-
Turystyka jest jedn z najszybciej rozwijajcych si gazi wiatowego
przemysu. W 1960 r. na wiecie byo ok. 25 milionw turystw. W cigu
kolejnych 30 lat, do roku 1990, ta liczba wzrosa do 425 milionw,
czyli siedemnastokrotnie! Do 2000 r. wzrosa o kolejne 50% i osigna
liczb 682 milionw. W 2008 roku podrujcych byo ju 982 miliony czyli
przez niespena 20 lat, liczba turystw wicej ni podwoia si. WTO
(wiatowa Organizacja Turystyki) przewiduje, e do roku 2020 liczba
turystw moe wzrosn do 1,6 miliarda osb.
Skd ten nagy pd do podrowania? wzrost poziomu ycia, gwnie w
krajach Globalnej Pnocy, a co za tym idzie wicej wolnego czasu,
dusze wakacje, regularne urlopy i wiksza zasobno portfela
pozwalajca na odlege podre postp technologiczny w transporcie,
zapocztkowany w latach 50t. XX wieku przez pierwsze dugodystansowe
loty pasaerskie. Rozwj lotnictwa pasaerskiego umoliwi relatywnie
niedrogie przemieszczanie si do najodleglejszych zaktkw wiata.
dugie okresy pokoju i stabilizacji politycznej, ktre day ludziom
poczucie bezpieczestwa, sprzyjajce odkrywaniu nieznanych, odlegych
miejsc telewizja, filmy i inne media rozbudziy w ludziach
zainteresowanie innymi czciami globu przemys turystyczny na
przestrzeni lat bardzo si sprofesjonalizowa i sta go na wielkie,
bardzo dobrze dofinansowane kampanie reklamowe promujce
turystyk
rdo: UNESCOTurystyka przemysowa produkcja beztroski
-
Ekonomiczne znaczenie turystykiMiliard turystw to miliard szans
- przynajmniej tak twierdziwiatowa OrganizacjaTurystyki i
przypomina, eta ga wiatowej gospodarkigeneruje 1 na 12 miejsc pracy
nawiecie i wytwarza olbrzymie zyski(m.in. odpowiada za 6%
wiatowegohandlu i 8% eksportu zkrajw najmniej rozwinitych).
rdo danych: UNESCO rdo ikonografiki: UNWTOTurystyka wytwarza,
wedug rnych szacunkw, od 5% do 9% wiatowego PKB i generuje ok. 6-8%
wiatowych miejsc pracy (uwzgldniajc stanowiska pracy bezporednio i
porednio zwizane z obsug ruchu turystycznego). W dojrzaych,
wewntrznie zrnicowanych gospodarkach wkad turystyki w PKB waha si
od 2 do 10%. Jednak w krajach rozwijajcych si (lub w ich
turystycznych regionach) oraz na maych wyspach, ktre s mocno
uzalenione od turystyki, potrafi by znacznie wyszy. Dla wielu krajw
na wiecie turystyka jest gwnym rdem dochodu i zatrudnienia.
-
Dokd jed turyci? Wikszo wiatowego ruchu turystycznego
koncentruje si w krajach Globalnej Pnocy, przedewszystkim w
Europie, na ktr w 2010 r. przypado 50,7% przyjazdw turystycznych. W
ostatnichkilkudziesiciu latach turystyczna mapa wiata bardzo si
jednak rozszerzya podrowanie jestnie tylko modne, ale te coraz
atwiejsze.
Chocia kryzys gospodarczy ostatnich lat spowodowa znaczne
spowolnienie w sektorzeturystyki, w sezonie 2008/2009 liczba
turystw odwiedzajcych np. Afryk wzrosa o 3,7%, a wkolejnym roku
(wyjtkowym ze wzgldu na rozgrywane w Republice Poudniowej
AfrykiMistrzostwa wiata Piki Nonej) zwikszya si o kolejne 7%.
Wprawdzie w 2010 r. Afryk odwiedzio zaledwie 49,4 mln osb (nieco
mniej ni Hiszpani),jednak kontynent ten jest coraz czciej
odwiedzany. Liczba turystw i kierunki ich podrypodlegaj gwatownym
wahaniom, w duej mierze zalenym od sytuacji politycznej. Np.
kryzyspolityczny na Madagaskarze zaznaczy si w statystykach
spadkiem liczby goci o ponad poow[2009/08 (-56,6%)], jednak
ustabilizowaniu si sytuacji na wyspie towarzyszy dynamicznywzrost
wskanika przyjazdw [2010/09 (+20,5%]. W 2010 r. dwucyfrowy wzrost
liczby turystwzanotoway rwnie Wyspy Zielonego Przyldka, Tanzania,
Seszele i Maroko (UNWTO Highlights2011). Statystyki pokazuj coraz
to wikszy udzia krajw Globalnego Poudnia w ruchuturystycznym.
-
Kto i dokd jedzi?
-
50 popularnych atrakcji turystycznych na wiecie w tych miejscach
turystw liczy si w milionach
-
Trendy w turystyceCzego poszukuje turysta?
3s vs 3e
Wspczesne spoeczestwo cechuje wysoki stopie indywidualizmu,
dbaoci o wasny rozwj izainteresowanie zachodzcymi zmianami. Wiele
osb utosamia turystyk z szans na autentyczne, wyjtkoweprzeycia.
Obok modelu biernej, turystyki wypoczynkowej typu 3S (sun, sand and
sea), coraz wikszpopularnoci cieszy si zakadajca poznawcz i fizyczn
aktywno turystyka 3E (entertainment, excitement,education) oraz
jeszcze kilka innych, akcentujcych postawy prorodowiskowe i
prospoeczne. Celem takichpodry nie jest ogldanie wiata przez szyb
autokaru, ale poznawanie go poprzez osobiste przeycia.
Niszowe formy i produkty turystyczne
Pojawianie si nowych, niszowych form i produktw jest
charakterystyczn cech oraz wanym trendemwspczesnej turystyki.
Zrnicowanie to moe mie charakter przestrzenny (rosnca popularno
coraz tonowych, zazwyczaj egzotycznych celw podry) bd demograficzny
(coraz wiksze znaczenie ma turystykaosb o specjalnych potrzebach,
np. osb starszych). W duej mierze dotyczy te nowych,
oryginalnychsposobw udostpnienia znanych ju wczeniej walorw (np.
przejazdy na linie nad Wodospadami Wiktoriizamiast statecznego
ogldania). W poszukiwaniu nowych i oryginalnych celw podry turyci
nie wahaj siodwiedza rejonw powszechnie kojarzonych z zagroeniem
bezpieczestwa.
-
Podane przez turystw cechy podry:
Brak innych turystw.A take kolejek, standardowych atrakcji
turystycznych i plastikowych pamitek.
Szansa na kontakt z kultur, ktr jeszcze nie zawadna
globalizacja.
Bliski kontakt z przyrod, bez brukowanych cieek i barierek.
Moliwo zanurzenia si w zupenie innym rodowisku, docenienia
wartoci rzeczy prostych i nieskomplikowanych.
Fascynacja niewiadom, odkrywanie i uczenie si wiata na wasn
rk.
Moliwo podrowania po terenach rzadko odwiedzanych przez innych.
Zaskakujco wiele osb jest gotowych do duych wyrzecze, aby mc
powiedzie: Byem w.
Ch pomocy. Polska jest dzi czonkiem UE, a jej gospodarka
dynamicznie si rozwija, ale nie zawsze tak byo. Pami o trudnych
politycznie i ekonomicznie momentach rodzi u wielu osb potrzeb
pomocy sabszym.
Spenienie marze z dziecistwa. Przygody Tomka Szklarskiego czy
Stasia Wilmowskiego wychoway ju kilka ciekawych wiata pokole.
Czego poszukuj turyci?
-
Niestety, rozwj przemysu turystycznego ma czsto negatywne skutki
dla przyrody ilokalnych spoecznoci, awic dla tych walorw, ktre
wnajwikszym stopniu przycigaj turystw wdane miejsce. Problemy
nkajce turystyczne rejony mona wymienia bez koca: rosncy ruch
drogowy, tok wlokalach ina popularnych szlakach, oblenie dostpnych
atrakcji, dewastacja krajobrazu przez chaotyczn zabudow ile
rozplanowan infrastruktur, nadmierna eksploatacja zasobw
naturalnych, kurczenie si cennych przyrodniczo obszarw, zmiany
klimatu, niepodane zmiany spoeczne takie jak prostytucja czy
ebractwo. Do tego czsto mamy do czynienia znisk kultur turystyczn
samych podrujcych. Wszystko to sprawia, e turystyka moe zagraa
podstawom swojej egzystencji.
Negatywny wpyw przemysu turystycznego na rodowisko przyrodnicze
wie si najczciej zbudow infrastruktury takiej jak lotniska, porty,
drogi, orodki wypoczynkowe, hotele, kempingi, restauracje, sklepy,
parkingi, pola golfowe, wycigi narciarskie itp. Infrastruktur
turystyczn tworzy si zwykle wpobliu najbardziej atrakcyjnych
krajobrazowo terenw, turyci oczekuj wic malowniczych widokw zokien
hoteli lub restauracji. Obiekty wypoczynkowe s sytuowane u stp
szczytw grskich, na rdlenych polanach, brzegach mrz ijezior
itp.
rdo: Justyna Szambelan, ekonsument.plZagroenia pynce z
turystyki
-
Rejony onajwyszych walorach przyrodniczych to czsto jednoczenie
najbardziej wraliwe icenne ekosystemy, szczeglnie podatne na
negatywne wpywy turystyki. Na przykad parki narodowe: zjednej
strony s to strefy utworzone wcelu ochrony izachowania unikatowych
form izjawisk przyrodniczych oraz krajobrazowych, zdrugiej strony
te wanie walory przycigaj tam liczne rzesze turystw.
Najbardziej dotkliwie odczuwaj skutki obcienia turystyk:-
obszary nadmorskie (wyspy, wody przybrzene, rafy koralowe, laguny,
namorzyny, plae iwydmy),obszary wysokogrskie (zobacz:
http://www.youtube.com/watch?v=PSxH5_UPUGI)- ekosystemy sodkowodne
(stawy, jeziora, bagna).
W Europie regionami, ktre najsilniej dowiadczyy iwci odczuwaj
skutki ekologicznych zagroe zwizanych zturystyk s Alpy oraz wybrzee
Morza rdziemnego najczciej odwiedzany region wiata.
rdo: Justyna Szambelan, ekonsument.plZagroenia pynce z
turystyki
-
Z jakimi problemami dla rodowiska wie si turystyka?
Degradacj rodowiska wynikajca zniezrwnowaonego rozwoju przemysu
turystycznego moemy zaobserwowa na rnych poziomach. Lokalnie
zauwaalne jest zanieczyszczenie wody ipowietrza, degradacja gleby,
zwikszenie iloci odpadw, haas, zmiany wkrajobrazie. Z szerszej
perspektywy wida take, jak kurcz si cenne przyrodniczo obszary
izanika biornorodno. Na poziomie globalnym wylesianie iwzrost
emisji CO2 przyczyniaj si za do zmian klimatu.
Nadmierne zuycie wody
Obiekty hotelarskie iinne elementy infrastruktury turystycznej
potrzebuj ogromnych jej iloci, zarwno wcelu speniania
indywidualnych potrzeb samych turystw, jak ido ich obsugi:
sprztania, przygotowywania posikw, zapewnienia rnorodnych rozrywek.
Skutkuje to brakami wody ipogorszeniem jej jakoci oraz wiksz iloci
ciekw. Np. wrejonie Morza rdziemnego niedobory wody s powracajcym,
powanym problemem wsezonie dua ilo turystw naraz, ktrzy zpowodu
gorca czsto uywaj wicej wody ni na co dzie, powoduje e miejscowo
turystyczna zuywa prawie dwa razy wicej wody ni miejscowo nie
odwiedzana przez turystw. Coraz popularniejsze pola golfowe
pochaniaj ogromne iloci wody, ajeli s umiejscowione wpobliu obszarw
cennych przyrodniczo albo obszarw zamieszkania ludzi, konkuruj
znimi oograniczone zasoby. redniej wielkoci pole golfowe wtakim
kraju jak Tajlandia zuywa tyle wody co 60-tysiczna wioska (wicej:
Wakacyjny rachunek za wod).
rdo: Justyna Szambelan, ekonsument.pl
Zagroenia dla rodowiska
-
Zanieczyszczenie wodyObiekty hotelarskie igastronomiczne
produkuj niebezpieczne cieki (np. woda zdetergentami po praniu
rcznikw ipocieli, zlewki olejw spoywczych), ktre nie zawsze
podlegaj waciwemu oczyszczeniu, zwaszcza wkrajach Globalnego
Poudnia, gdzie standardy ochrony rodowiska s niskie, alokalnym
wadzom brakuje pienidzy na systemy oczyszczania ciekw. Wod
zanieczyszczaj te wycieki benzyny lub ropy zodzi motorowych iinnych
pojazdw, np. wrejonie miasteczka Zermatt wSzwajcarii uywanie
ratrakw na trasach narciarskich powoduje wyciekanie olejw
izanieczyszczanie lodowcw, ktre s gwnym rdem wody pitnej dla
mieszkacw tej miejscowoci. mieci produkowane przez turystw ifirmy
obsugujce ruch turystyczny bywaj skadowane na dzikich wysypiskach
albo nawet wrzucane wprost do oceanu lub jeziora to take dotyczy
zwaszcza krajw Globalnego Poudnia, ale take naszego kraju, np. zdna
Morskiego Oka petwonurkowie wydobyli wczasie jednej zakcji
oczyszczania Tatr ca ton mieci.Zanieczyszczenie powietrzaSamochody,
samoloty, autobusy, motocykle, quady, skutery niene, wycigi,
ratraki, armatki niene wszystkie one emituj szkodliwe zwizki (m.in.
dwutlenek siarki, dwutlenek itlenek wgla, tlenki azotu, wglowodory,
metale cikie). Przyczyniaj si one do kwanych opadw, ktre niszcz
przyrod. Powoduj te haas, ktry niepokoi zwierzta imoe przyczyni si
do zmiany ich zachowa. Wyziewy ihaas szkodz te ludziom, zarwno
miejscowym, jak iturystom.
rdo: Justyna Szambelan, ekonsument.plZagroenia dla rodowiska
c.d.
-
Zagroenia dla rodowiska c.d.
Odpady Dua ilo turystw zostawia za sob du ilo odpadw. W mniej
rozwinitych rejonach wiata, gdzie mieszkacy generuj statystycznie
mniej mieci na osob ni ma to miejsce wkrajach rozwinitych, skd
pochodz turyci, jest to szczeglnie widoczne. Przy tym wkrajach
rozwijajcych si systemy gospodarki odpadami s mniej wydolne lub
wogle nie istniej, co czyni dodatkow ilo mieci jeszcze wikszym
problemem. Obszary cenne przyrodniczo, ktre przycigaj turystw, s
szczeglnie wraliwe na pozostawiane przez nich mieci, np. stworzenia
morskie iptaki wmorzach gin wwyniku zanieczyszczenia wody odpadami
zrejsw wycieczkowych.
Zmiany wkrajobrazie Przemys turystyczny czsto rozwija si zupenie
lekcewac walory krajobrazowe imiejscowe wzorce architektury.
Powstaj obiekty turystyczne zupenie nie pasujce do lokalnych
warunkw, ktrych obecno pozbawia dane miejsce jego pierwotnych
urokw, np. zakcajc widok na dzik przyrod albo jaskrawo kontrastujc
zhistoryczn zabudow miasta. Infrastruktura czsto rozrasta si wsposb
niezaplanowany, powodujc chaos przestrzenny albo utrudnienia dla
miejscowej ludnoci.
rdo: Justyna Szambelan, ekonsument.pl
-
Degradacja glebMwi si, e popularne szlaki s zadeptanie przez
turystw ijest to prawdziwe stwierdzenie. Cigy ruch na tym samym
szlaku powoduje zwikszenie zwizoci gleby, co utrudnia przenikanie
wody iprzemieszczanie si substancji wglebie. Zmienia si mikrorzeba
terenu, tworz si bruzdy, rynny, osuwiska. Gleba przesusza si albo
wypukiwane s sole mineralne. Ma to wpyw na rolinno, ktra nie moe si
waciwie ukorzeni, awraz zprzeksztaceniem rolinnoci zmienia si cay
ekosystem. Nie tylko nasilona turystyka piesza moe mie takie skutki
- narciarstwo zjazdowe walnie przyczynia si do degradacji gleb.
Gwatowna dewastacja gleby nastpuje podczas prac ziemnych zwizanych
zprzygotowywaniem tras zjazdowych, wycinaniem drzew, wykopywaniem
dow pod supy none wycigw ikolejek linowych.Utrata
biornorodnociWszystkie powysze problemy utrudniaj te ycie zwierztom
irolinom. Zanieczyszczenia wody powoduj wymieranie ycia wjeziorach,
zatokach imorzu. Podczas wakacji wPolsce coraz czciej rozczarowuj
nas plae zamknite zpowodu zakwitu sinic to wanie efekt zbyt duej
iloci ciekw wwodzie. Natomiast wegzotycznych krajach moe si zdarzy,
e rafy koralowe, ktre podziwiamy nurkujc, umieraj podtruwane przez
hotel, wktrym si zatrzymalimy. Szlaki piesze jak istoki narciarskie
s te przeszkod dla zwierzt, ktre nie mog ich swobodnie przekracza.
Wszelki haas iobecno czowieka niepokoi je imoe prowadzi do zmiany
ich zachowa. Wytyczenie trasy turystycznej moe odci zwierzta od
wodopoju, terenw owieckich, utrudni im migracje, zmniejszy moliwo
poszukiwania partnera iwymiany materiau genetycznego, aizolowane
ekosystemy s sabsze, bardziej naraone na negatywne procesy,
awefekcie uboej izamieraj. A do tego wszystkiego zachanni turyci
czsto zrywaj chronione roliny ikupuj pamitki wykonane zzagroonych
gatunkw zwierzt.
rdo: Justyna Szambelan, ekonsument.plZagroenia dla rodowiska
c.d.
-
Przemys turystyczny nie pozostaje bez wpywu nie tylko na
rodowisko, ale take na mieszkacw odwiedzanych przez turystw krajw.
Zmiany spoeczno-kulturowe w spoecznociach lokalnych s skutkiem:
bezporednich i porednich kontaktw tubylcw z turystami, wpywu
przemysu turystycznego na codzienne ycie lokalnych spoecznoci.
Z wielu powodw spoecznoci lokalne s najczciej sabsz ze stron we
wszelkich interakcjach z odwiedzajcymi ich turystami oraz z
dostawcami usug turystycznych. Ten wpyw wywierany na spoecznoci
lokalne jest czsto nieoczywisty, gdy trudno go zmierzy wszystko
zaley od tego, jak miar si posuymy, i od indywidualnej,
subiektywnej oceny tego, co uzna za szkodliwe. Obecno turystw moe
wywoywa zmiany w systemie wartoci oraz w zachowaniu tubylcw. Moe to
zagraa tosamoci caych spoecznoci lokalnych. Obecno przyjezdnych
czsto: wywouje zmiany w strukturze spoecznoci lokalnych, zaburza
tradycyjny, wsplnotowy charakter ycia spoecznego, zmienia system
wartoci czonkw spoecznoci lokalnych, zaburza ich relacje rodzinne,
zmienia sposb, w jaki tubylcy celebruj wane wydarzenia wieckie i
religijne.
Trzeba jednak pamita, e turystyka moe mie take pozytywny wpyw na
lokalne spoecznoci. Obecno turystw mobilizuje miejscowych do
zachowania pokoju (konflikt oznacza odpyw turystw i straty dla
lokalnej gospodarki), wzbudza u ludnoci miejscowej dum z ich
kultury i tradycji, co zachca ich do dbania o swoje dziedzictwo ,a
take ogranicza migracj tubylcw ze wsi do miast poprzez kreowanie
lokalnych miejsc pracy.
rdo: unep.orgZagroenia dla lokalnych spoecznoci
-
Jak minimalizowa negatywny wpyw turystyki na ludzi i rodowisko?
Naley dy do zrwnowaonego rozwoju przemysu turystycznego.
Turystyka zrwnowaona jest to kada forma rozwoju turystycznego,
zarzdzania i aktywnoci turystycznej, ktra podtrzymuje ekologiczn,
spoeczn i ekonomiczn integralno terenw, a take zachowuje dla
przyszych pokole w niezmiennym stanie zasoby naturalne i kulturowe
tych obszarw.Kowalczyk A. 2010, Turystyka zrwnowaona, PWN,
Warszawa.
Rozwizanie: odpowiedzialna turystykaSPOECZESTWOEKONOMIAROZWJ
ZRWNOWAONYRODOWISKO
-
Jednym z najwaniejszych dokumentw traktujcych o podstawach i
zasadach odpowiedzialnej turystyki jest Deklaracja z Kapsztadu.
Dokument ten powsta podczas konferencji zorganizowanej w 2002 roku
przez Partnerstwo na rzecz Odpowiedzialnej Turystyki oraz Western
Cape Tourism, jako wydarzenie poprzedzajce wiatowy Szczyt na rzecz
Zrwnowaonego Rozwoju w Johannesburgu. W konferencji uczestniczyli
przedstawiciele rnych grup interesu brany turystycznej z caego
wiata, w tym biura podry, przedsibiorcy z brany turystycznej, parki
narodowe, przedstawiciele rzdw, specjalici w dziedzinie turystyki,
organizacje pozarzdowe, grupy hotelarzy i wiele innych.
Peen tekst deklaracji w jz. angielskim:
http://www.capetown.gov.za/en/tourism/Documents/Responsible%20Tourism/Toruism_RT_2002_Cape_Town_Declaration.pdf
Odpowiedzialnie czyli jak?
-
Zgodnie z Deklaracj z Kapsztadu, odpowiedzialna turystyka:
minimalizuje negatywne wpywy w sferze ekonomicznej, rodowiskowej i
spoecznej generuje wiksze korzyci ekonomiczne dla spoecznoci
lokalnych oraz wspiera dobrobyt spoecznoci przyjmujcych poprawia
warunki pracy oraz dostp do brany turystycznej angauje lokalnych
mieszkacw w podejmowanie decyzji, ktre bd miay wpyw na ich ycie i
moliwoci yciowe wspiera zachowanie dziedzictwa w sferze przyrody i
kultury, przez co przyczynia si do zachowania rnorodnoci na wiata
dostarcza turystom ciekawsze, przyjemniejsze dowiadczenia dziki
bliszym i bardziej znaczcym kontaktom z lokalnymi mieszkacami, oraz
zwiksza zrozumienie turystw na temat lokalnej kultury, spoeczestwa
i rodowiska naturalnego zapewnia dostp dla osb z niepenosprawnoci
jest wraliwa kulturowo, rodzi szacunek pomidzy turystami i
spoecznociami przyjmujcymi, buduje lokaln dum Sygnatariusze
Deklaracji wzywaj wszystkie strony zaangaowane w organizacj
turystyki do wypracowania jednorodnych praktyk na rzecz rozwoju
turystyki odpowiedzialnej. Zasady dziaania zgrupowano wok trzech
sfer: ekonomicznej, spoecznej i rodowiskowej.
rdo: turystykaodpowiedzialnie.pl Odpowiedzialnie czyli jak?
-
Poniej przedstawiono najpopularniejsze formy turystyki zgodnej z
zaoeniami zrwnowaonego rozwoju. Wszystkie maj ze sob wiele
wsplnego, czsto jedno dziaanie bywa w rnych miejscach przedstawiane
pod rnym szyldem. Pojciami najbardziej oglnymi, mieszczcymi w sobie
wszystkie pozostae, wydaj si turystyka zrwnowaona i odpowiedzialna.
W ramach pierwszej z wymienionych duy nacisk kadzie si na dyskusj
teoretyczn, bdc impulsem do tworzenia systemw oceny pozwalajcych na
okrelenie, na ile rne przedsiwzicia turystyczne zgodne s z ide
zrwnowaonego rozwoju. Pozostae wymienione rodzaje turystyki skupiaj
si na aspektach praktycznych. Turystyka odpowiedzialna ma wymiar
najbardziej oglny, inne skupiaj si na konkretnych zakresach i
regionach dziaania.
Turystyka zrwnowaonaTurystyka odpowiedzialnaPro poor
tourismEkoturystykaCommunity based tourismTurystyka
wolontaryjna
Dziewczynka bawica si w slumsie Korogocho, jednym z najwikszych
slumsw w Nairobi w Kenii, bdcym domem dla 150-200 tysicy osb,
yjcych na obszarze 1,5 km2. rdo: Gates Foundation.
Rne formy odpowiedzialnego podrowania
-
Pro poor tourism turystyka ukierunkowana na wspieranie ludnoci
najuboszych krajw wiata. W ramach prowadzonego przez UNWTO programu
STEP (Sustainable Tourism Eliminating Poverty) w trzydziestu
czterech krajach realizowanych jest ponad sto inicjatyw majcych na
celu zwikszenie wkadu turystyki w walk z ubstwem.
http://www.unwtostep.org/ oraz http://slumtourism.net/
Ekoturystyka aktywne i dogbne zwiedzanie obszarw o wybitnych
walorach przyrodniczych i kulturowych, nienaruszajce harmonii
ekosystemw przyrodniczych i odrbnoci kulturowej lokalnych
spoecznoci. Zarba D., 2000, Ekoturystyka: wyzwania i nadzieje, PWN,
Warszawa.
Community based tourism (turystyka oparta na spoecznoci)
turystyka, w ktrej gospodarzami s spoecznoci lokalne (czsto
wiejskie, ubogie lub ekonomicznie zmarginalizowane) oferujce
turystom moliwo noclegu, wasne produkty i usugi turystyczne. Cz
zyskw przeznaczana jest na projekty suce nie tylko osobom
zaangaowanym w turystyk, ale caej spoecznoci .
http://tribewanted.com/
Turystyka wolontaryjna poznawanie odwiedzanej spoecznoci poczone
z aktywn pomoc na jej rzecz (np. budowanie szk, prowadzenie zaj
pozalekcyjnych dla uczniw).
[kontrowersje]http://www.europeanvoluntaryservice.com/
Rne formy odpowiedzialnego podrowania c.d
-
Podrowa moemy nie tylko wrne miejsca, ale take wrny sposb. Dla
tych, ktrzy chc aktywnie pozna wiat przy jednoczesnym ograniczeniu
do minimum negatywnego wpywu na rodowisko naturalne oraz lokaln
tradycj ikultur polecamy kilka podstawowych zasad.
Przede wszystkim nie zamykaj si wczterech cianach hotelu.
Nawizuj kontakt zlokaln spoecznoci, prbuj lokalnych specjaw. Prbuj
wtopi si wlokaln spoeczno. Nie narzucaj swoich obyczajw, ale
dostosowuj si. Korzystaj zusug lokalnych przewodnikw ibiur podry,
kupuj lokalne produkty. Pomagasz wtedy wrozwoju spoecznoci, ktr
odwiedzasz, zamiast powiksza budet midzynarodowych korporacji. Wana
jest te ch poznawania dzikiej przyrody wtaki sposb, aby jej nie
zniszczy. Ma to przeoenie na wybr rodkw transportu, miejsca noclegu
iformy wyjazdu.
rdo: Jak by odpowiedzialnym turyst? Grzegorz ero,
ekonsument.pl
Jak podrowa fair
-
Poznawaj kultur1. Przygotuj si do podry, poczytaj wprzewodnikach
iinternecie omiejscu, do ktrego jedziesz.2. Naucz si podstawowych
zwrotw wjzyku odwiedzanego kraju/regionu.3. Rozmawiaj ze staymi
mieszkacami miejsca, ktre odwiedzasz, nawiznimi kontakt.4.
Odwiedzaj rwnie miejsca mniej znane, nieopisane wprzewodnikach.5.
Bd otwarty na poznawanie odmiennych pogldw, stylw ycia,
kulturireligiiSzanuj rodowisko naturalne1. mieci wyrzucaj do
pojemnikw, wmiar moliwoci posegregowane.2. Uywaj rodkw czystoci
ulegajcych biodegradacji.3. Unikaj uywania opakowa jednorazowych,
zwaszcza plastikowych.4. Przestrzegaj zasad obowizujcych wobszarach
chronionych.5. Nie posz dzikich zwierzt, nie zbliaj si do nich.6.
Oszczdnie zuywaj wod iprd.7. Rozwa czy wejcie na teren ounikatowych
walorach przyrodniczych, niebdzie miao na niego negatywnego
wpywu.8. Uiszczaj wszelkie obowizujce opaty za wstpy do parkw
narodowych,rezerwatw itp. (te pienidze id na ochron przyrody, ktr
podziwiasz).
rdo: Jak by odpowiedzialnym turyst? Grzegorz ero, ekonsument.pl,
zdjcia: u gry odyssei.com, na dole Agnieszka BajtyngierJak podrowa
fair c.d.
-
Wybieraj przyjazne dla rodowiska rodki transportu
Podruj, gdy to moliwe, komunikacj zbiorow, najlepiej kolej.Na
krtkich dystansach przemieszczaj si pieszo lub rowerem.Z samochodu
korzystaj jak najrzadziej. Do zneutralizowania gazw wyemitowanych
wcigu 1 roku przez jedno auto potrzebne jest a siedem drzew.Samolot
wybieraj tylko na bardzo dalekie trasy. Emisja gazw cieplarnianych
na wikszych wysokociach jest dwu- do trzykrotnie bardziej szkodliwa
ni ta sama ilo emisji przy powierzchni Ziemi.
Wicej o rodkach transportu:
http://ekonsument.pl/a66450_srodki_transportu.html
Wybieraj zrwnowaone formy turystyki
Zamiast wwielkich hotelach, nocuj wgospodarstwach
agroturystycznych, prywatnych kwaterach, schroniskach
modzieowych.Unikaj wyjazdw masowych.Wybieraj formy turystyki
nastawione na poznanie rnych aspektw odwiedzanego regionu, anie
tylko na bierny wypoczynek.Korzystaj zpropozycji maych biur podry
lub wyjazdw niezorganizowanych.
rdo: Jak by odpowiedzialnym turyst? Grzegorz ero, ekonsument.pl,
zdjcia: u gry mekongresponsibletourism.org, na dole Agnieszka
Bajtyngier
Jak podrowa fair c.d.
-
Szanuj prawa iobyczaje Staraj si nie ama prawa obowizujcego
wdanym pastwie, zapoznaj si zpodstawowymi przepisami.2. Dowiedz si
jakie s lokalne obyczaje inie naruszaj ich.3. Z szacunkiem odno si
do lokalnych zwyczajw itradycji, nie wymiewaj ich.4. Dostosuj si do
rytmu ycia miejscowej spoecznoci, nie prbuj narzuci swoich
zasad.
Myl globalnie, kupuj lokalnie
Kupuj lokalne produkty, wspierajc tym samym miejscow spoeczno.2.
Korzystaj zusug lokalnych biur podry iprzewodnikw.3. Nie staraj si
unika podwyszonych opat dla obcokrajowcw (pamitaj ornicach
wdochodach).4. Nie kupuj produktw ze zwierzt pochodzcych
zkusownictwa5. Nie kupuj inie wywo produktw ze zwierzt irolin
zagroonych wyginiciem, szczeglnie tych objtych Konwencj Waszyngtosk
tzw. CITES
rdo: Jak by odpowiedzialnym turyst? Grzegorz ero, ekonsument.pl,
zdjcia: u gry wyprawy.victoriatravel.pl, na dole WWFJak podrowa
fair c.d
-
Na stronie WWF znajdziesz map, na ktrej sprawdzisz, jakich
pamitek nie przywozi z podry.
Czego NIE przywozi z
wakacji?http://assets.wwfpl.panda.org/img/original/mapa_swiata.jpg
-
Polecane lektury
wiadomi i pomocni. W stron odpowiedzialnej turystyki. S.
Kulczyk, A. Bajtyngier, wyd. PAHPamitka, ktra nie krzywdzi.
Poradnik dla turystw, WWF, dostpny tutaj:
http://awsassets.wwfpl.panda.org/downloads/pamiatka_ktora_nie_krzywdzi.pdfZielony
azymut. Przewodnik wiadomego podrnika, National GeographicWitajcie
w raju. Reportae o przemyle turystycznym, Jennie Dielemans
-
www.UNWTO.orgwww.turystykaodpowiedzialnie.plwww.etycznepodroze.pl/http://www.unep.fr/greenpassport/www.responsibletravel.comwww.responsibletourismpartnership.orgwww.wtmresponsibletourism.comhttp://www.responsibletravelreport.com/www.facebook.com/OdpowiedzialnaTurystyka
http://www.unep.org/resourceefficiency/Portals/24147/scp/business/tourism/greeneconomy_tourism.pdfhttp://www.unep.org/resourceefficiency/Business/SectoralActivities/Tourism/FactsandFiguresaboutTourism/ImpactsofTourism/tabid/78774/Default.aspx
- wicej o wpywie turystyki na rodowisko, spoecznoci lokalne oraz
ekonomi (po angielsku)http://www.bbc.co.uk/programmes/p00xh32v -
reporta radiowy w jzyku angielskimwww.tribewanted.com
Publikacje ksikowe:
Kowalczyk A. 2010, Turystyka zrwnowaona, PWN, Warszawa.Zarba D.,
2000, Ekoturystyka: wyzwania i nadzieje, PWN, Warszawa.
Linki i rda wiedzy do dalszych poszukiwa
*