Beschermjassen: Wat is het en…werkt het? Voorlopige resultaten 7 december 2011

Beschermjassen:Wat is het en…werkt het?

Voorlopige resultaten 7 december 2011

Dries.roosma@pionn.nl Martine.buist@pionn.nl

Hoe het begon …….

• In 2007: Eindconferentie van het - door Provincie Drenthe gefinancierde - project transculturele hulpverlening ;

• Publicatie boekje : Kitlyn Tjin A Djie & Irene Zwaan (2007) Beschermjassen, transculturele hulp aan families. Assen: van Gorcum

• Plus: “We willen ermee verder!!” • En… “We willen bewijzen dat het werkt”:• In 2008: Subsidie van Europees Integratie Fonds (EIF)

voor uitvoeren van effectonderzoek in 2 fasen; – Fase 1: voorbereiden onderzoek (2009) – Fase 2: uitvoeren onderzoek (2010)

• Eind 2008: PIONN wordt ingeschakeld

Vragen die wij hadden toen wij begonnen……..• Wat is beschermjassen?

– Is het een geloof, met Kitlyn als goeroe?– Of …..is het een interventie (of werkwijze?) met

(wetenschappelijk) te onderbouwen werkzame bestanddelen die je kunt (leren) toepassen in de praktijk?

• Waarom zijn praktijkwerkers enthousiast? – Omdat ze het goed kunnen vinden met Kitlyn, als trainer?– Of……omdat ze er wat aan hebben in hun dagelijks werk?

• Welke effecten verwacht men ermee te bereiken?– Bij cliënten met een migratie achtergrond?– Bij andere cliënten?

• En………wat staat hierover al op papier?

Even een uitstapje……..De effectladder van praktijkgestuurd onderzoek

Werkzaam Effect bewezen,experimenteel onderzoek

N=1 onderzoek

4

Doeltreffend Aanwijzing effect,veranderingsonderzoek

3

Veelbelovend In theorie effectiefliteratuurstudie

2

Potentieel Mooi beschrevendescriptief onderzoek

1

Effect onbekend Black box 0

Bron: Van Yperen & Veerman (red), 2008

Uitkomsten EIF fase 1 (2009): Het werkmodel Beschermjassen is veelbelovend: mooi beschreven en in theorie effectief:

• Beschermjassen is geen geloof, ook geen interventie, maar wel een werkmodel;

• Het werkmodel Beschermjassen:– Bestaat uit 16 werkzame bestanddelen;– In de praktijk ontwikkeld; – Samengebracht in een interventietheorie;– Met wetenschappelijk kennis onderbouwd;– Die aannemelijk maakt in theorie effectief te kunnen zijn bij

cliënten met een migratieachtergrond.

• Voor toepassing in de praktijk te leren is.

Bron: Roosma & Buist Bouwman (red) 2010

En …….

• Praktijkwerkers zijn enthousiast omdat ze er iets mee kunnen in hun dagelijkse praktijk….. Ook bij cliënten zonder migratieachtergrond !

• Effecten/doelen die van invoering van het werkmodel Beschermjassen verwacht mogen worden zijn duidelijk.

• Er is datagestuurd overdrachts- en implementatieprotocol Beschermjassen gemaakt ….. Inclusief meetinstrument

Bron: Buist-bouwman (2009)Bron: Roosma & Buist-Bouwman (2010)

Te verwachten Effecten/ Doelen van Beschermjassen:

• Op instellingsniveau:– Instelling is (beter)toegankelijk voor cliënten met migratie-

achtergrond;– Het reguliere aanbod sluit (beter) bij deze cliënten aan; – Voortijdige uitval van deze cliënten wordt (beter) voorkomen;– Zowel effect als cliënttevredenheid neemt toe

• Op cliëntniveau: – Is (beter) verbonden met hulp- en steunbronnen binnen de eigen

familie, cultuur en sociaal netwerk;– Weet deze hulp- en steunbronnen (beter) te gebruiken;– Weet de eigen hulp- en steunbronnen te vergroten en

versterken;– Raakt beter geïntegreerd in de Nederlandse sociale en culturele

context

Datagestuurd overdrachts- en implementatie protocol Beschermjassen:

Doel: in 12 maanden daadwerkelijk en duurzaam implementeren van Beschermjassen in het reguliere aanbod en werkwijze van praktijkwerkers van de instelling

Door: intern projectleider van de instelling samen met …..extern projectleider (Enova); trainer (bureau Beschermjassen); onderzoeker (PIONN)

Met 4 metingen: (nul, tussen, eind, follow-up na 6 mnd) die de mate van implementatie en effect zichtbaar maken en door team/ instelling gebruikt worden voor het bepalen van verbeteracties.

Uitkomsten EIF fase 2 (2010): Is beschermjassen doeltreffend?

Implementatie- en veranderingsonderzoek bij 6 instellingen

Met als Vraagstelling:

1. Implementatie: In welke mate worden de werkzame bestanddelen Beschermjassen door de praktijkwerkers, als toegevoegde waarde geïntegreerd in de reguliere werkwijze?

2. Effect: In welke mate worden met het toepassen van Beschermjassen de boogde doelen op instellings- en cliëntniveau bereikt bij cliënten van niet-Europese afkomst?

In deze voorlopige resultaten zijn meegenomen:

Instelling Nulmeting(= direct na training Beschermjassen)

Tussen meting Eind meting Follow up meting

Het ABC, schoolmaatschappelijk werk in Amsterdam

X

(april 2010)

X

(okt 2010)

jan 2011 aug 2011

Lijn 5, Utrecht

X

(nov 2010)

maart 2011

Leger des Heils, jeugdreclassering Limburg

X

(nov 2010)

maart 2011

Nog volgen:

Instelling Nulmeting (= direct na training Beschermjassen)

Tussen meting Eind meting Follow up meting

Zandbergen, Utrecht

dec 2010 april 2011 febr 2011 sept 2011

Timon, Utrecht

dec 2010 april 2011

Trajectum, Utrecht

dec 2010 april 2011

Reinearde, Utrecht

dec 2010 april 2011

Voorlopige resultaten op basis van 2 metingen bij het ABC Amsterdam (Schoolmaatschappelijk werk)

Context SMW van ABC Amsterdam:- SMW biedt hulp aan ouders, kinderen en professionals op en rond

213 Basisscholen in Amsterdam en Diemen, met in totaal 60.791 kinderen (bron OCW/DUO);

- Het SCP schat dat 10% van deze kinderen (= 6.079) serieuze problemen hebben en/of opgroeit in risicovolle situatie. Bij circa 5% (= 3.039) is sprake van ernstige opgroei- en/of opvoedproblemen (bron: SCP rapport “de jeugd een zorg”)

- Het SMW richt zich in de jeugdzorgketen op de 10% groep en biedt op dit moment jaarlijks hulp aan circa 940 kinderen en hun ouders. Het SMW bereikt daarmee op dit moment circa 15% van de potentiële probleemgroep (migranten en niet-migranten).

(bron: aantal cliënten volgens opgave SMW ers in Inhoudelijke Checklist Beschermjassen)

Implementatie: Totaal scores per subschaal van het ABC/SMW bij nul- en

tussenmeting

0123456789

10

nulmeting tussenmeting

Effect:Bereik van cliënten van niet-Europese afkomst door SMW van het ABC, bij nul- en tussenmeting:

• Bij Amsterdamse basisscholen is 36% van de kinderen autochtoon en 64% allochtoon. Circa 54% (= 32.827) zijn van niet-Europese afkomst (bron O+S).

• Volgens opgave van de SMW ers is 63% van hun cliënten van allochtone afkomst, en slechts circa 9% (= circa 84 per jaar) van niet-Europese afkomst! (bron: opgave SMW ers in doelwaarde formulier).

• SMW ers vinden dat zij bij tussenmeting nog onvoldoende aansluiten bij de klinische realiteit van migranten (gem. 5,8).

• Ook vinden zij de toegankelijkheid van hun instelling nog onvoldoende (gem. 5,7) en zijn ze nog ontevreden over het bereiken van een lage voortijdige uitval (gem. 5,1)

• Wel zien zij t.o.v. de nulmeting een verbetering van de tevredenheid van cliënten (van 5,5 naar 6,7)

Implementatie:Totaal scores per subschaal bij nulmeting van het ABC/SMW,

Lijn 5 en Leger des Heils/Jeugdreclassering

0123456789

10

divers

iteit

inter

cultu

relec

omm

unicatie

doeltre

ffende w

erkall

iantie

inter

cultu

rle co

mpetentie

s

te ber

eiken

doelen

integ

ratie

bes

cher

mja

ssen

gemid

delde a

lle st

ellin

gen

ABC/SMW Lijn 5 Leger des Heils/JR Gemiddelde van deze 3 instellingen

Implementatie Top 7 stellingen met de laagste scores bij nulmeting van het

ABC/SMW, Lijn 5 en Leger des Heils/Jeugdreclassering

0123456789

10

gebr

uik

geno

gram

lage

voo

rtij

dige

uitv

al

inte

grat

iebe

sche

rmja

ssen

ontw

erpe

npa

ssen

debe

sche

rmja

s

inte

grat

iebe

sche

rmja

ssen

voor

all

e cl

ient

en

aans

luit

en b

ijkl

inis

che

real

itei

t

accu

ltur

atie

stre

ven

& o

orsp

rong

s-ge

hech

thei

d

ABC/SMW Lijn 5 Leger des Heils/JR Gemiddelde van deze 3 instellingen

ImplementatieTop 7 stellingen met de hoogste scores bij nulmeting van het

ABC/SMW, Lijn 5 en Leger des Heils/Jeugdreclassering

0123456789

10

resp

ectv

oll

e

ben

ad

erin

g

wis

sele

n v

an

per

spec

tief

ov

eree

nst

emm

ing

ber

eik

en o

ver

do

elen

bew

ust

va

n e

igen

hei

lig

e h

uis

jes

mim

etis

ch

ver

mo

gen

aa

nsl

uit

en b

ij

kra

chte

n c

lien

t

eth

no

cen

tris

che

refl

exen

ABC/SMW Lijn 5 Leger des Heils/JR Gemiddelde van deze 3 instellingen

Wat kunnen we hiervan leren?

• De meetuitkomsten helpen praktijkwerkers en instelling om samen gericht stappen te zetten in de richting van een goede integratie van Beschermjassen in de reguliere werkwijze;

• De meetuitkomsten helpen praktijkwerkers en instelling om samen inzicht te krijgen in de mate waarin zij de beoogde effecten en doelen bereiken en… welke stappen zij samen kunnen zetten om deze effecten/doelen beter te bereiken.

Hoe verder?

• De trend bij het SMW team van het ABC maakt ons hoopvol dat Beschermjassen hier steeds beter geïntegreerd gaat worden in de reguliere werkwijze;

• Of deze trend zich voortzet (en ook bij de andere instellingen zichtbaar wordt) moeten de eind- en follow-up metingen gaan uitwijzen;

• Of dit ook leidt tot het bereiken van de beoogde effecten/ doelen moeten ook de eind- en follow-up meting gaan uitwijzen;

• In de loop van 2011 zal er steeds meer bewijsmateriaal beschikbaar komen over de mate waarin Beschermjassen doeltreffend (effectladder niveau 3) is.

Dus……

Wordt als het aan ons ligt vervolgt !!!

Dank u voor uw aandacht.