Wijkjaarverslag Binnenstad 2009

Dienst Wijken

Binnenstad wijkjaarverslag 2009

Mooi hè …… al die inspanningen van binnenstadsbewoners en -ondernemers om hun wijk levendig,

vrolijk en opgeruimd te houden. Dat vinden wij nou ook, en daarom steunen we die

plannen graag. Alle projecten, acties en bijeenkomsten in dit wijkjaarverslag kregen vorig

jaar een bijdrage uit het leefbaarheidsbudget. Ze vormen maar een kleine selectie, want

er gebeurde nog veel meer. En toen kwam er ook nog eens zo’n weids wit cadeau uit de

lucht vallen. Alsof de Binnenstad nog niet mooi genoeg was.

2 3

Zelf is hij sinds jaar en dag

bewoner van de binnenstad.

Daarom moest wethouder

Floris de Gelder even

wennen toen hij vorig jaar

wijkwethouder werd van zijn

eigen buurt en zijn eigen

straat. Als fervent liefhebber

van de binnenstad laat hij de

stad graag aan anderen zien.

“Want er zijn zoveel verhalen te

vertellen. En met elke bezoeker

die ik rondleid, kijk ik zelf weer

met andere ogen, en zie ik

nieuwe dingen.”

De brievenbus van de wethouderAls wijkwethouder besteedt De Gelder

veel aandacht aan de relatie met

ondernemers. Daarom werkt hij graag

samen met het in 2009 opgerichte

Centrum Management. “Een leuke,

nieuwe club met allerlei winkeliers,

horeca, musea – eigenlijk iedereen die

beroepshalve graag meedenkt met

de gemeente over de inrichting van

de binnenstad en de bevordering van

bedrijvigheid.”

Gezamenlijk je best doen voor je eigen

stad en wijk. Dat kan de wijkwethou-

der erg waarderen. Hij zag het afgelo-

pen jaar veel langskomen aan mooie

initiatieven voor het leefbaarheids-

budget. Zoals de hanging baskets, de

veegacties, en de bijdrage voor aanpak

van graffiti. Soms wierpen bewoners

hun ideeën per brief bij de wethouder

thuis door de bus. “Prachtig, toch? Op

zulke momenten zie je hoezeer de

binnenstad een kleine en hechte

gemeenschap is.”

Minder, maar genoegWijkmanager Els Leicher kan dat

beamen. “De mensen kennen elkaar

hier even goed als op een dorp. Ook

dat maakt de Binnenstad tot een

bijzondere wijk.” Maar het is tegelijk

Raakt u geïnspireerd door alle verhalen in dit wijkjaarverslag en heeft

u ook een goed idee om uw buurt leuker en leefbaarder te maken? Dien

dan een aanvraag in voor het leefbaarheidsbudget van de gemeente.

Neem contact op met het wijkbureau of kijk op

www.utrecht.nl/leefbaarheidsbudget.

een wijk die intensief gebruikt wordt

door veel verschillende mensen.

“Daarom ging ook in 2009 een groot

deel van het budget naar projecten

in de openbare ruimte: een pleintje

opknappen, bloembakken plaatsen,

veegacties houden.”

Voor dit jaar is een leefbaarheidsbud-

get van 7 ton beschikbaar. “Minder

dan voorheen, maar gelukkig nog

ruim voldoende om weer veel projec-

ten van bewoners te steunen.” En van

ondernemers. Want die komen tot

Leichers tevredenheid ook vaak met

goede plannen naar het wijkbureau. En

meestal ook nog met projecten waar-

aan de ondernemers zelf bijdragen, in

onderlinge samenwerking. “Zoals rond

de feestverlichting in de Voorstraat

en Wittevrouwenstraat”, zegt Leicher.

“Dat zien we als gemeente graag: dat

we samenwerkende ondernemers of

bewoners kunnen steunen om de

Binnenstad mooier te maken.”

Goed idee? Doe er iets mee!

Els Leicher en Floris de Gelder Nelleke Nagtegaal toont trots de plaquette in Smederij Attevelt.

Dit jaar komt er zeker weer een buurtfeest in de Vrouwjuttenhof.

Treurwilg weer van Emma

Weten hoe je buren heten

Aan het begin van de oorlog hing

hij er nog: de plaquette waarmee

de treurwilg op het Lepelenburg

was opgedragen aan koningin

Emma. Daarna verdween hij. Wijk-

bureau Binnenstad ging op zoek.

Ze woont er al vijftien jaar. Toch kende Manuela Prooijen sommige buren in

de Vrouwjuttenhof nauwelijks. Een straatfeest afgelopen voorjaar bracht daar

verandering in.

Het begon in 2008. Maliebaanbewoon-

ster mevrouw Huijbrechsen vroeg het

wijkbureau de plaquette van de

Emmaboom op te sporen. In 1941

kwam Huijbrechsen als dertienjarige

op de Maliebaan wonen. De gedenk-

plaat zat toen nog op het hek rond de

wilg. Schoolkinderen hadden de boom

in 1934 geplant, na Emma’s overlijden.

“Waarschijnlijk is de plaat in de oorlog

verwijderd door de Ortscommandant

die de villa bewoonde waar de boom

tegenover stond”, vermoedt Nelleke

Nagtegaal van het wijkbureau. Zij ont-

dekte dat in 1989 al een oproep in het

Utrechts Nieuwsblad had gestaan voor

opsporing van de plaquette. Net als

toen leverde ook Nagtegaals zoektocht

weinig op. “Niemand herinnert zich

de plaquette. Er zijn zelfs geen foto’s

van.” Wel vond ze op internet de tekst

van de plaat. Om de gedenkboom

alsnog in oude luister te herstellen, liet

het wijkbureau een replica van de pla-

quette maken. Mevrouw Huij brechsen

onthult die op 2 maart, samen met

wijkwethouder De Gelder. De kans dat

het origineel ooit nog opduikt, acht

Nagtegaal zeer gering.

“Een kennis wees mij op het Klimaat-

straatfeest”, vertelt Prooijen. “Een lan-

delijke wedstrijd waarbij straten zoveel

mogelijk energie moeten besparen.”

Prooijen, zelf actief in het bewoners-

comité, kreeg haar buren zover dat ze

meededen. De Vrouwjuttenhof eindigde

zelfs bij de eerste honderd. De prijs?

Driehonderd euro voor het organiseren

van een straatfeest. “We besloten het

te laten aansluiten op onze jaarlijkse

straatschoonmaakactie”, zegt Prooijen.

Om alle feestactiviteiten te kunnen

bekostigen, deed de Vrouwjutten-

hof met succes een beroep op het

leefbaarheidsbudget. Met een bijdrage

hieruit organiseerden bewoners in

2009 ook andere straatfeesten en

barbecues, onder meer in de Kocks-

traat, de Breedstraat, de Justus van

Effenstraat en de Vaartsebuurt. Goed

besteed geld, vindt Prooijen. “Buren

die elkaar eerder nauwelijks groetten,

komen nu bij elkaar op de koffie. Dit

jaar houden we zeker weer een feest.”

“De mensen kennen

elkaar hier even goed

als op een dorp.”

4

Ridders en jonkvrouwen

Metalen zelfvertrouwen

Nog even wachten

Muurburgemeester

In de gloria

Dank u voor die bloemen!

Ze willen graag dat hun kinderen het

schooljaar gedenkwaardig afsluiten.

Daarom organiseert een groep ouders

ieder jaar een eindfeest op de Agatha

Snellenschool in het Museumkwartier. Ook

buurtbewoners zijn daarbij graag van de

partij. Met hulp van ondernemers uit de

buurt toverden de ouders vorig jaar in

juli de school om tot een middeleeuwse

wereld. Compleet met burcht, koning,

prinses en een Slechterik tegen wie de

verklede kinderen aan het eind van de dag

een heuse strijd leverden.

Een groepje Utrechtse jongeren kreeg van

Cumulus Welzijn de kans zelf iets voor

leeftijdsgenoten te organiseren. Dat lieten

ze zich geen twee keer zeggen. In 2007

organiseerden ze voor het eerst Pit-Stop:

een heavy metal-evenement (snoeihard!)

voor beginnende bandjes. Ook de derde

editie, vorig jaar in Tivoli, was een door-

slaand succes. Begeleider en jongeren-

werker Paul Gleisberg van Cumulus:

“Prachtig om te zien hoeveel zelfvertrou-

wen deze jongeren hiervan krijgen.”

Ze moeten eerst een maand of tien wortelen

en groeien. Maar komende september zullen

de duizend wilde Turkse cyclaamknollen in

de binnenstad massaal in al hun roze pracht

boven de grond verschijnen. Ze zijn geplant

tijdens de Natuurwerkdag in november,

door zo’n zeventig binnenstadsbewoners,

jong en oud. Initiatiefnemer is Wim Horst,

park coördinator voor het Zocherpark/Singel-

gebied en het Griftpark. Hij verheugt zich

op september. “Het zijn van die lieve, roze

bloempjes. Prachtig!”

‘Besturen is niets anders dan met kracht en

gemakkelijkheid wel te doen.’ Solide woorden,

vereeuwigd op de zijmuur van een huis in de

Van Asch van Wijckskade. Evenals het portret

van degene die deze woorden sprak. Het gaat

hier om de naamgever van deze kade, de heer

Hubert van Asch van Wijck, burgemeester van

Utrecht tussen 1827 en 1839. In plaats van

op een kale muur hebben omwonenden sinds

eind augustus uitzicht op het gelaat en het

citaat van de negentiende-eeuwse burgervader.

Hoe viert een zangvereniging haar vijftien-

jarig bestaan? Uiteraard met een indrukwek-

kend concert. Binnenstadskoor Zangria koos

voor haar kristallen jubileum de zeventien-

de-eeuwse opera The Fairy Queen, van Henry

Purcell. Gezongen en gespeeld voor een

bomvolle zaal in de Utrechtse Stadsschouw-

burg. Behalve een bijdrage uit het leefbaar-

heidsbudget kreeg Zangria van de gemeente

Utrecht ook een activiteitensubsidie voor

amateurkunst.

Opnieuw reed vorig jaar in mei

een wagen door de binnenstad

die de straten opfleurde met zo’n

550 hanging baskets. Nieuw was

dat behalve woonstraten ook het

winkelgebied een bloemetje kreeg.

Met dank aan de samenwerking

van de gemeente met Centrum

Management, een belangengroep

voor Utrechtse binnenstads-

ondernemers.

5

6

Verlichting voor veilige Voorstraat

Levenslang in de Binnenstad?

Aldus Corrie Drok, staf- en communicatiemedewerker bij

Altrecht Talent. Het Willem Arntsz Huis is onderdeel van

Altrecht, en biedt specialistische zorg aan mensen met

een psychiatrische stoornis. Op 17 december schoven

cliënten, medewerkers én buurtbewoners van het Huis

Ieder weekend belt het bestuurslid van de Vereniging

Grachtstegen aan bij haar buren. “Als iedereen meedoet,

is het vegen zo gebeurd”, zegt De Lorenzo. “Het ruimt

op én draagt bij aan saamhorigheid.” Met de veegacties

‘Winterklaar’ en ‘Zomerklaar’ ondersteunt het wijk-

bureau vegende bewoners. De Lorenzo is ‘ontzettend

’s Winters is de Utrechtse binnenstad feestelijk verlicht. En

sinds 2008 ook de Voorstraat, dankzij Gemeente Utrecht

en adviesbureau Seinpost, ingehuurd door de gemeente

om de leefbaarheid in de Breedstraatbuurt te vergroten. Dit

jaar neemt de Winkeliersvereniging Breedstraatbuurt – met

vernieuwd bestuur – het over. “Verlichting helpt voor de

In november 2009 gingen leden van de

gemeenteraad in gesprek met senioren in

de binnenstad. Hoe ervaren die het wonen?

Welke voorzieningen kunnen beter? De

raadsleden hoorden het graag. Duidelijk

was dat het onderwerp leeft bij bewoners:

het was een volle bak in buurthuis De

Sjuut. De aanwezigen bleken goed te spre-

ken over de plannen in het wijk akkoord.

Zij hopen dat deze zullen resulteren in een

meer woonvriendelijke omgeving voor

senioren. De gemeenteraad volgt de ont-

wikkelingen op de voet.

Elk jaar trekt de gemeenteraad de tien

Utrechtse wijken in om van bewoners en

ondernemers te vernemen wat er speelt.

En om te bekijken of de vragen die er leven

op de politieke agenda kunnen komen. Een

verslag van de bezoeken, en informatie

over de raadsbezoeken in 2010, staat op

www.utrecht.nl/gemeenteraad. Het ‘Wijk-

akkoord Binnenstad’ is te downloaden op

www.utrecht.nl/binnenstad.

See you in 2030, hear you in 2010

Het Stationsgebied gaat de komende jaren flink op de schop, onder de

vlag van CU2030. Er komt weer water in de singel en al het verkeer gaat

straks via andere routes. De wijkraad Binnenstad maakt zich grote zorgen

over de aansluiting van het vernieuwde stationsgebied op de oude binnen-

stad. En peilt de mening van binnenstadsbewoners.

“Voetgangers moeten door een rus-

tige, niet-commerciële omgeving van

het station naar de Binnenstad kunnen

lopen, zowel tijdens als na de werk-

zaamheden”, legt Han van Dobben

uit. Hij is voorzitter van de wijkraad

Binnenstad. “Wij vinden het daarom

belangrijk dat de looproute via Moreel-

separk en Mariaplaats blijft bestaan.

Die is nu al onveilig, omdat fietsers

vanaf het station gedwongen worden

om tegen het verkeer in het Willems-

viaduct over te steken. Straks, met de

sloop van het viaduct, wordt de situ-

atie nog onoverzichtelijker. Daarvoor

moet de gemeente nu al oplossingen

zoeken. Ook tijdens de bouw, want die

gaat vele jaren duren.” In 2010 wil de

raad de mening van binnenstads-

bewoners peilen. “Zij blijven voorals-

nog erg stil over de werkzaamheden”,

vindt Van Dobben. “Terwijl het toch

om ingrijpende veranderingen gaat.

Met behulp van bewonerspanels die de

ontwikkelingen in het Stations gebied

gaan volgen, hopen we beter te

ontdekken wat hún mening is.”

Wijkraad BinnenstadElke Utrechtse wijk heeft een wijkraad.

Die bestaat uit een groep betrokken

bewoners, en vertegenwoordigers van

ondernemers, musea en podia. De

wijkraad Binnenstad adviseert bur-

gemeester en wethouders over van

alles wat de binnenstad aangaat, zoals

horeca, wonen, verkeer en de kwaliteit

van de openbare ruimte.

Meer weten? Ga naar www.wijkraadbinnenstad.nl.

Han van Dobben in het Stationsgebied.Han van Dobben in het Stationsgebied.

De sfeer was uitstekend. En met 150 gasten was het

buurt kerstdiner van het Willem Arntsz Huis ook

‘zeer geanimeerd’.

veiligheid in de straat”, stelt café-eigenaar Wilfred Jager, één

van de nieuwe bestuursleden. “Wij voelen ons als lokale on-

dernemers verantwoordelijk voor het aanzicht van de straat.

De verlichting regelen is een manier waarop wij een steentje

kunnen bijdragen.” De vereniging zorgt in 2010 ook voor

verlichting in de Wittevrouwenstraat.

blij’ met deze steun, in de vorm van bijvoorbeeld vegers van

Stadswerken, materialen en natuurlijk koffie en thee met

iets lekkers. Ook in de rest van de stad houden bewoners

en ondernemers met veegacties hun straten schoon. Zoals

in de Twijnstraat, waar de Albert Heijn voor de vegers een

ontbijtje verzorgde.

met elkaar aan tafel voor een kerstdiner. “Buurtbewoners

hebben soms last van de cliënten”, weet Corrie Drok. “Door

een maaltijd te delen, leren ze elkaar kennen. Zo ontstaat

meer begrip.” Cursisten van de horecaopleiding van Altrecht

Talent verzorgden het diner. Altrecht Talent begeleidt

mensen met een psychiatrische achtergrond of sociale

kwetsbaarheid naar burgerschap en baan. Drok: “Mensen

krijgen een ander beeld van onze cliënten als ze zien dat die

een flink kerstdiner kunnen bereiden en serveren.”

Begrip gaat door de maag

Bewoners met bezems

Je eigen stoep schoon vegen.

“Vroeger was dat heel

normaal”, weet Oudegracht-

bewoonster Mia de Lorenzo.

Dankzij haar is dit nu een

weke lijkse gewoonte van

de bewoners van de

Gracht stegen.

7

Een ontmoetingscafé voor senioren in

het Bartholomeus Gasthuis, meer aan-

gepaste huurwoningen en een digitale

woningtest voor (oudere) huis-

eigenaren. Het is maar een greep

uit de vele ideeën en afspraken die

woningbouwcorporaties, zorginstel-

lingen, welzijnsorganisatie Cumulus

en de gemeente hebben gemaakt in

het ‘Wijkakkoord Binnenstad’. Maar wat

vinden bewoners van deze afspraken?

De gemeenteraad vroeg het hun tijdens

een bezoek aan de wijk.Bewoners van de Grachtstegen vegen wekelijks hun straatje.

Volle bak in buurthuis De Sjuut.

8

• al uw vragen over de gemeente;

• alles wat u wilt weten over uw wijk of buurt;

• het leefbaarheidsbudget en hoe u een aanvraag kunt doen;

• meldingen over speelplekken, groen, straten en verkeer;

• meldingen over (jongeren)overlast en veiligheid;

• uw vragen over participatie en inspraak;

• het maken van een afspraak met de wijkwethouder;

• het in contact komen met de wijkraad.

Blijf meldenWijkbureau Binnenstad ontving in 2009 totaal 3.927 meldin-

gen van bewoners, ondernemers en bezoekers van de Binnen-

stad. Van alle meldingen ging ruim 40% over vervuiling. Het

is belangrijk dat u meldingen doorgeeft, zodat de gemeente

weet wat er speelt en passende maatregelen kan nemen.

Meldingen kunt u doorgeven aan de balie van het Informatie

Centrum (Vinkenburgstraat 26), via telefoon 286 00 00 of

e-mail [email protected]. Op www.utrecht.nl/binnenstad

onder het kopje ‘Bewonersmeldingen’ vindt u een digitaal

meldingenformulier.

UitgaveGemeente Utrecht Wijkbureau Binnenstad

AdresgegevensPostbus 83953503 RJ UtrechtTelefoon 030 - 286 00 00E-mail [email protected]/binnenstad

Aantal meldingen 2009

Wegen (13%)

Straatmeubilair (17%)

Vervuiling (41%)

Verkeer (8%)

Openbare verlichting (6%)

Riolering en grondwater (4%)

Groen (4%)

Openbare orde (5%)

Milieu(2%)

41%

17%

13%

6%

8%

5%

4%4% 2%

TekstSchrijf-Schrijf, wijkbureau Binnenstad

FotografieWillem Mes Photography, Jan Lankveld, Sigrid Leerink, Dick Boes, Merijn van der Vliet, Utrecht

VormgevingDiet Rademaker, Utrecht

DrukwerkOBT Opmeer, Den Haag

Oplage8.900

Datumfebruari 2010

2010-0486.1

Colofon

In het Informatie Centrum Utrecht op de Neude vindt u de

publieksbalie van wijkbureau Binnenstad.

Informatie Centrum Gemeente Utrecht

Neudeflat, Vinkenburgstraat 26

Maandag t/m vrijdag 9.00 – 17.00 uur

Donderdag 9.00 – 21.00 uur

Zaterdag 10.00 – 13.00 uur

Het wijkbureau is hét aanspreekpunt van de gemeente voor bewoners, ondernemers en bezoekers van de Utrechtse binnen-

stad. U kunt bij de medewerkers van het wijkbureau onder andere terecht voor:

Wijkbureau Binnenstad: de gemeente in uw wijk