- 1. III Aldaezin hitzakIES ARRASATE BHI L.C.D. Ramon
Osinaga
2. Aldaezin hitzak...
- Aldaezin hitzak ezagutzen ditugu beste hizkuntzetan...
- ... hiru mota topa ditzakegu:
- a, ante, cabo, de, desde, ...sin, sobre, trs.
- in, from, at, on, under, betwin, next to, into...
- in, ad, adversus, contra, circum, pro, ab, ex...
3.
- 2. )JUNTAGAILUAK(nexoak):
- y, ni, porque, para, cuando, aunque, despus que
- et, neque, quod, ut, cum, quamquam, postquam...
- eta, ez eta, zeren eta, -tarako, -enean, nahiz eta...
4.
- Bien, mal, libremente, aqu, all...
- Ondo, txarto, libreki, hemen, han...
- Bene, male, libenter, hic, illic...
5.
6. ...eta Grekeran...
- Grakerak ere izan baditu deklinaezin hitzak edota aldaezin
hitzak:
7. Praepositiones Prepositions Preposiciones Preposizioak 8.
Preposizioak
- Latinak dituen bezala kasu ezberdinekin doaz:
9. PREPOSIZIOEN TAULA OROKORRA DATIBO GENITIBO AKUSATIBO -ren
aldean, -n -ren inguruan -ren nalboan -ren azpian ( sub ) -ko, -ren
aldeko -ri buruz ( de ) -ren aldekoa -ren azpian -ren aldera, tik
zehar -ren inguruan -runtz, -ren aurrean, kontra -ren azpian ( sub
) kasukin -ren inguruan -ren gainean, gertu, -n -ri buruz ( de )
-ren gainean, -n -rekiko -ra, -runtz, -ren aurka 3 -tik zehar -ren
aurka -rekin ( cum ) -ren gainean ( super ) -gaitk, beheruntz, -n,
arabera -ren ondoren ( post ) -ren gainean, beste aldean 2 kasukin
-n, -ren artean (in+abl) -ren ordez ( pro ) -tik, -tik urrun( a, ab
) -tik, -tik kanpo ( ex ) ante, por ( pro ) , Kasu 1kin Goruntz,
-tik,( per ) -ra, -runtz ( in +akus ) 10. AKUSATIBOAREKIN
11. GENITIBOAREKIN
12. DATIBOAREKIN
13.
14. AKUSATIBO eta GENITIBOAREKIN
AKUSATIBO 15. AKUSATIBO eta GENITIBOAREKIN
GENITIBO 16.
17. AKUSATIBO , GENITIBO eta DATIBOAREKIN
- nire arreb aren etxerajoan zaitez
- harresi aren azpiraheldu zen
AKUSATIBO 18. AKUSATIBO,GENITIBOeta DATIBOAREKIN
GENITIBO 19. AKUSATIBO, GENITIBO etaDATIBO AREKIN
- == , bakarrik olerkariekin
- bularr aren ingurukokoraza
- Ziro Babilonia ren gertuzegoen
- harresia ren azpianzegoen
DATIBO 20. Sasi-preposiozioak ( Preposiciones impropiamente
dichas )
- Egon badaude beste sasi preposizioak edota
gaztelerazimpropiamente dichas deiturikoak.
21.
- : artean : -tik haruntzago
- : -ren barruan : -ri esker
- : -tik kanpoan : -ren eran
22.
- ...ta hauek bakarrikDATIBOAREKIN .
- -rekin, -ren denbora berean
23. PREPOSIZIOAK ERAKETAN -estabaidatu -inguratu -igo -atrzeratu
-berbizi -arpegira begiratu -kontraesan -trukez eman -irten, joan
(partir) -zeharkatu -bereizi, banatu -bukatu -banatu (distribuir)
-sartu esan joan joan amore eman bizi begiratu esan eman joan joan
hartu hegin eman eraman, gidatu KONPOSATURIKO ADITZA ADITZ SINPLEA
PREP. 24. - -n bizi (habitar) -gainean ipini -ratu, -ra joan - -ren
aaurka joan - jetsi -injuriatu - errautstu-parte eman - pentsaera
aldatu -egole izan -itsaertsetik ibili - zeharkatu -inguratu -hobea
izan -min handia izan -aurretik korrika egin -aurreikusi -ren alde
borrokatu - nahiago izan bizi ipini joan joan (marchar) joan
ohiukatu erre eman pentsatu egon, izan nabigatu joan joan izan,
egon jasan korrika egin ikusi borrokatu hondratu KONPOSATURIKO
ADITZA ADITZ SINPLEA PREP. 25. -ra joan -erantsi -koordinatu
-gainean izan -beste aldera pasatu -ren alde borrokatu -azpidatzi
-izkutuan bidali -poliki-poliki bete jaon ipini ordenatu eduki,
izan joan borrokatu idatzi bidali bete KONPOSATURIKO ADITZA ADITZ
SINPLEA PREP. 26. Coniunctiones Juntagailuak Conjunctions
Conjunciones 27. Juntagailuak / Konjunzioak
- Argi dago esanahia: junta + gailuak , esaldi baten edota
kontestu baten dauden elementuak junta -tzeko erabiltzen diren
esaldi partea/hitza da.
- Perpaus -mailakoloturagauzatzeko funtzioa duengramatika
-elementua,mailaetaizaerabereko perpausak
elkartuzjuntaduragauzatzen duena.
28. Motak
- Juntagailuen artean bi mota topa ditzakegu:
- SUBORDINAZIOKOAK(Menpetasunekoak)
29. Koordinazioko juntagailuak
- Maila/nibel berean dauden elementuak lotzen direnakdira
etahorrela banatzen dira:
- Kopulatiboak: eta, y, and, et...
- Disiuntiboak: edo, o, or, aut...
- Adbertsatiboak: baina, pero, but, sed...
- Kautsalak:...eta, porque, because, nam...
- Kontsekutiboak edo segidazkoak:
30.
- ......ez bakarrik... baizik eta
- ... ...alde batetik... bestetik
- ez bakarrik... baizik eta
31.
32.
33.
34.
-
- horrela, hain zuzen ere...
35. Subordinazioko juntagailuak
- Nibel/maila ezberdinetan dauden esaldiak lotzen dituzte, hau
da,esaldi nagusiarekiko menpekotasuna adierazten dute . Banatzen
dira:
- Konpletiboak: que..., -la, that, ut,
- Xedexkoak-Finalak: para, -teko, fot, ut
- Kautsalak: porque, -lako, because, quod
- Galdezkoak: si?, -n ?, if ?, si...
- Baldintzazkoak: si, ba-, if, si...
36.
- Kontsesiboak: aunque, nahiz eta, although,
- Denborazkoak: cuando, -enean, when, cum
37.
38.
- , t(z)eko, para, for/to, ut...
39.
- -lako, porque, because, quod
- -lako, porque, because, quod
40.
- ... ...ba... ez ba.., si..o si,
- ... ba... ez ba.., si..o si,
- ... ...ba... ez ba.., si..o si,
41.
42.
43.
- , nahiz eta, aunque, although
- = nahiz eta, aunque, although
- , nahiz eta ez, aunque no
44.
- en guztietan, siempre que
- , -ren ostean, despus que
- ren unean, en el momento en que
45. Interjekzioak Interiectiones Interjecciones Interiections
46.
- Grekera klasikoak , idatzitakoak, interjekzio asko
ditu......
- o!, oi!, ene! (inbokazioa)
- , o!, oi!, ene! ai!, aiei! (mina, sorpresa)
- , o!, oi!, ene! ai!, aiei! (mina,sorpresa)
- , animo!, aupa!, hori duk/dun eta!(animo)
47. Adverbios Adberbioak Adverbs Adverbios 48. Adberbioak
- Ezagutzen ditugun adberbioak....
- Moduzkoak : libreki, libremente, freely, libenter...
- Tokizkoak ; hemen, aqu, here, hic...
- Denborazkoak : beti, siempre, allways, semper...
- Kantitatezkoak : nahiko, bastante, quite, satis...
- Baiezkoak : bai, si, yes, ita, sane...
- Ezezkoak : ez, no, not, non...
- Galdezkoak : acaso?, akaso?, perhaps, an?, num?
- Zalantzakoak : agian, quiza, maybe, forsitan...
49. Adberbioak grekeran
- Grekera adberbioen ikuspuntutik oso aberatsa da.
- Ezagutzen dituzun hizkuntzetan adjetiboetatik adberbioak
sortzen dira, Hizkuntza bakoitzak dauka bere sistema...
50. Adiektiboetatik sortutako adberbioak...
- fuerte > fuerte mente ( adj +MENTE )
- indatsu > indartsu ki ( adj +KI / TO )
- strong > strong ly ( adj+LY )
- fortis > fort iter ( adj +ITER )
51. ... eta hau grekeran...
- ...oso erreza da. Oraingoz jakin dabakigu GENITIBO PLURALEKO
BUKAERA
- - dela. - kentzen dugu eta
52.
ADIEKTIBOAGENITIBO PLURALAADBERBIOA 53. Adiektiboaren neutroa =
adberbio
- Adiektibo batzukAKUSATIBO NEUTRO SINGULARRA , latinak bezala (
BON UM , MAL UM ),adberbio tzat erabiltzen dute:
54. Adberbioen gonbaratzile eta superlatiboak
- Adiektiboarengonbaratzaile arenAKUSATIBO NEUTRO SINGULARRAda
adberbio gonbaratzailea.
- Adiektiboarensuperlatiboa ren
- da adberbioa superlatiboa.
55.
GONBARATZAILEA SUPERLATIBOA 56. Beste moduzko adberbioak
57. Tokizkoak
58. Denborazkoak
59. Kantitatezkoak
60. Baietz, ezetzkoak
- bai, jainko guztien izenean
61. Galdezkoak
- , akaso ? Ba? (= nonne igitur)
- ...... edo...? (= utum...an)
62. Zalantzazkoak
63. "No estn todos los que son, si son todos los que estn" "No
estn todos los que son, si son todos los que estn" Annimo 15.000
B.C.ONDO PASATU, OSORIK BUELTATU..... BESTE BAT ARTE.....
mailto:[email protected]