TANIYA ULAŞIM-2

TANIYA ULAŞIM-2

Prof.Dr.Bülent Erbay

32 yaşında erkek hasta inşaat mühendisi

• Hastanın yakınmaları:Baş ağrısı, burun kanaması

• Öyküsü:Uzun zamandır, özellikle yorgunluk ile artan oksipital bölgeden başlayıp öne doğru yayılan baş ağrısı oluyormuş. Çalıştığı kurumda birkaç kez kan basıncı hafif yüksek bulunmuş. Uyarılara karşın doktora gidip incelenmemiş. 15 gün içerisinde 2 kez şiddetli baş ağrısı ve beraberinde burun kanaması, retrosternal baskı ve taşikardi olmuş. Son yakınması 3 gün önce olan hasta acil servise başvurmuş ve fizik muayenesinde kan basıncı 195/115 mmHg saptanmış. Yapılan girişimler ile kan basıncı regüle olan hasta incelenmek üzere başvurdu.

Alışkanlıkları: Sigara 1 pak/gün 10 yıldırÖz geçmişi: Evli 1 çocukluSoy geçmişi: Babası ASKH+HT, annesi DM

Sistemlerin sorgulaması (pozitif bulgular):• Baş ağrısı (efor ve stres ile artıyor,oksipital)• Baş dönmesi (baş ağrısına eşlik ediyor)• Burun kanaması• Taşikardi (eforla)• Retrosternal baskı (angina?)• Efor dispnesi

Sistemik fizik muayene• Koopore,zorunlu pozisyonu yok

• Vital bulguları:

KB:sağ kol 160/95 mm/Hg

sol kol 165/95 mm/Hg

sağ bacak 170/95 mm/Hg

N:90 Solunum:20/dakika Boy:178 cm Ağırlık:76 Kg

• Kalp tepe vurusu 6.İCA, 1. ses şiddeti artmış

• Akciğerlerde ronküsler

• Abdominal üfürüm ±

Spesifik semptom ve bulgular

• Hipertansiyon

• Retrosternal baskı

• Efor dispnesi

Spesifik olmayan semptom ve bulgular

• Baş ağrısı

• Baş dönmesi

• Burun kanaması

• Taşikardi

Spesifik semptom ve bulgular

• Hipertansiyon***

• Retrosternal baskı

• Efor dispnesi

KLİNİK AYIRICI TANI

Spesifik semptom-bulgu

Fizyopatolojik mekanizma Sistemler***

Klinik patoloji Klinik patoloji

Yok Var Kuşkulu Yok Var Kuşkulu

LABORATUVAR İNCELEMESİ

KESİN TANI

HipertansiyonPrimer (esansiyel) Hipertansiyon

%90

Sekonder Hipertansiyon

%10

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-1

• Renal (%3)Renal parankimal patolojiler (2/3)Renal vasküler patolojiler (1/3)

• EndokrinFeokromositoma (%0.1)Primer hiperaldosteronizm (%0.1)Tirotoksikoz (%0.1)Cushing sendromu (%0.1)Akromegali (%0.1)Metabolik sendromPrimer hiperparatiroidi

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-2

• Kardiyo-vaskülerAort yetmezliğiAterosklerozAort kuartasyonu

• Santral sinir sistemiPrimer beyin tümörleri

• İlaçlarDoğum kontrol ilaçlarıNSAİ ilaçlar

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-1

• Renal (%3)Renal parankimal patolojiler (2/3)Renal vasküler patolojiler (1/3)

• EndokrinFeokromositoma (%0.1)Primer hiperaldosteronizm (%0.1)Tirotoksikoz (%0.1)Cushing sendromu (%0.1)Akromegali (%0.1)Metabolik sendromPrimer hiperparatiroidi

Renal parankimal paroloji

• Mutlak laboratuvar gereksinimi Tam idrar• Düşündüren bulgular:

Ödem

Pollaküri, poliüri,noktüri

Böbrek taşı öyküsü

D.Mellitus öyküsü

Kollajen doku hastalıkları

Ailesel böbrek hastalıkları (polikistik böbrek, alport sendromu..)

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-1

• Renal (%3)Renal parankimal patolojiler (2/3)Renal vasküler patolojiler (1/3)

• EndokrinFeokromositoma (%0.1)Primer hiperaldosteronizm (%0.1)Tirotoksikoz (%0.1)Cushing sendromu (%0.1)Akromegali (%0.1)Metabolik sendromPrimer hiperparatiroidi

Renal vasküler patolojilerFibromusküler displazi-Renal arter stenozuAteromatöz renal arter stenozu

• Düşündüren bulgular:

Abdominal üfürüm

Erken ve ileri yaşta başlayan ani KB

Ciddi yaygın ateroskleroz ve risk faktörleri

Hipopotasemi semptomları

Laboratuvar gerekli:

Renkli doppler renal arter USG, radyonüklid renal dinamik sintigrafi, renal anjiyografi

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-1

• Renal (%3)Renal parankimal patolojiler (2/3)Renal vasküler patolojiler (1/3)

• EndokrinFeokromositoma (%0.1)Primer hiperaldosteronizm (%0.1)Tirotoksikoz (%0.1)Cushing sendromu (%0.1)Akromegali (%0.1)Metabolik sendromPrimer hiperparatiroidi

FeokromositomaSürrenal adenomu• Düşündüren bulgular:

Hipertansiyon ataklar şeklinde olabilirOrtostatik hipotansiyonTerlemePalpitasyonSolukluk, flushingTremorAnksiyeteRetrosternal baskı

Laboratuvar gerekebilir 24 saatlik idrar Metanefrin- katekolamin, Sürrenal CT

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-1

• Renal (%3)Renal parankimal patolojiler (2/3)Renal vasküler patolojiler (1/3)

• EndokrinFeokromositoma (%0.1)Primer hiperaldosteronizm (%0.1)Tirotoksikoz (%0.1)Cushing sendromu (%0.1)Akromegali (%0.1)Metabolik sendromPrimer hiperparatiroidi

Primer hiperaldosteronizim

Sürrenal adenom• Düşündüren bulgular:

Hipopotasemi bulguları (diüretik ile şiddetlenen)

Hafif metabolik alkaloz

Laboratuvar gerekli Serum Na+ K+

İdrar Na+ K+

Plazma renin,aldosteron Sürrenal CT

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-1

• Renal (%3)Renal parankimal patolojiler (2/3)Renal vasküler patolojiler (1/3)

• EndokrinFeokromositoma (%0.1)Primer hiperaldosteronizm (%0.1)Tirotoksikoz (%0.1)Cushing sendromu (%0.1)Akromegali (%0.1)Metabolik sendromPrimer hiperparatiroidi

Tirotoksikoz• Düşündüren bulgular:

İzole sistolik hipertansiyon

Tiroid bezinde diffüz nodüler hiperplazi

Taşikardi

Terleme

Tremor

Kilo kaybı

Anksiyete

Laboratuvar gereksiz

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-1

• Renal (%3)Renal parankimal patolojiler (2/3)Renal vasküler patolojiler (1/3)

• EndokrinFeokromositoma (%0.1)Primer hiperaldosteronizm (%0.1)Tirotoksikoz (%0.1)Cushing sendromu (%0.1)Akromegali (%0.1)Metabolik sendromPrimer hiperparatiroidi

Cushing sendromu

• Düşündüren bulgular:

Aydede yüzü

Akne

Hirsutismus

Gövdesel obezite (boyun, karın,kalça)

Verjitürler (mor)

Anksiyete

Tremor

Laboratuvar gereksiz

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-1

• Renal (%3)Renal parankimal patolojiler (2/3)Renal vasküler patolojiler (1/3)

• EndokrinFeokromositoma (%0.1)Primer hiperaldosteronizm (%0.1)Tirotoksikoz (%0.1)Cushing sendromu (%0.1)Akromegali (%0.1)Metabolik sendromPrimer hiperparatiroidi

Akromegali• Düşündüren bulgular:

Uç kemiklerde büyüme (çene,ayak,el)(eski resim ile karşılaştırma)Ses kalınlaşmasıDilde büyümePoliüriGörme alanı değişiklikleriTerlemeHipersomnolans

Laboratuvar gereksiz

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-1

• Renal (%3)Renal parankimal patolojiler (2/3)Renal vasküler patolojiler (1/3)

• EndokrinFeokromositoma (%0.1)Primer hiperaldosteronizm (%0.1)Tirotoksikoz (%0.1)Cushing sendromu (%0.1)Akromegali (%0.1)Metabolik sendromPrimer hiperparatiroidi

Metabolik sendrom (sendrom-x)

• Düşündüren bulgular:

Obezite

Hiperinsulinemi

Hiperürisemi

Dislipidemi

Laboratuvar ? gereksiz

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-1

• Renal (%3)Renal parankimal patolojiler (2/3)Renal vasküler patolojiler (1/3)

• EndokrinFeokromositoma (%0.1)Primer hiperaldosteronizm (%0.1)Tirotoksikoz (%0.1)Cushing sendromu (%0.1)Akromegali (%0.1)Metabolik sendromPrimer hiperparatiroidi

Primer hiperparatiroidi

• Düşündüren bulgular:Sık tekrarlıyan nefro-ürolitiazisPolidipsi, poliüriYaygın kemik ve eklem ağrılarıHiperkalsemi, hipofosfatemi

Laboratuvar ? gereksiz

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-2

• Kardiyo-vaskülerAort yetmezliğiAterosklerozAort kuartasyonu

• Santral sinir sistemiPrimer beyin tümörleri

• İlaçlarDoğum kontrol ilaçlarıNSAİ ilaçlar

Aort yetmezliği

• Düşündüren bulgular:Sistolik hipertansiyon(diyastolik kan basıncı çok düşük)

Kardiyak AY oskültasyon bulgularıAY periferik bulguları

Laboratuvar gereksiz

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-2

• Kardiyo-vaskülerAort yetmezliğiAterosklerozAort kuartasyonu

• Santral sinir sistemiPrimer beyin tümörleri

• İlaçlarDoğum kontrol ilaçlarıNSAİ ilaçlar

Ateroskleroz• Düşündüren bulgular:

İzole sistolik hipertansiyon

Uzun süreli ateroskleroz risk faktörleri

Obezite,dislipidemi,D.Mellitus,sigara,genetik

Ciddi ateroskleroz organ hasarları

Serebrovasküler

Kardiyovasküler

Renal

Periferik ateroskleroz(klaudikasyo)

Laboratuvar gereksiz

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-2

• Kardiyo-vaskülerAort yetmezliğiAterosklerozAort kuartasyonu

• Santral sinir sistemiPrimer beyin tümörleri

• İlaçlarDoğum kontrol ilaçlarıNSAİ ilaçlar

Aort kuartasyonu

• Düşündüren bulgular:

Alt ekstremitelerde kan basıncı düşük

Alt ekstremite arteryel pulsasyonları zayıf

Vücut üst kısım gelişimi daha belirgin

Sırt ve interkostal arterler üzerinde üfürüm

Laboratuvar gereksiz

Sekonder hipertansiyon(sistemler)-2

• Kardiyo-vaskülerAort yetmezliğiAterosklerozAort kuartasyonu

• Santral sinir sistemiPrimer beyin tümörleri

• İlaçlarDoğum kontrol ilaçlarıNSAİ ilaçlar

Santral sinir sistemi