VENTİLATÖR MODLARI

VENTİLATÖR VENTİLATÖR MODLARIMODLARI

Dr. Yavuz ArslanoğluDr. Yavuz Arslanoğlu

TARİHÇE

• İlk kez Hipokrat MÖ.460 yılında boğulma İlk kez Hipokrat MÖ.460 yılında boğulma vakalarında bir kanülle nefes borusuna vakalarında bir kanülle nefes borusuna hava gönderilmesi gerektiğini bildirmiştirhava gönderilmesi gerektiğini bildirmiştir

• 1493 yılında Paracelcus yangın körüğü ile 1493 yılında Paracelcus yangın körüğü ile asiste ventilasyonu denemiştirasiste ventilasyonu denemiştir

• Modern anlamda pozitif basınçlı mekanik Modern anlamda pozitif basınçlı mekanik ventilasyon ilk kez 1952 Danimarka ve 1953 ventilasyon ilk kez 1952 Danimarka ve 1953 İsveç’te ortaya çıkan polio epidemilerinde İsveç’te ortaya çıkan polio epidemilerinde Engström tarafından uygulanmıştır.Engström tarafından uygulanmıştır.

MEKANİK VENTİLASYONUN AMACI

• Akut solunum yetersizliğini düzenlemekAkut solunum yetersizliğini düzenlemek• Solunum sıkıntısını düzenlemekSolunum sıkıntısını düzenlemek• Hipoksemiyi düzenlemekHipoksemiyi düzenlemek• Atelektaziyi düzeltmek yada önlemekAtelektaziyi düzeltmek yada önlemek• Solunum kaslarının güçsüzlüğünü düzeltmekSolunum kaslarının güçsüzlüğünü düzeltmek• Sedasyon ve/veya kas gevşemesine izin vermekSedasyon ve/veya kas gevşemesine izin vermek• Sistemik veya miyokard O2 tüketimini azaltmakSistemik veya miyokard O2 tüketimini azaltmak• İntrakraniyal basıncı azaltmakİntrakraniyal basıncı azaltmak• Göğüs duvarını stabilize etmekGöğüs duvarını stabilize etmek

YAPAY SOLUNUM PARAMETRELERİ

• BASINÇ:BASINÇ: Normal solunumda gaz akımı inspiryum sırasında oluşan negatif intratorasik basınç ile sağlanır. Yapay solunumda ise gaz akımını sağlayacak basınç farkı havayollarına uygulanan pozitif basınç ile sağlanır, ekspiryum genellikle pasiftir.

• Normal spontan solunumda 2 cmH2O olan intrapulmoner basınç pozitif basınçlı solunum ile 16 ila 20 cmH2O arasındadır.

• Yine spontan solunum ile inspiryum sırasında -10, ekspiryum sonunda -5 cm H2O olan plevral basınç, yapay solunum ile inspiryum sırasında +3 cm H2O’ya yükselir, ekspiryum sonunda -5 cmH2O’ya düşer

• VOLÜM:VOLÜM: Her hastaya uygun dakika ve tidal volüm ile bunlara uygun frekans saptanmalıdır.

YAPAY SOLUNUM PARAMETRELERİ

• SOLUNUM SAYISI / SÜRE İLİŞKİSİ: SOLUNUM SAYISI / SÜRE İLİŞKİSİ: Genellikle erişkinde bir solunum siklusu, yani inspiryumun başlangıcından ikinci inspiryumun başlamasına kadar geçen süre 3-5 saniyedir. Bu şekilde erişkinde solunum sayısı 12-20 / dk dır. Çocuklarda solunum siklusu 3 saniye ( solunum sayısı 20/dk, bebeklerdeyse 1.5-2 saniye süreli(solunum sayısı30-40/dk) dır.

• İ / E Oranı: İ / E Oranı: Normal koşullarda ekspiryum süresi inspiryumdan uzun olmalıdır ( İ:E = 1/1.5 veya 1/2 ). Bu, özellikle obstrüktif akciğer hastalıklarında önemli olup ekspiryum süresi uzatılarak İ/E oranı 1/3, hatta 1/4 olarak düzenlenmelidir.Atelektazi eğilimi olduğunda ise bu oran 1/1, hatta tersine olabilir (IRV modu)

YAPAY SOLUNUM PARAMETRELERİ

• FiO2: FiO2: Başlangıçta %100. Kabul edilebilir. PaO2 veya SaO2’yi sağlayacak en düşük FiO2 hedeflenir.

• TİTAL VOLÜM (Vt): TİTAL VOLÜM (Vt): Genellikle 7-10 mL/kg

• Solunum frekansı(f): Solunum frekansı(f): Yetişkin 10-16/dk. Çocuk- bebek 20-60/dk

• Peak İnspirasyon basıncı (Ppik): Peak İnspirasyon basıncı (Ppik): Pozitif basınçlı ventilasyonda, inspiryum sırasında manometre progresif olarak pik basınca yükselir (Ppik). Bu inspiryum sonunda kaydedilen en yüksek basınçtır. Ppik; pik inspiratuar basınç (PIP) veya pik airway basıncı olarak da adlandırılır. Manometre yada göstergedeki basınç, havayolu rezistansını yenmek için gerekli basınç (PTA = iletici havayolunda kaybedilen basınç) ve alveolü şişirmek için gerekli basınç (PA)’ın toplamıdır.

YAPAY SOLUNUM PARAMETRELERİ

• Plato Basıncı:Plato Basıncı: Plato basıncı soluk havasının hastaya verilmesinden hemen sonra ve eksprasyon başlamadan önce ölçülen basınçtır. Plato değeri, inspiryum sonunda solunumu tutmaya benzer. Solunumun durması sırasında alveol içindeki ve ağızdaki basınç eşittir yani gaz akımı yoktur. Fakat inspiratuar kasların gevşemesi ile akciğer dokusunun elastik geri çekilimi ekspanse olmuş akciğere bir güç olarak yansır. Bu bir pozitif basınç yaratır ve manometrede pozitif basınç olarak okunur. Plato basıncı bazen alveolar basınç veya intrapulmoner basınç olarak da kullanılır. Pplato, alveol içindeki gaz volümüne göğüs ve akciğer recoil'inin etkisini yansıtır. Stabil plato basıncı ise manometredeki basıncı alveoler basınç ile havayolu basıncını eşitlememize izin verir.

Mekanik pozitif  basınçlı ventilasyon ve spontan

solunumun birlikte gösterimi

Ventilasyon Modları-1Ventilasyon Modları-1

A) Kontrole mekanik ventilasyon (CMV)A) Kontrole mekanik ventilasyon (CMV)

1) Volüm kontrollü ventilasyon (VCV)1) Volüm kontrollü ventilasyon (VCV)

2) Basınç kontrollü ventilasyon (PCV)2) Basınç kontrollü ventilasyon (PCV)

3) Ters oranlı ventilasyon (Inverse Ratio 3) Ters oranlı ventilasyon (Inverse Ratio

Ventilation- IRV)Ventilation- IRV)

- Volüm kontrollü IRV ( VC-IRV)- Volüm kontrollü IRV ( VC-IRV)

- Basınç kontrollü IRV ( PC-IRV)- Basınç kontrollü IRV ( PC-IRV)

1) Kontrollü Mekanik Ventilasyon ( CMV ) (Volüm Kontrollü )

• Belli bir süre sonunda ventilatör inspirasyondan Belli bir süre sonunda ventilatör inspirasyondan ekspirasyona geçer.ekspirasyona geçer.

• Süreyi ventilasyon sayısı saptar.Süreyi ventilasyon sayısı saptar.• Burada hastanın eforuna bağlı olmaksızın sabit bir Burada hastanın eforuna bağlı olmaksızın sabit bir

tidal volüm ve frekans ( dakika volümü ) sağlanır.tidal volüm ve frekans ( dakika volümü ) sağlanır.• Hasta spontan soluyamaz.Hasta spontan soluyamaz.• İnspirasyon basıncı sınırlanarak barotravma önlenir. İnspirasyon basıncı sınırlanarak barotravma önlenir. • Kontrollü ventilasyon solunum eforu minimal olan Kontrollü ventilasyon solunum eforu minimal olan

veya hiç olmayan hastalara uygulanır.veya hiç olmayan hastalara uygulanır.• Aktif solunum eforu olan uyanık hastalarda Aktif solunum eforu olan uyanık hastalarda

sedasyon ve bazen de kas gevşemesi gerekir.sedasyon ve bazen de kas gevşemesi gerekir.

Kontrollü mekanik ventilasyon (CMV) örneği

Volüm Kontrollü Ventilasyon

2) Pressure Kontrol(Basınç kontrollü) Ventilasyon( PCV )

• Bu modelde hava yolu basıncı arttıkça gaz Bu modelde hava yolu basıncı arttıkça gaz akımı azalır ve havayolu basıncı akımı azalır ve havayolu basıncı ayarlanmış en yüksek düzeye ( Peak ayarlanmış en yüksek düzeye ( Peak İnflation Pressure ) erişince durur.İnflation Pressure ) erişince durur.

• Başlıca dezavantajı; tidal volümün sabit Başlıca dezavantajı; tidal volümün sabit olmamasıdır.olmamasıdır.

• Akciğerin ve toraksın kompliyansı, Akciğerin ve toraksın kompliyansı, solunum frekansı ve bazal havayolu solunum frekansı ve bazal havayolu basıncı ile birlikte değişir.basıncı ile birlikte değişir.

• Havayolu basıncı artınca inspirasyon gaz Havayolu basıncı artınca inspirasyon gaz akımı alveollere ulaşmadan da kesilebilir.akımı alveollere ulaşmadan da kesilebilir.

Basınç KontrollüVentilasyon

3) İnverse Ratio ( Ters Oranlı İ/E )

Ventilasyon ( İRV ) • İnspirasyon/ekspirasyon zamanlarının oranı > 1/1 İnspirasyon/ekspirasyon zamanlarının oranı > 1/1

( genelde 2/1 ) olur. Bunu sağlamak için inspirasyon ( genelde 2/1 ) olur. Bunu sağlamak için inspirasyon sonunda bir ara ( Pause ) uygulanır. sonunda bir ara ( Pause ) uygulanır.

• Amaç; daha iyi alveolar ventilasyon ile daha iyi Amaç; daha iyi alveolar ventilasyon ile daha iyi oksijenasyon sağlarken “Pik havayolu basıncı”nı oksijenasyon sağlarken “Pik havayolu basıncı”nı da düşürebilmektir.da düşürebilmektir.

• Volüm ayarlı ventilasyonda ( CMV ) maksimum havayolu Volüm ayarlı ventilasyonda ( CMV ) maksimum havayolu basıncını azaltarak veya daha çok inspirasyon basıncını basıncını azaltarak veya daha çok inspirasyon basıncını sınırlayıp solunum frekansını ve inspirasyon süresini sınırlayıp solunum frekansını ve inspirasyon süresini değiştirerekde sağlanır.değiştirerekde sağlanır.

• İnspirasyon süresi ekspirasyon süresinden daha uzun İnspirasyon süresi ekspirasyon süresinden daha uzun olduğundan pozitif ekspirasyon sonu basıncı ( PEEP ) olduğundan pozitif ekspirasyon sonu basıncı ( PEEP ) oluşur.oluşur.

• FRC’yi arttırır. Bu modelde spontan solunum olmaz. FRC’yi arttırır. Bu modelde spontan solunum olmaz. Yeterli sedasyon ve bazende kas gevşemesi gerekir.Yeterli sedasyon ve bazende kas gevşemesi gerekir.

• FRC azalmış hastalarda oksijenasyonu arttırmak için FRC azalmış hastalarda oksijenasyonu arttırmak için PEEP kadar etkilidir. PEEP kadar etkilidir.

• İRV’nin başlıca avantajı maksimum havayolu basıncının İRV’nin başlıca avantajı maksimum havayolu basıncının düşük olabilmesidir.düşük olabilmesidir.

• İRV’nin savunucuları alveollerin yeniden açılmasını ve İRV’nin savunucuları alveollerin yeniden açılmasını ve inspirasyon volümünün homojen dağılımını sağlamada inspirasyon volümünün homojen dağılımını sağlamada PEEP’den daha etkili olduğunu bildirmektedirler.PEEP’den daha etkili olduğunu bildirmektedirler.

Ventilasyon Modları-2Ventilasyon Modları-2B) Yardımlı modlar:B) Yardımlı modlar:

1) Asiste Ventilasyon (AV)1) Asiste Ventilasyon (AV)

2) Asiste-kontrollu solunum (ACV)2) Asiste-kontrollu solunum (ACV)

3) Aralıklı mecburi ventilasyon (IMV), Senkronize IMV (SIMV)3) Aralıklı mecburi ventilasyon (IMV), Senkronize IMV (SIMV)

a) Volüm kontrollüa) Volüm kontrollü

b) Basınç kontrollüb) Basınç kontrollü

4) Basınç destekli ventilasyon (PSV)4) Basınç destekli ventilasyon (PSV)

5) Devamlı pozitif havayolu basıncı (CPAP)5) Devamlı pozitif havayolu basıncı (CPAP)

Ekspirasyon sonu pozitif basınç (PEEP)Ekspirasyon sonu pozitif basınç (PEEP)

6) Airway Pressure Release Ventilation (APRV) 6) Airway Pressure Release Ventilation (APRV)

Bifazik aralıklı pozitif havayolu basıncı (BIPAP=Bifazik CPAP)Bifazik aralıklı pozitif havayolu basıncı (BIPAP=Bifazik CPAP)

1) Asiste ventilasyon

• Bu ventilasyon tipinde hastanın Bu ventilasyon tipinde hastanın spontan eforu korunur. Ancak spontan eforu korunur. Ancak kullanıcı tarafından solunum kullanıcı tarafından solunum cihazında ayarlanan parametrelerle cihazında ayarlanan parametrelerle hastanın solunum eforu algılanır ve hastanın solunum eforu algılanır ve güçlendirilir.güçlendirilir.

Asiste ventilasyon İnspiratuar siklus hasta tarafından başlatılır. Solunum hızını da hasta ayarlar

2) Asiste-Kontrole Ventilasyon( AC )

• Solunum devresine duyarlılığı ayarlanabilen Solunum devresine duyarlılığı ayarlanabilen bir sensör yerleştirilmiştir.bir sensör yerleştirilmiştir.

• Bu hastanın solunum eforunun inspirasyonu Bu hastanın solunum eforunun inspirasyonu başlatmasını sağlar.başlatmasını sağlar.

• Ventilatör minimum bir solunum frekansına Ventilatör minimum bir solunum frekansına ayarlanır, fakat hastanın her inspirasyon ayarlanır, fakat hastanın her inspirasyon eforu ventilatörün inspirasyonu başlatmasını eforu ventilatörün inspirasyonu başlatmasını sağlar.sağlar.

Zaman ve basınç tetiklemeli ventilasyon (Asiste-kontrollü ventilasyon)

• Asiste mod uygulanan bir hastada solunum eforu Asiste mod uygulanan bir hastada solunum eforu

yetersiz olursa ventilasyon sağlanamazyetersiz olursa ventilasyon sağlanamaz !!! !!!

• Eğer spontan solunumu yoksa ventilatör kontrole Eğer spontan solunumu yoksa ventilatör kontrole

solunum uygular.solunum uygular.

• Bu durumda hipoventilasyonu önlemek amacıyla bir Bu durumda hipoventilasyonu önlemek amacıyla bir

dakikadaki minumum solunum sayısını garanti edecek dakikadaki minumum solunum sayısını garanti edecek

şekilde kontrollü ventilasyon uygulayabilen şekilde kontrollü ventilasyon uygulayabilen

ventilatörler kullanılır.ventilatörler kullanılır.

Asiste-kontrollü ventilasyon Bu ventilatörlerde trigger yanında kontrollü solunumlar için frekans ayarlanır.

3) A-İntermittant Mandatory Ventilasyon ( İMV )-ARALIKLI

ZORUNLU VENTİLASYON  • Hasta ventilatöre bağlı iken spontan solunumuna izin Hasta ventilatöre bağlı iken spontan solunumuna izin

verir.verir.• Fizyolojik avantajı hava yolu basıncının azalmasıdır.Fizyolojik avantajı hava yolu basıncının azalmasıdır.• Spontan solunuma ek olarak belirli bir tidal volüm ile Spontan solunuma ek olarak belirli bir tidal volüm ile

ayarlanmış sayıda mekanik ventilasyon ayarlanmış sayıda mekanik ventilasyon inspirasyonlarda uygulanır.inspirasyonlarda uygulanır.

• Spontan eforu olan hastada; IMV hastanın ventilatörle Spontan eforu olan hastada; IMV hastanın ventilatörle mücadele etmesini önler. Sedasyon ve paralizi mücadele etmesini önler. Sedasyon ve paralizi gereksinimini azaltır.gereksinimini azaltır.

• CPAP/PEEP ile rahatlıkla kombine edilebilir.CPAP/PEEP ile rahatlıkla kombine edilebilir.• Mekanik solunum sayısı mümkün olduğunca düşük Mekanik solunum sayısı mümkün olduğunca düşük

tutulmalıdır. tutulmalıdır. • Özellikle mekanik ventilasyon sonlandırılmasında Özellikle mekanik ventilasyon sonlandırılmasında

tercih edilen bir moddur.tercih edilen bir moddur.

Aralıklı zorunlu ventilasyon (IMV) örneği (Spontan solunum CPAP ile

destekleniyor).

B-Senkronize İntermittant Mandatory Ventilasyon ( SIMV )

• SIMV, spontan ve asiste ventilasyonun bir SIMV, spontan ve asiste ventilasyonun bir kombinasyonudur.kombinasyonudur.

• Bu modda da hasta, pozitif basınçlı ventilasyonlar Bu modda da hasta, pozitif basınçlı ventilasyonlar arasında spontan solur. arasında spontan solur.

• Önceden belirlenen bir zaman aralığı geçtikten Önceden belirlenen bir zaman aralığı geçtikten sonra makina hastanın inspiratuar eforuna duyarlı sonra makina hastanın inspiratuar eforuna duyarlı hale gelir (basınç tetiklemeli). hale gelir (basınç tetiklemeli).

• Bu intervalde oluşan ve ventilatörün duyarlı Bu intervalde oluşan ve ventilatörün duyarlı olduğu değerde oluşan ilk inspiratuar efor zorunlu olduğu değerde oluşan ilk inspiratuar efor zorunlu mekanik solunumunu (basınç veya volüm mekanik solunumunu (basınç veya volüm kontrollü) tetikler. kontrollü) tetikler.

• Mekanik inspirasyonun hastanın spontan Mekanik inspirasyonun hastanın spontan inspirasyonu ile senkron olmasını sağlar.inspirasyonu ile senkron olmasını sağlar.

• Bu şekilde spontan inspirasyonun her hangi bir Bu şekilde spontan inspirasyonun her hangi bir anında mekanik bir inspirasyonun anında mekanik bir inspirasyonun süperpozisyonu, dolayısıyla çok büyük bir tidal süperpozisyonu, dolayısıyla çok büyük bir tidal volüme ulaşılması söz konusu olmaz.volüme ulaşılması söz konusu olmaz.

• IMV devresi mekanik inspirasyonların arasında IMV devresi mekanik inspirasyonların arasında spontan solunum için devamlı gaz akımı sağlar.spontan solunum için devamlı gaz akımı sağlar.

• Eğer makinanın duyarlı olduğu zaman aralığında Eğer makinanın duyarlı olduğu zaman aralığında inspiratuar efor oluşmazsa ventilatör IMV moduna inspiratuar efor oluşmazsa ventilatör IMV moduna geçer.geçer.

• SIMV hastanın solunum işinin arttığı durumlarda SIMV hastanın solunum işinin arttığı durumlarda endikedir, sıklıkla mekanik ventilasyonun endikedir, sıklıkla mekanik ventilasyonun sonlandırılması periyodunda kullanılır. Bu sonlandırılması periyodunda kullanılır. Bu aşamada zorunlu solunum frekansı azaltılırken aşamada zorunlu solunum frekansı azaltılırken hastanın solunum işinin daha büyük kısmını hastanın solunum işinin daha büyük kısmını üstlenmesine izin verilir.üstlenmesine izin verilir.

Senkronize İntermittant Mandatory Ventilasyon(SIMV )

4) Pressure Support (Basınç

Destekli) Ventilasyon( PSV ) • PSV daima hastanın inspiratuar eforuyla basınç PSV daima hastanın inspiratuar eforuyla basınç

tetiklemeli olarak çalışan bir asiste ventilasyon tetiklemeli olarak çalışan bir asiste ventilasyon modudur. modudur.

• Spontan soluyan hastalarda inspirasyon volümünü Spontan soluyan hastalarda inspirasyon volümünü arttırmak için veya havayolundaki bir direnci arttırmak için veya havayolundaki bir direnci yenmek için uygulanır.yenmek için uygulanır.

• PSV’da inspiryum süresince havayollarına sabit bir PSV’da inspiryum süresince havayollarına sabit bir basınç uygulanır. Bu modda kullanıcı inspirasyon basınç uygulanır. Bu modda kullanıcı inspirasyon için istenilen basınç limitini ayarlar.için istenilen basınç limitini ayarlar.

• Hastaya ulaşan tidal volüm; kompliyans, rezistans, Hastaya ulaşan tidal volüm; kompliyans, rezistans, basınç limiti ve hasta eforunun derecesiyle değişir. basınç limiti ve hasta eforunun derecesiyle değişir. PSV kullanımı sırasında önemli bir nokta bu modun PSV kullanımı sırasında önemli bir nokta bu modun aslında akım sikluslu olduğudur yani inspiryum aslında akım sikluslu olduğudur yani inspiryum belirli akım hızına ulaşıldığında sonlanmaktadır. belirli akım hızına ulaşıldığında sonlanmaktadır.

D- Pressure Support (Basınç

Destekli) Ventilasyon( PSV ) • Spontan soluyan hastalarda inspirasyon volümüne Spontan soluyan hastalarda inspirasyon volümüne

arttırmak için veya havayolundaki bir direnci yenmek için arttırmak için veya havayolundaki bir direnci yenmek için uygulanır.uygulanır.

• İnspirasyon gaz akımı belirli bir düzeye inince ventilatör İnspirasyon gaz akımı belirli bir düzeye inince ventilatör ekspirasyon fazına geçer ve havayolu basıncı düşer.ekspirasyon fazına geçer ve havayolu basıncı düşer.

• Düşük PSV değerleri ( 5-15 cmH2O ) direnci yenmek için Düşük PSV değerleri ( 5-15 cmH2O ) direnci yenmek için genellikle yeterlidirgenellikle yeterlidir

• Hastanın spontan solunum eforu çok az veya akciğer Hastanın spontan solunum eforu çok az veya akciğer mekaniği çok kötü ise daha yüksek basınçlar ( 20-40 cm mekaniği çok kötü ise daha yüksek basınçlar ( 20-40 cm H2O ) gerekli olabilirH2O ) gerekli olabilir

• Bu modelde sadece inspirasyon basıncı ayarlanır.Bu modelde sadece inspirasyon basıncı ayarlanır.• Solunum frekansı hasta tarafından belirlenir.Solunum frekansı hasta tarafından belirlenir.

Basınç Destekli Ventilasyon

5) Devamlı pozitif havayolu basıncı 5) Devamlı pozitif havayolu basıncı (CPAP), Ekspirasyon sonu pozitif basınç (CPAP), Ekspirasyon sonu pozitif basınç (PEEP)(PEEP)• Günümüzde mekanik ventilasyon sırasında Günümüzde mekanik ventilasyon sırasında

veya spontan soluyan hastalarda veya spontan soluyan hastalarda oksijenasyonun iyileştirilmesinde PEEP ve oksijenasyonun iyileştirilmesinde PEEP ve CPAP kullanımı rutin bir yöntemdir. CPAP kullanımı rutin bir yöntemdir.

• PEEP ve CPAP uygulamasında temel amaç, PEEP ve CPAP uygulamasında temel amaç, normal pH’da, kardiyak fonksiyonlar normal pH’da, kardiyak fonksiyonlar korunurken inspire edilen O2'ni % 40’ın altına korunurken inspire edilen O2'ni % 40’ın altına düşürerek PaO2için > 60 mmHg değerini düşürerek PaO2için > 60 mmHg değerini sağlamak ve doku oksijenasyonunu sağlamak ve doku oksijenasyonunu iyileştirmek olarak özetlenebilir. iyileştirmek olarak özetlenebilir.

• Günümüzde özellikle Günümüzde özellikle postoperatif postoperatif atelektazininatelektazinin önlenmesinde ve ARDS'nin önlenmesinde ve ARDS'nin erken dönemlerinde CPAP uygulaması ilk erken dönemlerinde CPAP uygulaması ilk tercih edilen solunum desteğidir. tercih edilen solunum desteğidir.

• Maske ile uygulanan CPAP sürekli veya Maske ile uygulanan CPAP sürekli veya periyodik olarak yapılabilir. Ancak sürekli periyodik olarak yapılabilir. Ancak sürekli pozitif basınç uygulamasının rahatsızlık pozitif basınç uygulamasının rahatsızlık hissine, mide distansiyonu ve regürjitasyona hissine, mide distansiyonu ve regürjitasyona sebep olabileceği unutulmamalıdır. sebep olabileceği unutulmamalıdır.

• Akut diffüz akciğer patolojisi olan hastalarda Akut diffüz akciğer patolojisi olan hastalarda uygulanan PEEP akciğer kompliyansını uygulanan PEEP akciğer kompliyansını düzeltmek, FRC'yi arttırmak, gaz dağılımının düzeltmek, FRC'yi arttırmak, gaz dağılımının eşit olmasını sağlamak, atelektazileri eşit olmasını sağlamak, atelektazileri açmak, alveol ve kapillerler arasındaki O2 açmak, alveol ve kapillerler arasındaki O2 gradyentini yükseltmek, arteriyel gradyentini yükseltmek, arteriyel oksijenasyonu düzenlemek ve alveolar - oksijenasyonu düzenlemek ve alveolar - interstisyel sıvıyı perialveolar kapillere interstisyel sıvıyı perialveolar kapillere çekmek gibi önemli avantajlara sahiptir. çekmek gibi önemli avantajlara sahiptir.

PEEPPEEP Mekanik ventilasyon sırasında Mekanik ventilasyon sırasında ekspiryum sonunda havayollarına pozitif ekspiryum sonunda havayollarına pozitif basınç uygulanmasıdır.basınç uygulanmasıdır.

CPAPCPAP Tüm solunum boyunca sabit bir Tüm solunum boyunca sabit bir pozitif havayolu basıncı oluşturulpozitif havayolu basıncı oluşturulmması ası

CPAP ve PEEP için spesifik klinik CPAP ve PEEP için spesifik klinik endikasyonlar da şu şekilde endikasyonlar da şu şekilde sıralanabilir:sıralanabilir:

• ARDS ARDS

• Hiyalen membran hastalığı. Hiyalen membran hastalığı.

• Çocuk ve erişkinde kardiyojenik Çocuk ve erişkinde kardiyojenik pulmoner ödem.pulmoner ödem.

• Postoperatif atelektazilerin Postoperatif atelektazilerin tedavisi.tedavisi.

• Bilateral diffüz pnömoni. Bilateral diffüz pnömoni.

CPAP ve PEEPCPAP ve PEEP

• Akciğer kompliyansını düzeltir.Akciğer kompliyansını düzeltir.• FRC’yi arttırır.FRC’yi arttırır.• Gaz dağılımının eşit olmasını sağlar.Gaz dağılımının eşit olmasını sağlar.• Atelektazileri açar.Atelektazileri açar.• Alveol ve kapillerler arasındaki O2 Alveol ve kapillerler arasındaki O2

gradientini yükseltir.gradientini yükseltir.• Alveolar-intertisyel sıvıyı perialveolar Alveolar-intertisyel sıvıyı perialveolar

kapiller bölgeye çeker.kapiller bölgeye çeker.

CPAP ve PEEPCPAP ve PEEP

• Ne PEEP ne de CPAP total ekstravasküler akciğer Ne PEEP ne de CPAP total ekstravasküler akciğer sıvısını azaltamaz.sıvısını azaltamaz.

• Ancak alveoller arasındaki interstisiyel Ancak alveoller arasındaki interstisiyel aralıklardan, peribronşiyal ve perihiler aralıklara aralıklardan, peribronşiyal ve perihiler aralıklara doğru dağılımını yani redistribüsyonunu sağlar.doğru dağılımını yani redistribüsyonunu sağlar.

• Aşırı PEEP ve CPAP alveolleri ( ve bronşiyolleri ) Aşırı PEEP ve CPAP alveolleri ( ve bronşiyolleri ) aşırı gerer ölü boşluk solunumunu arttırır ve aşırı gerer ölü boşluk solunumunu arttırır ve akciğer kompliyansını azaltır.akciğer kompliyansını azaltır.

• Bu durumda solunum eforu da artmış olur.Bu durumda solunum eforu da artmış olur.• Alveoler kapillerin kompresyonu pulmoner damar Alveoler kapillerin kompresyonu pulmoner damar

direncini ve sağ kalbin yükünü de arttırabilir.direncini ve sağ kalbin yükünü de arttırabilir.

PEEP uygulaması tehlikeli midir?PEEP uygulaması tehlikeli midir?• 1) Kardiyovasküler depresyona sebep olur: 1) Kardiyovasküler depresyona sebep olur:

Kardiyak debi düşer. Doku oksijen sunumu Kardiyak debi düşer. Doku oksijen sunumu azalır. Çünkü PEEP intratorasik basıncı azalır. Çünkü PEEP intratorasik basıncı arttırarak veya sürekli yüksek tutarak; arttırarak veya sürekli yüksek tutarak;

-Transmural basıncı etkiler -Transmural basıncı etkiler -Sağ ventrikül fonksiyonunu etkiler -Sağ ventrikül fonksiyonunu etkiler -Sağdan sola interventriküler septum şifti oluşur. -Sağdan sola interventriküler septum şifti oluşur. -Sol ventriküler fonksiyonunu etkiler -Sol ventriküler fonksiyonunu etkiler -Endokardiyal kan akımı azalır. -Endokardiyal kan akımı azalır. -Kalp üzerine etkili nöral ve humoral etkiler belirginleşir. -Kalp üzerine etkili nöral ve humoral etkiler belirginleşir.

• 2) Akciğer hasarlanması, barotravmaya 2) Akciğer hasarlanması, barotravmaya sebep olur: PEEP basınç etkisi ile;sebep olur: PEEP basınç etkisi ile;

-Alveolar hasarlanma yapar, -Alveolar hasarlanma yapar, -Subkutanöz amfizeme sebep olur, -Subkutanöz amfizeme sebep olur, -Pnömotoraks, pnömomediastinum, pnömoperikardiuma -Pnömotoraks, pnömomediastinum, pnömoperikardiuma

neden olabilir. neden olabilir.

PEEP uygulaması tehlikeli midir?PEEP uygulaması tehlikeli midir?

• 3) Renal fonksiyonları deprese eder: Çünkü 3) Renal fonksiyonları deprese eder: Çünkü özellikle kardiyak debideki azalma ileözellikle kardiyak debideki azalma ile

-İdrar üretimini azalır, -İdrar üretimini azalır, -Renal perfüzyon azalır daha -Renal perfüzyon azalır daha

önemlisi renal kan dağılımı değişir, önemlisi renal kan dağılımı değişir, -Atrial natriüretik peptid düzeyi -Atrial natriüretik peptid düzeyi

düşer. düşer. • 4) İntraplevral basınç artışı ve kalbe dönen 4) İntraplevral basınç artışı ve kalbe dönen

kan volümünün azalması ile serebral kan volümünün azalması ile serebral perfüzyon basıncı düşer ve intrakranial perfüzyon basıncı düşer ve intrakranial basınç artışına sebep olur.basınç artışına sebep olur.