Visie op duurzame gebiedsontwikkelingintegrale aanpak gebied biedt uitdagingen en kansen voor de installatiebranche
Dick van der Kooij - Techniplan Adviseurs Rotterdam
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling2
Onze maatschappij maakt zich zorgen
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling3Wat kunnen we doen?
Gemeenschappelijk doel
22-9-2017 Duurzame gebiedsontwikkeling4
Hoe ziet de stad er in 2150 uit?
Hoe krijgen we dat voor elkaar?
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling5
!Installatiebranche
Visie op aanpak gebiedsontwikkeling
• Iedereen heeft te maken met duurzame gebiedsontwikkeling.
• Welke dingen bedenk je met oog op de verduurzaming van de bebouwde omgeving?
• Hoe zorg je dat dit kan worden geborgd in de ontwikkeling van gebied en vastgoed?
• Hoe zorg je dat er na realisatie adequaat onderhoud en beheer kan plaats vinden?
• Voorbeelden van gebiedsontwikkeling met integrale aanpak (echte projecten).
• Wat is de rol van de installatiebranche?
• Hoe is kwaliteitsborging voorzien?
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling6
DUURZAME GEBIEDSONTWIKKELING
22-9-2017 Titel lezing7Iedereen heeft ermee te maken, iedereen kent goede en slechte voorbeelden
Welke thema’s komen in aanmerkingWelke dingen bedenk je met oog op de verduurzaming van de bebouwde omgeving?
Technische dingen die je kunt toepassen hebben te maken met :
• Energiebeheer
• Waterbeheer
• Afvalbeheer
• Duurzame mobiliteit
• Welzijn, comfort en veiligheid
Misschien nog wel meer?
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling8
Welzijn en Comfort
Afvalbeheer
Veiligheid
Duurzame mobiliteit
Waterbeheer
Energiebeheer
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling9
Al onze energie komt van de zon!
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling10
Energie
Meeste technieken bestaan al!
• Autarkisch
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling11
Energie
• Gas stopt in 2030
• Energieprijzen dalen
• Warmte en koude via warmtepompenWarmtepompen zijn elektrisch en bruikbaar voor warmte, warmwater en koelen.Energiebron, opwekking en uitwisseling kun je goed plannen in de gebiedsontwikkeling. Bijvoorbeeld WKO stationsgebieden, Zuid-as Mahler 4 en TU/e. Energie uit oppervlakte water (Paleiskwartier Den Bosch, Wilhelminapier en Port City Rotterdam). Geo thermie (TU Delft)?
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling12
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling15
Deelauto’s met duurzame energie
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling18
Energie
• Elektrische energie Ruimtebeslag energie uit wind en zon staan op gespannen voet met maatschappelijke en economische gebiedsfuncties.
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling20
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling21
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling22
Donordak (RAI complex)
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling23
Donordak (RAI complex)
Het is een goede oplossing, maar is dit wat de stad bedoelde in hun visie?
Energie
• Elektrische energie Creativiteit wordt gewaardeerd, maar is het een oplossing?Bovendien : is investeren op PV op je dak straks nog wel rendabel?
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling25
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling26
Integraal Beheerplan
Noordzee 2015
Als je het mij vraagt:
• Warmtepompen zijn TOP en mooi in te passen in gebieden
• PV is GETOB en maakt de stad lelijk en saai -> is lapmiddel voor in de stad, stop ermee!
-> alleen onzichtbaar toepassen of bij grondgebonden woningen
Zou Nederland durven te investeren door ruimte (erfpacht op zee) aan te bieden voor grootschalige duurzame elektriciteitsproductie voor NOORD-WEST EUROPA?
Wie gaat het ze vertellen?
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling27
Bovendien!
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling28
Huidige trend: Energie wordt goedkoper
Businessmodel verschuift naar integrale energiediensten met lokale warmte/koude.
Groot potentieel elektriciteitsproductie op zee.
Toekomst?
Steeds meer wind op zee.
Netprovider met vaste prijzen
Geen energiemeters meer nodig
Ik neem geen zonnepanelen op mijn dak!
Water
• Watervoorziening Regenwater bufferen en zuiveren (plas/meer/tank) Grijswater watervoorziening gebiedsbeplanting, druppelsystemen en sproeiersNext step : drinkwater/tapwater maken via waterfabriek (Mortuarium Schiphol) Sprinklerwatervoorziening met ringleiding (vanaf vijf gebouwen rendabel)(Park 2020 en Onderzoek stationsgebied Utrecht Centraal)Bluswatervoorziening (Arnhem Centraal)
• Waterbeheer polderniveau, hemelwater en rioleringAfkoppelen, bergen, zuiveren hergebruiken (Park 2020)Waterpleinen wadi’s en afkoppelen hemelwaterrioleringAfvalwater zuiveren via Helofietenfilter (Lely Maasluis)
• Energiebron Riothermie, waterkracht, elektrische flowcell22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling30
22-9-2017 Titel lezing31
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling32
Afval • Hergebruik sorteren gescheiden
inzamelen en recyclen,
• Compacter oplossen Ondergronds Afval Transportsysteem OAT (Centrum Almere en Arnhem Centraal)
• Energiebron ?Riothermie door vergisting Stockholm (Hammerberg Schostad) en Malmo. Droge vergisting
• Pyrolyse ?
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling33
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling34
Veiligheid en comfort
• Veiligheid camerabewakingcarfinder & inbraak preventie (NHC & MOTN)
• Bluswatervoorziening
• Informatievoorziening, wifi en bluetooth smart-city systemen ,gebiedsapp, assistentie wie wat waar, reserveren parkeerplaatsen, etc). Opladen voertuigen en telefoons.Sportfaciliteiten koppelen aan mobiele apparaten
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling35
Transport
• openbaar vervoer
• laadpalen elektrische auto’s en fietsen
• robottrein (Rivium) Rotterdam
• verkeer- en parkeer geleidingsystemen
• betaald parkeren
• scheiden voetgangers en verkeer
• elektrische deelauto’s en fietsen
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling36
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling37
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling38
ESPA Gold Award voor parkeergarage Hoog Catharijne P5
Parkeergarage Hoog Catharijne P5 in Utrecht is onderscheiden met de
gouden editie van de European Standard Parking Award: de ESPA Gold
Award. Deze award is de erkenning voor parkeergarages van een
uitzonderlijk hoge kwaliteit.
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling39
Hoe zorg je dat dit kan worden geborgd in de ontwikkeling van gebied en vastgoed.
• Bouwbesluit, bestemmingsplan, gronduitgifte, private afspraken,
• fysieke investeringen koppelen aan exploitatie (GREX en VEX)
• Bv Arnhem Centraal : energieverbruik en gebiedsmaatregelen in gronduitgifte
Citymaker : Tekenen en rekenen
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling40
Hoe zorg je dat er na realisatie adequaat onderhoud en beheer kan plaats vinden
• Koppelen van stadsbeheer gebiedsbeheer en vastgoedbeheer
• Gebruik en beheer scheiden met leidingtunnels
• Van het gebied een ministaatje maken (community met gebiedsbeheer) met Rotterdamse mentaliteit: meebetalen of oprotten!
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling41
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling42
Kwaliteitsborging
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling43
GezondheidMateriaal
Water
Locatie / Omgeving
Energie
> 1 Duurzaamheidsvisie
> Energie (financieel)
> Materiaal (& Afval)
> Water
> Gezondheid
• BREEAM-NL (ontwerpleidraad)
• Daglichttoetreding• Uitzicht• Lichtwering• Lichtregeling• Natuurlijke ventilatie• Luchtkwaliteit• Thermisch comfort• Temperatuurregeling• Akoestiek• Toegankelijkheid• Flexibiliteit
Visie op duurzaamheid en exploitatieaspecten
Bedenk integrale oplossingen!
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling44
Nike European Campus > 20 jaar geleden integraal ontworpen
Nog steeds toonbeeld van duurzaamheid en kwaliteit en een vroeg voorbeeld van Cradle to Cradle
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling45
Toekomstbestendig : Nike Hilversum
Toekomstbestendig : Voorbeeld Campus 2020 TN/E TU Eindhoven
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling46
22-9-2017 Visie op duurzame gebiedsontwikkeling54
ContactTechniplan Adviseurs bv
Watermanweg 102
Postbus 8280
3009 AG Rotterdam
Telefoon: 010-4562311
E-mail: [email protected]
website: www.techniplan.nl
Contactpersoon: Dick van der Kooij, [email protected]