This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
testi qarTul enasada literaturaSi
testi qarTul enasada literaturaSi
20102010 instruqcia
Tqven winaSea sagamocdo testis bukleti da am testis pasuxebis furceli.
qarTuli enisa da literaturis testi sami nawilisagan Sedgeba: I. qarTuli ena; II. qarTuli literatura; III. wakiTxulis gaazreba da weriTi davaleba.
I nawilis (qarTuli ena) #1 davaleba Semdegnairad unda SeasruloT: magaliTad, Tu pirveli (1) xazgasmuli sityvisaTvis SearCieT leqsikuri erTeuli, romelic g) asoTia aRniSnuli, am SemTxvevaSi ujredebis pirvel striqonSi X-iT is ujredi unda moniSnoT, romelic ̀ g~ asos Seesabameba. meore striqonSi X niSani im asos qveS unda dasvaT, romelic meore (2) xazgasmuli sityvisaTvis Tqven mier SerCeul leqsikur erTeuls Seesabameba da a. S.
Tu pasuxebis furcelSi ujredi SecdomiT moniSneT, maSin igi mTlianad gaaSaveT da imave striqonSi moniSneT sxva ujredi.
testis I nawilis danarCeni davalebebisa da II nawilis (qarTuli literatura) SesrulebisaTvis aucilebeli instruqciebi mocemulia bukletSi da Tan axlavs Sesabamis davalebebs. yuradRebiT gaecaniT am instruqciebs da ar dagaviwydeT pasuxebis gadatana pasuxebis furcelSi.
testis III nawili _ wakiTxulis gaazreba da weriTi davaleba _ ori davalebisagan Sedgeba. unda airCioT erT-erTi maTgani (an #1 an #2) da unda SeasruloT am davalebaSi mocemuli: a) wakiTxulis gaazrebac da b) weriTi davalebac.
wakiTxulis gaazrebis Sesrulebisas gaiTvaliswineT: Tu Tqven airCieT davaleba #1, aRniSvnebi pasuxebis furcelSi gadaitaneT sagangebod am davalebisaTvis gamoyofil adgilas (davaleba #1 _ a) wakiTxulis gaazreba), xolo im SemTxvevaSi, Tu airCieT davaleba #2, aRniSvnebi pasuxebis furcelSi gadaitaneT #2 davalebisaTvis gamoyofil adgilas (davaleba #2 _ a) wakiTxulis gaazreba). SegiZliaT wakiTxulis gaazrebis yvela pasuxi jer testis bukletSi moniSnoT da Semdeg gadaitanoT pasuxebis furclis saTanado adgilas.
3. eqvTimes moRvaweobiT qarTul sasuliero mwerlobaSi sruliad axali xana daiwyo.
4. man Targmna hagiografiuli Janris iseTi Txzulebebi, romelic manamde ar iyo Targmnili.
5. misi mTargmnelobiTi meTodi teqstebSi mraval ferovan cvlile- baTa Setanas gulisxmobda.
6. xSirad ama Tu im Txzulebis TargmanSi igive avtoris sxva teq- stebi iyo CarTuli.
7. eqvTimes wamda, rom sasuliero wignebis Sinaarsi mkiTxvelisaT- vis ase ufro gasagebi iqneboda.
a b g d e v z T i k
1.
2.
3.
4.
3
8. am TargmanTa gamravleba da samSobloSi Camotana saxelmwifoeb- riv mniSvnelobis saqmed iyo miCneuli.
9. eqvTime gamorCeuli avtoritetiT sargeblobda berZen mwignobar- Ta Soris.
10. swored amitom mieca mas SesaZlebloba, rom zogierTi qarTuli Txzuleba berZnulad eTargmna.
(14) 3. teqstSi daSvebulia sul 11 morfologiur-orTografiuli, sintaqsuri, punqtua-
ciuri Secdoma da stilisturi xarvezi. gaasworeT es Secdomebi da xarvezebi da ise gadawereT teqsti, rom arc erTi winadadebis Sinaarsi ar SecvaloT. Tu Tqven mier gadaweril teqstSi ar iqneba arc erTi Secdoma, damatebiT mogece-maT 3 qula. gaiTvaliswineT, erT winadadebaSi SeiZleba SegxvdeT erTze meti Secdoma an xarvezi. katebis ojaxis panteraTa saxeobas miekuTvnebian Semdegi mtaceblebi lomi, ia-
guari, vefxvi da leopardi. amaTgan ojaxebad mxolod lomebi cxovroben. ojaxis mar-Tvas awarmoebs yvelaze Zlieri lomi. bokveri sam Tvemde mxolod ZuZus swovs. TiToe-uli maTTaganis aRzrdaze mTeli ojaxi zrunavs. Zu lomebs, romlebsac monadiris mo-valeobebi akisriaT xvadebze ufro swrafebia. nadirobisas erTi an ori lomi fex da fex misdevs msxverpls da im adgilamde mihyavs sadac lomebis jgufia Casafrebuli. loms saSinlad xSiri fafari aqvs, romelic mas mterTan Setakebisas icavs.
ver vugulebelyofT im faqts, rom am mrisxane cxovels safrTxes mxolod ada-miani uqmnis.
vTqvi: `Tu ar vuTxra, ra vuyo, Cemgan ra moegvarebis? arca ra vici, ra unda, ra visgan moexmarebis; qmari ra migrZnobs, mo-ca-mklavs, veRara momefarebis; viTa davmalo naTeli, vin mzesa daedarebis?!~
vis. 4. ganmarteT, fatmanis ra sulieri mdgomareoba Cans teqstis am monakveTSi.
(3) 7. yuradRebiT waikiTxeT monakveTi daviT guramiSvilis `daviTianidan~: miTxar, mtero, davis TxovniT daviTisgan moige ra? rad uyvedre uSobelsa, berwob, vera moige-ra! imas Svilad vervina sjobs, daviT vinc Zed moigera, vinc gamoTqva, is iSvila, mteri imiT moigera.
me rac vSobe, Svilad vsjervar, es Tu mzrdelman gamizarda, vzrdi momRerlad, me Tu Cemi simRera ar gamizarda. Tumca ena gasareklda, guli misTvis gamizarda, magram mefeT samsaxuriT es sazrdelad gamizarda.
viTari maSin idumiloba daisadgurebs Sens aremares! ra sanaxavi warutyvevs TvalTa maSin Sens turfas serzed mdgomares! Zirs gaSlils lamazs velsa yvavilni mohfenen, viTa tablas wmidasa, da viT gundruksa samadlobelsa, Senda aRkmeven sunnelebasa!
maxsovs igi dro, saamo dro, ros naRvliani, kldev bundovano, Sens bilikad mimovidodi, da wynars saRamos, viT megobars, Semovetrfodi, rom Cemebr igic iyo mwuxar da sevdiani!
1. amoiwereT Sedareba, romelic migvaniSnebs, rom poets buneba taZrad warmoudge-ba (ara umetes sami sityvisa).
(3) 9. aleqsandre yazbegis moTxrobaSi `xevisberi goCa~ vkiTxulobT: eseni am TavdaviwyebaSi iyvnen, rodesac erTbaSad gavarda Tofi da Seyvarebu-
lebi fexzed wamocvivdnen.
6
bednierebiT gatacebuls da Tavdaviwyebuls onises mxolod exla moagonda Tavisi vali da samwuxaro WeSmaritebam gulzed mware Waxraki mouWira. mis Tval-win wuTzed gairbina mlocavi goCas suraTma, moagonda imis sityvebi da Tavmoy-vareobam cremlebi gadmoadina. mas Tvalwin gadaeSala SesaZrwunebeli suraTi misis amxanagebis amoJletisa, romelnic onisezed daimedebulni miwoliliyvnen da uzrunvelad eZinaT.
1. ganmarteT, ra igulisxmeba sityvebSi: `samwuxaro WeSmariteba~. 2. ganmarteT, ra gancdas iwvevs onises pirovnebaSi `mlocavi goCas suraTis~ gax-
seneba (citireba dauSvebelia!). 3. ganmarteT, ra `vali~ unda yofiliyo is, romelic `onises mxolod exla moagonda~.
(3) 10. vaJa-fSavelas poemaSi `gvelis mWameli~ vkiTxulobT: _ mziav, gulSamoyriTa xar Sen ufro sxvebze metada; qmaras Tu hnanob, TvalSurTxo, ver hqSerob mosakvlelada, ara gcodnia, ro omsa is hsaxavs Tavis bedada da mindiais mamklavi jer ar gauzdav dedasa.
vuWvriteT, misTa elvaTa Suqni Zliv gavicadeniT. vTqviT, Tu: `mzeao qveyanad, nu veubnebiT cad eniT!~ misi mogvinda Sepyroba, vhkadreT da SevecadeniT, asre sulTqmiT da vaebiT miT varT, cremlisa dadeniT.
me uxucesman umcrosTa kaci davsTxove qenebiT, Cemman Sedegman taiWi misi miT aqo xsenebiT, aman marT oden morevna gviTxra, vualleT Cven nebiT, mivhmarTeT, igi agreve wynarad miva da SvenebiT.
(1) 13. rogor moxvdnen xataelebi im adgilas, sadac avTandils Sexvdnen? a) samekobrod iyvnen wamosulebi. b) sanadirod iyvnen wamosulebi. g) saomrad iyvnen wamosulebi. d) sajiriTod iyvnen wamosulebi.
(1) 14. romeli striqoni mianiSnebs, rom xataelebi kargi moisarni arian? a) `Cven samTa ZmaTa CvenTana mesrolni davawbileniT~. b) `miT erTmanerTsa samnive Cven kide davecileniT~. g) `me ukeT movkal, me gjobo~, sityvani vavaqileniT~. d) `ver gavarCieT marTali, visarCleT, viTakileniT~.
(1) 15. ratom daiTxoves laSqari xataelma Zmebma? a) marto darCenilni rom gamklavebodnen gansacdels. b) marto darCenilni rom SebrZolebodnen ucnobs. g) marto darCenilni rom Sejibrebodnen erTmaneTs. d) marto darCenilni rom wasuliyvnen samekobrod.
(1) 16. ra igulisxmeba gadataniTi mniSvnelobiT frazaSi: `mfrinveli arca ze gardagv-frenia~?
a) frinvelebze ar gvinadiria. b) frinvelebi dauxocavi ar gagviSvia. g) frinvelebi saerTod ar Segvxvedria. d) frinvelebs Tavze ar gadaufreniaT.
(1) 17. rogori iyo, xataeli Zmebis sityviT, ucnobi mxedari? a) guldamSvidebuli. b) gulnatkeni. g) gulqva. d) gulCaTxrobili.
a) gapirovnebas. b) epiTets. g) Sedarebas. d) hiperbolas.
(1) 19. ratom arian xataeli Zmebi `sulTqmiT da vaebiT~? a) imitom, rom ucnobi mxedris mokvla scades. b) imitom, rom ucnobi mxedris Sepyroba scades.
9
g) imitom, rom ucnob mxedarTan gasaubreba scades. d) imitom, rom ucnob mxedars nadiroba ar daacades.
(1) 20. romeli striqoni gamoxatavs azrs: yuradReba ar mogvaqcia, angariSi ar gagvi-wia, arafrad Cagvagdo?
a) `ar agvixvna, arca dagvsxna, yola arad amogvkrifna~. b) `brolman, lalsa gareulman, vardni Txelni anatifna~. g) `igi tkbilni gonebani CvenTvis metad gaamyifna~. d) `misni mkvaxed moubarni maTraxiTa Segvamwifna!~
(1) 21. romel striqonSi Cans, rom ucxo mxedars xataeli Zmebis ar eSinia? a) `aRar dabrunda, wavida wynarad da auCqareblad~. b) `agera miva, naxeo, igi mzeebr da mTvareblad~. g) `Sors uCvenebdes avTandils mtiralni gauxareblad~. d) `oden Cnda Savi taiWi misi mis mzisa mareblad~.
(1) 22. tarielis ra Tviseba Cans am monakveTSi? a) gamWriaxoba. b) mimtevebloba. g) Seupovroba. d) SorsmWvreteloba.
b) weriTi davaleba:
weriTi davalebis instruqcia:
yuradRebiT gaecaniT davalebis pirobas. naweri ar gaswordeba, Tu naSromi davalebas ar upasuxebs, mocemuli teqstis peri-
frazia, ar aris Sesrulebuli arc erTi miTiTeba an mocemuli teqsti mTlianobaSi araadekvaturadaa gagebuli, anda enobrivad imdenad gaumarTavia, rom azris gageba Wirs.
naSromi Sesrulebuli unda iyos gasagebi (garkveuli) xelweriT. is monakveTebi, ro-melTa amokiTxvac gaZneldeba, ar gaswordeba da Txzulebis Sefasebisas mxedvelobaSi ar iqneba miRebuli.
orive weriT davalebas Tan axlavs sam-sami miTiTeba. am miTiTebebs unda upasuxoT ise, rom Txzuleba azrobrivad erTiani, mTliani gamovides da ar iyos kiTxvebze cal-calke gacemuli pasuxebis meqanikuri jami an mocemuli teqstis perifrazi (Tundac mTeli Txzulebis Sinaarsis gadmocema). gaiTvaliswineT, rom davalebis miTiTeba Ses-rulebulad ar CaiTvleba, Tu masze mxolod erTi-ori winadadebiT iqneba pasuxi gace-muli.
CamoayalibeT Tqveni azri naTlad, mkafiod, detalurad da dasabuTebulad. naSromi Sefasdeba imis mixedviT, Tu ramdenad Cans masSi argumentirebisa da damoukidebeli azrovnebis unari da ara imis mixedviT, emTxveva Tu ara Tqveni pozicia sayovelTaod aRiarebul Tvalsazriss. msjeloba unda iyos logikurad gamarTuli da abzacebiT danawevrebuli; unda daicvaT saliteraturo enis normebi.
testSi datovebulia furclebi Savi samuSaosaTvis, romelic ar swordeba (survi-lis mixedviT, SegiZliaT gamoiyenoT an ar gamoiyenoT isini).
pasuxebis furcelSi daSvebuli Secdoma gadaxazeT da nu dajRabniT. weriTi davalebis maqsimaluri qulaa 25.
nikom kibis baqanze mdgom msaxurs miugdo: _ wadi, ias damiZaxe. Cqara! misi Zma iese iqve fligelSi scxovrobda da xuTiode wuTis Semdeg amovida... ia
Sesdga da SekrTa, man kargad icoda Zmis xasiaTi... niko TiTqmis darboda da Tavis Zmas arc ki amCnevda, Semdeg gajavrebiT Cahketa kari, Zmas zed miaskda, majaSi staca xeli, Tvali TvalSi gauyara da CaaSterda.
_ ra iyo... ra dagemarTa? _ SiSnarevi xmiT hkiTxa iesem... niko Zmas orive xeliT miswvda mxrebSi. SeanjRria da mimxCvali xrinwiT Causisina: _ bedovlaTebo! nacarqeqiebo! tutucebo! ram gagagiJaT! vin gamogilayaT eg ubad-
ruki Tavebi! rusis jars Tqven ki ara, xuTi xelmwifec veras daaklebs. nu Tu aqamde veraferi dainaxeT da vera gaigeT ra? rusebma osmaleTi Tqvens Tvalwin Semusres, sparseTi daaCoqes, poloneTi SehboWes, napoleonic ki daifrines da Tqven... axa-xa! ra masxrebi yofilxarT!.. RmerTo Cemo... ara, modi da nu gaicineb.
_ nu icini. _ wailuRluRa iesem da muxlmoWrili Cajda skamze. _ nu icini meTqi. Sen saqarTvelos dascini, Sen...
_ gaCumdi da yuri migde. zogi eqimi avadmyofs nametani siyvaruliT da ybedobiT moh-klavs, zogi ki xmagakmendili mouvlis mas da fexze daayenebs. Tqven ki gindaT Cveni xal-xi sisxliT dascaloT da merme Tavi imarTloT, misi gankurneba gvindodao? amgvar eqims CamoxCobis meti vera argebs ra. _ magidas xeli dahkra da iseTi xmiT wamoiZaxa, rom mis msmenels, isedac gafiTrebulsa da mTrTolvares, yinulma Caurbina sisxlSi: _ diaR, Tqven CamoxCobis Rirsi xarT da kidevac CamogaxCoben! CamogaxCobT meTqi!..
_ Cxubi arafers gvargebs. me da Sen erTi muclisani varT da erTgulad unda gavi-tanoT erTmaneTi. Zma ZmisTvisao, am dRisTvisao. daviviwyoT, rac aqamde usiamovneba gvqonia da erTmaneTs vuSveloT... gamagebine, es saqme vin daiwyo, rodis daiwyo, ra ga-akeTeT da rogor apirebT am saqmis mogvarebas.
iese odnav mococxlda. TavCaRunulma daiwyo da Tavaweulma ganagrZo, magram xma veRar ipova da isev modunebiT luRluRebda... da roca nikom Tavis Zma dapirqvavebuli kokasaviT daacaliera, muxlze xeli daido da uTxra:
_ maior arlovs asiode moene hyavs borCaloSi. zogi maTgani Cemi dostic aris da aqedanac iReben jamagirs. dRes saRamos Jams erT-erT maTgans Sevxvdi da miTxra, mTelma borCalom icis, rom ramdenime dReSi ajanyebam unda ifeTqoso.
iese SekrTa da feri weRandelze uaresad ecvala... _ me vkiTxe, arlovmac icis meTqi? iman mipasuxa: jer ara, pirvelad Tqven mogaxse-
neT da imas dRes saRamos veaxlebio. axla xom gesmis? gaige ra maxeSi gaebiT? ieses aRar esmoda ra. tvini auduRda, sisxli aeria da civi kankali auvarda... _ mesmis. _ Caiknavla SeTqmulma. _ mesmis, magram... magram cxadze-ucxadesi iyo, rom mas aRarc raime esmoda da arc nebisyofis natama-
li SerCenoda. moSvebuli, pirdaRebuli da Tvalgayinuli mihStereboda Zmas da usity-vod ekiTxeboda: ras mirCev? ra vuyo? rogor moviqceo?..
_ meti gza ara gaqvs, unda daaswro. _ CauRvara man pirveli wveTi. _ rao? davaswro? vis davaswro? _ imas, moenes, arlovs... Torem is dagaswrebT da... ia, nu geSinian. me momende. yve-
las avuxsni da davajereb, rom Sen ubralo xar. _ ubralo var! RmerTi, rjuli, ubralo var da avad nu momixseneben... vai me dedav!
ra ubralod viRupebi!.. gadavrCebi? ra oxrad minda gadarCena! neta CamomaxCobdnen da meti ara minda ra.
_ nu mihqarav meTqi! _ Zmurad moulbo xmas nikom. _ araferic ar iqneba. gadagasax-leben, iq samsaxurs mogcemen, xuTiode wlis Semdeg dagabruneben da iseT warCinebaSi SexvalT, rom es ambavi sizmradac Zlivs mogeCvenebaT... oRond... oRond... goniereba un-da moikribo da arlovs unda daaswro, Torem...
_ vis... visTan unda mivide? _ momakvdaviviT amoisunTqa iesem.
11
_ general volxovskisTan mixval, zrdilobiani kacia da yvelafers advilad gai-gebs... Tumca sjobs me TviTonve gamogyve. maS nu SeSindebi. aba, wavideT...
a) niko falavandiSvilis azriT, ruseTis jari dampyrobelia. b) niko falavandiSvilis azriT, ruseTis jari mravalricxovania. g) niko falavandiSvilis azriT, ruseTis jari uZlevelia. d) niko falavandiSvilis azriT, ruseTis jari sastikia.
(1) 15. ratom `Caurbina~ ieses `yinulma sisxlSi~? a) igrZno, rom gamosavali ipova. b) igrZno, rom safrTxe aicila. g) igrZno, rom safrTxe daemuqra. d) igrZno, rom wameba eloda.
12
(1) 16. ras gulisxmobs niko falavandiSvili sityvebSi: `erTi muclisani varT~? a) aTasobiT Tanamemamule unda davicvaT. b) gansacdelSi erTmaneTs unda davexmaroT. g) naTesaobas qveyana ar unda gadavayoloT. d) samSoblosaTvis Tavi unda gavwiroT.
(1) 17. ra mizniT axsenebs niko falavandiSvili maior arlovsa da mis moeneebs? a) surs, iese dasmenaze daiyolios. b) surs, ieses erTguleba daumtkicos. g) surs, ieses mdgomareoba Seumsubuqos. d) surs, iese wamebisagan ixsnas.
(1) 19. ratom surs niko falavandiSvils, rom generalTan Zmis miyvana `uzenaesma mTav-robam~ gaigos?
a) surs, misi roli SeTqmulebis gacemaSi sazogadoebam daafasos. b) surs, misi roli SeTqmulebis gacemaSi STamomavlobam daafasos. g) surs, misi roli SeTqmulebis gacemaSi Zmam daafasos. d) surs, misi roli SeTqmulebis gacemaSi xelisuflebam daafasos.
(1) 20. romeli fraza gamoxatavs niko falavandiSvilis qcevis motivacias? a) `nikom ar Seibrala... RviZli Zma~. b) `romis... senatoriviT gamovida gareT~. g) `umZimesi da uzenaesi vali moixada~. d) `rusuli senatoris mundiri moelanda~.
(1) 21. ra aris bolo abzacis mTavari azri? a) moRalate mokles. b) omi daiwyo. g) represiebi daiwyo. d) SeTqmulebi daxoces.
(1) 22. ieses ra Tvisebebi Cans am teqstSi? a) simamace da upasuxismgebloba. b) simxdale da uprincipoba. g) sificxe da uprincipoba. d) sijiute da upasuxismgebloba.
13
b) weriTi davaleba:
weriTi davalebis instruqcia:
yuradRebiT gaecaniT davalebis pirobas. naweri ar gaswordeba, Tu naSromi davalebas ar upasuxebs, mocemuli teqstis peri-
frazia, ar aris Sesrulebuli arc erTi miTiTeba an mocemuli teqsti mTlianobaSi araadekvaturadaa gagebuli, anda enobrivad imdenad gaumarTavia, rom azris gageba Wirs.
naSromi Sesrulebuli unda iyos gasagebi (garkveuli) xelweriT. is monakveTebi, ro-melTa amokiTxvac gaZneldeba, ar gaswordeba da Txzulebis Sefasebisas mxedvelobaSi ar iqneba miRebuli.
orive weriT davalebas Tan axlavs sam-sami miTiTeba. am miTiTebebs unda upasuxoT ise, rom Txzuleba azrobrivad erTiani, mTliani gamovides da ar iyos kiTxvebze cal-calke gacemuli pasuxebis meqanikuri jami an mocemuli teqstis perifrazi (Tundac mTeli Txzulebis Sinaarsis gadmocema). gaiTvaliswineT, rom davalebis miTiTeba Ses-rulebulad ar CaiTvleba, Tu masze mxolod erTi-ori winadadebiT iqneba pasuxi gace-muli.
CamoayalibeT Tqveni azri naTlad, mkafiod, detalurad da dasabuTebulad. naSromi Sefasdeba imis mixedviT, Tu ramdenad Cans masSi argumentirebisa da damoukidebeli azrovnebis unari da ara imis mixedviT, emTxveva Tu ara Tqveni pozicia sayovelTaod aRiarebul Tvalsazriss. msjeloba unda iyos logikurad gamarTuli da abzacebiT danawevrebuli; unda daicvaT saliteraturo enis normebi.
testSi datovebulia furclebi Savi samuSaosaTvis, romelic ar swordeba (survi-lis mixedviT, SegiZliaT gamoiyenoT an ar gamoiyenoT isini).
pasuxebis furcelSi daSvebuli Secdoma gadaxazeT da nu dajRabniT. weriTi davalebis maqsimaluri qulaa 25.