LİTERATÜR
TARAMASI
Literatür taraması
Bir dalının çeşitli konularında yazılmış
eserlerin tümüne ulaşmak için mevcut bilgi
kaynaklarının gözden geçirilmesi ve ilgili
yayınlara ulaşmasıdır.
Seçtiğimiz konuya ilişkin öncelikli
çalışmaları inceleyerek araştırmalarının
önceden cevaplandırılıp
cevaplandırılmadığını bulabiliriz.
Araştırmada literatür taraması süreci kum
saati modeliyle açıklanabilir.
Ele alınan konu alt konularla ilgili
araştırma sonuçlarının belirlenerek
tanımlama başlar.
Problemin araştırılabilir olup olmadığına
karar verilir.
Sonuçların tartışılması için literatür
taraması tekrar genişletilir.
Neden yapılır?
Bu konuda kim ne zaman neyi araştırdı,
hangi bulgulara ulaştı, araştırılmayan
bulgular nelerdir?
Literatürdeki eksiklerin görülmesi
yapılacak olan çalışmaların önemini ispat
eder.
Nasıl yapılır?
Kısaca basamaklara ayırmak gerekirse:
Problemin tespiti
Veri toplama ve toplanan verilerin
öneminin tartışılması
Toplanan verinin problemle ilişkisinin
kurulması
Bilginin sınıflandırılması
Araştırma yapılırken izlenecek yol:
Araştırmanın amacının ve konusunun
saptanması
Ön kaynak taraması
Detaylı kaynak taraması
Kaynakların gözden geçirilmesi
Uygulama için araştırma planın yapılması,
uygulanması ve değerlendirilmesi
Araştırmanın raporlanması
Kaynak taraması:
Taramada yapacağımız kaynaklar
Kitaplar
Kütüphaneler
Tezler
Makaleler
Araştırma raporları
Konun uzmanlarına danışma vb.
Kaynak taraması
Kaynak taramasını “ön” ve “detaylı” olarak
inceleyebiliriz.Her iki kaynak taramasının
amaçları ve yöntemi birbirinden farklıdır.
Ön kaynak taraması: Ana amacı; detaylı
konu başlıklarının incelenmesi, yöntemi
de; ana konu başlığına göre yapılan
rastgele taramadır.
Detaylı kaynak taraması: Yapacağımız
araştırmayla ilgili tüm ana ve önemli
kaynaklarla araştırmamızı destekleyecek
yardımcı kaynaklara ulaşmaktır.
Literatür taramasında indeks, dizin ve elektronik veritabanlarında belirlediğimiz anahtar kelimelerle arama yaparak, birincil ve ikincil kaynaklara ulaşabiliriz.
Birincil kaynaklar: özgün kitapların veya makalelerin yayınlandığı dergiler bu kaynak türüne örnek olarak gösterilebilir.
İkincil kaynaklar: başka araştırmacıların araştırma sonuçlarını veren yayınlar buna örnek olarak verilebilir.Ansiklopediler, kitaplar ve derleme makalelerinde yazarlar, daha önce yapılmış olan araştırmaları özetler ve sonuçları hakkında bilgi verir.
Araştırma konusu hakkındaki bilgiye
merkezi Ankara’da olan ULAKBİM’in web
sitesini kullanarak makale arayabilir,
bunların özetlerine ve yayınladıkları
dergilere ulaşabiliriz.
Nasıl Başlamalıyız ?
Anahtar kelimeler kullanmalıyız
Yeni çalışmalardan başlayıp geriye doğru
gitmeliyiz
Özet kısmı varsa önce özet kısmını
okumalıyız
Hafızamıza güvenmek yerine notlar
tutmalıyız
Literatür taramasını internet kullanarak
yapmak daha hızlıdır internetten daha
fazla kaynağa ulaşırız. Google, google
akademik, ulakbim internet taramaları için
güzel örneklerdir.
İnternet bilgiye hız kazandırsa da; ilişkili
ilişkisiz birçok şeyi karşımıza çıkardığı için
zaman kaybetmemize neden olabilir.
Bunu önlemek için bazı stratejiler vardır
Birden fazla kelime yazılacaksa bu
kelimeler çift tırnak içinde yazılmalıdır. Bu
şekilde daha az ve en alakalı sonuçlara
ulaşılır
And ve or kelimerini kullanarak da
aramamızı istediğimiz ölçüde genişletip
daraltabiliriz.
Literatür Raporu
Araştırmalar özetlendikten sonra son
aşamada rapor yazılır, bu raporda problem
nedenini ve sonuçlarını belirtmeden önce
bu alandaki araştırmalarımızı ve temel
kavramları vermemiz gerekmektedir.
Bu araştırmaları referans olarak
gösterecegimiz için bazı özellikler
aramamız gerekmektedir
Problem açık ve anlaşılır mı ?
Daha etkili anlatılabilirmiydi ?
Hangi araştırmaları referans olarak
göstermiş ?
Yazar bütün görüşlere yer vermiş mi ?
Bu kitap veya araştırma sizin probleminizin
anlaşılması için uygun mu ?
Rapor kısmının bölümleri ;
GİRİŞ: Araştırma konusuyla ilgili genel
bilgiler sunulur
GELİŞME: Diğer araştırmacıların
probleme dair neler buldukları özetlenir
ÖZET: Bu araştırmada şu anda neler var
hangi eksiklikler giderilebilir
PROBLEM DURUMU: Problemin
temelleri, nedenleri, araştırma sonuçları ve
önemi
Alıntı Kuralları
Direk Alıntı : Bu tür alıntılar kaynak
eserden olduğu gibi alınır. Sayfa numarası
eser kökü ve yazar adının belirtilmesi
gerekmektedir. Alıntı tırnak içinde
olmalıdır.
Endirek Alıntı : bu alıntılar yazarın zikrettiği
fikir için yapılır. Yine de kaynak belirtilir
ama tırnak işareti gerektirmez.
Literatür Taramasını Yapmamak
veya Eksik Yapmak
Yıllar önce bulunmuş birşeyi yeniden
bulabiliriz
Zaten mevcut olan birşeyi geliştirip
yapmak yerine sıfırdan yapmaya çalışarak
zaman kaybederiz
Birşeyin ne kadar geliştiğini bilmeden o
şeyi geliştirmeye çalışabiliriz.
KAYNAKÇA www.eğitimsohbetleri.com
www.fmartuklu.com
Bilimsel Araştırma Yöntemleri (20. Baskı)
http://dergipark.ulakbim.gov.tr
Kütüphane
AYNUR YAVUK
YEŞİM KUDİN
DİLARA PEKER
SAİDE YİKİT
BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN
TEŞEKKÜRLER..