eee �
��������������
������
��� � ��� � � � � ��� ��������������
��� � ����� � ��� � � ��� � ����� �� ����� � � �
2
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
���������������������������
��������������������������������������
���������������� ��������������������������� !�"�#������ $��%��&�'���"����(��(�����&(��%���������(�����)����*���������+,���-����
&����������.����.����/!�-�01���� 9979-9447-6-5�������������������������233��2 ��4�/�5�%�!�������66777!�������!��
������������ � �������������
1
Formáli 8��'�����������������
���������������9�'���!� 2�36������!�!�!:����������������������������������;���������������������������������������
���������������������� ��������� ���� �
������������ � �������������
2
Efnisyfirlit
Inngangur ........................................................................................................................................ 3 Flokkun umhverfisþátta ................................................................................................................. 4 Viðmið umhverfisáhrifa................................................................................................................ 10 Einkenni og vægi umhverfisáhrifa.............................................................................................. 15 Viðauki – Dæmi um framsetningu í matsskýrslu ...................................................................... 20
������������ � �������������
3
Inngangur ���������������������%��5��������������������������������
��������������������
��������� ������������ ����������
�����!� �%���������������������5�����������5���������������������������������������������������/�5������������������/���������������!�@������
���%�����������������������������������!�������������������
��?��������������
����������������������������������������/���������������������� ��� ������ �����
������ ���� ������� ��� ������� ����� ��� ���� �!� ?����������
������������!�!���;���������������������������������'/���������������5�����<�%!�8������������������������������������������������������
������
��������������
����������5(����������������
�����������������������
����������!����������������������������� !!�"#�A��������������������������������������
����
�������5�/�����������������������������������������!�&,����������������/�����/�����������������5��
������������� ���� �� �����
�������� ������� ��� ������!� A�������� �� �� ���� %��������5'��������������������������!�!����������������'��%������������������������ ��5(�������!� ���� ����� ��� ���� �� ��;������ �� �����
�������� ������������'��/����/��������������%�#%���%�;�����������������5�������������������������������������������5�����������
������������;�����!�B��������������������������������� �� �
� %� ���� �� ��������� ������� ���� ��/��� ��� '���� ����� ���� ���� �������� �<
��������5��9�!�!� �
������������ � �������������
4
�
Flokkun umhverfisþátta !!&'!(�A��� ��� �� �����
�������� ���������� ������� ��� ������� �
� �� ��������� ��������
��������������������������������������!�=�����������������
��������������������������������
�������������������������������������������!�!���;���������������5��/������������������������'/���������������5���(�������<���������!���8� ������� �%���� �� ������ �� ��� ;������ �� ������� ��� ������������� ���
������
�������������������������������
������������������������������������������
������������ � �������������
5
+01�2� #���0�����3����������������%
�4�
�
�%���������5�?�������������������������������
����!�!��%����������
�������%��������������������
�����
2!� &�������������������(�������<F�9�������:�G��������5������
�!� �
������������ � �������������
6
Andrúmsloft og veðurfar Ítarflokkun Lýsing
Veðurfar • Gróðurhúsaáhrif Ósonlag • Þynning ósonlagsins
Hnattrænt
Loftgæði • Efnasamsetning (hlutfall mengunarefna)
Staðbundið Loftgæði • Efnasamsetning (hlutfall mengunarefna)
• Mistur • Svifryk • Rakastig
Vatn og sjór
Ítarflokkun Lýsing Vatnsgæði • Efnasamsetning (hlutfall
mengunarefna) • Hitastig • Grugg (svifaur/jökulaur)
Yfirborðsvatn
Vatnsflæði/vatnsbúskapur • Lega árfarvegar/stöðuvatns • Vatnsmagn • Árstíðarbundnar sveiflur • Straumur/rennsli • Vatnasvið
Vatnsgæði • Efnasamsetning (hlutfall mengunarefna)
• Hitastig
Grunnvatn
Vatnsflæði/vatnsbúskapur • Flæði grunnvatns • Magn grunnvatns • Grunnvatnshæð
Vatnsgæði • Efnasamsetning (hlutfall mengunarefna)
• Hitastig • Grugg (svifaur-fínefni)
Sjór/strandsvæði
Vatnsflæði/vatnsbúskapur • Sjávarstraumar • Sjávarhæð • Flóð/fjara
Land/sjávarbotn
Ítarflokkun Lýsing Jarðmyndanir Berg/set/sjávarbotn • Berggerð
• Setgerð/laus jarðlög • Strandlína
Jarðvegur • Jarðvegsrof • Efnasamsetning (hlutfall
mengunarefna) Yfirborðsvirkni • Goshverir
• Gufuútstreymi • Leirhverir • Volgrur • Laugar • Ölkeldur/ölkeldulaugar • Ummyndanir • Hverahrúður
Jarðhitasvæði
Jarðhitageymir • Þrýstingur • Vökvaforði • Varmaforði • Hitastigull
������������ � �������������
7
Vistkerfi Ítarflokkun Lýsing
Vistgerðir og/eða búsvæði • Tegundir vistgerða/búsvæða • Sjaldgæfar vistgerðir
Líf í vatni
Gróður og dýr • Tegundasamsetning • Válistategundir • Ábyrgðartegundir • Lykiltegundir • Friðlýstar tegundir
Vistgerðir og/eða búsvæði • Tegundir vistgerða/búsvæða • Sjaldgæfar vistgerðir
Líf í sjó
Gróður og dýr • Tegundasamsetning • Válistategundir • Ábyrgðartegundir • Lykiltegundir • Friðlýstar tegundir
Vistgerðir og/eða búsvæði • Tegundir vistgerða/búsvæða • Sjaldgæfar vistgerðir
Líf á landi
Gróður og dýr • Tegundasamsetning • Válistategundir • Ábyrgðartegundir • Lykiltegundir • Friðlýstar tegundir
Heilsa og öryggi
Ítarflokkun Lýsing Heilsufar íbúa • Mengun (s.s. hávaðmengun,
loftmengun, mengun vatns, o.s.frv.) • Sjúkdómar • Geislun
Heilsa
Óþægindi • Hávaði • Lykt • Ljós • Titringur • Ryk
Náttúruvá • Snjóflóð • Skriðuföll • Flóð í ám og vötnum • Jökulhlaup • Sjávarflóð • Eldgos • Jarðskjálftar • Veður/ofviðri
Öryggi
Samfélagsöryggi • Glæpir • Umferðaröryggi • Slysahætta
������������ � �������������
8
Hagrænir og félagslegir þættir Ítarflokkun Lýsing
Staðbundið • Fjöldi starfa • Tegund/samsetning starfa • Atvinnuleysi/langtímaatvinnuleysi • Atvinnuþátttaka • Fjöldi og stærð fyrirtækja • Nýsköpun (business start-ups) • Skatttekjur
Efnahagur og atvinnulíf
Þjóðhagsleg3 • Þjóðarframleiðsla • Verðbólga • Atvinnuleysi • Gjaldeyristekjur
Íbúafjöldi • Íbúafjöldi, þróun hans og framreikningar
• Fólksflutningar (aðfluttir, brottfluttir, aldur, kyn)
• Dreifing búsetu eftir svæðum
Íbúaþróun
íbúasamsetning • Samsetning íbúa (aldur, kyn, uppruni)
• Fjölskyldugerðir og heimilisstærðir • Menntunarstig • Minnihlutahópar
Verslun og þjónusta • Framboð, eftirspurn og aðgengi að verslun og þjónustu
Samfélagsþjónusta • Framboð, eftirspurn og aðgengi að samfélagsþjónustu (s.s. skólar, leikskólar, heilsugæsla og þjónusta fyrir aldraða)
Útivist og tómstundir • Framboð, eftirspurn og aðgengi að svæðum fyrir tómstundir og útivist (s.s. leiksvæði, íþróttasvæði og útivistarsvæði)
Félagslegt umhverfi
Samgöngur • Umferð • Ferðatími (s.s. til vinnu, í verslun og
þjónustu, skóla, næsta þéttbýli) • Nálægð við flugvelli • Almenningssamgöngur • Vegakerfi • Göngu-, hjóla- og reiðleiðir
Íbúðarhúsnæði • Gerð, stærð og aldur húsnæðis (einbýli, fjölbýli)
• Eignarhald (s.s. leiguhúsnæði, félagsíbúðir, eignaríbúðir)
• Framboð og eftirspurn eftir íbúðarhúsnæði
• Nýting (t.d. fjöldi tómra íbúða) • Nýbyggingar
Atvinnuhúsnæði • Gerð, stærð og aldur húsnæðis • Eignarhald (leiguhúsnæði) • Framboð og eftirspurn eftir
atvinnuhúsnæði • Nýting (t.d. m² ekki í notkun) • Nýbyggingar
Önnur efnislegt verðmæti • Samgöngumannvirki • Veitur, s.s. vatnsveita, fráveita,
rafveita, hitaveita, fjarskipti • Önnur mannvirki, s.s.
íþróttamannvirki
Byggð og efnisleg verðmæti
Byggðamynstur • Þéttleiki og fyrirkomulag byggðar, yfirbragð o.s.frv.
3 Flokkurinn þjóhagsleg áhrif á ekki við í mati á umhverfisáhrifum framkvæmda.
������������ � �������������
9
Náttúru- og menningarminjar Ítarflokkun Lýsing
Friðlýstar fornleifar • Skráðar friðlýstar fornleifar Aðrar fornleifar • Minjar 100 ára eða eldri,
s.s.byggðaleifar, haugar, greftrunarstaðir o.s.frv. (9. gr. þjóðminjalaga)
Friðuð hús • Hús reist fyrir 1850 • Kirkjur reistar fyrir 1918
Hverfisvernd • Menningarminjar sem njóta hverfisverndar
Menningarminjar
Önnur menningarverðmæti • Aðrar minjar eða byggingar sem eru taldar verðmætar vegna sögulegs eða menningarlegs gildis
• Svæði á heimsminjaskrá Friðlýst svæði • Þjóðgarðar
• Friðlönd • Fólkvangar • Náttúruvætti • Verndað með sérlögum • Búsvæðavernd
Svæði á Náttúruverndaráætlun Sérstök vernd skv. 37. gr. laga um náttúruvernd
• Eldvörp, gervigígar og eldhraun • Stöðuvötn og tjarnir � 1000 m² • Mýrar og flóar � 3 ha • Fossar, hverir og aðrar heitar
uppsprettur, svo og hrúður og hrúðurbreiður � 100 m²
• Sjávarfitjar og leirur Hverfisvernd • Náttúruminjar sem njóta
hverfisverndar Önnur svæði á Náttúruminjaskrá
Náttúruminjar
Aðrar náttúruminjar • Fágætar/sérstakar jarðmyndanir á landsvísu eða heimsvísu
• Aðrar náttúruminjar sem eru taldar verðmætar
• Svæði á heimsminjaskrá Landslag
Ítarflokkun Lýsing Náttúrulegt landslag • Víðerni
• Ósnortið/náttúrulegt yfirbragð • Fjölbreytileiki landslags • Andstæður í landslagi • Sérstaða/fágæti
Menningarlandslag • Saga/sögulegt gildi
������������ � �������������
10
�
Viðmið umhverfisáhrifa !!&'!(�?������������������������������������������!�!���������������������������������
��������9�!�!���;�����:���
�������5�/�������������������������!�*����'������%����������!!�/�����5���������������������������
��������������������%��!�!��'��������������������5(�������������
������������ � �������������
11
#���������
��� 24��1���������� �4��1����������
A���
�J������
&�������
��������
'1�6�����������������
���������� ��������A��������B���������A�������6�����;�����A��������*�������A�������6�����;�����A��������
��
����78��
�5(6����������A�������6�����;�����
)��/����� 0��6���6�5�������)������� �
B�����������
"�197������
�
)����������)������/���A����������6����;�������%�%������*(�������<��A����������6����;�������%�%��5(�*(�������<��A����������6����;������
��������
�%��������*(�������<��&������%�;�&�����J���������1���;����
,��������3�0����
K/������,���'/��������������G���������������%�?5(�������I�8�;5'����8�;�(���%�;����������A����������5(�������,����5(�����������������(��������
C,�������������
��
���'����8�;��;������@�������;������K���������������������
,���%�������:����������%
���
0/�����������������������
0/����/�����C���
������������ � �������������
12
�
DÆMI:
Land/sjávarbotn Jarðmyndanir
"3������
6�����1��4�;;92
������������ � �������������
13
Heilsa og öryggi Heilsa Heilsufar íbúa �,.�'? �
(��������������������4�� 7�����1���78���� =� 1AC'F� �0����8��������
&��
����� ��������
!G�������� � �
8�;��;������ H�� I�� H��
Q������>�����5;������ H�� H � H��
��65�
&������������������� I�� �� I��
8�;��;������ �9I :� 3 � L�6 �#������������5�
Q������>�����5;������ �9I :� 3�� L��
�������������%��,���
������������ � �������������
14
• �%�������R ���S�����9@:������������/������������������������(����������������������%�����������2!���!�4�����!�ILR6���H!�
• C�����������������������5������/���������������������������������������5(����������������������%����������������������
(!�9�!�N��!�NHH62NNN�T� !��!�IRL6���H:�
• 0���������/��5�%�;��;��%����������������%������������������������������������/�����������������/����/������'�!�9�!�N��!�NHH62NNN�T� !��!�IRL6���H:�
������������ � �������������
15
�
Einkenni og vægi umhverfisáhrifa $ !*$!! �.,( �'�8��'�����!�2�36������!�!�!��������������
����������������������%���<������������ �����
�������� ������ �������� ������ (������ ����'���� ��� ������ ���� ������� �������
��!��8����������!�22�H6��� ��������������
�������������������������
������
������������
����������0�������(����������5��������������������������������%���������������������(����������������������'��������!�8�����������G�(�������������!� R 6HHL� ��� NL622� ��� ��� �� �����
�������� ������� ��� ��������� �����
������
�������%�������(��������������������'�����������%���������������%�������������%���������5����������������!��8� ���������� G�(������������ �!� ���26I�� ��� �����
����� ������ ��� ��������������
������ ������� %� (������ ���'������ �������� �����%��� ����� ��� ����%�������������%���������5����������������!��?��������������
������������ � �������������
16
A���������9�!����S�����S�:��0���������������������/�������������������������������������������
�������!��U�������������
������������ � �������������
17
��������������9�!������������S�:��$����������������������������������������������;�����������������
����������!�!����������������������������;���������������������/���(�!��
U�������������
������������ � �������������
18
#����������������������9�!�������S����������
�S��:��A������(����������
��������� ������� ��5'��� �� �����
���� ���� ����� �� ����� �� /��/��5� ��� ���� ;� �����(������������!���?����������������������������������������������,������������
��!!�����
� ���� �������� ������ 9������ (������ 5������� ��������� ������� ���'������ ��������%�����������������(����:���������������
��������9���������������������
������������'/���:!�)�����
���������������������%��������������5��%����,�������������������������������������������������������������(�������������,���'�����!�� ��K& �.,( �'�A��������������������������������������
�����
������������,������/��������������������9�!�!��������5��������������5�������(����������������������������������������:����������������
��������9�!�!�����������5'���������
������������'/���:����������%��������������������������%������������!�A�����������������������������������������5������(���/����������������������<��������%�������'������5(�������'�������
���������� ��� ��5(���������!� @������� ��� ���5� �� ����� ���� �� ���� ������ ������������ �%���� ��� �%������� �����
������� ���5� �,�� �%��� �� ������ ��� ����� ��� �,��(�����������������������������������/�������������>�������������!�@������������������ ���� ����5� �
� ��� �� %� ������������������ �������� ������'������ ��������������������������
������!�)������
�����
��������������������/����<�����%��'���I��,������������������%�������%�����������(����������������������������������'�����%��%�����;��!��@����������������
�����%�������������������������������������������
���������������������������������������������5���������������������
������!�1�������������������(��������������������������������/��5������������������������������������������������������������������������������%����������������5�����������!���8��'���I����'�����������������'���������;�������������������/�5������������������������
�������� ������!� ?���� �� ���� %� ��%� ��/��� �� ������ �� ��������� %������������� ���� ������� �� �� ������'��� ��� ����� ���� �� ������� �����
�������!� 8��'������������������������'����������������<�����!�?����������������������������� ���� ���� 5���� ������ ���� �� ���� '���� ���������'�� ���� �����/���� '����������!���<����� ���� ���������'���� %� �'������ ��� �!!� ������ ������� ;� H!� ������ ���� �'�� �!�2�36����� �!�!�!� ���� �'����� ���������5(�� ��������� ��%������ �������������������������������
�����!�G������������������������%��'�������������%�������������������������������������������
����,���������������������������������5'������5(�����������������������������������!���?�������������������������
�����/��
������������ � �������������
19
/�����;� /������� ��� ���3���� ��� �%��� ������� ��� 0�7�� ��� ���� ���� ��� �� ������������������������%�1��������%����4�
�%���������9��%������
�
��G����
A������5������ $���������� �����������������
������6>��������������������5'���(������6�����5����������������������������!��;���/������������������ ������������>���6���������%�������������������������������!� $�������������������������� ��������� ������� ������'���� ��5(����� �����5(��������������8�������������!��
"������5������ $���������������������������
������6>������������������������������� �������� ��� ������� ���� �� ��� ��������� /����/���������!!����������;�����������5!� $��������������5������/�����������6������������5������/��5'���(���!�$�����������������������%��������������������!�$���������������>�����������������6����������%��!�$����������������������� ��� ��������� ������� ������'���� ��5(����� �����5(��������������8�������������!�
J��������� $��� ������� ��� ������� �� �����
������6>������ �������������� �����������������������������������������������/����/������������5'���(�������������/�������!�$��������%��'��������������%�����������������������!�$����������������>� ��� ������������!� $����� ������� �������� ��� ���
��������� ������� ������'���� ��5(����� �����5(��������������8�������������!�
"��������������� $���������������������������
������6>������������������������������ �������� ��� ������� ���� �� ��� ��������� /����/��������!!����������;�����������5!� $���������������������� /�� � ������� ��6��� ���� ������ 5'��� (���� (����� ���(��������!� $����� ���� ����� ������ ��� %� ������ ���������(����!�$���������������>�����������������6����������%��!�$���������������5����/��������%�(�����������������������
���������������������'������5(����������5(������������8�������������!�
A�������������� $��� ������� ��� ������� �� �����
������6>������ ������������������������6������������������������/����/���������!!� ���������;�����������5����6��� <�����������5'���
(���!� �;� ��/����� ��� �5(�� ���� ��������>���6��� ������%��� ��� ���� ������� ����� ���������!� $����� ��� %�(������ ���� ������� ��� ��� ��������� ������ ������'������5(����������5(������������8�������������!�
J����� G���� �� ����� ��� ����� ��� ����� �����
������ �� �������������
��������� �!!� ����� ������ �� ����
������������ � �������������
20
Viðauki – Dæmi um framsetningu í matsskýrslu �K+ �'�����$&"'&! !&����($ �AL" ��U����������������������������������%������<���������5'������������������������������������������������������
����������5��/����!��8�������������������������������5�����������(��������� ����������!�)�������
������������ � �������������
21
��8������������������������������������'������������������������������������������ �����
������!� ?��� ����� �� ��%� %� �����<���� �� 5��� ��� ���������
�����������
��������������%���������������
����������������%������������� �,�� ���������� �� ������ �������� ���� ������������� /�� ��� �����
�������!� "!�!� ������������������ /�� �����
���������� ���'���� ��� ����'/���� %� /
������ ����� ������������5���������������������
�����������������������������;�������������,���������������������������������������������
�������!���,���1��������������%�1���
���������������8��'���@��������%������������������%������<������������/���������������!�!� ����������� �� ������� �����
�������� �� ������ �������� ���� ������� ��� �������� ���!� 8��'���������������������������������������������������5��/��������������������� ���� �� ������� ��� �(��� ��� ������� 5������ ���� �� ���'���� �� �������� �������'/������������������������������;������������!� $�������������������������5������5(����������(������!�1������������������������%�������;�����������������������������������������%���������������������������
�������!��/������'� .�����������%�1��������������������%
�4�
� J�����01����
"�1���� +�
�������7���
,�78���� &�8���� ����3���� #��������3�0����
���������7���%�������� � � � � � #� �/�������7���%�������� � � � � � � #�I�������������� � � #� #� � � �/�������
����%��������
� #��
� � #� � �
���������
����%��������
#� � � � � � �
I����C���������G����F�
� � � � � � �
����&����%����������@�������0������������,����������������������5�������������
���� ;���<���!� � @�� �������
� �
� �� ����5� '����������� ������� ��������������� �������������������'��!��"'��������������������������������'����������������������������'��������������/�
��������������������������������5���������'����������������
�������!��
������������ � �������������
22
�K+ �A5��$&"'&! !&���-N//AL" �U����������������������������������%������<���������5'�����������������������������������������������%��,���
������������ � �������������
23
8������0�����������������������������'�������������������������������������
������!�?������������%�%������<������5����������������������������������������������������
����������������%��������������,���������������������������������������������/����������
�������!���,���1��������������%�1���
���������������8��'���0��������%������������������%������<������������/���������������������������
�������������������������������������������������!�8��'���������������
����������������������5���������������'���������������������'/������������������������������;������������!�C���������������(���������������5(��������� �5(���� ���� ��5(���� ���� (������!� G������ ���� ������ (������� �� �(��� ������!� C��������� ���� �� ������� �������� ���� �� 5��/����!� 1�������
�����������������%�������;���������������������������5�����!��/�����A� � .�����������%�1��������������������%
�4�
� ,�78���� ����3���� �78�%�������#��������3�0����
&�8���� ��
����� J�����01����
���������7���%��������
� #� � � � � �
/�������7���%�������� � � � #� � � �I�������������� #� � #� � #� #� �/�������
����%��������
� � � � � � #�
���������
����%��������
� � � � � � �
I����C���������G����F�
� � � � � � �
��
�
� �