T.C. BAŞBAKANLIK SERMAYE PİYASASI KURULU
(SPK)
http://www.spk.gov.tr
2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu
ile 1981 yılında kurulmuştur
Yetkilerini bağımsız olarak kullanan, idari ve mali özerkliğe sahip
düzenleyici bir kamu kurumdur.
İlgili olduğu bakanlık, Başbakan tarafından görevlendirilen
Devlet Bakanlığı'dır.
Merkezi Ankaraİstanbul'da bir temsilciliği
bulunmaktadır.
İstanbul Finans Merkezi olduğunda Merkezi İstanbul, yasal temsilciliği
Ankara olacaktır.
Sermaye piyasasının güven açıklık ve kararlılık içinde çalışmasını,
Tasarruf sahiplerinin yani yatırımcıların hak ve yararlarının korunmasını
sağlamaktır.
KURUL'UN TEMEL GÖREVİKURUL'UN TEMEL GÖREVİ
Bakanlar Kurulu kararı ile atanan yedi üyeden oluşur.
Bakanlar Kurulu, Başkanı atar. Prof. Dr. A. Vedat AKGİRAY
(2009-2012)
Kurul, Başkanın teklifi ile üyelerden birini ikinci başkan olarak seçer.
KURUL'UN KARAR ORGANIKURUL'UN KARAR ORGANI
1.Denetleme Dairesi 2.Ortaklıklar Finansmanı Dairesi 3.Aracılık Faaliyetleri Dairesi 4.Kurumsal Yatırımcılar Dairesi 5.Piyasa Gözetim ve Denetim Dairesi 6.Araştırma Dairesi 7.Muhasebe Standartları Dairesi 8.Bilgi İşlem, İstatistik ve Enformasyon Dairesi 9.Hukuk İşleri Dairesi 10.İdari ve Mali İşler Dairesi 11.Kurumsal İletişim Dairesi 12.Strateji Geliştirme Dairesi
KURUL'UN HİZMET BİRİMLERİKURUL'UN HİZMET BİRİMLERİ(DAİRELER)(DAİRELER)
Kurul'un mali özerkliği vardır. Kurul'un bütün giderleri özel bir fondan karşılanır.
Kurul giderleri > Fon gelirleri
Hazine Müsteşarlığı bütçesinden alınan payla kapatılır.
1992 yılından beri gelirler giderleri karşılamıştır.
KURUL'UN MALİ YAPISIKURUL'UN MALİ YAPISI
KURUL'UN GELİRLERİKURUL'UN GELİRLERİ
Kurulca kayda alınan ve satışı yapılacak sermaye piyasası araçlarının ihraç değerlerinin %0,005- % 0,2
Borsaların kotasyon ve tescil ücreti ile borsa payından oluşan
gelirlerin
% 5
KURUL'UN GELİRLERİ (TL) (2010)KURUL'UN GELİRLERİ (TL) (2010)
Sermaye Piyasası Araçları Kayıt Ücretleri
54.542.196.- 0,79
Lojman Kira Gelirleri 297.544.- 0,004
Diğer Gayrimenkul Kira Gelirleri
462.966.- 0,006
Borsalardan Alınan Paylar
12.637.934.- 0,18
Diğer Faizler 443.664.- 0,006
Diğer Çeşitli Gelirler 996.777.- 0,014
69.381.081.-
KURUL'UN GİDERLERİ (TL) (2010)KURUL'UN GİDERLERİ (TL) (2010)
Personel Giderleri 39.024.238.- 0,67
SGK Devlet Prim Giderleri
2.483.429.- 0,042
Mal ve Hizmet Giderleri 14.761.150.- 0,253
Cari Transferler 1.520.725.- 0,026
Sermaye Giderleri 498.941.- 0,009
58.288.483.-
11.092.598.-Gelir fazlası
KURUL'UN PERSONEL YAPISIKURUL'UN PERSONEL YAPISIÜst Yönetim
44 kişi Kadın 222 0,39
Diğer Birimler
526 kişi Erkek 348 0,61
Toplam 570 kişi Lisans
234
0,41
Y.Lisans
250
0,44
Doktora
23
0,04
5434 SAYILI T.C. EMEKLİ SANDIĞI KANUNA TABİDİRLER.
KURUL'UN PERSONEL ALIM POLİTİKASIKURUL'UN PERSONEL ALIM POLİTİKASI
Kurulun Uzman Yardımcılığı ve Uzman Hukukçu Yardımcılığı Sınavı;
1- Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS),
2- Giriş Sınavı; Yazılı Mesleki Sınav
Sözlü Sınav
şeklinde iki aşamalı olarak yapılır.
KURUL'UN PERSONEL ALIM POLİTİKASIKURUL'UN PERSONEL ALIM POLİTİKASI
Kurulun giriş sınavına katılabilmek için öncelikle KPSS'de başarılı olunması gerekmektedir.
2011 yılındaki giriş sınavında:-Uzman Yardımcıları için KPSSP5 veya KPSSP54 puan
türünde en az 80 puan ile değerlendirmeye alınan KPSS sonuç belgesinin yabancı dil testi bölümündeki toplam soru sayısının en az yarısı kadar doğru cevap sayısına
sahip olmak şartı aranmıştır.
- Uzman Hukukçu Yardımcıları için KPSSP5 veya KPSSP103 puan türünde en az 80 puan ile
değerlendirmeye alınan KPSS sonuç belgesinin yabancı dil testi bölümündeki toplam soru sayısının en az yarısı
kadar doğru cevap sayısına sahip olmak şartı aranmıştır.
KURUL'UN ŞİRKETLERLE İLGİLİ KURUL'UN ŞİRKETLERLE İLGİLİ YETKİLERİYETKİLERİ
Yerli veya yabancı şirketlerin menkul kıymetleri Türkiye’de halka arz olunacaksa
Kurul kaydına alınması zorunludur.
Menkul kıymetin Kurul kaydına alınabilmesi için şirketlerin gerekli belgelerle Kurula
başvurmaları, yatırımcıyı bilgilendirmek için hazırlanan izahnamenin Kurulca onaylanması
gerekir.
KURUL'UN KAYDA ALMASI GEREKEN KURUL'UN KAYDA ALMASI GEREKEN İŞLEMLERİŞLEMLER
Hisse senetlerinin veya borçlanma araçlarının şirketler tarafından ihracı,
Halka arz, Varlığa dayalı menkul kıymet, oydan yoksun hisse
senedi ve hisse senedi ile değiştirilebilir tahvil ihracı, Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının, yatırım
ortaklıklarının ve yatırım fonlarının menkul kıymet ihraçlarıdır.
Ayrıca;• Pay sahiplerine çağrıda bulunulması veya vekaleten oy
hakkı toplanması, • Kayıtlı sermayeye geçiş ve tavan tespiti Kurul iznine
tabidir.
KURUL KAYDININ AMACIKURUL KAYDININ AMACI Kayda alma demek yatırımcının katılımcı olma veya
olmama yönümdeki kararı vermek için ihtiyacı olan temel unsurları izahnamenin taşıdığını ve doğru olarak sunduğunu gösterir.
Kayda alma ihraç edilen menkul kıymetin Kurulca teminat altında olduğunu veya ihracın kalitesini göstermez.
Kayda alma Kurul Başkanının veya vekilinin imzasını taşıyan bir belge ile olur.
KURUL KAYDININ AMACIKURUL KAYDININ AMACI
Kurul gerekli gördüğü hallerde izahnameye yatırımcılar için uyarılar koyar.
Bu uyarılar işlemin veya şirketin kalitesi ile ilgili olmayıp, sadece yatırımcıların belli konulara dikkatini çekmek ve yanlış bilgilendirilmesini önlemek amacıyladır.
KURUL KAYDINDAKİ KURUL KAYDINDAKİ ŞİRKET SAYISI 566
İMKB’DE İŞLEM GÖREN ŞİRKET SAYISI 344İMKB’DE İŞLEM GÖRMEYEN ŞİRKET SAYISI 222
İMKB’DEKİ ŞİRKETLERİN PİYASA DEĞERİ
472.533.- MİLYON TL307.551.- MİLYON $
İMKB’DE HİSSE SENEDİ YATIRIMCI SAYISI 1.043.135 KİŞİ
YATIRIM FONLARI YATIRIMCI SAYISI 3.248.601 KİŞİ
İZAHNAMEDE HANGİ BİLGİLER VERİLİRİZAHNAMEDE HANGİ BİLGİLER VERİLİR
Menkul kıymetlerin halka arzında yatırımcıya açıklanacak bilgiler izahnamede yer alır.
İzahnamede,• Şirket hakkında bilgiler,
• Finansal durumu belirten mali tablolar • Detay faaliyetler bilgileri
bulunur.
Yatırım fonları ve ortaklıkların dağıtacağı izahnamede portföyün kompozisyonu
yatırım kriterleri satış ve alım komisyonu bilgileri
yönetim ücretleri gibi bilgiler yer alır.
KURULUN İZİN VERECEĞİ SERMAYE KURULUN İZİN VERECEĞİ SERMAYE PİYASASI KURUMLARIPİYASASI KURUMLARI
Yatırım fonları Yatırım ortaklıkları Aracı kurumlar Bağımsız denetim kuruluşları Portföy yönetim şirketleri, yatırım danışmanlığı şirketleri
Gayrimenkul yatırım ortaklıkları Derecelendirme kuruluşları Genel finans ortaklıkları Risk sermayesi yatırım fonu ve ortaklıklarının
SERMAYE PİYASASI KURUMLARI 1104SERMAYE PİYASASI KURUMLARI 1104
Yatırım fonları (555), Aracı kurumlar (144), Emeklilik yatırım fonları (140)Bağımsız denetim kuruluşları(92), Gayrimenkul değerleme kuruluşları (82)Yatırım ortaklıkları (31)Portföy yönetim şirketleri, yatırım danışmanlığı
şirketleri (28), Gayrimenkul yatırım ortaklıkları (21), Derecelendirme kuruluşları (9), Girişim sermayesi yatırım ortaklıkları (2)
KURULUN GÖZETİMİKURULUN GÖZETİMİ Borsalardaki fiyat hareketliliği, Kamuya açıklanmamış bilgilerin kullanılarak yapıldığı işlemler (içerden öğrenenlerin ticareti),
Kanuna aykırı olarak zamanında yapılamayan kamu açıklamaları,
Hisse senetleri fiyatları üzerinde manipülasyon yapılması veya yanıltıcı veya yanlış bilgiler yayılması,
Kurul düzenlemelerine aykırı uygulamalara girişilmesi,
Sermaye piyasası kanunu ihlalleri: yetkisiz halka arzlar, yanlış bilanço açıklanması
KURUL YANILTICI YANLIŞ BİLGİ VARSAKURUL YANILTICI YANLIŞ BİLGİ VARSA
1. Şirketten düzenleme yayınlamasını ister.
2. Şirketin piyasaya verdiği bilgilerin tebliğlere
aykırı olduğunu bildirerek dava açar.
3. Özel durumlarda şirketin doğru bilgileri
yayınlamasına kadar borsada işlem görmesinin
durdurulmasını borsadan ister.
İdari veya cezai yaptırımlar uygular
KURUL TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME VE KURUL TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME VE DENETİMLERDEDENETİMLERDE
2010 YILINDA2010 YILINDA
Cumhuriyet Savcılıklarına yapılan suç
duyurusu 69 Adet
(2008-2010)
197 Adet
İçerden öğrenenler 1 Adet 4 Adet Manipülasyon 53 Adet 114 Adet
Diğer 15 Adet 79 Adet
KURULA KARŞI AÇILAN DAVALARKURULA KARŞI AÇILAN DAVALAR2010 YILINDA2010 YILINDA
Açılan dava 80 Adet
(2008-2010)
509 Adetİdari para cezası 6 Adet 37 Adet
İşlem yasağı 16 Adet 88 Adet
İmar bankası 3 Adet 141 Adet
Diğer 55 Adet 243 Adet
KURULUN DENETİMLERİKURULUN DENETİMLERİ
Kurul'un denetleme ve inceleme yapan uzmanları;
• İşlemlerin yapıldığı yerde inceleme yapma,
• İstedikleri bütün dokümanları kendilerine sunulması ve istenen dokümanlardan bir kopyasını alma,
• Bilgi verecek kişileri çağırarak görüşme yapma
yetkilerine sahiptir.
KURUL DENETİMLERİ SONUCUNDAKURUL DENETİMLERİ SONUCUNDA
Bir yaptırım koyabilir, Konuyu kapatabilir, Konuyu kanuni takibat
yapılmak üzere mahkemeye verebilir,
Uyarıda bulunabilir.
Verdiği izinleri kaldırabilir yani geri çeker,
Zararın tazminini isteyebilir,
Mahkemeden; varlıkların dondurulmasını isteyebilir,
Yapılan sermaye piyasası faaliyetini durdurabilir.
KURUL KAYDINA ALINAN MENKUL KIYMET İHRAÇLARI KURUL KAYDINA ALINAN MENKUL KIYMET İHRAÇLARI 42.9 MİLYAR TL (28,6 MİLYAR ABD$)42.9 MİLYAR TL (28,6 MİLYAR ABD$)
2010 YILINDA 79 ŞİRKETE AİT 2010 YILINDA 79 ŞİRKETE AİT PİYASA DEĞERİ 11,4 MİLYAR TL (7,6 MİLYAR ABD$) OLAN PİYASA DEĞERİ 11,4 MİLYAR TL (7,6 MİLYAR ABD$) OLAN
HİSSE SENEDİ HİSSE SENEDİ
MENKUL KIYMETLER YATIRIM FONU KATILIM BELGESİMENKUL KIYMETLER YATIRIM FONU KATILIM BELGESİ10,7 MİLYAR TL (7,1 MİLYAR ABD$)10,7 MİLYAR TL (7,1 MİLYAR ABD$)
EMEKLİLİK YATIRIM FONU PAYI EMEKLİLİK YATIRIM FONU PAYI 15,1 MİLYAR TL (10,1 MİLYAR ABD$)15,1 MİLYAR TL (10,1 MİLYAR ABD$)
BANKA BONOSU VE BANKA GARANTİLİ BONOBANKA BONOSU VE BANKA GARANTİLİ BONO2,3 MİLYAR TL (1,5 MİLYAR ABD$)2,3 MİLYAR TL (1,5 MİLYAR ABD$)
TAHVİL,FİNANSMAN BONOSU ,VARANT TAHVİL,FİNANSMAN BONOSU ,VARANT 3,3 MİLYAR TL (2,2 MİLYAR ABD$)3,3 MİLYAR TL (2,2 MİLYAR ABD$)
MENKUL KIYMET STOKLARIMENKUL KIYMET STOKLARI
2010 YILINDA2010 YILINDA
KAMU SEKTÖRÜ 352.841 MİLYON TLKAMU SEKTÖRÜ 352.841 MİLYON TL 235.171 MİLYON ABD$235.171 MİLYON ABD$
%80,3 - %32%80,3 - %32
ÖZEL SEKTÖR 86.634 MİLYON TLÖZEL SEKTÖR 86.634 MİLYON TL 57.742MİLYON ABD$57.742MİLYON ABD$
%19,7 - %7,8%19,7 - %7,8
KURULUN ULUSLARARASI İŞBİRLİKLERİKURULUN ULUSLARARASI İŞBİRLİKLERİ
Uluslararası Menkul Kıymetler Komisyonları Organizasyonu'na (IOSCO) üye bulunmaktadır.
Ayrıca İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı (OECD) ve Dünya Bankası (Worldbank), Dünya Ticaret Örgütü, IMF işbirliği faaliyetleri bulunmaktadır.
Bağımsız Denetim Düzenleyicileri Uluslararası Forumu (IFIAR) üyesidir.
28 ülke ile 1999 yılından bu yana İkili Mutabakat imzalanmıştır.
İslami Finansal Hizmetler Kurulu'na (IFSB) yardımcı üye olarak katılmıştır.
KURULUN ULUSLARARASI İŞBİRLİKLERİKURULUN ULUSLARARASI İŞBİRLİKLERİ
G20 çalışmalarına destek veren Finansal İstikrar Kurulu'nun (FSB) toplantılarına katılma hakkı elde etmiş, bu şekilde Türkiye’nin FSB toplantılarındaki koltuk sayısı birden ikiye çıkarılmıştır.
AB müzakere sürecinde temel olarak "Sermayenin Serbest Dolaşımı", "Şirketler Hukuku", "Mali Hizmetler" ve "Ekonomik ve Parasal Politika"
"Şirketler Hukuku" ve "Sermayenin Serbest Dolaşımı" fasıllarında AB ile müzakereler 2008 yılında açılmıştır.