World Bank Documentdocuments.worldbank.org/curated/en/...กรอบความร่วมมือการพัฒนาประเทศส าหรับประเทศไทย

กรอบความรวมมอการพฒนาประเทศ ส�าหรบประเทศไทยปงบประมาณ พ.ศ. 2562-2565

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

ธนาคารโลก – ส�านกงานประจ�าประเทศไทยชน 30 อาคารสยามเทาเวอร 989 ถนนพระราม 1 ปทมวน กรงเทพฯ 10330 (662) 686-8300www.worldbank.org

กลมธนาคารโลก

รายงาน เลขท 125234-TH

ธนาคารระหวางประเทศเพอการฟนฟบรณะและพฒนาสมาพนธการพฒนาระหวางประเทศบรรษทการเงนระหวางประเทศหนวยงานประกนการลงทนพหภาค

กรอบความรวมมอการพฒนาประเทศส�าหรบประเทศไทยปงบประมาณ พ.ศ. 2562-2565

สวนบรหารจดการกลมประเทศบรไน มาเลเซย ฟลปปนส และประเทศไทยภมภาคเอเชยตะวนออกและแปซฟก

บรรษทการเงนระหวางประเทศภมภาคเอเชยตะวนออกและแปซฟก

หนวยงานประกนการลงทนพหภาค

iกรอบความรวมมอการพฒนาประเทศส�าหรบประเทศไทย ปงบประมาณ พ.ศ. 2562-2565

กรอบความรวมมอการพฒนาประเทศ ส�าหรบประเทศไทยปงบประมาณ พ.ศ. 2562-2565

กลยทธความชวยเหลอในการพฒนาลาสดตามทน�าเสนอคณะกรรมการบรหารธนาคารโลกเมอวนท 10 ธนวาคม พ.ศ. 2545

ปงบประมาณ1 มกราคม – 31 ธนวาคม

สกลเงนเทยบเทาหนวยเงนตรา = บาท 32.4 บาท = 1 เหรยญสหรฐอตราแลกเปลยนมผลตงแตวนท 25 กนยายน พ.ศ. 2561 ในระบบ SAP ธนาคารโลก

ปงบประมาณของประเทศไทยตลาคม ถง กนยายน

ธนาคารโลก บรรษทการเงนระหวางประเทศ

หนวยงานประกนการลงทนพหภาค

รองประธาน วคตอเรย กวาวา สนซานา สโตวลโควค เคโกะ ฮอนดา

ผอ�านวยการ มารา เค. วารวค วเวก ปาทก เมอรล บารด

ผจดการอาวโส วกราม กมาร

หวหนาคณะท�างานชาบห อาล โมฮบ รคารโอ ฮาบาเลยน

เดเนยล สตรท เฮเลน ฮาน

แซนโดร ดเอซ-อมโก เจอโร เวอรอเยน

ค�ายอ

ADB

AEC

ASEAN

BOT

CLMVT

CPI

EAP

EoDB

EGAT

EU

EVI

FDI

GCR

GDP

GNI

HAI

HEF

IBRD

ICA

ICT

IFC

IMF

MCH

MDG

MIGA

MMR

MOF

NESDB

NPL

OOP

PFM

PIM

PIP

RoO

SCD

SDG

SEZ

SOE

STRI

TFP

UHC

UN

USA

WEF

WHO

Asian Development Bank ธนาคารพฒนาเอเชย

ASEAN Economic Community ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

Association of South East Asia Nations สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต

Bank of Thailand ธนาคารแหงประเทศไทย

Cambodia, Lao PDR, Myanmar, Vietnam, and Thailand ประเทศกมพชา สปป. ลาว เมยนมา เวยดนาม และไทย

Consumer Price Index ดชนราคาผบรโภค

East Asia and the Pacific เอเชยตะวนออกและแปซฟก

Ease of Doing Business ความยาก-งายในการประกอบธรกจ

Electricity Generation Authority of Thailand การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

European Union สหภาพยโรป

Economic Vulnerability Index ดชนความเปราะบางทางเศรษฐกจ

Foreign Direct Investment การลงทนโดยตรงจากตางประเทศ

Global Competitiveness Report รายงานความสามารถในการแขงขนระดบโลก

Gross Domestic Product ผลตภณฑมวลรวม

Gross National Income รายไดมวลรวมประชาชาต

Human Assets Index ดชนวดทรพยากรมนษย

Health Equity Fund กองทนส�าหรบประชากรดอยโอกาสเพอ การเขาถงบรการสาธารณสข

International Bank for Reconstruction and Development ธนาคารระหวางประเทศเพอการฟนฟบรณะและพฒนา

Investment Climate Assessment การประเมนสภาพแวดลอมดานการลงทน

Information and Communication Technology เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

International Finance Corporation บรรษทการเงนระหวางประเทศ

International Monetary Fund กองทนการเงนระหวางประเทศ

Maternal and Child Health สขอนามยแมและเดก

Millennium Development Goal เปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ

Multilateral Investment Guarantee Agency หนวยงานประกนการลงทนพหภาค

Maternal Mortality Rate อตราการตายของมารดา

Ministry of Finance กระทรวงการคลง

National Economic and Social Development Board ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต เปลยนชอเปน “ส�านกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต” ตงแตวนท 29 ธนวาคม พ.ศ. 2561

Non-performing Loan สนเชอทไมกอใหเกดรายได

Out-of-pocket คาใชจายจรง

Public Finance Management การบรหารการคลงสาธารณะ

Public Investment Management การบรหารการลงทนของรฐ

Public Investment Program โครงการลงทนของรฐ

Rules of Origin กฎวาดวยถนก�าเนด

Systematic Country Diagnostic แนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบ

Sustainable Development Goal เปาหมายการพฒนาทยงยน

Special Economic Zone เขตเศรษฐกจพเศษ

State Owned Entity รฐวสาหกจ

Services Trade Restrictiveness Index ตวชวดขอจ�ากดดานการคาบรการ

Total Factor Productivity ผลตภาพการผลตรวม

Universal Health Coverage หลกประกนสขภาพถวนหนา

United Nations สหประชาชาต

United States of America สหรฐอเมรกา

World Economic Forum การประชมเศรษฐกจโลก

World Health Organization องคการอนามยโลก

สารบญ

1. บทน�า 1

2. บรบทและวาระการพฒนาของประเทศไทย 5

2.1 บรบทดานสงคมและการเมอง 5

2.2 การพฒนาเศรษฐกจทผานมาและแนวโนมในอนาคต 6

2.3 ความยากจนและการกระจายความมงคง 9

2.4 ความยงยน 13

2.5 ความทาทายตอการพฒนา 14

3. ยทธศาสตรความรวมมอของกลมธนาคารโลก 23 3.1 โครงการของภาครฐและยทธศาสตรระยะปานกลาง 23

3.2 บทเรยนทไดรบจากการด�าเนนการใหความชวยเหลอของกลมธนาคารโลกลาสด 26

และการหารอกบผมสวนเกยวของ

3.3 รางขอเสนอกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศของกลมธนาคารโลก 29

3.4 การด�าเนนการตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562–2565 38

4. การบรหารความเสยง 43

5. ภาคผนวก 47 ภาคผนวก 1 ตารางแสดงผลการด�าเนนงานตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศไทย 47

ภาคผนวก 2 สรปรายงานการประเมนเพศสภาพในประเทศไทย 53

ภาคผนวก 3 ขอมลการด�าเนนโครงการ 58

ภาคผนวก 4 สญญาบรการใหค�าปรกษาและงานวเคราะหวจยทส�าเรจแลวและอยระหวาง

การด�าเนนการของธนาคารโลก 59

ภาคผนวก 5 พนธสญญาของบรรรษทการเงนระหวางประเทศทบรรลขอตกลงแลวและสวนทคงคาง 61

ภาคผนวก 6 มลคาการรบประกนของหนวยงานประกนการลงทนพหภาค 62

ภาคผนวก 7 การรบฟงความคดเหนจากหนวยงานภายนอกของกรอบความรวมมอ 62

เพอการพฒนาประเทศในประเทศไทย

1กรอบความรวมมอการพฒนาประเทศส�าหรบประเทศไทย ปงบประมาณ พ.ศ. 2562-2565

ประเทศไทยประสบความส�าเรจในการพฒนาประเทศโดยมการเตบโตทแขงแกรง ยงยน และความยากจนลดลงอยางนาประทบใจ ระหวางป พ.ศ. 2529-2538 เศรษฐกจไทยซงพงพาการสงออกจดวาเปนหนงในกลมประเทศทเตบโตรวดเรวทสดในโลกดวยอตราเฉลยรอยละ 8-9 ตอป ในชวงดงกลาวการลงทนภาคเอกชนมสดสวนเฉลยมากกวารอยละ 30 ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ กระตนให ผลตภาพแรงงานเพมขนเนองจากการโยกยายแรงงานจากภาคเกษตรกรรมมาสภาคทใหผลผลตสงกวาและภาคอตสาหกรรมทใชปจจยทนเขมขน ยงไปกวานน การลงทนภาครฐในโครงสรางพนฐานและการศกษาขนพนฐานทพฒนาอยางตอเนองท�าใหมการเปลยนแปลงรปแบบของเศรษฐกจของประเทศ รายไดประชาชาต ตอหวเพมสงขนเกอบหาเทาจาก 1,160 เหรยญสหรฐในป พ.ศ. 2531 เปน 5,690 เหรยญสหรฐในป พ.ศ. 2558 และภาวะความยากจน ขนรนแรงลดลงอยางมากจากรอยละ 14.3 มาเหลอเลกนอยใน ชวงเวลาดงกลาว

อยางไรกตาม การเตบโตของเศรษฐกจไทยชะลอตวลงหลงเกดวกฤตเศรษฐกจในภมภาคเอเชยในป พ.ศ. 2540 และแนวโนมการชะลอตวยงคงปรากฏตอเนองมาจนถงปจจบน อตราการเตบโต ลดลงจากอตราเฉลยทมากกวารอยละ 9 ตอปในชวงเศรษฐกจขาขน มาอยทรอยละ 5 ตอปในชวง พ.ศ. 2543–2550 และลดต�ากวา รอยละ 3 ในชวงป พ.ศ. 2553-2559 ซงเปนระดบทต�ากวาการเตบโตของประเทศทมเศรษฐกจเทาเทยมกนทงในภมภาคเดยวกนและในภมภาคอนๆ ท�าใหการลดความยากจนและการเพมความมงคง ชะลอตวตามไปดวย การลงทนภาคเอกชนลดลงจากรอยละ 32 ของผลตภณฑมวลรวมเมอป พ.ศ. 2538 มาอยทระดบรอยละ 18 ในป พ.ศ. 2559 ทามกลางการฟนตวของเศรษฐกจโลกทด�าเนนไปอยางชาๆ ภายหลงวกฤตการณการเงนโลกในชวงป พ.ศ. 2551-2552 ความตงเครยดและการขาดเสถยรภาพทางการเมองสงผลใหการปฏรปโครงสรางหยดชะงกลง

ทประชมคณะกรรมการบรหารธนาคารโลกเมอวนท 15 มกราคม พ.ศ. 2549 ไดมการหารอถงความรวมมอในการพฒนาประเทศครงลาสดระหวางกลมธนาคารโลกและประเทศไทย (พ.ศ. 2549-2551) การเมองเรมมความผนผวนระหวางป พ.ศ. 2551-2557 ในชวงเวลาดงกลาวทรฐบาลขาดเสถยรภาพสงผลใหนโยบายขาดเสถยรภาพตามและเกดอปสรรคตอการปฏรปอนเนองมาจากจากการขาดยทธศาสตรและโครงการการพฒนาสงคมและเศรษฐกจระยะยาว ทชดเจน ธนาคารโลกไดใหความรแบบทนเวลาพรอมดวยความ ชวยเหลอฉกเฉนทางการเงนในชวงวกฤตการณการเงนโลก ในขณะทบรรษทการเงนระหวางประเทศท�างานรวมกบภาคเอกชนของประเทศไทยอยางตอเนองในดานการลงทนทงในและนอกประเทศ ทงน ในชวง 4 ปทผานมา นบตงแตรฐบาลปจจบนเขามาบรหารประเทศเมอเดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2557 พบวา สถานการณ การเมองนนมเสถยรภาพมาโดยตลอด

ปจจบนประเทศไทยมการจดท�ายทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2560–2579 ) ทเนนในเรองการปฏรปโครงสรางเศรษฐกจ และสงคมเพอขจดความยากจนและเสรมสรางความมงคง โดยก�าหนดวสยทศนเพอยกระดบประเทศไทยไปสการสรางมลคาเพมดวยการใชเทคโนโลยทกาวหนาในภาคอตสาหกรรมและธรกจ อนจะพฒนาไปสเศรษฐกจทมรากฐานจากนวตกรรมและความร ยทธศาสตรฯ นไดก�าหนดวตถประสงคและเปาหมายในระยะสน รวมถงการเตรยมความพรอมในการด�าเนนการไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 ครอบคลมระยะเวลา 5 ป ระหวางป พ.ศ. 2560–2564 ทงน รฐบาลไทยไดขอค�าปรกษา และการสนบสนนดานเทคนคจากกลมธนาคารโลกเพอด�าเนนยทธศาสตรและแผนพฒนาประเทศ ซงเปนชวงทประเทศมเสถยรภาพในการบรหารงานและมแรงผลกดนเพอการปฏรป

กรอบความรวมมอในการพฒนาประเทศ (Country Partnership Framework: CPF) สอดคลองกบยทธศาสตรชาต 20 ป และยงสะทอนถงการเปลยนแปลงความรวมมอระหวางประเทศไทยและ กลมธนาคารโลกในชวงทผานมา หลงจากทการเมองมเสถยรภาพมากขน รฐบาลไทยจงขอความสนบสนนจากธนาคารโลก รวมถงยงเปนพนธมตรอยางตอเนองกบบรรษทการเงนระหวางประเทศ เพอใหรฐบาลสามารถบรรลวตถประสงคตามยทธศาสตรชาต 20 ป ประเทศไทยไดลงนามในสญญาการบรการใหค�าปรกษา (Reimbursable Advisory Services: RAS) กบธนาคารโลกครงแรกเมอปลายป พ.ศ. 2559 และการใหบรการดงกลาวกไดขยายตวอยางรวดเรวนบตงแตนนมา (ตารางท 3) ทงภาคประชาสงคมและภาครฐตางตองการบรการจากธนาคารโลก และยงมแนวคดทเหนพองกนของทงภาครฐและเอกชนทตองการใหเอกชนมบทบาทมากขนในการสงเสรมใหเกดการเตบโตทางเศรษฐกจททกคนมสวนรวมและยงยน อนเปนความมงหมายของประเทศไทยและเปนพนธสญญากบ กลมธนาคารโลกในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศไทย

กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศไทยระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562–2565 ตามหลกการใชทรพยากรการเงนเพอใหเกดการพฒนาสงสด (Maximizing Financing for Development: MFD) นน กรอบความรวมมอฯ จะน�าไปสการใชทรพยากรของกลมธนาคารโลกเพอสนบสนนการเพมบทบาทของภาคเอกชนในการพฒนา ดวยเหตน กรอบความรวมมอฯ จงมงทจะสรางตลาดและเพมการลงทนภาคเอกชน ในการสรางตลาด กลมธนาคารโลกจะสงเสรมการแขงขนและนวตกรรม และชวยเปดตลาดใหม โดยสนบสนนใหมการปรบปรงสภาพแวดลอมดานธรกจของประเทศไทย การพฒนาสภาพแวดลอมทดขนจะชวยใหการลงทนภาคเอกชนขยายตว การเสรมสรางความแขงแกรงของสถาบนการคลงจะชวยสรางสภาพแวดลอมทางธรกจของประเทศซงเออตอการจดหาเงนทนของธรกจและท�าใหใชทรพยากรภาครฐทมอยจ�ากดใหเกดประโยชนสงสด นอกจากน กรอบความรวมมอฯ ยงชวยสนบสนนนโยบายและโครงการ

11บทนำา

2 กรอบความรวมมอการพฒนาประเทศส�าหรบประเทศไทย ปงบประมาณ พ.ศ. 2562-2565

ทมเปาหมายเพอกลมผดอยโอกาสและกลมเปราะบาง รวมถงกลมทไดรบผลกระทบจากความขดแยงในพนท สามจงหวดชายแดนภาคใตของประเทศไทย

เปาหมายรวมของกรอบความรวมมอฯ คอการสนบสนนใหประเทศไทยเปลยนแปลงไปสการเปนเศรษฐกจทเนนนวตกรรม ทกคนไดมสวนรวมและมความยงยน ซงสอดคลองกบยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2560–2579) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 (NESDP 12) และรายงานของกลมธนาคารโลกเรอง การวเคราะหแนวทางการพฒนาประเทศไทยอยางเปนระบบ: กลบสเสนทางและฟนฟการเตบโต (Getting Back on Track) กรอบความรวมมอฯ นพจารณาความรวมมอของธนาคารระหวางประเทศเพอการฟนฟบรณะและพฒนากบประเทศไทยในเรองการบรการใหค�าปรกษาและวเคราะหวจย (ASA) ผานบรการทงแบบมคาใชจายและทไดรบการสนบสนนจากกองทนตางๆ โดยมเปาหมายเพอลดความยากจนและแบงปนความมงคง โดยรฐบาลสามารถขอรบการสนบสนนดานการเงนจากธนาคารระหวางประเทศเพอการฟนฟบรณะและพฒนาได ขนกบความตองการของรฐบาล ผลการด�าเนนการในภาพรวม และการพฒนาเศรษฐกจ/การเงนโลกทสงผลกระทบตอความสามารถในการใหเงนสนบสนนของธนาคารระหวางประเทศเพอการฟนฟบรณะและพฒนา รวมถงความตองการเงนสนบสนนของผกยมรายอนๆ ทงน บรรษทการเงนระหวางประเทศยงคงสนบสนนการเตบโตแบบมสวนรวมตอไปโดยการจดหาเงนทนและใหค�าปรกษาแกภาคเอกชน สวนหนวยงานประกนการลงทนพหภาค (MIGA) นน พรอมทจะสนบสนนการลงทนดวยการรบรองความนาเชอถอ และการรบประกนความเสยงทางการเมอง ทงน โครงการของกลมธนาคารโลกมความยดหยนตลอดชวงเวลาของกรอบความรวมมอฯ เพอตอบสนองตอล�าดบความส�าคญในการพฒนาประเทศและความตองการของรฐบาลทมตอบรการของกลมธนาคารโลก ในการเตรยมการเพอก�าหนดแนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบและพฒนากรอบความรวมมอฯ นนไดมการรบฟงความคดเหนอยางกวางขวางทวประเทศ1 ทงในภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคใต และกรงเทพมหานคร โดยผเขารวมงานไดแสดงความเหนเรองวตถประสงคและล�าดบความส�าคญของโครงการ ภายใตกรอบความรวมมอฯ รายงานแนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบ (Systematic Country Diagnostic: SCD) นน ไดจด ท�าขนหลงจากการประชมหารอรวมกบเจาหนาทภาครฐ ผเชยวชาญ นกวชาการ ภาคเอกชน นกลงทน และนกเคลอนไหวภาคประชาสงคม ทงน กรอบความรวมมอฯ ไดรบขอมลทเปนประโยชนจากการประชมปรกษาหารอดานยทธศาสตรกบรฐบาลถงบทบาทของกลมธนาคารโลกในประเทศไทยในชวงเวลาทด�าเนนการตามกรอบความรวมมอฯ รวมทงน�าความคดเหนทไดจากการหารอกบเจาหนาทรฐ ผแทนภาคเอกชน หนสวนภาคประชาสงคมและหนสวนดานการพฒนามาพจารณาในการก�าหนดกรอบความรวมมอฯ

กรอบความรวมมอฯ วางแผนทจะบรรลวตถประสงค 6 ประการซงจะชวยสงเสรมใหเกดการเตบโตทยดหยนรบความเปลยนแปลง ยงยน และสรางความเขมแขงในเรองการมสวนรวมมากขน ไดแก ก) ปรบปรงศกยภาพในการแขงขนของประเทศไทยและการประกอบธรกจใหสะดวกมากขน ข) ปรบปรงการด�าเนนนโยบายสถาบนการเงนและการคลง ค) เสรมสรางความเขมแขงใหกบคณภาพของการลงทนในโครงสรางพนฐาน ง) จดการปญหาสภาพอากาศเปลยนแปลงและปรบปรงการบรหารจดการทรพยากรน�า จ) เสรมสรางความแขงแกรงของการคมครองทางสงคมและการมสวนรวมของกลมเปราะบาง และ ฉ ) สงเสรมคณภาพการศกษาและบรหารจดการคนมความสามารถ ผลลพธและโครงการทระบภายใตกรอบความรวมมอน ถกออกแบบใหมความยดหยน เนอหาของโครงการและผลลพธทคาดวาจะไดรบถกระบไวในกรอบความรวมมอระยะแรกใหสอดคลองกบความตองการของประเทศทมตอบรการจากกลมธนาคารโลก และเปดกวางมากขนส�าหรบระยะหลง ทงน ลกษณะของโครงการความรวมมอภายใตสญญาบรการใหค�าปรกษา (RAS) ของธนาคารโลกกบประเทศไทยทมกมพฒนาการอยางรวดเรว จงอาจมการทบทวนกรอบความรวมมออยางมนยส�าคญในระหวางการด�าเนนการตามกรอบความรวมมอ โดยเฉพาะอยางยงในชวงทบทวนผลการด�าเนนงานและผลการเรยนร (Performance and Learning Review: PLR) เพอสะทอนใหเหนถงการเปลยนแปลงของล�าดบความส�าคญในการพฒนาประเทศ ชวงเวลาในการทบทวน ผลการด�าเนนงานและผลการเรยนรจะขนอยกบพฒนาการในโครงการของกลมธนาคารโลก และเกดขนกอนหรอหลงด�าเนนการไปแลวครงหนงของกรอบความรวมมอ ทงน เพอน�าประเดนหรอขอคดตางๆ ทไดจากโครงการบรการสญญาใหค�าปรกษา (RAS) ทด�าเนนการเสรจสนแลวมาพจารณาประกอบเพอปรบปรง และเพอใหมนใจวาโครงการยงสอดคลองกบล�าดบความส�าคญและความตองการของประเทศทเปลยนแปลงไป

1 อานรายละเอยดของการรบฟงความคดเหนจากการประชมปรกษาหารอทวประเทศไดท https://consultations.worldbank.org/consultation/country-partnership-framework-thailand.




222.1 บรบทดานสงคมและการเมอง

ประเทศไทยปกครองดวยระบอบประชาธปไตยทมพระมหากษตรยเปนประมขตงแตป พ.ศ. 2475 และหนวยงานภาครฐซงถกจดตงขนตลอดระยะเวลาดงกลาวเปนรากฐานของการด�าเนนนโยบายและการบรหารทมเสถยรภาพมาโดยตลอด และน�าไปสการพฒนา สงคมและเศรษฐกจอยางรวดเรวในศตวรรษท 21 เมอวนท 20–22 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 กองทพไดจดตงคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) โดยมนายกรฐมนตรเปนผน�าเขามาบรหารประเทศ เมอวนท 6 เมษายน พ.ศ. 2560 ไดมการประกาศใชรฐธรรมนญฉบบใหมทรางโดย คสช. หลงผานการท�าประชามตทวประเทศเพอใชแทนรฐธรรมนญฉบบชวคราว พ.ศ. 2557 รฐธรรมนณฉบบ พ.ศ. 2560 นมบทเฉพาะกาลทระบวาบทบาทของ คสช. จะสนสดลงเมอมการจดตงคณะรฐมนตรหลงจากการเลอกตงทวไปครงแรกตามทระบไวในรฐธรรมนญฉบบใหมน จนกวาจะถงจดนน คสช. ยงคงมอ�านาจภายใตรฐธรรมนณฉบบ พ.ศ. 2557 ผลลพธของการหยงเสยงประชามต การเปลยนผานสรชกาลใหมทราบรน และความตอเนองในการปกครองของรฐบาลหลง พ.ศ. 2557 ลวนสนบสนนใหการเมองมนคงและมทศทางทชดเจนขนในระยะปานกลาง แมวาสงคมยงคงมความแตกแยกอย แตคาดวาประเทศยงคงมเสถยรภาพทางการเมองตอไปจนกระทงถงการเลอกตงและหลงเลอกตงครงหนาตามทรฐบาลไดประกาศวาจะจดขนภายในครงแรกของป พ.ศ. 2562

เปนเวลากวา 50 ป ทประเทศไทยมความโดดเดนดานความมนคงทางสงคมและความปลอดภยในกลมประเทศเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยเฉพาะอยางยงเมอเปรยบเทยบกบประเทศเพอนบานทประสบปญหาสงคราม เชน สปป.ลาว กมพชา เมยนมา และเวยดนาม ประเทศไทยมเชอชาต ภาษา ศาสนา ทกลมกลน โดยรอยละ 96 ของประชากรมเชอชาตไทยและนบถอศาสนาพทธ อกประมาณ รอยละ 5 เปนชาวมสลมซงมสดสวนมากทสดในกลมทเหลอ ชาวมสลมสวนใหญอาศยอยตอนใตของประเทศใกลชายแดนตด กบประเทศมาเลเซย ประเทศไทยมประชากรประมาณ 68 ลานคน ประชากรมากกวาครงอาศยอยในชนบท ประชากรประมาณ รอยละ 55 อาศยอยในพนทเพาะปลกขาวในภาคกลางและ ภาคเหนอของประเทศ ประชากรทอาศยอยในเขตเมองสวนใหญ อยรอบกรงเทพมหานคร อยางไรกด การจ�าแนกเชนนอาจมความคลาดเคลอน เนองจากคนไทยนบลานคนโยกยายไปมา ระหวางชนบทกบเขตเมองเพอท�างานตามฤดกาล

การเคลอนยายแรงงานยงยงคงมอยตอเนองถอเปนโอกาสในการพฒนาประเทศไทย แรงงานยายถนทอาศยในประเทศไทยนนมอยประมาณ 3.7 ลานคน (รอยละ 5.6 ของประชากรทงหมดของประเทศ) สวนใหญมาจากประเทศเพอนบาน ไดแก เมยนมา สปป. ลาว และกมพชา แรงงานยายถนเหลานประมาณครงหนงมเอกสารการท�างานถกตอง แรงงานยายถนเหลานมสวนสนบสนนใหเศรษฐกจของประเทศไทยขยายตวอยางมาก และจะยงส�าคญมากขนเนองจากประชากรไทยก�าลงสงอายมากขนอยางตอเนอง

แรงกดดนจากสามจงหวดชายแดนภาคใตของประเทศไทยทตองการปกครองตนเองเปนอสระจากกรงเทพมหานครยงคงอย สามจงหวดชายแดนภาคใตของประเทศไทยไดแก ปตตาน ยะลา และนราธวาส ประชากรสวนใหญเปนมสลมมาเลยตางจากประชากรสวนอนของประเทศทสวนใหญเปนชาวพทธซงประสบกบความรนแรงและความไมสงบทยดเยอ นบตงแตความขดแยงรนแรงเกดขนเมอป พ.ศ. 2547 ท�าใหมผประสบความรนแรงจ�านวนมาก ความรนแรงทางการเมองในพนทมสาเหตหลกจากความตงเครยดระหวางภาครฐและประชากรทเปนมสลมมาเลยซงมรากเหงาทางเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรมทแตกตางกน ความขดแยงดงกลาวนบเปนความทาทายอยางมากของการพฒนาสงคมและเศรษฐกจในพนทน

ความทาทายทส�าคญอกประการหนงของสงคมไทย คอ สงคมไทยจะกาวเขาสสงคมสงวยอยางรวดเรวภายในทศวรรษภายหนาทจะมาถง ประเทศไทยมสดสวนของประชากรทมอายตงแต 65 ปขนไปสง หรอคดเปนสดสวนประมาณรอยละ 11 ของประชากรทงหมด นบวาเปนจ�านวนสงทชดเจนเทยบกบประเทศก�าลงพฒนาอนๆ ในภมภาคเอเชย อนเปนผลมาจากประชากรอายยนขนและอตราการเกดทลดลงอยางรวดเรว ยงไปกวานน สดสวนของผสงวยนคาดวาจะเพมขนเปนรอยละ 23 ภายในป พ.ศ. 2578 ท�าใหประเทศไทยเปนประเทศหนงทกาวเขาสสงคมสงวยอยางรวดเรวทสดในโลก ในขณะทชวงเวลาเดยวกนนน สดสวนของแรงงานในวยท�างานคาดวาจะลดลงจากรอยละ 72 สรอยละ 64 ซงเปนการลดลงของแรงงานไทยประมาณ 5.8 ลานคน

บรบทและวาระการพฒนา ของประเทศไทย


2.2 การพฒนาเศรษฐกจทผานมาและแนวโนมในอนาคต

ในชวง 25 ปสดทายของศตวรรษท 20 ประเทศไทยเคยเปนผน�าของโลกดานการขยายตวทางเศรษฐกจและการลดความยากจน ในชวงเวลาดงกลาวเศรษฐกจของประเทศไทยทพงพาการสงออกเปนหลกท�าใหผลตภณฑมวลรวมขยายตวถงรอยละ 8.2 ในชวงทการขยายตวทางเศรษฐกจแขงแกรงและความยากจนลดลงอยางยงยนนเปนแบบอยางใหประเทศอนๆ ในภมภาคเอเชยตะวนออกและภมภาคอนๆ ทตองการขจดความยากจน ความส�าเรจนขบเคลอนโดยนโยบายเศรษฐกจมหภาคทด การเปดกวางทางการคา การไหลของเงนทน การยายถนของแรงงาน และการรวมกลมระหวางประเทศในภมภาค การลงทนทงในทนมนษยและโครงสรางพนฐาน และนโยบายทสนบสนนตอการเตบโตทางเศรษฐกจอยางมสวนรวม แทจรงแลวการทประเทศไทยสามารถรกษาความแขงแกรงของกรอบนโยบายทเสรมสรางการเตบโตในขณะทสภาพแวดลอมทางการเมองมการเปลยนแปลงไปอยางไมเคยเปนมากอนนน ถอวาเปนความส�าเรจทนาประทบใจ (รปท 1)

การเจรญเตบโตของประเทศไทยขบเคลอนดวยการสงออกสนคาและบรการเปนหลก ซงสวนมากเปนประโยชนแกพนททเปนฐานการผลตและอยใกลทาเรอ (ภาคกลางและกรงเทพมหานคร) ประชากรทหนาแนนในภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอสวนใหญยงคงอยในภาคการเกษตรและเนนปลกขาวทผลตภาพต�า ในท�านองเดยวกน พนทในแถบสามจงหวดชายแดนภาคใตไดแก นราธวาส ปตตาน และยะลาใหความส�าคญกบยางพารา ผลตภณฑจากยางพารา และการคาขายกบรฐทางเหนอของมาเลเซย การลดความยากจน ในพนทเหลานชากวาอตราเฉลยของประเทศทงทวดจากมตดาน รายไดและดานทไมใชรายไดซงสะทอนใหเหนถงสภาพเศรษฐกจ ทออนแอกวาพนทอน

อยางไรกตาม การเตบโตของเศรษฐกจไทยชะลอตวลงภายหลงจากวกฤตเศรษฐกจในภมภาคเอเชยในป พ.ศ. 2540 และยงคงปรากฏใหเหนในชวงทผานมาไมนานน อตราการเตบโตลดลงจากอตราเฉลยทมากกวารอยละ 9 ตอปในชวงทเศรษฐกจเฟองฟมาอยทรอยละ 5 ตอปในชวง พ.ศ. 2543–2550 และลดลงต�ากวารอยละ 3 ในชวงป พ.ศ. 2553-2559 ซงเปนระดบทต�ากวาการเตบโตทางเศรษฐกจ ของประเทศทมเศรษฐกจเทาเทยมกนทงในภมภาคเดยวกนและในภมภาคอนๆ และท�าใหการลดความยากจนอยางยงยนและกระจายความมงคงชะลอตวลงตามไปดวย การลงทนภาคเอกชนลดลงจาก

รอยละ 32 ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศในป พ.ศ. 2538 มาอย ทระดบรอยละ 18 ในป พ.ศ. 2559 ทามกลางเศรษฐกจโลกทฟนตวลาชาหลงจากวกฤตการณการเงนโลกเมอป พ.ศ. 2552 ความตงเครยดและความไมมนคงทางการเมองและการหยดชะงกของ การปฏรปดานโครงสราง การเตบโตทางเศรษฐกจทชะลอตวลง ดงกลาวสวนใหญมาจากนอกภาคเกษตรกรรม โดยเฉพาะอยางยง ในภาคอตสาหกรรม

การเตบโตทางเศรษฐกจคอยๆ ฟนตวขน นบตงแตทลดลงไปอยทรอยละ 0.9 ในป พ.ศ. 2557 ภายหลงจากการประทวงทกนเวลานานหลายเดอนสงผลใหหนวยงานภาครฐตองหยดด�าเนนการ และการปฏวตของทหารในเดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2557 เศรษฐกจไทยฟนตวกลบมาสอตราเฉลยรอยละ 3 ในป พ.ศ. 2558–2559 และรอยละ 3.9 ในป พ.ศ. 2560 ดวยการขบเคลอนจากการเมองทกลบมามเสถยรภาพ อปสงคภายนอกทเพมขนจากการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศคคาทแขงแกรงขน การขยายตวอยางตอเนองของ นกทองเทยวและรายไดจากการทองเทยว และการขยายตวของ ภาคเกษตรกรรมจากราคาสนคาโภคภณฑทปรบตวสงขนและ ฝนตกชก อยางไรกด เศรษฐกจยงคงขยายตวอยในระดบทต�ากวา ในอดตอยางมนยส�าคญเมอเทยบกบชวงกอนหนาซงเปนทศวรรษทเศรษฐกจเตบโตสง

90

80

70

60

50

40

30

20

10

-

7

6

5

4

3

2

1

-

2529

2531

2533

2535

2537

2539

2541

2542

2543

2544

2545

2547

2549

2550

2551

2552

2553

2554

2555

2556

2559

รปท 1 ความยากจนและอตราการเตบโต ในประเทศไทย พ.ศ. 2529–2559

อตรา

ของค

รวเร

อน (ร

อยละ

)

ผลตภ

ณฑ

มวลร

วมตอ

หว (พ

นเหร

ยญสห

รฐ

คาคง

ทในป

พ.ศ

. 255

3)

ประมาณการความยากจนของประเทศ ประมาณการความออนแอของความยากจน1.9 เหรยญสหรฐ ประมาณการความยากจน (ใชความเทาเทยมกนของอ�านาจซอในปพ.ศ. 2554)

ผลตภณฑมวลรวมในประเทศตอหว (แกนตงดานขวา)


การลงทนภาคเอกชนลดลงมาอยทระดบต�าสดในรอบ 5 ปทรอยละ 18 ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศป พ.ศ. 2559 เนองจากอปสรรคดานโครงสราง และความไมแนนอนจากทงภายในประเทศและตางประเทศ (รปท 2) ผประกอบธรกจเหนวาความไมมนคงทางการเมองเปนอปสรรคทส�าคญของการประกอบธรกจในประเทศไทย (การส�ารวจภาคธรกจของธนาคารโลก พ.ศ. 2559) นกลงทนรสกวาความไมแนนอนทางการเมองเปนเรองส�าคญ เพราะธรกจกงวลถงความเสยงจากการเปลยนแปลงนโยบาย และความลาชาของแผนการปฏรปและโครงการลงทนดานสาธารณปโภค ขอจ�ากดอนๆ ทถกกลาวถงในผลส�ารวจ เชน ไฟฟา และการขนสง แสดงใหเหนถงการใหความส�าคญของการยกระดบโครงสรางพนฐาน บรษทขนาดใหญใหความส�าคญกบเรองกฎหมายแรงงาน อยางไรกตาม การลงทนของไทยในตางประเทศเพมขน จากประมาณ 500 ลานเหรยญสหรฐฯ ในป พ.ศ. 2548 เปนเกอบ 12,000 ลานเหรยญสหรฐฯ ในป พ.ศ. 2555 ท�าใหประเทศไทยกลายเปน ผสงออกเงนทนสทธเปนครงแรก หากการเมองมเสถยรภาพและการปรบปรงกฎระเบยบทเกยวของกบการประกอบธรกจของไทยเมอไมนาน มานเปนไปอยางยงยนแลว กจะชวยเสรมสรางความเชอมนของนกลงทนและสนบสนนการฟนตวของการลงทนภาคเอกชนตอไปในภายหนา

2524 2527 2530 2533 2536 2539 2542 2545 2548 2551 2554 2557 2560

44

39

34

29

34

19

การออมมวลรวมในประเทศการลงทน

รปท 2 การออมและการลงทนในประเทศของประเทศไทย พ.ศ. 2523-2560

รอยล

ะของ

ผลตภ

ณฑ

มวลร

วมใน

ประเ

ทศ


การปฏรปกฎระเบยบอยางมนยส�าคญเมอไมนานมานชวยใหการประกอบธกจในประเทศไทยสะดวกขน รายงานความยาก-งายใน การประกอบธรกจ (Ease of Doing Business) พ.ศ. 2561 จดใหประเทศไทยมความสะดวกในการประกอบธรกจส�าหรบวสาหกจขนาดกลางและขนาดเลกอยในล�าดบท 26 จาก 190 ประเทศ ทวโลก ซงสงขนจากล�าดบท 48 เมอใชแนวทางการจดล�าดบเดยวกนดวยขอมลของปทแลวและปน รายงานฉบบนจดใหประเทศไทยเปนหนงใน 10 อนดบแรกของประเทศทมการปรบปรงใหเกดความสะดวกในการประกอบธรกจมากทสดจากทวโลกในปทแลว การปฏรปทส�าคญทมสวนสนบสนนใหประเทศไทยไดอนดบดขน ไดแก การปรบปรงเรองการเรมตนธรกจใหคลองตวขน การน�า ระบบอตโนมตมาใชเลอกบรษททจะถกตรวจสอบภาษโดยอางอง จากความเสยง และการขยายขอบเขตของสนทรพยทสามารถ น�ามาใชวางเปนหลกประกนได

ประเทศไทยยงคงรกษาพนฐานเศรษฐกจมหภาคทแขงแกรงไว ได (ตารางท 1) ในป 2559 ประเทศไทยมบญชเดนสะพดเกนดล รอยละ 11.8 ของผลตภณฑมวลรวม ทนส�ารองระหวางประเทศ อยทระดบ 198 พนลานเหรยญสหรฐ หรอ 3.5 เทาของหนสนตางประเทศระยะสน และหนสาธารณะรวมอยทรอยละ 45.1 ของผลตภณฑมวลรวม อตราเงนเฟอทวไปอยในระดบต�าทอตราเฉลย รอยละ 0.2 ในป พ.ศ. 2550 และ รอยละ 0.1 ในไตรมาสท 1 ของป พ.ศ. 2561 จากอปสงคภายในประเทศทคอนขางเบาบาง และการใชก�าลงการผลตอยในระดบต�า แมวาอตราเงนเฟอจะต�า แตธนาคาร แหงประเทศไทยกรกษาอตราดอกเบยนโยบายไวทรอยละ 1.5 ตงแต เมษายน พ.ศ. 2558 เปนตนมา เงนกองทนสวนเพมในระบบธนาคารพาณชยอยในระะดบทสง ดวยอตราความเพยงพอของเงนกองทน และอตราการด�ารงสนทรพยสภาพคลองเพอรองรบสถานการณดานสภาพคลองทมความรนแรง (Liquidity Coverage Ratio) ทสงกวา รอยละ 17 และรอยละ 160 ตามล�าดบ อยางไรกตามการฟนตวจากเศรษฐกจทชะลอตวน�าไปสความเปราะบางทางการเงน โดยเฉพาะจากหนภาคครวเรอนทสงขนรวดเรวกวารายไดอยางตอเนอง และ จากนกลงทนทพยายามแสวงหาผลตอบแทนทสงขนจากผลตภณฑทางการเงนทมความเสยงมากขน เชน หลกทรพยทมความซบซอน และตราสารหนทไมมการจดอนดบความนาเชอถอ

ประเทศไทย ตวชวดทถกคดเลอก 2015 2016 2017 2018e 2019f 2020f

การเจรญเตบโตของผลตภณฑมวลรวมในประเทศทแทจรง ณ ราคาตลาดคงท 2.9 3.2 3.9 4.5 3.9 3.9

การบรโภคภาคเอกชน 2.2 3.1 3.2 3.7 3.1 3.1

การบรโภคภาครฐบาล 3 1.7 2 2.9 2.6 2.6

การสะสมทนถาวรเบองตน 4.4 2.8 2.1 6 4.7 4.6

การสงออก สนคา และบรการ 0.7 2.1 7.5 6.9 6 4.7

การน�าเขา สนคา และบรการ 0 -1.4 6.5 6.5 5.6 4.1

การเจรญเตบโตของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ ณ ราคาทนคงท 2.9 3.2 3.9 4.5 3.9 3.9

เกษตรกรรม -5.7 0.6 6.2 4 3.5 3.5

อตสาหกรรม 2.8 2.1 2.9 5.4 3.4 3.1

บรการ 4.1 4.3 4.3 4.1 4.3 4.5

อตราเงนเฟอ (ดชนราคาผบรโภค) -0.9 0.2 0.7 1 1.2 1.3

ดลบญชเดนสะพด (รอยละ ของผลตภณฑมวลรวม) 8 11.8 10.9 11.3 11.8 12.1

การลงทนโดยตรงจากตางประเทศสทธ (รอยละ ของผลตภณฑมวลรวม) -0.1 -0.1 -0.1 -0.1 -0.1 -0.1

ดลการคลง (รอยละ ของผลตภณฑมวลรวม) 0.1 -2.6 -2.8 -2.9 -2.8 -2.7

หนสน (รอยละ ของผลตภณฑมวลรวม) 42.3 45.1 46.4 46.6 46.8 47

ดลเบองตน (รอยละของผลตภณฑมวลรวม) 1.1 -1.5 -1.6 -1.6 -1.4 -1.1

อตราความยากจนระหวางประเทศ (1.9 เหรยญสหรฐฯ ใชความเทาเทยมกนของอ�านาจซอในป พ.ศ. 2554)

0 0 0 0 0 0

อตราความยากจนของประเทศทมรายไดปานกลางขนต�า (3.2 เหรยญสหรฐฯ ใชความเทาเทยมกนของอ�านาจซอในป พ.ศ. 2554)

0.5 0.4 0.4 0.3 0.3 0.3

อตราความยากจนของประเทศทมรายไดปานกลางขนสง (5.5 เหรยญสหรฐฯ ใชความเทาเทยมกนของอ�านาจซอในป พ.ศ. 2554)

7.1 6.5 5.6 4.8 4.2 3.6

ทมา : ธนาคารโลก2562f และ 2563f = คาดการณ

ตารางท 1 ตวชวดเศรษฐกจมหภาคทส�าคญและการคาดการณ (อตราการเจรญเตบโตรอยละตอป เวนแตระบไวเปนอยางอน)


รวม กรงเทพฯ ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยง

เหนอภาคใต

สามจงหวดชายแดน ภาคใต

เขตเมอง เขตชนบท

1986 67.4 36.6 66.9 66.6 80.2 67.0 n.a. 47.6 75.7

2000 42.6 6.0 29.0 49.1 59.6 42.0 64.7 22.3 51.7

2013 10.9 1.1 5.4 16.7 17.4 11.0 32.8 7.7 13.9

นโยบายการคลงขยายตวอยางรดกมเพอสนบสนนการฟนตวของเศรษฐกจ ในปงบประมาณ 25612 การขาดดลการคลงคาดวาจะสงขนเลกนอยมาอยทรอยละ 2.9 ของผลตภณฑมวลรวมเพมขนจากระดบทรอยละ 2.8 ในปงบประมาณ พ.ศ. 2560 การลงทนภาครฐ เพมขนรอยละ 7 ในป พ.ศ. 2560 ซงสวนใหญสะทอนการลงทนจากรฐบาลและรฐวสาหกจทการขยายตวโดยเฉพาะในการกอสราง โครงการดานสาธารณปโภคจดเปนหวใจหลกของแผนการลงทน ในโครงการดานสาธารณปโภค

การฟนตวโดยรวมของการสงออกและแผนการลงทนในโครงการดานสาธารณปโภคสงเสรมใหแนวโนมเศรษฐกจประเทศไทยปรบตวดขน ขอมลเมอเดอนตลาคม พ.ศ. 2561 มการคาดการณวาเศรษฐกจไทยในป พ.ศ. 2561 จะขยายตวทรอยละ 4.5 และอตราเงนเฟอคาดวาจะคอยๆ ปรบลงมาอยทระดบอตราเงนเฟอเปาหมายระหวางรอยละ 1-4 การฟนตวของภาคเกษตรกรรมอยางตอเนองและความแขงแกรงของงบดลภาคครวเรอนจะชวยสงเสรมการบรโภคภาคเอกชน ในขณะทการสงออกทปรบตวสงขนจะกระตนภาคอตสาหกรรม และการลงทนภาคเอกชน นอกจากน หากการด�าเนนโครงการลงทนดานสาธาณปโภค รวมถงแผนปฏบตการดานขนสงซงรวมถงโครงการขนาดใหญ 36 โครงการ มลคาประมาณ 27 พนลานเหรยญสหรฐเปนไปตามก�าหนด กคาดวาจะชวยเพมความเชอมนของนกลงทน และสงเสรมการลงทนภาคเอกชน อยางไรกด การฟนตวของเศรษฐกจโดยรวมจะขนอยกบอปสงคภายในประเทศ

แนวโนมของประเทศไทยระยะปานกลางโดยรวมยงคงเปนไปในทาง ทด ปจจบนอตราการขยายตวของผลผลตทแทจรงคาดวาจะอยทรอยละ 4 ในระยะปานกลาง และมแนวโนมวาจะสงขนหากการด�าเนนแผนปฏรปเศรษฐกจและสงคมเปนไปตามแผนทรฐบาลก�าหนดไว ปจจยพนฐานทเขมแขงไดแก การบรหารทเขมงวดและควบคมการ กอหนภาครฐซงคาดวาจะอยทประมาณรอยละ 46.4 ของผลตภณฑมวลรวมในป พ.ศ. 2550 การสรางวธการตดตามการใชจายทางการคลงแบบอนรกษนยม การใชอตราแลกเปลยนแทรกแซงแบบลอยตว

ทมทนส�ารองระหวางประเทศมากกวา 10 เดอนรองรบ และการเกนดลบญชเดนสะพดประมาณรอยละ 10.9 ของผลตภณฑมวลรวมในป พ.ศ. 2560 ประเทศไทยจงมกนชนดานการคลงและเศรษฐกจภายนอกเพยงพอรองรบการลงทนภาครฐทสงขนเพอกระตนการเจรญเตบโตอยางมสวนรวม ในขณะทยงสามารถบรหารจดการ ความเสยงจากปจจยภายนอกอกดวย

2.3 ความยากจนและการกระจายความมงคง

ในชวง 2–3 ทศวรรษทผานมา ประเทศไทยมความกาวหนาอยางมากในการด�าเนนการสเปาหมาย 2 ประการ คอ ก�าจดความยากจนขนรนแรง และการกระจายความมงคง ระหวางป พ.ศ. 2529-2558 ความยากจนขนรนแรงทวดโดยตวชวดอางองระหวางประเทศ (1.90 เหรยญสหรฐตอวนจากความเทาเทยมกนของอ�านาจซอในป พ.ศ. 2554) ลดลงอยางมากจากรอยละ 14.3 มาเหลอเพยงเลกนอย เมอพจารณาเสนความยากจนของประเทศ (เมอป พ.ศ. 2556 อยทประมาณ 6.20 เหรยญสหรฐตอวนจากความเทาเทยมกนของอ�านาจซอในป พ.ศ. 2554) อตราความยากจนลดลงจากรอยละ 67 ในป พ.ศ. 2529 มาเปนรอยละ 10.5 ในป พ.ศ. 2557 กลาวคอ ประชากรไทยเกอบ 27 ลานคนหรอมากกวาหนงในสามของประชากรทงประเทศหลดพนจากความยากจนในชวงเวลาดงกลาว (รปท 1) ประชากรไทยไดรบสวสดการทดหลายประการ ไดแก รายไดตอหวเพมสงขนเฉลยรอยละ 4.2 ตอปในชวงป พ.ศ. 2543–2556 เดกทไดรบการศกษาสงขนมจ�านวนมากขน3 และประชากรทกคนไดรบความคมครองจากระบบประกนสขภาพ ในขณะทรปแบบประกนสงคมอนๆ กขยายตวมากขน การเขาถงน�าสะอาดและสขอนามยพนฐานไดครอบคลมเกอบทกพนทแลว และการเคลอนยายแรงงานและการคมนาคมขนสงกเชอมตอกนเพมขนอยางเหนไดชด ยงไปกวานน การกระจายรายไดเรมมความเทาเทยมกนมากขน พจารณาไดจากกลมครวเรอนทยากจนสดรอยละ 40 ของประเทศ มรายจายภาคครวเรอนคดเปน รอยละ 17 ในป พ.ศ. 2556 เปรยบเทยบกบรอยละ 15.5 ในป พ.ศ. 2529

2 ปงบประมาณของประเทศไทยเรมตลาคม-กนยายน3 สดสวนของกำาลงแรงงานทมการศกษาระดบมธยมศกษาสงขนจากรอยละ 10.8 ในป พ.ศ. 2529 เปนรอยละ 32.5 ในป พ.ศ. 2556 นอกจากน เยาวชนไทยประมาณ

รอยละ 90 จบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน

ทมา: รายงานการวเคราะหแนวทางการพฒนาประเทศไทยอยางเปนระบบ

ตารางท 2 ความยากจนในประเทศไทย จ�าแนกตามภมภาค พ.ศ. 2529–2556(รอยละของประชากรทอยต�าวาเสนความยากจนของประเทศ)


ความยากจนทลดลงเกดจากการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทยงยนและมนคง นบเปนเวลากวา 25 ปกอนทจะเกดวกฤตการณการเงนในภมภาคเอเชยเมอป พ.ศ. 2540 ชวงเวลานนเศรษฐกจไทยเคยเตบโตดวยอตราเฉลยรอยละ 7.5 ตอป สรางงานเปนลานต�าแหนงทชวยท�าใหประชากรนบลานคนหลดพนจากความยากจน นบตงแต พ.ศ. 2543 เปนตนมา การขยายตวของเศรษฐกจยงคงมบทบาทส�าคญในการลดความยากจน ขณะเดยวกนการกระจายรายไดกมบทบาทเพมมากขนดวย กลาวคอ ในชวงป พ.ศ. 2543–2556 อตราความยากจนทลดลง เกอบรอยละ 85 นนเปนผลมาจากการเตบโตทางเศรษฐกจ ในขณะทสวนทเหลออกรอยละ 15 เปนผลมาจากการกระจายรายไดทดขน

70

60

50

40

30

20

10

0

* ระดบ GINI Coefficient ของประเทศไทยเมอป 1996หมายเหต: คาสมประสทธความไมเสมอภาคดานรายได (Gini coefficient) ของประเทศตางๆ ทใชในการเปรยบเทยบนเปนขอมลลาสดทไดจากฐานขอมล World Development Indicators ของธนาคารโลก

สมประสทธความไมเสมอภาคของรายไดของประเทศ (รายจายครวเรอน)

ดชนวดความส�าเรจของมนษยรายภาคขององคการเพอการพฒนาแหงสหประชาชาต

60–69 50–59 40–49 30–39 20–29

กรงเทพและปรมณฑล

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ภาคใต

1

0.8

0.6

0.4

0.2

0

รปท 3 ความเหลอมล�าของรายไดในประเทศไทย

การมสวนรวม

แอฟรกาใต (63)

บราซล (51)มาเลเซย (46)

ไทย 2539 (43)*

ฟลปปนส (40)ไทย 2556 (38)

เวยดนาม (35)

สวเดน (27)

การขนสงและการสอสาร

ครอบครวและชมชน

รายได

การจางงาน

การศกษา

ครวเรอนและการด�ารงชพ

สขภาพ

สมปร

ะสทธ

ความ

ไมเส

มอภา

คดาน

รายไ

ด


อยางไรกตาม ความยากจนและความเปราะบางยงคงเปนสงททาทาย จากความยากจนทยงมอยในภมภาคทยงลาหลงคอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคเหนอ และสามจงหวดชายแดน ภาคใตของประเทศ ความยากจนในประเทศไทยสวนใหญอยในชนบท และพบมากในกลมเกษตรกรผปลกขาวและยางพารา ซง สวนใหญอาศยอยในพนทเหลานน ขอมลเมอป พ.ศ. 2557 พบวาประชากรไทย 7.1 ลานคนยงคงประสบกบความยากจน หากวดดวยเสนความยากจนของประเทศ (อยทประมาณ 6.20 เหรยญสหรฐจากความเทาเทยมกนของอ�านาจซอในป พ.ศ. 2554) ยงกวานน เมอป พ.ศ. 2556 พบวา กลมประชากรไทยทอยเหนอเสนความยากจนของประเทศไมเกนรอยละ 20 และยงคงมโอกาสทจะกลบมายากจนไดนนมจ�านวน 6.7 ลานคน หรอเมอรวมกบกลมคนยากจนแลวเปนจ�านวนเกอบ 14 ลานคน คนยากจนประมาณ 4.7 ลานคน หรอสอง ในสามของคนยากจนทงประเทศอาศยอยในภาคเหนอ และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ในขณะทอตราความยากจนในพนทขดแยง สามจงหวดชายแดนภาคใตยงคงอยในอตราทสงถงรอยละ 33 ของประชากรทงหมด

แมวาสถานภาพของความเทาเทยมกนทางเพศในดานการศกษาและดานสขอนามยจะดขน ประกอบกบมการแก ไขกฎหมายการเลอกปฏบตทางเพศ แตยงคงมชองวางทางเพศในแงการมสวนรวมทางเศรษฐกจและการเมอง ในดานการศกษานนพบวา ชองวางทางเพศแบบเดมกลบเปลยนเปนตรงกนขามในระดบมธยมศกษาและอดมศกษา กลาวคอ การสมครเขาเรยนของผหญงมากกวาผชายเลกนอย อยางไรกตาม ชองวางของอตราคาจางระหวางผหญงและผชายยงคงมอย โดยอตราสวนรายไดของผหญงตอผชายอยทประมาณ 0.78 ตอ 1 แรงงานผหญงคดเปน รอยละ 46 ของก�าลงแรงงานทงหมดและยงมจ�านวนนอยในภาคเศรษฐกจนอกภาคเกษตรทงหลาย รวมถงในต�าแหนงระดบบรหารทมต�าแหนงและคาตอบแทนสง ตวอยางเชน ในป พ.ศ. 2557 มผบรหารระดบสงในภาคธรกจเปน ผหญงเพยงรอยละ 34 ชองวางการมสวนรวมในก�าลงแรงงานของ ผหญงมมากในสามจงหวดชายแดนภาคใต โดยอตราการมสวนรวมในก�าลงแรงงานของผหญงอยทรอยละ 66 เมอเทยบกบรอยละ 86 ของผชาย นอกจากน อตราการมสวนรวมของผหญงในการเมองระดบประเทศและระดบภมภาคกอยในระดบทคอนขางต�าเชนเดยวกน ตวอยางเชน ผหญงเพยงรอยละ 6 ทไดรบแตงตงใหเปนสมาชกสภานตบญญตแหงชาต เจาของวสาหกจขนาดกลางและ

ขนาดเลกมผหญงเปนเจาของรอยละ 40 แตวสาหกจเหลานสวนใหญมขนาดเลกกวาทผชายเปนเจาของ และกระจกตวอยในภาคบรการทมมลคาเพมต�ากวา

ในบรบทของการเปลยนแปลงอยางรวดเรวดานประชากรศาสตรไปสสงคมสงวยนน ผหญงสงวยไดรบผลกระทบอยางมากจากสงคมสงวย เชนเดยวกบประเทศอนๆ ผหญงไทยมอายยนยาวกวาผชาย (74 ปเทยบกบผชายทมอายเฉลย 66 ป) แตเขาถงทรพยากร รวมถงมรดกไดนอยกวา ในขณะทผหญงแบกรบความรบผดชอบในการเลยงดบตรหลานและผสงวยในครอบครวมากกวา การคมครองทางสงคมส�าหรบผหญงสงวยนนเปนสงส�าคญทจะปกปองไมให ผหญงกลมนตกไปสภาวะความยากจนมากขน นอกจากน ยงมความกงวลดานเพศสภาพอนๆ ไดแก อตราการตงครรภของวยรนสงขน (47 คนตอผหญงอาย 15–19 ป จ�านวน 1,000 คน) และดานการยายถนแรงงานโดยสมครใจและโดยการถกบงคบ รวมไปถง การคามนษย

ประชากรในกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (หญงรกหญง ชายรกชาย คนรกสองเพศ คนขามเพศ คนเพศก�ากวม: LGBTI) เผชญกบโอกาสในการจางงานทจ�ากดและถกกดกนในสถานทท�างาน4 กลมคนขามเพศบางคนถกกดกนจากงานทมอยทวไปจ�านวนมากทงในภาครฐและเอกชน และมงานจ�านวนนอยทเปดกวางใหกบกลมคนเหลาน ดงนน กลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) จงมแนวโนมจะออกจากงานในระบบทเปนองคกรขนาดใหญและหางานในบรษททมขนาดเลกกวาหรอองคกรทไมใชของรฐเนองจากการถกปฏเสธและบรรยากาศการท�างานทไมเปนมตร การขาดอสรภาพในการแสดงออกทางเพศในการท�างาน และการขาดโอกาสเตบโตในอาชพ ตนทนทางเศรษฐกจตอผลการปฏบตดงกลาวตอกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) ท�าใหเกดการวางงาน และการท�างานไมเตมเวลา การสญเสยเวลาท�างานของแรงงานและผลตภาพ การลงทนดานทนมนษยทต�าเกนไป และการจดสรรทรพยากรมนษยทไมมประสทธภาพ ในท�านองเดยวกนในระดบจลภาคนน การกดกนในสถานทท�างานท�าใหอตราคาจางส�าหรบประชากรกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) ในประเทศไทยลดลง นอกจากนยงมความกงวลอกประการคอ อตราการตดเชอเอชไอวสงในกลมชายรกชายซงอยทอตรารอยละ 12 ในป พ.ศ. 2555

4 ธนาคารโลก 2561, การมสวนรวมทางเศรษฐกจของกลม LGBTI ในประเทศไทย


กลองท 1 สการวดเชงปรมาณของการมสวนรวมทางเศรษฐกจของกลม LGBTI ในประเทศไทย

จากประสบการณและหลกฐานในตางประเทศแสดงใหเหนวาการมสวนรวมของลกจางทเปนกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) ในสถานทท�างานสรางประโยชนใหแกนายจาง ลกจางและสงคม ลกจางทรสกเปนสวนหนงของทท�างานและไดรบการตอนรบทดมกมผลตภาพทดขนและผกพนกบบรษทมากขน บรษททมนโยบายสนบสนนการมสวนรวมของบคคลเหลานสามารถปรบปรงภาพลกษณของบรษทในดานการตลาด ทงในแงแรงงาน สนคา และตลาดผบรโภค และไดประโยชนจากการรบพนกงานใหม การรกษาพนกงานเดมของบรษท และการหาลกคาใหมและความภกดของลกคา นอกจากน สงคมยงไดประโยชนดวยเชนกนจากการลดอคตและการเปดใจยอมรบ ความรบผดชอบของบคคลและกลมคนรวมกน และความผกพนในสงคมเพมขน ในกลมประเทศก�าลงพฒนาและมรายไดปานกลางนน ประเทศไทยถกมองวามความกาวหนามากเรองการมสวนรวมของกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) ขอมลเกยวกบประเดนของกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) ทมอยโดยสวนใหญ ในประเทศไทยและทวโลกเปนขอมลเชงคณภาพ ดงนน ธนาคารโลกจงรวมมอกบกระทรวงยตธรรม กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตจดท�ารายงานวจยฉบบแรกในประเทศไทยเพอชใหเหนถงล�าดบความส�าคญในการทประเทศไทยจะเปลยนจากการยอมรบไปสการมสวนรวมทางเศรษฐกจและสงคมอยางเตมท และแกปญหาการกดกนในรปแบบตางๆ เมอกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) ตองเผชญเมอตองการหางาน เขาถงการศกษา และบรการสขภาพ ซอหรอเชาอสงหารมทรพย และตองการความคมครองทางกฎหมาย รายงานนใชการส�ารวจทางออนไลนและการสมภาษณแบบเจาะลกเพอทจะไดผลการศกษาส�าหรบทงประชากรในกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) และไมไดอยในกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (non-LGBTI) ดานแรงงาน การประกนภย ทอยอาศย และตลาดการเงน รวมถงความทาทายของกลมบคคลเหลานในการเขาถงบรการการศกษา สาธารณสข และบรการของภาครฐ ผตอบแบบส�ารวจทางออนไลนมจ�านวน 3,502 คน เปนคนไทยทอาศยในประเทศไทยในชวงท�าการส�ารวจ ในจ�านวนนเปนผทไมไดอยในกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) จ�านวน 1,200 คน และอกจ�านวน 2,302 คนระบวาตนเองเปนเกย เลสเบยน คนขามเพศ และคนเพศก�ากวม หรออนๆ การศกษานเปนครงแรกในโลกทอางองขนาดของกลมตวอยางทมความส�าคญทางสถตดวยการแยกกลมตวอยางทมการควบคมออกเปนกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) และไมใชกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (non-LGBTI) ผลการศกษาทส�าคญมดงน

• เกดการตะหนกรวาประเทศไทยมกฎหมายและนโยบายตอตานการกดกนยงอยในวงจ�ากด ผลการศกษานพบวาเปนเรองปรกตทเกดขนทงในกลมตวอยางทเปนกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) และไมใชกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (non-LGBTI) และเสนอแนะใหมการเสรมสรางการเผยแพรกฎหมายและนโยบายทมอยเปนล�าดบแรกอยางจรงจง

• ผทตอบแบบสอบถามทอยในกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) เขาถงตลาดและบรการไดแตกตาง บคคลในกลมคนขามเพศใหขอมลวาประสบในการกดกนและแบงแยกมากกวาผตอบแบบสอบถามทอยในกลมเกยและเลสเบยน โดยเฉพาะอยางยงในเรองการศกษาและการฝกอาชพ การเขาถงบรการสขภาพ และการประกนภย ผลศกษาพบวากลมเลสเบยนประสบปญหามากกวากลมเกย โดยเหนไดชดในเรองการเขาถงอสงหารมทรพย และสนทรพยทางการเงนมากทสด

• ผตอบแบบสอบถามทเปนกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) มแนวโนมทจะถกกดกนในตลาดแรงงานมากกวาผตอบแบบสอบถามทไมใชกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (non-LGBTI) ผตอบแบบสอบถามทอยในกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) ตอบวาไมสามารถเขาถงการบงคบใชกฎหมาย สถาบนทหาร และศาสนามากทสด รปแบบของการกดกนทกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) ประสบอยคอ การปฏเสธการรบเขาท�างานและการลวงละเมดในทท�างาน

• มากกวาหนงในสามของผตอบแบบสอบถามทไมใชกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (non-LGBTI) เชอวาหากนายจางจะกดกนบคคลในกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) กสามารถยอมรบไดในบางกรณ เกอบครงหนงของกลมผตอบแบบสอบถามทไมใชกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (non-LGBTI) พจารณา วาเปนการสมเหตสมผลหากใชอตลกษณทางเพศในการแบงแยกและกดกนการเขาถงทอยอาศย การศกษา และบรการภาครฐ


2.4 ความยงยนทรพยากรปาไมและชายฝงและทะเลของประเทศไทยก�าลงรอยหรอลง ซงจะเปนความเสยงตอการขยายตวของเศรษฐกจในอนาคต พนทปาไมลดลงอยางตอเนองโดยลดลงจาก 171 ลานไรในป พ.ศ. 2504 เปน 107.6 ลานไรในป พ.ศ. 2552 การสญเสยทรพยากรปาไมมสาเหตหลกมาจากการตดไมท�าลายปาทผดกฎหมายและลกลอบน�าเขาไปประเทศเพอนบาน ซงท�าใหเกดการสญเสยความหลากหลายของระบบนเวศทปาไมสรางขน แตยงรวมไปถงการเปนถนทอยอาศยของความหลากหลายทางชวภาพทส�าคญระดบโลกของประเทศไทยและการปกปองแหลงน�า ทรพยากรทางทะเลและชายฝงยงคงเสอมโทรมลงอยางตอเนอง เนองจากชายฝงทถกกดกรอน การตดไมท�าลายปาทผดกฎหมาย ขยะในทะเล การท�าฟารมเลยงกงจ�านวนมาก และการท�าประมงแบบท�าลายลางทผดกฎหมาย แตอยางไรกด การทประเทศไทยสามารถดงดดนกทองเทยวไดปละมากกวา 30 ลานคนนน (เปนสดสวนรอยละ 12 ของผลตภณฑมวลรวม) ขนอยกบความสามารถในการอนรกษพนทชายฝงทะเลและแนวปะการงทสวยงาม นอกจากน การท�าลาย พนทปาชายเลนและแนวปะการงกยงบนทอนความยดหยนของชายฝงทจะรองรบคลนพายซดชายฝงและระดบน�าทะเลทสง ขนอกดวย

แมวาประเทศไทยมทรพยากรน�าอดมสมบรณ แตการเตบโตอยางมผลตภาพกลบถกจ�ากดดวยการจดสรรหรอการมสทธใชทรพยากรน�าไมเพยงพอ และการบรหารความเสยงจากน�าทวมและน�าแลง ภาคเกษตรกรรมเปนภาคทใชน�ามากทสดคดเปนสดสวนประมาณสองในสามของการใชน�าทงหมด ตามมาดวยน�าทใชส�าหรบอปโภคบรโภค นเวศวทยา และอตสาหกรรม5 ปรมาณน�าทใชในภาคเกษตรกรรมเพมขนรอยละ 37 ระหวางป พ.ศ. 2544-2552 และความตองการน�าในภาคเกษตรกรรมยงคงเพมขนอยางตอเนอง (พวพงศกร 2556) อยางไรกตาม ประเทศไทยยงไมมกฎหมายน�าแหงชาตหรอระบบบใดๆ ทจะจดสรรน�าหรอสทธในการใชน�า (แมวาการรางพระราชบญญตทรพยากรน�าแหงชาตจะมความคบหนากตาม) หนวยงานทบรหารจดการทรพยากรน�ากอยกระจดกระจายโดยมหนวยงานรบผดชอบมากกวา 30 หนวยงานใน 8 กระทรวง ดงนนนโยบาย กฎหมาย และแนวทางเกยวกบทรพยากรน�าจงถกจดท�าขนโดยไมมการประสานงานกน เมอป พ.ศ. 2545 กรมทรพยากรน�าถกจดตงขนภายใตกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในฐานะหนวยงานก�ากบดแลและจดใหมการสนบสนนแบบจ�ากดเพอบรณาการการจดการทรพยากรน�าและการด�าเนนงานของคณะกรรมการลมน�า กวา 25 คณะ แตคณะกรรมการลมน�ากยงไมมสถานะทางกฎหมาย ยงไปกวานน ขอมลสนบสนนการตดสนใจจดสรรน�ากมอยอยางจ�ากด ทายทสด แมวาการลงทนดานทรพยากรน�ามความส�าคญเปนอยางมาก แตการบรหารจดการโครงสรางพนฐานนนกมไดมประสทธภาพเสมอไป

5 มการประมาณการวาประเทศไทยใชประโยชนจากนำาปรมาณ 126 พนลานลกบาศกเมตรตอป ขดแยงกบรายงานความตองการของทงประเทศอยท 50-56 พนลาน ลกบาศกเมตรตอป (ไมรวมขอกำาหนดของการเดนเรอและนเวศวทยา) (ธนาคารพฒนาเอเชย 2556)


โดยรวมแลวคณภาพของน�าและอากาศดขนแตยงคงอยในระดบ ต�าโดยเฉพาะในพนทเขตเมอง คณภาพน�าของแหลงน�าในประเทศก�าลงไดรบการปรบปรงและใกลจะบรรลเปาหมายทประเทศไทยตงไวใหแหลงน�ารอยละ 80 หรอมากกวามคณภาพตามมาตรฐานทเปนทยอมรบ อยางไรกตาม คณภาพน�าในภาคกลางของประเทศไทย และพนทรอบกรงเทพฯ กลบลดลง เนองจากมการระบายน�าเสยจากครวเรอน การปนเปอนจากการผลตในภาคเกษตรกรรมและเลยงสตว กจกรรมการคาและอตสาหกรรมทอยใกลแหลงน�า รวมถงการระบายน�าเสยโดยตรงลงสแมน�า มลพษทางอากาศเปนอกปญหาทส�าคญของประเทศไทย ปญหาสวนใหญเกดจากการเผาไหมของเชอเพลงจากยานพาหนะและโรงงานอตสาหกรรม ในกรงเทพฯ ฝนละอองขนาดเลกทมเสนผานศนยกลางอยระหวางหรอนอยกวา 10 ถง 2.5 ไมโครเมตร หรอโดยทวไปเรยกวา PM10 และ PM2.5 ตามล�าดบนน ยงคงสงเกนกวาแนวทางคณภาพของอากาศทก�าหนดโดยองคการอนามยโลกและมาตรฐานของประเทศ นอกจากน สารประกอบอนทรยระเหยงาย (VOCs) บรเวณพนทนคมอตสาหกรรมมาบตาพดยงคงมระดบทสงกวามาตรฐานของประเทศ

การเปลยนแปลงภมอากาศและความเปราะบางเปนความเสยงตอการเตบโตทางเศรษฐกจและการกระจายความมงคงอยางทวถงของประเทศไทยในอนาคต และความเสยงทเกยวของกบภมอากาศนนคาดวาจะสงผลกระทบทไมเทาเทยมกนอยางมากตอกลมคนยากจนและกลมครวเรอนทยากจนสดรอยละ 40 ของประเทศ ประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตมความออนไหวเปนพเศษตอผล กระทบของการเปลยนแปลงภมอากาศ เปนทรบรกนทวไปวา การเปลยนแปลงภมอากาศจะเพมความถและความรนแรงของ ภยพบตทางธรรมชาต นอกเหนอจากความสญเสยของกจกรรมการผลตตาง ๆ แลว ภยพบตทางธรรมชาตไดท�าลายโครงสรางพนฐานส�าคญอนจะสงผลกระทบทางลบตอความกนดอยดและโอกาสของประขาชนโดยเฉพาะกลมเปราะบางเปนอยางมาก การคาดการณ ของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศนคลอบคลมถงความเสยงจากน�าทวมในฤดกาลน�าหลากซงสงผลกระทบตอพนทการเกษตรตลอดแนวแมน�าโขงและล�าน�าสาขาทเพมขนและความเสยหายทรนแรงมากขนจากการขาดแคลนน�าในฤดแลง ประเทศไทยกมแนวโนมทจะไดรบผลกระทบจากระดบน�าทะเลของโลกทก�าลงสงขนอกดวย ทงน เนองจากประเทศไทยอยพนทลม และมเมองหลวงอยใกลทะเล จงท�าใหประเทศไทยมความเปราะบางสง การรกล�าของน�าเคมจากทะเลไดปนเปอนถงแหลงน�าใตดนแลว และระดบของเกลอในดนท สงขนจากพนทน�าทวมรมชายฝงทะเลท�าใหดนชายฝงทะเลไมสามารถใชเพาะปลกไดผลด การด�าเนนนโยบายททนการณและมประสทธผล เครองมอทอางองกบตลาด และการรวมมอใกลชด กบภาคเอกชนลวนเปนสงส�าคญส�าหรบประเทศไทยเพอใหบรรล เปาหมายการมสวนรวมทประเทศก�าหนดขน (Nationally Determined Contribution: NDC) และกาวไปสการเตบโตท เปนมตรกบสงแวดลอม

2.5 ความทาทายตอการพฒนา

จากรายงานการวเคราะหแนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบทเพงเสรจสมบรณไปไมนานมานชใหเหนถงอปสรรคส�าคญของการยตความยากจนและสงเสรมใหเกดการกระจายความมงคงอยางทวถงทงประเทศ แนวทางเพอใหบรรลเปาหมายเหลาน ไดแก ก) การสรางงานทมากขนและดขนดวยการฟนฟการเตบโตทางเศรษฐกจผานการปฏรปกฎระเบยบขอบงคบ ข) การปรบปรงโครงสรางพนฐานของประเทศ และ ค) การสนบสนนดานนวตกรรม การเพมความสนบสนนแกประชากรทอยในกลมทยากจนสดรอยละ 40 ของ ประเทศ (B40) กมความส�าคญเชนเดยวกน โดยเฉพาะการพฒนาดานการศกษาและทกษะของแรงงาน การสงเสรมผลตภาพการเกษตรและสรางระบบการคมครองทางสงคมทมงเนนไปท กลมเปาหมาย แนวทางสดทาย คอการสรางการเตบโตทเปนมตร กบธรรมชาตและมความยดหยนมากขน รวมถงการจดการทรพยากรธรรมชาตของประเทศไทยทดขน การสรางความยดหยน รบภยพบตทางธรรมชาตและสงเสรมการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ การสนบสนนแนวทางดงกลาวนไปพรอม ๆ กบการเสรมสรางความสามารถของหนวยงานภาครฐเปนสงส�าคญทจะสนบสนนใหด�าเนนการปฏรปไดตามล�าดบความส�าคญทวางไว

ก. ผลตภาพของประเทศไทยและความสามารถในการแขงขนลดลงในชวงไมกปทผานมาเปนผลใหเศรษฐกจเตบโตชาลง

การขยายตวทางเศรษฐกจในประเทศไทยทเดมมาจากการสะสมปจจยและการสงออกสนคาอตสาหกรรมทใชทกษะต�าไมไดผล สมฤทธเชนเดมอกตอไป และประเทศไทยกก�าลงเผชญกบกบดกประเทศรายไดปานกลาง ประเทศไทยสญเสยความสามารถในการแขงขนทเคยมแตเดมเมอเทยบกบประเทศทมเศรษฐกจใกลเคยงกนทงในภมภาคนและภมภาคอน ซงโดยสวนใหญมาจากการด�าเนนการทลาชาในการปฏรปเพอตอยอดการเตบโต และการลงทนในทนมนษยและโครงสรางพนฐาน การเตบโตทางเศรษฐกจขยายตวลดลงจากอตราเฉลยทมากกวารอยละ 9 ในชวงป พ.ศ. 2529–2539 มาอยทรอยละ 5 ในชวงป พ.ศ. 2543–2550 และต�ากวารอยละ 3 ในชวงป พ.ศ. 2553–2559 สงผลใหความยงยนในการลดความยากจนและการกระจายความมงคงลดลง (รปท 4) ยงไปกวานน การสรางงานทใชทกษะแรงงานต�าทเคยเปนตวขบเคลอนการขยายตวทางเศรษฐกจของไทยในอดตทผานมา ไมสามารถทจะขบเคลอนการเตบโตไดอกตอไปในอนาคต โดยเฉพาะเมอมการสรางงานทใชทกษะแรงงานต�ามากขนในประเทศเพอนบานกลมอาเซยน เชน กมพชา เวยดนาม หรอ เมยนมา เสนทางส�าหรบประเทศไทยทจะฟนฟเศรษฐกจใหขยายตวสงและเปลยนจากการเปนประเทศรายไดปานกลางไปสประเทศรายไดสงนนมแนวโนมทจะเปลยนไปสการยกระดบภาคอตสาหกรรมและบรการ และสรางงานทมมลคาเพมสงทตองใชทกษะมากขน การเปลยนแปลงรปแบบนตองใชการลงทนทสงมากทงในทนมนษยและโครงสรางพนฐาน พรอมทงนโยบายและการปฏรปทด�าเนนการอยางตอเนองเพอปรบปรงสภาพแวดลอมทางธรกจและสถาบนรวมทงเครองมอตาง ๆ เพอดงดดการลงทนเหลานน


8

7

6

5

4

3

2

1

0

2555 2556 2557 2558 2559 2560

เมยนมารกมพชา อนโดนเซย ไทย เวยดนามมาเลเซย ฟลปปนส

ประเทศไทยประสบความยากล�าบากในการเตรยมความพรอมและด�าเนนโครงการพฒนาโครงสรางพนฐานหลกซงส�าคญส�าหรบปรบปรงการเชอมโยง การเพมผลตภาพ และกระตนการเตบโต การปรบปรงเครอขายโครงสรางพนฐานทส�าคญ ไดแก ก) สนบสนนการพฒนาการขนสงตอเนองหลายรปแบบ ข) สนบสนนการคาขามพรมแดน เพมประสทธภาพของระบบโลจสตกสและการบรหารการขนสง ค) การปรบปรงระบบราง ง) การปรบปรงเครอขายขนสงสาธารณะใหทนสมย และ จ) น�าระบบสอสารความเรวสงและบรการรฐบาลดจทลมาใช การด�าเนนโครงการการลงทนทกลาวมาขางตนจะส�าเรจไดนนตองอาศยการเสรมสรางความแขงแกรงของสถาบนดานการงบประมาณ และการวางแผน และการบรหารจดการการลงทนภาครฐ (Public Investment Management: PIM)

รปท 4 อตราการขยายตวของผลตภณฑมวลรวมของบางประเทศในกลมอาเซยน

การเ

ตบโต

ทางเ

ศรษฐ

กจ ร

อยละ


6

5

4

3

2

1

0

เงนทนไหลเขาสทธ

เงนทนไหลออกสทธ

รฐบาลก�าลงมองหาการรวมลงทนระหวางภาครฐและเอกชนในกจการของรฐ (Public Private Partnerships: PPPs) ซงจะมบทบาทส�าคญในการสนบสนนการด�าเนนงานดานโครงสราง พนฐาน และรฐบาลไดด�าเนนการหลายขนตอนเพอปรบปรงสภาวะแวดลอมดานการก�ากบดแลเพอสงเสรมการรวมลงทนระหวางภาครฐและเอกชนในโครงสรางพนฐาน (PPP) แมวาจะมความลาชาบางกตาม แผนยทธศาสตร 5 ปส�าหรบการรวมลงทนระหวางภาครฐ และเอกชนในกจการของรฐไดรบการอนมตเมอป พ.ศ. 2558 โดยมโครงการน�ารองถง 66 โครงการมลคา 1.41 ลานลานบาทซงสวนใหญอยในภาคขนสง ในจ�านวนนม 5 โครงการทไดรบอนมตใหด�าเนนการอยางเรงดวน สงเหลานแสดงใหเหนถงนยส�าคญของการยดมนในหลกการใชทรพยากรทางการเงนใหเกดประโยชนสงสดส�าหรบการพฒนาซงสะทอนผานการเขามามสวนรวมของกลมธนาคารโลกในชวงเวลาของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ

แมวาประเทศไทยมระบบเศรษฐกจทคอนขางเปด แตในภาคเศรษฐกจยอยบางภาคโดยเฉพาะอยางยงในภาคบรการยงไดรบความคมครองอยางมากจากการน�าเขาและการแขงขนภายในประเทศ ในป พ.ศ. 2556 ประเทศไทยมขอจ�ากดดานการคาบรการอยในกลมสงทสดเมอเทยบกบประเทศอน ๆ ในภมภาค วดจากตว ชวดขอจ�ากดดานการคาบรการ เปนรองเพยงประเทศฟลปปนส และอนโดนเซยทมขอจ�ากดสงกวา การรวมกลมระหวางประเทศดานการคารวมถงภาคบรการทลกซงยงขนเปนสงส�าคญทจะสงเสรมการแขงขน สนบสนนนวตกรรม และเผยแพรเทคโนโลย รวมถงโอกาสการเตบโตทเปดกวาง เชน ผานประชาคมเศรษฐกจอาเซยน และกลมประเทศในประชาคมกมพชา สปป.ลาว เมยนมา เวยดนาม และไทย (CLMVT) การปรบปรงการเขาถงแหลงเงนทน จะชวยสงเสรมการแขงขน ซงหากธรกจมอปสรรคในการไดรบ

สนเชอและเงนทนลดลง และหากมกลไกทจะชวยแกปญหาสภาพคลองทางการเงนทด ธรกจจะอยในสถานะทดขน สามารถปรบปรงผลตภาพและรกษาระดบของการลงทนภาคเอกชนใหยงยนได นอกจากน การเรมด�าเนนการเพอท�าใหเกดความเปนกลางในการแขงขนของรฐวสากจไทยจะมความส�าคญในการท�าใหเกดความ เทาเทยมในการประกอบธรกจ หลกเลยงการแยงใชทรพยากรจากภาคธรกจเอกชน และเพมประสทธภาพของภาครฐวสาหกจ

ประเทศไทยเปนแหลงดงดดการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ ดวยเงนทนไหลเขาจากการลงทนโดยตรงจากตางประเทศเฉลยประมาณรอยละ 3 ของผลตภณฑมวลรวมในชวงเวลาระหวางป พ.ศ. 2542–2550 อยางไรกตาม เงนทนไหลเขาจากการลงทนโดยตรงจากตางประเทศมความผนผวนมากขนในชวงไมกปท ผานมาน และเงนทนไหลออกเพอการลงทนเพมขนอยางเหนไดชด (รปท 5) การเปลยนแปลงบางสวนเนองจากนกลงทนเปลยนความเชอมน และความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยทลดลง เมอเทยบกบประเทศเพอนบาน ยงไปกวานน เศรษฐกจไทยสามารถใชประโยชนจากการแผขยายของการลงทนโดยตรงจากตางประเทศเพอสงเสรมนวตกรรม อยางไรกด ระบบนวตกรรมของประเทศไทยทคอนขางออนแอ อกทง ธรกจไทยไมคอยใหความส�าคญในการพฒนาทกษะใหกบก�าลงแรงงานจงสงผลใหธรกจไทยหลายแหง ขาดความสามารถทส�าคญทจะยกระดบและปรบปรงนวตกรรม ดงนน การสรางสมรรถนะและความสามารถของธรกจไทยจง ส�าคญอยางมากตอเศรษฐกจไทยทจะยกระดบมลคาเพมตอเนอง ไปสงานทซบซอนขน เชน ออกแบบ การวจยและพฒนา การสรางแบรนด และการเปลยนจากสงออกสนคาและสวนประกอบทม มลคาต�าไปสสนคาและบรการทมมลคาสง และการเปนประเทศ ผผลตในขนสดทาย

รปท 5 การลงทนโดยตรงจากตางประเทศในประเทศไทย (รอยละของผลตภณฑมวลรวม)

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559

รอยล

ะ


ประเทศไทย

ประเทศทมโครงสรางเหมอนกน

ประเทศทมรายไดปานกลางระดบสง

อาเซยน

สถาบน

นวตกรรม โครงสรางพนฐาน

ขนาดของตลาด สขภาพและ การศกษาขนพนฐาน

ความพรอมดานเทคโนโลย

อดมศกษาและ การฝกอบรม

ประสทธภาพตลาดแรงงาน

ความช�าชองของธรกจ

สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจมหภาค

การพฒนาตลาดการเงน ประสทธภาพดานตลาดสนคา

สถาบน

นวตกรรม โครงสรางพนฐาน

ขนาดของตลาด สขภาพและ การศกษาขนพนฐาน

ความพรอมดานเทคโนโลย

อดมศกษาและ การฝกอบรม

ประสทธภาพตลาดแรงงาน

ความช�าชองของธรกจ

สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจมหภาค

การพฒนาตลาดการเงน ประสทธภาพดานตลาดสนคา

2549-2550




อาเซยน

2558-2559

0.8

0.6

0.4

0.2

0

0.8

0.6

0.4

0.2

0

รปท 6 ความสามารถในการแขงขนของประเทศไทย ในแตละดาน

ดชนความสามารถทางการแขงขนระดบโลกจดท�าโดยสภาเศรษฐกจโลก


ข. ความเหลอมลำาทมอยและความตงเครยดทางสงคม เรยกรองใหมการสนบสนนทมงเปาหมายทกลมกลมทยากจนสดรอยละ 40 (B40)

พนทลาหลงของประเทศไทยยงมความเสยงในเรองความสมานฉนทในสงคมและเสถยรภาพทางการเมอง การแบงแยกทางสงคมอยางชดเจนและความตงเครยดมรากฐานจากการทความมงคงทางเศรษฐกจและโอกาสไมไดถกแบงปนอยางเทาเทยมกน ในสงคมไทย คนยากจนสวนมากในประเทศไทยอาศยอยในพนท ลาหลงในภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และสามจงหวดชายแดนภาคใต และเปนกลมประชากรทยากจนและยงคงเปราะบาง การสนบสนนทมงเปาทประชากรในกลมยากจนทสดรอยละ 40 ของประเทศใหมากขนจงอยในล�าดบส�าคญของประเทศไทย ทงในดานสงเสรมการกระจายความมงคงอยางทวถงและเสรมสรางความเปนปกแผนของสงคม และด�ารงความมเสถยรภาพทางการเมองมากยงขน

ประเทศไทยไมมโครงการชวยเหลอทางสงคมทเพยงพอส�าหรบกลมคนยากจนทไมใชผสงอาย แมวาจะมการรเรมนโยบายขนในป พ.ศ. 2560 ซงนบเปนกาวแรกทส�าคญ หากแตการสรางระบบการคมครองทางสงคมยงคงเปนวาระทยงไมบรรลผลส�าเรจ การพฒนาแนวนโนบายการใหความชวยเหลอทางสงคมของชาตส�าหรบคนยากจนโดยรวบรวมแนวปฏบตและบทเรยนของตางประเทศอาจชวยเพมโอกาสในอนาคตของกลมคนเปราะบางนอยางมาก การพฒนานโยบายดงกลาวใหเกดผลลพธดทสดนน อาจท�าไดโดยการพฒนานโยบายหลกขนมาหนงนโยบายหรอมากกวา ทส�าคญทดเทยมกนกคอการท�าใหระบบใหความคมครองทางสงคมตาง ๆ มความสอดคลองกนเพอสงเสรมประสทธภาพ ความโปรงใส และความสะดวกตอการใชของประชาชน ประเดนส�าคญในเรองนไดแก ก) การพฒนาระบบก�าหนดเปาหมายทแขงแกรงเพอทจะจ�าแนกครวเรอนทยากจนและออนแอ ข) การสรางระบบบรหารจดการขอมลเพอปรบปรงวธการคดกรองโครงการและการก�ากบดแล

และ ค) การสรางแนวทางส�าหรบบคคลทพนจากภาวะความยากจนแลว เพอสงเสรมการออกจากโครงการและแนวทางการด�ารงชพเพอใหพนจากความยากจนไดอยางยงยน เชนเดยวกบประเทศก�าลงพฒนาอน ๆ ประเทศไทยยงคงเผชญกบความทาทายในการขยายระบบกองทนส�ารองเลยงชพส�าหรบแรงงานในระบบไปยงแรงงานนอกระบบ กองทนส�ารองเลยงชพยงครอบคลมต�ากวารอยละ 30 ของประชากรในวยท�างาน นวตกรรมในดานนโยบายและการ บรหารจดการจงเปนสงจ�าเปนเพอใหความครอบคลมกวางขวางขน การเขาสสงคมสงวยอยางรวดเรวของประเทศไทย ซงสดสวนของประชากรอาย 65 ปขนไปคาดวาจะเพมขนจากรอยละ 11 ในป พ.ศ. 2559 มาเปนรอยละ 23 ในป พ.ศ. 2578 กอใหเกดความ เรงดวนในการปฏรปประเดนตาง ๆ เหลานขน

ผลจากการทดสอบโดยโครงการประเมนผลนกเรยนรวมกบนานาชาต(PISA) และการทดสอบมาตรฐานอนๆ พบวา ระบบการศกษาของไทยมระดบต�ากวาประเทศอน ๆ ทมระดบรายไดและคาใชจายนกเรยนตอคนทเทากน ความทาทายพบมากในนกเรยนทศกษาในโรงเรยนประจ�าหมบานซงรอยละ 47 ของนกเรยนอาย 15 ป พบวารหนงสอไมเพยงพอทจะใชงานได ยงไปกวานน นกเรยนทศกษาในโรงเรยนประจ�าหมบานมความรตามหลงนกเรยนรนเดยวกนทอยในเมองใหญเมอวดดวยคะแนนเฉลยจากการทดสอบโดย PISA ซงน�าไปสความทาทายส�าหรบการมสวนรวมในการพฒนาทกษะแรงงานและการเตบโตในระยะยาว จากการส�ารวจความเหนของภาคธรกจเมอไมนานมานแสดงใหเหนวาบรษทผผลตก�าลงพจารณาวาการขาดแคลนแรงงานทมทกษะเปนปจจยส�าคญทสดทจะจ�ากดการเตบโตทางเศรษฐกจตอไป ส�าหรบระดบบคคลแลวการมทกษะและความสามารถทจ�าเปนเพอใหไดรบการจางงานทมผลตภาพจะชวยใหมอนาคตทดขน และส�าหรบคนยากจนแลว สงเหลานคอสงทชวยใหพวกเขาไดหลดพนจากวฏจกรของความยากจนได แรงงานทมการศกษาและทกษะดเปนสงส�าคญส�าหรบการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศไทยในอนาคต เนองจากการเตบโตทแขงแกรงของประเทศตองอาศย


การแขงขนจากสนคาสงออกทผลตโดยใชทกษะเขมขน ซงจะตอง ใชทนมนษยทแขงแกรง หากพจารณาจากตวชวดความสามารถในการแขงขนทวโลกพบวา คณภาพของระบบการศกษาของไทยจด วาตกต�าลงเมอเทยบกบประเทศในกลมทมรายไดปานกลางอน ๆ (และประเทศเพอนบานในกลมอาเซยน) การปฏรปสามดานนจงส�าคญอยางมากในอนาคต ไดแก ก) การปรบปรงการเขาถง บรการการพฒนาเดกขนปฐมวย (ECD) ส�าหรบคนยากจน ข) การแกปญหาโรงเรยนขนาดเลกซงมเดกอยประมาณ 1 ลานคน (สวนใหญเปนคนยากจน) ทไดรบการศกษาทดอยคณภาพของประเทศไทย และ ค) การด�าเนนการปฏรปการศกษารวมถงเพมจ�านวนโรงเรยนทสามารถบรหารตนเองไดและสนบสนนการใชขอมลเพอใหครและโรงเรยนรบผดชอบตอผลการปฏบตงาน

แมวาภาคเกษตรจะมความหลากหลายและเปนเกษตรเชงพาณชยมากขนในชวงไมนานมาน หากแตผลตภาพของแรงงานในภาคการเกษตรยงคงอยในระดบต�า สงผลตออตราความยากจนสงในกลมเกษตรกรขนาดเลกและแรงงานในภาคการเกษตร ประเทศไทยมการจางงานในภาคการเกษตรประมาณรอยละ 40 ของก�าลงแรงงานทงหมด (ในจ�านวนนรอยละ 27 คาดวาจะไดรบการจางงานเตมเวลา) ซงมากกวาประเทศอน ๆ สวนใหญในภมภาคและประเทศอน ๆ ทมโครงสรางใกลเคยงกบประเทศไทย อยางไรกตามภาคเกษตรกรรมนมสดสวนเพยงรอยละ 9 ของผลตภณฑมวลรวม ซงชใหเหนวาผลตภาพของแรงงานภาคการเกษตรต�ากวาอตราเฉลยของแรงงานไทยในภาคอน ๆ ทงน ความยากจนในประเทศไทยเกดขนสวนใหญในชนบท การเตบโตของภาคเกษตรกรรมจงไมเพยงแตจะเพมผลตภณฑมวลรวมไดโดยตรงเทานน แตยงมแนวโนมทจะชวยลดความยากจนมากกวาในภาคการผลตอน โดยเฉพาะอยางยงหากมนโยบายทเหมาะสมในการชวยเหลอคนยากจน เชน ก) ตลาดเชาทดนทด�าเนนการไดดขน ข) เพมประสทธภาพและความยงยนของการลงทนดานชลประทาน ค) การใหเงนทนชวยเหลอทดและมากขนส�าหรบการวจยดานเกษตรกรรมและโครงการสวนขยาย และ (ง) การปรบปรงโครงการดานเกษตรกรรมโดยมเปาหมาย ในทพนทเสยงตอความยากจนในชนบท

ความขดแยงและการกดกนทางเชอชาตในสามจดหวดชายแดนใตของประเทศไทยจ�ากดขดความสามารถของพนทในการแบงปนผลประโยชนจากการเตบโตทางเศรษฐกจควบคกบมตดานอนทไมใชดานรายได ความขดแยงดานเชอชาตและศาสนาทสบทอดมาในสามจงหวดชายแดนภาคใตของประเทศไทยท�าใหการเปลยนแปลงดานโครงสรางหยดชะงกและจ�ากดเสนทางไปสการลดความยากจน ความยากจนในพนทดงกลาวเปนปญหาเรอรง พนทนมจ�านวนประชากรยากจนสงกวาคาเฉลยของประเทศ นอกจากน ปตตานและนราธวาสเปน 2 จงหวดทมอตราความยากจนสงทสดเปนล�าดบทสองและสามของประเทศ ปตตานนยมใชภาษามาเลยเปนภาษาพดหลกในจงหวด ประชากรทไมสามารถพดภาษาไทยหรอภาษาองกฤษไดจะไมสามารถเขาถงการศกษาทสงขนหรอมโอกาสกาวหนาในอาชพได ทงสามจงหวดชายแดนภาคใตมผลคะแนนมาตรฐานของประเทศอยในอนดบทายสดประเทศไทย เนองจากปญหาของโรงเรยนขนาดเลกทอยในหมบานรนแรงมากขน เนองจากจ�านวนครและทรพยากรทางการศกษาทมอยอยางจ�ากด และมกจกรรมทางเศรษฐกจทนอยทสดในประเทศ (ในป พ.ศ. 2556 ประชากรอาย 15-65 ปรอยละ 19 ไมไดท�างานและไมไดก�าลงศกษา) นอกจากน การเขาถงบรการถกจ�ากดเมอเปรยบเทยบกบ

พนทอน ๆ ในประเทศ และโครงการของรฐบาลถกมองอยางกวางขวางวาไมไดตอบสนองตอความตองการและความปรารถนาของคนในทองถน

ความรนแรงทเกยวของกบความขดแยงในสามจงหวดชายแดนภาคใตยงมมตดานเพศอกดวย ผประสบภยสวนใหญในพนท ขดแยงมานานรวมศตวรรษคอผชาย อยางไรกตาม ในแงของสดสวนแลว ผหญงเสยชวตจากความรนแรงของการแบงแยก ดนแดนในสดสวนทสงกวา (รอยละ 80) ผหญงจ�านวนมากเสยชวตดวยระเบดในทสาธารณะและจากเหตการณความรนแรงอน ๆ ทเกดขน6 นอกจากน ความขดแยงสงผลกระทบตอผหญงในเรอง อนอกดวย ไดแก ความรนแรงในครอบครว ความบอบช�าทาง อารมณ ผลทางลบตอสขภาพ และความยากล�าบากทางเศรษฐกจ

ค. การจดการดานทรพยากรธรรมชาตไมเหมาะสม จะสรางความทาทายตอความสำาเรจในการพฒนาอยางยงยน

เพอใหมนใจไดวาความยงยนของการเตบโตและการด�ารงชพของประชากรทอยกลมทยากจนสดรอยละ 40 ของประเทศไทยจะขนอยกบความสามารถในการสรางการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมและยดหยนมากขน พนทปาไมของประเทศไทยลดลง อยางมาก โดยลดลงจาก 171 ลานไรในป พ.ศ. 2504 มาเปน 107.6 ลานไรในป พ.ศ. 2552 อนเปนผลสวนใหญจากการตดไมท�าลายปาทผดกฎหมายและลกลอบขนยายเขาไปยงประเทศเพอนบาน การสญเสยปาไมธรรมชาตยงหมายถงการสญเสยความหลากหลายของระบบนเวศทปาไมเอออ�านวยใหเกดขน รวมไปถงเปนทอยอาศยส�าหรบความหลากหลายทางชวภาพทมความส�าคญตอโลกของประเทศไทยและการปกปองพนทลมน�า ทรพยากรทางทะเลและชายฝงยงคงย�าแยลงเนองจากการกดเซาะชายฝง การตดไมท�าลายปาอยางผดกฎหมาย การระบายของเสยลงทะเล การท�าฟารมกงอยางแพรหลาย และการท�าประมงแบบท�าลายลางทผดกฎหมาย อยางไรกตาม ความสามารถของประเทศไทยทจะดงดดนกทองเทยวมากกวา 30 ลานคนตอป (คดเปนรอยละ 12 ของผลตภณฑมวลรวมตอปและรอยละ 17 ของรายไดจากการสงออก) ขนอยกบ ความสามารถในการอนรกษพนทสวยงามรมชายฝงทะเลและแนวปะการง

ประเทศไทยตงอยบนทราบต�าจงประสบกบการสญเสยจากน�าทวมชายฝงและความแหงแลงรอบพนทเกษตรกรรมส�าคญบรเวณแมน�าโขง และการรกล�าของน�าเคมจากการเปลยนแปลงภมอากาศบอยครง การบรหารและการจดการพนทใหดยงขนเปนสงจ�าเปนเพอลดความเปราะบางจากน�าทวมและน�าแลง โดยเฉพาะอยางยง การท�าลายปาไมในพนททางเหนอเพมความเสยงของน�าทวมเฉยบพลนและการทบถมของตะกอนในแมน�า ในขณะทความสามารถในการกกเกบน�าและระบายน�าลดลง หากปราศจากการวางแผนดานโครงสรางพนฐาน (ถนน ทางระบายน�าทวม อนๆ) และพนทในเมองหรอเขตอตสาหกรรมอยางรอบคอบอาจท�าใหเกดความเสยงจากน�าทวมเพมขน เรองส�าคญอกประการ คอ การฟนฟสนทรพยทใชระบบไฮดรอลคอยางเรงดวนและการเพมขดความสามารถในการระบายน�า การบ�ารงรกษาสนทรพยเหลานเปนประจ�าจะชวยเพมประสทธภาพและตออายการใชงานของโครงสรางพนฐานส�าหรบบรหารจดการน�าทวมในอนาคต การทบทวนแบบท�านบกนน�าทวมทส�าคญ และทบทวนระบบความปลอดภยของเขอนเปน

6 Barron, Engvall and Morel. July 2016. Understanding Violence in Southeast Asia. The Asia Foundation.


สวนประกอบหนงทจะสรางความเชอมนของโครงสรางทควบคม น�าทวมใหมความปลอดภยพรอมส�าหรบฝนในฤดถดไป การลงทนในระบบกกเกบน�าตนน�าขนาดเลกและขนาดกลางและการด�าเนนการโครงการบรหารจดการลมน�าในชมชนจะชวยปรบปรงความสามารถในการบรหารจดการน�าทวมไดอกดวย

ความเขาใจในลกษณะของความเสยงจากภยพบตทางธรรมชาตผานการจดท�าแผนทเสยงภยมความส�าคญตอการบรหารความเสยงจากภยพบต การวางแผนพฒนาทยดหยนในการตอบสนองตอภยพบต และการก�าหนดรายละเอยดของแผนทและจดท�าแบบจ�าลองทมการคาดการณการเปลยนแปลงภมอากาศ การด�าเนนการเหลานจะกอใหเกดความเขาใจทลกซงในลกษณะของธรรมชาตและการกระจายความเสยงตามเขตพนททางภมศาสตรและความเสยหายทคาดวาจะเกดขน และน�าความเสยงเหลานมาพจารณารวมไวในการวางแผน การออกแบบ และการก�าหนดลกษณะของสนทรพยดานโครงสรางพนฐาน การท�าใหแผนทความเสยงเหลานเปนขอมลเปดเผยตอสาธารณะ พรอมการฝกอบรมจะสามารถ ชวยเพมความเขาใจทวไป และเปนกาวแรกส�าหรบการวางแผนยทธศาสตรการบรหารความเสยงดานภยพบตทแขงแกรงตอไป

การตดตงระบบเตอนภยลวงหนาทมประสทธผล (Early Warning System: EWS) เปนเครองมอส�าคญในการบรรเทาผลกระทบจากภยพบต ระบบเตอนภยลวงหนาทมประสทธผลตองมคณภาพสง มขอมลตามเวลาทเกดจรงซงรวบรวบจากรายละเอยดแผนทเสยงภยทค�านงถงลกษณะพนททางภมศาสตรและโครงสรางพนฐาน รวมถงขอมลภยพบตในอดต การตดตงระบบเตอนภยลวงหนาสามารถเรมตนจากภยพบตทมผลตอชวตและหายนะมากสดกอน ทจะบรณาการภยพบตอน ๆ ทกชนดเขามา แนวทางเบดเสรจน จงสรางความมนใจวาระบบจะมประสทธผลและประสทธภาพทสาธารณชนจะเชอมนได

ประเทศไทยก�าลงเตบโตดวยแนวทางการใชพลงงานเขมขน และคาดวาความตองการใชพลงงานจะยงคงขยายตวอยางตอเนองตอไปในอนาคต ประเทศไทยใหสตยาบนในทประชมกรอบอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในป พ.ศ. 2558 ทจะลดการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดลง รอยละ 20–25 ภายในป พ.ศ. 2573 จากระดบเดมในป พ.ศ. 2548 การท�าความตกลงระหวางประเทศนนรองรบดวยแผนพฒนาพลงงานของประเทศไทยป พ.ศ. 2558–2579 ซงมงทจะเพมการ ใชพลงงานทดแทนใหเปนสดสวนถงรอยละ 20 ของก�าลงผลตไฟฟาทงหมดจากระดบปจจบนทอยทรอยละ 10 ความทาทายในการด�าเนนการตามพนธสญญา ไดแก ก) การปรบปรงการใชเชอเพลงอยางมประสทธภาพและสงเสรมการขนสงทางรางมากขน ข) การปรบปรงมาตรฐานประสทธภาพของพลงงานส�าหรบอาคารส�านกงานและโรงงาน ค) การรวมมอกบมตรประเทศในภมภาคท จะสนบสนนการคาไฟฟาขามพรมแดนในลมแมน�าโขงและประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ง. การกำากบดแลทออนแอสงสมใหเกดการแบงแยกทางสงคมและเปนอปสรรคตอการดำาเนนนโยบายและการลงทน

ขอตดขดของกลมการเมองในประเทศไทยมรากเหงามาจากชองวางทางสงคมทหางกนมาก ดชนชวดภาพลกษณคอรรปชนโลก ทจดท�าโดยองคกรเพอความโปรงใสนานาชาตจดอนดบประเทศไทยลดลงจากอนดบท 78 จาก 178 ประเทศ ในป พ.ศ. 2554 เปนอนดบท 101 จาก 176 ประเทศในป พ.ศ. 2559 ประชาชนในประเทศไทยรบรมากขนวามการคอรรปชนสงอยางม นยส�าคญ ระบบกฎหมายทไมยตธรรมเออประโยชนใหคนร�ารวย กฎระเบยบของรฐและระบบสมปทานซงปกปองผลประโยชนใหกลมคนดงกลาว ท�าใหเสยโอกาสในการเตบโตทางเศรษฐกจและการสรางงาน เมอเทยบกบประเทศอน ประเทศไทยมความไดเปรยบมา 20 ป จากการมภาพลกษณเปนประเทศทมธรรมาภบาลทดซงวดดวยตวชวดธรรมาภบาลของธนาคารโลก ขอไดเปรยบนหมดไปเมอป พ.ศ. 2557 ประเทศไทยลาหลงประเทศอนๆ ทมลกษณะเหมอนกนในเรองธรรมาภบาลทด โดยเฉพาะในแงมมของสทธในการ แสดงความคดเหน ความส�านกรบผดชอบ และความมเสถยรภาพทางการเมอง ความไมมนคงทางการเมองเปนเหตถวงการตดสนใจ และเปนอปสรรคตอการลงทนภาครฐทมประสทธผล และขดขวางความพยายามทจะเปดเสรในภาคเศรษฐกจทส�าคญ โดยเฉพาะในภาคบรการ (รปท 7)

ผลกระทบจากแนวคดรเรมของรฐบาลในหลายๆ ดานเพอฟนฟการเตบโตทางเศรษฐกจนนขนอยกบความส�าเรจในการด�าเนนการ ในทางกลบกน ความส�าเรจในการด�าเนนการจ�าเปนตอง ไดรบค�ามนสญญาทมนคงจากภาคการเมอง นอกเหนอจากกระบวนการตดสนใจไมซบซอนแตมความโปรงใส และการปรบปรงความสามารถของหนวยงานภาครฐในการรเรมและด�าเนนการโครงสรางพนฐานและโครงการพฒนาทนมนษยทตองใชเวลายาวนานหลายป โดยเฉพาะอยางยง รฐบาลอาจพจารณาปรบปรงระบบการจดการการลงทนภาครฐครงใหญแบบเบดเสรจและ ทนสมย การสรางเสรมความแขงแกรงของระบบจดซอจดจางเพอ จะท�าใหมนใจไดวาการด�าเนนโครงการภาครฐมประสทธภาพและบรรลผลในการประหยดงบประมาณของรฐ ในแงของโครงการ ขนาดใหญทไดวางแผนไวเพอทชวยฟนคนการเตบโตกลบมาอกครง การทบทวนระบบจดซอจดจางภาครฐและใชแนวทางทเปนนวตกรรม เชน สญญาแบบเทรนคยนาจะเปนประโยชน ศกยภาพในการ สงมอบโครงการใหมๆ กนบเปนสงจ�าเปนตอความส�าเรจตาม เปาหมายของการสนบสนนประชากรทอยในกลมยากจนสด รอยละ 40 ของประเทศ และเพอการด�าเนนการตามนโยบาย และโครงการดานสงแวดลอม


การควบคมการคอรรปชน

การควบคมการคอรรปชน

คณภาพหนวยงานก�ากบดแล

คณภาพหนวยงานก�ากบดแล

2539

2557

0.8

0.6

0.4

0.2

0

0.8

0.6

0.4

0.2

0

รปท 7 ธรรมาภบาลของประเทศไทย

ในแตละมมมองตวชวดธรรมาภบาลของธนาคารโลก

การมสทธมเสยงและความรบผดชอบ

การมสทธมเสยงและความรบผดชอบ

กฎหมายและ ระเบยบขอบงคบ

กฎหมายและ ระเบยบขอบงคบ

ประสทธภาพของรฐบาล

ประสทธภาพของรฐบาล

เสถยรภาพการเมองและการไรซงความรนแรง

เสถยรภาพการเมองและการไรซงความรนแรง




ประเทศในกลมอาเซยน ไมรวมประเทศไทย




ประเทศในกลมอาเซยน ไมรวมประเทศไทย



333.1 โครงการของภาครฐและยทธศาสตรระยะปานกลาง

โครงการปฏรประยะปานกลางของรฐบาลถกก�าหนดไวในยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2560–2579) ทถกจดท�าขนเปนครงแรก และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 ทครอบคลมชวงระหวาง พ.ศ. 2560–2564 โดยแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 นจะใหความส�าคญกบการด�าเนนงานระยะสนในดานเศรษฐกจ การบรหารจดการ และสงคม ตามแนวทางของยทธศาสตรชาต 20 ป ทงน แผนพฒนาดงกลาวมงทจะสรางความเสมอภาคและลดความเหลอมล�ารวมถงเพมศกยภาพการแขงขนทางเศรษฐกจ (ดวยการพฒนาระบบการศกษา ทกษะ การลงทนในโครงสรางพนฐานเพอเพมผลตภาพ และกรอบการก�ากบดแลดานกฎเกณฑทด) การพฒนาความสามารถของภาครฐในการด�าเนนงาน เพมประสทธภาพการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และสนบสนนการ กระจายการพฒนาลงสภมภาคเพอใหเกดความสมดลยและเสรมสรางความเขมแขงในการเชอมโยงทงระดบภมภาคและนานาชาต

กลองท 2 ยทธศาสตรชาต 20 ปของประเทศไทย: วสยทศนทจะสรางประเทศใหมความมนคง มงคง และยงยน

ยทธศาสตรชาต 20 ป มกรอบยทธศาสตรในการด�าเนนการทส�าคญใน 6 ดาน ไดแก (ก) การเสรมสรางความมนคง (ข) การเสรมสรางความสามารถในการแขงขน (ค) การพฒนาและเสรมสรางศกยภาพทนมนษย (ง) การสรางโอกาสของความเสมอภาคและความเทาเทยมกนทางสงคม (จ) การสรางการเตบโตอยางเปนมตรกบสงแวดลอม (ฉ) การปฏรปและ ปรงระบบบรหารจดการภาครฐ ทงน ยงมแผนปฏรปภายใตกรอบกลยทธในแตละดานรวมกนมากกวา 140 แผน ซงครอบคลมทงดานสงคม เศรษฐกจ การเมอง การบรหารจดการ วฒนธรรม และตลาการ

หนงในแผนกลยทธของยทธศาสตรชาต 20 ป และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 คอ การขยายโครงการพฒนาพนทบรเวณชายฝงทะเลตะวนออกซงเปนท�าเลทตงของภาคอตสาหกรรมมานาน มาเปนโครงการระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก (Eastern Economic Corridor: EEC) โดย EEC คลอบคลมพนท 3 จงหวดใกลกบกรงเทพฯ ทถกจดใหเปนเขตเศรษฐกจพเศษ นอกจากน ภายในเขต EEC รฐบาลก�าลงเรงพฒนาโครงสรางพนฐาน โดยอนญาตใหชาวตางชาตถอครองหนในธรกจตางๆ รวมถงมหาวทยาลยไดถงรอยละ 100 รวมทงผอนคลายกฏเกณฑการ ถอครองและการรวมลงทนของชาวตางชาตในภาคอตสาหกรรมซงแตเดมจ�ากดไวใหเฉพาะชาวไทยเทานน และยงเปดเสรใบอนญาตท�างานใหกบแรงงานตางชาตทเปนแรงงานฝมอและแรงงานกงฝมอ ยงไปกวานน การลงทนภาครฐและภาคเอกชนเพอปรบปรงโครงสรางพนฐานคาดวาจะมจ�านวนถงประมาณ 43,000 ลานเหรยญสหรฐ

ซงสามารถจะน�ามาใชขยายทาเรอมาบตาพดและแหลมฉบง ระบบถนน และรางรถไฟ

รฐบาลไดจดตงคณะกรรมการปฏรปประเทศ (National Reform Committee: NRC) เพอผลกดนแผนปฏรประยะปานกลาง คณะกรรมการปฏรปประเทศไดรบอ�านาจใหปฏบตงานตอไปแมภายหลงการเลอกตงทจะมขน โดยคณะกรรมการปฏรปประเทศนนน�าทมโดยอดตผวาการธนาคารแหงประเทศไทยและประกอบดวยผแทนจากภาคเอกชน ภาครฐ และหนวยงานทเปนคลงสมองของประเทศ ทงน คณะกรรมการปฏรปประเทศไดก�าหนดประเดนหลก 3 ดาน เพอการเตบโตของเศรษฐกจในระยะยาว ไดแก การเพมศกยภาพ ในการแขงขน การสงเสรมความเสมอภาคและการเตบโตอยาง มสวนรวม และการปฏรปดานสถาบน ซงกรอบนโยบายในการปฏรปของรฐบาลจะน�ามากลาวถงตอไป

ยทธศาสตรความรวมมอ ของกลมธนาคารโลก


พรอมกนนน รฐบาลไดออกพระราชบญญตการเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศส�าหรบกลมอตสาหกรรม เปาหมาย พ.ศ. 2560 และ พระราชบญญตสงเสรมการลงทน เพอใหแรงจงใจทงดานภาษและทไมใชดานภาษส�าหรบการลงทน ทมมลคาสง และใหเงนสนบสนนแกธรกจทประกอบการในเขตเศรษฐกจพเศษทใชเทคโนโลยขนสง ด�าเนนการวจยและพฒนา และ/หรอสรางนวตกรรม โดยรฐบาลไดก�าหนด 10 ภาคอตสาหกรรม/บรการเปาหมายทจะใหการสงเสรม ไดแก อตสาหกรรมยานยนตสมยใหม อตสาหกรรมอเลกทรอนกสอจฉรยะ อตสาหกรรมทองเทยวเชงสขภาพ อตสาหกรรมการแปรรปอาหาร ทมมลคาเพมสง อตสาหกรรมหนยนต อตสาหกรรมการบนและ โลจสตกส อตสาหกรรมเชอเพลงชวภาพและเคมชวภาพ อตสาหกรรมดจทล และอตสาหกรรมแพทยขนสง

รฐบาลไดท�าการทบทวนกฎหมายและกฎระเบยบขอบงคบหลายฉบบและปรบปรงการจดการดานสถาบน รฐบาลจดตงหนวยงานใหม ทท�าหนาทบรหารจดการระบบทรพยากรน�าภายใตส�านกนายกรฐมนตรซงจะเปนองคกรทรวบรวมการบรหารจดการทรพยากรน�า ในประเดนตางๆ ซงเคยกระจายอยภายใตหนวยงานตางๆ มากกวา 15 หนวยงานไวในแหงเดยว นอกจากน รฐบาลยงไดแกไขพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาวเพอใหเกดการแขงขนมากขน และยงอยระหวางการทบทวนและแกไขกฎหมายและกฎเกณฑ อน อกหลายฉบบ ไดแก พระราชบญญตเขตพฒนาเศรษฐกจภาคตะวนออก พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พระราชบญญตการอ�านวยความสะดวกทางธรกจ และพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พระราชบญญตสงเสรมการประกอบธรกจดวยเทคโนโลยทางการเงน โดยการด�าเนนงานทงหมดนมงทจะท�าใหกรอบกฎหมายและเกณฑการก�ากบดแลนนมความคลองตวและสามารถใชงานไดตามวตถประสงค

การจดการกบความเหลอมล�าเปนปจจยหลกในการด�าเนนงาน ตามแผนยทธศาสตรของภาครฐทมแนวคดไมทงใครไวขางหลง เพอแสดงใหเหนถงความมงมนอยางสงในการด�าเนนงานตามวาระดงกลาว แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 จงก�าหนดเปาหมายไวทการลดความเหลอมล�าทงในมตของรายได และทไมใชรายไดขนอยกบปจจยทมผลตอความเหลอมล�า รฐบาล จงไดก�าหนดโครงการสวสดการใหมเพออดหนนประชากรทมรายไดต�ากวา 10,000 บาทตอเดอนเพอแกไขปญหาดงกลาว โดยการใหบตรสวสดการแหงรฐซงสามารถน�าไปใชในการซอสนคาพนฐานทจ�าเปน รวมถงใชบรการขนสงสาธารณะ โครงการสวสดการใหมนปจจบนครอบคลมประชากร 11.7 ลานคน ซงจะชวยเสรมกบโครงการประกนสขภาพถวนหนาซงครอบคลมประชากรเกอบ 49 ลานคน ทงน รฐบาลยงเรมด�าเนนการปฏรปภาษโดยมงทจะ เกบภาษจากคนทมรายไดสงมากขน ดวยการด�าเนนการภาษ มรดก ภาษทดนและสงปลกสราง นอกจากน รฐบาลยงอยระหวางการก�าหนดแผนนโยบายและการด�าเนนงานเพอความคมครอง ทางสงคมแบบบรณาการเพอเชอมโยงโครงการทางสงคมทมอยในปจจบนและปรบปรงกลไกในการก�าหนดเปาหมายเพอสนบสนน คนยากจนและผดอยโอกาสเขาไวดวยกน

รฐบาลไดท�าการทบทวนกฎหมายและกฎระเบยบขอบงคบหลายฉบบประเทศไทยก�าลงถอยออกจากการสงเสรมอตสาหกรรมเบาเนองจากความไดเปรยบในดานแรงงานลดลงในขณะทคาจางแรงงานเพมสงขน ภาครฐตระหนกดวาประเทศไทยไดสญเสยความไดปรยบในอตสาหกรรมเบาและอตสาหกรรมทใชแรงงานเขมขนอนเปนผลมาจากโครงสรางประชากรทเปลยนแปลงไปและคาจางแรงงานทเพมสงขน ซงการเปลยนแปลงดงกลาว เปนผลใหมการยกเลกการสงเสรมการลงทนในอตสาหกรรมบางอตสาหกรรม


เมอเรวๆ น รฐบาลไดด�าเนนการปฏรปในดานส�าคญเพอปรบปรงสภาพแวดลอมในการประกอบธรกจ ซงน�าไปสการเลอนอนดบทดขนอยางมนยส�าคญของประเทศไทยในการจดอนดบโลกเรองความยาก-งายในการประกอบธรกจ (Doing Business) โดยเลอนจากล�าดบท 46 ในป พ.ศ. 2560 มาเปนล�าดบท 26 ในป พ.ศ. 25617 จากรายงานความยาก-งายในการประกอบธรกจฉบบลาสดของธนาคารโลกนน พบวา ประเทศไทยเปน 1 ใน 10 ประเทศทวโลก ทมการปฏรปมากทสด ท�าใหมการพฒนาเรองความยากงายในการประกอบธรกจในปทผานมามากทสด การปฏรปทไดด�าเนนการ ไปนน ไดแก การปรบเกณฑในการเรมตนธรกจใหงายขน การใช ระบบสารสนเทศภมศาสตรเพออ�านวยความสะดวกในการขอใชไฟฟาและจดทะเบยนทรพยสน ผอนคลายการไดรบสนเชอดวย การขยายขอบเขตของทรพยสนทสามารถน�ามาวางเปนหลกประกน และเรมใชการตรวจสอบภาษบนฐานความเสยงดวยระบบอตโนมต และท�าใหการจดการใหเปนไปตามขอตกลงและจดการกบการลมละลายท�าไดงายขน การปรบปรงเหลานชใหเหนถงความมงมน ของรฐบาลในการทจะผลกดนการปฏรปเชงโครงสรางและดงดด

การลงทนจากภาคเอกชนเพอชวยใหบรรลเปาหมายของการ พฒนาประเทศ

ดวยตระหนกถงความส�าคญของการรวมกลมในระดบภมภาคเพอใหเกดความรงเรองทางเศรษฐกจและสงคม ภาครฐและเอกชนไดเขาไปมสวนรวมและลงทนในภมภาคและนานาชาตมากขน ในการน รฐบาลไดใชความพยายามอยางมากในการทจะสงเสรมใหเกดความเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน (กมพชา สปป. ลาว เมยนมา และเวยดนาม) และพยายามทจะมบทบาทในเชงรกมากขนในการทจะด�าเนนงานตามมาตรการประชาคมเศรษฐกจอาเซยน การมสวนรวมกบองคกรระหวางประเทศ (เปาหมายการพฒนาอยางยงยนขององคการสหประชาชาต, การประชมรฐภาคอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศสมยท 21– Conference of Parties-COP21, โครงการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจใน อนภมภาคลมแมน�าโขง, องคการเพอความรวมมอและการพฒนาทางเศรษฐกจ, ธนาคารพฒนาเอเชย, กองทนการเงนระหวางประเทศ และธนาคารโลก) เพอทจะสงเสรมความอยดกนดตามนโยบาย

7 ใชวธการเดยวกนทงกบขอมลของปทแลวและของปน

กรอบการด�าเนนงานในการปฏรปภาคเศรษฐกจของภาครฐ

1. ความสามารถในการแขงขน 2. ความเสมอภาคและการเตบโต อยางมสวนรวม

3. การปฏรปนโยบาย กระบวนการ และสถาบน

1.1. ผลตภาพ» พฒนาอตสาหกรรมหลก (การทองเทยว

เกษตร อาหาร) และอตสาหกรรมทมการเตบโตสง (เทคโนโลยชวภาพ อเลกทรอนกสอจฉรยะ ดจทล การศกษา สขภาพ)

» พฒนาปจจยสนบสนน ไดแก ทนมนษย การแขงขน และเทคโนโลย

2.1 โครงการเฉพาะเจาะจงเพอกลมทส�าคญ

» การแบงปนความร ขอมล และเทคโนโลยส�าหรบเกษตรกรรายเลกเพอเพมผลตภาพและสรางนวตกรรม

» พฒนาการเขาถงการประกนพชผล และสนเชอ

» พฒนาระบบชลประทาน» สรางพนฐานส�าหรบโครงการพฒนาทกษะ

3.1 นโยบายการปฏรปดานสถาบน» หนวยงานทวางแผนยทธศาสตร» หนวยงานสถตและขอมลของประเทศ

1.2. การรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาค» สงเสรมการคาไรพรมแดนเพอพฒนา

กลมอตสาหกรรมเปาหมายในระดบภมภาค

» พฒนาเครอขายความเชอมโยงในภมภาค» สรางศนยกลางของภมภาค

2.2 สรางความแขงแกรงใหกบชมชน» เสรมสรางระบบการเงนของชมชนให

แขงแกรง» พฒนาธรกจชมชน» จดตงกองทนเพอการลงทนทางสงคม

(Social investment Fund : SIF)

3.2 การปฏรปสถาบนดานการคลง• หนวยงานงบประมาณ• การปฏรปการคลง/นโยบายภาษ• หนวยงานบรหารสนทรพย• ความยงยนทางการคลงในระยะยาว

1.3. การวจยและพฒนา ระบบนเวศนวตกรรม

• จดตงศนยการวจยและพฒนา• ปฏรปกรมทรพยสนทางปญญา• จดตงศนยพฒนาความสามารถของธรกจ

เกดใหม (Start-up) และธรกจขนาดเลก

2.3 สรางความสมดลยในระดบชาตและโครงขายความคมครองทางสงคม

• บรณาการหนวยงานทท�างานดานความยากจนและความเหลอมล�า

• ขยายโครงขายความคมครองทางสงคมและปฏรประบบประกนสงคมและระบบภาษ

3.3 การปฏรปสถาบนในดานด�าเนนงานและการประเมนผล

• กลไกการด�าเนนงาน• หนวยงานการตดตามและประเมนผล• กลไกทเปนตวเรงการด�าเนนงาน


“ไมทงใครไวขางหลง” ส�านกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน กระทรวงการคลงยงไดใหเงนกแบบมเงอนไขผอนปรนส�าหรบโครงสรางพนฐานแกประเทศเพอนบานและประเทศอนๆ ในขณะเดยวกน ภาคเอกชนไทยกไดมการลงทนมากขนทงในภมภาคและทวโลก รวมถงมความรวมมอกบบรรษทการเงนระหวางประเทศ

นโยบายการบรหารและพฒนาจงหวดชายแดนใต พ.ศ. 2560-2562 ซงจดท�าโดยส�านกงานสภาความมนคงแหงชาตและไดรบอนมตเมอไมนานมาน ไดแสดงถงความตระหนกในความซบซอนและความออนไหวของสาเหตของความขดแยงในสามจงหวดชายแดนภาคใตนโยบายดงกลาวไดก�าหนดวตถประสงคและแนวทางเพอใหบรรลวสยทศนทมงใหสงคม “ปลอดภยและปราศจากเงอนไขทกอใหเกดความรนแรง” โดยท “วถชวตของทกคนไดรบการปกปอง พฒนาบนพนฐานสงคมพหวฒนธรรม และมสวนรวมในกระบวนการเสรมสรางสนตสขอยางยงยน” ดวยความเขาใจในปญหาและความตองการของทองถน นโยบายดงกลาวจงตระหนกถงคณคาของการมสวนรวมของประชาชน และพยายามใหเกดการมสวนรวมในวงกวางอยางแทจรง โดยน�าเอาภาคประชาชน ภาคประชาสงคม และกลมผดอยโอกาส เขามารวมแกปญหาและพยายามทจะสรางสนตสขในพนท นอกจากน นโยบายดงกลาวยงมงสงเสรมความไวเนอเชอใจและความรวมมอระหวางภาครฐและประชาชน รวมถงการสรางความเชอมนตอกระบวนการของภาครฐในการการเยยวยาและบรรเทาทกข การสรางความเขมแขงใหกบชมชนทองถนและเพมรายไดรวมถงวถการด�าเนนชวตของประชาชนกเปนประเดนส�าคญทถกหยบยกขนมาเปนเงอนไขส�าคญในการทจะชวยแกไขปญหาความขดแยง ในภาคใต

ในภาพรวมแลว นบเปนครงแรกตงแตชวงป พ.ศ. 2533-2542 ทประเทศไทยมนโยบายทชดเจนและสมบรณส�าหรบการเปลยนผานทางเศรษฐกจและสงคม รวมทงยงมการบรณาการกบเศรษฐกจภมภาคและเศรษฐกจโลก ซงหากด�าเนนการตามแผนไดเตมรปแบบ โครงการปฏรปทางเศรษฐกจและสงคมอาจมศกยภาพทจะชวยใหการเตบโตตอปเพมขนอยางมนยส�าคญไปมากกวาระดบการเตบโตในปจจบนทระดบรอยละ 4 และยงจะชวยใหเกดการขบเคลอนการเตบโตทกระจายทวถง และยงยน เรงใหประเทศไทยสามารถเปลยนผานไปสการเปนประเทศทมเศรษฐกจรายไดสง และมความเสมอภาคมากขน

3.2 บทเรยนทไดรบจากการด�าเนนการใหความชวยเหลอของกลมธนาคารโลกลาสดและการหารอกบผมสวนเกยวของ

ยทธศาสตรการด�าเนนการใหความชวยเหลอเตมรปแบบของกลมธนาคารโลกลาสดกอนทจะมการก�าหนดกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ ไดแก กลยทธความชวยเหลอในการพฒนาประเทศ (Country Assistance Strategy: CAS) ในชวงป พ.ศ. 2546-2551 โดยทกลยทธความชวยเหลอในการพฒนาประเทศ นนเนนการวจยเพอศกษาสาเหตของปญหาและด�าเนนการสนบสนนในดานความยากจนและความเหลอมล�า ทนมนษย และทนทางสงคม ความสามารถในการแขงขน และทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทงน การด�าเนนโครงการสนบสนนหลายโครงการเปนการด�าเนนการภายใตความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ (Country Development Partnerships: CDPs) ซงเปนโครงการทเนนการเปนหนสวนดานฐานความรเปนหลกทน�าโดยภาครฐ รวมกบธนาคารโลกและหนสวนการพฒนาอนๆ ชวยสนบสนน กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ (Country Partnership Framework: CPF) ฉบบน ไดน�าบทเรยนหรอขอคดจากรายงานผลการด�าเนนงานของกลยทธความชวยเหลอเพอการพฒนาประเทศ เชน ความส�าคญของการคดสรรหนสวนความร และความส�าคญของการสนบสนนการด�าเนนงานของประเทศไทยในการแบงปนประสบการณดานการพฒนาและสงเสรมความรวมมอ ในภมภาค

แผนยทธศาสตรความรวมมอเพอการพฒนาของประเทศไทยและกลมธนาคารโลก ระยะสน (Interim Strategy Note: ISN) ในชวงปงบประมาณ พ.ศ. 2554-2555 ไดก�าหนดกรอบการด�าเนนการส�าหรบธนาคารระหวางประเทศเพอการฟนฟบรณะและพฒนา ในการใหเงนกฉกเฉนเพอชวยฟนฟจากวกฤตการณการเงนโลกทเกดขนในชวงป พ.ศ. 2550-2553 และยงก�าหนดแนวทางส�าหรบบรรษทการเงนระหวางประเทศ (IFC) ในการใหการสนบสนนอยางตอเนองกบภาคเอกชน มาตรการกระตนเศรษฐกจของรฐบาลซงไดรบการสนบสนนดานเงนกตามแผนยทธศาสตรความรวมมอเพอการพฒนาระยะสนน (ISN) มสวนชวยใหเศรษฐกจฟนตวไดอยางรวดเรวจากวกฤตการณ โดยอตราการเตบโตทางเศรษฐกจฟนตวขนจาก รอยละ 0.8 ในป พ.ศ. 2554 มาเปนรอยละ 7.2 ในป พ.ศ. 2555


แมวาอตราการเตบโตจะลดลงไปอกในชวงปตอ ๆ มา เนองจาก ความไมแนนอนทางการเมองและการปฏรปโครงสรางทสะดดลง ความยากจนลดลงอยางตอเนองจากรอยละ 17 ในป พ.ศ. 2554 มาเปนรอยละ 13 ในป พ.ศ. 2555 และลดลงไปเปนรอยละ 7.2 ในป พ.ศ. 2558 ความคบหนาในดานอนๆ ตามแผนยทธศาสตรความรวมมอเพอการพฒนาระยะสนนนมไมมากนก ไดแก การเสรมสรางระบบความคมครองทางสงคมส�าหรบผยากไร การก�าหนดกรอบการก�ากบดแลของโครงการรวมลงทนระหวาง ภาครฐและเอกชน การจดการกบขอบกพรองในการรายงานทาง การเงนและการบรหารโดยมงเนนผลงาน ในภาพรวมนน แผนยทธศาสตรความรวมมอเพอการพฒนาระยะสนนนเปนเครองมอทเหมาะสมส�าหรบชวงเวลา 2 ปของการใหการสนบสนนดานการเงนฉกเฉนแกภาครฐและมสวนรวมกบภาคเอกชนอยางตอเนอง แตแนวโนมในการก�าหนดนโยบายทยงยนหรอการปรบเปลยนความรวมมอกบกลมธนาคารโลกนนยงท�าไดอยางจ�ากด

ในชวงความไมสงบทางการเมองภายหลงจากทแผนยทธศาสตรความรวมมอเพอการพฒนาระยะสนเสรจสนลง ไดเกดการประทวงตามถนนเปนระยะเวลาหลายเดอนและเกดความรนแรงในชวงปลายป พ.ศ. 2556 และตนป พ.ศ. 2557 นน ความรวมมอระหวางประเทศไทยและกลมธนาคารโลกนนด�าเนนไปอยางมขอบเขตจ�ากดและในระดบทลดลง ดงนน โอกาสทจะพฒนานโยบายทยงยนหรอปฏรปจงไมมมากนก และความตองการของประเทศในดานการสนบสนนจากธนาคารโลกกมจ�ากด ธนาคารโลกจงมงเนนทจะใหการสนบสนนแกชมชนเพอขบเคลอนการพฒนาในพนททมความขดแยงของสามจงหวดชายแดนภาคใต ใหความสนบสนนแกความรเรมเพอการพฒนาทเปนมตรกบสงแวดลอม และตดตามเศรษฐกจมหภาค บรรษทการเงนระหวางประเทศกยงคงท�างานกบภาคเอกชนของไทยในการลงทนตางประเทศในแถบภมภาคและการลงทนในประเทศไทยในภาคการเงนเปนหลก รฐบาลชดปจจบนไดผลกดนการปฏรปโครงสรางขนใหมและขอความรวมมอในแผนเชงยทธศาสตรทมขอบเขตกวางมากขนจากกลมธนาคารโลก ธนาคารโลกไดลงนามในสญญาบรการใหค�าปรกษาแกประเทศไทยไปแลว 5 ฉบบ (3 ฉบบแรกลงนาม เมอธนวาคม พ.ศ. 2559 และด�าเนนการเสรจสนแลว) และไดมการหารอกบรฐบาลเกยวกบสญญาบรการใหค�าปรกษาทจะด�าเนนการในระยะ

สนถงระยะปานกลาง ซงครอบคลมประเดนทหลากหลาย ไดแก สภาพแวดลอมทางธรกจ ความคมครองทางสงคม การศกษา การบรหารจดการโครงสรางพนฐาน การบรหารจดการการลงทนภาครฐ เปนตน ในการด�าเนนการตามสญญาบรการใหค�าปรกษาในชวงแรกนนนบวาประสบความส�าเรจ ดวยเจาหนาทของรฐไดเขารวมวเคราะหและด�าเนนการปฏรปเพอทจะบรรลเปาหมายส�าคญ เชน การพฒนาดานล�าดบของความยาก-งายในการประกอบธรกจอยางมาก (จากล�าดบท 48 ในป พ.ศ. 2560 มาเปนล�าดบท 26 ในป พ.ศ. 2561 ดวยวธการทเทยบเคยงกนได) และระยะหางระหวางผลการพฒนาประสทธภาพตวชวดแตละดาน (Distance to Frontier: DTF) ซงเปนผลมาจากการปฏรปกฎเกณฑ

ในระหวางการเตรยมการวเคราะหแนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบ (SCD) และกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศไทยนน ไดมการหารอกบผมสวนรวมอยางกวางขวางทวประเทศ ถง 9 ครงกบกลมประชาสงคม คลงสมอง ภาคเอกชน องคกรภาครฐสวนทองถน และผน�าทางความคดทส�าคญ (ดบทท 6 และภาคผนวก 5 ของ การวเคราะหแนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบ) ผลจากการหารอพบวาโดยภาพรวมเหนชอบกบการก�าหนดประเดนส�าคญในการพฒนาทเปนความทาทายส�าหรบประเทศไทยและรางแนวทางความรวมมอกบกลมธนาคารโลกแกประเทศไทยตลอดชวงเวลาทด�าเนนงานตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ ประเดนส�าคญบางประเดนทผมสวนเกยวของไดหยบยกขนมาหารอในระหวางการประชมถงกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ ไดแก ก) การปฏรประบบงบประมาณเปนสงส�าคญในการจะชวยใหเกดบรการทดขน ข) การปองกนน�าทวมและภยแลงเปนสงส�าคญส�าหรบความอยดกนด ทงทางเศรษฐกจและสงคมส�าหรบคนไทย ค) การเพมมลคาในภาคเกษตรกรรมจะชวยปรบปรงวถความเปนอยของเกษตรกรทยากจน ง) การปรบปรงกรอบการก�ากบดแลธรกจเอกชนใหทนสมยจะชวยเสรมสรางความสามารถในการแขงขนของประเทศใหแขงแกรง และ จ) การพฒนาระบบการศกษา นโยบายแรงงาน และ การจดหาแรงงานทมฝมอเปนปจจยส�าคญทจะชวยปรบเปลยนเศรษฐกจของประเทศไทย

บทเรยนส�าคญทไดรบจากการด�าเนนการตามแผนยทธศาสตรความรวมมอเพอการพฒนาระยะสน และการใหความรวมมอในชวงทผานมาภายใตสญญาบรการใหค�าปรกษากบประเทศไทย ไดแก:


• การมงเนนประเดนทผน�าระดบสงของรฐบาลใหความสนใจอยางมากเปนสงทส�าคญ การปฏรปทประเทศไทยก�าลงด�าเนนการอยในปจจบนเกยวของกบหลายหนวยงานซงจ�าเปนทจะตองไดรบการดแลจากผน�าระดบสงของรฐบาล ตวอยางเชน กระบวนการปฏรปดานความยาก-งายในการประกอบธรกจ ดแลโดยรองนายกรฐมนตรทดแลดานเศรษฐกจ ซงกระตนใหหนวยงานภาครฐกวา 30 แหงรวมมอในการปฏรปกฎระเบยบขอบงคบ ซงหากผน�าระดบสงไมไดเขามาดแลแลว คงยากทหลาย ๆ หนวยงานจะผลกดนใหเกดการปฏรปได

• การประชมปรกษาหารอเรองการวเคราะหแนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบในวงกวางและตดตามการหารอกบผมสวนเกยวของ กระบวนการการประชมปรกษาหารอในวงกวางกบผมสวนรวมทงหมดในกระบวนการวเคราะหแนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบรวมถงการหารอในรายละเอยดของผลลพธทไดรบกบภาครฐ ภาคประชาสงคม และภาคเอกชน ชวยท�าใหเกดการเขามามสวนรวมในการปฏรปโครงสรางอกครง เนองดวยการประชมหารอท�าใหมความเขาใจทตรงกนทวประเทศในประเดนของการจดล�าดบความส�าคญของการพฒนา

• ความส�าคญของการมกรอบการก�ากบดแลทเพยงพอตอการเขามามสวนรวมและการลงทนของกลมธนาคารโลก กรอบการก�ากบดแลทเพยงพอส�าหรบพลงงานทดแทนจะท�าใหประเทศไทยกาวขนมาเปนผน�าในดานพลงงานทดแทนทอดมสมบรณในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต และยงท�าใหบรรษทการเงนระหวางประเทศประสบความส�าเรจในการชวยเหลอพฒนาระบบพลงงานแสงอาทตยทมก�าลงการผลตมากกวา 3,000 เมกะวตต ซงเชอมตอกบระบบโครงขายไฟฟา รวมทงยงสามารถเพมก�าลงการผลตพลงงานจากแรงลมไดอยางมาก ในทางตรงกนขาม กรอบการก�ากบดแลทหละหลวม โดยเฉพาะในโครงการรวมลงทนระหวางภาครฐและเอกชนจะเปนอปสรรคตอความกาวหนาในการด�าเนนงานอน ๆ ซงบรรษทการเงนระหวางประเทศ

ใหการสนบสนนในการพฒนาโครงสรางพนฐาน รวมถงในภาคคมนาคมขนสง

• แผนพฒนาระยะปานกลางถงระยะยาวจะชวยใหมการก�าหนดล�าดบความส�าคญในการทผรวมพฒนาจะใหความรวมมอกบรฐบาลไทย ตงแตชวงป พ.ศ. 2549–2557 ประเทศไทยไมไดมแผนปฏรประยะปานกลางถงระยะยาว ซงท�าใหหนสวนการพฒนาอน ๆ ไมสามารถทจะแกไขขอจ�ากดแบบองครวมได แตแผนปฏรปของไทยซงเพงจดท�าขนมาเมอไมนานมานมความชดเจนและรายละเอยดซงจะเปน พนฐานทมนคงส�าหรบการชวยเหลอจากสถาบนดานการพฒนา รวมถง กลมธนาคารโลก

• การลงทนโดยใชบรการพนฐานของกลมธนาคารโลกนนชวยตอบสนองตอความตองการทเปลยนแปลงไปของรฐบาลไดทนการณ แมวาการมสวนรวมในดานการปฏรปจะมอยอยางจ�ากด ประเทศไทยเลอกทจะรวมมอกบธนาคารโลกในโครงการปฏรปมาโดยตลอด และธนาคารโลกยนดใหความรวมมอมาโดยตลอดเชนกน แมในชวงเวลาทการด�าเนนการปฏรปสามารถท�าไดจ�ากด อนเปนผลใหธนาคารโลกยงคงเปนหนสวนดานความรความเขาใจและความรวมมอ และสามารถใหการสนบสนนในขอบเขตทกวางและลกยงขนเมอไดรบการรองขอ

• การพจารณากรอบขอตกลงทางกฎหมายส�าหรบสญญาบรการ ใหค�าปรกษากบประเทศไทยเปนปจจยส�าคญทจะชวยลดตนทนในการท�าธรกรรมของสญญาบรการใหค�าปรกษากบประเทศไทยลง การก�าหนดกรอบของสญญาบรการใหค�าปรกษากบประเทศไทย (RAS) ซงครอบคลมประเดนดานกฎหมายของขอตกลงกบรฐบาลจะชวยลดความลาชาทไมจ�าเปนในขนตอนการด�าเนนการของสญญาบรการใหค�าปรกษากบประเทศไทยทอยระหวางการด�าเนนการ (ตารางท 3) โดยเฉพาะอยางยงส�าหรบประเทศดงเชนประเทศไทยซงไมมการก�าหนดวธการจดจางบรการจากองคกรระหวางประเทศ


3.3 รางขอเสนอกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศของกลมธนาคารโลก

ก. ภาพรวมของกรอบความรวมมอของกลมธนาคารโลก กบประเทศไทย

กรอบความรวมมอก�าหนดโครงการของกลมธนาคารโลกส�าหรบปงบประมาณ พ.ศ. 2562-2565 ในการทจะสนบสนนการพฒนาประเทศไทยตามล�าดบความส�าคญ เพอฟนฟใหมการเตบโตในอตรา ทสงและเสรมสรางการมสวนรวมและความยงยน เปาหมายของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศคอการใหความชวยเหลอแกประเทศไทยในการทจะปรบเปลยนไปสการเปนเศรษฐกจทใชนวตกรรม มสวนรวม และยงยน ซงสอดคลองกบยทธศาสตรชาต 20 ป ของประเทศ (พ.ศ. 2560-2579) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 และแนวทางและล�าดบความส�าคญจากการวเคราะหของรายงานแนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบของกลมธนาคารโลก กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศพจารณาความชวยเหลอของกลมธนาคารโลกแกประเทศไทยโดยการใชประโยชนจากความรวมมอในภมภาคและทวโลกรวมถงกลมประเทศกมพชา สปป.ลาว เมยนมา เวยดนาม และไทย (CLMVT) กลม ประเทศในอนภมภาคลมแมน�าโขง และกลมประเทศในสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (ASEAN)/ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ทงน ธนาคารโลกวางแผนการสนบสนนผานการเบกจายเงนและกองทนทใชส�าหรบโครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห แตกยงคงเปดชองทางในการกเงนจากธนาคารระหวางประเทศเพอการฟนฟบรณะและพฒนาในอนาคต ซงขนอยกบความตองการของรฐบาล ผลการด�าเนนงานโดยรวม และผลกระทบจากการพฒนาเศรษฐกจ/การเงนของโลกตอความสามารถทางการเงนของธนาคารระหวางประเทศเพอการฟนฟบรณะและพฒนา ส�าหรบบรรษทการเงนระหวางประเทศนนจะยงคงใหบรการเงนกและค�าปรกษาแกภาคเอกชนเพอสนบสนนใหเกดการเตบโตอยางมสวนรวม สวนหนวยงานประกนการลงทนพหภาคจะสนบสนนการลงทนทเหมาะสมดวยการเพมความนาเชอถอของตราสารและการรบประกนความเสยงจากดานการเมอง กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศยงคงเดนหนาทจะใชแนวทางด�าเนนโครงการของกลมธนาคารโลกทมความยดหยน โดยพจารณาถงพลวตรของประเทศทมรายไดปานกลาง การเปลยนแปลงความตองการของประเทศทมตอสญญาบรการให ค�าปรกษา และพฒนาการของภมภาคและทวโลก

กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศตอบสนองตอการเปลยนแปลงพนฐานของความรวมมอระหวางประเทศไทยและกลมธนาคารโลกตลอดทศวรรษทผานมา ดวยการเมองทมเสถยรภาพ มากขน รฐบาลจงไดมองหาการสนบสนนจากธนาคารโลกและรวมมอกบบรรษทการเงนระหวางประเทศอยางตอเนองเพอทจะบรรล เปาหมายการพฒนาตามยทธศาสตรชาต 20 ป นอกจากน หนวยงานประกนการลงทนพหภาคจะพจารณาหาโอกาสในการทจะชวยสนบสนนยทธศาสตรชาตโครงการ (ตารางท 3) ทเตบโตอยางรวดเรว ประกอบกบความตองการบรการของกลมธนาคารโลกทเพมขนจากกลมประชาสงคมและภาครฐสะทอนใหเหนถงความสนใจและความ มงมนของประเทศไทยในการทจะขยายขอบเขตความรวมมอกบกลมธนาคารโลกในดานการพฒนาเศรษฐกจและสงคม ยงไปกวานน ประเทศไทยไดมบทบาทเปนผน�าในภมภาคเพอสงเสรมการรวมกลมทางเศรษฐกจและความพยายามรวมกนในการแกไขความทาทาย ตาง ๆ ในภมภาค รวมถงไดเปนแหลงเงนทนทส�าคญส�าหรบประเทศเพอนบาน ความรวมมอของกลมธนาคารโลกกบประเทศไทยในประเดนดงกลาวนอาจชวยเสรมสรางความเขมแขงของการรวมกลม ในภมภาค อนจะชวยสนบสนนใหเกดการเตบโตอยางมสวนรวมใน

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนและกลมประเทศกมพชา สปป. ลาว เมยนมา เวยดนาม และไทย โดยการรวมกลมทางดานการคา และอาจมการรวมกลมทางดานการลงทนและแรงงาน สดทายน การทประเทศไทยเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรวและยงยน รวมถงมอตราความยากจนลดลง ประเทศไทยจงเปนแหลงความรทส�าคญของการเรยนรระดบโลกส�าหรบประเทศตาง ๆ ทตองการเปลยนแปลงสถานะไปเปนประเทศทมรายไดปานกลาง และรายไดสงตอไป

การบรรลวตถประสงคของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 และยทธศาสตรชาตจะขนอยกบความส�าเรจในการด�าเนนการดานการปฏรปนโยบาย โครงการและการลงทนในดานส�าคญ เชน โครงสรางพนฐาน ความสามารถในการแขงขน การศกษา การมสวนรวมทางสงคม และการสรางความยงยนดานสงแวดลอม การบรการใหค�าปรกษาของกลมธนาคารโลก (สญญาบรการใหค�าปรกษากบประเทศไทยของธนาคารโลก และบรการใหค�าปรกษาของบรรษทการเงนระหวางประเทศ) สามารถท�าใหการปฏรปและการลงทนส�าเรจไดดวยค�าแนะน�าทตรงเปาหมาย เขาถงประเดนและเปนไปได รวมทง มงเนนการสนบสนนดานเทคนคและการด�าเนนงาน หากภาครฐด�าเนนการตามแผนยทธศาสตรและโครงการ ดงนน กรอบผลการด�าเนนงาน (ภาคผนวก 1) น�าเสนอผลทคาดวาจะเกดขนจากการด�าเนนการตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศซงกลมธนาคารโลกเขามามสวนรวมและจะใชในการประเมนความส�าเรจ ของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ

ปจจยสามประการไดถกน�ามาใชคดกรองเพอก�าหนดกรอบความรวมอเพอการพฒนาประเทศทงในระดบยทธศาสตร โครงการและกจกรรม• ความตองการของภาครฐและความสอดคลองกบแผนพฒนา

เศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 และยทธศาสตรชาต 20 ป กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศมเปาหมายทจะสนบสนนการด�าเนนงานตามยทธศาสตรการพฒนาของประเทศไทย ในดาน ทกลมธนาคารโลกมความรจากประสบการณกบนานาประเทศ จงสามารถทจะชวยใหด�าเนนการปฏรปไดอยางลกซงหรอเรงใหเกดเรวขน ยงไปกวานน โครงการในกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศสะทอนถงความตองการความรวมมอและความมงมนทจะปฏรปอยางแรงกลาของภาครฐ

• มงเนนแนวทางทก�าหนดไวในการวเคราะหแนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบเพอยตความยากจนและกระจายความมงคงอยางทวถง ล�าดบความส�าคญในการวเคราะหแนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบและแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 นนถกน�ามารอยเรยงกนและแผนงานทงสองจะเปนแนวทางในการก�าหนดวตถประสงคและมงความสนใจของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ

• ขอไดเปรยบโดยเปรยบของกลมธนาคารโลก รวมถงหลกการ ส�าหรบการสนบสนนตามแนวทางบรการใหค�าปรกษา กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศใหความสนใจกบประเดนทกลมธนาคารโลกจะสามารถเพมคณคาใหไดมากทสดและในประเดนทคาดวาจะเกดผลกระทบจากการเปลยนแปลงตอการพฒนาประเทศ กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศมงทจะใชประโยชนจากประสบการณในประเทศตาง ๆ ของกลมธนาคารโลกและการรวมพลงเพอใชทรพยากรทางการเงนใหเกดประโยชนสงสดส�าหรบการพฒนาในประเทศไทยดวยการปรบปรงสภาพแวดลอมทางธรกจและกฎระเบยบขอบงคบเพอดงดดเงนลงทนมากขน และส�าหรบการพฒนาในภมภาคประชาคมเศรษฐกจอาเซยน และกลมประเทศกมพชา สปป.ลาว เมยนมา เวยดนาม และไทยดวยการชวยเหลอดานการปฏรปกฎระเบยบขอบงคบระหวางประเทศและดานเงนลงทนทจะชวยใหเกดการรวมกลมทางเศรษฐกจและการพฒนา ในภมภาค


กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศไทยของกลมธนาคารโลก (ปงบประมาณ พ.ศ. 2562-2565)

เปาหมายรวม เพอใหความชวยเหลอแกประเทศไทยในการปรบเปลยนไปสเศรษฐกจทใชนวตกรรม มสวนรวม และยงยน กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศจะสอดคลองกบยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2560 - 2579) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 ของรฐบาล และแนวทางการดำาเนนงานและการจดลำาดบความสำาคญตามทปรากฏในการวเคราะหแนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบ รวมถงขอไดเปรยบของกลมธนาคารโลก กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศยงพจารณาการเขามามสวนรวมของกลมธนาคารโลกกบประเทศไทยในการใชประโยชนจากความรวมมอทมในภมภาคและทวโลก

ประเดน ส�าคญท 1

การสงเสรมการเตบโตทางเศรษฐกจทยดหยนและยงยน วตถประสงค 4 ขอ ของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศจะเนนความรวมมอกบประเทศไทยในการสงเสรมเศรษฐกจใหสามารถดงดดการลงทนภาคเอกชนใหสงขนและใชทรพยากรทางการเงนใหเกดประโยชนสงสดสำาหรบการพฒนาและการเตบโตทยงยน

วตถประสงคท 1 ปรบปรงความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยและความยาก-งายในการประกอบธรกจวตถประสงคท 2 ปรบปรงการดำาเนนนโยบายสถาบนการเงนและการคลง วตถประสงคท 3 เสรมสรางคณภาพของการลงทนในโครงสรางพนฐานวตถประสงคท 4 จดการกบการเปลยนแปลงภมอากาศและปรบปรงการบรหารจดการทรพยากรนำา

ประเดน ส�าคญท 2

การเสรมสรางการมสวนรวม วตถประสงค 2 ขอของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศจะเนนความรวมมอกบประเทศไทยในการทจะเพมการมสวนรวมทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศ โดยการสรางความแขงแกรงดวยโครงการทมงเปาหมายใหความชวยเหลอประชากรทอยในกลมทยากจนสดรอยละ 40 การปฏรประบบการศกษา การสงเสรมการพฒนาทขบเคลอนดวยชมชนในพนทขดแยง การกำาจดการเลอกปฏบตจากเพศสภาพและจากอตลกษณทางเพศ

วตถประสงคท 5 เสรมสรางความแขงแกรงของระบบคมครองทางสงคมและการมสวนรวมของกลมผเปราะบางวตถประสงคท 6 สงเสรมคณภาพการศกษาถวนหนาและการบรหารจดการคนเกง

เมอพจารณาคดกรองวตถประสงคของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 และการวเคราะหแนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบสามารถก�าหนดวตถประสงคของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศได ดงน• การปรบปรงความสามารถในการแขงขนและความยาก-งายในการ

ประกอบธรกจของประเทศไทย• การปรบปรงการด�าเนนนโยบายสถาบนการเงนและการคลง • เสรมสรางความแขงแกรงของคณภาพการลงทนในโครงสรางพนฐาน• การจดการกบการเปลยนแปลงภมอากาศและปรบปรงการบรหาร

จดการทรพยากรน�า • การเสรมสรางความแขงแกรงของความคมครองทางสงคมและการม

สวนรวมของกลมเปราะบาง• การสงเสรมคณภาพการศกษาถวนหนาและการบรหารจดการคนเกง

ความกงวลเรองเพศสภาพมความส�าคญตอโครงการและถกรวมไวในวตถประสงคและผลลพธของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ ทงน กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศไดน�าขอมลเพศสภาพลาสดของประเทศไทยมาใช (ภาคผนวก 2) และรวมแนวคดเกยวกบเพศสภาพเขาไปในโครงการปฏบตงานและงานวเคราะหวจยโดยมงทจะเพมความตระหนกเกยวกบเพศสภาพในประเดนทส�าคญและลดความเหลอมล�าทางเพศทพบ การจดล�าดบความส�าคญของประเดนดานเพศสภาพในชวงการด�าเนนการตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศนนจะสอดคลองกบประเดนส�าคญและวตถประสงคของกรอบความรวมมอฯ โดยจะ มงเนนในการเพมการมสวนรวม การรบฟงและการคมครองผดอยโอกาสทงหญงและชาย รวมถงในพนททมความขดแยง

ข. ประเดนสำาคญ วตถประสงค และความรวมมอระหวางหนวยงานทสนบสนนโดยโครงการของกลมธนาคารโลก

โครงการของกลมธนาคารโลกยดตามการสญญาบรการใหค�าปรกษาซงเปนแผนงานทสนบสนนใหประเทศไทยปรบเปลยนไปสการมสวนรวม มความยดหยน และมขดความสามารถในการแขงขนทสงขน การสนบสนนดงกลาวนครอบคลม 5 ดาน โดยส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ซงเปนหนวยงานหลกในการก�าหนดแผนพฒนาประเทศรวมกบธนาคารโลก ก�าหนดขน โดยใหล�าดบความส�าคญมากทสดใน แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 ไดแก ก) การปรบปรงการบรหารจดการน�าเพอสรางความยดหยนรองรบการเปลยนแปลงภมอากาศ ข) การพฒนาระบบความคมครองทางสงคมทมความยงยนทางการคลงเพอคมครองผดอยโอกาสไดอยางมประสทธผล ค) การปรบปรงระบบการศกษาและทกษะการท�างานเพอสงเสรมใหเกดการมสวนรวมในการเตบโต ง) การแกไขขอจ�ากดทมตอศกยภาพการแขงขนของประเทศไทย เนองจากขอจ�ากดเหลานเกยวของกบการเพมผลตภาพในภาคบรการ การปรบปรงกรอบกฎระเบยบขอบงคบส�าหรบบรษทเอกชน และโครงสรางพนฐานทดขน และ จ) การปรบเปลยนสถาบนเศรษฐกจและการคลงใหสามารถก�าหนดและด�าเนนนโยบายทางเศรษฐกจและสงคมไดอยางมประสทธผล ทงน ยงมความรวมมอดานองคความรทส�าคญซงไดตกลงหรออยระหวางการเจรจา ไดแก การเสรมสรางความเขมแขงในการมสวนรวมในสามจงหวดชายแดนภาคใต และการสงเสรมการเพมประสทธภาพและความยงยนของการใชพลงงาน


การใหความชวยเหลอของบรรษทการเงนระหวางประเทศจะด�าเนนการตามแนวทางกรอบยทธศาสตร 3.0 (IFC 3.0) แนวทางดงกลาวนมงทจะสรางตลาดในประเทศไทยใหเปนตลาดทสามารถแขงขนได ยงยน มสวนรวม และยดหยน และเพมการลงทนภาคเอกชนโดยใชหลกการการใชทรพยากรทางการเงนใหเกดประโยชนสงสดส�าหรบการพฒนา บรรษทการเงนระหวางประเทศจะมงเนนการใหความชวยเหลอในประเดนทอยในล�าดบความส�าคญ ไดแก ก) โครงสราง พนฐาน โดยมงเนนเฉพาะการใชประโยชนจากการรวมลงทนระหวางภาครฐและเอกชน ข) นวตกรรมเพอเพมการเขาถงและความสามารถในการใชบรการอนเทอรเนตผานเครอขายความเรวสงและผลตภณฑประกนภย ค) การเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมซงใหคณคาสงกบเทคโนโลยและเพมกลไกการเงนดานสภาพภมอากาศอนจะชวยใหประเทศไทยสามารถเตบโตไดอยางยดหยนมากขน ง) การพฒนาระหวางประเทศอยางยงยน และ จ) การสรางความแขงแกรงใหกบสภาพแวดลอมทเออตอการประกอบธรกจอนจะชวยใหการจดหาเงนทนเพอการคาไดมากขน ซงจะท�าใหเกดการใชทรพยากรสงสด

ผลผลพธทไดรบสะทอนใหเหนถงแนวทางทยดหยนของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ โดยการออกแบบโครงการและผลลพธทคาดวาจะไดรบคอนขางแนนอนในชวงปแรก ๆ ของการด�าเนนงานตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศซงสอดคลองกบความตองการของประเทศในการใชบรการของกลมธนาคารโลก ดวยลกษณะของความรวมมอตามสญญาบรการใหค�าปรกษากบประเทศไทยของธนาคารโลกทมพฒนาการอยางรวดเรว อาจจะตองมการทบทวนอยางมนยส�าคญของผลลพธจากกรอบความรวมมอ เพอทจะรวมงานทมล�าดบส�าคญของประเทศก�าลงพฒนาในชวงทบทวนผลการด�าเนนงานและผลการศกษา (PLR) โดยยงคงตองมความสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 และ การวเคราะหแนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบ ระยะเวลาทแนนอนของการทบทวนผลการด�าเนนงานและผลการศกษานนจะขนอยกบพฒนาการของโครงการของกลมธนาคารโลก และอาจเกดขนกอนชวงกงกลางของการด�าเนนการตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศหากจ�าเปน เพอท�าใหเกดความสอดคลองกบโครงการทจดตงขนและเพอทจะน�าบทเรยนทไดรบจากโครงการภายใตสญญาบรการใหค�าปรกษาทเสรจสนไปแลวเขามาปรบปรงใหมากขน

ความรวมมอของประเทศไทยและกลมธนาคารโลกตามกรอบ ความรวมมอเพอการพฒนาประเทศใน 2 ดานส�าคญนน คาดวาจะมการเพมเตมกจกรรมบางอยางซงยงอยระหวางการหารอเพอทจะสนบสนนบทบาทของประเทศไทยในการเปนผน�าการพฒนาและการรวมกลมทางเศรษฐกจของกลมประเทศกมพชา สปป.ลาว เมยนมา เวยดนาม และไทย (CLMVT) และ ความรวมมอทางเศรษฐกจใน อนภมภาคลมแมน�าโขง (Greater Mekong Subregion: GMS) และแบงปนประสบการณการพฒนาประเทศของประเทศไทย ความชวยเหลอของกลมธนาคารโลกแกประเทศไทยในการสนบสนนความรวมมอในภมภาคนน โดยหลกแลวเปนการใชประสบการณจากนานาชาตและความเชยวชาญ โดยคาดวาจะมงเนนในบางดาน ไดแก ก) การรวมตวและการอ�านวยความสะดวกทางการคา ข) การยายถนแรงงานและการสงเงนกลบประเทศ ค) ตลาดพลงงานของภมภาค ง) การสงเสรมการเกษตรอนทรยและการเกษตรทสรางมลคาเพมอยางสง จ) การพฒนาการทองเทยวรวมกน ฉ) การบรหารจดการน�าของภมภาค ช) การบรณาการทางการเงน การแบงปนความรของประเทศไทยจากประสบการณของความส�าเรจในการพฒนาประเทศกบตางชาตอาจเนนในบางประเดน เชน การบรหารจดการหนสาธารณะและการคลง พลงงานและการพฒนาไฟฟาของประเทศ นโยบายภาษและการปฏรปการบรหาร หลกประกนสขภาพถวนหนา (Universal Health Coverage: UHC) การพฒนาตลาดพนธบตรและตลาดทน ทงน ขอบเขตของการเขามามสวนรวมดงกลาวตอประเทศในภมภาค รวมถงวตถประสงคและผลลพธทคาดวาจะไดรบจะถกก�าหนดไวในชวงทบทวนผลการด�าเนนงานและผลการศกษา

ประเดนส�าคญท 1 การสงเสรมการเตบโตทางเศรษฐกจท ยดหยนและยงยน

การเปลยนแปลงทางเทคโนโลยและโครงสรางประชากร การรวมกลมทางเศรษฐกจของภมภาค และการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจทใหความส�าคญกบภมภาคเอเชย ลวนแตชใหเหนถงความส�าคญของการพฒนาศกยภาพการแขงขนของเศรษฐกจไทย นอกจากน การเพมความสามารถในการแขงขนนบเปนหวใจของการพฒนาประเทศไทย โดยมงทจะสงเสรมใหเศรษฐกจเตบโตดวยการสรางมลคาโดยใชการลงทน ผลตภาพ และนวตกรรม การบรรลเปาหมายดงกลาวนจะเกยวของกบการก�าจดอปสรรคดานกฎระเบยบ การก�าหนดนโยบายการสงเสรมการลงทนดวยเปาหมายทเหมาะสม


(ภาษ เงนอดหนน และการสงเสรมทไมใชภาษ) ดวยรฐบาลตะหนก ถงความส�าคญของประเดนดงกลาว จงไดด�าเนนโครงการระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก (EEC) เพอเปนศนยของการปรบเปลยน การออกพระราชบญญตการเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศฉบบใหม และปรบเปลยนสทธประโยชนของการสงเสรมการลงทนใหดงดดผประกอบการทใชเทคโนโลยทซบซอน เชน นาโนเทคโนโลย วสดขนสงและเทคโนโลยชวภาพ

ประเดนแรกจากสองประเดนทกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศมงเนนใหความส�าคญกบการรวมมอกบประเทศไทยในการสงเสรมความสามารถของเศรษฐกจไทยทจะดงดดการลงทนภาคเอกชนมากขนและใชทรพยากรทางการเงนใหเกดประโยชนสงสดส�าหรบการพฒนาและการเตบโตทางเศรษฐกจทยงยน ซงประเดนขางตนนจะสามารถบรรลไดดวยการสนบสนนใหเกดการปฏรปดานนโยบายและกฎระเบยบ การเรงใหเกดการลงทนในโครงสรางพนฐานระบบคมนาคมขนสงผานการรวมลงทนของภาครฐและเอกชน และการสรางสภาพแวดลอมของประเทศทมความยดหยนและยงยน ประเทศไทยไดสญเสยความไดเปรยบในการแขงขนซงเคยมเมอเทยบกบประเทศเพอนบานในภมภาคและในทอน ๆ ซงเปนผลมาจากการด�าเนนงานทลาชา หรอหยดชะงกในการปฏรป ทงน รฐบาลปจจบนตระหนกถงความส�าคญในการปฏรปประเทศไทยเพอทจะฟนฟการเตบโตในอตราทสงและเปลยนสถานะไปสการเปนประเทศทมรายไดสง ดงดดการลงทนจากในประเทศและตางประเทศเพอทจะยกระดบภาคอตสาหกรรมและภาคบรการใหทนสมย สงเสรมใหเกดนวตกรรม และสรางงานทมมลคาเพมสง การเปลยนแปลงนจ�าเปนตองใชการลงทนอยางมากทงในแงของทนมนษยและโครงสรางพนฐาน และนโยบาย และการปฏรปเพอพฒนาบรรยากาศทางธรกจและสถาบนอยางตอเนอง รวมทงอ�านวยความสะดวกและดงดดการลงทนดงกลาวน

วตถประสงคท 1 การปรบปรงความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยและความยาก-งายในการประกอบธรกจ

สภาพแวดลอมทเออตอการประกอบธรกจมบทบาทส�าคญตอความสามารถของประเทศในการดงดดการลงทนภาคเอกชนทงจากภายในประเทศและตางประเทศ การทภาคเอกชนจะมศกยภาพการพฒนาอยางเตมทในประเทศไทย การสรางตลาด รวมถงการน�าหลก

การการใชทรพยากรทางการเงนใหเกดประโยชนสงสดส�าหรบการพฒนา (MFD) มาใชไดนน ประเทศไทยจ�าเปนทจะตองปรบปรงบรรยากาศการลงทนส�าหรบการลงทนทงจากภายในและตางประเทศ ภายหลงจากชวงทการด�าเนนนโยบายสะดดลงซงสงผลใหเศรษฐกจไทยสญเสยความสามารถในการแขงขน (ดภาพท 6) รฐบาลไทยไดเรมการปฏรปเพอปรบปรงสภาพแวดลอมทางธรกจ รวมถงการอ�านวยความสะดวกตอการคาขามพรมแดนดวยการเรมใหสงแบบศลกากรเพอส�าแดงสงของทน�าเขามาทางอเลกทรอนกส และพฒนาบรการศลกากรจากระบบเอกสารกระดาษเปนระบบการแลกเปลยนเอกสารในรปแบบอเลกทรอนกส (Electronic Data Interchange: EDI) การปฏรปการอ�านวยความสะดวกทางการคาอยางตอเนองจะมความส�าคญส�าหรบประเทศไทยในการทจะบรรลเปาหมายในการปรบปรงตวชวดทเปรยบเทยบกบประเทศทมแนวปฏบตดทสด (Distance To Frontier: DTF) ในการจดอนดบความยาก-งายในการประกอบธรกจใหดขน เพอสนบสนนใหมการลงทนทสรางมลคาเพมสงและการเตบโตทางเศรษฐกจ

กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศพจารณาทจะด�าเนนงานดานการใหค�าแนะน�าและหรอบรการใหค�าปรกษาอยางตอเนองเพอทจะปรบปรงกรอบการก�ากบดแลส�าหรบองคกรเอกชนดวยการปฏรปการจดล�าดบความส�าคญของงานตามทระบไวในบนทกขอตกลงการปฏรปความยาก-งายในการประกอบธรกจทด�าเนนการเสรจสนไปเมอไมนานน และการวเคราะหภาคเอกชนทเกยวของ การใหความชวยเหลอนประกอบดวย การปรบปรงการจดทะเบยนธรกจและระบบใบอนญาตใหมความทนสมยและเปนแบบบรณาการ ซงรวมถงการปรบปรงกระบวนการท�างานและท�าใหขนตอนการเรมประกอบธรกจและขอใบอนญาตเปนกระบวนการอตโนมตทงหมดทสามารถด�าเนนการไดดวยวธทางออนไลน โดยระบบออนไลนนคาดวาจะใชหลกการ “การสงขอมลเพยงครงเดยว (submit information once)” เพอลดภาระของการด�าเนนการตามกฎระเบยบขอบงคบ ของธรกจและปรบปรงการประสานงานดานกฎเกณฑระหวาง หนวยงานตาง ๆ ของภาครฐ มาตรการในการปรบปรงกฎระเบยบทเกยวกบแรงงานควรจะตองน�ามารวมไวในงานดงกลาวนดวย ทงน ธนาคารโลกจะรวมมอในการปรบปรงกฎระเบยบเกยวกบการกอสรางและขนตอนทจ�าเปนในการทจะไดรบการอนญาตกอสราง โดยจดใหม ก) กระบวนการตรวจสอบบนพนฐานของความเสยงในชวงเวลาของการกอสราง ข) การสงค�าขออนญาตและการอนมตใบอนญาต


กอสรางออนไลนผานระบบ Single Windowและ ซงการปรบปรง เหลานคาดวาจะชวยเพมความนาสนใจของประเทศไทยตอ ภาคเอกชนทก�าลงมองหาแหลงทจะลงทนในภมภาค

กลมธนาคารโลกยงคงวางแผนในการสนบสนนภาครฐในการปฏรปดานกฎระเบยบขอบงคบอน ๆ ในภาพกวางดวยบรการใหค�าปรกษาเพอทจะเพมการมสวนรวมของภาคเอกชนใหมากขน พฒนาตลาดและใชทรพยากรของรฐใหเกดประโยชนสงสดผานการจดหาเงนทนเพอการพาณชยทเพมขน คาดวาการปฏรปเหลานจะชวยพฒนาอนดบของประเทศไทยในตวชวดโลกและบรรเทาอปสรรคภายในประเทศทภาคเอกชนเผชญอย ส�าหรบประเดนความชวยเหลอตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศทไดมการเจรจาแลว ไดแก การปรบปรงผลด�าเนนงานของภาคบรการดวยการเสนอใหมการปฏรปเชงสถาบนและปฏรปดานนโยบายเพอเรงใหเกดนวตกรรม การสงเสรมใหมเขตเศรษฐกจนวตกรรม การจดซอจดจางโดยมการถายทอดเทคโนโลย ทกษะของมนษยส�าหรบเทคโนโลยใหม ระบบทรพยสนทางปญญาทจะสงเสรมใหเกดการน�ามาใชและการวจยและพฒนา รวมถงการก�าจดอปสรรคดานกฎระเบยบขอบงคบและการแขงขนเพอใหเกดนวตกรรม ค�าแนะน�าในการปฏรปยงคงพยายามทจะแกปญหาขอจ�ากดทางเพศสภาพโดยเฉพาะ ไดแก การเขาถงเงนทนเชงพาณชยและขอจ�ากดดานแรงงานส�าหรบผหญง และกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI)

จากผลกระทบของการเปลยนแปลงทางดจทลและโอกาสของการแขงขนทเพมขนอยางเหนไดชดในประเทศไทย กลมธนาคารโลกจงพจารณาในการทจะใชนวตกรรมเพอเรงใหเกดการเขาถงบรการส�าคญ ๆ และในราคาทผรบบรการสามารถจายได ตวอยางเชน การคมครองดวยประกนภยยงไมไดเปนเครองมอหนงของระบบโครงขายความคมครองทางสงคมดวยยงไมไดรบการพฒนาใหทนกบการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ ประกอบกบผลตภณฑประกนภยยงมอยอยางจ�ากด ในขณะทมความตองการเพมขนอนเปนผลมาจากการทมชนชนกลางเพมขน การออมของภาคครวเรอนทเตบโตขน และอายของประชากรทเพมขน ผลจากการเตบโตในภาคสวนตาง ๆ ในประเทศไทยท�าใหมความจ�าเปนทจะตองเสรมสรางการเขาถงและปดชองวางในการคมครองดวยประกนภย การจะเพมความสามารถในการเขาถงการคมครองดวยประกนภยในตนทนทมประสทธผลจะชวยบรรเทาผลกระทบทางเศรษฐกจจากเหตราย ทท�าใหเกดความเจบปวย และความตาย หรอทพลภาพ และภยพบตทางธรรมชาตส�าหรบบคคล ครวเรอนหรอธรกจ การประกนภยมบทบาทส�าคญในการด�าเนนการทจะชวยใหประชาชนไมตองเผชญกบความยากแคน ปกปองทรพยสน เชน รถยนต และสามารถด�าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจและการลงทนทใหผลตอบแทนสง เชนเดยวกบแผนยทธศาสตรของบรรษทการเงนระหวางประเทศ (IFC) 3.0 บรรษท การเงนระหวางประเทศจะพฒนาตลาดใหมส�าหรบผลตภณฑประกนภยโดยปรบปรงดานการเขาถงและดานราคาส�าหรบผลตภณฑประกนภย การด�าเนนการดงกลาวจะบรรลผลไดดวยการสนบสนนใหม นวตกรรมดานการเกบขอมลและกระบวนการดานการก�าหนดราคา ซงจะชวยลดความเสยงและราคาของความคมครองดวยประกนภยได

บรรษทการเงนระหวางประเทศจะรวมมอกบธนาคารโลกเพอจะศกษาการปรบปรงโครงสรางดานโทรศพทพนฐานและเทคโนโลยการสอสารผานเครอขายอนเทอรเนตความเรวสงของประเทศ จากการทเศรษฐกจโลกก�าลงเปลยนแปลงไปสเศรษฐกจดจทล - ซงเทคโนโลยการสอสารผานเครอขายอนเทอรเนตความเรวสงเปนเทคโนโลยทท�าใหเกด คลาวดคอมพวตง (Cloud Computing) การจดเกบขอมลและปญญาประดษฐ - ดงนน จงเปนสงส�าคญส�าหรบประเทศไทยในการทจะใชประโยชนจากดจทล เทคโนโลยทใช

อนเทอรเนตจะชวยเสรมสรางความแขงแกรงของประเทศไทยใน หวงโชคณคาของโลกและดงสวนทเปนมลคาเพมออกมาไดมากขน โดยรวมแลวแนวทางของบรรษทการเงนระหวางประเทศในการชวยเหลอประเทศไทยในภาคอตสาหรรมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารนนจะขนอยกบโอกาส จากสภาวการณทแขงแกรงของภาคอตสาหกรรมเทคโนโลยและการสอสารของประเทศ ในชวงด�าเนนการของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ บรรษทการเงนระหวางประเทศจะพจารณาชวยพฒนาโครงการซงมเปาหมายทจะเพมการเขาถงบรการเทคโนโลยการสอสารผานอนเทอรเนตความเรวสงและโครงสรางพนฐาน (รวมถง โครงสรางพนฐานรวม เชน เสาสญญาณโทรคมนาคม และศนยขอมล) ทมความนาเชอถอและราคาไมแพง และพฒนาเศรษฐกจดจทลโดยการท�าใหเกดการเชอมตอ แพลตฟอรมทเปนดจทลของรฐบาลทใชรวมกน และเสรมสรางใหเกดระบบนเวศของผประกอบการทเปนดจทลทแขงแกรง ซงจะชวยใหวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมของประเทศไทยมความสามารถในการแขงขนมากขนในระดบนานาชาต

วตถประสงคท 2 การปรบปรงการด�าเนนนโยบายสถาบนการเงนและการคลง

สถาบนดานเศรษฐกจหลกในประเทศไทยมบทบาทส�าคญในการพฒนาประเทศในชวงหลายทศวรรษทผานมา การสนบสนนเสถยรภาพการคลงในระดบมหภาค การวางแผนเศรษฐกจ การระดมทนส�าหรบโครงการพฒนาโครงสรางพนฐาน และการตดตามการด�าเนนนโยบายอยางเหมาะสมทจะขบเคลอนประเทศในการเปลยนผานจากการเปนประเทศทมรายไดต�าไปสประเทศทมรายไดปานกลางในชวงหนงทผานมา อยางไรกตาม โครงสรางเชงสถาบนและความสามารถในการบรหารจดการเศรษฐกจและการคลงคอนขางกระจดกระจายและไมไดปรบเปลยนไดรวดเรวเทาทนทจะชวยสรางหรอด�าเนนโครงการทซบซอนซงมความจ�าเปนทจะตองด�าเนนการเพอสนบสนนประเทศใหเปลยนแปลงสถานะไปสประเทศทมรายไดสง ตวอยางเชน ประเทศไทยเปนประเทศหนงในไมกประเทศทมรายไดปานกลางซงไมมกรอบการด�าเนนงานทางเศรษฐกจและการคลงอยางเตมรปแบบทเชอมโยงเขากบระบบงบประมาณ และมหนวยงานทกระจดกระจายเปนสวนงานตาง ๆ ท�าใหเกดความซ�าซอนและขนตอนและกฎเกณฑระหวางหนวยงานตางๆ ทลาสมย นอกจากนน การแบงแยกหนวยงานระหวางส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต กระทรวงการคลง และส�านกงบประมาณท�าใหเปนอปสรรคตอรฐบาลในการทจะท�าใหเกดโครงการพฒนาโครงสรางพนฐานขนาดใหญไดอยางทนการณและมประสทธภาพ

ธนาคารโลกวางแผนทจะรวมมอกบประเทศไทยในการเสรมสรางความแขงแกรงของการบรหารจดการการลงทนภาครฐ ความรวมมอทส�าคญประการหนงคอ การวางแผนการลงทนในระยะปานกลางเพอสนบสนนการด�าเนนการโครงการพฒนาโครงสรางพนฐานขนาดใหญของประเทศไทย โดยธนาคารโลกมแผนทจะทบทวนการท�าหนาทของสถาบนดานเศรษฐกจและการคลง และใหค�าแนะน�าเพอเสรมสรางและบรณาการนโยบายเศรษฐกจและการวางแผนเขาดวยกน และเพมความสามารถในการประเมนโครงการ ซงงานดงกลาวนจะมงเนนมาตรการในการปรบปรงระบบการบรหารจดการการลงทนภาครฐ โดยเฉพาะอยางยงในโครงการขนาดใหญและโครงการทวางแผนไวใหเปนโครงการรวมลงทนระหวางภาครฐและเอกชน นอกจากนกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศจะศกษาโอกาสในการท�างานรวมกบรฐบาลเพอปรบปรงระบบการจดซอจดจางใหทนสมย อนจะชวยเพมประสทธภาพของการลงทนในโครงสรางพนฐานตามแผนทก�าหนดไว ยงไปกวานน บรรษทการเงนระหวางประเทศอยระหวางการพจารณาทจะพฒนาใหภาคการเงน


มความลกมากยงขนผานการลงทนในหนทไมไดจดทะเบยนซอขายในตลาดหลกทรพย (Private Equity) และสนบสนนใหสถาบนออกกรนบอนด หรอพนธบตรสเขยว สดทายน หนวยงานประกนการลงทนพหภาคจะใหบรการผลตภณฑทชวยเพมความนาเชอถอดานเครดตเพอทจะสนบสนนใหสถาบนหรอผลงทนอน ๆ ทตองการขยายการลงทนมาประเทศไทย

กลมธนาคารโลกจะใหความสนบสนนส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย (คปภ.) ในการด�าเนนแผนปฏบตการของ คปภ. เพอใหเปนไปตามมาตรฐานการก�ากบดแลธรกจประกนภย ความรวมมอดานสญญาบรการใหค�าปรกษา (RAS) ทวางแผนไว จะชวยสนนสนนในดาน ก) เสรมสรางแนวทางการก�ากบดแลของ คปภ. ข) พฒนากรอบการบรหารจดการในภาวะวกฤตส�าหรบอตสาหกรรมประกนภย ค) พฒนายทธศาสตรการรบประกนภยตอ ง) ปรบปรงการสอสารกบผมสวนเกยวของทงหมด จ) เพมความโปรงใสดวยการทบทวนเวบไซดของ คปภ. และ ฉ) เปรยบเทยบพฒนาการลาสดโดยเฉพาะในดานการก�ากบดแลโดยเฉพาะอยางยงในแนวปฏบตดานกฎระเบยบขอบงคบและแนวปฏบตของตลาดอตสาหกรรมประกนภย

วตถประสงคท 3 เสรมสรางคณภาพของการลงทนใน โครงสรางพนฐาน

ตามหลกการของการใชทรพยากรทางการเงนใหเกดประโยชนสงสดส�าหรบการพฒนา (MFD) กลมธนาคารโลกจะมงเพมบทบาทเสรมของภาครฐและภาคเอกชนในโครงสรางพนฐาน การสนบสนนของกลมธนาคารโลกยงมงทจะท�าใหภาคเอกชนม สวนรวมมากขน รวมถงผานการใชเครองมอทจะชวยลดความเสยง เชน โครงการรวมลงทนระหวางภาครฐและเอกชน เทาทเปนไปได ซงจะสอดคลองกบสภาพเศรษฐกจและตลาดของประเทศไทย การสนบสนนดงกลาวเปนสงส�าคญอยางมากดวยรฐบาลมทรพยากรจ�ากดทจะใชส�าหรบการลงทนและใชจายซงตองเปนไปตามล�าดบความส�าคญ จงเปนการตอกย�าใหเหนถงความส�าคญของการม สวนรวมของภาคเอกชนในโครงสรางพนฐานซงจะท�าใหบรรลวตถประสงคในการน�าการเตบโตทางเศรษฐกจ การจางงาน การแบงปนความมงคงอยางทวถง และการเปลยนแปลงภมอากาศ การน�าหลกการการใชทรพยากรทางการเงนใหเกดประโยชนสงสดส�าหรบการพฒนามาใชจะตองก�าหนดและสนบสนนโอกาสในการเพมการจดหาเงนทนเชงพาณชยเพอทจะใหเกดผลจากทรพยากรภาครฐใหมากทสด และท�าใหเกดประสทธภาพของการปฏบตการและการลงทนทภาคเอกชนมสวนรวมมากขน การด�าเนนการนตองท�าใหเกดความคมคาของเงน มการปกปองดานสงคมและสงแวดลอม รวมถงเปนแหลงเงนทเขาถงไดและคมคา

จากความมงมนของรฐบาลในการทจะพฒนาศกยภาพในการแขงขนของประเทศในระดบนานาชาตดวยการปรบปรงโครงสรางพนฐานทจะชวยสรางผลตภาพ กลมธนาคารโลกจงพยายามสนบสนนการก�าหนดรปแบบการลงทนดานโครงสรางพนฐานสาธารณะบางโครงการเพอใหเกดการระดมทนในเชงพาณชย การลงทนดานคมนาคมขนสงสาธารณะในเขตเมอง ทางดวน ทาเรอ และสนามบน และการประปา นบเปนตวอยางของการลงทนภาครฐซงอาจเสรมหรอกระตนใหเกดการลงทนภาคเอกชน นอกจากน ธนาคารโลก บรรษทการเงนระหวางประเทศ และสถาบนประกนการลงทนพยหภาค จะด�าเนนการรวมกนเพอใหการสนบสนนทงในรปเงนทนและการสนบสนนทางวชาการ ตวอยางเชน โครงการใหค�าปรกษาของบรรษทการเงนระหวางประเทศเกยวกบโครงการรวม

ลงทนของภาครฐและเอกชนอยระหวางการศกษาความเปนไปไดในการพฒนาระบบโครงสรางพนฐาน ระบบสารสนเทศ และระบบรกษาความปลอดภยเพอขยายสนามบนนานาชาตอตะเภาซงมมลคาโครงการประมาณ 5,700 ลานเหรยญสหรฐ การขยายสนามบนนานาชาตอตะเภาจะชวยเพมจ�านวนนกทองเทยวทจะมาทองเทยวภาคตะวนออกของไทย เชน พทยา และเกาะชาง และยงชวยเสรมใหอตะเภากลายเปนศนยกลางของการขนสงสนคาทางอากาศและศนยกลางดานโลจสตกสของพนทในเขตโครงการพฒนาระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออกและภมภาคอาเซยน อกทงจะชวยลดปญหาความแออดของทาอากาศยานนานาชาตสวรรณภมและทาอากาศยานดอนเมอง ซงในปจจบนด�าเนนการเตมขดความสามารถแลว บรรษทการเงนระหวางประเทศยงพจารณาความเปนไปไดในการทจะใหบรการค�าปรกษาเพอเสรมสรางโครงการรวมลงทนระหวางภาครฐและเอกชนในการพฒนาทาเรอแหลมฉบงระยะท 3 เพอทจะเพมขดความสามารถในการจดการของทาเรอ โครงการนมมลคาประมาณ 1,000 ลานเหรยญสหรฐ และในปจจบนอยระหวางการหารอกบรฐบาลในความเปนไปไดทจะสนบสนนโครงการทเปนโครงสรางพนฐานอนๆ ในโครงการพฒนาระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก เชน พนทเพอการสรางสรรคนวตกรรมดจทลซงเปนโครงการรวมลงทนระหวางภาครฐและเอกชน การขยายตวของโครงสรางพนฐานหลกในปทจะมาถงนจะท�าใหประเทศไทยดงดดผลงทนไดมากขน เนองจากตนทนดานโลจสตกสลดลง การลงทนในโครงสรางพนฐานเพอผลตภาพเหลานจะกอใหเกดโอกาสทจะใชทรพยากรทางการเงนใหเกดประโยชนสงสดส�าหรบการพฒนา

กลมธนาคารโลกจะรวมมอกบประเทศไทยในการพฒนาระบบรางและการขนสงสนคา ประเทศไทยมการขนสงดวยรถไฟประมาณรอยละ 7 ในการขนสงผโดยสารระหวางเมองทางบกและเพยงประมาณรอยละ 2 (คดจากน�าหนก) ของการขนสงสนคาในประเทศ รฐบาลเลงเหนถงความส�าคญของการปรบปรงการขนสงดวยรถไฟและสดสวนการใชรถไฟในการขนสงจงไดขอความชวยเหลอดวยสญญาบรการใหค�าปรกษาจากธนาคารโลกเพอพฒนาความสามารถในการแขงขนและลดภาระหนของการรถไฟแหงประเทศไทย ซงในปจจบนอยทประมาณ 5,500 ลานเหรยญสหรฐ ซงการชวยเหลอนรวมถงรายงานการวเคราะหการด�าเนนงาน ของการรถไฟแหงประเทศไทย ซงครอบคลมการเปรยบเทยบประสทธภาพกบประเทศอน การท�าแบบจ�าลองวเคราะหทางการเงนส�าหรบการรถไฟแหงประเทศไทย และการวเคราะหความเสยง รวมถงทางเลอกตาง ๆ ในการปฏรปและพฒนาการรถไฟ

การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศซงท�าใหเกดความเสยงทมนยส�าคญตอธรกจและครวเรอนในประเทศไทย ท�าใหมการระดมทนเพมส�าหรบการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอม และโดยเฉพาะการลงทนในโครงสรางพนฐานทเทาทนตอภมอากาศ พนธบตรสเขยวนบเปนเครองมอทเหมาะสมส�าหรบผออกพนธบตรและผลงทนทตองการระดมทนและน�าเงนทนไปใชส�าหรบโครงการทใหความส�าคญกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและประเดนเรองสงแวดลอมในดานอน ๆ ในประเทศไทย บรรษทการเงนระหวางประเทศนบเปนผบกเบกในตลาดพนธบตรสเขยวและเปนหนงในผออกพนธบตรสเขยวทใหญทสดรายหนงของในโลก ในชวงการด�าเนนการตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ บรรษทการเงนระหวางประเทศจะพจารณาด�าเนนการสนบสนนใหมการออกพนธบตรสเขยวเพมเตมจากเดมทเคยมออกพนธบตรสเขยวครงแรกผานธนาคารทหารไทย พนธบตรสเขยวของธนาคารทหารไทยถกน�าไปชวยสนบสนนตลาดการเงนทเกยวกบสภาพภมอากาศซงเพงเรม


เกดขนในประเทศไทย ท�าใหเกดการเคลอนยายเงนทนและกระตนใหเกดการลงทนจากภาคเอกชนในการขบเคลอนการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมในประเทศ ทงน โดยการก�าหนดมาตรฐานและตวเปรยบเทยบส�าหรบพนธบตรสเขยวทออกตามหลกการพนธบตรสเขยวทบรรษทการเงนระหวางประเทศเปนผพฒนา บรรษทการเงนระหวางประเทศจงไดชวยใหผออกรายอนและผลงทนในการทจะเขาถงเงนทนผานผลตภณฑดงกลาว ในชวงทมความตองการโครงสรางพนฐานสเขยวและการลงทนทยงยนอนๆ นนมอยมากในประเทศไทย โดยเฉพาะอยางยงประเทศไทยมความเปราะบางจากผลกระทบของการเปลยนแปลงภมอากาศ ตลาดพนธบตรสเขยวในประเทศไทยมสวนสนบสนนเปาหมายของรฐบาลในการทจะลดความเขมขนของการใชพลงงานลงรอยละ 25 ภายในป พ.ศ. 2573 จากระดบของป พ.ศ. 2548 ตามกรอบยทธศาสตร 3.0 ของบรรษทการเงนระหวางประเทศ ตลาดพนธบตรสเขยวจงชวยสรางตลาดและเพมการลงทนภาคเอกชนในการจดหาเงนทนสเขยว ซงรวมทงการใหกยมส�าหรบพลงงานทดแทน การใชพลงงานอยางมประสทธภาพ และ อาคารสเขยว

วตถประสงคท 4 พจารณาเรองการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและปรบปรงการบรหารจดการทรพยากรน�า

การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศคาดวาจะท�าใหประเทศไทยมฝนตกชกและมความผนแปรของปรมาณน�าฝนอยางมนยส�าคญ อกทงกอใหเกดความเสยงจากน�าทวมชายฝงและการรกล�าของ น�าเคม ความมนคงทางดานน�ามความส�าคญกบผลตภาพทางการเกษตร การพฒนาเมอง และการเจรญเตบโตของอตสาหกรรม รวมถงชวยปองกนคนยากจนและกลมเปราะบางจากภยพบตทางธรรมชาตและการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจอยางรนแรง ภาวะน�าทวมในป พ.ศ. 2554 และภาวะความแหงแลงในป พ.ศ. 2556 และความผนแปรของปรมาณน�าฝน เหลานลวนแสดงใหเหนถงความส�าคญของการบรหารจดการน�าทเหมาะสม และรฐบาล นกวชาการ และภาคประชาสงคมมงทจะใชหลายๆ วธทจะรบมอกบความทาทายในปจจบน ไดแก การน�าเสนอพระราชบญญตเกยวกบน�า ยทธศาสตรใหมในการบรหารจดการน�า หนวยงาน

ใหมในการบรหารจดการน�าทสงกดกบส�านกนายกรฐมนตร และเรยกรองใหมการควบคมทรพยากรน�าในทองถนมากขน ดวยบรบทนธนาคารโลกจะรวมมอกบประเทศไทยในการพฒนาระบบทมความยดหยนตอน�าทวมและความแหงแลงทามกลางการเปลยนแปลงภมอากาศ และสงเสรมความยงยนและการพฒนาเศรษฐกจอยางเทาเทยมกน ธนาคารโลกจะรวมมอ กบรฐบาลและผมสวนเกยวของเพอลดการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดของประเทศไทยผานโครงการลดละเลก การใชสารไฮโดรคลอโรฟลออโรคารบอน (HCFC) และกองทน หนสวนความรวมมอดานคารบอนปาไม (Forest Carbon Partnership Facility) อยางตอเนอง

กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศจะศกษาความเปนไปไดในการรวมมอเพอเสรมสรางการเตบโตใหความยงยนอยางแขงแกรง พนธสญญาทประเทศไทยใหไวในขอตกลงปารสเปนวตถประสงคทมความมงมนมากตองอาศยการปฏรปอยางมนยส�าคญ ซงปจจบนอยในขนตอนของการส�ารวจความเปนไปไดในการรวมมอกนระหวางกลมธนาคารโลกกบรฐบาลในเรองน การมสวนรวมทประเทศก�าหนด (Nationally determined contributions: NDC) ของประเทศไทยมเปาหมาย ลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากระดบทเคยปลอยในป พ.ศ. 2548 ลงรอยละ 20-25 ภายในป พ.ศ. 2573 แผนพฒนาก�าลงผลตไฟฟาของประเทศไทย พ.ศ. 2555–2573 (Thailand Power Development Plan: PDP) ก�าหนดวาจะเพมการผลตไฟฟาจากแหลงพลงงานทางเลอกใหไดถงรอยละ 20 ของการผลตพลงงานรวมทงหมด เพมจากระดบปจจบนทรอยละ 10 การด�าเนนการดงกลาวนจ�าเปนทจะตองลดการปลอยกาซทเชอมโยงโดยตรงกบภาคพลงงานผานการปฏรปเงนอดหนนดานพลงงาน สนบสนนการพฒนาแหลงพลงงานทางเลอก ปรบปรงประสทธภาพของพลงงาน และสงเสรมความยงยนของสงแวดลอม ทงน การประยกตใชแนวทางทชวยใหเกดการเปลยนแปลง เชน การเตบโตแบบเปนมตรกบสงแวดลอม หรอ เศรษฐกจสน�าเงน (Blue Economy) เพอสรางความมนใจวาการเจรญเตบโตไมไดแลกมาดวยความยงยน


กลองท 3 โครงการลดละเลกใชสารไฮโดรคลอโรฟลออโรคารบอน (HCFC) ในประเทศไทย

ในฐานะทประเทศไทยเปนประเทศสมาชกภายใตพธสารมอนทรออล ประเทศไทยตกลงทจะด�าเนนการทจะลดละเลกการใชสารท�าลายชนบรรยากาศโอโซน ซงกคอ สารไฮโดรคลอโรฟลออโรคารบอน (HCFC) ในฐานะทเปนประเทศทผลตเครองปรบอากาศส�าหรบทอยอาศยใหญเปนอนดบท 2 ของโลก และมอตสาหกรรมทใชสารท�าความเยนจากสารไฮโดรคลอโรฟลออโรคารบอน (HCFC) อยางแพรหลาย การทประเทศไทยจะบรรลเปาหมายดงกลาวจะขนอยกบการใชสารท�าความเยนทเปนมตรกบสงแวดลอมมากขนในภาคอตสาหกรรมเครองปรบอากาศในประเทศ

ธนาคารโลกไดรวมมอกบประเทศไทยทจะลดการใช HCFC-22, ODS และ R-410A ซงเปนสารทอาจท�าใหเกดภาวะโลกรอนสงกวาคารบอนไดออกไซดถง 2,000 เทาผานโครงการลดและเลกใชสารไฮโดรคลอโรฟลออโรคารบอน (HCFC Phase-out Project: HPOP) ความรวมมอระหวางรฐบาลและภาคเอกชนทงในประเทศและตางประเทศ โครงการลดและเลกการใชสาร ไฮโดรคลอโรฟลออโรคารบอน (HPOP) ชวยใหมการถายโอนเทคโนโลยทเปนมตรกบสงแวดลอมมากขนไปยงผผลตเครองปรบอากาศของไทย โดยเฉพาะอปกรณท�าความเยนทไมใชสารท�าลายชนบรรยากาศโอโซน (Ozone Depleting Substances: ODSs) และมประสทธภาพทางพลงงาน เชน HFC-32 ยงไปกวานน โครงการลดละเลกการใชสารไฮโดรคลอโรฟลออโรคารบอน (HPOP) มสวนชวยใหเกดการเปลยนแปลงกฎระเบยบขอบงคบทจะเออตอการใชสาร HFC-32 ในการผลตเครองปรบอากาศในทกภาคสวนในประเทศไทย และการเลกใชสารท�าลายชนบรรยากาศโอโซน HCFC-22 การปฏรปทประสบความส�าเรจเหลานมสวนชวยลดการใชสารท�าลายชนบรรยากาศโอโซน อยางมนยส�าคญในประเทศไทยจาก 863 เมตรกตน (MT) ในป พ.ศ. 2556 มาส 589 เมตรกตน (MT) ในป พ.ศ. 2559

ธนาคารโลกจะยงคงรวมมอกบประเทศไทยอยางตอเนองในโครงการลดละเลกใชสารไฮโดรคลอโรฟลออโรคารบอน (HCFC) ในภาคการผลตโฟมและเครองปรบอากาศ กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศจะด�าเนนการตอไปเพอชวยใหเกดการถายโอนเทคโนโลยใหมของระบบควบคมการท�างานของคอมเพรสเซอรดวยอปกรณท�าความเยนทจะชวยท�าใหเกดภาวะโลกรอนนอยลง ซงสอดคลองกบการปรบแกพธสารมอนทรออล ณ กรงคกาล ยงไปกวานน คาดการณวาเทคโนโลยใหมนจะชวยปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานของผลตภณฑเครองปรบอากาศและชวยใหเขาถงตลาดเครองปรบอากาศแบบทใชพลงงานอยางมประสทธภาพ (แอรอนเวอรเตอร) ทก�าลงขยายตวได ในขณะเดยวกน โครงการจะเสรมสรางความสามารถของสถาบนดานเทคนคและชางเทคนคในการตดตงและบ�ารงรกษาเครองปรบอากาศใหมความเขมแขงซงมความส�าคญอยางมากในการรกษาประสทธภาพดานการใชพลงงานของสนคาเหลาน

ประเดนส�าคญท 2 เสรมสรางการมสวนรวม

ประเดนส�าคญทสองคการใหความส�าคญกบความรวมมอกบประเทศไทยเพอเพมการมสวนรวมทางสงคมและเศรษฐกจของประเทศดวยการเสรมสรางความเขมแขงของโครงการทมเปาหมายสนบสนนเพอประชากรทอยในกลมทยากจนสดรอยละ 40 ของประเทศ ปฏรประบบการศกษาเพอเพมการเขาถงการศกษาทมคณภาพส�าหรบทกคน สงเสรมการพฒนาทขบเคลอนโดยชมชนในพนททมความขดแยง และมสวนชวยยตการกดกนทางเพศสภาพและวถทางเพศ การเพมการสนบสนนทมเปาหมายเพอประชากรทอยในกลมทยากจนสดรอยละ 40 และเพมโอกาสและการเขาถงบรการของกลมคนทถกแบงแยก เปนสงส�าคญส�าหรบประเทศไทยทจะสงเสรมการกระจายความมงคงอยางทวถงและ ชวยเสรมสรางความกลมเกลยวของสงคมและรกษาความมเสถยรภาพทางการเมองมากขน ยงไปกวานน การปรบปรงการ เขาถงและการปดชองวางดานคณภาพของการศกษายงเปนเรองส�าคญทจะสรางทกษะแรงงานทจ�าเปนส�าหรบการกาวเปนประเทศทใชนวตกรรมและเศรษฐกจรายไดสงททกคนมสวนรวม

วตถประสงคท 5 เสรมสรางความแขงแกรงของระบบคมครองทางสงคม และการมสวนรวมของกลมคนเปราะบาง

ประเทศไทยยงไมมระบบชวยเหลอทางสงคมส�าหรบคนยากจน ดงนนกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศจะมสวนชวยพฒนาระบบโครงสรางพนฐานส�าหรบชวยเหลอสงคม และกลไกการด�าเนนการ (เชน การตงเปาหมาย การลงทะเบยนทางสงคม) เพอสนบสนนคนยากจน กลมคนเปราะบาง และกลมทถกแบงแยก โดยใชประสบการณทเกดขนในประเทศไทย และแนวปฏบตของประเทศอน ๆ ในภมภาคและในโลก แนวทางเหลานรวมถงบรการ ใหค�าปรกษาในเรอง ก) ระบบทออกแบบมาเพอเชอมโยงขอมลประชากรดานสงคม-เศรษฐกจจากหลายแหลงขอมล ข) การปรบการก�าหนดผมสทธใชโครงการ และ ค) การเสรมสรางประสทธภาพ ผลกระทบของการลดความยากจน และความยงยนทางการคลงของระบบคมครองทางสงคม โดยรวมแลว กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศจะชวยก�าหนดรายละเอยดเพมเตมและการด�าเนนนโยบายความคมครองทางสงคมทครอบคลมมากขนในหลายเรองรวมถงโครงการกองทนบ�าเหนจบ�านาญและมาตรการทเกยวกบแรงงาน ทงน เพอใหเกดความเชอมโยงและเกดผลกระทบระหวางเครองมอตางๆ ของระบบคมครองทางสงคมใหมากขน โครงการคมครองทางสงคมจะใหความสนใจมากขนกบเพศสภาพ เชน มาตรการคมครองจะใหความส�าคญกบบทบาทของผชายและเดกชายมากขน


กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศจะชวยสรางความยงยนของเงนทนและการตอบสนองส�าหรบโครงการเอชไอว/เอดส (HIV/AIDS) โดยใหความสนใจกบประชากรกลมส�าคญและเปราะบาง สวนหนงของการเขามามสวนรวมของธนาคารโลกกบประเทศไทยส�าหรบภมภาคน กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศมแผนทจะสนบสนนประเดนทอยในล�าดบความส�าคญของประเทศในกลมอาเซยนในการแกปญหาทพโภชนาการทกรปแบบ ซงรวมถงการ แบงปนประสบการณและความเชยวชาญของประเทศไทยในการแกปญหาขาดแคลนอาหารกบประเทศรายไดปานกลางขนต�าในกลมอาเซยน พรอมดวยความรวมมอจากหนสวนอน วตถประสงคและแบบจ�าลองตนแบบทเฉพาะเจาะจงของโครงการน ยงอยระหวางหารอและจะถกพจารณาในขนตอนของการทบทวนผลการด�าเนนงานและผลการศกษา

รฐบาลจะเรยนรจากประสบการณการพฒนาทขบเคลอนโดยชมชนของธนาคารโลก เพอเสรมสรางการมสวนรวมและเพมการเขาถงบรการส�าหรบประชากรทไดรบผลกระทบจากความขดแยงในสามจงหวดชายแดนภาคใต จากการสรางความผกพนทยงยนในภมภาคในชวงทศวรรษทผานมา ธนาคารโลกจะรวมมอกบประเทศไทยในการขยายการลงทนทขบเคลอนโดยชมชนซงจะเสรมสรางการมสวนรวมของชมชนทองถนในกจกรรมการพฒนาในทองถน แนวทางนจะชวยสรางความเขมแขงของกลไกการเยยวยา ความโปรงใส และความส�านกรบผดชอบของโครงการของภาครฐ และความสามารถ

ขององคกรภาคประชาสงคมในเรองส�าคญทก�าหนดไวในนโยบายการบรหารและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใตใหม รวมถงการ จดใหมบรการใหค�าปรกษาดานจตใจและสงคมส�าหรบคนทไดรบผลกระทบจากความขดแยง การด�าเนนการเหลานยงรวมไปถงการสนบสนนการเพมโอกาสและความสามารถของผหญงในการมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจระดบทองถน รวมไปถงการเยยวยา ผชายและผหญงทไดรบผลกระทบจากความขดแยง

รฐบาลแสดงความสนใจทจะรวมมอกบธนาคารโลกเพอแกปญหาการถกเลอกปฏบตของกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (หญงรกหญง ชายรกชาย คนรกสองเพศ คนขามเพศ คนเพศก�ากวม: LGBTI) พระราชบญญตความเทาเทยมกนระหวางเพศ พ.ศ. 2558 สงเสรมความเทาเทยมกนทางเพศและแกปญหาจากการถกเลอกปฏบตรวมถง การแบงแยกดวยวถและอตลกษณทางเพศ อยางไรกตาม กลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) ยงคงเผชญกบการถกเลอกปฏบตในโรงเรยนและทท�างาน ซงสวนหนงเปนความทาทายของการด�าเนนการและการขาดประสบการณของรฐบาลในการจดการเรองการถกเลอกปฏบตทางเพศของกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) แบบบรณาการ กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศวางแผนทจะเพมพนความสามารถและแบงปนแนวปฏบตทดจากตางประเทศใหแกหนวยงานภาครฐและองคกรภาคประชาสงคมทเกยวของกบการแกปญหาการถกเลอกปฏบตของกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI)


วตถประสงคท 6 สงเสรมคณภาพการศกษาถวนหนาและการบรหารจดการคนเกง

การใชจายภาครฐดานการศกษาของประเทศไทยมมลคามากกวารอยละ 4 ของผลตภณฑมวลรวมและเปนสดสวนประมาณรอยละ 20 ของรายจายของรฐบาล ยงไปกวานน คาใชจายดานการศกษาของนกเรยนหนงคนเพมขนเกอบรอยละ 150 ในรปของราคาคงท ตงแตป พ.ศ. 2544 เปนตนมา ท�าใหประเทศไทยเปนหนงในประเทศผน�าของโลกดานการใชจายดานการศกษา อยางไรกตามผลการด�าเนนงานของระบบการศกษาของประเทศไทยทวดโดยการทดสอบมาตรฐานและโครงการทดสอบวดความรนกเรยนนานาชาต (PISA) ยงอยในระดบทต�าและคงทมาโดยตลอด ซงการทประเทศไทยมคะแนนต�ากวาคาเฉลยของของประเทศในองคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา (OECD) และของภมภาค อกทง คะแนนทคาดวาควรจะเปนดวยระดบรายไดตอหวของประเทศ หรอรายจายภาครฐตอหวของนกเรยนชใหเหนถงการใชจายทขาดประสทธภาพอยางมาก ประเดนทนากงวล คอ จากการวดผลในโครงการทดสอบวดความรนกเรยนนานาชาต (PISA) พบวา เกอบครงหนงของเดกนกเรยนไทยอาย 15 ปมคะแนนความเชยวชาญขนพนฐานดานวทยาศาสตร การอาน และคณตศาสตรต�า ผลประเมนเหลานยงสะทอนใหเหนถงความแตกตางอยางมากของการเขาถงการศกษาอกดวย ทงน ผลสอบของนกเรยนในพนทภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอต�าวานกเรยนในกรงเทพมหานครและ พนทภาคกลาง

กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศมงทจะจ�าแนกและด�าเนนมาตรการปรบปรงประสทธภาพและประสทธผลของการใชจายดานการศกษาและการจดสรรทรพยากร เพอเออใหเกดการศกษาทมคณภาพส�าหรบทกคน โครงการของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศจะทบทวนคาใชจายผกพนตอเนองและการจดสรรทรพยากรดานการศกษาอนๆ ของส�านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) และส�านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา (สอศ.) พรอมเปรยบเทยบกบแนวปฏบตทดจากประเทศอน ๆ และเสนอทางเลอกของนโยบายส�าหรบการปรบปรงการจดสรร การใชและการบรหารจดการทรพยากร นอกจากน กลมธนาคารโลกจะจดใหมทางเลอกส�าหรบการด�าเนนงานเพอยกระดบผลการด�าเนนงานของโรงเรยนดวยความ

โปรงใสและความส�านกรบผดชอบ ยงไปกวานน กรอบความรวมมอดานการพฒนาประเทศจะใหค�าปรกษาแกรฐบาลในวธการปรบปรงระบบการศกษาขนพนฐานภายใตโครงการบรการใหค�าปรกษาทชอ “การปรบเปลยนประเทศไทย” รวมถงใหความส�าคญกบการลดชองวางระหวางภมภาคและชองวางดานเพศสภาพเพอสงเสรมการศกษาทมคณภาพส�าหรบทกคน

ในขณะเดยวกน การจงใจและรกษาแรงงานมออาชพททกษะมความส�าคญส�าหรบประเทศไทยเพอดงดดอตสาหกรรมทใชนวตกรรมชนสง ในเรองน กลมธนาคารโลกจะรวมมอในการออกแบบระบบบรหารจดการคนเกงเพอสนบสนนมออาชพทมทกษะใหเคลอนยายและอาศยอยในประเทศไทยตอไป พรอมทงพฒนานโยบายแรงงานเพอใหภาคเอกชนสามารถเขาถงแรงงานทมทกษะต�าและทกษะปานกลาง ซงแรงงานเหลานตองมระบบทสรางความเทาเทยมและโปรงใส

3.4 การด�าเนนการตามกรอบความรวมมอ เพอการพฒนาประเทศ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562–2565

การด�าเนนงานตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศจะจะเปนโครงการขนาดใหญทเขมแขงและขบเคลอนโดยสญญาบรการใหค�าปรกษาและงานวเคราะหวจย โครงการทไดรบเงนทนสนบสนนและใหค�าปรกษาจากบรรษทการเงนระหวางประเทศ โครงการทรบประกนโดยหนวยงานประกนการลงทนพหภาค และโครงการทมแนวโนมวาจะไดรบเงนทนสนบสนนจากธนาคารระหวางประเทศเพอการฟนฟบรณะและพฒนา เนองจากมความตองการอยางสงจากภาครฐ ความตองการบรการจากโครงการบรการใหค�าปรกษาทจะเกดขนในชวง 18-24 เดอนตอจากน ครอบคลมดานการปรบปรงสภาพแวดลอมทางธรกจ เสรมสรางความเขมแขงของสถาบนการคลงและเศรษฐกจทส�าคญ ขยาย โลจสตกสของการขนสงทางระบราง ปรบปรงระบบการศกษาและระบบคมครองทางสงคม การมสวนรวมของกลมคนทถกแบงแยกและกลมคนเปราะบาง และกระบวนการการมสวนรวมและรวมคนทกกลมในพนททมความขดแยง ปจจบน รฐบาลยงไดแสดงความสนใจเพมเตมในดานอน ๆ ทเกยวของกบเศรษฐกจ สงคม และ


โครงการบรการใหค�าปรกษาของธนาคารโลกแกประเทศไทย

ก. สญญาบรการใหค�าปรกษาทเสรจสนแลว

บนทกแนวทางการปฏรปเพอใหเกดความสะดวกในการประกอบธรกจหนวยงานภาครฐ ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการเสรจสน เมษายน พ.ศ. 2560มลคา 12.5 ลานบาท

ความชวยเหลอดานเทคนคส�าหรบกฎหมายหลกประกนทางธรกจและการแก ไขปญหาการลมละลายหนวยงานภาครฐ ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการเสรจสน มถนายน พ.ศ. 2560มลคา 17.5 ลานบาท

ความชวยเหลอดานเทคนคส�าหรบการประเมนตนเองของธรกจประกนภยหนวยงานภาครฐ ส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภยเสรจสน มถนายน พ.ศ. 2560มลคา 6 ลานบาท

ข. อยระหวางด�าเนนการ

ความชวยเหลอดานเทคนคในการบรหารหนของการรถไฟแหงประเทศไทยหนวยงานภาครฐ ส�านกงานงานบรหารหนสาธารณะ กระทรวงการคลงคาดวาจะเสรจสน ตลาคม พ.ศ. 2561มลคา 9.5 ลานบาท

การด�าเนนการสนบสนนส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย ในการประเมนตนเองของธรกจประกนภย (บรการใหค�าปรกษา 2 ดานเรอง)หนวยงานภาครฐ ส�านกงานงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภยคาดวาจะเสรจสน กมภาพนธ พ.ศ. 2562มลคา 10 ลานบาท

การเพมประสทธภาพและมลคาของเงนใชจายภาครฐในภาคการศกษาหนวยงานภาครฐ ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ และกระทรวงศกษาธการคาดวาจะเสรจสน พฤษภาคม พ.ศ. 2562มลคา 4.5 ลานบาท

แนวทางการประเมนและทบทวนขนตอนการด�าเนนโครงการของประเทศไทยหนวยงานภาครฐ ส�านกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตคาดวาจะเสรจสน กนยายน พ.ศ. 2561มลคา 3.4 ลานบาท

สงแวดลอมอกดวย สงเหลานจะถกพฒนามากขนในชวงด�าเนนการของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ การกเงนจากธนาคารระหวางประเทศเพอการฟนฟบรณะและพฒนานนยงไมได

ถกก�าหนดในระยะเวลาอนใกลน แตจะเกดขนไดหากรฐบาลมความตองการอยางแรงกลาเพอการลงทนทกอใหเกดการเตบโตอยางมสวนรวมและกระจายความมงคงอยางทวถง

ตารางท 3 โครงการบรการใหค�าปรกษาของธนาคารโลกทเสรจสนแลว อยระหวางด�าเนนการ และเรมด�าเนนการ


โครงการบรการใหค�าปรกษาของธนาคารโลกแกประเทศไทย

ค. โครงการทอยระหวางการตกลงกรอบความรวมมอ

โครงการปรบปรงแผนปฏบตการการปฏรปเพออ�านวยความสะดวกในการประกอบธรกจแบบบรณาการ ทมงเนนการตรวจสอบขอมลดานการช�าระภาษ ดานระบบหลกประกนทางธรกจ และดานระบบการลมละลายและสทธของเจาหน หนวยงานภาครฐ ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ คาดวาจะเสรจสน ธนวาคม พ.ศ. 2561มลคา 30 ลานบาท

การขบเคลอนยทธศาสตรชาตเพอการเปลยนผานประเทศไทย (Driving National Strategy for the Transformation of Thailand)• สถาณการณปจจบน (Positioning Paper)• การปรบปรงการบรหารจดการน�า• การเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขน• การคมครองทางสงคม• ทกษะและการศกษา• สถาบนเศรษฐกจและการคลง ส�าหรบประเทศไทย 4.0

หนวยงานภาครฐ ส�านกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตคาดวาจะลงนามในขอตกลง ธนวาคม พ.ศ. 2561มลคา 30 ลานบาท

การสรางความไวใจและความมนใจใหแกชมชนทมความเปราะบางในสามจงหวดชายแดนภาคใตของประเทศไทยหนวยงานภาครฐ ผแทนพเศษของรฐบาลในการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต คาดวาจะลงนามในขอตกลง พฤศจกายน พ.ศ. 2561–มนาคม พ.ศ. 2562มลคา 5 ลานบาท

ความชวยเหลอทางเทคนคส�าหรบเวบไซตทเปนศนยกลางขอมลเพอความสะดวกในการประกอบธรกจหนวยงานภาครฐ ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการคาดวาจะลงนามในขอตกลง ตลาคม พ.ศ. 2561– กมภาพนธ พ.ศ. 2562มลคา 5 ลานบาท

ง. โครงการทมความเปนไปไดในอนาคต (24–48 เดอนขางหนา)

บรการใหค�าปรกษาของธนาคารโลกแกประเทศไทยทอาจเกดขน (24–48 เดอน)

• การวเคราะหขอมลขนาดใหญ (Big Data)• เมองอจฉรยะ และสถาบนอนเทอรเนตของสรรพสง (IoT)• แนวคดรเรมในการจางหนวยงานภายนอกส�าหรบโรงเรยน• พลงงานทดแทน• การปลกปาทดแทนเพอการพาณชย• การบรหารจดการทรพยากรน�า• การปรบปรงระบบสถต• ระบบขนสงตอเนองหลายรปแบบและการปรบปรงความปลอดภยบนทองถนน• ระบบเสถยรภาพทางการเงนและการปรบปรงการด�าเนนการของสหกรณออมทรพย• การพฒนาระบบจายเงนส�าหรบแรงงานยายถน (Payment System Development for Migrants: Greenback 2.0) • การด�าเนนการทบทวนการใชจายเพอการศกษา• ขอเสนอแนวทางในการเปลยนผานประเทศไทยระยะท 2 (Thailand Tansformation Proposal Phrase 2)• การสนบสนนการด�าเนนการปรบปรงประเดนทคนพบในโครงการประเมนภาคการเงน

(Financial Sector Assessment Program: FSAP)


โครงการดานความรจะตอบสนองเชงกลยทธตอความตองการทชดเจนและแรงกลาของประเทศเพอความมนใจในการเปนเจาของโครงการนในวงกวางตามทก�าหนดในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 และยทธศาสตรชาต 20 ป วตถประสงคโดยรวมคอ แบงปนความรจากประสบการณและความเชยวชาญจากการท�างานในประเทศตาง ๆ ของกลมธนาคารโลก ในประเดนทผมหนาทตดสนใจตองการ และไดรบการสนบสนนจากประชาสงคมในวงกวาง ใหแนวทางเพอพจารณาทางเลอกดานการปฏรปทางนโยบายหรอสถาบน และการรวมมอทเหมาะสมจากรฐบาลทเขามารวมงานเพอชแนะการท�างานและเปนเจาของผลลพธ ยงไปกวานน กระทรวงการคลงและส�านกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตจะจดตงและเปนผน�าในโครงการหารอการท�างานกบภาคประชาสงคมประจ�าป เพอใหมนใจไดวามการท�างานทเปนไปในแนวทางเดยวกน และด�าเนนการแกไขปญหาและอปสรรคไดทนเวลา ซงตารางขางบนแสดงใหเหนถงขอบเขตของโครงการบรการใหค�าปรกษาส�าหรบระยะสนและระยะปานกลาง

ความรวมมอกบหนสวนดานการพฒนาและภาคประชาสงคมอยางแขงขนจะเกดขนจากการทมการประชมปรกษาหารอเกยวกบประเดนทาทายของประเทศไทยและโครงการของกลมธนาคารโลก อยางสม�าเสมอ ประเทศไทยไมไดรบความชวยเหลอทางการเงนอยางมนยส�าคญในรปแบบทวภาคดานการพฒนา หากแตรวมมอกบองคกรทเปนหนสวนดานการพฒนาระหวางประเทศอยางเขมขนใน 2-3 ปทผานมา ซงรวมถง ก) องคการเพอการพฒนาเศรษฐกจและความรวมมอ (OECD) เนนหนกเรองการก�ากบดแล ความโปรงใส และบางประเดนในเรองขดความสามารถในการแขงขน ข) ธนาคารพฒนาเอเชยเนนหนกเรอง โครงสรางพนฐาน การพฒนาทางการเงน การพฒนาทยงยน และบรณาการในภมภาค และ ค) กองทนการเงนระหวางประเทศเนนหนกเรองการบรหารการคลงและการลงทนภาครฐ การประชมปรกษาหารอกบองคกรทเปนหนสวนดานการพฒนานนจะเปนสวนหนงของการออกแบบกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศฉบบน



44กรบรรลวตถประสงคของการพฒนาทก�าหนดไวส�าหรบกลมธนาคารโลกในชวงเวลาของกรอบความรวมมอเพอการพฒนานนมความเสยงสงมาก (ตารางท 4) ความเสยงหลกสามประการทเกยวกบความส�าเรจตามผลลพธทคาดไว ดงทรางไวในวตถประสงคของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ ไดแก (ก) ความไมแนนอนเกยวกบความตองการของประเทศในอนาคตตอบรการของกลมธนาคารโลก โดยเฉพาะอยางยงในบรบทของสภาพแวดลอมทแตกแยกของโลก (ข) การขาดการผลกดนการปฏรป (ค) การด�าเนนการทเกนกวาความสามารถดวยมแผนการปฏรปหลายประการ ทงนจะมการตดตามความเสยงผานการด�าเนนการตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ รวมทงมการก�าหนดและน�ามาตรการและกจกรรมเพอบรรเทาความเสยงน�ามาใชดวยการทบทวนผลการด�าเนนงานและผลการศกษา (PLR) ของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศจะถกน�ามาใชปรบปรงกรอบความรวมมอในชวงด�าเนนการในกรณทมความเสยงสงและเปนอปสรรคตอการบรรล ผลตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ

ความตองการของประเทศตอบรการของกลมธนาคารโลกไมแนนอน ประเทศในกลมรายไดปานกลางเชน ประเทศไทยมการเปลยนแปลงเปนพลวตร สภาพแวดลอมของเศรษฐกจโลกทเปราะบาง และรฐบาลใหมทจะจดตงขนหลงการเลอกตงทคาดวาจะเกดขนในปลายป พ.ศ. 2561 อาจน�าไปสการเปลยนแปลงอยางมากในการมสวนรวมของกบกลมธนาคารโลกในชวงเวลาของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ ซงรวมถงวตถประสงคและผลลพธทก�าหนดไวดวย เพอทจะบรรเทาความเสยงดงกลาวน กลมธนาคารโลกจะด�าเนนการหารอกบรฐบาลอยางสม�าเสมอ รวมไปถงกบหนวยงานดานวชาการ และภาคประชาสงคมเพอสรางความเชอมนในฉนทามตของล�าดบความส�าคญตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศตอไป ความยดหยนยงคงเปนปจจยส�าคญของแผนบรรเทาความเสยง การเปลยนแปลงใดๆ ของวตถประสงคและผลลพธทคาดหวงจะสะทอนอยในขนตอนของการทบทวนผลการด�าเนนงานและผลการศกษา ซงอาจเกดกอนหรอภายหลงชวงกงกลางของการด�าเนนการตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาปรเทศขนอยกบพฒนาการของความรวมมอและการด�าเนนโครงการ

การบรหาร ความเสยง


ค�าแนะน�าลาสดของกลมธนาคารโลก กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศทขบเคลอนโดยความร โดยเฉพาะการเขามามสวนรวมกบประเทศไทยของธนาคารโลกน�าไปสการบรรลจดมงหมายของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศซงเชอมโยงกบการปฏรปทยงยน ความรสกเปนเจาของทเขมแขงของรฐบาลและความตองการทแทจรงดวยลกษณะความรวมมอในรปบรการใหค�าปรกษาจะชวยบรรเทาความเสยงลงได ยงไปกวานน กลมธนาคารโลกคาดหวงวาจะยงคงมสวนรวมกบเจาหนาทภาครฐบาลตอไปในทงเจาหนาทระดบเทคนคและนโยบาย โดยมงทจะรวมความเปนไปไดดานเทคนคและดานการเมองของขอเสนอเพอการปฏรปทเหมาะสม ไวในการวเคราะหและขอเสนอแนะ

ความสามารถในการด�าเนนการ กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศทขบเคลอนโดยความร โดยเฉพาะการเขามามสวนรวมกบประเทศไทยของธนาคารโลกน�าไปสการบรรลจดมงหมายของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศซงเชอมโยงกบการปฏรปทยงยน ความรสกเปนเจาของทเขมแขงของรฐบาลและความตองการทแทจรงดวยลกษณะความรวมมอในรปบรการใหค�าปรกษาจะชวยบรรเทาความเสยงลงได ยงไปกวานน กลมธนาคารโลกคาดหวงวาจะยงคงมสวนรวมกบเจาหนาทภาครฐบาลตอไปในทงเจาหนาทระดบเทคนคและนโยบาย โดยมงทจะรวมความเปนไปไดดานเทคนคและดานการเมองของขอเสนอเพอการปฏรปทเหมาะสม ไวในการวเคราะหและขอเสนอแนะ

ประเภทความเสยง การจดอนดบ (H, S, M, L)

การเมอง และการปกครอง สง

เศรษฐกจมหภาค ต�า

ยทธศาสตรของแตละภาคสวนและนโยบาย สง

การออกแบบดานเทคนคของโครงการหรอโครงงาน ต�า

ความสามารถของหนวยงานส�าหรบการด�าเนนการและความยงยน คอนขางสง

ความไววางใจ ต�า

สงแวดลอมและสงคม ปานกลาง

ผมสวนเกยวของ ปานกลาง

อนๆ ปานกลาง

รวม คอนขางสง

ตารางท 4 ความเสยงของวตถประสงคทตงไวภายใตกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศไทย




55ภาคผนวก 1 ตารางแสดงผลการด�าเนนงานตามกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศไทย

ประเดนส�าคญท 1 การสงเสรมการเตบโตทางเศรษฐกจทยดหยนและยงยน

วตถประสงคท 1 การปรบปรงความสามารถในการแขงขนเพอใหเกดความสะดวกในการประกอบธรกจในประเทศไทย

เหตผลในการด�าเนนการ (Intervention Logic) ขอจ�ากดส�าคญของประเทศไทยในการทจะเพมขดความสามารถการแขงขนดานเศรษฐกจ คอ อปสรรคทเกดจากกฎระเบยบขอบงคบและโครงสรางพนฐานทยงไมสมบรณ รวมถงขอจ�ากดของการแขงขนในบางภาคอตสาหกรรมโดยเฉพาะอยางยงในภาคบรการ โครงการสญญาบรการใหค�าปรกษานนมวตถประสงคทจะชวยสนบสนนยทธศาสตรท 3 และ 6 ตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2559-2565) ซงใหความส�าคญกบยทธศาสตรของประเทศไทยในการสรางความเขมแขงใหกบเศรษฐกจและสนบสนนใหเกดความสามารถในการแขงขนทยงยน ดงนน กลมธนาคารโลกจะสนบสนนใหบรรล เปาหมายของแผน ท 3.1.8 คอ การไดรบการจดอนดบดานความสามารถในการแขงขนทสงขน (อยใน 25 ล�าดบแรกจากการจดอนดบ ของสถาบนการจดการนานาชาต (Institute of Management Development: IMD) และเปาหมายท 6.1.2 คอการอยในล�าดบท 2 ของ กลมประเทศในภมภาคอาเซยนจากการจดอนดบเรองความยาก-งายในการประกอบธรกจของกลมธนาคารโลก เมอสนสดแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12

ตวชวดตามวตถประสงค ตวชวดความกาวหนาเพมเตม โครงการของกลมธนาคารโลก

• การปรบปรงกฎระเบยบขอบงคบส�าหรบการประกอบธรกจเอกชนเปรยบเทยบกบประเทศทมแนวปฏบตดทสด

- คะแนนปจจบน คะแนนของประเทศไทยในปจจบนจากรายงานป 2561 คอ 77.44 (เตม 100 คะแนน)

- คะแนนเปาหมาย > 78.50 (รายงานป 2564)

• ลดขนตอนและเวลาในการขอใบอนญาตตามกฎระเบยบ ขนตอนตางๆ ลงอยางนอย รอยละ 25

• การพฒนาแผนยทธศาสตรการปฏรปเพอความสะดวก ในการประกอบธรกจทงหมด 10 ดาน

• ขอเสนอแนะจากผล การศกษาในสงทตองด�าเนนการทงในระยะสน ปานกลาง และระยะยาว

โครงการใหม• การสนบสนนการด�าเนนการเพอความสะดวกในการ

ประกอบธรกจ (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)• การประเมนผลการปฏบตตามมาตรฐาน (Report on the

Observance of Standards and Codes: ROSC) ดานระบบการลมละลาย และสทธของเจาหนาท รวมถงการประเมนตนเองส�าหรบผก�ากบดแลการเงน (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

• การด�าเนนโครงการสนบสนนยทธศาสตรดานเศรษฐกจดจทลและโครงการเมองอจฉรยะ (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

• โครงการสญญาบรการใหค�าปรกษาดานการด�าเนนงาน (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะหของบรรษทการเงนระหวางประเทศ)

• การลงทนของบรรษทการเงนระหวางประเทศในบรษท ทจะชวยเสรมสรางเทคโนโลยและธรกจรปแบบใหม

ภาคผนวก


วตถประสงคท 2 การปรบปรงการด�าเนนนโยบายสถาบนการเงนและการคลง

เหตผลในการด�าเนนการ การบรหารจดการเศรษฐกจและการคลงในประเทศไทยมขอจ�ากดเนองจากการมสถาบนทกระจดกระจายออกเปนสวน ๆ และกระบวนการท�างานทลาสมย จากความมงมนของประเทศไทยในการทจะพฒนาไปเปนประเทศทมรายไดสง ความสนบสนนจากสญญาบรการใหค�าปรกษา และบรรษทการเงนระหวางประเทศจงมเปาหมายทจะเพมความแขงแกรงและปรบโครงสรางของสถาบนใหเกดความทนสมยในการบรหารจดการการเงนและการคลง ดวยมความเชอมโยงกบความสามารถของประเทศในการด�าเนนโครงการท จะท�าใหเกดการเปลยนผาน การด�าเนนการภายใตวตถประสงคของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศในสวนนจงเปนการเสรมกลยทธท 3 ของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 ทมงเสรมสรางความแขงแกรงใหกบเศรษฐกจและสนบสนนให เกดความสามารถในการแขงขนอยางยงยน กลาวคอ การด�าเนนงานของกลมธนาคารโลกจะสนบสนนใหบรรลเปาหมาย 3.2.6 “เพมประสทธภาพของภาคการเงนเพอเปนเครองมอในการสนบสนนใหเกดการพฒนาดานเศรษฐกจและสงคม” การด�าเนนงานของบรรษท การเงนระหวางประเทศจะเนนไปทภาคการเงนผานการลงทนในหนทไมไดจดทะเบยนซอขายในตลาดหลกทรพย (Private Equity) และ การสนบสนนสถาบนตาง ๆ ในการออกพนธบตรสเขยว


• การด�าเนนงานลงทนของรฐบาลระยะปานกลางสอดคลองกบโครงการทก�าหนดไวในประเทศไทย 4.0

• มการด�าเนนงานตามขอเสนอในการปฏรปอยางนอย 1 ดานเรองการปรบเปลยนระบบงานดานการคลง

• รายงานขอเสนอแนะเกยวกบทางเลอกในการเปลยนผานสถาบนเศรษฐกจและการคลง

• การประเมนตนเองของสมาคมผก�ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาต (International Association of Insurance Supervisors: IAIS) ด�าเนนการเสรจสน

• การใหความสนบสนน ดานเทคนค

โครงการทอยระหวางด�าเนนการ• การลงทนในธรกจรวมลงทน (บรรษทการเงนระหวาง

ประเทศ - จดหาเงนทน)

โครงการใหม• การด�าเนนการสนบสนนคณะกรรมการก�ากบและ

สงเสรมการประกอบธรกจประกนภยในดานการประเมนตนเอง ซงไดด�าเนนการเมอปงบประมาณ พ.ศ. 2559 (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

• การเปลยนผานประเทศไทย : สถาบนทางเศรษฐกจ และการคลงส�าหรบประเทศไทย 4.0 (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

• การปรบปรงแนวทางในการบรหารจดการการลงทนภาครฐโดยใหความส�าคญในสวนของการประเมนโครงการ (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

• การใหความชวยเหลอดานเทคนคในการปรบปรง ระบบการจดซอจดจางภายใตพระราชบญญต การจดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ พ.ศ. 2560 (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

• การเงนดจทล (บรรษทการเงนระหวางประเทศ)• การสงเสรมใหตลาดการเงนมความลกมากชน

(บรรษทการเงนระหวางประเทศ- จดหาเงนทน)


วตถประสงคท 3 การเสรมสรางคณภาพของการลงทนในโครงสรางพนฐาน

เหตผลในการด�าเนนการ เหตผลในการด�าเนนการ การทประเทศไทยจะดงดดการลงทนภาคเอกชนใหมากขนนนจะขนกบการปรบปรงการเชอมโยงของระบบและกระบวนการดานการท�างานของหนวยงานตาง ๆ ของภาครฐ (Soft Infrastructures) และปรบปรงโครงขายของโครงสรางพนฐานสาธารณะเปนอยางมาก โครงการสญญาบรการใหค�าปรกษาของธนาคารโลกและโครงการของบรรษทการเงนระหวางประเทศมเปาหมายทจะสนบสนนยทธศาสตรท 7 ของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (พ.ศ. 2560–2565) ซงใหความส�าคญกบการพฒนาโครงสรางพนฐานและ โลจสตกส ความชวยเหลอของกลมธนาคารโลกมงเนนใหบรรลผลตาม (1) เปาหมายท 7.1 ของ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตในการลดตนทนดานโลจสตกสของประเทศไทย และ (2) เปาหมายท 7.3 พฒนาขดความสามารถในการแขงขนดานโลจสตกสของประเทศไทย และการอ�านวยความสะดวกทางการคาใหมประสทธภาพเพมขน รวมถงพฒนาระบบการเชอมโยงขอมลอเลกทรอนกส ณ จดเดยว (National Single Window: NSW) ใหสามารถเชอมโยงและแลกเปลยนขอมลทงหมดในกระบวนการน�าเขา/สงออกดวยระบบอเลกทรอนกส และพฒนาผลตภาพของบคลากรดานโลจสตกสใหสงขน รวมทงท�าใหการขนสงสนคาขามชายแดน ณ ดานการคาชายแดนส�าคญทเชอมตอกบโครงขายทางหลกมประสทธภาพมากขน สวนบรรษทการเงนระหวางประเทศจะชวยเหลอในดานการพฒนาโครงการทเกยวของกบโครงสรางพนฐานของโครงการระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออกบางโครงการ เชน การขยายสนามบนและทาเรอ และโครงการอน ๆ ท บรรษทการเงนระหวางประเทศเหนวามความเปนไปได ซงจะสอดคลองกบยทธศาสตรของบรรษทการเงนระหวางประเทศดานการพฒนาโครงสรางพนฐานผานการลงทนโดยตรงและการใหค�าปรกษา


• มโครงการอยางนอย 1 โครงการดานโครงสรางพนฐานซงเปนการรวมลงทนระหวางภาครฐและเอกชน (PPP) ใน EEC มการวางโครงสราง จดซอจดจาง และเรมด�าเนนงาน

• มการออกพนธบตรสเขยวครงแรกโดยสถาบนการเงนในประเทศไทยเพอเปนทางเลอกในการจดหาเงนทนระยะยาวส�าหรบโครงการทเทาทนตอ ภมอากาศ

• ทบทวนแนวทางการประเมนโครงการของส�านกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตใหครอบคลมหลกเกณฑในการคดเลอกโครงการ การวเคราะหเศรษฐกจลาสด และขอก�าหนดในการประเมนโครงการ

• การวเคราะหผลการด�าเนนงานของการรถไฟแหงประเทศไทย เทยบกบเกณฑมาตรฐาน และการจดท�าแบบจ�าลองทางการเงนทเสรจสมบรณเพอเปนขอมลใหกบรฐบาล

• นโยบายเพอใหเกดสามารถในการแขงขนและการเงนอยางยงยนของการรถไฟแหงประเทศไทย

• การสรางโรงไฟฟากระจาย ไปใหใกลกบบรเวณทมความตองการใชไฟฟาใหมากทสด (Distributed Generation: DG) (บรรษทการเงนระหวางประเทศ)

• น�าแนวทางการจดซอจดจางใหมมาใชกบโครงการทมมลคาสงเกนกวา 1 พนลานบาททงหมด

โครงการทอยระหวางด�าเนนการ• ความชวยเหลอดานเทคนคในการบรหารจดการหน

ของการรถไฟแหงประเทศไทย (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

• โครงการโรงไฟฟาพลงน�าน�าเทน 2 (หนวยงานประกนการลงทนพหภาค)

โครงการใหม• การเปลยนผานประเทศไทย: ขดความสามารถใน

การแขงขนดานโลจสตกสและบรการ (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

• การพฒนาวธการตดตามและประเมนผลส�าหรบ การสรางแรงจงใจและการพฒนาทกษะทจ�าเปนส�าหรบประเทศไทย 4.0 (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

• การสนบสนนการด�าเนนงานดานกลยทธเศรษฐกจ ดจทลและโครงการเมองอจฉรยะ (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

• การใหความชวยเหลอดานเทคนคแกส�านกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ในการปรบปรงแนวทางการประเมนโครงการ (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

• การใหค�าแนะน�าตอโครงการรวมลงทนระหวางภาครฐและเอกชน (บรรษทการเงนระหวางประเทศ - โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

• การสรางโรงไฟฟากระจายไปใหใกลกบบรเวณทมความตองการใชไฟฟาใหมากทสด (Distributed Generation: DG) (บรรษทการเงนระหวางประเทศ)

• โครงการน�ารองในการออกพนธบตรสเขยว (บรรษทการเงนระหวางประเทศ)


วตถประสงคท 4 การจดการกบการเปลยนแปลงภมอากาศและปรบปรงการบรหารจดการทรพยากรน�า

เหตผลในการด�าเนนการ ประเทศไทยมการก�าหนดนโยบายและกฎระเบยบขอบงคบแบบบรณาการครอบคลมการบรหารจดการความทาทายทเกดจากปญหาสภาพแวดลอม หรอ สงแวดลอมสน�าตาล (อากาศ, น�า และขยะ) ขอจ�ากดส�าคญเปนเรองการด�าเนนการและบงคบใช ตวอยางเชน มลพษทางน�า มการบงคบใชกฎหมายในป พ.ศ. 2555 ทก�าหนดเงอนไขของรายละเอยดมาตรฐานการปลอยของเสยทออกมาตามแหลงทมา การเกบคณภาพน�า และการรายงานซงนาจะชวยใหมการปรบปรงใหดขน การพฒนาการบรหารจดการน�านบเปนสงส�าคญในการทจะท�าใหประเทศไทยไมมความเสยงจากภาวะน�าทวมและภยแลงซงมแนวโนมทจะรนแรงมากขนเนองจากภาวะการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ รฐบาลจงไดรวมมอกบผมสวนเกยวของส�าคญศกษาแนวทางตาง ๆ ในการจดการกบความทาทายปจจบนทเกยวกบการบรหารจดการทรพยากรน�า ซงรวมถงการเสนอใหมพระราชบญญตน�าและยทธศาสตรใหมในการบรหารจดการน�า ในบรบทน โครงการสญญาบรการใหค�าปรกษาของกลมธนาคารโลกจะรวมมอกบประเทศไทยในการสงเสรมบรณาการของการบรหารจดการทรพยากรน�าอยางยงยนและเพมความยดหยนในการรบมอกบภาวะน�าทวมและภยแลง ทงน การด�าเนนงานของกลมธนาคารโลกมงทจะสนบสนนแผนยทธศาสตรท 4 ของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต เพอการเตบโตอยางเปนมตรกบสงแวดลอมอนจะน�าไปสการพฒนาอยางยงยนและชวยใหบรรลเปาหมายท 2.2 การพฒนาความมนคงดานทรพยากรน�าและการบรหารจดการทรพยากรน�าทงแหลงน�าผวดนและแหลงน�าบาดาลใหมประสทธภาพ

ยงไปกวานน ธนาคารโลกยงคงรวมมอกบประเทศไทยตอไปในการลดการใชสารไฮโดรคลอโรฟลออโรคารบอน (HCFC) ตามทก�าหนดไว ในพธสารมอนทรออล ดวยการพฒนาโครงการทจะตดตามการลดการใชสารไฮโดรคลอโรฟลออโรคารบอน (HCFC) ในภาคอตสาหกรรมการผลตโฟม โดยโครงการจะชวยสนบสนนผผลตเครองปรบอากาศในประเทศใหเปลยนไปใชเทคโนโลยอนเวอรทเตอรใหมซงใชสารท�าความเยนทมแนวโนมจะสงผลตอภาวะโลกรอนนอยกวา ซงสอดคลองกบพธสารมอนทรออลฉบบปรบแก ณ กรงคกาล ทใหลดการใชสารไฮโดรคลอโรฟลออโรคารบอน (HFCs) ในขณะเดยวกน โครงการจะเสรมสรางความสามารถของสถาบนดานเทคนคและชางเทคนคทใหบรการตดตงและบ�ารงรกษาเครองปรบอากาศไดอยางเหมาะสม ซงเปนสงจ�าเปนในการทจะชวยบ�ารงรกษาผลตภณฑเหลานใหใชพลงงานอยางมประสทธภาพ


• การวางแผนบรหารจดการทรพยากรน�าแบบบรณาการเพอใชในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 13

• การปลอยสารไฮโดรคลอโรฟลออโรคารบอน (HCFC) ลดลง

ขอมลฐาน คาศกยภาพการท�าลายชนบรรยากาศโอโซนชนบรรยากาศของโลก (Ozone Depleting Potential ODP ton) เทากบ 834

เปาหมาย คาคาศกยภาพการท�าลายชนบรรยากาศโอโซนชนบรรยากาศของโลก ODP นอยกวาหรอเทากบ 602 ตนภายในป พ.ศ. 2565

• จดท�ากรณศกษาเกยวกบประเดนทเกดขนในการบรหารจดการพนทชมน�าและทะเลสาปเสรจสน

• จดท�ารายงานปญหาทเกยวของกบภาวะน�าทวม และภยแลงเสรจสน

• ใหเงนทนเพอใชในโครงการการลดการใชสารไฮโดรคลอโรฟลออโรคารบอน (HCFC) และโครงการหนสวนคารบอนปาไม

โครงการทอยระหวางด�าเนนการ• โครงการเตรยมความพรอมดานกลไกตลาด

และโครงการลดละเลกการเลกใชสารไฮโดรคลอโร ฟลออโรคารบอน (HCFC)

• กองทนหนสวนคารบอนปาไม ( Forest Carbon Partnership Facility: FCPF).

โครงการใหมการเปลยนผานประเทศไทย: การบรหารจดการน�า (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)


ประเดนส�าคญท 2 เสรมสรางการมสวนรวม

วตถประสงคท 5 การเสรมสรางความแขงแกรงของระบบคมครองทางสงคมและการมสวนรวมของกลมคนดอยโอกาส

เหตผลในการด�าเนนการ ประเทศไทยยงขาดโครงการโครงขายความคมครองทางสงคมส�าหรบคนยากจน ดงนนการด�าเนนการของกลมธนาคารโลกภายใตวตถประสงคของกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศนจงมงใหขอมลและเสรมสรางความเขมแขงแกยทธศาสตรท 2 ของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตในการสรางสงคมทเปนธรรมและลดความเหลอมล�า กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศจะสนบสนนใหบรรลตวชวดผลการด�าเนนงานของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตทก�าหนดไวในการ “เพมสดสวนจ�านวนคนยงไมมสวสดการใหไดรบความคมครอง ภายใตมาตรา 40 ของพระราชบญญ�ตประกนสงคม และเพมสดสวนของของสมาชกกองทนการออมแหงชาตตออตราก�าลงแรงงานทงหมด” ธนาคารโลกจะใหการสนบสนนผานโครงการบรการใหค�าปรกษาเพอสรางความแขงแกรงใหแกระบบคมครองทางสงคมในดานตาง ๆ ไดแก การออกแบบระบบ ความยงยนทางการคลง ประสทธภาพ และผลลพธสงสดในการลดความยากจน

นอกจากน เพอสนบสนนใหเกดการมสวนรวมอยางตอเนอง กรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศจะชวยสนบสนนนโยบายการ บรหารและพฒนาจงหวดชายแดนภาคใตใหม (พ.ศ. 2560-2562) ซงมเปาหมายทจะเสรมสรางความเขมแขงของการมสวนรวมของ ชมชน องคกรภาคประชาสงคม และกลมเปราะบางในความพยายามสรางสนตสขขนในพนทขดแยงในสามจงหวดชายแดนภาคใตของประเทศไทย ภายใตกรอบความรวมมอเพอการพฒนาประเทศน กลมธนาคารโลกจะรวมมอกบรฐบาลพฒนาการมสวนรวมของชมชนอยางทวถง และสงเสรมความสมพนธของหนวยงานภาครฐและประชาสงคมในการแกไขและเยยวยาพรอมทงปรบปรงความเปนอยของประชาชนโดยเฉพาะผไดรบผลกระทบจากความรนแรงทเกดขน


• ปฏรประบบคมครองทางสงคมเพอใหความชวยเหลอกบผยากจนทไมใชผสงวยดวยการขยายขอบเขตของโครงการ

ขอมลฐาน ไมมระบบทะเบยนกลางทสามารถใหขอมลในการด�าเนนโครงการตามเปาหมาย เปาหมาย รฐบาลมการใชระบบคมครองทางสงคมซงมกลไลในการทจะก�าหนดเปาหมายดวยฐานขอมลรวม

• เปาหมาย รฐบาลสนบสนนใหมโครงการ พฒนาทขบเคลอนโดยชมชน (CDD) ในหมบานสวนใหญในเขตพนทขดแยง โดยมการน�ามาตราการซงท�าใหเกดการมสวนรวมของ ทกเพศมาใช

ขอมลฐาน โครงการพฒนาทชมชนเปนผขบเคลอน (CDD) ครอบคลม 43 หมบาน (พ.ศ. 2560)เปาหมาย เพมจ�านวนหมบานทมโครงการทขบเคลอนโดยชมชน (CDD) อยางนอย 100 หมบานภายในป พ.ศ. 2565

• จดท�าการวเคราะหนโยบายการคมครองทางสงคม โครงการ และระบบการคมครองทางสงคมเสรจสน

• จดท�ารายงานเกยวกบทางเลอกและ ขอเสนอส�าหรบการสรางความแขงแกรง ใหกบระบบคมครองทางสงคมของประเทศไทยเสรจสนและไดจดการ ประชมหารอ

• จดท�ารายงานค�าแนะน�าเกยวกบการออกแบบโครงการพฒนาทขบเคลอนโดยชมชน (CDD) ในพนททมความขดแยง รวมถงคมอการปฏบตงานและการฝกอบรมทเกยวของกบการพฒนาทขบเคลอนโดยชมชน (CDD) โดยเนนการมสวนรวมของผหญงในการตดสนใจในระดบหมบานเสรจสน

• ด�าเนนการฝกอบรมภาคประชาสงคมและมการหารอเกยวกบนโยบายรฐ-ประชาสงคมในประเดนส�าคญเรองการเยยวยาผทไดรบผลกระทบจากความขดแยง โดยอยางนอยหนงในประเดนเหลานนตองเนนในเรองสตรทไดรบผลกระทบจากความขดแยง

• แบงปนประสบการณจากนานาชาตและใหค�าแนะน�าในประเดนส�าคญในเรองเพศสภาพและวถและอตลกษณทางเพศ (SOGI) รวมถงประเดนการเลอกปฏบตทไมเปนธรรมของภาครฐ/คณะกรรมการอทธรณ

• เกดความตระหนกรในความเสมอภาคทางเพศและวถทางเพศเพมขนในกลมองคกรภาครฐ (วดจากจ�านวนเจาหนาทภาครฐทเขารบการฝกอบรม แยกจ�านวนตามเพศ)

โครงการใหม• การเปลยนผานประเทศไทย : การคมครองทาง

สงคม (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)• การออกแบบเพอเพมการขบเคลอนการพฒนา

ทชมชนเปนตวขบเคลอน และสรางความแขงแกรงใหกบโครงการพฒนาของภาครฐในพนทขดแยง (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห และกองทนเงนชวยเหลอจาก ประเทศเกาหล)

• เสรมสรางความสามารถในการจดการ กบการเลอกปฏบตกบกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)


วตถประสงคท 6 สงเสรมคณภาพการศกษาถวนหนาและการบรหารจดการคนเกง

เหตผลในการด�าเนนการ แมวาการใชจายภาครฐในดานการศกษาของประเทศไทยมสดสวนประมาณรอยละ 20 ของการใชจายภาครฐ และรอยละ 4 ของผลตภณฑมวลรวมของประเทศไทย แตผลงานในดานระบบการศกษานนยงอยในระดบทคอนขางต�าเมอวดโดยการทดสอบมาตรฐาน ผลการประเมนของนกเรยนจากโครงการทดสอบวดความรนกเรยนนานาชาต (PISA) นนต�ากวาคาเฉลยของประเทศเพอนบานและกลมประเทศในองคการเพอความรวมมอและการพฒนาทางเศรษฐกจ (OECD) ผลการประเมนทคาดการณไวจากคาใชจายภาครฐตอหวของนกเรยนของประเทศไทยยงอยในในระดบต�า ซงชใหเหนถงการใชจายทขาดประสทธภาพ โครงการบรการใหค�าปรกษาของกลมธนาคารโลกจะชวยก�าหนดและด�าเนนมาตรการเพอปรบปรงประสทธภาพในการใชจายและจดสรรทรพยากรดานการศกษาอน ๆ โดยการทบทวนการใชจายและการจดสรรทรพยากรของหนวยงานส�าคญ การเปรยบเทยบกบตวชวดในตางประเทศและก�าหนดทางเลอกในดานนโยบายในการปรบปรงการจดสรรทรพยากร การใชทรพยากรและการบรหารจดการ การชวยเหลอของกลมธนาคารโลกมงทจะสนบสนนเปาหมาย 2.2. ของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตในการขยายการเขาถงบรการพนฐานทางสงคม

ในขณะเดยวกน การสรางแรงจงใจและการรกษาบคลากรทมทกษะทางวชาชพเปนสงส�าคญส�าหรบประเทศไทยทจะดงดดอตสาหกรรมทตองใชนวตกรรมสง ในการน กลมธนาคารโลกจะเขามารวมมอในการออกแบบระบบการบรหารจดการคนเกงซงจะชวยกระตนใหบคลากรทมทกษะทางวชาชพเขามาท�างานและอาศยอยในประเทศไทย รวมทงการพฒนานโยบายดานแรงงานเพอเออใหภาคเอกชนเขาถงแรงงานทมทกษะในระดบกลางและระดบต�าทตองการผานระบบทโปรงใสและเปนธรรม


• ก�าหนดแผนปฏบตการในการปรบปรงประสทธผลของตนทนและเรมด�าเนนการ- จ�านวนของโรงเรยนขนาด

ใหญขนทตงขนเพอปรบปรงคณภาพการเรยน• นอยกวา 10 แหงใน ป

พ.ศ. 2559• มากกวา 300 แหงใน ป

พ.ศ. 2563

• แนวทางพฒนาทกษะวชาชพอยางนอย 3 สายวชาชพเพอสนบสนนยทธศาสตรประเทศไทย 4.0 และ เรมด�าเนนการ- ไมมโครงการวชาชพ

(พ.ศ. 2560)- มโครงการวชาชพส�าหรบ

อยางนอย 3 สายวชาชพ (พ.ศ. 2565)

• จดการทบทวนการใชจายดานการศกษา และมขอแนะน�าเพอปรบปรงประสทธภาพในการใชทรพยากร รวมถงการบรหารงานดานการศกษาโดยอางองกบแนวปฏบตทดทสดของนานาชาต

• ใหค�าแนะน�าเพอใหเหนถงพฒนาการของการจดหาทกษะแรงงานส�าหรบประเทศไทยในภาคอตสาหกรรมทส�าคญ

โครงการทอยระหวางด�าเนนการ• โครงการสญญาใหค�าปรกษาในการปรบปรงประสทธภาพ

การใชจายดานการศกษา (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

• การศกษาทมคณภาพส�าหรบทกคน (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

โครงการใหม• การเปลยนผานประเทศไทย: ทกษะและการศกษา

(โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)• การทบทวนการใชจายงบประมาณของส�านกงานปลด

กระทรวงศกษาธการ ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) และส�านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา (สอศ.) (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)

• พฒนาวธการควบคมและประเมนผลเพอสรางแรงจงใจและการพฒนาการจดหาบคลากรทมทกษะส�าหรบประเทศไทย 4.0 (โครงการใหค�าปรกษาและวเคราะห)


ภาคผนวก 2 สรปรายงานการประเมนเพศสภาพในประเทศไทย

จากรายงานการพฒนามนษยขององคการสหประชาชาตเมอป พ.ศ. 2559 ประเทศไทยอยในอนดบท 87 จาก 188 ประเทศเมอวดดวยดชนการพฒนามนษย และอยในอนดบท 87 เมอวดดวยดชนความไมเสมอภาคทางเพศสภาพ ประเทศไทยมความกาวหนา อยางมากในการลดความไมเสมอภาคทางเพศ เมอป พ.ศ. 2547 ประเทศไทยไดบรรลเปาหมายระหวางประเทศทเปนเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ (Millennium Development Goals: MDGs) เรอง ความยากจน ความหวโหย เอชไอว/เอดส และความเสมอภาคทางเพศเรวกวาทก�าหนดเวลาไวในป พ.ศ. 2558 มากกวาหนงทศวรรษ อยางไรกด ยงคงมบางมมทยงมความไมเสมอภาคทางเพศอยและตองไดรบการแกไข เนอหาตอไปนจะสรปประเดนส�าคญดานเพศสภาพในประเทศไทย ประเดนเหลานมความเชอมโยงซงกนและกนในหลายระดบและใหผลลพธทหลากหลาย

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยรบรองสทธเทาเทยมกนระหวางชายและหญง รฐธรรมนญฉบบปจจบนก�าหนดวาหญงและชายมสทธเทาเทยมกนและยอมรบการเลอกปฏบตเชงบวกบนพนฐานของเพศสภาพพรอมดวยปจจยก�าหนดอนๆ พระราชบญญตความเทาเทยมระหวางเพศซงมผลบงคบใชเมอเดอนกนยายน พ.ศ. 2558 ท�าใหเกดมาตรการคมครองการเลอกปฏบตทไมเทาเทยมกนทางเพศ และการปองกนการกดกนทอาจเกดขน นยามของการเลอกปฏบตกวางพอทจะตระหนกถงความหลากหลายทางเพศสภาพท�าใหมการรวมกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) เขามาอยในกฎหมายฉบบนดวย

แรงสนบสนนจากการเคลอนไหวของกลมผหญง สงผลใหผหญงไดรบสทธทางกฎหมายมากขน กฎหมายหลายฉบบทมการกดกนทางเพศสภาพถกแกไข ท�าใหเกดความเสมอภาคในโอกาสทจะไดรบการศกษาและการจางงานทงหมดของภาครฐและสทธทางกฎหมายในการลงนามในสญญา การแกไขกฎหมายครอบครวท�าใหปจจบนผหญงสามารถเลอกทจะใชนามสกลเดมหรอใชนามสกลของสาม และยงมอสระในการเลอกใชค�าน�าหนาชอ เปน นางสาว หรอ นาง ทงภายหลงการแตงงานและการหยาราง นอกจากน การขมขนคสมรสในปจจบนจดวาเปนการอาชญากรรม

การปรบเปลยนใหเกดความเทาเทยมกนทางเพศมากขนท�าใหผหญงสามารถเขามามบทบาททบรณาการในทกแงมมของการพฒนาประเทศได อยางไรกตาม คณคาตามขนบธรรมเนยมและประเพณ ทมมาแตเดมกยงเหนวาผหญงยงเปนชนชนดอยกวาในสงคม การวเคราะหนน�าเสนอประเดนดานเพศสภาพของประเทศไทยใน 4 มต คอ (ก) ตนทนมนษยดานสขภาพและการศกษา (ข) โอกาสทางเศรษฐกจ (ค) สทธออกเสยงและพลงของผหญง (ง) แนวโนมทเกดขนใหมและความเสยงทจะเพมขน


(ก) ตนทนดานสขภาพและการศกษา (Endowments)

ดานสขภาพ

เรองสขภาพมความกาวหนาอยางมากดงจะเหนไดจากตวชวดทส�าคญดานสขภาพ อายเฉลยของทงสองเพศเพมขนในหลายป ทผานมา อตราตายของมารดาตอทารกทรอดชวต 100,000 คน ลดลงจาก 25 ใน 2,000 เปน 20 ในป พ.ศ. 25588 การท�าคลอดโดยบคลากรทมความช�านาญในป พ.ศ. 2555 เพมเปนรอยละ 99.6 อตราตายตอทารกแรกเกดทรอดชวต 1,000 คนลดลงอยางตอเนองมาอยทระดบต�ากวา 5 จากทเคยอยท 13 ในป พ.ศ. 25599 ขอมลลาสดพบวาทงการสญเสยเดกและเดกทมน�าหนกเกนเพมขนระหวางป พ.ศ. 2549-2555 อตราสญเสยเพมขนจากรอยละ 5 เปนรอยละ 7 และอตราเดกทมน�าหนกเกนเพมขนจากรอยละ 8 เปนรอยละ 11 ในขณะทการแคระแกรนของเดกอายต�ากวา 5 ปต�ากวาอตราเฉลยในภมภาครอยละ 16.3 (ป พ.ศ. 2555) และเปนการเพมขนจาก ป พ.ศ. 254910

เอชไอวและเอดสยงคงเปนปญหาใหญดานสาธารณสข จากยทธศาสตรความรวมมอกบประเทศไทยของธนาคารพฒนาเอเชยป พ.ศ. 2556–2559 ประเทศไทยถกจดอยในอนดบท 2 ซงสงสดในภมภาคเอเชยรองจากประเทศจน11 คาดการณวามประชากรทตดเชอเอชไอวในป พ.ศ. 2559 จ�านวน 450,000 คน12 อตราความชกของเชอเอชไอวของผใหญอายระหวาง 15-40 ปอยทรอยละ 1.1 ของประชากรทงประเทศในกลมอายนน จ�านวนผตดเชอเอชไอวใหมในป พ.ศ. 2559 ม 6,400 คน สญญาณเตอนภยอยางหนง คอ อตราการตดเชอของเดกสาวอายระหวาง 10-18 ปมากกวาเดกหนมในชวงอายเดยวกนถง 2 เทา13 การตดเชอเอชไอวจากการมความสมพนธทางเพศกบครก หรอ คสมรสคดเปนประมาณรอยละ 36 ทงน มรายงานวาผหญงมขอจ�ากดในการตอรองทจะมเพศสมพนธทปลอดภย โดยเฉพาะอยางยงกบคสมรส เนองจากอาจท�าใหผชายคดวาผหญงไมเชอใจในความซอสตยของตนเอง

ในขณะทอตราการเกดโดยรวมลดลง แตการใหก�าเนดบตรของเดกสาวทมอายต�ากวา 20 ป กลบเพมขน มผหญงอายต�ากวา 20 ปเฉลยวนละ 355 รายทใหก�าเนดบตรโดย ในจ�านวนนมผหญง 10 รายทอายต�ากวา 15 ป สดสวนของเดกหญงวยรนอายต�ากวา 15 ปทใหก�าเนดบตรเทากบ 53.8 คนตอผหญง 1,000 คน การเพมขนสงขนอยางมากเฉพาะในป พ.ศ. 2555 ในป พ.ศ. 254314 อยางเหนไดชด สดสวนนอยทระดบเพยง 31.1 ตอ 1,000 คน เทานน ซงหมายความวามากกวารอยละ 10 ของเดกสาววยรนทงหมดในประเทศเปนมารดาไมวาจะโดยตงใจหรอไมกตาม เดกสาวเหลานนสญเสยโอกาส

และตองเผชญกบการสญเสยสทธมนษยชนขนพนฐานรวมถง การมทางเลอกในการท�าแทง การเปนคณแมเลยงเดยว ไมส�าเรจการศกษา และท�างานทไมไดรบคาจางหรอไดรบคาจางต�ากวาทควรจะเปน15

การศกษา

อตราการสมครเขาเรยนในระบบโรงเรยนเพมขนอยางสม�าเสมอจากโอกาสในการศกษาทเพมขน อตราสวนของผหญงในการสมครเขาเรยนสทธสงขนในทกระดบ โดยขอเทจจรงแลวพบวา ชองวางทางเพศทเคยมอยดงเดมกลบเปลยนไปในทางตรงขามจากอตราการสมครเขาเรยนของผหญงมากกวาผชายในระดบมธยมศกษาและระดบอดมศกษาในทกระดบ

แมวาชองวางทางเพศลดลงแตกยงมความเหลอมล�าอย โอกาสท ไมเทาเทยมกนยงมอยในครวเรอนยากจนในพนทหางไกลและม ชมชนหลายชาตพนธทเดกยงคงไมไดเขารบการศกษาในโรงเรยน ในป พ.ศ. 2557 เดกในวยประถมศกษาประมาณ 380,000 คนยงไมไดรบการศกษาในโรงเรยน ในจ�านวนนรอยละ 52 เปนเดกผหญง16 นอกจากน มการประมาณการวารอยละ 60 ของเดกอพยพยายถน ไมไดรบการศกษาในโรงเรยน ในดานทกษะและผลการศกษานน ประเทศไทยยงคงมชองวางระหวางเพศเหมอนประเทศอนทวโลกทมผหญงจบการศกษาสายวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตร และคณตศาสตรอตราทต�ากวา

(ข) โอกาสทางเศรษฐกจ

แรงงานผหญงคดเปนรอยละ 45.7 ของก�าลงแรงงานทงหมด17 และ ยงคงมชองวางดานคาจางระหวางผชายและผหญง ในระหวาง 3 ทศวรรษทผานมา แรงงานผหญงยายจากภาคเกษตรกรรมมาสภาคทไมใชเกษตรกรรม ผชายและผหญงท�างานอยในภาคอตสาหกรรมและภาคบรการมจ�านวนเกอบเทากน อยางไรกตามผหญงยงคงท�างานกระจกตวอยในบางภาคสวน เชน สขภาพและบรการ อตราการเตบโตของคาจางส�าหรบแรงงานผหญงรวดเรวกวาซงอาจเปนเพราะแรงงานผหญงเหลานมทกษะทมากขน อยางไรกตาม อตรา คาจางเฉลยของผหญงยงคงต�ากวาผชาย โดยสดสวนของประมาณการณรายไดระหวางผหญงตอผชายเทากบ 0.78 ตอ 1.0018

ผหญงเปนเจาของธรกจขนาดกลางและขนาดเลกมากกวารอยละ 40 อยางไรกตามธรกจเหลานมแนวโนมวามขนาดเลกกวาธรกจทผชายเปนเจาของ 19 ผหญงทเปนเจาของธรกจขนาดกลางและขนาดเลกมแนวโนมทจะกระจกตวอยในภาคบรการ ในขณะท\ธรกจขนาดกลางและขนาดเลกทผชายเปนเจาของมแนวโนมฃจะอยในภาค

8 องคการอนามยโลก พ.ศ. 25589 องคการอนามยโลก พ.ศ. 255710 UNICEF 2016. ขอมลจากธนาคารโลก11 ธนาคารพฒนาเอเชย พ.ศ. 255912 ธนาคารพฒนาเอเชย พ.ศ. 255913 องคการอนามยโลก พ.ศ. 255714 ตามขอมลสถตสาธารณสขทรวบรวมโดย กรมอนามย ในป พ.ศ. 2555 มผหญงใหกำาเนดบตรจำานวน 801,737 รายโดยในจำานวนน 129,451

รายเปนแมวยรนอายระหวาง 15-19 ป จากจำานวนผหญงวยรนชวงอายเดยวกนจำานวน 2.4 ลานคน อตราสวนผหญงวยรนทใหกำาเนดบตร เปน 53.8 คนตอผหญง 1,000 คนในชวงอายเดยวกน

15 Motherhood in Childhood: facing the challenge of adolescent pregnancy. State of Thailand’s Population. UNFPA, 201316 UNESCO UIS.17 World Bank data 2017.18 World Economic Forum, 2016.19 Huani Zhu and Carlos Kuriyama, 2016.


อตสาหกรรม เหมองแร และสาธารณปโภค ผหญงยงคงประสบ กบขอจ�ากดในดานของการขาดทกษะทเกยวของ การเขาถง การฝกอบรม ประสบการณดานการบรหารจดการ และโอกาส ในการสรางความสมพนธและเครอขายทางธรกจ

ประชากรในกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) เผชญกบการถกเลอกปฏบตในทกมตดานเศรษฐกจและสงคม โดยกลมคนขามเพศจะถกกดกนมากทสด20 ประชากรในกลมนยงเผชญกบการถกเลอกปฏบตในการจางงานและการถกแบงแยกใน ทท�างานซงสงผลกระทบดานลบตอประเภทของการจางานและ ผลตอบแทนทไดรบ

(ค) สทธออกเสยงและพลงของผหญง

พลงของผหญง (สทธการออกเสยงและอทธพล) มความคบหนาไมมาก สดสวนของผหญงในต�าแหนงบรหารมการเปลยนแปลงไมมาก จ�านวนผบรหารหญงในระดบหวหนากองในหนวยงานภาครฐ คดเปนรอยละ 15 ในป พ.ศ. 2547 และรอยละ 20 ในป พ.ศ. 255821 แมวาขาราชการสวนใหญเปนผหญงกตาม (รอยละ 65 ในป พ.ศ. 2558) สถานการณนดขนในภาคธรกจซงมผบรหารเปนผหญงอยรอยละ 38 ในป พ.ศ. 2557

ในแงของการมสวนรวมดานการเมองนน ผหญงยงมสวนรวมดานการเมองในระดบประเทศและระดบทองถนในระดบต�า ในระดบประเทศ ผหญงทเปนวฒสมาชกและสมาชกสภาผแทนราษฎรจากการเลอกตงทวไปเมอป พ.ศ. 2557 มเพยงรอยละ 1622 สดสวนของผหญงด�ารงต�าแหนงระดบรฐมนตรมอยเพยงรอยละ 11.1 ในป

พ.ศ. 255923 มผหญงเพยงคนเดยวทมต�าแหนงในคณะรฐมนตรในป พ.ศ. 2560 โดยตวเลขนลดลงไปอกส�าหรบการเมองระดบ ทองถน ในป พ.ศ. 2555 ผหญงไดรบเลอกตงในระดบจงหวดม เพยงประมาณรอยละ 12 ระดบเทศบาลรอยละ 13 และระดบ ต�าบลรอยละ 1524 การยอมรบผน�าทเปนหญงเปนอปสรรค ส�าคญส�าหรบผหญงทท�างานในภาครฐ

การยอมรบของสงคมในเรองความรนแรง (โดยครกหรอเพศเฉพาะเจาะจง) ตอผหญงและเดกหญง (Violence Against Women and Girls: VAWG) อยในระดบสง ประเทศไทยอยในอนดบท 36 จาก 75 ประเทศทมเรองความรนแรงทางรางกาย และอยในอนดบท 7 จาก 71 ประเทศทมความรนแรงทางเพศ25 การส�ารวจความรนแรงตอผหญงในประเทศไทยทจดท�าขนครงแรกโดยใชขอมลประชากรขององคการอนามยโลกในป พ.ศ. 2543–2546 พบวามการกระท�ารนแรงทางรางกายหรอรนแรงทางเพศโดยผทมความสมพนธอยางลกซง ถงประมาณรอยละ 41 (จ�านวนตวอยาง 1,536 คน) ของผทเคยมความสมพนธกบผหญงในกรงเทพฯ และรอยละ 47 ในจงหวดนครสวรรค ผหญงเหนวาความรนแรงดงกลาวเหมาะสมในบางสถานการณไดแก การละเลยงานบานหรอดแลลก การปฏเสธการมเพศสมพนธ การไมเชอฟงสาม หรอนอกใจ แมวาสดสวนของผหญงทเหนวามความเหมาะสมในแตละสถานการณ ดงกลาวขางตนแตกตางกนอยางกวางขวาง แตแทบจะไมมคนเหนดวยวาสามมสทธกระท�ารนแรง26 แมวาจะม พระราชบญญตคมครองผถกกระท�าดวยความรนแรงในครอบครว (พ.ศ. 2550) ใหความคมครองทางกฎหมาย แตการไดรบความรวมมอทจะด�าเนนการอยางเตมรปแบบในเรองทมความละเอยดออนทางเพศ นยงคงเปนเรองททาทาย

20 ธนาคารโลก (2560) การมสวนรวมทางเศรษฐกจของกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (หญงรกหญง ชายรกชาย คนรกสองเพศ คนขามเพศ คนเพศกำากวม: LGBTI) ในประเทศไทย

21 สำานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน, 255822 สำานกงานกจการสตรและการพฒนาครอบครว, 255823 ขอมลจากธนาคารโลก, 255924 กรมการปกครอง, 255725 รายงานประจำาปดานสตรของสหประชาชาต ป พ.ศ. 2558-255926 องคการอนามยโลก, บทศกษา เรองสขภาพของสตรและความรนแรงในประเทศตอสตรจากหลายประเทศประสบการณของประเทศไทยป พ.ศ. 2548


กลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (หญงรกหญง ชายรกชาย คนรกสองเพศ คนขามเพศ คนเพศก�ากวม: LGBTI) ทตกเปนเหยอของการถกเลอกปฏบตและความรนแรงมสดสวนสงอยางมนยส�าคญ ประเทศไทยใหสตยาบนเรองการละเมดสทธมนษยชนทม พนฐานจากวถทางเพศและอตลกษณทางเพศ (L9/rev1 2011) พรอมดวย มตทประชมขององคกรทเกยวกบสหประชาชาตในเรองสทธมนษยชนอกหลายครง27 แมวาจะเปนททราบโดยทวไปวาประเทศไทยคอนขางมความกาวหนาในการตระหนกถงวถเพศและอตลกษณทางเพศ (SOGI) กตาม แตกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) ยงคงเผชญกบการถกเลอกปฏบตในสงคมไทย จากผลการวจยเรองการมสวนรวมทางเศรษฐกจของกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) ในประเทศไทย28 พบวายงมการเลอกปฏบตมหลายมตทงทางเศรษฐกจและสงคม ผตอบแบบส�ารวจในจ�านวนทมนยส�าคญจากกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) แจงวามการกดกนในการเขาถงงาน บรการของภาครฐ การศกษาหรอการฝกอบรม บรการสขภาพ รวมทงการซอหรอเชาอสงหารมทรพย ผตอบแบบสอบถามจ�านวนมากถงรอยละ 77 ของกลมคนขามเพศ รอยละ 49 ของกลมเกย และรอยละ 62 ของกลม เลสเบยนกลาววาถกปฏเสธการสมครเขาท�างานเนองจากเปนกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) ในสถานทท�างาน ผตอบแบบส�ารวจทเปนคนขาม เพศรอยละ 40 เคยประสบกบการ ถกลวนลามทางเพศ หรอถกเยาะเยย และผตอบแบบส�ารวจทเปน เกยรอยละ 22.7 ไมไดรบการเลอนต�าแหนงงานเนองจากเปนกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (LGBTI) ผลกระทบทมตอคนเหลานมความส�าคญไมเพยงแตในดานรายไดและอาชพ หากแตมความส�าคญดานจตวทยาและอารมณและความเปนอยอกดวย ทงน มากกวาครงหนงของกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ

(LGBTI) ทตอบแบบสอบถามมปญหาดานอารมณ รวมถงความหดห ความวตกกงวล และหงดหงด เนองจากการถกกดกนหรอการแบงแยกในตลาดแรงงาน

(ง) แนวโนมทเกดขนใหมและความเสยงทจะเพมขน

แนวโนมทเกดขนใหมเปนความทาทายทแตกตางกนส�าหรบผชายและผหญง ดงทหยบยกขนมาในรายงานการวเคราะหแนวทางการพฒนาประเทศอยางเปนระบบ ประเทศไทยก�าลงเผชญกบการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของโครงสรางประชากรไปสสงคมสงวย ประชากรสงอาย29 ก�าลงเพมสงขนในประเทศไทย ในป พ.ศ. 2523 รอยละ 5.5 ของประชากรทงหมด เปนผสงอาย และคาดการณวาภายในป พ.ศ. 2583 รอยละ 32.1 ของประชากรทงหมดจะเปนผสงอาย ซงคดเปนจ�านวนมากกวา 17 ลานคน หรอ 1 ใน 4 ของประชากรทงประเทศ ในป พ.ศ. 2557 ประเทศไทยมประชากรทมอายมากกวา 60 ปเทากบรอยละ 15.3 จากการทผสงอายคอยๆ เพมจ�านวนขน ประเทศไทยกจะมแรงงานวยท�างานลดลงอยางตอเนองจากรอยละ 67.9 ในป พ.ศ. 2555 เปนประมาณรอยละ 52 ภายในป พ.ศ. 2583 นบเปนอตราทสงทสดในกลมประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออก และแปซฟก รวมถงประเทศจนดวย30

สงคมสงวยมผลกระทบตอผหญงมาก เชนเดยวกบประเทศอนๆ ผหญงในประเทศไทยมอายยนยาวกวาผชาย (74 ป เทยบกบ 66 ปส�าหรบผชาย) และเขาถงทรพยากรไดนอยกวา ซงรวมถงทรพยสนมรดก รายงานวจยเมอไมนานมานพบวา ผชายสงอายสวนใหญยงคงมรายไดจากการจางงาน (รวมถง เกษตรกร) ในขณะทรายไดหลกของผหญงสงอายมาจากลกหลาน และเบยคนชรา ซงมกเไมเพยงพอ

27 ISHR (2011) Historic decision: Council passes first-ever resolution on sexual orientation & gender identity. International Service for Human Rights. 17 June 2011. Retrieved 14 March 2014 from http://www.ishr.ch/ news/historic-decision-council-passes-first-ever-resolution-sexual-orientation-gender-identity#Votes.

28 ธนาคารโลก (2560) การมสวนรวมทางเศรษฐกจของกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ (หญงรกหญง ชายรกชาย คนรกสองเพศ คนขามเพศ คนเพศกำากวม: LGBTI) ในประเทศไทย

29 อางถงประชากรอาย 60 ป อางองจากรายงาน The Situation of Thailand’s Older Population An update based on the 2014 Survey of Older Persons in Thailand จดทำาโดย Population Studies Center Research Report 15-847 ตลาคม พ.ศ. 2558

30 www.worldbank/en/country/thailand/publication/thailand-economic-monitor-june-2016-aging-society-and-economy.


นอกจากน ผหญงสงอายมแนวโนมทจะเปนหวหนาครอบครว (มาย) ทเลยงดลกหลานดวยทรพยากรทมอยอยางจ�ากด แมวารฐบาลอยระหวางการทบทวนนโยบายเพอใหตอบสนองตอประชากรสงวยไดดขน แตควรตองน�าประเดนเรองเพศสภาพมาพจารณาดวยเพอใหมนใจไดวานโยบายและโครงการคมครองทางสงคมในอนาคตจะสามารถตอบสนองตอความตองการของผชายและผหญงสงวยไดอยางเพยงพอและมประสทธผล

ความรนแรงอนเกยวกบความขดแยงในพนท 3 จงหวดชายแดน ภาคใตยงคงมอยจงท�าใหเกดผลกระทบตอผชายและผหญงมากขน ในจงหวดชายแดนภาคใตของประเทศไทยมความขดแยงยาวนานเปนศตวรรษ ซงเกดจากความคบของใจของชาวมสลมมาเลยทมตอภาครฐ ทความรนแรงยดเยอมาจนถงระยะสดทายของในป พ.ศ. 2547 ท�าใหมผเสยชวตซงสวนมากคอ ผชาย อยางไรกตาม ในแงของสดสวนแลว ผหญงเสยชวตสงกวา (รอยละ 80) จากความรนแรงของการแบงแยกดนแดน ผหญงจ�านวนมากถกสงหารโดยระเบดในพนทสาธารณะและเหตการณความรนแรงอน ๆ31 นอกจากน ผลกระทบจากความขดแยงยงมตอผหญงในหลายดานในชวงเวลาตอมาไดแก ความรนแรงในครอบครว การบาดเจบทางอารมณ ผลลพธทางลบ กบสขภาพ และความยากล�าบากทางเศรษฐกจ

ในขณะทอตราการเกดรวมในประเทศไทยลดลงการมบตรของเดกสาวทอายต�ากวา 20 ปกลบเพมขน ในบรบทของประเทศไทยซงถอเปนมลทน วยรนทตงครรภมแนวโนมทจะทงการศกษาในโรงเรยน สงผลใหสญเสยโอกาสและเพมภาระทางการเงนใหแกสงคมในการดแลสขภาพเดก อปถมภเลยงด และการชวยเหลอดานสวสดการ ภาครฐไดก�าหนดแนวทางปองกนและแกปญหาดวยพระราชบญญตการปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน ทมผลบงคบใชตงแตเดอน กรกฎาคม พ.ศ. 2559 เปนตนมา ซงก�าหนดวา วยรน ทกคนทมอายระหวาง 10–19 ปตองมสทธไดรบบรการและขอมลขาวสารเรองเพศและอนามยเจรญพนธ วยรนทตงครรภสามารถ เขาถงการดแลและสนบสนนทเหมาะสม และสามารถทจะศกษา ในโรงเรยนตอไปได รวมถงการจดใหมการฝกอาชพและการชวยเหลอแกมารดาวยรน

ล�าดบความส�าคญและพนธสญญาของรฐบาลตอประเดนทางเพศมความพยายามอยางมากจาก รฐบาล องคกรอสระ และการเคลอนไหวของสตรในประเทศไทยในการลดชองวางความไมเทาเทยมกนระหวางเพศ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยไดรบรองสทธของผชายและผหญงอยางเทาเทยมกน นอกจากน พระราชบญญตความเทาเทยมระหวางเพศ พ.ศ. 2558 ซงมผลบงคบใช เพอหามการเลอกปฏบตทางเพศ พนธสญญาระหวางประเทศ เชน อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ (Convention for the Elimination of all kinds of Discrimination Against Women: CEDAW) เปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ (MDGs) เปาหมายการพฒนาทยงยน (SDGs) และแผนปฏบตการของคณะกรรมการอาเซยนดานสตร เหลานลวนตางเปนเครองมอ ในการลดความไมเทาเทยมกนทางเพศในประเทศไทย ภาค ประชาสงคมกมสวนอยางมากในการชวยใหเกดความเทาเทยมกนทางเพศในประเทศไทย ไมวาจะดวยหนวยงานของตนเองหรอผานความรวมมอกบหนวยงานอนระดบประเทศ การเคลอนไหวอยาง เขมแขงของกลมผหญงกชวยท�าใหเกดการเปลยนแปลงในทางทด ในสงคมไทย

ในระดบนโยบายและแผนของประเทศ ยทธศาสตรการพฒนาสตรถกก�าหนดไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ.2560-2564) จากความทาทายทระบอยในแผนการด�าเนนการของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 และ ฉบบท 12 ไดมการระบกลยทธ 5 ดานไดแก (1) สรางการเปลยนแปลงในการตระหนกรของสาธารณชนในเรองความเทาเทยมกนทางเพศ (2) เพมความเขมแขงแกผหญงทกวย (3) พฒนาความเปนธรรมและท�าใหเกดสภาวะทการพฒนาผหญงมประสทธผลได (4) พฒนาเครองมอคมครองแบบบรณาการและมาตรการเยยวยาส�าหรบผทรอดพน จากความรนแรง (5) เสรมสรางกลไกส�าหรบการพฒนาผหญง

เพอสนบสนนการด�าเนนการในวาระเรองเพศสภาพ จะมการสรางกลไกดานสถาบนขนในระดบรฐสภา รฐบาล และระดบหนวยงาน ในระดบรฐสภานน คณะกรรมการด�าเนนงานจะก�ากบดแล ทบทวนรางกฎหมาย และท�าการศกษาเพอแกปญหาส�าหรบผหญง ผเยาว ผสงอาย ผพการ ทงในระดบวฒสภาและระดบสภาผแทนราษฎร สวนในระดบรฐบาลนน รฐบาลจะแตงตงคณะกรรมการนโยบาย และยทธศาสตรแหงชาตส�าหรบการปรบปรงสถานภาพสตร โดยมนายกรฐมนตรเปนประธาน ส�านกงานกจการสตรและการพฒนาครอบครวภายใตกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยนบเปนอกหนงกลไกประสานงานความคบหนาของการ สงเสรมความเทาเทยมกนทางเพศ

31 Understanding Violence in South East Asia. Barron, Engvall and Morel. July 2016. The Asia Foundation.


ภาคผนวก 3 ขอมลการด�าเนนโครงการ

โครงการทด�าเนนการอย

PSR ลาสดความแตกตางระหวางจ�านวนทคาด

การณและจ�านวนทเกดขนจรง

คะแนนการก�ากบดแล จ�านวนเงนเดม หนวยลานเหรยญสหรฐฯ จ�านวนเงนทงหมดส�าหรบเบกจายก

ชอโครงการวตถประสงคของ การพฒนา

ความคบหนาของการด�าเนนการ

ปงบประมาณ

ธนาคารระหวางประเทศเพอการฟนฟบรณะและพฒนา

สมาคมพฒนาการระหวางประเทศ

เงนชวยเหลอใหเปลา

ยกเลก จ�านวนท ยงไมไดเบก จ�านวนเดม

จากการทบทวน

P115761 โครงการลดละเลกการใชสาร HCFC

S S 2557 0.0 0.0 23.9 0.0 7.7 0.0 0.0

ผลลพธโดยรวม 0.0 0.0 23.9 0.0 7.7 0.0 0.0

* ขอมลการเบกจายเงนจะปรบทกสปดาหแรกของเดอนก แผนการเบกจายเงนงวดตอไปในอนาคตลบดวยการเบกจายจรงทไดดำาเนนการไปแลว

โครงการทปดไปแลว 129

IBRD/IDA*

ธนาคารระหวางประเทศเพอการฟนฟบรณะและพฒนา/สมาพนธการการพฒนาระหวางประเทศ*ยอดรวมจ�านวนเงนทเบกจายทงหมด (ส�าหรบโครงการทยงสามารถใชได) ในจ�านวนนช�าระคนแลว (1)

ยอดรวมจ�านวนเงนทเบกจายทงหมด (ปดโครงการไปแลว) ในจ�านวนนช�าระคนแลว

ยอดรวมจ�านวนเงนทเบกจายทงหมด (ส�าหรบโครงการทยงสามารถใชได + ปดโครงการไปแลว)ในจ�านวนนช�าระคนแลว

ยอดรวมจ�านวนเงนทยงไมไดเบกจายทงหมด (ส�าหรบโครงการทยงสามารถใชได)ยอดรวมจ�านวนเงนทยงไมไดเบกจายทงหมด (ปดโครงการไปแลว)ยอดรวมจ�านวนเงนทยงไมไดเบกจายทงหมด (ส�าหรบโครงการทยงสามารถใชได + ปดโครงการไปแลว)

8,259.028,301.928,259.028,301.92

1.66

1.65697533


ปงบประมาณ รหสโครงการ ชอโครงการ แผนกท

รบผดชอบ กลมงาน RAS (Y/N)

2557 P117121 ประเทศไทย: การเพมขดความสามารถในระบบการรายงานผลประกอบการทางการเงนของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย ส�านกงานคณะกรรมการก�ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (Thailand: #8119 Enhancing SEC Audit Assessment Capacity)

GFMDR การเงนและการตลาด N

2557 P124623 ความรวมมอในการพฒนาประเทศดานการพฒนาทยงยน (Thailand Country Development Partnership for Sustainable Development)

GTIDR การขนสงและไอซท N

2557 P128838 การด�าเนนการและปรบปรงมาตรฐานดานธรรมาภบาลของไทยภายหลงจากการประเมน CG-ROSC เมอป พ.ศ. 2556 (Thailand CG ROSC Implementation & Supervision)

GFMDR การเงนและการตลาด N

2557 P132563 ความรวมมอในการพฒนาประเทศดานการบรหารจดการทด (CDP-G)

GGODR การบรหารจดการทด N

2558 P132293 การขยายบอรดแบนดในพนทชนบท ของประเทศไทย (TH: Broadband for Accelerated Rural Development Thailand CDP-G)

GTI09 การขนสงและไอซท N

2558 P143563 ความรวมมอในการพฒนากบประเทศไทยในเรองการพฒนามนษย (ปงบประมาณ พ.ศ. 2555-2558 (Thailand Country Development Partnership for Human Development FY2013-2015)

GED02 การศกษา N

2558 P145112 การปรบการลมละลายใหทนสมยและ ความเสยงดานเงนทนในภาคประกนภย (Solvency Modernization & Risk-Based Capital for the Insurance Sector)

GFM08 การเงนและตลาด N

2558 P146230 การวเคราะหระบบการศกษาขนพนฐาน (Analysis of basic education system)

GED02 การศกษา N

2558 P146231 การกาวสสงคมสงวย (Graceful Transition to an Aging Society)

GHN02 สขภาพ โภชนาการ และประชากร

N

2559 P153077 โครงการวเคราะหวจยดานความยากจนของไทย (Thailand Programmatic Poverty AAA)

GPV02 ความยากจนและ ความเสมอภาค

N

2559 P156296 การวเคราะหความยากจนและความเหลอมล�า (Poverty and Inequality Analytics)


N

ภาคผนวก 4 สญญาบรการใหค�าปรกษาและงานวเคราะหวจยทส�าเรจแลวและ อยระหวางการด�าเนนการของธนาคารโลก


2559 P156297 การใหความชวยเหลอทางเทคนคในการประเมน (Technical Assistance on Measurement)


N

2559 P160360 รายงานตามตดเศรษฐกจไทยพ.ศ. 2559 (Thailand Economic Monitor 2016)

GMF02 เศรษฐกจมหภาค การคา และการลงทน

N

2560 P162118 โครงการใหการสนบสนนรฐบาลไทยในการปรบปรงสภาพแวดลอมในการประกอบธรกจ (Support to the Government of Thailand on Improving the Environment for Doing Business)

GTC02 การคาและขดความสามารถในการแขงขน

Y

2560 P162150 โครงการด�าเนนธรกรรมทปลอดภยและปฏรปกฎหมายการลมละลายของไทย (Thailand Secured Transactions & Insolvency Legal Reform Project)

GFM08 การเงนและการตลาด Y

2562 P158457 รายงานตามตดเศรษฐกจไทย (Programmatic Thailand Economic Monitor)

GMTP1 เศรษฐกจมหภาค การคา และการลงทน

N

2561 P164278 การปรบปรงขดความสามารถในการแขงขนของระบบรางของไทย (Improving Thailand’s Railway Sector Competitiveness)

GTD02 การขนสงและ การพฒนาดจทล

Y

2561 P164943 โครงการสนบสนนการการมสวนรวมทางสงคมและเพศสภาพในประเทศไทยและมาเลเซย (Supporting Gender and Social Inclusion in Thailand and Malaysia’s Country Programs)

GSU02 สงคม เขตเมอง เขตชนบทและความยดหยน

N

2561 P161408 โครงการสญญาบรการใหค�าปรกษาในการใหค�าแนะน�าการประเมนตนเองของหลกการประกนภยเตมรปแบบ (Reimbursable Advisory Services to Conduct a Guided Self-Assessment Against the Full Set of Insurance Core Principles Project)

GFM09 การเงนและการตลาด Y

2561 P124554 การมสวนรวมทางเศรษฐกจของกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศในประเทศไทย (Economic Inclusion of LGBTI Groups in Thailand Study)

GSU06 สงคม เขตเมอง เขตชนบทและความยดหยน

N

2562 P164651 การสรางประสทธภาพและมลคาของการใชจายภาครฐ (Enhancing Efficiency and Value for Money of Public Expenditures)

GED02 การศกษา Y

2562 P166198 โครงการสญญาบรการใหค�าปรกษาเรองการเตรยมการพฒนาโดยใหชมชนเปนผขบเคลอนในพนทขดแยงสามจงหวดชายแดนภาคใต (RAS for Preparing A Commu-nity Driven Development Project for Conflict-affected Areas in Thailand’s Deep South)

GSU02 การเงน ขดความสามารถในการแขงขนและนวตกรรม

Y


2562 P166803 แนวทางการประเมนและทบทวนขนตอนการด�าเนนโครงการของประเทศไทย (Thailand Project Appraisal Guideline and Procedure Review)

GTD02 การพฒนาการขนสง และดจทล

Y

2562 P166911 ยทธศาสตรของประเทศในการเปลยนผานประเทศไทย – โครงการสญญาบรการใหค�าปรกษา (Transforming Thailand National Strategy RAS)

GMTP1 เศรษฐกจมหภาค การคา และการลงทน

Y

2562 P166922 การเตรยมกรอบการบรหารจดการความเสยง กรอบการก�ากบดแลแบบบรณาการ และยทธศาสตรการตอประกนในการประกนภยของไทย (Prepare a Crisis Management Framework, Integrated Supervisory Framework and Reinsurance Strategy for the Thai insurance)

GFCPN การเงน ขดความสามารถในการแขงขนและนวตกรรม

Y

2562 P167006 การใหความชวยเหลอดานค�าแนะน�าเพอการเปดเผยขอมลและการด�าเนนการทสอดคลองกบมาตรฐานนานาชาตในเรองการประกนภย (Advisory Assistance to Enhance Public Disclosure and Support Compliance with International Standards in the Insurance Sector)

GFCPN การเงน ขดความสามารถในการแขงขนและนวตกรรม

Y

ภาคผนวก 5 พนธสญญาของบรรรษทการเงนระหวางประเทศทบรรลขอตกลงแลวและสวนทคงคาง

Com-mitment

Fiscal Year

Institution Short Name

LN Cmtd - IFC

LN Rapay ment -

IFC

ET Cmtd -IFC

QL+QE Cmtd - IFC

GT Cmtd - IFC

RM Cmtd - IFC

ALL Cmtd - IFC

ALL Cmtd - Part

LN Out -IFC

ET Out -IFC

QL+QE Out-IFC

GT Out -IFC

RM Out -IFC

ALL Out -IFC

ALL Out -Part

2012 BMUL RSE 0 0 0 0 0.07 0 0.07 0 0 0 0 0.02 0 0.02 0.00

2012 Conti Auto Thai

13.33 28.57 0 0 0 0 13.33 0 13.33 0 0 0 0 13.33 0.00

2013/ 2016

Lakeshore I 0 0 15.00 0 0 0 15.00 0 0 8.07 0 0 0 8.07 0.00

2007 Lombard Asia III

0 0 5.25 0 0 0 5.25 0 0 0.01 0 0 0 0.01 0.00

2012 Lombard Asia IV

0 0 17.78 0 0 0 17.78 0 0 8.26 0 0 0 8.26 0.00

2012 SRF ThailandTMB Bank RSF

15.000

21.000

00

00

070.66

00

15.0070.66

00

15.000

00

00

0 59.71

0 0

15.059.71

0.000.00

Total Portfolio

28.33 49.57 38.04 0 70.73 0 137.09 0 28.33 16.33 0 59.73 0 104.39 0.00


ภาคผนวก 7 การรบฟงความคดเหนจากหนวยงานภายนอก ของกรอบความรวมมอ เพอการพฒนาประเทศในประเทศไทย

วนท ผเขารวมประชม สถานทประชม

23-24 มนาคม 2550 รฐบาล พทยา

2 พฤษภาคม 2550 ภาคประชาสงคม กรงเทพฯ

18 พฤษภาคม 2550 ภาคประชาสงคม ภาคเอกชน นกวชาการ และขาราชการทองถน สงขลา

24 พฤษภาคม 2550 ภาคประชาสงคม ภาคเอกชน นกวชาการ และขาราชการทองถน ขอนแกน

31 พฤษภาคม 2550 หนสวนดานพฒนา กรงเทพฯ

14 มถนายน 2550 ภาคประชาสงคม ภาคเอกชน นกวชาการ และขาราชการทองถน เชยงใหม

ภาคผนวก 6 มลคาการรบประกน ของหนวยงานประกนการลงทนพหภาค

วนทมผล วนครบก�าหนดชอนกลงทน

ผรบประโยชนจากการประกน

ประเทศของ นกลงทน ภาคธรกจ ชอโครงการ มลคามากทสด

(เหรยญสหรฐฯ)

06/14/2005 06/13/2025 BNP Paribas ฝรงเศส โครงสราง พนฐาน น�าเทน 2 38,090,285

38,090,285

ธนาคารโลก ส�านกงานประเทศไทยชน 30 อาคารสยามพวรรธน989 ถนนพระราม 1 ปทมวนกรงเทพฯ 10330

โทรศพท 0-2686-8300อเมล [email protected]/thailandfacebook.com/worldbankthailand

ตดตอเรา

World Bank Documentdocuments.worldbank.org/curated/en/...กรอบความร่วมมือการพัฒนาประเทศส าหรับประเทศไทย

Documents