Burza elektryczna - aktualne zasady postępowania
Część 1 – definicja, występowanie, przyczyny, rozpoznanie
Maciej Kempa, Szymon Budrejko
Klinika Kardiologii i Elektroterapii Serca,
Gdański Uniwersytet Medyczny
1
Plan prezentacji:
1. Definicja
2. Występowanie
3. Przyczyny
4. Czynniki ryzyka
5. Przykładowe zapisy z pamięci ICD
6. Rodzaj arytmii
2
1. Definicja
Burza elektryczna (ang.electrical storm, ES):
– stan niestabilności elektrycznej
– wystąpienie co najmniej 3 epizodów VT/VF w ciągu 24
godzin
– dotyczy głównie pacjentów z ICD, ale również tych bez
implantowanego ICD
Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82.
3
1. Definicja cd.
Wystąpienie ≥3 VT/VF w ciągu 24 godzin
– Niezależnie od rodzaju terapii (ATP/shock)
– Terapie adekwatne (nie SVT, nie problemy techniczne)
– Odrębne epizody (= skuteczność terapii)
– Sumaryczna ilość wyładowań nie ma znaczenia
– Również nawracające sVT monitorowane (bez terapii)
– Również ustawiczny VT (nawracający po co najmniej 1 pobudzeniu SR i w ciągu 5 minut)
– Nie w ciągu pierwszego tygodnia po implantacji
Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82.
4
1. Definicja cd.
• Podana definicja jest stosowana w wytycznych EHRA
dotyczących postępowania u pacjentów z arytmiami
komorowymi.
• W starszych publikacjach można spotkać inne definicje burzy
elektrycznej (np. ≥2 VT/24h; ≥20 VT/24h lub ≥4 VT/h; ≥2 VT
wymagających wyładowania/24h; ≥3 VT/2 tygodnie, itp.,
jednak dominuje próg ≥3 VT/24h stosowany obecnie).
Aliot E i wsp. Europace 2009: 11, 771–817.
Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82. 5
2. Występowanie
– 10-25% pacjentów z ICD w okresie 12-36 miesięcy
obserwacji
– prewencja pierwotna: ok. 5% pacjentów; prewencja
wtórna: ok. 28% pacjentów
– typowo 2-3 lata po implantacji ICD
– od 3 do kilkuset epizodów arytmii
Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82.
6
3. Przyczyny
Często nie można ustalić jednoznacznej przyczyny burzy
elektrycznej.
– Credner i wsp.: ustalono przyczynę 26% epizodów ES
• hipokaliemia, AMI, zaostrzenie CHF
– Bansch i wsp.: ustalono przyczynę 65% epizodów ES
• 31% CHF,
• 20% hipokaliemia lub biegunka,
• 4% gorączka lub stres
7Credner SC i wsp. J Am Coll Cardiol 1998;32:1909–15.
Bansch D i wsp. J Am Coll Cardiol 2000;36:566–73.
3. Przyczyny cd.
– Greene i wsp.: ustalono przyczynę 71% epizodów ES
• 20% leki antyarytmiczne,
• 15% CHF,
• 8% alkohol,
• 5% inne choroby,
• 10% stres
8
Greene M i wsp. Europace. 2000;2:263–269.
3. Przyczyny cd.Inne możliwe przyczyny burzy elektrycznej raportowane
w literaturze (niektóre incydentalne):
– Upgrade do CRT-D
– Zagięcie graftu po CABG
– Fibrosarcoma - przerzut do serca
– Sok grejpfrutowy + amiodaron
– Gorączka spowodowana infekcją wirusem grypy
– Preparat Gingko biloba
– Implantacja stymulatora nerwu błędnego
– Amyloidoza
– Nadczynność tarczycy
Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82.
9
4. Czynniki ryzyka wystąpienia burzy elektrycznej:
– Streitner i wsp. Europace. 2011;13(5):668-74.
• LVEF ≤30%
• Wiek >65 lat
• Niestosowanie ACE-I
– Song i wsp. Yonsei Med J. 2011;52(1):26-32.
• DCM (kardiomiopatia nie-niedokrwienna)
– Emkanjoo i wsp. Tex Heart Ins J. 2009;36(6):563-7
• Niska LVEF
• stosowanie leków antyarytmicznych klasy IA
10
4. Czynniki ryzyka wystąpienia burzy elektrycznej:
– Takigawa i wsp. Circ J. 2010;74(9):1822-9
• parametry SA-ECG: LAS40, RMS40
• AF przed implantacją ICD
– Takigawa et al. Europace. 2009;11(11):1476-82
• eGFR<60mL/min/1,73m2
Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82.
11
4. Czynniki ryzyka wystąpienia burzy elektrycznej:
– Nordbeck et al. Int J Cardiol. 2010;143(3):330-6.
• ES u pacjentów z CRT-D rzadziej niż u pacjentów z ICD (0,6% vs 7%)
• Czynniki ryzyka ES:
– Prewencja wtórna
– Przebyty MI
– LVEF <30%
– Gasparini et al. Am Heart J. 2008;156(5):847-54.
• ES u 7% pacjentów z CRT-D
• Częściej w DCM nie-niedokrwiennej i w prewencji wtórnej
Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82.
12
5. Burza elektryczna – przykładowe zapisy z pamięci ICD
13
Burza elektryczna – lista epizodów arytmii
14
15
Burza elektryczna – przykładowy epizod z listy pokazanej na poprzednich
slajdach – VT przerwany pierwszą sekwencją ATP
16
Burza elektryczna – przykładowy epizod z listy pokazanej na poprzednich
slajdach – VT przerwany drugą sekwencją ATP
17
6. Burza elektryczna: rodzaj arytmii
– Monomorficzny VT = 86-97%; (choroby, w których
występuje substrat = blizna, mechanizm makro-re-entry)
– Polimorficzny VT / VF - 1-7%; (np. niedokrwienie)
– Rozróżnienie monomorficznego VT, polimorficznego VT
oraz VF na podstawie IEGM nie zawsze jest możliwe
Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82.
18
19