T. C. T. C. SAĞLIK BAKANLIĞISAĞLIK BAKANLIĞIZonguldak Kamu Zonguldak Kamu Hastaneleri Genel Hastaneleri Genel
SekreterliğiSekreterliği
Alaplı Devlet HastanesiAlaplı Devlet Hastanesi
BİLİNÇLİ İLAÇ KULLANIMI
AMAÇ:İlaç, ilaçla tedavi ve doğru ilaç kullanımı konularında bilgi kazandırmak
Öğrenim Hedefleri: İlaçların kullanım amaçlarını sayabilme İlaçların kullanım yollarını sayabilme İlaçla tedavide dikkat edilecek kuralları sayabilme İlaçların saklanma kurallarını söyleyebilme
İlaç; hastalıkların tanısı, önlenmesi, azaltılması ve tedavisi amacıyla kullanılan kimyasal maddelerdir.
İlaçlar, 1.Bitki2.Hayvan3.Mineral4.Sentetikolarak üretilirler
İLAÇ:
İLAÇ TÜRLERİ:SIVIKATI
Flasterler, Şampuanlar İmplantlar,
Toz
Tablet
Draje
Kapsül
Pilül
Pastil
Supozituvar
Ovül
Ampul ve viyal ŞurupMagmaLavman TentürSüspansiyon LosyonSolüsyonlarİnhalasyon Preparatları Nazal PreparatlarOftalmik Preparatlar
FLASTERLER
SUPOZİTUVAR
OVÜL
İNHALASYON PREPARATLARI
İMPLANTLAR
İLAÇ TÜRLERİ
İLAÇLARIN UYGULANMA
YOLLARI
Ağız yoluyla (Oral) Uygulama
Enjeksiyonla Uygulama
Dilaltı (sublingual) Uygulama
Rektuma Uygulama
İnhalasyon Yoluyla Uygulama
Lokal Uygulama
İlaçların dertlerimize deva olabilmesi, her şeyden önce doğru kullanılmalarına bağlıdır. Bu sorumluluk hekim ve eczacıların yanı sıra, büyük oranda tüketicilere de düşmektedir.
Yanlış ilaç kullanımı, istenen sonuçların elde
edilmemesine, dahası bazı ciddi istenmeyen
sonuçların ortaya çıkmasına yol açabilir.
İlaçları alırken / kullanırken dikkat edilecek kurallar
Ağızdan alınan katı ilaçlar bir su bardağı dolusu
sıvı ile yutulmalıBütünlüğü bozulmadan alınmalı, kırılmamalı,
parçalanmamalı veya çiğnenmeme Sıvı şeklindeki ilaçlarda ilaç kutusundaki ölçek
kullanılmalı
AĞIZDAN İLAÇ KULLANIMI
AĞIZDAN İLAÇ KULLANIMI
Ambalajındaki veya prospektüsündeki hazırlama talimatı dikkatlice okunmalı
Sıvı veya yarı katı ilaçlar kullanılmadan önce, etken maddenin eşit miktarda dağılımı için mutlaka iyice çalkalanmalıdır.
Eller yıkanmalıdır. Hastanın başı arkaya ve yukarıya doğru
yöneltilerek uygulanmalıdır. Elmacık kemiğinin
hemen üstünden, gözün altındaki deri aşağı doğru
çekilmeli İlaç gözyaşı kanallarından uzağa (gözün dış
kenarına doğru), alt göz kapağı ile göz küresinin
arasına damlatılmalıdır.
GÖZ İLAÇLARININ KULLANIMI
Damlalar
İlaç damlatıldıktan sonra göz ovuşturulmamalı,
ancak birkaç kez kırpıştırılmalıdır.
! Damlalığın ucunu göze veya göz kapağına
dokundurmamalıdır.
! Süspansiyon şeklindeki göz damlaları önce iyice
çalkalanmalıdır.
GÖZ İLAÇLARININ KULLANIMI
Damlalar
Eller yıkanmalıdır.
Hastanın başı arkaya ve yukarıya doğru
yöneltilerek uygulanmalıdır.
Elmacık kemiğinin hemen üstünden, gözün
altındaki deri aşağı doğru çekilmeli
Merhemden ince bir tabaka alt göz kapağı ile göz
küresinin arası boyunca sürülmelidir. İlacın göze
dağılması için, hasta kısa bir süre gözlerini kapalı
tutmalıdır.
GÖZ İLAÇLARININ KULLANIMI
Merhemler
!Göze hafif bir şekilde uygulanacak masaj, merhemin dağılmasına yardımcı olacaktır. Kirlenmeden sakınmak için, merhem tüpünün ucunu göze dokundurmamalı ve kapağı hemen kapatılmalıdır.
GÖZ İLAÇLARININ KULLANIMI
Merhemler
Burun önceden temizlenir, Ayakta veya oturarak veya sırtüstü yatarak baş
arkaya doğru eğik pozisyonda tutulur. Her bir burun deliğine ilaç uygulandıktan sonra,
buruna dağılmasını sağlamak için baş arkaya doğru
eğik pozisyonda birkaç dakika tutulur.
BURUN İLAÇLARININ KULLANIMI
Sıvı İlaçlar
Burun solüsyonları kirlenmeye açıktır. İlaç kullanıldıktan sonra damlalığın veya sprey şeklindeki şişenin ucu sıcak su ile yıkanmalı ve temiz bir kağıtla kurulanmalıdır Ancak sprey şeklindeki şişenin ucu yıkanırken şişenin içine su kaçmamasına dikkat edilmelidir. Kullanımdan ve temizlik işleminden sonra ilaç şişesi kapatılmalıdır. Enfeksiyondan sakınmak için, ilaç birden fazla kişi tarafından kullanılmamalıdır.
BURUN İLAÇLARININ KULLANIMI
BURUN İLAÇLARININ KULLANIMI
Merhemler
Burun merhemleri kullanılırken, burun
temizliğinden sonra, parmakla küçük miktarda
merhem her iki burun deliğine yerleştirilir. Burun
gerisine doğru ilaç iyice çekilir. Kullanımdan sonra
tüpün ucu, temiz ve nemli bir kağıtla silinir ve kapağı
kapatılır.
Önce eller yıkanır. Kutudan çıkan iç ambalaj açılır Supozituvar su ile ıslatılır. Uzanır pozisyondaki hastanın rektumuna (makadına) yerleştirilir.
Supozituvar uygulanamayacak kadar yumuşak ise, 30 dakika kadar süreyle buzdolabında tutularak sertleşmesi sağlanmalıdır.
Uyguladıktan sonra eller tekrar yıkanmalıdır.
SUPOZİTUVAR (FİTİL) KULLANIMI
GEBELİK ve EMZİKLİLİK
DÖNEMİNİNDE İLAÇ KULLANIMI
Gebelik ve Emziklilik süresinde ilaç kullanılması-1
! Gebelik sırasında kullanılan ilaçların doğacak
bebeğe geçişi söz konusudur. Gebelik boyunca ve
emzirme döneminde ilaç kullanılması, hassas bir
dengenin korunarak devam ettirilmesini gerektirir.
! İlaçların hemen tamamı anne sütüne geçebileceği
için, emzirme döneminde ilaç kullanan annelerin
bebeklerinde bazı istenmeyen etkiler ortaya çıkabilir.
Gebelik ve Emziklilik süresinde ilaç kullanılması-1
! Eğer annenin ilaç kullanması gerekiyorsa,
ilacı, emzirmeden hemen önce ya da hemen
sonra alması en doğrusudur. Böylece ilacın
anne sütüyle bebeğe geçişi büyük ölçüde
engellenmiş olur.
Eğer gebe iseniz yada böyle bir ihtimal söz konusu ise:
Bir çok ilacın gebelikte kullanımının güvenli olup
olmadığı konusunda kesin kanıtların olmadığını,
Bazı ilaçların doğacak bebekte çeşitli üzücü sonuçlara
neden olabileceğini,
Gebeliğin özellikle ilk üç aylık döneminde hekim
önerisi dışında kesinlikle ilaç kullanılmaması
gerektiğini,
ASLA UNUTMAYINIZ.
Bebek ve Çocuklar;
Dikkat edilmesi gereken özel gruplarlardan oldukları için,hekim tarafından önerilen doz ve zaman aralığına önemle uyulmalıdır.
Yaşlılar;
Yaşlılıkla birlikte vücut sıvıları azalır, böbrek ve karaciğer fonksiyonları geriler. Bu nedenle yaşlılıkta doz ayarlamasına dikkatle uyulmalıdır.
• İlacın yanlış dozda (gereken dozun üstünde veya
altında) kullanılması,• İlacın yanlış biçimde kullanılması,• İlacın yanlış zamanda, yanlış sıklıkta, yanlış süreyle
kullanılması,• Yanlış ilaç kullanılması ya da ilacın yanlış amaçla
kullanılması,• Yaşa, cinsiyete, kalıtsal faktörlere, ırka, kiloya ilişkin
faktörler.
“İlaçların istenmeyen etkileri olabilir mi?”
Bebekler ve çocuklarda istenmeyen etkiler, genç ve yetişkinlere oranla daha yüksektir.
İstenmeyen etkileri şiddetlendirebileceği için, ilaç kullanırken kesinlikle alkol almayınız.
UNUTMAYALIM
İlaçları eczanelerden satın almalıyız.
Son kullanma tarihine bakmalıyız.
(!) İlaçları Satın Alırken Nelere Dikkat
Etmeliyiz?
İlaçlar asla nemli ortamlarda bulundurulmamalı
Isı ve şıktan korunmalı
Oda ısısı en fazla 25 derece olmalı
Ig, aşı, Ovül, spozituar, tetanoz vs serumları soğuk
zincire uyularak buzdolabında saklanmalı
İlaçları nerede ve nasıl saklamalıyız?
Üzerinde belirtilen saklama koşullarına
uyulmalıdır