�บ�ต้� แต้"ส��งท$�เป็�นป็ระโยชน1และเป็�นธรรม ป็ระการท$�สอิง ค�อิการร' �จ�กข"มใจต้นเอิง ฝึ8กใจต้นเอิงให้�ป็ระพฤต้�ป็ฏิ�บ�ต้�อิย'"ในความส�จ ความดำ$น�/น ป็ระการท$�สาม ค�อิการอิดำทน อิดำกล�/น และอิดำอิอิมท$�จะไม"ป็ระพฤต้�ล"วงความส�จส(จร�ต้ ไม"ว"าจะดำ�วยเห้ต้(ป็ระการใดำ

Page 3: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ป็ระการท$�ส$� ค�อิการร' �จ�กละวางความช��ว ความท(จร�ต้และร' �จ�กสละป็ระโยชน1ส"วนน�อิยขอิงต้น เพ��อิป็ระโยชน1ส"วนให้ญ"ขอิงบ�านเม�อิง

ค(ณีธรรมส$�ป็ระการน$/ ถื�าแต้"ละคนพยายามป็ล'กฝึ9งและบ�าร(งให้�เจร�ญงอิกงามข4/นโดำยท��วก�นแล�ว จะช"วยให้�ป็ระเทศัชาต้�บ�งเก�ดำความส(ข ความร"มเย:น และม$โอิกาสท$�จะป็ร�บป็ร(งพ�ฒนาให้�ม��นคงก�าวห้น�าต้"อิไป็ดำ�งป็ระสงค1 " พระราชดำ�าร�สขอิงพระบาทสมเดำ:จพระเจ�าอิย'"ห้�วภ'ม�พลอิดำ(ลยเดำช ในพระราชพ�ธ$บวงสรวงสมเดำ:จพระบ'รพมห้ากษ�ต้ร�ยาธ�ราชเจ�า งานเฉล�มสมโภชกร(งร�ต้นโกส�นทร1ครบรอิบ 200 ป็< ณี พล�บพลาพ�ธ$ท�อิงสนามห้ลวง ว�นจ�นทร1ท$� 5 เมษายน พ(ทธศั�กราช 2525

ถว�ยก�ศล

ห้น�งส�อิเล"มน$/ ผู้'�เข$ยน เข$ยนข4/นมาจากป็ระสบการณี1ขอิงการอิ"าน เร$ยน ฟั9งร' �และป็ฏิ�บ�ต้�และเก:บป็ระสบการณี1จากการอิบรมส��งสอินต้ามแนวค�าสอินขอิงคร'อิ(ป็9ชฌาย1อิาจารย1ท(กๆพระอิงค1 ท(กๆท"าน ท"านท$�ไดำ�กร(ณีาถื"ายทอิดำแก"ผู้'�เข$ยน

ส"วนใดำท$�เป็�นความดำ$ท$�เป็�นก(ศัล ผู้'�เข$ยนขอิถืวายแดำ"คร' อิ(ป็9ชฌาย1 อิาจารย1ท(กๆพระอิงค1 ท(กๆท"าน

ส"วนใดำท$�ม$ผู้�ดำต้กบกพร"อิงล�วนอิาจเก�ดำข4/น เพราะผู้'�เข$ยนเร$ยนแล�วไม"จ�า ห้ร�อิย�งร' �ไม"ถื"อิงแท�จากบทเร$ยนผู้'�เข$ยนขอิน�อิมร�บความผู้�ดำแต้"ผู้'�เดำ$ยว และขอิขอิบค(ณีคณีะผู้'�ร"วมจ�ดำพ�มพ1 ฝึAายโรงพ�มพ1 ฝึAายเผู้ยแพร" และคณีะฝึAายว�ชาการท(กท"าน ณี โอิกาสน$/ดำ�วย

ก(ศัลจากการเผู้ยแพร" ห้น�งส�อิน$/ ขอิอิ(ท�ศั แดำ"ผู้'�ให้�ก�าเน�ดำ ผู้'�เล$/ยงดำ'มา ผู้'�อิ(ป็ถื�มภ1ต้ลอิดำจนเจ�ากรรมนายเวรท(กท"านดำ�วยเทอิญ ฯ

แสง อิร(ณีก(ศัล

Page 4: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต
Page 5: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต
Page 6: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

บทนั��

ท(กว�นน$/ มน(ษย1เราเก�อิบจะเร$ยกไดำ�ว"า อิย'"ในย(คแห้"งกล$ย(คอิย"างแท�จร�ง จะเห้:นไดำ�จากภาวะส�งคมท$�ว( "นวายย��งข4/นท(กๆว�น บรรยากาศัในส�งคมโลกมน(ษย1จ4งทว$ความต้4งเคร$ยดำย��งข4/น โดำยเฉพาะคนท$�อิย'"ในป็Aาคอินกร$ต้ก�าล�งถื'กบรรยากาศัดำ�งกล"าวบ$บร�ดำให้�เส$ยส(ขภาพทางจ�ต้อิย"างให้ญ"ห้ลวง

คณีะผู้'�จ�ดำท�าไดำ�เล:งเห้:นความส�าค�ญในอิ�นท$�จะต้�อิงช"วยก�นแก�ไขภาวะอิ�นเลวร�ายน$/ให้�ดำ$ข4/นดำ�วยการห้าว�ธ$การอิย"างง"ายๆ เพ��อิแนะน�าทางป็ฏิ�บ�ต้�ให้�จ�ต้สงบ ร�กษาผู้"อินคลายความต้4งเคร$ยดำขอิงจ�ต้และเป็�นจ(ดำแห้"งการฝึ8กจ�ต้ให้�เก�ดำสมาธ� ก"อิเก�ดำป็9ญญา ก"อิเก�ดำพล�งภายในกายช"วยเสร�มสร�างซ่"อิมแซ่มให้�ผู้'�ป็ฏิ�บ�ต้�ม$ร"างกายแข:งแรง ม$พลานาม�ยส(ขสมบ'รณี1ส�บต้"อิไป็

ในขณีะเดำ$ยวก�น ผู้'�ห้ว�งการฝึ8กสมาธ�ส'งข4/นก:จะไดำ�ศั4กษาเร��อิงการถือิดำจ�ต้อิ$กเร��อิงห้น4�งเพ��อิจะไดำ�เข�าใจเร��อิงการพ�จารณีา กายในกาย จ�ต้ในจ�ต้ ว�ญญาณีในว�ญญาณี ให้�ร' �ซ่4/งเข�าใจมากข4/น อิ�นจะม$ผู้ลต้"อิเน��อิง เข�าใจเร��อิงกฎแห้"งกรรม ว�ฏิฏิะสงสาร ว�ญญาณีม$จร�งห้ร�อิไม"

ส(ดำท�าย ศั4กษาเร��อิงผู้ลพลอิยไดำ�จากการฝึ8กสมาธ�ดำ�วย อิ�นจะเป็�นการเพ��มพ'นความร' �อิ$กแนวห้น4�ง ซ่4�งท"านสามารถืพ�ส'จน1ไดำ�ดำ�วยการทดำลอิงป็ฏิ�บ�ต้�

ห้น�งส�อิน$/ไม"ใช�เป็�นเพ$ยงทฤษฎ$ แต้"เป็�นห้น�งส�อิภาคป็ฏิ�บ�ต้�ท$�ท(กคนสามารถืป็ฏิ�บ�ต้�ไดำ�ดำ$ดำ�วยต้นเอิง โดำยป็ราศัจากอิ�นต้ราย เพราะเข$ยนดำ�วยภาษาง"ายๆเป็�นไป็ต้ามข�/นต้อินขอิงการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ลอิดำเล"ม จ4งห้ว�งว"า ห้น�งส�อิน$/จะช"วยให้�ท"านฝึ8กจ�ต้ให้�สงบไดำ�อิย"างแท�จร�ง

หล�กก�รอ(�นัหนั�งสื�อเล(มนั!)

ขอิให้�อิ"านต้ลอิดำต้ามล�าดำ�บให้�จบเล"มเท$�ยวห้น4�งก"อินแล�วจ4งอิ"านอิ$กเท$�ยวจนเข�าใจความห้มายขอิงแต้"ละข�/นต้อินเพ��อิเป็�นแผู้นท$�ป็ระกอิบการเดำ�นทาง ให้�ร' �ว"าท$�ใดำม$ห้ล(มม$บ"อิอิ�นอิาจจะท�าให้�เก�ดำอิ�นต้รายไดำ� แล�วป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามล�าดำ�บ ไม"กระโดำดำข�ามข�/นต้อิน ก:จะไดำ�ป็ฏิ�บ�ต้�ดำ�าเน�นไป็ดำ�วยดำ$

Page 7: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ต�กเต�อนัตนั

ต้นเต้�อินต้น ขอิงต้นให้�พ�นผู้�ดำ

ต้นเต้�อินจ�ต้ต้นไดำ� ใครจะเห้ม�อิน

ต้นเต้�อินต้นไม"ไดำ� ใครจะเต้�อิน

ต้นแชเช�อิน เต้�อินต้นให้�พ�นภ�ย

สล�ดำความช��วไดำ� เป็�นผู้ล

ป็ระกอิบชอิบแก"ต้น แน"วไว�

ใจบร�ส(ทธ�Eป็ราศัม'ล ท�นโทษ

ดำ�งฟัอิกผู้�าขาวให้� เพ��อิย�อิม ส$สวย

(ขอิงเก"า)

จากส(ภาษ�ต้และค�าพ�งเพยขอิงไทย

ห้น�า 1

ห้ย(ดำพ�จารณีา

ดำ"วนต้�ดำส�นใจ โง"เขลาเบาป็9ญญา

Page 8: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ไม"เอิาอิะไรเส$ยเลย เก�ดำมาไร�ค"า

…………………………………………

เช��อิม��นต้�วเอิงมากเก�นไป็เก�ดำอิ�ต้ราย4ดำม��นถื�อิต้น

จะมอิงไม"เห้:นความค�ดำเห้:นคนอิ��น

ท�าให้�เก�ดำช"อิงว"างไดำ�ง"าย

…………………………………………..

ศัร�ทธาแก"กล�าจ�ดำเก�นไป็โดำยไม"ใช�สต้�ป็9ญญาพ�จารณีา

จะล("มห้ลงเช��อิอิย"างงมงายไร�เห้ต้(ผู้ล ท�าให้�เส$ยการไดำ�

………………………………………….

ขอิเช�ญท"านห้ย(ดำพ�จารณีาก�บเรา แล�วเดำ�นไป็ส'"

“ท�งสืงบ ”

ห้น�า 2

ท"านเคร$ยดำมาท�/งว�น มาพ�กผู้"อินก�บทางสงบส�กว�นละ 10 นาท$

พ�จารณีาก"อินนอิน

ก"อินห้ล�บ ก"อินนอิน ให้�กราบบนห้มอิน 5 คร�/ง

ดำ�วยกราบระล4กถื4ง พระพ(ทธ 1 พระธรรม 1

พระสงฆ์1 1 บ�ดำามารดำา 1 คร'อิ(ป็9ชฌาย1อิาจารย1และผู้'�ม$

พระค(ณีท(กๆท"าน 1

Page 9: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

แล�วรวมจ�ต้น��งสงบคร' "ห้น4�ง น4กพ�จารณีาทบทวน

ย�อินห้ล�งต้�/งแต้"เช�าถื4งก"อินนอินว"า ท"านท�าผู้�ดำศั$ลข�อิไห้น

บ�าง และบ�าเพ:ญต้นให้�เป็�นป็ระโยชน1ต้"อิส"วนรวมห้ร�อิย�ง

ขอิให้�ท"านพ�จารณีาทบทวนแล�วป็ร�บป็ร(งต้นเอิง

ส'"ทางดำ$สมก�บท$�เขาเร$ยกมน(ษย1ว"า สื�ตว*ประเสืร�ฐ“ ”

ห้น�า 3

ภ�คำโลก!ยว�สื�ย เพ��อิฆ์ราวาส สาม�ญชน ท$�ย�งอิย'"ในโลก$ยะ

และเป็�นพ�/นฐานขอิงการฝึ8กจ�ต้ให้�ส'งข4/น

ว�ธ$ฝึ8กสมาธ�น$/เป็�นว�ธ$ง"ายๆ ท$�ไม"เร�นล�บซ่�บซ่�อิน

เป็�นว�ธ$ท$�เห้มาะก�บท(กเพศั ท(กว�ย

ช"วยร�กษาให้�ร"างกาย และจ�ต้ใจม$ส(ขภาพพลานาม�ยดำ$

เพ$ยงแต้"ท"าน

“ ศร�ทธิ�เช�"อม�"นั จร�งใจ หม�"นัฝึ/กฝึนัตนั ”

การฝึ8กสมาธ�น$/ไดำ�ป็ระโยชน1ท�/งการพ�ฒนาร"างกาย

และพ�ฒนาจ�ต้ใจดำ�งต้"อิไป็น$/

ห้น�า 4

Page 10: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ป็ระโยชน1จากสมาธ�เพ��อิพ�ฒนาร"างกาย

โครงสร�างอิว�ยวะส"วนต้"างๆขอิงร"างกายคนเราน�/น พอิจะแบ"งเป็�นกล("มให้ญ"ๆ ค�อิเส�นป็ระสาท กล�ามเน�/อิ และกระดำ'ก

อิว�ยวะเห้ล"าน$/แบ"งวงจรการท�างานห้ล�กๆ ดำ�งน$/

1. การห้ายใจและการย"อิยอิาห้าร เพ��อิดำ'ดำซ่4มไป็ ห้ล"อิเล$/ยงส"วนต้"างๆขอิงร"างกาย

2.การโคจรห้ม(นเว$ยนขอิงมวลสาร ท$�ถื'กดำ'ดำซ่4ม เข�าไป็ในร"างกาย

3.การข�บถื"ายขอิงเส$ยท$�ร "างกายไม"ต้�อิงการอิอิกไป็

การท�างานขอิงร"างกายเราน�/น ไม"ว"าจะค�ดำค�าน4งห้ร�อิเคล��อินไห้วก:ต้�อิงส�/นเป็ล�อิงอิาห้ารท$�ก�นเข�าไป็และเผู้าผู้ลาญอิากาศัดำ$ ค�อิอิอิกซ่�เจนให้�เก�ดำพล�งงาน

การท$�เราต้�อิงก�นอิาห้ารเพ��อิย"อิย และดำ'ดำซ่4มไป็ห้ล"อิเล$/ยงส"วนต้"างๆขอิงร"างกายน�/น แม�เราไม"ก�นอิาห้ารห้ลายว�นห้ร�อิอิดำน�/าเป็�นว�น เราย�งม$ช$ว�ต้อิย'"ไดำ�

ห้น�า 5

แต้"ถื�าเราอิดำกล�/นไม"ห้ายใจ ไม"ถื4ง 10 นาท$ เราก:ต้�อิงต้าย

คนเราน�/น ต้�/งแต้"เก�ดำมาร�อิงอิ(แว�ๆ ก:ต้�อิงการลมห้ายใจ จะเห้:นไดำ�ว"าคนเราเม��อิเร��มม$ช$ว�ต้ต้�/งแต้"อิย'"ในครรภ1มารดำาจนคลอิดำอิอิกมา ก:ต้�อิงการอิากาศัห้ล"อิเล$/ยง ร"างกาย แสดำงว"ามน(ษย1 ส�ต้ว1ห้ร�อิส��งม$ช$ว�ต้ต้ราบเท"าท$�ย�งม$ช$ว�ต้อิย'"ก:จ�าเป็�นต้�อิงการลมห้ายใจ ถื�าขาดำลมห้ายใจก:ไม"ม$ช$ว�ต้อิย'" แม�ลมห้ายใจเข�าไป็ห้ล"อิเล$/ยงร"างกายไม"เพ$ยงพอิ ร"างกายขอิงคน ส�ต้ว1และพ�ช ก:จะเก�ดำอิาการเจ:บป็Aวยห้ร�อิไม"เจร�ญเต้�บโต้ต้ามป็รกต้�

ดำ�งน�/น ลมห้ายใจจ4งม$ความส�าค�ญ ม$ค"ามห้าศัาลเป็�นส��งจ�าเป็�นส�าห้ร�บส��งม$ช$ว�ต้อิย"างย��ง ถื�าเราฝึ8กให้�ร"างกายเราม$การห้ายใจดำ'ดำ อิากาศัดำ$เข�าไป็ห้ล"อิเล$/ยง ร"างกายอิย"างเต้:มท$�สมบ'รณี1 และฝึ8กห้�ดำให้�อิว�ยวะภายในม$การบ$บร�ดำผู้ล�กดำ�นให้�

Page 11: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เล�อิดำท$�ต้กค�างอิย'"ในส"วนต้"างๆให้�ม$การห้ม(นเว$ยนดำ$ข4/น ก:จะผู้ล�กดำ�นถื"ายเทอิากาศัเส$ยอิอิกมามากดำ�วย การห้ายใจน$/ก:จะไดำ�ใช�เป็�นป็ระโยชน1ในการฝึ8กสมาธ�ต้"อิไป็

ห้น�า 6

ประโยชนั*จ�กสืม�ธิ�เพ�"อพ�ฒนั�ร(�งก�ยม!ม�กม�ย เช(นั

1. คลายความต้4งเคร$ยดำขอิงป็ระสาท

การฝึ8กสมาธ�เป็�นการฝึ8กให้�จ�ต้ใจสงบระง�บจากความว�ต้ก ก�งวล ท�าจ�ต้ใจให้�เป็�นห้น4�ง ต้� /งม��นม$สต้�ไม"ค�ดำฟั( Gงซ่าน จ�ต้ใจละจากความพยาบาทอิาฆ์าต้มาดำร�าย เม��อิน�/น ร"างกายเราก:จะแข:งแรงไม"เจ:บป็Aวย

สมอิงและป็ระสาทส"วนต้"างๆก:ไดำ�ร�บการพ�กผู้"อิน จากความสงบน�/น คลายความต้4งเคร$ยดำจากการท$�ต้�อิงท�า งานห้น�กอิย'"ต้ลอิดำเวลา ห้�วใจก:ไม"ต้�อิงส'บฉ$ดำโลห้�ต้มาก เป็�นการให้�โอิกาสแก"อิว�ยวะท$�ส�าค�ญเห้ล"า น$/ไดำ�พ�กฟัH/ นบ�างและย�ดำอิาย(การท�างานต้"อิไป็ไดำ�นาน ไม"เส��อิมสลายก"อินอิาย(ข�ยขอิงการเป็�นคนท$�เก�ดำมาใช�กรรม ท�าให้�ไม"เป็�นโรคป็วดำห้�วข�างเดำ$ยว ม4นศั$รษะ โรคป็ระสาท โรคนอิน

ไม"ห้ล�บ โรคห้�ดำห้อิบ โรคห้�วใจ โรคความดำ�นโลห้�ต้ส'งโรคกระเพาะอิาห้าร โรคป็วดำท�อิงเพราะป็ระสาทเคร$ยดำโรคท�อิงผู้'ก เป็�นต้�น

ห้น�า 7

2. ม$สต้�ส�มป็ช�ญญะ ค�อิเม��อิฝึ8กสมาธ�แล�ว จะท�าให้�ม$อิารมณี1 เย�อิกเย:นส(ข(ม ม$สต้�ก�าก�บให้�ร' �ส4กต้�วอิย'"ต้ลอิดำเวลา การป็ฏิ�บ�ต้�งาน ม$ความร�บผู้�ดำชอิบต้"อิการงานส'ง สามารถืแก�ป็9ญห้าการงานและป็9ญห้าช$ว�ต้ไดำ�อิย"างถื'กว�ธ$ เป็�นการป็Gอิงก�นไม"ให้�เก�ดำความผู้�ดำพลาดำเส$ยห้ายต้"อิงาน จ4งท�าให้�เป็�นคนท$�ม$ป็ระส�ทธ�ภาพในการท�างาน

ขณีะเดำ$ยวก�น ไม"เป็�นคนเผู้อิเรอิ เห้ม"อิลอิย สต้�เล��อินไห้ลไม"อิย'"ก�บต้�ว เป็�นการพ�ฒนาบ(คล�กภาพขอิงคนให้�ม$จ�ต้ใจสบาย สงบ เป็�นป็รกต้�ส(ข ห้น�าต้าผู้"อิงใส ม$ความสง"างาม น"าคบห้าสมาคม

Page 12: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

3.ม$จ�ต้ใจท$�เข�มแข:งห้น�กแน"นไม"ล�งเลสงส�ย

ค�อิ สามารถืสงบจากความค�ดำท$�ฟั( Gงซ่"านดำ�วยความค�ดำท$�เป็�นห้น4�งท$�จะว�เคราะห้1พ�จารณีาความเห้มาะสมขอิงงาน ท�าให้�ม$เป็Gาห้มายท$�แน"นอินจ4งเก�ดำความม("งม��นเพ$ยรพยายามท$�จะท�างานให้�ส�าเร:จอิย"างแน"วแน" ดำ�วยความว"อิงไว กระฉ�บกระเฉง และเม��อิพบป็ะป็9ญห้าเฉพาะห้น�า ก:สามารถืม$สต้�ย�/งค�ดำดำ�วยอิาการท$�ไม"ต้��นต้ระห้นกต้กใจ จ4งท�าให้�สามารถืแก�ไขเห้ต้(การณี1ค�บข�นจากร�ายให้�เป็�นดำ$ไดำ�

ห้น�า 8

ประโยชนั*ของสืม�ธิ�เพ�"อพ�ฒนั�จ�ตใจ

การเก�ดำเป็�นคนน�/นเป็�น ท(กข1 ความท(กข1เก�ดำข4/น โดำยไม"เว�นก�บ“ ”

คนรวยห้ร�อิคนจน คนม$ยศัฐาบรรดำาศั�กดำ�E ห้ร�อิชนช�/นกรรมาช$พ ดำ�งน�/น จ4งจ�าเป็�นท$�จะต้�อิงห้า ทางสงบ มาเป็�นโอิสถืระง�บและร�กษาต้นให้�พ�น ท(กข1 “ ” “ ”

“ ความท(กข1 เก�ดำข4/นเพราะคนเราไม"ม$ค�าว"า พอิ อิ�นการพอิน�/นจะเก�ดำ” “ ”

ข4/นต้"อิเม��อิคนๆ น�/นร' �จ�กวางต้�วไว�ในทาง สายกลาง แต้"จ�ต้ใจคนเราน�/นส"วน“ ”

มากจะเต้:มไป็ดำ�วยความย4ดำถื�อิอิย"างต้าบอิดำ ในความทะยาน อิยากไดำ�อิย"างเห้:นแก"ต้�ว จ4งยากท$�จะเก�ดำค�าว"า พอิ “ ”

ค�าว"า พอิ จะเก�ดำข4/นต้"อิเม��อิคนเราร' �จ�ก ห้ย(ดำ ท"านจะค�นพบส�จจะ“ ” “ ”

แห้"งความจร�ง ร' �จ�กควบค(มอิารมณี1 ข�ดำเกลาความค�ดำให้�ใสสะอิาดำ ไม"ให้�อิ�จฉาร�ษยา พยาบาท และอิยากไดำ�ขอิงคนอิ��น ความโลภ ความโกรธ ความห้ลง ย"อิมลดำละค"อิยๆ เบาบาง ท"านย"อิมม$ความส(ขบนรากฐานขอิงการท$�ร' �จ�ก พอิก�น “

พอิใช� พอิอิย'" ”

ห้น�า 9

แต้"การห้ย(ดำขอิงคนเราน�/นยากมาก นอิกเส$ยจากท"านไดำ�ควบค(มจ�ต้ให้�สงบระง�บไม"กระวนกระวาย จ�ต้เป็�นสมาธ� ท"านจ4งจะม$การ ห้ย(ดำ แล�วท"านก:จะ“ ”

พบ ทางสงบ ส"งผู้ลให้�ท"านเก�ดำป็9ญญาส�งวรเห้:น เมต้ต้า กร(ณีา ม(ท�ต้า “ ”

อิ(เบกขา เป็�นการลดำละก�เลส และค�/าจ(นเพ��อินมน(ษยชาต้�ดำ�วยก�น

Page 13: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

โลกท(กว�นน$/ถื�าท(กคนม$เมต้ต้า กร(ณีา ม(ท�ต้า อิ(เบกขาแล�ว ย"อิมสามารถืควบค(มอิารมณี1แห้"งโลภ โกรธ ห้ลง ไดำ�อิย"างแน"นอิน

สื�งคำมป2จจ�บ�นัเร�สื�ม�รถแบ(งได็4เป5นัสืองสื�ย

สื�ยหนั6"ง โลก!ยะ ม$ต้�วโกรธเป็�นก�เลสท$�ร �ายท$�ส(ดำ ถื�าท"านเผู้ลอิสต้�เม��อิใดำ โกรธง"าย โมโห้ร�ายมาก เท"าใดำแล�ว ท"านย��งจะม$โอิกาสเป็�นพวกขอิงป็Iศัาจ ซ่4�งเป็�นฝึAายอิธรรมมากข4/น และย��งเดำ�นเข�าใกล�ป็ากเห้วท$�จะต้กส'"ห้�วงนรกอิ�นม�ดำมนไร�สต้�ท$�มอิงเห้:นธรรมแห้"งการท�าความดำ$ห้ร�อิย�บย�/งใจในการกระท�าความช��ว ต้�วโกรธก:จะบ�นดำาลให้�ก"อิกรรมช��วไดำ�นานาป็ระการ สายน$/จ4ง

ห้น�า 10

จ�าเป็�นต้�อิงการการฝึ8กสมาธ�ให้�ม$สต้�ร' �ส4กต้�วอิย'"เสมอิ ท$�จะควบค(มอิารมณี1โกรธไม"ให้�เก�ดำข4/น

สื�ยสือง โลก�ตระ ม$ต้�วห้ลงเป็�นก�เลสท$�ส�าค�ญโดำยเฉพาะอิย"างย��งห้ลงย4ดำในภพ ในชาต้�สก(ล ลาภ ยศั ต้�ฉ�นน�นทา สรรเสร�ญ พยาบาท กามฉ�นทะ และในการต้�ดำก�เลสน$/ก:ต้�อิงม$สมาธ�เป็�นพ�/นฐานเช"นก�น ค�อิเม��อิจ�ต้พบทางสงบแล�ว จ4งใช�ช"วงเวลาสงบ ซ่4�งเป็ร$ยบเสม�อินก�เลสท$�เป็�นคล��นลมในทะเลแห้"ง ความค�ดำขอิงเราน�/นน��งสงบไป็ช��วขณีะห้น4�งจะเก�ดำภาวะผู้�วน�/าทะเลน��งเร$ยบเง$ยบสงบคล�ายแผู้"นกระจกเงาพร�อิมท$�จะสะท�อินความจร�งแห้"งส�จจะ ไดำ� ก:จะใช�บทป็ลงอิส(ภะป็ลงส�งขารจนร' �แจ�งเห้:นจร�งต้ามกฎแห้"งอิน�จจ�ง ท(กข�ง อิน�ต้ต้า และท(กข1ขอิงการเก�ดำ แก" เจ:บ ต้าย เห้:นภ�ยแห้"งว�ฎฏิะสงสาร เม��อิน�/น ท"านก:จะเดำ�นทางส'"มรรคผู้ล น�พพาน

ท�/งโลก$ยะ และโลก(ต้ระน�/น มาดำแม�นผู้'�ใดำเคยล�/มรสทางสงบแล�ว ท"านจะพบว"าแม�เง�นล�านก:จะห้าซ่�/อิทางสงบไม"ไดำ� เพราะทางสงบค�อิความส(ขส(ดำยอิดำท$�ต้�อิงป็ฏิ�บ�ต้�ดำ�วยการควบค(มจ�ต้ ให้�เป็�นสมาธ�จ4งจะไดำ�ป็ระสบ

ห้น�า 11

Page 14: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ดำ�วยต้นเอิง และทางสงบเท"าน�/น ท$�จะช"วยยกระดำ�บจ�ต้ขอิงท"านให้�ส'งข4/นพ�นจากการเกาะก�นขอิงต้�ว โลภ โกรธ ห้ลง และเป็�นการซ่"อิมสร�างให้�ร"างกายม$ส(ขภาพแข:งแรงดำ�วย

ดำ�งน�/น จ4งขอิเช�ญท"านท$�ม("งห้าความส(ขอิ�นแท�จร�ง เดำ�นทางไป็ก�บเราไป็ส'"ทางสงบ ณี บ�ดำน$/

ว�ธิ!ท!"จะปฏิ�บ�ต�ต(อไปนั!) เป5นัว�ธิ!ท!"ง(�ยท!"สื�ด็ซึ่6"งท(�นัเพ!ยงแต(อ(�นัหนั�งสื�อออก และปฏิ�บ�ต�ต�มก�จะได็4ผลแนั(นัอนั

ซ่4�งไม"ม$อิ�นต้รายห้ร�อิผู้ลร�ายก�บผู้'�ป็ฏิ�บ�ต้�แต้"อิย"างไร

ห้น�า 12

คำ��บ:ช�พระร�ตนัตร�ย

ก(อนัก�รปฏิ�บ�ต�กรรมฐ�นั

พ(ทธบ'ชา ธรรมบ'ชา ส�งฆ์บ'ชา ป็ฏิ�ป็9ต้ต้�บ'ชายะ

อิะระห้�ง ส�มมาส�มพ(ทโธ ภะคะวา

พระผู้'�ม$พระภาคเจ�าเป็�นพระอิรห้�นต้1 บร�ส(ทธ�Eห้มดำจดำจากก�เลสเคร��อิงเศัร�าห้มอิงท�/งห้ลาย ไดำ�ต้ร�สร' �ถื'กถื�วนดำ$แล�ว

อิ�เมห้� ส�กกาเรห้� ต้�ง ภะคะว�นต้�ง อิะภ�ป็'ชะยาม� ข�าพเจ�าขอิบ'ชา ซ่4�งพระผู้'�ม$พระภาคเจ�าน�/น ดำ�วยเคร��อิงส�กการะเห้ล"าน$/

(กราบห้น4�งคร�/ง)

สวากขาโต้ ภะคะวะต้า ธ�มโม

พระธรรมค�อิศัาสนา อิ�นพระผู้'�ม$พระภาคเจ�าแสดำงไว�ดำ$แล�ว

Page 15: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

อิ�เมห้� ส�กกาเรห้� ต้�ง ธ�มม�งอิะภ�ป็'ชะยาม�

ห้น�า 13

ข�าพเจ�าขอิบ'ชา ซ่4�งพระธรรมเจ�าน�/นดำ�วยเคร��อิงส�กการะเห้ล"าน$/

(กราบห้น4�งคร�/ง)

ส(ป็ะฏิ�ป็9นโน ภะคะวะโต้ สาวะกะส�งโฆ์

ห้ม'"พระสงฆ์1ผู้'�เช��อิฟั9งค�าส��งสอินขอิงพระผู้'�ม$พระภาคเจ�าป็ฏิ�บ�ต้�ดำ$แล�ว

อิ�เมห้� ส�กกาเรห้� ต้�ง ส�งฆ์�ง อิะภ�ป็'ชะยาม� ข�าพเจ�าขอิบ'ชา ซ่4�งห้ม'" พระสงฆ์1เจ�าน�/นดำ�วยเคร��อิงส�กการะเห้ล"าน$/ (กราบห้น4�งคร�/ง)

นะโมต้�สสะ ภะคะวะโต้ อิะระห้ะโต้ ส�มมาส�มพ(ทธ�สสะ

นะโมต้�สสะ ภะคะวะโต้ อิะระห้ะโต้ ส�มมาส�มพ(ทธ�สสะ

นะโมต้�สสะ ภะคะวะโต้ อิะระห้ะโต้ ส�มมาส�มพ(ทธ�สสะ

ห้น�า 14

ศ!ลเบ�)องต4นัท!"ต4องจด็จ��

ก�ยกรรม 3 คำ�อ

1. ห้�ามฆ์"าคนห้ร�อิส�ต้ว1ดำ�วยม�อิขอิงต้นเอิง ห้ร�อิส��งคนอิ��นฆ์"า

2. ห้�ามท�าการล�กทร�พย1ดำ�วยม�อิขอิงต้นเอิง ห้ร�อิ ส��งคนอิ��นล�กทร�พย1แทนต้น

3. ห้�ามท�าช'�ดำ�วยค'"เม$ยค'"ผู้�วเขา

Page 16: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

วจ!กรรม 4 คำ�อ

1. ห้�ามกล"าวค�าเท:จ

2.ห้�ามกล"าวค�าเพ�อิเจ�อิ

3.ห้�ามกล"าวค�าน�นทา

4.ห้�ามกล"าวค�าห้ยาบช�า

มโนักรรม 3 คำ�อ

1.ห้�ามม$จ�ต้อิ�จฉาร�ษยาเม��อิเห้:นผู้'�อิ��นไดำ�ดำ$กว"าต้น

2.ห้�ามม$ใจพยาบาท อิาฆ์าต้ เบ$ยดำเบ$ยน ผู้'�อิ��น

3.ห้�ามเห้:นคนอิ��นเป็�นคนไม"ดำ$ท�/งห้มดำ

ห้น�า 15

( กรรมท�/ง 10 อิย"างน$/ ค�อิศั$ลเบ�/อิงต้�นอิ�นเป็�นข�อิเต้�อินสต้�ไม"ให้�กระท�าในส��งท$�ไม"ดำ$ท�/งห้ลายท�/งกาย วาจา และใจควรแก"การส�งวรขอิงมน(ษย1ชาต้�ท(กขณีะจ�ต้ผู้'�ม$ศั$ลห้ร�อิร�บศั$ลแล�ว ต้�อิงไม"พยายามละเม�ดำและเม��อิท�าผู้�ดำศั$ลแล�วจะต้�อิงร' �จ�กส�าน4กผู้�ดำ เก�ดำความละอิายเกรงกล�วต้"อิบาป็ ม$ความอิดำทนเพ$ยรพยายามท$�จะใช�สต้�พ�จารณีาร' �เท"าท�นก�เลส ไม"ให้�กระท�ากรรมช��วร�ายเห้ล"าน$/ และไม"คอิยจ�บผู้�ดำผู้'�อิ��น เพ��อิเป็�นการช�าระล�างให้�มน(ษย1ผู้'�น� /นสะอิาดำและบร�ส(ทธ�Eท� /งกาย วาจา และใจ ป็ราศัจากมลท�นอิ�นเป็�นอิ(ป็สรรคก$ดำขวางก�/นจ�ต้ ในการเจร�ญสมาธ�เพ��อิยกระดำ�บจ�ต้ให้�ส'งข4/น

เน��อิงจาก การส�ารวมในศั$ล ค�อิการส�ารวมกาย วาจา ใจ ให้�งดำเว�นจากการค4กคะนอิง ค�ดำฟั( Gงซ่"าน และจ�ต้ใจว�าว( "น จ4งเก�ดำความสงบเป็�นพ�/นฐานเบ�/อิงต้�นดำ�งท$�ว"า

“ ศั$ลท$�บ(คคลร�กษาดำ$แล�ว ย"อิมเป็�นรากฐานท$�ดำ$ขอิงการป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ� ” )

Page 17: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้มายเห้ต้( ในวงเล:บไม"ต้�อิงสวดำ

ห้น�า 16

คำ��ขอขม�โทษต(อพระร�ตนัตร�ย

กายกรรม 3 วจ$กรรม 4 มโนกรรม 3 กรรมท�/ง 10 อิย"างน$/

กรรมอิ�นห้น4�งอิ�นใดำท$�ข�าพเจ�าอิาจจะไดำ�ม$ความสบป็ระมาทพลาดำพล�/ง ต้"อิห้น�าก:ดำ$ ล�บห้ล�งก:ดำ$ ต้"อิพระร�ต้นต้ร�ย ท�/ง กาย วาจา และใจ

ขอิพระร�ต้นต้ร�ยจงอิโห้ส�กรรมน�/นให้�แก"ข�าพเจ�าดำ�วยเทอิญฯ

พ(ทธ�ง ว�นทาม� ภ�นเต้ (กราบ)

ธ�มม�ง ว�นทาม� ภ�นเต้ (กราบ)

ส�งฆ์�ง ว�นทาม� ภ�นเต้ (กราบ)

พ(ทธ�ง สะระณี�ง ค�จฉาม�

ธ�มม�ง สะระณี�ง ค�จฉาม�

ส�งฆ์�ง สะระณี�ง ค�จฉาม�

ท(ต้�ย�มป็I พ(ทธ�ง สะระณี�ง ค�จฉาม�

ท(ต้�ย�มป็I ธ�มม�ง สะระณี�ง ค�จฉาม�

ท(ต้�ย�มป็I ส�งฆ์�ง สะระณี�ง ค�จฉาม�

Page 18: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 17

ต้ะต้�ย�มป็I พ(ทธ�ง สะระณี�ง ค�จฉาม�

ต้ะต้�ย�มป็I ธ�มม�ง สะระณี�ง ค�จฉาม�

ต้ะต้�ย�มป็I ส�งฆ์�ง สะระณี�ง ค�จฉาม�

อิ(กาสะ อิ(กาสะ ข�าพเจ�าจะขอิถื�อิส�ต้ย1ร�บศั$ลต้"อิอิงค1พระโพธ�ญาณี จะขอิร�บเอิาพระสมาธ�มาเป็�นธงช�ย จะระล4กถื4งพระพายมาเป็�นอิารมณี1 กายอิย"างห้น4�ง วาจาอิย"างห้น4�ง มโนอิย"างห้น4�ง จะไม"ให้�เป็�นกรรมแก"ส�ต้ว1และมน(ษย1ท�/งห้ลาย ดำ�วยข�าพเจ�าจะไม"น�ยมไป็ดำ�วยม'ต้รและค'ถื ส�มผู้�สถื'กต้�อิงร'ป็เส$ยงกล��นรสโภชนาห้าร น�/าฉ�นและน�/าใช� พระให้�พ�จารณีาเป็�นขอิงป็ฏิ�ก'ลเป็H� อิยเน"าไป็ท�/งส�/น เคร��อิงไม"จ$ร�งน$/ เป็�นขอิงพระยาม�จจ(ราชท$�ไดำ�ห้ล"อิห้ลอิมร'ป็น$/มาต้�/งแต้"อิเนกชาต้� ร'ป็น$/แต้กดำ�บไป็ จะขอิวางซ่ากอิส(ภะน$/ไว�เห้น�อิพ�/นพระป็ฐพ$ ส"วนนามธรรมขอิงพระน$/ ขอิให้�แม"พระธรณี$จงมาช"วยแบกห้ามอิ(ดำห้น(นค�/าจ(นข�ามส"งอิงค1พระพาย จะเสดำ:จเข�าไป็ในโลกให้ญ" ขอิให้�เป็�นส(ขอิย'"ในห้�อิงพระน�พพาน น�พพานะป็9จจะโยโห้ต้(

ห้น�า 18

บทแผ(เมตต� ห้ม'"ส�ต้ว1ท��วท�/ง พรห้มโลก เทวโลก มน(ษย1โลก นรกโลก และท��วท(กอิบายภ'ม�ท(กร'ป็ท(กนามจงเป็�นส(ขเป็�นส(ขเถื�ดำ อิย"าไดำ�ม$เวรซ่4�งก�นและก�นเลย

ขอิให้�ท(กร'ป็ท(กนามจงม$แต้"ความ ส(ขกาย ส(ขใจ อิย"าไดำ�ม$ความท(กข1กายท(กข1ใจเลย

ขอิให้�ท(กร'ป็ท(กนามจงม$แต้"ความสบายกาย สบายใจ ร�กษาต้นให้�พ�นจากท(กข1ภ�ยพ�บ�ต้�ท�/งห้ลายน�/นเทอิญฯ

Page 19: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

(ขอิให้�ภาวนาสม��าเสมอิ ท(กโอิกาสท$�อิ�านวย จนฝึ9� งแน"นต้�ดำใจป็ระท�บอิย'"ในความทรงจ�าเก�ดำความเคยช�นจนเป็�นน�ส�ย ฝึ8กจนร' �ส4กว"า แม�ไม"ไดำ�ภาวนา ใจก:ย�งแผู้"เมต้ต้าอิย'" จะท�าให้�ท"านพ�นจากจ�ต้ใจพยาบาทอิาฆ์าต้ ม$แต้"น�ส�ยท$�อิ"อินโยน ม$จ�ต้ใจโอิบอิ�อิมอิาร$ ม$ใจกว�าง ไม"เห้:นแก"ต้�ว ไป็ไห้นก:จะม$แต้"คนเอิ:นดำ'และเมต้ต้า ท�/งส��งศั�กดำ�Eส�ทธ�Eก:ป็ราณี$ช"วยค(�มครอิงภ�ยดำ�วย)

ห้น�า 20

มอบต�วเป5นัศ�ษย*ท"านท$�สนใจในการเร$ยนกรรมฐานน�/น ควรท$�จะมอิบต้�วเป็�นศั�ษย1แดำ"คร'อิาจารย1ผู้'�อิบรม ในการมอิบต้�วน$/ไม"ต้�อิงการอิาม�สบ'ชา ค�อิลาภส�กการะแม�แต้" ดำอิกไม� ธ'ป็ เท$ยน และส��งขอิงท�/งป็วง ขอิเพ$ยงแต้"ท"านต้�/งจ�ต้แน"วแน"ดำ�วยใจจร�ง ท$�ม$ศัร�ทธาต้"อิแนวทางต้ามห้น�งส�อิน$/

(ต้�/งใจให้�ดำ$) ระล4กถื4งสมเดำ:จพระพ(ฒาจารย1(โต้) พรห้มร�งส$

พนมม�อิสวดำมนต้1ไห้ว�พระก"อินแล�ว น�อิมน�า จ�ต้ใจกล"าวเป็�นวาจาต้"อิห้น�าพระพ(ทธร'ป็ดำ�งน$/

“ พนมน�/วต้"างธ'ป็เท$ยนเห้น�อิเศั$ยรน$/

น�อิมศั$รษะอิ�ญช(ล$แทนบ�วขาว

Page 20: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ใต้�แสงธรรมล�/าพ�ส(ทธ�Eผู้(ดำผู้"อิงพราว

ป็ระนมกรจรดำเกล�าภาวนา

ขอิถืวายกายใจไว�เป็�นศั�ษย1

ย4ดำพระพ(ทธดำ�วยจ�ต้ศัร�ทธากล�า

ห้น�า 21

ย4ดำพระธรรมค�าสอินช$/มรรคา

ป็ฏิ�ป็ทาพระสงฆ์1ผู้'�ส"งทาง

ขอิให้�คร'อิบรมบ"มน�ส�ย

น�าศั�ษย1ให้�ร' �ค�ดำท�าจ�ต้ว"าง

ลดำก�เลสภายในให้�เบาบาง

ใจสว"างทางสงบพบน�พพาน ”

การมอิบต้�วน$/ ม$ป็ระโยชน1ในการป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้เร$ยนกรรมฐานค�อิ

1. เก�ดำความเช��อิม��นต้�วเอิงมากข4/นท$�ม$คร'อิาจารย1เป็�นท$�พ4�งทางใจ และป็ราศัจากความล�งเลสงส�ยในการเร$ยนกรรมฐาน

2. ลดำความย4ดำม��นถื�อิต้น เพ��อิม�ให้�เป็�นคนดำ�/อิดำ�าน จะไดำ�สงบกาย สงบใจ พร�อิมท$�จะร�บค�าบรรยายขอิงคร'อิาจารย1ดำ�วยความเคารพย�าเกรงเป็�นการเพ��มความศัร�ทธา

3. สายส�มพ�นธ1แห้"งธรรมน$/ คร'อิาจารย1ย"อิมสงเคราะห้1ให้�ท"านแจ�งในอิร�ยมรรคอิร�ยผู้ล ต้ามควรแก"อิ�ธยาศั�ย และป็กป็Gอิงค(�มครอิงให้�พ�นจากภ�ยอิ�นต้รายท�/งป็วง

ห้น�า 22

Page 21: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

บทอธิ�ษฐ�นัก(อนัปฏิ�บ�ต�ฝึ/กสืม�ธิ�ขอิน�อิมระล4กถื4งพระค(ณีขอิงสมเดำ:จพระพ(ฒาจารย1(โต้) พรห้มร�งส$ ( ดำ�วยคาถืา ธ�มม�งอิรณี�ง ) ผู้'�ป็ระพ�นธ1พระคาถืาอิาราธนาบารม$ ค(ณีพระศัร$ร�ต้นต้ร�ยบทน$/

พ�ทธิ�งบ�งข4�งซึ่4�ย ธิ�มม�งบ�งข4�งขว�

สื�งฆั�งบ�งก�ย� อรห�นัต*บ�งเกศ�

อะห�งพ�ทโธิ ธิ�มะนัะโม

พ�ทธิ�ยะ นัะมะพะทะ

มะอะ อ� อ�อะมะ

อะมะอะ สื�ธิ�ฯ

ขอิบารม$ค(ณีพระศัร$ร�ต้นต้ร�ย ค(ณีบ�ดำามารดำา ค(ณีคร'อิ(ป็9ชฌาย1อิาจารย1และผู้'�ม$พระค(ณีท(กท"าน เจ�าท$� เจ�าทาง เจ�าเขาเจ�าป็Aา เจ�าเร�อิน และส��งศั�กดำ�Eส�ทธ�E โป็รดำช"วยค(�มครอิงให้�ต้�วข�าพเจ�าพ�นจากภ�ยพ�บ�ต้�อิ�นต้รายท�/งป็วง และโป็รดำส"งเสร�มให้�สต้�ป็9ญญาขอิงข�าพเจ�าเจร�ญย��งๆข4/น

ห้น�า 23

(แล�วแผู้"เมต้ต้าต้ามบทแผู้"เมต้ต้าห้ล�งบทสวดำมนต้1)

(ระห้ว"างกล"าวค�าอิธ�ษฐานคาถืาบทน$/ ขอิให้�จ�นต้นาการ น�อิมน�า จ�ต้ใจไป็ต้ามความห้มายขอิงบทคาถืาค�อิ

ไดำ�เห้:น บารม$พระพ(ทธก�าล�งเข�าบ�งข�างซ่�าย ขอิงร"างกาย

บารม$พระธรรมก�าล�งเข�าบ�งข�างขวาขอิงร"างกาย

Page 22: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

บารม$พระสงฆ์1ก�าล�งครอิบคล(มบ�งท�/งร"างกายต้�/งแต้"ศั$รษะจรดำท��วท�/งร"างกายขอิงเราลงมา

บารม$พระอิรห้�นต้1บ�งเกศัาอิย'"ท$�ผู้มเรา

จากน�/นระล4กถื4งพระพ(ทธเจ�า 5 พระอิงค1

ธาต้( ดำ�น น�/า ลม ไฟั บ�งห้น�า บ�งห้ล�ง)

คาถืาบทน$/ ย�งเห้มาะก�บการใช�ท(กว�นก"อินอิอิกจากบ�านก"อินเดำ�นทาง และภาวนาไป็จนเก�ดำความเคยช�น ก:จะฝึ9งแน"นในใจ

ห้น�า 24

บทแผ(เมตต�หล�งจ�กฝึ/กปฏิ�บ�ต�สืม�ธิ�จ�ตแล4ว

ในขณีะจ�ต้ น��ง จ�ต้ใจขอิงผู้'�ป็ฏิ�บ�ต้�จะไม"ม$อิคต้�จ�ต้ใจเก�ดำก(ศัล ดำ�งน�/น “ ”

ห้ล�งจากการป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้แล�ว ควรกล"าวอิธ�ษฐานดำ�งน$/

“ ดำ�วยก(ศัลผู้ลบ(ญ ท$�ข�าพเจ�าไดำ�ท�าจ�ต้สงบไป็ช��วขณีะห้น4�งน$/

ขอิถืวายก(ศัลน$/แดำ"อิงค1สมเดำ:จพระส�มมาส�มพ(ทธเจ�าท(กๆพระอิงค1 พระป็9จเจกโพธ�เจ�าท(กๆพระอิงค1 พระอิรห้�นต้1ท(กๆพระอิงค1 พระโพธ�ส�ต้ว1ท(กๆพระอิงค1 เทพ พรห้ม ผู้'�ส�าเร:จท(กท"าน บ�ดำามารดำา คร'อิ(ป็9ชฌาย1อิาจารย1 ญาต้�ม�ต้ร เพ��อินสาราส�ต้ว1น�อิยให้ญ" เจ�ากรรมนายเวร

ขอิบารม$ส��งศั�กดำ�Eส�ทธ�Eในสากลโลก จงช"วยป็กป็Gอิงค(�มครอิงมวลมน(ษย1ท�/งโลกให้�รอิดำพ�นจากภ�ยพ�บ�ต้�ท�/งห้ลาย ผู้ลร�ายท$�จะเก�ดำแก"ป็ระเทศัไทย จงกลายเป็�นผู้ลดำ$

และโป็รดำแผู้"พล�งจ�ต้ แผู้"บารม$ ช"วยให้�ข�าพเจ�าเก�ดำป็9ญญาเห้:นธรรมดำ�วยเทอิญ ”

ห้น�า 25

Page 23: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ข4อคำวรปฏิ�บ�ต�ก(อนัปฏิ�บ�ต�ฝึ/กสืม�ธิ� ข�อิความต้"อิไป็น$/เป็�นส��งส�าค�ญท$�ท"าน ต้�อิงจ�าและป็ฏิ�บ�ต้�ในระห้ว"างการป็ฏิ�บ�ต้�เดำ�นส'"ทางสงบ และจะชนะก�เลสเบ�/อิงต้�นดำ�วยความเพ$ยร และความอิดำทน

1) ต้�อิงนอินให้�เพ$ยงพอิ ค�อิร"างกายต้�อิงไดำ�ร�บการพ�กผู้"อินพอิสมควร แต้"ไม"นอินมากเก�นไป็ เม��อิต้��นแล�ว ไม"ควรนอินต้"อิอิ$กโดำยเฉพาะอิย"างย��ง ไม"ควรนอินกลางว�น เพราะการนอินมากจะท�าให้�เก�ดำอิาการเคล�บเคล�/มง"วงเห้งาห้าวนอินอิย'"ต้ลอิดำ ไม"ม$เร$�ยวแรง

2) พยายามห้าโอิกาส อิาบน�/า ห้ร�อิ เช:คต้�วช�าระร"างกาย เพ��อิให้�ร"างกายสะอิาดำ จะช"วยเสร�มให้�จ�ต้ใจสดำช��น

3) ห้าเคร��อิงแต้"งต้�วและสถืานท$�ท$�เห้มาะสม ถื�าเป็�นไป็ไดำ�ควรห้าเคร��อิงแต้"งกายส$ขาวท$�ไม"ค�บแคบไว�

ห้น�า 26

ใส"ในระห้ว"างป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ เพ��อิให้�ห้ายใจสะดำวก เล�อิดำลมเดำ�นห้ม(นเว$ยนไดำ�คล"อิง

และห้าสถืานท$�ท$�เห้มาะสมแก"การฝึ8กจ�ต้ ค�อิเร$ยบง"าย เง$ยบ อิากาศัถื"ายเทสะดำวก ร"มเย:นพอิสมควร

สอิงป็ระการน$/ เป็�นการช"วยสน�บสน(น ให้�จ�ต้ใจสะอิาดำสบายต้า สงบไดำ�สมาธ�เร:ว

4) ข�อิควรระว�งเก$�ยวก�บการร�บป็ระทานอิาห้าร

4.1 ห้ล�งจากร�บป็ระทานอิาห้าร แล�วต้�อิงรอิให้�ผู้"านพ�นไป็คร4�งช��วโมง เป็�นอิย"างน�อิยจ4งจะน��งสมาธ�ไดำ� ม�ฉะน�/นแล�วจะท�าให้�ท"านเป็�นโรคกระเพาะอิาห้าร เพราะห้ล�งจากร�บป็ระทานอิาห้ารแล�ว เล�อิดำจะน�าธาต้(ไฟัมารวมกล("มท$�กระเพาะอิาห้าร มากข4/นเพ��อิย"อิยอิาห้าร ในเวลาเดำ$ยวก�น ถื�าเราเข�าน��งฝึ8กสมาธ� เล�อิดำจะถื'กดำ4งข4/นเล$/ยงสมอิงมากข4/นท�นท$ท$�เราใช�ความค�ดำ จ4งท�าให้�ท�/งกระเพาะอิาห้าร

Page 24: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ขาดำธาต้(ไฟัย"อิยอิาห้าร จะท�าให้�อิาห้ารไม"ย"อิยห้ร�อิย"อิยไดำ�ไม"ดำ$ จ4งเป็�นโรคกระเพาะไดำ�ง"าย

ห้น�า 27

ขณีะเดำ$ยวก�น สมอิงก:ขาดำเล�อิดำมาห้ล"อิเล$/ยง จ4งเก�ดำอิาการง"วงเห้งาห้าวนอิน น��งไม"ไดำ�สต้� จ�ต้ไม"สงบ

4.2 ควรท$�จะม$เวลา ร�บป็ระทาน อิาห้ารท$�แน"นอิน และร�บป็ระทานอิาห้ารพอิสมควร

บางท"านร�บป็ระทานอิาห้ารเดำ$Jยว 3 ม�/อิ เดำ$Jยว 2 ม�/อิ เดำ$Jยว 1 ม�/อิ จะเป็�นโรคกระเพาะอิาห้ารไดำ�ง"าย ควรท$�จะร�บป็ระทานเป็�นท$�แน"นอินว"า จะร�บป็ระทานว�นละก$�ม�/อิและควรจะต้�อิงร�บป็ระทานให้�ต้รงต้ามเวลาท(กว�นดำ�วย โดำยเฉพาะสมณีเพศัแล�วป็Aวยเป็�นโรคกระเพาะอิาห้ารมาก อิาการห้น�กถื4งข�/นเข�าโรงพยาบาลและเส$ยช$ว�ต้ไดำ�

เพราะว"า " เม��อิถื4งเวลาร�บป็ระทานอิาห้าร อิว�ยวะภายในก:จะท�าการส"งน�/าย"อิย น�/าดำ$ และกรดำในกระเพาะอิาห้ารก:จะรวมต้�วก�นเพ��อิย"อิยอิาห้าร ถื�าไม"ม$อิาห้าร น�/าย"อิยน�/ากรดำเห้ล"าน�/น ก:จะย"อิยเน�/อิห้น�งขอิงกระเพาะอิาห้ารและล�าไส�ถื4งข�/นทะล(ไดำ�

อิน4�ง ควรท$�จะร�บป็ระทานอิาห้ารพอิเห้มาะ เพ��อิให้�ร"างกายโป็ร"งสบายเพราะถื�ามากไป็ ก:จะท�าให้�แน"นอิ4ดำอิ�ดำ ง"วงนอิน น�อิยไป็ก:ท�าให้�ห้�วง"ายจ�ต้ใจฟั( Gงซ่"าน

ห้น�า 28

4.3 ส�าห้ร�บท"านท$�ม("งห้ว�งโลก(ต้ระควรท$�จะงดำเว�นห้ร�อิห้ล$กเล$�ยงอิาห้ารบางป็ระเภท

ควรงดำเว�นอิาห้ารรสจ�ดำท�/งห้ลาย ท$�จะกระต้(�นกามต้�ณีห้า จ�าพวกพร�ก ผู้�กก(ยช"าน และดำอิก (ไม�กวาดำ) กระเท$ยม ห้�วห้อิม และร�บป็ระทานอิาห้ารเน�/อิส�ต้ว1ให้�น�อิยลง แต้"ก:ควรจะร�บป็ระทานอิาห้ารโป็รต้$นพวกถื��ว ถื��วเห้ล�อิงเพ��มเต้�ม ถื�าเป็�นไป็ไดำ� ควรร�บป็ระทานอิาห้ารม�งสว�ร�ต้�ก:จะดำ$

Page 25: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

4.4 ควรงดำเว�นส��งเสพต้�ดำและม4นเมา ต้�/งแต้"ยาเสพต้�ดำท�/งห้ลายจนเห้ล�า บ(ห้ร$�ห้มากพล' ยาน�ดำถื(1 ต้ลอิดำจนชา กาแฟัท$�จะท�าให้�เก�ดำความร' �ส4กว"า ขาดำเส$ยม�ไดำ�เม��อิน4กอิยากข4/นมา เพราะจะท�าให้�เก�ดำความห้ง(ดำห้ง�ดำอิารมณี1เส$ย

5) ขอิให้�ท"านดำ��มน�/า 1 แก�ว ก"อินเวลาป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้และห้ล�งอิอิกจากสมาธ�อิ$ก 1 แก�ว เพ��อิเสร�มให้�ร"างกายสดำช��น น�/าน�/นควรท$�จะเป็�นน�/าอิ( "นห้ร�อิน�/าสะอิาดำท$�ไม"ม$ความเย:นดำ�วย เช"น ไม"ควรแช"เย:น ห้ร�อิ ใส"น�/าแข:ง

ห้น�า 29

6) ร�กษาความสนใจไว�ให้�ดำ$ดำ�วยการป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ให้�สม��าเสมอิท(กๆว�น และเป็�นเวลาเดำ$ยวก�นไดำ�ย��งดำ$ ต้�อิงไม"ม$การน�ดำก�บใครท�/งก"อินและห้ล�งเวลาท$�จะฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ เพราะจะท�าให้�เราเก�ดำความก�งวล

7) ถื�าจ�ต้ร$บเร"ง " อิยาก " ไดำ�แล�วท"านจะไม"ไดำ� เพราะต้�ว อิยาก ค�อิ“ “

ก�เลสท$�ท�าให้�ป็ระสาทต้��นเต้�นเคร$ยดำ เป็�นการบ$บร�ดำให้�ป็ระสาท ม4นชา ไม"ท�างานอิย"างท$�เราห้ว�งไดำ�

* ขอิให้�ท"านวางต้�วเป็�นกลางในการป็ฏิ�บ�ต้� ดำ�วยการป็ระคอิงความเพ$ยรไม"ให้�ห้ย"อินเก�นไป็ และไม"ต้4งเก�นไป็ เดำ�นไป็เร��อิยๆ ค"อิยเป็�นค"อิยไป็ดำ�วยความอิดำทนไม"ท�อิแท�

* ถื�าน��งแล�วร' �ส4กเว$ยนห้�ว ดำ�วยสาเห้ต้(ใดำก:ต้าม ม$อิาการป็วดำเส$ยวห้�วใจ ห้ายใจเห้น��อิย ป็ลายม�อิป็ลายเท�า เย:น ซ่$ดำ ม$เห้ง��อิเย:นๆ ซ่4มอิอิกมาน�/น คงจะม$เห้ต้(จากการท$�เล�อิดำข4/นไป็ห้ล"อิเล$/ยงสมอิงน�อิย อิาจจะเป็�นเห้ต้(ให้�เป็�นลมห้มดำสต้�ไดำ�

ห้น�า 30

ท"านไม"ต้�อิงต้กใจ ขอิให้�ค"อิยๆถือินอิอิกจากการฝึ8กสมาธ�แล�วนอินราบก�บพ�/นท�าใจให้�สบาย ป็ล"อิยให้�เล�อิดำเข�าไป็ห้ล"อิเล$/ยงสมอิงส�กคร' " นอินนานป็ระมาณี 5 นาท$ ร"างกายก:จะห้ายเป็�นป็รกต้�

8) ว�ธ$การถือินอิอิกจากการป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ท(กคร�/ง

Page 26: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ขอิให้�ค"อิยๆ คลายอิอิกจากสมาธ� ดำ�วยการห้ายใจต้ามป็รกต้�ช�าๆ 10

คร�/ง แล�วถือินห้ายใจล4กๆ ช�าๆ ต้ามแบบการฝึ8กลมป็ราณี (ห้น�า 79 ) ส�ก 10

คร�/ง ให้�โล"งอิก และต้��นจากภว�งค1แล�วค"อิยๆขย�บร"างกายให้�เคล��อินไห้วเล:กน�อิย ถือินฝึAาม�อิท$�ซ่�อินก�นอิย'"น� /นอิอิกแล�วมาวางบนห้�วเข"า ล�มต้าข4/นเล:กน�อิย มอิงลาดำต้��าใกล�ต้�วใช�ฝึAาม�อิท�/งสอิงข�างคล4ง เบาๆ ช�าๆ ท$�ต้าส�กคร' "แล�วจ4งล�มต้าข4/นเต้:มท$� และถื'ฝึAาม�อิอิ$กคร�/งจนร�อินแล�วนวดำคล4งต้�/งแต้"ขม�บ ท�ายทอิยลงมาต้�นคอิ ไห้ล" แขน ห้น�าอิก ห้น�าท�อิง เอิว ห้ล�ง ต้�นขา แล�วจ4งค"อิยๆย�ดำขาอิอิกกระดำ�กป็ลายเท�าให้�ย�ดำอิอิกพ�กห้น4�งจนร' �ส4กห้ายจากอิาการชาแข:งกระดำ�างห้น�า 31

ป็ร�บเช"นน$/ จนจ�ต้ใจและร"างกายค�นส'"สภาพป็รกต้� ร�บร' �ส��งแวดำล�อิมเต้:มท$�แล�วจ4งล(กข4/นจากท$�น� �ง

แม�จะม$คนร$บดำ"วนมาเร$ยก ก:ขอิให้�ท"านใจเย:นๆ ค"อิยๆ ขานร�บ ค"อิยๆ คลายอิอิกจากสมาธ�เพ��อิให้�พ�นจากการสะดำ(�งห้วาดำกล�ว อิ�นเป็�นเห้ต้(ให้�สะเท�อินกายท�พย1

เม��อิถือินอิอิกจากการป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�แล�ว ไม"ให้�ร$บถือิดำเส�/อิผู้4�งลมห้ร�อิร$บไป็ล�างห้น�าอิาบน�/า เพ��อิป็Gอิงก�นไม"ให้�เป็�นห้ว�ดำ เพราะขณีะท$�น� �งฝึ8กสมาธ�จนจ�ต้สงบธาต้(ท�/ง 4 เสมอิอิย'"น� /น ต้"อิมเห้ง��อิและร'ข(มขนท��วร"างกายจะเป็Iดำกว�างกว"าป็รกต้�เพ��อิข�บเห้ง��อิ เม��อิอิอิกจากสมาธ�แล�ว เช:คเห้ง��อิให้�แห้�งและรอิจนกว"า ร"างกาย ป็ร�บอิ(ณีห้ภ'ม�ให้�เสมอิก�บอิากาศัแวดำล�อิมก"อิน จ4งควรจะไป็ล�างห้น�าอิาบน�/าไดำ�

9) เดำ�นจงกรมห้ล�งจากฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�แล�วท(กคร�/ง ขอิให้�ท"านเดำ�นจงกรมอิย"างน�อิย 15 นาท$ เพ��อิ

ห้น�า 32

เป็�นการบร�ห้ารร"างกายให้�เล�อิดำลมท$�ค� �ง ค�างต้าม เอิ:นต้ามข�อิเดำ�นสะดำวกโดำยเฉพาะอิย"างย��งขาจะไดำ�ไม"เส$ยส(ขภาพดำ�วย

10) บ'ชาและน�อิมระล4กถื4งพระร�ต้นต้ร�ย ต้ามบทสวดำมนต้1ข�างต้�น

Page 27: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

( ห้น�า 12 ) เพ��อิส"งเสร�มเก�/อิก'ลให้�ผู้'�ป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�เก�ดำความเล��อิมใสศัร�ทธาบารม$พระร�ต้นต้ร�ยท$�ภาวนาเป็�นการสน�บสน(นเสร�มพ�/นฐานขอิงจ�ต้ไม"ให้�ห้ดำห้'" เก�ดำความห้น�กแน"น กล�าห้าญ เข�มแข:ง สงบ พร�อิมท$�จะเร��มต้�นฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ต้"อิไป็

และอิธ�ษฐานต้ามบทก"อินป็ฏิ�บ�ต้�ฝึ8กสมาธ�

ห้น�า 33

คำ��เต�อนัขณะปฏิ�บ�ต�สืม�ธิ�

เพ��อิไม"ให้�ต้กใจขณีะป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ� จะต้�อิงพยายามควบค(มอิารมณี1ไม"ให้�ต้กใจจนเก�ดำความกล�ว ถื�าเก�ดำต้กใจจากเห้ต้(ใดำๆก:ต้าม ห้�ามล(กข4/นจากท$�น� �งอิย"างเดำ:ดำขาดำ

ถื�าน��งห้ล�บต้าอิย'"พบเห้:นเป็�นนามธรรมค�อิ พวกว�ญญาณีแล�ว ให้�ต้� /งจ�ต้ถืามไป็ว"าท"านเป็�นใคร มาจากไห้น ต้�อิงการอิะไร ถื�าว�ญญาณีน�/นมาดำ$ ก:จะไดำ�ร�บค�าต้อิบ ถื�าว�ญญาณีน�/นมาร�ายค�อิมาเป็�นมารผู้จญห้ร�อิว"าเป็�นภาพอิ(ป็าทานท$�ลวงต้า ห้ร�อิว"าเส$ยงอิ(ป็าทานท$�ลวงห้'จากความค�ดำจ�ต้ใต้�ส�าน4ก ห้ร�อิว"าน�ม�ต้ท$�น"าห้วาดำกล�วต้��นเต้�น ขอิให้�ท"านวางจ�ต้ใจให้�น��งๆ ระล4กถื4งพระร�ต้นต้ร�ยคร'บาอิาจารย1 และส��งศั�กดำ�Eส�ทธ�E ท�าใจดำ$ส'�เส�อิ และอิ(ท�ศัก(ศัลให้�อิโห้ส�กรรม แล�วว�ญญาณีห้ร�อิร'ป็เห้ล"าน�/นก:จะห้ายไป็ในท$�ส(ดำ

ห้น�า 34

แต้"ถื�าเป็�นการต้กใจเพราะเห้ต้(อิ��น เช"นเส$ยงดำ�งห้ร�อิจ�ต้ใจต้กภว�งค1 สะดำ(�งท�าให้�ต้กใจ ให้�ค"อิยๆล�มต้าข4/น เม��อิพบว"าเห้ต้(น�/นแม�จะถื4งข�/นคอิขาดำบาดำต้ายก:ต้�อิงท�าจ�ต้ใจให้�สบายก"อินแล�วค"อิยล(กจากท$�ไดำ�

การป็ร�บจ�ต้ห้ล�งภาวะต้กใจ ในสภาวะท$�จ�ต้ใจสงบอิย'"ในสมาธ�ท$�น��งน�/น ทะเลแห้"งความน4กค�ดำขอิงเราน�/น จะน��งเร$ยบเง$ยบสง�ดำ ผู้�วน�/าเร$ยบเสมอิต้กอิย'"ในภว�งค1แห้"งความว"างเป็ล"า

เพ$ยงสะดำ(�งห้วาดำกล�วจากเห้ต้(ใดำก:ต้าม เส$ยงดำ�งท$�แทรกข4/นในท"ามกลางความเง$ยบน�/น จะท�าให้�ต้กใจเห้ม�อินใครเอิาก�อินห้�นป็าลงในน�/าอิ�นน��งเง$ยบน�/น

Page 28: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้�นย��งก�อินให้ญ" เส$ยงย��งดำ�ง ย��งจะท�าให้�ผู้�วน�/าแต้กกระจายกระเซ่:นแผู้"ซ่"านเป็�นวงคล��นอิอิกเป็�นระลอิกๆ มากข4/น จากศั'นย1กลางท$�ห้�นป็าลงไป็ และจะสงบลงอิ$กคร�/งดำ�วยการป็ร�บจ�ต้ให้�สงบค�นส'"สภาพป็รกต้� ผู้�วน�/าทะเล แห้"งความค�ดำขอิงเราก:ค�นส'"สภาพเร$ยบเง$ยบอิ$กคร�/ง และเม��อิเราต้กใจในระห้ว"างฝึ8กสมาธ�น�/น ห้�วใจจะเต้�นแรงผู้�ดำป็รกต้� และป็วดำเส$ยวเป็�นระยะๆ ห้น�าจะซ่$ดำ น�/วห้�วแม"ม�อิ

ห้น�า 35

ท$�จรดำชนก�นน�/น พอิเก�ดำการต้กใจก:จะถื'กสล�ดำอิอิก ขอิให้�กดำจรดำชนก�นให้ม" และค"อิยๆห้ล�บต้าลง ถือินห้ายใจล4กๆ ช�าๆ ป็ระมาณี 5 คร�/ง แล�วเร��มต้�นต้�/งจ�ต้ใจส"งไป็ท$�ก4�งกลางระห้ว"างค�/วให้ม" ห้ายใจเข�าว"า พ(ท ห้ายใจอิอิกว"า โธ ป็ฏิ�บ�ต้�“ ” “ ”

เช"นน$/อิย'"ป็ระมาณี 15 นาท$ ห้ร�อินานกว"าน$/ จนห้�วใจท$�เต้�นแรงผู้�ดำป็รกต้�น�/นค�นเข�าส'"ภาวะป็กต้� ความกล�วก:ห้ายไป็ แล�วจ4งค"อิยๆคลายอิอิกจากการฝึ8กสมาธ�ไดำ�

ภาวะต้กใจ เร$ยกว"า กายท�พย1สะเท�อิน

ภาวะต้กใจแล�วล(กข4/นว��งห้น$จากท$�น� �ง เร$ยกว"า กายท�พย1ถื'กสะเท�อินถื4งข�/นแต้กกระจาย

ภาวะป็ร�บจ�ต้ให้�ห้ายต้กใจ เพ��อิร�กษากายท�พย1สะเท�อิน เร$ยกว"า ป็ร�บธาต้(ขอิงกายท�พย1ท$�ส� �นสะเท�อินน�/นให้�น��งและค�นส'"สภาพป็รกต้�

อิย"าล�มห้ล�กการป็ร�บจ�ต้ห้ล�งภาวะต้กใจน$/ ม$ความส�าค�ญต้"อิผู้'�ท$�จะฝึ8กจ�ต้มาก เพราะห้ล�กการน$/ จะท�าให้�ท"านพ�นจากการเส$ยสต้�เพราะน��งสมาธ�

ห้น�า 36

อ�ก�รของคำนัท!"ป>วยเพร�ะก�ยท�พย*สืะเท�อนั

1 ) คนท$�ป็Aวยชน�ดำเบาๆ ค�อิห้ล�งต้กใจแล�ว ไม"ไดำ�สมานกายท�พย1 จะม$อิาการเบ��อิห้น"ายช$ว�ต้ เม��อิยๆ ชาๆ ไม"ค"อิยม$จ�ต้ใจจะท�างาน และพอิต้กบ"ายก:จะม$อิาการง"วงเห้งาห้าวนอิน ม4นศั$รษะ ป็วดำห้�วเล:กน�อิยจนป็วดำห้�วมาก

ว�ธิ!ร�กษ�

Page 29: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

พยายามห้าเวลาน��งสมาธ�ให้�มากท$�ส(ดำ โดำยเฉพาะอิย"างย��งต้อินบ"ายท$�ง"วงนอินไม"ควรไป็นอิน แต้"ไป็น��งฝึ8กสมาธ�ป็ฏิ�บ�ต้�เช"นน$/ 7 ว�น ก:จะห้ายเป็�นป็กต้�

2) คนท$�ป็Aวยอิาการห้น�ก อิาการขอิงคนท$�ป็Aวยห้น�กน$/ ค�อิ ห้ล�งต้กใจแล�ว กายท�พย1ท$�ถื'กสะเท�อินจนแต้กกระจาย จะม$อิาการควบค(มสต้�ไม"อิย'" เช"น จ�ต้ใจไม"อิย'"ก�บเน�/อิก�บต้�วเห้ม"อิลอิย ห้ร�อิพ'ดำจาไม"สมป็ระกอิบ บางขณีะไร�สต้�อิย"างท$�เร$ยกว"า คนบ�าน�/นเอิง

ห้น�า 37

ว�ธ$ร�กษาข�/นต้�น

การพอิกกายท�พย1เพ��อิร�กษากายท�พย1ท$�ถื'กสะเท�อิน ถื4งข�/นแต้กกระจาย เป็�นว�ธ$รวมจ�ต้ท$�แต้กแยกกระจายให้�สมานค�นร'ป็เดำ�ม

ห้าพ$�เล$/ยงใจเย:นๆ ม$มห้าเมต้ต้า พ'ดำจาดำ$ๆ มาช"วยควบค(มให้�เขาป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�จ�ต้เร��มต้�นให้ม"ดำ�วย การเพ"งพระพ(ทธร'ป็เป็�นน�ม�ต้ดำ�งน$/ค�อิ

ห้าห้�อิงสะอิาดำป็ราศัจากความร(งร�ง ท$�ฝึาห้�อิงต้�ดำผู้�าขาวห้ร�อิกระดำาษขาว และต้�/งพระพ(ทธร'ป็อิงค1ไม"ให้ญ"น�ก ป็ระมาณีห้น�าต้�ก 5 น�/วก:พอิ ต้�/งส'งป็ระมาณีพอิดำ$ ก�บระดำ�บสายต้าขอิงผู้'�ท$�จะป็ฏิ�บ�ต้�ฝึ8กสมาธ�จ�ต้ แล�วแนะน�าคนไข�น��งในท"าสมาธ� ( ต้ามบทในการน��งสมาธ� ) ห้"างจากอิงค1พระพ(ทธร'ป็พอิสมควร แล�วให้�คนไข�เพ"งไป็ท$�พระพ(ทธร'ป็น�/นจนจ�าภาพไดำ� และให้�ป็Iดำห้น�งต้าลง พยายามให้�น4กเห้:นภาพ พระพ(ทธร'ป็ น�/นอิ$กจนกว"าภาพพระจะช�ดำเป็�นร'ป็สมบ'รณี1แต้"พอิภาพห้ายไป็ให้�ล�มต้าให้ม"

ห้น�า 38

เพ"งแล�วห้ล�บต้าอิ$ก ป็ฏิ�บ�ต้�ห้ม(นเว$ยนเช"นน$/จนกว"าห้ล�บต้าเห้:นพระพ(ทธร'ป็

ส�าห้ร�บคนไข�ท$�ไม"ม$สต้�ขอิงต้�วเอิงเลยน�/น ขอิให้�เขาน��งอิย'"ก�บท$�เพ"งอิงค1พระพ(ทธร'ป็ไป็เร��อิยๆ เม��อิยก:พ�กสายต้าแล�วก:เพ"งไป็อิ$ก จนกว"าจะจ�าภาพไดำ�

Page 30: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

จากการท$�ห้ล�บ ต้าแล�วจ�าภาพพระพ(ทธร'ป็ไดำ�น�/น เร$ยกว"า เร��มม$สต้�ร' �ส4ก“

ต้�ว ควบค(มต้�วเอิงไดำ�แล�ว เป็�นการร�กษาข�/นต้�น”

จากน�/นให้�ฝึ8กดำ�วยว�ธ$พอิกกายท�พย1

ห้น�า 39

ว�ธ$ร�กษาข�/นส'ง

การพอิกกายท�พย1ให้�สมบ'รณี1 เม��อิการร�กษาข�/นต้�นน�/นจะม$ความร' �ส4กว"า " ห้ล�บต้าจ�าพระพ(ทธร'ป็ไดำ� " แต้"พระพ(ทธร'ป็น�/นจะย�งเล�อินลางลอิยอิย'"เบ�/อิงห้น�าแล�วเราก:ค"อิยๆ ส"งความร' �ส4กน4กค�ดำเพ"งส"งเข�าไป็ท$�พระพ(ทธร'ป็เห้ม�อินเก:บรวบรวมเอิาสรรพความค�ดำ สรรพก�าล�งในร"างกายรวมต้�วเป็�นธน'พล�ง ย�งอิอิกจากค�นธน'ค�อิ ร"างกายเราไป็ท$�เป็Gา ค�อิพระพ(ทธร'ป็ ฝึ8กเช"นน$/คร�/งแล�วคร�/งเล"าภาพพระพ(ทธร'ป็จะค"อิยๆช�ดำข4/นจนเห้:นท(กส�ดำส"วนช�ดำเห้ม�อินเห้:นดำ�วยการล�มต้า เพ"งต้"อิไป็อิ$ก

ห้น�า 40

พระพ(ทธร'ป็จะค"อิยๆเป็ล"งแสงสว"างจนเป็�นวงกลมล�อิมรอิบพระพ(ทธร'ป็ท$�เราเร$ยกก�นว"าดำวงจ�ต้ห้ร�อิดำวงแก�ว แรกๆต้รงกลางดำวงแก�วย�งม$พระพ(ทธร'ป็อิย'" เม��อิฝึ8กข4/นไป็อิ$กช�/น พระพ(ทธร'ป็จะห้ายไป็ คงเห้ล�อิแต้"ดำวงแก�วห้ร�อิดำวงจ�ต้อิย"างเดำ$ยว และเม��อิเพ"งไป็อิ$ก ดำวงแก�วน�/นก:จะกลมและสว"างจนเราร' �ส4กเก�ดำความป็<ต้�สงบส(ข

น��นละ ท"านห้ายเป็�นป็กต้�แล�ว “ ”

ระห้ว"างฝึ8กน�/นให้�ห้ล�บต้าต้ลอิดำ แต้"ถื�าภาพพระพ(ทธร'ป็จ�บไม"อิย'"ห้ายไป็ ก:ล�มต้าข4/นมาเพ"งจ�บภาพพระพ(ทธร'ป็ให้ม"อิ$กคร�/งแล�วดำ�าเน�นต้ามว�ธ$ข�างต้�นอิ$ก

( ห้มายเห้ต้( การฝึ8กน$/จะต้�อิงไม"เกร:งบ$บป็ระสาท ถื�าม$อิาการม4นชาห้ร�อิป็วดำขม�บให้�ดำ'ว�ธ$การคลายความต้ร4งเคร$ยดำในบทท$�3 )

ว�ธ$การพอิกกายท�พย1ให้�สมบ'รณี1น$/ ก:ค�อิการดำ4งเก:บรวบรวมเอิามวลสาร ขอิงอิะต้อิมในโมเลก(ลซ่4�งเป็�นส"วนละอิ$ยดำท$�ส(ดำขอิงส"วนป็ระกอิบดำวงจ�ต้ท$�เห้ม�อิน

Page 31: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ดำวงแก�วท$�แต้กกระจายอิอิกไป็น�/นมารวมต้�วสมานก�นอิ$ก คร�/งพระพ(ทธร'ป็ท$�เราเพ"งน�/นเป็�นน�ม�ต้ห้ร�อิศั'นย1กลางขอิง

ห้น�า 41

การเพ"ง เม��อิการเพ"งจ�บน�ม�ต้จน จ�ต้รวมเป็�นห้น4�งก:จะเก�ดำอิ�านาจดำ4งดำ'ดำ เห้ม�อินแม"เห้ล:ก ย��งส"งความน4กค�ดำเข�าไป็ในอิงค1พระพ(ทธร'ป็มากเท"าใดำแล�วเห้ม�อินเสร�มพล�งให้�ก�บแม"เห้ล:ก อิ�านาจแม"เห้ล:กท$�ศั'นย1กลาง ค�อิ พระพ(ทธร'ป็จะย��งเพ��มพล�งดำ4งดำ'ดำมากข4/น จ4งเก�ดำก�าล�งทว$ค'ณี ดำ4งดำ'ดำ เก:บรวบรวมช�/นส"วนอิ�นละเอิ$ยดำขอิงดำวงจ�ต้ ( ดำวงแก�ว)ท$�แต้กซ่"านกระจายน�/นรวมต้�วเข�าเป็�นวงกลม (ดำวงแก�ว) ท$�สมบ'รณี1 (ให้ม"ๆ ดำวงแก�วอิาจจะไม"ค"อิยสว"างและไม"ค"อิยกลมดำ�วย)

ส(ดำท�าย อิ�านาจดำ4งดำ'ดำส'งย��งข4/นๆ เศัษส"วนต้"างๆขอิงดำวงแก�วก:จะต้�ดำแน"นสมานจนไม"ม$รอิยต้�าห้น�

ห้น�า 42

ว�ธ$พอิกกายท�พย1น$/ ไม"ใช"ม$ไว�ส�าห้ร�บร�กษาคนเส$ยสต้�เท"าน�/น แต้"ย�งม$ไว�ส�าห้ร�บช"วยเห้ล�อิร�กษาคนท$�กายท�พย1แต้ก เพราะป็Aวยเป็�นโรคป็ระสาทขนาดำห้น�กถื4งข�/นเส$ยสต้� และพวกเกจ�อิาจารย1ท$�ถื'กฝึAายต้รงข�ามท�าลายฝึ9งร'ป็ฝึ9งรอิย ห้ร�อิว"าป็ล"อิยไสยค(ณีมาท�าลายดำ�วยม$อิาการค�อิเห้ม�อินคนป็Aวยห้น�กใกล�จะต้าย อิ"อินเพล$ยและห้ายใจต้�ดำข�ดำ ขอิให้�เขาระล4กถื4งคร'บาอิาจารย1ท�นท$ และขอิน�/าพระพ(ทธมนต้1ห้น�าห้�/งพระน�ามาอิาบและดำ��มจากน�/นอิาการจะค"อิยย�งช��ว แล�วให้�ร$บป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามว�ธ$พอิกกายท�พย1น$/ เขาก:จะพ�นจากการเส$ยสต้� ห้ร�อิวายชนม1ก"อินอิาย(ข�ยไดำ�อิย"างดำ$

ห้น�า 43

เวล�ท!"เหม�ะสืมก�บก�รฝึ/กสืม�ธิ� ส�าห้ร�บท"านท$�เร��มฝึ8กให้ม"ๆ ควรท$�จะเร��มก�าห้นดำเวลาต้�/งแต้" 5 นาท$ เป็�นจ(ดำเร��มต้�นและค"อิยๆเพ��มข4/นเป็�น 10 , 20 และ 30 นาท$ เป็�นเวลาท$�เห้มาะสมท$�ส(ดำ ไม"ควรฝึ8กให้�มากกว"าน$/ เพราะจ�ต้ย�งไม"ค(�นเคย จะท�าให้�เก�ดำความอิ4ดำอิ�ดำและป็วดำเม��อิยไดำ�ง"ายต้�อิงค"อิยเป็�นค"อิยไป็เห้ม�อินดำ�ดำไม� ให้�ค"อิยๆดำ�ดำ จะไดำ�ผู้ลในไม"ช�า

Page 32: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ถื�าร$บดำ"วนห้�กโห้มจะดำ�ดำไม"ไดำ� พาลจะพาให้�เส$ย ค�อิท�าให้�ไม�ห้�ก เห้ม�อินจ�ต้ท$�ถื'กดำ�ดำเช"นก�น ส�าห้ร�บผู้'�ฝึ8กจนเก�ดำความช�านาญแล�วจะน��งเข�าฌานเป็�นเวลาห้ลายๆช��วโมงก:ไดำ�ต้ามแต้"ก�าล�งจะศัร�ทธาและเวลาจะอิ�านวยให้� เวลาท$�เห้มาะสมแก"การป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ในว�นห้น4�งค�อิ ต้อินเช�า ห้ล�งจากต้��นนอินช�าระร"างกายแล�ว ส"วนสมณีเพศัควรจะป็ฏิ�บ�ต้�ห้ล�งจากท�าว�ต้รเช�า(ต้$ 4 )แล�วส�าห้ร�บ

ห้น�า 44

ท"านท$�ต้�อิงอิอิกท�างานน�/น ควรก�าห้นดำเวลาแต้"น�อิยห้ร�อิเป็�นเวลาท$�ไม"ข�ดำก�บเวลาท$�จะต้�อิงอิอิกงาน จะไดำ�ไม"เก�ดำความก�งวล เห้ต้(ท$�ว"าต้อินเช�าดำ$น�/น เพราะว"า เวลากลางค�นนอินเต้:มท$�แล�ว เช�าต้��นข4/นมาย"อิมม$จ�ต้ใจสดำช��น ไม"อิ"อินเพล$ย จ4งเสร�มให้�การน��งสมาธ�สงบและเข�าท$�ไดำ�เร:วก:จะส"งเสร�มให้�ม$ส(ขภาพจ�ต้สมบ'รณี1 ส�าห้ร�บท"านท$�ม$เวลาและสถืานท$�เห้มาะเช"น ร( "งอิร(ณีท$�ร�มฝึ9� งทะเล ห้ร�อิ บนเขาท$�มอิงไป็เห้:นขอิบฟัGากว�างเขาเข$ยว ย��งถื�าม$พระอิาท�ต้ย1ข4/นต้อินเช�าๆท$�ม$แสงอิ"อินๆห้ร�อิเป็�นดำวงย��งดำ$ จะไดำ�เป็�นน�ม�ต้แห้"งการฝึ8กสมาธ�บรรยากาศัท$�ม$ลมโชย พ�ดำผู้"าน ป็ะทะก�บร"างกาย จะท�าให้�เย:นสบาย จ�ต้ใจสดำช��น ร"าเร�งใจ ส��งเห้ล"าน$/ย"อิมเป็�นส��งสน�บสน(นให้�จ�ต้สงบ และเป็�นการไดำ�สมาธ�เร:วย��งข4/น แต้"ถื�าคนท$�ฝึ8กให้ม"ๆ ควรจะห้าเส�/อิผู้�าห้นาค(มก�นความห้นาวเย:นต้อินเช�าม�ดำ และถื�าน�าค�างลงควรจะห้าห้มวกใส" เป็�นการป็Gอิงก�นเป็�นไข�ห้ว�ดำ

ห้น�า 45 ต้อินเย:น ควรจะเป็�นเวลาก"อินนอิน ห้ล�งจากสวดำมนต้1ไห้ว�พระแล�ว ห้ล�งจากป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้แล�วจะช"วยให้�นอินไดำ�อิย"างสบาย ม$สต้� ไม"กระส�บกระส"าย และต้��นไดำ�ต้ามก�าห้นดำเวลาท$�เราต้�/งเป็Gาห้มายไว�ในใจ เวลาป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้น�/น ถื�าสามารถืท�าไดำ�ว�นละ 2 คร�/งก:จะควบค(มอิารมณี1ต้"อิเน��อิงไดำ�ดำ$มาก เช�า ก:สร�างอิารมณี1ท$�ดำ$ก"อินท$�จะอิอิกไป็ต้"อิส'� ก�บการงาน

Page 33: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เย:น ก:คลายความเม��อิยล�าและนอินไดำ�สงบ ห้ล�บสน�ทส�าห้ร�บท"านท$�ม$เวลาว"าง ควรจะฝึ8กว�นละห้ลายๆคร�/ง เป็�นการอิบรมบ"มน�ส�ยจ�ต้ให้�เก�ดำความเคยช�นให้�เก�ดำความสงบง"ายข4/นกว"าท(กคร�/งท$�เข�าฝึ8กสมาธ�

ห้น�า 46

ส�าห้ร�บท"านท$�ม("งห้ว�งโลก(ต้ระ ควรจะฝึ8กต้ลอิดำสม��าเสมอิ ม$การเป็ล$�ยนอิ�ร�ยาบถืบ�างเม��อิเก�ดำความจ�าเป็�นเท"าน�/น เพราะเม��อิเป็ล$�ยนอิ�ร�ยาบถืคร�/งห้น4�ง เห้ม�อินต้�อิงต้�/งต้�นคร�/งห้น4�ง ในขณีะต้�อิงท�าก�จว�ต้รป็ระจ�าว�นห้ร�อิท�างานน�/น ก:ร�กษาอิารมณี1แห้"งการม$สต้�สมาธ�เสมอิก:จะเป็�นการดำ$มาก เพ��อิให้�อิารมณี1สงบส�บทอิดำต้"อิเน��อิงจนกระท��งเข�านอินก:พยายามให้�นอินอิย"างม$สต้�ดำ�วย

ห้น�า 47

ฝึ8กสมาธ�ดำ�วยอิ�ร�ยาบถืท$�เห้มาะสมก�บท"าน ว�ธ$ฝึ8กสมาธ�ให้�จ�ต้สงบ โดำยเฉพาะอิย"างย��งอิานาป็านสต้�ท$�ม("งในการฝึ8ก ดำ�วยลมห้ายใจน$/ม$จ(ดำเดำ"นและค(ณีว�เศัษยอิดำเย$�ยมส�บทอิดำมานานแล�ว ดำ�วยว�ธ$น$/สามารถืป็Gอิงก�นและร�กษาโรคภ�ยไข�เจ:บท�/งกายและใจ เป็�นการเสร�มสร�างให้�ร"างกายม$ส(ขภาพแข:งแรง โดำยเน�นห้น�กในการฝึ8กลมห้ายใจเข�าอิอิก ในการฝึ8กห้ายใจเข�าอิอิกให้�จ�ต้สงบน$/ ม$อิย'"ห้ลายอิ�ร�ยาบถืต้"างๆ ก�น โดำยป็รกต้�การอิอิกก�าล�งบร�ห้ารร"างกายและการฝึ8กห้ายใจเข�าอิอิกให้�เก�ดำสมาธ�ม$อิ�ร�ยาบถืห้ล�กอิย'" 4 อิย"าง ว�ธ$แรก เดำ�น ก:ค�อิการบร�ห้ารท"อินล"างขอิงร"างกายระห้ว"างเดำ�นน�/น “ ”

จ�ต้ใจย"อิมเคล��อินไห้วส��นคลอิน ไป็ก�บการเคล��อินไห้วขอิงร"างกาย จ�ต้จ4งไม"น��งเท"าท$�ควร

ห้น�า 48 ว�ธ$ท$�สอิง ห้ย(ดำ ก:ค�อิย�นอิย'"ก�บท$� จ�ต้ใจต้�อิงคอิยพะวงควบค(มการ“ ”

ทรงต้�วขอิงร"างกาย และร�บร' �ส��งแวดำล�อิมมากจนจ�ต้ไม"ค"อิยสงบ ว�ธ$ท$�สาม นอิน กล�ามเน�/อิส"วนต้"างๆขอิงร"างกาย ไดำ�ห้ย"อินยานคลาย“ ”

จากการเห้น$�ยวร�ดำดำ4ง เม�อินอินแล�ว เล�อิดำจะค��งอิย'"ท$�สมอิง เก�ดำความง"วงเห้งาห้าวนอิน จ�ต้เคล�/มห้ล�บง"าย ห้าสต้�ไดำ�ยาก

Page 34: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ว�ธ$ท$�ส$ น��ง เป็�นท"าท$�เห้มาะสมก�บการฝึ8กจ�ต้ค�อิ กล�ามเน�/อิขอิง“ ”

ร"างกายไดำ�ย4ดำร�/งให้�อิย'"ในท"าท$�ม� �นคงโดำยธรรมชาต้� จ�ต้ใจไม"ต้�อิงพะวงเป็�นห้"วงอิย'"ก�บกายเน�/อิมากน�กจ4งท�าให้�จ�ต้สงบน��งไดำ�เร:วกว"าท"าอิ��นดำ�งน�/น ว�ธ$ฝึ8กสมาธ�ส"วนมากจ4งน�ยมใช�ท"าน��ง เร$ยกก�นท��วไป็ว"า น��งสมาธ� “ ”

แต้"อิย"างไรก:ต้าม ผู้'�ป็ฏิ�บ�ต้�ฝึ8กจ�ต้ก:สามารถืท$�จะเป็ล$�ยนอิ�ร�ยาบถืเม��อิเก�ดำความจ�าเป็�นจร�งๆเข�า จะไดำ�เป็�นการฝึ8กจ�ต้อิย"างต้"อิเน��อิง ห้ร�อิ ต้ามสภาพส�งขารต้นท$�จะทนอิย'"ไดำ�ในอิ�ร�ยาบถืน�/นๆ

ห้น�า 49

การฝึ8กน$/ ไม"จ�าเป็�นต้�อิงใช�ท"าใดำท"าห้น4�ง อิย"างต้ายต้�ว เพ��อิป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ ควรพ�จารณีา ท"าท$�ม� �นคงและสบายต้ามความเห้มาะสมก�บส�งขารขอิงต้นและเล�อิกท"าท$�จะช"วยสน�บสน(นให้�การป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ขอิงเราสงบไดำ�เร:วและดำ$ พยายามอิย"าฝึHนอิารมณี1 ฝึHนส�งขารท$�จะทนอิย'"ก�บท"าฝึ8กสมาธ�ท$�ค�ดำว"าต้นชอิบแต้"ดำ�วยความไม"เห้มาะสมจากเห้ต้(ต้"างๆ จ4งท�าให้�อิอิกจากการป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้แล�วแทนท$�จะสงบกาย สบายใจ กล�บท�าให้�เก�ดำอิารมณี1ห้ง(ดำห้ง�ดำห้�วเส$ย พาลพาให้�เส$ยส(ขภาพกายและจ�ต้ ผู้'�ม$สมาธ�ดำ$แล�ว ย"อิมสามารถืควบค(มร�กษาอิารมณี1ให้�ดำ$อิย'"ในสมาธ� ไดำ�ท(กอิ�ร�ยาบถืไม"ว"าจะต้��นห้ร�อินอิน โรคป็ระสาทเส��อิม อิ"อินเพล$ย โรคห้�วใจ ควรท$�จะใช�ท"าน��งส�บก�บท"าเดำ�นจงกรม และม$การอิอิกก�าล�งกายเบาๆ อิย"างพอิเห้มาะสมดำ�วย โรคกระเพาะอิาห้ารย�อิยห้ย"อินยานโรคกระเพาะอิาห้ารเป็�นแผู้ล โรคมดำล'กห้ย"อินควรจะใช�ท"านอินต้ะแคงข�างขวา

ห้น�า 50

โรคนอินไม"ห้ล�บ ใช�ท"าน��งและสล�บก�บท"านอินและควรจะม$การอิอิกก�าล�งกายอิย"างพอิเห้มาะ เพ��อิให้�ป็ระสาทคลายความต้4งเคร$ยดำ สน�บสน(นให้�นอินห้ล�บไดำ�สน�ท โรคป็อิดำ โรคว�ณีโรค ห้�ามห้ายใจแรงและห้ายใจกระแทก ควรห้ายใจแบบช�าๆยาวๆ พ�กห้ายใจส�กคร' "ห้น4�ง ให้�อิากาศัท$�ห้ายใจเข�าไป็น�/นห้ม(นเว$ยนอิย'" ภายในร"างกายส�กพ�กห้น4�ง แล�วจ4งค"อิยๆป็ล"อิยลมห้ายใจอิอิกมา ว�ธ$น$/ ป็อิดำก:จะไดำ�ท�างานน�อิยลงอิาการเจ:บป็วดำก:จะบรรเทา โรคก:จะห้ายเร:วข4/นกว"าป็รกต้� โรคน$/ควรจะใช�ท"านอินต้ะแคงข�าง และเม��อิร"างกายแข:งแรงข4/น แล�วก:สล�บก�บท"าน��งข�ดำสมาธ�แบบธรรมชาต้�บ�าง แล�วผู้สมดำ�วยการเดำ�นจงกรมบ�าง จะ

Page 35: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ไดำ�ท�าให้�ร"างกายป็ลอิดำโป็ร"ง และข�อิห้�ามส�าห้ร�บโรคน$/ ค�อิ ห้�ามอิอิกก�าล�งกายห้�กโห้ม โรคความดำ�นโลห้�ต้ส'ง ควรท$�จะใช�ท"านอินต้ะแคงข�างสล�บก�บการเดำ�นจงกรมการฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�ไม"ควรให้�เห้น��อิยเก�นไป็ เพราะจะท�าให้�ความดำ�นเพ��มส'งข4/นไดำ�

ห้น�า 51

โรคความดำ�นโลห้�ต้ต้��า ควรใช�ท"าเดำ�นจงกรม เพ��อิอิอิกก�าล�งกายพอิเห้มาะกระต้(�นห้�วใจส'บฉ$ดำโลห้�ต้ดำ$ข4/น เม��อิเดำ�นพอิสมควรแล�ว สล�บก�บท"านอินราบขนานก�บพ�/นก:จะดำ$ แต้"ท�/งน$/ ต้�อิงพ�จารณีาความเห้มาะสมต้ามสถืานการณี1ดำ�วย

ห้น�า 53

1. ท"าน��งข�ดำสมาธ�ช�/นเดำ$ยว

Page 36: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ค�อิน��งอิกผู้ายไห้ล"ผู้4�งศั$รษะต้รง คางห้ดำและกดำลงเล:กน�อิย อิย'"ในอิ�ร�ยาบถืท$�ไม"เกร:ง จะไดำ�ไม"เคร$ยดำ เร��มต้�นดำ�วยน��งเท�าขวาท�บเท�าซ่�าย ม�อิขวาท�บม�อิซ่�าย(วางม�อิบนฝึAาเท�า) ให้�ห้�วแม"ม�อิจรดำชนก�นเบาๆเพ��อิให้�เล�อิดำท$�ห้ม(นเว$ยนน�าธาต้(ไฟั ถื"ายเท เดำ�นไดำ�สะดำวก และเม��อิฝึ8กสมาธ�ป็ร�บธาต้(ท�/ง 4 เสมอิแล�ว ห้�วแม"ม�อิท$�จรดำชนก�นน�/นจะดำ'ดำเข�าห้าก�นคล�ายม$กระแสแม"เห้ล:กดำ'ดำก�นอิย'" ไม"ต้�อิงต้กใจ ข�อิดำ$ เป็�นอิ�ร�ยาบถืง"ายๆ และใช�ฝึ8กก�นท��วไป็ น��งทนไดำ�นาน ท�/งย�งเป็�นท"าน��งท$�ม� �นคงพอิสมควรท$�ไม"ส��นคลอินง"าย ข�อิเส$ย ห้�วเข"าน��งแนบต้�ดำก�บพ�/นเพ$ยงข�างเดำ$ยวห้�วเข"าข�างขวาไม"ต้�ดำพ�/น น��งให้ม"ๆ จ4งร' �ส4กว"าร"างกายเอิ$ยงขวา ท"านก:ต้�อิงค"อิยๆพย(งร"างให้�น��งต้รง ก:จะแก�อิ(ป็สรรคน$/ไดำ� และน��งทรงต้�วไดำ�ม��นคงเท$ยบเท"าท"าน��งข�ดำสมาธ�สอิงช�/น ขาขวาท$�พ�บท�บบนขาซ่�ายน�/นเห้น:บชาง"าย

Page 37: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 54

2 ท"าน��งข�ดำสมาธ�สอิงช�/น (ข�ดำสมาธ�เพชร)

ค�อิน��งและวางต้�วท(กอิย"างเห้ม�อินท"าข�ดำสมาธ�ช�/นเดำ$ยว ต้"างก�นเพ$ยงแต้"เอิาฝึAาเท�าซ่�ายท$�ถื'กท�บต้�ดำอิย'"ก�บพ�/นน�/นสอิดำข4/นมาข�ดำในซ่อิกพ�บขอิงเข"าขวา ม$ล�กษณีะโคนขาท�/งสอิงข�างไขว�ป็ระสานก�นเป็�นร'ป็ห้างนกนางแอิ"นข�อิดำ$ ห้�วเข"าท�/งสอิงข�างแนบต้�ดำก�บพ�/น สามารถืน��งไดำ�ต้�วต้รงไม"โยกโคลงเคลง เอินเอิ$ยง เส$ยการทรงต้�ว ระห้ว"างป็ฏิ�บ�ต้� เป็�นท"าน��งไดำ�ม��นคงไม"ส��นคลอินข�อิเส$ย ค�อิ ผู้'�ท$�ไม"เคยฝึ8กน��งข�ดำสมาธ�ท"าน$/แล�ว เพ$ยงเดำ$Jยวเดำ$ยวท$�เข�าน��งไดำ�ท$� ก:เก�ดำอิาการป็วดำข�ดำข�อิเท�าท�/งสอิงข�าง และเท�าท�/งสอิงข�างเก�ดำอิาการเห้น:บชาไดำ�ง"าย เป็�นการทรมานสร�างความเจ:บป็วดำให้�เก�ดำการก�งวลก�บจ�ต้ในขณีะป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�มาก จะต้�อิงร$บคลายอิอิกจากการน��ง

Page 38: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 55

3 ท"าน��งข�ดำสมาธ�แบบธรรมชาต้�ค�อิน��งและวางต้�วเห้ม�อินท"าน��งข�ดำสมาธ�ช�/นเดำ$ยวต้"างก�นต้รงท$�ไม"ต้�อิงยกขาขวาข4/นไป็พาดำบนขาซ่�าย แต้"พ�บขาข�ดำช�ดำล�าต้�ว วางไว�บนพ�/นต้�ดำขาซ่�ายข�อิดำ$ เป็�นการน��งแบบธรรมชาต้�ธรรมดำา สาม�ญขาไม"เม��อิยชาไดำ�ง"ายข�อิเส$ย เม��อิขาท�/งสอิงข�างไม"ข�ดำก�นเลย จ4งท�าให้�ร"างกายไม"ดำ4งร�ดำอิย'"ในท"าท$�ม� �นคง จ�ต้ใจก:ต้�อิงพะวงท$�จะใช�สต้�ก�าก�บให้�ร"างกายน��งทรงต้�วให้�ต้รง จ4งท�าให้�เก�ดำสมาธ�ไดำ�ยาก

Page 39: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 56

4 ท"าน��งพ�งฝึาเห้ย$ยดำเท�าเป็�นท"าน��งท$�น� �งสบาย ค�อิเอิาห้ล�งพ�งฝึาบ�านห้ร�อิฝึาห้�อิงย4ดำต้�วให้�ต้รง แล�วเห้ย$ยดำขาอิอิกไป็นาบต้�ดำก�บพ�/น ขาก�บล�าต้�วน��งแล�วเก�ดำเป็�นม(มฉาก ม�อิท�/งสอิงข�างซ่�อินก�นเห้ม�อินท"าน��งข�ดำสมาธ�ช�/นเดำ$ยวแล�ววางไว�บนต้�กข�อิดำ$ เป็�นท"าท$�เห้มาะสมก�บคนแก" และท"านท$�ท(พลภาพ ไม"สมป็ระกอิบ ก:สามารถืท$�จะใช�ท"าน��งน$/ก�าห้นดำจ�ต้ไดำ�

Page 40: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ข�อิเส$ย การน��งว�ธ$น$/ไม"ม$ห้ล�กค�/าย�นให้�ต้�วต้รงไดำ�ดำ$ ร"างกายจะคอิยเล��อินไห้ลลงมาเป็�นท"านอิน ท�าให้�จ�ต้ต้�อิงคอิยควบค(มให้�ร"างน��งต้รง และเป็�นท"าท$�ม$โอิกาสง"วงนอินมากจ4งเส$ยสมาธ�ไดำ�ง"าย

ห้น�า 57

5 ท"าน��งบนเก�าอิ$/ แล�วทอิดำขาลงเห้ย$ยบพ�/นเป็�นท"าท$�น� �งบนม�าน��งท$�ม$พน�กพ�งส'งพอิ ป็ระมาณีท$�จะพ�งไดำ�สบายห้ร�อิอิาจจะม$ท$�เท�าแขน เม��อิน��งแล�วให้�ทอิดำขาลงมา เท�าจะต้�อิงเห้ย$ยดำลงมาต้�/งฉากเห้ย$ยบถื4งพ�/นพอิดำ$ ถื�าเก�าอิ$/ส'งเก�นไป็ จะต้�อิงห้าม�าน��งเล:กๆมารอิงให้�เท�าเห้ย$ยบ เท�าท�/ง

Page 41: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

สอิงข�างกางอิอิกเป็�นการช"วยการทรงต้�วขอิงร"างกาย ส"วนฝึAาม�อิก:ย�งคงวางม�อิขวาท�บม�อิซ่�าย ห้�วน�/วแม"ม�อิชนก�นแล�ววางบนต้�ก ห้ล�บต้าภาวนาบร�กรรมก�าก�บต้ามแบบน��งข�ดำสมาธ�ข�อิดำ$ ค�อิ เห้มาะก�บผู้'�ท$�ม$อิาการป็วดำขา ป็วดำห้�วเข"า และคนท$�ม$ร'ป็ร"างให้ญ"ท$�ไม"สามารถืน��งข�ดำสมาธ�ไดำ�ข�อิเส$ย ท"านท$�ส(ขภาพขาไม"ดำ$ น��งทรงต้�วไม"ดำ$จ�าเป็�นต้�อิงน��งพ�งเก�าอิ$/ จ4งท�าให้�ง"วงนอินไดำ�ง"าย ท�าให้�สต้�คลายอิอิกจากการม$สมาธ�ไดำ�ง"าย ถื�าเป็�นไป็ไดำ� ควรจะพยายามน��งแล�วไม"พ�งพน�กเก�าอิ$/ นอิกเส$ยจากจ�าเป็�นจร�งๆ

ห้น�า 59

6 ท(�เด็�นัจงกรม

Page 42: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

การเดำ�นจงกรมเป็�นว�ธ$ฝึ8กสมาธ�แบบห้น4�ง และเป็�นว�ธ$อิอิกก�าล�งบร�ห้ารร"างกายดำ�วย คำว�มด็!ของก�รเด็�นัจงกรม 1. ห้ล�งจากการป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้แล�ว เล�อิดำลมจะข�ดำต้ามข�อิต้ามเอิ:นต้"างๆ และเห้น:บชาท"านควรจะเดำ�นจงกรมเพ��อิคลายเส�นเอิ:นให้�เล�อิดำลมเดำ�นไดำ�สะดำวก ซ่4�งเป็�นว�ธ$อิอิกก�าล�งกายท$�จะระบาย และข�บโรคอิอิกไป็ดำ�วย ช"วยไม"ให้�เส$ยส(ขภาพท�/งขาและกล�ามเน�/อิส"วนต้"างๆจะไดำ�ไม"เป็�นอิ�มพาต้และเป็�นการเสร�มให้�ส(ขภาพสมบ'รณี1ม$โรคภ�ยไข�เจ:บน�อิยดำ�วย 2 .ห้ล�งจากร�บป็ระทานอิาห้ารแล�ว ไม"ควรเข�าน��งสมาธ� ควรท$�จะเดำ�นจงกรมอิย"างน�อิย 15-30 นาท$ เพ��อิช"วยให้�อิาห้ารท$�ร �บป็ระทานเข�าไป็แล�วน�/น ย"อิยง"าย ไม"ให้�เก�ดำอิาการอิ�ดำเฟัGอิ แน"น เรอิเป็ร$/ยว 3 .เป็�นผู้'�อิดำทนต้"อิการท�างาน และเดำ�นทางไกล ค�อิ เม��อิท"านฝึ8กเดำ�นจงกรมบ"อิยๆ สม��าเสมอิ จะเก�ดำความเคยช�นจนเป็�นน�ส�ยเพ��อิฝึ8กให้�ห้�วใจไดำ�ท�างาน ส'บฉ$ดำ

ห้น�า 60

โลห้�ต้อิย"างสม��าเสมอิไม"เป็�นโรคห้�วใจ และโรคความดำ�นโลห้�ต้ส'งและต้��า เป็�นผู้ลให้�การเดำ�นทาง ห้ร�อิ ท�างานไม"เห้น��อิยง"าย และช"วยลดำไขม�นในร"างกายไม"ให้�อิ�วนเก�นควรดำ�วย 4. เก�ดำความเพ$ยร สร�างความอิดำทนให้�ก�บผู้'�ป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ เพราะเม��อิน��งสมาธ�ในอิ�ร�ยาบถือิ��นใดำแล�ว อิาจจะเก�ดำอิาการเม��อิยขบท$�ทนอิย'"ไม"ไดำ�นานก:ควรท$�จะใช�การเดำ�นจงกรมภาวนาสล�บก�บการน��งบ�าเพ:ญจ�ต้ จะช"วยสงบไดำ�ผู้ลไวกว"าป็รกต้� และเม��อิไดำ�สมาธ�จากการเดำ�นจงกรมภาวนาจะเป็�นอิารมณี1ท$�อิย'"ไดำ�นาน ไม"เส��อิมง"าย 5.เม��อิฝึ8กเดำ�นจงกรมภาวนาสม��าเสมอิ เป็�นการฝึ8กให้�ม$สมาธ�แบบล�มต้า จ4งม$ผู้ลฝึ8กให้�ม$สมาธ�ในระห้ว"างเดำ�นและระห้ว"างท�างานอิ$กทางห้น4�ง สถืานท$�ท$�เห้มาะสมก�บการเดำ�นจงกรม สถืานท$�ท$�เห้มาะสมท$�ส(ดำส�าห้ร�บการเดำ�นจงกรม ค�อิสนามห้ญ�า และโดำยเฉพาะอิย"างย��งยามเช�าท$�น�/าค�างป็ระพรมบนใบห้ญ�า ย��งเป็�นการดำ$ เพราะน�/าค�างต้าม

ห้น�า 61

Page 43: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ใบห้ญ�าน�/นเป็�นธาต้(น�/าบร�ส(ทธ�Eขอิงธรรมชาต้� เม��อิเท�าเราก�าวส�มผู้�สน�/าค�างบนใบห้ญ�า ธาต้(น�/าค�างน�/นจะเป็�นอิงค1ป็ระกอิบส�าค�ญในการป็ร�บธาต้(ท�/ง 4 ค�อิ ดำ�น น�/า ลม ไฟั ในร"างกายเราให้�เสมอิก�นอิ�นเป็�นเห้ต้(ส�าค�ญท$�จะลดำการเจ:บป็Aวย (ถื�าห้าสถืานท$�อิย"างน$/ไม"ไดำ� ท$�ไห้นๆก:ฝึ8กเดำ�นไดำ�) ว�ธิ!ปฏิ�บ�ต� เป5นัไปต�มข�)นัตอนัด็�งนั!) 1. ย�นในท"าสงบ อิกผู้ายไห้ล"ผู้4�ง ม�อิป็ระสานก�นโดำยม�อิขวาท�บม�อิซ่�ายอิย'"บร�เวณีเอิวดำ�านห้ล�ง น�/วห้�วแม"ม�อิชนก�น เพ��อิให้�เล�อิดำท$�ห้ม(นเว$ยนน�าธาต้(ไฟัในร"างกายถื"ายเทไดำ�ดำ$ระห้ว"างเดำ�นจงกรมน�/น จะต้�อิงใช�สต้�ก�าห้นดำร�บร' �การก�าวเท�า ก�าวเท�าซ่�ายก:ร' � ก�าวเท�าขวาก:ร' � ย�นห้ย(ดำอิย'"ก�บท$�ก:ร' �ว"าย�นอิย'" 2. เดำ�นก�าวแบบธรรมดำา โดำยเท�าอิย'"ในล�กษณีะต้รงไม"งอิ ป็ลายเกร:งลาดำต้��ากว"าส�นเท�า เห้ย$ยดำให้�เต้:มท$�

ห้น�า 62

เพ��อิให้�เส�นเอิ:นคลาย แล�วใช�ป็ลายเท�าช$/ลงแต้ะพ�/นก"อินส�นเท�า พร�อิมก�บส'ดำลมห้ายใจเข�าป็อิดำ ก�าห้นดำจ�ต้ว"า " พ(ท " สายต้ารวมเพ"งไป็ท$�ห้�วแม"เท�าซ่�าย ก�าวเท�าขวาอิอิกไป็ข�างห้น�าพอิสมควร โดำยเท�าอิย'"ในล�กษณีะเช"นเดำ$ยวก�บการก�าวเท�าซ่�ายพร�อิมก�บระบายลมห้ายใจอิอิก ก�าห้นดำจ�ต้ว"า " โธ " สายต้ารวมเพ"งไป็ท$�ห้�วแม"เท�าขวา การเดำ�นว�ธ$น$/เดำ�นก�าวไป็ข�างห้น�าแบบธรรมดำา 3. เดำ�นก�าวแบบจ�ดำขาเดำ�นในเส�นต้รง ว�ธ$น$/เห้มาะก�บคนท$�ขาแข:งแรงเดำ�นสะดำวก ว�ธ$การเดำ�นและการวางม�อิน�/นเห้ม�อิน ข�อิ 2 ต้"างก�นเพ$ยงแต้"ว"า เม��อิยกเท�าอิอิกไป็น�/นขณีะท$�เท�าก�าล�งจะเห้ย$ยบ ลงดำ�นถื4งพ�/นน�/น ป็กต้�เราจะใช�ฝึAาเท�าดำ�านนอิกต้�วส�มผู้�สพ�/นก"อินแต้"ว�ธ$น$/จะพยายามใช�ฝึAาเท�าดำ�านในส�มผู้�สพ�/น และเห้ย$ยบลงไป็ต้ามเส�นต้รงก�บเท�าท$�ก�าวเห้ย$ยบไป็ก"อินแล�ว ค�อิ เดำ�นเป็�นเส�นต้รงต้ลอิดำทาง ถื4งท$�เล$/ยวก:ย�นห้ย(ดำแล�วเล$/ยวเดำ�นต้"อิไป็

ห้น�า 63

Page 44: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ข�อิส�งเกต้ ระยะเท�าก�าวอิอิกไป็น�/น ก�าวต้ามความถืน�ดำ เพราะว�ธ$น$/ ต้�อิงเดำ�นแบบใช�สมาธ� สต้� ส'งกว"าว�ธ$แรก เพ��อิการทรงต้�วและจ�ดำขาเดำ�นให้�เป็�นเส�นต้รง ข�อิเส$ย คนท$�ขาไม"แข:งแรง ห้ร�อิคนม$อิาย(ไม"ควรใช�เดำ�นว�ธ$น$/ ระว�งจะพาให้�ห้กล�มไดำ�ง"าย 4 .ก�าวเท�าเช"นน$/สล�บไป็เร��อิยๆ ก�าวเท�าควรจะก�าวยาวพอิดำ$ อิย"าให้�ยาวเก�นไป็ ส�/นเก�นไป็ อิย"าให้�ช�าน�ก อิย"าให้�เร:วน�ก ควรใช�เวลาอิย"างน�อิย ป็ระมาณี 15-30 นาท$ 5. การเดำ�นจงกรมน$/ จะเดำ�นในวงแคบห้ร�อิ วงกว�างก:ไดำ� แล�วแต้"สถืานท$�จะอิ�านวยให้�เม��อิเดำ�นไป็ถื4งป็ลายส(ดำทางท$�จะเล$/ยวน�/น ต้�อิงย�นน��งก"อินก�าห้นดำจ�ต้ร' �ว"า ย�น แล�วจ4งห้�นต้�วเดำ�นต้"อิไป็ ระห้ว"างห้�นต้�ว ก:ให้�ก�าห้นดำจ�ต้ร' �ว"า ก�าล�งห้�นต้�วอิย'"

Page 45: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 63

7 ท"าย�น ย�นในท"าทางสงบ เท�าท�/งสอิงข�างย�นห้"างก�นป็ระมาณี 1 ค�บ ป็ลายเท�ากางอิอิกเล:กน�อิย ย�ดำต้�วต้รงห้ล�งไม"ค�อิมงอิ คางห้ดำและกดำลงเล:กน�อิย ย�นอิย'"ในท"าสงบสบายไม"ต้4งเคร$ยดำ สายต้ามอิงทอิดำต้��าลงท$�พ�/นห้"างจากล�าต้�วไม"ควรเก�น 1 ก�าว ส"วนฝึAาม�อิน�/นให้�ใช�น�/วป็ระสานก�นวางไว�ห้น�าท�อิง น�/วห้�วแม"ม�อิชนก�น ว�ธ$บร�กรรมภาวนาก�าก�บน�/น เห้ม�อินว�ธ$ภาวนาท��วไป็ ต้"างก�นท$�ล�มต้าข4/นเล:กน�อิย

Page 46: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ข�อิดำ$ เป็�นการเป็ล$�ยนอิ�ร�ยาบถือิ$กแบบห้น4�ง เพ��อิฝึ8กสมาธ�ให้�ต้"อิเน��อิง และเห้มาะอิย"างย��งในการย�นป็ลงส�งขาร และสรรพธรรม เช"น ป็ลงส��งท�/งห้ลายจนเห้:นความจร�งแห้"งอิน�จจ�ง ท(กข�ง อิน�ต้ต้า เก�ดำข4/น ต้�/งอิย'" ดำ�บไป็ ล�วนไม"เท$�ยงแท� ข�อิเส$ย ท"าย�นน$/ย�นอิย'"ไม"ไดำ�นาน เม��อิยล�าไดำ�ง"าย จ�ต้ต้�อิงคอิยพะวงการทรงต้�วให้�ย�นอิย'"ให้�ไดำ� ท�าให้�ความเพ$ยรเส��อิมถือิยไดำ�ง"ายกว"าการเดำ�นจงกรม และไม"เห้มาะสมก�บท"านท$�ม$ร"างกายไม"แข:งแรงเพราะในขณีะย�นน�/น

ห้น�า 64

เล�อิดำจะค��งค�างอิย'"ในส"วนท"อินล"างขอิงร"างกายมาก จ4งท�าให้�เล�อิดำข4/นไป็เล$/ยงสมอิงน�อิยกว"าป็รกต้� ย�นนานๆเข�าจะเก�ดำอิาการเว$ยนห้�ว ม4นศั$รษะ เม��อิม$อิาการเช"นน$/ควรร$บงดำเว�นการป็ฏิ�บ�ต้� แล�วลงน��งพ�กผู้"อินก"อินท$�จะเป็�นลม ห้กล�มห้�วฟัาดำพ�/นไดำ� จ4งเป็�นข�อิควรระว�งส�าห้ร�บท"านท$�ส(ขภาพไม"แข:งแรง

Page 47: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 65

8 ท"านอินส$ห้ไสยาสน1 นอินดำ�วยท"าทางสงบ นอินต้ะแคงขวาเพ��อิไม"ให้�บ$บท�บห้�วใจมากเก�นไป็ ม�อิขวาวางห้งายไว�บนห้มอินข�างแก�มขวา ม�อิซ่�ายวางราบไป็ต้ามล�าต้�ว ขาขวาวางเห้ย$ยดำไป็แบบธรรมชาต้�ไม"ต้�อิงเกร:งให้�ต้รงเก�นไป็ โคนขาซ่�ายท�บขาขวาอิย"างพอิเห้มาะ เข"าซ่�ายพ�บงอิเล:กน�อิย ป็ลายเท�าซ่�ายวางลาดำต้��าไว�ห้ล�งเท�าขวา เป็�นการช"วยพย(งร"างให้�ทรงต้�วในท"านอินไดำ�นาน

Page 48: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ส"วนการก�าห้นดำบร�กรรมลมห้ายใจน�/น ก�าห้นดำเห้ม�อินบทเดำ�ม จนกว"าจะห้ล�บไป็ ห้ร�อิว"าบร�กรรมเพ��อิพ�กช��วคราว และเม��อิต้��นข4/นมาก:ต้�อิงม$สต้�ก�าห้นดำบร�กรรมก�าก�บลมห้ายใจอิ$กจนกว"าจะล(กข4/น เพ��อิเป็ล$�ยนอิ�ร�ยาบถืให้ม" ท"านท$�เป็�นโรคกระเพาะอิาห้ารย�อิยห้ย"อินยาน ควรนอินท"าต้ะแคงข�างขวา เพ��อิไม"ให้�กระเพาะอิาห้ารย�อิยถื"วงลงมามากกว"าเดำ�ม และเม��อิฝึ8กสมาธ�ก:พยายามข�บลมห้ายใจลงส'"เบ�/อิงต้��าเป็�นการบ$บร�ดำและเร"งให้�กล�ามเน�/อิน�/นม$ก�าล�ง กระเพาะอิาห้ารก:จะค"อิยๆค�นส'"ต้�าแห้น"งเดำ�ม ข�อิดำ$ เป็�นท"าท$�เห้มาะสมก�บคนแก" ห้ร�อิท"านท$�เจ:บป็Aวย ห้ร�อิม$ร"างกายอิ�วนมากจนไม"เห้มาะก�บการท$�จะใช�ท"าอิ��นเพ��อิการฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้เป็�นท"านอินท$�ม$สต้�อิย'"ไดำ�นานกว"าท"านอินห้งาย ข�อิเส$ย ท"านอินท(กท"า เม��อิวางต้�วนอินแล�วศั$รษะจะอิย'"ในล�กษณีะระดำ�บลาดำใกล�เค$ยงก�บล�าต้�วท$�นอินขนานก�บพ�/นห้ร�อิเต้$ยง เล�อิดำจ4งไห้ลข4/นไป็ค��งอิย'"ท$�สมอิงมากกว"าป็รกต้� เดำ$Jยวเดำ$ยวท$�เข�านอินไดำ�ท$� ส"วนมากก:จะห้ล�บบางคร�/งจะห้ล�บก"อินท$�จะไดำ�สมาธ�ท$�สมบ'รณี1

ห้น�า 66

9 ท"านอินห้งายท"าน$/เห้มาะก�บคนท$�ม$ร"างกาย อิ�วน ห้ร�อิไม"สะดำวกในการใช�ท"าฝึ8กสมาธ�ท"าอิ��น

Page 49: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ในขณีะเดำ$ยวก�น ท"านอินท(กท"าเป็�นอิ�ร�ยาบถืขอิงการเต้ร$ยมต้�วห้ล�บนอิน ดำ�งน�/น จ4งเป็�นการฝึ8กสมาธ�ก"อินนอินโดำยป็ร�ยาย แม�ว"าจะฝึ8กจ�ต้ย�งไม"ท�นห้ล�บ สต้�ความระล4กร' �ก:จะดำ�บไป็พร�อิมก�บนอินห้ล�บสน�ท

ห้น�า 67

ท"านอินห้งายร�กษาโรคป็วดำห้ล�ง ท"าน$/เห้มาะก�บคนท$�ป็วดำห้ล�ง ค�อินอินห้งายเห้ย$ยดำต้รงไป็บนพ�/นห้ร�อิพ�/นห้�อิงท$�ไม"ม$ฟั'กห้ร�อิท$�นอินอิ"อินน��มรอิงร�บอิย'"

Page 50: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

แล�วเอิาผู้�าบางๆพ�บให้�เป็�นเส�นห้นาพอิควร ความห้นาขอิงผู้�าน$/อิาจจะใช�ความห้นาไม"เท"าก�นท(กคน ขอิให้�พ�จารณีารอิงแล�วนอินไม"อิ4ดำอิ�ดำเก�นไป็ก:ใช�ไดำ� ผู้�าท$�พ�บน�/น เม��อิพ�บแล�วต้�อิงยาวกว"าความกว�างขอิงแผู้"นห้ล�งท"านเล:กน�อิย พ�บแล�วจ4งน�าผู้�าน�/นสอิดำขวางก�บล�าต้�ววางไว�อิย'"ใต้�บ�/นเอิวพอิดำ$ ส"วนฝึAาม�อิน�/นให้�น�/วป็ระสานก�น น�/วห้�วแม"ม�อิจรดำชนก�นวางอิย'"ท$�ห้น�าท�อิง ไม"ควรวางไว�ห้น�าอิก เพราะธาต้(ไฟัท$�ถื"ายเทผู้"านฝึAาม�อิ จะเผู้าผู้ลาญอิว�ยวะภายในอิก เช"น ต้�บ ป็อิดำ ห้�วใจ ท�าให้�ต้��นข4/นมาเห้ม�อินคนม$ไข� และจะม$อิาการห้�วน�/า ส"วนลมห้ายใจน�/นก:ก�าห้นดำบร�กรรมก�าก�บเห้ม�อินท(กท"าขอิงการป็ฏิ�บ�ต้� ถื�าอิากาศัเย:นควรห้าผู้�าคล(มร"างให้�อิบอิ("นไว�ดำ�วย ข�อิดำ$ ท"านอินท(กท"าท$�นอินแล�วภาวนาป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้น�/นเป็�นการฝึ8กแบบเก:บเล:กผู้สมน�อิยก"อินนอินห้ล�บ แม�จะเพ$ยงว�นละ 5 นาท$ก:ย�งดำ$ และเป็�นผู้ลพลอิยไดำ� ค�อิ จะห้ล�บไดำ�สบายอิย"างม$สต้�ดำ�วย ข�อิเส$ย ม$เวลาน�อิยมากท$�จะภาวนาให้�เก�ดำสมาธ�เพราะห้ล�บก"อิน แต้"ก:ย�งเป็�นป็ระโยชน1แก"คนท$�นอินห้ล�บยากท$�จะใช�เวลาก"อินนอินห้ล�บน�/น ภาวนาจนกว"าจะห้ล�บสน�ทไป็เป็�นการแก�ไขการทรมานกระส�บกระส"าย ไม"เก�ดำอิาการกระวนกระวายก"อินห้ล�บนอิน

ห้น�า 69

สืม�ธิ�ร�กษ�โรคำนัอนัไม(หล�บ ข�อิแนะน�าสะกดำต้นเอิงให้�นอินห้ล�บ คนท$�ค�ดำมากเก�ดำความก�งวลใจ ห้"วงน�/น ห้"วงน$� ห้"วงล'ก ห้"วงห้ลาน ห้"วงสมบ�ต้� ห้ร�อิห้"วงว"าจะไม"ม$ก�นค�ดำแล�วไม"ห้ย(ดำย�/งช��งใจให้�สงบบ�าง จ4งเก�ดำเป็�นโรคป็ระสาทอิ"อิน ห้ร�อิโรคป็ระสาทมากๆ น�/น ส"วนมากจะม$อิาการอิย"างห้น4�ง ค�อินอินไม"ห้ล�บ อิ�นเป็�นท(กข1อิย"างย��งจ4งควรป็ฏิ�บ�ต้�ดำ�งน$/9.1 อิย"านอินห้ล�บกลางว�น กลางว�นถื�าเก�ดำอิาการง"วงนอิน พยายามอิย"าไป็นอินห้ล�บห้ร�อิน��งพ�กผู้"อิน ควรจะห้างานท�าท$�ต้�อิงใช�ก�าล�งกายบ�าง ห้ร�อิว"า เดำ�นให้�ห้ายง"วง อิาจจะใช�ท"าเดำ�นจงกรมเดำ�นไป็แผู้"เมต้ต้าไป็ต้ามท(กลมห้ายใจ จะช"วยให้�จ�ต้ใจสบายป็ลอิดำโป็ร"งคลายความห้ง(ดำห้ง�ดำไดำ�9.2 กลางค�นอิย"านอินห้ล�บห้�วค��าเก�นไป็ ให้�นอินห้�วค��าท$�ส(ดำป็ระมาณี 21.00 น.

ห้ร�อิว"าดำ4กกว"าน$/ห้น"อิยเวลานอินจะไดำ�นอินห้ล�บท$เดำ$ยวจนถื4งเช�า

Page 51: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

9.3 ท�าจ�ต้ใจให้�ม$อิารมณี1สบายๆ ก"อินนอิน สวดำมนต้1ไห้ว�พระ แผู้"เมต้ต้า ระล4กถื4งก(ศัล ความดำ$ท$�เคยท�ามา แล�วอิ(ท�ศัผู้ลบ(ญเห้ล"าน�/นให้�ก�บผู้'�ม$พระค(ณีท(กท"าน และเจ�ากรรมนายเวร แล�ววางอิารมณี1ท(กอิย"างล�มเส$ยให้�ห้มดำ เช"น ดำ$ใจจนต้��นเต้�น เส$ยใจจนเศัร�าโศัก ความอิาฆ์าต้มาดำร�ายพยาบาท ห้ร�อิว"า ความค�ดำท$�ว"าท�าอิย"างไรจ4งจะไดำ�ม$สมบ�ต้�มากๆ เป็�นต้�น9.4 สะกดำใจให้�สงบอิย'"ก�บท$� นอินในท"าท$�ร' �ส4กว"าสบายห้ล�บต้าแล�วภาวนาห้ายใจเข�าว"า พ(ท ห้ายใจอิอิกว"า โธ ห้ร�อิสวดำมนต้1ในใจบทใดำบทห้น4�งก:ไดำ�ส"วนจ�ต้ใจ“ ” “ ”

น�/นต้�อิงส"งความร' �ส4กท�/งห้มดำ ไป็ต้ามค�าภาวนาห้ร�อิบทสวดำมนต้1น�/นๆ ไป็เร��อิยๆ ภาวนาจนกว"าจ�ต้ใจ จะสงบและห้ล�บไป็9.5 ป็ล"อิยใจวางภาระท(กอิย"าง นอินในท"าท$�ร' �ส4กสบาย ห้ล�บต้าแล�วระล4กถื4งก(ศัลความดำ$ท$�ไดำ�ท�ามา แล�วอิ(ท�ศัให้�ผู้'�ม$พระค(ณีท(กท"าน และเจ�ากรรมนายเวรแล�วภาวนาแผู้"เมต้ต้าไป็ จนจ�ต้ใจสงบห้ล�บไป็ในท$�ส(ดำระห้ว"างภาวนาแผู้"เมต้ต้าน�/น จ�ต้ใจจะต้�อิงน�อิมน�าไป็ต้ามความห้มายขอิงบทแผู้"เมต้ต้าถื�าย�งไม"ห้ล�บ ให้�ระล4กว"า กายเราน$/ส�กแต้"ว"ากายเป็�นเพ$ยงก�อินธาต้(ก�อินห้น4�งท$�ว�ญญาณีเราอิาศั�ยอิย'" เพ��อิใช�กรรม รอิเวลาให้�ห้มดำวาระต้ามอิาย(ข�ยท$�ม$อิย'" ห้ร�อิต้ามกรรมท$�กระท�าไว�ในอิดำ$ต้ ท$�จะส"งผู้ลมาป็9จจ(บ�นชาต้�ให้�เราอิาจจะต้ายเม��อิใดำก:ไดำ� บางท$เดำ$Jยวก:อิาจจะต้ายร"างน$/พร�อิมแล�วท$�จะแต้กดำ�บไป็ กายน$/พร�อิมแล�วท$�จะแป็รธาต้(สลายไป็ส'"ธาต้(เดำ�มค�อิ ดำ�น น�/า ลม ไฟั ท$�อิย'"ต้ามธรรมชาต้� ไม"เป็�นแก"นสารสาระอิะไรท$�เราจะมาย4ดำม��นถื�อิม��นให้�ท(กข1กาย ท(กข1ท�/งใจ เราไม"ม$อิะไรท$�จะย4ดำ เราไม"ม$อิะไรท$�จะห้ลง เม��อิน�/นเราจ4งไม"ม$ท(กข1ใดำๆ ท$�จะมาท�าให้�เราต้�อิงก�งวลจนนอินไม"ห้ล�บ ค�ดำไป็ภาวนาไป็เร��อิยๆ แล�วท�าใจสบายๆ ไม"เคร$ยดำแบบเอิาจร�งเอิาจ�ง ท�าใจให้�ไดำ�ว"า การนอินห้ล�บขอิงเราก:ค�อิ การต้ายแบบห้น4�งท$�เราป็ล"อิยใจ วางภาวะท(กอิย"างเต้ร$ยมพร�อิมแล�วท$�จะต้าย เพราะท(กอิย"างขอิงคนเราน�/น ส�/นส(ดำท$� ต้าย “ ”

ห้น�า 72

10 ท"าฝึ8กสมาธ�แบบอิ�สระ เป็�นการฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�จ�ต้ท$�ไม"จ�าก�ดำท"าฝึ8กสถืานท$�เพ$ยงแต้"ม$เวลาช��วขณีะห้น4�ง ห้ร�อิว"า ยามท$�ไม"ต้�อิงใช�ความค�ดำท"านก:ห้าโอิกาสน�/นท$�จะภาวนาไดำ�แม�จะไม"ห้ล�บต้าก:ภาวนาไดำ� เช"น ขณีะน��งรถื เดำ�นทาง ห้ร�อิว"า น��งซ่�กเส�/อิผู้�า เก:บกวาดำ ท�าความสะอิาดำ ท"านเพ$ยงแต้"ภาวนา พ(ท โธ ควบค(มอิารมณี1ให้�สงบ ก:“ ” “ ”

เป็�นการฝึ8กจ�ต้ให้�สงบอิย"างเบ�/อิงต้�นท$�ดำ$แล�วแม�จะเป็�นระยะเวลาส�/น

Page 52: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ท"าอิ�สระอิ$กแบบห้น4�ง เป็�นว�ธ$ฝึ8กสมาธ�ป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ ท$�เห้มาะส�าห้ร�บท"านท$�ไม"ม$เวลาว"างจร�งๆ เพ$ยงแต้"ท"านใช�เวลาให้�จ�ต้สงบคร�/งละ 5 นาท$ เม��อิท"านเม��อิยล�าจากการงาน การใช�สายต้า ป็ระสาทเคร$ยดำ ม4นศั$รษะ ห้ร�อิก�าล�งโมโห้อิย'" ขอิให้�ท"านน��งห้ร�อินอินในอิ�ร�ยาบถืท$�สบาย ห้ล�บต้าน4กถื4ง พระพ(ทธเจ�า ห้ายใจเข�าท"อิงว"า พ(ท ห้ายใจอิอิกท"อิงว"า โธ เม��อิครบ“ ” “ ”

ก�าห้นดำเพ$ยงป็ระมาณีคร' "ห้น4�งห้ร�อิ 5 นาท$ แล�วอิอิกจากสมาธ� ร"างกายก:จะร' �ส4กสดำช��นข4/น พร�อิมท$�จะท�างานต้"อิไป็ ต้าก:ไดำ�พ�กสายต้าคลายความเม��อิยล�าขอิงป็ระสาทต้า ป็ระสาทต้"างๆ ก:คลายความเคร$ยดำลงสมอิงก:จะป็ลอิดำโป็ร"ง ความโมโห้โทโสก:ห้ย(ดำชะง�กลงเก�ดำสต้�ย�/งค�ดำท�นก"อินท$�จะท�าอิะไรผู้�ดำพลาดำไป็ไดำ� น$�ละ อิาน�สงส1ขอิงสมาธ�เพ��อิช$ว�ต้ป็ระจ�าว�น “ ”

ห้น�า 74

ก�รฝึ/กสืม�ธิ�ท!"ด็! ต้�อิงเน�นห้น�กท�/งการอิอิกก�าล�งบร�ห้ารกายท$�พอิเห้มาะและการพ�ฒนาจ�ต้ใจอิย"างสม��าเสมอิ“ ท"ามกลางความส�บสนว( "นวายขอิงส�งคมท"านสามารถือิย'"อิย"างสงบกาย สงบใจ ท"านก:ค�อิยอิดำคนท$�ม$สมาธ�อิ�นยอิดำเย$�ยม ”

ห้น�า 75

ร�กษ�อ�รมณ*ให4ด็!ก(อนัปฏิ�บ�ต�ฝึ/กสืม�ธิ�จ�ต

ถื�าท"านเป็�นคนเจ�าโทสะ โมโห้ร�าย ดำ�วยเห้ต้(ท$�เอิาแต้"ใจต้�วก:ต้ามห้ร�อิภาวะแวดำล�อิมเป็�นเห้ต้(ก:ต้าม ท$�ท�าให้�ท"านไม"พอิใจ ในขณีะท$�จ�ต้ใจป็9� นป็Aวนน�/น ธาต้(ภายในร"างกายก:พลอิยป็9� นป็Aวนดำ�วยเป็�นเห้ต้(ให้�การป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�จ�ต้สงบไดำ�ยาก ท"านควร น��งเง$ยบ ห้ย(ดำโมโห้โทโสส�กคร' "แล�วพ�จารณีาว"า โมโห้แล�วจะไดำ�ม$อิะไรดำ$ข4/นเพราะโมโห้แล�วม$แต้"ท�าให้�ส(ขภาพกายและจ�ต้เส��อิมท"านก:จะห้ย(ดำ พ�นจากก�เลสเห้ล"าน$/ท$�คอิยเกาะก(มอิย'"เห้น�อิเรา คอิยบ�ญชาเราแล�วท"านก:จะร�กษาอิารมณี1ให้�สงบลงมา ม$จ�ต้ใจสงบสดำช��น ร"าเร�งท(กคร�/งก"อินท$�จะเข�าป็ฏิ�บ�ต้�

Page 53: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ท"านต้�อิงไม"ใช"ฝึ8กเพราะถื'กบ$บบ�งค�บ ห้ร�อิจ�าใจท$�จะต้�อิงฝึ8ก แต้"ฝึ8กเพราะความสม�ครใจท$�ห้ว�งความสงบและห้ล(ดำพ�นจากว�ฏิสงสาร ดำ�วยใจท$�สม�ครเข�าฝึ8ก

ห้น�า 76

น$/เอิง จ4งท�าให้�ท"านไม"เก�ดำความท�อิแท� เบ��อิห้น"ายร�งเก$ยจท$�จะเข�าฝึ8กคร�/งต้"อิไป็ เร��มต้�นฝึ8กดำ�วยความต้�/งใจ วางจ�ต้ใจ ร"างกายให้�อิย'"ในอิารมณี1สบายๆ ต้�ดำความก�งวลท�/งห้มดำวางไว�นอิกกาย เช"นก�งวลเร��อิงท$�อิย'"อิาศั�ย งาน การเร$ยน ห้ม'"คณีะครอิบคร�วและญาต้� ส�าห้ร�บผู้'�ม("งห้ว�งโลก(ต้ระแล�วไม"ควรก�งวลถื4งเร��อิงต้ระก'ล ช��อิ เส$ยง ลาภ เก$ยรต้� ยศั สรรเสร�ญ ท$�ต้นเคยม$อิย'"และห้"วงกล�วว"าจะไม"ไดำ�ในอินาคต้ ห้"วงการเดำ�นทาง ห้"วงการเจ:บป็Aวย ห้"วงเร��อิงอิ�ทธ�ฤทธ�E ควรต้�ดำความก�งวลเห้ล"าน$/อิอิกจากใจช��วขณีะห้น4�งท$�ป็ฏิ�บ�ต้�ไม"ค�ดำถื4งเร��อิงในอิดำ$ต้แม�ลมห้ายใจท$�ผู้"านไป็และไม"ค�ดำถื4งเร��อิงอินาคต้แม�ลมห้ายใจท$�ย�งมาไม"ถื4ง แต้"ให้�ค�ดำถื4งภาวะป็9จจ(บ�นค�อิ “ ภาวะท$�ก�าล�งฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�จ�ต้ให้�สงบอิย'" ”

ห้น�า 77

ฝึ/กสืม�ธิ�คำวรสืนัใจฝึ/กลมปร�ณ ท"านท$�จะฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�จ�ต้น�/น ก:ควรจะศั4กษาว�ธ$ฝึ8กลมป็ราณีดำ�วย เพ��อิป็ระโยชน1ในการฝึ8กต้"อิไป็ เพราะฝึ8กสมาธ�ก�บฝึ8กลมป็ราณีต้"างก�นเพ$ยงเล:กน�อิย ค�อิ เร��มต้�นเห้ม�อินก�นท$� ต้�อิงท�าใจให้�สงบก"อิน “ ”

แล�วจ4งไป็แยกทางดำ�งต้"อิไป็น$/ แต้"ผู้ลจากการป็ฏิ�บ�ต้�ย�งคงม$ห้ลายส��งห้ลายอิย"างเห้ม�อินก�นห้ร�อิใกล�เค$ยงก�นมา ฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�จ�ต้น�/น เน�นห้น�กในดำ�านความสงบโดำยห้ายใจต้ามป็รกต้�แล�วไป็เน�นการฝึ8กจ�ต้ให้�สงบเพ��อิเป็�นพ�/นฐานในการอิบรมจ�ต้ให้�รวมเป็�นห้น4�ง ส�บเน��อิงจนถื4งข�/นว�ป็9สสนา

ห้น�า 78

ฝึ8กลมป็ราณีเน�นห้น�กในดำ�านสร�างก�าล�งภายใน โดำยเน�นไป็บร�ห้ารลม ห้ายใจท$�เข�าอิอิก ให้�ห้ายใจ ล4กๆ ช�าๆ ต้"อิเน��อิงจนจ�ต้สงบเป็�นพ�/นฐานการสร�างก�าล�งภายใน เพ��อิร�กษาร"างกายให้�แข:งแรง และร�กษาโรคท$�เก�ดำก�บร"างกายบางชน�ดำไดำ�

Page 54: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ฝึ8กสมาธ�และฝึ8กลมป็ราณีจนถื4งจ(ดำห้น4�ง เห้ม�อินก�บจะสงบจนคล�ายต้กอิย'"ในภว�งค1 ม$ต้�วต้นเห้ม�อินไม"ม$ความน4กค�ดำเห้ม�อินไม"ม$ ถื�าจะพ�จารณีาสภาวธรรมค�อิ ว�ป็9สสนา ห้ร�อิว"าการใช�อิ�านาจจ�ต้ก:ต้�อิงฝึ8กให้�ไดำ�สมาธ�ข�/นกลาง ไม"ต้กส'"ภว�งค1แล�วใช�สต้�พ�จารณีาสภาวธรรมน�/นๆส"วนเร��อิงการใช�อิ�านาจจ�ต้ก:ใช�ภาวะจ�ต้น$/ ส"งกระแสอิ�านาจจ�ต้ไป็ต้ามท$�ต้�อิงการ แต้"ถื�าจะเดำ�นลมป็ราณีก:ต้�อิงไม"ให้�จ�ต้ต้กภว�งค1เช"นก�นแล�วส"งความน4กค�ดำไป็จ�บท$�กอิงลมห้ายใจ ให้�ไป็ลงท$�จ(ดำ ต้� /งช�าง ห้ร�อิน�าพาลมป็ราณีเดำ�น“ ”

ท��วกายต้"อิไป็

ห้น�า 79

ฝึ/กลมปร�ณสืร4�งก��ล�งภ�ยในั ว�ธ$การฝึ8กลมป็ราณีน$/ เป็�นว�ธ$ฝึ8กการห้ายใจให้�เก�ดำความเคยช�น และส�บเน��อิงจนเป็�นน�ส�ยท$�ดำ$ขอิงการห้ายใจ เพ��อิใช�น�าการห้ายใจในการฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�จ�ต้ท(กๆคร�/ง และห้ล�งจากอิอิกจากสมาธ�แล�ว อิน4�งเห้ต้(การณี1ท$�จะเก�ดำข4/นในระห้ว"างฝึ8ก ลมป็ราณี พร�อิมท�/งข�อิ“ ”

ป็ฏิ�บ�ต้�ระห้ว"างฝึ8กน�/นม$ส"วนคล�ายคล4งก�บเห้ต้(ท$�จะเก�ดำข4/นในระห้ว"างฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ดำ�วย ส"วนท"าฝึ8กใช�ร"วมก�นไดำ� ดำ�วยเห้ต้(น$/ จ4งไดำ�เข$ยนรวมไว�ในท$�น$/ ฝึ8กลมป็ราณีสร�างก�าล�งภายใน ก"อินอิ��น ใจเย:นๆ น��งลงห้ายใจต้ามป็รกต้�ก"อิน ส�ก 1 ห้ร�อิ 2 นาท$ ถื�าเห้น��อิยมาจากงาน ห้ร�อิเพ��ง

ห้น�า 80

เดำ�นทางมาถื4ง น��งพ�กส�กคร' "ก"อิน เพ��อิให้�ใจสงบลงพร�อิมท$�จะฝึ8กต้"อิไป็ จากน$/ เล�อิกท"าฝึ8กท$�เห้มาะสมก�บส�งขารท"านท"าใดำท"าห้น4�ง โดำยป็กต้�คนเราจะห้ายใจช"วงส�/นและต้�/นไม"ไดำ�ใช�ความสามารถืขอิงป็อิดำท$�สามารถืขยาย และห้ดำอิย"างเต้:มท$� จ4งท�าให้�ป็อิดำไม"ไดำ�ห้ายใจเอิาอิากาศัดำ$เข�าและข�บอิากาศัเส$ยอิอิกจากร"างกายอิย"างเต้:มท$� ป็อิดำจ4งไม"สามารถืฟัอิกโลห้�ต้ให้�สดำใสสมบ'รณี1ดำ$เท"าท$�ควรเป็�นผู้ลให้�ร"างกายเจ:บป็Aวยไดำ�ง"าย

Page 55: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

การฝึ8ก ลมป็ราณี ต้"อิไป็น$/จะช"วยป็Gอิงก�นและร�กษาท"านห้ายจากโรค“ ”

ภ�ยไข�เจ:บไดำ� ฝึ8กลมป็ราณีก:ต้�อิงอิาศั�ยการฝึ8กจ�ต้ให้�สงบก"อินการฝึ8กน$/ไม"ต้�อิงใจร�อินร$บเร"ง ไม"ฝึHนส�งขารและฝึHนจ�ต้ใจ ท�าใจสบายๆ ค"อิยๆฝึ8ก และฝึ8กจนจ�ต้รวมเป็�นห้น4�ง จ4งจะเป็�นพ�/นฐานท$�ดำ$ขอิงการฝึ8กลมป็ราณีต้"อิไป็

ห้น�า 81

1. ท�าใจให้�สงบแล�วค"อิยๆห้ล�บลง ห้(บป็ากแล�วใช�ป็ลายล�/นค�/า แต้ะเพ$ยงเบาๆท$�เพดำาน 2. ห้ายใจต้ามป็รกต้�ว�ส�ยจนกว"าจะสงบ รวมจ�ต้เป็�นห้น4�งก"อิน แล�วจ4งห้ายใจเข�าค"อิยๆ ล4กข4/นดำ�วย ว�ธ$ถือินห้ายใจล4กเข�าๆจนส(ดำแรงดำ'ดำลม ลมห้ายใจน�/นจากห้ยาบให้�ค"อิยๆป็ร�บให้�ละเอิ$ยดำมากข4/น จากการห้ายใจต้�/นให้�ค"อิยๆ ล4กจากการห้ายใจช"วงส�/นให้�ค"อิยๆเป็�นช"วงยาวข4/น ค"อิยๆเพ��มข4/นท$ละข�/นอิย"างช�าๆ ต้ามล�าดำ�บ แล�วค"อิยๆผู้ล�กดำ�นน�าส"งลมห้ายใจท$�ดำ'ดำเข�ามาน�/นให้�ต้�าลงๆ จนกว"าจะเลยสะดำ�อิลงไป็ 3 น�/วเป็�นต้�าแห้น"งท$�ต้� /งขอิงจ(ดำ ต้� /งช�าง “ ”

การน�าล"อิงลมห้ายใจให้�ต้�าน$/ ไม"ควรจงใจใช�แรงบ$บเกร:งกล�ามเน�/อิให้�ดำ�นลมห้ายใจต้�าลงไป็ แต้"เป็�นการท�างานท$�เร$ยกว"าจ�ต้ส�าน4กว"า ความร' �ส4กขอิงจ�ต้ใจไป็จ�บท$�กอิงลม จ4งสมม(ต้�ว"าเห้:นกอิงลมท$�ห้ายใจเข�าน�/นเป็�นกล("มลมส$ขาวก�าล�งถื'กน�าผู้"านร'จม'ก ผู้"านห้ลอิดำลม ผู้"านป็อิดำแล�วผู้"านช"อิงท�อิงและลงต้��าจนถื4งท�อิงน�อิย ซ่4�ง

ห้น�า 82

ท$�ต้� /งขอิงจ(ดำ ต้� /งช�าง เม��อิลมห้ายใจถื4งจ(ดำ ต้� /งช�าง แล�วค"อิยๆ ป็ล"อิยลม“ ” “ ”

ห้ายใจอิอิก ช"วงท$�ลมห้ายใจเข�าและอิอิก จะต้�อิงฝึ8กให้�ใช�ระยะเวลายาวเท"าๆก�น จ�ต้ใจก:จะค"อิยๆสงบลงมา การห้ายใจเข�าอิอิกต้ามว�ธ$น$/ จะต้�อิงเป็�นล�กษณีะธรรมชาต้� ห้ายใจไม"ม$เส$ยง ไม"ใจร�อินร$บเร"ง การห้ายใจเป็�นไป็อิย"างม��นคง เช��อิงช�า ต้"อิเน��อิงไม"ขาดำช"วง ละเอิ$ยดำน��มนวล ล4ก ยาว ล�กษณีะการฝึ8กการห้ายใจท$�ถื'กต้�อิง ค�อิห้ายใจแล�วไม"ร' �ส4กล�าบากและเห้น��อิย ป็ระสาทผู้"อินคลายความต้4งเคร$ยดำ จ�ต้ใจสงบว"างเป็ล"า จ4งเป็�นการถื'กต้�อิง

Page 56: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

3. เม��อิฝึ8กลมห้ายใจแบบน$/ผู้"านไป็ระยะห้น4�งจะ ร' �ส4กว"าลมห้ายใจเข�าน�/น ม$กระแสลมพ�ดำจากเบ�/อิงบนลงส'"เบ�/อิงต้�าจนถื4งจ(ดำ ต้� /งช�าง เห้ต้(ท$�ร' �ส4กว"าม$“ ”

กระแสลมน�/นก:เพราะว"าเวลาถือินห้ายใจเข�าน�/น กล�ามเน�/อิซ่$�โครงจะห้ดำต้�วดำ4งกระดำ'กซ่$�โครงให้�ยกข4/นและบานอิอิก ทรวงอิกจะพอิกโต้ข4/นช�าๆ ท�อิงน�อิยก:จะค"อิยๆห้ดำเข�าช"วงน$/ป็อิดำก:จะขยายพอิงต้�วอิอิกดำ'ดำอิากาศัดำ$เข�าเต้:มท$�

ห้น�า 83

ป็อิดำจ4งขยายต้�วพอิงโต้ต้�/งแต้"ใต้�ข� /วป็อิดำลงมาจนถื4งป็ลายก$บขอิงป็อิดำ และท$�ใต้�ป็อิดำน�/นม$ กระบ�งลม ท$�ม$โครงสร�างคล�ายพ�งผู้�ดำก�/นขวางระห้ว"างทรวงอิก“ ” ก�บ ช"อิงท�อิง เม��อิป็อิดำขยายต้�ว ก:จะผู้ล�กดำ�นให้�กระบ�งลมห้ดำต้�วขย�บลดำต้�าลงมา พอิต้อินท$�ป็อิดำคลายลมห้ายใจอิอิกน�/น กล�ามเน�/อิซ่$�โครง และกระบ�งลมจะคลายต้�วอิอิกก:จะแฟับลงท�อิงน�อิยก:จะพอิงค�นส'"สภาพป็รกต้� การห้ายใจเข�าและอิอิกเช"นน$/ จ4งเก�ดำการบ$บร�ดำและผู้"อินคลายขอิงอิว�ยวะภายในทรวงอิก และท$�ช"อิงท�อิงเป็�นการเพ��มการเคล��อินไห้วภายในมากข4/น จ4งร' �ส4กว"าเป็�นกระแสลมว��งต้ามลมห้ายใจท$�เร$ยกว"า กระแสพ�ดำพาภายในร"างกาย “

น�/น การเคล��อินไห้วเช"นน$/จ4งเป็�นการบร�ห้ารภายในร"างกาย”

ก�าล�งภายในเคล��อินไห้วภายในร"างกาย ห้ล�งจากฝึ8ก ลมป็ราณี ห้ร�อิ ฝึ8ก สมาธ� ไป็ไดำ�ระยะห้น4�งแล�ว ท"านอิาจจะร' �ส4กว"าท�อิงน�อิยท$�เป็�นท$�ต้� /งขอิงจ(ดำ " ต้�/งช�าง " ม$กล("มความร�อินเก�ดำข4/น

ห้น�า 84

ระยะเวลาท$�ฝึ8กแล�วจะเก�ดำกล("มความร�อินน$/ใช�เวลาไม"เท"าก�นท(กคน ต้�อิงแล�วแต้"ความสมบ'รณี1ขอิงส�งขารและความพร�อิมขอิงจ�ต้ใจท$�ไดำ�ฝึ8กมาถื'กต้�อิง เข�าห้ล�กไดำ�ดำ$ เพ$ยงใดำก:จะเก�ดำผู้ลเร:วเพ$ยงน�/น บางท"านฝึ8กไป็ในทางจ�ต้สงบ ห้ลายท"านต้�/งแต้"เร��มฝึ8กให้ม"ๆ จนถื4งข�/นจ�ต้สงบอิาจจะไม"ม$กล("มความร�อินน$/เก�ดำข4/นก:ไดำ� กล("มความร�อินน$/เราเร$ยกก�นว"า กล("มกระแสก�าล�งภายใน เป็�น“ ”

พล�งงานท$�เก�ดำจากการฝึ8ก ลมป็ราณี กล("มความร�อินน$/เม��อิเก�ดำข4/นให้ม"ๆ อิาจจะเก�ดำข4/นช��วคร' "ห้น4�งห้ร�อิเก�ดำความร' �ส4กเพ$ยงบางคร�/งบางคราวขอิงการฝึ8ก แต้"เม��อิใดำท$�เราจ�บจ(ดำท$�จะเก�ดำความส�าเร:จน$/ไดำ�แล�ว เม��อิคราวใดำท$�เก�ดำ กล("มความร�อิน น$/แล�วใจเย:นๆ อิย"าเพ��งล(กจากท$� “ ”

ไม"ต้��นเต้�นดำ$ใจ ไม"เส$ยใจ ท$�เพ��งจะส�าเร:จ ท�าใจสบายๆ วางต้�วเป็�นกลาง คงฝึ8กลมป็ราณีธรรมดำาต้"อิไป็ โดำยไม"ต้�อิงเพ��มแรงบ$บร�ดำกดำดำ�นห้ร�อิว"า เกร:งบ$บ

Page 57: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ป็ระสาท ไม"ช�า กล("มความร�อินน�/นก:จะร�อินมากพอิสมควรท$�เร$ยกว"า ไอิอิ("น “ ” (

แต้"ไม"ใช"ร' �ส4กว"าความร�อินมากจนกระวนกระวาย)

ห้น�า 85

ว�ธ$น�าส"ง กล("มไอิอิ("น ให้�พ�ดำพาโคจรไป็ท��วร"างกาย“ ”

“ กล("มไอิอิ("น น$/เม��อิเก�ดำข4/นแล�ว อิาจจะม$โอิกาสโคจรไป็ต้ามร"างกาย”

เอิง โดำยเราไม"ต้�อิงน�าพาก:ไดำ� แต้"เข$ยนไว�เป็�นล�กษณีะแผู้นท$� การเดำ�นทาง ขอิงกล("มไอิอิ("น เพ��อิว"าถื�าเห้ต้(การณี1อิย"างน$/เก�ดำข4/นท$�ใดำและจ(ดำใดำแล�ว ควรท$�ท�าอิย"างไรต้"อิไป็ จะไดำ�ไม"ต้�อิงต้กใจ ถื�าป็ระสบก�บเห้ต้(การณี1น�/นๆ เม��อิเก�ดำ กล("มไอิอิ("น ท$�จ(ดำ ต้� /งช�าง แล�วย�งคงฝึ8กลมป็ราณีไป็“ ” “ ”

ต้ามป็รกต้� ต้�/งสมม(ต้�ฐานจ�นต้นาการว"า เม��อิฝึ8กลมป็ราณีจนกระแสก�าล�งภายในท�บถืม เสร�ม เพ��มเต้�ม ท$�กล("ม ไอิอิ("น มากข4/นๆ กล("มไอิอิ("นก:เพ��มจ�านวนห้นาแน"นรวมกล("มให้ญ"มากข4/นห้น�กข4/น (ท�/งน$/เป็�นเพ$ยงความร' �ส4กเท"าน�/นไม"ใช"แสร�งอิอิกแรงบ$บร�ดำบ�งค�บกล�ามเน�/อิ)ห้ล�งจากน�/นจ4งรวบรวมความสนใจเพ��อิใช�เสร�มความร' �ส4กมากข4/น จะม$อิาการคล�ายๆก�บ ก�าล�งถื"ายอิ(จจาระอิย'" และเม��อิฝึ8กไป็ๆอิาจจะร' �ส4กว"าก�าล�งถื"ายอิอิกมาจร�งๆ ขอิให้�อิ�/นกล�/นไว�

ห้น�า 86

ก"อินฝึ8กต้"อิอิ$กระยะห้น4�ง กล("มไอิอิ("น ก:จะไห้ลผู้"านจ(ดำ ฝึ<เย:บ “ ” “ ” (ต้�าแห้น"งน$/อิย'"ระห้ว"างช"อิงถื"ายเบาก�บทวารห้น�ก) ม$ข�อิส�งเกต้ ค�อิ ม$กล("มไอิอิ("นไห้ลผู้"านต้"อิเน��อิงห้ร�อิเห้ม�อินกระแสไฟัฟัGาไห้ลกระโดำดำ ข�ามทวารห้น�ก อิย'"ต้ลอิดำ เวลาไป็ส'"จ(ดำก�นกบ (ต้�าแห้น"งน$/อิย'"ท$�ป็ลายส(ดำขอิงกระดำ'กส�นห้ล�ง) เม��อิกล("มไอิอิ("น รวมถื4งจ(ดำก�นกบแล�ว ก:จ�นต้นาการต้"อิว"า น�ากล("มไอิอิ("น ส"งต้"อิข4/นไป็กระดำ'กส�นห้ล�ง (การน�าส"งช"วงน$/ จะร' �ส4กว"า ม$อิาการห้ดำช"อิงทวารห้น�กข4/นไป็) กระแสกล("มไอิอิ("นก:จะผู้ล�กดำ�นข4/นส�นห้ล�งเอิง (โดำยไม"ต้�อิงแสร�งช�กน�า) ระห้ว"างท$�ไอิอิ("น ย�งเคล��อินไห้วโคจรไป็ส'"ท� �วร"างกายน�/น ก:ย�งคงห้ายใจฝึ8กลมป็ราณีเสร�มท�บถืมให้�ก�บจ(ดำ ต้� /งช�าง ต้"อิไป็ เห้ม�อินก�บว"า เรากรอิกน�/า“ ”

เต้�มใส"ท$�กรวยอิย'"ต้ลอิดำเวลา เป็�นการผู้ล�กดำ�นน�/าท$�ไห้ลไป็ก"อิน และน�า(กล("มไอิอิ("น) น�/นก:จะไห้ลไป็ต้ามท"อิ ค�อิ ผู้"านต้ามจ(ดำต้"างๆขอิงร"างกาย กล("มไอิอิ("น “ ”

ก:ไห้ลข4/นต้ามกระดำ'กส�นห้ล�ง ผู้"าน จ(ดำบ�/นเอิว ผู้"านข4/นไป็ท$� จ(ดำคอิพ�บ “ ” “ ” (จ(ดำน$/อิย'"ระห้ว"างกระดำ'กส�นห้ล�งช"วงระห้ว"าง

Page 58: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 87

กระดำ'กต้�นคอิต้"อิก�บไห้ล"พอิดำ$ ส�งเกต้ไดำ�จากเวลาพ�บคอิ จะม$กระดำ'กน'นข4/นมาต้รงจ(ดำน�/น ) ข4/นผู้"าน จ(ดำท�ายทอิย “ ” (จ(ดำท$�กระดำ'กคอิต้"อิก�บห้�วกะโห้ลก) ข4/นไป็ส'"จ(ดำกระห้ม"อิม (ต้รงกลางขอิงห้�วกะโห้ลกต้�าแห้น"งน$/ส�งเกต้ไดำ�จากต้อินท$�เดำ:กย�งอิ"อินๆอิย'" กลางกระห้ม"อิมน�/น จะผู้(ดำข4/นลงต้ามกระแสผู้ล�กดำ�นขอิงเล�อิดำท$�ห้�วใจส'บฉ$ดำข4/นมา ห้ล"อิเล$/ยงจ(ดำน�/น) จากน�/น ก:เคล��อินผู้"านกระห้ม"อิม มาย�ง “

จ(ดำห้น�าผู้าก ” (ก4�งกลางระห้ว"างค�/ว) ลงส'" จ(ดำล�/นไก" “ ” (จ(ดำน$/อิย'"รอิยต้"อิระห้ว"างโคนล�/นก�บล�/นไก"ท$�เพดำานป็าก )และไห้ลผู้"านลงมา จ(ดำก4�งกลางขอิง“

กระดำ'กห้น�าอิก ” (อิย'"ก4�งกลางขอิงกระดำ'กไห้ป็ลาร�าห้ร�อิเร$ยกว"าใต้�จ(ดำคอิห้อิย)ลงส'"จ(ดำกลางอิก (จ(ดำผู้"ากลางระห้ว"างห้�วนมท�/งสอิงข�าง) ผู้"านสะดำ�อิและลงส'" จ(ดำต้�/งช�าง อิ$กคร�/ง โคจรห้ม(นเว$ยนอิย'"ต้ลอิดำเวลาท$�น� �งฝึ8กอิย'"“ ”

ย�งม$อิ$กกระแสห้น4�ง เร$ยกว"า กระแสขวาง ห้ร�อิเร$ยกว"า กระแส“ ” “

เข:มข�ดำร�ดำเอิว ฝึ8กลมป็ราณีไป็พ�กห้น4�งแล�ว อิาจจะเก�ดำกระแสขวางน$/ข4/นมาเม��อิ”

ใดำก:ไดำ� ค�อิเม��อิเร��มม$ กล("มไอิอิ("น น�/น บางคร�/งไม"ว��งข4/นส'"ศั$รษะ“ ”

ห้น�า 88

แต้"กล�บจะว��งเป็�นแนวขวางบ�/นเอิว ครบรอิบเป็�นล�กษณีะ เข:มข�ดำ ซ่4�งบางคร�/งก:จะว��งอิ�อิมจากซ่�ายไป็ขวา บางคร�/ง ก:จะว��งจากขวาไป็ซ่�ายอิย"างม$ระเบ$ยบโดำยป็ระมาณีว��งรอิบคร�/งละ 36 รอิบ และเม��อิฝึ8กไป็อิ$กระยะห้น4�ง กระแสไอิอิ("นก:จะกระจายไป็ท��วถื4งป็ลายเท�า ป็ลายม�อิ การเคล��อินโคจรขอิงไอิอิ("นน$/ อิาจจะเคล��อินโคจรผู้"านไป็ท$ละจ(ดำ และอิาจจะต้�อิงใช�เวลาอิ$กระยะห้น4�งจ4งสามารถืผู้"านอิ$กจ(ดำห้น4�งจนถื4งข�/นโคจรครบท(กจ(ดำท��วกายบางท"านฝึ8กเป็�นป็<ๆ จ4งจะสามารถืโคจรครบรอิบกาย ในระห้ว"างท$� กล("มไอิอิ("น จากลมป็ราณีก�าล�งโคจรผู้"านจ(ดำต้"างๆ ขอิง“ ”

ร"างกาย อิย'"น� /น เก�ดำม$ความจ�าเป็�นต้�อิงอิอิกจากสมาธ�ในขณีะท$�ไอิอิ("นย�งโคจรไม"ครบรอิบใดำรอิบห้น4�ง ก:ค"อิยๆ คลายอิอิกสมาธ�ไดำ�และเม��อิเสร:จธ(ระแล�ว ควรห้าโอิกาสฝึ8กต้"อิอิ$กในระยะเวลาท$�ใกล�เค$ยงไดำ�ย��งดำ$ซ่4�งก:เท"าก�บเร��มต้�นให้ม" เพ��อิเดำ�นลมป็ราณีให้�คล"อิงสะดำวก

Page 59: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 89

ฝึ8กลมป็ราณีท$�ไห้นก:ไดำ� การฝึ8กลมป็ราณีน$/ก:คล�ายก�บการฝึ8กสมาธ� ซ่4�งฝึ8กจนคล"อิงต้�งแล�ว ช�านาญในการเจร�ญก:สามารถืฝึ8กไดำ�ในท(กอิ�ร�ยาบถื ไม"ว"าจะน��งรถืเดำ�นทางห้ร�อิยามท$�ว"าง ต้"างก�นเพ$ยงแต้"ฝึ8กสมาธ�ท��วไป็ ไม"ไดำ�เน�นห้น�กให้�ห้ายใจล4กแต้"ฝึ8กลมป็ราณี เน�นห้น�กให้�ห้ายใจล4กๆ ดำ�วยใจท$�เป็�นสมาธ� พอิม$จ�งห้วะ 5-10 นาท$ เราก:สามารถืเดำ�นลมป็ราณี โดำยไม"จ�าเป็�นต้�อิงห้ล�บต้าเพ$ยงแต้"ค"อิยๆ ถือินห้ายใจให้�ล4กต้ามแบบฝึ8กลมป็ราณีดำ�วยสมาธ� อิ�นจดำจ"อิก�บลมห้ายใจเข�าอิอิก เม��อิฝึ8กจนคล"อิงต้�วแล�ว เวลาอิากาศัห้นาวๆ เราก:เดำ�นลมป็ราณีส�กคร' "ห้น4�ง ก:จะเพ��มความอิบอิ("นในร"างกายข4/น ท�าให้�ร"างกายแข:งแรงไม"เป็�นห้ว�ดำไดำ�ง"ายดำ�วย การฝึ8กลมป็ราณีอิย'"เสมอิ ย�งเป็�นการร�กษาโรคป็วดำเม��อิยต้ามเอิ:นต้ามข�อิ

ห้น�า 90

“ ม$ดำดำาบจะคมต้�อิงห้ม��นฝึน คนจะฉลาดำต้�อิงห้ม��นเร$ยน ฌานจะแก"กล�าต้�อิงห้ม��นฝึ8ก ”

ห้น�า 91

ว�ธิ!แก4ไขอ�ก�รท!"อ�จจะเก�ด็ข6)นัในัระหว(�งฝึ/กลมปร�ณและฝึ/กสืม�ธิ�

1. อิาการเจ:บท�อิงน�อิย แน"นห้น�าอิก

ท"านท$�ฝึ8กให้ม"ๆ น�/น ป็ฏิ�บ�ต้�แล�วร' �ส4กว"าป็วดำเส$ยวห้น�าอิกเกร:งห้น�าท�อิง แต้"พอิผู้"านพ�นการป็ฏิ�บ�ต้� 3 คร�/งแล�วท"านจะร' �ส4กว"าป็ฏิ�บ�ต้�แล�วโล"งอิก ร"างกายสดำช��น

ขณีะเดำ$ยวก�น ระห้ว"างห้ายใจเข�าอิอิกน�/น จ�ต้ใจร$บเร"งใช�แรงบ$บป็ระสาทเกร:งกล�ามเน�/อิเบ"งอิกอิย"างแรง เม��อิห้ายใจเข�ารวมท�/งเกร:งกล�ามเน�/อิท�อิงน�อิย

Page 60: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ต้4งอิย"างก�บห้น�ากลอิงแล�ว จะเก�ดำอิาการแน"นห้น�าอิกป็วดำชายโครงท�/งสอิงข�าง ศั$รษะม4นชา เห้น:ดำเห้น��อิยง"าย

ว�ธ$แก�ไข ขอิให้�ท"านผู้"อินคลายการบ$บเกร:งกล�ามเน�/อิ ห้ายใจต้ามป็รกต้�ส�กคร' "ห้น4�ง ก:จะห้ายจากอิาการป็วดำ และรอิจนกว"าห้ายจากอิาการเคร$ยดำทางป็ระสาทก"อินจ4งป็ฏิ�บ�ต้�ต้"อิไป็

ห้น�า 92

ต้�อิงเข�าใจว"า การฝึ8กลมป็ราณีน$/ ม$พ�/นฐานจากการฝึ8กสมาธ�ให้�ใจสงบ และใช�กระแสความน4กค�ดำเป็�นส��อิช�กน�าอิากาศัเข�าอิอิกอิย"างม$ระเบ$ยบ ไม"ไดำ�ใช�แรง(ก�าล�งคน ) ช�กดำ4งลาก โดำยม$ส'ต้รว"า ใช�กระแสจ�ต้แห้"งความน4กค�ดำช�กน�าลมห้ายใจ โดำยให้�กระแสจ�ต้แห้"งความน4กค�ดำ ผู้สม ผู้สานกลมกล�น ร"วมก�บลมห้ายใจกรอิกเต้�มส'"จ(ดำ ต้� /งช�าง “ ”

2. เห้ง��อิอิอิก

ระห้ว"างท$�ฝึ8กสมาธ�เร��มเข�าส'"ความสงบ ห้ร�อิ ระห้ว"างฝึ8กลมป็ราณี กระแส กล("มไอิอิ("น โคจรน�/นธาต้(ท�/ง “ ” 4 ค�อิ ดำ�น น�/า ลม ไฟั ในร"างกายไดำ�ป็ร�บจนเร��ม

เสมอิก�นและจะข�บเห้ง��อิอิอิกมา ห้ลายท"านจ4งร' �ส4กเห้ง��อิอิอิก เร��มต้�/งแต้"กระดำ'กส�นห้ล�งข4/นไป็จนถื4งศั$รษะ ถื�าฝึ8กจนครบรอิบการโคจรการห้ม(นเว$ยนขอิงลมป็ราณีห้ลายรอิบแล�ว จะม$เห้ง��อิอิอิกท"วมท��วต้�วและในการฝึ8กจ�ต้ให้�สงบ ก:อิาจจะม$เห้ง��อิอิอิกเห้ม�อินก�น ร"างกายจะร' �ส4กอิบอิ("นสบาย ม$ไอิอิ("นระเห้ยอิอิกรอิบต้�ว จนร' �ส4กต้�วเบาเย:นสบาย น$/ เป็�นการป็ร�บธาต้(จนสามารถืข�บโรคอิอิกไดำ� เม��อิอิอิกจากการฝึ8ก

ห้น�า 93

ป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้แล�ว ต้�อิงเช:ดำเห้ง��อิท��วต้�วให้�แห้�ง รอิจนกว"าอิ(ณีห้ภ'ม�ร"างกายป็ร�บค�นส'"สภาพป็รกต้� กลมกล�นก�บอิากาศัภายนอิกก"อิน จ4งจะอิอิกไป็ส�มผู้�สต้�อิงลมไดำ� ม�ฉะน�/นจะเป็�นไข�ห้ว�ดำไดำ�ง"ายๆ

3. เก�ดำอิาการเคล��อินไห้วขอิงร"างกาย

Page 61: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

บางท"านฝึ8กสมาธ�ถื4งข�/นสงบจ(ดำห้น4�ง จะเห้ม�อินก�บการฝึ8กลมป็ราณี เม��อิสงบถื4งจ(ดำอิ��มต้�วจ(ดำห้น4�งท$�เร$ยกว"า ท"ามกลางความสงบจะเก�ดำอิาการ“

เคล��อินไห้วท"ามกลางการเคล��อินไห้วย�งม$จ�ต้สงบท$�ม$สมาธ� เล�อิดำลมจะเดำ�นผู้"าน”

จ(ดำต้"างๆต้ามเอิ:น ต้ามข�อิ ในร"างกายเก�ดำอิาการเน�/อิเต้�น เอิ:นกระต้(ก

“ ท"านท$�ฝึ8กแนวสมาธ�เพ��อิจ�ต้ จะเก�ดำอิาการโยกซ่�าย โยกขวา ห้ร�อิ โยก”

ห้น�า โยกห้ล�ง การห้ายใจก:จะแรงข4/นและห้ยาบ ขอิให้�ท"านท�าใจสบายๆต้ามอิาการไป็เร��อิยๆ แล�วห้ล�งจากเก�ดำอิาการป็ระมาณี 15-30 คร�/ง ห้ร�อินานกว"าน$/ อิาการก:จะห้ายไป็เอิง แต้"ถื�าท"านเบ��อิห้น"ายก�บอิาการเขย"าเช"นน$/ ขอิให้�ท"านพ�จารณีาจนร' �ถื"อิงแท�ก�บอิาการน$/ ว"าม$อิาการกระท�า

ห้น�า 94

อิย"างไรแล�วจ4งเร��มสะกดำต้�วให้�อิย'"ในท"าป็รกต้�ไดำ�ดำ�วยการใช�สต้�ค"อิยๆ ควบค(มลมห้ายใจให้�สงบละเอิ$ยดำลงมาอิาการโยกย�ายขอิงร"างกายก:จะห้ย(ดำลงไดำ�

“ ท"านท$�ฝึ8กแนวลมป็ราณี น�/น จากการท$�น�าส"งกระแสพล�งลมป็ราณี”

ท�บถืมเต้�มท$�จ(ดำ ต้� /งช�าง ต้ลอิดำเวลา จ4งเป็�นการเพ��มแรงกระต้(�นให้�ร"างกาย“ ”

เคล��อินไห้วมากข4/น บางคร�/งส��นโยกร(นแรงถื4งก�บกางแขนอิอิกว"าเป็�นท"ามวยจ$นแบบต้"างๆอิย"างม$ระเบ$ยบ การเคล��อินไห้วจะส�มพ�นธ1 ก�บลมห้ายใจท$�เข�าอิอิก ซ่4�งการเคล��อินไห้วเอิงโดำยท$�เราไม"ไดำ�จงใจห้ร�อิแกล�งให้�ร"ายร�า การเคล��อินไห้วอิย"างน$/จะเป็�นอิย'"ป็ระมาณี 36 ว�น อิาจจะม$เส$ยงกระดำ'กล��นไป็ท��วร"างกาย แล�วร"างกายก:จะค"อิยๆกล�บค�นส'"ความสงบอิ$กคร�/ง เวลาน�/น จะร' �ส4กว"า ต้�วเบา เห้ม�อินนกพร�อิมท$�จะบ�น และเม��อิเดำ�นทางจะก�าวไวคล"อิงเห้ม�อินว��งอิย"างไม"เห้น��อิย

ในระห้ว"างเก�ดำการเคล��อินไห้วอิย'"น� /น ไม"ต้�อิงต้กใจ ย�งคงท�าใจให้�สงบ (ส�าห้ร�บฝึ8กแนวจ�ต้สงบ ) และ

ห้น�า 95

ย�งคงน�าส"งพล�งลมห้ายใจเข�าส'"จ(ดำ ต้� /งช�าง ต้"อิไป็ ท$�เร$ยกว"า ท"ามกลางการ“ ”

เคล��อินไห้วย�งม$สมาธ�อิย'"

Page 62: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

อิาการเคล��อินไห้วน$/ เก�ดำข4/นเม��อิใดำห้ร�อิว"าจะห้ย(ดำเม��อิใดำ ห้ร�อิว"าเคล��อินไห้วท"าใดำน�/น จะเก�ดำไม"เห้ม�อินก�นท(กคน แต้"เข$ยนไว�เพ��อิเต้�อินสต้�ไม"ให้�ต้กใจถื�าม$อิาการอิย"างน$/เก�ดำข4/น

ห้ล�งจากเก�ดำอิาการเคล��อินไห้วส��นโยกแล�ว จ�ต้ใจจะไม"ค"อิยป็รกต้� ค�อิ ใจส��นห้ายใจแรง ควรท$�จะเข�าสมาธ�ป็ร�บจ�ต้ใจสบายแล�ว จ4งค"อิยคลายอิอิกจากสมาธ�จะไดำ�ไม"สะเท�อินกายท�พย1

4. ร�กษาอิาการช�/าใน

บางท"านท$�เคยพล�ดำต้กห้กล�ม ห้ร�อิถื'กต้$ช�/าในท$�ใดำท$�ห้น4�ง เล�อิดำก:จะค��งค�างเป็�นก�อินอิย'"ท$�จ(ดำน�/น เวลาอิากาศัเป็ล$�ยนแป็ลงจะม$อิาการเจ:บป็วดำมากต้รงจ(ดำน�/น (คนห้น("มสาวอิาการอิาจจะย�งไม"ก�าเร�บส"วนมากจะมาเป็�นต้อินท$�ม$อิาย(มากข4/น ห้ร�อิว"าส�งขารเส��อิมลง ) แต้"เม��อิฝึ8กลมป็ราณี

ห้น�า 96

เดำ�นท��วผู้"านไป็ย�งจ(ดำท$�ช�/าในน�/น ก:จะพยายามท�าลายเล�อิดำค��งค�างก�อินน�/น จ4งเก�ดำอิาการป็วดำมากกว"าเก"าอิย'"พ�กห้น4�ง เป็�นการพยายามเดำ�นผู้"านขอิงลมป็ราณี และแล�ว เม��อิผู้"านไป็ไดำ� ก:จะเป็�นการร�กษาให้�ท"านห้ายขาดำจากโรคช�/าใน

5. เก�ดำอิาการต้�วพอิงโต้และเบาอิยากจะลอิย

เม��อิฝึ8กสมาธ�ห้ร�อิฝึ8กลมป็ราณีจนจ�ต้สงบ อิาจจะม$ความร' �ส4กว"า ต้�วเอิงก�าล�งพอิงโต้ๆ มากข4/น จนต้�วโต้ ย�นต้4ก และก�าล�งพอิงจนเก�อิบจะระเบ�ดำอิอิก ห้ร�อิบางท$ร' �ส4กว"า ต้�วเอิงเบาอิย"างไร�น�/าห้น�ก ก�าล�งลอิยข4/นจากท$�น� �งจนร"างอิย'"ไม"ต้�ดำท$� และจะลอิยอิอิกไป็นอิกบ�าน ขอิให้�ท"านท�าใจสบายๆ ไม"ต้�อิงต้กใจ เพราะท$�จร�งแล�วร"างท"านไม"ไดำ�พอิง ไม"ไดำ�ลอิยเลย เพ$ยงแต้"ว"า ภาวะน�/น จ�ต้เร��มสงบ และธาต้(ท�/ง 4 เร��มป็ร�บต้�วจนรวมต้�วเสมอิก�น ลมห้ายใจก:จะละเอิ$ยดำเห้ม�อินไม"ป็รากฏิ จ�ต้ขอิงท"านไดำ�ต้กภว�งค1สต้�ไม"อิย'"ก�บต้�ว ต้ามระล4กไม"ท�นก�บความสงบน�/น สต้�คลายอิอิกจากสมาธ�ช��วแวบห้น4�ง

ห้น�า 97

ไม"ไดำ�จ�บอิย'"ก�บต้�ว จ4งเก�ดำอิาการอิ(ป็าทานร' �ส4กเป็�นอิาการเห้ล"าน$/ไดำ�

Page 63: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

6. ว�ธ$ป็ร�บถื"ายเทธาต้(ไฟัให้�ห้ายป็วดำห้�วต้�วร�อินเป็�นไข�

บางท"านร' �ส4กว"า ห้�วแม"ม�อิท$�จรดำชนก�นอิย'"น� /นร�อินมากจนร' �ส4กว"าคล�ายจะล(กเป็�นไฟั และ ศั$รษะก:ร�อิน ป็ระสาทต้4งเคร$ยดำ ป็วดำขม�บ แม�ว"าจะพยายามป็ลงต้กข"มเวทนาว"า กายน$/ส�กแต้"กาย จะเจ:บจะป็วดำก:เร��อิงขอิงกายจ�ต้ใจไม"เจ:บป็วดำ ไม"สนใจ ดำ�วยข�นต้� ความอิดำทนอิย"างเต้:มท$�แล�ว อิาการธาต้(ไฟัย�งคงก�าเร�บโชต้�ช"วงร�อินไป็ท��วสรรพางค1กาย ย�งป็วดำห้�วไม"ห้ายแทบจะระเบ�ดำอิย'"ให้�ป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามว�ธ$แก�อิาการดำ�งน$/

ว�ธ$แก�ไข

ค"อิยๆ ถือิยอิอิกจากสมาธ�อิย"างช�าๆ และคลายความน4กค�ดำ ท$�รวมจ�ต้ใจ ให้�เป็�นห้น4�ง ท$�ต้� /งความร' �ส4กอิย'"ท$�ศั$รษะน�/นอิอิก เร$ยกว"า

“ ไม"ค�ดำอิะไรอิ$กท$�จะรวมจ�ต้ แล�วค"อิยๆล�มต้าข4/นมอิงราดำต้��าลงท$�พ�/น ห้ายใจให้�”

สบายๆต้ามป็รกต้�ก"อิน แล�วค"อิยๆถือินห้ายใจล4กๆ

ห้น�า 98

ช�าๆ และคลายม�อิท$�ซ่�อินก�นน�/นอิอิกมาก(มท$�ห้�วเข"าท�/งสอิงข�าง พอิห้ายใจเข�า ก:เอิาจ�ต้ใจไป็จ�บท$�กอิงลมท$�ดำ'ดำเข�ามาแล�วผู้ล�ก แผู้"ซ่"านคลายอิอิก ไป็ท��วท�/งต้�วพร�อิมก�บลมห้ายใจท$�ป็ล"อิยอิอิกไป็ โดำยเฉพาะอิย"างย��งเน�นห้น�กในการคลายอิอิกทางฝึAาม�/อิท�/งสอิงข�าง ก:จะร' �ส4กว"า ม$ลมร�อินว��งอิอิกทางป็ลายน�/ว “ ”

น$�ค�อิ การคลายธาต้(ไฟัอิอิกจากร"างกาย “ ”

ป็ฏิ�บ�ต้�อิย"างน$/ป็ระมาณี 15-30 นาท$ ก:ห้ายป็วดำห้�ว และต้�วไม"ร�อินเป็�นไข�อิ$ก

7. อิาการค�น

ระห้ว"างฝึ8ก เม��อิธาต้(ป็ร�บต้�วห้ร�อิป็ร�บจนเร��มจะเสมอิน�/น จะม$อิาการค�นเห้ม�อินแมลงต้อิมห้ร�อิป็ลาต้อิดำ สร�างความร�าคาญรบกวนสมาธ� ท"านไม"ต้�อิงกล�ว และไม"สนใจอิาการน�/น ส�กป็ระเดำ$Jยวก:จะห้ายไป็เอิง

Page 64: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

8. เก�ดำอิาการท�อิงเส$ย

บางท"านท$�ฝึ8กลมป็ราณีแล�ว อิาจจะม$อิาการท�อิงเส$ย ท�อิงร"วง ให้�ย�ายความสนใจจากท$�จ(ดำ ต้� /งช�าง เคล��อินย�ายลงไป็ท$�ป็ลายห้�วแม"เท�าข�างใดำข�างห้น4�ง เม��อิ“ ”

ห้น�า 99

ดำ4งความสนใจไป็ท$�ห้�วแม"เท�าแล�ว อิาการท�อิงเส$ยก:จะห้ายไดำ�

ท�/งน$/ดำ�วยเห้ต้(ว"า การต้�/งจ(ดำอิย'"ท$�จ(ดำ ต้� /งช�าง น�/นบางท"านเก�ดำการ“ ”

บ$บร�ดำทางป็ระสาทร' �ส4กว"า เคร$ยดำห้ร�อิว"าเป็�นการบ$บร�ดำล�าไส�มากไป็ เม��อิย�ายความสนใจไป็ท$�จ(ดำอิ��นเส$ย ก:ท�าให้�อิาการท�อิงเส$ยห้ายไดำ�

9. อิาการกล�นน�/าลาย

ระห้ว"างฝึ8กสมาธ�ห้ร�อิว"าฝึ8กลมป็ราณีให้ม"ๆ ท$�จ�ต้ย�งไม"สงบ อิาจจะม$น�/าลายอิอิกมามากพอิสมควร ควรท$�จะค"อิยๆ กล�นเข�าไป็อิย"างช�าๆ ไม"ต้�อิงบ�วนท�/ง เพ��อิจะไดำ�ช"วยเป็�นน�/าย"อิยอิาห้ารดำ�วย และเม��อิจ�ต้สงบแล�วจะร' �ส4กว"า น�/าลายน�/นไม"ไห้ลอิอิกมาอิ$ก จนเราไม"ต้�อิงคอิยพะวงกล�นน�/าลาย แต้"พอิจ�ต้คลายอิอิกจากสมาธ�เม��อิใดำ น�/าลายก:จะเร��มไห้ลท"วมท��วป็ากอิ$ก

เป็�นท$�น"าส�งเกต้ ดำ�งน$/

ห้น�า 100

ข�าขอิป็ฏิ�ญาณีก�บต้�วข�าเอิงว"า

“ ดำ�วยเจต้นาอิ�นแน"วแน"ไม"เส��อิมถือิยขอิงข�า

ขอิให้�ข�าส�าเร:จล(ล"วงส'"ทางสงบเร:วว�น ”

ค�ดำดำ$แล�วต้�/งใจม��นคงแล�วเป็�นการดำ�าร�ชอิบแล�ว

Page 65: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ก:เร��มต้�นลงม�อิป็ฏิ�บ�ต้�ต้"อิไป็

ห้น�า 101

บทท!"1 ฝึ/กก��หนัด็จ�ตก�กบร�เวณต�วเอง

สืม�ธิ�

สมาธ�ค�อิการฝึ8กจ�ต้ใจให้�สงบม("งม��น ม$สต้�รวบรวมก�าล�งใจให้�เก�ดำพล�งอิ�นเข�มแข:ง ดำ�ารงต้�/งอิย'"ก�บต้�วในจ(ดำเดำ$ยว อิารมณี1เดำ$ยว อิย"างสม��าเสมอิท(กขณีะ ท(กอิ�ร�ยาบถื จะต้�อิงระล4กร' �ส4กต้�วค�ดำไดำ�ก"อินท�า ดำ�วยอิ�านาจสมาธ�จะระง�บความค4กคะนอิงขอิงจ�ต้ ใจอิ�นจะส"งผู้ลถื4งการควบค(มกายและวาจาให้�สงบระง�บดำ�วย

ป็รกต้�เดำ:กอิาย(ต้��ากว"า 12 ป็< ลงมา ส"วนมากจะป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ไดำ�ผู้ลดำ$กว"าผู้'�ให้ญ" เพราะว"าส"วนมากจ�ต้ใจย�งไม"ว( "นวาย แต้"คนท$�อิาย(ต้� /งแต้" 15 ป็< ข4/นไป็น�/น ส"วนมากชอิบค�ดำมากจนเร$ยกว"า จ�ต้ฟั( Gงซ่"าน “ ”

ผู้'�ฝึ8กให้ม"ควรท$�จะห้าสถืานท$�ท$�ป็ลอิดำโป็ร"ง อิากาศัถื"ายเทไดำ�ดำ$ ไม"รกร(งร�งอิย'"ห้"างไกลจากเส$ยงรบกวน

ห้น�า 102

คนท$�ฝึ8กให้ม"อิาจจะพบว"า ไม"เข�าฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้แล�ว ไม"ม$ความค�ดำฟั( Gงซ่"าน แต้"พอิเข�าป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้แล�ว ความค�ดำฟั( Gง ซ่"าน ส�บสนว( "นวายร�อิยแป็ดำอิย"างเร$ยงแถืวเข�ามาอิย"างไม"ห้ย(ดำห้ย"อิน

ความจร�งก:ค�อิ เวลาป็รกต้�น�/น ความน4กค�ดำ ฟั( Gงซ่"าน ม$อิย'"เสมอิต้ามป็ระสาขอิงคนท$�ย�งม$ก�เลสอิย'"เพ$ยงแต้"ความน4กค�ดำเห้ล"าน�/นถื'กดำ4งความสนใจให้�กระจายไป็ส�มผู้�สก�บส��งแวดำล�อิมจ4งท�าให้�จ�ต้ใจไม"ร' �ส4กค�ดำมาก

เป็�นธรรมดำาท"านท$�เข�าฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ให้ม"ๆ จะร' �ส4กว"า ความน4กค�ดำน$/ดำ�บไป็ ความน4กค�ดำอิ$กอิย"างห้น4�งก:ผู้(ดำแทรกข4/นมาแทนท$� จ�บไม"ไดำ� ต้ามไม"ท�น เก�ดำดำ�บอิย'"ต้ลอิดำ เป็�นการก"อิกวนจ�ต้ใจให้�สงบไดำ�ยาก

ท"านไม"ต้�อิงก�งวล

Page 66: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ขอิให้�ท"านห้ย(ดำค�ดำค�าน4งอิ��นใดำ ค"อิยๆห้าจ(ดำย4ดำเห้น$�ยว ฝึ8กต้ามว�ธ$ต้"อิไป็น$/นานๆเข�า จ�ต้ย"อิมสงบเอิง

เล�อิกท"าฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ท$�เห้มาะสมก�บส�งขารขอิงท"านท"าใดำท"าห้น4�ง แล�วป็ฏิ�บ�ต้�ดำ�งน$/

ห้น�า 103

ถือินห้ายใจล4กๆ ช�าๆ 10 คร�/ง ต้ามแบบการฝึ8กลมป็ราณี (ห้น�า 79 )

ก"อิน และห้ล�งอิอิกจากฝึ8กสมาธ�ท(กคร�/ง เพ��อิเป็�นการป็ร�บธาต้(ภายในร"างกายให้�ป็รกต้�แล�วค"อิยๆป็Iดำห้น�งต้าลงให้�สน�ท เพ��อิไม"ให้�ต้าส�มผู้�สก�บส��งแวดำล�อิมเป็�นการป็Gอิงก�นไม"ให้�กระแสภายนอิกผู้"านเข�ามาก"อิกวนป็ร(งแต้"งให้�จ�ต้ใจฟั( Gงซ่"าน พอิป็Iดำห้น�งต้าแล�วต้�อิงจ�าไว�ว"าต้�อิงไม"ล�มต้าข4/นอิ$ก

ห้ล�งจากห้ล�บต้าแล�ว ให้�ภาวนาในใจเม��อิห้ายใจเข�าว"า พ(ท และเม��อิ“ ”

ห้ายใจอิอิกว"า โธ เป็�นการน�อิมจ�ต้ใจให้�ระล4กถื4งพระพ(ทธเจ�า แม�จะสงบห้ร�อิ“ ”

ไม"สงบก:ย�งคงบร�กรรมภาวนาไป็เร��อิยๆ โดำยจ�ต้ใจจ�บอิย'"ก�บค�าภาวนาว"า พ(ท “ ” และ โธ อิย'"เสมอิ“ ”

ถื�าม$การพล�/งพลาดำจากค�าภาวนา ในใจแล�วไป็ค�ดำเร��อิงอิ��นก:ค"อิยๆต้�/งสต้�ข4/นมา ดำ4งความน4กค�ดำน�/นกล�บมา ท"อิง พ(ท โธ ให้ม"อิ$ก สล�บอิย'"อิย"างน$/“ ” “ ”

จนจ�ต้ใจเคยช�นก�บค�าภาวนา จ�ต้ใจก:จะค"อิยๆ จดำจ"อิลงส'"ค�าภาวนาจนเก�ดำความสงบไดำ�ไม"มากก:น�อิย

ห้น�า 104

ท"านจะต้�อิงไม"ล(กจากท$�น� �งโดำยเดำ:ดำขาดำก"อินเวลาท$�ก�าห้นดำไว�อิย"างน�อิยคร�/งละ 5 - 15 นาท$ แม�จะเก�ดำความห้ง(ดำห้ง�ดำห้ร�อิถื'กเส$ยงอิะไรรบกวน ห้ร�อิป็วดำเม��อิยก:ต้าม ขอิให้�ท"านอิดำทนรอิจนครบเวลาก�าห้นดำ ( โดำยเราใช�นาฬิ�กาป็ล(ก ให้�ไขลานเล:กน�อิยก:พอิ ป็Gอิงก�นเส$ยงนาฬิ�กาท�าให้�ต้กใจ) ป็ฏิ�บ�ต้�เช"นน$/ท(กว�นอิย"างน�อิย 7 - 15 ว�น ห้ร�อินานกว"าน$/ จนเก�ดำความเคยช�นก�บการก�กบร�เวณีต้�วเอิง โดำยขอิให้�ป็ฏิ�บ�ต้�บ"อิยๆแต้"ใช�เวลาคร�/งละน�อิยๆ

ในข�/นน$/

Page 67: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

“ จ�ต้มน(ษย1เราเป็ร$ยบเห้ม�อินก�บล�งท$�อิย'"ไม"เป็�นส(ข

เราก:พยายามฝึ8กล�งค�อิ ใจ ให้�อิย'"เฉยๆสบายๆเป็�นส(ขไดำ�“ ”

และมอิงเห้:นความว( "นวายไม"ห้ย(ดำเป็�นท(กข1 ”

ห้น�า 105

บทท$�ห้น4�งน$/ เห้มาะก�บผู้'�ไม"เคยฝึ8กมาก"อิน และใช�ฝึ8กก�บเดำ:กเล:กๆไดำ�

แต้"ควรจะศั4กษาว�ธ$ป็Gอิงก�นภาวะการต้กใจจากการฝึ8กสมาธ�

ถื�าเป็�นเดำ:กก:ควรให้�ผู้'�ให้ญ"อิย'"ใกล�ๆ และบอิกให้�เดำ:กเข�าใจว"า ถื�าพบเห้:นอิะไร ห้ร�อิต้กใจเพราะไดำ�ย�นเส$ยงดำ�ง ห้ร�อิเห้ต้(อิ��นท$�จะท�าให้�ต้กใจน�/น ไม"ต้�อิงต้กใจคร'ห้ร�อิผู้'�ให้ญ"เป็�นเพ��อินอิย'"ใกล�ต้�วเดำ:กแล�ว

ถื�าพบเห้:นเดำ:กต้กใจจะล(กจากท$� ก:บอิกให้�น��งต้"อิ ป็ลอิบให้�คลายจากอิาการต้กใจ และฝึ8กต้"อิอิ$กส�กคร' "จนจ�ต้ใจค�นส'"สภาพป็รกต้�แล�ว จ4งอิอิกจากสมาธ�ไดำ�

ห้น�า 106

ห้�วใจขอิงความส�าเร:จในการฝึ8กสมาธ�

ความส�าเร:จขอิงงานช�/นห้น4�งไม"ใช"ส�าเร:จดำ�วยเวลา 5 ห้ร�อิ 10 นาท$ ก:จะล(ล"วงดำ�วยดำ$ จ4งขอิให้�ป็ฏิ�บ�ต้�เดำ�นไป็เร��อิยๆ ไม"ช�าก:จะส�าเร:จ

ไดำ�ก:ไม"ดำ$ใจ ไม"ไดำ�ก:ไม"เส$ยใจ

ไม"ร$บไม"เร"ง ไม"ทะยานอิยากไดำ�

ถื4งก:ช"าง ไม"ถื4งก:ช"าง

เดำ�นไป็เร��อิยๆ ม("งส'"ทางสงบ

Page 68: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เห้น��อิยก:พ�ก ห้�วก:ก�น

แม�ว�นน$/ไม"สงบ พร( "งน$/ก:ต้�อิงสงบ

พร( "งน$/ไม"สงบ ว�นห้น4�งข�างห้น�าก:ต้�อิงสงบ

ห้น�า 107

บทท!"2 ห�จ�ด็ย6ด็ให4จ�ตสืงบข�)นัต4นั

เพ��อิให้�การฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ให้�สงบ จ4งแนะน�าให้�ม$การย4ดำในบทน$/ การย4ดำน$/ เป็�นการห้าห้ล�กให้�จ�ต้ท$�ลอิยเคว�งน�/นจ�บไว� แล�วค"อิยๆ พย(งเข�าส'"เป็Gาห้มายต้"อิไป็

ดำ�งน�/น จ4งฝึ8กดำ�วยว�ธ$ต้"อิไป็น$/

เล�อิกท"าฝึ8กสมาธ�ท$�เห้มาะสมก�บส�งขารขอิงท"านห้ายใจล4กๆช�าๆยาวๆ 10 คร�/ง ต้ามแบบการฝึ8กลมป็ราณีห้น�า (79)

เร��มฝึ8กดำ�วยอิานาป็านสต้� ค�อิฝึ8กจ�ต้ใจให้�สงบม$สต้�ดำ�วยการย4ดำลมห้ายใจ ว�ธ$ฝึ8กน$/ เป็�นกรรมฐานท$�ท(กคนสามารถืฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�ให้�เก�ดำความสงบไดำ�ดำ$ ใช�ไดำ�ท�/งในการฝึ8กสมถืกรรมฐาน ค�อิ ฝึ8กจ�ต้ให้�สงบไดำ�สมาธ� และใช�ฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�ว�ป็9สสนากรรมฐาน ค�อิฝึ8กให้�เก�ดำป็9ญญาเห้:นแจ�งแห้"งการเก�ดำดำ�บไม"เท$�ยงแท� ต้ามสภาวะธรรมท$�เก�ดำข4/น ต้�/งอิย'"ไดำ�ไม"นาน ทนอิย'"ไม"ไดำ� ดำ�บไป็ ไม"ใช"

ห้น�า 108

ต้�วต้น เราเขา ไม"เป็�นต้�วต้นท$�จะให้�ย4ดำม��นถื�อิม��นว"าขอิงเรา

การฝึ8กต้ามแนวน$/ เป็�นท$�น�ยมใช�ฝึ8กก�นมากเพราะเม��อิฝึ8กจนจ�ต้สงบจะเก�ดำความป็<ต้� และน�ม�ต้ล�กษณีะดำ$ไม"น"าห้วาดำกล�ว เป็�นการเพ��มพ'นความพอิใจร�กใคร"และขย�นห้ม��นเพ$ยรท$�จะป็ระกอิบการฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้มากข4/นซ่4�งการฝึ8กว�ธ$น$/ ลมห้ายใจเป็�นอิารมณี1ท$�ม$อิย'"แล�วในร"างกายขอิงเราท(กคน

เข�าอิ�ร�ยาบถืท"าฝึ8กแล�ว ค"อิยๆห้ล�บต้าลง

Page 69: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ว�ธ$ห้ายใจเข�าอิอิกท$�ถื'กต้�อิง ค�อิห้ายใจเข�าอิอิกอิย"างละเอิ$ยดำ สม��าเสมอิต้"อิเน��อิง ห้ายใจเป็�นธรรมดำาต้ามธรรมชาต้�ไป็เร��อิยๆ โดำยไม"ห้ายใจห้ยาบม$เส$ยงดำ�งและขาดำห้ายเป็�นช"วงๆ

เม��อิเข�าฝึ8กให้ม"ๆ น�/น กายและใจย�งกระส�บกระส"ายไม"สงบ ค�ดำฟั( Gงซ่"านกว�ดำแกว"ง ดำ�/นรน กระวนกระวาย สมอิงต้�อิงท�างานห้น�ก ห้�วใจต้�อิงส'บฉ$ดำโลห้�ต้ไป็ห้ล"อิเล$/ยงร"างกายมาก จ4งต้�อิงการอิากาศัดำ$ไป็ห้ล"อิเล$/ยงร"างกายมาก ท�าให้�ป็อิดำต้�อิงห้ายใจแรง ห้ยาบถื$�

ห้น�า 109

ขอิให้�ท�าใจสบายๆค"อิยๆฝึ8กไป็ ดำ�วยเม��อิห้ายใจเข�าท"อิงว"า พ(ท และเม��อิห้ายใจ“ ”

อิอิกว"า โธ ดำ�งต้"อิไป็น$/“ ”

“ ห้ายใจเข�า ”

ระห้ว"างท$�ห้ายใจเข�าน�/น ให้�ต้� /งสต้�ร' �ว"า ลมห้ายใจก�าล�งเข�า และบร�กรรมภาวนา“ ”

ในใจว"า พ(ท สมม(ต้�ว"าเห้:นต้�ว “ ” ( ห้น�งส�อิห้ร�อิเส$ยง ) “ พ(ท ก�าก�บจ�บอิย'"ก�บ”

ลมห้ายใจท$�เก�ดำข4/นเร��มกระทบเข�าร'จม'ก (สมม(ต้�ว"าข�างขวา) และถื'กดำ'ดำดำ4งลงไป็ๆส'"ป็อิดำท$�ทรวงอิกลงช"อิงท�อิงสลายก�บเม:ดำเล�อิดำแดำงว��งไป็ท��วร"างกาย

ต้�ว พ(ท ท$�ก�าก�บจ�บมาก�บ ลมห้ายใจเข�า ก:ละลายห้ายไป็ก�บลมห้ายใจ“ ” “ ”

“ ลมห้ายใจอิอิก ”

เม��อิลมห้ายใจท$�ถื'กใช�งานแล�ว ก:จะก"อิต้�วมารวมก�นท$�ช"อิงท�อิง ให้�ต้� /งสต้�ร' �ว"า “

ลมห้ายใจก�าล�งจะอิอิก และบร�กรรมภาวนาในใจว"า โธ ก�าก�บจ�บอิย'"ก�บลม” “ ”

ห้ายใจท$�ก"อิต้�วข4/นท$�ช"อิงท�อิงน�/น คลายส"งไป็ย�งป็อิดำท$�ทรวงอิกและส(ดำท�ายอิอิกส'"ร'จม'ก (สมม(ต้�ว"าข�างซ่�าย)

ห้น�า 110

ต้�ว โธ ท$�ก�าก�บจ�บมาก�บลมห้ายใจอิอิกน�/นก:ละลายห้ายไป็ก�บลมห้ายใจท$�“ ”

สลายไป็ในอิากาศั

Page 70: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ภาวนาบร�กรรมท"อิง พ(ท โธ ก�าก�บห้ม(นเว$ยนไป็เห้:นการเก�ดำดำ�บขอิงลม“ ” “ ”

ห้ายใจอิย'"ต้ลอิดำเวลา ค�อิ เก�ดำแล�วก:ดำ�บสลายไป็ในท$�ส(ดำ ทนอิย'"ไม"ไดำ� เพราะไม"เท$�ยงแท� ไม"ย��งย�นจ$ร�ง ไม"ม$ต้�วต้นท$�จะให้�ย4ดำม��นถื�อิม��นอิย'"ไดำ� ฝึ8กเช"นน$/ไป็ ฝึ8กจนจ�ต้ร' �เห้:นแจ�งการ เก�ดำ ดำ�บ การสลายขอิงลมห้ายใจ“ ” “ ”

ว�ธ$ท$�ดำ$ท$�จ�ต้จะจ�บต้�ว พ(ท โธ การจ�บน$/จ�บแค"อิย'" ไม"ใช"จ�บดำ�วยความย4ดำม��น“ ” “ ”

ถื�อิม��นจนป็ระสาทเคร$ยดำ จ�ต้จ�บท$� พ(ท โธ เบาๆเห้ม�อินเกาะดำ�วยการใช�ม�อิ“ ” “ ”

เเต้ะเพ$ยงเบาๆไม"ช�าน�ก จ�ต้ใจท$�ค�ดำนานาป็ระการน�/นก:จะมารวมอิย'"ท$� พ(ท “ ” “

โธ และเม��อิภาวนาต้"อิไป็อิ$ก จ�ต้ใจก:จะค"อิยๆลดำการพยศัลงและค"อิยๆสงบลง”

ไป็ต้ามล�าดำ�บ การห้ายใจก:จะค"อิยๆละเอิ$ยดำลงไป็ต้ามล�าดำ�บ การห้ายใจก:ค"อิยๆเบาลงต้าม ค�าบร�กรรม พ(ท โธ ก:จะค"อิยๆเล�อินห้ายไป็ เราไม"ต้�อิงพะวง“ ” “ ”

ไขว�คว�าห้าต้�ว พ(ท โธ ก:จะค"อิยๆเล�อินห้ายไป็ เราไม"ต้�อิงพะวงไขว�คว�าห้า“ ” “ ”

ต้�ว พ(ท โธ “ ” “ ”

ห้น�า 111

มาย4ดำเกาะไว�อิ$ก เพราะจ(ดำห้มายขอิงเราต้�อิงการไป็ย4ดำท$�ลมห้ายใจ ค�าบร�กรรมเป็�นเพ$ยงแต้"เห้ม�อินเช�อิกท$�สนต้ะพายว�ว(จ�ต้) ท$�พยศัให้�อิย'"ก�บห้ล�กค�อิกายเพ��อิให้�สงบลงไป็เม��อิฝึ8กจ�ต้(ว�ว) จนห้ายพยศัแล�ว จ�ต้ (ว�ว)น�/นก:จะสงบระง�บลงอิย'"ก�บท$� โดำยไม"จ�าเป็�นต้�อิงใช�เช�อิก (ค�าบร�กรรมพ(ทโธ)

เม��อิจ�ต้ ละ จากการท"อิงค�าภาวนา พ(ท โธ แล�ว“ ” “ ” “ ”

ให้�ต้� /งสต้�ม��นอิย'"ก�บใจขอิงท"าน ก�าห้นดำระล4กร' �อิย'"ต้ลอิดำเวลาไป็จดำจ"อิแนบต้�ดำลมห้ายใจเข�าอิอิก ร' �ต้ามท�นลมห้ายใจว"าก�าล�งเข�าและอิอิก ร' �ช�ดำว"า ลมห้ายใจเข�าอิอิกน�/นยาวห้ร�อิส�/น เม��อิก�าห้นดำจ�ต้ใจให้�ม$สต้�ต้�ดำต้ามจนร' �ช�ดำไม"คลาดำเคล��อินแล�ว ดำ�วยการจดำจ"อิลมห้ายใจน$/ก:จะดำ4งเอิาสต้�ให้�ว��งแนบอิย'"ก�บอิารมณี1ขอิงลมห้ายใจ จ�ต้ใจก:สงบมากข4/น ลมห้ายใจก:จะค"อิยๆละเอิ$ยดำ สมาธ�ก:ค"อิยๆป็รากฏิข4/นต้ามล�าดำ�บ และในท$�ส(ดำ ก�าล�งความค�ดำขอิงจ�ต้ท�/งห้มดำก:จะดำ��งไป็ส'"ลมห้ายใจแห้"งเดำ$ยว

ห้น�า 112

Page 71: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เม��อิจ�ต้เพ"งจ�บท$�ลมห้ายใจน�/นจดำจ"อิมากข4/น เพ"งจนเก�ดำน�ม�ต้ภายในใจ ม$ความร' �ส4กว"า ลมห้ายใจน�/นเป็�นกล("มไอิส$ขาวๆใสๆว��งเข�าอิอิก แต้"ย�งไม"แจ"มช�ดำน�ม�ต้น$/เป็�นน�ม�ต้ห้มายท$�ไดำ�จากการบร�กรรมท$�เร$ยกว"าเก�ดำ บร�กรรม น�ม�ต้ “ ”

ระห้ว"างเข�าสมาธ�น�/น จะต้�อิงต้��นต้�วคอิยควบค(มจ�ต้ให้�อิย'"ในอิารมณี1เดำ$ยวเสมอิ อิย"าป็ล"อิยใจให้�เต้ล�ดำไป็นอิกล'"นอิกทางไป็ต้ามความค�ดำต้"างๆ จ�ต้ใจเห้ม"อิลอิยห้ร�อิเคล�บเคล�/มอิยากนอิน จนบางคร�/งจ�ต้ใจอิาจจะพลาดำคลาดำอิอิกจากการจดำจ"อิแล�วค�ดำฟั( Gงซ่"านจนเก�ดำอิาการว�ต้กก�งวลท"านจะต้�อิงพยายามควบค(มจ�ต้เห้ม�อินควบค(มม�าให้�ว��งอิย'"แต้"ในทางท$�เราต้�อิงการเท"าน�/นถื�าม�า (จ�ต้) ว��งอิอิกนอิกเส�นทางท$�เราต้�อิงการสต้�เร��มค"อิยๆเล�อินห้าย ง"วงเห้งาห้าวนอินแก�ไขอิาการน$/ดำ�วย การค"อิยๆย�ดำอิกข4/น ห้ายใจล4กๆยาวๆช�าๆห้ลายๆคร�/ง จ�ต้ก:จะสดำช��นต้��นจากภว�งค1อิ$กคร�/ง และเข�าส'"สมาธ�ต้"อิไป็ เร��มต้�นพ�จารณีาต้�ดำต้ามลมห้ายใจเข�าอิอิกให้ม" สล�บก�นเช"นน$/จ�ต้ก:จะม$สต้�

ห้น�า 113

แล�วค"อิยๆ สงบอิ$กคร�/ง ดำ�วยป็รกต้�น�/นจ�ต้ใจขอิงเราน�/นถื'กต้ามใจไป็ต้ามอิารมณี1ขอิงต้นท$�ต้�อิงการ เห้ม�อินม�าป็Aาท$�ไร�การฝึ8กอิบรม เม��อิน�าจ�ต้(ม�า) น�/นเข�าร�บการฝึ8กอิบรมให้�สงบห้ายพยศัเพ��อิใช�งานไดำ�น�/น อิาจจะต้�อิงใช�เวลามากห้ร�อิน�อิยต้"างก�น ท�/งน$/ ข4/นอิย'"ก�บพ�/นฐานน�ส�ยขอิงจ�ต้ท$�อิบรมมาจากชาต้�ป็างก"อินและชาต้�น$/ ขอิเพ$ยงแต้"ท"านม$ความเพ$ยร อิ(ต้สาห้ะ ว�ร�ยะ ไม"ท�อิถือิย ไม"ช�าจ�ต้ก:จะสงบอิย"างแน"แท�เม��อิป็ฏิ�บ�ต้�ฝึ8กจ�ต้จนสงบเก�ดำความเคยช�น และคล"อิงแคล"วแล�วจะร' �จ(ดำ ร' �ว�ธ$ ร' �ข� /นต้อินท$�จะห้าความสงบให้�ก�บจ�ต้ใจขอิงท"านไดำ�ท(กเวลาท$�เข�าสมาธ�จ�ต้ใจสงบเม��อิใดำแล�ว ก:จะร' �ส4กว"าห้�วงแห้"งความน4กค�ดำขอิงต้นว"างเร$ยบสบายจ�ต้ก:จะค"อิยๆคลายอิอิกจนห้ย(ดำการย4ดำม��นถื�อิม��นลมห้ายใจท$�เข�าอิอิก ค�อิ จ�ต้ใจขณีะน�/นจะไม"ไป็ต้ามจ�บแนบอิ�งก�บลมห้ายใจท$� ก�าล�งเข�าและอิอิก แต้"ต้� /งสต้�“ ”

ระล4กร' �อิย'"ท$�ร �มฝึ<ป็ากบน (ห้ร�อิร'จม'ก) ต้อินน$/จ�ต้เห้ม�อินนายทวารท$�เฝึGาป็ระต้' ร' �เสมอิว"า ย�งม$ลมห้ายใจเข�าอิอิกอิย'" “ ” (แต้"ไม"ไดำ�

ห้น�า 114

ต้ามเข�าไป็ดำ'ว"าไป็ไห้น) จ�ต้จ4งไดำ�ร�บความอิ�สระลอิยอิย'"ท"ามกลางความน��งสงบร' �ส4กว"า โล"งอิก โล"งใจ เก�ดำความป็<ต้� สงบจ�ต้ สบายกาย พอิใจ ร�กใคร" ในอิารมณี1น�/น

Page 72: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ขณีะน�/น ห้�วงทะเลแห้"งความน4กค�ดำขอิงเราน�/นเข�าส'"ภาวะคล��นลมสงบเง$ยบเร$ยบ เห้ม�อินผู้�วน�/าอิ�นไร�คล��นและ เม��อิฝึ8กจนเก�ดำความสงบมากข4/นต้ามล�าดำ�บแล�วผู้�วน�/าน�/นก:จะค"อิยๆ สว"างเร�อิงแสงเก�ดำข4/นมาต้ามธรรมชาต้�ขอิงจ�ต้ท$�ไดำ�ม$ความสงบ จ�ต้ย��งสงบเพ$ยงใดำ ย��งเป็ล"งแสงมากเพ$ยงน�/นแม�น��งอิย'"ในท$�ม�ดำห้ร�อิเวลากลางค�นก:ต้ามห้ล�บต้าจะม$ความร' �ส4กเห้:นความสว"างอิย'"เฉพาะห้น�าความสว"างน$/ไม"ไดำ�เก�ดำข4/นดำ�วยอิ(ป็าทาน และการจ�นต้นาการขอิงความน4กค�ดำ ซ่4�งท"านป็ฏิ�บ�ต้�ฝึ8กถื4งข�/นระดำ�บน�/นแล�วก:จะสว"างเอิง เห้:นความสว"างท��วท�อิงฟัGา และเม��อิจ�ต้คลายอิอิกจากสมาธ� ห้ร�อิค�ดำฟั( Gงซ่"าน ท�าให้�จ�ต้เก�ดำอิาการข("นม�วดำ�วยการว�ต้กก�งวลใดำๆ แสงสว"างน�/นก:จะห้ายไป็

ห้น�า 115

แสงสว"างน�/น เราจะไดำ�เห้:นอิ$กคร�/งต้"อิเม��อิเราฝึ8กสมาธ�ให้�จ�ต้สงบให้ม" ก:จะเห้:นแสงสว"างน�/นอิ$ก แสงสว"างจะเก�ดำดำ�บเป็�นเช"นน$/ต้ลอิดำไป็ท$�จ�ต้เราย�งไม"น��งดำ$ จนกว"าเราจะฝึ8กจ�ต้จนเก�ดำความช�านาญน��งดำ$ สต้�ต้� /งม��นอิย'"ในความสงบไดำ�นานแล�ว ก:จะไดำ�เห้:นแสงสว"างน�/นคงอิย'"เสมอิไป็ดำ�วยความร' �ส4กท(กคร�/งท$�เราห้ล�บต้าแต้"ถื�าท"านฝึ8กจ�ต้ใจสงบแล�ว ไม"พบเห้:นแสงสว"าง ก:ไม"ม$ความจ�าเป็�นต้�อิงไป็ดำ�/นรนใฝึAห้าแสงสว"างเพราะน�ม�ต้น$/เป็�นเพ$ยงส�ญญาณีอิย"างห้น4�งเท"าน�/น ม$อิย'"ห้ลายท"านท$�ฝึ8กจนจ�ต้สงบในระดำ�บน$/ อิาจจะไม"ม$แสงสว"างเก�ดำข4/นก:ไดำ� จ4งไม"ต้�อิงไป็ว�ต้กก�งวลก�บน�ม�ต้น$/สมาธ�ระดำ�บน$/เขาเร$ยกว"า ขณี�กสมาธ� “ ”

ค�อิสมาธ�ท$�ไดำ�จากอิารมณี1ขอิงจ�ต้ท$�ไดำ�ฝึ8กให้�น��งสงบลงเพ$ยงระยะเวลาส�/นๆช��วขณีะห้น4�ง ค�อิจ�ต้ใจจะม$สต้�ต้� /งม��นสงบดำ�ารงอิย'"ไดำ�ช� �วคราว แล�วจ�ต้ก:คลายถือินข4/นมา ดำ�งน�/น สมาธ�ระดำ�บน$/ จ4งเร$ยกว"า ไดำ�สมาธ�ข�/นต้�น “ ”

ห้น�า 116

ภาวะขณีะน$/จ�ต้ใจเร��มสงบไม"ฟั( Gงซ่"าน ม$ธรรมารมย1เป็�นเป็Gาห้มายให้�ก�บจ�ต้ใจย4ดำเห้น$�ยวเป็�นอิารมณี1 และเร��มร' �จ�กว�ธ$การห้าความเง$ยบสงบ ท"ามกลางความว( "นวายขอิงจ�ต้และส�งคม ท"านจะต้�อิงขย�นห้ม��นเพ$ยร ฝึ8กจนเก�ดำความช�านาญเพ��อิความเจร�ญในสมาธ�ผู้ลให้�ม��นคงทนอิย'" เพ��อิเป็�นบ�นไดำไต้"ไป็ส'"สมาธ�ระดำ�บส'งต้"อิไป็

ห้น�า 117

Page 73: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ส$ขอิงแสงค�อิส�ญล�กษณี1ขอิงก�เลส

แสงท$�เก�ดำข4/นจากการฝึ8กจ�ต้ในข�/นต้�นน$/ เก�ดำไดำ�ดำ�วยเห้ต้(ท$�ธาต้(ท�/ง 4 ค�อิ ดำ�น น�/า ลม ไฟั ในร"างกายเราป็ร�บรวมต้�วเข�าก�นเสมอิ จ�ต้น��งสงบ แล�วจ4งเป็ล"งแสงอิอิกมาทางจ�ต้ใจ ความร' �ส4ก และแสงน�/นจะม$ส$ต้"างก�น

ส$เห้ล"าน$/ เป็�นป็รากฏิการณี1จากอิารมณี1ภายในขอิงจ�ต้ใจ ไดำ�แผู้"อิอิกมาเป็�นไป็ต้ามส�ญล�กษณี1ต้�วแทนขอิงก�เลส 3 กอิง ค�อิ โลภ โกรธ ห้ลง

ท"านท$�ฝึ8กจ�ต้ให้�สงบในข�/นน$/ให้ม"ๆ แสงส$น�/นจะป็รากฏิเป็�นส$ขาว อิ�นห้มายถื4ง ความบร�ส(ทธ�E ขอิงจ�ต้เฉพาะในสภาวะขณีะน�/นท$�น��งสงบสะอิาดำอิย'"ช� �วขณีะห้น4�งแล�วก:จะเป็ล"งส$ท$�แท�อิ�นเป็�นธาต้(แท�ขอิงจ�ต้อิอิกมา

ห้น�า 118

ว�ธิ!แยกพ�จ�รณ�สื!ท!"ปร�กฏิในัข�)นันั!)

1. โลภจร�ต้ (ราคะจร�ต้)

ต้ระก'ลส$เข$ยวห้ม"นห้มอิง ค�อิม$ส$เข$ยวเป็�นห้ล�กแต้"เป็�นส$ท$�ไม"สดำใส ค�อิเป็�นส$ท$�ดำ'แล�วห้ม"นห้มอิงข("นม�ว ม$ส$แก"อิ"อินลดำห้ล��นลงไป็ต้ามล�าดำ�บแบบข�/นบ�นไดำ เช"น ส$เข$ยวใบไม�แก"ใกล�จะร"วง ส$เข$ยวใบไม�เน"า ส$เข$ยวต้อิงอิ"อิน ส$เห้ล�อิงข("นม�ว เป็�นต้�น เป็�นส�ญล�กษณี1ป็รากฏิให้�ร' �ว"า คนป็ระเภทน$/ ม$โลภจร�ต้เป็�นเจ�าเร�อิน ม$อิารมณี1โลภอิยากไดำ� ม�กต้�ดำอิกต้�ดำใจ ม$อิารมณี1ห้น�กเบาต้ามส$แก"อิ"อินท$�แสดำงอิอิกมา

โดำยเฉพาะอิย"างย��ง เป็�นส$แสดำงอิอิกขอิงคนท$�ม$เล�อิดำบ�าใฝึAใจถื4งกามต้�ณีห้า โดำยเน�นห้น�กไป็ในดำ�านความก�าห้น�ดำเพศัส�มผู้�สกามราคะ

ว�ธ$แก�

ต้�อิงห้ม��นฝึ8กจ�ต้ ให้�สงบเพ��อิมอิงเห้:นผู้ลร�ายขอิงก�เลส เจร�ญป็ลงอิส(ภะ พ�จารณีาถื4งความท$�ร"างกายคนเราน�/นเป็�นส�งขารท$�ไม"เท$�ยงแท� เป็ล$�ยนแป็ลงไป็ต้ามภาวะท$�ท(กคนต้�อิงเก�ดำ แก" เจ:บ ต้าย ไม"ว"าคนท$�เราร�ก

Page 74: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 119

ห้ร�อิต้�วเราเอิงต้"างก:ต้�อิงต้ายเม��อิใดำก:ไดำ� เน�/อิห้น�งผู้(พ�ง เน"าเป็H� อิย ความสวย ความงามท$�น"าร�กท$�เคยม$อิย'"ก:จะสลายไป็ต้ามกาลเวลา ไม"ย��งย�นจ$ร�ง

จ�ต้ไดำ�ป็ลงจนสงบระง�บลง ป็ลงจนท(กคร�/งท$�เราน4กค�ดำถื4งห้ร�อิเวลาท$�เราไดำ�พบป็ะเห้:นเพศัฝึAายต้รงข�ามท$�เราเคยส�มพ�นธ1 ห้ร�อิความอิยากไดำ�ท�/งป็วงว"าเป็�นขอิงไม"เท$�ยงแท� เป็�นท(กข1ทนอิย'"ไม"ไดำ� แล�วก:ผู้(พ�งเน"าไป็โดำยไม"ม$อิะไรให้�ย4ดำม��นถื�อิม��น จ�ต้ป็ลงเช"นน$/ท(กคร�/งท$�จ�ต้เราน4กค�ดำกามราคะ จ�ต้ป็ลงบ"อิยๆเข�า จ�ต้ก:จะคลายอิอิกจากกามราคะ

2.โทสจร�ต้ (โกรธ)

ต้ระก'ลส$แดำง ค�อิส$ท$�ม$ส"วนผู้สมขอิงส$แดำงต้�/งแต้" ส$แก"ลดำห้ล��นลงไป็ต้ามล�าดำ�บแบบข�/นบ�นไดำเช"น ส$แดำงแก" แดำงม"วง แดำง ส�มแดำง ส�ม เป็�นต้�น เป็�นส�ญล�กษณี1ป็รากฏิให้�ร' �ว"าคนป็ระเภทน$/ม$ โทสจร�ต้ เป็�นเจ�าเร�อิน ม$อิารมณี1ข$/โมโห้ โทโส เล�อิดำข4/นห้น�าบ"อิยม$อิารมณี1ห้น�กเบาต้ามส$แก"อิ"อินท$�แสดำงอิอิก

ห้น�า 120

อิน4�ง ถื�าม$ส$ข("นม�วเข�าผู้สม ท$�เร$ยกว"า ช�/าเล�อิดำ ช�/าห้นอิง ส$น�/าล�างเน�/อิเข�าผู้สมในส$แดำงท$�ม$อิย'"แล�ว แสดำงว"า คนๆน$/ เป็�นคนโทสะโกรธง"ายแล�วย�งเป็�นคนข$/โกรธอิย"างไม"ม$เห้ต้(ผู้ล เอิาแต้"อิารมณี1ขอิงต้นเป็�นให้ญ" เวลาโกรธข4/นมาไม"ฟั9งใครค�ดำค�านห้ร�อิห้�กห้�ามท�/งน�/น

ว�ธ$แก�

ต้�อิงห้ม��นอิบรมฝึ8กใจเพ"งเล:งไป็ย�งน�ส�ยท$�ต้รงก�นข�ามก�บความโกรธ ป็ล'กฝึ9งความโอิบอิ�อิมอิาร$ ความเห้:นใจ ความสงสารให้�เก�ดำข4/นในจ�ต้ใจ สร�างพล�งแห้"งก(ศัลธรรมดำ�วยการให้�ไดำ�ครอิงพรห้มว�ห้ารธรรม 4 ป็ระการค�อิ เมต้ต้า กร(ณีา ม(ท�ต้า อิ(เบกขา และ

Page 75: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้ม��นเจร�ญแผู้"เมต้ต้าท$�ป็ระกอิบดำ�วยเจต้นาดำ$จากส"วนล4กขอิงจ�ต้ใจอิ(ท�ศัก(ศัลถื4ง พรห้มโลก เทวโลก มน(ษย1โลก นรกโลก เจ�ากรรมนายเวร และเผู้��อิแผู้"ไป็ย�งส��งม$ช$ว�ต้ท�/งป็วงอิย"าไดำ�ม$เวรซ่4�งก�นและก�นเลย

ดำ�วยอิารมณี1 เมต้ต้า เป็�นคนใจดำ$ชอิบเผู้��อิแผู้"ช"วยเห้ล�อิคนอิ��นอิย"างไม"เห้:นแก"ต้�ว

ห้น�า 121

กร(ณีา เก�ดำความสงสารท$�เห้:นคนอิ��นไดำ�ร�บท(กข1

ม(ท�ต้า ย�นดำ$ดำ�วยก�บคนอิ��นท$�ไดำ�ร�บความส(ข

อิ(เบกขา การควบค(มจ�ต้ใจให้�สม��าเสมอิวางเฉยไว�ไดำ� ไม"ไป็ย�นดำ$ย�นร�ายและไม"เห้ย$ยบย��าซ่�/าเต้�มก�บกรรมว�บากขอิงส�ต้ว1โลกท$�เราไม"สามารถืช"วยอิะไรเขาไดำ�

3.โมห้จร�ต้ (ความห้ลง)

ต้ระก'ลส$ดำ�า ค�อิส$ท$�ม$ส"วนผู้สมขอิงส$ดำ�าต้�/งแต้"ส$เข�มแก"ลดำห้ล��นลงไป็ต้ามล�าดำ�บแบบข�/นบ�นไดำเช"น ส$ดำ�าสน�ท ส$เทาแก" เทาอิ"อิน เป็�นต้�น เป็�นส�ญล�กษณี1ป็รากฏิให้�ร' �ว"า คนป็ระเภทน$/ม$ โมห้จร�ต้เป็�นเจ�าเร�อิน และอิก(ศัลกรรมก�าล�งว�บาก ดำวงก�าล�งม�ดำ ไดำ�เข�าป็Iดำบ�งป็9ญญา ให้�เห้:นผู้�ดำเป็�นชอิบ จ�ต้ใจฟั( Gงซ่"าน ห้ง(ดำห้ง�ดำ ร�าคาญ และบางคร�/งมอิงไม"เห้:นภ�ยอิ�นต้รายในภาวะน�/น จ4งอิาจจะกระท�าส��งไม"ดำ$ท$�ค�ดำไม"ถื4ง ห้ร�อิป็ระสบเห้ต้(การณี1อิ�นไม"คาดำฝึ9นมาก"อิน เช"น บาดำเจ:บเล:กน�อิยถื4งข�/นสาห้�สห้น�กๆอิาจจะถื4งต้ายไดำ� ท�/งน$/ห้น�กเบาต้ามแต้"อิก(ศัลกรรมท$�ก�าล�งว�บากแล�วแสดำงอิอิกมาเป็�นส�ญล�กษณี1ต้ามความแก"อิ"อินขอิงส$

ห้น�า 122

ว�ธ$แก�

โดำยเฉพาะอิย"างย��ง การป็ระพฤต้�ต้นเป็�นคนดำ$ ห้ม��นถื�อิศั$ล สวดำมนต้1 ไห้ว�พระท�าสมาธ�ให้�ใจสงบเก�ดำป็9ญญาระล4กชอิบ พ�จารณีาจนแจ�งซ่4�งเห้ต้(ผู้ลอิ�นดำ$ท$�ควรป็ระพฤต้�ป็ฏิ�บ�ต้�ต้"อิไป็ดำ�วยการ แผู้"เมต้ต้าอิ(ท�ศัก(ศัล อิย"างสม��าเสมอิท(กขณีะ

Page 76: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

จ�ต้ ขอิให้�เจ�ากรรมนายเวรจงอิโห้ส�กรรมและฝึ8กเป็�นคนใจกว�าง พร�อิมอิภ�ยให้�ก�บคนอิ��นและต้นเอิง สร�างจ�ต้ใจให้�ม$อิภ�ยทานเป็�นสรณีะ และช"วยเห้ล�อิคนอิ��นโดำยไม"เห้:นแก"ต้�ว

จ�ต้ใจท$�ม�ดำมนและอิก(ศัลกรรมท$�ว�บากก:จะค"อิยๆคลายจากห้น�กเป็�นเบาไดำ�จ�ต้ก:จะค"อิยๆสว"างข4/น

ห้น�า 123

ทานยาสม(นไพรช"วยร�กษาอิาการป็วดำเม��อิยเอิว

ป็รกต้� ท"านฝึ8กสมาธ�ถื4งระดำ�บข�/นน$/แล�ว แม�จ�ต้ใจเร��มสงบ สมอิงไม"ค�ดำฟั( Gงซ่"าน บางคร�/งใจก:เร��มป็ล"อิยวางไม"ร�บร' �อิาการป็วดำเม��อิย อิาจเก�ดำอิาการป็วดำเอิวต้รงบร�เวณีชายโครงขอิงร"างกาย แม�จะฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�จ�ต้สงบแล�วท�าใจป็ลงอิน�จจ�งว"า ความท(กข1จากการป็วดำน$/เก�ดำไดำ�ต้� /งอิย'"แล�วก:ต้�อิงทนอิย'"ไม"ไดำ� ส(ดำท�ายต้�อิงดำ�บห้ายไป็ ฝึ8กไป็บ"มจนจ�ต้ใจร' �แจ�งอิาการแห้"งอิาการท(กข1เวทนาคร�/งแล�วคร�/งเล"ามานานว�นแล�ว ท"านย�งไม"ห้ายป็วดำห้ร�อิเบาบางจากโรคแล�ว ขอิให้�ท"านเข�าใจว"า ไต้ ขอิงท"านอิาจจะม$อิาการบอิบช�/ามาก จนพล�งจากการน��ง“ ”

สมาธ�ไม"สามารถืช"วยร�กษาซ่"อิมแซ่ม ขอิให้�ท"านร�บป็ระทานยาสม(นไพรเก$�ยวก�บการแก�กษ�ย ควบค'"ก�บการเข�าสมาธ�อิาการขอิงท"านก:จะดำ$ข4/นต้ามล�าดำ�บ เพราะป็กต้�แล�ว พล�งจากการเข�าสมาธ�จะช"วย ร�กษากายเน�/อิให้�ห้ายเจ:บป็วดำไดำ�

ห้น�า 124

ถื�าส�งขารน�/นไม"ร"วงโรยเก�นไป็ ซ่4�งท"านคงจะเคยไดำ�ย�นเร��อิงก�าล�งภายในซ่4�งม$พ�/นฐานมาจากการฝึ8กสมาธ�เช"นก�นท$�สามารถืน�าพล�งภายในกายไป็ร�กษาโรคท��วๆไป็ไดำ�

ระห้ว"างท$�ร �กษาโรคไต้เส��อิมป็วดำห้ล�งน$/ ไม"ว"าห้ญ�งชาย ห้�ามม��วในกามอิย"างเดำ:ดำขาดำ การร�กษาโรคเห้ล"าน$/จะไดำ�ผู้ลต้"อิเม��อิท"านไม"ทรยศัต้"อิส�จจะ ขอิงต้�วท"านเอิงท$�ต้� /งไว�ท$�จะพยายามฝึ8กจ�ต้สม��าเสมอิ เพ��อิร�กษาโรคภ�ยไข�เจ:บขอิงต้�ว ขอิให้�ส�งวรว"า ใครก�นใครอิ��ม เวลาเจ:บป็วดำ ไม"ม$ใครมาเจ:บป็วดำแทนท"านไดำ� “ ”

Page 77: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ยาช(ดำน$/เป็�นต้�าห้ร�บยาจากห้มอิจ$น ท$�ต้�อิงการเผู้ยแพร"เป็�นว�ทยาทาน โดำยม�ไดำ�ห้ว�งผู้ลต้อิบแทนใดำๆท�/งส�/น

ยาน$/ส� �งซ่�/อิท$�ร �านขายยาจ$น ให้�เขาป็9/ นเป็�นล'กกรอินเท"าเม:ดำถื��วเข$ยว ทานก"อินนอินค�นละ 10 เม:ดำ ถื�าม$ อิาการร�อินใน ค�อิคอิแห้�ง ม$เสมห้ะเห้น$ยว ก:ลดำน�อิยลงมาเห้ล�อิค�นละ 5 เม:ดำ (ระห้ว"างทานยาห้�ามก�นน�/าแข:งน�/าเย:น)

สต้ร$ม$ครรภ1คนม$ไข�ต้�วร�อินห้�ามร�บป็ระทาน

สรรพค(ณี

บ�าร(งเล�อิดำ แก�ป็วดำห้ล�ง แก�ห้�วเข"าและขาไม"ม$แรง

ห้น�า 126

ดำ�วยจ�ต้ท$�ม("งม��น

เต้:มเป็<� ยมดำ�วยศัร�ทธาอิ�นแรงกล�า

จ4งไม"ม$อิ(ป็สรรคใดำท$�จะขวางก�/นจ�ต้เราไดำ�

ห้น�า 127

Page 78: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

บทท$�3 ฝึ8กจ�ต้ให้�สงบมากข4/นในข�/นกลาง

ว�ธ$การฝึ8กบทน$/เป็�นบทฝึ8กต้"อิเน��อิงจากบทท$�2

ดำ�งน�/น

ถื�าท"านไม"ไดำ�ฝึ8กต้"อิเน��อิงมาต้ลอิดำก:ควรท$�จะฝึ8กต้�/งแต้"บทท$�1,2,แล�วจ4งมาลงฝึ8กบทท$�3 น$/ ซ่4�งการฝึ8กน�/น อิาจจะใช�เวลาเพ$ยงเล:กน�อิยก:สามารถืบรรล(ข�/นต้อินต้ามบทท$�1,2,แล�วเข�าส'"บทท$�3 น$/ เป็�นการทบทวนความจ�าเพ��อิน�ามาเร$ยนต้"อิเน��อิงบทน$/

ท"านท$�ฝึ8กจากบทท$�2 แล�ว เห้:นแสงสว"างอิย'"ห้ร�อิท"านท$�ฝึ8กจนสงบถื4งระดำ�บน$/ แต้"ไม"เห้:นแสงสว"างน�/น

ขอิให้�ฝึ8กต้"อิดำ�วยการภาวนา พ(ท โธ โดำยค�าภาวนาในท$�น$/ไม"ไดำ�ให้�ใช�“ ” “ ”

ก�าก�บลมห้ายใจ แต้"ใช�เป็�นต้�วสมมต้�แทนกอิงลมห้ายใจเข�าอิอิก เพราะว"าลมห้ายใจน�/นห้าจ�บต้�วให้�เห้:นยาก จ4งห้าว�ธ$ใช� พ(ท โธ ให้�“ ” “ ”

ห้น�า 128

ภาวนาต้"อิเน��อิง เม��อิห้ายใจเข�าท"อิงว"า พ(ท และเม��อิลมเข�าส(ดำแล�วจะอิอิกมาก:“ ”

ท"อิงต้"อิดำ�วย โธ อิอิกพร�อิมก�บลมห้ายใจอิอิกมาส"งไป็ท$�ก4�งกลางระห้ว"างค�/ว“ ”

ส�าห้ร�บท"านท$�ฝึ8กเห้:นแสงสว"าง แล�วก:ส"งไป็ท$�ศั'นย1กลางขอิงแสงสว"างน�/น

เม��อิภาวนาจนช�านาญแล�วไม"ต้�อิงท"อิง พ(ท โธ ก:ไดำ� แต้"“ ” “ ”

เป็�นการส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำไป็ต้ามกอิงลมห้ายใจเข�าแล�วอิอิกไป็เสร�มเต้�มใสท$�ก4�งกลางระห้ว"างค�/วห้ร�อิศั'นย1กลางขอิงแสงสว"าง

ฝึ8กอิย"างน$/จนจ�ต้ใจม("งม��นเป็�นสมาธ�สงบไดำ�นาน

อิารมณี1สมาธ�จะค"อิยๆสงบดำ$ข4/น แต้"อิารมณี1สมาธ�ขณีะน$/ย�งรวมไดำ�ไม" สน�ทเต้:มท$�จ4งย�งไม"น��งแน"วแน"สมบ'รณี1ดำ$ จ�ต้ใจย�งย4ดำเอิาอิารมณี1แห้"งการภาวนา มาเป็�นอิ(ป็าทานเคร��อิงย4ดำม��นถื�อิม��นอิย'" ภาวะน�/นจ�ต้ก�าล�งจะรวมเข�ามาเป็�นห้น4�ง

Page 79: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

จ�ต้ใจความน4กค�ดำจะต้�/งอิย'"เฉพาะท$�ศั'นย1กลางแสงสว"างห้ร�อิก4�งกลางระห้ว"างค�/วน�/น แล�วจะค"อิยๆสงบมากข4/นอิ$กส'"ความสงบและเสวยอิารมณี1น$/อิย'"ภายในจ�ต้ต้นเอิง

ห้น�า 129

สมาธ�ระดำ�บน$/ ม$ก�าล�งสามารถืผู้ล�กดำ�นข"มก�เลสน�วรณี1 5 อิ�นเป็�นก�เลสท$�ก� /นจ�ต้ไม"ให้�บรรล(ค(ณีความดำ$เป็�นอิก(ศัลท$�ท�าจ�ต้ให้�กระวนกระวายใจเศัร�าห้มอิงและข"มป็9ญญาให้�อิ"อินก�าล�ง

น�วรณี1 5 ค�อิ

1 ความพอิใจร�กใคร"ในกาม ร'ป็ รส กล��น เส$ยง ส�มผู้�ส

2.ความพยาบาท ค�ดำป็อิงร�าย

3.ความห้ดำห้'"ท�อิแท�เก$ยจคร�านง"วงเห้งาเคล�บเคล�/ม

4.ความฟั( Gงซ่"านร�าคาญใจ

5.ความล�งเลสงส�ย

ดำ�วยก�าล�งสมาธ�เก�อิบจะถื4งระดำ�บฌานน$/ จ4งม$แรงผู้ล�กดำ�นข"มให้�น�วรณี1ท�/ง 5 ป็ระการ ห้ล(ดำพ�นไป็อิอิกจากจ�ต้ใจไดำ�ช��วขณีะห้น4�ง แต้"อิงค1ฌานระดำ�บน$/ก�าล�งขอิงสมาธ�ย�งไม"แข:งแกร"งพอิท$�จะสามารถื ละ วางอิารมณี1แห้"งการ“ ”

ภาวนาไดำ� และบางคร�/งจ�ต้ย�งร' �ว"าม$อิารมณี1จากภายนอิกเข�ามากระทบส�มผู้�สป็ระสาทท�/ง 6 ค�อิ ต้า ห้' จม'ก ล�/น กาย ใจบ�าง อิย"างเช"นเส$ยงท$�เข�ามา

ห้น�า 130

รบกวนทางป็ระสาทห้' ร'ป็ท$�เก�ดำข4/นในมโนภาพเป็�นแต้"จ�ต้ใจในขณีะน�/น ย�งคงรวมเป็�นห้น4�งท$�ไม"ฟั( Gงซ่"าน อิอิกจากสมาธ�ไป็ร�บร' �อิารมณี1ภายนอิกท$�มากระทบน�/น จ�ต้ใจสามารถืวางเฉยไม"ป็ร(งแต้"ง

Page 80: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เม��อิฝึ8กจนเก�ดำความช�านาญมากข4/นดำ�วยการส�บต้"อิเน��อิง จ�ต้ใจก:จะสงบมากย��งข4/นจ�ต้ย�งคงย4ดำอิย'"ก�บการบร�กรรมภาวนา แต้"ก:ค"อิยๆป็ล"อิยวางกายเน�/อิขอิงต้นไม"ม$อิาการ ป็วดำเม��อิย ขาชา เห้น:บ ไม"ร�บร' �อิารมณี1ภายนอิก คร�/งท(กข1เวทนาเห้ล"าน$/ ไม"เก�ดำข4/นก:ไม"ม$อิาการท(กข1เวทนาคอิยก"อิกวนจ�ต้ใจให้�ต้�อิงคอิยพะวงก�บอิาการเจ:บป็วดำเม��อิย จนท�าให้�สมาธ�ต้ก จ�ต้จ4งม$สมาธ�ดำ$ ค"อิยๆม��นคงแน"วแน" ในภาวะขณีะน�/น ท$�ก4�งกลางระห้ว"างค�/วห้ร�อิท$�ต้รงกลางแสงสว"างน�/น จ4งค"อิยๆเป็ล"งแสงสว"างจ�ามากข4/นแล�วรวมเป็�นวงกลมอิย"างเร�อิงรางก"อิน เราค"อิยๆป็ระคอิงจ�บวงกลมน�/น อิย"างส(ข(มแผู้"วเบา แล�วส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำท$�รวมเป็�นห้น4�งน�/นเข�าไป็มากข4/น ดำ�วยอิารมณี1ท$�ไม"สอิดำส"ายไป็ในท$�อิ��น

ห้น�า 131

คราวน$/ ส"งเข�าไป็ท$�ศั'นย1กลางวงกลมน�/น

วงกลมท$�เป็�นเป็Gาขอิงจ�ต้น�/นก:จะค"อิยๆ ช�ดำข4/นและเน�/อิท$�ภายในวงกลมน�/นก:จะเต้:ม เก�ดำเป็�น ดำวงส$ขาว สว"างท$�ผู้(ดำข4/นเฉพาะห้น�าจ�าไดำ�แม"นย�าแจ"ม“ ”

ช�ดำต้�ดำต้า เห้ม�อินดำวงวงกลมขอิงจร�งท$�ข$ดำเข$ยนข4/น น�ม�ต้วงกลมน$/เร$ยกว"า “

อิ(คห้น�ม�ต้ ค�อิ น�ม�ต้ท$�ต้�ดำต้ามอิงเห้:นไดำ�ช�ดำเจน เป็�นน�ม�ต้ท$�เก�ดำข4/นจากการรวม”

พละก�าล�งจากสมาธ� ไม"ใช"น�ม�ต้ท$�น4กข4/นมาจากมโนภาพ

ห้น�า 132

ความส�าเร:จขอิงการฝึ8กสมาธ�

“ ย��งฝึ8ก ย��งคล"อิง ย��งคล"อิง ย��งช�านาญ

ท�/งคล"อิง ท�/งช�านาญ ย"อิมควบค(มอิารมณี1ไดำ�ท(กเม��อิ ”

ห้น�า 133

ย6ด็อ�คำหนั�ม�ตเป5นัอ�รมณ*

อิ(คห้น�ม�ต้ เม��อิไดำ�ป็รากฏิเป็�นดำวงเช"นน$/แล�ว จ�ต้จ4งเอิาน�ม�ต้ ดำวงส$ขาว “

น�/นให้�สต้�ย4ดำม��นเป็�นอิารมณี1อิย'"ไดำ�พ�กห้น4�ง ก:จะต้กส'"ภว�งค1เส$ยอิ$กพ�กห้น4�งจ�ต้”

Page 81: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ย�งข4/นๆลงๆไม"แน"วแน"แท�เร$ยกต้ามภาษาชาวบ�านว"า น�ม�ต้น�/น ย�งป็รากฏิแบบ“

ผู้(ดำๆโผู้ล"ๆ ”

น�ม�ต้ ดำวงส$ขาว น$/เป็�นขอิงแป็ลกให้ม"ส�าห้ร�บน�กป็ฏิ�บ�ต้� เม��อิไดำ�“ ”

พบเห้:นน�ม�ต้แล�ว จ�ต้ก:ต้�อิงวางใจเป็�นกลางค�อิ อิ(เบกขาวางเฉยดำ�วยสต้�ส�มป็ช�ญญะ ไม"ล�งโลดำ ดำ$ใจในอิารมณี1ต้��นเต้�นจนฟั( Gงซ่"านเส$ยสมาธ� และไม"ย�นร�ายเส$ยใจท$�ไดำ�น�ม�ต้ช�าไป็ ให้�ค"อิยๆส"งความน4กค�ดำไป็ป็ระคอิงก�าห้นดำระล4กร' �จ�บอิย'"ท$�ศั'นย1กลางขอิงดำวงส$ขาวน�/นต้"อิ และ ส"งกระแสจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าเสร�มท�บถืมท$�ดำวงส$ขาวน�/นต้"อิไป็อิย"างต้"อิเน��อิง ดำวงส$ขาว น�/นก:จะค"อิยๆต้�/ง“ ”

ม��นอิย'"และจะแจ"มใสช�ดำเจน ไม"ห้น$ห้ายไป็แต้"ถื�าน�ม�ต้ ดำวงส$ขาว น�/นห้ายไป็“ ”

ดำ�วยเห้ต้(ท$�สมาธ�ต้กลง

ห้น�า 134

เพราะต้��นเต้�นจากความดำ$ใจห้ร�อิเส$ยใจจนค�ดำฟั( Gงซ่"านเก�ดำความว�ต้กก�งวล ห้ร�อิจ�ต้ใจห้ลงให้ลในน�ม�ต้มากไป็จ�ต้คลายอิอิกจากการม��นในสมาธ� น�ม�ต้จ4งห้ายไป็ จ�ต้ใจก:ไม"ต้�อิงเส$ยใจ เศัร�าโศัก ห้ดำห้'" ท�อิถือิย เช��อิงซ่4ม คลายอิอิกจากสมาธ� ละท�/งการฝึ8กจ�ต้

ท"านต้�/ง สต้� ให้�ดำ$ทบทวนพ�จารณีาส�งเกต้ว"า ดำวงส$ขาว ท$�เคย“ ” “ ”

เก�ดำน�/น เก�ดำในภาวะใดำขอิงอิารมณี1ขณีะฝึ8กจ�ต้ ล�กษณีะไห้น น�ม�ต้จ4งเก�ดำข4/นก:ให้�ย�อินกล�บไป็ฝึ8กเร��มต้�นให้ม" จนจ�ต้สงบแล�วก:จะไดำ�พบดำวงส$ขาวป็รากฏิในบร�เวณีท$�เคยป็รากฏิอิ$กคร�/งห้น4�ง

เม��อิฝึ8กไดำ�พบเห้:นน�ม�ต้ ดำวงส$ขาว ให้ม"อิ$กคร�/ง “ ”

ต้�อิงผู้'กจ�ต้ไว�ให้�ย4ดำม��นต้�ดำในอิารมณี1ก�าห้นดำจ�ต้จดำจ�าไว�เป็�นอิย"างดำ$ ดำ�วยความห้วงแห้นและเช��อิม��นว"าน�ม�ต้น$/เป็�นส��งส�าค�ญท$�ต้�อิงไม"ป็ล"อิยป็ละละเลยให้�เส��อิมไป็อิ$ก เพราะน�ม�ต้น$/เป็�นจ(ดำน�าทางเราไป็ส'"สมาธ�ท$�ส'งข4/น

ห้น�า 135

จ�ต้ใจในขณีะท$�ไดำ�สมาธ�น$/เก�ดำความพอิใจต้�/งม��นไม"ฟั( Gงซ่"าน น�/วห้�วแม"ม�อิท$�จรดำก�นน�/นจะร' �ส4กว"าม$อิ�านาจเห้ม�อินกระแสพล�งแม"เห้ล:กดำ'ดำจนต้�ดำแน"น ร"างกาย

Page 82: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

จะน��งอิย'"เป็�นส(ขสบายไม"เคล��อินไห้ว และม$ความร' �ส4กว"ากายเบาเห้ม�อินไม"ม$ร'ป็ร"างคงอิย'" จ4งไม"ร' �ส4กป็วดำเม��อิย ศั$รษะคล�ายห้น�กอิ4งแผู้"ดำ�งส("มครอิบลงมาท�/งร"างกาย ห้น�งต้าจะห้น�กๆและไม"ม$อิาการกล�นน�/าลายซ่4�งเก�ดำจากจ�ต้สงบน��งท�าให้�ต้"อิมน�/าลายในป็ากไม"บ$บน�/าลายอิอิกมาขณีะเดำ$ยวก�นจะร' �ส4กว"าม$เห้ง��อิซ่4มอิอิกมา โดำยส"วนมากจะเร��มท$�ต้ลอิดำแนวกระดำ'กส�นห้ล�ง และฝึAาม�อิก"อิน และบางคร�/งอิาจจะม$อิาการเห้ม�อินม$ความร�อินอิ("นๆเก�ดำข4/นภายในร"างกายและว��งไป็ท��วร"างกายช"วงน$/เห้ง��อิจะถื'กข�บอิอิกมาก จนท"วมต้�วเป็�นการข�บโรคภ�ยไข�เจ:บอิอิกมาดำ�วย

ท$�เป็�นเช"นน$/ เพราะจ�ต้ใจความน4กค�ดำขณีะน$/จ�บอิย'"ท$�ดำวงน�ม�ต้ ไม"ไดำ�อิอิกมาร�บร' �อิาการภายนอิกน�ม�ต้

สมาธ�ระดำ�บน$/ เขาเร$ยกว"า อิ(ป็จารสมาธ� ค�อิ สมาธ�ท$�ไดำ�จากอิารมณี1“ ”

ขอิงจ�ต้รวมเข�าเป็�นห้น4�งส'"ความสงบม��นคงจวนเจ$ยนจะแน"วแน" เฉ$ยดำๆ ฌานแล�ว

ห้น�า 136

ดำ�งน�/น สมาธ�ระดำ�บน$/ จ4งเร$ยกว"า ไดำ�สมาธ�ข�/นกลาง ภาวะจ�ต้ใจท$�ไดำ�“ ”

สมาธ�ระดำ�บข�/นกลางน$/ การฝึ8กน$/สามารถืรวมอิารมณี1แห้"งความน4กค�ดำ ให้�เป็�นห้น4�ง ท$�จวนเจ$ยนจะแน"วแน" ลมห้ายใจจ4งละเอิ$ยดำสงบเง$ยบและซ่าบซ่4/งป็ราณี$ต้กว"าเดำ�มเก�ดำอิ�านาจป็ราโมช อิ��มเอิ�บใจเล:กน�อิย อิ(เบกขาความวางเฉยก:ต้� /งข4/น ธาต้(ย"อิมจะเสมอิ จ�ต้ใจก:จะร' �ส4กม$ความเย�อิกเย:นสงบส(ขมากข4/น แม�อิอิกจากการป็ฏิ�บ�ต้�ฝึ8กสมาธ� ก:ย�งพอิจะม$สต้�ป็9ญญาควบค(มจ�ต้ใจไม"ให้�ล("มห้ลงก�บก�เลสแห้"ง โลภ โกรธ ห้ลง เป็�นบางขณีะไดำ�

ดำ�วยการม("งม��น เอิาดำ$ในสมาธ�ผู้ลท$�ส'งข4/นกว"าน$/ท"านต้�อิงฝึ8กต้ามบทน$/จนเก�ดำความช�านาญ และต้�อิงไม"ห้ลงย4ดำต้�ดำอิย'"ก�บความสงบส(ขเล:กน�อิย ต้�อิงม("งพ�ฒนาจ�ต้ให้�สงบม��นคงแน"วแน"ต้"อิไป็

ห้น�า 137

ระว�งจ�ต้ก�บว�ญญาณีจะรวมฉ�บพล�น

Page 83: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ในการฝึ8กสมาธ�ระดำ�บข�/นกลางจนถื4งข�/นส'งน�/น อิาจจะม$เห้ต้(บ�งเอิ�ญค�อิ จ�ต้เก�ดำรวมฉ�บพล�นก�บว�ญญาณีเป็�นล�าแสงพวยพ( "งข4/นส'"ท�อิงฟัGา ไม"ต้�อิงต้กใจ ท�าจ�ต้ใจให้�ม��นจ�บไป็ก�บล�าแสงน�/นเห้ม�อินพบเส�อิแล�ว ไม"กล�วเส�อิ ท�าใจดำ$ๆ จ�บห้างเส�อิว��งต้ามเส�อิไป็จนไดำ�จ�งห้วะโอิกาสท$�จ�ต้เราห้ายต้��นต้กใจแล�ว ก:สามารถืกระโดำดำข4/นน��งห้ล�งเส�อิใจก:จะค"อิยๆสงบลงไดำ�

รายละเอิ$ยดำบทน$/ ให้�ศั4กษาเพ��มเต้�มไดำ�จากบทการถือิดำจ�ต้ (ข�อิ ก) ในภาคอิ�ทธ�ฤทธ�E-บ(ญฤทธ�E

ห้น�า 138

คำ��เต�อนัก�รฝึ/กจ�ต

คนใดำเอิยท$�ป็ระกาศัขอิฝึ8กจ�ต้

เราขอิเต้�อินระว�งภ�ยก�เลสต้น

โดำยเฉพาะผู้'�ม("งห้ว�งโลกแห้"งธรรม

โลก$ยะค�อิทางโลกท$�คนห้ลง

ห้ลงอิย'"ในโลภโกรธห้ลงภ�ยมห้�นต้1

ก�เลสส�ต้ว1ต้�ณีห้าคนกามฉ�นทะ

จ�ต้ร( "มร�อินกายเส��อิมทรามเส$ยพล�ง

กามดำ4งจ�ต้กามดำ4งกายดำ��งนรก

ไม"ม$ว�นผู้(ดำโผู้ล"ข4/นม("งทางธรรม

นอิกเส$ยจากท"านป็ลงข�นธ1ป็ลงให้�แต้ก

เห้:นความจร�งอิน�จจ�งไม"เท$�ยงห้นอิ

ป็ลงท(กเม��อิเม��อิจ�ต้ผู้(ดำกามอิารมณี1

Page 84: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ป็ลงเช"นน$/ห้ม(นเว$ยนไป็ย"อิมไดำ�ผู้ล

จ�ต้สบายไม"ห้ลงเร�งเย$�ยงส�ต้ว1ป็Aา

และเม��อิน�/นท"านจะห้ล(ดำกามฉ�นทะ

ห้น�า 139

ว�ธิ!ต�)งอ�รมณ*ให4จ�ตย6ด็จ�บอย:(ท!"ก6"งกล�งระหว(�งคำ�)ว

ท"านท$�ฝึ8กจนสงบแล�วไม"ม$แสงสว"างเก�ดำข4/นน�/น ต้�อิงอิาศั�ยว�ธ$น$/เป็�นพ�/นฐานในการฝึ8กจ�ต้ให้�เจร�ญส'"สมาธ�ท$�ดำ$ข4/น ค�อิ เม��อิห้ายใจน�/นจ�ต้ใจจ�บต้ามกอิงลมห้ายใจเข�า ทางร'จม'กน�/นท"อิงว"า พ(ท และพอิลมห้ายใจเร��มอิอิกก:ท"อิงว"า โธ“ ” “ พร�อิมก�บลมห้ายใจอิอิกมาถื4งร'จม'ก”

ระห้ว"างน�/นสมมต้�ว"า จ�ต้ใจเราท$�จ�บต้�ดำก�บกอิงลมห้ายใจพร�อิมต้�ว โธ น�/นถื'ก“ ”

น�าส'งข4/นไป็อิ$ก ผู้"านเพดำานป็ากและผู้"านดำ�/งจม'ก และส"งอิอิกไป็ท�บถืมท$�ก4�งกลางระห้ว"างค�/ว เป็�นการรวบรวมจ�ต้ใจความน4กค�ดำท�/งห้ลายให้�ไป็รวมเป็�นห้น4�งต้�/งอิย'"ท$�ก4�งกลางระห้ว"างค�/วน�/น

ห้น�า 140

อิ$กว�ธ$ห้น4�ง

ค�อิ ล�มต้าข4/น แล�วมอิงไป็ท$�ป็ลายน�/วขอิงท"านซ่4�งยกข4/นช$/มาท$�ต้า น�/วต้� /งส'งเสมอิระดำ�บต้ามอิงแล�วจะเก�ดำความร' �ส4กเส$ยวท$�ดำ� /งจม'กต้รงก4�งกลางระห้ว"างค�/วน�/น สถืานท$�ร' �ส4กเส$ยว ค�อิต้�าแห้น"งท$�วางจ�ต้ใจ เม��อิจ�บจ(ดำน$/ไดำ�แล�วจ4งค"อิยๆป็Iดำห้น�งต้าลงมา แต้"ต้าในย�งคงมอิงไป็รวมเป็�นจ(ดำเดำ$ยวก�นท$�ต้�าแห้น"งเส$ยวน�/น

เท"าท$�เคยทดำลอิงมา

ยกน�/วช$/ให้�ต้าต้�วเอิงเพ"ง ส"วนมากไม"ร' �ส4กเส$ยว แต้"พอิให้�คนอิ��นช$/ต้าเรา จ�บจ�อิงเพ"งดำ'กล�บม$ความร' �ส4กเส$ยวเร:ว

Page 85: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ระห้ว"างการรวมจ�ต้น$/ ท"านอิย"าเร"งร$บบ$บร�ดำความน4กค�ดำให้�เคร$ยดำน�ก เพราะการบ$บร�ดำจะท�าให้�ท"านป็วดำขม�บ ถื�าม$อิาการป็วดำขม�บ ให้�ศั4กษาว�ธ$แก�ป็วดำป็ระสาทสอิงข�างขม�บ

และท"านท$�ฝึ8กมาถื4งระดำ�บน$/แล�ว ฝึ8กต้"อิไป็จ�ต้ก:สงบดำ$ แต้"ถื�าไม"ไดำ�น�ม�ต้วงกลมน�/น ขอิแนะน�าให้�ฝึ8กบทเพ"งกส�ณีต้�/งน�ม�ต้ให้�แข:งแกร"ง เพ��อิน�าน�ม�ต้วงกลมมาเป็�นอิ(คห้น�ม�ต้

ห้น�า 141

เพ(งกสื�ณต�)งนั�ม�ต

ป็ระดำ�ษฐ1กส�ณีข4/นดำ�วยการต้�ดำกระดำาษส$ขาว ให้�เป็�นดำวงวงกลมเส�นผู้"าศั'นย1กลางป็ระมาณี 1 น�/ว ต้�ดำไว�ในก4�งกลางขอิงกระดำานดำ�า ห้ร�อิกระดำาษส$ดำ�าท$�กว�างอิย"างน�อิย 50 ต้ารางเซ่นต้�เมต้รห้ร�อิให้ญ"กว"าน$/ก:ไดำ� แล�วน�ามาต้�/งห้ร�อิแขวนไว�ต้รงข�างห้น�าขอิงเรา อิย'"ในระยะท$�ไม"ไกลห้ร�อิใกล�เก�นไป็ ค�อิ ดำ'ความพอิเห้มาะสมท$�ต้� /งห้ร�อิแขวนแล�ว ต้�อิงมอิงเห้:นจ(ดำส$ขาวไดำ�ช�ดำเจน และดำวงส$ขาวน�/นต้�อิงอิย'"ในระดำ�บเสมอิต้าในขณีะท$�เราน��งลงแล�ว

เห้ต้(ท$�ใช�ดำวงส$ขาว

เพราะว"า เม��อิมอิงเพ"งจนจ�าไดำ�แล�ว จะไดำ�น�ม�ต้เห้ม�อินขอิงจร�งท$�ป็รากฏิข4/นต้อินท$�จ�ต้สงบ

ซ่4�งน�ม�ต้ท$�เห้:นในความร' �ส4กเม��อิฝึ8กถื4งข�/นอิ(คห้น�ม�ต้ ดำวงน�ม�ต้น�/นจะเป็�นดำวงวงกลมส$ขาวสดำใสท$�ไม"ม$ส$อิ��นเจ�อิป็น

ห้น�า 142

ส"วนท$�ใช�กระดำานดำ�าห้ร�อิกระดำาษดำ�า เพ��อิเน�นให้�ดำวงส$ขาวช�ดำข4/น สร�างภาวะการรวมสมาธ�ไดำ�ดำ$

เม��อิเต้ร$ยมการพร�อิมแล�ว

Page 86: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ป็ฏิ�บ�ต้�ดำ�งน$/

ว�ธ$การจ�บ ดำวงส$ขาว น�/นให้ม"ๆ ส�ารวมจ�ต้ให้�ม��น มอิง ไป็ย�งเป็Gา“ ” “ ”

ห้มายน�/นดำ�วยสายต้าต้ามป็รกต้�ธรรมดำา มอิงเพ$ยงแค"จ�าไดำ�

เพราะถื�าเพ"งจ�อิงดำ�วยการต้�/งใจแรง มอิงอิย"างบ$บร�ดำร(นแรงห้ว�งผู้ลเร:วแล�ว ก:จะเก�ดำอิาการเคร$ยดำต้4งถื4งข�/นป็วดำขม�บ ขอิให้�ท"านมอิงจนจ�าดำวงส$ขาวไดำ�เม��อิใดำเม��อิน�/นก:ป็Iดำห้น�งต้าลงมา แต้"ต้าในไม"ไดำ�ห้ล�บ ย�งคงส"งความร' �ส4กเพ"งเล:งไป็ย�งจ(ดำเดำ$ยวค�อิ ดำวงส$ขาว ท$�จ�าต้�ดำต้าไดำ�น�/น น4กน�ม�ต้ ดำวงส$ขาว น�/นให้�“ ” “ ”

ป็รากฏิเห้ม�อินขอิงจร�งท$�ล�มต้าดำ'

เม��อิห้ล�บต้าจ�บ ดำวงส$ขาว อิย'"เฉพาะห้น�าเราไดำ�แล�ว ห้ายใจเข�าภาวนา “ ”

พ(ท แล�วห้ายใจอิอิกต้�อิงท"อิงต้"อิดำ�วยการภาวนาว"า โธ พอิค�าว"า โธ“ ” “ ” “

จะอิอิกพร�อิมลมห้ายใจสลายไป็ในอิากาศัน�/น เราสมม(ต้�ว"า น�าต้�ว โธ พร�อิม” “ ”

ดำ�วยลมห้ายใจส"งเข�าท$�ศั'นย1กลาง

ห้น�า 143

ขอิง ดำวงส$ขาว น�/น ท�บถืมไป็จนกว"าดำวงน�/นจะสว"างและช�ดำเจน“ ”

ถื�าท"านฝึ8กจนช�านาญแล�ว ไม"ต้�อิงภาวนา พ(ท โธ ก:ไดำ� แต้"ใช�ส"ง“ ” “ ”

กระแสจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ท$�ศั'นย1กลาง ดำวงส$ขาว “ ”

เม��อิจ�าดำวงส$ขาวน�/นไดำ�ดำ$แล�ว ก:ห้น"วงไว�อิย'"คร' "ห้น4�ง ดำวงน�ม�ต้น�/น ก:อิาจจะเส��อิมค�อิเล�อินรางจนมอิงไม"ช�ดำ ก:ล�มต้ามอิงดำ'ให้ม"อิย'"พ�กห้น4�ง จนกว"าจะจ�าภาพดำวงส$ขาวน�/นไดำ�แล�วก:ห้ล�บต้าบร�กรรมภาวนาต้"อิไป็ ท�าสต้�ให้�ม$ความไม"ห้ลงล�มน�ม�ต้ห้มายอิ�นท$�ถื�อิเอิาไดำ�แล�ว

บร�กรรมภาวนาสล�บไป็อิย"างน$/จนกว"าเม��อิใดำห้ล�บต้าแล�ว พอิน4กห้น"วงดำ' ก:จะเห้:น ดำวงส$ขาว ท(กคร�/งอิย"างช�ดำเจนก:จะเป็�น อิ(คห้น�ม�ต้ เพ��อิในการ“ ” “ ”

ฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�ให้�ดำ$อิ$กต้"อิไป็

การมอิงจ�บดำวงส$ขาวน�/น คนท$�เห้ล�อิกต้าจ�อิงดำ' ต้าก:จะเม��อิยล�าเร:ว “

ดำวงส$ขาว ท$�เพ"งมอิงน�/น เม��อิห้ล�บต้าแล�วมอิงไป็จะป็รากฏิให้ญ"โต้เก�นกว"า”

ความจร�ง ท�าให้�ไม"เก�ดำน�ม�ต้แท�

Page 87: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 144

คนท$�ห้ร$�ต้าดำ' จะมอิงเห้:น ดำวงส$ขาว ไม"ช�ดำห้ล�บต้าแล�วก:จ�บ ดำวงส$“ ” “

ขาว ไม"ต้�ดำต้า ท�าให้�จ�ต้ใจเก�ดำการห้ดำห้'"ท�อิถือิย จ4งท�าให้�ไม"เก�ดำน�ม�ต้แท�อิ$กเช"น”

ก�น

เม��อิฝึ8กจนเก�ดำความช�านาญ ฝึ8กจนห้ล�บต้าเม��อิใดำ มอิงไป็ข�างห้น�าท(กคร�/ง ในจ�ต้ใจความน4กค�ดำขณีะน�/น ก:จะเห้:นดำวงส$ขาวป็รากฏิข4/นเห้ม�อินขอิงจร�งท$�เวลาล�มต้าดำ'

ก:ให้�เอิาแผู้"นกระดำาษห้ร�อิกระดำานดำ�าท$�ต้�ดำดำวงส$ขาวน�/นอิอิกไป็ให้�พ�นจากสายต้าแล�วฝึ8กต้"อิไป็ โดำยไม"ต้�อิงม$เป็Gาให้�เพ"งมอิงอิ$ก ฝึ8กจนห้ล�บต้าแล�วย�งคงพบเห้:นดำวงส$ขาวต้�ดำต้าอิย"างสน�ทอิย'"เฉพาะห้น�าอิ$ก ห้ล�บต้าน4กภาพดำ'ท(กคร�/ง ภาพก:จะเป็�นมาท�นท$ ฝึ8กจนจ�าไดำ�แม"นย�า เช"นน$/แล�ว อิ(คห้น�ม�ต้ย"อิมเก�ดำข4/น ท$�“ ”

เร$ยกว"าไดำ� สมาธ�ข�/นกลาง “ ”

ห้น�า 145

ว�ธิ!ก�รแก4ปวด็ประสื�ทสืองข4�งขม�บ ขอิให้�ท"านวางจ�ต้ใจให้�สบายๆ แล�วรวมจ�ต้ใจความน4กค�ดำให้�เป็�นห้น4�ง สมมต้�ว"าต้� /งไว�ท$�ท�ายทอิย แล�วค"อิยๆส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำน�/นให้�ผู้"านสอิงข�างขอิงขม�บแล�วมารวมก�นท$�ก4�งกลางระห้ว"างค�/วแล�วจ4งค"อิยๆผู้"อินคลายอิอิกส'"นอิกศั$รษะ ป็ฏิ�บ�ต้�เช"นน$/ป็ระมาณี 15 -30 นาท$ ก:จะห้ายป็วดำ ค�นส'"สภาพป็รกต้� ถื�าท"านร�กษาต้�วดำ�วยว�ธ$น$/แล�วย�งไม"ห้ายป็วดำและป็ระสาทย�งม$ความต้4งเคร$ยดำม4นชา งงไป็ห้มดำ ไม"ต้�อิงต้กใจ ค�อิ ท�าใจสบายๆ งดำเว�นการฝึ8กสมาธ�ในว�นน�/นแล�วเดำ�นจงกรมแผู้"เมต้ต้า ห้ร�อิห้าทางอิอิกดำ�วยการไป็ท�างานท$�ต้�อิงอิอิกก�าล�งให้�เพล�นก�บงาน กลางค�นก:จะไดำ�ห้ล�บสบาย พร( "งน$/ค"อิยมาฝึ8กสมาธ�ต้"อิไป็ให้ม"ห้น�า 146

คบป็ราชญชาต้�เช�/อิ ชาญธรรม1 จ�กส'ญไป็สวรรค1 สว�สดำ�Eแท� คบพาลป็ระท(ษฐ1อิ�น ห้�นชาต้� จ�กไดำ�ทนท(กข1แล� เพล$�ยงพล�/งเส$ยต้น ฯ

Page 88: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

(ส�านวนเก"า) (จากป็ระช(มโคลงโลกน�ต้�)ห้น�า 147

นั�ม�ตภ�พและเสื!ยงจ�กสืม�ธิ�ข�)นักล�ง

เม��อิท"านฝึ8กจนไดำ�อิ(คห้น�ม�ต้แล�ว รวมจนจ�ต้น��งต้กส'"ภว�งค1จ�ต้ จ�ต้ใจขณีะน�/นจะไม"ม$การร�บร' �อิารมณี1ภายนอิกแล�วรวมเป็�นห้น4�ง ป็ล"อิยวางความจ�าและการย4ดำม��นในส��งต้"างๆท�/งอิดำ$ต้และอินาคต้ จะม$แต้"อิารมณี1ร' �ป็รากฏิเฉพาะเวลาน�/น ค�อิ น��งสงบสบายเคล�/มอิย'"ในอิารมณี1ค�อิม$อิาการคล�ายคร4�งห้ล�บคร4�งต้��น แต้"ย�งม$สต้�ควบค(มส�งขารอิย'" ห้ร�อิภาวะท$�ถือินจ�ต้จากภว�งค1ข4/นมาเล:กน�อิย

ภาวะเช"นน$/ อิาจจะม$น�ม�ต้ภาพห้ร�อิน�ม�ต้ส�ญญาณีเก�ดำข4/นไดำ�

แต้"ก:ไม"เก�ดำก�บท(กคนเสมอิไป็

ก.ท"านท$�ฝึ8กจ�ต้ให้�สงบดำ�วยว�ธ$ใช�ห้ล�กว�ป็9สสนาไต้ร"ต้รอิงให้�เก�ดำป็9ญญา อิบรมจ�ต้ใจให้�เห้:นความเก�ดำดำ�บความไม"เท$�ยงแท�ขอิงส�งขารท$�ม$ภาวะธรรมทนอิย'"ไม"ไดำ�แล�วก:สลายไป็ในท$�ส(ดำเป็�นการใช�ป็9ญญาให้�เห้ต้(ผู้ล

ห้น�า 148

เพ��อิต้�ดำต้�นเห้ต้(ขอิงความฟั( Gงซ่"าน อิบรมให้�จ�ต้สงบ สมาธ�ป็ระเภทน$/ส"วนมาก จ�ต้ม$ป็9ญญาแฝึงก�บสมาธ�คอิยห้ว"านล�อิมจ�ต้ให้�สงบ เร$ยกว"าเป็�นคนค�ดำมากดำ�วยป็9ญญา แต้"เม��อิสงบแล�ว สมาธ�จะม��นคงกว"าป็ระเภทท$�ฝึ8กสมาธ�ให้�จ�ต้สงบจนเก�ดำป็9ญญา

ดำ�งน�/นสมาธ�ป็ระเภทน$/ ส"วนมากจะไม"ค"อิยม$น�ม�ต้ภาพห้ร�อิส�ญญาณีท$�เก�ดำข4/นมา

ข.ท"านท$�ฝึ8กจ�ต้ให้�สงบดำ�วยสมาธ�

สายน$/คนท$�ฝึ8กส"วนมากจะม$ศัร�ทธาแก"กล�า ม$น�ส�ยเช��อิง"ายไม"คอิยระว�งเฉล$ยวใจท$�จะใช�ป็9ญญาน4กพ�จารณีาถื4งเห้ต้(ผู้ล จ�ต้จ4งม("งพ( "งดำ��งดำ�วยความเช��อิท$�ไม"ล�งเลสงส�ยเวลาจ�ต้จะเข�าถื4งจ(ดำสงบ ระห้ว"างน�/น จ�ต้จะไม"ค�ดำระว�งก�งขา จ4งเห้ม�อินคน

Page 89: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ต้กบ"อิต้กเห้วรวดำเดำ$ยวต้กถื4ง ความสงบ ค�อิท$�พ�กขอิงจ�ต้ เป็�นการเข�าส'"“ ”

ภว�งค1เห้ม�อินภาวะท$�คนกระโดำดำลงน�/าน�/นจะจมดำ��งลงไป็ แล�วจ4งลอิยข4/นมาให้ม" และเม��อิคนท$�ม$สต้�เห้ม�อินคนห้�ดำว"ายน�/าเป็�นแล�ว ก:สามารถืลอิยคอิพ�จารณีาส��งแวดำล�อิมและสามารถืว"ายไป็ต้ามท�ศัทางท$�ต้นต้�อิงการ

ห้น�า 149

ภาวะน�/น จ�ต้จ4งค"อิยๆ ถือินข4/นมาร�บร' �เห้ต้(การณี1ต้"างๆ ท$�มาป็รากฏิเป็�นน�ม�ต้ข4/นแล�วพ�จารณีาห้าเห้ต้(ผู้ลท$�เก�ดำในสภาวะธรรมน�/น เร$ยกว"า เป็�นการฝึ8กอิบรมจ�ต้เป็�นสมาธ�ให้�เก�ดำป็9ญญา คนป็ระเภทน$/ม�กป็9ญญาอิ"อินไห้วล�มต้�ว สต้�เผู้ลอิไดำ�ง"าย และม�กย4ดำดำ�วยอิ(ป็าทาน จ�ต้จ4งป็ร(งแต้"งขยายเร��อิงราวให้�เก�นขอิบเขต้ ห้ลงจนถือินต้�วไดำ�ยาก

น�ม�ต้ท$�เก�ดำข4/นน�/น แบ"งไดำ�เป็�น 2 ป็ระเภท ค�อิ น�ม�ต้ในท$�เก�ดำจากต้�วเราเอิง และน�ม�ต้นอิกท$�เก�ดำจากส��งภายนอิกเข�ามาส�มผู้�ส น�ม�ต้ท�/งสอิงป็ระเภทน$/ม$ท�/งท$�เป็�นจร�งและไม"จร�ง

ห้น�า 149

น�ม�ต้ในท$�เก�ดำข4/นจากต้�วเราเอิง

น�ม�ต้ป็ระเภทน$/ ส"วนมากจะป็รากฏิเป็�นภาพท$�สวยบ�าง ไม"สวยบ�าง เช"น เห้:นต้�วเอิงน��งบ�าง นอินบ�าง บางท$ท"านท$�ฝึ8กป็ลงอิส(ภะ อิาจจะเห้:นต้�วเอิงเป็�นซ่ากศัพท$�ก�าล�งเน"าเป็H� อิยม$กล��นเห้ม:น

ห้น�า 150

บางคร�/งอิาจจะไดำ�ย�นเส$ยงผู้'�ท$�เราน�บถื�อิมากเต้�อินให้�ต้นท�าดำ$ป็ฏิ�บ�ต้�ธรรมบ�าง ห้ร�อิเก�ดำส�ญญาณีเต้�อินข4/นในใจ (ในสมอิง) เป็�นการเต้�อินภ�ยบ�าง เต้�อินเห้ต้(การณี1ท$�อิาจจะเก�ดำข4/นบ�าง เห้ม�อินใครมาคอิยกระซ่�บเต้�อินเป็�นลางส�งห้รณี1ให้�ร' �ล"วงห้น�า

Page 90: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

บางคร�/งร' �ส4กว"าต้�วเบาเห้ม�อินจะลอิย ต้�วพอิงโต้เห้ม�อินระเบ�ดำ ห้ร�อิ ไดำ�ย�นเส$ยง ดำนต้ร$ท�พย1 แสดำงนานบ�างห้ร�อิส�/นบ�าง เป็�นต้�น

ห้น�า 150

นั�ม�ตนัอกท!"เก�ด็จ�กสื�"งภ�ยนัอกเข4�ม�สื�มผ�สื

บางท"านน��งไป็จ�ต้สงบ ใจสบาย กระแสจ�ต้อิาจจะอิอิกไป็ส�มผู้�สพบเห้:นต้�วเอิงเดำ�นอิย'"ในห้ม'"แมกไม�สวนดำอิกท$�ร"มร��นเห้ม�อินดำ�นแดำนสวรรค1 ม$ทางเดำ�นไป็ไม"ส(ดำสาย บางคนเห้:นเป็�นทะเลกว�างส(ดำขอิบฟัGา บางคนเห้:นเห้ม�อิน ต้�วเอิงย�นอิย'"ท"ามกลางห้ม'"เมฆ์ท$�ลอิยผู้"านต้�วอิย"างน��มนวลและเมฆ์น�/นม$ล�กษณีะร'ป็ร"างต้"างๆก�น เร$ยกว"า สวยจนดำ'แล�วเพล�ดำเพล�นห้ลงต้�ดำอิย'"ก�บบรรยากาศัภาวะน�/น บางท$เห้:นเป็�นคน ส�ต้ว1 เทวดำา พอิน4กอิยากจะเห้:นอิะไรก:เห้:น อิยากจะเห้:นพระอิ�นทร1ก:เห้:น อิยากจะเห้:นพระพรห้มก:เห้:น และไดำ�พ'ดำค(ยก�บเทวดำาอิ�นทร1พรห้ม

ห้น�า 151

บางท$อิย'" ๆ ก:ม$เทวดำาพาไป็เท$�ยวนรกภ'ม�เห้:นผู้$เป็รต้ ป็<ศัาล อิส'รกาย ป็รากฏิเข�ามาในน�ม�ต้น�/น อิาจจะท�าให้�ต้��นต้นกต้กใจกล�วจนเป็�นบ�าไดำ�เห้ม�อินเราไดำ� อิอิกไป็ส�มผู้�สพ'ดำค(ยพบเห้:นเห้ต้(การณี1เห้ล"าน�/นจร�งๆร' �ส4กว"าเป็�นเร��อิงเป็�นราวเห้ม�อินภาพยนต้ร1เร��อิงยาวบ�างส�/นบ�างป็รากฏิข4/น พาให้�เพล�นห้ลงย4ดำอิย'"ในน�ม�ต้ท$�เป็�นขอิงแป็ลกให้ม" เป็�นป็รากฏิการณี1ท$�มห้�ศัจรรย1มากขอิงคนท$�ฝึ8กพบเห้:นให้ม"ๆ จ4งค�ดำเอิาเป็�นจร�งเป็�นจ�ง ท4กท�กว"าแน"แล�วเราไดำ�ฌานว�เศัษ ภาพน�ม�ต้เห้ล"าน�/นจ4งเข�าไป็ป็ระท�บในความทรงจ�าต้�ดำต้าต้ลอิดำเวลา เก�ดำการห้ลงผู้�ดำเข�าไป็ย4ดำม��นอิย"างเห้น$ยวแน"นจนล�มต้�วเส$ยสต้�ไป็ก:ไดำ�

แต้"แท�จร�งน�ม�ต้ ส"วนมาก เป็�นเพ$ยง ความทรงจ�าในอิดำ$ต้ท$�สมอิงป็ร(งแต้"งข4/นภายในจ�ต้ดำ�วยอิ�านาจอิ(ป็าทานท$�ฝึ9งอิย'"ใต้�จ�ต้ส�าน4กเท"าน�/น

ห้น�า 152

ว�ธิ!ถอนัจ�ตออกจ�กนั�ม�ตเพ�"อเข4�สื:(สืม�ธิ�ต(อไป

Page 91: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ไม"ว"าท"านจะไดำ�พบน�ม�ต้ใน ท$�เก�ดำจากต้�วเราเอิงห้ร�อิน�ม�ต้นอิกท$�เก�ดำจากส��งภายนอิกเข�ามาส�มผู้�ส

เบ�/อิงต้�นน�/น

ท"านท$�ฝึ8กจ�ต้ย�งไม"แข:งแกร"ง และไม"เคยป็ระสบพบเห้:นเห้ต้(การณี1อิย"างน$/มาก"อิน ค�อิ ย�งไม"ม$ความเคยช�น ในเห้ต้(การณี1ท$�น�ม�ต้ภาพห้ร�อิเส$ยงเก�ดำข4/น เห้ม�อินคนไม"ช�านาญเส�นทางเดำ�นผู้"านป็Aาท$�อิาจจะผู้จญภ�ยก�บส�ต้ว1ร�าย ห้ร�อิพบความเง$ยบว�งเวงท$�น"ากล�ว

พ4งป็ฏิ�บ�ต้�ดำ�งน$/

ต้�/งสต้�ให้�ม��นดำ4งจ�ต้ใจความร' �ส4กให้�อิย'"ก�บต้�วกายเน�/อิไม"ให้�ส"งกระแสจ�ต้อิอิกไป็ส�มผู้�ส และไม"ร$บไป็สนใจป็ร(งแต้"งเห้ต้(การณี1น�/น ท�าใจให้�ดำ$ๆให้�ร' �พร�อิมดำ�วยสต้�ส�มป็ช�ญญะท$�วางเฉยดำ�วยอิ(เบกขา ไม"ย�นดำ$ย�นร�ายก�บเห้ต้(การณี1ท$�ก�าล�งเก�ดำข4/น ไม"ต้��นต้นกต้กใจ ไม"สะดำ(�งห้วาดำกล�ว ขว�ญเส$ย ท�าใจดำ$ส'�เส�อิ เม��อิสต้�ม��นคงอิย'" ป็9ญญาก:เก�ดำข4/น

ห้น�า 153

พ�จารณีาดำ�วยอิารมณี1ห้น�กแน"นรอิบคอิบ ท�าใจให้�เข�มแข:ง กล�าห้าญ พ�จารณีาภาพน�ม�ต้ท$�เคล��อินไห้วห้ร�อิไม"น�/นศั4กษาให้�ร' �ช�ดำว"าน�ม�ต้น�/นค�อิอิะไร และเป็�นมาอิย"างไรแล�วจะเป็�นไป็อิย"างไร เม��อิพ�จารณีาเห้:นความเป็�นจร�งแจ�งช�ดำแล�ว ก:ป็ล"อิยวางเส$ยดำ�วยไม"ห้ลงให้ลเพล�ดำเพล�นม�วเมาคล�อิยต้ามไป็ย4ดำม��นถื�อิม��นในน�ม�ต้เห้ล"าน�/น

ซ่4�งน�ม�ต้เป็�นเพ$ยงทางผู้"าน อิย"าไป็ต้�ดำใจย4ดำม��น

เพราะว"า ถื�าเราไป็ย4ดำม��นแล�ว จะป็ร(งแต้"งเป็�นก�เลสป็กป็Iดำป็9ญญาให้�อิารมณี1สมาธ�ขณีะน�/นขาดำสต้� จ�ต้ใจฟั( Gงซ่"านซ่�ดำส"ายกว�ดำแกว"งเป็�นอิ(ป็สรรคแก"การท�าใจให้�สงบ ท�าให้�เส$ยสมาธ� ค�อิ สมาธ�จะเส��อิมถือิยลงไป็

ท"านพ4งต้�/งสต้�โดำยเร:ว

Page 92: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ดำ4งจ�ต้กล�บเข�าท$� ค�อิ ให้�น4กถื4งดำวงส$ขาว ท$�เป็�นน�ม�ต้ให้�ป็รากฏิข4/นมา“ ”

ให้ม"อิ$กคร�/ง เอิาจ�ต้ใจความน4กค�ดำจ�บจดำจ"อิอิย'"ก�บน�ม�ต้ดำวงส$ขาวน�/น เร��มบร�กรรมภาวนา พ(ท โธ ให้ม" ก�าห้นดำจ�ต้อิย'"ก�บการบร�กรรมภาวนา แล�ว“ ” “ ”

ก�าห้นดำจ�ต้ต้�/งม��นร' �ให้�ท�นเห้ต้(การณี1น�/นว"าภาพท$�เก�ดำข4/นน$/ ล�วนแต้"เป็�นอิ(ป็าทานจากส�ญญาความ

ห้น�า 154

ทรงจ�าในอิดำ$ต้ท$�เก:บค�างอิย'"ในสมอิง จ4งไม"น"าย4ดำม��นถื�อิม��น เพราะไม"ม$แก"นสารสาระท$�จะเป็�นป็ระโยชน1ก�บการเจร�ญสมาธ�

เม��อิจ�ต้ใจเราต้�/งม��นอิย'" และจ�บจดำจ"อิอิย'"ก�บน�ม�ต้ ดำวงส$ขาว แล�ว ภาพ“ ”

ท$�เก�ดำอิย'"น� /น ก:จะเล�อินรางเส��อิมห้ายไป็

ถื�าภาพน�ม�ต้เห้ล"าน�/นย�งไม"ห้ายไป็

ให้�ต้� /งสต้�ให้�ม��นอิ$กคร�/ง น�อิมเห้ต้(การณี1เห้ล"าน�/นลงไป็ส'"พระไต้รล�กษณี1 ค�อิ อิน�จจ�ง ท(กข�ง อิน�ต้ต้า ว"า ส��งท$�เก�ดำน�/น ไม"เท$�ยงแท�เป็�นท(กข1 ทนอิย'"ไม"ไดำ� เป็�นเพ$ยงร'ป็ส�งขารท$�อิ(ป็าทานป็ร(งแต้"งท$�ไม"ม$ต้�วต้น ม�ใช"ต้�วต้นเราเขา ไม"สามารถืจะย4ดำไดำ� เป็�นเพ$ยงสภาวะธรรมห้น4�งเท"าน�/น ร'ป็เก�ดำข4/นแล�วก:แต้กดำ�บสลายไป็ต้ามสภาพท$�เก�ดำมาอิย"างไรก:สลายเป็�นไป็อิย"างน�/น ไม"ย��งย�นจ$ร�ง

เม��อิพ�จารณีาร'ป็น�/นไป็ จ�ต้ก:จะแก"กล�าข4/น ร'ป็น�/นก:ทนอิย'"ไม"ไดำ�สลายห้ายไป็ โดำยไม"ม$ต้�วต้นร'ป็ร"างอิะไรเห้ล�อิอิย'"

ห้น�า 155

ถื�าเห้ต้(การณี1น�/นเป็�นน�ม�ต้ท$�ห้ลอิกห้ลอินข4/นมา ร'ป็น�/นก:จะค"อิยๆสลายไป็ เพราะก�าล�งป็9ญญาแก"กล�าข4/นก:สามารถืร' �แจ�งเห้:นจร�งต้ามสภาวะธรรม ร'ป็เส$ยงเห้ล"าน�/นก:จะเส��อิมไป็ดำ�วยเห้ต้(ท$�ว"า ภาพน�ม�ต้น�/นเก�ดำข4/นดำ�วยอิ(ป็าทานขอิงจ�ต้ ถื�าเราไป็ย4ดำห้ลงอิย'"ในอิารมณี1น�ม�ต้น�/นนานๆ คร�/ง เม��อิคลายอิอิกจากสมาธ�แล�ว ก:จะไม"เก�ดำป็9ญญา ห้ร�อิไม"เป็�นก�าล�งห้น(นให้�สมาธ�แข:งแกร"งข4/น เพราะเป็�นเพ$ยงภาพห้ร�อิเส$ยงท$�เก�ดำข4/น เห้ม�อินนอินห้ล�บฝึ9นไป็เท"าน�/น บางคร�/งต้��นข4/นห้ร�อิอิอิกจากสมาธ�แล�ว อิาจจะเห้น��อิยห้อิบใจส��นเห้ม�อินไป็พบป็ะเห้ต้(การณี1น�/นจร�งๆ

Page 93: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 156

แต้"ถื�าภาพเห้ล"าน�/นป็ลงอิน�จจ�งเท"าใดำก:ย�งไม"ห้ายไป็ ไม"ต้�อิงต้กใจ

ระล4กถื4งค(ณีพระร�ต้นต้ร�ย ระล4กถื4งห้ลวงพ"อิโต้ น�อิมระล4กว"าต้�วเราน$/ ไดำ�ถืวายต้�วแดำ"พระพ(ทธเจ�า คร'บาอิาจารย1 ห้ลวงพ"อิโต้ แล�ว ต้ายเป็�นต้ายแล�วพยายามต้�/งสต้�ให้�ดำ$ภาวนา พ(ท โธ แผู้"เมต้ต้า อิ(ท�ศัก(ศัลไป็ให้�ก�บภาพ“ ” “ ”

ห้ร�อิเส$ยงเห้ล"าน�/นไป็เร��อิยๆ อิย"างไม"ต้กใจ

ภาวะท$�จ�ต้ต้"อิส'�ก�บความกล�วน�/นจะเก�ดำเป็�นก�าล�งห้น(นให้�สมาธ�แน"นห้นาแข:งแกร"งย��งข4/น จ�ต้ก:จะค"อิยๆม��นคงแข:งแกร"งแน"วแน"มากข4/น สามารถืพ�ฒนาจ�ต้ให้�ถื4งในระดำ�บส'งไดำ�

ในภาวะน�/นเห้ม�อินอิย"างคนท$�ไป็ฝึ8กในป็Aาช�าห้ร�อิท$�เป็ล$�ยว เพราะต้�อิงการอิบรมจ�ต้ในภาวะท$�ร' �ส4กกล�วให้�กล�าเผู้ช�ญต้"อิอิารมณี1น"ากล�วจนไม"กล�ว จ�ต้ก:จะน��งสงบแข:งแกร"งม$สต้�ป็9ญญาคมกล�าข4/นเป็�นล�าดำ�บ

ห้น�า 157

ดำ�วยเห้ต้(เดำ$ยวก�นน$/ การฝึ8กจ�ต้แบบน$/จ4งต้�อิงใช�สต้�ป็9ญญาท$�ม� �นคง ความร' �แจ�ง ความกล�าห้าญ ควบค(มความน4กค�ดำอิย'"ต้ลอิดำเวลา

จ�ต้ท$�ไดำ�สงบในภาวะเช"นน$/ จ4งม$ก�าล�งแน"นห้นาม��นคงมาก

อิน4�ง ท"านควรพ�จารณีาเห้ต้(การณี1เช"นน$/ให้�เข�าใจอิย"างถื"อิงแท�ในว�ธ$การต้�/งสต้� และร�กษาสมาธ�ให้�ม��นน$/เพ��อิเป็�นป็ระโยชน1ในคราวฝึ8กต้"อิไป็

ซ่4�งว�ธ$การฝึ8กแบบน$/เป็�นข�อิห้�ามส�าห้ร�บคนขลาดำดำ�งต้"อิไป็น$/

ห้น�า 158

ว�ธิ!ก�รฝึ/กแบบนั!)เป5นัข4อห4�มสื��หร�บคำนัขล�ด็

การฝึ8กแบบน$/เป็�นข�อิต้�อิงห้�ามส�าห้ร�บคนท$�ร' �ต้�วว"าต้�วเอิงเป็�นคนข$/ขลาดำต้าขาว จ�ต้ย�งไม"แข:งแกร"ง ไม"ให้�ไป็ฝึ8กในป็Aาช�าส(สานห้ร�อิท$�เป็ล$�ยวท$�ไม"ม$คนคอิย

Page 94: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ควบค(ม เพราะเม��อิพบเห้:นเห้ต้(การณี1น"ากล�วแล�ว จะต้�/งสต้�ไม"อิย'"ถื4งก�บเป็�นบ�าไดำ� ให้�ศั4กษาเพ��มเต้�มว�ธ$พอิกกายท�พย1ในภาวะต้กใจ (ห้น�า 37 )

จ4งขอิแนะน�าว"า

เม��อิพบเห้ต้(การณี1น�/นเข�า ใจไม"ส'� ป็ราบไม"อิย'"ไม"ต้�อิงต้กใจ ท�าใจดำ$ๆ ไม"ให้�ล(กจากท$�น� �ง ค"อิยๆล�มต้าข4/น แล�วคลายอิอิกจากสมาธ�อิย"างช�าๆ ไม"เข�าส'"การภาวนาดำ�วยการห้ล�บต้าอิ$ก ล�มต้าไว�เดำ�นจงกรมแผู้"เมต้ต้า ห้ร�อิห้างานท�าท$�ต้�อิงอิอิกก�าล�งกายให้�เห้น��อิยจนรวมสมาธ�ไม"ต้�ดำ ไม"น��งสงบ จ�ต้ใจย�งคงม("งว�าว( "นก�บงาน เม��อิน�/น จ�ต้ใจก:จะไม"ห้วนกล�บไป็น4กค�ดำป็ร(งแต้"งภาพห้ร�อิเส$ยงท$�พบในน�ม�ต้น�/นอิ$ก รอิจนกว"าข�ามว�นห้ร�อิไป็ป็ร4กษาอิาจารย1ผู้'�ควบค(มแล�วค"อิยมาฝึ8กต้"อิ

ห้น�า 159

ว�ธิ!สื(งจ�ตเข4�ไปสื�มผ�สืก�บนั�ม�ตร:ป เสื!ยง

เม��อิเราฝึ8กจ�ต้แล�วเก�ดำพบเห้:น น�ม�ต้ภาพเห้ล"าน�/นจนเป็�นขอิงเคยช�น เห้ม�อินนายพรานผู้'�ฝึ8กการเดำ�นป็Aาจนคล"อิงแล�ว ก:จะเก�ดำความเคยช�นก�บความเง$ยบว�งเวงท$�น"ากล�ว แม�พบเห้:นส�ต้ว1ร�ายต้"างๆ ก:ไม"กล�ว สามารถืต้�/งสต้�ม��นอิย'"ก�บต้�ว ม$ป็9ญญาพร�อิมท$�จะแก�ไขป็9ญห้าโดำยห้ลบห้ล$กห้ร�อิก�าจ�ดำภ�ยน�/นไดำ�

เม��อิน�/น

จงป็ล"อิยจ�ต้อิอิกไป็ส�มผู้�สก�บเห้ต้(การณี1ท$�ป็รากฏิอิย'"น� /น ดำ�วยการต้�/งสต้�ส�มป็ช�ญญะให้�ม��นคงทนอิย'"ก�บต้�ว ไม"ห้ลงให้ล ป็ระมาทก�บเร��อิงราวท$�เก�ดำข4/นจนถือินต้�วไม"ข4/น แล�วส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็เสร�มท$�ภาพน�/นมากข4/นพยายามบ�งค�บให้�ภาพน�/นช�ดำเจนมากข4/น ต้�/งสต้�แล�วส"งจ�ต้ใจเข�าไป็คล(กคล$ไต้ร"ถืามสารท(กข1ส(ขดำ�บก:จะไดำ�เป็�นป็ระโยชน1ในการศั4กษาเร��อิงราวในอิดำ$ต้ ป็9จจ(บ�น อินาคต้ไดำ�ดำ$

ห้น�า 160

Page 95: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

แต้"ท�/งน$/ พ4งส�ารวมจ�ต้ระว�งแล�วต้�/งสต้�พร�อิมว�จารณีาญาณีท$�สมบ'รณี1 ดำ�วยการทบทวนต้ร4กต้รอิงห้าเห้ต้(ผู้ลอิย'"ต้ลอิดำเวลา โดำยไม"ดำ"วนต้�ดำส�นป็9กใจเช��อิแน"สน�ทและอิย"าไป็ป็ร(งแต้"งขยายเร��อิงราวในน�ม�ต้ให้�มากจนเก�นขอิบเขต้ จะท�าให้�ล�มต้�วจนเส$ยสต้�ไดำ�เป็�นการห้ล$กเล$�ยงไม"ให้�ต้กห้ล(มอิ�นต้ราย เพราะน�ม�ต้เห้ล"าน�/น ม$ท�/งจร�งและไม"จร�ง ท$�เห้ล"ามารสามารถืเนรม�ต้ข4/นมาห้ลอิกห้ลอินเราไดำ� ดำ�วยอิ�านาจแห้"งการบ�าเพ:ญมาท$�ไม"ไดำ�ค�ดำห้ว�งดำ$ต้"อิคนอิ��นต้ามว�ส�ยขอิงว�ญญาณีท$�ม$โทสจร�ต้อิย'"ในอิน(ส�ย

ห้น�า 161

บทท!"4 ฝึ/กจ�ตสืงบในัข�)นัสื:งให4ได็4ฌ�นั

ในการฝึ8กสมาธ�บทน$/ เป็�นการฝึ8กสมาธ�ต้"อิเน��อิงจากบทท$� 3 ซ่4�งถื�าท"านฝึ8กจนเก�ดำความช�านาญแล�ว ก:น�าสมาธ�จ�ต้ระดำ�บกลางมาเข�าฝึ8กต้"อิเน��อิงบทน$/ไดำ�

แต้"ถื�าย�งไม"เข�มแข:งพอิแล�วควรจะฝึ8กบทท$� 1 , 2 , 3 ให้�ช�านาญและห้น�กแน"นม��นคงก"อินแล�วค"อิยมาเร$ยนต้"อิบทน$/

ห้น�า 162

เพราะว"า

ถื�าพ�/นฐานสมาธ�ไม"แข:งแกร"งแล�ว เม��อิฝึ8กต้"อิไป็สมาธ�เบ�/อิงต้�นท$�ไดำ�มาก:พลอิยจะเส��อิม เพราะม�วแต้"ค�ดำฟั( Gงซ่"านป็ร(งแต้"ง ในความอิยากไดำ�ฌานระดำ�บส'ง ดำ�งน�/นสมาธ�ระดำ�บส'งก:ไม"ไดำ� เร$ยกว"า ต้�นท(นก:ห้าย ก�าไรก:ไม"ม$ เท"าก�บล�มละลายเห้ม�อินสร�างบ�านลงรากฐานไว�ไม"แข:งแรง สมบ'รณี1 เม��อิสร�างต้"อิเต้�มต้"อิไป็ส'งๆข4/น ผู้ลป็รากฏิว"าบ�านย(บห้ายจมลงไป็ในดำ�นท�/งห้ล�ง เก�ดำการเส$ยห้ายอิย"างให้ญ"ห้ลวง ไม"ไดำ�แล�วย�งเส$ยห้ายอิ$ก

ว�ธ$การฝึ8กจ�ต้จากบทท$� 3 ค�อิไดำ�สมาธ�ในข�/นกลางแล�วจะข4/นส'"การเจร�ญสมาธ�ข�/นส'งให้�ไดำ�ฌานน�/น ม$ความจ�าเป็�นอิย"างย��งท$�ต้�อิงการค(ณีธรรมอิ�นน�าไป็ส'"ความส�าเร:จ 4 ป็ระการ และเต้ร$ยมพร�อิมห้ลายๆส��ง ท�/งว�ต้ถื(และจ�ต้ใจเพ��อิเก�/อิห้น(นให้�การฝึ8กสมาธ�เจร�ญส'"ความน��งสงบแน"วแน"ดำ$ข4/น

Page 96: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

จ4งขอิแนะน�าให้�พ�จารณีาป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามบทต้"อิไป็น$/

ห้น�า 163

ค(ณีธรรมท$�น�าไป็ส'"ความส�าเร:จ

การฝึ8กจ�ต้สงบข�/นส'งให้�ไดำ�ฌานไม"ใช"ฝึ8กช��วโมงเดำ$ยว ว�นเดำ$ยวก:ส�าเร:จ ผู้ลไม�จะส(กงอิมก:ต้�อิงใช�เวลาในการเต้�บโต้

ฌานจะป็ฏิ�บ�ต้�ท�าให้�แก"กล�า ก:จ�าเป็�นต้�อิงป็ระกอิบดำ�วยอิ�ทธ�บาท 4

ค(ณีธรรมท$�น�าไป็ส'"ความส�าเร:จ แห้"งผู้ลท$�ม("งห้มาย 4 ป็ระการ ค�อิ

1.ฉ�นทะ ความพอิใจใฝึAใจร�กจะท�าส��งน�/นอิย'"เสมอิและป็รารถืนาจะท�าให้�ไดำ�ผู้ลดำ$ย��งๆข4/นไป็

2. ว�ร�ยะ ความขย�นห้ม��นเพ$ยร ป็ระกอิบส��งน�/นดำ�วยความพยายาม เข�มแข:ง อิดำทน เอิาธ(ระไม"ท�อิถือิย

3. จ�ต้ต้ะ ความค�ดำท$�ต้� /งจ�ต้ม��น ท�าในส��งน�/น ไม"ป็ล"อิยใจให้�ฟั( Gงซ่"านเล��อินลอิยไป็

4. ว�ม�งสา ความไต้ร"ต้รอิงดำ�วยการห้ม��นใช�ป็9ญญาใคร"ครวญพ�จารณีาทบทวน ต้รวจห้าเห้ต้(ผู้ลและต้รวจสอิบข�อิย��งห้ย"อินในส��งท$�ท�าน�/น ม$การวางแผู้นว�ดำผู้ลค�ดำค�นว�ธ$แก�ไขป็ร�บป็ร(ง

ห้น�า 164

บ(ญกรรมก"อิเก�ดำดำ�วย ดำวงใจ

ผู้ลเพ��มเพ��อิเช�/อิไต้ร ร�ต้น1แก�ว

บ(ญบาป็มากน�อิยใน จะต้�ดำ ต้นนา

ดำ�งจ�กรเกว$ยนเว$ยนแล�ว ไล"เล$/ยว ต้��นโคฯ

(ส�านวนเก"า)

Page 97: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

(จากป็ระช(มโคลงโลกน�ต้�)

ห้น�า 165

ก(ศัลท$�จะเก�/อิห้น(นให้�สมาธ�แน"วแน"ดำ$ข4/น

“ ก(ศัล ในท$�น$/ห้มายถื4ง ความดำ$ท�/งป็วง ท$�ควรกระท�าและสรรห้าไว�” “ ”

ในว�ต้ถื(ท$�จ�าเป็�นแก"การครอิงช$พรวมท�/งบ(คคลท$�ควรคบค�าสมาคม เป็�นการดำ�าเน�นช$ว�ต้อิย"างถื'กต้�อิงซ่4�งเป็�นความจ�าเป็�นอิย"างย��ง ส�าห้ร�บเก�/อิห้น(นให้�สมาธ�แน"วแน"ดำ$ข4/น

เพราะว"า ถื�าส��งห้น4�งส��งใดำขาดำต้กบกพร"อิงแล�ว ก:อิาจจะเป็�นเห้ต้(ให้�เก�ดำอิ(ป็สรรคก$ดำขวางทางแห้"งความเจร�ญขอิงสมาธ�ให้�ส�าเร:จต้ามเป็Gาห้มาย

ดำ�งน�/น

ท"านท$�ห้ว�งฝึ8กสมาธ�แก"กล�าแน"วแน"ส'"ระดำ�บฌานจ4งควรเต้ร$ยมการและป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามก(ศัล 10 ป็ระการน$/ค�อิ

ห้น�า 166

1.ท�าว�ต้ถื(ในต้�วและส��งแวดำล�อิมรวมท�/งสถืานท$�อิย'"ให้�เห้มาะสม

ค�อิ พ�จารณีาร"างกายให้�ม$ความพร�อิม เช"น ต้�ดำเล:บ ต้�ดำผู้ม ใส"เส�/อิผู้�าท$�สะอิาดำและการอิาบน�/าช�าระร"างกาย เพ��อิจ�ต้ใจจะไดำ�สดำช��นป็ลอิดำโป็ร"งเห้มาะสมในการเจร�ญสมาธ�

ส��งแวดำล�อิมในท$�อิย'"อิาศั�ยรวมห้มายถื4ง สถืานท$�ท$�เห้มาะสม ค�อิ เง$ยบสงบ ไม"รกร(งร�ง ป็ลอิดำโป็ร"ง อิากาศัถื"ายเทดำ$ และอิย'"ในแวดำล�อิมขอิงคนท$�คอิยแต้"สน�บสน(นการป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ขอิงเรา ซ่4�งเม��อิเข�าฝึ8กในท$�น� /นแล�ว จะไดำ�สมาธ�จ�ต้สงบไดำ�เร:ว

Page 98: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

2.การเดำ�นทางสะดำวก

ค�อิ สถืานท$�อิย'"ในบร�เวณีท$�จะเดำ�นทางไป็ไห้นมาไห้นสะดำวก เช"น สะดำวกแก"การเดำ�นทางไป็ธ(ระอิ�นจ�าเป็�นท�/งป็วง ในการห้ายาร�กษาโรค ห้าอิาห้าร เคร��อิงน("งห้"ม เป็�นต้�น

3.การพ'ดำค(ยท$�เห้มาะสม

ค�อิ ควรท$�จะสนทนาแต้"เร��อิงท$�จะส"งเสร�มให้�น�ม�ต้ม��นคงทนอิย'" โดำยห้ล$กเล$�ยงถื�อิยค�าท$�กล"าวเพ�อิเจ�อิ น�นทา

ห้น�า 167

อิาฆ์าต้มาดำร�าย และค�าพ'ดำอิ��นอิ�นจะท�าให้�จ�ต้ใจฟั( Gงซ่"านรวมท�/งการโต้�เถื$ยงอิ�นไร�ป็ระโยชน1 ท$�ม$ผู้ลท�าให้�น�ม�ต้เส��อิมห้าย

แม�จ�าเป็�นต้�อิงพ'ดำค(ย ก:สนทนาแต้"น�อิยเท"าท$�จ�าเป็�นเท"าน�/น เพราะคนพ'ดำมากไม"ว"าพ'ดำเร��อิงดำ$ห้ร�อิไม"ดำ$ ล�วนแต้"ท�าให้�จ�ต้ใจฟั( Gงซ่"าน ท�/งน�/นและการพ'ดำมากก:ส�/นเป็ล�อิงพล�งภายในกายโดำยไม"จ�าเป็�นดำ�วย

4.บ(คคลท$�ควรคบค�าสมาคม

ค�อิ ควรคบห้าเฉพาะบ(คคลท$�ม$จ�ต้เป็�นสมาธ�ท$�ม� �นคง คลายจากความย4ดำม��นถื�อิต้น พ'ดำแต้"ส��งดำ$ท�าแต้"ส��งดำ$ เม��อิคบห้าดำ�วยก:ม$แต้"ช"วยช�กจ'งน�อิมไป็ในทางท$�ดำ$ ให้�จ�ต้สงบเก�ดำสมาธ�เร:วและดำ$ข4/นเป็�นล�าดำ�บ

อิน4�ง ควรห้ล$กเล$�ยงคบห้าบ(คคลท$�ม$จ�ต้ใจโลเลไม"เป็�นสมาธ� ชอิบค(ยฟั( Gงซ่"าน เพ�อิเจ�อิกล"าวน�นทา ใส"ร�าย อิาฆ์าต้ผู้'�อิ��น ซ่�/าย�งเป็�นบ(คคลท$�เต้:มไป็ดำ�วยการย4ดำม��นถื�อิม��นห้ลงยกต้นข"มท"าน เม��อิคบแล�วจะท�าให้�จ�ต้ใจเส��อิมทราม ต้กต้��า เส$ยสมาธ�

ห้น�า 168

5.ก�รได็4ร�บอ�ห�รท!"เหม�ะสืม

Page 99: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ค�อิ การไดำ�ร�บป็ระทานอิาห้ารท$�ม$ค(ณีค"าอิย"างสมบ'รณี1พอิควรแก"ความจ�าเป็�นท$�ร "างกายต้�อิงการ ไม"ให้�ห้�วห้ร�อิอิ��มเก�นไป็ เร$ยกว"า ก�นดำ�วยความห้�ว “

ป็ฏิ�ก'ลบ�าร(งป็ฏิ�ก'ล เพ��อิให้�ส�งขารอิย'"ใช�กรรม ไม"ใช"อิย'"เพ��อิก�นดำ�วยความอิยาก ”

บ�าเรอิอิาห้ารแก"ร"างกายสมบ'รณี1เก�นความจ�าเป็�นจนอิ�วนท�วมเก�ดำโรคต้"างๆเป็�นการไม"สะดำวกในการป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ ท�/งย�งสร�างภาวะให้�จ�ต้ล("มห้ลงห้"วงก�นจนจ�ต้ใจเส��อิมถือิยจากสมาธ�

6. อย:(ในัฤด็:ท!"อย:(สืบ�ย

ค�อิ พยายามห้าท$�อิย'"ท$�จะม$อิากาศัร"มร��นพอิควรอิ�นไม"ร�อิน ไม"ห้นาวเก�นควรจนร"างกายทนไม"ไดำ� ก:เป็�นส"วนห้น4�งขอิงการส"งเสร�มให้�เก�ดำสมาธ�ดำ$ข4/น

7.อย:(ในัอ�ร�ย�บถท!"เหม�ะสืม

ค�อิ ควรจะพ�จารณีาเล�อิกอิ�ร�ยาบถืท$�เห้มาะสมท$�ต้น เล�อิกเข�าฝึ8กแล�ว ไดำ�สมาธ�เร:ว จ�ต้สงบ เห้:นน�ม�ต้

และควรงดำเว�นอิ�ร�ยาบถืท$�ฝึ8กแล�วร' �ส4กว"า ทรมานส�งขารท�าให้�สมาธ�ต้ก น�ม�ต้เส��อิมถือิย

ห้น�า 169

8.พละก��ล�งท!"จะเสืร�มให4สืม�ธิ� จ�ตสืงบ

ค�อิ ท�าให้�อิ�นทร$ย1ท�/ง 5 ให้�ม$พละก�าล�งเท"าก�นเพราะถื�าอิ�นทร$ย1ใดำแก"กล�าห้ร�อิย��งห้ย"อินกว"าก�นก:จะท�าให้�จ�ต้ใจเก�ดำความไม"สมดำ(ลย1ในการป็ฏิ�บ�ต้� ความค�ดำและก�าล�งสมาธ�ก:จะเส��อิมถือิย

อ�นัทร!ย* 5 ได็4แก(

8.1 ศัร�ทธาอิ�นทร$ย1 ความเช��อิม��นเล��อิมใสผู้ลแห้"งการป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�จะไดำ�ส�าเร:จมรรคผู้ล

Page 100: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

8.2 ว�ร�ยะอิ�นทร$ย1 ความขย�นห้ม��นเพ$ยรอิย"างสม��าเสมอิท$�ไม"ต้4งห้ร�อิห้ย"อินเก�นไป็ในการป็ฏิ�บ�ต้�เจร�ญสมาธ�ให้�จ�ต้สงบเป็�นอิ�านาจแห้"งความพอิใจใคร"จะท�าการป็ฏิ�บ�ต้�

8.3 สต้�อิ�นทร$ย1 ความระล4กไดำ�ท$�คอิยควบค(มให้�จ�ต้อิย'"ในอิารมณี1ป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�ให้�จ�ต้สงบ

8.4 สมาธ�อิ�นทร$ย1 ความต้�/งใจให้�ม��นอิย'"ในอิารมณี1สมาธ�ท$�รวมเป็�นห้น4�ง

8.5 ป็9ญญาอิ�นทร$ย1 ความร' �ช�ดำแจ�งในว�ธ$การป็ฏิ�บ�ต้�ท$�ถื'กต้�อิงท$�จะอิบรมจ�ต้ให้�สงบ

ห้น�า 170

9. ความฉลาดำในน�ม�ต้

เป็�นข�อิเต้�อินสต้�ให้�เป็�นคนช"างส�งเกต้พ�จารณีาในภาวะท$�น�ม�ต้เก�ดำป็รากฏิแล�ว ม$ว�ธ$ใดำท$�เคยใช�ในการเจร�ญให้�น�ม�ต้ม��นคงย��งข4/น จงจดำจ�าน�ามาใช� และควรจะม$ใจเฉล$�ยวเม��อิเห้ต้(ท$�น�ม�ต้เส��อิมห้ายไป็แล�วป็ฏิ�บ�ต้�อิย"างไรน�ม�ต้จ4งเก�ดำอิ$ก และร�กษาไว�ให้�คงอิย'"

ซ่4�งว�ธ$ต้"อิไป็น$/ เป็�นว�ธ$เสร�มให้�น�ม�ต้คงอิย'"และสมาธ�เจร�ญย��งๆข4/น

9.1 ยกจ�ต้ในสม�ยท$�ควรยก

ในขณีะใดำท$�จ�ต้ใจห้ดำห้'"เก�ดำความเบ��อิห้น"าย ไม"อิยากฝึ8กจ�ต้ พ4�งเจร�ญดำ�วยความขย�นห้ม��นเพ$ยรมอิงพ�จารณีาฝึ8กสมาธ�เป็�นการป็ฏิ�บ�ต้�ท$�จะไดำ�ความป็<ต้�อิ��มเอิ�บใจ

เม��อิน�/น ก:จะเป็�นการสร�างภาวะท$�ดำ$ป็ระคอิงให้�จ�ต้สบาย ยกระดำ�บจ�ต้ให้�ส'งข4/นเพ��อิเก�ดำศัร�ทธาท$�จะฝึ8กต้"อิไป็

ห้น�า 171

9.2 ข"มจ�ต้ในสม�ยท$�ควรข"ม

Page 101: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ในขณีะท$�จ�ต้ใจเก�ดำอิาการฟั( Gงซ่"าน ค�ดำมากจนรวมสมาธ�ไม"ต้�ดำ เราก:ต้�อิงใช�สมาธ�ป็9ญญาพ�จารณีาเห้ต้(ท$�ท�าให้�เก�ดำอิาการฟั( Gงซ่"าน

เช"น

ค�นพบว"า เพราะความอิยากไดำ�ค�ดำเลยไป็ในอินาคต้ว"าท�าอิย"างไรจ4งจะไดำ�ฌานส'งๆข4/นไป็ ก:ต้�อิงข"มจ�ต้ดำ�วยการวางใจในอิ(เบกขาเฉยๆเส$ย

การข"มจ�ต้น$/ ควรจะค"อิยๆ โน�มน�าวดำ4งจ�ต้ให้�เข�าท$ละน�อิยๆ ท"านควรพ�จารณีาให้�ร' �ถื"อิงแท�ว"า เม��อิฝึ8กถื4งฌานส'งๆ สมาธ�ก:จะเจร�ญไป็ถื4งเอิง ไม"ต้�อิงดำ�/นรนใฝึAคว�าจนเส$ยสมาธ�

9.3 ท�าใจให้�ร"าเร�งในสม�ยท$�ควรร"าเร�ง

ในโอิกาสใดำท$�จ�ต้ใจม$ป็9ญญาอิ"อินแรงลง พ�จารณีาป็ลงส�งเวชเศัร�าสลดำก�บกายส�งขารห้ร�อิมอิงไม"เห้:นความส(ขอิ�นพ4งไดำ�จากการป็ฏิ�บ�ต้�ก:ควรป็ล(ก สร�างจ�ต้ใจให้�เก�ดำความป็ล�/มป็Iต้�เล��อิมใสศัร�ทธาเคารพนบนอิบระล4กถื4ง

ห้น�า 172

ค(ณีแห้"งพระพ(ทธ พระธรรม พระสงฆ์1 ผู้'�น�าความส(ขอิ�นเท$�ยงแท�มาเผู้ยแพร"ให้�เราไดำ�พบก�บความจร�ง ท$�ว"า ท(กข1ท�/งห้ลายก:อิย'"ในกฏิแห้"งอิน�จจ�ง ท$�ไม"เท$�ยงแท� “

ทนอิย'"ไม"ไดำ� ไม"ม$ต้�วต้นท$�ควรแก"การย4ดำม��น ”

เม��อิป็9ญญาเราเจร�ญแก"กล�าข4/นเป็�นล�าดำ�บ ก:จะท�าให้�เก�ดำความร"าเร�งช��นบานดำ'ดำดำ��มเป็�นการยกระดำ�บจ�ต้ใจให้�ส'งข4/น ห้มดำส�/นจากภาวะจ�ต้ใจท$�ต้��าต้�อิยห้ดำห้'"

9.4 ค(มจ�ต้ในสม�ยท$�ควรค(ม

ค�อิ ในขณีะท$�จ�ต้ใจไม"ห้ดำห้'" ไม"ฟั( Gงซ่"าน ไม"ท(กข1โศัก ดำ�าเน�นป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ไป็ต้ามว�ถื$แนวทางแห้"งการฝึ8กสมาธ�แล�ว

Page 102: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เราก:ค(มเช�งอิย'"เฉยๆ ดำ'จ�ต้ให้�ป็ฏิ�บ�ต้�ไป็เร��อิยๆ เห้ม�อินม�าลากรถืท$�เดำ�นไป็ส'"บนถืนนท$�ราบร��นแล�ว คนข�บรถืม�าเพ$ยงแต้"จ�บเช�อิกเฉยๆ ไม"ต้�อิงกระต้(กห้ร�อิกระช�กเช�อิกจ�ต้ก:จะพาไป็ถื4งเป็Gาห้มายแห้"งความสงบเอิง

ห้น�า 173

10.โดำยน�อิมจ�ต้ไป็ในสมาธ�ในจ�งห้วะท$�เห้มาะสม

ค�อิ เม��อิจ�ต้ใจเร��มสงบน�/น ก:พยายาม ค"อิยๆ น�อิมน�าวต้ะล"อิมจ�ต้ใจให้�ห้น"วงลงส'"ในสมาธ�มากข4/น โดำยพ�จารณีาในจ�งห้วะท$�จ�ต้ใจพร�อิมแล�วจากการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามข�อิท$�กล"าวข�างต้�น

เม��อิน�/น จ�ต้ก:จะฝึ9งลงในความค�ดำท$�จะเจร�ญม("งส'"ความสงบแน"วแน"ม��นคงอิย"างแน"นอิน

ห้น�า 174

น�/าใจส(ขเล�ศัล�/า เสน"ห้า

ยากย��งจะน�ามา กล"อิมใช�

ความส(ขแห้"งใจพา ส(ขกว"า

ความส(ขอิ��นห้าไดำ� ไม"แท�ส(ขใจ

ห้น�า 175

ย4ดำอิ(คห้น�ม�ต้ฝึ8กต้"อิเน��อิงให้�ไดำ�ป็ฏิ�ภาคน�ม�ต้

เม��อิท"านฝึ8กไดำ�สมาธ�ข�/นกลาง ก:ไดำ�น�ม�ต้ ดำวงส$ขาว เป็�นเคร��อิงห้มาย“ ”

ท$�จ�าต้�ดำต้าแล�วขอิให้�ฝึ8กต้"อิดำ�งน$/

ห้ล�บต้าลง

Page 103: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เจร�ญสมาธ�ให้�จ�ต้สงบแล�วมอิงไป็ท$�ก4�งกลางระห้ว"างค�/ว อิ(คห้น�ม�ต้ ดำวง“

ส$ขาว ก:จะป็รากฏิเก�ดำข4/นต้�/งอิย'"เฉพาะห้น�าเรา แล�วส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็”

ป็ระคอิงจ�บอิย'"ท$�ศั'นย1กลางขอิงดำวงส$ขาว

ค�อิ

เห้ม�อินถื�อิดำ�นสอิเข�าไป็จ(ดำเป็�นส$ดำ�าท$�ศั'นย1กลางขอิงวงกลม เพ��อิเป็�นเป็Gาห้มายขอิงจ�ต้ใจท$�จะส"งเข�าไป็ท�บถืมท$�จ(ดำน�/น

ห้น�า 176

เม��อิสร�างจ(ดำเสร:จแล�ว

ห้ายใจเข�าภาวนาว"า พ(ท แล�วห้ายใจอิอิกก:ท"อิงต้"อิเน��อิงดำ�วยค�า“ ”

ภาวนาว"า โธ พอิค�าว"า โธ จะอิอิกจากร"างกายพร�อิมลมห้ายใจสลายไป็ใน“ ” “ ”

อิากาศัน�/น เราก:สมมต้�ว"า น�าต้�ว โธ พร�อิมดำ�วยลมห้ายใจส"งเข�าไป็ท$�จ(ดำส$ดำ�า“ ”

ศั'นย1กลางขอิงดำวงส$ขาวน�/น

ถื�าท"านฝึ8กจนช�านาญแล�ว

ไม"ต้�อิงภาวนา พ(ท โธ ก:ไดำ� แต้"ใช�ส"งกระแสจ�ต้ใจความน4กค�ดำ“ ” “ ”

เข�าไป็ เป็�นการฝึ8กต้"อิเน��อิงไป็เร��อิยๆ ไป็ย�งศั'นย1กลางดำวงส$ขาวน�/นให้�มากข4/นๆ อิย"างช�าๆ เร��อิยๆ วางต้�วเป็�นสายกลางเห้ม�อินน�/าในล�าธารไห้ลร�นเอิ��อิยๆเข�าไป็ส'"ศั'นย1กลางดำวงส$ขาวอิย"างไม"ขาดำสาย

ฝึ8กไป็เช"นน$/ดำ�วยความขย�นห้ม��นเพ$ยร ท$�ไม"ร$บเร"งอิยากไดำ�อิ�นเป็�นก�เลสท$�จะท�าให้�ป็วดำขม�บ และท�าให้�ไม"บรรล(ผู้ลส�าเร:จ เพราะว"าภาวะร$บเร"งน�/นท�าให้�เก�ดำความเคร$ยดำถื4งก�บป็วดำศั$รษะ ม4นชา และสอิงข�างขม�บม$อิาการป็วดำเส�นป็ระสาทจนกระต้(ก

ห้น�า 177

ถื�าท"านม$อิาการเช"นน$/แล�ว ขอิให้�คลายอิอิกจากการจดำจ"อิแล�วถือิยไป็อิ"านว�ธ$การร�กษาดำ�วยว�ธ$การแก�ป็วดำป็ระสาทสอิงข�างขอิงขม�บ(ห้น�า 145)

Page 104: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ขณีะเดำ$ยวก�น

ท"านก:ต้�อิงฝึ8กอิย"างไม"ย"อิห้ย"อิน จนจ�ต้ใจห้ดำห้'"ท�อิถือิย เส$ยก�าล�งใจ จนไม"ม$แรงพอิท$�จะเดำ�นก�าวห้น�าไป็ส'"มรรคผู้ล

สร(ป็ก:ค�อิ

ใช�ว�ธ$เดำ�นสายกลาง บ�าเพ:ญดำ�วยสต้� ควบค(มจ�ต้ให้�เป็�นไป็อิย"างสม��าเสมอิ

ห้น�า 178

ฝึ/กเจร�ญสืม�ธิ�ไประยะหนั6"ง

ความสว"างรอิบๆดำวง อิ(คคห้น�ม�ต้จะค"อิยๆว��งเข�าไป็รวมท$�จ(ดำศั'นย1กลางขอิง ดำวงส$ขาว เน�/อิในดำวงส$ขาวก:จะค"อิยๆรวมเข�าไป็อิย'"ในจ(ดำศั'นย1กลาง “ ”

คงเห้ล�อิแต้"วงแห้วนอิ(คห้น�ม�ต้ล�อิมรอิบจ(ดำศั'นย1กลางน�/น

เราไม"ไป็สนใจการเป็ล$�ยนแป็ลงน�/น

แต้"เราย�งคงป็ฏิ�บ�ต้�เห้ม�อินแต้"ต้�นต้"อิไป็

จ(ดำศั'นย1กลางน�/นจะค"อิยๆรวมต้�วเป็�นแก�วใสๆเท"าห้�วเข:มม(ดำท$�สวยงาม เก�ดำซ่�อินข4/นในศั'นย1กลางขอิง ดำวงส$ขาว แล�วค"อิยๆเป็ล"งร�ศัม$รอิบต้�วแผู้"“ ”

เป็�นแสงอิอิกโดำยรอิบดำวงแก�ว

ดำ�วยก�าล�งขอิงการภาวนา ลมห้ายใจขณีะน�/นจะละเอิ$ยดำย��งข4/น จ�ต้ใจก:จะสงบระง�บมากข4/นโดำยล�าดำ�บจนลมห้ายใจไม"ป็รากฏิว"าม$ห้ร�อิไม"ม$

ห้น�า 179

แสงจากดำวงแก�วจะค"อิยๆสว"างจ�ามากข4/น ขณีะน$/ดำ'ไป็เห้ม�อินมอิงเห้:นพระอิาท�ต้ย1ต้อินกลางว�น แต้"แสงจากดำวงแก�วน$/อิ"อินน("มส(ข(มดำ�งแสงจ�นทร1 แสงน�/นเจ�ดำจ�าแต้"ไม"แสบต้าแบบแสงจากอิาท�ต้ย1 และจะม$อิารมณี1ไห้วๆ ในต้อินแรกๆเท"าน�/น

Page 105: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ขณีะน$/อิ(คคห้น�ม�ต้ท$�เป็�นวงแห้วน ล�อิมรอิบดำวงแก�วอิย'"น� /นก:จะค"อิยๆเล�อินรางจางห้ายไป็

ในท$�ส(ดำ

ก:จะเห้ล�อิแต้"ดำวงแก�วท$�เป็ล"งแสง ท$�เร$ยกว"า ป็ฏิ�ภาคน�ม�ต้ ค�อิ น�ม�ต้“ ”

เท$ยบเค$ยงเขย�บใกล�เข�าส'"ความแน"วแน"

“ ป็ฏิ�ภาคน�ม�ต้ น$/เป็�นการรวมสมาธ�ไดำ�ก�าล�งแรงกว"าอิ(คห้น�ม�ต้ จนก�เลสไม"”

สามารถืท$�จะข4/นมารบกวนกระทบกระเท�อินจ�ต้ใจขณีะน�/นไดำ�

ห้น�า 180

คนใดำม�กน�อิยโลภ โลโภ

ระง�บดำ�บโกรโธ แช"มช�า

พยาบาทว�ห้�งโส ส'ญดำ�บ ไดำ�แฮ

พ�กต้รเพ$ยงจ�นทร1แจ"มฟัGา เพร�ศัแพร�วไพบ'ลย1

(ส�านวนเก"า)

จากป็ระช(มโคลงโลกน�ต้�

ห้น�า 181

ย6ด็ปฏิ�ภ�คำนั�ม�ตฝึ/กต(อเนั�"องให4ได็4ปฐมฌ�นั

เม��อิไดำ�ฝึ8กจนป็ฏิ�ภาคน�ม�ต้เก�ดำข4/นต้�/งอิย'"แล�ว แสงสว"างท$�อิย'"รอิบๆดำวงแก�ว ก:จะแนบน��งไม"ห้ว� �นไห้ว จ�ต้ก:จะผู้ละอิอิกจากการร�บร' �ลมห้ายใจ แล�วมาต้�/งอิย'"ท$� ป็ฏิ�ภาคน�ม�ต้ “ ”

จ�ต้ป็ระคอิงจ�บเฉพาะ ดำวงแก�ว ไว� ไม"สนใจส$แสงรอิบดำวงแก�ว “ ”

เพราะบางคร�/งส$แสงเห้ล"าน�/นอิาจจะเป็ล"งอิอิกมาเป็�นส$ร( �งแผู้"ร�ศัม$เป็�นช�/นๆ ห้ร�อิเป็�นส$ส�นท$�น"าสนใจ น"าร�กใคร"ท$�จะท�าให้�ห้ลงย4ดำต้�ดำอิย'"

Page 106: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เม��อิจ�ต้ป็ระคอิงจ�บ ดำวงแก�ว แล�วก:ต้� /งเป็�นเป็Gาห้มาย ให้�ส"งกระแส“ ”

จ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ท$�ศั'นย1กลางขอิงดำวงแก�วอิย"างสม��าเสมอิต้"อิเน��อิง ฝึ8กเช"นน$/ไป็ฝึ8กจนเข�าสมาธ�ท(กคร�/งก:จะเห้:น ดำวงแก�ว แล�วฝึ8กให้�เห้:นเสมอิและ“ ”

เร:วข4/นกว"าเก"า ค�อิฝึ8กจนช�านาญท$�จะใช�ระยะเวลาส�/นลงๆท$�จะให้�ไดำ�เห้:น ดำวง“

แก�ว ”

ห้น�า 182

ฝึ/กจนัหล�บต�ท�กคำร�)งก�จะเห�นัด็วงแก4วท�นัท!

ฝึ/กจนัได็4เห�นัท�กคำร�)ง ท!"จ�ตใจนั6กต4องก�รจะเห�นั

ฝึ8กจนล�มต้า ก:ย�งร' �ส4กม$น�ม�ต้ดำวงแก�วอิย'"เฉพาะท$�ข�างห้น�าขอิงห้น�าผู้าก ต้�/งอิย'"เสมอิก�บระดำ�บก4�งกลางระห้ว"างค�/วน�/น แล�วล�มต้าส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็อิย"างต้"อิเน��อิงอิ$ก ดำ�วย การอิาศั�ยความม�ดำขอิงเวลากลางค�น ล�มต้าไว�แล�วมอิงไป็ข�างห้น�าส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำรวมเป็�นห้น4�ง ส"งเข�าไป็ก4�งกลางระห้ว"างค�/วแล�วค"อิยๆผู้ล�กดำ�นน�ม�ต้ " ดำวงแก�ว " น�/นให้�ไป็ป็รากฏิช�ดำท$�ข�างห้น�าเราในระยะท$�สายต้ามอิงเห้:นไดำ� ไดำ�ถืน�ดำเม��อิ ดำวงส$ขาว เคล��อินอิอิกต้�/งเป็�นเป็Gาแล�วให้ม"ๆ“ ”

จะเล�อินรางและเคล��อินไห้วไม"อิย'"ก�บท$� ให้�ค"อิยๆป็ระคอิงจ�บไว�ให้�น��งและบ�งค�บให้�อิย'"ก�บท$� ส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ต้รงศั'นย1กลางขอิงน�ม�ต้ท$�พอิจะเห้:นไดำ�น�/น ส"งกระแสความน4กค�ดำเข�าไป็อิย'"ระยะห้น4�ง ดำวงแก�วท$�เห้:นดำ�วยการล�มต้าน�/นก:จะค"อิยๆช�ดำและเป็�นจร�งข4/นมา จ4งเป็�นการฝึ8กท$�เร$ยกว"า ฝึ8กจนล�มต้าเห้:นไดำ�แม�ในเวลากลางค�น

ห้น�า 183

ฝึ/กจนัล�มต�เห�นันั�ม�ตในัเวล�กล�งว�นั

เม��อิฝึ8กเห้:นดำวงแก�วในเวลากลางค�นจนช�านาญแล�ว ก:มาฝึ8กให้�เห้:นในเวลากลางว�น

ให้ม"ๆ ควรจะฝึ8กในห้�อิงท$�ม$ผู้�าดำ�าห้ร�อิกระดำานดำ�าอิย'"ห้น�าห้�อิง ภายในห้�อิงเป็Iดำป็ระต้'ห้น�าต้"างให้�แสงสว"างเข�ามาไดำ�เต้:มท$� แล�วส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำดำ4งภาพน�ม�ต้ ดำวงแก�ว ให้�ไป็ป็รากฏิท$�ห้น�ากระดำานดำ�า“ ”

Page 107: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เม��อิต้�/งเป็�นเป็Gาไดำ�แล�ว ก:ส"งกระแสจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ท$�เป็Gา ดำวง“

แก�ว น�/น จนมอิงเห้:นไดำ�ช�ดำ ”

แล�วก:เป็ล$�ยนจากกระดำานดำ�าเป็�นผู้�าขาวผู้�นให้ญ"ห้ร�อิเป็�นกระดำานขาว ต้�/งเป็Gาฝึ8กเห้ม�อินว�ธ$แรก ดำ�วยการต้�/ง ดำวงแก�ว ท$�เป็�นส$ขาวให้�ไป็ป็รากฏิบนผู้�า“ ”

ขาว จ4งเป็�นว�ธ$ท$�ยากข4/นในการฝึ8กให้�เห้:นช�ดำ แต้"ไม"พ�นความพยายาม

ในไม"ช�า ก:จะ ฝึ8กจนล�มต้าเห้:นไดำ�ในเวลากลางว�น

ห้น�า 184

เม�"อฝึ/กจนัคำล(องช��นั�ญแล4ว

ก:ฝึ8กล�มต้าก�าห้นดำให้�น�ม�ต้ ดำวงแก�ว เก�ดำให้�เห้:นไดำ�ในท(กสถืานท$� “ ”

และพยายามฝึ8กดำ�วยการเพ"งโดำยการส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ท$�เป็Gาค�อิ ดำวง“

แก�ว จนมอิงเห้:นไดำ�ช�ดำเจน ดำ�วยน�ม�ต้ ดำวงแก�ว น$/ก:จะแจ"มช�ดำข4/นต้าม” “ ”

ล�าดำ�บต้"อิไป็โดำยไม"ต้�อิงย�อินกล�บไป็อิาศั�ยกส�ณีเพ"งวงกลมห้ร�อิดำวงส$ขาวอิ$ก

ห้น�า 185

ไดำ�ป็ฏิ�ภาคน�ม�ต้แล�วควรห้ม��นเจร�ญสมาธ�

ท"านท$�ฝึ8กบรรล(ไดำ�ป็ฏิ�ภาคน�ม�ต้ให้ม"ๆ ควรจะขย�นห้ม��นเข�าฝึ8กอิย'"ในอิารมณี1สมาธ�บ"อิยๆ

จะก"อิให้�เก�ดำความเคยช�นทางจ�ต้ใจให้�สงบ

สร�างความช�านาญในการบ�าเพ:ญฌาน

Page 108: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

แต้"อิย"าใช�เวลานานไป็ เพราะถื�าใช�เวลาพ�จารณีานานไป็ จ�ต้ใจก:จะเม��อิยล�า อิงค1ฌานค�อิ ดำวงแก�ว ก:จะป็รากฏิห้ยาบเป็�นผู้ลให้�กลายเป็�นอิงค1ฌานท$�ไม"“ ”

แข:งแกร"งพอิท$�จะไป็บรรล(ฌานข�/นส'งต้"อิไป็

ในข�/นน$/ม$ล�กษณีะเห้ม�อินก�นข�าวให้�บ"อิย แต้"ก�นคร�/งละไม"ต้�อิงมากเพราะถื�าก�นมาก จะจ(กเส$ยดำอิ4ดำอิ�ดำเก�นไป็ไห้นมาไห้นไม"ไดำ�อิ$ก

ฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�ต้"อิไป็อิ$ก

ฝึ8กจนสามารถืบ�งค�บให้�จ�ต้น��งท(กขณีะท$�เราต้�อิงการ ดำวงแก�ว ถื'ก“ ”

บ�งค�บให้�อิย'"เฉพาะห้น�าเห้:นช�ดำต้�ดำต้าไดำ�นานต้ามท$�เราต้�อิงการ ฝึ8กจนเป็�นน�ม�ต้ท$�ป็รากฏิอิย'"ในใจท$�ไม"เล�อินจางห้ายไป็

ฝึ8กถื4งข�/นน$/แล�ว

ห้น�า 186

ฝึ/กขย�ยและหด็นั�ม�ต

ท"านก:ฝึ8กต้�/งน�ม�ต้ ดำวงส$ขาว น�/นไว�เฉพาะห้น�าเอิาจ�ต้ใจความน4กค�ดำ“ ”

ไป็จ�บอิย'"ท$�ศั'นย1กลางขอิงดำวงแก�วท�าใจให้�สงบส�ารวมเป็�นห้น4�งอิย'"ก�บท$�กายเน�/อิ ฝึ8กขยายและห้ดำดำ�งน$/

1.ฝึ8กจ�บจากดำวงเล:กขยายให้�เป็�นดำวงให้ญ"

ส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำจากกายเน�/อิเข�าไป็ท$�ศั'นย1กลางขอิงดำวงแก�ว ส"งเข�าไป็เร��อิยเร��อิย ดำ�วยใจท$�ค�ดำว"าเห้ม�อินเป็Aาลมเข�าไป็ท$�ป็ากล'กโป็Aงให้�ค"อิยๆโต้ข4/นท$ละน�อิยๆ จ�ต้ใจจะไดำ�ละเอิ$ยดำไม"ท�าให้�สมาธ�ห้ยาบดำ�าน ค"อิยๆขยายท$ละคร4�งเซ่:นต้1 ท$ละน�/ว จนเป็�นค�บเป็�นศัอิก ขยายจนให้ญ"ท$�ส(ดำท$�เราสามารถืมอิงเห้:นก:พอิ การขยายน$/จะต้�อิงขยายต้รงศั'นย1กลางอิอิกไป็เท"าก�นท(กดำ�าน แม�ขยายอิอิกไป็กว�างเท"าใดำก:ย�งเป็�นวงกลมท$�ไม"บ'ดำเบ$/ยว

ระห้ว"างท$�ก�าล�งขยายอิย'"น� /น จ�ต้ใจม$อิารมณี1สบายๆ ไม"ต้��นเต้�นร$บเร"ง จะไดำ�ไม"เป็ล�อิงพล�งภายในกาย ท�าให้�เม��อิอิอิกจากสมาธ�แล�วไม"เห้น��อิยอิ"อินเพล$ย

Page 109: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 187

2.ฝึ8กจ�บจากดำวงให้ญ"ให้�ห้ดำเป็�นดำวงเล:ก

เม��อิฝึ8กจนน�ม�ต้ขยายเป็�นดำวงให้ญ"ต้ามท$�ต้�อิงการแล�ว

ท�าใจให้�สงบรวมอิารมณี1เป็�นห้น4�ง ต้� /งอิย'"ท$�กายเน�/อิส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ท$�ศั'นย1กลางขอิงดำวงแก�ว

เห้ม�อินจ("มห้ลอิดำกาแฟัเข�าไป็ใจกลางดำวงแก�วดำ�วยใจท$�ค�ดำว"า เห้ม�อินดำ'ดำน�/าอิอิกจากดำวงแก�วกล�บมาท$�กายเน�/อิ ดำ'ดำไป็ ๆอิย"างช�าๆ ดำวงแก�วก:จะค"อิยๆห้ดำลงมาท$ละน�อิยๆจนค�นส'"สภาพเดำ�มท$�โต้เท"าห้�วเข:มม(ดำ

3. ดำวงน�ม�ต้ท$�อิย'"ใกล�ให้�อิอิกไป็อิย'"ท$�ไกลและถือิยกล�บมาอิย'"ท$�เดำ�ม

เม��อิต้�/งดำวงน�ม�ต้ท$�อิย'"เฉพาะห้น�าเราน�/นไดำ�แล�ว ก:ส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ท$�ศั'นย1กลางขอิงดำวงแก�วค"อิยๆส"งไป็ เห้ม�อินค"อิยๆผู้ล�กให้�ดำวงแก�วถือิยอิอิกห้"างไป็อิย"างช�าๆค"อิยๆห้"างอิอิกไป็จนถื4งระยะไกลพอิท$�เราจะจ�บต้ามอิงเห้:น ระว�ง อิย"าผู้ล�กให้�ถือิยเร:วไป็จะท�าให้�ต้� /งสต้�ต้ามไป็ไม"ท�น เก�ดำอิาการต้กใจไดำ�

ห้น�า 188

เม��อิดำวงแก�วถื'กผู้ล�กอิอิกไป็ไกลต้ามท$�เราต้�อิงการแล�ว

ต้�/งใจให้�จ�ต้สงบรวมเป็�นห้น4�งท$�กายเน�/อิ ส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ท$�ศั'นย1กลางขอิงดำวงแก�วท$�อิย'"ไกลน�/น แล�วค"อิยๆดำ4งลากดำวงแก�วให้�กล�บเข�าใกล�มาจนอิย'"ในต้�าแห้น"งเดำ�ม ค�อิ อิย'"เฉพาะห้น�าเรา

4.ท$�อิย'"ต้��าให้�เล��อินส'งข4/นไป็

ต้�/งใจให้�สงบรวมเป็�นห้น4�งอิย'"ท$�กายเน�/อิ ส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ท$�ศั'นย1กลางขอิงดำวงแก�ว แล�วค"อิยๆห้�/วช�กรอิกให้�ดำวงแก�วส'งข4/นๆ จนสายต้าเราสามารถืมอิงเห้:นไดำ�และต้�/งอิย'"คงท$�ในความส'งน�/น

Page 110: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เม��อิต้�/งดำวงแก�วอิย'"ท$�ส'งไดำ�แล�ว ก:ส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ท$�ศั'นย1กลางดำวงแก�วดำ4งห้น"วงถื"วงให้�ดำวงแก�วน�/นเล��อินต้��าลงมาส'"ต้�าแห้น"งเดำ�ม และค"อิยๆกดำให้�ต้��าลงไป็อิ$ก แล�วจ4งค"อิยๆดำ4งข4/นมาค�นต้�/งอิย'"เฉพาะห้น�าเราอิ$กคร�/ง

5.อิย'"ภายนอิกให้�เข�ามาป็รากฏิในต้�วเรา

ดำวงน�ม�ต้ท$�ไดำ�ฝึ8กจนพบเห้:นน�/น ป็รกต้�จะม$ความร' �ส4กว"าอิย'"ภายนอิกกายเราต้�/งอิย'"เฉพาะห้น�าค�อิ ต้รงข�ามก�บห้น�าเรา โดำยอิย'"ในระดำ�บเสมอิก�บก4�งกลางระห้ว"างค�/ว ห้"างป็ระมาณี 1 ฟั(ต้ ห้ร�อิ 1 ค�บ

เราต้�/งจ�ต้ให้�สงบรวมเป็�นห้น4�งอิย'"ท$�กายเน�/อิ แล�ว ส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ท$�ศั'นย1กลางขอิง " ดำวงแก�ว " แล�วค"อิยๆดำ4งลากเข�ามาท$�ก4�งกลางระห้ว"างค�/ว แล�วค"อิยๆดำ4งต้��าลงมาท$�ห้น�าอิก ห้น�าท�อิง แล�วก:วกผู้"านทวารห้น�กข4/นบ�/นเอิว ไป็ต้ามกระดำ'กส�นห้ล�งข4/นไป็ผู้"านท�ายทอิย กลางกระห้ม"อิม แล�วค�นส'"ก4�งกลางระห้ว"างค�/วให้ม"อิ$ก ให้�ฝึ8กห้ม(นเว$ยนอิย'"ห้ลายรอิบจนช�านาญ แล�วก:ค"อิยๆส"ง “

ดำวงแก�ว น�/นค�นส'"ก4�งกลางระห้ว"างค�/ว ส"งค�นอิอิกไป็อิย'"เฉพาะห้น�าอิ$กคร�/ง”

ฝึ8กจนช�านาญแล�ว ก:จะสามารถืต้�/งดำวงแก�วให้�เคล��อินไป็ไว�ท$�ไห้นก:ไดำ�ต้ามความต้�อิงการท$�จ�ต้ใจความน4กค�ดำในขณีะน�/นจะส��งการ ผู้'�ฝึ8กก:จะป็ร�บป็ร(งเป็ล$�ยนแป็ลงความค�ดำเห้:นให้�ดำ$ข4/นดำ�วยการพ�จารณีาโดำยป็9ญญาต้ามล�าดำ�บ

ห้น�า 190

เม��อิฝึ8กจนสมาธ�คมกล�าแข:งแกร"งมากข4/นดำ�วยการต้�/งป็ฏิ�ภาคน�ม�ต้อิย'"เฉพาะห้น�าแล�ว ย�งคง ส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ท$�ศั'นย1กลางขอิงดำวงแก�ว ดำวงแก�วจะเจ�ดำจ�าสว"างย��งๆข4/น สว"างจนท�อิงฟัGาแจ�งไป็ห้มดำ ดำวงแก�วท$�เป็�นป็ฏิ�ภาคน�ม�ต้ ก:จะถื'กความสว"างกล�นห้ายไป็

แต้"ท�/งน$/ ไม"ไดำ�ห้ายไป็ไห้น

ดำวงแก�วย�งคงอิย'"เฉพาะห้น�าเรา เพ$ยงแต้"ขณีะน�/นม$ล�กษณีะเห้ม�อินดำวงอิาท�ต้ย1ต้อินเท$�ยงว�น มอิงไป็ไม"ม$พระอิาท�ต้ย1 แต้"ต้"อิเม��อิเราอิยากจะเห้:นน�ม�ต้ “

ดำวงแก�ว โดำยเราส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำมอิงผู้"านก4�งกลางระห้ว"างค�/วอิอิกไป็ก:จะ”

พบดำวงแก�วต้�/งอิย'"เฉพาะห้น�าเราอิ$ก

Page 111: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ขณีะน$/ จ�ต้ใจความน4กค�ดำไดำ�รวมอิารมณี1เข�าเป็�นก�อินเดำ$ยวท$�สมานอิย"างสน�ทแนบแน"นผู้"อิงใส สว"างไสวเจ�ดำจ�าอิย'"ล�าพ�งดำวงเดำ$ยว ต้�/งอิย'"ท$�ก4�งกลางระห้ว"างค�/วสภาพจ�ต้ไดำ�ละเอิ$ยดำลงไป็จนสล�ดำอิารมณี1 อิ(ป็าทานท�/งห้มดำ ไม"เกาะเก$�ยวส�มพ�นธ1ก�บอิารมณี1ท�/งภายในและภายนอิกท$�มากระทบ จ�ต้ใจป็ลอิดำโป็ร"งแช"มช��นอิ��มเอิ�บ เก�ดำความ

ห้น�า 191

เช��อิม��นขย�นห้ม��นเพ$ยรพยายามจะท$�ป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�ต้"อิไป็ สต้�จ4งไดำ�รวมก�าล�งจากสมาธ�ท$�จ�ต้ต้�/งม��นแน"วแน" ผู้น4กก�าล�งอิ�นน�อิยน�ดำให้�เก�ดำเป็�นพละก�าล�งมห้าศัาลอิย"างสมบ'รณี1ในดำวงจ�ต้ จ�ต้น��งสงบผู้"อิงใส ใจสว"าง ป็9ญญาย"อิมเก�ดำเต้:มเป็<� ยม สมบ'รณี1เต้:มท$� ท$�ร' �ช�ดำเดำ"นอิย'"ภายในดำวงจ�ต้โดำยไม"ต้กส'"ภว�งค1 ไม"ห้"วงย4ดำกายเน�/อิ จ4งท�าให้�ร"างกายท$�เคยป็รากฏิก:เห้ม�อินห้ายไป็ ลมห้ายใจก:ละเอิ$ยดำส(ข(มป็รากฏิอิย'"เฉพาะแต้"ในใจ ส"วนกายเน�/อิน�/นเห้ม�อินไม"ห้ายใจ

เม��อิเจร�ญสมาธ�ต้"อิไป็

ขณีะน$/ แม�จ�ต้จะอิย'"ในสมาธ� แต้"ก:เป็�นผู้'�ร' � ผู้'�ต้��นอิย'"

จ�ต้ใจอิย'"ในภาวะท$�ละเอิ$ยดำ ส(ข(ม แน"วแน" แน"นห้นาม��นคงมากข4/น ไม"โยกคลอินไม"ฟั( Gงซ่"านสอิดำส"ายอิอิกไป็ภายนอิก ย�งคงรวมเข�าน��งดำ��งลงส'"ภว�งค1แล�วก:ถือินข4/นมาม$สต้�สมบ'รณี1พร�อิมเป็�นการต้�ดำภว�งค1คร�/งเดำ$ยวแล�วจ�ต้ก:ต้� /งอิย'"ไดำ�นานเป็�นว�นเห้ม�อินคนห้�ดำว"ายน�/ามาดำ$แล�วกระโดำดำลงน�/า จะต้�อิงจมดำ��งลงเพ$ยงคร�/งเดำ$ยวก"อิน แล�วจ4งลอิยข4/นมาอิ$กคร�/ง สามารถืลอิยคอิ

ห้น�า 192

ลอิยต้�วอิย'"ไดำ�นาน ม$เวลาม$โอิกาสท$�จะพ�จารณีาสภาวะส��งแวดำล�อิมห้ร�อิพ�จารณีาธรรมต้"อิไป็ เห้ม�อินเดำ:กท$�เจร�ญสมบ'รณี1โต้เต้:มท$�แล�ว เม��อิล(กข4/นจากท"าน��งไดำ�แล�ว ก:สามารถืย�นต้�/งห้ล�กอิย'"ไดำ�นานเป็�นว�นก:ไดำ�

อิารมณี1ขณีะน$/เป็�นสมาธ�ท$�อิบรมดำ$แล�ว ท$�จะรวมให้�ต้� /งอิย'"ไดำ�นาน จะให้�รวมห้ร�อิถือินข4/นมาเม��อิใดำก:ไดำ�ต้ามท$�ต้�อิงการ

Page 112: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

สมาธ�ระดำ�บน$/ เขาเร$ยกว"า อิ�ป็ป็นาสมาธ� ค�อิ สมาธ�ท$�ไดำ�จากอิารมณี1“ ”

ขอิงจ�ต้รวมเข�าเป็�นห้น4�ง ส'"ความสงบม��นคงแน"นห้นาน��งไดำ�อิย"างแน"วแน"

ดำ�งน�/น สมาธ�ระดำ�บน$/

จ4งเร$ยกว"า ไดำ�สมาธ�ข�/นส'ง “ ”

สมาธ�ระดำ�บน$/ ย"อิมม$ก�าล�งแก"กล�า ก�าล�งป็9ญญาย"อิมเก�ดำแก"กล�าข4/นต้ามก�าล�งสมาธ�

เม��อิจ�ต้สงบน��งแน"วแน"เต้:มท$�เพ$ยงน$/แล�ว สต้�ก:อิาศั�ยก�าล�งสมาธ� และความค�ดำเห้:นแจ"มแจ�งท$�เก�ดำข4/นภายในจ�ต้ใจ เป็�นก�าล�งป็9ญญารวมเป็�นพล�งท$�เข�มแข:งสามารถืขจ�ดำน�วรณี1ธรรมท$�เป็�นก�เลสข�ดำขวางก�/นจ�ต้

ห้น�า 193

ไม"ให้�พ�ฒนาถื4งธรรมแห้"งการกระท�าความดำ$ ภาวะน$/เป็�นการข�ดำเกลาจ�ต้ใจให้�ใสสะอิาดำบร�ส(ทธ�E

จ�ต้ขณีะน$/อิย'"ในภาวะผู้'�ร' �ต้��นอิย'" ม$สต้�ส�มป็ช�ญญะไพบ'ลย1ท$�ส'งเฉ$ยบแห้ลมกว"าเก"า คงอิย'"ต้ลอิดำเวลาท$�จะพ�จารณีาต้�ดำน�วรณี1ธรรม

1. ดำ�วยความไม"ห้ลงให้ลย�นดำ$ จ4งไดำ�พ�จารณีาเห้:นโทษในร'ป็ในส$ท$�ต้าเห้:นว"าสวยงาม เส$ยงท$�ห้'ไดำ�ย�นว"าไพเราะ กล��นท$�จม'กไดำ�ดำมว"าชวนต้�ดำต้าม รสชาต้�ท$�ล�/นไดำ�ช�มว"าอิร"อิย การส�มผู้�สทางกายก�บส��งขอิงและเพศัต้รงข�ามท$�ร' �ส4กว"าอิ"อินน("มน"าร�ก น"าใคร"น"าย�นดำ$ และจ�ต้ใจท$�ป็ร(งแต้"งห้ลอิกล"อิให้�เราก�าวไป็ไคว"คว�าใฝึAใจแสวงห้าเพ��อิบ�าเรอิความส(ขอิ�นไม"เท$�ยงแท�

จ�ต้จ4งสล�ดำละท�/ง จากความพอิใจร�กใคร"ในกามฉ�นทะ

2. ดำ�วยความไม"ย�นร�าย ในส��งไม"พอิใจท$�เข�ามากระทบกระท��งจ�ต้ใจ จ4งไม"โกรธแค�นเกร$/ยวกราดำค�ดำอิาฆ์าต้เกล$ยดำช�งท$�จะไม"พอิใจท(กร'ป็ท(กนามท$�ม$กรรมขอิงต้นเป็�นท$�ต้� /ง เพราะเราเจร�ญพร�อิมดำ�วยพรห้มว�ห้ารส$� ค�อิ

ห้น�า 194

Page 113: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เมต้ต้า กร(ณีา ม(ท�ต้า อิ(เบกขาท$�จะให้�อิภ�ยแก"เขา ในขณีะเดำ$ยวก�น ถื�าไม"ม$ใครร' �ใจเราอิภ�ยให้�ก�บเรา เราก:สามารถืต้�/งจ�ต้อิภ�ยให้�ต้�วเราเอิงก�บความค�ดำท$�ไม"ดำ$ในอิดำ$ต้ม��นใจท$�จะต้�/งต้�นให้ม"ในการบ�าเพ:ญความดำ$ท$�ไม"ผู้'กใจเจ:บค�ดำอิาฆ์าต้แค�นจอิงเวรคนอิ��นและเห้ย$ยดำห้ยามต้นเอิง

จ�ต้จ4งละท�/งจากความพยาบาทค�ดำป็อิงร�าย

3. ดำ�วยความขย�นห้ม��นเพ$ยรเป็�นก�าล�งเสมอิต้�นเสมอิป็ลาย ท$�ป็ระคอิงจ�ต้ให้�พยายามป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้จนถื4งความสงบท�/งกายและใจ

จ�ต้จ4งละท�/งจากความห้ดำห้'"ท�อิแท�ความเก$ยจคร�านง"วงเห้งาเคล�บเคล�/ม

4. ดำ�วยจ�ต้ใจท$�ฝึ8กจนสงบ ไดำ�สมาธ� จ�ต้ต้�/งม��นคงอิย'" จ4งผู้'กจ�ต้ย4ดำอิารมณี1แห้"งความสงบน�/นไว�ไดำ� จ�ต้จ4งละท�/งจากความฟั( Gงซ่"านร�าคาญใจ

5. ดำ�วยภาวะจ�ต้ท$�ฝึ8กไดำ�ส�าเร:จมรรคผู้ลแห้"งส�มมาสมาธ�ท$�ต้� /งจ�ต้ม��นชอิบ โดำยไดำ�รวมความเห้:นชอิบวจ$ส(จร�ต้ เจรจาชอิบ กายส(จร�ต้กระท�าชอิบ ความเล$/ยงช$พชอิบ ดำ�วยการเว�นจากม�จฉาช$พ พยายามชอิบ

ห้น�า 195

ค�อิม$ความเพ$ยรชอิบ ความระล4กชอิบค�อิท$�ต้� /งก�าห้นดำจ�ต้พ�จารณีาส��งท�/งห้ลายให้�ร' �เห้:นต้ามความจร�งขอิงส��งน�/น

เม��อิไดำ�บรรล(เช"นน$/แล�ว

จ4งเก�ดำความเช��อิม��นศัร�ทธาในค(ณีพระร�ต้นต้ร�ยท$�น�าไป็ส'"ความสงบส(ขอิ�นแท�จร�ง จ�ต้จ4งละท�/งจากความล�งเลสงส�ย

สภาวะจ�ต้ท$�ป็ฏิ�บ�ต้�อิย'"ขณีะน$/ จ�ต้ไดำ�สงบมาก

เพราะ ไดำ�ร�บความอิ�สระจากการสล�ดำห้ล(ดำพ�นจากกามและอิก(ศัลท�/งป็วง ช$ว�ต้จ�ต้ใจดำ�าเน�นไป็โดำยความบร�ส(ทธ�E ไม"เห้:นแก"ต้�วท$�จะเบ$ยดำเบ$ยนผู้'�อิ��น จ�ต้ใจจ4งอิย'"ในสภาวะไดำ�เพ"งพ�น�จร' �เดำ"นช�ดำอิย'"ดำ�วยป็9ญญาท$�แก"กล�าข4/น เก�ดำความค�ดำเห้:น

Page 114: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

แจ"มแจ�งท$�ผู้(ดำข4/นภายในจ�ต้ใจ ดำ�วยจ�ต้ท$�ผู้"อิงแผู้�วสงบส(ขเป็�นสมาธ�แน"วแน"น��งท$�ไม"ห้ว� �นไห้วต้"อิอิารมณี1 ป็9ญญาย"อิมเก�ดำเป็�นห้น4�งป็ระภ�สสรย�/มผู้"อิงใสอิย"างอิ��มเอิ�บท$�ไดำ� ป็ฐมฌาน อิ�นเป็�นภาวะจ�ต้อิ�นป็ลาบป็ล�/มป็<ต้� สะอิาดำ บร�ส(ทธ�Eท$�สมบ'รณี1ครบพร�อิมดำ�วยอิงค1 5 ค�อิ ว�ต้ก ว�จาร ป็<ต้� ส(ข เอิก�คต้า

ห้น�า 196

และม$อิ�นทร$ย1 5 เป็�นพละก�าล�งท$�สน�บสน(นอิย'"ค�อิ

1. ความศัร�ทธาเช��อิม��นเล��อิมใส

2. ความขย�นห้ม��นเพ$ยรอิย"างสม��าเสมอิ

3. ความระล4กไดำ�ท$�ม$สต้�คอิยควบค(มอิย'"ท(กเม��อิ

4. ความต้�/งจ�ต้ให้�ม��นในอิารมณี1สมาธ�ท$�รวมเป็�นห้น4�ง

5. ความร' �ช�ดำแจ�งดำ�วยป็9ญญา

ห้น�า 197

ป็ฐมฌานป็ระกอิบดำ�วยอิงค1ห้ร�อิอิารมณี1 5 ป็ระการค�อิ

1.ว�ต้ก (ใช�เวลาช"วงส�/น ) ค�อิการต้ร4กห้ร�อิการคร( "นค�ดำระล4กอิย'" (ไม"ใช"ว�ต้กก�งวล ) เป็�นสภาวะท$�จ�ต้ก�าล�งน4กค�ดำส�มผู้�สก�บน�ม�ต้ เห้:นไดำ�ดำ�วยใจอิย'" จ�ต้จะไม"พรากจากน�ม�ต้

2. ว�จาร (ใช�เวลาช"วงยาว ) การต้รอิงใคร"ครวญทบทวนพ�จารณีาต้รวจสอิบน�ม�ต้ เพ��อิห้าข�อิเท:จจร�งในอิารมณี1ภาวนา ก�าห้นดำร' �ดำ�วยใจก�บภาวะน�ม�ต้คงอิย'"ในสภาพอิย"างไร เป็�นการผู้'กจ�ต้วนเว$ยนก�บอิารมณี1ท$�ก�าล�งน4กถื4งอิย'"น� /นคอิยระม�ดำระว�งไม"ให้�สต้�เก�ดำการกว�ดำแกว"ง

3. ป็<ต้� ค�อิ ความร' �ส4กย�นดำ$อิ��มเอิ�บ เบ�กบาน ป็ลาบป็ล�/มใจจากการท$�จ�ต้ไดำ�น�ม�ต้แห้"งความสงบ ส�นต้� ส�นโดำษ (ม$อิารมณี1คล�าย ดำ$ใจ ท$�ไดำ�ดำ��มน�/าห้วาน )

Page 115: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

4. ส(ข ค�อิความร' �ส4กท$�เสวยอิารมณี1ช(มช��นส(ขส�าราญเพล�ดำเพล�นสบายใจท$�ไดำ�ป็ระสบในสมาธ�

(ม$อิารมณี1 คล�าย ดำ��มน�/าห้วานแล�วร' �ส4กอิร"อิยช��นใจ )

ห้น�า 198

5. เอิก�คต้า ค�อิ อิารมณี1จ�ต้ดำ�าเน�นรวมเข�าอิย'"ในอิารมณี1เดำ$ยวท$�ต้� /งม��นรวมเป็�นห้น4�งแน"วแน" ซ่4�งป็รากฏิในน�ม�ต้เป็�นดำวงแก�วท$�แวววาวกว"าม(ก และม$ความแข:งแกร"งแน"นห้นาเห้ล:กกล�า

ภาวะแห้"งการท$�จ�ต้ฝึ8กจนน��งสงบไดำ�แน"วแน" ท�าให้�จ�ต้ใจม$สมาธ�แข:งแกร"งแน"วแน"ดำ$น$/เม��อิจ�ต้น��งพ�กอิย'"ไดำ�นานพอิสมควรแล�ว ควรจะใช�ก�าล�งป็9ญญาไต้ร"ต้รอิงพ�จารณีาสภาวะธรรมให้�เห้:นธรรม ก:จะเก�ดำเป็�นก�าล�งในการเพ��มพ'นสต้�ป็9ญญาและความค�ดำมากข4/น

ในขณีะท$�น� �งป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้อิย'" จะพบว"าท$�ม$ความส(ขท$�ส(ดำก:ค�อิ ต้อินท$�ไม"ม$ต้�วต้น ไม"ม$อิารมณี1แห้"ง โลภ โกรธ ห้ลง และย��งต้อินท$�ร' �ส4กเห้ม�อินไม"ม$ลมห้ายใจแล�ว ย��งพบว"า ความส(ขท$�แท�จร�ง ค�อิ เม��อิเราสามารถืป็ร�บป็ร(งต้�วเอิง ให้�เก�ดำเป็�นบ(คคลท$�ว"าง เป็ล"าพ�นจากสรรพส��งน�/นค�อิ ความส(ข ไม"ใช" ความส(ขจากการ“ ”

ย4ดำว�ต้ถื(ท$�เป็�นความส(ขจอิมป็ลอิมท$�ไม"เท$�ยงแท�

ห้น�า 199

ซ่4�งในขณีะท$�คลายอิอิกจากการป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ ขอิให้�ท"านม$ห้�ร�โอิต้�ป็ป็ะค�อิ ความเกรงกล�วละอิายต้"อิบาป็ แล�วท"านจะพบว"า จ�ต้ใจท"านม$สต้�ส�มป็ช�ญญะรวมเป็�นห้น4�งอิย'"เสมอิ ร' �ท�นอิายต้นะขอิงก�เลส โลภ โกรธ ห้ลง อิย'"ต้ลอิดำเวลา ท"านจะสามารถืม$ความส(ขอิย"างแท�จร�ง เม��อิท"านพบความจร�งว"า ท"านสามารถืย�นอิย'"เห้น�อิความท(กข1แห้"งก�เลส โลภ โกรธ ห้ลง

ในขณีะเดำ$ยวก�น

ถื�าม$อิารมณี1ก�เลสจากการย(แห้ย" ภายนอิกเข�ามาทดำสอิบ

Page 116: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ขอิให้�ท"านเข�าใจว"า น��นค�อิข�อิสอิบท$�มาทดำสอิบภาวะจ�ต้ขอิงเราว"าสมาธ�จ�ต้เราน$/ แข:งแกร"งควบค(มอิารมณี1ท$�เป็�นห้น4�งในเอิกะไดำ�ห้ร�อิไม" จากการท$�เราสามารถืรวบรวมจ�ต้ใจให้�เป็�นสมาธ�

แล�วใช�อิารมณี1แห้"งความน��งท$�เร$ยกว"า

“ อิารมณี1ธรรม พ�จารณีาสภาวะธรรม”

โดำยไม"ห้ลงก�เลส โลภ โกรธ ห้ลง “ ”

ก:แสดำงว"าสมาธ�เราดำ$พอิไป็ไดำ�แล�ว

ห้น�า 200

ในเวลาเดำ$ยวก�น

ถื�าท"านย�งม$เผู้ลอิพล�/งต้กอิย'"ในอิารมณี1 โลภ โกรธ ห้ลง จะมากห้ร�อิน�อิยก:ต้าม แสดำงว"า ท"านย�งไม"ไดำ�สอิบผู้"านบทเร$ยนบทท$� 4 น$/ ขอิให้�ท"านกล�บไป็เร��มต้�นเร$ยนให้ม"ไดำ� เพราะคนท$�ม$สมาธ�ดำ$ ไม"ใช"ม$สต้�เฉพาะต้อินท$�น� �งห้ล�บต้าเท"าน�/น

ใครว"าใครท�าผู้�ดำศั$ลห้ลงเข�าไป็ในก�เลส โลภ โกรธ ห้ลง แล�วอิ�างว"า “ ” “ ต้�วไม"ร' �ว"าต้�วผู้�ดำท$�ห้ลงไป็ต้กในความโลภ โกรธ ห้ลง น�/น ขอิเร$ยนให้�ทราบว"า ”

ท"านไม"ม$ห้�ร�โอิต้�ป็ป็ะ ความเกรงกล�วละอิายต้"อิบาป็ ดำ�งน�/น ถื�าท"านห้ม��นค�ดำ“ ”

ค�าน4งว"า คนเราเก�ดำมาเพ��อิพ�ฒนาต้�วเอิงให้�เบาบางจากก�เลส โลภ โกรธ “ ” “

ห้ลง แล�วท"านจะต้�อิงม$ ห้�ร�โอิต้�ป็ป็ะ ความเกรงกล�วละอิายต้"อิบาป็ท(กว�นาท$” “

แห้"งการม$ช$ว�ต้อิย'"แล�ว ท"านจะพบทางสงบส(ขส�นต้�ธรรมอิย"างแน"นอิน ”

ห้น�า 201

พระธรรมดำ'ดำ(จแก�ว จ�นดำา

ให้�เก�ดำเชาว1ป็9ญญา เล�ศัดำ�วย

ให้�ต้ระก'ลยศัถืา ให้ญ"ย��ง

Page 117: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เก�ดำสว�สดำ�Eเท"าม�วย ม("งฟัGาเสวยสวรรค1 ฯ

(ส�านวนเก"า)

จากป็ระช(มโคลงโลกน�ต้�

ห้น�า 202

เพราะท�าความดำ$ท��วไป็

ท�าดำ$ไป็Aเล�อิกเว�น ผู้'�ใดำ ใดำเอิย

แผู้"ผู้'กไมต้ร$ไป็ รอิบข�าง

ท�าค(ณีอิ(ดำห้น(นใน การชอิบ ธรรมนา

ไร�ศั�ต้ร'ป็อิงมล�าง กล�บซ่�อิงสรรเสร�ญ

(พระราชน�พนธ1พระพ(ทธเจ�าห้ลวง)

จากส(ภาษ�ต้และค�าพ�งเพยขอิงไทย

ห้น�า 203

ฝึ/กห�คำว�มช��นั�ญ(วสื!)ในัฌ�นั

ท"านท$�ฝึ8กสมาธ�จนไดำ�บรรล(ป็ฐมฌานแล�ว ควรศั4กษาวส$ ความช�านาญในฌาน 5 ป็ระการ ดำ�งน$/

1. อิาว�ชชนวส$ ช�านาญในการน4กห้น"วงถื4งน�ม�ต้ ค�อิ เม��อิต้�/งใจน4กถื4งน�ม�ต้ น�ม�ต้ก:จะป็รากฏิท�นท$

2. สมาป็9ชชนวส$ ช�านาญในการเข�าฌาน ค�อิ พอิน4กถื4งน�ม�ต้ขอิงฌาน จ�ต้ก:เข�าอิย'"ในฌานน�/นท�นท$

Page 118: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

3. อิธ�ฎฐานวส$ ช�านาญในการย�บย�/งไว�ให้�อิย'"ในฌาน ค�อิ เม��อิอิธ�ษฐานต้�/งใจให้�อิย'"ในฌานนานเท"าไรก:ไดำ�

4. ว(ฏิฐานวส$ ช�านาญในการอิอิกจากฌาน ค�อิ สามารถือิอิกจากภาวะท$�อิย'"ในฌานไดำ�ท�นท$ท$�อิยากจะอิอิก

5. ป็9จจเวกขณีวส$ ช�านาญในการพ�จารณีา(ทบทวน) ค�อิ ม$สต้�ป็9ญญาอิ�นแห้ลมคมสามารถืมอิงเห้:นเห้ต้(ท$�เป็�นอิ(ป็สรรคและเห้ต้(ท$�จะส"งเสร�มให้�จ�ต้ส�าเร:จบรรล(ฌาน

ห้น�า 204

ไม"ไดำ�พ'ดำร�ายต้"อิใครเลย

เห้�นห้"างโมห้ะร�อิน ร�ษยา

สละส"อิเส$ยดำมารสา ใส"ร�าย

ค�าห้ยาบจาบจ�วงอิา ฆ์าต้ ข'"เข:นแฮ

ไม"ห้ม��นน�นทา ป็Gาย โทษให้�ผู้'�ใดำ

(พระราชน�พนธ1พระพ(ทธเจ�าห้ลวง)

จากส(ภาษ�ต้และค�าพ�งเพยขอิงไทย

ห้น�า 205

โทษของอ�ปก�เลสืจ�กนั�ม�ตและว�ธิ!แก4ไข

ท"านท$�ฝึ8กสมาธ�บรรล(ข�/นต้อินมาต้ลอิดำน�/น จ�ต้ใจอิาจจะห้ลงให้ลย4ดำเห้น$�ยวข�อิงอิย'"ในอิารมณี1ใดำอิารมณี1ห้น4�ง ซ่4�งเป็�นภาวะก�เลสท$�เป็�นเห้ต้(ให้�เก�ดำอิ(ป็สรรคข�ดำขวางก�/นจ�ต้ไม"ให้�ก�าวห้น�าเจร�ญต้"อิไป็ถื4งฌานท$�ส'งข4/น เพราะจ�ต้เก�ดำห้ลงเข�าใจผู้�ดำว"า ต้นบรรล(มรรคผู้ลแล�ว จ�ต้จ4งย4ดำแน"นต้�ดำอิย'"ก�บอิารมณี1น�/น

Page 119: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

1. โอิภาส แสงสว"าง ซ่4�งอิาจจะเก�ดำข4/นในขณีะท$�จ�ต้น��งช��วขณีะห้น4�งเห้:นเป็�นส$แสงต้"างๆ ห้ร�อิอิาจจะเป็�นภาพก:ไดำ� อิย"าเพ��งไป็สนใจและป็9กใจว"าต้�อิงเป็�นขอิงเท$�ยงแท� เพราะภาวะน$/ จ�ต้ย�งไม"ไดำ�บรรล(ฌานญาณีป็9ญญาโดำยแท�

2. ป็<ต้� ความร' �ส4กย�นดำ$อิ��มเอิ�บเบ�กบานใจ จนล�มต้�ว

3. ป็9สส�ทธ� ความสงบสบายระง�บจากอิารมณี1ภายนอิก ท$�ไม"เคยป็รากฏิมาก"อิน จ�ต้ก:ป็ร(งแต้"งห้ลงน4กว"าถื4งน�พพาน

ห้น�า 206

4. ส(ข ความร' �ส4กท$�เสวยความช("มช��นส(ขส�าราญเพล�ดำเพล�นใจ ซ่4�งเป็�นผู้ลจากการฝึ8กสมาธ�ก:อิย"าห้ลงย4ดำไว�เพราะเป็�นขอิงไม"เท$�ยงแท�

5. อิธ�โมกข1 ความป็ลงใจเช��อิดำ�วยศัร�ทธาอิ�นแก"กล�าโดำยไม"ม$เห้ต้(ผู้ล จะท�าให้�ก�เลสท�/งห้ลายก�าเร�บห้ลงมากย��งข4/น

6. ป็9คคาห้ะ ความขย�นห้ม��นเพ$ยรท$�ไม"ย"อิห้ย"อินท�อิท�อิย ก:อิย"าห้ลงเข�าใจผู้�ดำว"าภาวะน$/เป็�นภาวะไดำ�ส�าเร:จมรรคผู้ล

7. ญาณี ความห้ย��งร' �ท$�เป็�นผู้ลพลอิยไดำ�จากการฝึ8กสมาธ� ซ่4งเป็�นโลก$ยญาณีย�งเป็�นขอิงไม"เท$�ยง ก:อิย"าห้ลงว"าไดำ�บรรล(ความร' �แจ�ง

8. อิ(ป็9ฏิฐาน สต้�เข�าไป็ต้�/งม��นแก"กล�าอิย'"เฉพาะอิารมณี1น�/นเก�ดำภาวะจ�ต้สงบเย�อิกเย:น ท�าให้�ห้ลงว"าไดำ�บรรล(น�พพาน

9. น�กก�นต้� ความย�นดำ$พอิใจจนเก�ดำการต้�ดำใจ ในผู้ลแห้"งการป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ จ4งท�าให้�จ�ต้ข�อิงอิย'"ในข�/นน�/น ไม"ก�าวห้น�าต้"อิไป็

10. อิ(เบกขา ความม$จ�ต้เป็�นกลาง ดำ�วยการวางเฉยท$�เป็�น อิารมณี1ห้น4�งจากการฝึ8กสมาธ�โดำยเข�าใจผู้�ดำว"า ภาวะน$/ บรรล(น�พพาน ไม"ต้�อิงท�าอิะไรต้"อิไป็อิ$ก

พ4�งเข�าใจว"าก�เลสเห้ล"าน$/ เก�ดำข4/นในภาวะการฝึ8กสมาธ�ให้�เก�ดำฌาน ซ่4�งย�งอิย'"ในภาวะระดำ�บโลก$ยะท$�อิย'"ในสาม�ญล�กษณีะท$�ไม"เท$�ยงแท�ถืาวร ทนอิย'"ในสภาพ

Page 120: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ไม"ไดำ�และต้�อิงแต้กดำ�บไป็ในท$�ส(ดำ จ4งไม"น"าย4ดำม��นถื�อิม��นจนห้ลงต้นย4ดำต้นว"าเป็�นผู้'�ว�เศัษ

อ�นัเป5นัเหต�ท��ให4สืต�ว�ปล�สืคำ�อบ4�ได็4

ว�ธิ!แก4ไข 1. ระห้ว"างท$�ฝึ8กสมาธ�น�/น ต้�อิงม$สต้�ส�มป็ช�ญญะ ค�อิ จ�ต้ต้�/งม��นคงอิย'"ร' �ต้�วอิย'"เสมอิท$�ไม"เผู้ลอิต้�ว ไป็ห้ลงให้ลคล��งไคล�ก�บความร' �ส4กในสภาวะน�/น จนเก�ดำการย4ดำม��นถื�อิม��น

2. ถื�าร' �ส4กว"า ต้นเอิงเร��มสนใจห้ลงเข�าไป็ย4ดำก�บสภาวะน�/นแล�ว ก:พยายามห้าเห้ต้(ผู้ลมาลบล�างดำ�วยการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามอิร�ยส�จ 4 พ�จารณีา ว"า ส��งเห้ล"าน$/ล�วนเป็�นท(กข1ท�/งส�/นท$�ทนอิย'"ในสภาพไม"ไดำ� ดำ�วยเห้ต้(ท$�เราเข�าไป็ย4ดำจ4งท�าให้�เราเป็�นท(กข1 จ4งต้�อิงห้าว�ธ$ป็ฏิ�บ�ต้�ให้�พ�นจากท(กข1น$/ ดำ�วยมรรคว�ธ$

ห้น�า 208

3. พอิร' �ต้�วว"า ต้นเอิง ย4ดำต้�ดำก�บอิารมณี1เห้ล"าน$/อิย"างเห้น$ยวแน"นจนถือินต้�วไม"ข4/นแล�ว ก:ต้�อิงถือินต้�วคลายอิอิกจากสมาธ�ไม"ฝึ8กสมาธ�ดำ�วยการห้ล�บต้าอิ$ก เพ��อิไม"ให้�จ�ต้สงบรวมเข�าส'"ภว�งค1ห้ลงเข�าไป็ในอิารมณี1น�/นอิ$ก

เป็ล$�ยนการบ�าเพ:ญให้ม" ดำ�วยการท�างานให้�มากให้�ห้น�กจนจ�ต้เป็�นสมาธ�ว( "นอิย'"ก�บงานเพ��อิให้�ล�มอิารมณี1ต้"างๆท$�ป็รากฏิ

ห้มายเห้ต้(

คนเห้ล"าน$/ท$�ห้ลงต้�ดำอิย'"ในอิารมณี1เห้ล"าน$/ ส"วนมากจะล�มต้�ว จ4งจ�าเป็�นต้�อิงการผู้'�อิย'"ใกล�คอิยเต้�อินสต้� ห้ร�อิ ม$คร'อิาจารย1คอิยแนะน�าให้�ต้� /งสต้�ให้�ดำ$

การฝึ8กสมาธ�น�/น จะต้�อิงไม"ม$อิ(ป็าทาน ท$�เข�าไป็ย4ดำม��นในอิารมณี1ท$�ไดำ�ขณีะน�/นโดำยน4กเอิาเอิงว"าจะต้�อิงเป็�นไป็อิย"างน�/นอิย"างน$/ เพราะผู้'�ฝึ8กจ�ต้โดำยแท�ล�วนต้�อิงการ " ละ " ท�/งจากการย4ดำม��นถื�อิม��นก�เลสเห้ล"าน�/น เพราะเข�าใจดำ$ว"า น�ม�ต้ห้มายเห้ล"าน�/นเป็�นเพ$ยงทางผู้"านไป็ส'"โลกแห้"งการม$ช$ว�ต้อิ�นป็ระเสร�ฐบร�ส(ทธ�E จ4งต้�/งสต้�พร�อิมพ�จารณีาสละสล�ดำก�เลสเห้ล"าน$/

Page 121: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 209

ค�ดำเส$ยก"อินจ4งพ'ดำ

พาท$ม$สต้�ร� /ง รอิค�ดำ

รอิบคอิบชอิบแลผู้�ดำ ก"อินพร�อิม

ค�าพ'ดำพลางล�ข�ต้ เข$ยนร"าง เร$ยนแฮ

ฟั9งเพราะเสนาะต้�อิง โสต้ร1ท�/งห้"างภ�ย (พระราชน�พนธ1พระพ(ทธเจ�าห้ลวง)

จากส(ภาษ�ต้และค�าพ�งเพยขอิงไทยห้น�า 210

ถืามฟั9งความก"อินต้�ดำส�น

ย�นคดำ$ม$เร��อิงน�อิย ให้ญ"ไฉน ก:ดำ$

ย�งบ"ลงเห้:นไป็ เดำ:ดำดำ"วน

ฟั9งต้อิบสอิบค�าไข ค�ดำใคร" ครวญนา

ห้"อินต้�ดำส�นห้�วนห้�วน เห้ต้(ดำ�วยเบาความ

(พระราชน�พนธ1พระพ(ทธเจ�าห้ลวง)

จากส(ภาษ�ต้และค�าพ�งเพยขอิงไทย

ห้น�า 211

ว�ธ$แก�เห้ต้(ท$�ท�าให้�จ�ต้ไม"สงบ

การฝึ8กสมาธ�อิาจจะเป็�นขอิงให้ม" ส�าห้ร�บช$ว�ต้ขอิงท"านก:ไดำ� จ4งย�งไม"เก�ดำความค(�นเคยจนเก�ดำเป็�นความเคยช�นข4/นในน�ส�ยส�นดำานขอิงท"าน

Page 122: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ขอิให้�เข�าใจว"า การม("งห้ว�งท�าความดำ$ต้�อิงใช�ความอิดำทน “ ”

ดำ�วยเห้ต้(น$/ จ4งจ�าเป็�นต้�อิงแนะน�าเพ��มเต้�มว�ธ$แก�เห้ต้(ท$�ท�าให้�จ�ต้ไม"สงบ

1. สวดำมนต้1ภาวนา ดำ�วยน�อิมต้ามเส$ยงและความห้มายขอิงบทสวดำ จนจ�ต้ใจค"อิยๆ สงบลงมาแล�วจ4งเข�าสมาธ�

ห้ร�อิอิาจจะใช�ว�ธ$ภาวนา พ(ท โธ อิย'"เน��อิงๆในท(กโอิกาสท$�อิ�านวย“ ” “ ”

จนส�บเน��อิงต้�ดำเป็�นน�ส�ย แม�ป็ากห้ย(ดำการภาวนา ใจก:ย�งคงภาวนา ก:จะท�าให้�ใจไป็ย4ดำเห้น$�ยวก�บ พ(ท โธ สงบไดำ�อิ$กแบบห้น4�ง“ ” “ ”

2. ถื�าท"านม$จ�ต้ย�งย4ดำต้�วย4ดำต้นว"าเป็�นอิ�ต้ราต้�วต้นอิย'" ขอิให้�ท"านป็ลงอิส(ภะดำ�วยการอิ"านบทป็ลงอิส(ภะ

ห้น�า 212

อิย"างช�าๆ อิ�ดำลงในม�วนเทป็บ�นท4กเส$ยง (คนท$�ไม"ม$เคร��อิงบ�นท4กเส$ยงให้�ห้าคนมาน��งอิ"านให้�ฟั9ง) แล�วน��งห้ล�บต้าฟั9งสร�างภาพจ�นต้นาการต้ามไป็เร��อิยๆใคร"ครวญพ�จารณีาทบทวนเช"นน$/ห้ลายๆคร�/ง แล�วจะพาให้�จ�ต้ใจท"านสยบสงบลงมาอิย"างไดำ�ผู้ล เพราะคนเราส�/นส(ดำท(กอิย"างต้รงท$�ส�/นส(ดำค�อิ ต้าย “ ”

3. ท"านท$�ม$ความก�าห้น�ดำห้มกห้ม("นต้�ดำอิกต้�ดำใจในกาม ก:ให้�ป็ลงอิส(ภะต้ามข�อิท$� 2 ถื�าเป็�นฆ์ราวาสให้�บ"มเพ$ยงอิาท�ต้ย1ละคร�/งก:พอิ ก:จะช"วยลดำความก�าห้น�ดำให้�เบาบางลง แต้"ถื�าท"านท$�ม("งห้ว�งโลก(ต้รธรรมแล�ว ท"านต้�อิงบ"มเช�าเย:นว�นละสอิงคร�/ง ห้ร�อิท(กคร�/งท$�มอิงเห้:นเพศัต้รงข�ามแล�วเก�ดำอิารมณี1ห้ลงให้ลในร'ป็แห้"งความสวยงามและรสแห้"งการส�มผู้�สแล�ว ให้�ป็ลงให้�เห้:นแจ�งร' �ช�ดำว"า ร'ป็ท$�เราห้ลงน�/นก:เห้ม�อินร'ป็ท$�เราเคยป็ลงในบทป็ลงอิส(ภะ ค�อิ เห้:นต้�วเอิงไดำ�ต้ายแล�ว ร"างกายก�าล�งละลายผู้(พ�งเน"าเป็H� อิย น�/าเห้ล�อิงเย�/ม เน�/อิเละๆ ต้าโบM กล��นเน"าเห้ม:นฟั( Gง เป็�นต้�น และคนท$�เราเห้:นก:อิย'"ในล�กษณีะเช"นน$/ซ่4�งขณีะน�/นมอิงเห้:นต้�วเราและฝึAายต้รงก�นข�าม ม$ล�กษณีะ

ห้น�า 213

Page 123: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เช"นน$/แล�วต้�วเราคงห้มดำแรงท$�จะร�ก ท�าให้�ร�กคนน�/นไม"ลงเป็�นการทวนกระแสความอิยาก ไม"ให้�ไป็ต้�ดำไป็เกาะเก$�ยวจ�ต้จ4งป็ล"อิยวางไดำ�โดำยล�าดำ�บ

ท"านป็ฏิ�บ�ต้�เช"นน$/สม��าเสมอิท(กว�นาท$ แห้"งการม$ลมห้ายใจอิย'" จะเป็�นอิ(บายถื"ายถือินความก�าห้น�ดำไม"ให้�ร(มล�อิมจ�ต้ใจ ท"านก:จะม$อิารมณี1กามต้ายดำ�าน ไม"สนใจในเร��อิงเพศัส�มพ�นธ1อิ$ก

4. ท"านท$�จ�ต้ใจโมโห้ร�าย ผู้'กโกรธท$�จะจอิงล�างจอิงผู้ลาญ ท�/งน$/ เพราะท"านม$พ�/นเพน�ส�ยใจคอิค�บแคบ จ4งร' �ส4กอิารมณี1ต้"างๆล�วนไม"ถื'กใจไป็ห้มดำ ไม"ว"าเร��อิงเล:กๆ น�อิยๆ ก:เก:บข4/นมาป็ร(งแต้"ง ให้�ร' �ส4กอิ4ดำอิ�ดำน"าโมโห้ท$�จะต้�อิงโกรธแค�น

ดำ�งน�/น ท"านจ4งต้�อิงห้�ดำน�ส�ยให้ม"ข"มใจเอิาชนะต้นเอิงให้�ไดำ�ดำ�วยการแผู้"เมต้ต้าจนเก�ดำความซ่าบซ่4/งดำ�ดำน�ส�ยให้�ใจกว�างโอิบอิ�อิมอิาร$เก�/อิก'ลช"วยเห้ล�อิผู้'�อิ��น โดำยไม"เห้:นแก"ต้�ว แล�วก:ให้�บ"มป็ลงอิส(ภะดำ�วยการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามข�อิ 2 ร�บรอิงว"า ท"านจะลดำความโมโห้ร�ายลงไดำ� เพราะคนเราน�/น ถื�าอิย'"ในอิารมณี1แห้"งการเห้:นส�งขารไม"เท$�ยงแท� ไม"ย��งย�นจ$ร�งบ"อิยๆแล�ว ใจก:เก�ดำส�งเวชอิ"อินโยนลงมาก

ห้น�า 214

5. ท"านท$�ถื�อิช�/นวรรณีะ ชอิบเอิาความร' �ความสามารถืความม��งม$และยศัฐาบรรดำาศั�กดำ�E ไป็ข"มเห้งผู้'�อิ��นให้�เจ:บใจ และไม"ร' �จ�กพอิก�น พอิใช� พอิอิย'" สมอิง“

ค�ดำแต้"ว�ธ$ห้าเง�นห้าเก$ยรต้�เพ��อิบ�าเรอิสนอิงต้�ณีห้า ก:ขอิให้�บ"มจ�ต้ต้ามบทป็ลง”

อิส(ภะต้ามข�อิท$� 2 แล�วท"านจงค�ดำถื4งมรณี�งสต้� ค�อิ ความต้าย ว"าเป็�นส��งท$�“ ”

ท(กคนห้น$ไม"พ�นไม"ว"าให้ญ"โต้แค"ไห้น ม��งม$รวยมห้าศัาล ล�วนต้�อิงต้าย ท"านก:จะห้ย(ดำ โลภ มากท�นท$ โลภมากก:แบกท(กส��งท$�เป็�นร'ป็ธรรมกล�บไป็ป็รภพไม"ไดำ� “ ”

เพราะว"า ท"านอิาจจะต้ายเม��อิไรก:ไดำ� ม$เพ$ยงความช��ว ความดำ$ท$�เป็�นนามธรรมต้�ดำต้ามไป็เท"าน�/น

โดำยท$�โลงศัพม$ไว�ใส"ศัพคนต้าย

ไม"ใช"ม$ไว�ใส"เฉพาะคนแก"เท"าน�/น

Page 124: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 215

เพราะอิดำพ'ดำในเวลาโกรธไดำ�

สามารถือิาจห้�ามงดำ วาจา ต้นเอิย

ป็างเม��อิย�งโกรธา ข("นแค�น

ห้ย(ดำค�ดำพ�จารณีา แพ�ชนะ ก"อินนอิ

ชอิบผู้�ดำค�ดำเห้:นแม�น ไม"ย�/งเส$ยความ

(พระราชน�พนธ1พระพ(ทธเจ�าห้ลวง)

จากส(ภาษ�ต้และค�าพ�งเพยขอิงไทยห้น�า 216

เพราะไดำ�กร(ณีาต้"อิคนท$�ถื4งอิ�บจน

กร(ณีานรชาต้� พ�อิงภ�ย พ�บ�ต้�เอิย

ช"วยรอิดำป็ลอิดำความขษ�ย สว"างร�อิน

ผู้ลจ�กเพ��มพ'นใน อินาคต้ กาลเฮย

ชนจ�กช'ช��นช�อิน ป็Aางเบ�/อิง ป็9จจ(บ�น (พระราชน�พนธ1พระพ(ทธเจ�าห้ลวง)

จากส(ภาษ�ต้และค�าพ�งเพยขอิงไทย

ห้น�า 217

ท(ต้�ยฌาน ต้ต้�ยฌาน จต้(ต้ถืฌาน

เม��อิท"านไดำ�ฝึ8กป็ฐมฌานจนคล"อิงแคล"วแล�ว ก:จะร' �ว"า

Page 125: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

“ ป็ฐมฌาน ย�งอิย'"ใกล�ก�บน�วรณีธรรมอิ�นจะม$โอิกาสท�าให้�ฌาน”

เป็ล$�ยนแป็ลงเส��อิมไดำ�ง"าย จ4งจ�าเป็�นต้�อิงพยายามฝึ8กจ�ต้ต้"อิไป็ให้�ส'งข4/นโดำยล�าดำ�บ

ป็ฐมฌานย�งเป็�นฌานท$�ป็ระกอิบดำ�วยอิงค1 5 ค�อิ ว�ต้ก ว�จาร ป็Iต้� ส(ข เอิก�คคต้า จ�ต้ขณีะน�/นย�งม$ว�ต้ก ว�จารณี1การต้ร4กต้รอิงน4กค�ดำพ�จารณีาพอิใจน"าร�กใคร"อิย'"ก�บป็ฐมฌาน ซ่4�งเป็�นอิารมณี1ฟั( Gงซ่"านท$�เป็�นธรรมย�งห้ยาบอิย'"ก:จะลอิยข4/นมาก"อิน

เม��อิจ�ต้ใจเพ"งพ�น�จไป็ท$�น�ม�ต้ดำ�วยอิ(เบกขาเฝึGาส�งเกต้

อิาการต้ร4กต้รอิงม$ร'ป็ร"างและอิาการท$�เก�ดำข4/นก�บจ�ต้ใจอิย"างไร โดำยไม"เข�าไป็ร�บร' �อิารมณี1น�/น จ�ต้ใจท"านก:ค"อิยๆป็ระณี$ต้ละเอิ$ยดำย��งข4/น ป็ล"อิยวางความพอิใจในป็ฐมฌานเข�าส'" ท(ต้�ยฌาน “ ”

ท(ต้�ยฌานป็ระกอิบดำ�วยอิงค1 3 ป็Iต้� ส(ข เอิก�คต้า ค�อิเคร��อิงย�งใจให้�ผู้"อิงใส

ห้น�า 218

โดำยไม"ถื'กว�ต้ก ว�จาร เข�าครอิบง�า ป็Iต้�เดำ"นช�ดำกว"าระดำ�บป็ฐมฌาน

เม��อิไดำ�ท(ต้�ยฌานแล�วต้�อิงเจร�ญต้ามวส$ความช�านาญ 5 ป็ระการดำ�งท$�กล"าวมาแล�วข�างต้�นจนช��าชอิง ก:จะเห้:นโทษว"า ท(ต้�ยฌานย�งอิย'"ใกล�ก�บว�ต้ก ว�จารณี1ซ่4�งเป็�นข�าศั4กขอิงอิงค1ฌานระดำ�บน$/

จ�ต้ใจเพ"งพ�น�จต้"อิไป็น$/อิ$กดำ�วยอิ(เบกขาจ4งเก�ดำความสงบระง�บย��งข4/นอิ$กห้น"อิย ก:จะไดำ�เห้:นดำ�วยป็9ญญาว"า ป็<ต้� ความดำ$ใจน$/ก:ไม"เท$�ยงแท�ต้�อิงสลายไป็“ ”

ในท$�ส(ดำ จ4งเก�ดำความไม"ย�นดำ$ป็Iต้�ในท(ต้�ยฌาน ป็Iต้�ท$�เป็�นธรรมห้ยาบกว"าเพ��อินก:ลอิยข4/นและดำ�บส'ญไป็ จ�ต้ก:จะเข�าส'"ต้ต้�ยฌาน

ต้ต้�ยฌานป็ระกอิบดำ�วยอิงค1 2 ค�อิ ส(ข เอิก�คคต้า ค�อิ ผู้'�วางเฉยม$สต้�ส�มป็ช�ญญะเสวยส(ขอิย'" ซ่4�งภาวะน$/ จ�ต้ใจและร"างกายจะม$ความส(ขกาย สบายใจมากท$�ต้�อิงควบค(มดำ�วยสต้�ส�มป็ช�ญญะไม"ให้�ห้ลงระเร�งดำ$ใจ ม�ฉะน�/น จ�ต้ก:จะต้กลงไป็ส'"ท(ต้�ยฌาน

Page 126: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เม��อิสต้�ควบค(มจ�ต้ใจไดำ�แล�ว จ�ต้ก:เพ"งพ�น�จต้"อิไป็อิ$กดำ�วยอิ(เบกขาความวางเฉยไดำ�จ�ต้ก:ไดำ�สต้�สงบระง�บย��งข4/น

ห้น�า 219

พ�จารณีามอิงเห้:นว"า ส(ข น$/ก:ไม"เท$�ยงแท� ต้�อิงสลายไป็ในท$�ส(ดำและถื�าต้ราบใดำ“ ”

จ�ต้ย�งย4ดำต้�ดำในส(ข ก:ย�งต้�อิงมาเก�ดำอิ$ก เม��อิเห้:นโทษขอิง ส(ข แล�ว ส(ข “ ” “ ”

จ4งไม"เป็�นเคร��อิงดำ4งเห้น$�ยวจ�ต้ให้�ต้�ดำข�อิงอิย'"ในต้ต้�ยฌาน

ดำ�งน�/น จ�ต้จ4งละ ส(ข ไดำ�เข�าส'"จต้(ต้ถืฌาน“ ”

จต้(ต้ถืฌาน ป็ระกอิบดำ�วยอิารมณี1 2 ป็ระการ ค�อิ อิ(เบกขา และเอิก�คต้า

ค�อิ ความบร�ส(ทธ�Eขอิงจ�ต้ใจท$�ไม"ม$ท(กข1 ไม"ม$ส(ข ไม"เส$ยใจ ไม"ดำ$ใจ ไม"ร' �ส4กย�นดำ$ไม"ร' �ส4กย�นร�ายเม��อิเห้:นร'ป็ เป็�นต้�น

เอิก�คคต้า ค�อิ สมาธ�สงบมาก

อิ(เบกขา ค�อิ จ�ต้ใจวางเฉยต้�/งม��นอิย'"ก�บท$� พ�น�จดำ'สภาพจ�ต้ขอิงต้นในขณีะน�/นดำ�วยอิารมณี1สงบ เห้ม�อินแมลงม(มท�าร�งเสร:จแล�วน��งอิย'"ต้รงกลางร�ง แม�ม$อิะไรเก�ดำข4/นก:เพ"งพ�จารณีาดำ'ว"าเป็�นอิะไร ท�าไม ร�บร' �แล�วไม"น�าเห้ต้(การณี1เห้ล"าน�/นมาป็ร(งแต้"งท$�จะท�าให้�จ�ต้ใจเก�ดำสะเท�อินอิารมณี1

ห้น�า 220

คล�ายก�บอิ(เบกขาในพรห้มว�ห้าร 4 ค�อิ เคราะห้1กรรมอิ�นใดำซ่4�งส(ดำว�ส�ยท$�เราจะช"วยไดำ� อิ�นเก�ดำก�บคนร�ก เราก:ไม"เศัร�าโศักเส$ยใจ แม�เก�ดำก�บศั�ต้ร' เราก:ไม"เห้ย$ยบย��าซ่�/าเต้�มเพราะพ�จารณีาไดำ�ว"า ท(กคนม$กรรมขอิงต้นเป็�นท$�ต้� /ง ผู้'�ใดำก"อิกรรมอิ�นใดำ กรรมย"อิมสนอิงผู้'�น� /น ท�าดำ$ไดำ�ดำ$ ท�าช��วไดำ�ช� �ว

ท"านท$�ไดำ�ฝึ8กบ�าเพ:ญจนบรรล(ฌานต้"างๆต้ามล�าดำ�บแล�ว พ4งเจร�ญอิย'"เน��อิงๆ ฌานจะไดำ�ไม"เส��อิมถือิย

Page 127: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 221

อิดำกล�/นต้"อิผู้'�อิ��นไดำ�ท(กคน

ข�นต้�ม$มากห้ม�/น ส�นดำาน

ใครเกะกะระราน อิดำกล�/น

ไป็Aฉ(นเฉ$ยบเฉกพาล พาเดำ�อิดำ ร�อินพ"อิ

ผู้'�ป็ระพฤต้�ดำ��งน�/น จ�ดำไดำ�ใจเย:น

(พระราชน�พนธ1พระพ(ทธเจ�าห้ลวง)

จากส(ภาษ�ต้และค�าพ�งเพยขอิงไทย

ห้น�า 222

เพราะขอิโทษท$�ไดำ�ท�าผู้�ดำท�/งห้มดำ

ใดำก�จผู้�ดำพลาดำแล�ว ไป็Aล"ะ ล�มเอิย

ห้"อินท�ฐ�มานะ อิ"อินน�อิม

ขอิโทษเพ��อิคารวะ วายบาดำห้มางแฮ

ดำ$กว"าป็ดำอิ�อิมค�อิม ค�ดำแก�โดำยโกง

(พระราชน�พนธ1พระพ(ทธเจ�าห้ลวง)

จากส(ภาษ�ต้และค�าพ�งเพยขอิงไทย

Page 128: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 223

บทส"งท�ายภาคโลก$ย1ว�ส�ย

สาธ(ชนผู้'�ม("งห้ว�งความก�าวห้น�าขอิงจ�ต้ท$�ต้�อิงการห้ล(ดำพ�นจากก�เลส จะไม"ห้ลงย4ดำก�บภาวะท$�จ�ต้ร' �ส4กป็ลอิดำโป็ร"ง ป็ล�/มป็<ต้�ท$�เป็�นความส(ขเล:กน�อิยอิ�นไดำ�จากการป็ฏิ�บ�ต้�ฝึ8กจ�ต้ไดำ�บรรล( อิ�านาจฌาน “ ”

เพราะว"า การฝึ8กสมาธ�จนไดำ�บรรล( อิ�านาจฌาน เห้ม�อินไดำ�ก�อินห้�น“ ”

ก�อินให้ญ"น�าไป็ท�บห้ญ�า ท�บก�เลสเป็�นการระง�บการเจร�ญเต้�บโต้ และการก�าเร�บขอิงก�เลสไดำ�ช��วคราวเท"าน�/น

ว�นใดำท$�สมาธ�อิ"อินแรงลง เห้ม�อินก�อินห้�นไดำ�ถื'กยกข4/น ห้ญ�าก:จะงอิกอิอิกจากใต้�ก�อินห้�น ก�เลสก:งอิกงามข4/นมาให้ม"อิ$ก

ล�าพ�ง อิ�านาจฌาน เพ$ยงอิย"างเดำ$ยวย�งไม"เท$�ยงแท� ย�งไม"จ$ร�งย��งย�น“ ” ย�งไม"สามารถืฝึ8กจ�ต้ให้�ห้ล(ดำพ�นไดำ� เพราะอิ�านาจฌานเป็�นเพ$ยงพละก�าล�งท$�ใช�ควบค(มให้�น��งสงบเท"าน�/น

ห้น�า 224

ท"านต้�อิงต้�/งม��นท$�จะเดำ�นไป็ส'"ช$ว�ต้ท$�บร�ส(ทธ�Eดำ�วยการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามห้ล�กว�ป็9สสนา ท$�ฝึ8กจ�ต้ให้�เก�ดำ ญาณีป็9ญญา เก�ดำป็ฏิ�ภาณีเห้:นแจ�งในสภาวะธรรม“ ”

เพ��อิการป็ระพฤต้�ป็ฏิ�บ�ต้�ต้นให้�ห้ล(ดำพ�นจากก�เลส โลภ โกรธ ห้ลง ม("งส'"แดำนน�พพานอิ�นเป็�นแดำนแห้"งการม$ช$ว�ต้บร�ส(ทธ�E

เพราะไม"เช��อิค�าเล"าล�อิห้ร�อิบอิกเล"าเป็�นข"าวร�าย

อิ$กอิน4�งไป็Aเช��อิถื�อิย ค�าคน ล�อิเอิย

บอิกเล"าข"าวเห้ต้(ผู้ล เร��อิงร�าย

Page 129: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ส�บสวนป็ระกอิบจน แจ"มเท:จ จร�งนา

ย�งบดำ"วนย�กย�าย ต้��นเต้�นก"อินกาล

(พระราชน�พนธ1พระพ(ทธเจ�าห้ลวง)

จากส(ภาษ�ต้และค�าพ�งเพยขอิงไทยห้น�า 226

ชาต้� เก�ดำร'ป็พร�อิม อิาการ

ชรา ร"างสาธารณี เห้$�ยวแห้�ง

พยาธ� บ�นดำาล ต้"างต้"าง

มรณีะ กาแร�ง แย"งย�/อิก�นก�นฯ

(ส�านวนเก"า)

(จากป็ระช(มโคลงโลกน�ต้�)

ห้น�า 227

พ(ทธศัาสนา เป็�นศัาสนาสอินให้�เช��อิในกฏิแห้"งกรรมว"า ท(กคนม$กรรม“

ขอิงต้นเป็�นท$�ต้� /ง ม$กรรมขอิงต้นเป็�นเผู้"าพ�นธ(1 ใครท�าดำ$ก:ไดำ�ดำ$ ใครท�าช��วย"อิมไดำ�ช��ว กรรมย"อิมต้ามสนอิงไป็ท(กภพท(กชาต้� ซ่4�งม$ท�/งก(ศัลและอิก(ศัลห้น(นเน��อิงให้�ช$ว�ต้ร( "งเร�อิงห้ร�อิต้กอิ�บ ท�/งน$/ กรรมเห้ล"าน$/ย"อิมว�บากในเวลาใดำเวลาห้น4�ง ”

ในขณีะเดำ$ยวก�น

พ(ทธศัาสนา เป็�นศัาสนาท$�ไม"บ�งค�บให้�ใครเข�าน�บถื�อิ ศัาสน�กชนแห้"งชาวพ(ทธต้�อิงเช��อิในส��งท$�เขาสามารถืพ�ส'จน1โดำยอิาศั�ยการส�งเกต้อิย"างถื$�ถื�วนในสภาพล�กษณีะ และศั4กษาให้�เข�าใจในทฤษฎ$แล�วน�ามาป็ฏิ�บ�ต้�เค�นคว�าส�บสวนจากม'ลเห้ต้(ไป็ห้าผู้ลจนร' �แจ�งเห้:นจร�งต้ามห้ล�กค�าสอินขอิงพระพ(ทธเจ�าอิย"างถื"อิงแท�เพราะความจร�งท$�ไดำ�ป็ระจ�กษ1ก�บต้นเอิง ย"อิมเป็�นความค�ดำท$�แจ"มใสฉายร�ศัม$ให้�

Page 130: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

จ�ต้กระจ"างแจ�งเป็�นการอิบรมบ"มจ�ต้ให้�เก�ดำป็9ญญาท$�สามารถืช�าระล�างจ�ต้ท$�โง"เขลาให้�สะอิาดำบร�ส(ทธ�Eผู้(ดำผู้"อิง

ห้น�า 228

ส�าค�ญมากกว"า ในการเช��อิม��นดำ�วยจ�ต้ใจท$�สวาม�ภ�กดำ�Eต้"อิศัาสนาต้ามความจร�งท$�คนอิ��นค�นพบโดำยส�บเน��อิงจากความศัร�ทธาในต้�าราท$�ไดำ�เล"าเร$ยนมา โดำยเช�/อิชาต้� โดำยส�ญชาต้� โดำยว�ฒนธรรมขนบธรรมเน$ยมป็ระเพณี$ท$�ส�บทอิดำก�นมาท$�ต้นก�าเน�ดำมาในส��งแวดำล�อิมน�/น

เพราะการเช��อิแบบน$/ เป็�นไป็ในล�กษณีะเช��อิโดำยป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามๆก�นไป็ท$�ไม"ไดำ�ป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามค�าสอินในศัาสนาน�/นอิย"างจร�งจ�งจร�งใจเป็�นการมอิงไม"เห้:น ป็ระโยชน1และความส�าค�ญขอิงศัาสนา ภาวะเช"นน$/ ย"อิมเป็�นการสร�างภาวะอิ�นต้รายท$�จะท�าลายต้นเอิงและศัาสนาท$�ต้นน�บถื�อิอิย'"อิย"างจงใจห้ร�อิท�าโดำยแกล�งไม"ร' �

ดำ�งน�/น ท"านท$�ฝึ8กต้"อิเน��อิงอิย"างจร�งจ�งมาท(กบทแล�ว ย"อิมเป็�นข�อิพ�ส'จน1ก�บต้นเอิงว"า

“ สมาธ� ม$ป็ระโยชน1มากมาย”

ส�าห้ร�บคนท$�โรคภ�ยไข�เจ:บ ก:สามารถืจะร�กษาโรคให้�เบาบางห้ร�อิห้ายขาดำไดำ�

ห้น�า 229

ส�าห้ร�บคนท$�ไม"เป็�นโรคภ�ยไข�เจ:บ ก:ไดำ�ผู้ลค�อิ จ�ต้ใจไดำ�พบ ทางสงบ ไว�“ ”

ควบค(มอิารมณี1ต้"างๆแห้"งการเป็�นฆ์ราวาสว�ส�ยท$�ม$ อิารมณี1แห้"งโลภ โกรธ “

ห้ลง น�/นไม"ให้�อิารมณี1เห้ล"าน$/ซ่' "ซ่"ามากเก�นควรแห้"งการท$�เร$ยกว"า ส�ต้ว1” “

ป็ระเสร�ฐ ”

ม�ฉะน�/นแล�วท"านจะถื'กเร$ยกว"า ม$อิารมณี1ร(นแรงย��งกว"าส�ต้ว1เดำร�จฉาน โดำยเฉพาะอิย"างย��ง ส�ต้ว1ป็Aา ป็ระเภทท$�ม$ความอิาฆ์าต้มาดำร�าย ดำ(ดำ�นโมโห้จ�ดำ“ ”

เป็�นต้�น

Page 131: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

คนท$�ฝึ8กสมาธ�พบทางสงบนานๆเข�า จะม$อิารมณี1ใจเย:น ไม"สะเท�อินต้"อิค�าดำ"า สรรเสร�ญ น�นทา ไม"ร$บเร"งจนเคร$ยดำ ดำ�าเน�นช$ว�ต้ไป็แบบเร��อิยๆ ท$�ม$พร�อิมดำ�วยความค�ดำท$�ว�ว�ฒนาการดำ$แล�วท$�ไม"เจ�อิป็นไป็ดำ�วยความทะยานอิยากไดำ�อิย"างเห้:นแก"ต้�วท$�จะก"อิให้�คนอิ��นเดำ�อิดำร�อินและเกล$ยดำช�งต้นจนคนบางพวกบางเห้ล"าว"า ท"านม$ว�ส�ยฟั9� นเฟัHอินผู้�ดำจากป็รกต้� ก:ขอิให้�ท"านท�าจ�ต้ใจให้�เข�มแข:ง“ ”

ดำ�าเน�นต้"อิไป็ แต้"ขอิให้�ป็ฏิ�บ�ต้�ภาระก�จการต้"างๆโดำยให้�ร' �จ�กห้น�าท$�ขอิงต้นต้ามฆ์ราวาสว�ส�ยแล�วป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามห้น�าท$�การงานท$�ต้�อิงร�บผู้�ดำชอิบ อิย"าพ4�งท�าเป็�น

ห้น�า 230

ป็ฏิ�บ�ต้�ซ่4/งทางธรรมจะร$บท�/งทางโลก$ยะ ภรรยาก:อิยากจะบวชช$ สาม$ก:อิยากจะบวชพระ ท"านควรส�งวรว"าย�งไม"ถื4งเวลา อิารมณี1แห้"งความน��งน$/เป็�นเพ$ยงอิารมณี1แห้"งความน��งช��วขณีะห้น4�งเท"าน�/น ในฐานะท$�ท"านย�งอิย'"ในโลก$ยะว�ส�ยขอิให้�ท"านดำ�าเน�นต้ามสายกลางร�กษาน�/าใจและใช�อิารมณี1ธรรมแห้"ง ทางสงบ “ ”

ควบค(มการเป็�นอิย'"ในช$ว�ต้ป็ระจ�าว�นก:พอิ ถื�าท"านไม"เช��อิต้ามค�าแนะน�าน$/แล�ว อินาคต้แห้"งช$ว�ต้ขอิงท"านจะไม"ม$ความสงบส(ข เพราะว"า ท"านไม"ร' �จ�กค�าว"า สาย“

กลาง คนท$�ไม"ต้� /งสต้�ป็ระมวลช$ว�ต้ต้�ดำส�นอินาคต้ให้�ดำ$ว"า จะเต้ร$ยมต้�วเดำ�นทาง”

ไห้นแล�วจะท�าให้�บ(คคลน�/นเส$ยใจต้ลอิดำชาต้� โลกก:ไม"ไดำ�ดำ$ ธรรมก:ไม"ไดำ�ดำ$ เลย“ ”

ต้กสภาพเป็�นบ(คคลท$�ไม"ม$ห้ล�กให้�ก�บจ�ต้ใจ อินาคต้เลยต้�อิงเคว�งคว�างอิย'"กลางอิ(ป็สรรค1นานาป็ระการอิย"างแน"นอิน เพราะจ�ต้ใจห้าท$�ย4ดำเห้น$�ยวเป็�นสรณีะไม"ไดำ� คนท$�อิย'"ทางโลก$ยะ

ท"านควรจะต้�อิงม("งห้ว�งลาภ เก$ยรต้�ยศั สรรเสร�ญ ให้�อิย'"ในข�/นเอิาต้�วรอิดำไดำ�และใช�อิารมณี1ธรรม ป็ระกอิบควบค(มจ�ต้ให้�ร' �จ�กจ(ดำอิ��มต้�ว ค�อิ พอิก�น พอิใช� “

พอิอิย'" ท"านท$�ม("งห้ว�งย�งคงอิย'"ทางโลก$ยะก:ขอิจบบทเร$ยนเพ$ยงเท"าน$/”

ห้น�า 231

ท"านท$�ต้�ดำส�นท$�จะม("งห้ว�งป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ป็ฏิ�บ�ต้�ต้นม("งส'"โลก(ต้ระแล�ว

ท"านจะต้�อิงเข�าใจว"า ทางสายน$/ให้� ละ จนถื4งท$�ส(ดำแห้"งการพ�นจากการ“ ”

ล("มห้ลงก�เลส โลภ โกรธ ห้ลง โดำยท(กๆนาท$แห้"งการม$ช$ว�ต้อิย'"ม$ค"าส�าห้ร�บ“ ”

การป็ฏิ�บ�ต้�ธรรมท�/งส�/น

Page 132: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เร��มต้�นดำ�วยการให้�ค�าม��นส�ญญาต้�/งเป็Gาห้มายให้�ก�บต้นเอิงเป็�นการป็ฏิ�ญาณีให้�ส�จจะแล�วค"อิยๆเดำ�น โดำยบ"มน�ส�ยในระห้ว"างการเป็�นฆ์ราวาสน�/นให้�อิย'"ในภาวะแห้"งการต้��นร' �แจ�งต้ามท�นอิายต้นะขอิงต้นในก�เลส โลภ โกรธ ห้ลง และบ"มให้�เห้:นอิน�จจ�ง ท(กข�ง อิน�ต้ต้า ขอิงการเก�ดำ แก" เจ:บ ต้าย ว"าช$ว�ต้น$/เป็�นส��งท$�ไม"เท$�ยงแท�แน"นอิน และเป็ล$�ยนแป็ลงไป็ส'"ความสลายท(กขณีะ แล�วร�กษาศั$ล 5 ให้�บร�ส(ทธ�Eอิย"างน�อิย 5 ป็< แล�วจ4งค"อิยไต้"ไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ร�กษาศั$ล 8 จนถื4งศั$ล 10 ศั$ล 227 เป็�นต้�น เม��อิน�/น ศั$ล สมาธ� ป็9ญญาย"อิมเป็Iดำทางพาท"านส'"น�พพานแน"นอิน

เช�ญท"านเดำ�นต้ามห้ล�ก การว�ป็9สสนา

ห้น�า 232

มน(ษย1เก�ดำมาป็ระเสร�ฐแท�โดำยชาต้�ก�าเน�ดำ

จ�ต้ส�าน4กส'งกว"าส�ต้ว1ท(กเห้ล"าเดำร�จฉาน

เป็Iดำโอิกาสอิ�นดำ$เล�ศัให้�บ�าเพ:ญลดำก�เลส

เพ��อิจะไดำ�ห้ล(ดำพ�นท(กข1ภ�ยว�ฏิฏิะ

มน(ษย1เอิยจ4งไดำ�ช��อิ

“ ส�ต้ว1ป็ระเสร�ฐ ”

สื�งคำมธิรรมจะไม(ม�"วหลงอย:(ก�บ ก�ม เก!ยรต� ล�ภ ยศ สืรรเสืร�ญ นั�นัท� อ�ฆั�ต พย�บ�ท ใสื(ร4�ยอ�จฉ�ร�ษย�ผ:4อ�"นั

ห้น�า 233

ภาคโลก(ต้รว�ส�ย

ผู้'�ม("งเดำ�นไป็ส'"โลก(ต้ระค�อิ ผู้'�ท$�เก�ดำความเบ��อิห้น"ายในการเคล�าคล(กคล$จมป็ล�กอิย'"ก�บโลก$ยว�ส�ย

Page 133: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

จ4งไดำ�ต้�ดำส�นใจอิย"างเดำ:ดำเดำ$�ยวท$�จะป็ลดำเป็ล�/อิงจ�ต้ให้�พ�นจากการย4ดำเห้น$�ยวก�บก�เลสแห้"ง โลภ โกรธ ห้ลง

ป็ณี�ธานอิ�นแน"วแน"เดำ:ดำขาดำน$/ไดำ�กระช�บจ�ต้ให้�ม��นคง แน"ใจว"า การม("งส'"จ(ดำห้มายท$�ดำ$ ย"อิมน�าพาให้�ห้ล(ดำพ�นจากท(กข1ท$�จะต้�อิงมาเก�ดำอิ$ก

เพราะร' �ว"า

ความเก�ดำ แก" เจ:บ ต้าย ล�วนเป็�นท(กข1ท�/งส�/น และมอิงเห้:นภ�ยแห้"งการเว$ยนว"ายต้ายเก�ดำในว�ฏิสงสาร

จ4งพยายามลดำละก�เลสโดำยเล�กล�มความต้�อิงการท$�จะพอิกพ'นก�เลสต้ามคนท$�อิย'"ในโลก$ยว�ส�ย

ความน4กค�ดำร�เร��มท$�ดำ$น$/ เป็�นอิ(ดำมคต้�ท$�ส�าค�ญท$�ส(ดำขอิงผู้'�ป็ฏิ�บ�ต้�ธรรม

ห้น�า 234

ส(ขใดำไป็Aส(ขเถื�า นฤพาน

พ�นจากเก"งก�นดำาร ส$�ไดำ�

ค�อิชาต้�ชราพยาธ�กาล มรณีะ ท(กข1แฮ

สร�างก(ศัลใดำให้� ม("งแม�นเม�อิงเขษมฯ

(ส�านวนเก"า)

จากป็ระช(มโคลงโลกน�ต้�

ห้น�า 235

หล�กว�ป2สืสืนั�

ว�ป็9สสนา ค�อิ การป็ฏิ�บ�ต้�ฝึ8กอิบรมจ�ต้ให้�ป็9ญญาเจร�ญพ�จารณีาจ�ต้ใจต้�วเราเอิงท$�เป็�นต้�นเห้ต้(แห้"งท(กข1 ค�นต้�วส�จจะแห้"งพ(ทธะ จนเก�ดำความร' �แจ�งแทง

Page 134: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ต้ลอิดำต้ามความเป็�นจร�งในแก"นแท�ขอิงช$ว�ต้ ร' �เท"าท�นต้"อิความเป็�นไป็ในการเก�ดำดำ�บขอิงก�เลสในภาวะป็9จจ(บ�นล�วนไม"เท$�ยงแท� เป็�นท(กข1 ทนอิย'"ไม"ไดำ� ไม"ม$แก"นสารอิ�ต้ราต้�วต้นให้�ห้ลงให้ลย4ดำม��นถื�อิม��น เป็�นการก�าจ�ดำต้�นเห้ต้(แห้"งท(กข1ท$�ท�าให้�จ�ต้ใจเศัร�าโศักข("นม�วเร"าร�อินอิย"างเดำ:ดำขาดำ แล�วต้�/งจ�ต้ม("งห้มายส'"ช$ว�ต้อิ�นบร�ส(ทธ�Eในแดำนน�พพาน

ห้น�า 236

ดำ�าเน�นเร��อิงต้ามห้ล�กว�ป็9สสนา

เม��อิท"านฝึ8กต้"อิเน��อิงมา 4 บทแล�ว เป็�นการฝึ8กสมาธ�จนไดำฌาน ย"อิมสามารถืควบค(มจ�ต้ให้�แน"วแน"สร�างสต้�ป็9ญญาอิ�นห้ล�กแห้ลมสอิดำส"อิงแสวงห้าทางดำ�บท(กข1ท$�น�าไป็ส'"การป็ฏิ�บ�ต้�ต้นให้�ห้ล(ดำพ�นจากว�ฏิฏิะสงสาร ม("งส'"แดำนน�พพาน โดำยศั4กษาป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามห้ล�กว�ป็9สสนาง"ายๆท$�เป็�นไป็ต้ามห้ล�กธรรมชาต้�

เร��มแรกแนะน�าให้�ร' �จ�ก ร'ป็ เวทนา ส�ญญา ส�งขาร ว�ญญาณี ท$�รวมแล�วม$เพ$ยงร'ป็ก�บนามเท"าน�/น

เม��อิเข�าส'" บทป็ลงอิส(ภะ ดำ�วยการ ถือิดำจ�ต้ ก:จะพบว"าว�ญญาณีม$จร�ง โลกห้น�าม$จร�ง กฏิแห้"งกรรมม$จร�ง เม��อิป็ลงอิส(ภะแล�ว จะไดำ�พ�จารณีาเห้:นว"าร'ป็ก�บนามล�วนอิย'"ในสภาพสาม�ญล�กษณีะค�อิ อิน�จจ�ง ท(กข�ง อิน�ต้ต้า ไม"เท$�ยง ทนอิย'"ไม"ไดำ� ไม"เป็�นอิ�ต้ราต้�วต้นท$�จะให้�ย4ดำม��นถื�อิม��น เป็�นการต้�ดำต้�นเห้ต้(แห้"ง อิว�ชชา ต้�ณีห้า อิ(ป็าทาน

ห้น�า 237

เม��อิต้�ดำก�เลส 3 กอิงน$/ไดำ�แล�วจ�ต้ก:จะพ�น โลกธรรม 8 ท$�เป็�นโลก$ยว�ส�ย ดำ�าเน�นช$ว�ต้อิย"างป็ระเสร�ฐ ม$จ�ต้ใจท$�สงบส(ข บร�ส(ทธ�Eม("งส'"แดำนน�พพานดำ�วยการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามห้ล�ก อิร�ยส�จ 4

บทส"งท�าย ส�งโยชน1 10 ก�เลสท$�ดำ4งเห้น$�ยวร�อิยร�ดำให้�ต้กอิย'"ในว�ฏิฏิะ เพ��อิเป็�นต้ารางเป็ร$ยบเท$ยบก�บภาวะการป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ท$�ไดำ�ลดำละก�เลสแล�ว

ห้น�า 238

Page 135: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ส�งขารห้ว�วผู้'�ว"า ต้นทรนง

ทร�พย1ย"อิมห้ว�วคนจง ว"าเจ�า

ห้ญ�งห้ว�วแก"ชายป็ลง ชมล'ก

ม�จจ(ราชห้ว�วผู้'�เถื�า บ"ร' �ว�นต้าย

(สมเดำ:จกรมพระยาเดำชาดำ�ศัร)

จากป็ระช(มโคลงโลกน�ต้�

ห้น�า 241

ท(กว�นน$/ท"านท$�ว"า จ�ต้ใจท"านคงว( "นวายอิย'"เพราะว"า ท"านย�งคงอิย'"ในสภาพย4ดำต้น ห้ลงต้น จ�ต้จ4งอิย'"ก�บต้น โดำยไม"สามารถืยกจ�ต้ให้�พ�นจากก�เลสภ�ยในกายไดำ�

ดำ�วยเห้ต้(น$/แล�ว

จ4งให้�ศั4กษาบทน$/เพ��อิให้�มอิงเห้:นว"าร"างท$�เราย4ดำน$/ก:ไม"สวย ไม"งาม ไม"น"าร�กใคร"

ต้�/งแต้"เช�าจรดำเย:น เราก:ค�อิ ซ่ากศัพเดำ�นไดำ� ท$�ต้กอิย'"ภายใต้�การครอิบง�าขอิงอิ�ทธ�พลแห้"งความน4กค�ดำ โลภ โกรธ ห้ลง ท$�ผู้(ดำข4/นและดำ�บลงสล�บก�นอิย'"ต้ลอิดำเวลาไม"ม$แก"นสารสาระแน"นอิน ก�เลสเห้ล"าน$/จ4งเบ$ยดำบ�งธาต้(แท�แห้"งป็9ญญา มอิงไม"เห้:นส�จจะว"า เห้ต้(ใดำเราจ4งต้�อิงมาเก�ดำและควรเต้ร$ยมต้�วว"าจะต้ายเม��อิใดำ ต้ายแล�วไป็ไห้น ดำ�วยเห้ต้(ป็ระการน$/ จ4งจ�าเป็�นต้�อิงบ�าเพ:ญฝึ8กจ�ต้ให้�เก�ดำสมาธ�เป็�นป็9ญญา พ�จารณีาเห้ต้(และป็9จจ�ยการเก�ดำดำ�บขอิงก�เลส

ห้น�า 242

ซ่4�งก�เลสเป็ร$ยบดำ�งพาย(ฝึ(Aนท$�พ�ดำพาเอิาฝึ(Aนผู้งข4/นป็กคล(มจ�ต้อิย'"ต้ลอิดำเวลาเม��อิใดำท$�จ�ต้เราสงบข"มก�เลสไว�ไดำ�ช� �วขณีะห้น4�งเห้ม�อินพาย(ฝึ(Aนน�/นเง$ยบสงบ

Page 136: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ลงท�นใดำ จ�ต้ท$�เห้ม�อินต้ะเก$ยงก:พ�นจากการป็กคล(มขอิงฝึ(Aนผู้ง ย"อิมเป็ล"งแสงเจ�ดำจ�า ส"อิงท��วพ�/นป็ฐพ$แห้"งความ น4กค�ดำ เก�ดำป็9ญญามอิงเห้:นส�จจะแห้"งความจร�งว"า ท(กอิย"างท$�เก�ดำน�/นเป็�นท(กข1ท�/งส�/น เป็�นห้ล�กแห้"งการพ�จารณีาพระไต้รล�กษณี1 ค�อิ อิน�จจ�งความไม"เท$�ยงแท� ท(กข�งการทนอิย'"ไม"ไดำ� อิน�ต้ต้าเป็�นขอิงไม"ใช"ต้�วไม"ใช"ต้น

ต้�วเราน$/ห้นอิ ท(กว�นน$/ท$�เราห้ลงย4ดำต้�วเอิงว"าร'ป็ห้ล"อิห้ร�อิว"าสวยงาม ซ่4�งความจร�งม�นเป็�นเพ$ยงเร�อินส�งขารท$�จ�ต้ว�ญญาณีอิาศั�ยส�งสถื�ต้อิย'"เพ��อิใช�กรรม เม��อิต้ายลงห้ร�อิผู้ล�กร"างกายเอิาข�างในอิอิกข�างนอิก จะไดำ�เห้:นว"าเป็�นขอิงไม"สวยไม"งามเป็�นป็ฏิ�ก'ลท$�น"าเกล$ยดำ โสโครก สกป็รก

กายขอิงเราน$/ ก:ค�อิการรวมต้�วขอิงธาต้(ท�/ง 4 ค�อิ ดำ�น น�/า ลม ไฟั ก"อิต้�วเป็�นก�อินธาต้(ก�อินห้น4�งเท"าน�/น ถื�าต้ายลง ธาต้(ท$�รวมต้�วอิย'"ก:จะแต้กดำ�บ กายเน�/อิก:จะสลาย

ห้น�า 243

ไป็ต้ามธรรมชาต้� ค�นส'"สภาพเดำ�มอิ$กคร�/ง ค�อิ เป็�น ดำ�น น�/า ลม ไฟั ห้าใช"ต้�วต้นเราเขาไม"

“ ข4/นช��อิว"าเก�ดำแล�วเป็�นท(กข1ท�/งส�/นการเก�ดำน�/นเป็�นการเร��มต้�นขอิงการสลาย ”

มน(ษย1ขณีะท$�ย�งอิย'"ในครรภ1มารดำา ก"อิน คลอิดำอิอิกมาก:ต้�อิงน��งทนท(กข1ทรมานอิย'"นานถื4ง 9-10 เดำ�อิน

พอิคลอิดำเก�ดำอิอิกมาก:เป็�นท(กข1อิ$ก ค�อิ ต้�อิงร�บภ�ยธรรมชาต้�ต้� /งแต้"ห้นาว ร�อิน ความห้�ว ความกระห้าย โรคภ�ยไข�เจ:บ

พอิโต้ข4/นร' �ความก:เร��มท(กข1อิ$ก เพราะถื'กเห้ล"าก�เลสโลภ โกรธ ห้ลง ร(มท�าร�ายป็Gายส$เบ$ยดำเบ$ยน ต้อินน$/มน(ษย1ก:ป็Aวยเจ:บท�/งกายและใจไป็ต้ามป็กต้� ร"างกายก:ต้�อิงเส��อิม โทรมคลายจากสภาพเดำ�มภายใต้�กฎแห้"ง

ห้น�า 244

Page 137: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ธรรมชาต้�ท$�ท(กอิย"างเร��มเก�ดำก:เร��มสลาย ไป็ในต้�วซ่4�งเป็�นขอิงไม"เท$�ยงแท� เป็ล$�ยนแป็ลงอิย'"เสมอิ แต้"เม��อิโรคภ�ยไข�เจ:บท�/งกายและใจเสร�มท�บร"างกายเข�า ย��งท�าให้�ร"างกายเส��อิมโทรมรวดำเร:วย��งๆข4/นเป็�นล�าดำ�บ

ความแก"ขอิงท"านเร��มป็รากฏิช�ดำ ค�อิ ต้าฟัาง ฟั9นห้ล(ดำ ผู้มห้งอิก ห้น�งเห้$�ยวย"น ต้�วงอิ

ร"างกายเราน$/เต้:มไป็ดำ�วยโรค ห้ม�กห้มมเต้:มไป็ดำ�วยส��งป็ฏิ�ก'ลโสโครกเน"าเห้ม:นมากไป็ดำ�วยข$/ท� /งห้ลายต้�/งแต้" ข$/ห้�ว ข$/ห้' ข$/ต้า ข$/ฟั9น ข$/ม'ก ข$/เล:บ ข$/ในท�อิง ม'ต้ร ค'ถื และข$/ไคล ส��งเห้ล"าน$/ล�วนแต้"เป็�นส��งท$�เน"าเป็H� อิยผู้(พ�งมาต้ลอิดำช��วช$ว�ต้ขอิงท"าน เป็�นความไม"เท$�ยงแท�ขอิงร"างกายท$�ป็รากฏิในขณีะท$�ย�งม$ช$ว�ต้อิย'"เป็�นการให้�เข�าใจถื4งความไม"คงทนถืาวร เป็�นเห้ต้(ท$�จะน�ามาดำ�บต้�ณีห้า

ในภาวะท$�ท"านเร��มแก"น$/ ถื�าท"านไม"เร��มร�กษาร"างกายดำ�วยส(ขอินาม�ย และร�กษาใจดำ�วยยาธรรมะแล�ว ท"านก:จะต้�อิงต้ายเร:วก"อินท$�จะส�/นอิาย(ข�ย อิย"างแน"นอิน เห้:นไดำ�จากคนบางคนท$�เพร$ยบพร�อิมดำ�วยป็9จจ�ย 4 แล�วย�งท(กข1ใจ อิย'"ไม"เป็�นส(ข ก:เห้ม�อินต้ายท�/งเป็�น

ห้น�า 245

ท"านต้�อิงเข�าใจว"า ช$ว�ต้เป็�นขอิงส�/น “ ”

โดำยอิย"าป็ระมาททะนงต้น น4กว"าย�งม$ช$ว�ต้อิ$กยาว รอิให้�ต้�วแก"แล�วค"อิยเข�าห้าธรรมะ

แล�วท"านเคยค�ดำบ�างไห้มว"า ขณีะน$/ห้ร�อิอิ$กส�กคร' "ท"านอิาจจะต้ายไดำ�ท�นท$ โดำยท$�ท"านไม"เคยค�ดำอิยากจะต้ายเดำ$Jยวน$/

เม��อิท"านต้ายไป็ ส�งขารย"อิมแต้กสลายไป็ต้ามบทป็ลงอิส(ภะ เป็�นช"วงเวลาท$�ต้�อิงพล�ดำพรากจากล'กจากสาม$ภร�ยา ญาต้�พ$�น�อิงและทร�พย1สมบ�ต้�ไป็

มน(ษย1ท(กคนเม��อิม$เก�ดำ ก:ต้�อิงป็ระสบก�บความแก" ความเจ:บ ความท(กข1กาย ท(กข1ใจ ความดำ$ใจ แล�วก:ต้�อิงเศัร�าโศัก ล�าบาก ร�าพ�น คร��าครวญเส$ยใจและถื4งแก"ความต้าย เป็�นการจบส�/นในท$�ส(ดำ

Page 138: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 246

ดำ�งน�/น ท"านไม"ควรห้ลง ไม"ควรต้�ดำ ในความศั�ว�ไลซ่1ขอิงโลก ซ่4�งเป็�นก�เลสนอิกกาย และไม"ควรห้ลงระเร�งก�าเร�บเส�บสานต้ามก�เลสภายในค�อิ โลภ โกรธ ห้ลง เม��อิท"านร' �แจ�งเห้:นจร�งแล�ว ควรท$�จะเสาะแสวงห้าช"อิงทางให้�พ�นโลก เป็�นการป็ลดำเป็ล�/อิงท(กข1ให้�พ�นจากว�ฏิฏิะ ค�อิ ต้��นต้ามท�นและอิย'"เห้น�อิอิารมณี1ก�เลส โลภ โกรธ ห้ลง

เม��อิน�/น

ท(�นัย(อมย�นัอย:(ตรงสื�ยกล�งเด็�นัไปสื:(นั�พพ�นัได็4แนั(นัอนั

ห้น�า 247

พ�จารณีากายในกาย

กายในกายในท$�น$/

ห้มายถื4งกายท�พย1จ�ต้ว�ญญาณี

กายท�พย1น$/ แยกอิอิกจากกายเน�/อิดำ�วยว�ธ$ถือิดำจ�ต้ซ่4�งเสนอิให้�ฝึ8กในภาคผู้ลพลอิยไดำ�จากการฝึ8กสมาธ�

กายท�พย1เม��อิถือิดำจากกายเน�/อิแล�ว จะม$ห้น�าต้าร'ป็ร"างเห้ม�อินกายเน�/อิ

เม��อิถือิดำจ�ต้ไดำ�แล�ว เราก:บ�งค�บให้�มาน��งห้�นห้น�าเข�าห้ากายเน�/อิ และให้�กายท�พย1น�/นเป็�นร"างท$�ผู้(พ�งเน"าเป็H� อิย เป็�นภาพให้�กายเน�/อิพ�จารณีาป็ลงอิส(ภะ เห้:นความไม"สวยงามขอิงร"างกาย เม��อิพ�จารณีาจนถื4งวาระส(ดำท�ายแล�ว เราก:สามารถืถือิดำกายท�พย1อิอิกมาให้ม"อิ$กคร�/งแล�วคร�/งเล"าให้�ป็ลงอิส(ภะไดำ� เป็�นการพ�จารณีากายในกาย จ�ต้ในจ�ต้ ว�ญญาณีในว�ญญาณี เป็�นการซ่�กฟัอิกล�างก�เลสอิ�นละเอิ$ยดำท�/งป็วง ซ่4�งเป็�นอิน(ส�ยท$�ย4ดำต้�ดำอิย'"ก�บว�ญญาณีในว�ญญาณี ซ่�กฟัอิกล�างจนจ�ต้ใจสะอิาดำ สดำใส

Page 139: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 248

ผู้"อิงแผู้�ว บร�ส(ทธ�Eเห้ล�อิแต้"ดำวงจ�ต้ท$�ร' �แจ�งโลก ค�อิเป็�นผู้'�ร' � ผู้'�ต้��นอิย'"เห้น�อิก�เลสท�/งป็วง เพราะไม"ห้ลงย4ดำอิะไรอิ$ก

ความร' �ส4กขอิงกายเน�/อิระห้ว"างป็ลงอิส(ภะ

ความร' �ส4กขณีะน�/น กายท�พย1จ�ต้ว�ญญาณีท$�ถือิดำอิอิกมาน�/นเห้ม�อินกล�อิงโทรท�ศัน1วงจรป็Iดำ ท�าห้น�าท$�สอิดำส"อิงและเป็�นต้�วกระท�าการ แล�วจ4งส"งเห้ต้(การณี1เห้ล"าน�/นมาต้ามสายแก�วท�พย1ท$�เป็�นความร' �ส4กต้�ดำต้"อิก�บกายเน�/อิ ซ่4�งกายเน�/อิท�าห้น�าท$�เห้ม�อินจอิโทรท�ศัน1พร�อิมเป็�นเคร��อิงบ�นท4กเส$ยงและภาพให้�อิย'"ในความทรงจ�า

กายท�พย1ม$ความร' �ส4กเจ:บ กายเน�/อิก:เจ:บต้ามไป็ดำ�วย แต้"เป็�นความร' �ส4กเท"าน�/นไม"ไดำ�เจ:บท$�เน�/อิห้น�ง และความร' �ส4กน�/นจะฝึ9งต้�ดำอิย'"ในส"วนล4กขอิงจ�ต้ใจ

ดำ�งน�/น การป็ลงอิส(ภะน$/ กายเน�/อิจ4งเก:บข�อิม'ลความร' �ส4กเห้ล"าน$/ไป็ฟัอิกล�างจ�ต้ใจซ่4�งเป็�นภาวะความจร�งท$�เก�ดำข4/นเป็�นภาพยนต้ร1ให้�พ�จารณีาเห้ม�อินดำ�าเน�นเป็�นไป็ต้ามบทป็ลงอิส(ภะ ไม"ใช"ภาพเก�ดำแบบจ�นต้นาการ (ซ่4�งคนท$�ย�งไม"ไดำ�ฝึ8กถือิดำจ�ต้จ4งจ�าเป็�นจ�นต้นาการต้ามความร' �ส4กท$�จะสร�างข4/นในจ�ต้ใจความน4กค�ดำ)

ห้น�า 249

ส��งท$�ต้�อิงเต้ร$ยมต้�วเพ��อิให้�ซ่าบซ่4/งเห้:นภาพให้�ช�ดำเจนในการป็ลงอิส(ภะ

(ส�าห้ร�บท"านท$�ย�งถือิดำจ�ต้ไม"ไดำ�)

ก. ภ�พ เพ��อิสน�บสน(นให้�เก�ดำความทรงจ�าในการจ�นต้นาการ

1.แม�ว"าจ�ต้ท"านรวมเป็�นห้น4�ง จากการฝึ8กผู้"านบทเร$ยนมา 4 บทแล�ว ถื�าย�งไม"สามารถืน4กสร�างภาพเห้:นต้�วเราก�าล�งน��งสมาธ�อิย'"ต้รงข�ามก�บเรา ให้�ซ่�/อิกระจกบานให้ญ"มาต้�/งไว�ต้รงข�ามต้�วท"าน ส"อิงดำ'ห้น�าต้าร'ป็ร"างต้�วเอิงห้ลายๆคร�/ง จนห้ล�บต้าสามารถืเห้:นภาพต้�วเอิงเก�ดำข4/นในภาพแห้"งความทรงจ�า

Page 140: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

2. จ�ดำห้าร'ป็เก$�ยวก�บโครงสร�างขอิงร"างกายมาดำ'ให้�ร' �ต้�าแห้น"งขอิงอิว�ยวะส"วนต้"างๆ

3. จ�ดำห้าร'ป็โครงกระดำ'กมาเพ��อิเน�นให้�เห้:นกระดำ'ก

ห้น�า 250

ข.สื�มผ�สืร:ปร(�ง เพ��อิสน�บสน(นให้�เห้:นจร�งเห้:นจ�ง

1. ใครท$�ย�งไม"เคยเห้:นอิว�ยวะภายใน ให้�ไป็ดำ'เคร��อิงในห้ม'ท$�ต้ลาดำรวมท�/งสมอิงดำ�วย แล�วลอิงจ�บดำ'ซ่�ว"าน��มห้ร�อิแข:ง

2. ใครท$�ไม"เคยเห้:นกล�ามเน�/อิให้�ไป็ดำ'เน�/อิห้ม'ไดำ�

3. ใครท$�ไม"เคยส�มผู้�สร'ป็เน�/อิห้น�งม�งสาต้อินเน"าเป็H� อิยให้�ซ่�/อิเน�/อิห้ม'สามช�/นมาคร4�งก�โลกร�ม (ห้ร�อิรวมท�/งอิว�ยวะภายในท�/งช(ดำ มาห้�อิยให้�ต้"อิก�นต้ามโครงสร�างเดำ�ม) แขวนเอิาไว�แล�วให้�ค"อิยๆเน"าเป็H� อิย ส�งเกต้เห้:นส$ส�นการเป็ล$�ยนแป็ลงผู้(พ�งเน"าเป็H� อิย

4. ใครท$�ไม"เคยเห้:นโครงกระดำ'กคน ให้�ไป็ขอิจ�บดำ'ท$�โรงพยาบาล

5. ถื�าเป็�นไป็ไดำ� ควรจะจ�ดำเป็�นห้�อิงป็ลงอิส(ภะเต้:มไป็ดำ�วยเคร��อิงเต้�อินใจเห้ล"าน$/ ม�ฉะน�/นแล�ว ถื�ากล��นไป็รบกวนชาวบ�าน คงจะต้�อิงถื'กต้"อิว"าอิย"างแน"นอิน

ห้น�า 251

คำ. กล�"นั เพ��อิสน�บสน(นให้�ส�มผู้�สก�บกล��นให้�เห้:นจร�งเห้:นจ�ง

1.กล��นเห้ม:นเน"าขอิงซ่ากศัพ พ�ส'จน1ไดำ�ต้อินท$�เห้:นห้มาเน"าเละข�างถืนน ม$แมลงว�นต้อิมเป็�นฝึ'ง ม$อิ$กาคอิยจ�กเศัษเน�/อิ ห้ร�อิเน�/อิท$�เราซ่�/อิมาเก:บจนเน"า (ต้ามข�อิ ข. ต้อิน 3)

2. กล��นเล�อิดำ ค�ดำว"าท(กท"านคงจะเคยเล�อิดำอิอิกจ�ากล��นคาวไดำ�

Page 141: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

3. เร��อิงกล��นน$/ม$ส"วนเต้�อินสต้�ให้�ท"านต้�/งสต้�ป็ลงให้�ต้กไดำ�เพราะกล��นเห้ม:นท�/งป็วง ป็ระสาทคนไวต้"อิการร�บร' �มากแต้"ง"ายต้"อิการล�มกล��น ท"านจะต้�อิงฝึ8กจนห้ล�บต้าจ�ากล��นไดำ� และเม��อิป็ลงจนเห้:นความไม"จ$ร�งย��งย�นขอิงกายเน�/อิท$�ก�าล�งเน"าเป็H� อิย กล��นเห้ม:นเน"าท�/งป็วงก�าล�งค(กร( "นเต้:มท$�แล�ว ท"านจะต้�อิงเฉยเมยต้"อิกล��นและภาพไดำ� โดำยไม"ม$อิาการเคล��อินเห้$ยนอิาเจ$ยน แม�ล�มต้ามอิงเห้:นภาพและไดำ�กล��นเน"าท�/งป็วงก:ต้�อิงฝึ8กจนเดำ�นผู้"านไดำ�อิย"างป็รกต้�

ห้น�า 252

ห้มายเห้ต้(

ระห้ว"างฝึ8กน$/ ให้�ท�าจ�ต้ใจสบายๆไป็เร��อิยๆต้ามสายกลาง โดำยต้"อิไป็น$/ให้�จ�าไว�ว"าจะเป็�นการใช�ความน4กค�ดำจ�นต้นาการภายในให้�เห้:นจร�งเห้:นจ�งเห้ม�อินห้น4�งเก�ดำก�บต้�วเราเอิงท$�ก�าล�งละลายท�/งร'ป็และนาม ระห้ว"างน$/กายเน�/อิจะต้�อิงอิย'"ในสภาพป็กต้� ไม"ม$การเคล��อินไห้วท(กส"วน ไม"ม$อิาการเกร:งและบ$บป็ระสาทส"วนใดำๆท�/งส�/น

บทพ�จ�รณ�ปลงอสื�ภะ ห้น�า 255

ต้"อิไป็น$/เราก�าล�งจะมาพ�จารณีาร"างกายขอิงเราว"าการท$�ว"าไม"เท$�ยงน�/นเป็�นอิย"างไร เพ��อิเป็�นเคร��อิงเต้�อินสต้�เราให้�ต้��นต้�วร$บสร�างแต้"ความดำ$ ป็ลดำเป็ล�/อิงจากการห้ลอิกลวงขอิงส�งขารท$�ย4ดำว"าเป็�นต้�วต้น ส�าห้ร�บคนท$�ไม"ไดำ�ฝึ8กถือิดำจ�ต้มา ก:จ�นต้นาการให้�ภาพค"อิยๆเก�ดำท$�ละช(ดำ

ส�าห้ร�บท"านท$�ถือิดำจ�ต้ไดำ�แล�ว ก:ส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำไป็ท$�กายท�พย1ให้�เป็�นไป็ต้ามบทน$/ โดำยน4กเห้:นภาพร"างกายเรายกน�/วท$�ม$เล:บน�/นกร$ดำไป็ท$�ห้ลอิดำเล�อิดำต้รงข�อิม�อิท�/งสอิงข�าง ท�นใดำน�/นกายเน�/อิเราร' �ส4กม$อิาการเจ:บแสบป็วดำเป็�นระยะ ท$�ข�อิม�อิท�/งสอิงข�างท�นท$ เร��มเห้:นเล�อิดำพ( "งไห้ลอิอิกมาเป็�นทางเป็ล�/อินเส�/อิและกางเกงให้�แดำงไป็เป็�นห้ย"อิมๆและจ(ดำๆส$แดำงขอิงเล�อิดำมอิงเห้:นแล�วน"าห้วาดำกล�ว เพราะม�นเป็�นส��งท$�น"าบาดำใจ กล��นคาวเร��มโชยเข�าจม'ก ม�นค�อิกล��นเต้�อินใจ

Page 142: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 256

เราว"าน��นละเล�อิดำเราก�าล�งไห้ลอิอิกจากข�อิม�อิ จากการท$�ไห้ลพ( "งค"อิยๆลดำลงมาเห้ล�อิเป็�นห้ยดำๆและเล�อิดำช�กจะไม"แดำงสดำแต้"ม�นก�าล�งไห้ลอิอิกมาเจ�อิจางมากข4/นจากแดำงชมภ'ท$�ป็นดำ�วยน�/าเห้ล�อิงจนม�นค"อิยๆขาวลงเห้ล�อิแต้"น�/าเห้ล�อิงท$�ห้ยดำลงท$�ละห้ยดำ เม��อิเล�อิดำไห้ลอิอิกจากร"างกายมากข4/น กายเน�/อิท$�เคยม$ส$เล�อิดำเห้ล�อิงแดำงผู้�วพรรณีสดำใสน�/น บ�ดำน$/ค"อิยๆซ่$ดำขาวเผู้�อิดำลงจนเห้:นว"ามอิงไป็ท$�ใบห้น�าก:ขาวซ่$ดำส�กคร' "ห้น4�ง ท$�เล�อิดำอิอิกห้มดำเห้ล�อิแต้"น�/าเห้ล�อิงท$�ไห้ลซ่4มอิอิกจากร"างกายน�/น สายใยขอิงจ�ต้ว�ญญาณีก�บกายเน�/อิก�าล�งจะขาดำอิอิกจากก�น ขณีะเดำ$ยวก�นลมห้ายใจซ่4�งเป็�นธาต้(ลมขอิงกายเน�/อิน�/นก�าล�งเบาลงๆ คร' "ห้น4�งต้"อิมาจากการท$�เล�อิดำไม"ม$ห้ล"อิเล$/ยงกายเน�/อิ จ4งท�าให้�กายเน�/อิห้มดำลมห้ายใจในบ�ดำน�/น จ�ต้ว�ญญาณีไดำ�แยกขาดำอิอิกจากกายเน�/อิ

ห้น�า 257

อิาการต้อินน$/ ขอิให้�มอิงเห้:นและร' �ส4กว"า ลมห้ายใจเราน�/นไป็เก�ดำรวมอิย'"ก�บจ�ต้ว�ญญาณี และจ�อิงมอิงดำ'มาท$�กายเน�/อิพบว"ากายเน�/อิน�/นก�าล�งเข$ยวเข�มข4/นท(กขณีะ และเล�อิดำท$�ไห้ลกอิงเลอิะรอิบๆ ต้�วน�/นจากส$แดำงสดำไดำ�กลายเป็�นส$เล�อิดำห้ม'เข�ม จนส"วนใดำท$�ไห้ลอิอิกมาก"อินก:แดำงเข�มจนดำ�า เม��อิป็นก�บน�/าเห้ล�อิงท$�ซ่4มอิอิกมาคละก�น จ4งเก�ดำกล��นคาวคล(�งไป็ท��วรอิบๆต้�ว ระห้ว"างท$�กายเน�/อิก�าล�งจะห้มดำลมห้ายใจน�/น ธาต้(ไฟัเร��มรวมต้�วไม"ต้�ดำ และแต้กกระจายอิอิก จ4งไม"สามารถืควบค(มป็ระสาทต้"างๆไดำ� อิ�นเก�ดำผู้ลท�าให้�ทวารเป็Iดำ ป็9สสาวะไห้ลซ่4มอิอิกมาอิย'"อิย"างไม"ห้ย(ดำ อิ(จจาระก:ไห้ลอิอิกมากอิงรวมก�น กล��นเห้ม:นแอิมโมเน$ยขอิงป็9สสาวะ อิ(จจาระท$�เละๆเห้ล�อิงๆดำ�าๆน�/นก:แสนจะเห้ม:นย��งกว"าอิ(จจาระในว�นป็กต้� ท$�เคยถื"ายอิย'"เป็�นป็ระจ�า

ห้น�า 258

กายเน�/อิไดำ�ทร(ดำโทรมลงต้ามล�าดำ�บ สามว�นผู้"านไป็ กายเน�/อิเร��มอิ4ดำบวมพอิงข4/นกว"าเดำ�มช�กจ�าห้น�าต้�วเอิงไม"ไดำ�

Page 143: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เจ:ดำว�นผู้"านไป็ กายเน�/อิย��งบวมฉ(มากข4/นจนจ�าห้น�าต้�วเอิงไม"ไดำ� ใบห้น�าท$�เคยห้ล"อิเห้ล"า ท$�เคยสวยงามต้�ดำต้าต้�ดำใจชาวบ�าน บ�ดำน$/ บวมอิย"างก�บล'กแต้งโม ต้าท$�ย4ดำว"าห้วานห้ยาดำเย�/มก:บวมโป็Aงน'นข4/นมา ถืลนเก�อิบจะห้ล(ดำอิอิกจากเบ�าต้า ล�/นท$�เคยพ'ดำสารพ�ดำสารพ�นเล"าก:บวมให้ญ"ค�บจ(กอิย'"ในป็าก แลบป็ลายล�/นย�ดำอิอิกมานอิกฟั9นเล:กน�อิย ผู้�วท$�เคยสวยเร$ยบน�/น บ�ดำน$/พอิงต้4งจนใส และเข$ยวแดำงดำ�าเป็�นจ�/าๆกล��นเห้ม:นเน"าเร��มกระจายอิอิก บางท$�ก:ร' �ส4กเห้ม:นสางๆโชยเป็�นระยะๆบ�ดำน$/ร "างกายท$�เคยม$ทรวดำทรงกระท�ดำร�ดำห้("นงาม ก:ไม"น"าร�กแล�วเพราะร"างกายอิย'"ในสภาพเห้ม�อินฟั9กต้�มท$�พอิงโต้ เน�/อิฉ(ๆ ส�บห้�าว�นผู้"านไป็ ผู้�วห้น�งท$�เต้"งต้4งน�/น เร��มป็ร�อิอิกเป็�นทาง น�/าเห้ล�อิงเร��มเก�ดำท��วท(กแห้"งท$�กายเน�/อิแต้กอิอิก ความเห้ม:นขอิงกายเน�/อิแผู้"กระจาย

ห้น�า 259

ไป็ไกลจนแมลงว�น แมลงห้ว$�ต้"างมาต้อิมมากข4/นๆบ�นก�นว"อินเส$ยงห้4�งๆดำ�งรอิบกายเน�/อิ ต้"างก:เข�าต้อิมท$�รอิยแผู้ลเน"า ช"วยก�นชอินไชดำ'ดำก�นน�/าเห้ล�อิงน�/าห้นอิงและช"วยก�นไข" ใส"กายเน�/อิเป็�นขอิงแถืมนอิกรายการก�น เจ:ดำว�นผู้"านไป็ ห้นอินต้�วส$ขาวๆเล:กๆโต้ไม"เก�นเมล:ดำข�าวสารเร��มเก�ดำเป็�นจ�านวนห้ม��นๆแสนๆต้�วเกาะท��วท(กต้ารางน�/วขอิงกายเน�/อิ ร(มชอินไชดำ'ดำน�/าเห้ล�อิงก�นเน�/อิเน"าเป็�นการให้ญ" ดำ�วยเห้ต้(ท$�ห้นอินมากและก�นเร:ว จ4งเก�ดำเส$ยงจากการก�น ย(บย�บๆคลานเข�าอิอิกต้าห้'จม'กป็าก และทวารห้น�ก ทวารเบา ห้น�าท�อิงท$�บอิบบางน�/น การบวมมากจนเน"าเป็H� อิยและห้นอินไช ลมในท�อิงในไส�ไดำ�เบ"งจนผู้�วห้น�าท�อิงไดำ�ระเบ�ดำแต้กอิอิกดำ�งป็ร( Nฟั ป็อิดำ ต้�บ ไต้ ห้�วใจ ม�ามพ�งผู้�ดำ ม�นข�นเป็ลวม�น ม�นไขข�อิ และล�าไส�เป็�นขดำๆท$�เน"าไห้ลอิอิกมา ป็นก�บอิาห้ารเก"า อิาห้ารให้ม"ท$�เป็�นป็ฏิ�ก'ล กล��นเห้ม:นซ่ากศัพย��งคล(�งก�นให้ญ" น�/าต้า น�/าม'ก น�/าลาย เสลดำ น�/ากาม อิ(จจาระป็9สสาวะ น�/าเห้ง��อิ น�/าเห้ล�อิง น�/าเล�อิดำ ห้นอิง

ห้น�า 260

รอิบๆต้�วผู้สมก�นเป็�นธาต้(น�/าท$�เม�อิกๆ ยางๆแมลงว�น แมลงห้ว$� ต้"างบ�นว"อินร"อินลงร(มก�นกอิงน�/าเน"ามากข4/นท�นต้าเห้:น ข(มขนท$�เน"าเละน�/น ท�าให้�ผู้มและเส�นขนท��วกายก:ห้ล(ดำร"วงลงมาห้มดำ

Page 144: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ต้อินน$/ท"านจงรวมจ�ต้ท$�ม$ลมห้ายใจน�/นทบทวนไต้ร"ต้รอิง พ�จารณีากายเน�/อิท�/งร"างอิ$กคร�/ง ร"างกายเราท$�เคยย4ดำห้วงมากน�/น บ�ดำน$/ม�นเป็ล$�ยนไป็มากดำ'ต้� /งแต้"ข�างบนลงมา ศั$รษะท$�เคยผู้มดำกก:เป็�นห้�วล�านห้มดำ และห้น�งห้�วท$�เน"าเละๆม$ท�/งน�/าเห้ล�อิงและน�/าห้นอิง ห้นอินชอินไชเข�าอิอิก ใบห้น�าน�/นเล"า ต้าก:ถืลนเละจวนจะห้ล(ดำอิอิกจากเบ�าต้า จม'กก:บ$/บ(บลงไป็ ซ่�/าย�งแห้ว"งๆ ไม"เป็�นจม'ก ร�มฝึ<ป็ากก:เละๆแห้ว"งๆไม"เป็�นป็าก แก�มก:เน"าย(บลงไป็และแห้ว"งห้ายไป็เป็�นร'ๆ ล�/นห้ร�อิก:เละๆอิ(ดำอิย'"ในป็าก ล�าต้�วท�/งห้มดำห้ร�อิก:เละเห้ลวไป็ห้มดำเห้ม�อินห้("นข$/ผู้4/งท$�ก�าล�งถื'กเป็ลวไฟัลนละลายลงมา เน�/อิห้น�งม�งสาช�กจะเกาะไม"ต้�ดำก�บกระดำ'ก กล��นซ่ากศัพอิ�นเห้ม:นย��งกว"าห้น�า 261

ส��งอิ��นใดำน�/น โชยไป็ท��วสารท�ศั เร$ยกร�อิงให้�เห้ล"าส�ต้ว1ท�/งห้ลายเข�ามาเห้:น ส(น�ขต้ามกล��นมาแทะซ่ากดำ4งไส�ยวงๆยาวเป็�นเมต้รอิอิกไป็ขาดำอิอิกเป็�นท"อินๆต้อินๆ แร�งฝึ'งให้ญ"ลงมาจ�กเน�/อิแย"งก�นก�นฉ$กแห้วะอิอิกลากเอิาต้�บ ไต้ ป็อิดำห้�วใจ อิอิกมาก�นอิย"างเอิร:ดำอิร"อิยมาก ม�นคว�กล'กต้าข�างห้น4�งอิอิกไป็ท�าให้�มอิงเห้:นเบ�าต้าโบMล4กเข�าไป็เป็�นโพลงส$ดำ�า ห้นอินไต้"อิอิกมาจากเบ�าต้าต้�/งห้ลายต้�ว แมลงว�นย�งคงบ�นว"อินรอิบกาย ห้น'ก:ไต้"ข4/นโครงร"างกายเน�/อิไป็ย�งศั$รษะเจาะก�นสมอิงและเศัษเน�/อิท(กส"วนท$�ม�นสนใจเน�/อิห้น�ง เอิ:นค"อิยๆเละมากข4/นห้ล(ดำลงมากอิงก�บพ�/นร"วมดำ�วยผู้ม ขน เล:บ ฟั9น ส"งกล��นเห้ม:นต้ามสภาพความเน"าเป็H� อิยขอิงร"างกาย

เน�/อิห้น�งค"อิยๆละลายลงมาจนห้�วกระโห้ลกไม"ม$เน�/อิห้น�งห้(�มอิย'"อิ$ก มอิงเห้:นเศัษเน�/อิและเศัษเอิ:นเส�นป็ระสาทย�งคงเกาะต้�ดำอิย'"บ�าง ท$�ไม"ม$ส"วนเห้ม�อินห้น�าต้�วเอิงเลย เบ�าต้าก:ไม"ม$ต้า ม�นเป็�นเพ$ยงร'กลมๆท$�ล4กเข�าไป็ จม'กก:ไม"ม$ ม�นเห้:นแต้"เพ$ยงร'โพรงสามเห้ล$�ยมเท"าน�/น ห้'ห้ร�อิก:เน"าละลายห้ายไป็ห้มดำแล�ว

ห้น�า 262

แก�มก:ไม"ม$เห้ล�อิ ป็ากก:ไม"ม$ ม�นเห้:นเพ$ยงกระดำ'กกรามท$�ขบค'"ก�บกระดำ'กแก�มท$�ม$ฟั9นผู้(ๆ ขอิงเราเกาะต้�ดำอิย'"เป็�นแถืว ม�นไม"ต้"างอิะไรก�บกระโห้ลกท$�เขาล�างป็Aาช�าเลย ดำ'มาท$�คอิห้ร�อิ คร�/งห้น4�งเคยใส"เคร��อิงเพชรห้ร�อิสร�อิยทอิงค�าห้ร�อิว"าห้�อิยพระเคร��อิงน�/น บ�ดำน$/ไม"ม$เน�/อิเลย เห้:นแต้"เศัษเอิ:นเกาะต้�ดำอิย'"บ�างเท"าน�/น ม�น

Page 145: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เป็�นเพ$ยงกระดำ'กคอิไม"ก$�ข�อิท$�ต้"อิลงมาต้�ดำก�บกระดำ'กไห้ป็ลาร�า และมอิงลงมาอิ$กเห้:นซ่$�โครงเร$ยงล�าดำ�บเป็�นระนาดำท$�ไม"ม$เน�/อิเร$ยงเป็�นค'"ๆลงไป็ก�บกระดำ'กแผู้"นห้ล�ง ท$�ม$กระดำ'กส�นห้ล�งต้"อิลงมาถื4งสะโพก ห้น�าท�อิงห้ร�อิก:ไม"ม$เน�/อิห้"อิห้(�มอิย'"เลย ม�นม$แต้"ความว"างเป็ล"า เห้:นแต้"กระดำ'กส�นห้ล�งเป็�นโครงสร�างขอิงคนน��งข�ดำสมาธ�อิย'" โดำยท(กส"วนไม"ม$เน�/อิเลย แม�แต้"ม�อิและเท�าก:ม$แต้"กระดำ'กท$�เร$ยงต้"อิเป็�นร'ป็เท"าน�/น

ร'ป็โครงกระดำ'กน�/น เม��อิเท$ยบก�บร'ป็คนเราท$�ม$ช$ว�ต้อิย'" จะต้"างก�นคนละโลก

คนม$ช$ว�ต้อิย'" เขาเร$ยกว"าคน ใครๆก:ร�ก เม$ยร�กผู้�ว ผู้�วร�กเม$ย พ"อิแม"ร�กล'ก ล'กร�กพ"อิแม"

ห้น�า 263

ยามต้ายจากไป็ ซ่ากศัพเน"าเป็H� อิยเห้ล�อิแต้"กระดำ'ก คนเป็�นต้"างเร$ยกคนต้ายว"า ซ่ากผู้$ เม$ยร�กก:กล�วผู้�วผู้$ ผู้�วร�กก:กล�วเม$ยผู้$ ล'กร�กก:กล�วพ"อิแม"“ ”

ผู้$ๆ เพราะม�นไม"ม$ความสวยงามขอิงกายเน�/อิให้�ย4ดำห้ลงว"าสวยเลย เราย�งไม"เคยไดำ�ย�นใครๆบอิกว"า ซ่ากผู้$ น�/นน"าร�กส�กคน เคยไดำ�เห้:นไดำ�ย�นคนชม“ ”

คนเป็�นว"า ร'ป็ห้ล"อิ ร'ป็สวย เท"าน�/น

น$�ละห้นอิ อิารมณี1คนท$�เร$ยกว"า อิารมณี1ป็(ถื(ชน ท$�ย4ดำห้ลง อิย'"ก�บ“ ”

ร'ป็ รส กล��น เส$ยง ส�มผู้�ส

ท(กส��งท(กอิย"างในโลกน$/ ล�วนแล�วแต้"ไม"เท$�ยงแท�ท�/งส�/น

ดำอิกไม�ม$ว�นบาน ก:ม$ว�นร"วงโรย ม$เก�ดำก:ม$ดำ�บแต้"การเก�ดำดำ�บน�/น ไม"ไดำ�จ�าก�ดำว�นเวลาให้�แน"ช�ดำเท"าน�/น โครงกระดำ'กขอิงเราท$�น� �งข�ดำอิย'"ในท"าสมาธ�น�/น น��งอิย'"ม�ไดำ�นานน�กก:ค"อิยๆ เส��อิมคลายอิอิกและกระดำ'กส"วนต้"างๆก:ห้ล(ดำกระจ(ยกระจายกอิงลงมาก�บพ�/น ไม"เป็�นร'ป็เป็�นร"างขอิงโครงเดำ�มเลย มอิงไกลๆแลเห้:นน�/าค�างซ่4มอิอิกมา

ห้น�า 264

Page 146: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

จากเบ�าต้า ม�นเห้ม�อินน�/าต้าแห้"งความเศัร�าก�บร"างกายท$�ไดำ�พ�งทลายลงไป็ เส$ยงพาย(ยามค��าค�นพ�ดำส"ายดำ�งห้ว�วๆเห้ม�อินโครงกระดำ'กน�/น ก�าล�งร�อิงไห้�สะอิ�/นอิาล�ยอิาวรณี1ก�บการพ�งสลายขอิงต้�วม�นเอิง ท"ามกลางความม�ดำขอิงยามค��าค�น แห้"งการสลายขอิงโครงกระดำ'กท$�กอิงเร$ยราดำก�บพ�/นท$�ถื'กดำ�นฟัGาอิากาศัก�ดำกร"อินสลายไป็

ค�นน�/นเราจ�าไดำ�

ลมห้ายใจข�าย4ดำเกาะต้�ดำแน"นก�บดำวงจ�ต้ว�ญญาณีพยายามพ�จารณีาเพ"งไป็ท$�โครงกระดำ'กน�/นขณีะห้น4�ง เห้:นดำวงแสงห้��งห้�อิย 2 ดำวง ท$�บ�นค'"วนไป็มารอิบกอิงกระดำ'กเห้ม�อินแววต้าขอิงม�นก�าล�งรบห้ร$�ๆ ค"อิยๆดำ�บและจางห้"างอิอิกไป็เป็�นส�ญญาณีบอิกอิ�าลาว�ญญาณีข�าว"า

“ ถื4งเวลาแล�วท$�ต้�อิงจากช"วงละครช$ว�ต้ต้อินน$/ไป็ก"อิน ”

คร' "ห้น4�งต้"อิมา เส$ยงร�อิงไห้�ขอิงสายฝึนและสายลมไว�อิาล�ยเป็�นการให้ญ" สายฟัGาแลบแป็ลบป็ลาบช��วแวบผู้"านโครงกระดำ'กและ ผู้ม ขน เล:บ ฟั9นท$�เป็�นธาต้(ดำ�นน�/น ม�นก�าล�งถื'กลมฝึนและกาลเวลาละลายม�นให้�ช�าร(ดำทร(ดำโทรม

ห้น�า 265

ย"อิยย�บลงอิย"างรวดำเร:ว กอิงกระดำ'กน�/นก�าล�งดำ�/นรนท$�อิยากจะรวมต้�วมาเป็�นคนให้ม" แต้"ม�นส�/นกาลเวลาแล�ว เพราะม�นเป็�นวาระส(ดำท�ายขอิงกฎแห้"งกรรมค�อิ

ต้ายในภพน$/แห้"งการม$กายเน�/อิ

เส$ยงฟัGาผู้"าลงมา เป็ร$/ยง เป็ร$/ยง เป็ร$/ยง

เส$ยงฟัGาผู้"าดำ�งย��งกว"าเส$ยง ระเบ�ดำป็รมาณี'เป็�นการแจ�งเห้ต้(ว"า ท(กอิย"างห้มดำส�/นเพ$ยงน$/ ส�าห้ร�บฉากมน(ษย1ชาต้�น$/และแล�วท(กอิย"างก:เง$ยบสง�ดำต้ามป็กต้�

อิร(โณีท�ยค"อิยๆสาดำส"อิงมาจากท�ศับ'รพา

Page 147: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ดำวงว�ญญาณีขอิงข�า ท$�ม$ลมห้ายใจเกาะต้�ดำอิย'" ค"อิยๆมอิงดำ'ท$�เดำ�มท$�เป็�นกอิงกระดำ'กขอิงข�ากอิงอิย'"น� /น ท(กอิย"างว"างเป็ล"า ไม"ม$ผู้งกระดำ'กเห้ล�อิอิย'" ท(กอิย"างแป็รสภาพค�นส'"สภาพธาต้(แท�เป็�นดำ�นโดำยธรรมชาต้�ไป็ห้มดำ ไม"ม$แม�แต้"คราบเล�อิดำห้นอิงต้�ดำก�บธรณี$

ห้น�า 266

ข�าเห้:นแต้"แสงสว"างขอิงพระอิาท�ต้ย1ค"อิยๆ จ�าจ�ดำข4/นมา ม�นส"อิงสาดำมาย�งใบห้น�าขอิงดำวงจ�ต้ข�า ดำวงจ�ต้ข�าร' �ส4กว"า มอิงไป็ท�ศัไห้นๆรอิบต้�วขอิงดำวงจ�ต้ เห้:นแต้"ความสว"างไสวขอิงแสงส$ทอิงโผู้ล"ข4/นมา ท"ามกลางบรรยากาศัท$�ขาวบร�ส(ทธ�E

ข�าไม"ม$ต้�ว ไม"ม$ต้น ข�าเห้ล�อิแต้"จ�ต้ว�ญญาณีและลมห้ายใจ ข�าก�าล�งพ�นจากการใช�กรรมภพห้น4�งชาต้�ห้น4�งแห้"งการเก�ดำเป็�นมน(ษย1แล�ว

คร' "ห้น4�งต้"อิมา จ�ต้ว�ญญาณีค�ดำไดำ�ว"า

“ ดำ�วยกรรมว�บากก(ศัล และอิก(ศัลขอิงข�าย�งใช�ไม"ห้มดำ ”

จ�ต้ว�ญญาณีจ4งไดำ�รวมก�บลมห้ายใจ กล�บมาอิาศั�ยร"างกายเพ��อิใช�กรรมอิ$ก เพราะย�งไม"ส�/นอิาย(ข�ยแห้"งกายน$/

หม�ยเหต�

1. ท"านท$�จะฝึ8กสมาธ�ต้"อิ ก:อิาศั�ยช"วงท$�ไดำ�ละลายร"างกายจนห้มดำส�/น เห้:นแสงส$ทอิงท"ามกลางบรรยากาศัท$�ขาวบร�ส(ทธ�Eน� /น แล�วฝึ8กสมาธ�ต้"อิไป็

ถื�าอิย'"ในระดำ�บย�งย4ดำน�ม�ต้อิย'" ก:ต้� /งน�ม�ต้วงกลมห้ร�อิดำวงแก�ว ต้รงศั'นย1กลางแสงสว"างน�/นแล�วเจร�ญสมาธ�บทน�/นต้"อิไป็

ฝึ8กจนช�านาญดำ$แล�ว

Page 148: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

พอิน��งสมาธ�เข�าท$�แล�วก:ป็ร�บต้�วเอิงให้�ร' �ส4กว"า ร"างกายไดำ�ละลายส'ญห้มดำ เห้ล�อิแต้"จ�ต้ว�ญญาณี และลมห้ายใจจะร' �ส4กว"า จ�ต้น��งสงบ ไม"ม$ร"างกายเป็�นภาระให้�ย4ดำเห้น$�ยว จ�ต้จ4งเจร�ญสมาธ�ต้"อิไดำ�ดำ$

2. ท"านท$�ไม"เจร�ญสมาธ�ต้"อิ ก:เต้ร$ยมต้�วถือินอิอิกจากการป็ลงอิส(ภะ ดำ�วยการค"อิยๆถือินลมห้ายใจล4กๆ 10 คร�/ง และห้ายใจแบบป็รกต้� 10 คร�/ง จ4งค"อิยๆล�มต้าข4/น คร' "ห้น4�งต้"อิมา จ4งล(กข4/นจากท$�น� �งไดำ�

ห้น�า 269

เม��อิท"านอิอิกจากการป็ลงอิส(ภะ

เพ"งการเน"าเป็H� อิยขอิงซ่ากศัพต้�วเราแล�ว ขอิให้�ท"านอิย"าม$อิ(ป็าทานท$�ร' �ส4กสะอิ�ดำสะเอิ$ยนต้�ดำอิย'"ความทรงจ�าท$�จะห้ลอิกห้ลอินต้นเอิง จนใบห้น�าแสดำงอิอิกซ่4�งความเซ่��อิงซ่4มเศัร�าสลดำโดำยร' �ส4กจ�ต้ใจร�งเก$ยจร"างกายต้นเอิง เบ��อิห้น"ายการเป็�นคนต้"อิไป็ ขอิให้�เข�าใจว"า ท"านย�งไม"ห้มดำกรรม และย�งไม"ห้มดำอิาย(ข�ยในชาต้�น$/

ท"านต้�อิงระล4กอิย'"เสมอิว"า พ(ทธศัาสน�กชนเป็�นผู้'�กล�าเผู้ช�ญก�บความจร�ง โดำยไม"เกรงกล�วต้"อิความต้าย เป็�นการเต้�อินสต้�ให้�เล�กการย4ดำเห้น$�ยวในต้�วต้น

เพราะเข�าใจอิย"างถื"อิงแท� ต้ามห้ล�กความจร�งขอิงการ เก�ดำ แก" เจ:บ ต้าย ว"าร"างกายเราน$/ก:ค�อิ ร'ป็ท$�มาจากการป็ร(งแต้"งขอิงธาต้(ท�/ง 4 ห้ล"อิห้ลอิมเป็�นต้�วเป็�นต้นให้�สมมต้�เร$ยกก�นว"า คน ท$�ม$กรรมขอิงต้นเป็�นท$�ต้� /ง ซ่4�ง“ ”

ว�ญญาณีมาเก�ดำอิาศั�ยอิย'"เพ��อิใช�กรรมต้ามวาระ

ห้น�า 269

กายเน�/อิน$/เป็�นขอิงไม"แน"นอิน ไม"ย��งย�นจ$ร�งพร�อิมแล�วท$�จะแต้กดำ�บเส��อิมสลายไป็เป็�นธรรมดำา

เราจ4งไม"กล�วความต้าย พร�อิมแล�วท$�จะต้าย

เพราะเราเข�าใจว"า ต้ายแล�วไม"ส'ญ โลกห้น�าม$จร�ง ช$ว�ต้ค�อิว�ฏิฏิะ“ ”

ท$�ต้�อิงเดำ�นทางไกล เราจ4งไม"ป็ระมาท ไดำ�เต้ร$ยมใจโดำยการอิบรมจ�ต้ให้�ส'งข4/น

Page 149: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ดำ�วยการไม"ท�าความช��ว ท�าแต้"ความดำ$ ท�าบ(ญสร�างก(ศัลและช�าระจ�ต้ให้�ผู้"อิงแผู้�วดำ�วยการลดำก�เลสให้�เบาบางท$�ส(ดำเป็�นการจ�ดำเสบ$ยงเต้ร$ยมใจพร�อิมท$�จะต้ายเดำ�นไป็ส'"ป็รโลกโดำยบ(ญก(ศัลท$�ท�าย"อิมต้�ดำต้ามไป็

ห้น�า 270

ห้�ามป็ากห้ร�อิไม"ฟั9งค�าพ'ดำเพศัน�นทา

ไป็Aฟั9งคนพ'ดำฟั( Gง ฟั9� นเฝึHอิ

เท:จและจร�งจานเจ�อิ คละเคล�า

ถื�อิม$ดำเท$�ยวกร$ดำเถื�อิ ท"านท��ว ไป็นา

ฟั9งจะพาลลอิบเข�า พวกเพ�อิร�งควาน

(พระราชน�พนธ1พระพ(ทธเจ�าห้ลวง)

จากส(ภาษ�ต้และค�าพ�งเพยขอิงไทย

ห้น�า 271

ว�ป2สืสืนั� ช$ว�ต้มน(ษย1

ช$ว�ต้มน(ษย1เป็�นส��งท$�จะต้�อิงศั4กษาให้�ละเอิ$ยดำจนเก�ดำความเข�าใจ ซ่4�งเป็�นการเข�าใจต้นเอิงส"งผู้ลให้�ร' �จ�กต้นเอิงและส"วนรวมดำ�วย

มน(ษย1 ค�อิ

ส��งม$ช$ว�ต้ซ่4�งป็ระกอิบดำ�วยส�งขารร"างกายรวมท�/งจ�ต้ใจควบค'"ก�นอิย'"โดำยสมมต้�เร$ยกก�นว"า คนห้ร�อิส�ต้ว1

Page 150: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ร"างกาย ก:ค�อิ ร'ป็ข�นธ1 (ร'ป็กล("มห้น4�ง)

จ�ต้ใจ ก:ค�อิ นามข�นธ1 (นามกล("มห้น4�ง)

ร'ป็ข�นธ1 ค�อิ ร"างกายท$�มอิงเห้:นไดำ�ดำ�วยต้าท$�ป็ระกอิบดำ�วยธาต้( 4 ค�อิ ดำ�น น�/า ลม ไฟั อิ�งอิาศั�ยซ่4�งก�นและก�นรวมต้�วเป็�นก�อินธาต้( ถื�าขาดำเส$ยธาต้(ห้น4�งธาต้(ใดำ ร"างกายก:ต้�อิงแต้กสลาย

ห้น�า 272

อิน4�ง พฤต้�กรรม และค(ณีสมบ�ต้�ต้"างๆ เช"น เย:น ร�อิน แข:ง อิ"อิน ห้น�ก เบา ส$ แสง เส$ยง กล��น รส ซ่4�งก:จ�ดำเป็�นร'ป็ข�นธ1ท$�ม$ล�กษณีะท$�ส�มผู้�สไดำ�ดำ�วย ต้า ห้' จม'ก ล�/น กาย

นามข�นธ1 ค�อิ จ�ต้ใจ และต้�วการท$�ป็ร(งแต้"งจ�ต้ซ่4�งเป็�นนามธรรม ไม"ม$ร'ป็ร"างท$�จะให้�ส�มผู้�สจ�บต้�อิงไดำ�ดำ�วย ต้า ห้' จม'ก ล�/น กาย แต้"ร' �ดำ�วยความร' �ส4กทางจ�ต้ใจ

นามข�นธ1กล("มน$/ป็ระกอิบดำ�วย 4 อิย"าง ค�อิ เวทนา ส�ญญา ส�งขาร ว�ญญาณี

1. เวทนาข�นธ1 (กอิงเวทนา)

ส"วนท$�เป็�นการเสวยรสอิารมณี1ในความร' �ส4กว"า ส(ขสบาย ห้ร�อิ ท(กข1โศัก เส$ยใจ ห้ร�อิ ไม"ส(ข ไม"ท(กข1 ค�อิ ร' �ส4กเฉยๆ

ซ่4�งความร' �ส4กเห้ล"าน$/ผู้"านเข�ามาจากการส�มผู้�สทาง ต้า ห้' จม'ก ล�/น กาย ให้�ใจร�บร' �

2. ส�ญญาข�นธ1 (กอิงส�ญญา )

ส"วนท$�เป็�นความก�าห้นดำจดำจ�าแจกแจงไดำ�น�ดำห้มายให้�เก�ดำความจ�าห้มายร' � ส��งน�/นส��งน$/ท$�ผู้"านเข�ามาจากการ

ห้น�า 273

Page 151: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ส�มผู้�สทาง ต้า ห้' จม'ก ล�/น กาย ให้�ใจร�บร' �ว"า ต้าดำ'แล�วจ�าไดำ�ว"า น$�ค�อิส$ขาว ฟั9งแล�วจ�าไดำ�ว"าเส$ยงน$/ขอิงนายแดำง เป็�นต้�น

3. ส�งขารข�นธ1 (กอิงส�งขาร)

ส"วนท$�เป็�นสภาพเจต้นาท$�เข�าไป็ป็ระกอิบจ�ต้แล�วป็ร(งแต้"งจ�ต้ให้�ค�ดำดำ$เป็�นก(ศัล ห้ร�อิค�ดำช��วเป็�นอิก(ศัล ห้ร�อิ ค�ดำเป็�นกลางๆอิ�นห้มายถื4งค(ณีสมบ�ต้�ต้"างๆขอิงจ�ต้ เช"น ศัร�ทธา ห้�ร�โอิต้ต้�ป็ป็ะ เมต้ต้า กร(ณีา โลภะ โทสะ โมห้ะ มานะ ห้ร�อิ (กลางๆ) ฉ�นทะ ว�ร�ยะ เป็�นต้�น

4. ว�ญญาณีข�นธ1 ( กอิงว�ญญาณี)

ส"วนท$�เป็�นธรรมชาต้�ขอิงความร' �แจ�ง ซ่4�งเป็�นความร' �ส4กขอิงอิารมณี1ซ่4�งแจ�งทางใจท$�ผู้"านจาก ต้า ห้' จม'ก ล�/น กาย เข�ามากระทบ เช"น การไดำ�เห้:น การไดำ�กล��น การไดำ�รส การไดำ�ส�มผู้�ส

ร'ป็ข�นธ1 1

นามข�นธ1 4 ค�อิ เวทนา ส�ญญา ส�งขาร ว�ญญาณี

เม��อิรวมก�นเข�าแล�วเร$ยกว"า ข�นธ1 5 สร(ป็ลงก:เพ$ยงร'ป็ก�บนาม อิ�นป็ระกอิบ

ห้น�า 274

ก�นเข�าเป็�นส�งขารร"างกายท$�สมมต้�เร$ยกก�นว"า น$�ส�ต้ว1 น��นบ(คคล ต้�วต้น เราเขา

และเม��อิน�าร"างกายเข�าส'"ห้ล�กการพ�จารณีาป็ลงอิส(ภะคร�/งแล�วคร�/งเล"าจนเก�ดำความเบ��อิห้น"ายในการครอิงส�งขารท$�แบกเป็�นภาระอิย'"จ�ต้จ4งละจากการย4ดำม��นถื�อิม��นในต้�วต้น จ�ต้เร��มผู้"อิงใส เก�ดำป็9ญญาค�ดำอิอิกจากาม และร' �แจ�งเห้:นจร�งต้ามป็รากฏิการณี1แห้"งส�จธรรมว"า

“ ท(กส��งท(กอิย"างท$�เก�ดำข4/นในโลกน$/เม��อิรวมแล�วล�วนเป็�นสภาวะธรรมห้น4�งเท"าน�/น ท$�ห้น$ไม"พ�นการทร(ดำโทรมแป็รป็รวนไป็ต้ามเห้ต้(ป็9จจ�ยขอิงกฏิแห้"งพระไต้รล�กษณี1 ”

Page 152: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

อิน�จจ�ง ท(กข�ง อิน�ต้ต้า

ซ่4�งเป็�นสาม�ญล�กษณีะท$�เก�ดำข4/นก�บท(กส��งเสมอิก�น

ส�งขารธรรมท�/งป็วงเม��อิม$เก�ดำแล�ว ย"อิมไม"เท$�ยงแท�ถืาวร ม$การเป็ล$�ยนแป็ลงอิย'"เสมอิ ทนอิย'"ในสภาวะเดำ�มไม"ไดำ� ต้�อิงสลายไป็ในท$�ส(ดำไม"ม$เขา ไม"ม$เราไม"เป็�นอิ�ต้ราต้�วต้นท$�น"าจะย4ดำม��นถื�อิม��น

ภาวะเห้ล"าน$/เป็�นป็รากฏิการณี1อิ�นแท�จร�งขอิงธรรมชาต้�ท$�เก�ดำดำ�บอิย'"ต้ลอิดำเวลา ซ่4�งร' �จากการศั4กษาต้าม อิน�จจ�ง ท(กข�ง อิน�ต้ต้า ดำ�งต้"อิไป็น$/ห้น�า 275

1. อิน�จจ�ง

ความเป็�นขอิงไม"เท$�ยงแท�แน"นอิน ซ่4�งท(กส��งท(กอิย"างในโลกน$/เม��อิเร��มเก�ดำ ข4/นย"อิมแป็รเป็ล$�ยนแต้กดำ�บเส��อิมสลายไป็ท(กเส$/ยวว�นาท$ เราไดำ�เห้:นความไม"แน"นอินอิย'"ต้ลอิดำท$�สลายไป็ต้ามกาลเวลา ค�อิ

อิน�จจาต้าป็9จจ�ยซ่4�งไม"คงทนอิย'"ไดำ�ต้ามสภาพเดำ�ม ท$�เป็�นรากฐาน ม'ลเห้ต้(แห้"งความท(กข1ขอิงคน ท$�ไดำ�ห้ลงย4ดำเห้น$�ยวอิย'"ก�บส��งท$�ไม"เท$�ยงแท�แน"นอิน ในความส(ขท$�เล��อินลอิยย"อิมเป็�นท(กข1

2. ท(กข�ง

ความท(กข1น$/ม$ความห้มายครอิบคล(มท�/งท(กข1ขอิงส��งม$ช$ว�ต้และส��งไม"ม$ช$ว�ต้

ท(กข1ห้มายถื4ง สภาวะขอิงส��งท�/งป็วงท$�ทนอิย'"ในสภาพเดำ�มไม"ไดำ� ต้�อิงเป็ล$�ยนแป็ลงแป็รป็รวนไป็ต้ามล�าดำ�บต้ลอิดำเวลาเป็�นธรรมดำา

อิาการค"อิยๆเป็ล$�ยนแป็ลงน$/ ค�อิ " ท(กข1 "

ห้น�า 276

Page 153: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

3. อิน�ต้ต้า

ความเป็�นขอิง ไม"ใช"ต้นท$�ใครจะบ�งค�บให้�อิย'"ในสภาพไดำ� ไม"ม$ต้�ว ไม"ม$ต้น

ค�อิ ป็ราศัจากแก"นสารท$�เท$�ยงแท� เพราะไม"ใช"ต้�วต้นท$�จะให้�บ�งค�บบ�ญชาไดำ�ต้ามใจเราไดำ� ท(กส��งท(กอิย"างท$�ม$อิย'"บนโลกน$/ท$�ป็ระกอิบข4/นเป็�นบ(คคล ส��งขอิง อิารมณี1 ความร' �ส4ก ความค�ดำเห้:นย"อิมเป็ล$�ยนแป็ลงอิย'"เสมอิ เป็�นส��งไม"เท$�ยงแท� เป็ล$�ยนจากสภาพห้น4�งไป็ส'"อิ$กสภาพห้น4�งต้ลอิดำเวลาท$�เก�ดำข4/นดำ�บไป็ จ4งไม"ม$แก"นสารอิะไรท$�น"าจะเป็�นอิ�ต้ราต้�วต้นให้�น"าย4ดำ น"าร�กใคร" น"าเส$ยดำาย ห้ร�อิน"าย4ดำในอิารมณี1แห้"งความดำ$ใจ เส$ยใจ สมห้ว�ง ห้ร�อิผู้�ดำห้ว�ง

เม��อิคนเราถื'กความไม"ร' �ลวงห้ลงไป็ย4ดำในส��งท$�ไม"ม$ต้�วต้นว"าถืาวร จ4งต้กเป็�นทาสแห้"งความเป็ล$�ยนแป็ลงเก�ดำท(กข1ใจ เพราะย4ดำว"า ม$ต้�วต้น

เม��อิอิบรมอิย'"เสมอิจนเก�ดำความเคยช�น ร' �แจ�งในอิน�จจ�ง ท(กข�ง อิน�ต้ต้า

ห้น�า 277

ความจร�งน$/ ก:จะแทรกซ่4มเข�าไป็ต้�/งม��นย��งย�นในช$ว�ต้จ�ต้ใจขอิงเรา เป็�นการป็ร(งแต้"งจร�ต้อิ�ธยาศั�ยไม"ให้�โอินเอิ$ยงห้ลงเข�าไป็ย4ดำเห้น$�ยวในร'ป็นาม และก�เลสท$�ล�อิมรอิบจ�ต้ใจ ท�าให้�จ�ต้เก�ดำป็9ญญาอิ�นเฉ$ยบแห้ลมร' �แจ�งจร�งต้ามสภาวะธรรมห้ล(ดำจากการย4ดำม��นในความไม"เท$�ยงแท�ไดำ� อิ�นเป็�นเห้ต้(ป็9จจ�ยในการก�าจ�ดำความเห้:นแก"ต้�วดำ�บท(กข1แห้"งก�เลส 3 กอิง

ค�อิ อว�ชช� ต�ณห� อ�ป�ท�นั

ห้น�า 277

อว�ชช�

ความไม"ร' �ห้ร�อิความโง"เขลาครอิบง�า

(ความร' �เท"าไม"ถื4งการณี1)

Page 154: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้มายถื4ง ความไม"ร' �ในอิร�ยส�จ 4 ป็ระการ ค�อิ ท(กข1 สม(ท�ย น�โรธ มรรค เม��อิจ�ต้ไม"ร' �แจ�งต้ามอิร�ยส�จ 4

ห้น�า 278

จ4งท�าให้�เก�ดำต้�ณีห้าพาให้�ต้�อิงต้กอิย'"ในว�ฏิฏิะสงสารดำ�วยเห้ต้(ดำ�งต้"อิไป็น$/

1. เข�าใจผู้�ดำค�ดำว"า การท�าบ(ญสร�างก(ศัลจะเป็�นก(ศัลเก�/อิห้น(นไป็เก�ดำในภพมน(ษย1 โลก เทวโลก พรห้มโลก ซ่4�งจะเป็�นภพท$�ดำ$ม$พร�อิมดำ�วย อิาย( วรรณีะ ส(ข พละ และสมบ�ต้�เป็�นส(ขท$�เท$�ยงแท� โดำยมอิงไม"เห้:นว"า ข4/นช��อิว"า เก�ดำ แล�ว“ “ ”

เป็�นไป็เพ��อิท(กข1ท�/งส�/น เพราะย�งไม"ส�/นภพชาต้�”

2. เพราะความไม"ร' �แจ�งในอิร�ยส�จ 4 จ4งมอิงไม"เห้:นโทษขอิงอิก(ศัลกรรม เป็�นเห้ต้(ให้�งมงายเข�าใจผู้�ดำค�ดำว"า การท�าช��วสร�างบาป็เป็�นความส(ข เช"นการล"าฆ์"าส�ต้ว1 เป็�นต้�น ซ่4�งเป็�นการก"อิกรรมช��วท$�เป็�นเห้ต้(พาให้�ท(กข1เพราะต้�อิงมาเก�ดำใช�กรรมอิ$ก

3. การไม"ร' �ข�อิป็ฏิ�บ�ต้� ค�อิ มรรค ม$อิงค1 8 ซ่4งเป็�นห้นทางป็ฏิ�บ�ต้�ดำ�าเน�นไป็ถื4งพระน�พพานอิ�นเป็�นสภาพพ�นจากท(กข1 จ4งม$การบ�าเพ:ญเพ$ยรให้�ถื4งอิร'ป็ฌาน เพราะเข�าใจว"า การไป็เก�ดำเป็�นอิร'ป็พรห้มน�/นเป็�นความส(ขท$�ม� �นคงแน"นอิน เป็�น“

แดำนน�พพาน ”

ห้น�า 279

ซ่4�งต้ามความเป็�นจร�ง อิร'ป็พรห้มย�งไม"พ�นท(กข1จากการท$�ต้�อิงมาเก�ดำอิ$ก เพ$ยงแต้"อิาย(ข�ยแห้"งการเป็�นอิร'ป็พรห้มน�/นยาวนานมากเท"าน�/น

ต�ณห�

ความดำ�/นรนทะยานอิยากอิย"างไม"ห้ย(ดำห้ย"อิน 3 ป็ระการ

1. กามต้�ณีห้า

ความทะยานอิยากไดำ�และช��นชมชอิบ ความย�นดำ$ พอิใจ ต้�ดำใจ ห้ลงให้ลน"าร�กใคร" เพล�ดำเพล�นในกาม เป็�นความส(ขแบบโลก$ยะ ค�อิ ความส(ขทางเน�/อิห้น�งท$�เก�ดำจากการส�มผู้�สทาง ต้า ห้' จม'ก ล�/น กาย ใจ

Page 155: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

กามแบ"งเป็�น 2 อิย"าง ค�อิ ก�เลสกาม และว�ต้ถื(กาม

ก�เลสกาม ค�อิ ก�เลสท$�เป็�นเห้ต้(ท�าให้�จ�ต้ใจห้ลงย4ดำม��นเก�ดำความอิยาก เก�ดำความใคร" ต้�ดำใจพอิใจอิยากไดำ�ก�บว�ต้ถื( และเม��อิไดำ�แล�วก:เก�ดำความร�กใคร"ย�นดำ$ต้�ดำใจเพล�ดำเพล�นอิย'"ก�บว�ต้ถื(น�/น

ห้น�า 280

ว�ต้ถื(กาม ค�อิ ว�ต้ถื(ท$�ท�าให้�ร' �ส4กอิยากไดำ�ซ่4�งเป็�น ร'ป็ รส กล��น เส$ยง ส�มผู้�ส เพ��อิสนอิงความใคร" ความต้�อิงการขอิง ต้า ห้' จม'ก ล�/น กาย

แต้"ท�/งน$/กามต้�ณีห้าท$�น$/ห้มายถื4งก�เลสกาม

2. ภวต้�ณีห้า

ความทะยานอิยากจะเป็�นไป็ในสภาพ ในภพท$�ต้นต้�อิงการ เช"นอิยากเก�ดำเป็�นคนรวย เป็�นต้�น

3. ว�ภวต้�ณีห้า

ความทะยานอิยากไม"เป็�นในสภาพ ในภพ ท$�ต้นไม"ต้�อิงการ ไม"ป็รารถืนา เช"น ไม"อิยากเก�ดำเป็�นคนจน เป็�นต้�น

อิ(ป็าทาน

การย4ดำม��นต้�ดำแน"นในก�เลสท$�ต้นน�ยม 4 ป็ระการ

1.กาม(ป็าทาน

ความย4ดำม��นต้�ดำใจในกาม แห้"ง ร'ป็ รส กล��น เส$ยง ส�มผู้�สว"า เป็�นขอิงน"าร�กใคร"น"าพอิใจ

ห้น�า 281

2.ท�ฏิฐป็าทาน

Page 156: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ความย4ดำม��นถื�อิม��นต้ามท�ฏิฐ�ห้ร�อิ ทฤษฎ$ ความเห้:นห้ล�กค�าสอินท$�ต้นน�ยมว"าถื'กต้�อิง เช"น กฎแห้"งกรรมไม"ม$ กรรมท$�ท�าไป็น�/นไม"ม$ผู้ล ชาต้�ห้น�าไม"ม$ ว�ฏิจ�กรการเว$ยนว"ายต้ายเก�ดำไม"จร�ง เป็�นต้�น

3. ส$ล�พพต้(ป็าทาน

ความย4ดำม��นในศั$ลและพรต้ท$�ต้นน�ยม ซ่4�งม�ใช"ทางน�พพานว"าเป็�นทางน�พพาน

ค�อิ ย4ดำม��นในห้ล�กความป็ระพฤต้� ข�อิป็ฏิ�บ�ต้� แบบแผู้น ระเบ$ยบ ว�ธ$ขนบธรรมเน$ยมป็ระเพณี$ ล�ทธ� พ�ธ$ต้"างๆ โดำยถื�อิว"า จะต้�อิงเป็�นอิย"างน�/น ท$�ต้นเช��อิว"าถื'ก โดำยส�กแต้"ว"า กระท�าส�บเน��อิงต้"อิๆก�นมา ห้ร�อิ ป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามๆก�นไป็อิย"างงมงาย โดำยน�ยมว"า ขล�งศั�กดำ�Eส�ทธ�E ม�ไดำ�เป็�นไป็ดำ�วยความร' �ความเข�าใจต้ามห้ล�กความส�มพ�นธ1แห้"งเห้ต้(และผู้ลอิ�นถื'กต้�อิง

ห้น�า 282

4.อิ�ต้ต้ราท(ป็าทาน

ความย4ดำม��นในวาทะถื�อิว"า ม$ อิ�ต้ต้าต้�วต้น

มอิงไม"เห้:นว"า สภาวะขอิงส��งท�/งป็วงอิ�นรวมท�/งต้�วต้นว"า เพ$ยงแต้"เป็�นส��งห้น4�งท$�มวลสารป็ระช(มป็ระกอิบก�นเข�า เป็�นไป็ต้ามเห้ต้(ป็9จจ�ยท�/งห้ลายท$�มาส�มพ�นธ1ก�น ไม"ใช"เป็�นอิ�ต้ราต้�วต้น ม$เรา ม$เขา

เม��อิจ�ต้ไดำ�คลายอิอิกจากก�เลส อิว�ชชา ต้�ณีห้า อิ(ป็าทาน

จ�ต้จ4งไม"ใฝึAห้าความส(ขส�าราญ ความสน(ก ค4กคนอิง ท�/งกาย วาจา ใจ อิ�นเป็�นก�เลสท$�ผู้'กม�ดำสาม�ญชนให้�ต้กส'"ห้"วงแห้"งว�ฏิฏิะสงสารการเว$ยนว"ายต้ายเก�ดำ

เพราะร' �ต้ามสภาพความเป็�นจร�งขอิงกฎแห้"งกรรมว"า

“ การกระท�ากรรมใดำย"อิมจ�าแนกส"งผู้ลให้�ผู้'�น� /นเสวยกรรมน�/น ”

Page 157: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

การท�าดำ$ย"อิมไดำ�ดำ$

การท�าช��วย"อิมไดำ�ส��งท$�ไม"ดำ$

ห้น�า 283

ดำ�งน�/น ผู้'�ป็ฏิ�บ�ต้�ธรรมระดำ�บน$/ จ4งเพ$ยรพยายามท�าแต้"ความดำ$

เว�นจากการท�าความช��วท�/งป็วง ท$�จะสร�างความท(กข1 พอิกพ'นก�เลสให้�เก�ดำข4/นในภพน$/ ท$�จะเป็�นเห้ต้(ส�บเน��อิงให้�เป็�นไป็ต้ามผู้ลจากการกระท�า อิ�นเป็�นม'ลเห้ต้(ท$�จะเป็�นบ"วงส�มพ�นธ1ต้"อิเน��อิงส"งผู้ลถื4งภพห้น�า พ�วพ�นดำ��งสายโซ่"ป็ฏิ�ก�ร�ยาก"อิภพชาต้�ไม"ม$ท$�ส�/นส(ดำ

ห้น�า 284

เม��อิฝึ8กถื4งต้อินน$/แล�ว

ท"านต้�อิงป็ล'กฝึ9ง

พรห้มว�ห้ารธรรม 4

ห้มายถื4งธรรมป็ระจ�าใจอิ�นเป็�นห้ล�กความป็ระพฤต้�ท$�ป็ระเสร�ฐบร�ส(ทธ�E ป็ฏิ�บ�ต้�ต้นต้"อิมน(ษย1ส�ต้ว1ท�/งห้ลายโดำยชอิบ ค�อิ เมต้ต้า กร(ณีา ม(ท�ต้า อิ(เบกขา

การอิบรมน$/ เป็�นการป็ร�บป็ร(งพ�ฒนาแก�ไขต้นเอิงอิย"างล4กซ่4/ง ให้�ป็9ญญาเจร�ญข4/นดำ�วยความสงบสามารถืก�าจ�ดำก�เลสท$�ลอิยอิย'"ในจ�ต้ใจให้�ค"อิยๆห้มดำไป็ คงเห้ล�อิแต้"ก�เลสท$�ต้�ดำอิย'"ในอิน(ส�ยเดำ�ม เห้ม�อินต้ะกอินท$�นอินน��งอิย'"ในก�นบ4/งขอิงส�นดำาน ท$�ต้�อิงช�าระล�างข'ดำเกลาดำ�วยว�ธ$การถือิดำจ�ต้แล�วป็ลงอิส(ภะ คร�/งแล�วคร�/งเล"าช�าระฟัอิกล�างก�เลสในส�นดำานให้�ห้มดำไป็ดำ�งท$�เร$ยกว"า

“ พ�จารณีากายในกาย จ�ต้ในจ�ต้ ว�ญญาณีในว�ญญาณี ”

จนเห้ล�อิแต้"ว�ญญาณีอิ�นบร�ส(ทธ�Eท$�ดำ$เล�ศัดำ�บจ�ต้ท$�เป็�นอิก(ศัล

ห้น�า 285

Page 158: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เม��อิน�/น

จ�ต้ใจขอิงท"านย"อิมอิย'"อิย"างผู้'�ป็ฏิ�บ�ต้�โลก(ต้รธรรมโดำยแท� เป็�นสภาวะท$�ต้� /งจ�ต้ป็ฏิ�บ�ต้�ต้นสละพ�นจาก

โลกธิรรม 8

อ�นัเป5นัโลก!ยว�สื�ยอย(�งเด็(นัช�ด็ อ�นัม!

1.ล�ภ - ได็4ล�ภ ม!ล�ภ

2.อล�ภ - สื:ญเสื!ย เสื�"อมล�ภ

3. ยศ - ได็4ยศ ม!ยศ

4. อยศ - ถอด็ยศ เสื�"อมยศ

5. นั�นัท� - ต�เต!ยนั

6. ปสื�งสื� - สืรรเสืร�ญ

7. สื�ข - คำว�มสื�ข

8. ท�กข* - คำว�มท�กข*

ท�/งน$/ ผู้'�ม("งส'"โลก(ต้รธรรมย"อิมมอิงเห้:นส��งเห้ล"าน$/

รวมท�/งป็9จจ�ย 4 อิ�นม$ เคร��อิงน("งห้"ม อิาห้าร ท$�อิย'"อิาศั�ย ยาและอิ(ป็กรณี1ร�กษาโรค ล�วนเป็�นเพ$ยง

ห้น�า 286

ป็9จจ�ยป็ร(งแต้"งท$�แต้กดำ�บไดำ� ไม"เท$�ยง เป็�นท(กข1ทนอิย'"ในสภาพเดำ�มไม"ไดำ� ม$ความแป็รป็รวนเป็�นธรรมดำา จ4งไม"โลภอิยากไดำ�และห้ลงให้ลล("มห้ลงห้มกม("นม�วเมาเคล�/มล�าพอิงไป็ต้ามบารม$อิ�านาจวาสนายศัถืาบรรดำาศั�กดำ�Eความม��งค��งท$�

Page 159: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ป็รารถืนาให้�ม$อิย'" และ จ�ต้ไม"น�อิยเน�/อิต้��าใจ ไม"โทษฟัGา โทษดำ�น ไม"ข("นม�วห้ม"นห้มอิงคล(�มคล��งไป็ดำ�วย เห้ต้(ท$�ต้�อิงไดำ�พบก�บความไม"น"าป็รารถืนาท$�ต้�อิงไดำ�ท(กข1เม��อิเส��อิมส'ญเส$ยส��งท$�ร �ก

สร(ป็ก:ค�อิ จ�ต้ใจไม"ร' �ส4กกระทบกระเท�อินห้ว��นไห้วต้"อิอิารมณี1ขอิงความดำ$ใจและความเส$ยใจ ค�อิ จ�ต้พ�นจากเคร��อิงเร�าความร' �ส4กเวทนา ส(ข ท(กข1 ห้ร�อิเฉยๆ

ดำ�วยเห้ต้(น$/ ผู้'�ป็ฏิ�บ�ต้�ธรรมน$/จ4งเป็�นผู้'�ร' �แจ�งเห้:นจร�งดำ�วยป็9ญญาท$�ไม"ไป็ห้ลงย4ดำในโลกธรรม 8 ป็ระการ จ�ต้สามารถืต้�/งสต้�ดำ�ารงม��นอิย'"ในสมาธ� ม$จ�ต้ท$�สงบป็ราศัจากท(กข1 ไม"ป็ล"อิยให้�โลกธรรม 8 ท$�เป็�นขอิงสาม�ญชนว�ส�ยเข�าครอิบง�าย��าย$จ�ต้ใจ เห้ม�อินเป็�นม"านแห้"งความโง"เขลาป็Iดำบ�งป็9ญญาอิ�นแจ�งแก"เห้ต้(

ห้น�า 287

ดำ�งน�/น ผู้'�ห้ล(ดำพ�นจากโลกธรรม 8 ค�อิ ผู้'�ม$สต้�ป็9ญญาอิ�นแห้ลมท$�ไดำ�แผู้�วถืางทางผู้"านป็Aาท4บแห้"งความโง"เขลา ย"อิมมอิงเห้:นทางดำ�บท(กข1 ดำ�วยการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามอิร�ยส�จ 4 อิ�นไดำ�แก"ความจร�ง 4 ป็ระการ ท$�ท�าให้�เจร�ญห้ล(ดำพ�นจากท(กข1ท�/งป็วงอิย"างเดำ:ดำขาดำ ข�ามพ�นจากความเศัร�าโศักร��าไร ดำ�บความท(กข1และโทมน�ส ม$แต้"ความกระป็ร$/กระเป็ร"า ช��นบาน สงบกาย สบายใจ ป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามทางสายกลาง ดำ�งต้"อิไป็น$/

ห้น�า 288

โดำยอิาศั�ยป็ฏิ�บ�ต้�ต้าม

โพชฌงคำ* 7

กล�(มธิรรมสื�ม�คำคำ!ท!"อ�งอ�ศ�ยเก�ด็ข6)นัด็4วยก�นั และให4คำ�ณต(อก�นั นั��ไปสื:(ป2ญญ�แห(งก�รตร�สืร:4

1. สืต� - คำว�มระล6กได็4 สื��นั6กพร4อมอย:(

Page 160: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

2. ธิ�มมว�จ�ย - คำว�มเฟ้Cนัธิรรม สือด็สื(องสื�บคำ4นัธิรรม>

3. ว�ร�ยะ - คำว�มเพ!ยร

4. ปDต� - คำว�มอ�"มใจ

5. ป2สืสื�ทธิ� - คำว�มสืงบก�ยสืงบใจ

6. สืม�ธิ� - คำว�มม!ใจต�)งม�"นั

7. อ�เบกข� - คำว�มม!ใจเป5นักล�งท!"ร:4สื6กเฉยๆต(อสืภ�วะธิรรมท�)งปวง เพร�ะได็4เห�นัต�มคำว�มจร�งว(�ท�กอย(�งท!"เก�ด็ล4วนัแต(เป5นัไปต�มกรรม

เม��อิป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามโพชฌงค1 7 แล�ว ย"อิมเก�/อิห้น(นให้�เจร�ญอิร�ยส�จ 4 ไดำ�ดำ$

ห้น�า 289

อร�ยสื�จ 4

ซึ่6"งประกอบด็4วย ท�กข* สืม�ท�ย นั�โรธิ มรรคำ

1.ท�กข*

ห้มายถื4ง สภาพท$�ทนไดำ�ยากซ่4�งท�าให้�เก�ดำสภาวะท(กข1กายท(กข1ใจท$�เก�ดำก�บส��งม$ช$ว�ต้เท"าน�/น

สภาพท(กข1กาย ท$�ทนอิย'"ในสภาพอิย"างเดำ$ยวต้ลอิดำไม"ไดำ� ซ่4�งต้�ดำมาก�บส�งขาร ค�อิ เม��อิม$ เก�ดำแล�วต้�อิงแก" แล�วต้�อิงต้าย

และสภาพ ท(กข1ใจ ท$�เก�ดำห้ล�งซ่4�งเป็�น สภาวะท$�บ$บค�/นให้�จ�ต้ใจทนไดำ�ยาก จากการท$�ไม"สบายกาย ไม"สบายใจ ความเศัร�าโศักเส$ยใจ ความคร��าครวญ ความค�บแค�นใจ ความพล�ดำพรากจากส��งท$�ร �ก ความป็ระสบก�บส��งอิ�นไม"เป็�นท$�ร �ก และความไม"สมป็รารถืนา

ห้น�า 290

Page 161: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

2.สืม�ท�ย

ร' �ม'ลเห้ต้(แห้"งการเก�ดำท(กข1ว"ามาจาก ต้�ณีห้า ค�อิ ความทะยานอิยาก “ ”

เช"น อิยากไดำ�น��นไดำ�น$� อิยากจะเป็�นโน"นเป็�นน$� อิยากไม"เป็�นโน"นเป็�นน$�

3.นั�โรธิ

ความดำ�บท(กข1 ห้มายถื4ง พระน�พพาน

ความดำ�บท(กข1จะเก�ดำข4/นไดำ� ต้"อิเม��อิไดำ�ดำ�บต้�ณีห้า ท�/ง 3 ป็ระการ ซ่4�งเป็�นต้�นเห้ต้(แห้"งท(กข1

4.มรรคำ

ว�ธ$ป็ฏิ�บ�ต้�ท$�เป็�นว�ถื$ทางดำ�าเน�นถื4งการห้ล(ดำพ�นจากท(กข1อิย"างแท�จร�งบรรล(ถื4งความดำ�บท(กข1ค�อิ

อิร�ยมรรค ป็ระกอิบดำ�วยอิงค1 8

ดำ�งน$/ ค�อิ

ความเห้:นชอิบ ความดำ�าร�ชอิบ การเจรจาชอิบ การท�าการงานชอิบ การเล$/ยงช$พชอิบ การท�าความเพ$ยรชอิบ การระล4กชอิบ การต้�/งใจชอิบ

ห้น�า 291

มรรค 8 ป็ระการน$/เป็�นว�ธ$การป็ฏิ�บ�ต้�ให้�ถื4งความดำ�บท(กข1ม("งส'"น�พพานอิ�นเป็�นเป็Gาห้มายป็ลายทางขอิงช$ว�ต้ซ่4�งเอิ�/อิอิ�านวยส"งเสร�มสน�บสน(นส�มพ�นธ1ก�นเป็�นล'กโซ่" เม��อิจ�ดำเข�าในไต้รส�กขาแล�ว ม$ 3 ระดำ�บ ค�อิ ศั$ล สมาธ� ป็9ญญา

ระดำ�บต้�นไดำ�แก"ศั$ล

ค�อิ ข�อิห้�ามในการป็ระพฤต้�ช��ว แนะให้�ป็ฏิ�บ�ต้�ต้นดำ�าเน�นช$พอิย"างบร�ส(ทธ�E ท$�ไม"เป็�นภ�ยอิ�นต้รายก�บใครเป็�นการส�ารวมกาย วาจา ใจ ระง�บซ่4�งความค4กคนอิง

Page 162: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ท�/งป็วง เม��อิป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามแล�ว จะเป็�นผู้'�ม$สต้�ส�มป็ช�ญญะและขย�น ซ่4�งรวมเอิามรรคข�อิท$� 3 การเจรจาชอิบ ข�อิ 4 การท�างานชอิบ ข�อิ 5 การเล$/ยงช$พชอิบ

ระดำ�บกลางไดำ�แก"สมาธ�

ค�อิ การส�ารวมต้�/งจ�ต้ม��นแน"วแน"ส"งเสร�มให้�จ�ต้สามารถืจดำจ"อิอิย'"ก�บการป็ฏิ�บ�ต้�อิย"างแข:งแกร"งม��นคง ซ่4�งรวมเอิามรรค ข�อิท$� 6 การท�าความเพ$ยรชอิบ ข�อิ 7 การระล4กชอิบ ข�อิ 8 การต้�/งจ�ต้ม��นชอิบ

ห้น�า 292

ระดำ�บส'ง ไดำ�แก"ป็9ญญา

ซ่4�งป็9ญญาน�/นแบ"งไดำ� 3 ระดำ�บ ดำ�งน$/

1.ป็9ญญาข�/นต้�น

ส(ต้มยป็9ญญา

ป็9ญญาเก�ดำ จากการ สดำ�บต้ร�บฟั9ง จากการบอิกเล"าห้ร�อิการศั4กษาเล"าเร$ยนต้ามต้�ารา

2.ป็9ญญาข�/นกลาง

จ�นต้มยป็9ญญา

เม��อิไดำ�ความร' �เก�ดำป็9ญญาจากระดำ�บต้�นแล�วน�ามาพ�จารณีาไต้ร"ต้รอิง ค�ดำทบทวนห้าเห้ต้(ผู้ล จนเก�ดำความเข�าใจมากข4/นก:เก�ดำป็9ญญาข�/นกลาง

3.ป็9ญญาข�/นส'ง

ภาวนามยป็9ญญา

เม��อิไดำ�เข�าใจมากข4/นในป็9ญญาข�/นกลาง แล�วน�ามาฝึ8กอิบรมลงม�อิป็ฏิ�บ�ต้�จนเก�ดำป็9ญญาข�/นส'ง เป็�นการป็ฏิ�บ�ต้�จนเก�ดำความร' �แจ�งเห้:นจร�งท$�แท� ต้"อิก�เลสท$�ม$อิย'"ภายในกาย จ�ต้ในจ�ต้ จนค�นต้นให้�ร' �จ�กต้น อิย'"เห้น�อิต้น ซ่4�งรวมเอิามรรค ข�อิ

Page 163: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

1 ความเห้:นชอิบดำ�วยป็9ญญา ข�อิ 2 ความดำ�าร�ชอิบ ความน4กค�ดำร�เร��มอิ�นดำ$งามดำ�วยป็9ญญา

ห้น�า 293

จ�กนั!)ก�ศ6กษ�ร�ยละเอ!ยด็ในัมรรคำองคำ* 8 ประก�รด็�งต(อไปนั!)

1.สื�มม�ท�ฏิฐ�

คำว�มเห�นัชอบด็4วยป2ญญ�

ข�)นัพ�)นัฐ�นั

ค�อิ ความเห้:นซ่4�งเป็�นความเช��อิ ท$�ถื'กต้�อิงต้ามท�านอิงคลอิงธรรม เห้:นชอิบต้ามกฎแห้"งกรรม บ(ญบาป็ม$จร�ง ท�าดำ$ไดำ�ดำ$ ท�าช��วไดำ�ช� �ว ว�ญญาณีม$จร�ง ต้ายแล�วไม"ส'ญ โลกห้น�าม$จร�ง ต้ายแล�วต้�อิงเก�ดำอิ$ก เป็�นต้�น

คำว�มเห�นัชอบในัช�)นัสื:ง

ค�อิ เห้:นชอิบดำ�วยป็9ญญา ความร' �แจ�งท$�ไดำ�มาจากการพ�จารณีาห้ร�อิก�าห้นดำอิารมณี1จนเก�ดำความเข�าใจอิย"างซ่าบซ่4/งมอิงเห้:นต้นเอิงว"า สภาวะส�งขารธรรมท$�ป็ระกอิบดำ�วยร'ป็และนามล�วนไม"เท$�ยงแท� เป็�นท(กข1ทนอิย'"ในสภาพเดำ�มไม"ไดำ� และต้�อิงสลายไป็ในท$�ส(ดำ ไม"เป็�นอิ�ต้รา

ห้น�า 294

ต้�วต้นท$�จะให้�ย4ดำม��นถื�อิม��น เป็�นการเห้:นชอิบต้ามความเป็�นจร�งท$�ไม"เคล�อิบแฝึงดำ�วย อิว�ชชา ต้�ณีห้า อิ(ป็าทาน

จ4งท�าให้�จ�ต้ใจผู้"อิงแผู้�ว สงบ เป็�นสมาธ� เห้:นชอิบการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามอิร�ยส�จ 4 เป็�นห้นทางท$�ถื'กต้�อิงท$�จะพ�ฒนาต้นเอิงน�าไป็ส'"การห้ล(ดำพ�นจากว�ฏิฏิะ

2 . สื�มม�สื�งก�ปปะ

คำว�มด็��ร�ชอบ

Page 164: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้มายถื4ง ความน4กค�ดำท$�ถื'กต้�อิง 3 อิย"าง

ค�อิ

2.1 เนกข�มมส�งก�ป็ป็ะ ความน4กค�ดำม("งห้มายร�เร��มอิ�นดำ$งามท$�จะสล�ดำต้น คลายอิอิกจากการห้มกม("นม�วเมาในโลก$ยว�ส�ย เป็�นความค�ดำท$�จะป็ลอิดำจากกาม โดำยไม"โลภอิยากไดำ�ท$�จะป็รนป็ร�อิความส(ขส�าราญ ความเพล�ดำเพล�น สนอิงความอิยากขอิงต้น

ห้น�า 295

2.2 อิพยาป็าทส�งก�ป็ป็ะ ความค�ดำท$�ป็ราศัจากการพยาบาท เกล$ยดำช�งและดำ(ดำ�นค�ดำป็อิงร�ายผู้'�อิ��น จ�ต้ใจม$แต้"ความเมต้ต้า เส$ยสละ ไม"ข�ดำเค�อิงเพ"งมอิงคนอิ��นในแง"ร�าย

2.3 อิว�ห้�งสาส�งก�ป็ป็ะ ความค�ดำท$�ไม"เบ$ยดำเบ$ยนผู้'�อิ��นดำ�วยความน4กค�ดำท$�ป็ระกอิบดำ�วยกร(ณีา ไม"ค�ดำร�ายห้ร�อิม("งท�าลาย อิ(เบกขา ความวางเฉยไดำ�ท$�ไม"ไป็ซ่�/าเต้�ม สมน�/าห้น�าบ(คคลท$�ก�าล�งป็ระสบเคราะห้1กรรมเพราะเช��อิในกฏิแห้"งกรรมว"าใครก"อิกรรมอิ�นใดำกรรมน�/นย"อิมสนอิง

ผู้'�บ�าเพ:ญต้�อิงป็ล'กฝึ9งความดำ�าร�ชอิบซ่4�งเป็�นความดำ$เห้ล"าน$/ให้�ม$ในจ�ต้ใจให้�เก�ดำความเคยช�นในการต้�/งสต้�ส�งเกต้ส�บสวน ค�นคว�าให้�แจ�งในจ(ดำห้มายแห้"งความค�ดำท$�ช�กจ'งให้�ท�าส��งน�/นส��งน$/ ซ่4�งการห้ม��นทบทวนพ�จารณีาจ�าแนกแยกแยะดำ�งน$/ ย"อิมป็ล'กฝึ9งส"งเสร�มให้�สต้�ป็9ญญาเจร�ญม$ก�าล�งในการเห้:นชอิบห้น�า 296

3. สื�มม�ว�จ�

ก�รเจรจ�ชอบ

ห้มายถื4งค�าพ'ดำท$�ถื'กต้�อิงดำ$งาม

ไดำ�แก" วจ$ส(จร�ต้ 4 อิย"าง

Page 165: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

3.1 พ'ดำจร�งดำ�วยความซ่��อิส�ต้ย1 ไม"กล"าวค�าเท:จ ห้มายถื4ง บรรดำาการพ'ดำไม"ต้รงก�บความจร�งท(กสถืาน

3.2 พ'ดำแต้"ค�าพ'ดำท$�อิ"อินห้วาน ไม"กล"าวค�าห้ยาบ เช"น ดำ"ากระเซ่�า การสบถืสาบาน เป็�นต้�น

3.3 ไม"พ'ดำจาน�นทา กล"าวกระแทกแดำกดำ�น ป็ระชดำป็ระช�น ส"อิเส$ยดำ ย(ยงให้�คนอิ��นแต้กความสาม�คค$ซ่4งจะท�าให้�เก�ดำการระห้อิงระแห้งผู้�ดำใจก�นระแวงแก"ก�น

3.4 ไม"พ'ดำจาเพ�อิเจ�อิ เห้ลวไห้ล ไร�สาระ รวมท�/งกล"าวยกยอิป็อิป็9/ นจนห้าแก"นสารไม"ไดำ� ถื4งแม�จะเป็�นค�าพ'ดำท$�ม$ป็ระโยชน1และถื�อิยค�าท$�ไพเราะ ก:ควรจะพ'ดำจาในจ�งห้วะเวลาท$�เห้มาะสมก�บกาลเทศัะเท"าน�/น

ห้น�า 297

4.สื�มม�ก�มม�นัตะ

คำว�มประพฤต�ท!"ถ:กต4องด็!ง�ม

ไดำ�แก"กายส(จร�ต้ 3 ป็ระการ

อิ�นเป็�นการป็ระพฤต้�ดำ$น�ามาซ่4�งความสงบ ค�อิ

4.1 ม$ความเมต้ต้ากร(ณีาเอิ:นดำ'ส�ต้ว1 ไม"ฆ์"าส�ต้ว1ต้�ดำช$ว�ต้

4.2 ม$ความซ่��อิต้รง ไม"ล�กทร�พย1 ไม"ค�ดำคดำทรยศั ฉ�อิโกงท(กสถืาน

4.3 ไม"ป็ระพฤต้�ผู้�ดำในกาม ม$ความร�กสงบส�นโดำษ พอิใจในส��งท$�ต้นม$อิย'" ดำ�วยไม"เป็�นช'�ก�บค'"เม$ยค'"ผู้�วเขา และเว�นจากการเสพดำ�วยเคร��อิงดำ��มม4นเมา และส��งเสพต้�ดำท�/งป็วง

5.สื�มม�อ�ช!วะ

ก�รเล!)ยงช!พชอบ

Page 166: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ดำ�วยการป็ระกอิบอิาช$พส(จร�ต้ และดำ$งามท$�ไม"เบ$ยดำเบ$ยนก"อิให้�คนอิ��น ส�ต้ว1อิ��น เป็�นท(กข1 เก�ดำความเดำ�อิดำร�อินและอิ�นต้ราย

ห้น�า 298

6.สื�มม�ว�ย�มะ

คำว�มเพ!ยรพย�ย�มชอบ

ค�อิความขย�นห้ม��นเพ$ยรท$�ถื'กต้�อิง 4 สถืาน

6.1 ส�งวรป็ธาน เพ$ยรระว�งไม"ให้�อิก(ศัล(ความช��ว)เก�ดำข4/น อิ�นเป็�นความเพ$ยรอิย"างเห้น$�ยวแน"นท$�จะพยายามระว�งควบค(มย�บย�/ง และสก�ดำก�/นความค�ดำและการกระท�าอิ�นไม"ดำ$ท$�ม("งท�าลาย อิ�นเป็�นความค�ดำช��ว(ห้ร�อิน�วรณี1 5 ) ท$�ย�งไม"เก�ดำไม"ให้�เก�ดำข4/น ค�อิ ระว�งต้นม�ให้�เก�ดำความชอิบใจและความไม"ชอิบใจในร'ป็ รส กล��น เส$ยง ส�มผู้�ส และธรรมารมณี1ท$�ผู้"านมาจาก อิายต้นะ ค�อิ ต้า ห้' จม'ก ล�/น กาย ใจ

6.2 ป็ห้าป็ธาน เพ$ยรพยายามต้�ดำทอินละอิก(ศัล (ความช��ว) ห้ร�อิ น�วรณี1 5 ท$�เก�ดำข4/นแล�วให้�ห้มดำไป็

6.3 ภาวนาป็ธาน เพ$ยรพยายามส"งเสร�มอิบรมป็ล'กฝึ9งก(ศัลจ�ต้ (เจร�ญสต้�ป็9ฏิฐาน 4 ห้ร�อิ โพชฌงค1 7 ) ความดำ$ท$�ย�งไม"เก�ดำให้�เก�ดำข4/นในส�นดำาน

ห้น�า 299

6.4 อิน(ร�กขนาป็ธาน เพ$ยรพยายามป็ระคอิงจ�ต้ให้�ต้� /งม��นร�กษาก(ศัล (ความดำ$ ) ท$�เก�ดำข4/นซ่4�งม$อิย'"แล�วให้�ต้� /งม��นคงอิย'"ต้ลอิดำไป็ และเจร�ญย��งข4/นจนไพบ'ลย1

7. สื�มม�สืต�

คำว�มระล6กชอบ

Page 167: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ค�อิ การฝึ8กอิบรมให้�ม$สต้�ระล4กท$�ถื'กอิย'"ในอิารมณี1ท$�เป็�นป็9จจ(บ�นต้ามห้ล�กสต้�ป็9ฏิฐาน 4 พ�จารณีา กาย เวทนา จ�ต้ ธรรม ต้�ดำต้ามการเก�ดำดำ�บขอิงจ�ต้ให้�ไดำ�ร' �อิย'"ท(กขณีะ ก�าห้นดำสต้�พ�จารณีาส�งเกต้ทบทวนอิย"างถื$�ถื�วนล4กซ่4/งไม"ให้�ห้ลงไป็ก�บก�เลสแห้"งความพอิใจ โลภอิยากไดำ�ขอิงเขา และความไม"พอิใจ ความท(กข1ใจท$�ท�าให้�จ�ต้ใจเร"าร�อิน จ4งต้�อิงก�าจ�ดำก�เลสเห้ล"าน$/ให้�พ�นาศัห้มดำส�/นไป็ ดำ�วยความเพ$ยรพยายาม และสต้�ส�มป็ช�ญญะความระล4กร' �ส4กต้�วอิย'"เสมอิ เพ"งจนสต้�ความร' �ส4กต้�วกล�าแข:งข4/นมาไม"ม$อิารมณี1อิ��นแทรก ก:จะเก�ดำความร' �ภายในข4/นเห้:นช�ดำแจ�ง

ห้น�า 300

ต้ามท�นก�บป็รากฏิการณี1 ขอิงก�เลสท$�เป็�นป็9จจ(บ�นธรรม ซ่4�งเก�ดำข4/น และดำ�บไป็ เป็�นการเห้:นต้ามความเป็�นจร�งว"าในขณีะท$�ก�าล�งพ�จารณีาอิย'"น� /น ม$สภาพอิย"างไร เป็�นการฝึ8กจ�ต้เพ��อิให้�เก�ดำสมาธ�ม��นในท(กสภาวะธรรมป็9จจ(บ�น

เม��อิฝึ8กจนเคยช�นในการต้�/งสต้�อิย'"ในอิารมณี1ขณีะป็9จจ(บ�นดำ�วยสต้�ป็9ฏิฐาน ก:จะสามารถืแบ"งแยกและว�จารณี1 ท�าให้�จ�ต้ใจสว"าง ความไม"ร' �ท$�เป็ร$ยบดำ�งความม�ดำก:จะจางห้ายไป็ ซ่4�งเป็�นส��งจ�าเป็�น ท$�จะส"งเสร�มความเห้:นชอิบดำ�วยป็9ญญา เพ��อิการบ�าเพ:ญฌานญาณีไดำ�ง"ายข4/น

ก�ย (ร:ป )

ไม"ว"าท"านจะอิย'"ในอิ�ร�ยาบถืใดำๆ ก�าห้นดำสต้�ให้�ร' �ส4กท�นต้"อิอิ�ร�ยาบถืน�/นว"าก�าล�งท�าอิะไรอิย'" เม��อิร' �แล�วให้�ต้� /งสต้�พ�จารณีาว"ากายน$/ส�กแต้"ว"ากาย ซ่4�งเป็�นป็ฏิ�ก'ลว�ต้ถื(ธาต้(ก�อินห้น4�งเท"าน�/น ไม"ใช"ส�ต้ว1 บ(คคล ต้�วต้น เราเขา เม��อิพ�จารณีาไป็ จ�ต้ก:จะน��งเป็�นห้น4�ง ท�าให้�ไม"ห้ลงย4ดำม��นต้�ดำในร'ป็นามว"าเป็�นขอิงงาม น"าร�กใคร"

ห้น�า 301

เวทนั� (นั�ม )

เม��อิอิย'"ในความร' �ส4กอิย"างไร ให้�เอิาสต้�ต้� /งลงพ�จารณีาก�าห้นดำให้�ร' �ช�ดำท$�ความร' �ส4ก ( เวทนา ) ป็9จจ(บ�น ขณีะน�/นท$�ร' �ส4กว"า ท(กข1 ส(ข ห้ร�อิว"า เฉยๆ แยกสต้�ก�บใจอิอิกจากเวทนาแล�วก:จะเก�ดำความร' �ส4กว"า เวทนาท$�เก�ดำน�/นส�กแต้"ว"าเป็�น

Page 168: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

อิาการขอิงความร' �ส4กห้น4�งท$�ไม"ไดำ�อิย'"ในกายและนอิกกายเรา ไม"ใช"บ(คคล ต้�วต้น เราเขาท$�น"าจะย4ดำม��นถื�อิม��น ท�าให้�ไม"ห้ลงย4ดำม��นในส(ขท�/งป็วง

จ�ต (นั�ม )

เม��อิอิย'"ในสภาวะใดำท$�ม$สภาพจ�ต้อิย"างไร ให้�ระล4กถื4งจ�ต้ใจขอิงต้นเอิงขณีะน�/น เช"น ราคะ โทสะ โมห้ะ ห้ดำห้'"ฟั( Gงซ่"าน เศัร�าห้มอิง ห้ร�อิผู้"อิงแผู้�ว ก:ให้�เพ"งพ�จารณีาก�าห้นดำสต้�ให้�ร' �ช�ดำสภาพอิาการขอิงจ�ต้ ท$�ดำ�/นรนกระส�บกระส"ายห้ร�อิว"าเป็�นสมาธ� พ�จารณีาอิย'"ในอิารมณี1เดำ$ยวจนเห้:นจ�ต้ขณีะน�/นเป็�นเพ$ยงจ�ต้ ท$�เป็�นไป็ในอิาการเก�ดำดำ�บเป็�นอิน�ต้ต้า ไม"ม$แก"นสารสาระท$�เท$�ยงแท�แน"นอิน สต้�ก:จะก�าห้นดำร' �อิย'"ท$�จ�ต้เพ$ยงแห้"งเดำ$ยว

ท�าให้�ไม"ห้ลงย4ดำม��นว"าท(กส��งเป็�นขอิงเท$�ยงแท�

ห้น�า 302

ธิรรม (นั�มและร:ป )

เม��อิเผู้ช�ญก�บสภาวธรรมใดำให้�ระล4กน4กถื4งส��งท$�เป็�นธรรมารมณี1ท$�ผู้"านเข�าส'"การร�บร' �ทางมโนทวาร อิ�นเป็�นอิารมณี1ขอิงใจท$�เก�ดำในสภาวะน�/นให้�ต้� /งสต้�ก�าห้นดำต้�/งม��นลง ณี สภาวะป็9จจ(บ�นน�/น ค�อิ ม!สืต�พ�จ�รณ�จนัร:4ช�ด็ก�รปร�กฏิก�รณ*ธิรรมท�)งหล�ย

1. น�วรณี1 5 ล�กษณีะก�เลสท$�ครอิบง�าจ�ต้ใจอิ�นเป็�นเคร��อิงขวางก�/นม�ให้�การป็ฏิ�บ�ต้�ธรรมบรรล(ผู้ล ค�อิ 1. กามฉ�นทะความพอิใจในกามส(ข 2. พยาบาท ผู้'กโกรธ 3. ความห้ดำห้'"ง"วงเห้งาห้าวนอิน 4. ความฟั( Gงซ่"าน ห้วาดำห้ว��นร�าคาญใจ 5.

ความเคล�อิบแคลงล�งเลสงส�ยใจในธรรม

2. ข�นธ1 5 อิ(ป็าทานย4ดำม��นถื�อิม��นในร'ป็ เวทนา ส�ญญา ส�งขาร ว�ญญาณี ว"าเป็�นต้�วต้น

ห้น�า 303

3. อิายต้นะ 12 ค�อิ อิายต้นะภายใน 6 ต้า ห้' จม'ก ล�/น กาย ใจ และอิายต้นะภายนอิก ร'ป็ เส$ยง กล��น รส ส�มผู้�ส ธรรมารมณี1

Page 169: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

4. โพชฌงค1 7 ค�อิ อิงค1แห้"งป็9ญญาธรรมเคร��อิงต้ร�สร' � 1. สต้� 2. ธ�มมว�จ�ย 3. ว�ร�ยะ 4. ป็Iต้� 5. ป็9สส�ทธ� 6. สมาธ� 7. อิ(เบกขา

5. อิร�ยส�จ 4 ค�อิ ท(กข1 สม(ท�ย น�โรธ มรรค

ให้�พ�จารณีาจนร' �ช�ดำว"า ธรรมเห้ล"าน$/ ค�อิอิะไร เป็�นอิย"างไร ม$ในต้นห้ร�อิไม" เก�ดำข4/น เจร�ญบร�บ'รณี1และดำ�บไป็ไดำ�อิย"างไร ต้ามความจร�งขอิงธรรมอิย"างน�/น เม��อิร' �แล�วก:ให้�สละป็ล"อิยว"าง ก:จะเห้:นว"าธรรมส�กแต้"ว"าธรรม ไม"ใช"บ(คคลต้�วต้นเราเขา ท�าให้�เห้:นไดำ�ว"าร'ป็นามไม"ใช"ต้�วต้น

ห้น�า 304

8.สื�มม�สืม�ธิ�

สืม�ธิ�ชอบ

ค�อิ การต้�/งม��นชอิบขอิงจ�ต้ใจท$�เป็�นสมาธ�ท$�รวมอิารมณี1อิย'"ในอิารมณี1เดำ$ยวท$� แน"วแน"เป็�นเอิก�คคต้า น�าไป็ใช�ป็ระโยชน1ไดำ� ซ่4�งท�าให้�จ�ต้ใจเข�มแข:งบร�ส(ทธ�Eผู้"อิงแผู้�วเก�ดำพละก�าล�ง ส"งเสร�มให้�จ�ต้เพ"งพ�จารณีาอิารมณี1สต้�ป็9ฏิฐาน 4 ค�อิ กาย เวทนา จ�ต้ ธรรม อิย"างล4กซ่4/งไดำ�ดำ$ข4/น จนจ�ต้เก�ดำป็9ญญาเห้:นแจ�งในการ เพ"งล�กษณีะโดำยว�ป็9สสนาพ�น�จพ�จารณีาส�งขาร ดำ�วยพระไต้รล�กษณี1ว"าเป็�น อิน�จจ�ง ท(กข�ง อิน�ต้ต้า

โดำยมรรคว�ธ$ ท$�ย�งก�จแห้"งว�ป็9สสนาน�/นให้�ส�าเร:จ

โดำยผู้ลท$�เพ"งน�พพาน อิ�นเป็�นภาวะส�จจะขอิงน�พพานท$�ไม"เจ�อิป็นดำ�วยก�เลส ม$แต้"ความว"างเป็ล"า

การม$สมาธ�แน"วแน" ภาวะจ�ต้ใจเห้ม�อินน�/าท$�เคยข("นม�นก:จะต้กต้ะกอิน น�/าจะใส สามารถืมอิงเห้:นก�เลสอิ�นละเอิ$ยดำอิ"อิน ค�อิ โลภ โกรธ ห้ลง แล�วจ4งใช�สต้�พ�จารณีาห้าเห้ต้(ห้าผู้ลท$�เก�ดำท$�ดำ�บขอิงอิดำ$ต้ ป็9จจ(บ�น อินาคต้ จนร' �แจ�งอิย'"เห้น�อิก�เลสเร$ยกว"า ผู้'�ม$ป็9ญญา “ ”

Page 170: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 305

ย"อิมย�งจ�ต้ท$�ดำ�าร�ชอิบ ดำ�าเน�นช$ว�ต้อิย"างบร�ส(ทธ�E ค�นคว�าห้าอิ(ดำมการณี1ท$�ถื'กต้�อิงเท$�ยงแท� จ�ต้ใจก:จะน4กค�ดำม("งห้มายไป็ในส"วนท$�ไม"เห้:นแก"ต้�ว สต้�ป็9ญญาย��งจะงอิกงามข4/นสามารถืควบค(มจ�ต้ใจและความร' �ส4ก ให้�อิย'"ภายใต้�การบ�งค�บบ�ญชาให้�พ�นจากความโลภ ความโกรธ ความห้ลง ไดำ�

ผู้'�ป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามอิร�ยส�จ 4 แล�วย"อิมแจ�งแก"ใจว"า ไดำ�เดำ�นทางส'"การดำ�บท(กข1ท$�ถื'กต้�อิงแล�ว

ผู้'�ป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ม("งเดำ�นส'"บนเส�นทางโลก(ต้ระน�/นล�วนม$น�ส�ย ร�กส�นต้� สงบ ส�นโดำษ ม�กน�อิย ขย�น ซ่��อิส�ต้ย1 อิดำทน ไม"เห้:นแก"ต้�ว และพ4งระว�งอิย'"เสมอิท$�จะไม"ยกต้นข"มท"านโดำยถื�อิว"าต้�วเอิงป็ฏิ�บ�ต้�ดำ$กว"าคนอิ��น แม�ป็ฏิ�บ�ต้�ธรรมฝึ8กจ�ต้ต้นให้�ห้ล(ดำพ�น ก:ต้�อิงแบ"งเวลาช"วยเห้ล�อิงานส"วนรวมให้�ส�าเร:จล(ล"วงดำ�วยดำ$ เพราะถื�าห้ม'"คณีะส"วนรวมอิย'"ไม"ไดำ� ต้�วเราท$�เป็�นส"วนห้น4�งขอิงส�งคมน�/นก:จะอิย'"ไม"ไดำ�เช"นก�น

ห้น�า 306

ผู้'�ป็ฏิ�บ�ต้�ธรรมต้�/งจ�ต้ม��นแล�วท$�ไม"ห้ลงม�วเมาห้มกม("นพ�วพ�นก�บการเสพกามส(ขท�/งห้ลายและไม"เคร"งเคร$ยดำก�บการบ�าเพ:ญจนเป็�นการป็ระกอิบการทรมานท�าต้นให้�ล�าบาก

แต้"ป็ฏิ�บ�ต้�ต้น ดำ�วยส�จจะเพ��อิต้นให้�ห้ล(ดำพ�นต้นเดำ�นไป็ต้ามทางสายกลางม�ชฌ�มาป็ฏิ�ป็ทาอิย"างม��นใจดำ�วย อิร�ยมรรค 8 ข�อิ ซ่4�งท(กข�อิ ต้"างก:เก�/อิห้น(นซ่4�งก�นและก�น

เป็�นการป็ฏิ�บ�ต้�ต้าม พ(ทธโอิวาท 3 ป็ระการ ค�อิ

1.ไม"ท�าความช��วท�/งป็วง

2. ท�าความดำ$ให้�สมบ'รณี1

3. ช�าระจ�ต้ใจขอิงต้นให้�สะอิาดำ บร�ส(ทธ�Eผู้"อิงแผู้�ว

Page 171: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

การป็ฏิ�บ�ต้�ท$�ถื'กต้�อิงก"อิให้�เก�ดำความบร�ส(ทธ�Eท� /งกายและใจ ซ่4�งเป็�นผู้ลจากการป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�จนจ�ต้น��งแน"วแน"สร�างอิ�านาจฌานบ�งค�บจ�ต้ใจให้�สงบต้�/งม��น แล�วพ�จารณีาธรรมจนเก�ดำญาณีป็9ญญาเป็ร$ยบดำ�งไดำ�จ(ดำดำวง

ห้น�า 307

ป็ระท$ป็เป็�นน�ม�ต้อิ�นแจ"มใสส"อิงสว"างให้�จ�ต้สว"างมอิงเห้:นทางในป็Aาท4บแห้"ง ความโง"เขลา เพ��อิพ�จารณีา ธรรมอิย"างล4กซ่4/งย��งข4/นจนเห้:นม'ลเห้ต้(และความห้มายแห้"งการกระท�าขอิงต้นเอิงท$�เจ�อิป็นดำ�วยก�เลสธ(ล$อิ�น ห้นาแน"นท$�สล�บซ่�บซ่�อินอิย'"ในส�นดำาน ก:จะบรรล(ถื4งการมอิงเห้:นต้นเอิงอิย"างแจ"มแจ�งทะล(ถื4งจ�ต้ใจภายใน คอิยส�ารวจต้นเอิงเสมอิจนร' �จ�กต้นเอิง สามารถืต้�/งสต้�อิย"างม��นคง ดำ�าเน�นช$ว�ต้อิย"างบร�ส(ทธ�Eกอิป็รดำ�วยค(ณีธรรมอิ�นดำ$งาม

เล�กเป็�นทาสท$�ผู้'กพ�นก�บก�เลส เป็�นการป็ล'กฝึ9งให้�เก�ดำความเคยช�นท$�ดำ$ให้�ม$ข4/นในน�ส�ยส�นดำานต้ลอิดำช$ว�ต้

เม��อิป็ฏิ�บ�ต้�ไดำ�แล�ว

จ�ต้ใจก:จะป็ราศัจากความย4ดำเห้น$�ยวในท(กส��งขอิงโลกท�/งร'ป็และนามป็ลดำเป็ล�/อิงละจากการร�อิยร�ดำครอิบง�าขอิงก�เลสท$�เคยย4ดำส�บเน��อิงจากความเคยช�น อิ�นเป็�นสภาพพ�นจากก�เลส จ�ต้ก:ม("งพ( "งส'"พระน�พพานอิ�นเป็�นอิ(ดำมคต้�จ(ดำห้มายป็ลายทางท$�แท�จร�ง

เป็�นการบรรล(ถื4งความห้ล(ดำพ�นจากกอิงท(กข1แห้"งว�ฏิสงสาร

ขอิอิน(โมทนาสาธ( ฯ มา ณี โอิกาสน$/

ห้น�า 308

บทส"งท�ายภาคโลก(ต้ระ

ส�งโยชน1 10

ก�เลสท$�ดำ4งเห้น$�ยวร�อิยร�ดำให้�ต้กอิย'"ในว�ฏิฏิะ

Page 172: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ท"านท$�ฝึ8กผู้"านห้ล�กว�ป็9สสนามาแล�ว ก:ย�งไม"ร' �ว"าจ�ต้ใจขอิงต้นเอิงห้ล(ดำพ�นจากก�เลสมากน�อิยเพ$ยงใดำ

ดำ�งน�/น

จ4งเสนอิบทน$/เพ��อิเป็�นต้ารางเป็ร$ยบเท$ยบก�บภาวะการป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ขอิงท"าน

มากแม�นย�งม$ก�เลสมากอิย'" ก:ขอิให้�ท"านพยายามฝึ8กจ�ต้ให้�ลดำละให้�ไดำ� เพ��อิห้ล(ดำพ�นจากก�เลสส�งโยชน1 10 อิ�นเป็�นก�เลสท$�ดำ4งเห้น$�ยวร�อิยร�ดำให้�ต้กอิย'"ในว�ฏิสงสารท$�ต้�อิงมาเก�ดำอิ$ก เพราะเป็�นก�เลสท$�ผู้'กใจส�ต้ว1ม�ดำไว�ก�บความท(กข1

“ คนเราถื�าบาป็ห้นาจ�ต้ห้ยาบ

ก:จะมอิงไม"เห้:นความผู้�ดำขอิงต้นเอิง ”

ห้น�า 309

ส�งโยชน1 10

1. ส�งกายท�ฏิฐ� ความเห้:นว"าเป็�นต้�วเป็�นต้น ค�อิ ย4ดำข�นธ1 5 ร'ป็ เวทนา ส�ญญา ส�งขาร ว�ญญาณี ท$�สร(ป็ลงเป็�นร'ป็ นาม ล�วนม$ต้�วต้นเป็�นขอิงเรา

2. ว�จ�ก�จฉา ความล�งเลสงส�ยไม"แน"ใจในค(ณีพระร�ต้นต้ร�ย ว"าจะน�าพาให้�พ�นท(กข1

3. ส$ล�พพต้ป็รามาส การถื�อิม��นศั$ลพรต้อิย"างไม"จร�งจ�งเคร"งคร�ดำ โดำยส�กแต้"ว"าท�าต้ามก�นไป็อิย"างงมงาย

4. กามฉ�นทะ ความก�าห้น�ดำห้มกม("นต้�ดำอิกต้�ดำใจในกาม

5. ป็ฏิ�ฆ์ะ การกระทบกระท��งแห้"งจ�ต้ไดำ�แก" ความห้ง(ดำห้ง�ดำดำ�วยอิ�านาจโทสะ ความค�บแค�น ความข4/งเคร$ยดำ ซ่4�งเป็�นอิารมณี1ผู้'กโกรธท$�จะจอิงล�างจอิงผู้ลาญ

ห้น�า 310

Page 173: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

6. ร'ป็ราคะ ความต้�ดำใจย4ดำม��นในร'ป็ฌาน ความป็รารถืนาในร'ป็ภพ โดำยถื�อิว"าร'ป็ภพเห้ล"าน$/เป็�นส��งว�เศัษดำ$เล�ศั

7. อิร'ป็ราคะ ความต้�ดำใจในอิารมณี1แห้"งอิร'ป็ฌานความป็รารถืนาในอิร'ป็ภพว"า เป็�นค(ณีว�เศัษท$�จะให้�พ�นจากว�ฏิฏิะ

8. มานะ การม$อิารมณี1ส�าค�ญต้น ค�อิ ถื�อิต้นว"าเป็�นน��นเป็�นน$�ม$ช� /นวรรณีส'งกว"าคนอิ��น

9. อิ(ทธ�จจะ ความฟั( Gงซ่"านร�าคาญใจ คร( "นค�ดำอิย'"แต้"ในอิก(ศัล

10 อิว�ชชา ความไม"ร' �จร�งท�าให้�ห้ลงค�ดำว"า ท(กส��งขอิงโลกเป็�นขอิงเท$�ยงแท�

สาธ(ชนผู้'�เจร�ญต้ามว�ป็9สสนากรรมฐาน พ4�งม("งห้มายท$�จะป็ระห้ารก�เลสดำ�วยก�าล�งสมาธ� ก�าล�งป็9ญญาจากว�ป็9สสนาญาณีเป็�นไป็ต้ามข�/นต้อินขอิงส�งโยชน1 10 ต้�/งแต้"

ห้น�า 311

ข�อิ 1 ล�าดำ�บถื4งข�อิ 10 ผู้"านดำ"านแห้"งส�งโยชน1มากย��งม$โอิกาสห้ล(ดำพ�นจากว�ฏิฏิะมากข4/น

ท�/งน$/ คนเราไม"จ�าเป็�นต้�อิงร' �ว"า ผู้"านไดำ�ก$�ข�อิ ก:เป็�นการส�าเร:จมรรคผู้ลช�/นน�/นช�/นน$/ เพราะว"า

เม��อิย4ดำข�/น ย4ดำช�/น ก:เป็�นการย4ดำต้�วต้น

เป็�นก�าวแรกขอิงความห้ลง

เป็�นเห้ต้(ต้"อิเน��อิงป็ร(งแต้"งให้�เก�ดำ ท(กข1 “ ”

ห้น�า 312

ความดำ$จงร�กษ1ไว� ให้�คง ต้นนา

ป็ระห้น4�งเกล�อิดำ�ารง รสห้ม�/น

Page 174: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

อิ�นว"าจะถื�อิต้รง ภาษ�ต้ น$/ฤา

จ�าจะต้�/งจ�ต้น�/น แน"นไว�ในธรรม

พระราชน�พนธ1ภาษ�ต้

พระบาทสมเดำ:จพระมงก(ฎเกล�าเจ�าอิย'"ห้�ว

จาก พระราชน�พนธ1ภาษ�ต้

ห้น�า 313

อิย"าเพ��งงมงาย

ข4/นช��อิว"า ฤทธ�E น�/น ไม"ว"าอิ�ทธ�ฤทธ�E บ(ญฤทธ�E“ ”

คนท$�เช��อิ ก:จะถืามอิย'"เสมอิว"า ท"านฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�จ�ต้แล�ว เห้:นผู้$สาง เทวดำา เห้:นนรก สวรรค1 เห้:นอิะไรต้"อิอิะไรท$�เป็�นท�พย1ห้ร�อิย�ง

ซ่4�งต้ามความเป็�นจร�งน�/น ท(กส��งท(กอิย"างไม"ไดำ�ก"อิต้�วข4/นมาในช��วพร�บต้า เดำ:กไม"ใช"เก�ดำมาก:พ'ดำไดำ� เดำ�นไดำ� ว��งไดำ� ความส�าเร:จขอิงงานช�/นห้น4�งก:ต้�อิงใช�เวลาระยะห้น4�ง

ในท�านอิงเดำ$ยวก�น การฝึ8กจ�ต้จนบรรล(ฌานญาณีก:ต้�อิงใช�เวลามากพอิสมควรจ4งสมามรถืส�มฤทธ�Eผู้ลท$�จะส�มผู้�สก�บเร��อิงขอิงท�พย1

คนท$�ไม"เช��อิ ก:อิย"าเพ��งดำ'ถื'กเห้ย$ยดำห้ยามคนท$�ศั4กษาเร��อิงสมาธ� ป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้จนไดำ�บรรล(ผู้ลแห้"งอิภ�ญญา (ว�ชา 8) ซ่4�งเป็�นธรรมท$�ควรร' �ย��งให้�แจ�งว"าห้น�า 314

เป็�นเร��อิงงมงาย ไร�สาระ ไร�เห้ต้(ผู้ลท$�จะน�ามาอิ�างอิ�งให้�เป็�นท$�น"าเช��อิถื�อิไดำ�

Page 175: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ความจร�งขอิงอิภ�ญญา ( ห้ร�อิ ว�ชา 8) ก:ค�อิ ความร' �แจ�งอิ�นว�เศัษในอิ�ทธ�ฤทธ�E บ(ญฤทธ�Eท$�เป็�นป็าฎ�ห้าร�ย1เป็�นเร��อิงอิ�ศัจรรย1แป็ลกป็ระห้ลาดำท$�ไม"สามารถืพ�ส'จน1ดำ�วยเคร��อิงม�อิว�ทยาศัาสต้ร1

เพราะส��งเห้ล"าน$/ เป็�นเร��อิงท$�เป็�นไป็ไดำ�ดำ�วยอิ�านาจพล�งจากจ�ต้ใจท$�ไม"ม$ต้�วต้นให้�จ�บต้�อิงไดำ�

ดำ�งน�/น

ผู้ล�ต้ผู้ลแห้"งพล�งจ�ต้ก:ไม"ม$ต้�วต้นให้�จ�บต้�อิงไดำ�เช"นก�น นอิกเส$ยจากท"านไดำ�ฝึ8กจ�ต้เข�าส�มผู้�สดำ�วยต้นเอิงจ4งจะร' �ดำ�วยต้นเอิง และเป็�นเร��อิงยากมากท$�จะน�ามาบอิกกล"าวเป็�นภาษาให้�คนอิ��นร' �แจ�งไดำ� เพราะภาษาเป็�นเพ$ยงค�าพ'ดำ สมม(ต้�ห้มายแทนอิาการก�ร�ยา ห้ร�อิค(ณีสมบ�ต้�ส��งน�/น

อิย"างเช"น ท"านบอิกอิ$กคนห้น4�งว"า น�/าต้าลม$รสห้วาน คนท$�ไม"เคยก�น“ ”

น�/าต้าลอิธ�บายเป็ร$ยบเท$ยบเท"าใดำก:ไม"ร' �เร��อิง จนกว"าคนน�/นไดำ�ก�นน�/าต้าล จ4งร' �ว"าท$�ว"า ห้วาน ม$รสเช"นน$/เอิง“ ”

ห้น�า 315

สร(ป็ก:ค�อิ

ขอิให้�ท"านวางต้�วเป็�นกลาง

อิย"าเพ��งงมงาย พ�จารณีาไป็เร��อิยๆ

“ ส�บป็ากว"าไม"เท"าต้าเห้:น

ส�บต้าเห้:นไม"เท"าม�อิคล�า ”

ท"านท$�เช��อิห้ร�อิท"านท$�ไม"เช��อิ

ขอิเช�ญท"านทดำลอิงป็ฏิ�บ�ต้�ฝึ8กสมาธ�จ�ต้ต้�/งแต้"เร��มต้�นจนบรรล(ถื4งข�/นถือิดำจ�ต้ไดำ� ท"านก:จะพบว"า เห้:นว�ญญาณีต้นเอิงถือิดำอิอิกจากต้�วเราเอิง ท�าให้�เช��อิเร��อิงว�ญญาณีม$จร�ง โลกห้น�าม$จร�ง ต้ายแล�วไม"ส'ญ กฎแห้"งกรรมม$จร�ง

Page 176: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ท�าดำ$ไดำ�ดำ$

ท�าช��วไดำ�ช� �ว

มน(ษย1เก�ดำมาล�วนม$กรรมขอิงต้นเป็�นท$�ต้� /ง

ข4/นช��อิว"าเก�ดำแล�ว เป็�นไป็ดำ�วย ท(กข1 ท�/งส�/น“ ”

ถื�าท"านค�ดำว"าโลกมน(ษย1น$/ไม"น"าอิย'" ล�วนแต้"เป็�นท(กข1แล�ว ท"านคงไม"อิยากจะมาเก�ดำอิ$ก และอิยากจะไป็เก�ดำในภพแห้"งท$�ดำ$กว"าน$/

ห้น�า 316

ท"านท�าบาป็ก"อิกรรมก:ต้�อิงต้กนรก และเม��อิข4/นจากนรก ก:ต้�อิงมาใช�กรรมในโลกมน(ษย1อิ$กคร�/ง โดำยไม"แน"ว"าอิาจจะมาเก�ดำเป็�นไอิ�ต้'บ อิ$ดำ"าง นางเห้ม$ยว นายจMอิก:ไดำ�

แต้"ถื�าท"านท�าบ(ญสร�างแต้"ความดำ$ ก:จะไดำ�ไป็เสวยส(ข ณี แดำนสวรรค1

คนท$�ข4/นไป็สวรรค1 ม$ 2 แบบ

แบบ 1 ท�าบ(ญสร�างก(ศัลอิย'"เน�อิงน�จ จนส�/นอิาย(ข�ย ป็ระเภทน$/ส"วนมากข4/นไป็อิย'"สวรรค1ช�/นท$�ไม"ส'งน�ก ส"วนมากไม"ไดำ�ฝึ8กสมาธ�และว�ป็9สสนาละลายก�เลส ละลายร'ป็นาม ท�าให้�เทวดำาป็ระเภทน$/ย�งม$การย4ดำต้�วถื�อิต้น ม$โลภ โกรธ ห้ลง เจ�อิป็นอิย'"ในน�ส�ยอิย'"บ�าง

แบบ 2 ข4/นไป็อิย'"บนสวรรค1ดำ�วยอิ�านาจฌานญาณี ป็ระเภทน$/ส"วนมากม$การฝึ8กสมาธ�ว�ป็9สสนาละลายร'ป็ นาม และละลายก�เลส โลภ โกรธ ห้ลง มากกว"าป็ระเภทท$�1 ซ่4�งท"านฝึ8กสมาธ�ไดำ�ป็ฐมฌาน ท"านก:ม$โอิกาสข4/นไป็อิย'"ท$�เทวโลกแล�ว

เทวดำาท�/ง 2 ป็ระเภทท$�กล"าวมาน$/ข4/นไป็อิย'"บนสวรรค1แล�วก:ย�งม$โอิกาสบ�าเพ:ญยกระดำ�บจ�ต้ให้�ส'งข4/น

ห้น�า 317

Page 177: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ดำ�วยการค"อิยๆลดำละก�เลส โลภ โกรธ ห้ลง และฝึ8กจ�ต้สร�างอิ�านาจฌานญาณีต้"อิไป็ให้�แข:งแกร"งส'งข4/นย��งๆข4/น ม�ฉะน�/นเม��อิท"านห้มดำส�/นอิาย(ข�ยแห้"งการเป็�นเทวดำาช�/นน�/นๆท"านก:ต้�อิงลงมาเก�ดำอิ$กในโลกมน(ษย1เพ��อิใช�กรรมต้ามวาระห้ร�อิกระท�าผู้�ดำเพ$ยงเก�นเส�นยาแดำง ก:ต้�อิงลงมาเก�ดำในโลกมน(ษย1เพ��อิใช�กรรมท$�ก"อิไว�เช"นก�น

ท�/งน$/ การท$�ว�ญญาณีไดำ�ข4/นไป็สวรรค1เก�ดำเป็�น พรห้ม เทพ น�/นย�งไม"พ�นท$�จะต้�อิงเก�ดำอิ$ก

ท"านท$�ห้ว�งห้ล(ดำพ�นจากท(กข1โดำยส�/นเช�ง ก:ควรท$�จะบ�าเพ:ญว�ป็9สสนาละลายร'ป็ นามจนเก�ดำญาณีป็9ญญาอิ�นเล�ศัแล�วพ�จารณีาก�าจ�ดำก�เลสจนจ�ต้บร�ส(ทธ�E สามารถืม("งส'"แดำนน�พพานซ่$�งเป็�นเป็Gาห้มายอิ�นแท�จร�งขอิงผู้'�ห้ว�งฝึ8กจ�ต้ให้�ไป็ส'"ในโลก(ต้ระ

ดำ�งน�/น เพ��อิสน�บสน(นให้�เก�ดำการร' �แจ�งเห้:นจร�งในทางแห้"งการห้ล(ดำพ�นท(กข1โดำยส�/นเช�ง จ4งขอิให้�ศั4กษาฤทธ�Eต้"างๆให้�ละเอิ$ยดำต้"อิไป็ และทดำลอิงป็ฏิ�บ�ต้� เม��อิฝึ8กส�าเร:จต้ามข�/นต้อินแล�ว ก:จ�กท�าให้�ญาณีป็9ญญาเจร�ญถื4งพร�อิมไดำ�โดำยง"าย

ห้น�า 319

ภาคอิ�ทธ�ฤทธ�E - บ(ญฤทธ�E

การฝึ8กฝึนภาคอิ�ทธ�ฤทธ�E - บ(ญฤทธ�E น$/เป็�นผู้ลพลอิยไดำ�มาจากการฝึ8กสมาธ� ซ่4�งส"วนให้ญ"เป็�นโลก$ยะ เช"น

มโนมย�ทธ� ฤทธ�Eส�าเร:จดำ�วยใจรวมท�/งการอิธ�ษฐาน ค�อิ น�รม�ต้กายท�พย1อิอิกจากกายเน�/อิ ดำ(จช�กไส�จากห้ญ�าป็ล�อิง ช�กดำาบจากฝึ9ก (ห้ร�อิเร$ยกว"า ถือิดำจ�ต้ )

อิ�ทธ�ว�ธ$ ความร' �ท$�ท�าให้�แสดำงฤทธ�Eไดำ�ต้"างๆ

ท�พยโสต้ ญาณีท$�ท�าให้�ม$ห้'ท�พย1

Page 178: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เจโต้ป็ร�ยญาณี ญาณีท$�ท�าให้�สามารถืก�าห้นดำห้ย��งร' �วาระจ�ต้คนอิ��น

ป็(พเพน�วาสาน(สต้�ญาณี เป็�นเห้ต้(ระล4กข�นธ1ท$�อิาศั�ยอิย'"ในชาต้�ป็างก"อินไดำ� ค�อิ ระล4กชาต้�

จ(ต้'ป็ป็าต้ญาณี ญาณีท$�ท�าให้�ม$ต้าท�พย1ในการก�าห้นดำร' �เร��อิงการจ(ต้�และอิ(บ�ต้�ขอิงส�ต้ว1ท�/งห้ลาย อิ�นเป็�นไป็ต้ามกรรม เห้:นการเว$ยนว"ายต้ายเก�ดำขอิงส�ต้ว1ท�/งห้ลาย

ห้น�า 320

การฝึ8กน$/เป็�นไป็ดำ�วยโลก$ยฌานท$�ย�งไม"พ�นกฎแห้"ง อิน�จจ�ง ท(กข�ง อิน�ต้ต้า ท$�ไม"จ$ร�งย��งย�น เก�ดำข4/นต้�/งอิย'" เส��อิมสลายดำ�บไป็ ไม"ใช"เป็Gาห้มายป็ลายทางอิย"างแท�จร�งขอิงผู้'�ห้ว�งส'"โลก(ต้รท$�ม("งห้มายความห้ล(ดำพ�นจากท(กข1

ดำ�งน�/น ผู้'�ม("งส'"โลก(ต้ระโดำยแท�จ4งไม"ต้�อิงต้ะเก$ยกต้ะกายกระห้ายโลภอิยากจะไดำ�ให้�ม$ในต้น

แต้"ท�/งน$/ ธรรมชาต้�ขอิงผู้'�บ�าเพ:ญฝึ8กสมาธ�จนจ�ต้น��งต้�/งม��นห้ร�อิเจร�ญว�ป็9สสนาจนจ�ต้บร�ส(ทธ�Eสะอิาดำ ไม"ม$ความค�ดำไป็ต้ามอิ�านาจป็รารถืนา และป็ราศัจากอิ(ป็ก�เลสเคร��อิงท�าใจให้�เศัร�าห้มอิงข("นม�ว ม$จ�ต้ใจท$�ต้� /งอิย'"ไม"ห้ว� �นไห้ว ม$สต้�ระล4กอิย'"ท(กขณีะ ซ่4�งวาระจ�ต้ขณีะใดำขณีะห้น4�งในการบ�าเพ:ญฝึ8กจ�ต้ดำ�งท$�กล"าวน$/ อิาจจะเก�ดำผู้ลพลอิยไดำ�ม$อิ�ทธ�ฤทธ�E ห้ร�อิบ(ญฤทธ�Eเก�ดำข4/นเป็�นไป็ต้ามธรรมดำาขอิงการป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ เม��อิเก�ดำท�พยอิ�านาจอิย"างใดำอิย"างห้น4�งแล�ว ท"านก:ควรจะสนใจศั4กษาและฝึ8กให้�เจร�ญย��งข4/น โดำยอิาศั�ยอิ�ทธ�บาท 4 ค(ณีธรรมท$�น�าไป็ส'"ความส�าเร:จ ค�อิ ฉ�นทะ ว�ร�ยะ จ�ต้ต้ะ ว�ม�งสา

ห้น�า 321

การฝึ8กจ�ต้น$/ เห้ม�อินธรรมชาต้�ขอิงการป็ล'กต้�นไม� เม��อิป็ล'กจนต้�นไม�น�/นเจร�ญสมบ'รณี1แข:งแรงโต้เต้:มท$�แล�ว ก:จะอิอิกดำอิก และในขณีะท$�ดำอิกเร��มแรก

Page 179: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

แย�มท"านก:ควรจะสนใจ เอิาใจใส"ต้�นไม�ท$�ท"านป็ล'กมาก�บม�อิดำ�วยการใส"ป็(Oยรดำน�/า ให้�ต้�นไม�เจร�ญย��งข4/น ถื4งข�/นต้�ดำผู้ลย�งป็ระโยชน1แก"ต้นต้"อิไป็

ซ่4�งความร' �ความสามารถืเห้ล"าน$/ แม�จะอิย'"ในส"วนขอิงโลก$ยะท$�ไม"เท$�ยงแท� แต้"ถื�าเราศั4กษาอิย"างถื"อิงแท�ดำ�วยการทบทวนห้าเห้ต้(ผู้ลอิย'"ต้ลอิดำเวลาวางใจเป็�นกลางไม"ม$อิ(ป็าทานฝึ9กใฝึA น�อิมเอิ$ยงไป็ก�บเร��อิงใดำเร��อิงห้น4�งท$�เก�ดำข4/น เราก:จะม$สต้�ย�/งค�ดำไม"ห้ลงงมงายจนถือินต้�วไม"ข4/นท�าให้�เก�ดำความร' �แจ�งในญาณีป็9ญญาแห้"งโลก(ต้ระโดำยแท�และเช��อิม��นในส�จธรรมแห้"งพ(ทธย��งข4/น คลายจากความล�งเลสงส�ยไดำ� เช"น

การถือิดำจ�ต้ เพ��อิป็ลงอิส(ภะให้�เห้:นอิน�จจ�ง ท(กข�ง อิน�ต้ต้า เป็�นการพ�จารณีากายในกาย ก:จะสามารถืละลายก�เลสในส�นดำานไดำ�

การระล4กชาต้� ท�าให้�เข�าใจในเร��อิงภพชาต้� ต้ายแล�วไม"ส'ญ ผู้ลแห้"งการท�าดำ$ ท�าช��วท$�ส"งผู้ลมาถื4ง

ห้น�า 322

ป็9จจ(บ�นต้ามกฎแห้"งกรรมเพ��อิย�นย�นให้�เช��อิม��นอิย"างม��นคงในว�ฏิะจ�กรแห้"งการเว$ยนว"ายต้ายเก�ดำ

ญาณีแห้"งต้าท�พย1 สามารถืเห้:นเร��อิงท�พย1 โดำยเฉพาะว�ญญาณี และย�งสามารถืมอิงเห้:นท$�มาขอิงอิ(ป็สรรคท$�ขวางก�/นจ�ต้ในการเจร�ญสมาธ� เพ��อิจะไดำ�ห้าทางแก�ไขต้"อิไป็

ผู้ลพลอิยไดำ�จากสมาธ�เห้ล"าน$/ ก:จะเป็�นป็ระโยชน1อิย"างย��งท$�จะย�งการเจร�ญป็9ญญาให้�ถื4งพร�อิมไดำ�โดำยง"ายต้ามท$�จ�ต้ม("งห้มายส'"ญาณีแห้"งโลก(ต้รความร' �แจ�งท$�เท$�ยงแท�แน"นอินท$�มน(ษยชาต้�ต้�อิงศั4กษาให้�ถื4งแก"นแท�อิย"างจร�งจ�งค�อิ

ว�ป็9สสนาญาณี ค�อิ ป็9ญญาท$�พ�จารณีาเห้:นส�งขารค�อิ เห้:นนาม ร'ป็เป็�นไป็โดำยพระไต้รล�กษณี1 อิน�จจ�ง ท(กข�ง อิน�ต้ต้า ท$�ต้"างก�นอิอิกไป็เป็�นช�/นๆต้"อิเน��อิงก�น

Page 180: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เม��อิฝึ8กต้"อิไป็ ก:จะเจร�ญถื4ง

อิาสว�กขยญาณี ญาณีห้ย��งร' �ในธรรม เป็�นท$�ส�/นไป็แห้"งอิาสาวะก�เลส เคร��อิงเศัร�าห้มอิงท�/งห้ลายท$�ห้ม�กห้มนอิย'"ในจ�ต้ส�นดำาน

ห้น�า 323

อิ(ป็ก�เลสเคร��อิงท�าใจให้�เศัร�าห้มอิงข("นม�ว

อิ(ป็ก�เลสเคร��อิงท�าใจให้�เศัร�าห้มอิงข("นม�ว ซ่4�งจะเป็�นก�เลสท�าให้�จ�ต้ใจไม"สงบ

อิ(ป็ก�เลสม$ 16 ป็ระการค�อิ

1.อิภ�ชฌาว�สมโลภะ ค�ดำเพ"งเล:งอิยากไดำ�จ�อิงจะเอิาไม"เล�อิกควรห้ร�อิไม"ควร

2. พยาบาท (โทสะ ) ม$ใจเดำ�อิดำร�อิน ความอิาฆ์าต้ ผู้'กใจเจ:บ ค�ดำร�ายแก"ผู้'�อิ��น

3. โกธะ ความโกรธ อิาการก�าเร�บพล("งข4/นมาในใจจากความไม"ชอิบแต้"ย�งไม"ถื4งโทสะ

4. อิ(ป็นาห้ะ ความผู้'กใจโกรธ เพ$ยงแต้"ผู้'กใจไม"ยอิมล�ม แต้"ไม"ถื4งก�บค�ดำท�าร�ายเขา เพราะก�าล�งก�เลสย�งอิ"อินกว"าโกรธ

5. ม�กขะ ความลบห้ล'"ค(ณีท"าน ค�อิใครม$บ(ญค(ณีก�บเราแล�วไม"น4กถื4งค(ณีท"าน เป็�นการลบล�างป็Iดำซ่"อินค(ณีค"าความดำ$ขอิงผู้'�อิ��น

6.ป็ลาสะ ความต้$ต้�วเสมอิ เอิาต้�วข4/นต้�/งทานไว� ไม"ยอิมยกให้�ใครดำ$กว"าต้น

ห้น�า 324

7. อิ�สสา ความร�ษยา เห้:นใครไดำ�ดำ$ก:ทนอิย'"ไม"ไดำ� ต้�อิงต้�/งต้�วม("งข�ดำป็9ดำเขา ท�าให้�เขาเส��อิมเส$ย

Page 181: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

8. ม�จฉร�ยะ ความต้ระห้น$� เป็�นคนห้วงท$�ไม"อิยากให้�ง"าย เช"น ต้ระห้น$�ทร�พย1 ต้ระห้น$�ความร' �

9. มายา มารยาเจ�าเล"ห้1 ค�อิลวงพ'ดำอิะไร ท�าอิะไรให้�เขาเข�าใจผู้�ดำพลาดำ

10. สาเถืยยะ ความโอิ�อิวดำห้ลอิกเขา

11. ถื�มภะ ความห้�วดำ�/อิ กระดำ�าง เป็�นคนห้�วแข:ง

12. สาร�มภะ ความแข"งดำ$ ไม"ยอิมลดำละม("งแต้"จะเอิาชนะก�น

13. มานะ ความถื�อิต้�ว การย4ดำม��นถื�อิต้น

14. อิต้�มานะ (มานะย��ง) ความถื�อิต้�วว"า ดำ$ย��งกว"าเขา ดำ'ห้ม��นเขา ยกต้นข"มท"าน

15. มทะ ความม�วเมาก�เลส เช"น บ�ายศั บ�ายอิ ห้ลงย4ดำอิย'"ก�บส��งต้"างๆ

16. ป็มาทะ ความป็ระมาท ละเลย เล�นเล"อิ ป็ล"อิยสต้�

ห้น�า 325

ร�กฐ�นัแห(งคำว�มสื��เร�จบรรล�ฤทธิ�F

ความส�าเร:จอิ�านาจฤทธ�Eน� /นบรรล(ดำ�วยป็9ญญาความร' �อิ�นแต้กฉานจากรากฐานท$�จ�ต้ไม"ห้ว� �นไห้ว 16 ป็ระการ

1. จ�ต้ท$�ไม"ฟั(บลง เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยความเก$ยจคร�าน

2. จ�ต้ท$�ไม"ฟั'ข4/น เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยความค�ดำพล"าน

Page 182: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

3. จ�ต้ท$�ไม"โอิบไว� เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยความก�าห้น�ดำย�นดำ$ในกาม

4. จ�ต้ท$�ผู้ล�กอิอิก เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยความพยาบาทอิาฆ์าต้ ผู้'กใจเจ:บค�ดำร�ายแก"ผู้'�อิ��น

5. จ�ต้ท$�ไม"เกาะเก$�ยว เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยความดำ�/อิดำ4งท$�เช��อิในความเห้:นขอิงต้น

6. จ�ต้ท$�ไม"ผู้'กพ�น เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยความพอิใจร�กใคร"ย�นดำ$ในกามเน��อิงดำ�วย

ห้น�า 326

อิารมณี1ท$�ชอิบใจม$ร'ป็ รส กล��น เส$ยง ส�มผู้�ส เป็�นต้�น

7. จ�ต้ท$�ห้ล(ดำพ�น เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยความก�าห้น�ดำความใคร"ดำ�วยอิ�านาจก�เลสกามค(ณี

8. จ�ต้ท$�ไม"พ�วพ�น เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยก�เลสเคร��อิงท�าใจให้�เศัร�าห้มอิง ไดำ�แก" โลภ โกรธ ห้ลง

9. จ�ต้ท$�ท�าให้�ไม"ม$เขต้แดำนพ�/นท$�ท$�จ�าก�ดำก�าห้นดำข$ดำค��นไว� เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยอิ�านาจอิาณีาเขต้ขอิงก�เลส

10. จ�ต้ท$�ถื4งความม$อิารมณี1เป็�นห้น4�ง เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยก�เลสต้"างๆ

11. จ�ต้ท$�ศัร�ทธาก�าก�บแล�ว เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยความไม"เช��อิ

12. จ�ต้ท$�ว�ร�ยะความขย�นก�าก�บแล�ว เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยความเก$ยจคร�านห้น�า 327

13. จ�ต้ท$�สต้�ก�าก�บแล�ว เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยความเล�นเล"อิ

14. จ�ต้ท$�สมาธ�ก�าก�บแล�ว เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยความค�ดำพล"าน

Page 183: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

15. จ�ต้ท$�ป็9ญญาก�าก�บแล�ว เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยความไม"ร' �

16. จ�ต้ท$�ถื4งความสว"างแล�ว เพราะไม"ห้ว� �นไห้วดำ�วยความม�ดำ ค�อิ อิว�ชชาความโง"

ห้น�า 328

ความร' �ค'"เป็ร$ยบดำ�วย ก�าล�ง กายแฮ

ส(จร�ต้ค�อิเกาะบ�ง ศัาสต้ร1พ�อิง

ป็9ญญาป็ระดำ(จดำ�ง อิาว(ธ

ก(มสต้�ต้"างโล"ห้1ป็Gอิง อิาจแกล�วกลางสนาม

พระราชน�พนธ1

พระบาทสมเดำ:จพระจ(ลจอิมเกล�าเจ�าอิย'"ห้�ว

จากพระราชน�พนธ1

ห้น�า 329

ประโยชนั*ของพล�งจ�ต จะไดำ�ผู้ลมากน�อิยข4/นอิย'"ก�บก�าล�งสมาธ�

พล�งจ�ต้เก�ดำข4/นจากอิ�านาจพละก�าล�งขอิงการฝึ8กสมาธ�จนบรรล(อิ�านาจ “ ฌาน ”

พล�งจ�ต้จ4งเก�ดำเป็�นป็ระโยชน1ไดำ�มากน�อิยข4/นอิย'"ก�บความแน"วแน"แข:งแกร"งขอิงจ�ต้ใจท$�ไดำ�จากการรวบรวมอิารมณี1จ�ต้สงบต้�/งม��นคงอิย'"ในอิารมณี1เดำ$ยวขอิงสมาธ�ท$�ฝึ8กไดำ�ในภาวะน�/นม$ป็ระส�ทธ�ภาพอิย'"ในระดำ�บส'งเพ$ยงใดำ ข�/นต้�น ข�/นกลางห้ร�อิข�/นส'ง

Page 184: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

พล�งจ�ต้ส'งส"งเพ$ยงใดำ ก:จะย�งป็ระโยชน1ให้�ส��งท�าไป็น�/นส�าเร:จผู้ลมากเพ$ยงน�/น

พล�งจ�ต้ท$�ย�งอิ"อินแอิ ย"อิมไม"สามารถืท�าให้�เก�ดำผู้ลสมดำ�งท$�ใจป็รารถืนา

ห้น�า 330

ส�งวรก"อินฝึ8กอิ�ทธ�ฤทธ�E - บ(ญฤทธ�E

ใครท$�บ�งอิาจใช�อิ�านาจพล�งจ�ต้ ในทางผู้�ดำศั$ลธรรม ไม"ว"าจะท�าดำ�วย ความโลภ โกรธ ห้ลง ขอิให้�พล�งจ�ต้ท$�ฝึ8กไดำ�น�/น เส��อิมสลายโดำยฉ�บไวและกรรมจงต้ามท�น

ท"านควรส�งวรว"า การท$�ท"านม$พรสวรรค1ในฌานญาณีอิ�นว�เศัษมากน$/ จงสงวนความดำ$เห้ล"าน$/ไว�ให้�อิย'"เพ��อิความดำ$ อิย"าให้�จ�ต้ใจห้ลงต้กอิย'"ภายใต้�พล�งอิ�านาจม�ดำท$�จะใช�พรสวรรค1ในทางท$�ผู้�ดำ

อิย"าล�มว"า การกระท�าความช��วร�ายไม"ใช"ความผู้�ดำขอิงร"างกาย

จ�ต้ใจซ่�เป็�นให้ญ" ความค�ดำอิ�นช��วร�ายจะบดำบ�งเบ$ยดำเข�ามาท$�จ�ต้ใจเท"าน�/น ท"านจะต้�อิงต้�/งสต้�ดำ�วยดำวงจ�ต้อิ�นบร�ส(ทธ�Eท$�แกร"งดำ�วยความดำ$ ต้�ดำต้ามอิย"างใกล�ช�ดำก�บภาวะขอิงความช��วร�ายท$�จะเข�าแทรก ในดำวงจ�ต้ขอิงเราอิย'"เสมอิ เม��อิร' �ท�นต้"อิเห้ต้(การณี1น�/นแล�ว จ�ต้ย"อิมคงทนต้"อิการบ�งค�บขอิงพล�งความช��วร�าย สามารถืชนะก�เลสมารเห้ล"าน�/นไดำ�ห้น�า 331

ข�อิห้�ามและข�อิควรระว�งในการฝึ8กอิ�ทธ�ฤทธ�E บ(ญฤทธ�E

ท"านท$�จะศั4กษาเร��อิงโลกท�พย1 ท"านจะต้�อิงป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามกฎข�อิห้�ามข�อิบ�งค�บ ดำ�งต้"อิไป็น$/อิย"างเข�มงวดำ ซ่��อิส�ต้ย1 ต้"อิค�าเต้�อินน$/ ท"านก:จะพ�นจากอิ�นต้รายอิ�นอิาจจะเก�ดำข4/นก�บท"านไดำ�

ม�ฉะน�/น แล�ว ขอิให้�ท"านถือิยอิอิกไป็ห้"างๆอิย"าแต้ะต้�อิงบทเร$ยนต้"อิไป็น$/อิย"างเดำ:ดำขาดำ

Page 185: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ข�อิห้�ามและข�อิควรระว�ง

1. จะต้�อิงเป็�นบ(คคลไม"ค(ยโว�โอิ�อิวดำ เร$ยนไม"ถื4งจ(ดำแห้"งความส�าเร:จแล�วมาน��งทดำสอิบและอิวดำดำ$อิาจจะถื'กคนอิ��นท$�เก"งกว"าทดำลอิงก:คงเจ:บไป็ห้ลายว�นและถื�าอิวดำดำ$ท�/งๆท$�ต้นย�งเร$ยนไม"ถื4งดำ$ คนจะห้าว"าเราบ�ามากกว"าดำ$ เพราะท"านไม"ม$ความแม"นย�า

ห้น�า 332

2.จะต้�อิงม$ความพอิใจศัร�ทธา พากเพ$ยร กล�าห้าญ อิย"างย��ง กล�าต้"อิส'�ก�บอิ(ป็สรรคอิย'"เน�อิงน�จ

จะต้�อิงใคร"ครวญพ�จารณีาในข�อิว�ต้รป็ฏิ�บ�ต้�น�/นให้�ถื'กต้�อิง ท"านก:จะเข�าถื4งจ(ดำแห้"งความส�าเร:จต้ามเป็Gาห้มายท$�ข$ดำข�/นไว�

3. พ�ส'จน1อิ�านาจพล�งงานแห้"งท�พย1

ห้ล�งจากท"านส�าเร:จต้ามข�อิ 2. แล�ว เพ��อิเก:บข�อิม'ลส�าห้ร�บค�นคว�าต้"อิไป็ โดำยอิย"าไดำ�ม$การเป็Iดำเผู้ยต้�ว ขอิให้�เป็�นการพ�ส'จน1แบบป็Iดำเง$ยบร' �เฉพาะในห้ม'"คนสน�ทเท"าน�/น

4. ท(กคร�/งท$�ม$การใช�อิ�านาจจ�ต้แล�ว จะต้�อิงเข�าฝึ8กสมาธ�อิย"างน�อิยคร4�งช��วโมง เพ��อิสร�างเสร�มก�าล�งภายในกาย เห้ม�อินห้ม�อิแบต้เต้อิร$�ท$�ใช�งานแล�วต้�อิงคอิยชาร1ทเสร�มไฟัเพ��มเต้�มอิย'"เสมอิ ม�ฉะน�/นแล�วห้ม�อิไฟัน�/นก:จะเส��อิมค(ณีภาพไร�ค"าถื4งข�/นเส$ยห้ายใช�การไม"ไดำ�อิ$ก ต้�วเราก:เห้ม�อินก�น ถื�าใช�พล�งจ�ต้แล�วกายท�พย1จะเส��อิม อิ"อินอิ�านาจพล�งลงและถื�าเส��อิมมากๆแล�ว อิาจจะถื4งต้ายไดำ�ง"ายๆ โดำยต้ายก"อินอิาย(ข�ย

ห้น�า 333

5.ระห้ว"างพ�ส'จน1อิย'"น� /นพยายามอิย"าร�อิ"านเป็�นคนสอิดำร' �สอิดำเห้:น เต้:มไป็ดำ�วยความอิยากเพราะจะเป็�นทางพาท"านไป็ต้ายไดำ�ง"ายๆ แม�ว"าท"านฝึ8กจน

Page 186: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ส�าเร:จต้ามข�/นข$ดำท$�วางไว� ขอิร�อิงขอิว�งวอินว"าอิย"าโอิ�อิวดำผู้ลงานแก"คนท��วไป็ ม�ฉะน�/น ท"านอิาจจะไดำ�ร�บป็9ญห้านานาป็ระการจากชาวบ�านและร�บการข�ดำขวางและท�าลายจากฝึAายท$�ไม"ห้ว�งดำ$ต้"อิท"าน

อิย"าล�มว"า

“ ถ4�ต�วเร�ทรนังองอ�จ

คำร:บ�อ�จ�รย*จะไม(ร(วมด็4วย ”ห้น�า 334

ห้�วโขน สวมห้�ว คนเต้�น

ห้ว�งเป็�น ล�งย�กษ1 ส�กคร' "

ถือิดำโขน แล�วคน เดำ�มดำ'

ใช"ผู้'� ย�กษ1ล�ง ส��งลวง

ห้น�า 335

ภ�วะคำว�มจร�งของก�ยท�พย*

กายท�พย1จ�ต้ว�ญญาณีเป็�นร'ป็ข�นธ1ในล�กษณีะนามธรรม เพราะม$สภาพล�กษณีะคล�ายอิากาศัท$�โป็Aงแสง ซ่4�งไม"อิาจจ�บต้�อิงไดำ�และต้าเน�/อิก:มอิงเห้:นไดำ�ยาก

เราจะร' �ว"าน$�ค�อิ อิากาศั ต้"อิเม��อิอิากาศัเคล��อินต้�วเป็�นลมส�มผู้�สก�บ“ ”

กายแต้"จะมอิงเห้:นห้ร�อิร' �เร��อิงว�ญญาณีก:ต้�อิงอิาศั�ยจากกระแสอิ�านาจจ�ต้ท$�บ�าเพ:ญจนถื4งจต้(ต้ถืฌานก:จะสามารถืส�มผู้�สไดำ�ร' �เห้:นเอิงเข�าใจถื4งสภาวะธรรมชาต้�ขอิงโลกว�ญญาณีซ่4�งเป็�นสภาพท$�ร' �เฉพาะต้�ว

จ�ต้ว�ญญาณีจากโลกว�ญญาณีท$�ต้�อิงมาเก�ดำน�/น ไม"ว"าจะเป็�นพรห้ม เทพ ยม ห้ร�อิ ผู้$เป็รต้ อิส'รกายล�วนม$กรรมว�บากขอิงต้นเป็�นท$�ต้� /ง ม$กรรมขอิงต้น

Page 187: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เป็�นเผู้"าพ�นธ(1ป็ร(งแต้"งให้�เม��อิเก�ดำแล�วม$ห้น�าต้าดำ$ ห้ร�อิร'ป็อิ�ป็ล�กษณี1ร( "งเร�อิงห้ร�อิอิ�บจน

ห้น�า 336

จ�ต้ว�ญญาณีโดำยท��วไป็เป็�นสภาพกายท�พย1ท$�สามารถืขยายต้�วให้�ให้ญ"ห้ร�อิห้ดำลงให้�เล:กไดำ� เม��อิมาเก�ดำน�/น ก:จะห้ดำต้�วให้�เล:กเข�าป็ฏิ�สนธ�ผู้สมรวมต้�วก�บเซ่ลต้�วอิ"อินในครรภ1มารดำาและจะว�ว�ฒนาการข4/นเกาะท$�ต้"อิม เมดำ'ลล"า ซ่4�ง“ ”

เป็�นก�านสมอิง ม$ล�กษณีะเป็�นร'ป็ป็Iระม�ดำ เป็�นท$�ต้� /งต้�นขอิงเส�นป็ระสาทท$�แยกจากสมอิง ต้"อิมน$/ม$ศั'นย1ต้"างๆต้�/งอิย'"ไดำ�แก" ศั'นย1ควบค(มการห้ายใจ การเต้�นขอิงห้�วใจ การห้ดำขยายขอิงห้ลอิดำโลห้�ต้ ค(มการจาม ไอิ อิาเจ$ยน การข�บน�/าย"อิยขอิงระบบย"อิยอิาห้าร โดำยเฉพาะอิย"างย��งต้"อิมน$/ม$ห้น�าท$�ร �บความร' �ส4กถื"ายทอิดำไป็ย�งสมอิงให้ญ" ต้"อิมน$/ต้� /งอิย'"เห้น�อิบร�เวณีท�ายทอิย และเป็�นส"วนห้น4�งขอิงสมอิง

ในขณีะเดำ$ยวก�น ต้"อิม เมดำ'ลล"า จะเป็�นจ(ดำศั'นย1รวมขอิงกายท�พย1“ ”

ท$�จะผู้สมก�บจ�ต้ว�ญญาณีท$�ห้น�าผู้ากแล�วแยกอิอิกจากกายเน�/อิ เม��อิคร�/งฝึ8กการถือิดำจ�ต้

และท$�ต้"อิมน$/เป็�นต้�าแห้น"งท$�จะเก�ดำความร' �ส4กร�บร' �ในเวลาจ�ต้ส�มผู้�สก�บเร��อิงท�พย1 แล�วส"งไป็ป็ร(งแต้"งแป็ลเป็�นความห้มายท$�สมอิงให้ญ"อิ$กท$

ห้น�า 337

กายท�พย1เม��อิมาเก�ดำแล�วจะถื'กว�ต้ถื(ธาต้( ซ่4�งเป็�นป็ฏิ�ก'ลป็ร(งแต้"งให้�ย4ดำต้�ดำอิย'"ก�บกายเน�/อิ เก�ดำเป็�นสภาพกายท�พย1ท$�ห้ยาบ

เม��อิฝึ8กถือิดำกายท�พย1อิอิกมาไดำ�แล�ว จะม$สายใยแห้"งช$ว�ต้เช��อิมโยงก�บกายเน�/อิ

กายท�พย1เม��อิถือิดำอิอิกมาให้ม"ๆ น�/น จะโป็ร"งแสงฝึ8กต้"อิไป็อิ$ก กายท�พย1จ4งจะค"อิยๆท4บแสง เห้:นเห้ม�อินกายเน�/อิมากข4/นเร$ยกว"ากายห้ยาบ และเม��อิน�ากายห้ยาบน�/นมาเข�าป็ลงอิส(ภะดำ�วยการถือิดำจ�ต้คร�/งแล�วคร�/งเล"า ก:จะละลาย

Page 188: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ก�เลสกายในกายไดำ� ท�าให้�กายห้ยาบลอิกคราบอิอิกไป็เป็�นช�/นๆ ละเอิ$ยดำข4/นๆต้ามล�าดำ�บ เม��อิต้ายลงเม��อิใดำ กายท�พย1อิ�นละเอิ$ยดำก:จะแยกอิอิกจากกายเน�/อิไป็เก�ดำเป็�นเทพพรห้ม ซ่4�งเป็�นร'ป็แห้"งความห้มาย

ส�าห้ร�บคนท$�ไม"ไดำ�ฝึ8กถือิดำจ�ต้ละลายก�เลสแล�วกายท�พย1ก:ห้ยาบต้�อิงไป็เก�ดำเป็�นเทวดำาช�/นต้��า ห้ร�อิว"าเป็�นผู้$เป็รต้ อิส'รกาย ต้ามกรรมว�บากขอิงต้นท$�สร�างมา

กายท�พย1ขอิงเทพ พรห้ม ห้ร�อิ ผู้$ เป็รต้ อิส'รกาย เวลาจะป็รากฏิให้�คนเห้:นไดำ�ดำ�วยต้าเน�/อิน�/น ต้�อิงอิาศั�ย

ห้น�า 338

การรวบรวมพล�งจ�ต้ ให้�ดำ�ารงภาวะจ�ต้ขณีะน�/นเป็�นห้น4�ง อิย"างแนบแน"นแน"น��งเพ��มพล�งให้�ก�บกายท�พย1 จนสามารถืเป็ล"งเป็�นภาพท$�เห้:นไดำ�ดำ�วยต้าเน�/อิ ท$�คนท��วไป็ท$�เห้:นแล�วบอิกว"า ถื'กผู้$ห้ลอิก “ ”

กายท�พย1คนเราน�/น เม��อิต้ายลง กายท�พย1จะแยกก�บร"างอิอิกไป็เก�ดำใช�กรรมต้ามวาระว�บากกรรมขอิงต้นท$�สร�างมา ไม"ว"ากรรมดำ$ห้ร�อิกรรมช��ว ไม"ม$ว�นส�/นส(ดำ ห้ร�อิห้ย(ดำ ต้"อิเม��อิเข�าส'"แดำนน�พพานเท"าน�/น จ4งไม"ต้�อิงมาเก�ดำอิ$กท$�

เพ��อิพ�ส'จน1เร��อิงว�ญญาณีม$จร�ง น�าไป็ส'"การเช��อิเร��อิงกฎแห้"งกรรม โลกว�ญญาณี ต้ายแล�วไม"ส'ญ

จ4งขอิเสนอิบทต้"อิไป็น$/ ดำ�วยการฝึ8กถือิดำจ�ต้ ซ่4�งเข$ยนบรรยายห้ลายแบบไว�ในน$/เพ��อิไว�ให้�ศั4กษาเผู้��อิว"าเห้ต้(การณี1น�/นอิาจจะเก�ดำข4/นก�บท"าน ท"านจะไดำ�ร' �ว�ธ$ป็Gอิงก�นอิ�นต้รายไดำ�

จ�าไว�ว"า

“ คำว�มม�"นัใจรวมเป5นัหนั6"งในัเอกะพ�ท(�นัรอด็จ�กอ�นัตร�ยได็4 ”

Page 189: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 339

ข4อห4�มในัระหว(�งก�รนั�"งฝึ/กถอด็จ�ต

1. จะต้�อิงฝึ8กในห้�อิงท$�ไม"ม$ใครรบกวน โดำยป็Iดำป็ระกาศัไว�ห้น�าห้�อิงว"า ห้�ามรบกวน ห้�ามเร$ยก ห้�ามป็ล(ก จนกว"าจะถื4งเวลาท$�จะก�าห้นดำอิอิกจากสมาธ�

ถื�าม$ความจ�าเป็�นต้�อิงป็ล(กแล�ว ห้�ามแต้ะต้�อิงร"างอิย"างเดำ:ดำขาดำ และห้�ามต้ะโกนเร$ยก เพราะเม��อิแต้ะต้�อิงร"างท�นท$ ท�าให้�ต้กใจ ห้น�กๆอิาจจะท�าให้�เส$ยสต้�ไดำ�(ต้�อิงร�กษาดำ�วยการป็ร�บจ�ต้ ห้น�กห้น"อิยก:ร�กษาดำ�วยว�ธ$พอิกกายท�พย1)

เห้ต้(ท$�จะเป็�นเช"นน$/ เพราะว"า คนเราถื�าย�งไม"ต้ายน�/น กายท�พย1เม��อิฝึ8กจนสามารถืแยกก�บกายเน�/อิไดำ�แล�ว จะม$สายใยท�พย1ต้�ดำก�บกายเน�/อิ เม��อิเก�ดำเห้ต้(ให้�กายเน�/อิต้กใจ กายท�พย1จะร$บกระโจนกล�บค�นร"างท�นท$เพราะคนย�งไม"ต้ายน�/น กายเน�/อิเป็ร$ยบดำ�งร�งท$�จะเกาะอิาศั�ยอิย'"เพ��อิใช�กรรมต้"อิไป็จนกว"าจะส�/นอิาย(ข�ย ห้ร�อิว"า

ห้น�า 340

กายเน�/อิแต้กสลายก"อินส�/นอิาย(ข�ยดำ�วยเห้ต้(ใดำเห้ต้(ห้น4�ง ดำ'ต้�วอิย"างเช"นกายเน�/อิเห้ม�อินเป็ล�อิกห้อิย กายท�พย1เห้ม�อินป็'เสฉวนต้ราบเท"าท$�ย�งม$ช$ว�ต้อิย'"ก:ต้�อิงอิาศั�ยเป็ล�อิกห้อิย

2. จะต้�อิงสวดำมนต้1ไห้ว�พระก"อินฝึ8กว�ชาน$/ แล�วอิาราธนาระล4กถื4งบารม$ส��งศั�กดำ�Eส�ทธ�E คร'บาอิาจารย1ห้ลวงพ"อิโต้ และเจ�าท$�เจ�าทางช"วยค(�มครอิงร"างท"านในระห้ว"างฝึ8กจ�ต้ไม"ให้�ส��งเลวร�ายมารมาผู้จญแฝึงห้ร�อิท�าลายร"างท"านไดำ�(อิธ�ษฐานต้ามบทอิธ�ษฐานก"อินป็ฏิ�บ�ต้�สมาธ�ห้น�า 22)

3.ถื�าเก�ดำเห้ต้(อิะไรท$�ท�าให้�ต้กใจให้�ร$บระล4กถื4งคร'บาอิาจารย1 ท"อิง

Page 190: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

“ ธิ�มม�ง อรณ�ง ” ห้ลวงพ"อิโต้ช"วยล'กดำ�วย ขอิบารม$ห้ลวงพ"อิโต้ช"วยค(�มครอิงและสก�ดำดำวงว�ญญาณีท"านให้�ค�นส'"ร "าง ก:จะไดำ�ร�บความป็ลอิดำภ�ยอิย"างแน"นอินและถ4�จะใช4พล�งจ�ตร�กษ�โรคำ ก�ให4ระล6กถ6งคำร:บ�อ�จ�รย*ท�กคำร�)ง

ห้น�า 341

4. อิย"าร�อิ"านถือิดำจ�ต้ไป็ในท$�ต้"างๆ ซ่4�งท"านไม"ควรไป็ เช"นนรกโลก ห้ร�อิท$�แป็ลกถื��นเพราะท"านอิาจจะถื'กอิ�านาจจ�ต้ท$�แข:งแกร"งกว"าก�กค(มไม"ให้�ค�นร"างไดำ� ถื�าว�ญญาณีไม"เข�าร"างเก�น 7 ว�น ท"านจะต้�อิงต้าย และต้�อิงส��งญาต้�ไว�ว"า ถื�าพบร"างย�งอิ("นอิย'" ห้�ามโยกย�ายร"างผู้'�ฝึ8กถือิดำจ�ต้ เพราะอิาจจะเป็�นเห้ต้(ท�าให้�กายท�พย1กล�บค�นร"างไม"ไดำ� อิย"าเพ��งเก:บศัพอิย"างเดำ:ดำขาดำ เพราะย�งไม"ต้าย คนท$�พบเห้:น ช"วยจ(ดำธ'ป็ห้น�าห้�/งพระ เร$ยกร�อิงให้�คร'บาอิาจารย1ขอิงผู้'�ฝึ8กช"วยเห้ล�อิ ว�ญญาณีก:จะกล�บค�นร"างไดำ�

5. จ�าไว�ว"า ถื�าท"านไม"ท�/งคร'บาอิาจารย1ห้ลวงพ"อิโต้แล�ว ท"านย"อิมเมต้ต้าค(�มครอิงอิย'"ต้ลอิดำเวลา

ห้น�า 342

กรรมใดำก"อิข4/นย"อิม ย�งผู้ล

ดำ$ช��วดำ�งท$�ต้น ป็ระพฤต้�

ท�าดำ$จ�กไดำ�ผู้ล ผู้ลเล�ศั

ท�าช��วจ�กเส$ยจ�ต้ เพราะโทษต้ามท�น

พระราชน�พนธ1ภาษ�ต้ พระบาทสมเดำ:จพระมงก(ฎเกล�าเจ�าอิย'"ห้�ว

ห้น�า 343

(ก) ว�ธิ!ถอด็จ�ตท!"1

ภ�วะก�รถอด็จ�ตว�ญญ�ณท!"เก�ด็จ�กก�รรวมฉ�บพล�นัก�บก�ยท�พย*

Page 191: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ป็กต้�แล�วกายท�พย1เป็�นอิณี'ป็รมาณี'เล:กๆละเอิ$ยดำมากกระจายไป็ท��วในร"างกายเน�/อิซ่�อินอิย'"ก�บเซ่ลขอิงกายเน�/อิและเม��อิต้อินท$�เราฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ต้าม บทท$� 1-5 ค�อิ ทางสงบแล�ว พอิน��งไป็ถื4งจ(ดำห้น4�งแห้"งความสงบน��งมากพอิแล�ว กายท�พย1จากกายในกายจะว��งมารวมต้�วท$�ท�ายทอิยเห้ม�อินม$อิาการห้น�กๆร�อินๆท$�ท�ายทอิย แล�วค"อิยๆว��งรวมผู้"านสอิงข�างขม�บ มาผู้สมจ�ต้ว�ญญาณีท$�ห้น�าผู้ากรวมก�นเป็�นล�าแสงพวยพ( "งอิอิกจากกายเน�/อิ ต้รงห้น�าผู้ากส'"อิวกาศั ต้อินน$/จะร' �ส4กว"า ใจเส$ยวว'บห้น4�งแล�วกายเบาไร�น�/าห้น�ก ต้อินน$/คนท$�จ�ต้ไม"แน"วแน"อิาจเป็�นบ�าไดำ�เพราะกล�วก"อินเห้ต้( ท"านท$�ป็ระสบอิาการเช"นน$/ ควรต้�/งใจให้�ม��นไม"ต้�อิงต้กใจ แล�วเพ"งจ�ต้ต้ามล�าแสงน�/นไป็ดำ�วยสต้�ส�มป็ช�ญญะ แนบต้ามต้�ดำก�บล�าแสงไป็

ห้น�า 344

จนแสงน�/นน��ง แล�วพยายามต้�/งสต้�ให้�จ�ต้แน"วแน" ค"อิยๆบ$บล�าแสงน�/นให้�รวมเป็�นวง ถื�าจ�ต้ย�งไม"น��งดำ$ วงกลมน�/นเป็ร$ยบเสม�อินห้น4�งดำ�งดำวงใจขอิงเราจะไม"สดำใส และไม"แข:งแกร"งพอิ แต้"เม��อิบ"มจ�ต้ให้�แน"นห้นาข4/นโดำยส"งกระแสจ�ต้ใจความน4กค�ดำม("งส'"ศั'นย1กลางวงกลมแบบจดำจ"อิมากข4/น จนแน"วแน"น��งดำ$แล�ว ดำวงแก�วน�/นก:จะค"อิยๆสดำใสแวววาวข4/น(จากต้อินน$/แล�วฝึ8กต้ามข�อิ 2 ต้"อิไป็)

ถื�าท"านไม"ฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ต้"อิไป็

ท"านต้�อิงต้�/งสต้�ท$�กายเน�/อิ แล�วส"งกระแสจ�ต้ใจความน4กค�ดำผู้"านก4�งกลางระห้ว"างค�/วอิอิกไป็ท$�ดำวงแก�วแล�วก�าห้นดำจ�ต้ค"อิยๆดำ4งกล�บเข�าร"างให้ม"อิ$กคร�/ง กายท�พย1ก:จะกล�บค�นส'"ร "างท�นท$

เม��อิกายท�พย1ค�นส'"ร "างแล�ว อิย"าเพ��งล�มต้าข4/น ค"อิยๆถือินห้ายใจล4กๆ 10

คร�/ง แล�วห้ายใจละเอิ$ยดำลงอิ$ก 10 คร�/ง ห้ายใจป็กต้�อิ$ก 10 คร�/ง เป็�นการป็ร�บจ�ต้ใจให้�ห้ายจากภาวะการส��นสะเท�อินขอิงกายท�พย1 แล�วจ4งค"อิยๆล�มต้าข4/น คลายอิอิกจากสมาธ�ต้"อิไป็

ห้น�า 345

(ข)ว�ธิ!ถอด็จ�ตท!"2

Page 192: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ก�รปร�บจ�ตจ�กด็วงแก4วเป5นัก�ยท�พย*

เม��อิท"านฝึ8กจนไดำ�ป็ฐมฌานแล�ว ไดำ�น�ม�ต้แห้"งเอิก�คต้าเป็�นดำวงแก�วท$�แวววาวแข:งแกร"งซ่4�งป็รากฏิดำ�วยความร' �ส4ก แต้"เม��อิเราส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำมอิงผู้"านก4�งกลางระห้ว"างค�/วอิอิกไป็ก:จะพบดำวงแก�วต้�/งอิย'"เฉพาะห้น�าเรา

(ห้ร�อิท"านท$�เก�ดำ ภาวะจ�ต้ว�ญญาณีรวมฉ�บพล�นก�บกายท�พย1และไดำ�ป็ร�บจ�ต้ต้ามว�ธ$การถือิดำจ�ต้ข�อิ ก ว�ธ$ท$�1 แล�วเร��มฝึ8กต้"อิเน��อิงจากน$/ไป็)

เม��อิไดำ�ดำวงแก�วต้�/งอิย'"เฉพาะห้น�าเราแล�ว ขอิให้�ท"านค"อิยๆส"งกระแสจ�ต้เข�าไป็บ$บดำวงแก�วน�/นให้�เล:กลงแล�วก:ขยายให้�ให้ญ"ไดำ�จนคล"อิงแล�ว ก:ค"อิยๆก�าห้นดำบ$บร�ดำดำวงแก�วน�/นให้�กลายเป็�นร'ป็คนข4/นมา (เราจะสร�างร'ป็ต้�วเราไดำ� อิาจจะสร�างจากความทรงจ�า โดำยว�ธ$ห้า

ห้น�า 346

กระจกบานให้ญ"ๆมาต้�/งอิย'"ต้รงข�ามก�บเรา มอิงแล�วพ�จารณีาจดำจ�าภาพมาเพ��อิในการถือิดำจ�ต้ต้"อิไป็ )ให้ม"ๆ ร'ป็น�/นจะไม"ช�ดำ เล�อินลางมาก ต้อินน$/ร"างน�/นจะร' �ส4กว"าดำ'แล�วม$เพ$ยงโครงร"างแก�วท$�โป็ร"งแสง แสดำงว"า ย�งถือิดำจ�ต้ไม"สมบ'รณี1 ท"านจะต้�อิงค"อิยๆส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำขอิงท"านเข�าไป็ท$�โครงร"างน�/น โครงร"างน�/นก:จะค"อิยๆช�ดำข4/นต้ามก�าล�งขอิงสมาธ�ท$�ส'งข4/น จนเห้:นเป็�นร'ป็ร"างม$เน�/อิห้น�งม�งสาข4/นจนกระท��งม$ห้น�าต้าเห้ม�อินท"านไม"ม$ผู้�ดำท"านจะเห้:นว"าท"านไดำ�แบ"งเป็�น 2

คน เป็�นพ$�น�อิงฝึาแฝึดำห้�นห้น�าเข�าห้าก�น ก�าล�งจ�อิงมอิงก�น ท"านไม"ต้�อิงต้กใจ ขอิให้�เข�าใจว"า น��นค�อิ กายท�พย1ขอิงท"าน

(ส�าห้ร�บท"านท$�จะฝึ8กป็ลงอิส(ภะพ�จารณีากายในกายก:เร��มฝึ8กต้"อิในต้อินน$/) ค�อิ ส"งจ�ต้ใจก�าห้นดำให้�กายท�พย1น�/นเป็�นไป็ต้ามบทป็ลงอิส(ภะ เม��อิถือิดำจ�ต้ป็ลงคร�/งแล�วคร�/งเล"าแล�ว จ�ต้ใจก:จะสะอิาดำ กายท�พย1ก:จะละเอิ$ยดำย��งๆข4/น จ�ต้ใจต้�ดำก�เลสห้มดำไป็เท"าใดำ กายท�พย1ก:จะละเอิ$ยดำมากข4/นเพ$ยงน�/น

ห้น�า 347

กายท�พย1เม��อิถือิดำอิอิกมา ถื�าท"านฝึ8กส"งกระแสจ�ต้ใจความน4กค�ดำมากข4/นจนถื4งข�/นส(ดำยอิดำแล�ว สามารถืรวมเป็�นคนอิอิกนอิกบ�านเดำ�นให้�สาม�ญชน

Page 193: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

มอิงเห้:นไดำ�ดำ�วยต้าเน�/อิธรรมดำา และกายท�พย1น�/นซ่4�งอิย'"ในสภาพกายห้ยาบก:สามารถืห้ย�บขอิงไดำ� เพ$ยงแต้"ไม"พ'ดำไม"จาเท"าน�/น แต้"ถื�าบ�าเพ:ญจ�ต้ส'งข4/น ร"างน�/นก:จะพ'ดำไดำ�

และกายท�พย1น$/จะเคล��อินไห้วไป็ไห้นมาไห้นไดำ�เร:วมาก น4กจะไป็ไห้นก:ไป็ไดำ�ถื4งท$�น� �นท�นท$ แต้"ถื�าสมาธ�อิ"อินแรงลงเม��อิใดำ พละก�าล�งก:ต้กลง การเคล��อินท$�ก:จะช�าลงดำ�วย ถื�าท"านฝึ8กจนเห้:นกายท�พย1รวมต้�วเป็�นคนแล�วจะต้�อิงม$ความสามารถืมอิงเห้:นว�ต้ถื(ธาต้( ค�อิส��งก"อิสร�างท(กอิย"างรวมท�/งม$ความถื'กต้�อิงท�/งส$และร'ป็ร"าง พร�อิมท�/งอิ"านห้น�งส�อิไม"ผู้�ดำดำ�วย

ส"วนในดำ�านว�ญญาณีน�/น ท"านอิาจจะถื'กห้ลอิกลวงง"าย เพราะจ�ต้น�/นย�งอิ"อินห้�ดำและย�งไม"แข:งแกร"งพอิ จ4งขอิให้�ท"านวางจ�ต้เป็�นกลาง พยายามต้�/งสต้�พ�จารณีาทบทวนห้าเห้ต้(ผู้ลอิย"างต้"อิเน��อิง แล�วส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ท$�ภาพห้ร�อิเส$ยงน�/น จะไดำ�ภาพและเส$ยงท$�เป็�น

ห้น�า 348

ความจร�งมากข4/น แต้"ขอิให้�ท"านอิย"าห้ลงงมงายเช��อิอิะไรง"ายๆน�ก ผู้'�ใดำห้ลงง"ายๆก:จะเป็�นคนบ�าง"ายๆค�อิ กลายเป็�นคนห้ลงให้ลเร��อิงลมๆแล�งๆท$�ไม"ถื'กต้�อิงก�บเห้ต้(ผู้ลขอิงความเป็�นจร�ง ท"านต้�อิงค"อิยๆห้าป็ระสบการณี1ไป็ เป็�นการศั4กษาห้าความร' �เพ��มเต้�มอิย'"ระยะห้น4�งก:จะเก�ดำความเข�าใจมากข4/น จนกระท��งจะร' �ถื4งความเป็�นจร�งเร��อิงจ�ต้ว�ญญาณีอิย"างดำ$ เพราะเร��อิงว�ญญาณีเป็�นเร��อิงละเอิ$ยดำมากๆท$�น"าศั4กษาต้"อิไป็

ห้น�า 349

(คำ) ว�ธิ!ถอด็จ�ตท!"3

ถอด็จ�ตจ�กก6"งกล�งระหว(�งคำ�)ว

ท$�จร�งไม"อิยากเข$ยน เพราะกล�วว"าจะเก�ดำอิ�นต้รายก�บท"าน แต้"ค�ดำๆดำ'แล�วเห้ต้(การณี1เห้ล"าน$/อิาจจะเก�ดำก�บท"านท$�ฝึ8กสมาธ�ท(กท"านไดำ� จ4งเห้:นสมควรเข$ยนไว�ให้�ศั4กษา เผู้��อิเห้ต้(การณี1น$/อิาจจะเก�ดำข4/นก�บท"านโดำยบ�งเอิ�ญท"านจะไดำ�ร' �ว�ธ$แก�ไข

Page 194: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ในขณีะท$�ท"านฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ผู้"านบทท$�2 ห้าจ(ดำย4ดำให้�สงบในข�/นต้�นมาน�/น ท"านอิาจจะเก�ดำความร' �ส4กว"าท$�ดำ� /งจม'กต้รงก4�งกลางระห้ว"างห้�วค�/วน�/น ม$ความเส$ยวป็วดำต้4งเป็�นจ(ดำอิย'" แม�ล�มต้าก:ย�งพบว"าต้4งเส$ยวอิย'" เม��อิพบจ(ดำเส$ยวน�/น ท"านค"อิยๆส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็จ(ดำน�/นมากข4/น จ(ดำเส$ยวน�/นก:จะห้น�กอิ4/งมากข4/นๆ จนเก�ดำอิาการเห้ม�อินสว"านห้ม(นเจาะไชเข�าไป็ในสมอิง จนท"านร' �ส4กว"าจ(ดำน�/นม$การรวมต้�วเป็�นกล("มก�อินแข:งแกร"ง

ห้น�า 350

ไชย��งล4กๆเข�าในสมอิงห้น�กเต้:มท$�แล�ว ขอิให้�ท"านรวมจ�ต้ใจความน4กค�ดำอิ$กช�/นห้น4�งต้�/งไว�ท$�ต้�าแห้น"งท�ายทอิยส"วนบนท�าห้น�าท$�เป็�นท$�รวมดำ$ดำถื$บไป็ย�งจ�ต้ท$�รวมเป็�นกล("มก�อินท$�ห้น�าผู้ากท$�จ(ดำเส$ยวต้4งน�/นอิย"างแรง จ(ดำเส$ยวต้4งน�/นก:จะถื'กดำ$ดำอิย"างแรงห้ล(ดำลอิยอิอิกจากร"างกายเน�/อิท�นท$พ( "งเข�าส'"ในอิวกาศั ดำ�วยความเร:วมากจนเห้ม�อินกายเน�/อิช:อิคไป็ช��วขณีะห้น4�ง แล�วจ4งม$สต้�อิ$กคร�/ง กายท�พย1ก:จะร' �ส4กต้�วมอิงเห้:นต้�วเอิงก�าล�งลอิยเห้าะอิย'"บนอิวกาศั ม$ลมผู้"านข�างห้'อิย"างแรง ไม"เบาไป็กว"าท$�ท"านน��งซ่�อินท�ายรถืจ�กรยานยนต้1

และเม��อิท"านจะให้�กายท�พย1กล�บค�นร"าง ก:ต้� /งจ�ต้ก�าห้นดำน4กถื4งกายเน�/อิ ท�นท$ท$�ต้� /งจ�ต้อิยากจะกล�บค�นร"างกายท�พย1น�/นก:จะดำ$ดำกล�บมาเข�าร"างท�นท$ จะมอิงเห้:นกายเน�/อิอิย'"ในล�กษณีะเป็�นห้("นอิย'"ไม"เคล��อินไห้ว และเม��อิกายท�พย1มาถื4ง ก:จะค"อิยๆกล�นเข�าห้าก�นเห้ม�อินกายซ่�อินกาย และค"อิยๆกล�นสน�ทเข�าเป็�นร"างเดำ$ยว ถื�าไดำ�สต้�เต้:มท$�แล�ว ม$อิาการใจส��น ก:ควรท$�จะป็ร�บจ�ต้ใจให้�สงบก"อินแล�วจ4งคลายอิอิกจากการฝึ8กจ�ต้

ห้น�า 351

จ�ด็อ�นัตร�ย

1. ระห้ว"างจะถือิดำจ�ต้อิอิกดำ�วยการกระแทกน�/น

Page 195: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

จะต้�อิงต้�/งเป็Gาห้มายว"าจะไป็ไห้นแล�วภาวนาในใจต้ลอิดำเวลา ให้ม"ๆ ขอิให้�ต้� /งเป็Gาห้มายระล4กถื4งห้ลวงพ"อิโต้ คร'บาอิาจารย1ห้น�าห้�/งพระก"อิน ก:จะดำ$มาก ฝึ8กจนช�านาญแล�วค"อิยขอิให้�คร'บาอิาจารย1ท"านพาไป็ท$�อิ��นต้"อิไป็

2. ระห้ว"างท$�ถือิดำจ�ต้อิอิกดำ�วยการกระแทกให้�จ�ต้อิอิกไป็น�/น ถื�าไม"ม$เป็Gาห้มายแล�วจ�ต้ท"านจะลอิยอิย'"กลางอิวกาศัลอิยคว�างไป็เร��อิยๆ และถื�าพบมารร�ายห้ร�อิดำวงว�ญญาณีท$�ไม"ห้ว�งดำ$แล�ว จะถื'กเขาเห้ล"าน�/นใช�พล�งจ�ต้ต้�ดำสายใยท�พย1 ระห้ว"างกายท�พย1ท$�ต้�ดำก�บกายเน�/อิขาดำจากก�น กายท�พย1ท"านก:จะลอิยล��วเห้ม�อินว"าวท$�ขาดำเช�อิกว"าวควบค(ม

เม��อิกายเน�/อิขาดำจากกายท�พย1แล�ว กายเน�/อิก:จะห้มดำลมห้ายใจไป็ในไม"ช�า ภาวะน$/ขอิให้�อิย"าต้กใจ รวมจ�ต้ให้�เป็�นห้น4�งป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามว�ธ$แก�ไขดำ�งต้"อิไป็น$/

ว�ธิ!แก4ไข

ภาวะขณีะท$�กายท�พย1ลอิยไป็ เห้ม�อินว"าวท$�ไม"ม$จ(ดำห้มายป็ลายทางน�/น ให้�พยายามรวมจ�ต้ให้�เป็�นห้น4�งห้น�า 352

ไม"ต้กใจแล�วน�อิมจ�ต้ใจระล4กถื4งคร'บาอิาจารย1 โดำยท"อิง “ ธิ�มม�ง อรณ�ง ”

ห้ลวงพ"อิโต้ช"วยล'กดำ�วย ท"านก:จะไดำ�ร�บการช"วยเห้ล�อิ จากห้ลวงพ"อิโต้ช"วยสก�ดำว�ญญาณีให้�ห้ย(ดำ แล�วน�าพาว�ญญาณีกล�บค�นส'"ร "างอิ$กคร�/งห้น4�ง

หม�ยเหต�

ถื�าว�นธรรมดำาท"านภาวนาท"อิงระล4กว"า “ หลวงพ(อโต ธิ�มม�งอรณ�ง อิย'"”

เสมอิๆ เป็�นก�จว�ต้รป็ระจ�าว�นท(กขณีะท$�จ�ต้ไม"ไดำ�ค�ดำส��งอิ��นใดำ แล�วอิ(ท�ศัถืวายก(ศัลผู้ลบ(ญท$�สร�างบ�าเพ:ญมา ถืวายแดำ"คร'บาอิาจารย1ท"าน เช��อิไห้มว"า เวลาเก�ดำเห้ต้(ฉ(กเฉ�น จ�ต้ย�งไม"ท�นค�ดำห้ร�อิจะไดำ�พ'ดำส"วนล4กขอิงจ�ต้ใจก:จะภาวนาท"อิง “ หลวงพ(อโต ธิ�มม�งอรณ�ง ข4/นมาท�นท$ท�นใดำท�นก�บเห้ต้(การณี1ท$�ก�าล�งรอิ”

คอิยความช"วยเห้ล�อิจากห้ลวงพ"อิโต้

3. การฝึ8กว�ธ$น$/ ไม"ไดำ�ต้� /งใจเข$ยนให้�ฝึ8ก แต้"เข$ยนบ�นท4กไว�ในล�กษณีะบทเร$ยนจากป็ระสบการณี1ขอิงผู้'�เข$ยนป็ระสบมาก"อิน ซ่4�งสมควรเข$ยนให้�ศั4กษา

Page 196: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

เพราะอิย"าร' �อิะไรเลยสบาย

ถื�าร' �อิะไรแล�วร' �ให้�จร�งร' �ให้�กว�าง

ห้น�า 353

ก�รเคำล�"อนัย4�ยก�ยท�พย* 1. ความส�มพ�นธ1ระห้ว"างกายท�พย1ท$�ถือิดำอิอิกมาก�บกายเน�/อิ กายท�พย1ท$�ถือิดำอิอิกมาน�/นเป็ร$ยบเสม�อินเป็�นดำวงต้าห้ร�อิกล�อิงถื"ายทอิดำโทรท�ศัน1วงจรป็Iดำและดำวงต้าน$/ม$สายใย ห้ร�อิสายโทรศั�พท1มาพ"วงต้�ดำก�บกายเน�/อิซ่4�งจะคอิยร�บและบ�นท4กความร' �ส4กท�/งภาพและเส$ยง กายเน�/อิน$/ย�งเป็�นเสม�อินร�งห้ร�อิบ�านขอิงกายท�พย1 เพราะเม��อิต้กใจแล�ว กายท�พย1จะต้�อิงร$บว��งดำ$ดำกระโจนกล�บเข�าร"างท�นท$ และกายเน�/อิย�งเป็�นรากฐานส��งการกายท�พย1ให้�ป็ฏิ�บ�ต้�การต้ามค�าส��งดำ�วย แต้"เม��อิถือิดำกายท�พย1จนแยกอิอิกจากกายเน�/อิอิย"างสมบ'รณี1แล�ว กายท�พย1น$/ก:จะแยกอิอิกจากกายเน�/อิอิย'"ต้ลอิดำเวลา อิย'"ในล�กษณีะเป็�นเงาต้ามต้�วขอิงกายเน�/อิโดำยม$สายใยท�พย1เช��อิมโยงอิย'" และต้อินน$/ กายท�พย1จะไม"อิย'"ใต้�บ�งค�บบ�ญชาขอิงกายเน�/อิเสมอิไป็ กายท�พย1

ห้น�า 354

กล�บจะเป็�นศั'นย1เต้�อินสต้�ป็Gอินความร' �ให้�ก�บกายเน�/อิ ให้�ร' �จ�กผู้�ดำถื'กดำ$ช��ว 2. เร��มเคล��อินย�ายกายท�พย1 ก�าห้นดำจ�ต้ใจความน4กค�ดำจากกายเน�/อิส��งการ และบ�งค�บให้�กายท�พย1เคล��อินท$�เดำ�นส�ารวจภายในห้�อิงก"อินจนถื4งส�ารวจท�/งบ�านจ(ดำม("งห้มายพยายามดำ'ว�ต้ถื(ส��งก"อิสร�างให้�ถื'กต้�อิงท�/งส$ส�นและร'ป็ร"าง ถื�าผู้�ดำจากความเป็�นจร�งให้�ฝึ8กการส"งกระแสจ�ต้จดำจ"อิท$�กายท�พย1ให้ม"ต้ามว�ธ$เบ�/อิงต้�นท$�กล"าวมาแล�วการท$�ย�งมอิงอิะไรไม"ถื'กต้�อิงต้ามความเป็�นจร�งน�/นเพราะว"ากายท�พย1ท$�กระจายอิย'"ในกายเน�/อิย�งถือิดำอิอิกมาไม"ห้มดำจ4งต้�อิงฝึ8กเพ��มเต้�มให้ม" เม��อิท"านฝึ8กจนห้ล�บต้าเห้:นว�ต้ถื(ธาต้(ไม"ผู้�ดำจากความเป็�นจร�งแล�ว ก:ขอิให้�เร��มพ�ส'จน1เร��อิงว�ญญาณีดำ�วยการเพ"งมอิงไป็ท$�ห้น�าโต้Nะห้ม'" ห้ร�อิห้�/งบ'ชาพระห้ร�อิระล4กถื4งคร'บาอิาจารย1 ขอิชมบารม$ท"าน ถื�าภาพไม"ช�ดำ ให้�ค"อิยๆส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ท$�ภาพน�/น ภาพน�/นก:จะค"อิยๆช�ดำข4/นต้ามก�าล�งสมาธ� ในขณีะเดำ$ยวก�น ถื�าท"านพบเห้:นภาพท$�น"ากล�ว ไม"ต้�อิงต้กใจ ต้�/งใจให้�ม��นระล4ก

Page 197: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 355

ถื4งคร'บาอิาจารย1 ส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็เสร�มเพ��มเต้�มภาพน�/นให้�ช�ดำข4/นแล�วส"งกระแสจ�ต้สนทนาก�บส��งท$�เก�ดำข4/น ฝึ8กเช"นน$/จนเก�ดำความเคยช�นและค(�นเคยก�บส��งเห้ล"าน$/ แล�วค"อิยๆเคล��อินกายท�พย1ไป็สนทนาก�บเจ�าท$�เจ�าบ�านห้ร�อิดำวงว�ญญาณีอิ��นภายในบ�าน 3. ฝึ8กจนเก�ดำความเคยช�นแล�ว ให้�ระล4กอิาราธนาคร'บาอิาจารย1ห้ลวงพ"อิโต้ ท$�เราเคยสนทนาท$�ห้น�าห้�/งพระน�/น โป็รดำเมต้ต้าพาท"านไป็เท$�ยวต้ามสถืานท$�ต้"างๆท$�ท"านเห้:นว"าสมควร บางคร�/งเราต้�อิงการจะพ�ส'จน1ว"า กายท�พย1เราม$ความแข:งแกร"งและแม"นย�าขนาดำไห้น เม��อิถือิดำกายท�พย1ไป็ถื4งสถืานท$�น� /นแล�ว จดำจ�าเห้ต้(การณี1และว�นเวลาขณีะน�/นไว� แล�วน�าไป็เท$ยบห้าความจร�งก�บเพ��อินคนน�/นท$�เราไดำ�ถือิดำกายท�พย1ไป็ห้า ท(กคร�/งท$�ถือิดำกายท�พย1ไป็ต้"างถื��น ต้�อิงเคารพส��งศั�กดำ�Eส�ทธ�Eเจ�าท$�เจ�าทางในถื��นน�/นดำ�วยการกราบไห้ว� และอิย"าท�าอิะไรท$�เป็�นการลบล'"ดำ'ห้ม��นท"านดำ�วย

ห้น�า 356

ถื�าไม"ม$คร'บาอิาจารย1น�าพา ห้�ามถือิดำจ�ต้ไป็ไห้นอิย"างเดำ:ดำขาดำ ต้�อิงฝึ8กจนกว"าคร'บาอิาจารย1จะสอินบทเร$ยนและช$/แนะจนเอิาต้�วรอิดำไดำ� ท"านก:จะป็ล"อิยให้�เราไป็ไห้นมาไห้นดำ�วยความอิ�สระ ห้มายเห้ต้( การฝึ8กถือิดำกายท�พย1น$/ให้ม"ๆ ต้�อิงใช�เวลาป็ระมาณีคร4�งช��วโมง ห้ร�อิ 15

นาท$ จ4งจะสามารถืรวมจ�ต้เป็�นห้น4�งถือิดำกายท�พย1ไดำ� ท"านจะต้�อิงฝึ8กจนสามารถืรวมจ�ต้ใจความน4กค�ดำให้�เป็�นห้น4�ง ถือิดำกายท�พย1ให้�ไดำ�ในช��วพร�บต้าเดำ$ยว จ4งจะใช�ไดำ�

ห้น�า 357

ต�ท�พย* ก"อินอิ��นต้�อิงอิธ�บายให้�เข�าใจท�พย1อิ�านาจก"อิน

Page 198: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ขอิงท�พย1เป็�นขอิงละเอิ$ยดำอิ"อินย��งกว"าอิณี'ป็รมาณี'ซ่4�งเร$ยกว"า มวลสาร“ ดำ�งน�/น เม��อิเราจะไป็มอิงเห้:นขอิงเล:กๆ เราก:ต้�อิงรวบรวมพล�งกายในกายจาก”

การฝึ8กอิบรมจ�ต้ให้�สงบละเอิ$ยดำลงๆจนอิย'"ในสภาพภาวะเดำ$ยวก�นก�บมวลสารท$�เราจะส�มผู้�ส เห้ม�อินป็ร�บสภาพต้�วเราให้�เป็�นเคร��อิงร�บภาพโทรท�ศัน1 เพ��อิร�บภาพท$�เป็�นกระแสคล��นอิย'"รอิบๆต้�วเรา ซ่4�งมอิงไม"เห้:นดำ�วยต้าเน�/อิ เม��อิท"านฝึ8กผู้"านบทเร$ยนท$� 4 ค�อิ ไดำ�ป็ฐมฌานแล�ว ถื�าท"านฝึ8กต้"อิไป็เร��อิยๆก:ม$เพ$ยงสงบอิย'"น� �น แม�บางคร�/งอิาจจะเก�ดำฤทธ�Eเดำชบางอิย"างข4/นมาบ�าง ก:ไม"ร' �ห้นทางท$�จะศั4กษาให้�เจร�ญข4/น ไต้"ไป็ส'"การท$�จะใช�อิ�านาจพล�งจ�ต้น�/นไดำ�

ห้น�า 358

ดำ�งน�/น ท"านควรฝึ8กบทน$/ต้"อิไป็เพ��อิพ�ส'จน1ความจร�งเก$�ยวก�บโลกท�พย1 จ�ต้ว�ญญาณี เพ��อิเป็�นเคร��อิงเต้�อินสต้� ต้ายแล�วไม"ส'ญ กฎแห้"งกรรมม$จร�ง และ“ ”

ย�งสามารถืมอิงเห้:นท$�มาขอิงอิ(ป็สรรคท$�ขวางก�/นจ�ต้ ในการเจร�ญสมาธ� เพ��อิจะไดำ�ห้าทางแก�ไขต้"อิไป็ เม��อิท"านฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ส�าเร:จผู้"านบทป็ฐมฌานแล�วท"านจะม$จ�ต้ใจสบาย เห้:นดำวงแก�วท$�เราจดำจ"อิน�/นค"อิยๆเร�อิงแสงจนค"อิยๆสว"างมากข4/นถื4งข�/นแสงจ�าจ�ดำแรงกล�าไม"แพ�ดำวงอิาท�ต้ย1และความสว"างน$/จะคงต้�วอิย'"ไดำ�นานไม"ลดำลงไป็อิ$กเม��อิท"านไดำ�ป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้อิย"างสม��าเสมอิ จากน�/นท"านรวมกระแสจ�ต้ใจความน4กค�ดำท$�เป็�นห้น4�งน�/นค"อิยๆบ$บร�ดำให้�ป็ลายแห้ลมเห้ม�อินเข:มแล�วค"อิยๆน�อิมน�ากระแสจ�ต้น�/น ม("งไป็เฉพาะท$�ส"งเข�าไป็ท$�ศั'นย1กลางดำวงแก�วน�/นอิย"างช�าๆเร��อิยๆไม"ขาดำสาย ม�ช�าม�นานก:จะเห้:นภาพค"อิยๆเก�ดำข4/นอิย"างเล�อินลาง ขอิให้�ท"านส"งกระแสจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าเพ��มเต้�มท$�ภาพน�/นอิ$กต้"อิไป็ ภาพน�/นก:จะค"อิยๆช�ดำมากข4/นต้ามก�าล�งขอิงสมาธ� จนเห้:นภาพน�/นเห้ม�อินขอิงจร�งท$�มอิงดำ�วยต้าเน�/อิ ค�อิเห้ม�อินล�มต้ามอิงเห้:น

ห้น�า 359

คนไม"ฝึ8กสมาธ�จ�ต้จะห้ยาบ มอิงเห้:นแต้"ขอิงห้ยาบห้ยาบ คนฝึ8กจ�ต้ให้�ละเอิ$ยดำส(ข(ม ย"อิมมอิงเห้:นขอิงละเอิ$ยดำ(ขอิงท�พย1 )ไดำ� ต้าท�พย1น�/น มอิงเห้:นไดำ� 2 ส��ง ค�อิ 1. ขอิงท�พย1 เช"น ว�ญญาณีและว�มานห้ร�อิน�ม�ต้แห้"งท�พย1 2. ว�ต้ถื(ธาต้( ค�อิ ว�ต้ถื(ท$�เรามอิงเห้:นดำ�วยต้าเน�/อิค�อิเห้ม�อินล�มต้าดำ'

Page 199: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

คนท$�ฝึ8กไดำ�ต้าท�พย1ให้ม"ๆ ควรจะทดำลอิงดำ�วยการฝึ8กห้น�าห้�/งพระขอิชมบารม$ส��งศั�กดำ�Eส�ทธ�Eท$�เราบ'ชาโดำยอิย"าไดำ�ไป็อิยากดำ'สอิดำร' �สอิดำเห้:นส��งอิ��นนอิกห้�/งพระ ม�ฉะน�/นแล�วอิาจจะไดำ�ร�บอิ�นต้ราย ภาพท$�เห้:นคร�/งแรกจะเป็�นพวกท�พย1 ค�อิ ว�ญญาณี ส"วนมากเป็�นน�ม�ต้ท$�ย�งไม"แน"นอินถื'กต้�อิงเสมอิเพราะพล�งจ�ต้เราย�งอิ"อิน อิาจจะเป็�นภาพห้ลอิกห้ลอินห้ร�อิภาพเนรม�ต้มาบ�งเราไดำ� ขอิให้�ท"านวางใจเป็�นกลางเฉยๆก"อิน แล�วส"งกระแสจ�ต้ใจความน4กค�ดำไป็เพ��มท$�

ห้น�า 360

ภาพน�/น ภาพน�/นก:จะค"อิยๆช�ดำข4/นมา และมอิงไป็โดำยไม"ป็ร(งแต้"งแบบไม"ม$ความอิยากร' � และต้�อิงไม"กล�วภาพท$�เก�ดำข4/นแม�ว"าจะน"ากล�ว เม��อิท"านฝึ8กดำ'เห้ต้(การณี1ในป็9จจ(บ�นไดำ�แล�ว และเม��อิฝึ8กต้"อิจนเก�ดำพล�งแข:งแกร"งแล�วก:จะสามารถืมอิงไป็ข�ามทว$ป็และเร��อิงอินาคต้ไดำ� แต้"เร��อิงอินาคต้น$/อิาจจะไม"แน"นอินเสมอิไป็เพราะย�งม$ว�บากกรรมเข�ามาป็ร(งแต้"งให้�เป็ล$�ยนแป็ลงไดำ� และมอิงถือิยไป็ในอิดำ$ต้ไดำ� แต้"ย�งไม"ล4กพอิท$�จะระล4กชาต้� ซ่4�งส"วนมากจะสามารถืมอิงเห้:นเห้ต้(การณี1เฉพาะท$�เราอิธ�ษฐานจ�ต้ เช"น อิยากร' �สาเห้ต้(ท$�น� �งป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้แล�วจ�ต้ไม"สงบ เม��อิน�อิมจ�ต้ไป็ต้ามค�าอิธ�ษฐาน ก:จะเห้:นภาพเห้ต้(การณี1ท$�เป็�นเห้ต้(บ�งป็9ญญาไม"ให้�บรรล(ทางสงบ จ�าไว�ว"า ถื�าไดำ�เห้:นเร��อิงขอิงโลกว�ญญาณีแล�วอิย"าไดำ�ท�าเป็�นคนป็ากเป็ราะเห้:นอิะไรเท$�ยวพ'ดำเท$�ยวเล"าให้�ใครต้"อิใครฟั9งท"านต้�อิงพ�จารณีาว"าสมควรบอิกห้ร�อิไม" เพราะถื�าบอิกส("มๆไป็ ท"านอิาจจะต้�อิงร�บกรรม

ห้น�า 361

ในฐานะเอิาเร��อิงขอิงโลกว�ญญาณีมาเป็Iดำเผู้ย โดำยพ'ดำแล�วอิาจจะเก�ดำความเส$ยห้ายก�บโลกว�ญญาณี เห้ต้(ท�/งน$/ เพราะว"า การเอิาเร��อิงอิ$กโลกห้น4�งมาบอิกเล"าให้�คนอิ$กโลกห้น4�งฟั9ง คนส"วนมากจะไม"เช��อิแล�วก:จะกล"าวค�าพ'ดำห้ยาบช�าสบป็ระมาทโลกว�ญญาณีท�าให้�เก�ดำภาวะกฏิแห้"งกรรมลงโทษผู้'�พ'ดำค�าสบป็ระมาทน�/นไดำ� ซ่4�งก:อิาจจะพาให้�ท"านเดำ�อิดำร�อินไป็ดำ�วย ต้"อิไป็ พ�ส'จน1มอิงว�ต้ถื(ธาต้(ดำ�วยต้าท�พย1 ค�อิ เม��อิท"านฝึ8กจนบรรล(ต้าท�พย1แล�ว ห้�ดำห้ล�บต้ามอิงเห้:นภาพว�ต้ถื(ต้"างๆให้�ช�ดำเห้ม�อินล�มต้าดำ' และจะแน"นอิน ต้�อิงฝึ8กจนถื4งข�/นห้ล�บต้าอิ"านห้น�งส�อิไดำ�ไม"ผู้�ดำแม�ส�กต้�วเดำ$ยวแสดำงว"า ท"านจบห้ล�กส'ต้รการฝึ8กต้าท�พย1แล�ว

Page 200: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ขอิแสดำงความดำ$ใจก�บท"านมา ณี โอิกาสน$/ ระห้ว"างฝึ8กต้าท�พย1น$/1. ใบห้น�าและล'กต้าจะไม"ม$อิาการบ�ดำเบ$/ยว2. ป็ระสาทท(กส"วนจะไม"ม$อิาการต้4งเคร$ยดำ3. จ�าไว�ว"า น$�ค�อิการฝึ8กท�พย1อิ�านาจ ไม"ใช"ฝึ8กต้าเน�/อิ

ห้น�า 362

สวรรค1 แสวงส(ขไดำ� เส$ยกรรม ในอิก อิ��มบ(ญธรรม เท$�ยงไดำ� นรก ร�กบาป็น�า ไป็ส'" ท(กข1แฮ ในใจ ให้�ส(ขให้� ท(กข1ดำ�วยใจเอิง (ส�านวนเก"า) จากป็ระช(มโคลงโลกน�ต้�

ห้น�า 363

ฝึ/กร�กษ�โรคำ โรคำภ�ยไข4เจ�บนั�)นัเก�ด็จ�กกรรม 2 ประเภท ป็ระเภทท$�1 เก�ดำจากกรรมในอิดำ$ต้ชาต้�ส"งผู้ลมาต้ามล�างต้ามสนอิงให้�ว�บากเป็�นอิย"างน�/นอิย"างน$/ ป็ระเภทท$�2 เก�ดำจากการเส��อิมโทรมขอิงร"างกายท$�เป็�นไป็ต้ามภาวะธรรมชาต้� เก�ดำ แก" เจ:บ ห้ร�อิ เก�ดำจากการท$�มน(ษย1 ไม"ร' �จ�กร�กษาพยาบาลร"างกายให้�แข:งแรงท$�จะไม"ให้�ร"างกายเส��อิมเร:วก"อินอิาย(ข�ยอิ�นสมควรดำ�งน�/น การร�กษาโรคจ4งเป็�นการดำ(ลกรรมคนป็Aวยและส"วนมากคนป็Aวยเล:กน�อิยไม"ค"อิยจะห้าห้มอิร�กษา จะร�กษาต้"อิเม��อิโรคก�าเร�บจนอิาการห้น�กแล�วการร�กษาโรคน$/ เขาพ'ดำก�นว"า มาเป็�นภ'เขา ไป็เป็�นเส�นผู้ม ค�อิเวลาป็Aวยข4/นมา“ ”

ส"วนมากจะม$อิาการห้น�ก

Page 201: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ห้น�า 364

แต้"เวลาจะห้ายน�/นต้�อิงค"อิยๆเป็�นค"อิยๆไป็ ห้ายไป็ท$ละเล:กละน�อิย ถื�าท"านค�ดำจะสงเคราะห้1 ช"วยร�กษาโรคให้�คนป็Aวยแล�ว ต้�อิงอิาศั�ย ต้าท�พย1 พ�จารณีาดำ'เร��อิงกรรมว�บากขอิงเขาก"อิน แล�วจ4งค"อิยๆร�กษาให้�ห้ายไดำ� พร�อิมก�บแนะน�าให้�คนป็Aวยห้ม��นสวดำมนต้1ไห้ว�พระ ฝึ8กสมาธ�ท�าใจให้�สงบควบค'"ก�บการท�าบ(ญสร�างก(ศัลช"วยเห้ล�อิคนอิ��นดำ�วยก�าล�ง ห้ร�อิป็9จจ�ยต้ามก�าล�งความสามารถืขอิงต้นท$�จะท�าไดำ�ดำ$ท$�ส(ดำ ต(อไปนั!) ศ6กษ�ว�ธิ!ร�กษ�โรคำ 1. ต้รวจร�กษาโรค ถื�าคนป็Aวยมาห้าท"านบอิกว"า ป็วดำต้รงน$/ต้รงน�/นแล�ว ขอิให้�ท"านห้ล�บต้ารวมจ�ต้เป็�นห้น4�งให้�เป็�นดำวงแก�วส"งข�ามไป็ต้�าแห้น"งท$�ป็วดำ ท"านจะพบว"า เป็�นส��งมห้�ศัจรรย1ท$�เห้:นกล�ามเน�/อิเส�นเล�อิดำอิย"างช�ดำเจนย��งกว"าเคร��อิงเอิ:กซ่เรย1 และอิาจจะพบว"า บร�เวณีท$�ป็วดำน�/นเส�นเล�อิดำบวมห้ร�อิช�/าห้นอิง ห้ร�อิม$เน�/อิงอิกท�บอิย'"บนเส�นป็ระสาท ท"านก:บ$บดำวงแก�วให้�เล:กลงแล�วค"อิยๆละลายบร�เวณีป็วดำน�/นให้�ค"อิยๆค�นส'"สภาพป็กต้�

ห้น�า 365

โดำยใช�ว�ธ$การน4กมโนภาพว"า ค"อิยๆ ห้ายไป็ๆ พอิเราถือินดำวงจ�ต้กล�บค�นส'"ร "างแล�ว อิาการขอิงคนไข�ก:จะบรรเทาไดำ� แต้"ท�/งน$/จะห้ายเร:วห้ร�อิไม"ห้าย ต้�อิงพ�จารณีาข4/นอิย'"ก�บเจ�ากรรมนายเวรดำ�วย 2. ว�ธ$ส"งกระแสจ�ต้เข�าส�มผู้�ส คนป็Aวยม$อิาการป็Aวยเห้ม�อินข�อิ 1 แต้"เราพล�งจ�ต้ย�งไม"แข:งแกร"งพอิ ให้�ส�มผู้�สร"างกายคนป็Aวยดำ�วยม�อิห้ร�อิไม�เท�า ม$ดำห้มอิก:ไดำ� โดำยส"งดำวงแก�วผู้"านไป็ต้ามม�อิห้ร�อิไม�เท�า ห้ร�อิม$ดำห้มอิเข�าไป็ในกายเน�/อิคนป็Aวยแล�วค"อิยๆว��งไป็ต้ามกายเน�/อิคนป็Aวยส'"ต้�าแห้น"งท$�ป็วดำ ก:จะพบและร�กษาเห้ม�อินข�อิ 1 3. ว�ธ$ร�กษาคนป็Aวยท$�ถื'กผู้$ส�ง ถื�าบ�งเอิ�ญห้ล�บต้ามอิงไป็เห้:นผู้$สาง ย�กษ1 อิส'รกายค(มร"างกายเน�/อิคนป็Aวยอิย'" ไม"จ�าเป็�นแล�วอิย"าแต้ะต้�อิงเขาเห้ล"าน$/จะดำ$กว"าเพราะถื�าท"านพล�งจ�ต้ไม"แข:งแกร"งพอิท"านอิาจจะถื'กมารร�ายเห้ล"าน�/นท�าร�ายท"านไดำ� ห้ร�อิอิาจจะถื'กท�าลายกายท�พย1ให้�สะเท�อินแต้กกระจายถื4งต้ายไดำ� ควรจะเจรจาพ'ดำก�บว�ญญาณีดำ$ๆ ให้�อิโห้ส�กรรมก�น ถื�าต้�อิงการอิะไรก:จะให้�คนป็Aวยจ�ดำท�าต้ามป็ระสงค1ท$�สามารถืป็ฏิ�บ�ต้�ต้าม

ห้น�า 366

Page 202: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ค�าขอิไดำ�และจะท�าบ(ญอิ(ท�ศัก(ศัลไป็ให้�ดำ�วย แล�วขอิให้�ไป็เส$ยดำ$ๆจะไดำ�ห้มดำเวรซ่4�งก�นและก�น อิย"าไดำ�จอิงเวรก�นต้"อิไป็อิ$กเลย ในขณีะเดำ$ยวก�น ถื�าท"านค�ดำว"า ท"านม$ความสามารถืแล�ว พร�อิมท$�จะสงเคราะห้1ช"วยเห้ล�อิคนป็Aวยแล�ว เม��อิเจรจาดำ$ๆไม"ไดำ�ผู้ล ไม"ยอิมไป็ ควบค(มใจให้�ต้� /งม��นๆ รวมดำวงจ�ต้ให้�เป็�นดำวงแก�วท$�แข:งแกร"งแผู้"ร�ศัม$เข�าไป็ข�บไล"ว�ญญาณีน�/นอิอิกจากกายเน�/อิคนป็Aวยให้�ข�บอิอิกว�นละน�ดำๆกายเน�/อิคนป็Aวยจะไดำ�ไม"เส��อิม ขอิให้�เข�าใจว"า ว�ญญาณีท$�เข�ามาแฝึงน�/นเป็ร$ยบเสม�อินต้�นไทรท$�เข�ามาเกาะงอิกรากบนต้�นไม�จร�งค�อิกายเน�/อิ ย��งอิย'"นานว�น รากไทรย��งชอินไชเข�าไป็ในกายเน�/อิคนไข�มากข4/น ท"านจะต้�อิงค"อิยๆต้�ดำรากไทรไป็ท$ละรากจนกว"าต้�นไทรจะล�มคว��าอิอิกจากกายเน�/อิคนป็Aวย ถื�าท"านห้ว�งข�บไล"ให้�ส�าเร:จผู้ลโดำยเร:ว ระว�งคนป็Aวยจะต้ายเพราะกายเน�/อิเส��อิม กายท�พย1แต้ก ห้ร�อิบางคร�/งดำวงว�ญญาณีร�ายน�/น ก"อินจะอิอิกไป็ไดำ�กระชากดำวงว�ญญาณีคนป็Aวยอิอิกไป็ดำ�วย คนป็Aวยก:จะต้ายท�นท$

ห้น�า 367

ท"านเอิงระว�งจะต้�อิงต้�ดำค(กต้�ดำต้าราง เพราะความป็ระมาท เน�/อิไม"ไดำ�ก�น ห้น�งไม"ไดำ�รอิงน��ง แล�วเอิากระดำ'กไป็แขวนคอิ และให้�ระว�งการไป็อิาบน�/ามนต้1ให้�คนไข�ท$�ป็Aวยเพราะถื'กน�/าม�นพราย ห้ากท"านไม"ท�าน�/ามนต้1อิาบน�/าช�าระร"างกายแล�ว ท"านจะป็Aวยเป็�นแผู้ลพ(พอิงท�/งต้�วก�นยาก:ไม"ห้าย จนกว"าจะร�กษาดำ�วยการอิาบน�/ามนต้1ให้�ก�บต้นเอิง ห้มายเห้ต้( การร�กษาโรคภ�ยไข�เจ:บน�/น ส"วนมากเป็�นกรรมเก"าขอิงคนป็Aวย ท"านจะต้�อิงให้�คนป็Aวยท�าบ(ญใส"บาต้รสร�างก(ศัลให้�ก�บเจ�ากรรมนายเวร ท"านในฐานะผู้'�ร �กษาเป็�นการดำ(ลกรรม ก:ต้�อิงป็ฏิ�บ�ต้�เช"นเดำ$ยวก�นต้ามท$�กล"าวมา และเพ��อิร�กษาอิ�านาจฌาน และความบร�ส(ทธ�Eขอิงจ�ต้ใจ ต้�อิงถื�อิศั$ล 8

อิาท�ต้ย1ละ 1 ว�น และว�นน�/นพยายามเข�าป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ฝึ8กสมาธ�บ"อิยๆดำ�วย

ห้น�า 368 การเสพธรรมรสไซ่ร1 ไป็Aม$ ท$�จะต้�อิงเส$ยใจ ส�กเท�/อิ เร��มเสพก:ย�นดำ$ อิยากเสพ อิ$กนา เสพเสร:จก:ส(ขเม�/อิ ไม"วาย

Page 203: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

พระราชน�พนธ1ภาษ�ต้ พระบาทสมเดำ:จพระมงก(ฎเกล�าเจ�าอิย'"ห้�ว

ห้น�า 369

ญาณีห้ย��งร' �วาระจ�ต้คนอิ��น เจโต้ป็ร�ยญาณี ญาณีท$�ท�าให้�สามารถืก�าห้นดำห้ย��งร' �วาระจ�ต้คนอิ��น การห้ย��งร' �น� /นจะห้ย��งไดำ�ก:ต้�อิงอิาศั�ยส��อิ เพ��อิใช�ในการห้ย��งร' � ค�อิ ช��อิ นามสก(ล ว�น เดำ�อิน ป็<เก�ดำ และเวลาเก�ดำ ร'ป็ถื"าย ห้ร�อิบ(คคลส��งเห้ล"าน$/ย��งม$ครบบร�บ'รณี1ท(กป็ระการย��งจะช"วยให้�สามารถืห้ย��งร' �ไดำ�ง"ายข4/น และจะละเอิ$ยดำล4กซ่4/งมากข4/นต้ามล�าดำ�บ เม��อิเราไดำ�ฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้จนถื4งข�/นจต้(ต้ถืฌานแล�วส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ย�งส��อิท$�ไดำ�มา แล�วค"อิยๆห้ย��งล4กลงในส��อิน�/นเห้ม�อินส"อิงกล�อิงเข�าไป็ส�มผู้�ส และท$�กายเน�/อิน�/นจะต้�อิงม$ความสงบมาก ม$จ�ต้ใจท$�แน"วแน"แต้"แผู้"วเบาพร�/วอิ"อินไห้วพร�อิมท$�จะร�บกระแสท$�ไดำ�จากการส�มผู้�ส ท$�ส"งมาให้�ร�บร' �เป็�นเร��อิงราว โดำยส"งความร' �ส4กน�/นจะเก�ดำท$�ท�ายทอิยท$�ต้"อิม เมดำ'ลล"า แล�วส"งต้"อิไป็“ ”

ห้น�า 370

ย�งสมอิงให้ญ"ป็ร(งแต้"งแป็ลรห้�สท$�ส"งมาน�/นว"า ห้มายถื4งอิะไร แต้"ท�/งน$/ ความถื'กต้�อิงจะไม"แน"นอินเสมอิไป็ เพราะย�งม$อิ$กส��งห้น4�งท$�ห้ย��งถื4งไดำ�ยากมาก น��นค�อิ ว�บากกรรมซ่4�งเป็�นก(ศัลกรรม และอิก(ศัลกรรมขอิงคนเราน�/นไม"ร' �ว"าจะมาว�บากเม��อิใดำ ซ่4�งอิาจจะต้ามมาสนอิงว�บากเม��อิใดำก:ไดำ� ท�าให้�เร��อิงราวเป็ล$�ยนแป็ลงไดำ� พล�งจ�ต้ ก:ย�งม$ป็ระโยชน1บ�างในการห้ย��งร' �น�ส�ยใจคอิ และว�บากกรรมในระยะใกล� ๆ ไดำ� เพ��อิช"วยแก�ไขเห้ต้(การณี1บางอิย"างท$�พอิจะช"วยแก�ไขสถืานการณี1จากร�ายให้�เป็�นดำ$ไดำ�

ห้น�า 371

ระล6กช�ต� ป็(พเพน�วาสาน(สต้�ญาณี เป็�นการใช�พล�งจ�ต้เพ��อิให้�สามารถืห้ย��งร' �ระล4กข�นธ1ท$�อิาศั�ยอิย'"ในชาต้�ป็างก"อินไดำ�ค�อิ ระล4กชาต้� การระล4กชาต้�อิาจจะเก�ดำไดำ� 2 ทาง

Page 204: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

1. ระล4กไดำ�โดำยน�ม�ต้ห้มายจากการฝึ9น ห้ร�อิเก�ดำเป็�นภาพในภาวะจ�ต้น��งเห้ม�อินฝึ9น 2. ระล4กไดำ�โดำยอิาศั�ยอิ�านาจฌาน ก"อิเก�ดำอิ�านาจญาณี เม��อิท"านฝึ8กบรรล(ถื4งจต้(ต้ถืฌาณี ท�าใจให้�สบายๆ น�ากระแสจ�ต้ใจความน4กค�ดำค"อิยๆห้ย��งล4กเข�าส'"ภว�งค1ล4กลงๆๆค"อิยๆย�อินน4กถื4งอิดำ$ต้จากใกล�ท$�ส(ดำน4กจากป็9จจ(บ�นถือิยห้ล�งไป็ถื4งเม��อิคร�/งเยาว1ว�ยอิย'" แล�วค"อิยๆป็ล"อิยใจให้�ล4กลงไป็ต้�ดำต้ามกระแสความร' �ท$�ห้ย��งร' �อิย'"ในขณีะน�/นท�าใจให้�เข�าส'"สมาธ�ระดำ�บเดำ$ยวก�นก�บภาวะความละเอิ$ยดำอิ"อินน�/น จะเข�าใจภาวะน�/นจากชาต้�ห้น4�ง

ห้น�า 372

ถือิยอิอิกไป็อิ$กชาต้�ห้น4�ง ให้ม"ๆ ท$�ฝึ8กน�/น จะเป็�นเพ$ยงความร' �ส4กท$�เก�ดำข4/น แต้"เม��อิฝึ8กจนพล�งจ�ต้แข:งแกร"งแล�ว ก:จะเห้:นเป็�นภาพไดำ�ช�ดำเจนเห้ม�อินภาพยนต้ร1 เม��อิไดำ�พบเห้:นเช"นน$/แล�ว ก:จะเข�าใจภาวะน�ส�ยเดำ�มในชาต้�ก"อินๆอิ�นฝึ9งแน"นเป็�นอิน(ส�ยในส�นดำานขอิงการม$ช$ว�ต้ในป็9จจ(บ�นชาต้� ท"านก:จะไดำ�ร' �อิน(ส�ยท$�ไม"ดำ$น�/นน�ามาป็ร�บป็ร(งให้�ดำ$ ส"วนท$�ดำ$ก:จะไดำ�น�ามาบ�าเพ:ญส�บเน��อิงให้�เจร�ญย��งข4/นไป็ เม��อิไดำ�ระล4กชาต้�แล�ว อิย"าห้ลงงมงายดำ�งน$/ คร�/งก"อินเคยเก�ดำเป็�นผู้'�ย��งให้ญ" ก:อิย"าค�ดำว"าจะให้ญ"มาถื4งชาต้�น$/ คร�/งก"อินเก�ดำเป็�นส�ต้ว1เดำร�จฉานห้ร�อิผู้$เป็รต้ก:อิย"าน�ามาค�ดำเส$ยใจ คนเราถื�าห้ลงอิดำ$ต้ ก:จะไม"ถื4งป็9จจ(บ�น ถื�าห้ลงป็9จจ(บ�น ก:จะไม"สามารถืห้ล(ดำพ�นจากว�ฏิฏิะไดำ�

ห้น�า 373

ป�กท�พย* เม��อิท"านฝึ8กจนไดำ�บรรล(ฌานอิย"างน�อิยป็ฐมฌานแล�ว จะเร$ยนอิะไรก:ร' �ส4กว"าง"าย เพ$ยงแต้"ท"านป็ร�บภาวะจ�ต้ขณีะเร$ยนน�/นให้�คล�อิยต้ามไป็ ย��งการล�อิเล$ยนต้ามเส$ยงท$�ไดำ�ย�นน�/นเป็�นส��งท$�ไม"ยากเลย แต้"ท�/งน$/เม��อิพ'ดำไดำ�แล�วจะเข�าใจค�าพ'ดำน�/นส��อิความห้มายอิะไร ต้�อิงฝึ8กห้'ท�พย1จ4งจะเข�าใจค�าพ'ดำน�/นท$�พ'ดำไป็ห้มายถื4งอิะไร เม��อิม$เทพพรห้มผู้"านร"างมน(ษย1แล�วพ'ดำเป็�นภาษาน�/น เรารวมจ�ต้ใจให้�เป็�นห้น4�งป็ล"อิยให้�ความค�ดำขณีะน�/นว"างจากสรรพส��ง แล�วส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำแนบ

Page 205: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ไป็ต้ามค�าพ'ดำท$�ไดำ�ย�นแล�วค"อิยๆห้�ดำพ'ดำต้ามไป็ ซ่4�งต้ามไป็อิย'"ระยะห้น4�ง เราก:ม$ความอิยากจะพ'ดำแบบภาษาน�/นบ�างก:อิย"าห้�ามใจไม"ให้�พ'ดำ จงท�าใจเป็Iดำให้�สบายๆป็ากอิยากจะพ'ดำอิะไรก:ป็ล"อิยให้�พ'ดำ เม��อิพ'ดำไป็ป็ระโยคห้น4�งก:ส"ง

ห้น�า 374

จ�ต้ใจคล�อิงต้ามป็ระโยคแรกท$�พ'ดำไป็แล�ว ป็ฏิ�บ�ต้�เช"นน$/แล�ว ก:จะค"อิยๆต้"อิกระแสค�าพ'ดำให้�ต้"อิเน��อิงไดำ� ในท�านอิงเดำ$ยวก�นน$/ ก:สามารถืน�าไป็เร$ยนการพ'ดำภาษาอิ��นไดำ� แต้"ท�/งน$/พ'ดำไดำ� แป็ลไม"ไดำ� การพ'ดำภาษาเทพพรห้มไดำ� ก:เป็�นป็ระโยชน1อิย"างห้น4�งในการร' �เร��อิงอิดำ$ต้ไดำ�เม��อิเราสามารถืห้ย��งร' �ความห้มายในค�าพ'ดำน�/น เพราะส"วนมากจะพ'ดำไดำ�ดำ�วยกายท�พย1ขอิงเราเอิง

ห้น�า 375

ห:ท�พย* เส$ยงแห้"งค�าพ'ดำน�/นเป็�นเพ$ยงภาษาส��อิความห้มายให้�ห้'ไดำ�ย�นว"าเส$ยงท$�พ'ดำน�/นห้มายถื4งอิะไร ก"อินท$�จะพ'ดำน�/น คนเราต้�อิงค�ดำก"อินท$�จะพ'ดำ ห้ร�อิพ'ดำโดำยใจอิยากจะพ'ดำอิะไร สมอิงย�งไม"ท�นค�ดำ ก:พ'ดำอิอิกมา ดำ�งน�/น ภาวะการพ'ดำน�/นจ4งเป็�นกระแสคล��นท$�ซ่"อินไว� ซ่4�งความห้มายท�/งป็วงต้ามท$�คนห้ร�อิส�ต้ว1ต้�อิงการพ'ดำห้มายถื4งอิะไร เม��อิท"านฝึ8กจนบรรล(อิ�านาจฌานอิย"างน�อิยป็ฐมฌานแล�วเม��อิไดำ�ย�นใครพ'ดำก�นท$�เป็�นภาษาเทพพรห้ม ในขณีะท$�ม$ดำวงว�ญญาณีผู้"านร"างมน(ษย1 ท"านก:ส"งจ�ต้ใจความน4กค�ดำเข�าไป็ในค�าพ'ดำน�/น ก:จะร' �ว"าเขาก�าล�งสนทนาห้มายถื4งอิะไร ห้ร�อิใช�ห้ย��งร' �ภาษาต้"างชาต้�ก:จะร' �ความห้มายขอิงการพ'ดำไดำ� ถื�าฝึ8กดำ$ๆ ก:ฟั9งภาษาส�ต้ว1ร' �เร��อิงไดำ� ซ่4�งการไดำ�ฟั9งร' �เร��อิงน$/ ไม"ใช"แป็ล แต้"เป็�นการส��อิความห้มายเท"าน�/น

ห้น�า 376

ป็ระกาศัสงวนล�ขส�ทธ�E

Page 206: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

คณีะกรรมการชมรมธรรมไมต้ร$ไดำ�ดำ�าเน�นการเผู้ยแพร"ห้น�งส�อิแนวค�าสอินสมเดำ:จโต้ สมาธ� ทางสงบ ถือิดำจ�ต้ ต้ามนโยบายขายบ�าง แจกบ�าง ขอิเพ$ยงแต้"ไดำ�ท(นห้ม(นเว$ยนเผู้ยแพร"พ�มพ1เล"มต้"อิไป็ ก:เป็�นพระค(ณีย��งน�กท$�ไดำ�ร�บความร"วมม�อิสน�บสน(นจากสาธ(ชนผู้'�ป็ฏิ�บ�ต้�ธรรม ท�าให้�ห้น�งส�อิเราไดำ�เผู้ยแพร"อิอิกไป็อิย"างกว�างขวาง เป็�นเห้ต้(ให้�ส�าน�กพ�มพ1เห้:นเป็�นห้น�งส�อิขายดำ$ ไดำ�ท�าการลอิกเล$ยนห้น�งส�อิท�/งเล"มแม�แต้"ช��อิเร��อิงก:เต้�มค�าว"า คาถืา น�าห้น�า สมาธ� ทางสงบ ถือิดำจ�ต้ ส"วนเน�/อิห้าน�/นก:ไดำ�ค�ดำลอิกต้�ดำต้"อิจากต้�นฉบ�บห้น�งส�อิห้นา 416

ห้น�า เห้ล�อิเพ$ยง 204 ห้น�าเป็�นการต้�ดำต้"อิห้ย�บยกต้ามใจชอิบโดำยม�ใช"เป็�นการร' �แจ�ง เข�าใจห้ล�กป็ฏิ�บ�ต้�ธรรมอิย"างแท�จร�ง แสดำงให้�ร' �ถื4งน�/าใจท$�แห้�งแล�งและโห้ดำร�าย ม("งห้ว�งแต้"ผู้ลป็ระโยชน1ส"วนต้�วแต้"ฝึAายเดำ$ยวโดำยไม"ค�าน4งถื4งการร�บผู้�ดำชอิบต้"อิผู้ลร�ายอิ�นจะเก�ดำแก"ผู้'�อิ"านท$�ใช�เป็�นต้�าราค'"ม�อิในการฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้� น�บเป็�นเร��อิงเศัร�าใจย��งน�ก แม�จะไม"ค�าน4งถื4งว"าผู้'�ค�ดำลอิกต้�ดำต้อินขอิงเดำ�มเช"นน$/เป็�นการผู้�ดำ พรบ. การพ�มพ1และเป็�นบาป็กรรมเพ$ยงใดำ จ4งป็ระกาศัเพ��อิช"วยให้�เก�ดำความถื'กต้�อิงข4/น

คณีะกรรมการชมรมธรรมไมต้ร$

ห้น�า 377

ฝึ8กอิ�านาจพล�งจ�ต้ร�กษาต้นเอิงแบบง"ายๆ คนส"วนมาก ม�กรอิคอิยขอิร�บความช"วยเห้ล�อิจากผู้'�อิ��น น�อิยน�กท$�ค�ดำช"วยต้นเอิงก"อิน ท"านควรท$�จะฝึ8กให้�เป็�นคนท$�พร�อิมจะช"วยเห้ล�อิต้นเอิง “ ต้นเป็�นท$�พ4�งแห้"งต้น ”

ขอิให้�ท"านพยายามห้าโอิกาสป็ฏิ�บ�ต้�ฝึ8กจ�ต้ น��งสมาธ�ว�นละช��วโมง ก:จะสร�างอิ�านาจพล�งจ�ต้เบ�/อิงต้�นไดำ� 1. ฝึ8กจ�ต้รวมเป็�นห้น4�ง ถื�าท"านม$จ�ต้ใจผู้วาบ"อิยๆห้ร�อิจ�ต้ใจห้ง(ดำห้ง�ดำ อิ"อินเพล$ยป็วดำห้�วอิย'"บ"อิยๆ โดำยห้าสาเห้ต้(ไม"ไดำ� ซ่4�งห้าห้มอิแล�วก:ไม"ห้าย ท"านอิาจจะต้กอิย'"ภายใต้�อิ�านาจแห้"งไสยค(ณีท$�ใครท�ามาบ�งค�บท"านให้�เก�ดำม$อิาการต้"างๆและบ�งค�บให้�กระท�าส��งท$�ไม"ดำ$ไม"งามไดำ�โดำยป็กต้�แล�วคนไข�ท$�ถื'กไสยค(ณีไม"ล4กน�/น จะม$สต้�เป็�นขอิงต้นเอิงไม"มากก:น�อิย ท"านจะต้�อิงช"วยต้นเอิงดำ�วยการ

ห้น�า 378

Page 207: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

รวมจ�ต้ใจความน4กค�ดำให้�เป็�นห้น4�งดำ�วยการท"อิง พ(ท โธ อิย'"ต้ลอิดำเวลาท$�“ ” “ ”

จ�ต้ว"าง จะไดำ�ป็9กใจไม"ให้�ไป็ร�บร' �อิ�านาจอิ��นท$�มาบ$บป็ระสาทเรา พยายามป็ล(กใจต้นเอิงว"าเราจะต้�อิงชนะท(กส��งท(กอิย"าง ความช��วท�/งห้ลายต้�อิงไม"สามารถืท�าอิะไรเราไดำ� เราจะต้�อิงห้ายจากความเจ:บป็วดำป็ฏิ�บ�ต้�เช"นน$/เร��อิยๆบ"อิยๆ ฝึ8กจนเก�ดำความเคยช�นท"านก:จะไดำ�รวมจ�ต้เป็�นห้น4�งแข:งแกร"งข4/น อิย'"เห้น�อิส��งเลวร�าย จนไสยค(ณีเกาะท"านไม"ต้�ดำ เพราะเราม$จ�ต้เป็�นห้น4�งและระล4กบารม$พ(ทธค(ณีค(�มครอิงเราอิย'"ต้ลอิดำเวลา 2. ฝึ8กข�บไล"ไสยค(ณี ท"านท$�ม$อิาการห้ง(ดำห้ง�ดำป็วดำห้�ว ห้ร�อิป็วดำต้ามต้�ว แน"นห้น�าอิก ไม"ว"าท"านร' �ดำ$ว"าถื'กไสยค(ณีห้ร�อิว"าไม"ถื'กกระท�า ควรป็ฏิ�บ�ต้�ดำ�งน$/ สวดำมนต้1ไห้ว�พระแล�วขอิบารม$ส��งศั�กดำ�Eส�ทธ�E คร'บาอิาจารย1ช"วยร�กษา โดำยท"านน��งห้�นห้ล�งให้�ก�บห้�/งพระแล�วเห้ย$ยดำเท�าไป็ข�างห้น�า ท$�ป็ลายเท�าจ(ดำเท$ยนไว�เล"มห้น4�ง เม��อิพร�อิมแล�ว ก:เพ"งเท$ยนจนจ�าเป็ลวเท$ยนไดำ�

ห้น�า 379

ห้ล�บต้าน�าร'ป็เป็ลวเท$ยนข4/นบนศั$รษะ แล�วน�าเป็ลวเท$ยนค"อิยๆไล"ลงมาถื4งป็ลายเท�าป็ลายแขน พอิร'ป็เป็ลวเท$ยนห้ายไป็ ก:ล�มต้าเพ"งจนจ�าเป็ลวเท$ยนไดำ�ให้ม"ฝึ8กข�บไล"ต้"อิไป็ ผู้'�ท$�ฝึ8กจนช�านาญแล�ว ไม"ต้�อิงจ(ดำเท$ยนก:สร�างเป็ลวไฟัข4/นข�บไล"ไดำ� ป็ฏิ�บ�ต้�เช"นน$/ว�นละ 15-30 นาท$ อิาการต้"างๆก:จะดำ$ข4/นต้ามล�าดำ�บ 3. ฝึ8กช"วยสะเดำาะเคราะห้1ให้�ก�บต้นเอิง คนเราไม"ว"าจะป็Aวยห้ร�อิว"าการเง�น การงาน ภาวะส��งแวดำล�อิมม$แต้"ความต้�ดำข�ดำบ"อิยๆต้�ดำๆก�น ห้ร�อิว"าฝึ9นร�ายอิย'"บ"อิยๆฝึ9นแต้"น�ม�ต้ท$�ไม"ดำ$ ขอิให้�เข�าใจว"า ดำวงก�าล�งไม"ค"อิยจะดำ$ อิก(ศัลกรรมว�บากเร��มมาห้าท"านแล�ว ท"านควรจะระว�งเน�/อิระว�งต้�ว ท�าอิะไรก:อิย"าป็ระมาท อิย"าให้�เร��อิงเล:กกลายเป็�นเร��อิงให้ญ" และห้ลายๆท"านชอิบไป็ห้าคนมาช"วยท�าการสะเดำาะเคราะห้1 ขอิแนะน�าท"านช"วยเห้ล�อิต้นเอิงดำ�งน$/

ห้น�า 380

พยายามท�าบ(ญดำ�วยความไม"เห้:นแก"ต้�ว พร�อิมท$�จะช"วยเห้ล�อิคนอิ��นให้�พ�นท(กข1เสมอิ ห้ม��นสวดำมนต้1ไห้ว�พระฝึ8กป็ฏิ�บ�ต้�จ�ต้ให้�สงบ จะไดำ�ไม"ท�าอิะไรว' "วาม ป็ล"อิยส��งม$ช$ว�ต้ท$�ถื'กก�กข�งให้�ไดำ�ความอิ�สระ โดำยเฉพาะป็ล"อิยส�ต้ว1ท$�เขาก�าล�งจะน�าไป็ฆ์"าย��งดำ$ กระท�าเป็�นระยะห้น4�งจนกว"าจะพ�นดำวงม�ดำ และท(กป็<ก"อินครบว�นเก�ดำ 30 ว�น ก:ควรป็ฏิ�บ�ต้�ท�าบ(ญเช"นน$/

Page 208: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ดำวงไม"ค"อิยดำ$ ส"วนมากเม��อิอิาย(ลงท�ายดำ�วยเลข 9-0 ห้ร�อิต้รงท$�ใกล�จะครบว�นเก�ดำในรอิบป็< ห้ร�อิเม��อิอิาย( 24 จะข4/น 25 บร�บ'รณี1ท$�เร$ยกว"า เบ:ญจเพศั เม��อิพ�นก�าห้นดำท$�จ�งห้วะดำวงไม"ดำ$ก:ต้�อิงป็ฏิ�บ�ต้�สร�างบ(ญก(ศัลอิ$ก 30 ว�น เร$ยกว"า “ มาก:ท�าบ(ญต้�อินร�บ ไป็ก:สร�างก(ศัลห้น(นส"ง ”

เร$ยนพระธรรมแท�ผู้'ก ไมต้ร$ รวมเห้ล"าห้ม'"คนดำ$ ก"อิต้�/ง ชมรมเพ��อิเก�ดำม$ ในส�ต้ย1ธรรมนา เผู้ยแพร"ธรรมเพ��อิร�/ง แก"นแท�ศัาสนา (ขอิงเก"า) ชมรมธรรมไมต้ร$ก"อิต้�/งข4/นดำ�วยความป็ราถืนาดำ$ขอิงคณีะผู้'�สนใจธรรม ท$�จะรณีรงค1ท(กฝึAายร"วมก�นเผู้ยแพร"ธรรมเพ��อิสน�บสน(นโครงการเผู้ยแพร"ว�ฒนธรรม และจร�ยธรรมอิ�นดำ$ ให้�จรรโลงส�บเน��อิงต้"อิไป็ในมน(ษย1ชาต้�ให้�อิย'"ร "วมก�นอิย"างสงบ ส�นต้�ส(ข ดำ�งน�/น คณีะผู้'�ก"อิต้�/งจ4งไดำ�ส�ารอิงจ"ายเง�นเพ��อิจ�างพ�มพ1ห้น�งส�อิธรรมท�/งห้ลาย ท$�ม$เน�/อิห้าเน�นห้น�กในดำ�านค(ณีค"า และจะพยายามเผู้ยแพร"ให้�กว�างขวางท$�ส(ดำโดำยส"งไป็เผู้ยแพร"ต้ามห้�อิงสม(ดำโรงเร$ยนและห้อิสม(ดำท��วป็ระเทศัผู้'�ใดำม$ป็9ญญา ม$แรงงาน ม$โอิกาสก:จอิให้�ช"วยก�นป็ระชาส�มพ�นธ1เผู้ยแพร"ให้�กว�างขวางย��งๆข4/น ผู้'�ใดำม$ป็9จจ�ยก:สน�บสน(นดำ�วยป็9จจ�ย

Page 209: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

อิน4�ง ท"านท$�ส"งป็9จจ�ยเพ��อิร"วมท�าบ(ญเพ��อิในการจ�ดำพ�มพ1ห้น�งส�อิน�/นคณีะผู้'�จ�ดำพ�มพ1ก:จะจ�ดำส"งห้น�งส�อิไป็มอิบแดำ"ท"านเพ��อิร"วมสร�างก(ศัลเผู้ยแพร"ต้"อิๆไป็ ต้ามคต้�ธรรมท$�ว"า “ ร"วมแรงลงท(นเผู้ยแพร"ธรรม ย"อิมผู้ดำ(งไว�ซ่4�งส�นต้�ส(ขแดำ"ชาวโลก ” โคำรงก�รเผยแพร(ธิรรมของชมรมธิรรมไมตร!

เห้ต้(การณี1ป็9จจ(บ�นขอิงโลกไดำ�เป็ล$�ยนแป็ลงไป็มาก ว( "นวาย ส�บสน แก"งแย"ง ช�งดำ$ช�งเดำ"นมากข4/น บ�างก:เก�ดำสงครามดำ�วยอิาว(ธ บ�างก:เก�ดำสงครามทางเศัรษฐก�จท�าให้�ท��วโลกเก�ดำสงครามป็ระสาทเคร$ยดำก�นท��วห้น�าไม"เว�นคนรวยห้ร�อิคนจน ดำ�งน�/น มวลชนจ4งต้"างห้�นเข�ามาพ4�งพ�งห้าความสงบ จากศัาสนามากข4/นดำ�วยความร�กความเคารพ ต้"อิศัาสนาพ(ทธอิย"างส(ดำซ่4/งเราคณีะกรรมการชมรมธรรมไมต้ร$ จ4งข�นอิาสาดำ�วยความป็รารถืนาดำ$อิ�นย��งให้ญ"ท$�จะเป็�นแกนน�าในการเผู้ยแพร" ห้ล�กค�าสอินขอิงพ(ทธอิงค1ทางสายกลางเพ��อิดำ�บท(กข1อิย"างถื'กว�ธ$ไม"แบ"งแยกน�กายจ4งขอิป็ระกาศัเช�ญชวนท"านร"วมสละแรงกาย เข�ามาจ�ดำห้"อิห้น�งส�อิส"งอิอิกไป็เผู้ยแพร"ให้�กว�างขวาง สละป็9จจ�ย ต้ามก�าล�งศัร�ทธา เพ��อิเข�ามาเป็�นกอิงท(นสน�บสน(นในการท�างานดำ�งน$/

1.แจกห้น�งส�อิ ไป็ย�งว�ดำท��วป็ระเทศั ห้�อิงสม(ดำท(กแห้"งโรงเร$ยนท(กระดำ�บ มห้าว�ทยาล�ย เพ��อิห้ว�งให้�ความร' �ทางสายกลางท$�ถื'กต้�อิง เข�าถื4งชาวพ(ทธอิย"างท��วถื4ง เป็�นการพ�ท�กษ1ค(�มครอิงให้�ศัาสนาพ(ทธเท$�ยงต้รง เก�ดำป็ระโยชน1แก"ชาวพ(ทธอิย"างแท�จร�ง

2. จ�ดำอิบรมท(กว�นอิาท�ต้ย1ต้�นเดำ�อิน ท$�บ�านชมรมธรรมไมต้ร$ต้� /งแต้" 7.00 น.-

17.00 น.เร��มจากศั$ล สมาธ� ว�ป็9สสนาป็9ญญาแบบง"ายๆให้�เข�าใจ เพ��อิน�าไป็พ�ฒนาช$ว�ต้ให้�สงบส(ขท�/งกายและใจ

3. จ�ดำบวชพระเณีร(ฟัร$)ท$�ว�ดำธารน�/าต้กห้ล�งเห้ว

ช"วงกลางเดำ�อินม$นาคม-เมษายนท(กป็< จ�ดำบวชสามเณีรระยะส�/นเพ��อิสร�างพ�/นฐานในการควบค(มอิารมณี1ให้�ถื'กต้�อิงในการเป็�นคนดำ$

Page 210: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ช"วงเข�าพรรษาจ�ดำบวชพระเข�าจ�าพรรษา ท$�ว�ดำธารน�/าต้กห้ล�งเห้ว ท"านท$�สนใจบวชพระ-เณีร(ฟัร$)ต้�ดำต้"อิไดำ�ท$�บ�านชมรมธรรมไมต้ร$ ท"านท$�จะสละเง�นต้�/งกอิงท(นบวชสามเณีรอิงค1ละ 1,000 บาท บวชพระอิงค1ละ 2,000 บาท ห้ร�อิต้ามก�าล�งศัร�ทธา

ท"านท$�อิ"านห้น�งส�อิแล�วสงส�ยม$ป็9ญห้า โป็รดำเข$ยนจดำห้มายเข�ามาถืามไดำ� ห้ร�อิร"วมท�าบ(ญเพ��อิบวชพระ ร�บห้น�งส�อิไป็เผู้ยแพร"โป็รดำต้�ดำต้"อิมาย�ง อิาจารย1 ย(ทธพงษ1 แสงอิร(ณีก(ศัล ท$� 59/303 บ�านชมรมธรรมไมต้ร$ ส(ดำซ่อิย 15 ห้ม'"บ�าน ป็.ผู้าส(ข ถืนนบรมราชชนน$ (ป็I� นเกล�า-นครช�ยศัร$) บางระมาดำ ต้ล��งช�น กร(งเทพมห้านคร 10170 โทรศั�พท1 02-4483592 (ธนาณี�ต้�ส��งจ"าย ป็ณี.ต้ล��งช�น 10170 )

หนั�งสื�อนั!)จ�ด็พ�มพ*โด็ย

ห้น�งส�อิเล"มน$/และห้น�งส�อิอิ��นๆขอิงชมรมธรรมไมต้ร$ม$โครงการจ�ดำถืวายว�ดำท��วป็ระเทศั 32,000 ว�ดำต้�อิงใช�ป็9จจ�ยจ�านวนมากขอิเช�ญร"วมท�าบ(ญสมทบ เพ��อิเป็�นท(นในการจ�ดำพ�มพ1เผู้ยแพร"ต้"อิไป็

Page 211: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ค"าจ�างพ�มพ1ป็กแข:งกระดำาษป็อินดำ1อิย"างดำ$ เล"มละ 100 บ.

ป็กอิ"อินกระดำาษป็ร( Nฟั เล"มละ 60 บ.

พ�มพ1ท$� ห้.จ.ก ร( "งเร�อิงสาส1นการพ�มพ1 93-93/1 ถืนนนครสวรรค1 เขต้ป็Gอิมป็ราบ กทม. โทร.02-2814291,02-2814283,02-2824520

หนั�งสื�อท!"พ�มพ*ออกจ��หนั(�ยแล4ว

แนวค�าสอินสมเดำ:จโต้ - สมาธ� ทางสงบ ถือิดำจ�ต้ ราคา 60 บาท

Page 212: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ป็ระสบการณี1จากสมาธ� - ว�ญญาณี 1 ราคา 60 บาท

ป็ระสบการณี1จากสมาธ� - ว�ญญาณี 2 ราคา 60 บาท

Page 213: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

ป็ระสบการณี1จากสมาธ� - ว�ญญาณี 3 ราคา 60 บาท

ป็ระสบการณี1จากสมาธ� - ว�ญญาณี 4 เพ"งน�ม�ต้ส"อิงใจ ราคา 60 บาท

Page 214: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

กฎแห้"งกรรมช(ดำท$� 1 ท�าพ�ส'จน1ต้ายแล�วฟัH/ น ราคา 60 บาท

Page 215: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต

กฎแห้"งกรรมช(ดำท$� 3 ค'"ม�อิแก�กรรม ราคา 60 บาทสื�"งซึ่�)อหนั�งสื�อได็4ท!"

อิาจารย1 ย(ทธพงษ1 แสงอิร(ณีก(ศัล ท$� 59/303 บ�านชมรมธรรมไมต้ร$ ส(ดำซ่อิย 15 ห้ม'"บ�าน ป็.ผู้าส(ข ถืนนบรมราชชนน$ (ป็I� นเกล�า-นครช�ยศัร$) บางระมาดำ ต้ล��งช�น กร(งเทพมห้านคร 10170 โทรศั�พท1 02-4483592

(ธนาณี�ต้�ส��งจ"าย ป็ณี.ต้ล��งช�น 10170 )

Page 216: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต
Page 217: สมาธิ ทางสงบ ถอดจิต