BİREYSEL EMEKLİLİKTE OTOMATİK KATILIMİşyeri Bazlı Bireysel Emeklilik Planlarında Yeni Dönem
2
3
1
DEĞİŞİYOR
Yaşlanan nüfus devletler ve kişiler için riskler taşıyor
Sosyal güvenlik sistemleri sürdürülebilir değil
Birinci basamak yanında diğer iki basamakönem kazanıyor: Otomatik BES gereklilik
Riskler ve sistem hakkında farkındalığıartırmak için iletişim ve kamuoyunu doğruve detaylı bilgilendirmek kritik
Kaynak: EUROSTAT
85+
80-84
75-79
70-74
65-69
60-64
55-59
50-54
45-49
40-44
35-39
30-34
25-29
20-24
15-19
10-14
5-9
0-4
02810 46 0 2 8 104 6
YAŞ GRUPLARI
PİRAMİT TERSE DÖNÜYOR
Eurostat verilerine göre, dünya hızla yaşlanıyor.
2000’li yıllarda genç nüfustan yaşlı nüfusa doğru azalan bir formu olan nüfus
dağılımı, 2050 yılına kadar hızla değişecek. 34 yıl sonra en kalabalık nüfus 45-60 yaş
arasına çıkacak.
ERKEK (2000) KADIN (2000)
ERKEK (2050) KADIN (2050)
ERKEK KADIN
EMEKLİLİK
1 EMEKLİ
1980
2017
2020
ÇALIŞANÇALIŞANÇALIŞAN
Gelirlerinin Yetersizliği
Emeklilik Gelirinin Yetersizliği
u Türkiye, “Emeklilik Gelirinin Yeterliliği”
Açısından 50 Ülke Arasında 42. Sırada…
u Emeklilik aylığı bağlama oranı, 2008
yılı sonrasında %50’ye geriledi
u Geçim sıkıntısı ve emeklilik dönemi en
büyük kaygılardan
Emeklilikte çalışmaya devam
u Gelirinin yetersizliğinden dolayı
emeklilerin büyük bir kısmı çalışmaya
devam ediyor.
u Emekli olmasına rağmen çalışmaya
devam eden kişilerin oranı, yüzde 30’un
üzerinde
Genç İşsizliğin Azaltılması
u Emeklilikte yaşam standartlarını
koruyarak emekli çalışan ve genç işsiz
sayısını azaltarak istihdama olumlu katkı
sağlamak
Tasarruf Eksikliği / Atalet
u Mevcut çalışanların büyük bir kısmı, gelir yetersizliğinden dolayı tasarruf etmiyor
3
1
2
2003 2013
BES hayata geçirildi
%25 devlet katkısı geldi
Otomatik BES başladı
2017
6.6
6.0
5.1
4.2
3.12012
2013
2014
2015
2016
KATILIMCI SAYISI (MİLYON KİŞİ)
2.62011
2.32010 *15 Eylül 2017 itibarıyla
Eylül 2017 6.8
53.4
42.6
4.8
34.8
3.0
25.11.2
7.4
2012 2013 2014 2015 2016
Katılımcıların toplam fon tutarı
Toplam devlet katkısı fon tutarı
FON TUTARI (MİLYAR TL)
12.4
2011
9.5
2010
26.3
37.8
47.4
60.8
16.2
63.4
9.4
72.8
Eylül 2017
Bireysel emeklilik sisteminin kapsayıcılığını
genişletir
Çalışanlar, bireysel emeklilik sistemi ile yeterince
tanışamadı
Sisteme nasıl girileceğini bilmeyen ya da bilgisi olduğu
halde, isteyip de sisteme girmeyen kişilere sisteme dahil
olma imkanı sunar
Akit kolaylığı yoluyla çalışanların sisteme kolay ve hızlı bir şekilde
girmesini sağlarken kişilerin tasarrufta bulunma konusundaki
ataletini dizginler
EMEKLİLİK KAPSAMI GENİŞLER
ÇALIŞANLAR SİSTEMİ TANIR
TASARRUF ATALETİNİ DİZGİNLER
BİLGİLENDİRME SAYESİNDE SİSTEME GİRİŞ ARTAR
OTOMATİK KATILIM NEDİR?
SİSTEMDEN ÇIKIŞ OLANAĞI
Çalışanların özel emeklilik planlarına otomatik katılımı sağlanırken sistemden
çıkış seçeneği tanınır
GÖNÜLLÜLÜK ESASI
Gönüllülük esasını gözeterek, tasarruf etme konusunda sorumluluğu çalışanlara bırakır
EK TASARRUF İMKANI
Çalışanların emekliliğe yönelik ek tasarruf yapmasını amaçlar
KATILIMCI
KATKI PAYI
KATILIMCININ TERCİH ETTİĞİ
PLAN/FON DAĞILIMI
KATILIMCI TERCİH
YAPMAZSA STANDART FON
Katılımcının bir yılda;6 defa fon dağılımıdeğişikliği hakkı var.
kullanmamaktadır.
Borsa para piyasası
Kamu borçlanma araçları
Yabancı menkul kıymet
%42
%11Özel sektör bonoları
%11
Ters repo%4
Hisse senetleri%12
Mevduat ve diğer%18
%2
57.943 MİLYON TL
BES’TE BİRİKENPARANIN DAĞILIMI
6
İngiltere Yeni Zelanda İtalya
Otomatik katılım öncesi
Otomatik katılım sonrası
Kaynak: OECD PensionOutlook, 2014
FONLARIN GSYİH’YE ORANI (%)
OTOMATİK KATILIM
KATKI YAPIYORPOZİTİF
HALKINTASARRUF EĞİLİMİNE
97
1
2
3
Otomatik katılımı takiben 2 ay içerisinde cayma hakkı tanınıyor, sistemden çıkış hakkı ise istenen anda kullanılabiliyor
17
Çalışanların otomatik olarak bireysel emeklilik sistemine dahil edilmesi için Kanun değişikliği yapıldı
Uygulama 01.01.2017’de yürürlüğe girdi
Kanun 45 yaş altındaki tüm çalışanlar ve çalışmaya yeni başlayacakları kapsıyor
İşveren katkısız sistemde, çalışanların prime esas kazancının en az %3’üne denk bir katkı payı ödemesi gerekiyor
Mevcut sistemde olduğu gibi otomatik katılımda da katkı payı üzerinden ayrıca %25 devlet katkısı sağlanıyor
Cayma süresi dolduğunda sistemde kalan katılımcılara bir defaya mahsus 1000 TL devlet katkısı veriliyor
Devlet katkısı hak edişleri BES ile aynı şartlara bağlı olarak sunuluyor
Emeklilikte yıllık gelir sigortası alınması halinde birikimin %5’i ek devlet katkısı ödeniyor
19
KADEMELİ GEÇİŞ
Tarih Özel Sektör Kamu Çalışan Sayısı Oranı (%)
Ocak 2017 1.000+ 2.190.527 15
Nisan 2017 250-999 5018 Sayılı Kanun* 4.006.323 28
Temmuz 2017 100-249 1.514.052 11
Ocak 2018 50-99 Mahalli İdare + KİT 1.285.494 9
Temmuz 2018 10-49 2.701.698 19
Ocak 2019 5-9 2.470.123 17
TOPLAM ÇALIŞAN SAYISI 14.168.218 100
*İlgili Kanunun I, II, III ve IV sayılı cetvellerini ifade etmektedir.
ÇALIŞAN: 45 YAŞ ALTI 4a / 4c ve sandık iştirakçileri
İŞVEREN VE EMEKLİLİK ŞİRKETİ
20
45 yaş altındaki çalışanlar plana dahil edilir.
Faizli /Faizsiz
Yatırımtercihiniz
2 ay sonunda 1.000TL Katkı payı üzerinden %25;emeklilikte yıllık gelir sigortası alınması halinde birikimin %5’i kadar ek devlet katkısı
Çalışanlar faizli ya da faizsiz bir planı tercih eder.
DEVLET KATKISI
DİĞER EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI
21
u Faizli u Faizsiz
Risk iştahına göre otomatik BES için diğer emeklilik yatırım fonları
BAŞLANGIÇ FONUu Faizli u Faizsiz
GİRİŞ
STANDART FONLAR
KATILIMCININ TERCİHİNEBAĞLI OLARAK
Hem bireysel hem de makro düzeyde tasarrufların
arttırılmasına katkı sağlayacaktır
22
Otomatik katılım, sistemin bilinirliğinin arttırılmasında
önemli bir araçtır
Çalışanların ve kamuoyunun bilgilendirilmesi, önemli fayda
sağlayacaktır
Çalışanlar ve işverenlerin hak ve yükümlülükleri, sistemin avantajları hakkında bilgi alınabilecek kaynaklar:
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
www.hazine.gov.tr www.tsb.org.tr
TEŞEKKÜR EDERİZ