Brussels • London - www.liedekerke.com Uitwisseling van inlichtingen met betrekking tot grensoverschrijdende fiscale constructies (DAC 6) Jean Michel Degée en Philippe Maes 24 januari 2019
Brussels • London - www.liedekerke.com
Uitwisseling van inlichtingen met betrekking tot
grensoverschrijdende fiscale constructies (DAC 6)
Jean Michel Degée en Philippe Maes 24 januari 2019
2
Context
OESO
Maatregel tegen uitholling belastbare basis - BEPS Action 12: regels
verplichte automatische uitwisseling van inlichtingen
EU
De saga van de richtlijn betreffende de administratieve samenwerking
op het gebied van belastingen
1) DAC1 (2011/16): automatische gegevensuitwisseling
2) DAC2 (2014/107): CRS
3) DAC3 (2015/2376): uitwisseling rulings
4) DAC4 (2016/881): CbC reporting
5) DAC5 (2016/2258): toegang tot informatie anti-witwas
6) DAC6 (2018/822): grensoverschrijdende constructies
3
Context
One of the benefits of the Internal Market is that EU citizens and
businesses have the freedom to move, operate and invest across
national borders.
But since direct taxation is not harmonised across the EU, this
freedom can mean that some taxpayers manage to avoid or evade
tax in their country of residence which usually, according to the
bilateral tax treaties, has the right to impose tax on worldwide income
and assets, even if the income or asset is taxed in the other country.
Naturally no double taxation should exist either, and there are
agreements in place to avoid this, but the correct amount of taxes must
be paid in each relevant country.
Tax authorities in the EU have therefore agreed to cooperate more
closely so as to be able to apply their taxes correctly to their
taxpayers and combat tax fraud and tax evasion. (ec.europa.eu)
4
Context
Toepassingsgebied DAC
Elke vorm van belastingen geheven door of namens een lidstaat, of
door zijn territoriale of bestuurlijke onderdelen, met inbegrip van de
lokale overheden
Behalve
- BTW
- Douane en accijnzen
- Verplichte socialezekerheidsbijdragen aan een lidstaat
5
Programma
De nieuwe verplichtingen opgelegd door DAC 6:
doel
regime
praktische voorbeelden… en open vragen
6
Doel DAC 6
“technisch” doel
- Belastingadministraties zo snel mogelijk inlichten over mogelijk
agressieve fiscale constructies om hen in staat te stellen snel te
reageren
“politiek” doel
- Ontmoedigen fiscale “agressieve” planning (wettelijke!)
- Afschrikken
- Mentaliteitswijziging
7
Waarschuwing
De Richtlijn 2018/822 van 25 mei 2018 is nog niet omgezet in
Belgisch recht
Voorzichtigheid is dus geboden
We kunnen verwachten dat de omzetting in Belgisch recht dicht zal
aanleunen bij de Europese teksten
Dit zal wellicht veel vragen open laten…
8
Regime
“intermediairs” verplichten
om melding te maken aan hun “belastingadministraties”
van mogelijk agressieve grensoverschrijdende fiscale constructies
en hun gebruikers
zo snel mogelijk
waarop deze nationale belastingadministraties deze informatie
overmaken aan de andere lidstaten
9
Regime
Te stellen vragen
1) Meldingsplichtige constructie?
2) Wie moet aangeven?
3) Wanneer aangeven?
4) Wat aangeven?
5) Aan wie aangeven?
10
Regime
Te stellen vragen
1) Meldingsplichtige constructie?
11
Meldingsplichtige constructie?
Constructie
Grensoverschrijdend
Wezenskenmerk: een eigenschap of kenmerk van een
grensoverschrijdende constructie die geldt als een indicatie van een
mogelijk risico op belastingontwijking (cf bijlage IV Richtlijn =
hallmark)
12
Meldingsplichtige constructie?
Grensoverschrijdende constructie met wezenskenmerk(en)
Keuze om het begrip “constructie” niet te definiëren op Europees
niveau
De lidstaten mogen het begrip constructie definiëren maar zonder de
reikwijdte ervan te beperken
Onduidelijke formulering: “arrangement ” (ENG) of “dispositif ” (FR)
Vorm is niet relevant: mondelinge handeling is voldoende
Is het bestaan van een constructie een onafhankelijke voorwaarde
of is er sprake van een constructie van zodra een wezenskenmerk
aanwezig is?
13
Meldingsplichtige constructie?
Grensoverschrijdende constructie met wezenskenmerk(en)
Definitie OESO (Model Mandatory Disclosure Rules for CRS
Avoidance Arrangements and Opaque Offshore Structures – 9 March
2018):
“an agreement, scheme, plan or understanding, whether or not legally
enforceable, and includes all the steps and transactions that bring it
into effect”
Een minimale mate van planning is vereist: geen evenement dat
“gewoon gebeurt”
14
Meldingsplichtige constructie?
Grensoverschrijdende constructie met wezenskenmerk(en)
Meerdere lidstaten of 1 lidstaat en 1 derde land betrokken:
EN
niet alle deelnemers aan de constructie hebben hun fiscale woonplaats in
hetzelfde rechtsgebied
of
één of meerdere deelnemers
- heeft zijn fiscale woonplaats tegelijkertijd in meer dan één rechtsgebied
- oefent een bedrijf uit in een ander rechtsgebied via een VI
- oefent een activiteit uit in een ander rechtsgebied zonder fiscale woonplaats of
zonder VI
of
een dergelijke constructie heeft mogelijk gevolgen voor de automatische
uitwisseling van inlichtingen of de vaststelling van het uiteindelijk belang
15
Meldingsplichtige constructie?
Grensoverschrijdende constructie met wezenskenmerk(en)
De richtlijn viseert “grensoverschrijdende situaties” => NVT indien alle
deelnemers Belgische belastingplichtigen zijn
Minimale harmonisatie, maar mogelijkheid voor lidstaten om regels uit
te breiden naar nationale constructies
Discriminatie indien grensoverschrijdende situaties anders worden
behandeld dan lokale situaties?
16
Meldingsplichtige constructie?
Grensoverschrijdende constructie(s) met
wezenskenmerken(en)
= “een eigenschap of kenmerk van een grensoverschrijdende constructie
die geldt als een indicatie van een mogelijk risico op belastingontwijking,
als genoemd in bijlage IV”
Een “sterke aanwijzing op belastingontwijking» is geen
aanvullende voorwaarde: het bestaan van een wezenskenmerk
vormt een onweerlegbaar vermoeden van een « een sterke
aanwijziging op belastingontwijking” (desgevallend in
combinatie met het belangrijkste voordeel)
17
Meldingsplichtige constructie?
Wezenskenmerken
Main benefit test
= belangrijkste voordeel dat of een van de belangrijkste voordelen die,
gelet op alle relevante feiten en omstandigheden, redelijkerwijs te
verwachten valt van een constructie, is het verkrijgen van een
belastingvoordeel.
- Objectieve en niet subjectieve benadering: het is niet
de intentie van de deelnemer die telt
- Er wordt niet verduidelijkt dat het voordeel moet
voortkomen uit het grensoverschrijdend karakter van de
constructie – discriminatie indien hetzelfde voordeel
wordt verkregen zonder grensoverschrijdend karakter?
18
Meldingsplichtige constructie?
Wezenskenmerken
19
Focus op bepaalde wezenskenmerken
A3: gestandaardiseerde documenten – bankproducten?
B2: omzetting: onderbrengen van bepaalde activiteiten in
dochteronderneming?
C1: elke constructie die betalingen met zich meebrengt aan een
niet-belaste entiteit in het algemeen of enkel voor die categorie van
inkomsten. Beleggingsmaatschappijen?
E1: gunstregimes die niet in overeenstemming zijn met de
internationale beginselen.
E2 en 3: op zichzelf staande aanwijzingen van een risico van
overdracht van belastbare basis.
20
Regime
Te stellen vragen
1) ?
2) Wie moet aangeven ?
21
Wie moet aangeven?
Intermediair(s) (2 categorieën) of belastingplichtige(n)
Gezamenlijke verplichting, in keten:
1) eerst, elke intermediair tenzij deze kan aantonen dat dezelfde
informatie al is doorgegeven door een andere intermediair
2) ontheffing in geval van beroepsgeheim (wettelijk
verschoningsrecht) (strikt) => ontheffing en kennisgeving aan
andere intermediairs of bij gebreke daarvan aan de
belastingplichtige(n)
3) de belastingplichtige(n) ingeval van afwezigheid van
intermediair(s) of ontheven intermediair(s)
22
Wie moet aangeven?
In eerste instantie, de intermediairs
Eerste categorie: iedere persoon die een meldingsplichtige
grensoverschrijdende constructie bedenkt, aanbiedt, opzet,
beschikbaar maakt voor implementatie of de implementatie ervan
beheert
Tweede categorie: adviesverstrekkers, tussenpersonen of elke
persoon die weet of redelijkerwijs kon weten dat hij heeft
toegezegd rechtstreeks of via andere personen:
- hulp, bijstand of advies te verstrekken met betrekking tot:
- het bedenken, aanbieden, opzetten van een meldingsplichtige
grensoverschrijdende constructie
- of het beschikbaar maken voor implementatie of het beheren van de
implementatie
Geen onderzoeksplicht, maar een verplichting om alle gekende
elementen in aanmerking te nemen.
23
Wie moet aangeven?
De intermediair (categorie 1 en 2) moet een band hebben
met de EU:
- fiscaal inwoner zijn van een lidstaat of opgericht zijn in een lidstaat
- beschikken over een VI in een lidstaat via welke de geviseerde
diensten worden verleend
- ingeschreven zijn bij een beroepsorganisatie in verband met de
verstrekking van juridische, fiscale of adviesdiensten in een lidstaat
24
Wie moet aangeven?
De belastingplichtige is de aangever “als laatste
toevlucht”
- indien geen intermediair in scope
• in-house constructie
• geen intermediair met aanwezigheid in een lidstraat
- in geval van een intermediair met ontheffing (wettelijk
verschoningsrecht) en geen andere intermediair(s) zonder
ontheffing
25
Wie moet aangeven?
Praktische vragen
1. Wettelijk verschoningsrecht “voor zover binnen de grenzen van de
desbetreffende nationale wetten die hun beroep definiëren”: draagwijdte?
- Commissie: zeer restrictief
- rechtspraak EVRM (art. 8): verhoogde bescherming
2. Extern personeel, bv. advocaat ter beschikking gesteld aan de
cliënt/belastingplichtige: advocatenkantoor nog steeds intermediair?
- ja, in principe
- nee, indien de ter beschikking gestelde persoon rechtstreeks ten laste is
genomen door de belastingplichtige
3. In-house team: integraal deel van de belastingplichtige of afgescheiden
intermediair van de belastingplichtige?
- gehouden aan te geven ?
- biedt vrijstelling voor andere intermediairs ?
26
Regime
Te stellen vragen
3) Wanneer aangeven?
27
Wanneer aangeven? Intermediair categorie 1 - binnen 30 dagen:
- nadat de constructie voor implementatie ter beschikking is gesteld
- nadat de constructie gereed is voor implementatie
- nadat de eerste stap voor de implementatie van de constructie is
ondernomen
Intermediair categorie 2 – binnen 30 dagen:
- vanaf het verstrekken van hulp, bijstand of advies
Belastingplichtige – binnen 30 dagen:
- nadat de constructie voor implementatie ter beschikking is gesteld
- nadat de constructie gereed is voor implementatie
- nadat de eerste stap voor de implementatie van de constructie is
ondernomen
Quid verplichting tot aangifte wanneer de constructie niet is
geïmplementeerd? Enkel de intermediairs van categorie 2?
28
Wanneer aangeven?
Marktklare constructie: periodiek verslag om de 3 maanden
met een overzicht van nieuwe meldingsplichtinge
inlichtingen – principe van listing:
- identificatie van de intermediairs en belastingplichtigen
- datum van implementatie
- betrokken lidstaat
- identificatie van de betrokken personen in de betrokken lidstaat
29
Regime
Te stellen vragen
4) Wat aangeven?
30
Wat aangeven?
Identificatiegegevens van intermediairs en relevante belastingplichtigen “en
de personen die een verbonden onderneming vormen met de
belastingplichtige”
Bijzonderheden over de wezenskenmerken
Samenvatting constructie en zakelijke activiteiten in rechte en in feite
Datum eerste stap implementatie
Waarde (van de constructie)
De lidstaat van de relevante belastingbetaler
Andere personen “op wie de constructie naar alle waarschijnlijkheid van
invloed zal zijn” (“affected”)
31
Regime
Te stellen vragen
5) Aan wie aangeven?
32
Aan wie aangeven?
Cascade:
- Lidstaat waar aangever inwoner is
- Lidstaat waar VI geviseerde diensten verstrekt
- Lidstaat waar intermediair ingeschreven bij beroepsorganisatie /
lidstaat waar belastingplichtige activiteit uitoefent zelfs indien geen
VI
Ontheffing van aangifite indien bewijs dat aangifte reeds is
gedaan in andere lidstaat
33
Sancties
Verwijzing naar lidstaten
Doeltreffend, evenredig en afschrikkend
Bedrag per dag vertraging?
34
Inwerkingtreding
Overgangsregime
Definitief regime
Richtlijn
25/05/2018
25/06/2018
Inwerkingtreding
01/07/2020 31/08/2020
01/07/2020 30/09/2020 30/10/2020
Constructie met eerste stap implementatie
Toepassing richtlijn
verstrekking
1e mededeling
1e periode
35
Samenvatting – beslissingsboom
2. Grensoverschrijdende deelnemers?
3. Wezenskenmerk(en)?
3bis. Belangrijkste voordeel
1. Belasting in scope?
4. Meldingsplichtige constructie
5. Intermediair?
6. Belastingplichtige
Nee
ja
ja
ja
ja
ja
=> Aangeven behalve indien
Een ander het al heeft gedaan (bewijs)
Ontheffing
36
Praktische voorbeelden
Schenking tussen 2 Belgische inwoners voor een Nederlandse notaris
Meldingsplichtige
constructie
Constructie ?
Grensoverschrijdend X Alle deelnemers zijn
Belgisch
Wezenskenmerk
Main benefit test
Aangever Intermediair categorie
1
Intermediair categorie
2
Belastingplichtige
37
Praktische voorbeelden
Een Belgische bank/effectenmakelaar stelt aan zijn Belgische inwoners
voor om hun portefeuille onder zijn beheer te liquideren en de opbrengst
te herbeleggen in een verzekeringsproduct tak 23. De verzekeraar is een
Luxemburgse verzekeringsmaatschappij.
Meldingsplichtige
constructie
Constructie ?
Grensoverschrijdend V
Wezenskenmerk A3 ? B2 ? Gestandaardiseerde
documentatie?
Omzetting inkomsten?
Main benefit test Toepasselijk? Niet voordeliger indien
in vestiging in Belgie?
Discriminatie?
Aangever Intermediair categorie 1 Bank?
Intermediair categorie 2
Belastingplichtige
38
Praktische voorbeelden
Een Belgisch bedrijf is van plan om een effectenportefeuille in een
dochteronderneming onder te brengen in een land (EU of derde land) dat
off-shore belangen niet belast
Meldingsplichtige
constructie
Constructie V
Grensoverschrijdend V
Wezenskenmerk V B2 ? C1 ? E2 ?
Main benefit test V Toepasselijk voor B2
en C1 , niet voor E2
Aangever Intermediair
categorie 1
Intermediair
categorie 2
Fiscaal raadgever/
advocaat
Beroepsgeheim?
Belastingplichtige
39
Praktische voorbeelden
Een Belgische onderneming wenst zijn merken over te dragen naar
landen met een voordelig IP-box regime (maar toegestaan onder EU
recht). Het zal daarop royalties betalen.
Meldingsplichtige
constructie
Constructie V
Grensoverschrijdend V
Wezenskenmerk C1? E2? E2 wellicht niet van
toepassing indien
goedgekeurde
handeling
Main benefit test Toepasselijk voor
C1, niet voor E2
Aangever Intermediair
categorie 1
Intermediair
categorie 2
Fiscaal raadgever/
advocaat
Belastingplichtige
40
Praktische voorbeelden
Belgisch bedrijf wil Luxemburgse vestiging liquideren zonder VI achter te
laten.
Meldingsplichtige
constructie
Constructie ?
Grensoverschrijdend V
Wezenskenmerk E3?
Main benefit test NA
Aangever Intermediair
categorie 1
Intermediair
categorie 2
Fiscaal raadgever/
advocaat
Belastingplichtige
Brussels • London - www.liedekerke.com
Bedankt voor uw aandacht
Jean Michel Degée en Philippe Maes 24 januari 2019