7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
1/259
Kancelaria Sejmu s. 1/259
2015-12-21
Dz.U. 1997 Nr 98 poz. 602
USTAWA
z dnia 20 czerwca 1997 r.Prawo o ruchu drogowym1)
1) Niniejsza ustawa wdraa postanowienia nastpujcych dyrektyw Unii Europejskiej:1) dyrektywy Rady z dnia 16 grudnia 1991 r. odnoszcej si do obowizkowego stosowania pasw
bezpieczestwa i urzdze przytrzymujcych dla dzieci w pojazdach (91/671/EWG) (Dz. Urz.WE L 373 z 31.12.1991, str. 26, z pn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7,t. 1, str. 353, z pn. zm.);
2) dyrektywy Rady 92/6/EWG z dnia 10 lutego 1992 r. w sprawie montowania i zastosowaniaurzdze ograniczenia prdkoci w niektrych kategoriach pojazdw silnikowych we
Wsplnocie (Dz. Urz. WE L 57 z 02.03.1992, str. 27, z pn. zm.; Dz. Urz. UE Polskiewydanie specjalne, rozdz. 7, t. 1, str. 359, z pn. zm.);
3) dyrektywy Rady 96/53/WE z dnia 25 lipca 1996 r. ustanawiajcej dla niektrych pojazdwdrogowych poruszajcych si na terytorium Wsplnoty maksymalne dopuszczalne wymiary wruchu krajowym i midzynarodowym oraz maksymalne dopuszczalne obcienia w ruchumidzynarodowym (Dz. Urz. WE L 235 z17.09.1996, str. 59, z pn. zm.; Dz. Urz. UEPolskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 2, str. 478, z pn. zm.);
4) dyrektywy 97/27/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 lipca 1997 r. odnoszcej sido mas i wymiarw niektrych kategorii pojazdw silnikowych i ich przyczep orazzmieniajcej dyrektyw 70/156/EWG (Dz. Urz. WE L 233 z25.08.1997, str. 1, z pn. zm.;Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 19, str. 200, z pn. zm.);
5) dyrektywy Rady 1999/37/WE z dnia 29 kwietnia 1999 r. w sprawie dokumentwrejestracyjnych pojazdw (Dz. Urz. WE L 138 z 01.06.1999, str. 57, z pn . zm.; Dz. Urz. UE
Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 4, str. 351, z pn. zm.);6) dyrektywy 2000/30/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 czerwca 2000 r. w sprawie
drogowej kontroli przydatnoci do ruchu pojazdw uytkowych poruszajcych si weWsplnocie (Dz. Urz. WE L 203 z 10.08.2000, str. 1, z pn. zm.; Dz. Urz. UE Polskiewydanie specjalne, rozdz. 7, t. 5, str. 80, z pn. zm.);
7) dyrektywy 2002/24/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 marca 2002 r. w sprawiehomologacji typu dwu- lub trzykoowych pojazdw mechanicznych iuchylajcej dyrektywRady 92/61/EWG (Dz. Urz. WE L 124 z 09.05.2002, str. 1, z pn. zm.; Dz. Urz. UE Polskiewydanie specjalne, rozdz. 13, t. 29, str. 399, zpn. zm.);
8) dyrektywy 2003/20/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 kwietnia 2003 r.zmieniajcej dyrektyw Rady 91/671/EWG w sprawie zblienia ustawodawstw PastwCzonkowskich odnoszcych si do obowizkowego stosowania pasw bezpieczestwa w
pojazdach poniej 3,5 tony (Dz. Urz. UE L 115 z 09.05.2003, str. 63; Dz. Urz. UE Polskie
wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 7, str. 277);9) dyrektywy 2003/37/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 maja 2003 r. w sprawie
homologacji typu cignikw rolniczych lub lenych, ich przyczep iwymiennych holowanychmaszyn, cznie z ich ukadami, czciami i oddzielnymi zespoami technicznymi orazuchylajcej dyrektyw 74/150/EWG (Dz. Urz. UE L171 z 09.07.2003, str. 1, z pn. zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 31, str. 311, z pn. zm.);
10) dyrektywy 2007/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 wrzenia 2007 r.ustanawiajcej ramy dla homologacji pojazdw silnikowych i ich przyczep oraz ukadw,czci i oddzielnych zespow technicznych przeznaczonych do tych pojazdw (dyrektywaramowa) (Dz. Urz. UE L 263 z 09.10.2007, str. 1, z pn. zm.);
11) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/40/WE z dnia 6 maja 2009 r. w sprawiebada zdatnoci do ruchu drogowego pojazdw silnikowych i ich przyczep (Dz. Urz. UE L141 z 06.06.2009, str. 12, z pn. zm.);
12) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/82/UE z dnia 25 padziernika 2011 r. wsprawie uatwie w zakresie transgranicznej wymiany informacji dotyczcych przestpstw lub
Opracowano napodstawie: t.j.
Dz. U. z 2012 r.poz. 1137, 1448, z2013 r. poz. 700,
991, 1446, 1611, z2014 r. poz. 312,486, 529, 768,822, 970, z 2015
r. poz. 211, 541,591, 933, 1038,1045, 1273, 1326,
1335, 1359, 1649,
1830.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
2/259
Kancelaria Sejmu s. 2/259
2015-12-21
DZIA I
Przepisy oglne
Art. 1.1. Ustawa okrela:
1) zasady ruchu na drogach publicznych, w strefach zamieszkania oraz w strefach
ruchu;
2) zasady i warunki dopuszczenia pojazdw do tego ruchu, a take dziaalno
waciwych organw i podmiotw w tym zakresie;
3) wymagania w stosunku do innych uczestnikw ruchu ni kierujcy pojazdami;
4) zasady i warunki kontroli ruchu drogowego.
2. Przepisy ustawy stosuje si rwnie do ruchu odbywajcego si poza
miejscami wymienionymi w ust. 1 pkt 1, w zakresie:
1) koniecznym dla uniknicia zagroenia bezpieczestwa osb;
2) wynikajcym ze znakw i sygnaw drogowych.
3. Zadania samorzdu wojewdztwa, o ktrych mowa w art. 75aa75ac,
art. 140g ust. 2, art. 140i i art. 140k, stanowi zadania z zakresu administracji
rzdowej.
Art. 2.Uyte w ustawie okrelenia oznaczaj:
1) droga wydzielony pas terenu skadajcy si z jezdni, pobocza, chodnika, drogi
dla pieszych lub drogi dla rowerw, cznie z torowiskiem pojazdw
szynowych znajdujcym si w obrbie tego pasa, przeznaczony do ruchu lub
postoju pojazdw, ruchu pieszych, jazdy wierzchem lub pdzenia zwierzt;
[1a) droga publiczna droga w rozumieniu art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o
drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115, z pn. zm.2));]
[1b) droga wewntrzna droga w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca
1985 r. o drogach publicznych;]
wykrocze zwizanych z bezpieczestwem ruchu drogowego (Dz. Urz. UE L 288 z05.11.2011, str. 1).
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 23, poz.136 i Nr 192, poz. 1381, z 2008 r. Nr 54, poz. 326, Nr 218, poz. 1391 i Nr 227, poz. 1505, z 2009r. Nr 19, poz. 100 i 101, Nr 86, poz. 720 i Nr 168, poz. 1323, z 2010 r. Nr 106, poz. 675, Nr 152,
poz. 1018 i Nr 225, poz. 1466, z 2011 r. Nr 5, poz. 13, Nr 159, poz. 945 i Nr 222, poz. 1321 oraz z2012 r. poz. 472 i 965.
Zmiany w art. 2
wejd w ycie zdn. 4.01.2016 r.(Dz. U. z 2015 r.
poz. 1273).
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
3/259
Kancelaria Sejmu s. 3/259
2015-12-21
2) droga twarda drog z jezdni o nawierzchni bitumicznej, betonowej,
kostkowej, klinkierowej lub brukowcowej oraz z pyt betonowych lubkamienno-betonowych, jeeli dugo nawierzchni przekracza 20 m; inne drogi
s drogami gruntowymi;
3) autostrada drog dwujezdniow, oznaczon odpowiednimi znakami
drogowymi, na ktrej nie dopuszcza si ruchu poprzecznego, przeznaczon
tylko do ruchu pojazdw samochodowych, z wyczeniem czterokoowca, ktre
na rwnej, poziomej jezdni mog rozwin prdko co najmniej 40 km/h, w
tym rwnie w razie cignicia przyczep;4) droga ekspresowa drog dwu- lub jednojezdniow, oznaczon odpowiednimi
znakami drogowymi, na ktrej skrzyowania wystpuj wyjtkowo,
przeznaczon tylko do ruchu pojazdw samochodowych, z wyczeniem
czterokoowca;
5) droga dla rowerw drog lub jej cz przeznaczon do ruchu rowerw,
oznaczon odpowiednimi znakami drogowymi; droga dla rowerw jest
oddzielona od innych drg lub jezdni tej samej drogi konstrukcyjnie lub za
pomoc urzdze bezpieczestwa ruchu drogowego;
5a) pas ruchu dla rowerw cz jezdni przeznaczon do ruchu rowerw w
jednym kierunku, oznaczon odpowiednimi znakami drogowymi;
5b) luza dla rowerw cz jezdni na wlocie skrzyowania na caej szerokoci
jezdni lub wybranego pasa ruchu przeznaczona do zatrzymania rowerw w celu
zmiany kierunku jazdy lub ustpienia pierwszestwa, oznaczona odpowiednimi
znakami drogowymi;
6) jezdnia cz drogi przeznaczon do ruchu pojazdw; okrelenie to nie
dotyczy torowisk wydzielonych z jezdni;
7) pas ruchu kady z podunych pasw jezdni wystarczajcy do ruchu jednego
rzdu pojazdw wieloladowych, oznaczony lub nieoznaczony znakami
drogowymi;
8) pobocze cz drogi przyleg do jezdni, ktra moe by przeznaczona do
ruchu pieszych lub niektrych pojazdw, postoju pojazdw, jazdy wierzchem
lub pdzenia zwierzt;
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
4/259
Kancelaria Sejmu s. 4/259
2015-12-21
9) chodnik cz drogi przeznaczon do ruchu pieszych;
10) skrzyowanie przecicie si w jednym poziomie drg majcych jezdni, ich
poczenie lub rozwidlenie, cznie z powierzchniami utworzonymi przez takie
przecicia, poczenia lub rozwidlenia; okrelenie to nie dotyczy przecicia,poczenia lub rozwidlenia drogi twardej z drog gruntow, z drog stanowic
dojazd do obiektu znajdujcego si przy drodze lub z drog wewntrzn;
11) przejcie dla pieszychpowierzchni jezdni, drogi dla rowerw lub torowiska
przeznaczon do przechodzenia przez pieszych, oznaczon odpowiednimi
znakami drogowymi;
12) przejazd dla rowerzystw powierzchni jezdni lub torowiska przeznaczon do
przejedania przez rowerzystw, oznaczon odpowiednimi znakamidrogowymi;
13) przystanek miejsce zatrzymywania si pojazdw transportu publicznego,
oznaczone odpowiednimi znakami drogowymi;
14) tunel budowl na drodze, oznaczon odpowiednimi znakami drogowymi;
15) obszar zabudowany obszar oznaczony odpowiednimi znakami drogowymi;
16) strefa zamieszkania obszar obejmujcy drogi publiczne lub inne drogi, na
ktrym obowizuj szczeglne zasady ruchu drogowego, a wjazdy i wyjazdy
oznaczone s odpowiednimi znakami drogowymi;
16a) strefa ruchu obszar obejmujcy co najmniej jedn drog wewntrzn, na ktry
wjazdy i wyjazdy oznaczone s odpowiednimi znakami drogowymi;
17) uczestnik ruchu pieszego, kierujcego, a take inne osoby przebywajce w
pojedzie lub na pojedzie znajdujcym si na drodze;
18) pieszy osob znajdujc si poza pojazdem na drodze i niewykonujc na niej
robt lub czynnoci przewidzianych odrbnymi przepisami; za pieszego uwaa
si rwnie osob prowadzc, cignc lub pchajc rower, motorower,
motocykl, wzek dziecicy, podrczny lub inwalidzki, osob poruszajc si w
wzku inwalidzkim, a take osob w wieku do 10 lat kierujc rowerem pod
opiek osoby dorosej;
19) kolumna pieszych zorganizowan grup pieszych prowadzon przez
kierownika lub dowdc;
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
5/259
Kancelaria Sejmu s. 5/259
2015-12-21
20) kierujcy osob, ktra kieruje pojazdem lub zespoem pojazdw, a take
osob, ktra prowadzi kolumn pieszych, jedzie wierzchem albo pdzi
zwierzta pojedynczo lub w stadzie;
21) kierowca osob uprawnion do kierowania pojazdem silnikowym lubmotorowerem;
22) szczeglna ostrono ostrono polegajc na zwikszeniu uwagi i
dostosowaniu zachowania uczestnika ruchu do warunkw i sytuacji
zmieniajcych si na drodze, w stopniu umoliwiajcym odpowiednio szybkiereagowanie;
23) ustpienie pierwszestwa powstrzymanie si od ruchu, jeeli ruch mgby
zmusi innego kierujcego do zmiany kierunku lub pasa ruchu albo istotnej
zmiany prdkoci, a pieszego do zatrzymania si, zwolnienia lub
przyspieszenia kroku;
24) ruch kierowany ruch otwierany i zamykany za pomoc sygnalizacji wietlnej
albo przez uprawnion osob;
25) niedostateczna widoczno widoczno wystpujc od zmierzchu do witu, a
take w warunkach zmniejszonej przejrzystoci powietrza od witu do
zmierzchu;
26) wymijanie przejedanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika ruchu
poruszajcego si w przeciwnym kierunku;
27) omijanie przejedanie (przechodzenie) obok nieporuszajcego si pojazdu,
uczestnika ruchu lub przeszkody;
28) wyprzedzanie przejedanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika
ruchu poruszajcego si w tym samym kierunku;
29) zatrzymanie pojazdu unieruchomienie pojazdu niewynikajce z warunkw
lub przepisw ruchu drogowego, trwajce nie duej ni 1 minut, oraz kade
unieruchomienie pojazdu wynikajce z tych warunkw lub przepisw;
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2015 r. poz. 541,1045 i 1273.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
6/259
Kancelaria Sejmu s. 6/259
2015-12-21
30) postj pojazdu unieruchomienie pojazdu niewynikajce z warunkw lub
przepisw ruchu drogowego, trwajce duej ni 1 minut;
31) pojazd rodek transportu przeznaczony do poruszania si po drodze oraz
maszyn lub urzdzenie do tego przystosowane;32) pojazd silnikowy pojazd wyposaony w silnik, z wyjtkiem motoroweru i
pojazdu szynowego;
33) pojazd samochodowy pojazd silnikowy, ktrego konstrukcja umoliwia jazd
z prdkoci przekraczajc 25 km/h; okrelenie to nie obejmuje cignika
rolniczego;
34) pojazd wolnobieny pojazd silnikowy, ktrego konstrukcja ogranicza
prdko jazdy do 25 km/h, z wyczeniem cignika rolniczego;35) pojazd czonowy zesp pojazdw skadajcy si z pojazdu silnikowego
zczonego z naczep;
35a) pojazd nienormatywny pojazd lub zesp pojazdw, ktrego naciski osi wraz
z adunkiem lub bez adunku s wiksze od dopuszczalnych, przewidzianych
dla danej drogi w przepisach o drogach publicznych, lub ktrego wymiary lub
rzeczywista masa cakowita wraz z adunkiem lub bez niego s wiksze od
dopuszczalnych, przewidzianych w przepisach niniejszej ustawy;
35b) adunek niepodzielny adunek, ktry bez niewspmiernie wysokich kosztw
lub ryzyka powstania szkody nie moe by podzielony na dwa lub wicej
mniejszych adunkw;
35c) pilot osob odpowiedzialn za zapewnienie bezpieczestwa ruchu drogowego
oraz minimalizacj utrudnie w ruchu drogowym w czasie przejazdu pojazdu;
36) pojazd specjalny pojazd samochodowy lub przyczep przeznaczone do
wykonywania specjalnej funkcji, ktra powoduje konieczno dostosowania
nadwozia lub posiadania specjalnego wyposaenia; w pojedzie tym mog by
przewoone osoby i rzeczy zwizane z wykonywaniem tej funkcji;
37) pojazd uywany do celw specjalnych pojazd samochodowy przystosowany
w sposb szczeglny do przewozu osb lub adunkw, uywany przez Siy
Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, Policj, Agencj Bezpieczestwa
Wewntrznego, Agencj Wywiadu, Sub Kontrwywiadu Wojskowego,
Sub Wywiadu Wojskowego, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Biuro
Ochrony Rzdu, Stra Graniczn, kontrol skarbow, Sub Celn, jednostki
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
7/259
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
8/259
Kancelaria Sejmu s. 8/259
2015-12-21
43) takswka pojazd samochodowy, odpowiednio wyposaony i oznaczony,
przeznaczony do przewozu osb w liczbie nie wikszej ni 9 cznie z kierowc
oraz ich bagau podrcznego za ustalon na podstawie taksometru opat;
44) cignik rolniczy pojazd silnikowy, ktrego konstrukcja umoliwia rozwijanieprdkoci nie mniejszej ni 6 km/h, skonstruowany do uywania cznie ze
sprztem do prac rolnych, lenych lub ogrodniczych; cignik taki moe by
rwnie przystosowany do cignicia przyczep oraz do prac ziemnych;
45) motocykl pojazd samochodowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemnoci
skokowej przekraczajcej 50 cm3, dwukoowy lub z bocznym wzkiem
wieloladowy; okrelenie to obejmuje rwnie pojazd trjkoowy o
symetrycznym rozmieszczeniu k;46) motorower pojazd dwu- lub trjkoowy zaopatrzony w silnik spalinowy o
pojemnoci skokowej nieprzekraczajcej 50 cm3 lub w silnik elektryczny o
mocy nie wikszej ni 4 kW, ktrego konstrukcja ogranicza prdko jazdy do
45 km/h;
47) rower pojazd o szerokoci nieprzekraczajcej 0,9 m poruszany si mini
osoby jadcej tym pojazdem; rower moe by wyposaony w uruchamiany
naciskiem na peday pomocniczy napd elektryczny zasilany prdem o napiciu
nie wyszym ni 48 V o znamionowej mocy cigej nie wikszej ni 250 W,
ktrego moc wyjciowa zmniejsza si stopniowo i spada do zera po
przekroczeniu prdkoci 25 km/h;
47a) wzek rowerowy pojazd o szerokoci powyej 0,9 m przeznaczony do
przewozu osb lub rzeczy poruszany si mini osoby jadcej tym pojazdem;
wzek rowerowy moe by wyposaony w uruchamiany naciskiem na peday
pomocniczy napd elektryczny zasilany prdem o napiciu nie wyszym ni 48
V o znamionowej mocy cigej nie wikszej ni 250 W, ktrego moc
wyjciowa zmniejsza si stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prdkoci
25 km/h;
48) wzek inwalidzki pojazd konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania si
osoby niepenosprawnej, napdzany si mini lub za pomoc silnika, ktrego
konstrukcja ogranicza prdko jazdy do prdkoci pieszego;
49) zesp pojazdw pojazdy zczone ze sob w celu poruszania si po drodze
jako cao; nie dotyczy to pojazdw zczonych w celu holowania;
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
9/259
Kancelaria Sejmu s. 9/259
2015-12-21
49a) kolejka turystyczna zesp pojazdw skadajcy si z cignika rolniczego,
ktrego konstrukcja ogranicza prdko jazdy do 25 km/h, albo pojazdu
wolnobienego oraz przyczepy (przyczep) dostosowanej do przewozu osb,
wykorzystywanych w ramach prowadzonej dziaalnoci w zakresie wiadczeniausug turystycznych;
50) przyczepa pojazd bez silnika, przystosowany do czenia go z innym
pojazdem;
51) przyczepa lekka przyczep, ktrej dopuszczalna masa cakowita nie
przekracza 750 kg;
52) naczepa przyczep, ktrej cz spoczywa na pojedzie silnikowym i obcia
ten pojazd;53) masa wasna mas pojazdu z jego normalnym wyposaeniem, paliwem,
olejami, smarami i cieczami w ilociach nominalnych, bez kierujcego;
54) dopuszczalna masa cakowita najwiksz okrelon waciwymi warunkami
technicznymi mas pojazdu obcionego osobami i adunkiem, dopuszczonego
do poruszania si po drodze;
55) rzeczywista masa cakowita mas pojazdu cznie z mas znajdujcych si na
nim rzeczy i osb;
56) dopuszczalna adowno najwiksz mas adunku i osb, jak moe prze-
wozi pojazd, ktra stanowi rnic dopuszczalnej masy cakowitej i masy
wasnej pojazdu;
57) nacisk osi sum naciskw, jak na drog wywieraj koa znajdujce si na
jednej osi;
58) VIN numer identyfikacyjny pojazdu nadany i umieszczony przez producenta;
59) urzdzenie rejestrujce stacjonarne, przenone albo zainstalowane w
pojedzie albo na statku powietrznym urzdzenie ujawniajce i zapisujce za
pomoc technik utrwalania obrazw naruszenia przepisw ruchu drogowego
przez kierujcych pojazdami;
60) kategoria pojazdu klasyfikacj pojazdu wedug wymaga homologacyjnych;
61) maksymalna masa cakowita najwiksz mas pojazdu obcionego osobami
i adunkiem, okrelon przez producenta pojazdu;
62) nowy pojazd pojazd fabrycznie nowy, ktry nie by zarejestrowany;
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
10/259
Kancelaria Sejmu s. 10/259
2015-12-21
63) pastwo czonkowskie pastwo czonkowskie Unii Europejskiej,
Konfederacj Szwajcarsk lub pastwo czonkowskie Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) stron umowy o Europejskim
Obszarze Gospodarczym;64) pojazd kompletny pojazd, ktry w celu spenienia wymaga technicznych
oraz uzyskania zaoonych cech uytkowych nie wymaga kompletacji;
65) pojazd marki SAM pojazd zbudowany przy wykorzystaniu nadwozia,
podwozia lub ramy, konstrukcji wasnej;
66) pojazd produkowany w maych seriach pojazd produkowany w limitowanej
liczbie, okrelonej w przepisach wydanych na podstawie art. 70zm ust. 1 pkt 3;
67) pojazd niekompletny pojazd, ktry w celu spenienia wymaga technicznychoraz uzyskania zaoonych cech uytkowych powinien przej co najmniej
jeden etap kompletacji;
68) pojazd skompletowany pojazd, ktry w celu spenienia wymaga
technicznych oraz uzyskania zaoonych cech uytkowych powsta w wyniku
co najmniej jednego etapu kompletacji;
69) pojazd z kocowej partii produkcji pojazd bdcy czci zapasw
producenta, ktry nie spenia wymaga technicznych z powodu zmiany
warunkw stanowicych podstaw do wydania wiadectwa homologacji typu
WE pojazdu albo wiadectwa homologacji typu pojazdu, a wiadectwo to
utracio wano;
70) przedmiot wyposaenia lub cz rozumie si przez to ukad, oddzielny
zesp techniczny lub cz, podlegajce wymaganiom technicznym
okrelonym w dziale III, rozdziale 1a i 1b, przepisach Unii Europejskiej
dotyczcych bada homologacyjnych lub regulaminach EKG ONZ,
przeznaczone do zastosowania w pojedzie;
71) wiadectwo homologacji typu wiadectwo homologacji typu EKG ONZ,
wiadectwo homologacji typu pojazdu, wiadectwo homologacji typu WE;
72) wiadectwo homologacji typu EKG ONZ dokument wydany przez waciwy
organ pastwa strony Porozumienia dotyczcego przyjcia jednolitych
wymaga technicznych dla pojazdw koowych, wyposaenia i czci, ktre
mog by stosowane w tych pojazdach, oraz wzajemnego uznawania
homologacji udzielonych na podstawie tych wymaga, sporzdzonego w
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
11/259
Kancelaria Sejmu s. 11/259
2015-12-21
Genewie dnia 20 marca 1958 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 104, poz. 1135 i 1136),
zwanego dalej Porozumieniem, stwierdzajcy, e typ przedmiotu
wyposaenia lub czci spenia wymagania procedury homologacji typu EKG
ONZ okrelone w regulaminach Europejskiej Komisji GospodarczejOrganizacji Narodw Zjednoczonych (EKG ONZ) stanowicych zaczniki do
tego Porozumienia;
73) wiadectwo homologacji typu pojazdu dokument wydany przez waciwy
organ Rzeczypospolitej Polskiej stwierdzajcy, e typ pojazdu spenia
wymagania procedury homologacji typu pojazdu;
74) wiadectwo homologacji typu WE dokument wydany przez waciwy organ
pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej stwierdzajcy, e typ pojazdu, typprzedmiotu jego wyposaenia lub czci, spenia wymagania procedury
homologacji typu WE;
75) typ przedmiotu wyposaenia lub czci oznaczenie przedmiotw wyposaenia
lub czci, speniajcych t sam funkcj w pojedzie, ktre nie rni si od
siebie pod wzgldem istotnych cech majcych wpyw na bezpieczestwo ruchu
drogowego lub ochronrodowiska, jeeli wymagania okrelone w przepisach
UE dotyczcych bada homologacyjnych lub regulaminy EKG ONZ nie
stanowi inaczej;
76) wiadectwo dopuszczenia indywidualnego WE pojazdu dokument wydany
przez waciwy organ pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej
stwierdzajcy, e pojazd spenia odpowiednie warunki lub wymagania
techniczne procedury dopuszczenia indywidualnego WE pojazdu;
77) wiadectwo homologacji sposobu montau instalacji przystosowujcej dany typ
pojazdu do zasilania gazem dokument wydany przez waciwy organ
Rzeczypospolitej Polskiej stwierdzajcy, e sposb montau instalacji
przystosowujcej dany typ pojazdu do zasilania gazem oraz elementy tej
instalacji speniaj wymagania procedury homologacji sposobu montau
instalacji przystosowujcej dany typ pojazdu do zasilania gazem;
78) typ pojazdu oznaczenie pojazdw jednej kategorii pojazdu, ktre nie rni
si od siebie pod wzgldem istotnych cech, okrelonych w przepisach
wydanych na podstawie art. 70zm ust. 1 pkt 5;
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
12/259
Kancelaria Sejmu s. 12/259
2015-12-21
79) wprowadzenie do obrotu odpatne albo nieodpatne przekazanie pojazdu,
przedmiotu wyposaenia lub czci po raz pierwszy na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej uytkownikowi;
80) wariant pojazdu oznaczenie pojazdw jednego typu, ktre nie rni si odsiebie co najmniej pod wzgldem istotnych cech, okrelonych w przepisach
wydanych na podstawie art. 70zm ust. 1 pkt 5;
81) wersja pojazdu oznaczenie pojazdw jednego wariantu, o kompletacji
okrelonej w opisie technicznym typu pojazdu w wiadectwie homologacjitypu
pojazdu albo wiadectwie homologacji typu WE pojazdu;
82) tramwaj pojazd przeznaczony do przewozu osb lub rzeczy zasilany energi
elektryczn, poruszajcy si po szynach na drogach publicznych;83) trolejbus autobus przystosowany do zasilania energi elektryczn z sieci
trakcyjnej;
84) blokada alkoholowa urzdzenie techniczne uniemoliwiajce uruchomienie
silnika pojazdu silnikowego i pojazdu szynowego, w przypadku gdy zawarto
alkoholu w wydychanym przez kierujcego powietrzu wynosi co najmniej 0,1
mg alkoholu w 1 dm3;
85) kalibracja blokady alkoholowej og czynnoci sucych wzorcowaniu
blokady alkoholowej oraz regulacji tego urzdzenia w sposb umoliwiajcy
spenienie wymagania, o ktrym mowa w pkt 84.
DZIA II
Ruch drogowy
Rozdzia 1
Zasady oglne
Art. 3.1. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdujca si na drodze s obowizani
zachowa ostrono albo gdy ustawa tego wymaga szczegln ostrono, unika
wszelkiego dziaania, ktre mogoby spowodowa zagroenie bezpieczestwa lub
porzdku ruchu drogowego, ruch ten utrudni albo w zwizku z ruchem zakci
spokj lub porzdek publiczny oraz narazi kogokolwiek na szkod. Przez dziaanie
rozumie si rwnie zaniechanie.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
13/259
Kancelaria Sejmu s. 13/259
2015-12-21
2. Przepis ust. 1 stosuje si odpowiednio do osoby znajdujcej si w pobliu
drogi, jeeli jej zachowanie mogoby pocign za sob skutki, o ktrych mowa w
tym przepisie.
3. Jeeli uczestnik ruchu lub inna osoba spowodowaa jednak zagroeniebezpieczestwa ruchu drogowego, jest obowizana przedsiwzi niezbdne rodki
w celu niezwocznego usunicia zagroenia, a gdyby nie moga tego uczyni,
powinna o zagroeniu uprzedzi innych uczestnikw ruchu.
Art. 4.Uczestnik ruchu i inna osoba znajdujca si na drodze maj prawo
liczy, e inni uczestnicy tego ruchu przestrzegaj przepisw ruchu drogowego,
chyba e okolicznoci wskazuj na moliwo odmiennego ich zachowania.
Art. 5.1. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdujca si na drodze s obowizani
stosowa si do polece i sygnaw dawanych przez osoby kierujce ruchem lub
uprawnione do jego kontroli, sygnaw wietlnych oraz znakw drogowych, nawet
wwczas, gdy z przepisw ustawy wynika inny sposb zachowania ni nakazany
przez te osoby, sygnay wietlne lub znaki drogowe.
2. Polecenia i sygnay dawane przez osoby kierujce ruchem lub uprawnione do
jego kontroli maj pierwszestwo przed sygnaami wietlnymi i znakami
drogowymi.
3. Sygnay wietlne maj pierwszestwo przed znakami drogowymi
regulujcymi pierwszestwo przejazdu.
Art. 6.1. Polecenia lub sygnay moe dawa uczestnikowi ruchu lub innej
osobie znajdujcej si na drodze:
1) policjant;
2) onierz andarmerii Wojskowej lub wojskowego organu porzdkowego,
zabezpieczajcy przemarsz lub przejazd kolumny wojskowej albo w razie akcji
zwizanej z ratowaniem ycia lub mienia;
3) funkcjonariusz Stray Granicznej;
3a) inspektor Inspekcji Transportu Drogowego;
3b) umundurowany inspektor kontroli skarbowej lub funkcjonariusz celny;
3c) stranik gminny (miejski);
4) pracownik kolejowy na przejedzie kolejowym;
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
14/259
Kancelaria Sejmu s. 14/259
2015-12-21
5) osoba dziaajca w imieniu zarzdcy drogi lub osoba wykonujca roboty na
drodze na zlecenie lub za zgod zarzdcy drogi;
6) osoba nadzorujca bezpieczne przejcie dzieci przez jezdni, w wyznaczonym
miejscu;7) kierujcy autobusem szkolnym w miejscach postoju zwizanych z wsiadaniem
lub wysiadaniem dzieci;
7a) ratownik grski podczas wykonywania czynnoci zwizanych z prowadzeniem
akcji ratowniczej;
8) stranik leny lub funkcjonariusz Stray Parku na terenie odpowiednio lasu
lub parku narodowego;
9) straak Pastwowej Stray Poarnej podczas wykonywania czynnocizwizanych z prowadzeniem akcji ratowniczej;
10) czonek ochotniczej stray poarnej podczas wykonywania czynnoci
zwizanych z prowadzeniem akcji ratowniczej;
11) funkcjonariusz Biura Ochrony Rzdu podczas wykonywania czynnoci
zwizanych z zapewnieniem bezpieczestwa ochranianych osb, obiektw i
urzdze;
12) pilot podczas wykonywania czynnoci zwizanych z pilotowaniem przejazdu
pojazdu nienormatywnego.
2. Osoby, o ktrych mowa w ust. 1 i ust. 4 pkt 2, powinny by atwo
rozpoznawalne i widoczne z dostatecznej odlegoci, zarwno w dzie, jak i w nocy.
3. Przepis ust. 2 w zakresie atwej rozpoznawalnoci:
1) dotyczy osoby wymienionej w ust. 1 pkt 1 tylko poza obszarem zabudowanym;
2) nie dotyczy kierujcego autobusem szkolnym, jeeli sygna do zatrzymania
innych pojazdw dawany jest przez t osob bez wychodzenia z odpowiednio
oznaczonego pojazdu.
3a. Osoby, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 48 i 12 oraz ust. 4 pkt 2, mog dawa
polecenia lub sygnay uczestnikowi ruchulub innej osobie znajdujcej si na drodze
pod warunkiem ukoczenia szkolenia organizowanego przez wojewdzki orodek
ruchu drogowego. Pilot zabezpieczajcy przejazd pojazdu nienormatywnego bdcy
osob, o ktrej mowa w ust. 1 pkt 13c i 9, nie podlega szkoleniu.
3b. Szkolenie, o ktrym mowa w ust. 3a, moe by przeprowadzone odpatnie.
Opat ponosi podmiot kierujcy na szkolenie, a w pozostaych przypadkach osoba
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
15/259
Kancelaria Sejmu s. 15/259
2015-12-21
odbywajca szkolenie. Wysoko maksymalnej opaty za szkolenie jednej osoby nie
moe przekracza 30% minimalnego wynagrodzenia za prac ustalonego na
podstawie przepisw o minimalnym wynagrodzeniu za prac.
4. Minister waciwy do spraw wewntrznych w porozumieniu z ministremwaciwym do spraw transportu, uwzgldniajc potrzeb zapewnienia
bezpieczestwa i porzdku w trakcie kierowania ruchem drogowym oraz sprawnego
wykonywania czynnoci w tym zakresie, w drodze rozporzdzenia:
1) okreli organizacj i sposb wykonywania czynnoci, o ktrych mowa w ust. 1,
program i tryb prowadzenia szkolenia w tym zakresie, wzr zawiadczenia o
ukoczeniu szkolenia, wysoko stawek za szkolenie oraz tryb ich pobierania i
zwrotu, biorc pod uwag w szczeglnoci rednie realne koszty organizacji iprzeprowadzania szkolenia;
2) moe upowani inne osoby do wykonywania czynnoci, o ktrych mowa w
ust. 1, oraz okreli okolicznoci, szczegowe warunki, sposb wykonywania
czynnoci w tym zakresie, jak rwnie warunki, ktre te osoby musz spenia;
3) okreli wzr ubioru osb, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 46.
Art. 7.1. Znaki i sygnay drogowe wyraaj ostrzeenia, zakazy, nakazy lub
informacje.2. Minister waciwy do spraw transportu i minister waciwy do spraw
wewntrznych, w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, uwzgldniajc w
szczeglnoci konieczno dostosowania sygnaw drogowych do postanowie
umw midzynarodowych, okreli, w drodze rozporzdzenia, znaki i sygnay
obowizujce w ruchu drogowym, ich znaczenie i zakres obowizywania.
3. Minister waciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem
waciwym do spraw wewntrznych, uwzgldniajc konieczno zapewnienia
czytelnoci i zrozumiaoci znakw i sygnaw drogowych dla uczestnikw ruchu
drogowego, okreli, w drodze rozporzdzenia, szczegowe warunki techniczne dla
znakw i sygnaw drogowych oraz urzdze bezpieczestwa ruchu drogowego, a
take warunki ich umieszczania na drogach.
Art. 8.1. Osoba niepenosprawna legitymujca si kart parkingow kierujca
pojazdem samochodowym oznaczonym t kart, moe nie stosowa si do
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
16/259
Kancelaria Sejmu s. 16/259
2015-12-21
niektrych znakw drogowych dotyczcych zakazu ruchu lub postoju, w zakresie
okrelonym przepisami o ktrych mowa w art. 7 ust. 2.
2. Przepis ust. 1 stosuje si rwnie do:
1) kierujcego pojazdem, ktry przewozi osob niepenosprawn legitymujc sikart parkingow;
2) kierujcego pojazdem nalecym do placwki, o ktrej mowa w ust. 3a pkt 3,
przewocego osob majc znacznie ograniczone moliwoci samodzielnego
poruszania si, pozostajc pod opiek takiej placwki.
3. Kart parkingow umieszcza si za przedni szyb pojazdu samochodowego,
a jeli pojazd nie posiada przedniej szyby w widocznym miejscu w przedniej czci
pojazdu, w sposb eksponujcy widoczne zabezpieczenia karty oraz umoliwiajcyodczytanie jej numeru i daty wanoci.
3a. Kart parkingow wydaje si:
1) osobie niepenosprawnej zaliczonej do znacznego albo umiarkowanego stopnia
niepenosprawnoci majcej znacznie ograniczone moliwoci samodzielnego
poruszania si;
2) osobie niepenosprawnej, ktra nie ukoczya 16 roku ycia majcej znacznie
ograniczone moliwoci samodzielnego poruszania si;
3) placwce zajmujcej si opiek, rehabilitacj lub edukacj osb
niepenosprawnych majcych znacznie ograniczone moliwoci samodzielnego
poruszania si.
4. Kart parkingow osobie, o ktrej mowa w ust. 3a pkt 1 i 2, wydaje, za
opat i po uiszczeniu opaty ewidencyjnej, przewodniczcy powiatowego zespou do
spraw orzekania o niepenosprawnoci, o ktrym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z
dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i spoecznej oraz zatrudnianiu
osb niepenosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z pn. zm. 4)), na
podstawie wydanego przez zesp do spraw orzekania o niepenosprawnoci:
1) orzeczenia o niepenosprawnoci,
2) orzeczenia o stopniu niepenosprawnoci,
3) orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnie
4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2011 r. Nr 171,poz.1016, Nr 209, poz. 1243 i 1244 i Nr 291, poz. 1707, z 2012 r. poz. 986 i 1456 oraz z 2013 r.poz. 73, 675, 791 i 1446.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
17/259
Kancelaria Sejmu s. 17/259
2015-12-21
wraz ze wskazaniem, o ktrym mowa w art. 6b ust. 3 pkt 9 ustawy z dnia 27
sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i spoecznej oraz zatrudnianiu osb
niepenosprawnych.
5. Kart parkingow placwce, o ktrej mowa w ust. 3a pkt 3, wydaje za opati po uiszczeniu opaty ewidencyjnej, przewodniczcy powiatowego zespou do spraw
orzekania o niepenosprawnoci, na podstawie dokumentw przedstawionych przez
wnioskodawc, przy czym na jeden pojazd wykorzystywany do przewozu osb
niepenosprawnych wydaje si jedn kart.
5a. (uchylony).
5b. (uchylony).
5c. Kart parkingow wydaje si osobie, o ktrej mowa w ust. 3a pkt 1 i 2, naokres wanoci orzeczenia, o ktrym mowa w ust. 4, jednake nie duej ni na okres
5 lat, a placwce, o ktrej mowa w ust. 3a pkt 3 na okres 3 lat.
5d. W przypadku zaprzestania wykorzystywania pojazdu do przewozu osb
niepenosprawnych, majcych znacznie ograniczone moliwoci samodzielnego
poruszania si, podmiot zarzdzajcy placwk, o ktrej mowa w art. 8 ust. 3a pkt 3
jest zobowizany do niezwocznego zwrotu karty parkingowej organowi, ktry j
wyda.
5e. Karta parkingowa traci wano:
1) po upywie terminu wanoci karty;
2) w przypadku zgoszenia utraty karty przez osob lub placwk, ktrej wydano
kart;
3) w przypadku zwrotu karty organowi, ktry j wyda;
4) w razie likwidacji placwki, ktrej wydano kart;
5) w razie mierci osoby, ktrej wydano kart.
5f. Minister waciwy do spraw zabezpieczenia spoecznego dokonuje, z
zachowaniem przepisw ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamwie
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907, 984 i 1047), wyboru producenta blankietw
kart parkingowych.
6. Przepis ust. 1 stosuje si odpowiednio w stosunku do kierujcych pojazdami
zaopatrzonymi w kart parkingow wydan za granic.
6a. Opata za wydanie karty parkingowej nie moe przekroczy 1%
przecitnego miesicznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej wpoprzednim
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
18/259
Kancelaria Sejmu s. 18/259
2015-12-21
roku, ogaszanego do celw emerytalnych w Dzienniku Urzdowym
Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski przez Prezesa Gwnego Urzdu
Statystycznego.
6b. Opata za wydanie karty parkingowej stanowi dochd budetu pastwa.7. Minister waciwy do spraw zabezpieczenia spoecznego, w porozumieniu z
ministrem waciwym do spraw transportu okreli, w drodze rozporzdzenia:
1) wzr oraz tryb wydawania kart parkingowych osobom, o ktrych mowa w ust.
3a pkt 1 i 2 oraz placwkom, o ktrych mowa w ust. 3a pkt 3, uwzgldniajc w
szczeglnoci zapewnienie jednolitej procedury wydawania kart parkingowych
oraz konieczno technicznego zabezpieczenia karty w sposb gwarantujcy jej
autentyczno oraz ujednolicenia wzoru karty parkingowej z rozwizaniamiprzyjtymi w krajach europejskich, w celu umoliwienia korzystania osobom
niepenosprawnym z ulg i przywilejw w ruchu drogowym, okrelonych w
przepisach prawa krajowego;
2) zasady nadawania numerw wydawanym kartom parkingowym, uwzgldniajc
w szczeglnoci konieczno stworzenia sprawnego systemu wydawania,
ewidencjonowania i kontroli prawidowoci wykorzystywania kart oraz fakt, e
w przypadku kart, o ktrych mowa w ust. 3a pkt 3 czci skadow numeru
karty jest numer rejestracyjny pojazdu;
3) tryb postpowania w sprawie zwrotu karty parkingowej, majc na wzgldzie
zapewnienie jednolitej procedury zwrotu kart parkingowych;
4) wzr wniosku o wydanie karty parkingowej, majc na uwadze zapewnienie
jednolitej formy skadanych wnioskw.
8. Minister waciwy do spraw zabezpieczenia spoecznego, w porozumieniu z
ministrem waciwym do spraw transportu i ministrem waciwym do spraw zdrowia
okreli, w drodze rozporzdzenia, rodzaj placwek zajmujcych si opiek,
rehabilitacj lub edukacj osb niepenosprawnych majcych znacznie ograniczone
moliwoci poruszania si, uprawnionych do uzyskania karty parkingowej, majc na
wzgldzie zapewnienie wydawania karty waciwym placwkom.
9. Minister waciwy do spraw zabezpieczenia spoecznego okreli, w drodze
rozporzdzenia:
1) wysoko opaty za wydanie karty parkingowej, uwzgldniajc koszty
zwizane z jej produkcj i dystrybucj;
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
19/259
Kancelaria Sejmu s. 19/259
2015-12-21
2) warunki dystrybucji blankietw kart parkingowych, majc na uwadze
zapewnienie sprawnoci i bezpieczestwa procesu przekazywania tych kart do
powiatowych zespow do spraw orzekania o niepenosprawnoci.
Art. 8a.(uchylony).
Art. 9.Uczestnik ruchu i inna osoba znajdujca si na drodze s obowizani
uatwi przejazd pojazdu uprzywilejowanego, w szczeglnoci przez niezwoczne
usunicie si z jego drogi, a w razie potrzeby zatrzymanie si.
Art. 10.1. Minister waciwy do spraw transportu sprawuje nadzr nad
zarzdzaniem ruchem na drogach krajowych.
2. Wojewoda sprawuje nadzr nad zarzdzaniem ruchem na drogach:
1) wojewdzkich;
2) powiatowych;
3) gminnych;
4) publicznych pooonych w miastach na prawach powiatu i w miecie
stoecznym Warszawie;
5) wewntrznych pooonych w strefach ruchu lub strefach zamieszkania.
3. Generalny Dyrektor Drg Krajowych i Autostrad zarzdza ruchem na
drogach krajowych, z zastrzeeniem ust. 6.
4. Marszaek wojewdztwa zarzdza ruchem na drogach wojewdzkich, z
zastrzeeniem ust. 6.
5. Starosta zarzdza ruchem na drogach powiatowych i gminnych, z
zastrzeeniem ust. 6.
6. Prezydent miasta zarzdza ruchem na drogach publicznych pooonych w
miastach na prawach powiatu, z wyjtkiem autostrad i drg ekspresowych.
7. Zarzdzanie ruchem na drogach wewntrznych, w tym w strefie ruchu i
strefie zamieszkania, naley do podmiotu zarzdzajcego tymi drogami.
8. Generalny Dyrektor Drg Krajowych i Autostrad moe powierzy zadania w
zakresie zarzdzania ruchem na drogach krajowych marszakowi wojewdztwa.
9. Drogami krajowymi, wojewdzkimi, powiatowymi i gminnymi s drogi
publiczne okrelone zgodnie z przepisami o drogach publicznych.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
20/259
Kancelaria Sejmu s. 20/259
2015-12-21
10. Organy sprawujce nadzr nad zarzdzaniem ruchem na drogach mog
nakaza zmian organizacji ruchu ze wzgldu na wany interes oglnospoeczny lub
konieczno zapewnienia ruchu tranzytowego.
10a. Podmioty zarzdzajce drogami, o ktrych mowa w ust. 7, ustalajcorganizacj ruchu na tych drogach stosuj znaki i sygnay drogowe oraz zasady ich
umieszczania wynikajce z ustawy i jej przepisw wykonawczych. Koszt
oznakowania drogi wewntrznej ponosi podmiot zarzdzajcy drog.
11. Minister waciwy do spraw transportu, majc na uwadze konieczno
ochrony drg przed zniszczeniem oraz zapewnienie bezpieczestwaruchu w okresie
zwikszonego natenia ruchu pojazdw osobowych, moe wprowadzi, w drodze
rozporzdzenia, okresowe ograniczenia ruchu pojazdw na drogach lub zakaz ruchuniektrych rodzajw pojazdw.
12. Minister waciwy do spraw transportu, w porozumieniu z ministrem
waciwym do spraw wewntrznych i Ministrem Obrony Narodowej, uwzgldniajc
w szczeglnoci:
1) konieczno zapewnienia bezpieczestwa wszystkim uczestnikom ruchu
drogowego,
2) potrzeb efektywnego wykorzystania drg publicznych,
3) potrzeby spoecznoci lokalnej,
okreli, w drodze rozporzdzenia, szczegowe warunki zarzdzania ruchem na
drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarzdzaniem.
Rozdzia 2
Ruch pieszych
Art. 11.1. Pieszy jest obowizany korzysta z chodnika lub drogi dla pieszych,
a w razie ich braku z pobocza. Jeeli nie ma pobocza lub czasowo nie mona z
niego korzysta, pieszy moe korzysta z jezdni, pod warunkiem zajmowania
miejsca jak najbliej jej krawdzi i ustpowania miejsca nadjedajcemu
pojazdowi.
2. Pieszy idcy po poboczu lub jezdni jest obowizany i lew stron drogi.
3. Piesi idcy jezdni s obowizani i jeden za drugim. Na drodze o maym
ruchu, w warunkach dobrej widocznoci, dwch pieszych moe i obok siebie.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
21/259
Kancelaria Sejmu s. 21/259
2015-12-21
4. Korzystanie przez pieszego z drogi dla rowerw jest dozwolone tylko w razie
braku chodnika lub pobocza albo niemonoci korzystania z nich. Pieszy, z
wyjtkiem osoby niepenosprawnej, korzystajc z tej drogi, jest obowizany ustpi
miejsca rowerowi.4a. Pieszy poruszajcy si po drodze po zmierzchu poza obszarem
zabudowanym jest obowizany uywa elementw odblaskowych w sposb
widoczny dla innych uczestnikw ruchu, chyba e porusza si po drodze
przeznaczonej wycznie dla pieszych lub po chodniku.
5. Przepisw ust. 14a nie stosuje si w strefie zamieszkania. W strefie tej
pieszy korzysta z caej szerokoci drogi i ma pierwszestwo przed pojazdem.
Art. 12.1. Kolumna pieszych, z wyjtkiem pieszych w wieku do 10 lat, moesi porusza tylko praw stron jezdni.
2. Do kolumny pieszych w wieku do 10 lat stosuje si odpowiednio przepisy
art. 11 ust. 1 i 2.
3. Liczba pieszych idcych jezdni w kolumnie obok siebie nie moe
przekracza 4, a w kolumnie wojskowej 6, pod warunkiem e kolumna nie zajmuje
wicej ni poowy szerokoci jezdni.
4. Piesi w wieku do 10 lat mog i w kolumnie tylko dwjkami pod nadzoremco najmniej jednej osoby penoletniej.
5. Dugo kolumny pieszych nie moe przekracza 50 m. Odlego midzy
kolumnami nie moe by mniejsza ni 100 m.
6. Jeeli przemarsz kolumny pieszych odbywa si w warunkach niedostatecznej
widocznoci:
1) pierwszy i ostatni z idcych z lewej strony s obowizani nie latarki:
a) pierwszy ze wiatem biaym, skierowanym do przodu,
b) ostatni ze wiatem czerwonym, skierowanym do tyu;
2) w kolumnie o dugoci przekraczajcej 20 m idcy po lewej stronie z przodu i z
tyu s obowizani uywa elementw odblaskowych odpowiadajcych
waciwym warunkom technicznym, a ponadto idcy po lewej stronie s
obowizani nie dodatkowe latarki ze wiatem biaym, rozmieszczone w taki
sposb, aby odlego midzy nimi nie przekraczaa 10 m;
3) wiato latarek powinno by widoczne z odlegoci co najmniej 150 m.
7. Zabrania si:
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
22/259
Kancelaria Sejmu s. 22/259
2015-12-21
1) ruchu po jezdni kolumny pieszych w czasie mgy; zakaz ten nie dotyczy
kolumny wojskowej lub policyjnej;
2) ruchu po jezdni kolumny pieszych w wieku do 10 lat w warunkach
niedostatecznej widocznoci;3) prowadzenia po jezdni kolumny pieszych przez osob w wieku poniej 18 lat.
Art. 13.1. Pieszy, przechodzc przez jezdni lub torowisko, jest obowizany
zachowa szczegln ostrono oraz, z zastrzeeniem ust. 2 i 3, korzysta z
przejcia dla pieszych. Pieszy znajdujcy si na tym przejciu ma pierwszestwo
przed pojazdem.
2. Przechodzenie przez jezdni poza przejciem dla pieszych jest dozwolone,
gdy odlego od przejcia przekracza 100 m. Jeeli jednak skrzyowanie znajdujesi w odlegoci mniejszej ni 100 m od wyznaczonego przejcia, przechodzenie jest
dozwolone rwnie na tym skrzyowaniu.
3. Przechodzenie przez jezdni poza przejciem dla pieszych, o ktrym mowa
w ust. 2, jest dozwolone tylko pod warunkiem, e nie spowoduje zagroenia
bezpieczestwa ruchu lub utrudnienia ruchu pojazdw. Pieszy jest obowizany
ustpi pierwszestwa pojazdom i do przeciwlegej krawdzi jezdni i drog
najkrtsz, prostopadle do osi jezdni.4. Jeeli na drodze znajduje si przejcie nadziemne lub podziemne dla
pieszych, pieszy jest obowizany korzysta z niego, z zastrzeeniem ust. 2 i 3.
5. Na obszarze zabudowanym, na drodze dwujezdniowej lub po ktrej kursuj
tramwaje po torowisku wyodrbnionym z jezdni, pieszy przechodzc przez jezdni
lub torowisko jest obowizany korzysta tylko z przejcia dla pieszych.
6. Przechodzenie przez torowisko wyodrbnione z jezdni jest dozwolone tylko
w miejscu do tego przeznaczonym.
7. Jeeli wysepka dla pasaerw na przystanku komunikacji publicznej czy
si z przejciem dla pieszych, przechodzenie do i z przystanku jest dozwolone tylko
po tym przejciu.
8. Jeeli przejcie dla pieszych wyznaczone jest na drodze dwujezdniowej,
przejcie na kadej jezdni uwaa si za przejcie odrbne. Przepis ten stosuje si
odpowiednio do przejcia dla pieszych w miejscu, w ktrym ruch pojazdw jest
rozdzielony wysepk lub za pomoc innych urzdze na jezdni.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
23/259
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
24/259
Kancelaria Sejmu s. 24/259
2015-12-21
5. Kierujcy pojazdem zaprzgowym, rowerem, wzkiem rowerowym,
motorowerem, wzkiem rcznym oraz osoba prowadzca pojazd napdzany
silnikiem s obowizani porusza si po poboczu, chyba e nie nadaje si ono do
jazdy lub ruch pojazdu utrudniaby ruch pieszych.6. Kierujcy pojazdem znajdujcym si na czci jezdni, po ktrej jed
pojazdy szynowe, jest obowizany ustpi miejsca nadjedajcemu pojazdowi
szynowemu.
7.Na skrzyowaniu i bezporednio przed nim kierujcy rowerem,
motorowerem lub motocyklem moe porusza si rodkiem pasa ruchu, jeli pas ten
umoliwia opuszczenie skrzyowania w wicej ni jednym kierunku, z
zastrzeeniem art.33 ust. 1.Oddzia 2
Wczanie si do ruchu
Art. 17.1. Wczanie si do ruchu nastpuje przy rozpoczynaniu jazdy po
postoju lub zatrzymaniu si niewynikajcym z warunkw lub przepisw ruchu
drogowego oraz przy wjedaniu:
1) na drog z nieruchomoci, z obiektu przydronego lub dojazdu do takiego
obiektu, z drogi niebdcej drog publiczn oraz ze strefy zamieszkania;
2) na drog z pola lub na drog tward z drogi gruntowej;
3) na jezdni z pobocza, z chodnika lub z pasa ruchu dla pojazdw powolnych;
3a) na jezdni lub pobocze z drogi dla rowerw, z wyjtkiem wjazdu na przejazd
dla rowerzystw lub pas ruchu dla rowerw;
4) pojazdem szynowym na drog z zajezdni lub na jezdni z ptli.
2. Kierujcy pojazdem, wczajc si do ruchu, jest obowizany zachowa
szczegln ostrono oraz ustpi pierwszestwa innemu pojazdowi lub
uczestnikowi ruchu.
Art. 18.1. Kierujcy pojazdem, zbliajc si do oznaczonego przystanku
autobusowego (trolejbusowego) na obszarze zabudowanym, jest obowizany
zmniejszy prdko, a w razie potrzeby zatrzyma si, aby umoliwi kierujcemu
autobusem (trolejbusem) wczenie si do ruchu, jeeli kierujcy takim pojazdem
sygnalizuje kierunkowskazem zamiar zmiany pasa ruchu lub wjechania z zatoki na
jezdni.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
25/259
Kancelaria Sejmu s. 25/259
2015-12-21
2. Kierujcy autobusem (trolejbusem), o ktrym mowa w ust. 1, moe wjecha
na ssiedni pas ruchu lub na jezdni dopiero po upewnieniu si, e nie spowoduje to
zagroenia bezpieczestwa ruchu drogowego.
Art. 18a.1. Kierujcy pojazdem, zbliajc si do miejsca postoju autobusu
szkolnego, jest obowizany:
1) zatrzyma si, o ile kierujcy tym autobusem poda sygna zatrzymania;
2) zmniejszy prdko, a w razie potrzeby zatrzyma si, aby umoliwi
kierujcemu tym autobusem wjazd na jezdni lub ssiedni pas ruchu, o ile
sygnalizuje on zamiar wykonania takiego manewru.
2. Kierujcy autobusem szkolnym w sytuacji, o ktrej mowa w ust. 1, moe
wjecha na ssiedni pas ruchu lub jezdni dopiero po upewnieniu si, e n iespowoduje to zagroenia bezpieczestwa ruchu drogowego.
Oddzia 3
Prdko i hamowanie
Art. 19.1. Kierujcy pojazdem jest obowizany jecha z prdkoci
zapewniajc panowanie nad pojazdem, z uwzgldnieniem warunkw, w jakich ruch
si odbywa, a w szczeglnoci: rzeby terenu, stanu i widocznoci drogi, stanu iadunku pojazdu, warunkw atmosferycznych i natenia ruchu.
2. Kierujcy pojazdem jest obowizany:
1) jecha z prdkoci nieutrudniajc jazdy innym kierujcym;
2) hamowa w sposb niepowodujcyzagroenia bezpieczestwa ruchu lub jego
utrudnienia;
3) utrzymywa odstp niezbdny do uniknicia zderzenia w razie hamowania lub
zatrzymania si poprzedzajcego pojazdu.
3. Poza obszarem zabudowanym, na jezdniach dwukierunkowych o dwch
pasach ruchu, kierujcy pojazdem objtym indywidualnym ograniczeniem prdkoci
albo pojazdem lub zespoem pojazdw o dugoci przekraczajcej 7 m jest
obowizany utrzymywa taki odstp od pojazdu silnikowego znajdujcego si przed
nim, aby inne wyprzedzajce pojazdy mogy bezpiecznie wjecha w luk
utrzymywan midzy tymi pojazdami. Przepisu tego nie stosuje si, jeeli kierujcy
pojazdem przystpuje do wyprzedzania lub gdy wyprzedzanie jest zabronione.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
26/259
Kancelaria Sejmu s. 26/259
2015-12-21
4. Poza obszarem zabudowanym w tunelach o dugoci przekraczajcej 500m,
kierujcy pojazdem jest obowizany utrzymywa odstp od poprzedzajcego
pojazdu nie mniejszy ni:
1) 50 m jeeli kieruje pojazdem o dopuszczalnej masie cakowitejnieprzekraczajcej 3,5 t lub autobusem;
2) 80 m jeeli kieruje zespoem pojazdw lubpojazdem niewymienionym w pkt
1.
5. Organ zarzdzajcy ruchem na drogach moe zmniejszy lub zwikszy za
pomoc znakw drogowych dopuszczalny odstp, o ktrym mowa w ust. 4, w
zalenoci od obowizujcej w tunelu dopuszczalnej prdkoci.
Art. 20.1. Prdko dopuszczalna pojazdu lub zespou pojazdw na obszarzezabudowanym w godzinach 5002300wynosi 50 km/h, z zastrzeeniem ust. 2.
1a. Prdko dopuszczalna pojazdu lub zespou pojazdw na obszarze
zabudowanym w godzinach 2300500wynosi 60 km/h, z zastrzeeniem ust. 2.
2. Prdko dopuszczalna pojazdu lub zespou pojazdw w strefie zamieszkania
wynosi 20 km/h.
3. Prdko dopuszczalna poza obszarem zabudowanym, z zastrzeeniem ust. 4
i 5, wynosi w przypadku:1) samochodu osobowego, motocykla lub samochodu ciarowego o
dopuszczalnej masie cakowitej nieprzekraczajcej 3,5 t:
a) na autostradzie 140 km/h,
b) na drodze ekspresowej dwujezdniowej 120 km/h,
c) na drodze ekspresowej jednojezdniowej oraz na drodze dwujezdniowej co
najmniej o dwch pasach przeznaczonych dla kadego kierunku ruchu
100 km/h,
d) na pozostaych drogach 90 km/h;
2) zespou pojazdw lub pojazdu niewymienionego w pkt 1:
a) na autostradzie, drodze ekspresowej lub drodze dwujezdniowej co
najmniej o dwch pasach przeznaczonych dla kadego kierunku ruchu
80 km/h,
b) na pozostaych drogach 70 km/h.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
27/259
Kancelaria Sejmu s. 27/259
2015-12-21
4. Dopuszczalna prdko autobusu speniajcego dodatkowe warunki
techniczne okrelone w przepisach, o ktrych mowa w art. 66 ust. 5, na autostradzie i
drodze ekspresowej wynosi 100 km/h.
5. (uchylony).5a. Rada Ministrw na wniosek ministra waciwego do spraw gospodarki
moe, w drodze rozporzdzenia, w przypadkach, o ktrych mowa w art. 32 ust. 1
ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktw naftowych i
gazu ziemnego oraz zasadach postpowania w sytuacjach zagroenia bezpieczestwa
paliwowego pastwa i zakce na rynku naftowym (Dz. U. Nr 52, poz. 343, z pn.
zm.5)), wprowadzi ograniczenia w dopuszczalnej prdkoci pojazdw
samochodowych.6. Prdko dopuszczalna niektrych pojazdw, z zastrzeeniem ust. 2, wynosi:
1) cignika rolniczego (rwnie z przyczep) 30 km/h;
2) pojazdu z urzdzeniem wystajcym do przodu wicej ni 1,5 m od siedzenia dla
kierujcego 30 km/h na obszarze zabudowanym i 60 km/h poza obszarem
zabudowanym;
3) motocykla (rwnie z przyczep), czterokoowca i motoroweru, ktrymi
przewozi si dziecko w wieku do 7 lat 40 km/h.
Art. 21.1. Organ zarzdzajcy ruchem na drogach moe zmniejszy lub
zwikszy, za pomoc znakw drogowych, prdko dopuszczaln pojazdw
obowizujc na obszarze zabudowanym.
2. Prdko dopuszczalna, o ktrej mowa w ust. 1, moe by:
1) zmniejszona jeeli warunki bezpieczestwa ruchu na drodze lub jej odcinku
za tym przemawiaj;
2) zwikszona jeeli warunki ruchu na drodze lub jej odcinku zapewniaj
zachowanie bezpieczestwa ruchu.
3. Organ zarzdzajcy ruchem na drogach moe zmniejszy, za pomoc
znakw drogowych, prdko dopuszczaln pojazdw obowizujc poza obszarem
zabudowanym, jeeli warunki bezpieczestwa ruchu na drodze lub jej odcinku za
tym przemawiaj.
5) Zmiany wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 157, poz. 976, z 2009 r. Nr3, poz. 11, z 2010 r. Nr 81, poz. 532, Nr 182, poz. 1228 i Nr 229, poz. 1496 oraz z 2011 r. Nr 171,
poz. 1016, Nr 205, poz. 1208 i Nr 234, poz. 1392.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
28/259
Kancelaria Sejmu s. 28/259
2015-12-21
4. Organ rejestrujcy pojazd moe ustali dla indywidualnego pojazdu
dopuszczaln prdko nisz ni okrelona w art. 20, jeeli jest to uzasadnione
konstrukcj lub stanem technicznym pojazdu. Ograniczenie prdkoci naley
uwidoczni na znaku umieszczonym z tyu pojazdu.
Oddzia 4
Zmiana kierunku jazdy lub pasa ruchu
Art. 22.1. Kierujcy pojazdem moe zmieni kierunek jazdy lub zajmowany
pas ruchu tylko z zachowaniem szczeglnej ostronoci.
2. Kierujcy pojazdem jest obowizany zbliy si:
1) do prawej krawdzi jezdnijeeli zamierza skrci w prawo;
2) do rodka jezdni lub na jezdni o ruchu jednokierunkowym do lewej jej
krawdzijeeli zamierza skrci w lewo.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje si, jeeli wymiary pojazdu uniemoliwiaj
skrcenie zgodnie z zasad okrelon w tym przepisie lub dopuszczalna jest jazda
wycznie w jednym kierunku.
4. Kierujcy pojazdem, zmieniajc zajmowany pas ruchu, jest obowizany
ustpi pierwszestwa pojazdowi jadcemu po pasie ruchu, na ktry zamierza
wjecha, oraz pojazdowi wjedajcemu na ten pas z prawej strony.
5. Kierujcy pojazdem jest obowizany zawczasu i wyranie sygnalizowa
zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu oraz zaprzesta sygnalizowania
niezwoczniepo wykonaniu manewru.
6. Zabrania si zawracania:
1) w tunelu, na mocie, wiadukcie lub drodze jednokierunkowej;
2) na autostradzie;
3) na drodze ekspresowej, z wyjtkiem skrzyowania lub miejsca do tego
przeznaczonego;
4) w warunkach, w ktrych mogoby to zagrozi bezpieczestwu ruchu na drodze
lub ruch ten utrudni.
Oddzia 5
Wymijanie, omijanie i cofanie
Art. 23.1. Kierujcy pojazdem jest obowizany:
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
29/259
Kancelaria Sejmu s. 29/259
2015-12-21
1) przy wymijaniu zachowa bezpieczny odstp od wymijanego pojazdu lub
uczestnika ruchu, a w razie potrzeby zjecha na prawo i zmniejszy prdko
lub zatrzyma si;
2) przy omijaniu zachowa bezpieczny odstp od omijanego pojazdu, uczestnikaruchu lub przeszkody, a w razie potrzeby zmniejszy prdko; omijanie
pojazdu sygnalizujcego zamiar skrcenia w lewo moe odbywa si tylko z
jego prawej strony;
3) przy cofaniu ustpi pierwszestwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu i
zachowa szczegln ostrono, a w szczeglnoci:
a) sprawdzi, czy wykonywany manewr nie spowoduje zagroenia
bezpieczestwa ruchu lub jego utrudnienia,b) upewni si, czy za pojazdem nie znajduje si przeszkoda; w razie
trudnoci w osobistym upewnieniu si kierujcy jest obowizany zapewni
sobie pomoc innej osoby.
2. Zabrania si cofania pojazdem w tunelu, na mocie, wiadukcie, autostradzie
lub drodze ekspresowej.
Oddzia 6
Wyprzedzanie
Art. 24.1. Kierujcy pojazdem jest obowizany przed wyprzedzaniem upewni
si w szczeglnoci, czy:
1) ma odpowiedni widoczno i dostateczne miejsce do wyprzedzania bez
utrudnienia komukolwiek ruchu;
2) kierujcy, jadcy za nim, nie rozpocz wyprzedzania;
3) kierujcy, jadcy przed nim na tym samym pasie ruchu, nie zasygnalizowa
zamiaru wyprzedzania innego pojazdu, zmiany kierunku jazdy lub zmiany pasa
ruchu.
2. Kierujcy pojazdem jest obowizany przy wyprzedzaniu zachowa
szczegln ostrono, a zwaszcza bezpieczny odstp od wyprzedzanego pojazdu
lub uczestnika ruchu. W razie wyprzedzania roweru, wzka rowerowego,
motoroweru, motocykla lub kolumny pieszych odstp ten nie moe by mniejszy ni
1 m.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
30/259
Kancelaria Sejmu s. 30/259
2015-12-21
3. Kierujcy pojazdem jest obowizany przy wyprzedzaniu przejeda z lewej
strony wyprzedzanego pojazdu, z zastrzeeniem ust. 4, 5, 10 i 12.
4. Pojazd szynowy moe by wyprzedzany tylko z prawej strony, chyba e
pooenie torw uniemoliwia takiewyprzedzanie lub wyprzedzanie odbywa si najezdni jednokierunkowej.
5. Wyprzedzanie pojazdu lub uczestnika ruchu, ktry sygnalizuje zamiar
skrcenia w lewo, moe odbywa si tylko z jego prawej strony.
6. Kierujcemu pojazdem wyprzedzanym zabrania si w czasie wyprzedzania i
bezporednio po nim zwikszania prdkoci. Kierujcy pojazdem wolnobienym,
cignikiem rolniczym lub pojazdem bez silnika jest obowizany zjecha jak
najbardziej na prawo w celu uatwienia wyprzedzania. Przepisu nie stosuje si wprzypadku, o ktrym mowa w ust. 12.
7. Zabrania si wyprzedzania pojazdu silnikowego jadcego po jezdni:
1) przy dojedaniu do wierzchoka wzniesienia;
2) na zakrcie oznaczonym znakami ostrzegawczymi;
3) na skrzyowaniu, z wyjtkiem skrzyowania o ruchu okrnym lub na ktrym
ruch jest kierowany.
8. Dopuszcza si wyprzedzanie w miejscach, o ktrych mowa w ust. 7 pkt 1 i 2,
na jezdni:
1) jednokierunkowej;
2) dwukierunkowej na odcinku z wyznaczonymi pasami ruchu, pod warunkiem e
kierujcy nie wjeda na cz jezdni przeznaczon do ruchu w kierunku
przeciwnym w miejscu, gdzie jest to zabronione znakami na jezdni.
9. Dopuszcza si wyprzedzanie w miejscu, o ktrym mowa w ust. 7 pkt 3,
pojazdu sygnalizujcego zamiar skrcenia, pod warunkiem e kierujcy nie wjeda
na cz jezdni przeznaczon do ruchu w kierunku przeciwnym.
10. Dopuszcza si wyprzedzanie z prawej strony na odcinku drogi z
wyznaczonymi pasami ruchu, przy zachowaniu warunkw okrelonych w ust. 1 i 7:
1) na jezdni jednokierunkowej;
2) na jezdni dwukierunkowej, jeeli co najmniej dwa pasy ruchu na obszarze
zabudowanym lub trzy pasy ruchu poza obszarem zabudowanym przeznaczone
s do jazdy w tym samym kierunku.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
31/259
Kancelaria Sejmu s. 31/259
2015-12-21
11. Zabrania si wyprzedzania pojazdu uprzywilejowanego na obszarze
zabudowanym.
12. Kierujcy rowerem moe wyprzedza inne ni rower powoli jadce pojazdy
z ich prawej strony.
Oddzia 7
Przecinanie si kierunkw ruchu
Art. 25.1. Kierujcy pojazdem, zbliajc si do skrzyowania, jest obowizany
zachowa szczegln ostrono i ustpi pierwszestwa pojazdowi
nadjedajcemu z prawej strony, a jeeli skrca w lewo take jadcemu z
kierunku przeciwnego na wprost lub skrcajcemu w prawo.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si do pojazdu szynowego, ktry ma
pierwszestwo w stosunku do innych pojazdw, bez wzgldu na to, z ktrej strony
nadjeda.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje si rwnie w razie przecinania si kierunkw
ruchu poza skrzyowaniem.
4. Kierujcemu pojazdem zabrania si:
1) wjedania na skrzyowanie, jeeli na skrzyowaniu lub za nim nie ma miejsca
do kontynuowania jazdy;
2) rozdzielania kolumny pieszych.
Art. 26.1. Kierujcy pojazdem, zbliajc si do przejcia dla pieszych, jest
obowizany zachowa szczegln ostrono i ustpi pierwszestwa pieszemu
znajdujcemu si na przejciu.
2. Kierujcy pojazdem, ktry skrca w drog poprzeczn, jest obowizany
ustpi pierwszestwa pieszemu przechodzcemu na skrzyowaniu przez jezdni
drogi, na ktr wjeda.
3. Kierujcemu pojazdem zabrania si:
1) wyprzedzania pojazdu na przejciu dla pieszych i bezporednio przed nim, z
wyjtkiem przejcia, na ktrym ruch jest kierowany;
2) omijania pojazdu, ktry jecha w tym samym kierunku, lecz zatrzyma si w
celu ustpienia pierwszestwa pieszemu;
3) jazdy wzdu po chodniku lub przejciu dla pieszych.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
32/259
Kancelaria Sejmu s. 32/259
2015-12-21
4. Kierujcy pojazdem, przejedajc przez chodnik lub drog dla pieszych, jest
obowizany jecha powoli i ustpi pierwszestwa pieszemu.
5. Przepis ust. 4 stosuje si odpowiednio podczas jazdy po placu, na ktrym ze
wzgldu na brak wyodrbnienia jezdni i chodnikw ruch pieszych i pojazdwodbywa si po tej samej powierzchni.
6. Kierujcy pojazdem jest obowizany zachowa szczegln ostrono przy
przejedaniu obok oznaczonego przystanku tramwajowego nieznajdujcego si przy
chodniku. Jeeli przystanek nie jest wyposaony w wysepk dla pasaerw, a na
przystanek wjeda tramwaj lub stoi na nim, kierujcy jest obowizany zatrzyma
pojazd w takim miejscu i na taki czas, aby zapewni pieszemu swobodne dojcie do
tramwaju lub na chodnik. Przepisy te stosuje si odpowiednio przy ruchu innychpojazdw komunikacji publicznej.
7. W razie przechodzenia przez jezdni osoby niepenosprawnej, uywajcej
specjalnego znaku, lub osoby o widocznej ograniczonej sprawnoci ruchowej,
kierujcy jest obowizany zatrzyma pojazd w celu umoliwienia jej przejcia.
Art. 27.1. Kierujcy pojazdem, zbliajc si do przejazdu dla rowerzystw,
jest obowizany zachowa szczegln ostrono i ustpi pierwszestwa rowerowi
znajdujcemu si na przejedzie.1a. Kierujcy pojazdem, ktry skrca w drog poprzeczn, jest obowizany
zachowa szczegln ostrono i ustpi pierwszestwa rowerzycie jadcemu na
wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerw, drodze dla rowerw lub innej czci
drogi, ktr zamierza opuci.
2. (uchylony).
3. Kierujcy pojazdem, przejedajc przez drog dla rowerw poza jezdni,
jest obowizany ustpi pierwszestwa rowerowi.
4. Kierujcemu pojazdem zabrania si wyprzedzania pojazdu na przejedzie dla
rowerzystw i bezporednio przed nim, z wyjtkiem przejazdu, naktrym ruch jest
kierowany.
Art. 28.1. Kierujcy pojazdem, zbliajc si do przejazdu kolejowego oraz
przejedajc przez przejazd, jest obowizany zachowa szczegln ostrono.
Przed wjechaniem na tory jest on obowizany upewni si, czy nie zblia si pojazd
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
33/259
Kancelaria Sejmu s. 33/259
2015-12-21
szynowy, oraz przedsiwzi odpowiednie rodki ostronoci, zwaszcza jeeli
wskutek mgy lub z innych powodw przejrzysto powietrza jest zmniejszona.
2. Kierujcy jest obowizany prowadzi pojazd z tak prdkoci, aby mg go
zatrzyma w bezpiecznym miejscu, gdy nadjeda pojazd szynowy lub gdyurzdzenie zabezpieczajce albo dawany sygna zabrania wjazdu na przejazd.
3. Kierujcemu pojazdem zabrania si:
1) objedania opuszczonych zapr lub pzapr oraz wjedania na przejazd,
jeeli opuszczanie ich zostao rozpoczte lub podnoszenie nie zostao
zakoczone;
2) wjedania na przejazd, jeeli po drugiej stronie przejazdu nie ma miejsca do
kontynuowania jazdy;3) wyprzedzania pojazdu na przejedzie kolejowym i bezporednio przed nim;
4) omijania pojazdu oczekujcego na otwarcie ruchu przez przejazd, jeeli
wymagaoby to wjechania na cz jezdni przeznaczon dla przeciwnego
kierunku ruchu.
4. W razie unieruchomienia pojazdu na przejedzie kolejowym, kierujcy jest
obowizany niezwocznie usun go z przejazdu, a jeeli nie jest to moliwe, ostrzec
kierujcego pojazdem szynowym o niebezpieczestwie.
5. Kierujcy pojazdem lub zespoem pojazdw o dugoci przekraczajcej 10
m, ktry nie moe rozwin prdkoci wikszej ni 6 km/h, przed wjazdem na
przejazd kolejowy jest obowizany upewni si, czy w czasie potrzebnym na
przejechanie przez ten przejazd nie nadjedzie pojazd szynowy, lub uzgodni czas
tego przejazdu z drnikiem kolejowym.
6. Przepisy ust. 14 stosuje si odpowiednio przy przejedaniu przez tory
tramwajowe; przepis ust. 3 pkt 3 nie dotyczy skrzyowania lub przejazdu
tramwajowego, na ktrym ruch jest kierowany.
Oddzia 8
Ostrzeganie oraz jazda w warunkach zmniejszonej przejrzystoci powietrza
Art. 29.1. Kierujcy pojazdem moe uywa sygnau dwikowego lub
wietlnego, w razie gdy zachodzi konieczno ostrzeenia o niebezpieczestwie.
2. Zabrania si:
1) naduywania sygnau dwikowego lub wietlnego;
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
34/259
Kancelaria Sejmu s. 34/259
2015-12-21
2) uywania sygnau dwikowego na obszarze zabudowanym, chyba e jest to
konieczne w zwizku z bezporednim niebezpieczestwem;
3) ostrzegania wiatami drogowymi w warunkach, w ktrych moe to
spowodowa olepienie innych kierujcych.
Art. 30.1. Kierujcy pojazdem jest obowizany zachowa szczegln
ostrono w czasie jazdy w warunkach zmniejszonej przejrzystoci powietrza,
spowodowanej mg, opadami atmosferycznymi lub innymi przyczynami, a ponadto:
1) kierujcy pojazdem silnikowym jest obowizany:
a) wczy wiata mijania lub przeciwmgowe przednie albo oba te wiata
jednoczenie,
b) poza obszarem zabudowanym podczas mgy dawa krtkotrwae sygnaydwikowe w czasie wyprzedzania lub omijania;
2) kierujcy innym pojazdem ni pojazd, o ktrym mowa w pkt 1, jest
obowizany:
a) wczy wiata, w ktre pojazd jest wyposaony,
b) korzysta z pobocza drogi, a jeeli nie jest to moliwe, jecha jak najbliej
krawdzi jezdni i nie wyprzedza innego pojazdu.
2. Obowizek uywania wiate, o ktrym mowa w ust. 1, dotyczy kierujcegopojazdem take podczas zatrzymania wynikajcego z warunkw lub przepisw ruchu
drogowego.
3. Kierujcy pojazdem moe uywa tylnych wiate przeciwmgowych, jeeli
zmniejszona przejrzysto powietrza ogranicza widoczno na odlego mniejsz
ni 50 m. W razie poprawy widocznoci kierujcy pojazdem jest obowizany
niezwocznie wyczy te wiata.
Oddzia 9
Holowanie
Art. 31.1. Kierujcy moe holowa pojazd silnikowy tylko pod warunkiem, e:
1) prdko pojazdu holujcego nie przekracza 30 km/h na obszarze
zabudowanym i 60 km/h poza tym obszarem;
2) pojazd holujcy ma wczone wiata mijania rwnie w okresie dostatecznej
widocznoci;
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
35/259
Kancelaria Sejmu s. 35/259
2015-12-21
3) w pojedzie holowanym znajduje si kierujcy majcy uprawnienie do
kierowania tym pojazdem, chyba e pojazd jest holowany w sposb
wykluczajcy potrzeb kierowania nim;
4) pojazd holowany jest poczony z pojazdem holujcym w sposb wykluczajcyodczepienie si w czasie jazdy; nie dotyczy to holowania motocykla, ktry
powinien by poczony z pojazdem holujcym poczeniem gitkim w sposb
umoliwiajcy atwe odczepienie;
5) pojazd holowany, z wyjtkiem motocykla, jest oznaczony z tyu po lewej
stronie ostrzegawczym trjktem odblaskowym, a w okresie niedostatecznej
widocznoci ma ponadto wczone wiata pozycyjne; zamiast oznaczenia
trjktem odblaskowym pojazd holowany moe wysya te sygnaybyskowe w sposb widoczny dla innych uczestnikw ruchu;
6) w pojedzie holowanym na poczeniu sztywnym jest sprawny co najmniej
jeden ukad hamulcw, a w pojedzie holowanym na poczeniu gitkim dwa
ukady;
7) odlego midzy pojazdami wynosi nie wicej ni 3 m przy poczeniu
sztywnym, a od 4 m do 6 m przy poczeniu gitkim, przy czym poczenie jest
oznakowane na przemian pasami biaymi i czerwonymi albo zaopatrzone w
chorgiewk barwy tej lub czerwonej; przepisu tego nie stosujesi w razie
holowania pojazdw Si Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Zabrania si holowania:
1) pojazdu o niesprawnym ukadzie kierowniczym lub o niesprawnych hamulcach,
chyba e sposb holowania wyklucza potrzeb ich uycia;
2) pojazdu za pomoc poczenia gitkiego, jeeli w pojedzie tym dziaanie
ukadu hamulcowego uzalenione jest od pracy silnika, a silnik jest
unieruchomiony;
3) wicej ni jednego pojazdu, z wyjtkiem pojazdu czonowego;
4) pojazdem z przyczep (naczep);
5) na autostradzie, z wyjtkiem holowania przez pojazdy przeznaczone do
holowania do najbliszego wyjazdu lub miejsca obsugi podrnych.
3. W razie holowania pojazdu w sposb wykluczajcy potrzeb kierowania nim
lub uycia hamulcw, rzeczywista masa cakowita pojazdu holowanego nie moe
przekracza rzeczywistej masy cakowitej pojazdu holujcego.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
36/259
Kancelaria Sejmu s. 36/259
2015-12-21
Oddzia 10
Ruch pojazdw w kolumnie
Art. 32.1. Liczba pojazdw jadcych w zorganizowanej kolumnie nie moe
przekracza:
1) samochodw osobowych, motorowerw lub motocykli 10;
2) rowerw lub wzkw rowerowych 15;
3) pozostaych pojazdw 5.
2. Odlego midzy jadcymi kolumnami nie moe by mniejsza ni 500 m dla
kolumn pojazdw samochodowych oraz 200 m dla kolumn pozostaych pojazdw.
3. (uchylony).
4. Jazda w kolumnie nie zwalnia kierujcego pojazdem od przestrzegania
obowizujcych przepisw ruchu drogowego.
5. Przepisw ust. 1 i 2 nie stosuje si do pojazdw uprzywilejowanych oraz
pojazdw Si Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
6. Zabrania si wjedania midzy jadce w kolumnie rowery lub wzki
rowerowe oraz pojazdy, o ktrych mowa w ust. 5.
6a. Przejazd kolumny pojazdw Si Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, w
skad ktrej wchodzi wicej ni 5 pojazdw, jest dozwolony pod warunkiem
uzyskania zezwolenia wojskowego na przejazd drogowy, wydawanego przez
waciwy organ wojskowy.
7. (uchylony).
Oddzia 11
Przepisy dodatkowe o ruchu rowerw, motorowerw oraz pojazdw
zaprzgowych
Art. 33.1. Kierujcy rowerem jest obowizany korzysta z drogi dla rowerw
lub pasa ruchu dla rowerw, jeli s one wyznaczone dla kierunku, w ktrym si
porusza lub zamierza skrci. Kierujcy rowerem, korzystajc z drogi dla rowerw i
pieszych, jest obowizany zachowa szczegln ostrono i ustpowa miejsca
pieszym.
1a. Kierujcy rowerem moe zatrzyma si w luzie rowerowej obok innych
rowerzystw. Jest obowizany opuci j, kiedy zaistnieje moliwo
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
37/259
Kancelaria Sejmu s. 37/259
2015-12-21
kontynuowania jazdy w zamierzonym kierunku i zaj miejsce na jezdni zgodnie z
odpowiednio art. 33 ust. 1 lub art. 16 ust. 4 i 5.
2. Dziecko w wieku do 7 lat moe by przewoone na rowerze, pod warunkiem
e jest ono umieszczone na dodatkowym siodeku zapewniajcym bezpieczn jazd.3. Kierujcemu rowerem lub motorowerem zabrania si:
1) jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu, z zastrzeeniem ust. 3a;
2) jazdy bez trzymania co najmniej jednej rki na kierownicy oraz ng na
pedaach lub podnkach;
3) czepiania si pojazdw.
3a. Dopuszcza si wyjtkowo jazd po jezdni kierujcego rowerem obok
innego roweru lub motoroweru, jeeli nie utrudnia to poruszania si innymuczestnikom ruchu albo w inny sposb nie zagraa bezpieczestwu ruchu
drogowego.
4. (uchylony).
5. Korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierujcego rowerem
jest dozwolone wyjtkowo, gdy:
1) opiekuje si on osob w wieku do lat 10 kierujc rowerem;
2) szeroko chodnika wzdu drogi, po ktrej ruch pojazdw jest dozwolony z
prdkoci wiksz ni 50 km/h, wynosi co najmniej 2 m i brakuje wydzielonej
drogi dla rowerw oraz pasa ruchu dla rowerw;
3) warunki pogodowe zagraaj bezpieczestwu rowerzysty na jezdni (nieg, silny
wiatr, ulewa, gooled, gsta mga), z zastrzeeniem ust. 6.
6. Kierujcy rowerem, korzystajc z chodnika lub drogi dla pieszych, jest
obowizany jecha powoli, zachowa szczegln ostrono i ustpowa miejsca
pieszym.
7. Kierujcy rowerem moe jecha lew stron jezdni na zasadach okrelonych
dla ruchu pieszych w przepisach art. 11 ust. 13, jeeli opiekuje si on osob
kierujc rowerem w wieku do lat 10.
Art. 34.1. Do zaprzgu moe by uywane tylko zwierz niepochliwe,
odpowiednio sprawne fizycznie i dajce sob kierowa.
2. Kierujcy pojazdem zaprzgowym jest obowizany utrzymywa pojazd i
zaprzg w takim stanie, aby mg nad nimi panowa.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
38/259
Kancelaria Sejmu s. 38/259
2015-12-21
3. Bezporednio jeden za drugim moe jecha nie wicej ni 5 pojazdw
zaprzgowych. Odlego midzy pitym pojazdem a nastpnym nie moe by
mniejsza ni 200 m.
4. Kierujcy pojazdem zaprzgowym przy wjedaniu na drog tward wmiejscu, gdzie nie ma dostatecznej widocznoci drogi, jest obowizany prowadzi
zwierz za uzd.
5. Kierujcemu pojazdem zaprzgowym zabrania si:
1) przeciania zwierzcia;
2) jazdy obok innego uczestnika ruchu na jezdni;
3) pozostawiania pojazdu niezabezpieczonego przed ruszeniem;
4) jazdy pojazdem na pozach bez dzwonkw lub grzechotek.Rozdzia 4
Ruch zwierzt
Art. 35.1. Jazda wierzchem i pdzenie zwierzt powinny si odbywa po
drodze przeznaczonej do pdzenia zwierzt. W razie braku takiej drogi jazda
wierzchem i pdzenie zwierzt mog odbywa si po poboczu, a jeeli brak jest
pobocza po jezdni.
2. Do jazdy wierzchem i pdzenia zwierzt stosuje si odpowiednio przepisy
art. 34 ust. 1 i 2 oraz przepisy o ruchu pojazdw.
Art. 36.1. Zabrania si jazdy wierzchem:
1) bez uzdy;
2) obok innego uczestnika ruchu na jezdni;
3) po drodze oznaczonej znakami z numerem drogi midzynarodowej oraz po
drodze, na ktrej obowizuje zakaz ruchu pojazdw zaprzgowych;
4) po drodze twardej w okresie niedostatecznej widocznoci;
5) po drodze twardej osobie w wieku poniej 17 lat.
2. Jedziec moe prowadzi luzem tylko jedno zwierz po swojej prawej
stronie.
Art. 37.1. Zwierzta w stadzie mog by pdzone po drodze tylko pod
odpowiednim nadzorem. Zwierz pojedyncze moe by prowadzone tylko na uwizi.
2. Poganiacz zwierzt jest obowizany:
1) i po lewej stronie pdzonych zwierzt;
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
39/259
Kancelaria Sejmu s. 39/259
2015-12-21
2) w okresie niedostatecznej widocznoci nie latark z widocznym z odlegoci
co najmniej 150 m wiatem biaym.
3. Zwierzta mog by prowadzone luzem przy pojedzie zaprzgowym z jego
prawej strony, w liczbie nie wikszej ni 2 sztuki.4. Zabrania si:
1) pdzenia zwierzt po drodze oznaczonej znakami z numerem drogi
midzynarodowej, a po innej drodze twardej w okresie od zmierzchu do
witu;
2) pdzenia zwierzt po drodze twardej osobie w wieku poniej 13 lat;
3) pdzenia zwierzt w poprzek drogi w miejscu niewidocznym na dostateczn
odlego;4) zatrzymywania zwierzt na jezdni;
5) zajmowania przez zwierzta wicej ni prawej poowy jezdni albo drogi dla
pieszych lub rowerw.
5. Rada powiatu moe wprowadzi zakaz pdzenia zwierzt na okrelonych
drogach lub obszarach oraz w okrelonym czasie.
Rozdzia 5
Porzdek i bezpieczestwo ruchu na drogach
Oddzia 1
Przepisy porzdkowe
Art. 38.Kierujcy pojazdem jest obowizany mie przy sobie i okazywa na
danie uprawnionego organu wymagane dla danego rodzaju pojazdu lub
kierujcego:
1) dokument stwierdzajcy uprawnienie do kierowania pojazdem;2) dokument stwierdzajcy dopuszczenie pojazdu do ruchu;
3) dokument potwierdzajcy zawarcie umowy obowizkowego ubezpieczenia
odpowiedzialnoci cywilnej posiadacza pojazdu lub dowd opacenia skadki za
to ubezpieczenie;
3a) zawiadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym z wynikiem
pozytywnym w zakresie wyposaenia pojazdu w blokad alkoholow w
przypadku, o ktrym mowa w art. 13 ust. 5 pkt 7 ustawy z dnia 5 stycznia 2011
r. o kierujcych pojazdami (Dz. U. z 2015 r. poz. 155 i 541);
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
40/259
Kancelaria Sejmu s. 40/259
2015-12-21
4) zezwolenie, o ktrym mowa w art. 106 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 5 stycznia
2011 r. o kierujcych pojazdami (Dz. U. Nr 30, poz. 151, z pn. zm.6));
4a) dokument potwierdzajcy kalibracj blokady alkoholowej, wystawiony przez
producenta urzdzenia lub jego upowanionego przedstawiciela;5) inne dokumenty, jeeli obowizek taki wynika z odrbnej ustawy.
Art. 39.1. Kierujcy pojazdem samochodowym orazosoba przewoona takim
pojazdem wyposaonym wpasy bezpieczestwa s obowizani korzysta ztych
pasw podczas jazdy, z zastrzeeniem ust.3, 3b i 3c.
2. Obowizek korzystania z pasw bezpieczestwa nie dotyczy:
1) osoby majcej zawiadczenie lekarskie oprzeciwwskazaniu do uywania
pasw bezpieczestwa;2) kobiety o widocznej ciy;
3) kierujcego takswk podczas przewoenia pasaera;
4) instruktora lub egzaminatora podczas szkolenia lub egzaminowania;
5) policjanta, funkcjonariusza Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego, Agencji
Wywiadu, Suby Kontrwywiadu Wojskowego, Suby Wywiadu
Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Stray Granicznej,
Inspektora Kontroli Skarbowej, funkcjonariusza celnego i Suby Wiziennej,onierza Si Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej podczas przewoenia
osoby (osb) zatrzymanej;
6) funkcjonariusza Biura Ochrony Rzdu podczas wykonywania czynnoci
subowych;
6a) onierza andarmerii Wojskowej podczas wykonywania czynnoci
ochronnych;
7) zespou medycznego w czasie udzielania pomocy medycznej;
8) konwojenta podczas przewoenia wartoci pieninych;
9) osoby chorej lub niepenosprawnej przewoonej na noszach lub w wzku
inwalidzkim;
10) dziecka w wieku poniej 3lat przewoonego pojazdem kategorii M2i M3;
6) Zmiany wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2011 r. Nr 92, poz. 530, Nr 106, poz.622, Nr 205, poz. 1210, Nr 227, poz. 1367 i Nr 244, poz. 1454 oraz z 2012 r. poz. 113.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
41/259
Kancelaria Sejmu s. 41/259
2015-12-21
11) dziecka przewoonego na zasadach przewidzianych wart. 2 ust. 2 ustawy
z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdw rodkami
publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 1138, zpn. zm.7)).
2a. Kierujcy pojazdem kategorii M2 i M3, o ktrych mowa w zacznikunr 2 do ustawy, wyposaonym wpasy bezpieczestwa jest obowizany do
poinformowania osb przewoonych pojazdem oobowizku korzystania ztych
pasw podczas jazdy, chyba e zostay one otym obowizku poinformowane:
1) przez znajdujc si wpojedzie osob kierujc przewoon grup lub
2) za pomoc urzdzenia audiowizualnego, lub
3) za pomoc znaku umieszczonego wwidoczny sposb przy kadym miejscu
siedzcym, zgodnego ze wzorem okrelonym wzaczniku do dyrektywy Radyz dnia 16 grudnia 1991 r. odnoszcej si do obowizkowego stosowania pasw
bezpieczestwa iurzdze przytrzymujcych dla dzieci wpojazdach
(91/671/EWG) (Dz. Urz. WE L 373 z 31.12.1991, str. 26, zpn. zm.; Dz.Urz.
UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 1, str. 353, zpn. zm.), zwanej dalej
dyrektyw nr91/671/EWG.
3. Wpojedzie kategorii M1, N1, N2 i N3, o ktrych mowa w zaczniku nr2 do
ustawy, wyposaonym wpasy bezpieczestwa lub urzdzenia przytrzymujce dla
dzieci, dziecko majce mniej ni 150cm wzrostu jest przewoone, zwyjtkiem
przypadku, o ktrym mowa w ust. 3b, w foteliku bezpieczestwa dla dziecka lub
innym urzdzeniu przytrzymujcym dla dzieci, zgodnym z:
1) mas iwzrostem dziecka oraz
2) waciwymi warunkami technicznymi okrelonymi w przepisach Unii
Europejskiej lub w regulaminach EKG ONZ dotyczcych urzdze
przytrzymujcych dla dzieci wpojedzie.
3a. Foteliki bezpieczestwa dla dziecka oraz inne urzdzenia przytrzymujce
dla dzieci s instalowane wpojedzie, zgodnie zzaleceniamiproducenta urzdzenia,
wskazujcymi, wjaki sposb urzdzenie moe by bezpiecznie stosowane.
3b. Zezwala si na przewoenie wpojedzie kategorii M1, N1, N2 i N3, o ktrych
mowa w zaczniku nr2 do ustawy, na tylnym siedzeniu pojazdu, dziecka majcego
co najmniej 135 cm wzrostu przytrzymywanego za pomoc pasw bezpieczestwa
7) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 1421i 1650 oraz z 2014 r. poz. 1863.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
42/259
Kancelaria Sejmu s. 42/259
2015-12-21
wprzypadkach, kiedy ze wzgldu na mas iwzrost dziecka nie jest moliwe
zapewnienie fotelika bezpieczestwa dla dziecka lub innego urzdzenia
przytrzymujcego dla dzieci zgodnego zwarunkami, o ktrych mowa w ust. 3.
3c. Zezwala si na przewoenie wpojedzie kategorii M1i N1,o ktrych mowaw zaczniku nr2 do ustawy, na tylnym siedzeniu pojazdu, trzeciego dziecka
w wieku co najmniej 3 lat, przytrzymywanego za pomoc pasw bezpieczestwa,
wprzypadku gdy dwoje dzieci jest przewoonych wfotelikach bezpieczestwa dla
dziecka lub innych urzdzeniach przytrzymujcych dla dzieci, zainstalowanych na
tylnych siedzeniach pojazdu i nie ma moliwoci zainstalowania trzeciego fotelika
bezpieczestwa dla dziecka lub innego urzdzenia przytrzymujcego dla dzieci.
4. Przepis ust. 3 nie dotyczy przewozu dziecka:1) takswk;
2) specjalistycznym rodkiem transportu sanitarnego, oktrym mowa w art. 36
ust. 2 ustawy z dnia 8 wrzenia 2006r. o Pastwowym Ratownictwie
Medycznym (Dz. U. z 2013 r. poz. 757, zpn. zm.8));
3) pojazdem Policji, Stray Granicznej lub stray gminnej (miejskiej);
4) majcego zawiadczenie lekarskie oprzeciwwskazaniu do przewoenia
w foteliku bezpieczestwa dla dziecka lub innym urzdzeniu przytrzymujcym
dla dzieci.
5. Zawiadczenia lekarskie, oktrych mowa w ust. 2 pkt 1 i ust. 4 pkt 4,
zawieraj:
1) imi inazwisko;
2) numer ewidencyjny Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji
Ludnoci (PESEL), aw przypadku osoby nieposiadajcej numeru PESEL
seri, numer inazw dokumentu potwierdzajcego tosamo oraz nazw
pastwa, ktre wydao ten dokument;
3) okres wanoci;
4) znak graficzny zgodny ze wzorem okrelonym wart. 5 dyrektywy
nr 91/671/EWG.
6. Minister waciwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem
waciwym do spraw transportu okreli, wdrodze rozporzdzenia, wzory
8) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone wDz. U. z 2013 r. poz. 1245i 1635 oraz z 2014 r. poz. 1802.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
43/259
Kancelaria Sejmu s. 43/259
2015-12-21
zawiadcze lekarskich, oktrych mowa w ust. 2 pkt 1 i ust. 4 pkt 4, kierujc si
przepisami Unii Europejskiej dotyczcymi obowizkowego stosowania pasw
bezpieczestwa iurzdze przytrzymujcych dla dzieci wpojazdach oraz majc na
uwadze potrzeb ujednolicenia stosowanych dokumentw.
Art. 40.1. Kierujcy motocyklem, czterokoowcem lub motorowerem oraz
osoba przewoona takimi pojazdami s obowizani uywa w czasie jazdy kaskw
ochronnych odpowiadajcych waciwym warunkom technicznym.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si do motocykli fabrycznie wyposaonych w pasy
bezpieczestwa.
3. Przepisu ust. 1 nie stosuje si do czterokoowcw fabrycznie wyposaonych
w nadwozie zamknite i pasy bezpieczestwa.
Art. 41.Osoba wykonujca roboty lub inne czynnoci na drodze jest
obowizana uywa w sposb widoczny dla innych uczestnikw ruchu elementw
odblaskowych odpowiadajcych waciwym warunkom technicznym.
Art. 42.Niewidomy podczas samodzielnego poruszania si po drodze jest
obowizany nie bia lask w sposb widoczny dla innych uczestnikw ruchu.
Art. 43.1. Dziecko w wieku do 7 lat moe korzysta z drogi tylko pod opiekosoby, ktra osignawiek co najmniej 10 lat. Nie dotyczy to strefy zamieszkania.
2. (uchylony).
3. Przepis ust. 1 nie dotyczy drogi przeznaczonej wycznie dla pieszych.
Art. 44.1. Kierujcy pojazdem w razie uczestniczenia w wypadku drogowym
jest obowizany:
1) zatrzyma pojazd, nie powodujc przy tym zagroenia bezpieczestwa ruchu
drogowego;2) przedsiwzi odpowiednie rodki w celu zapewnienia bezpieczestwa ruchu w
miejscu wypadku;
3) niezwocznie usun pojazd z miejsca wypadku, aby nie powodowa zagroenia
lub tamowania ruchu, jeeli nie ma zabitego lub rannego;
4) poda swoje dane personalne, dane personalne waciciela lub posiadacza
pojazdu oraz dane dotyczce zakadu ubezpiecze, z ktrym zawarta jest
umowa obowizkowego ubezpieczenia odpowiedzialnoci cywilnej, nadanie
osoby uczestniczcej w wypadku.
7/25/2019 Ustawa Prawo O Ruchu Drogowym
44/259
Kancelaria Sejmu s. 44/259
2015-12-21
2. Jeeli w wypadku jest zabity lub ranny, kierujcy pojazdem jest obowizany
ponadto:
1) udzieli niezbdnej pomocy ofiarom wypadku oraz wezwa zesp ratownictwa
medycznego i Policj;2) nie podejmowa czynnoci, ktre mogyby utrudni ustalenie przebiegu
wypadku;
3) pozosta na miejscu wypadku, a jeeli wezwanie zespou ratownictwa
medycznego lub Policji wymaga oddalenia si niezwocznie powrci na to
miejsce.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje si odpowiednio do innych osb uczestniczcych w
wypadku.Art. 45.1. Zabrania si:
1) kierowania pojazdem, prowadzenia kolumny pieszych, jazdy wierzchem lub
pdzenia zwierzt osobie w stanie nietrzewoci, w stanie po uyciu alkoholu
lub rodka dziaajcego podobnie do alkoholu;
2) holowania pojazdu kierowanego przez osob, o ktrej mowa w pkt 1;
3) otwierania drzwi pojazdu, pozostawiania otwartych drzwi lub wysiadania bez
upewnienia si, e nie spowoduje to zagroenia bezpieczestwa ruchu lub jegoutrudnienia;
4) wykorzystywania drogi lub poszczeglnych jej czci w sposb niezgodny z
przeznaczeniem, chyba e przepisy szczegowe stanowi inaczej;
5) wjedania na pas midzy jezdniami;
6) pozostawiania na drodze przedmiotw, ktre mogyby zagrozi bezpieczestwu
ruchu; jeeli jednak usunicie ich nie jest moliwe, naley je oznaczy w
sposb widoczny w dzie i w nocy;
7) umieszczania na drodze lub w jej pobliu urzdze wysyajcych lub
odbijajcych wiato w sposb powodujcy olepienie albo wprowadzajcych w
bd uczestnikw