Teaching English Modals in the Turkish Text Covertly: The Turkish Method

Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic

Volume 9/8 Summer 2014, p. 823-839, ANKARA-TURKEY

İNGİLİZCE KİPLERİN TÜRKÇE METİN İÇİNDE ÖRTÜK ÖĞRETİMİ: TÜRKÇE YÖNTEMİ*

Ercan TOMAKİN**

ÖZET

Yabancı dil öğretimi ülkemizdeki en sorunlu eğitim problemleri

arasındadır. Günümüzde, İlkokul ikinci sınıfta zorunlu olarak İngilizce öğretimi başlar. Ayrıca bazı özel okullarda Almanca ve Fransızca

seçmeli veya ek yabancı dil olarak öğretilir. İlkokul ikinci sınıftan

üniversite birinci sınıfa kadar devam eden 12 yıllık zorunlu yabancı dil

öğretim derslerine rağmen, öğrencilerin büyük bir çoğunluğunun

yabancı dili kullanma (konuşma) becerisi gelişmemektedir. Çünkü yabancı dil öğretimi genellikle teorik gramer kurallarının öğretildiği

(ezberlendiği) derslerden oluşmaktadır. Buna ilaveten, ülkemizdeki

liselere ve yükseköğretime giriş sınavlarında İngilizce gramer, okuma ve

anlama becerileriyle ilgili sorular bulunmaktadır. Bu sınavlarda dinleme

ve konuşma becerileriyle ilgili soruların bulunmaması ayrı bir

sorundur. Bu bağlamda, yabancı dil derslerinin öğretilmesinde kullanılan yöntemler ve teknikler de bu sorunlar arasında

düşünülebilir. Ülkemizdeki yaygın yabancı dil öğretiminde yabancı

metinler anadile çevrilmekte, sorular cevaplandırılmakta ve diğer

alıştırmalar (doğru-yanlış, boşluk doldurma, eşleştirme, vd,)

yapılmaktadır. Bu çalışmada ise genelde İngilizce öğretimi farklı bir şekilde ele alınmıştır. Bu nedenle çalışmanın amacı İngilizce bazı

kiplerin (modals) Türkçe sözcük ve metinler içerisinde betimsel olarak

öğretilebileceğini göstermektir. Bu amaçla, öncelikle Türkçedeki kipler

ve kullanımları ile İngilizcedeki kipler ve kullanımları kısa olarak

açıklanmıştır. İkinci olarak, çalışmanın yöntemi ve dayandığı mantık

açıklanmıştır. Son olarak İngilizce kiplerin öğretiminde kullanılabilecek Türkçe sözcük ve metinlerden bazı örnekler sunulmuştur. Sonuç

olarak, İngilizce kiplerin büyük çoğunluğu Türkçe sözcükler ve metinler

içinde ifade edilebilmektedir. İngilizce kipleri ifade eden Türkçe metinler

kullanılarak İngilizce kipler öğrencilere kısa sürede ve kalıcı olarak

öğretilebilir.

Anahtar Sözcükler: Kipler, İngilizce, Türkçe, Turkish-English,

öğretim.

*Bu makale Crosscheck sistemi tarafından taranmış ve bu sistem sonuçlarına göre orijinal bir makale olduğu

tespit edilmiştir. ** Yrd. Doç. Dr. Ordu Ünv, Fen Edebiyat Fakültesi, İngiliz Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, El-mek:

[email protected]

824 Ercan TOMAKİN

Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic

Volume 9/8 Summer 2014

TEACHING ENGLISH MODALS IN THE TURKISH TEXT COVERTLY: THE TURKISH METHOD

ABSTRACT

Foreign language education is among the most problematic

educational problems in Turkey. Today, English language teaching

starts as a compulsory lesson at the second grade of the primary school

and German and French are taught as electives or additional languages at some private schools. Although 12 years of compulsory foreign

language teaching courses that start at the second year of the primary

school and continue until the first year of the higher education, the vast

majority of students in our country cannot use foreign language

(speaking) skills. Because foreign language teaching courses often consist of theoretical grammar rules (memorising). In addition, high

school and university entrance exam questions are about grammar,

reading and comprehension skills in our country. The lack of listening

and speaking skills in these exams is another problem. In this context,

the methods and techniques used to teach language courses may be

considered among these problems. In traditional foreign language teaching the foreign texts are translated into the mother tongue,

questions are answered and other exercises (true-false, fill in the

blanks, matching, etc) are done. In this study, the teaching of English

in general is explained in a different way. The aim of this study is to

show that most of the English modals could be taught descriptively in the Turkish words and texts. To that end, the modals and their usage in

Turkish and English are explained briefly. Secondly, the method and

the logic on which the study based is described. Finally, some Turkish

words and texts that could be used in teaching English are presented.

As a result, it was seen that most of the modals could be expressed in

Turkish words and texts. The English modals can be taught to the children in a short time and permanently by using the Turkish texts

which include English modals in them.

Key Words: Modals, English, Turkish, Turkish-English, teaching.

1. Giriş

Kipin tanımı ve niteliği konusunda bir çok görüş bulunmaktadır Bu çalışmanın amacı bu

görüşleri ayrıntılı şekilde inceleyip sınıflandırmak değil; aksine Türkçe’de kiplerle ilgili temel

görüşü, Türkçe dilek kipinde basit ve bileşik zamanlar ile İngilizcede kipleri kısaca açıklamaktır.

Ayrıca, bu çalışmanın asıl amacı İngilizce kiplerin Türkçe sözcük, tümce ve metinler içersinde

ifade edilebildiğini göstermektir. Bu nedenle çalışma İngilizce kipleri Türkçe dilek kiplerinden

basit ve bileşik zamanlar bağlamında ele almaktadır. Bu bağlamda, Türkçe haber kiplerinin basit ve

bileşik zamanları bu çalışmamızın dışındadır.

Dilaçar’a (1971: 106) göre “fiilin başka bir gramatikal ulamı kiptir. Yani, fiilin gösterdiği

süreç’in hangi psikoloji koşullar altında meydana geldiğini ya da gelmek istendiğini bildiren ve ruh

durumunu, kişisel duyguları, niyeti, isteği belirten bir gramatik ulam”. Kocaman (1983) bu görüşe

katılmaz ve yaklaşık 30 tane örnek vererek kip olabilecek durumları açıklar. Kocaman’a (a.g.e)

göre Türkçede kip olgusu çok yönlü bir kavramdır. Kipin anlaşılmasında tümcelerin, sözcelerin ve

İngilizce Kiplerin Türkçe Metin İçinde Örtük Öğretimi: Türkçe Yöntemi 825



tümcelerüstü birimlerin dikkate alınması gerekir. Kocaman devamla “kipleri yalnızca –şa, -meli, -a,

-ebil gibi eklerle sınırlamak olaylara tümüyle yapısal bir açıdan bakmak anlamına gelir; dilsel

olayların bütünlüğü salt yapısal bir yaklaşımla sağlanamaz (85)” demektedir. Karabağ (2000: 275)

hem kip hem de kiplik konusunu şöyle açıklar. “Kip bir ifadenin kabul edilen veya düşünülen

şeklini belirler… kipler ifade türleridir. Kiplik ise, fiil tarafından belirlenen bir olayın veya eylemin

nasıl oluştuğunu veya nasıl düşünüldüğünü ifade eder”.

Kısaca, kipler, hem Türkçede hem de İngilizcede bulunan dilbilgisel yapılardır. Türkçe ve

İngilizcede kiplerin bazı ortak noktaları olduğu kadar, ayrıntılarda farklılaştığı yerler

bulunmaktadır. Çalışmada önce Türkçe dilek kipinde basit ve bileşik zamanlara, ikinci olarak

İngilizce kip konusuna, son olarak da Türkçe ve İngilizce kiplerin örtüşme durumlarına kısaca

değinilecektir.

1.1 Türkçe dilek kipinde basit ve bileşik zamanlar

Türkçede dilek kipleri a) gereklilik (-meli, -malı); b) dilek kipi (-se, -sa); c) istek kipi (-e, -

a) ve d) emir kipi olmak üzere dört gruba ayrılmaktadır. Dilek kipinin basit zamanında kip

çekimleri, ben, sen, o, biz, siz ve onlar şahıslarına göre yapılmaktadır. Emir kipinin birinci tekil

(ben) ve birinci çoğul (biz) şahısları hariç, gereklilik, dilek ve şart kiplerinin bütün şahıslara göre

basit zaman çekimleri yapılabilmektedir. Şöyle ki: Gereklilik kipi (gezmeliyim, gezmelisin, …),

dilek kipi (gezsem, gezse,…) istek kipi (gezeyim, gezesin, …) ve emir kipi (gez, gezsin, …) (İşler,

2003).

Dilek Kipi Basit Zaman Tablosu

Dilek Kipleri

Basit Zamanlar

Gereklilik Kipi Dilek Kipi İstek Kipi Emir Kipi

-meli, malı -se, sa -e, -a -- Tablo 1.

Türkçede bazı dilek kiplerinin bileşik zaman çekimi bulunmakta, bazılarının ise

bulunmamaktadır. Örnek, emir kipinin hikaye, rivayet ve şart zamanlarının çekimleri yoktur.

Ayrıca, şart zamanının gereklilik, dilek ve istek kiplerinin çekimleri bulunmamaktadır. Netice

olarak, gereklilik, dilek ve istek kiplerinin rivayet ve hikaye bileşik zamanlarının çekimleri

bulunmaktadır (İşler, 2003).

Dilek Kipi Bileşik Zaman Tablosu

Dilek Kipleri

Bil

eşik

Z

aman

lar

Gereklilik Kipi, Dilek Kipi İstek Kipi Emir Kipi

-meli, -malı -se, -sa -e, -a --

Hikaye (dı, di) gezmeliydim gezseydim gezeydim -- Rivayet (miş, muş) gezmeliymişim gezseymişim gezeymişim --

Şart (se, sa) -- -- -- --

Tablo 2.

Yukarıda görüldüğü gibi, Türkçe dilek kipinin basit zamanda dört tane ve bileşik zamanın

dilek kipinde ise üç tane kip bulunmaktadır. Çalışmanın amacı İngilizce kipleri Türkçe sözcükler

ve metinler içersinde ifade etmek olduğundan, aşağıdaki bölümde İngilizce kipler konusuna kısaca

değinilecektir.

826 Ercan TOMAKİN



1.2 İngilizcede kipler (modals)

İngilizce kipler konusu çeşitli kaynaklarda (İngilizce veya Türkçe yazılmış) değişik şekilde

ele alınmaktadır. Ayrıca kip kavramı İngilizce kaynaklarda farklı şekillerde ifade edilmektedir;

bunlar “modals, modal verbs ve modal auxiliary. Bazı İngilizce kitaplar kip konularını kolaydan

zora doğru ve betimsel olarak anlatmaktadır. Bu anlatım ve ünite sıralaması genellikle kiplerin

şimdiki zaman (present) (can, may, must, vd.) halleriyle başlar ve geçmiş zaman (could have V3,

must have V3, vd.) hallerinin anlatılmasıyla devam etmektedir (Murphy, 1990). Ayrıca, her konu

betimsel anlatılırken kiplerin kullanıldığı yerlerle ilgili bir kaç teorik kural ve istisna (olmaz ve

kullanılmaz gibi) verilmektedir. Bu gramer kitaplarından bazıları ise İngilizce konularla ilgili

kuralları ve istisnalarını alfabetik sıraya göre anlatmaktadır (Leech, 1989; Swan,1995).

Azar’a (1989) göre İngilizce kipler konuşmacının niyetini ve mizacını belirtmeye yarar.

McArthur’a (1992) göre kipler cümlenin veya cümleciğin anlamını değiştiren unsurlardır. Swan’a

(1995) göre kiplerin anlamları iki grupta toplanabilir. Bunlardan biri kesinlik belirtenler (probable,

possible or impossible) diğeri ise zorunluluk (must, have to, has to…) belirtenlerdir. Murphy

(1990) kipleri (must, can, may, would, could, able to, have to, need, had better,…) ünite ünite

anlatmakta ve bu ünitelerin present, past ve perfect sıralamasına göre yapıldığı anlaşılmaktadır.

Pyle ve Munoz (1986) kipleri iki gruba ayırmaktadır. Bunlardan bir tanesi tam kip olanlar (will,

can, may, shall, must, could, would, might, should) diğeri ise yarım kiplerdir (semi-modals) ve bu

gruba (had better, have to, has to, ought to, used to) gibi kipler girmektedir.

Aitken (1992: 118-135) İngilizce kipleri simple ve perfect olarak iki gruba ayırmaktadır.

Basit kiplerde will, would, shall, should, may, might, can could ve must bulunmaktadır. Perfect

kiplerde ise, basit kiplerdeki yapılara ilaveten, “ought to” yapısı bulunmakta ve perfect kiplerde

would have V+3 yapısı kullanılmaktadır. Aitken (a.g.e.) zamanları present, past ve perfect olarak

üç ana gruba ayırdıktan sonra “used to” yapısını past tense altına yerleştirmektedir. Yukarıda

görüldüğü gibi “used to” yapısı bazı gramer kitaplarına göre bir kip, bazılarına göre ise yarım kiptir

(semi-modal). Bu açıklanan kiplere ilaveten, bazı gramerciler Örnek Allsop (1987) need yapısını

bir kip olarak almaktadır. (I need to go, I needn’t go). Netice olarak kiplerle ilgili şu genel sonuçlar

ifade edilebilir.

a) Kipler tam veya yarım kip olarak ayrılmaktadır. Kipler ayrıca kesinlik belirtenler ve

zorunluluk belirtenler olarak sınıflandırılabilir.

b) Geniş zaman ifade edenler: Can, may, must, have to, has to gibi kiplerle kurulan

cümleler geniş zaman ifade ederler. Örnekler: I can play football (futbol

oynayabilirim), I must go (gitmeliyim), I have to study (ders çalışmak zorundayım)

gibi.

c) Dili geçmiş zaman ifade edenler: Would, could, should, had to gibi kiplerlerdir. I could

play football (futbol oynayabilirdim), You would help the poor (yoksullara yardım

ederdin) gibi.

d) Şimdiki (continous) zaman ifade edenler: “Be….V+ing”. Geniş ve dili geçmiş zaman

ifadesinde kullanılan kiplerdir. İngilizce “be” fiili ile esas fiillerin birinci hallerine

“ing” takısı getirilerek yapılır. He must be studying (o ders çalışıyor olmalı), I can be

going then (o zaman gidiyor olabilirim), He would be going there (oraya gidiyor

olurdu/giderdi) gibi.

e) Mişli geçmiş zaman ifade edenler: Would have V3, could have v3 gibi yapılarla perfect

halde kullanılırlar. I could have played football (futbol oynamış olabilirdim), he must

have gone to school (o okula gitmiş olmalı) gibi.




Türkçe ve İngilizce kiplerin kısaca incelenmesinden sonra, İngilizce kiplerin Türkçe

kiplerle örtüşme veya örtüşmeme durumlarının kısaca incelenmesi çalışmanın önerdiği çözümlerin

gerekliğini ve önermin göstermesi açısından önemlidir.

1.3 Türkçe ve ingilizce kiplerin örtüşmesi

Türkçe ve İngilizce iki farklı dil ailesine aittir ve her iki dilde kipler bulunmaktadır. Ancak

bu kiplerin bazılarının tam karşılığı bulunmakta, bazıları yakın anlamda ifade edilmekte bazılarının

ise karşılığı hiç bulunmamaktadır. Şöyke ki: Türkçe basit zaman haber kipinin İngilizce karşılıkları

şu şekildedir. Gereklilik kipinin İngilizce tam karşılığı bulunmaktadır. Örnek, ben gitmeliyim (I

must go). Türkçe dilek kipinin karşılğı İngilizce koşul cümlesinin birinci haline karşılık

gelmektedir. Örnek, gitsem, gitsen, gitse, … (if I go, if you go, …). Türkçe istek kipinin İngilizce

tam karşılığı yok; en yakın geniş zaman ifadesi var. Örnek, gideyim, gidesin, … Bu yapı İngilizce

olarak “ let me go” yapısıyla ifade edilebilmektedir. Son olarak, Türkçe emir kipinin İngilizce tam

karşılığı bulunmaktadır. Örnek, konuş, (talk), konuşma (don’t talk). Ancak Türkçe dört şahsa emir

verilirken İngilizce sen/siz şahsına emir verilebilmektedir.

Türkçe dilek kiplerinin bileşik zaman karşılıkları da şu şekildedir: Türkçe gereklilik kipinin

hikayesinin yakın İngilizce karşılığı bulunmaktadır. Örnek, gitmeliydim, gitmeliydin, … (I must

have gone = gitmiş olmalıdyım). Türkçe dilek kipininin rivayetinin İngilizce tam karşılığı

bulunmamaktadır. Örnek, gitmeliymişim, gitmeliymişin, vd. (I should have gone= gitmiş

olmalıydım). Türkçe gereklilik kipinin şart çekimi yoktur.

Türkçe dilek kipinin hikayesinin İngilizce karşılığı if’li cümle olarak ifade edilebilmektedir.

Örnek gitseydim, gitseydin, vd. (if I went, if you went,). Türkçe dilek kipinin rivayetinin İngilizce

yakın karşılığı if’li cümle olarak bulunmaktadır. Örnek, gitseymişim, gitseymişin, vd. (if I had

gone, if you had gone, vd.) Türkçe dilek kipinin şart çekimi yoktur.

Türkçe istek kipinin hikayesinin İngilizce yakın karşılıkları bulunmaktadır. Örnek,

gezeydim, gezeydin, gezeydi, vd. (I wish you would walk). Türkçe istek kipinin rivayetinin

İngilizce karşılığı if’li cümle olarak bulunmaktadır. Örnek, gezeymişim, gezeymişin, gezeymiş, vd.

(I wish I would have gone).

Türkçe emir kipinin hikaye, rivayet ve şart zamanlarının çekimleri bulunmamaktadır.

Genel olarak değerlendirildiğinde, Türkçe ve İngilizce kipler konusundaki problemli

alanlar başka bir çalışmanın konusu olabilir ve bizim amacımız dışındadır. Bu çalışmanın amacı

Türkçenin ve Türkçe metinlerin İngilizce kiplerin öğretiminde kullanılması olduğundan, burada

Türkçenin yabancı dil öğretiminde kullanılmasının tarihçesine ve yeni bir şekilde uygulanmasına

kısaca değinilecektir. Başka bir ifadeyle, ana dilin yabancı dil öğretimindeki kullanım tarihine ve

kullanılış biçimine kısaca değinilmesi bizim çalışmamızın farkının görünmesi açısından gereklidir.

1.4 Türkçenin yabancı dil öğretim çalışmalarında kullanılması

Divan-ü Lugati’t-Türk Araplara Türkçe öğretmek amacıyla yazılan Türkçe-Arapça bir

sözlüktür. Kaşgarlı Mahmut bu eseri iki dilli bir sözlük şeklinde yazıp Araplara Türkçe öğretmeyi

amaçlamıştır (Adıgüzel, 2010: 28-29; akt, Göçer ve Moğul, 2011: 798). Kaşgarlı Mahmut,

Araplara 8624 sözcüğün yer aldığı bu eserini Arap alfabesiyle yazmıştır. Divan-ü Lugati’t-Türk’ün

Türkçenin zenginliğini ispat eden Araplara da Türkçe öğretmeyi amaçlayan üstün bir eser olarak

ortaya konulması dil öğretimi ve dil şuuru açısından oldukça önemlidir.

Divan-ü Lugati’t-Türk’ten sonra Türkçenin öğretilmesi amacıyla yazılmış ikinci eser

Codeks Comanicus’tur. Bu eser, hem Kıpçak Türklerine ve diğer topluluklara Kıpçak Türkçesini

öğretmek hem de kıpçaklar arasında Hırıstiyanlık dinini yaymak amacıyla Latin alfabesiyle 1303-

828 Ercan TOMAKİN



1362 yılları arasında tahminen Alman ve İtalyan misyonerler tarafından yazılmış bir eserdir

(Karakuş, 2006: 20-21, akt. Göçer ve Moğul, 2011: 799).

Türkçenin bilinen ilk gramer kitaplarından biri Kitâbü’l-İdrak Li Lisanü’l Etrak Esirü’d-din

Ebu Hayyan tarafından 18 Aralık 1312 tarihinde tamamlanmıştır (Karakuş, 2006: 21); Arapça-

Türkçe bir lügat olan Kitabu Bulg atü’l-müşfak fi Lug ati’t Türk ve’l-Kıfçak, Cemalü’d-din Ebi

Muhammed Abdullahi’t-Türkî tarafından (Karamanlıoğlu, 1994: xxıv); Araplara Kıpçak Türkçesi

öğretmek amacıyla bir sözlük ve konuşma kılavuzu Ed-Düretü’l-Mudiyye fi’l-Lügati’t Türkiyye

(Tiryaki, 2011: 1); Araplara Türkçe öğretmek amacıyla Mısırda yazılmış, yazarı bilinmeyen bir

dilbilgisi kitabı olan El Kavani’l Külliye Li-Zabiti’l Lugati’t-Türkiye; Kıpçakça üzerine yazılmış bir

dil bilgisi çalışması olan Et-Tuhfetü’z Zekiyye Fi’l-Lügati’t-Türkiyye’dir (Barın, 2009: 122-123);

ayrıca Eski Anadolu Türkçesi kapsamına girebilecek yabancılara Türkçe öğretimiyle ilgili bilinen

tek eser Hilyet’ül-İnsan ve Heybetü’l Lisân’dır ve Ibn ü Mühennâ Lûgati olarak da bilinir (Açık,

2008:2, akt. Göçer ve Moğul, 2011: 800).

Türkçenin yabancı dil olarak öğretim çalışmaları ciddi olarak 1950 yılından sonra

başlamıştır. Türk dünyası ve Akraba topluluklardan gelen öğrencilere lisansüstü çalışmalar

yaptırılmıştır. Ayrıca Tömer ve Yunus Emre Enstitüsü kurulmuştur. Son zamanlarda ise Türkçe

öğretmenliği bölümleri Türkçenin ana dil / yabancı dil olarak öğretilmesine öncülük etmektedir

(Göçer ve Moğul, 201l: 801-802).

Yabancı dil öğretiminde, eskiden yirminci yüzyılın başına kadar ana dil manzum sözlükler

şeklinde yazılarak kullanılmıştır. Bu sözlükler, kıta, beyit, kaside, mesnevi, vd. şekillerde

yazılmıştır. İlk manzum sözlük olan Düstûru’l Lügat – diğer adıyla Kitâbu’l Halas – Araplara

Farsça öğretmek için Edip Natanzi (ölüm 1106) tarafından yazılmıştır (Kırbıyık, 2007). Ancak bu

gelenekte kabul gören ilk manzum sözlüğü - Lügât’ı Feristeoğlu- Abdullâtif Ibn Melek 1392

yılında yazmıştır. Manzum sözlüklerden Tuhfe-i Remzi 1924’e kadar okullarda ders kitabı olarak

okutulmuştur (Okumuş, 2007). Husuf Halis, manzum sözlük geleneğini Fransızca-Türkçe’ye

uyarlamış ve Miftah-ı Lisan adlı sözlüğü 1849-50 de tamamlamıştır. 2500 sözcük ve 521 beyitten

oluşan bu sözlük, aşağıda bir örnekte görüldüğü gibi, çeşitli konulardan bahsetmektedir.

Allah Diyö gökler siyö yer ter komanse ibtidâ

(Dieu, cieux, tere, commencer)

Dâ’im tujur bâki eternelen fini bî-intihâ

(toujours, éternel, infini).

Peygamberin adı profet sâdık fidel gid reh-nüma

(prohete, fidele, guide)

Hâtif oraklö mu’cize miraklö irsâl anvua

(oracle, miracle, envoi) Kırbıyık (2007: 69).

Kısaca, bir çok dilde manzum sözlük yazılmıştır, ancak manzum sözlükler genellikle

yabancı sözcüklerin anlamlarını öğretmek için yazılmıştır. Yukarıdaki çalışmalardan farklı olarak

bizim çalışmamızda Türkçe yabancı dil (İngilizce) öğretiminde yeni bir uygulama ile kullanılmıştır.

Bu yeni uygulamanın temeli İngilizce sözcüklerin Türkçeleştirilmesi esasına dayanmaktadır. Şöyle

ki: Klasik İngilizce öğretiminde önce İngilizce sözcükler sonra da Türkçe karşılıkları söylenerek

veya yazılarak öğretilmektedir. Örnek do yapmak, make yapmak, say söylemek. Yeni uygulamada

Türkçe sözcüklerin içine İngilizce sözcükler yerleştirilerek örtük olarak öğretilmektedir; dolap

yapmak, maket yapmak, sayı söylemek, Doğan Işılı Kilisten duyar mı? = Do I listen? Bu şekilde

İngilizce geniş zaman, olumlu, olumsuz ve soru cümlesi şeklinde ve bütün şahıslar kullanılarak

Türkçe olarak ifade edilmiştir (Tomakin, 2014a). Başka bir çalışmada ise İngilizce şahıs zamirleri

(subject pronouns) ve olmak (to be) fillerinin present, past ve perfect halleri Türkçe içersinde ifade




edilmiştir (Tomakin, 2014b). Bu çalışmanın amacı ise İngilizce sözcükleri Türkçeleştirmeyi

geliştirip İngilizce kipleri Türkçe metin içersinde ifade etmektir.

2. Metot

Çalışmada, amacı ortaya çıkarmak (explore) olan nitel yaklaşım kullanılmıştır (Robson,

1995: 19). Böylece Türkçe sözcüklerin ne derecede İngilizce sözcükleri karşıladığı Türkçe Sözlük

(2005) taranarak ortaya çıkarılmıştır. Örnek İngilizce “do” yapmak fiili, Türkçe dolap yapmak,

dolma yapmak, doktora yapmak, vd. sözcükler içerisinde dolaylı –örtük- olarak ifade

edilebilmektedir (Tomakin, 2014a: 121). Yöntem olarak Kemmis’in (1980: 107) örnek olay (case

study) tanımı betimsel (descriprive) olarak kullanılmıştır. Buna göre örnek olay “sınırları belli bir

olayın incelenmesidir”. Bu araştırmanın konusu da İngilizce kiplerle sınırlandırılmıştır.

3. Materyal

İngilizce şahıs zamirlerini kapsayan Türkçe sözcükler aynen kullanılmıştır: Örnek I şahsı

yerine Işık, Işıker, Ayla, vd.; You şahsı yerine Yunus; He yerine Hekim vd. Ayrıca, İngilizce

olmak (am, is, are) fiillerini kapsayan Türkçe sözcükler kullanılmıştır (Tomakin, 2014b: 212).

İkinci olarak, İngilizce zamanların ifadesinde gerekli olan bazı İngilizce fiillerin birinci (maket

yapmak, sayı söylemek), ikinci (maden yaptı, camekan geldi) ve üçüncü hallerinin (done yaptı,

tornacı yırttı) ifade edildiği Türkçe sözcükler bulunmuştur. Sonuç olarak, İngilizce tümce kurma

sıralamasına göre (Özne + Yardımcı Fiil + Esas Fiil + Nesne) Türkçe sözcükler dizilerek İngilizce

zamanlar Türkçe içinde ifade edilmeye çalışılmıştır. Yer darlığı nedeniyle her zamandan olumlu,

olumsuz ve soru cümlelere örnek oluşturacak bir kaç tane örnek verilmiştir. En sonunda İngilizce

bütün kiplerin ifade edildiği bir Türkçe metin Ek-1 de verilmiştir.

4. Bulgular

Turkish-English Sentences with May

Ayten mayayı dondurabilir.

I may do. Yunus emaye sobayı Digor’dan alabilir.

You may dig. Hekim mayonez genotipini getirmeyebilir.

He may not get.

Şirin, kurmayı notere getirmeyebilir.

She may not get.

It1 mayışarak monotonca afallamayabilir.

It may not fall.

Mayısta Veli2 Harun’a koşabilir mi?

May We run?

Emay Deyimi3 alaylı yazılabilir mi?.

May they lay?

Turkish-English Sentences with Must

Işıl Mustafa Kemal maketi yapmalı.

I must make.

Yunus Mustafa Kemali benden istemeli.

1 İt, konuşma dilinde köpek (hayvan) yerine kullanılmıştır. 2 We şahsı yerine, Veysel, Veli, Vildan gibi isimler kullanılmıştır. 3 They şahsı yerine Deylem, Deyçe, Deyim(ler) sözcükleri kullanılmıştır.

830 Ercan TOMAKİN



You must bend.

Hekim Mustafayı noterde dolaba koymamalı.

He must not do

Şirin Almusta banknotu aletle kesmemeli.

Sherin must not let.

It mustafayı hipnotizma ile beter etmemeli.

It must not bet.

Mustatil sorusu Veysel’i afallatmalı mı?

Must Ve fall?

Kamustaki Deyimi dolapçı açıklamalı mı?

Must they do?

Turkish-English Sentences with Could (kud)

Bu örneklerde yazılış benzerliği olmadığı için okunuş benzerliğinden yararlanılmıştır ve

“kud” ifadesi “could” modal’ın okunuşu yerine kullanılmıştır.

Ay kud sahiden saklanabildi.

I could hide.

Yunus Kuddusiyi sendeleyerek gönderebildi.

You could send.

Hekim kudret genotipini benden isteyemedi.

He could not bend

Şirin kudretli kozmonotu kalender bulamadı.

She could not lend.

It’in kudretli hipnotizması asitten kurtulamadı.

It could not sit.

Kudas, Veysele vasıta getirebildi mi?

Could We get?

Kuddusi Deyimi nihavent okuyabildi mi?.

Could they have?

Turkish-English Sentences with Would


“vud” ifadesi “would” modal’ın okunuşu yerine kullanılmıştır.

Işık Davud’u afallatırdı.

I would fall.

Yunus Davud’a maket yapardı.

You would make.

Hekim Davud’un banknotunu Aleaddin’e sormadı.

He would not lead.

Şirin Davud’un bloknotuna joker şakası yapmadı.

She would not joke.

It Davud ve astronotu abandone etmedi.

It would not abandon.

Davud Veysel konusunda reform yaptı mı?

Would We reform?

Davud Deyimler sözlüğünü protesto etti mi?

Would they protest?




Turkish-English Sentences with “Should”4


“şud” ifadesi “should” modal’ın okunuşu yerine kullanılmıştıri.

Işık şut’la olimpiyatlarda topallamalı.

I should limp.

Yusuf koşutçuya define tanımlamalı.

You should define.

Hekim şutla anotun tipini eğmemeli.

He should not tip.

Şirin koşutçu sıçanotunu Handan’a vermemeli.

She should not hand.

It koşutçunun dipnotunu holda tutmamalı.

It should not hold

Şutçu Veysel gole gitmeli mi?

Should We go?

Şutçu Deyimi Müfite uyar mı?

Should they fit?

Turkish-English Sentences with Might


“mayt” ifadesi “might” modal’ın okunuşu yerine kullanılmıştır

Işıl maytap anotunu burnunda patlatmayabilir.

I might not burn.

Yunus maytab bloknotunu reform yapmayabilir.

You might not reform. Hekim maytapçı noteri kilisten duymayabilir.

He might not listen.

Şirin maytaplı banknotu limitlemeyebilir.

She might not limit.

It maytaplı monoton likeni sevmeyebilir.

It might not like

Maytaplı Veysel robotçuyu soyabilir mi?

Might We rob?

Maytap Deyimi bombalanıyor mu?

Might they bomb?

Turkish-English Sentences with “Ought5 to”

Işıl, ot(t)urumu protesto etmeli.

I ought to protest.

Yunus balık ot(t)unu Handana vermeli.

You ought to hand.

Hekim otlu anot topuyla gole gitmemeli.

He ought not to go.

Şirin iyotla monoton Tosyalının burnunu yakmamalı.

4 Yazı dilinde, “don’t you” ifadesi, konuşma dilinde “donç you” şeklinde söylenir. Standart fonetik telaffuzlar, konuşma

dilinde bazen, kısaltılır, harf değişimine uğrar veya hiç telaffuz edilmez. Bu kipin (should) Oxford Sözlüğünde standart

telaffuzu /şud/ şeklinde yazılmaktadır. Ancak, bizim örneklerimizde şud’a en yakın olan şut sözcüğü kullanılmıştır. 5 Ought sözcüğünün en yakın Türkçe telaffuzu “ot” dur; uzun okunduğunda anlamı vermektedir; ôt gibi.

832 Ercan TOMAKİN



She ought not to burn.

It azotlu sıçanotunu topraktan eldivenle almamalı.

It ought not to dive

Oturum Veyseli tosun gibi sendelemeli mi?

Ought We to send?

Ot Deyimi toprakla reform edilmeli mi?

Ought they to reform?

Turkish-English Sentences with Had Better

Işıl Hadiyi beter ve curetle tedavi etse iyi olur.

I had better cure. Yusuf Hadiseyi beter ve nihavent dinlese iyi olur.

You had better have.

Hekim sahada beter astronotu bombalamasa iyi olur.

He had better not bomb.

Şirin Ferhadın beter banknotu kaput etmese iyi olur.

She had better not put.

It hademenin beter sıçanotu barkoduna havlamasa iyi olur.

It had beter not bark.

Hadis Veyseli beter afallatsa iyi olur mu?

Had We better fall?

Sahada Deyçe beter abandone olsa iyi olur mu?

Had they better abandon?

Turkish-English Sentences with “Have to” and “Has to”

Işıl nihavent Torul kasetini kurmak zorundadır.

I have to set. Yunus rahavetle Tokyo’ya korgo göndermek zorundadır.

You have to go.

Hekim, Hasanı Togo’da model yapmak zorundadır.

He has to model Şirin hasır tokacını Servete vermek zorundadır.

She has to serve. It hasta tosbağayı Buseye vermek zorundadır.

It has to use.

Veysel muhaverede kantoyu beter etmek zorundadır.

We have to bet.

Deylem sahavetle tokasını dolaba bırakmak zorundadır.

They have to do.

Turkish-English Sentenes with “Had to”

Işık hadisi Togo’luya kasetle vermek zorundaydı.

I had to set.

Yunus Hadi’nin tokat haltını durdurmak zorundaydı.

You had to halt.

Şirin hadisçi Tokatlıyı kabustan kurtarmak zorundaydı.

She had to bust.

Hekim Bahadır’ı jetonla protesto etmek zorundaydı.

He had to protest.




It sahada tüytopunu burnunda yakmak zorundaydı.

It had to burn.

Veysel hademe torbasını dramatise etmek zorundaydı.

We had to dramatise.

Deyçe sahada fotoyu Saime vermek zorundaydı.

They had to aim.

Turkish-English Sentences with “Can Have V3”

Işıl canlı nihavent methiye yapmış olabilir.

I can have met. Yunus canavarı rehavetle solda satmış olabilir.

You can have sold.

Hekim cani noteri rehavetle madenci yapmamış olabilir.

He can not have made.

Şirin Can’ın notasını sahavetle ofsette kurmamış olabilir.

She can not have set.

It mercancı noteri sahavetle defedememiş olabilir.

It can not have fed.

Can, Veysel’in nihavent metoduyla tanışmış olabilir mi?

Can We have met?

Canlı Deyçe sahavetle ateşi fitillememiş olabilir.

Can they have fit?

Turkish-English Sentences with “Must have V3”

Işıl Mustafa Kemale nihavent metin yazmış olmalı.

I must have met.

Yunus Mustafa Kemal sehavetini Letçe söylemiş olmalı.

You must have let.

Hekim Mustafa’nın noterine rehavetle şahitlik etmemiş olmalı

He must not have hit.

Şirin Almusta banknotu rehavetle Saide söylememiş olmalı.

She must not have said.

It mustarip monoteist muhaveresini Letçe yapmamış olmalı.

It must not have let.

Kamusta Veysel muhavereli sohbeti öğrenmiş olmalı mı?

Must Ve have bet.

Kamusta Deyçe rehavetin idealini öğrenmiş olmalı mı?

Must they have deal.

Turkish-English Sentences with “Could have V3”

Işıl kudredli muhavere fitilini takmış olabilirdi.

I could have fit.

Yunus Kuddusiyi sahavete feda etmiş olabilirdi.

You could have fed.

Hekim kudretli genotipe muhavereyi feda etmemiş olabilirdi.

He could not have fed.

Şirin Kudüs dipnotunu rehavetle sentezlememiş olabilirdi.

She could not have sent.

It Kudretin notasını rehavetle satmamış olabilirdi.

834 Ercan TOMAKİN



It could not have sat.

Kudas, Veysel’in sahavetine hart hurt etmiş olabilir mi?

Could we have hurt?

Kuddusi Deyçe’ye nihavent sentez yapmış olabilirdi.

Could they have sent?

Turkish-English Sentences with “May Have V3”

Aylin mayayı muhaverede beter etmiş olabilir.

I may have bet. Yunus sermayeyi rehavetle satmış olabilir.

Yu may have sat.

Hekim mayolu monoteiste sahavetle hitap etmemiş olabilir.

He may not have hit.

Şirin mayısta notayı rehavetle runik yazmamış olabilir.

She may not have run.

It mayi genotipini sahavetli saide vermemiş olabilir.

It may not have said.

Mayısta Veli nihavent kaset çıkarmış olabilir mi?

May We have set?

Emay, Deyçe’nin nihavent çisentisini duymuş olabilir mi?

May they have sent?

Turkish-English Sentences with “Might Have V3”

Işıl maytabı sehavetle madende patlatmış olabilirdi.

I mayt have made.

Yunus maytabı muhaverede isabet ettirmiş olabilirdi.

You mayt have bet.

Hekim maytap anotunu rehavetle tornalamamış olabilirdi.

He mayt not have torn.

Şirin kurmay taburunda notlu muhavere sohbeti etmemiş olabilirdi.

She may t not have bet.

It maytap el notunu rehavetle tornadoya takmamış olabilirdi.

I mayt not have torn.

Maytabı Veysel sahavetle fitillemiş olabilir miydi?

Mayt We have fit?

Maytap Deyimi nihavent eğlentide kullanılmış olabilirdi.

Mayt they have lent?

Turkish-English Sentences with “Would Have V3”

Işık Davud’a nihavent metin söylemiş olurdu.

I would have met.

Yunus Davud’la rehavetle satranca oturmuş olurdu.

You would have sat.

Hekim Davud’un bloknotunu muhaverede şahitlememiş olurdu.

He would not have hit.

Şirin Davud’un monoton sahavetini feda etmemiş olurdu.

She would not have fed.

It Davud’un el notunu muhaverede beter etmemiş olurdu.

It would not have bet.




Davud’la Veysel nihavent balet yapmış olur muydu?

Would We have let?

Davud, Deyçe’ye rehavetle sataşmış olur muydu?

Would they have sat?

Turkish-Englis Sentences with Should Have V3

Işık şut’la muhavereyi letafetlemiş olması gerekirdi.

I should have let.

Yusuf koşutçuyu rehavetle soldurmuş olması gerekirdi.

You should have sold.

Hekim şut notunu sahavetle Hitlere vurmamış olması gerekirdi.

He should not have hit.

Şirin koşutçu astranota nihavent sataşmamış olması gerekirdi.

She should not have sat.

It koşutçunun monoton rehavetini beterlememiş olması gerekirdi.

It should not have bet.

Koşut Veyselin muhaveresini metaforlamış olması gerekir miydi?

Should We have met?

Şut Deyçe’leri rehavetle abandone etmiş olması gerekir miydi?

Should they have done?

Turkish-English Sentences with Ought to Have V3

Işıl, ot(t)urumu nihavent metinle bitirmesi gerekirdi.

I ought to have met.

Yunus balık ot(t)unu sahavetle soldan atması gerekirdi.

You ought to have sold.

Hekim azot anotunu tozlu muhaverede satmaması gerekirdi.

He ought not to have lost.

Şirin iyotun el notunu topluca sahavetle madene atmaması gerekirdi.

She ought not to have made.

It oturumu Togo’da rehavetle asetatlaması gerekirdi.

I ought to have set

Veysel Kamarot tozunda rehavetle satranç oynaması gerekirdi.

We ough to have sat.

Deyçe oturan astranotla toyda nihavent hadis söylemesi gerekirdi.

They ought not to have had

5. Sonuç ve Öneriler

Çalışma, İngilizce kipleri Türkçe metin içerisinde öğretmeyi ve bu alanda yapılan

çalışmaları geliştirmeyi amaçlamıştır. Yapılan incelemede İngilizce kiplerin isimlerin, fiillerin ve

yardımcı fillerin Türkçe sözcükler içerisinde ifade edilebildiği görülmektedir.

Yukarıdaki örneklerde görüldüğü gibi, bir kısım Türkçe-İngilizce cümlelerin hem İngilizce

hem de Türkçe anlamları örtüşmektedir. Örnek, Mayısta Ayla harun’a koşabilir mi?= May I run?

Bu şekilde örtüşen Türkçe-İngilizce cümlelerin sayısı tüm örnekler arasında yaklaşık % 20

oranındadır. Kalan % 80 Türkçe-İngilizce cümlelerin anlamları örtüşmemektedir. Örnek, Işılay

villada nihavent şarkıyı Müfit’e söylemiş olacak. I will have fit. Günümüzde kullanılan İngilizce

gramer kitaplarında “I have got a book = benim bir kitabım var” şeklinde onlarca cümle

bulunmaktadır ve bu İnglizce ve Türkçe cümleler arasında da yazılış benzerliği yoktur. Bizim

836 Ercan TOMAKİN



örneklerimizdeki Türkçe cümle ile bu cümle içersindeki İngilizce cümlelerin anlamlarının

örtüşmemesi bir eksiklik olarak görülmemeli çünkü Türkçe ve İngilizce iki farklı dildir. Farklı

dillerdeki cümlelerin anlamlarının yazılış olarak örtüşmemesi normal bir dilsel olaydır. Bazı

cümlelerin anlam ve yazılış benzerliğinin olmaması, hatta bazı Türkçe cümlelerin anlamlarının

zorlama ve mantıksal olmaması Bal ve Sofu’ nun (2014) “Türkçede yeni sözcük oluşturma”

bağlamında değerlendirilebilir (develop = geliştirmek; deve lop diye yutmayı geliştiriyor gibi).

Neticede, bazı kişiler Türkçe-İngilizce içine kodlanmış kuralları öğrenerek bile gramer öğrenebilir.

Klasik öğretimde, yabancı dil öğrenenler yeni sözcük ve gramerin anlamını sözlükten ve

başka birinden öğrenmek zorundadır. Bu yeni yöntem ile (Türkçeleştirme veya Türkçe Yöntemi)

sözlük, kitap ve başka bir kişi/kaynak bağımlılığı ortadan kalkmaktadır.

Yabancı dil öğretiminde ana dil kullanımı genellikle gramatik hata ve telaffuz problemine

neden olduğu için eleştirilir (Ellis, 1994). Diğer taraftan anadil ile yabancı dil arasında

benzerliklerin dil öğrenmeyi kolaylaştırdığı da bilinmektedir (Corder, 1978b, akt. Ellis, 1994: 37).

Bu çalışmada Türkçemizin bugüne kadar fark edilmeyen zenginliği ve İngilizceye benzerliği ortaya

çıkarılmıştır. Bu nedenle, çalışmanın kullanılabileceği diğer kuramlar ve alanlar şunlardır:

Bilinenden Bilinmeyene Öğretim İlkesi: Bu ilke Eğitim Bilimleri ile Yabancı Dil Öğretim

Yöntemleri konusu içinde işlenmektedir. Karagöz ve Çivi, (1997: 64) “çocuk yeni bir şeyi önceden

öğrendikleriyle/bildikleriyle bağlantı kurarak daha iyi öğrenir. Bu nedenle, öğretimde önce

öğrencilerin ne bildiklerinden başlanmalı, daha sonra bilinmeyenlere geçilmelidir” demektedir.

Azimov (2009: 195) da ön bilgilerin olumlu etkisi ‘dil transferine’, olumsuz etkisi ise ‘dil

girişimine’ (interference/interferans) neden olmaktadır. …Öğrenime olumlu etki eden dil

transferinde, hedef dildeki yeni olgu daha kolay ve daha hızlı edinilmektedir” demektedir (akt.

Öksüz, 2014: 844). Türkçe bilen kişiler, Türkçeye benzeyen dilbilgisel yapılardan başlayarak

İngilizce öğrenirlerse, daha kolay öğrenirler ve yabancı yapıları anlamada zorlanmazlar. Örnek,

İngilizce yardımcı fill “will”, -ecek, -acak olarak öğretilir. Türkçe sivil, sivilleşmek, sivilleşecek

gibi sözcükler bulunmaktadır. İngilizce “will = -ecak, -acak” olarak öğretmek yerine, Türkçe sivil

= wil, sivilleşmek = will, sivilleşecek = vill…ecek sözcüklerinden yararlanılabilir. Mayalanabilir

= may…abilir.

Anlaşılabilir Konu İlkesi: Bu ilke de Genel Öğretim Yöntemleri ve Yabancı Dil Öğretim

Yöntemleri konusu içinde işlenmektedir. Eğitim Bilimlerinde eğitim-öğretim ilkelerinden “açıklık”

(ayanîlik) ilkesi ile “anlaşılabilir konu” ilkesi benzer şeylerden bahsetmektedir. Örnek, Karagöz ve

Çivi’ye, (1997: 60) göre “derste konuşulan bütün terim ve sözcüklerin öğrenciler tarafından

kolayca anlaşılacak şekilde olmalıdır”. İkinci dil edinim (second language acquisition)

çalışmalarında Monitor Model altında beş tane kuramdan bahsedilmektedir ve bunlardan bir tanesi

de “comprehensible input” = anlaşılabilir veri/konu ilkesidir. Bu ilkeye göre yabancı dilde

öğrenilecek input (konu, veri, sözcük, gramer,…) ne kadar anlaşılır ise öğrenme de o derecede

yüksek olur (Ellis, 1994). Örnek, İngilizceden yüzlerce sözcük (television, telephone, telescope,

radio,…) Türkçeye geçmiştir, ancak İngilizce yazılan ders kitaplarında bu sözcüklerin çok azına

yer verilmektedir.

Ana dili Kullanma İlkesi: Yabancı dil öğrenen öğrenciler tamamen yeni bir dünya ile

karşılaşmatadırlar. Bu dünyayı anlaşılır yapabilmek için yukarıda sayılan Türkçeye benzer

sözcükler ve gramatik yapılar kullanılarak yabancı dil öğretilebilir. Ancak bu benzerliklerin etkili

olmadığı yerlerde İngilizce öğretmenleri ana dil kullanarak yabancı dil öğretilebilir. Bu konuda

Demirel (2004: 25) “başlangıçta öğrencilerin ana dili kullanmalarına izin verilmeli” demektedir. Bu

çalışmada ise öğretilecek İngilizce sözcük ve gramatik yapılar Türkçeleştirilerek ana dil kullanım

yoluna gidilmiştir. Bu yöntem şarkı, türkü, tekerleme, vb. etkinliklerle daha da geliştirilebilir.




Örtük Öğretim İlkesi: Diğer sınıflamalar hariç, eğitim açık ve örtük öğretim olarak iki

şekilde ele alınabilir. Öğrencilerin bir yabancı dili öğrenmelerine rağmen, gramatik yapıların

öğrencilereden saklandığı öğretim türüne örtük öğretimde denir (Harmer, 1986). Öğretmen gramer

kurallarını açık olarak anlatmaz/öğretmez. Öğrencilerin dikkati boşluk doldurmaya, cümle

eşleştirmeye, vd. etkinliklere yönelirken, gramer kuralları bu etkinlikler içinde dolaylı olarak

öğretilir. Bu çalışmada sadece İngilizce gramer kuralları değil, aynı zamanda İngilizce sözcüklerin

Türkçe anlamları örtük olarak öğretilebilmektedir. İngilizce gramer kuralının örtük öğretimine

örnek Ben Ayla maketi iter gibi yaparım = I make it. İngilizce sözcüklerin örtük öğretimine örnek,

dolma yapmak = do yapmak.

Sonuç olarak, İngilizce sözcükler ve İngilizce gramer yapısı Türkçe sözcük ve metin

içersinde örtük olarak ifade edilebilmektedir. Bu örtük ifade edilebilme İngilizcenin örtük olarak

öğretilebileceği anlamına da gelmektedir. Bu nedenle, çalışma, bugüne kadar yapılan Türkçenin

yabancı dil olarak öğretim araştırmalarına yeni bir boyut katmıştır. Ayrıca, İngilizce kitap, sözlük,

ve başka kaynak bağımlılığını da kısmen ortadan kaldırmıştır. Son olarak, 200 milyonluk Türk

dünyası kısaca İngilizce öğrenebilir ve yabancılarda daha kolay Türkçe öğretilebilir.

KAYNAKÇA

AÇIK, F. (2008). Türkiyede yabancılara türkçe öğretilirken karşılaşılan sorunlar ve çözüm

önerileri. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu Bildirisi, Doğu Akdeniz

Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi Bölümü, Lefkoşa.

ADIGÜZEL, M. S. (2009). Kaşgarlı Mahmut’un türkçe öğretim yöntemi, Türklük Bilimi

Araştırmaları, (27), 27-35.

AİTKEN, R. (1992). Teaching tenses. London: Longman.

ALLSOP, J. (1987). Cassell’s students’ english grammar. East Sussex: Cassell Publishers Limited.

AZAR, B. S. (1989). Understanding and using english grammar. New Jersey: Prentice Hall

Regents.

AZİMOV, E. G., ŞÇUKİN, A. N., (2009), Novıy slovar metodiçeskih terminov i ponyatiy (Teoriya

i praktika obuçeniya yazıkam), İzdatelstvo İKAR, Moskva.

BAL, Ö. A., ve SOFU, H. (2014). Türkçede yeni sözcük oluşturma / Lexical innovations in Turkish

- Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of

Turkish or Turkic Volume 9/3 Winter 2014, p. 79-89, DOI number:

http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6429.

BARIN, E. (2009). Yabancılara türkçe öğretimi amacıyla yazılan ‘ecnebilere mahsus” alifba kitabı

üzerine, Türklük Bilimi Araştırmaları (27), 121-136.

DEMİREL, Ö. (2004). Yabancı dil öğretimi, dil pasaportu, dil biyografisi, dil dosyası. Ankara:

Pegem A.

DİLAÇÂR, A. (1971). Gramer: Tanımı, Adı, Kapsamı, Türleri, Yöntemi, Eğitimdeki Yeri ve

Tarihçesi, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten s. 83-145.

ELLIS, R. (1994). Understanding second language acqusition. Oxford: OUP.

GÖÇER, A. MOĞUL, S. (2011). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi ile ilgili çalışmalara genel

bir bakış, Turkish Studies, International Periodical For the languages, Literature and

History of Turkish or Turkic, Volume 6/3, s.798-810.

http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6429

838 Ercan TOMAKİN



HARMER, J. (1986). Teaching and learning grammar. London: Longman.

İŞLER, E. (2003). Arapça ve türkçede zamanlar –karşıtsal çözümleme, Nüsha, Yıl III, Sayı 8, s.

55-68.

KARABAĞ, İ. (2000). Türkçede kip ve kiplik olgusu, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, Eylül, C.11,

S.585, s.275-278.

KARAGÖZ, S. ve ÇİVİ, C. (1997). Genel öğretim metotları. Konya: Öz Eğitim Yayınları.

KARAKUŞ, İ. (2006). Atatürk dönemi eğitim sisteminde türkçe öğretimi. Ankara: Türk Dil

Kurumu Yayınları.

KARAMANLIOĞLU, A. F. (1994). Kıpçak türkçesi grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

KOCAMAN, A. (1983). Türkçede kip olgusu üzerine görüşler, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı

Belleten, 1980-1981, TDK Yay, 515, s.81-85.

KIRBIYIK, M. (2007). Yûsuf Hâlis, miftâhı lisan manzum fransızca türkçe sözlük. İstanbul: Beşir

Kitabevi.

KEMMIS, S. (1980). The imagination of the Case and the invention of the study, in Simons, H.

(ed.), Towards a Science of the Singular, Norwich: CARE, Occasional Publication, No 10.

UEA.

LEECH, G. (1989). An A-Z of english grammar and usage. Surrey: Longman.

McARTHUR, T. (1992). The oxford companion to the english language. London: BCA.

MURPHER, R. (1990). English grammar in use. Cambridge: Cambridge University Press.

OKUMUŞ, S. (2008). Anadolu sahasında manzum sözlükler ve hevâî’nin makbûl-i ârif’ine dair,

Zbornik Radova, Tuzla Üniversitesi, Felsefe Fakültesi, Vol 32, br.9 (Borna-Hersek) Tuzla,

309-324.

ÖKSÜZ, G. (2014). Rus dili öğretiminde karşılaşılan ana dil kaynaklı girişim hataları / Interference

errors which originate from the native language in russian language teaching, Turkish

Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish

or Turkic Volume 9/6 Spring 2014, p. 843-857, DOI number:

http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6581.

PYLE, M.A. ve MUNOZ, M.E. (1986). TOEFL preparation guide. Nebraska: Cliffs Notes.

ROBSON, C. (1995). Real world research. Oxford: Blackwell.

SWAN, M. (1995). Practical english usage. Oxford: Oxford University Press.

TİRYAKİ, E. N. (2011). Yabancılara türkçe öğretiminde tarihi bir kaynak: “Ed-dürretü’l-mudiyye

fi’l-lügati’t türkiyye, Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Araştırmaları Dergisi, 2011, 1(1).

TOMAKİN, E. (2014a). Teaching english (grammar) in the turkish text: a case of simple present

tense: ışıl maketi iter, Macrothink Institute, International Journal of Learning &

Development, Vol. 4, No.1, p. 115-131.

TOMAKİN, E. (2014b). Teaching english subject pronouns and to be verbs in the turkish texts: the

turkish method, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (1) : 203-228.

TÜRKÇE SÖZLÜK (2005). Türk Dil Kurumu, 10. Baskı, Ankara: Akşam Sanat Okulu.

http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6581




Ek-1

İYİ-KÖTÜ HİZMET ve MÜZİKii

Ispartalı can servete hizmet edebilir veya Yunus’u maytapla protesto edebilir.

I can serve. You may protest.

Ayrıca, Hekim Mustafa’nın kaidesine yardım etmeli ve Şirin de Bahadır’ın beter haltını durdursa

He must aid She had better halt.

iyi olur. It bile Davud’u hizmetiyle afallatırdı, ancak Hekim, oturan topal Harun’u servise göndermeli.

It would fall He ought to run.

Baş şef Vildan kusurlu personeli şut gibi abandone etmeli. Kötü hizmet ile müşteri Veysel maytap

We should abandone. We might

geçer ve curetle buna çare bulurdu. Işıl, nihavent Togo’ca şarkıda reform yapmak zorundadır

cure. I have to reform .

çünkü Hekim veya Şirin’in hasta kardeşi Togo’ca performans göstermek zorundadır.

He or She has to perform.

Veysel ve Deyçe de rehavetle ve topluca bu performansı kilisten dinlemek zorundadır.

We and they have to listen.

ii İngilizce bütün kipleri Türkçe bir paragrafta ifade edebilmek için metin biraz zorlanarak üretilmiştir.

Teaching English Modals in the Turkish Text Covertly: The Turkish Method

Documents