AÇIK ERİŞİM VE KÜTÜPHANECİLERİN DEĞİŞEN ROLLERİ
Dr. Burcu BULUT
Bilkent’te Kütüphanecilik Seminerleri Açık Erişim: Farklı Bakış Açıları 17 Aralık 2013
Kapsam
Biz Kütüphaneciler Ne Yapmadık Ki Bu Açık Erişim İçin ?
Yapacak Ne Kaldı Ki ?
Bilimsel Çalışmalar Ne Diyor ?
Uzmanlık Mı Dediniz?
Şimdi Neredeyiz?
Diyorlar ki…
“… Açık erişim dönemi, fırsatlarla dolu yeni ortamlar yaratmakta ve ancak kütüphanecilerin sahip oldukları
uzmanlıkla açık erişimin geliştirilebileceği görülmektedir…” Gordon, 2011, 167. s.
Ama Nasıl ?
Birlikte Karar Verelim !
Bilimsel Araştırmalar Ne Diyor?
Kütüphanecilerin açık erişim konusundaki farkındalıkları üst seviyede.Kütüphaneciler;
İş yaşamlarında açık erişime yönelik faaliyetlere yer veriyor
Açık erişim prensiplerini destekliyor
Açık erişim kaynakları literatüre entegre ediyor
Sahip oldukları uzmanlıkla açık erişimi geliştiriyor
Yeni hizmet alanları kütüphanecilerin yeni rollerini belirliyor
Hood, 2007; Palmer, Dill and Christie, 2009; Greyson, Vézina, Morrison, Taylor and Black, 2009; Mullen, 2010; Greyson and others, 2009
Roller Gerçekten Değişiyor Mu?
Araştırmacı topluluğu ile entegre olmak Katma değer yaratan keşif ve dağıtım araçları geliştirmek
Kurum içindeki işbirliğini daha etkili hale getirmek ve geliştirmek
Güvenilir bilgi ortamları yaratmak
Araştırma ve keşif becerilerini geliştirmek
Roller Gerçekten Değişiyor Mu? Akademisyenlere, yayıncılık seçenekleri ve anlaşmaları kapsamında sahip oldukları haklar konusunda destek vermek Üstveri yaratmak ve yönetmek Koleksiyon içeriğinin oluşturulmasında ve dağıtılmasında daha aktif rol almak Kuruma ait bilimsel çıktıların dünya çapında tanıtımına odaklanmak
Özet: İşbirliği ve İletişim Liderlik İşbirliği ve İletişim Sürekli Gelişim İşbirliği ve İletişim
Peki Kimler Bizden İşbirliği ve İletişim Bekliyor ?
Köprü: «Herhangi bir
engelle ayrılmış iki
yakayı birbirine
bağlayan ……ahşap,
kagir, beton veya
demir yapı» TDK Güncel Türkçe Sözlük
Bilgi İşlemciler Akademisyenler Yöneticiler Yayıncılar
Entelektüel mirasın korunması
Açık erişim, telif hakları, fon sağlayıcılar, vb. konusunda eğitim ve danışmanlık
Açık erişim çalışmalarına destek
Yeni iş modelleri geliştirme
Kurumsal dijital arşiv kurulumu ve yönetimi
Kişisel arşivleme konusunda teşvik
Bilimsel iletişim politikalarının oluşturulmasına destek
Ortak standartlar belirleme
Metadata ve açık erişim standartları geliştirme İstatistiki bilgi paylaşımı Eğitim ve danışmanlık
Arşivleme, dijital hak yönetimi
Açık ders malzemesi geliştirme ve kullandırma
Ders içeriğini destekleyici açık erişim kaynak sağlama
Ulusal ve uluslar arası çalışmaların takibi ve paylaşımı
Açık erişim yayıncılık Enformasyon okuryazarlığı eğitimi
Uzmanlık Mı Dediniz?
Bilimsel iletişim süreç yönetimi
Telif hakları ve lisanslama konularında yetkinlik
Gelişmiş iletişim becerileri
Veri yönetimi
Proje yönetimi
Sistem kurulumu ve işletimi
Koleksiyon geliştirme
Yaşamboyu öğrenme
Uzmanlık Alanlarına Eklemek İstedikleriniz?
Sunucu: İnovasyon yapma: İnovasyon şampiyonluğu!
Sunucu: Değişimi yönetme
Sunucu: İnsanları ikna etme
Sunucu: Stratejik düşünme
Katılımcılar:
Katılımcı 1:
Katılımcı 2:
Katılımcı 3:
Katılımcı ….
SEÇİLMİŞ KAYNAKÇA
• Assessing the Role of Librarians in an Open Access World, prepared by TBI Communications on behalf of InTech. Retrieved September 10, 2012 from http://www.intechopen.com/js/ckeditor/ kcfinder/upload/files/Role%20of%20the%20Librarian_Survey_Findings_Jun12.pdf.
• Björk, B.-C., Welling, P., Laakso, M., Majlender, P., Hedlund, T., & Gudnason, G. (2010). Open access to the scientific journal literature: situation 2009 (E. Scalas, Ed.). PloS One, 5(6), e11273. Retrieved december 01, 2012 from http://dx.plos.org/10.1371/journal.pone.0011273.
• Cassella, M. (2012). Fostering new roles for librarians: Skills set for repository managers-results of a survey in Italy. Liber Quarterly: The Journal of the Association of European Research Libraries, 21(3/4). Retrieved December 01, 2012 from http://liber.library.uu.nl/index.php/ lq/article/view/8033/8396.
• Gordon, S. (2011). Why librarians aren’t dead: open access and the evolving liaison role. Journal of the Canadian Health Libraries Association. 32, 165-167.
• Gürdal, G. (2012). 3. Kuşak Üniversiteler, Kütüphaneleri ve Kütüphanecileri. Retrieved December 01, 2012 from http://eresearch.ozyegin.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/10679/169/3. %20%20kusak%20universite%20kutuphane%20ve%20kutuphanecileri.pdf?sequence=1.
SEÇİLMİŞ KAYNAKÇA
• Gargouri, Y., Hajjem, C., Larivière, V., Gingras, Y., Carr, L., Brody, T., & Harnad, S. (2010). Self-selected or mandated, open access increases citation impact for higher quality research. (R. P. Futrelle, Ed.) PloS One, 5(10), e13636. doi:10.1371/journal.pone.0013636.
• Harris, S. (2012). Moving Towards an Open Access Future: The Role of Academic Libraries. Retrieved September 15, 2012 from URN:NBN:NL:UI:10-1-113637.
• Keten, B., Gultekin, G., & Holt, İ. (2013). University Librarianship in the Open Access World and the Changing Roles, BOBCATSSS.
• Mercer, H. (2011). Almost halfway there: An analysis of the open access behaviors of academic librarians. College & Research Libraries, 72(5), 443-453.
• Mullen, L. B. (2010). Open Access and its Practical Impact on the Work of Academic Librarians. Oxford: Chandos Publishing.
• Richard,J., Koufogiannakis, D., & Ryan,P. (2009). Librarians and libraries supporting open access. Canadian Journal of Higher Education, 39(3), 33-48.
• Roemer, R. C., & Borchardt, R. (2012). From bibliometrics to altmetrics: A changing scholarly landscape. College & Research Libraries News, 73(10), 596-600.
• Woodward, H. (2012). Enhancing collaboration between publishers and librarians. PLS Annual Conference. Retrieved December 01, 2012 from http://www.pls.org.uk/news/Pages/Hazel%20 Woodward%20presentation%20for%20PLS%20Open%20Meeting.pdf.