PRİENE Priene Aydın Söke'de Efes’e yaklaşık 100
km uzaklıkta kurulmuş bir İyon şehridir. Şehir Menderes nehrinin 10 km
kuzeyindedir. Şehir kurulduğunda deniz kıyısındaydı.
Menderesin alüvyonu nedeniyle şehir şimdi kilometrelerce kara içerisindedir.
Belus'un oğlu Aegyptus yönetiminde İyonlar tarafından kurulduğu kabul edilir.
PRİENE M.Ö. 545 yılında Pers Kralı Cyrus (Kurash) tarafından
ele geçirildi. Komşusu Samos (Sisam) ile ortaya çıkan
anlaşmazlıklar ve Büyük İskender’in ölümünün ardından çıkan karışıklar dolayısıyla şehir güçsüzleşti.
Roma 155 yılında şehri, Bergama (Pergamon) ve Kapadokya krallarının elinden kurtarmak durumunda kaldı.
Kapadokya kralının asi oğlu Orophernes, Romalıların şehri alması ile Priene’ye gömdüğü hazineneye ulaştı ve adak olarak şehirdeki Athena tapınağını onardı.
PRİENEAkropolis'i 230 m yukarıdadır. Şehir güvenlik
kuleleri olan 2 metre kalınlığında taş duvar ile çevrilidir.
Şehre giriş, üç ana kapıdan yapılır.Şehrin, 7 m genişliğinde doğu-batı
doğrultusunda altı ana yolu ve bunları dik kesen genişliği 3,5 m olan 15 tali yolu vardır.
Şehirdeki tüm kavşaklar arasındaki mesafe aynıdır.
Dolayısıyla şehir 80 eşit alanlı bloğa ayrılmıştır.
PRİENEÖzel evler, her bloğa sekiz ev seklinde
düzenlenmiştir.Şehirde temiz su ve kanalizasyon yapıları
açıkça görülebilir.Priene evleri ile eski Pompei evleri arasında
benzerlikler vardır.Athena Polias tapınağı, şehrin batı yarısında,
ana yolun kuzeyinde yüksek bir terasa kurulmuştur.
Yüksek bir isçiliğin eseri merdivenle çıkılan bu tapınak ön yüzünde 6 kolonu bulunan (hexastyle) bir yapıya sahiptir
PRİENETapınağın mimarı aynı zamanda Dünyanın
Yedi Harikasından biri Mausoleum'un da mimarı Pytheos'tur.
1870'te Athena heykelinin kaidesinin altında, Kapadokya tarafından yapılan restorandan kalması olası, Orophernes resimli gümüş yirmi-drahmiler ve bazı mücevherler bulunmuştur.
Ana yolun bir yanında, yüzü yola bakan bir seri toplantı binaları diğer yanında ise güzel bir alışveriş merkezi vardır.
PRİENE Kuzeyde, Belediye binaları, Roma tipi
gymnasium ve iyi korunmuş bir tiyatro vardır. Şehir planının ortasındaki tüm yapılar gibi,
İsis ve Asclepius tapınakları tamamen harap haldedir.
Büyük bir stadyum, şehrin en alçak yerinde, güneyde duvarların içinde kurulmuştur ve İyon zamanından kalan gymnasium ile bağlantısı vardır.