Wyniki ewaluacji poddziałania 1.2.1 i 1.2.2 SPO WKP

2008

Wyniki ewaluacji poddziałania 1.2.1 i 1.2.2 SPO WKP

Karolina ZielińskaSekcja Ewaluacji, Zespół Koordynacji Wdrażania Programów

Warszawa, 17.12.2008 r.

Plan prezentacji

1. o badaniu

2. przebieg badania

3. omówienie wyników ewaluacji

Fundusze Pożyczkowe

Fundusze Poręczeniowe

4. perspektywa na przyszłość

O badaniu

I etap ewaluacji działania 1.2 Poprawa dostępności do zewnętrznego finansowania inwestycji przedsiębiorstw

Badanie obejmowało dwa poddziałania:

1.2.1 Dokapitalizowanie funduszy mikropożyczkowych

1.2.2 Dokapitalizowanie funduszy poręczeń kredytowych

Beneficjenci poddziałań: regionalne i lokalne fundusze mikro-pożyczkowe regionalne i lokalne fundusze poręczeń kredytowych

Ostateczni odbiorcy wsparcia: podmioty korzystające z usług funduszy: mikro-, małe przedsiębiorstwa

(w przypadku funduszy poręczeniowych również średnie)

Cel badania

Celem badania było uzyskanie wiedzy na temat wpływu dokapitalizowania z działania 1.2 SPO WKP na działalność funduszy pożyczkowych

i poręczeniowych.

Badaniem objęto dwie grupy funduszy: 1) Beneficjentów poddziałania 1.2.1 i 1.2.2 SPO WKP

2) Pozostałe fundusze – fundusze, które nie skorzystały z dotacji SPOWKP

Celem było poznanie opinii podmiotów niezaangażowanych, postronnych oraz możliwość odniesienia wyników beneficjentów

do grupy porównawczej.

Ocena efektów poddziałania 1.2.1 i 1.2.2 SPOWKP

Badanie zostało zrealizowane za pomocą techniki CAWI (ang. Computer-Assisted Web Interviewing)

Przebieg badania

Badanie objęło całą populacje funduszy pożyczkowych i

poręczeniowych

– odpowiednio 70 oraz 53 podmioty.

W badaniu wzięło udział:

59 funduszy pożyczkowych

39 beneficjentów (100%)

20 innych funduszy (54%)

50 funduszy poręczeniowych

29 beneficjentów (100%)

21 innych funduszy (87%)

Ocena efektów poddziałania 1.2.1 SPO WKP

FUNDUSZE POŻYCZKOWE

DZIAŁALNOŚĆ FUNDUSZY POŻYCZKOWYCH

Struktura źródeł finansowania pożyczek ze względu na zakres terytorialny programu

0 1000000 2000000 3000000 4000000 5000000 6000000 7000000 8000000

ogólnopolskie

pozostałe

środki w łasne kredyty/pożyczki środki otrzymane w ramach SPO WKP

dotacje ze środków samorządow ych środki uzyskane w ramach TOR 10 inne

(średnie wartości programów w zł)

Łączny kapitał funduszy pożyczkowych w podziale na źródła finansowania (beneficjenci)

183 mln zł

324,5 mln zł

20,3 mln zł6,7 mln zł 5,8 mln zł

98,9 mln zł

0

50 000 000

100 000 000

150 000 000

200 000 000

250 000 000

300 000 000

350 000 000

środki w łasne środki otrzymane wramach SPO WKP

dotacje ze środkówsamorządow ych

środki uzyskane wramach TOR 10

kredyty/pożyczki inne

Parametry programów pożyczkowych

Fundusze dokapitalizowane w ramach 1.2.1 SPO WKP realizowały

w sumie 81 programów (73,6%).

Beneficjenci poddziałania 1.2.1 realizowali prawie 3 razy więcej

programów niż fundusze, które nie skorzystały ze wsparcia SPO WKP.

Biorąc pod uwagę wszystkie źródła finansowania, wartość przeciętnego

programu realizowanego przez beneficjentów wynosiła ok. 6,15 mln

zł, podczas gdy pozostałe fundusze wydawały średnio na program 2,7

mln zł – czyli prawie trzykrotnie mniej od funduszy, które skorzystały

z pomocy SPO WKP.

Parametry programów pożyczkowych cd.

Średnioroczna liczba wniosków, o przyznanie pożyczek w okresie 2004-2007 wahała się między 39 w roku 2005 – a 71 w roku 2007

Średnia liczba udzielanych finalnie pożyczek wynosiła - w tych samych

latach - 35 do 64 pożyczek

37,846

73,2 74,281,2

25,3

52,2

64,7

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

2004 2005 2006 2007

Beneficjenci Pozostałe fundusze

Wartość udzielonych pożyczek

Łączna wartość udzielonych finalnie pożyczek wśród beneficjentów zawierała się w przedziale od 1,6 mln zł do 3,4 mln zł.

Pozostałe fundusze udzieliły zdecydowanie mniej pożyczek, które opiewały na mniejsze wartości (od 560 tys. zł do 1,4 mln zł).

Pozostałe fundusze

Dodatkowe usługi

Dodatkowe usługi

w podziale na beneficjentów i pozostałe fundusze

2428

107

13

16 7 5

0

6

005

1015202530

Beneficjenci

Pozostałe fundusze

Fundusze pożyczkowe a banki

Wśród głównych atutów funduszy pożyczkowych respondenci wskazywali:

indywidualne podejście do klienta

przyjmowanie pożyczkobiorców, którzy rozpoczęli działalność

gospodarczą i nie posiadają historii kredytowej (start up)

elastyczne formy zabezpieczenia pożyczki

prostsze i szybsze procedury

łatwiejszy przekaz dla klienta.

FUNDUSZE POŻYCZKOWEOpinie i oceny

przedstawicieli funduszy pożyczkowych

3,97

3,84

3,66

3,33

3,15

0 1 2 3 4 5

Dostęp do informacji

Spraw ność i szybkość procedury ocenyw niosku o dokapitalizow anie funduszu

Kryteria kw alif ikow alności

Prostota i klarow ność dokumentacji

Spraw ność i szybkość procedurrozpatryw ania w niosków o płatność

Skala od 1 do 5

Poddziałanie 1.2.1 SPO WKP

w ocenie beneficjentów

Średnia 3,59

Oceny poddziałania 1.2.1 SPO WKPwg przynależności do KSU

3,72 3,783,57

3,11 3,01

4,123,88

3,723,52

3,24

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

4,5

Dostęp doinformacji

Sprawność iszybkość

procedury ocenywniosku o

dokapitalizowaniefunduszu

Kryteriakwalifikowalności

Prostota iklarowność

dokumentacji

Sprawność iszybkość procedur

rozpatrywaniawniosków o

płatność

Fundusze nienależące do KSU Fundusze należące do KSU

2,57

2,57

3

2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 2,9 3 3,1


Kryteriakw alif ikow alności

Prostota i klarow nośćdokumentacji

Poddziałanie 1.2.1 SPO WKP

w ocenie pozostałych funduszy

Skala od 1 do 5

Średnia 2,7

Opinie i oceny beneficjentów

92,30%

84,60%

97,40%

97,40%Czy efekty udziału funduszu w SPO WKPw arte były poniesionych nakładów ? (TAK)

Czy zasady udzielania w sparcia byłydostosow ane do potrzeb i charakterudziałalności Państw a instytucji? (TAK)

Czy zasady udzielania w sparcia 1.2.1 SPOWKP były dostosow ane do potrzeb polskiego

sektora MSP? (TAK)

Czy zakres podmiotow y w sparcia ze środków1.2.1 SPO WKP odpow iada społeczno-

ekonomicznym potrzebom regionu? (TAK)


Co należałoby zmienić, aby zasady lepiej pasowały do potrzeb sektora MSP?

Dopuszczenie wyższych kwot jednej pożyczki dla przedsiębiorstw

Przedłużenie możliwego okresu spłaty pożyczki

W przypadku pożyczek skierowanych do start-up uwzględnienie większego ryzyka

funduszy

Efekty niespodziewane podczas realizacji projektu

Konieczność utrzymania płynności akcji pożyczkowej ze środków własnych z

powodu opóźnień w wypłatach transz dotacji

Zawieszenie przyjmowania wniosków o pożyczki w oczekiwaniu na dotacje

Trudności w zabezpieczeniu pożyczek

Trudności w dotarciu do odbiorców pożyczek

15,4%

12,8%


Czynniki mogące mieć negatywny wpływ na efekty końcowe projektu

Zmieniające się akty prawne dotyczące programu SPO WKP

Długie okresy oczekiwania na płatność

Długo trwająca weryfikacja dokumentacji załączonej do

wniosku o płatność

Powody nieskorzystania z dotacji SPO WKP

Przyczyny finansowe – brak środków na wymagany wkład własny (30% kosztów kwalifikowanych projektu)

Niespełnienie wymogów formalnych

Opinie pozostałych funduszy

15,4%

Plany na przyszłość w zakresie rozwoju działalności funduszy

92,9% funduszy pożyczkowych planuje podnieść wartość kapitału funduszu;

66,1% poszerzyć krąg odbiorców;

51,8% zatrudnić nowych pracowników;

50% poszerzyć zakres swojej działalności;

35,7% rozszerzyć terytorialny obszar działalności;

8,9% zmienić siedzibę funduszu;

3,6% zmniejszyć zatrudnienie;

1,8% zmniejszyć wartości kapitału funduszu;

1,8% zawęzić zakres świadczonych usług.

Prawie połowa funduszy planuje zatem dodatkowo poszerzyć zakres działalności i zakres

terytorialny oraz zatrudnić nowych pracowników. Tylko jeden fundusz zamierza zawęzić

zakres świadczonych usług oraz zmniejszyć wartość kapitału.

Plany na przyszłość beneficjentów i pozostałych funduszy (%)

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Zatrudnienie now ych pracow ników

Poszerzenie zakresu działalności

Poszerzenie zakresu terytorialnego

Zmniejszenie w artości kapitału

Poszerzenie kręgu odbiorców

Zmniejszenie zatrudnienia

Zaw ężenie zakresu św iadczonych usług

Podniesienie w artości kapitału

Zmiana siedziby


FUNDUSZE PORĘCZENIOWE

Ocena efektów poddziałania 1.2.2 SPO WKP

DZIAŁALNOŚĆ FUNUDSZY PORĘCZENIOWYCH

Struktura finansowania beneficjentów poddziałania 1.2.2 SPO WKP i pozostałych funduszy

Pozostałe fundusze

Średnie wartości kapitału poręczycielskiego w danym roku wśród beneficjentów poddziałania 1.2.2 SPO WKP i innych funduszy (w zł)

Kapitał poręczycielski

5139033,9

7665497,4

13199331,1

17352135,7

1300422,2 1678261,2 1885833,5 2028797,1

02000000400000060000008000000

100000001200000014000000160000001800000020000000

2004 2005 2006 2007


Parametry udzielanych poręczeń

Wzrost średniej wartości udzielanych poręczeń –

w 2004 r. 12 mln zł , 2007 r. 55 mln zł

Wzrost średniej liczby przedsiębiorstw, które uzyskiwały poręczenia

w danym roku w ramach jednego funduszu

w 2004 r. 33 firmy, 2007 r. 94 firmy

Wzrost średniej łącznej wartości poręczonych kredytów –

w 2004 r. 6 mln, w 2007 r. 23 mln zł


Średnia liczba udzielonych w danym roku poręczeń

64,2

92,3

138,2

161,8

14,5 17,3 20,3 21,7

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

2004 2005 2006 2007



Średnia wartość udzielonych w danym roku poręczeń

4231839,9

6430384,8

12647045,7

19017738,5

568268,6 782412,2 979436,6 1142353,5

02000000400000060000008000000

100000001200000014000000160000001800000020000000

2004 2005 2006 2007



Średnia liczba przedsiębiorstw, które uzyskały poręczenie w danym roku

47,1

117125,2

144,6

12,9 16,2 18,5 18,5

0

20

40

60

80

100

120

140

160

2004 2005 2006 2007


Dodatkowe usługi

Dodatkowe usługi

8

7

1

6

6

1

9

9

1

2

8

5

0 2 4 6 8 10

Doradztwo

Szkolenia

Venture Capital

Inkubator

Pożyczki

Kontakty gospodarcze

Pozostałe fundusze Beneficjenci

FUNDUSZE PORĘCZENIOWE

Opinie i oceny przedstawicieli funduszy poręczeń kredytowych

Poddziałanie 1.2.2 w ocenach beneficjentów

3,92

4,03

3,82

3,25

3,64

0 1 2 3 4 5


Sprawność i szybkość procedury ocenywniosku o dekapitalizowanie funduszu

Kryteria kwalifikowalności

Prostota i klarowność dokumentacji

Sprawność i szybkość procedurrozpatrywania wniosków o płatność

(na skali od 1 do 5)

Średnia 3,73

Opinie i oceny beneficjentów i innych funduszy

Średnia dla pozostałych funduszy 2,73

3,92 3,82

3,25

2,14

3,212,86

00,5

11,5

22,5

33,5

44,5

Dostęp do informacji Kryteriakwalifikowalności

Prostota i klarownośćdokumentacji


Czynniki, które mogły mieć negatywny wpływ na efekty końcowe projektów(wystąpiły w przypadku 25% funduszy)

nieprecyzyjne zapisy dokumentacji projektowej, dotyczące zwłaszcza zasad rozliczania dotacji

niejasne i zmienne zasady absorbcji i rozliczania środków

niestabilne otoczenie legislacyjne, tj. zmieniające się akty prawne dotyczące programu SPO WKP


niski poziom aktywności banków współpracujących z funduszem w zakresie dystrybucji poręczeń kredytowych

pozyskanie niedostatecznej liczby banków, które mogły i chciały współpracować z funduszami poręczeniowymi

centralizacja: podejmowanie decyzji na szczeblu regionalnym, centralnym

Efekty niespodziewane podczas realizacji projektu

„na etapie przygotowania wniosku zbyt ostrożnie ocenił

zapotrzebowanie na te środki. Efekt, to realizacja programu na

poziomie 254%”

„wystąpienie wewnętrznej konkurencji pomiędzy funduszami

poręczeniowymi, które w celu wykonania umowy z PARP

zdecydowanie obniżyły pobierane prowizje za poręczenia.”


7,1%

Opinie i oceny pozostałych funduszy

Ponad połowa funduszy, które nie skorzystały z dotacji rozważała

udział w programie

Najczęstsze powody nieskorzystania:

Nie spełnianie wymogów formalnych

Brak środków na wymagany wkład własny (20% kosztów

kwalifikowanych projektu)

Specyfika regionalna, zbyt duża konkurencja na rynku

funduszy poręczeniowych

Ponad połowa funduszy poręczeniowych (58%)

współpracuje z funduszami pożyczkowymi

W większości przypadków jest to współpraca z jednym funduszem

lub dwoma (64%)

Ocena współpracy z funduszami pożyczkowymi

celująca3%

bardzo dobra45%dobra

38%

dostatecznie7%

mierna7%

Aby współpraca się polepszyła fundusze poręczeniowe wskazywały

potrzebę wprowadzenia kilku zmian, m.in:

dostosowanie metodologii oceny wniosków przez fundusze

pożyczkowe do minimalnych wymagań funduszy poręczeniowych w

tym zakresie,

usprawnienie przepływu informacji pomiędzy funduszami

pożyczkowymi i poręczeniowymi.

Ocena współpracy z funduszami pożyczkowymi

7%

PODSUMOWANIE

Ocena efektów poddziałania 1.2.1 i 1.2.2 SPO WKP

Opinie funduszy pożyczkowych i poręczeniowych

100%

100%

96,40%

100%

92,30%

84,60%

97,40%

97,40%Czy efekty udziału funduszu w SPO WKP w artebyły poniesionych nakładów ? (TAK)

Czy zasady udzielania w sparcia byłydostosow ane do potrzeb i charakterudziałalności Państw a instytucji? (TAK)

Czy zasady udzielania w sparcia 1.2.1/1.2.2 SPO WKP były dostosow ane do potrzeb

polskiego sektora MSP? (TAK)

Czy zakres podmiotow y w sparcia ze środków1.2.1/1.2.2 SPO WKP odpow iada społeczno-

ekonomicznym potrzebom regionu? (TAK)

Fundusze pożyczkowe Fundusze poręczeniowe

Oceny funduszy pożyczkowych i poręczeniowych

3,97

3,84

3,66

3,33

3,15

3,92

4,03

3,82

3,25

3,64


Spraw ność i szybkość procedury ocenyw niosku o dokapitalizow anie funduszu

Kryteria kw alif ikow alności

Prostota i klarow ność dokumentacji

Spraw ność i szybkość procedurrozpatryw ania w niosków o płatność

Fundusze pożyczkow e Fundusze poręczeniow e

Ocena w skali od 1 do 5

1

0

1

3

12

19

10

15 2

4

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Funduszeporęczeniowe

Funduszepożyczkowe

mierna dostateczna dobra bardzo dobra celująca

Ocena współpracy z PARP

Ocena w skali od 1 do 6

Dziękujemy za uwagę!

PEŁNE WYNIKI EWALUACJI NA STRONIE PARP:http://www.parp.gov.pl/index/index/110

Wyniki ewaluacji poddziałania 1.2.1 i 1.2.2 SPO WKP

Documents