Top Banner
သင္သိသင့္ေသာအေၾကာင္းအရာမား 1. ဆးရြက္ႀကီးကို စီးကရက္၊ ေဆးျပင္းလိပ္ႏွင္ဆးတံမားတြင္ ေသာက္သုံးၾကသည္။ ဆးလိပ္ေငြ႕ကိုတဆင့္ရႈရိႈက္ျခင္းဆိုသည္မွာ လထရိွအေငြ႕မားကို ရႈမိျခင္းျဖစ္သည္။ 2. ဆးမႈန္႔သည္ အေငြ႕မ့ပုံစံျဖင့္ သိ႔မဟုတ္ ဆးရြက္ႀကီးကိုခြျခမ္းၿပီး ဝါးၿပီးေသာ္၄င္း၊ ရႈၿပီးေသာ္၄င္း သိ႔မဟုတ္ ငုံစားျခင္းျဖစ္သည္။ 3. အရက္ေသစာကိုေသာက္သုံးျခင္းဆိုသည္မွာ အရက္၊ ေဖာ္စပ္ထားေသာအရက္မား၊ ဘီယာ၊ ဝိုင္ႏွင့္ ေဖာ္စပ္ထားေသာဝိုင္မားကိသာက္သုံးျခင္းျဖစ္သည္။ ဘီယာ ၁၂ေအာင္စသည္ ဝိုင္ ၅ေအာင္စ သိ႔မဟုတ္အရက္ျပင္း၁ေအာင္စႏွင္အရက္ပါဝင္ႏႈန္း တူညီသည္။ 4. လမ္းေပၚမွမူးယစ္ေဆးဝါး(တရားမဝင္ေသာ) မားမွာ နာမည္ႏွင့္အမိးအစားမားစြာရိွၿပီး နည္းမားစြာျဖင့္ အသုံးျပႏိုင္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ကုိကင္း/ဘိန္းခ၊ဘိန္းျဖ၊ စိတ္ၾကြေဆး၊ ေဆးေျခာက္ႏွင္မူးယစ္ေဆးဝါးတိ႔ျဖစ္သည္။ 5. အိမ္တြင္အသုံးျပေသာ သန္႔ရွင္းေရးသုံးအရည္မား၊ စပေရ(ျဖန္းေသာ)ေဆးဘူးမားႏွင္ကာ္မားက့သု႔ အိမ္သုံးပစၥည္းမားသည္ ရႈရိႈက္မိျခင္း၊ ေသာက္မိခ႔လွင္ ဘးျဖစ္ေစေသာေဆးဝါးမားျဖစ္ႏိုင္သည္။ 6. ဆး(ဆရာဝန္ေဆးစာႏွင္ ့ဝယ္ေသာေဆးမားႏွင္ ဆုိင္တြင္အလြတ္ဝယ္၍ရေသာ)မားကိညြန္းၾကားခက္အတိုင္းအသုံးမျပလွင္ အႏၱရာယ္ျဖစ္ႏိ ုင္ေသာေဆးဝါးမားျဖစ္ႏိ ုင္သည္။ WIC သင္ႏွင့္သင့္မိသားစုအား ျဖစ္ႏိုင္ေျခမား မူးယစ္ေဆးဝါး/အရက္ေသစာ ေသာက္သံ ုးျခင္း ဆးရြက္ႀကီး 1. ကိုယ္ဝန္ရိွစဥ္တြင္ အေစာဆုံး ေဆးလိပ္ျဖတ္ႏိုင္လွင္ အေကာင္းဆုံးျဖစ္သည္။ ဘယ္အခိန္မဆုိျဖတ္ႏိုင္လွင္ သင္ႏွင္ ့သင္ ့ရင္ေသးအား အကိးျပမည္။ ကိ ုယ္ဝန္ရိ ွစဥ္တင္ ဘယ္အခိန္မဆိ ုေဆးလိပ္ျဖတ္လွင္ ေနာက္မကပါ။ 2. ကိုယ္ဝန္ရိွစဥ္တြင္ ေဆးလိပ္ျဖတ္ပါ။ သင့္ရင္ေသြးကို ေအာက္ဆီဂင္ပိုၿပီးရေစသည္။ စာစီးစြာ ကေလးေမြးပါြးျခင္းကို ေလာ့ေစသည္။ ပုံမွန္အေလးခိန္ႏွင့္ ကမ္းမာေသာကေလးေမြးပြါးရန္ ရာႏႈန္းပိုမားေစသည္။ 3. လထရိွေဆးလိပ္ေငြ႕မားကို တဆင့္ရႈရိႈက္မိျခင္းေၾကာင့္ ရင္ေသြးအားအခိန္မကေရာက္မီေမြးပါြး၍ သဆုံးျခင္းႏွင့္ ကေလးမား၊ ေဆးလိပ္မေသာက္ေသာလူႀကီးမားကို ေရာဂါျဖစ္ေစပါသည္။ ကိုယ္ဝန္ရိွေနလွင္ ေဆးလိပ္မေသာက္ပါႏွင့္၊ အကယ္၍သင့္ပတ္ဝန္ကင္မွသူမားကေဆးလိပ္ေသာက္ လွင္လ သင္ေမြးပါြးေသာကေလးသည္ မကမ္းမာပ အလြန္ေသးငယ္ၿပီးေမြးပြါးလာလိမ့္မည္။ လထရိွေဆးလိပ္ေငြ႕မားကို တဆင့္ရႈရိႈက္မိေသာ ကေလးမားသည္ ႏွာေစးအေအးမိျခင္း၊ အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါ၊ နားထတြင္ေရာဂါပိုးကူးစက္ျခင္းႏွင့္ ရင္ၾကပ္ပန္းနာေရာဂါမား ျဖစ္ရန္ ရာႏႈန္းအလြန္မားသည္။ လထရိွေဆးလိပ္ေငြ႕မားကို တဆင့္ရႈရိႈက္ျခင္းမွာ အႏၱရာယ္ကင္းေသာ အဆင့္မရိွပါ။ သင့္ကေလးငယ္ႏွင့္ အတူေနေသာအိမ္ထ သိ႔မဟုတ္ ပတ္ဝန္းကင္တြင္ ဘယ္ေတာ့မွေဆးလိပ္မေသာက္ပါႏွင့္။ 4. မိခင္ႏိ ႔တိ ုက္ေကၽးျခင္းအားျဖင္ ့ သင္ ့ကေလးအားေလထ ရိ ွေဆးလိပ္ေင႕မားကိ ု တဆင္ ့ရႈရိ ႈက္ျခင္းမွျဖစ္ေစေသာ ဆုိးကိးမားကို ကာကြယ္ရန္ ကူညီေစသည္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနခိန္တြင္ေဆးလိပ္မျဖတ္ႏိုင္ခ့လွင္ ေဆးလိပ္ေလာ့ေသာက္ႏိုင္ရန္သိ႔မဟုတ္ ဖတ္ႏိ ုင္ရန္ ႀကိးစားပါ။ ေဆးလိပ္အလန္အႀကံေသာက္ျခင္းအားျဖင္ ့ သင္ ့၏ႏိ ႔ထက္ႏႈန္းကိ ု ေလာ့ေစပါသည္။ အကယ္၍ သင္ေဆးလိပ္ေသာက္လွင္ အျပင္ဘက္သိ႔မဟုတ္ ႏိ႔တိုက္ၿပီးေနာက္ ခက္ခင္းေသာက္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံးျဖစ္သည္။ ေနာက္တစ္ခါႏိ႔တိုက္ေကၽြးခိန္တြင္ နီကိုတင္းအဆင့္ ေလာ့ေနမည္ျဖစ္သည္။ ဆုိင္တြင္အလြတ္ဝယ္၍ရေသာေဆးမားႏွင့္ ဆရာဝန္ေဆးစာႏွင့္ဝယ္ေသာေဆးမား။ 1. အကယ္၍ သင္သည္ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနလွင္ သိ႔မဟုတ္ ႏိ႔တိုက္ေကၽြးေနလွင္ မည္သည့္ေဆး (ဆရာဝန္ေဆးစာႏွင့္ဝယ္ေသာေဆးမားႏွင့္ ဆုိင္တြင္အလြတ္ဝယ္၍ရေသာေဆးမားျဖစ္ေသာ အိပ္ေဆး၊ အကိုက္အခေပာက္ေဆးႏွင့္ ပိန္ေဆးမား) ကိုမွ သင္၏ကမ္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္သူ သိ႔မဟုတ္ ဆးေရာင္းသူအားမေမးခင္ မေသာက္ပါႏွင့္။ 2. တခိ႕ေသာေဆးမားကို ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနခိန္တြင္ ေသာက္သုံးလွင္ ေမြးပါြးခိန္တြင္ ခၽြတ္ယြင္းခက္မားျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
2

WIC - Missouri · 2012-08-28 · လူမ်ိဳး၊ အသား အေရာင္ခဲြျခားၿပီးဆက္ဆံျခင္းမျပဳပဲ...

Jan 05, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: WIC - Missouri · 2012-08-28 · လူမ်ိဳး၊ အသား အေရာင္ခဲြျခားၿပီးဆက္ဆံျခင္းမျပဳပဲ ဝန္ေဆာင္မႈကို

သငသသငေသာအေၾကာငးအရာမား 1. ေဆးရြကႀကးက စးကရက၊ ေဆးျပငးလပႏင

ေဆးတမားတြင ေသာကသးၾကသည။ ေဆးလပေငြ႕ကတဆငရႈရႈကျခငးဆသညမာ ေလထရအေငြ႕မားက ရႈမျခငးျဖစသည။

2. ေဆးမႈန႔သည အေငြ႕မပစျဖင သ႔မဟတ ေဆးရြကႀကးကခြျခမးၿပး ဝါးၿပးေသာ၄ငး၊ ရႈၿပးေသာ၄ငး သ႔မဟတ ငစားျခငးျဖစသည။

3. အရကေသစာကေသာကသးျခငးဆသညမာ အရက၊ ေဖာစပထားေသာအရကမား၊ ဘယာ၊ ဝငႏင ေဖာစပထားေသာဝငမားက ေသာကသးျခငးျဖစသည။ ဘယာ ၁၂ေအာငစသည ဝင ၅ေအာငစ သ႔မဟတအရကျပငး၁ေအာငစႏင အရကပါဝငႏႈနး တညသည။

4. လမးေပၚမမးယစေဆးဝါး(တရားမဝငေသာ) မားမာ နာမညႏငအမးအစားမားစြာရၿပး နညးမားစြာျဖင အသးျပႏငသည။ ဥပမာအားျဖင ကကငး/ဘနးခ၊ဘနးျဖ၊ စတၾကြေဆး၊ ေဆးေျခာကႏင မးယစေဆးဝါးတ႔ျဖစသည။

5. အမတြငအသးျပေသာ သန႔႔ရငးေရးသးအရညမား၊ စပေရ(ျဖနးေသာ)ေဆးဘးမားႏင ေကာမားကသ႔ အမသးပစၥညးမားသည ရႈရႈကမျခငး၊ ေသာကမခ႔လင ေဘးျဖစေစေသာေဆးဝါးမားျဖစႏငသည။

6. ေဆး(ဆရာဝနေဆးစာႏငဝယေသာေဆးမားႏင ဆငတြငအလြတဝယ၍ရေသာ)မားက ညြနးၾကားခကအတငးအသးမျပလင အႏရာယျဖစႏငေသာေဆးဝါးမားျဖစႏငသည။

W I Cသငႏင သင မသားစအား ျဖစႏ ငေျခမား

မးယစေဆးဝါး/အရကေသစာ ေသာကသးျခငး

ေဆးရြကႀကး 1. ကယဝနရစဥတြင အေစာဆး ေဆးလပျဖတႏငလင အေကာငးဆးျဖစသည။ ဘယအခနမဆျဖတႏငလင

သငႏငသငရငေသြးအား အကးျပမည။ ကယဝနရစဥတြင ဘယအခနမဆေဆးလပျဖတလင ေနာကမကပါ။

2. ကယဝနရစဥတြင ေဆးလပျဖတပါ။

● သငရငေသြးက ေအာကဆဂငပၿပးရေစသည။

● ေစာစးစြာ ကေလးေမြးပါြးျခငးက ေလာေစသည။

● ပမနအေလးခနႏင ကမးမာေသာကေလးေမြးပြါးရန ရာႏႈနးပမားေစသည။

3. ေလထရေဆးလပေငြ႕မားက တဆငရႈရႈကမျခငးေၾကာင ရငေသြးအားအခနမကေရာကမေမြးပါြး၍ ေသဆးျခငးႏင ကေလးမား၊ ေဆးလပမေသာကေသာလႀကးမားက ေရာဂါျဖစေစပါသည။

● ကယဝနရေနလင ေဆးလပမေသာကပါႏင၊ အကယ၍သငပတဝနကငမသမားကေဆးလပေသာကလငလ သငေမြးပါြးေသာကေလးသည မကမးမာပ အလြနေသးငယၿပးေမြးပြြါးလာလမမည။

● ေလထရေဆးလပေငြ႕မားက တဆငရႈရႈကမေသာ ကေလးမားသည ႏာေစးအေအးမျခငး၊ အဆတေရာငေရာဂါ၊ နားထတြငေရာဂါပးကးစကျခငးႏင ရငၾကပပနးနာေရာဂါမား ျဖစရန ရာႏႈနးအလြနမားသည။

● ေလထရေဆးလပေငြ႕မားက တဆငရႈရႈကျခငးမာ အႏရာယကငးေသာ အဆငမရပါ။

● သငကေလးငယႏင အတေနေသာအမထ သ႔မဟတ ပတဝနးကငတြင ဘယေတာမေဆးလပမေသာကပါႏင။

4. မခငႏ႔တကေကၽြးျခငးအားျဖင သငကေလးအားေလထရေဆးလပေငြ႕မားက တဆငရႈရႈကျခငးမျဖစေစေသာ ဆးကးမားက ကာကြယရန ကညေစသည။

● ကယဝနေဆာငေနခနတြငေဆးလပမျဖတႏငခလင ေဆးလပေလာေသာကႏငရနသ႔မဟတ ျဖတႏငရန ႀကးစားပါ။ ေဆးလပအလြနအႀကြေသာကျခငးအားျဖင သင၏ႏ႔ထြကႏႈနးက ေလာေစပါသည။

● အကယ၍ သငေဆးလပေသာကလင အျပငဘကသ႔မဟတ ႏ႔တကၿပးေနာက ခကခငးေသာကျခငးသည အေကာငးဆးျဖစသည။ ေနာကတစခါႏ႔တကေကၽြးခနတြင နကတငးအဆင ေလာေနမညျဖစသည။

ဆငတြငအလြတဝယ၍ရေသာေဆးမားႏင ဆရာဝနေဆးစာႏငဝယေသာေဆးမား။ 1. အကယ၍ သငသညကယဝနေဆာငေနလင သ႔မဟတ ႏ႔တကေကၽြးေနလင မညသညေဆး

(ဆရာဝနေဆးစာႏငဝယေသာေဆးမားႏင ဆငတြငအလြတဝယ၍ရေသာေဆးမားျဖစေသာ အပေဆး၊ အကကအခေပာကေဆးႏင ပနေဆးမား) ကမ သင၏ကမးမာေရးေစာငေရာကသ သ႔မဟတ ေဆးေရာငးသအားမေမးခင မေသာကပါႏင။

2. တခ႕ေသာေဆးမားက ကယဝနေဆာငေနခနတြင ေသာကသးလင ေမြးပါြးခနတြင ခၽြတယြငးခကမားျဖစေစႏငသည။

Page 2: WIC - Missouri · 2012-08-28 · လူမ်ိဳး၊ အသား အေရာင္ခဲြျခားၿပီးဆက္ဆံျခင္းမျပဳပဲ ဝန္ေဆာင္မႈကို

ေဆးလပျဖတရန နညးလမးမား 1. ေဆးလပ၊ အရကသ႔မဟတ

အျခားမးယစေဆးမားက ေလာချခငး သ႔မဟတ ရပႏငလငအေကာငးဆးျဖစသည။ သငနယခ WIC ေဆးခနးမ ဘယမာအကအညရႏငေၾကာငး ေျပာျပပါလမမည။

2. သင၏ ေဆးလပ၊ အရကသ႔မဟတ အျခားမးယစေဆးမားက ျဖတမညဆးျဖတခကက ကညေပးရန သငမသားစႏင မတေဆြ၊ သငယခငးမားအားေတာငးဆပါ။

3. မဆရေဆးလပျဖတရန အခမလငး (Missouri Tobacco Quitline toll-free) 1-800-QUIT-NOW (784-8669) က ဖနးေခၚဆၿပး အခမအႀကဥာဏမား ရယႏငပါသည။

WIC #508 Burmese (4/12)

Missouri Department of Health and Senior Services

WIC and Nutrition Services573-751-6204

http://health.mo.gov/living/families/wic/wiclwp/publications.php

တညေသာအခြငအေရး/လမး၊ အသား အေရာငအရ အႏမခရျခငးက ေကာလႊားေသာ အလပရင။လမး၊ အသား အေရာငခြျခားၿပးဆကဆျခငးမျပပ ဝနေဆာငမႈက ေပးေဆာငပါသည။ ဤထတေဝျခငးက မသနစြမးေသာသမားအတြက တျခားေျပာငးလထားေသာပစျဖင မဆရကမးမာေရးႏင အသကႀကးသမားအတြကဝနေဆာငမႈဌာန 573-751-6204 တြငရယႏငပါသည။ နားမၾကားေသာသမားႏင ဆြ႕အသမားသည 711 ကႏပပါ။

စတၾကြေဆး၊ ကကငးႏင ဘနးျဖ။ 1. အကယ၍ သင၏ကမးမာေရးေစာငေရာကသမညႊနးၾကားခကမရပ တရားမဝငမးယစေဆး သ႔မဟတ

ေဆးမားကအသးျပေနလင ကေလးငယအားႏ႔မတကပါႏင။

2. မခငသည စတၾကြေဆးႏငကကငးက ကယဝနေဆာငေနစဥတြင အသးျပခလင ၄ငးႏငထေတြ႕ေသာရငေသြးငယသည ကယအေလးခနေလာၿပးေမြးပါြးျခငး၊ ႀကးထြားခန၌ျပသာနာရျခငး၊ ၾကြကသားမားတြငျပသာနာရျခငး၊ သငၾကားေရးႏင ကယကငအျပအမႏငဆငေသာျပသာနာမားႏင တျခားေသာကမးမာေရးျပသာနာမား ျဖစႏငေချမငမားေစသည။

3. မခငသည ဘနးျဖက ကယဝနေဆာငေနစဥတြင အသးျပခလင ၄ငးႏငထေတြ႕ေသာရငေသြးငယသည ေဆးျဖတလငခစားရေသာ ေဝဒနာမား၊ ရတတရကေသဆးျခငးေရာဂါႏင အစာေကာငးစြာမစားႏငျခငး သ႔မဟတ မႀကးထြားျခငးမားက ျဖစႏငေချမငမားေစသည။

4. အကယ၍ သငသည မးယစေဆးသးစြမျခငးအတြက ေဆးကသမခယေနလင ကေလးငယကႏ႔မတကေကၽြးမ သင၏ကမးမာေရးေစာငေရာကသႏင ေဆြးေႏြးပါ။

သငျပလပႏငေသာ အရာမား 1. သငကယဝနရေနလင သ႔မဟတ ကယဝနေဆာငမညဆပါက ေဆးဆငတြငအလြတေရာငးေသာ

ေဆးမားႏင ဆရာဝနေဆးစာျဖငဝယေသာေဆးမားက မသးစြမ သငကမးမာေရးေစာငေရာကသႏင အရငဥးစြာ ေမးျမနးစစေဆးပါ။

2. ေဆးရြကႀကး၊ အရက သ႔မဟတ တျခားေသာမးယစေဆးမားက အသးမျပျခငးအားျဖင ေကာငးေသာစနမနာျပလပပါ။ကေလးမားသည မးယစေဆးဝါးက မသားစႏင သငယခငးအေပါငးအသငးမားကသးစြေနလင ပၿပးသးစြႏငသည။

3. ကေလးမားက စားေသာကဆငႏင တျခားေသာအေဆာကအဥးမားထတြင ေဆးလပမေသာကရေသာ ကန႔သတေနရာတြငသာ အတထငပါ။

4. သငမသားစႏင မတေဆြ၊ သငယခငးမားအား သငအမႏငကားထတြင “ေဆးလပမေသာကရ” စညးကမးကျပလပထားပါ။

အရကေသစာ 1. ကယဝနရေသာအမးသမးမား သ႔မဟတ ကယဝနေဆာငမညအမးသမးမားအား

အရကမေသာကသးသငေၾကာငး ဆရာဝနခပကအႀကေပးပါသည။

2. ကယဝနရစဥတြင အရကေသာကသးျခငးမာ အႏရာယကငးေသာ ပမာဏ၊ အႏရာယကငးေသာအခန ႏင အႏရာယကငးေသာ အမးအစားမရပါ။

3. ကယဝနရစဥတြငအရကေသာကသးျခငးေၾကာင သငေမြးပြါးမညကေလးတြင မခငအရကေသာကျခငးေၾကာင သေႏၶသားတြငျဖစေသာ Fetal Alcohol Spectrum Disorder (FASD) ေရာဂါရရႏငသည။ (FASD) ေရာဂါေၾကာငျဖစေစေသာ ျပသနာမားသည ၁၀၀ရာႏႈနး ကာကြယႏငေသာလညး တသကတာၾကာရညႏငပါသည။

4. သငသည ကေလးငယကႏ႔တကေကၽြးေနစဥတြင အရကေသာကသးေနလင သင၏ကမးမာေရး ေစာင ေရာကသႏင ေဆြးေႏြးျခငး သ႔မဟတ ႏ႔ရညတကေကၽြးျခငးအတငပငခက ေမးျမနးပါ။

မးယစေဆးဝါး/အရကေသစာ ကအသးျပျခငးေၾကာင သငႏငသငမသားစအေပၚတြင ၾကာရညစြာ

အကးသကေရာကႏငသည။ ေမြးပါြးခနမာပင မၿပးဆးပ ၾကာရညစြာ ဆးကးမားျဖစေစႏငသည။