TAT Review Magazine 2/2016

ถาผอานทานใดสนใจ ผลงานวจยดานการทองเทยว สามารถตดตอสอบถามไดท

ส�านกประสานงานโครงการวจยอตสาหกรรมการทองเทยว และบรการ สกว.

โทรศพท 0 2940 5188 หรอคนหาไดท elibrary.trf.or.th

ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) เปนหนวยงานหนงในเครอขายองคกรบรหารงานวจยแหงชาต

(คอบช.) ซงมหนาทในการบรหารจดการทนวจยดานการบรหารจดการการทองเทยว ไดเลงเหนความส�าคญ

ของการพฒนางานวจยเพอใหสามารถขบเคลอนนโยบายในการพฒนาการทองเทยวของประเทศ

ชวนอาน

บรรณาธการ

ยวด นรตนตระกล ผอ�านวยการกองวจยการตลาด

กองบรรณาธการ

จรญญา เกยรตลภนชย ผอ�านวยการกองกลยทธการตลาด

พชญา สายแสงจนทร ผอ�านวยการกองประชาสมพนธในประเทศ

นธ สแพร ผอ�านวยการกองเผยแพรความรดานการทองเทยว

เบญจรตน มรรยาทออน ผอ�านวยการกลมฐานขอมลการตลาด

ชมภ มฤศโชต ผอ�านวยการกลมสารสนเทศการตลาด

สดาพร วรพล หวหนางานวชาการ กองวจยการตลาด

สจตรา แยมงามเหลอ พนกงานบนทกขอมล

เจาของ การทองเทยวแหงประเทศไทย

คณะทปรกษา

ยทธศกด สภสร ผวาการการทองเทยวแหงประเทศไทย

จฑาพร เรงรณอาษา รองผวาการดานตลาดยโรป แอฟรกา ตะวนออกกลาง และอเมรกา

ศกรย สทธวนช รองผวาการดานสอสารการตลาด

สมรก ค�าพทธ รองผวาการดานบรหาร

สนต ชดนธรา รองผวาการดานนโยบายและแผน

วษณ เจรญศลป รองผวาการดานสนคาและธรกจทองเทยว

สจตรา จงชาณสทโธ รองผวาการดานตลาดในประเทศ

ศรสดา วนภญโญศกด รองผวาการดานตลาดเอเชยและแปซฟกใต

จรญ อนม ทปรกษา ระดบ 10

น�าฝน บณยะวฒน ผอ�านวยการฝายวางแผน

Tourism Authority of Thailand1600 New Petchburi Road, Makkasan, Ratchathewi,Bangkok 10400, ThailandTel: +66 2250 5500 ext. 2620-2Fax: +66 2250 5610Email: [email protected] Website: tatreviewmagazine.comTwitter: @etatjournalFacebook : www.facebook.com/tatreviewmagazine

จลสารฉบบนจดทำาขนโดยใชกระดาษ EPO (EcoPaque Offset) และหมกพมพจากนำามนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพและเปนมตรตอสงแวดลอม

ตราสญลกษณ จากเลมเดมอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

จลสารวชาการการทองเทยวการทองเทยวแหงประเทศไทย1600 ถนนเพชรบรตดใหม แขวงมกกะสน เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400โทรศพท : 0 2250 5500 ตอ 2620-2 โทรสาร : 0 2250 5610

Contentsสารบญ

Vol.2 No.2/2016

6 Tourism on the Move• ทองเทยวไทยในเทรนดโลก

12 Tourism Research

• Voluntourism สรางสรรค หวงใย ใสใจแบงปน

• 25 ปของการศกษาเรองการสอสารแบบปากตอปาก

(Word-of-Mouth)

32 From The Cover• Last Normalness Standing

• The New Normal

48 Tourism Trends• การทองเทยวโลก ทองเทยวกนตอไป ไมสนใจวกฤต

• จบเทรนดเปนจดขาย พลกโอกาสทองเทยวไทย

64 Pop Culture Tourism• วงเทรล เปน เทรนดใหม

จาก Sub Culture ส Pop Culture ทมธรรมชาตเปนสนามเปด

Editor’s Talkบทบรรณาธการ

The New Normal ความปกตสข ในความปกตใหม

1. The New Normal ณ ป 2555 เมอป2555ททท.จดสมมนา‘เปดมมมองทองเทยวไทย’ป5โดยThemeการสมมนาในปนนคอAllAboutModernThai

Tourismหรอ‘มองทองเทยวสมยใหมหลากหลายมม’ความเปนสมยใหมดานการทองเทยวเมอ5ปทแลวททท.เปดประเดนหลายเรอง

ทงเรองSoLoMo,Sport,Hospitelในฐานะผรบผดชอบและออกแบบการประชมในครงนนหวขอการสมมนาทชอบเปนพเศษคอ

‘ทองเทยวตามสงMadebyOrder,DesignbyYou’และหวขอ‘กงยงกงผาน...สรางสรรคเกมการตลาดผานการทองเทยวเชงกฬา’

มหวขอการสมมนาทหยบยกมาเสนอหวขอหนง เปนหวขอทผเขยนเพงเรมสนใจและเหนวาเนอหานาจะเกยวของกบ ‘ความเปน

สมยใหม’จงตดสนใจบรรจไวในก�าหนดการหวขอนนคอ‘การกลบสความปกตเดมและการกาวสความปกตใหม:เมอLifestyleMarketing

ถกอธบายโดยแนวโนมเรองTheOldNormal&TheNewNormal’

2. The New Normal ณ ป 2559 ลวงไป5ปเรองTheNewNormalเรมมพนทในสอกระแสหลกมากขนเรมไดยนแววๆในทวบางในนตยสารบางทส�าคญคอ

ในชวงเดอนมกราคม2559มโอกาสพบกบคณภญโญไตรสรยธรรมาคยถามไถเรองทวๆไปจากนนคณภญโญพดถงเรองTheNew

Normalบทสนทนาจบลงดวยการวางแผนกนอยางคราวๆวาคณภญโญจะชวยททท.ตงเวทพดคยเรองนอกครงแตเผอญททท.ตดขด

หลายเรองจงไมมโอกาสไดท�างานรวมกบคณภญโญ

อยางไรกตามเรองTheNewNormalยงวนเวยนอยในความสนใจประกอบกบการตดตามความเคลอนไหวเกยวกบประเดน

TheNewNormalในสอตางๆทงทเกยวของโดยตรงกบอตสาหกรรมทองเทยวและเกยวโดยออมๆยกตวอยางสอตางชาตทนาสนใจคอ

TrendWatchingระบในTrendReportเมอปลายป2558วาประเทศไทยท�าหนงโฆษณาเจาะตลาดLGBTในแคมเปญGoThaiBeFree

เปนตวอยางหนงของTheNewNormal

ถาอยากจะรวาTheNewNormalคออะไรTATReviewไตรมาสนมบทความทเกยวของกบTheNewNormalสองเรองจาก

สองนกเขยนรบเชญโตมรศขปรชาและวฒชยกฤษณะประกรกจสนใจเปดอานไดในคอลมนFromTheCover

3. ความตงใจทตกไป

TATReviewไตรมาสนมความตงใจตกหลนระหวางทางดวยเหตผลตางๆอาท

lความตงใจจะน�าเสนอเรองSportTourismเปนเรองจากปกเนองจากปนมฟตบอลยโรและมกฬาโอลมปกแตเปลยนใจกะทนหน

lความตงใจจะมบทความเกยวกบInclusiveTourismเพราะชวงนใครๆกพดถงInclusiveแตเปลยนใจเพราะโดยสวนตวยงงง

กบแนวคดนอย

lความตงใจเดมจะมเรองเกยวกบ‘ประชารฐ’แตมองไปทางไหนใครๆกพดเรองนดงนนจงคดเอาเองวา‘ประชารฐ’คงถก

สอดแทรกไวในทกอณของสงคมไทยไปแลว

lความตงใจเดมจะลองเสนอเรอง‘มาตรฐานการทองเทยว’แตคดไดวามหนวยงานทดแลเรองมาตรฐานการทองเทยวอยแลว

จงไมอยากท�าซ�าซอน

ไตรมาสนประมาณน

ขอ‘ความปกตสข’จงเกดขนทามกลาง‘ความปกตใหม’ในสงคมไทย

ยวด นรตนตระกล

6 | Tourism Review

เพยงความเคลอนไหว

Tourism on the Move

6 | Tourism Review

ทองเทยวไทยในเทรนดโลก

ศนยพฒนาวชาการดานตลาดการทองเทยว ททท.

ศนยพฒนาวชาการดานตลาดการทองเทยว (TAT Academy)

การทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) จดกจกรรมเสวนา

TOURISM TREND TALK ครงท 1

ทโรงแรมอมาร วอเตอรเกท กรงเทพฯ ในวนท 26 มกราคม 2559

‘ทองเทยวไทยในเทรนดโลก’

บรรยายน�า

โดย โตมร ศขปรชา

7|Tourism Review


Tourism on the Moveเพยงความเคลอนไหว

Tourism on the Move

7|Tourism Review

ทองเทยวไทยในเทรนดโลกTrend ไมไดเปนเพยงแฟชน

โลกของเรามการเปลยนแปลงซงไมอาจคาดเดาไดอยตลอดเวลา

ซงการเปลยนแปลงนนอาจแบงไดเปน 3 ระดบ คอ

ระดบท 1 Idiocracy คอความนยมทเกดขนในคนกลมเลกๆ คนเกๆ ฮปสเตอร

ไมสนใจสงคม เปนตวของตวเอง มวฒนธรรมยอยบางอยางของตนเองเกดขนมา

ตอมาคนอนๆ เรมเหนสงทคนเหลานท�าอยวานาสนใจ จงเรมใหความส�าคญ

เปรยบเสมอนการโยนกอนหนลงไปในทะเล เกดรอยกระเพอมเลกนอยแลวกหายไป

ระดบท 2 FAD แฟชน คอความนยมทเกดขนชวคราว แฟชนบอกวา

เราตองใสเสอสอะไร ฤดกาลไหนควรจะใสเสออยางไร แตงตวแบบไหน เปรยบเสมอน

คลนทแผกวางใหญขนเลกนอย แตไมนานกจะหายไป

ระดบท 3 Trend เปนสงทหลกเลยงไมได เทรนดไมไดเปนเพยงแฟชน

แตเปรยบเสมอนคลนลกใหญในทะเลทถาโถม มพลงมาก ก�าลงเคลอนเขามาหาเรา

เราไมสามารถท�าอะไรได มแตจะตองลอยตามไป และคดวาจะตงรบหรอเปลยนแปลงอยางไร

6 Global Trends

การเปลยนแปลงทเกดขนนมอย 6 เทรนดทนาสนใจ ไดแก Urbanization,

Aging Society, Digital Age, Generations Clash, Travelism และ Sustainability

เพยงความเคลอนไหว เพยงความเคลอนไหว

Tourism on the Move

8 | Tourism Review

1. Urbanization ป 2550 คอปแรกทประชากรโลกอยในเมองมากกวาในชนบท ปรากฏการณน

ไมไดเปนเพยงการยายทอย อาศย แตมผลตอวถชวตของมนษยชาตทงหมด

ในวงกวางมาก ขณะนมหลายเมองเกดขนในหลายภมภาค ซงปรากฏการณนไมเคย

เกดในประเทศไทย

ในอนาคตคนจะเขามาในศนยกลางของเมองตางๆ มากขน กรงเทพฯ จะกลายเปน

เมองหลายศนยกลาง เมอคนเขาไปอยในศนยกลาง ท�าใหเมองมความแออดหนาแนน

มากขน คนไมสามารถมพนทสเขยวสวนตว ท�าใหเกดความตองการพนทสาธารณะ

เพมขนตามมา

ความเปนเมองยงเกยวของกบการประกอบอาชพในธรกจใหมๆ ดวย ตวอยางเชน

หนงสอ The Flat White Economy ไดวเคราะหสภาพเมองลอนดอนวาอาจแบง

ไดเปนเมองตะวนออกกบตะวนตก ฝงตะวนตกจะเปนยานคนรวย หรหรา มยาน

Mayfair พระราชวงบกกงแฮม รฐสภา ในขณะทฝงตะวนออกเดมเปนยานเสอมโทรม

และยากจนกวา เปนทตงของโรงฟอกหนง โรงงาน ทาเรอ ตอมาภายหลงป 2550

มความเคลอนไหวทนาสนใจเกดขน คอมคนรนใหมยายเขามาอยในยานตะวนออก

ของลอนดอนมากขน มการเปดธรกจใหมๆ ซงไมใชธรกจ Chain ใหญโต แตเปน

Startup Business ทอาศยเทคโนโลยบางอยางในการขบเคลอน เปนธรกจทไมเคย

เกดขนมากอนในประวตศาสตร สาเหตทท�าใหลอนดอนฝงตะวนออกกลายเปนแหลง

Startup นนเกดจากทดนบรเวณนนมราคาถก ท�าใหผท�าธรกจซงเปนคนรนใหม

ยงไมคอยมเงนทนมากนก สามารถซอทดนเพอจดตงส�านกงานได

การเกดสงคมแบบใหมนยงเกยวพนกบวถชวตแบบใหมดวย จากกรณของ

ลอนดอนฝงตะวนออก พบวาคนทอยอาศยในแถบนไมท�างานแบบเขา 9 โมงเชา

เลก 5 โมงเยน แบบทเราคนเคยอกตอไปแลว เนองจากพวกเขาตองตดตอคาขาย

กบคนอกซกโลกหนง หรอบางคนพอใจจะท�างานในชวงเวลาทไมใชเวลางานปกต

ทวไป นกวาดรปหรอท�าภาพประกอบสามารถผลตผลงานตอนไหนกไดตามแตจะม

ลกคามาสง ท�าใหเกดความเปลยนแปลงในวถชวต ตวอยางเชน อาหารทเคยเปนมอ

ถกท�าลายไปหมด เกดแนวคด Breakfast All Day ขนมา ตองการกนอาหารเชา

ตอน 4 โมงเยนกสามารถหาได ท�าใหเกดธรกจใหมมารองรบวถชวตแบบน


Tourism on the Move

2. Aging Society

คาดการณวาในป 2573 สงคมไทยจะมผสงวยรอยละ 17 ของประชากรทงหมด

สงทจะมาพรอมกบสงคมผสงอายคอ Inclusive Design หรอการออกแบบสงตางๆ

ในเมองเพอรองรบคนทกแบบ โจทยของยคสงคมสงวยจะไมใชเพยงการหา

บานพกใหคนชราเหลานอย แตคอการเปลยนเมองทงเมอง เปลยนวธทองเทยว

เปลยนการเดนทางทงหมด

ตวอยางหนงของการเปลยนแปลงคอทจอดรถคนพการ ในยค Aging

Society ผสงอายจะเรยกรองใหออกแบบรถยนตเปนพเศษส�าหรบพวกเขา

ซงสงคมทมส�านกในแบบทเหนคนสงอายหรอคนพการเปนมนษยเทากบคนปกต

อนๆ จะพยายามออกแบบสงเหลานเพอใหคนกลมนไดใชชวตทมความเปนมนษย

เทาเทยมกบคนอนในสงคม

3. Digital Age สงคมในอนาคตจะกาวเขาสยค Internet of Things ซงมนษยจะไมตอง

สงการสงตางๆ ใหท�างานอกตอไป แตทกสงเหลานนจะสงการ พดคยกนเอง

เชน เมอของในตเยนหมด ตเยนจะทราบวาตองการสงอะไร กจะตดตอไปท

รานขายของช�า และรานกจะสงของมาใหดวยระบบอตโนมต ซงอาจจะสงมา

ดวยโดรน หรอตอไปมนษยอาจไมตองอยบานกได แตอาศยอยในรถบานทแลน

ไปไหนกไดโดยทไมตองขบ และสามารถตงโปรแกรมไดวาไมอยากอยในสถานท

รอน ใหรถพาไปอยในอณหภมเฉพาะตงแต 15-20 องศาเทานน หรอหากตองการ

ท�างานในบรเวณทเงยบ กสามารถตงโปรแกรมวาใหขบไปยงททความดง

ของเสยงไมเกน 80 เดซเบล เปนตน

4. Generations Clash ปรากฏการณทมนษยหลายรน Greatest Generation 1900 / Silent

Generation 1920-1930 / Baby Boomers / Gen X / Gen Y / Gen Z /

Gen Alpha ใชชวตอยในชวงเวลาเดยวกน ค�าถามส�าคญคอคนหลายรน

จะตองมวธอยรวมกนอยางไร เนองจากแตละรนมวธคดไมเหมอนกน เชน

Baby Boomers ทอายประมาณ 60-70 ป ซงจ�านวนมากยงท�างานเปน CEO อย

ไมยอมวางมอ โดยคนรนนมความเหนวาคนอายประมาณ 30-40 ปยงเปนเดก

โดยลมไปวาเขาเรมท�าธรกจเมออาย 30 ปเหมอนกน

นอกจากน Baby Boomers ยงมวธคดวา ‘มชวตอยเพอท�างาน - Live to

Work’ หรอ ‘งาน’ คอการให ใหคณคาทงหมดในชวตของตนเอง ไมสามารถ

อยเฉยๆ ได จะตองท�าอะไรบางอยางอยตลอดเวลา เพราะมชวตทคนเคยกบ

การท�างาน ซงเหมาะสมกบสภาพแวดลอมในประวตศาสตรชวตของเขาทตอง

พบทงสงครามโลกครงท 2 เศรษฐกจตกต�า เพราะฉะนน การท�างานจงเปน

เรองส�าคญมากของชวต งานไดรวมเขาไปอยในตวตนของเขาแลว


Tourism on the Move

ในขณะทวธคดของกลม Gen X คอ ‘ท�างานเพอทจะอยตอไป - Work

to Live’ สวนวธคดของ Gen Y คอ ‘ท�างานไปดวย มชวตดวย’ คนกลมน

จะท�างานและไปทองเทยวพรอมๆ กน Baby Boomers จะเหนวาพวก Gen Y

เปนพวกเหยยบขไกไมฝอ ไมอดทน เรยกรองเงนทอง คน Gen Y กจะเหนวา

คน Baby Boomers ลาหลง คร�าคร ไมเขาใจคน Gen Y

สงส�าคญในกรณ Generation Clash คอเรองความหลากหลายกบความ

อดทน (Diversity / Toleration) มงานวจยพบวาคนรน Greatest Generation,

Silent Generation และ Baby Boomers เปนกลมคนทยอมรบความแตกตาง

หลากหลายไดนอยกวาคนยค Gen X, Gen Y, Gen Z ดงนน สงส�าคญในการ

อยรวมกนของกลมคนตางเจเนอเรชนกคอตองมใจเปดกวางกวาทคดไว และ

ใหมองถงสภาวะทตดสนใจล�าบาก (Dilemma)

5. Travelism เดมอาจแบงกลมคนทองเทยวเปน 2 ประเภทคอ คนทเปน Tourist /

Tourism และคนทไมเปน Tourist เปนกลมทเดนทางเอง หรอทเรยกวา Back-

packer

กลม Tourist เปนนกทองเทยวคณภาพด มเงนจบจายมาก มากนเปน

ระบบ สามารถจดการไดงาย พกโรงแรมหาดาว ตองใชมคคเทศกทองถน

มกฎหมายรองรบ สวน Backpacker เปนกลมนกทองเทยวคณภาพไมดนก

แบกเปเดนทาง อ�านาจซอต�า พกโรงแรมหรอ Hostel ราคาถก นกทองเทยว

กลมนจงไมไดรบความสนใจมากนก

อยางไรกตาม ดวยโลกทเปลยนไปท�าใหเกดนกทองเทยวอกประเภทหนง

ขนมา เรยกวากลม ‘Travelist’ นกทองเทยวกลมนภายนอกจะดคลายกบกลม

Backpacker คอแบกเปเดนทาง แตหากมองในรายละเอยดแลว Travelist คอ

กลมชนชนกลางทอยในเมอง ตองการเรยนรประสบการณใหมๆ และมเงน

พอสมควร แตไมอยากเดนทางไปกบบรษทน�าเทยว Travelist จงเปนกลมคนท

ออกแบบการทองเทยวเอง และวธทองเทยวกไมเหมอนกบ Tourist เพราะ

คนเหลานจะมความเปนปจเจกสง

11|Tourism Review

Tourism on the Move

21.00 cm

การทองเทยวของกลม Tourist นนตอง

ตนแตเชาเพอทองเทยวตามจดส�าคญ ใชชวต

สวนใหญอยบนรถทวร ใชชวตกบเพอนรวมทวร

ทไปดวยกน และไมไดรจกกบคนในพนทนนๆ

ในขณะทการทองเทยวของกลม Travelist

จะถกโยงเขากบความเปน Urbanization คอ

มความสบายใจทจะไปทองเทยวและใชชวตอย

ในเมองมากกวาตามชนบท เพราะมสงทตน

คนเคยพอสมควร ไมคอยเดนทางมาก

การเกดกลมนกทองเทยว Travelist ท�าให

เกดสงคมแบบ Sharing Society ขนมาดวย

ตวอยางธรกจการทองเทยวจากเทรนดนคอ

Airbnb

6. Sustainability

หลายภาคธรกจใหความสนใจเทรนดเรอง

ความยงยน อยางไรกตาม ตองพจารณาให

เหมาะสมวาการจดกจกรรมตางๆ ถอเปนเรอง

ความยงยนหรอไม ยกตวอยางเชน การน�า

ผาสเขยวมาห มขวดน�า ซงกจกรรมดงกลาว

อาจเพมภาระการซกลาง และเพมสารซกฟอก

สสงแวดลอม

ทงน มตวอยางของการน�าเทรนดเรอง

ความยงยนไปใชในภาคธรกจ โดยน�ามาปรบ

ใหกลายเปนความหรหรา (Sustainability is

the New Luxury) เชน เจาของรสอรทแหงหนง

ทางภาคใตพยายามจะไมใชหลอดดดน�าใน

โรงแรม แตกไมประสบความส�าเรจ เนองจาก

นกทองเทยวยงคงคนชนกบการใชหลอดดดน�า

ทางเจาของโรงแรมจงหาผ ผลตหลอดดดน�า

จากฟางแทน เพอทจะไมตองใชพลาสตก ลด

Carbon Footprint ซงหลงจากเปลยนหลอด

ดดน�าเปนหลอดฟางแลว ปรากฏวานกทองเทยว

มาเทยวเพมขน เพราะการดดหลอดฟางเปน

ความหรหราใหมแทนทจะดดหลอดพลาสตก


Tourism on the Move

12 | Tourism Review

Tourism Researchทองเทยววจย

Voluntourismสรางสรรค หวงใย

ใสใจแบงปนเรอง : รศ.ดร.พรรณ สวนเพลง

Voluntourism หรอ การทองเทยวเชงบ�าเพญ-

ประโยชน หรอ การทองเทยวจตอาสา เปน

‘มตใหมของการทองเทยว’ ซงมรปแบบแตกตาง

จากการทองเทยวในรปแบบเดม ดวยการเพม

มตของการเรยนร และมตของการแบงปนเขาไป

ในการทองเทยว ซงท�าใหการเดนทางทองเทยว

ลงตวไปดวยมตทงของ ‘ผให’ และ ‘ผรบ’ โดย

กลมนกทองเทยวทเขารวมเดนทางนน จะไดม

โอกาสทองเทยว สนกสนาน และอมเอมใจจาก

สงทตนเองไดเดนทางทองเทยวในครงน

13|Tourism Review


14 | Tourism Review


‘นกทองเทยวจตอาสา’ คอ กลมนกเดนทางกลมเลกๆ ทเลอกใชเวลาวาง

ในระหวางการเดนทางทองเทยวมารวมท�าประโยชนใหกบชมชนและอยอาศยรวมกบ

คนในทองถนนนเปนเวลาแรมเดอน ซงอาจจะไมไดพบเหนไดมากนกในเมองไทย

จนกระทงเกดเหตการณสนามทางภาคใตเมอ 12 ปกอน เหตการณครงนน คนไทย

ไดเหนมตรน�าใจของนกทองเทยวจากทวทกมมโลกทเดนทางมายงประเทศไทย

โดยมวตถประสงคเพอมาชวยงานกอสรางบานเรอน การเยยวยาสภาพจตใจของ

ผประสบภย รวมไปจนถงงานสาธารณสขและดแลเดก จากเหตการณดงกลาว ภาพของ

‘นกทองเทยวจตอาสา’ หรอ Volunteer Tourist ในสายตาคนไทยจงชดเจน และ

เปนทรจกกนอยางกวางขวางนบตงแตนน

การทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนในปจจบนก�าลงไดรบความสนใจทงในกลม

นกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาตเปนอยางมาก ซงกลมนกทองเทยว Gen Y

(อาย 17-34 ป) จะเปนกลมหลกๆ ทท�าใหกระแสการทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชน

แพรกระจายไปอยางรวดเรวผานสอโซเชยลมเดยตางๆ หรอหากจะเรยกวาเปน

เทรนดการทองเทยวใหมในกลมวยรนกคงจะไมผดนก เพราะนกทองเทยวกลมน

ตางหลงรกการเดนทางเพอการมองหาสงใหมๆ มความคดรเรมสรางสรรค มความ

กระตอรอรนทอยากท�าประโยชนใหกบสงคม ไมวาจะเปนการออกคายอาสาพฒนา

โรงเรยน กจกรรมสอนหนงสอ การสรางฝายกนน�า จากความใกลชดของคนตางถน

และคนในชมชน ยอมกอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรทางความคด วถชวต วฒนธรรม

ตลอดจนถงการถายทอดภมปญญาทองถนจากคนรนหนงสอกรนหนง สงเหลาน

จงกลายเปนเสนหของการทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนเลยกวาได

การทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชน ในประเทศไทย

เมอใครมาถงเรอนชานตองตอนรบ...ส�านวนไทยคนหอกปจจยหนงทสงเสรม

ใหการทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนในประเทศไทยเตบโตไดอยางรวดเรว งานวจย

ดานการทองเทยวหลายชน ไดกลาวถงการเตบโตอยางกาวกระโดดของการทองเทยว

เชงบ�าเพญประโยชนไวอยางนาสนใจวา จ�านวนกจกรรมหรอโปรแกรมการทองเทยว

เชงบ�าเพญประโยชนเพยง 3 กจกรรม ในป พ.ศ. 2546 ไดเพมสงเปน 259 กจกรรม

ในป พ.ศ. 2555 (Callanan & Thomas (2005); ซงสอดคลองกบผลการศกษา

ของ กาญจนา สมมตร และคณะ (2556) ไดศกษาเรอง ‘การวจยเพอการพฒนา

การทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนในเขตจงหวดภาคเหนอตอนบน’ ผลการวจยพบวา

สถานการณการทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนในภาคเหนอตอนบน มแนวโนม

เพอการพฒนาและการเตบโตทด นกทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนกลมหลกๆ จะเปน

นกเรยน นกศกษาในชวงอาย 11-21 ป สนใจทจะไปสอนหนงสอใหกบเดก รอยละ

24.5 รองลงมาคอ กจกรรมกอสราง รอยละ 20 และกจกรรมกลมประชาสงเคราะห

รอยละ 13.75 เปนตน

15|Tourism Review


16 | Tourism Review


17|Tourism Review


การศกษาเรอง ‘การพฒนาการทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนในกลมจงหวดสนก (สกลนคร-

นครพนม-มกดาหาร)’ ของ พรรณ สวนเพลง (2559) ไดศกษาเพอหาแนวทางในการพฒนาการทองเทยว

เชงบ�าเพญประโยชนในพนททางภาคอสาน พบวา นกทองเทยวกลมบ�าเพญประโยชนชาวไทยสวนมาก

เปนผหญง (68%) มอาย 51-60 ป (24%) มการศกษาระดบปรญญาตร (57%) มอาชพรบราชการ (37.5%)

และเคยเขารวมกจกรรมบ�าเพญประโยชนมากอน (49%) มทศนคตเชงบวก โดยสนใจกจกรรมบ�าเพญ-

ประโยชนดานการพฒนาการทองเทยวในชมชน (24.48%) การอนรกษเชงเกษตรสงแวดลอม (23.38%)

และดานการสอนและใหความร (15.22%)

นกทองเทยวชาวตางชาตสวนมากเปนผชาย (53.68%) มอายระหวาง 16-25 ป (27.37%) การศกษา

ระดบปรญญาตร (65.59%) มอาชพเปนพนกงานบรษท (43.62%) เคยเขารวมกจกรรมบ�าเพญประโยชน

(44%) มทศนคตเชงบวกเกยวกบการทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนอยในระดบมากทสด มความสนใจ

กจกรรมการทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนดานการอนรกษเชงเกษตรและสงแวดลอม (17.78%)

ดานการสาธารณสขและดแลเดก (16.06%) และดานการสอนและใหความร (15.69%)

หากมองลกลงไป งานวจยยงพบประเดนทนาสนใจวาในบรรดานกทองเทยวชาวตางชาตกลมบ�าเพญ-

ประโยชนทงหมดทเดนทางมายงกลมจงหวดสนกนน ลวนแตมความชนชอบกจกรรมเชงบ�าเพญประโยชน

ทแตกตางและหลากหลาย ยกตวอยางเชน นกทองเทยวในกลมภมภาคเอเชยจะชอบกจกรรมดานการเกษตร

และสงแวดลอม นกทองเทยวจากทวปยโรปชอบกจกรรมดานงานสาธารณสขและดแลเดก ซงนกทองเทยว

จากทวปอเมรกานนกลบใหความสนใจกจกรรมการสอนหนงสอ

แหลงกจกรรมการทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชน

นอกจากน ผลการวจยไดพบพนททมศกยภาพมากพอทจะพฒนาใหเปนแหลงทองเทยวเชงบ�าเพญ-

ประโยชนในกลมจงหวดสนก (สกลนคร-นครพนม-มกดาหาร) โดยแบงตามประเภทของกจกรรมได ดงน

ดานการสอนและใหความรในโรงเรยนขนาดเลก

การศกษาขนพนฐานเปนสงส�าคญและจ�าเปนอยางเรงดวน โดยเฉพาะโรงเรยนขนาดเลกในสงกด

ของส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน พบวาปญหาสวนใหญเปนโรงเรยนขนาดเลกทขาด

ประสทธภาพในการบรหารจดการ มความขาดแคลนในทกดาน ทงคน เทคโนโลย และทรพยากร

การบรหาร ขาดแคลนคร การจดการเรยนการสอนโดยมครไมครบชนเรยน ไมครบกลมสาระการเรยนร

และนกเรยนมความรความสามารถตามกลมสาระการเรยนรคอนขางต�า เมอเทยบกบนกเรยนของโรงเรยน

ขนาดกลางและโรงเรยนขนาดใหญ ขาดสอการเรยนการสอน การจดการเรยนการสอนไมเปนไปตาม

หลกสตร ขาดการจดการความรทเหมาะสมกบบรบทของโรงเรยน อกทงขาดการสนบสนนจากทองถน

และชมชน ทงนมกจกรรมทนกทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนสามารถท�าไดหลากหลายเพอเปนการเขาไป

ชวยเหลอโรงเรยนขนาดเลก เชน เปนอาสาสมครสอนภาษาองกฤษ ดนตร ศลปะ คอมพวเตอร กจกรรม

ปรบปรงอาคารเรยน เชน หองน�า หองสมด หองคอมพวเตอร โรงอาหาร สนามเดกเลกเลน เปนตน

18 | Tourism Review


มนกทองเทยวชาวตางชาตทเดนทางมาทองเทยวแขวงค�ามวน สปป.ลาว ซงสวนมากเปนกจกรรม

การปนเขา บางครงจะมนกทองเทยวไดรบบาดเจบและเดนทางมารกษาทโรงพยาบาลนครพนม อกทง

พบวาตามสถานพยาบาล ทงในโรงพยาบาลประจ�าจงหวด โรงพยาบาลประจ�าอ�าเภอ จงมชาวตางชาต

มาใชบรการอยางสม�าเสมอ และตองการอาสาสมครเขามาชวยงานในการเปนลามแปลภาษา แจกบตรคว

หรอมกจกรรมทผอนคลายใหกบผปวย เชน ดนตรบ�าบด ในสวนของสถานเลยงเดกก�าพรามความ

ตองการอาสาสมคร/นกทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนในการดแลเดกในสถานเลยงเดกก�าพรา ซงพบวา

มความตองการอาสาสมครในกจกรรมนเปนจ�านวนมาก

ดานเกษตรและสงแวดลอม

การทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนดานการอนรกษเชงเกษตรและสงแวดลอมถอวาเปนการ

ทองเทยวรปแบบใหม เนองจากเปนลกษณะผสมผสานระหวางกจกรรมอาสาสมครและการเรยนร

การเดนทางทองเทยวไปยงพนทชมชน เกษตรกรรม สวนเกษตร สวนสมนไพร ฟารม ปศสตว และ

สตวเลยง แหลงเพาะเลยงสตวน�าตางๆ ไดสมผสกบวถชวต ความเปนอยของชาวชนบท ขนบธรรมเนยม

วฒนธรรม ประเพณ รปแบบกจกรรม และการประกอบอาชพการเกษตรทหลากหลาย ทงน นกทองเทยว

สามารถเขารวมกจกรรมบ�าเพญประโยชน เชน การปลกและบ�ารงปาธรรมชาต สงเสรมการปลกปา

ทดแทน การเลยงปลาบอเพอแพรพนธปลา การเลยงสตว การผลตอาหารสตว ถายทอดความร

ดานเกษตรกรรมแกราษฎรในหมบานรอบศนยฯ และราษฎรในจงหวดตางๆ ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

การเพาะปลกและท�าการเกษตรอนทรย เปนตน

ดานการพฒนาการทองเทยวโดยชมชน

จากการวเคราะหศกยภาพในการพฒนาการทองเทยวโดยชมชนในจงหวดสนก พบวามโฮมสเตย

หลายแหงทตองการใหนกทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนไดเขารวมกนจดกจกรรมพฒนาการทองเทยว

โดยชมชน โดยตองการอาสาสมครเขาไปท�ากจกรรมบ�าเพญประโยชนเกยวกบการสอนภาษาองกฤษ

เพอสนทนาพนฐานใหกบชาวบาน เพอใชในการตอนรบแขกตางประเทศ พฒนาโฮมสเตยใหสามารถ

รองรบมาตรฐานอาเซยน พฒนา Packaging ของสนคาพนบาน และการสอนหนงสอหรอท�ากจกรรม

รวมกบหมบานชมชน

19|Tourism Review


นกทองเทยวชาวไทย

นกทองเทยวชาวตางชาต

กจกรรมการทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนทสนใจ

กจกรรมการทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนทสนใจ

การพฒนาการทองเทยว

ในชมชน (24.48%)

การอนรกษเชงเกษตร

สงแวดลอม (23.38%)

การสอนและใหความร

(15.22%)

68% เปนผหญง

24% มอาย ระหวาง 51-60 ป

57% มการศกษาระดบปรญญาตร

37.5% มอาชพรบราชการ/รฐวสาหกจ

49% เคยเขารวมกจกรรมบ�าเพญประโยชน

มทศนคตเชงบวกเกยวกบการทองเทยว

เชงบ�าเพญประโยชน (คาเฉลยอยในระดบมากทสด)

53.68% เปนผชาย

27.37% มอาย ระหวาง 16-25 ป

65.59% มการศกษาระดบปรญญาตร

43.62% มอาชพเปนพนกงานบรษท

44% เคยเขารวมกจกรรมบ�าเพญประโยชน

มทศนคตเชงบวกเกยวกบการทองเทยว

เชงบ�าเพญประโยชน (คาเฉลยอยในระดบมากทสด)

การอนรกษเชงเกษตร

สงแวดลอม (17.78%)

การสาธารณสขและดแลเดก

(16.06%)การสอนและใหความร

(15.69%)

20 | Tourism Review


อางองกาญจนา สมมตรและคณะ (2556). การวจยเพอการพฒนาการทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนในเขตจงหวดภาคเหนอตอนบน. กรงเทพมหานคร. ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.). พรรณ สวนเพลง (2559). การพฒนาการทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนในกลมจงหวดสนก (สกลนคร-นครพนม-มกดาหาร). กรงเทพมหานคร. ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.).Ayobami, O, K., Ismail, H, N. & Olyinka, S. (2012). A reviews paper on voluntourism theories and paradigm with special emphasis on rural revitalization. Interdisciplinary Journal of

Contemporary Research in Business. Vol. 3, No. 11, pp. 420-444.Callanan M. & Thomas S. (2005). Volunteer tourism: Deconstructing volunteer activities within a dynamic environment. Marina Novelli (editor). Niche Tourism Contemporary issues, trends and cases. (183-200). Wellington: Elsevier Butterworth-Heinemann.

เตรยมตว เตรยมหวใจ ใสเปออกเดนทาง...

หากจะลองสมผสประสบการณ Volunteer

Tourist สกครงหนงในชวต การวางแผน

การเดนทางลวงหนาอยางรดกมเปนเรอง

ทส�าคญอยางยง ทงนนกทองเทยวทสนใจ

สามารถคนหาขอมลเพมเตมเกยวกบการ

ทองเทยวเชงบ�าเพญประโยชนไดจากเวบไซต

http://sanukvolunteer.com ในเวบไซต

จะอธบายถงแหลงท�ากจกรรมการทองเทยว

เชงบ�าเพญประโยชน การเตรยมตวของ

นกทองเทยว คาใชจายในการเดนทาง ตลอดจน

วถชวตความเปนอยของคนในทองถนนนๆ ดวย

เตมพลงชวตใหกบตนเอง พรอมแบงปน

ความสขใหกบคนรอบขาง สรางประสบการณ

ดวยการเดนทางไปเปนผใหอยางแทจรง...

21|Tourism Review


22 | Tourism Review


ปของการศกษาเรองการสอสารแบบปากตอปาก(Word-of-Mouth)เรยบเรยงโดย สรรพวต กนตามระ

:การวเคราะหบทวจยทางการทองเทยวจากบทความเรอง Twenty-Five Years of Word-of-Mouth Studies : A Critical Review of Tourism Research โดย ILENIA CONFENTE Department of Business Administration, University of Verona, Verona, Italy

23|Tourism Review


24 | Tourism Review


ในปจจบน Word-of-Mouth (WOM) หรอ การสอสารแบบปากตอปาก เปนพลงของการ

สอสารทมอ�านาจอยางเหลอเชอในการประกอบการทางธรกจตางๆ โดยผประกอบการในปจจบน

ไดหนมาใหความสนใจในเรองนกนเปนอยางมาก โดยเฉพาะในธรกจดานการบรการ เพราะความ

กาวหนาในดานเทคโนโลยและการกระจายขอมลถกพฒนาขนอยางตอเนองและรวดเรว ท�าให

ผบรโภคสามารถรบรขาวสารและแบงปนขอมลระหวางกนเปนเรองปกต

จากผลการวจยลาสดของ Nielsen รอยละ 92 ของผบรโภคไววางใจในสอทนาเชอถออยาง

WOM หรอค�าแนะน�าจากเพอนและครอบครว รองลงมา รอยละ 70 ของผบรโภคเชอค�าแนะน�า

ในสอออนไลน อาท เวบไซตทมผบรโภคเขาไปแบงปนประสบการณอยาง เวบไซต TripAdvisor

หรอ Pantip

จะเหนไดวา WOM มบทบาทส�าคญมากในธรกจดานการบรการ ซงผประกอบการควรจะเขาใจ

ความสมพนธและคณภาพการใหบรการทมการพฒนาอยางตอเนอง เชน พฤตกรรมผบรโภคแบบ

ปากตอปากเชงบวก เปนตน

โดยเฉพาะในดานการทองเทยว ถอเปนตวอยางทดอยางหนงทผบรโภคสามารถแบงปนขอมล

และความคดเหนทงในกลมบคคล (Offline) และทางสออนเทอรเนตตางๆ (Online) ซงอทธพลของ

กลมคนนนถอวามความส�าคญมาก เนองจากเปนสงทไมสามารถจบตองและประเมนไดลวงหนา

เนองดวยบทวจยทผานมาในอดตอาจจะยงไมครอบคลมเนอหามากนก หรอขาดการวเคราะห

ทละเอยดถถวน โดยหวขอวจยสวนมากจะไปในแนวทางของการวเคราะหกรณตวอยางเชง

ประสบการณของผบรโภค เชน การวเคราะหแรงจงใจของผบรโภคตอกรณของ WOM จากจดนนเอง

ท�าใหบทวจยเรองนจะท�าการรวบรวม วเคราะห และแจกแจงงานวจยเกาๆ ทงหมดตลอด 25 ป

ทเกยวกบ WOM เพอน�ามาจดหมวดหมเปนโมเดลทรงกรวย (Paradigm Funnel) แบงแยกไปตาม

จดประสงคของงานวจยนนๆ เปน 5 หมวดหม ซงจะท�าใหเปนประโยชนตองานวจยในอนาคตตอไป

เรมปพนฐานเรอง WOM

‘Word-of-Mouth’ หรอ การสอสารแบบปากตอปาก หมายถง การพด การสอสารระหวาง

บคคลตอบคคล ระหวางผรบสารกบผสงสาร อนเกยวกบผลตภณฑใดผลตภณฑหนง, การบรการ,

หรอแบรนดของผลตภณฑนนๆ โดยไมใชการพดในเชงธรกจหรอเพอการโฆษณา

มงานวจยหลายตวไดระบวา WOM ถอเปนแรงจงใจทส�าคญอยางหนงตอผบรโภคในการเลอก

ซอสนคาหรอบรการ โดยเฉพาะอยางยงเมอผบรโภคก�าลงจะซอสนคาหรอบรการในครงแรก ยงไป

กวานน ขอมลหรอประสบการณจากผบรโภคคอสงทสามารถสรางความนาเชอถอมากกวาขอมล

ทมาจากผประกอบการโดยตรง ซงอทธพลของ WOM นนไดเพมจ�านวนความนาเชอถอขนอยาง

ตอเนองในกลไกของโลกออนไลน โดยผบรโภคมกเลอกทจะเชอความคดเหนของผบรโภคอนๆ

ทโพสตลงตามหนาเวบไซตกอนการตดสนใจ จากขอมลเหลานท�าให WOM จะเขามาแทนทและ

เตมเตมรปแบบตางๆ ในการน�าเสนอขอมลแบบเดมๆ ไดอยางมาก จากการพฒนาอนกาวหนา

ของโลกออนไลนน ท�าใหสงผลดตอผบรโภคในดานของการเขาถงขอมลอยางงายดายและรวดเรว

ไมวาจะเปนเวบไซตจ�าพวก Facebook, Twitter, Myspace, YouTube หรอตามบลอกตางๆ ทจะม

บลอกเกอรไปท�าการรววในสงตางๆ เปนตน

25|Tourism Review


e-WOM การสอสารแบบปากตอปากทางอเลกทรอนกส

ในดานของการทองเทยว WOM สงผล

อยางมากตอวงจรธรกจทงในทางบวกและทางลบ

โดยถาแหลงทองเทยวนนม WOM ทด นอกจาก

จะสงผลทดตอภาพลกษณแลว ยงจะชวยสราง

การรบรขอมลของแหลงทองเทยวนนๆ แกผทไม

คนเคยหรอไมรจกสถานทนนมากอนไดเปนอยางด

หนงในความทาทายส�าหรบธรกจการทองเทยว

นนกคอการเตบโตอยางรวดเรวของระบบเครอขาย

และสอสงคมออนไลน ซงนนจะท�าใหนกทองเทยว

สามารถตดตอ แบงปนมมมอง และประสบการณ

แกนกทองเทยวคนอนๆ ไดอยางงายดาย โดยสงน

ถอเปนการเรยกวา การสอสารแบบปากตอปาก

ทางอเลกทรอนกส (e-WOM)

26 | Tourism Review


หลกการของโมเดลทรงกรวย (The Paradigm Funnel)

ประโยชนของการท�าโมเดลทรงกรวยในงานวจยนคอ นกวจยสามารถตรวจสอบ จดเรยง

หมวดหม แยกแยะประเภท รวมถงวเคราะหองคประกอบของการเปลยนแปลงภายในเนอหาของ

งานประพนธนนๆ ไดอยางเปนระบบระเบยบ

โดยในบทวจยฉบบนจะใชการแบงแยกทงหมด 4 ระดบ ไลจากหลกการทสงเกตเหนไดชดเจน

ไปจนถงหลกการทยากจะสงเกตเหน ดงตารางท 1

เพอใหเปนการครอบคลมงานวจยไดมากทสด ผวจยไดเพมขนท 5 ในโมเดลส�าหรบงานวจยตวน

ไวดวย โดยจะเปนสวนของงานวจยแบบการอธบายโดยภาพรวม (Overview Articles) เปนงานวจย

ทมหวขอพเศษซงไมสามารถเชอมโยงกบทง 4 ขนของโมเดลตวน

วธการท�าการวจย (Methodology)

ในงานวจยชนน ผวจยไดยอนดเรอง WOM ทเกยวของกบธรกจการทองเทยวและการบรการ

ทท�าการตพมพมาตงแตอดตไปจนถงเดอนสงหาคม 2556 ซงจะน�ามาจดหมวดหมลงในโมเดล

ทรงกรวยทง 4 ขนทกลาวมาขางตน โดยฐานขอมลทผวจยท�าการสบคนนนจะน�ามาจากฐานขอมล

หลกๆ และมชอเสยงทง 4 แหลง อนไดแก EBSCOhost, ISI Web of Knowledge, Scopus, Google

Scholar โดยใชการสบคนจากค�าหลกๆ อาท Word-of-Mouth, Electronic/Online/Internet/

e-Word of Mouth และ Review รวมถงเนนฐานค�าของ Tourism, Hospitality, Hotel, Resort,

Travel หลงจากทผวจยไดท�าการวเคราะหและสบหาขอมลแลวนน ม 46 บทความทถกน�ามาใช

27|Tourism Review


เปนการศกษาทมขอมลมาจากประสบการณ การสงเกตการณ

หรอการเกบขอมลและวเคราะหจากกรณศกษา

เปนการวเคราะหบทวจยทมหลกการแบบแผนและทศนคต

มมมองของหลกการตางๆ เนนไปในดานงานวจยทมการใช

การเปรยบเทยบแนวทางตางๆ

เปนบทวจยทประกอบดวยทฤษฎ หลกวชาการ พรอมทง

จดประสงคเพอการสรางการพฒนาของหลกการตางๆ

เปนประเดนใหความส�าคญเรองการด�ารงอย ทฤษฎของ

ธรรมชาตและความร รวมไปถงบทความทเกยวกบระเบยบ

แบบแผน

ขนท 1

ขนท 2

ขนท 3

ขนท 4

Empirical Observation

การเกบขอมลเชงประจกษ

Analytical Methods

การวเคราะหแบบแผน

Specific Theories

การใชทฤษฎเฉพาะทาง

Core Assumption

การสรางแกนสมมตฐาน

ตารางท 1

28 | Tourism Review


ผลการวจย (Findings)

ขนท 1: Empirical Observation การเกบขอมลเชงประจกษ

พบทงหมด 30 บทความ หรอคดเปนรอยละ 65.2 โดยตวอยางบทความ

ทจดอยในขนน ไดแก

• ป 2007 Murphy และป 2008 Leach, Liu และ Winsor ไดท�าการ

ศกษาเกยวกบอทธพลของ WOM ตอการตดสนใจในการทองเทยวของเพอน

และญาต รวมถงเปรยบเทยบกบนกทองเทยวคนอนๆ ในเวบไซตบทความ

ทองเทยวตางๆ

• ป 2010 Arsal ไดศกษาเกยวกบอทธพลของ WOM ตอการตดสนใจ

ในการทองเทยว เชน อทธพลของผอยอาศยในครวเรอนตอการตดสนใจ

• ป 2011 Kim, Mattila และ Baloglu ไดศกษาเกยวกบปจจยทมผล

ตอแรงจงใจของผบรโภคตอการสบหา WOM ในแงของความสะดวกสบาย,

คณภาพ, การลดความเสยง และการรบรองจากสงคม

• ป 2013 Browning, So และ Sparks ไดศกษาเกยวกบเรองอทธพล

ของบทวจารณของโรงแรมในสอออนไลน ดานคณลกษณะของผบรโภคตอ

คณภาพของการบรการ

ขนท 2: Analytical Methods การวเคราะหแบบแผน

พบทงหมด 3 บทความ หรอคดเปนรอยละ 6.5 โดยตวอยางบทความ

ทจดอยในขนน ไดแก

• ป 2009 Ye, Ahang และ Law ไดท�าการเปรยบเทยบการใชเครองมอ

ในการตรวจตราการจดหมวดหมบทวจารณตางๆ ทง 3 แบบบนบลอกทองเทยว

ส�าหรบ 7 แหลงทองเทยวทไดรบความนยมในทวปยโรปและสหรฐอเมรกา

• ป 2012 Jalilvand, Samiei, Dini และ Manzari ไดท�าการศกษา

เกยวกบ e-WOM ในแงของการท�าโมเดล เรองการเลอกจดหมายปลายทาง

ของนกทองเทยวบนสงคมออนไลน รวมไปถงทศนคตของนกทองเทยวตอ

สถานทนนๆ

29|Tourism Review


4

5

3

2

1

การอธบายโดยภาพรวม

การสรางแกนสมมตฐาน

การวเคราะหแบบแผน

การใชทฤษฎเฉพาะทาง

การเกบรวบรวมขอมลเชงประจกษ พบ 30 บทความ

พบ 3 บทความ




30 | Tourism Review


ขนท 3: Specific Theories การใชทฤษฎเฉพาะทาง

พบทงหมด 9 บทความ หรอคดเปนรอยละ 19.6

โดยตวอยางบทความทจดอยในขนน ไดแก

• ป 2006 Cheng, Lam และ Hsu ไดใชทฤษฎ

พฤตกรรมตามแบบแผน (Theory of Planned Behaviour)

ในการทดสอบตวแปรตนเหตของ WOM ในดานลบ

• ป 2010 Kim และ Hardin ไดใชทฤษฎจตวทยา

สภาพแวดลอม (Environmental Psychology) ในการ

ท�าความเขาใจเรองสอสงคมออนไลนและโอกาสในการสราง

บรการตอธรกจการบรการ

• ป 2012 Jalilvand และ Samiei ไดท�าการส�ารวจผล

กระทบของ e-WOM ในการเลอกจดหมายในการทองเทยว

โดยใชทฤษฎพฤตกรรมตามแบบแผน (Theory of Planned

Behaviour)

ขนท 4: Core Assumption การสรางแกนสมมตฐาน

พบทงหมด 3 บทความ หรอคดเปนรอยละ 6.5

โดยตวอยางบทความทจดอยในขนน ไดแก

• ป 2008 Litvin, Goldsmith และ Pan ไดท�าการ

อธบายเกยวกบ eWOM ในแงของโอกาสทจะเปนเครองมอ

ตวบงชวดความคมคาของตนทน ในแงของการตลาดใน

ธรกจการทองเทยวและการบรการ

• ป 2013 Tham, Croy และ Mair ไดท�าการพฒนา

ความเขาใจเกยวกบลกษณะเฉพาะของ e-WOM โดย

น�าเสนอโครงรางความนาเชอถอเฉพาะทสงอทธพลตอ

ภาพลกษณของแหลงทองเทยว

31|Tourism Review

ขนท 5: Overview Articles การอธบายโดยภาพรวม

พบทงหมด 1 บทความ หรอคดเปนรอยละ 2.2 โดยตวอยาง

บทความทจดอยในขนน ไดแก

• ป 2013 Leung, Law, Hoof และ Buhalis ไดท�าการศกษา

เกยวกบอทธพลของ WOM ตอการตดสนใจในการทองเทยวของ

เพอนและญาตเปรยบเทยบกบนกทองเทยวคนอนๆ ในเวบไซต

บทความทองเทยวตางๆ

สรปแลวบทวจยฉบบนไดท�าการศกษาเกยวกบ WOM ในดาน

ของธรกจการทองเทยวและธรกจดานบรการตางๆ โดยไดอธบาย

คราวๆ ในเนอหาเกยวกบหวขอทถกศกษาไปแลว เพอทจะเปน

ประโยชนแกงานวจยตอๆ ไปในอนาคต รวมถงโมเดลทผวจย

น�าเสนอนน สามารถใหนกวจยทานอนไดใชในการตรวจสอบ

งานวจยของตนวา มความละเอยดถงขนไหนถาวดตามโมเดล

ทรงกรวยในบทความน โดยจดประสงคหลกๆ กคอ เพอน�าเสนอ

หลกฐานและขอมลของบทความทเกยวของกบความส�าคญของ

WOM ในธรกจการทองเทยวและบรการ เพอทจะใหเจาของ

กจการหรอผบรหารควรเรมเขามาใหความสนใจในเรองนอยาง

จรงจง จะมามวยดตดการใหขอมลแบบเกาๆ ไมได ควรปรบใหทน

กบยคสมยและเทคโนโลย เมอโลกหมน เรากพยายามหมนตามโลก

เพอจะไดทนคแขงและสถานการณบานเมอง เราจงจะยงสามารถ

ตอสอยในธรกจไดอยางเขมแขงและประสบความส�าเรจตลอดไป


หมายเหต

บทความนมาจาก International Journal of Tourism Research, November-December 2015

32 | Tourism Review32 | Tourism Review

From the Coverเรองจากปก

เรอง : โคมร ศขปรชา

33|Tourism Review


ทกวนน ใครๆ กพดกนถง ‘ความปกตใหม’

หรอ The New Normal วามนคอเทรนด

คอการโอบรบความแตกตางหลากหลาย

โลกจะกาวไปสสภาวะทไมมใคร ‘ผดปกต’

กนอกตอไป เพราะทกความปกตหรอไมปกต

(ในความหมายใดๆ กตาม) สามารถถกมอง

ดวย ‘สายตาใหม’ วาคอ ‘ความปกตใหม’

ทมกรอบและฐานคดในแบบของตวเองได

แลว ดงนน การเอาขอทกทกลวงหนาใดๆ

ไปตดสน-จงไมใชเรองทพงท�า

แตค�าถามทอยากชวนคณยอนกลบไป

ตรกตรองถงมนเสยกอนกคอ,

แลวค�าวา ‘ปกต’ ในแบบเดมนน-มน

เกดขนมาไดอยางไรกนเลา

ท�าไมเราถงม ‘ความปกต’ และ ‘ความ

ไมปกต’ โดยเฉพาะทเกดขนในตว ‘มนษย’

คนใดคนหนง กลมใดกลมหนง หรอแมกระทง

ชาตพนธใดชาตพนธหนง

อะไรคอ ‘ความปกต’ นน

และ-มนเกดขนไดอยางไรกน?

กอนตอบค�าถามขางตน อยากชวนคณไปรจกกบผชายคนหนงเสยกอน

เขามชออานยากวา อดอลเฟ กาเตเล (Adolphe Quetelet) ชายคนนเกดท

เมองเกนต ซงปจจบนเปนเมองในเบลเยยม แตในยคทเขาเกด (คอป 1796) เกนต

อยใตการปกครองของฝรงเศส

กาเตเลเปนคนทมฝนใหญ เขาเรยนเกง โดยเฉพาะในดานคณตศาสตร อายแค

19 ป กาเตเลกเปนครสอนคณตศาสตรแลว และพออาย 23 ป เขากไดรบปรญญาเอก

ดานคณตศาสตรจากมหาวทยาลยแหงเกนต

แนนอน คนเกงอยางเขาตองการสรางชอเสยงใหตวเอง เขาอยากโดงดงแบบเดยว

กบ เซอรไอแซก นวตน เขาอยากคนพบอะไรสกอยางหนงทสลกส�าคญ

ตนศตวรรษท 19 เปนชวงเวลาทโลกวทยาศาสตรเงยหนาขนมองทองฟา ทกคน

สนใจสงทเรยกวา ‘เทหวตถ’ คอดวงดาวตางๆ แตละประเทศตองแขงกนมหอดดาว

ใหญๆ เอาไวสองมองฟา แตในตอนนนเบลเยยมทกาเตเลอาศยอยไมม

ในป 1823 กาเตเลโนมนาวใหรฐบาลดตชทปกครองเบลเยยมอยในขณะนน

สรางหอดดาวขนมาไดในกรงบรสเซลส แนนอน, กาเตเลไดรบการแตงตงใหเปน

ผอ�านวยการของหอดดาวนน ขณะทหอดดาวก�าลงกอสราง กาเตเลตองเดนทางไป

ตามประเทศตางๆ ในยโรป เพอเรยนรวธดดาวแบบใหมๆ จะไดน�ามาประยกตใช

กบหอดดาวของตวเอง

แตแลว...เมอหอดดาวยงสรางไมเสรจ และกาเตเลตระเวนอยในยโรปนนเอง

กเกดการปฏวตขนในเบลเยยมในป 1830

หอดดาวของกาเตเลถกฝายขบถยดครองไปเปนฐานทพ!

แนนอน, กาเตเลเซงมาก เขาไมรวาการปฏวตจะกนเวลานานแคไหน แลว

รฐบาลใหมจะสนบสนนการกอสรางใหเสรจสนสมบรณหรอเปลา แตกระนน

การเมองและพฤตกรรมของมนษยทเปลยนแปลงไป กท�าใหกาเตเลเกดความอยากร

อยากเหนใหม

กอนหนาน เขาไมเคยสนใจเลยวา พวกมนษยทงหลายจะมพฤตกรรมอยางไร

เขาเหนวามนไมเกยวของอะไรกบภารกจทางวทยาศาสตรของเขา พฤตกรรมทาง

สงคมของมนษยกเปนเรองของมนษย จะไปเกยวกบดวงดาวทเขาสนใจไดอยางไรกน

แตการ ‘พลกผน’ และ ‘เปลยนผาน’ ของแผนดนเบลเยยมเพอกลายเปนสงคม

สมยใหมนน ท�าใหเขาเกดความสนใจขนมา

เขาเหนวาสงคมสมยใหม (จรงๆ กคอสงคมในยคนน) มความ ‘คาดเดาไมได’

อยหลายอยาง เพราะมนไปขนอยกบพฤตกรรมของมนษย ไมมกฎเกณฑอะไร

จะมาจบได คลายๆ กบโลกของดวงดาวและดาราศาสตรยคกอนหนาไอแซก นวตน

กอนจะมกฎการเคลอนทของนวตนมาอธบาย

1

2

34 | Tourism Review

ดวยเหตน กาเตเลจงเหนชองทาง!

เขาอยากเปนนวตนมานานแลว และคราวนแหละ เปนไปไดอยางยง

ทเขาจะพฒนาวทยาศาสตรเพอจดการสงคม ตลอดมาเขาใชเวลาในการ

คนหารปแบบของดวงดาว ตอนนเขาจะใชหลกการเดยวกนเพอเปาหมาย

ใหม

เขาจะแสวงหารปแบบหรอแพตเทรนของมนษย!

โชคดไมนอย ทกาเตเลอยในยคตนศตวรรษท 19 อนเปนยคทเกด

‘คลน’ ของสงทเรยกวา Big Data ขนมาเปนครงแรก นนคอเรมมการ

เกบขอมลพนฐานตางๆ เอาไวมากมาย (ซงตองตงขอสงเกตไวตรงน

เสยหนอยนะครบ วาในสงคมไทย ตอใหเปนศตวรรษท 21 แลว การเกบขอมล

พนฐานยงถอวานอยมากทเดยว) โดยเฉพาะขอมลทเกยวกบประชากร

และการทหาร อยางเชนขอมลเรองการเกดการตายในแตละเดอน

จ�านวนของอาชญากรรมทเกดในแตละป หรอโรคตางๆ ทเกดขนในแตละ

เมอง เปนตน

กาเตเลได ‘ขอมล’ เหลานมาอยในมอมากมาย แตค�าถามกคอ-

แลวเขาจะท�าอะไรกบมนด?

ดวยฐานทเปนนกดาราศาสตร กาเตเลรวา งานส�าคญอยางหนงของ

นกดาราศาสตรสมยศตวรรษท 18 กคอการวดความเรวของเทหวตถ

ทงหลาย ไมวาจะเปนดาวเคราะห ดาวหาง หรอดาวฤกษ โดยวธวดกใช

หลกการงายมาก นนคอการจบเวลาตอนทเทหวตถเหลานผานหนากลอง

โทรทรรศน โดยเอาเสนสองดานเปนหมดหมาย เรมจบเวลาเมอเทหวตถ

ผานเสนแรก แลวหยดจบเวลาเมอเทหวตถผานเสนทสองตรงปลายทาง

เทคนคนฟงดงาย แตกมปญหาอยางหนงของมน เมอวดกนอยาง

ละเอยดยบแลว ไมมนกดาราศาสตรคนไหนวดคาออกมาได ‘เทากนเปะ’

เลยแมแตคนเดยว

ค�าถามกคอ-แลวใครถกใครผดกนละทน

นกดาราศาสตรจงหาวธใหมเพอ ‘รวม’ เอาคาการวดทงหลาย

ทงปวงเขาดวยกน ในทายทสดกเกดวธแกปญหาใหม ทมชอเรยกดงเดม

วา Method of Averages หรอวธหาคาเฉลย โดยน�าเอาคาการวดทงหลาย

มารวมกนใหกลายเปนคาเฉลยเดยว ซงในทางดาราศาสตรนน พบวา

คาเฉลยพวกนจะใหคาทถกตองแทจรง ‘มากกวา’ คาทเกดจากการวด

เพยงครงเดยว

เมอเปนเรองของมนษย กาเตเลเลยคดวานาจะใชวธการเดยวกนได

เขาเรมตนกบคาของ ‘รอบอก’ ของทหารสกอตแลนด โดยน�าเอา

คาทงหมดมารวมกนแลวหารดวยจ�านวนของทหาร ผลทออกมาคอราว

39.75 นว กลายเปนคาเฉลยรอบอกของทหารสกอตแลนด ซงถอวาเปน

ครงแรกสดในประวตศาสตรเลยนะครบทมการค�านวณ ‘คาเฉลย’ ของ

รางกายมนษยในทางวทยาศาสตร


3

35|Tourism Review


แตค�าถามของกาเตเลกคอ-แลวคานมน ‘บอก’ อะไรกบเรา

ยอนกลบไปทดาราศาสตรอกรอบนะครบ อยางทบอกเอาไววา

นกดาราศาสตรเหนวา ‘คาเฉลย’ คอคาท ‘ถกตองแทจรง’ (อยางนอยก)

มากกวา-คาทคนคนหนงวดได เพราะคาทคนแตละคนวดไดนน จะมความ

ผดพลาด (Error) บางอยางอยดวยเสมอ ซงเราจะคนไมพบหรอกถาไมได

น�าไปเปรยบเทยบกบคนอนอกมากมายแลวหา ‘คาเฉลย’ ออกมา

กาเตเลจงน�าหลกคดแบบนนมาใชกบ ‘รอบอก’ ของทหารสกอตแลนด

เขาบอกวาคาเฉลยทไดนน คอ ‘ขนาดทแทจรง’ ของทหารสกอตแลนด

แตถาใครมรอบอกเลกหรอใหญกวาน ถอไดวาเปน ‘ความผดพลาด’ ของ

รปรางของทหารคนนนเอง

ทนเมอวดขนาดรางกายสวนอนๆ แลว ทสดกาเตเลกไดคาของมนษย

มาครบถวนตามทเขาตองการ แลวเขากวาดออกมาเปน ‘มนษยคาเฉลย’

หรอ Average Man ซงกาเตเลถอวานนคอ ‘แบบและเบา’ ทมนษยพงเปน

คอเปนโมเดลของมนษย แตการทมนษยแตละคนไมไดเหมอน ‘แบบ’ เปน

เพราะมนษยมความผดพลาดตามธรรมชาต

หลกคดนท�าให Average Man เหมอนกบเปน ‘มหาบรษ’ เพราะ

กาเตเลบอกวาคนยงใหญทงหลายในประวตศาสตร (ทจรงๆ กหาตวตน

ไมไดแลว) นาจะมลกษณะของรางกายเหมอนหรอใกลเคยงกบ Average

Man มากกวาคนอนๆ

ถดจากนน กาเตเลกค�านวณอะไรตอมอะไรออกมาอกมากมาย เชน

น�าหนกเฉลย สผวเฉลย รปรางเฉลย อายเฉลย การแตงงาน การตาย

การเกด ความยากจน การศกษา และกระทงการฆาตวตายในแตละป

(ซงมผลไปสอดคลองกบการโคจรของดวงดาวดวย) แลวในทสด เขาก

คดออกมาเปน Quetelet Index หรอดชนกาเตเล ซงทกวนนเรากใชกน

อยนะครบ ในชอ Body Mass Index หรอ BMI นนเอง

กาเตเลบอกวา สงทแตกตางไปจากคณสมบตและเงอนไขแบบ

Average Man คอความบดเบยวและเปนโรค พดอกอยางหนงกคอ

‘ผดปกต’ นนเอง ซงกผดปกตไดทงทเลกนอยไปจนถงใหญโต แตถาใคร

อยในรปในรอย ลงตวกบความเปน Average Man กจะมความด ความงาม

อยในตว

ทกวนน Average Man หรอ ‘คาเฉลย’ อาจไมไดถกมองวาเปนเรอง

ของความสมบรณแบบแลว แตปฏเสธไมไดวา อทธพลของวธคดแบบ

กาเตเลยงคงอย เรายงแบงคนเปนลกษณตางๆ แบงคนเปนกล มๆ

ซงแตละกลมจะมลกษณะเฉพาะบางอยางของกลมนนๆ ซงกเปนไปตาม

แนวคดของกาเตเล

นกคดจ�านวนมากไดรบอทธพลของกาเตเลมา ฟลอเรนซ ไนตงเกล

บอกวา Average Man เปนไปตามพระประสงคของพระเจา สวนคารล

มารกซ กใชหลกการนพฒนาทฤษฎเกยวกบคอมมวนสม กระทงนกฟสกส

อยางเจมส แมกซเวลล กน�าหลกการของกาเตเลไปคดคนทฤษฎกลศาสตร

ของกาซ หรอแพทยอยางจอหน สโนว กใชแนวคดของกาเตเลไปสกบ

อหวาตกโรคในกรงลอนดอน ท�าใหเกดการสาธารณสขขนมา เปนตน

36 | Tourism Review


37|Tourism Review


การ ‘คดคน’ สงทเรยกวา Average Man ของกาเตเล จงกอใหเกดผลตอเนอง

ในการสราง ‘ความปกต’ ในดานตางๆ ของมนษยขนมา

และนนกคอเรองราวของ Normalness,

ทนบวนกจะหายไป...

ทกวนน ค�าวา Average หรอการอยใน ‘คาเฉลย’ อาจไมใชค�าทหลายคนชอบ

สกเทาไหร เพราะมนมความหมายสอดคลองกบความธรรมดาสามญ ไมไดสมบรณ

แบบเหมอนกบทกาเตเลเคยคดอกแลว

แตถงอยางนน กไมไดหมายความวาอะไรทอยใน ‘คาเฉลย’ จะเปนเรองทคน

ไมชอบใจเสมอไป ตวอยางเชนคา BMI ทใชเปนเครองวดรางกายดกได มนษยจ�านวนมาก

อยากมรปรางทอยใกลกบ ‘คาเฉลย’ มากกวาทจะอวนไปหรอผอมไปทงนน แตในเวลา

เดยวกน หากเปนเรองอนๆ เชน เรองของรสนยม ไลฟสไตล การบรโภค หรอกระทง

การทองเทยวเดนทาง กมคนอกจ�านวนไมนอยทอยาก ‘แหกคอก’ มวตรปฏบตท

ไมเหมอนกบ ‘คาเฉลย’ (หรอ ‘ความปกต’) ทสงคมสวนใหญวางเอาไว

ดงนน โลกจงไมได ‘เหวยง’ ไปในทศทางใดทศทางหนงเพยงอยางเดยว ไมใชวา

อทธพลของกาเตเลจะหนกแนนแขงแรง แลวจๆ กสญหายไปทงหมด แตการ ‘สถาปนา’

สงทกาเตเลเรยกวา ‘ความปกต’ ให ‘เหนอ’ กวา ‘ความปกต’ ของคนอนๆ ดวยการ

บอกวา Average Man มความจรง ความงาม และความด เหนอกวาสงอนๆ นน, บดน

ไดถก ‘รอ’ ใหลงมาเทยบเคยงเสมอภาคกบ ‘ความ (ผด) ปกต’ อนๆ แลว

พดอกอยางหนงกคอ Normalness ของกาเตเล ทเคยยนหยดเดนสงานน แมไมได

พงทลายลงทงหมด แตกลดขนาดลง ในขณะท ‘ความ (ผด) ปกต’ อนท ‘ใหม’ กวา

คอยๆ สงขนมาจนทดเทยมกน

โลกยคใหมจงไมไดเปนโลกทเราสามารถใหความหมายกบอะไรบางอยางเหนอ

อะไรอกบางอยางไดอกแลว มนไมใชโลกทสงบราบคาบ ทกคนกมหวอยใตวาทกรรมหลก

ชดเดยวกน แตมนคอโลกของการขนแขงรษยาซงกน เปนความรษยาทอยในกรอบของ

ความเสมอภาคกน

Alain de Botton เคยบอกวา ความอจฉา (หรอ Envy) เปนสงทด เพราะ

มนแสดงใหเหนวาสงคมนนๆ มความเสมอภาคกนพอสมควร ท�าใหคนสามารถทจะ ‘อจฉา’

กนได แตไพรตดทดนในยโรปยคฟวดล คงไมมความสามารถใดๆ ทจะไป ‘อจฉา’

ขนนางได

และคนทมความสามารถทจะอจฉากน กคอคนทเปน Average Man ทวไป

ทสามารถสรางและใหความหมายตอ ‘ความปกตใหม’ ของตวเองไดทกเมอนนแหละครบ

Normalness ของกาเตเล ไมไดลมหายไปไหน มนเพยงแตยนอยอยางนน

ในทามกลาง New Normalness อกมากมายเตมไปหมด-กเทานนเอง...

หมายเหต : ขอมลเกยวกบกาเตเลมาจากบทความชอ How the Idea of a ‘Normal’

Person Got Invented โดย Todd Rose ในนตยสาร Atlantic, 18 กมภาพนธ 2016

4

38 | Tourism Review


เรอง : วฒชย กฤษณะประกรกจ

39|Tourism Review


สภาพสงคมการเมองและเศรษฐกจเปลยนแปลงไปอยางรนแรงจนเลยจดทจะหวนคนน�าไปสสภาพความเปนปกตแบบใหมหรอTheNewNormalทสงผลตอวถชวตการท�างานการบรโภคและรปแบบธรกจใหมลองจนตนาการถงผคนจ�านวนมหาศาลทก�าลงถกฟมฟกและหอมลอม ไปดวยความปกตใหมพรอมๆกนท�าใหความคดจตใจและการใชชวตเปลยนรปแบบใหมทงหมด การทองเทยวของคนทงโลกกเปนสวนหนงทไดรบผล กระทบเชนกนพวกเราจะออกเดนทางทองเทยวดวยวธคด ทเปลยนแปลงไปอยางไรหรอถาเปนในฐานะของนกธรกจ เราจะรบมอกบคลนนกทองเทยวแบบใหมนอยางไร ความปกตใหมเหลานนประกอบดวยหลากมตจดเรมตนมาจากสภาพเศรษฐกจทงโลกทก�าลงซบเซาถงแมจะมความเตบโตแตกจะเปนไปอยางชาๆและยอเวลาไปยาวนานไมมโอกาสบมใหเหนไดงายๆในชวงเวลาอนใกล ลองมาไลกนดปรากฏการณใหญๆ ในสงคมปจจบน ทถอเปนความปกตใหมวามนจะสงผลกระทบและสรางความเปลยนแปลงกบการทองเทยวไดอยางไร

40 | Tourism Review


เศรษฐกจซมเซายาวนาน ความปกตใหมในแงของเศรษฐกจ คอการเปลยนแปลงเชงโครงสรางของเศรษฐกจโลก นบหลงจากวกฤต

ซบไพรม ทท�าใหเกดความซมเซาตอเนองไปยาวนาน สภาพการณแบบนไดขยายตวออกไปทวโลก กลายเปน

ความปกตใหมทคนทงโลกคนชน ไมใชเฉพาะแคในประเทศไทย มนไลมาตงแตสหรฐอเมรกา กระจายไปทว

ยโรป แลวในทสดกกลบมาสเอเชยคอประเทศจน ความรสกฝดเคองกลายเปนความรสกปกตทวไปทเราคนเคย

และยอมรบ

ในยคสมยกอนหนาน วฏจกรเศรษฐกจคอนขางมรปแบบและระยะเวลาคงท เมอกราฟการเจรญเตบโต

ทางเศรษฐกจดงลง มนกจะฟนตวกลบขนไปไดเรวเหมอนตว V แตในยคใหมน นกวเคราะหเรมเหนสญญาณ

แบบใหม วาปญหาจะยงคงด�าเนนตอไปในระยะเวลาทยาวขน และกนของกราฟตว V นนถกลากใหยาวไป

เรอยๆ เหมอนไมมทสนสด

ครสทน ลาการด จาก IMF เรยกสภาวะแบบนวา New Mediocre ในขณะท แลรร ซมเมอรส อดต

รฐมนตรคลงสหรฐฯ เรยกสภาวะแบบนวา Secular Stagnation และ บลล กรอสส แหง PIMCO (Pacific

Investment Management Company, LLC) เรยกมนวา New Normal

ถาเรามองวาเศรษฐกจเปนโครงสรางพนฐานของทงระบบสงคม การกระจายทรพยากรในสภาวะความ

ปกตใหมจะยงท�าใหเกดปญหาของความเหลอมล�า และในทสดกจะสงผลตอเนองไปยงโครงสรางสวนบน

อนไดแก การเมอง วฒนธรรม สงคม ชวตความเปนอยในทกมต

เศรษฐกจซมแบบยาวนานท�าใหเกดนกทองเทยวแบบใหม การทองเทยวแบบหรหรา ลกชวร เปลยนแปลงไปอยางมาก นกทองเทยวไมไดอวดกนวาใครไปเทยวได

อยางหรหราพเศษเหนอกวาคนอน แตแขงขนกนทวาใครสามารถประหยดเงนในกระเปาไดมากกวา โดยซอตว

เครองบนและจองหองพกไดในราคาถกกวา

ผใหบรการกหนมาแขงกนทการลดราคา โปรโมชน ทงคาทพก คาตวเครองบน เพราะรวาลกคาสวนใหญ

ตองการตอรองราคา โดยคดเทยบกบความคมคาระหวางราคาและระดบมาตรฐานการบรการทเคยมอยเดม

นกทองเทยวตองการประสบการณหรหราแบบเดม แตในระดบราคาทต�าลง มการเปรยบเทยบแขงกนของ

แตละเจาไดชดเจน

โรงแรมระดบหรจะถกจองเขาพก เมอนกทองเทยวสามารถซอคปองจากเวบดล หรอซอแพคเกจเหมา

รวมบรการจากงานแฟรลดราคา นนแปลวานกทองเทยวสวนใหญสามารถเขาถงขอมลไดอยางสมบรณ

พวกเขาเลอกชอปในงานแฟรลดราคาทจดขนประจ�าป ท�าใหสามารถเปรยบเทยบราคาคาบรการของหลายแหง

ไดพรอมกน

หรอไมเชนนน กจะเลอกซอบรการจากทางหนาจอคอมพวเตอร ตอเขากบอนเทอรเนต คนเสรชเอนจน

แหลงรวมราคา เปรยบเทยบพรอมกนตรงหนา แลวตดสนใจไดทนท

ภาวะโลกรอน

ในฤดหนาวทเพงผานมา สกรสอรทในหลายประเทศทวทงทวปยโรปไดรบผลกระทบจากสภาพแวดลอม

ทเปลยนแปลง ฤดหนาวอนขนกวาปกต ปรมาณหมะลดลง และไมมพนทเลนสกหมะมากพอทจะใหบรการ

จงมการเปลยนแปลงรปแบบบรการและคาใชจายไปจากเดม

ขอมลจากบลมเบรก บสซเนส ระบวาปลายป 2015 ทผานมา ถอเปนฝนรายของการทองเทยวในยโรป

ซงเคยเปนแดนสวรรคส�าหรบนกทองเทยวจากทวโลก ทตองการมาเจอหมะและกจกรรมกลางแจงแบบหนาวๆ

พวกเขาสวนใหญจองทวร ทพก และการเดนทางไวลวงหนาแลวอยางนอย 4-9 เดอน

41|Tourism Review 41|Tourism Review


42 | Tourism Review


43|Tourism Review


ภาวะโลกรอนท�าใหชวงป 2014-2015 นบเปนปทยโรปมอากาศรอนทสด จงแทบจะไมพบหมะปกคลม

ในพนท 2 กโลเมตรเหนอระดบน�าทะเลบนเทอกเขาแอลป และในพนททอยทางใตลงมา แทบจะไมพบหมะ

ในพนททต�ากวา 3 กโลเมตรเหนอระดบน�าทะเล นกวทยาศาสตรระบวาเราจะพบสภาพการณแบบน

บอยขนในระยะเวลาตอจากนไป จนถอไดวาเปนความปกตใหม และนจะสงผลกระทบตอเศรษฐกจในพนท

แถบนนในระยะยาว

ชาวบานในพนทถกขอรองใหงดเลนสก เพอเกบพนทหมะหนาชนไวใหกบนกทองเทยว เพราะวา

ในแตละป เศรษฐกจในพนทนนไดรบผลประโยชนเขามาจากนกทองเทยวเปนหลก

วธการปรบตวและแกไขปญหาท�าไปอยางเฉพาะหนา สกรสอรทบนเทอกเขาแอลป ประเทศเยอรมน

เผชญกบอณหภม 9 องศาเซลเซยส จงตองใชเครองท�าหมะสรางลานสกเทยมใหกบนกทองเทยว

ในสวตเซอรแลนด ตองใหนกทองเทยวนงกระเชาขนไปถงระดบทสงกวาเดม เพอจะไดเจอพนทหมะ

หนาพอจะเลนสก นกทองเทยวสวนใหญพยายามขบรถขนเหนอไปเรอยๆ เพอจะไดเจอกบหมะใหได และ

ท�าใหเกดการจราจรตดขด รวมไปถงปญหาความแออดในสถานททองเทยว

สวนในประเทศฝรงเศส สกรสอรทตองปรบปรงพนทสวนสตวใหใหญขนเพอเอาใจเดกๆ ทผดหวง

เพราะมาเลนสกหมะทนไมได ทงๆ ทการเทยวสวนสตวจดเปนกจกรรมในฤดรอน

สภาพของสถานททองเทยวในเขตทต�าลงมาของทวปยโรป อยางประเทศอตาล กไดรบผลกระทบจาก

ภาวะโลกรอนมากขนทกป ปรมาณน�าทะเลทสงขน ทผานมา เวนสถกน�าทวมเปนประจ�าอยแลว เพราะ

เปนเมองทก�าลงจมลงต�ากวาระดบน�าทะเลอยางชาๆ แตในรอบไมกปทผานมา ความถและระดบความ

รายแรงของน�าทวมนนมแนวโนมทจะเพมขน

ภาพและขาวสารเนองจากปรมาณน�าทะเลทสงขน สงผลกระทบตอการทองเทยว คอภาพ

เหตน�าทวมใหญทเมองเวนส เมอป 2014 ถอเปนสภาพเลวรายทสดในรอบรอยกวาป วธแกไขปญหา

คอมความพยายามทจะสรางโครงการปองกนน�าทวมทใหญทสดในโลก โดยท�าเปนประตน�าและก�าแพง

คอนกรตขนาดยกษ

ขณะททางการพยายามชแจงขอมลทถกตองกบนกทองเทยววาสภาพน�าทวมแบบนถอเปนสภาพปกต

เรยกมนวา Aqua Alta เกดในชวงเดอนพฤศจกายน-กมภาพนธ และชาวเมองเวนสคนเคยกบมนอยางด

จงด�าเนนชวตประจ�าวนกนไปตามปกต มการจดท�าเวบไซตใหขอมลพยากรณระดบน�าลวงหนา 4 วน

ส�าหรบนกทองเทยวทจะเดนทางมา

นกทองเทยวสวนใหญยงคงคดวาเปนมหนตภยรายแรงธรรมชาต ในความเปนจรง น�าไมไดทวม

ยาวนานทงวนทงคน แตระดบน�าจะสงขนนานประมาณ 3-4 ชวโมง หรออาจจะนานทสดถง 6 ชวโมง

ตอวน แลวกจะลดระดบลง

บรรดารานรวงตางๆ ในเวนสไดปรบตวรบสภาพความปกตใหมนกนมานานแลว โดยสามารถ

เปดรานกนไดตามปกต ท�าทางเดนยกระดบใหพนน�า มก�าแพงกนน�าทหนาราน และมกจะเปดรานใหดก

กวาเดม เพอเพมโอกาสในการชอปปงใหกบนกทองเทยว

การกอการรายและเหตไมสงบ หลงจากเหตการณ 9/11 ท�าใหรปแบบการเมองระหวางประเทศ สงคราม ความรนแรง และความ

สมพนธระหวางประเทศเปลยนแปลงไปจากเดมอยางสนเชง ลทธการกอการรายสงผลตอการบนพาณชย

การเดนทาง การทองเทยว และวถชวตคนทงโลก

มาจนถงปจจบน สงครามกลางเมองในหลายประเทศในตะวนออกกลาง ท�าใหเกดผอพยพจ�านวน

มหาศาลมงหนาไปสทวปยโรป ทเศรษฐกจก�าลงซบเซายาวนานไมตางจากแถบอนๆ ของโลก และนนกจะ

สงผลตอสภาพสงคมอยางรนแรง รวมไปถงรปแบบการทองเทยวในปจจบน

44 | Tourism Review


ขอมลจากนตยสาร Fortune อางถงการวจยตลาด

ของ World Travel and Tourism Council (WTTC) ระบ

สถตทนาสนใจ เกยวกบระยะเวลาทภยอนตรายประเภท

ตางๆ สงผลกระทบตอการทองเทยว ดงน

การกอการรายสงผลนานไมเกน13เดอน

โรคระบาด21เดอน

ภยธรรมชาต24เดอน

เหตจลาจลทางการเมอง27เดอน

ดเหมอนวาภยจากการกอการรายนนสงผลกระทบ

ระยะสนทสด เมอเทยบกบอนตรายอนๆ แตกใชเวลานาน

เปนปอยด

WTTC ศกษาสถานการณในทวปยโรปในรอบหลายป

ทผานมา นบตงแตเหตวางระเบดรถไฟในกรงมาดรด

ประเทศสเปน ป 2004 นกทองเทยวกลบมาเยอนทนน

ในอกไมกสปดาหเทานน การวางระเบดในลอนดอน

ประเทศองกฤษ ป 2005 กสงผลระยะสนๆ เชนเดยวกน

คาดวารปแบบเดยวกนนจะเกดกบเหตการณรายในปารส

ฝรงเศส เมอปทแลว

ฝรงเศสมรายไดเขาประเทศจากการทองเทยว

รอยละ 9 ของ GDP มแรงงานในภาคบรการทองเทยว

รอยละ 10 ของแรงงานทงหมด มนกทองเทยวมากถง

84 ลานคนตอป สรปวาประเทศทมความแขงแกรงของ

ภาพลกษณดานการทองเทยว จะไดรบผลกระทบจากเหต

กอการรายเพยงระยะสนๆ

เทยบกบประเทศเลกๆ หรออยในศนยกลางของความ

ขดแยง เกดเหตการณกอการรายบอย เพราะผกอการราย

ตองการตอกย�าท�าลายภาพลกษณ รวมถงเหตการณ

ไมสงบภายในประเทศทเกดจากความขดแยงทางการเมอง

เรอรง ลกษณะแบบนจะไดรบผลกระทบยาวนานกวา

นกทองเทยวจากโลกตะวนตก จะไดรบค�าเตอนจาก

รฐบาลของตนเองเกยวกบการทองเทยวไปในประเทศท

ไมปลอดภย อยางเชน ชาวองกฤษไดรบค�าเตอนจาก

รฐบาล เรองความปลอดภยในการเดนทางไปประเทศ

อยปต เนองจากเหตจลาจลทางการเมองชวงอาหรบสปรง

ตวเลขนกทองเทยวชาวองกฤษทเดนทางไปอยปตลดลง

เรอยๆ มาตงแตป 2010 จนถงป 2014

45|Tourism Review


46 | Tourism Review

สงคมผสงอายและเจเนอเรชนวาย

อตราการเกดของประชากรทลดลง และอายขยของประชากรโลกทเพมขน ท�าใหโครงสรางประชากรเปลยนแปลงไป

นนกคอผสงอายเพมขนอยางรวดเรว

ขอมลจาก EIC Analysis สหประชาชาต คาดการณสดสวนประชากรผสงอายจะเพมขน จากรอยละ 10 ในป 2000

เปนรอยละ 20 ในป 2050 โดยกลมประเทศทพฒนาแลว ซงมบรการสาธารณสขและคณภาพชวตดกวา จะยงมสดสวนประชากร

ผสงอายสงถงรอยละ 30 ในป 2050

ผสงอายทเกษยณแลวจากประเทศตะวนตก มแนวโนมในการวางแผนชวตหลงเกษยณ วาจะยายไปอยในตางประเทศ

ทคาครองชพถกกวาและมสงแวดลอมทดกวา ตวอยางจากประเทศองกฤษ พบวามแนวโนมทผเกษยณอายทรบบ�านาญจะ

ยายไปอยตางประเทศมากขน คาดวาจะมสดสวนถงรอยละ 20 ของคนกลมนทงหมดภายในป 2050 ซงเพมขนจากรอยละ 10

ในปจจบน นอกจากน คนสงอายชาวสแกนดเนเวยยายไปอยในสเปนดวยเหตผลเรองอากาศและเรองสขภาพ สวนคนสงอาย

ชาวอเมรกนกยายไปอยในเมกซโกเพอคาครองชพทถกกวา

ขอเขยนนอางถงผลวจย Retirement Index 2009 โดย International Living พบวาประเทศยอดฮตทเปนจดหมาย

ของการใชชวตหลงเกษยณอาย 3 อนดบแรก ไดแก เอกวาดอร เมกซโก ปานามา ในขณะท มาเลเซย และไทย เปนประเทศ

ในเอเชยทตดการจดอนดบ 30 ประเทศ

นอกจากการยายถนทอย การทองเทยวกเปนอกรปแบบหนงของบรการทคนกลมนสนใจ ประเทศไทยตองแขงขนกบประเทศ

ใกลเคยง เพอดงดดนกทองเทยวกลมนเขามา โดยการเพมขดความสามารถใหมากขน ค�านงถงคาเชาอสงหารมทรพย คาครองชพ

และคณภาพชวต ทจะตองทดเทยมไดกบประเทศอนๆ รวมไปถงการพฒนาระบบสาธารณสข เพอสงเสรม Medical Tourism

ใหคนสงอายชาวตางชาตไดใชเปนทางเลอกในการรกษาพยาบาล

นกทองเทยวกลมผสงอายเหลาน ตองการกจกรรมการทองเทยวทใชแรงก�าลงไมมากนก อยางเชนพพธภณฑ โบราณสถาน

หอศลปะ และสถานทเทยมทจดสรางขนมาเปนแหลงทองเทยวทครบวงจรภายในจดเดยว เทยบกบนกทองเทยวอกกลมหนง

ซงเพมจ�านวนขนอยางรวดเรว คอวยรนหนมสาว เจเนอเรชนวาย ทตองการบรการการทองเทยวทแตกตางกนอยางสนเชง

ขอมลจากองคการการทองเทยวโลก หรอ UNWTO ระบวานกทองเทยวกลมวยรนหนมสาวนนมจ�านวนมากถงรอยละ 20

ของนกทองเทยวทวโลก คดเปนมลคาตลาดรอยละ 18 และดเหมอนวาสดสวนนจะเพมขนเรอยๆ

แรงบนดาลใจในการทองเทยวของเจเนอเรชนวาย คอ ประสบการณแปลกใหม พวกเขาเปดรบโลกกวาง และตองการ

แสวงหาความสข จงตองการออกเดนทางทองเทยวแบบทวไป เรอยไปจนถงการเดนทางเพอไปเรยน ไปท�างาน ในลกษณะของ

ทนแลกเปลยนระหวางประเทศ

สถานททองเทยวทมธรรมชาตบรสทธถกเปดเผยมากขนเมอมนกทองเทยวกลมนเกดขนมา เพอตอบสนองความตองการ

ผจญภยแบบเอกซตรม พวกเขาแบงแยก ‘นกทองเทยว’ ออกจาก ‘นกเดนทาง’ อยางเดดขาด และพยายามหลกเลยงการ

ทองเทยวไปยงสถานททองเทยวแบบเดมๆ ทมมาตงแตสมยคนรนกอน

เทคโนโลยการสอสารและการตดสนใจเลอกดวยตวเอง เปนสงทสงเสรมกนและกน เจเนอเรชนวายจงคนหาขอมล

การทองเทยว จองทพก การเดนทาง วางแผนการทองเทยวดวยตวเอง ไมไดสนใจบรษทน�าเทยวแบบครบวงจร อกทงยงตองการ

ตอรองราคาใหต�าทสด เปรยบเทยบกบประสบการณทจะไดรบ ตองแปลกใหมและแตกตางจากคนอนมากทสด

ความปกตใหมทเกดขนเหลาน ท�าใหเกดตลาด กลมลกคา ชองทาง และรปแบบของสนคาและบรการใหมทนกธรกจ

จะตองพยายามปรบตว และไมมองขามความปกตใหมเหลาน โดยคดวาเปนเรองธรรมดาทด�าเนนมานานแลว

ความปกตใหมเปนจดเปลยนส�าคญของวถชวต น�าไปสการตดสนใจและเลอกแบบใหมๆ ซงอาจจะไมใชอปสรรคหรอ

ขอเสยไปทงหมด แตถาถอเปนโอกาสและขอดใหมๆ ทเกดขน จะท�าใหธรกจทปรบตวไดทน สามารถปรบปรง เปลยนโฉมหนา

ไปจากเดม


47|Tourism Review

หมายเหต ขอมลบางสวนน�ามาจาก Alpine Ski Resorts Hope Petting Zoos Will Make Up for Lack of Snow December 30, 2015. http://www.bloomberg.com Terrorism’s Effect on Tourism Doesn’t Last Very Long by Claire Zillman November 30, 2015. http://www.fortune.com EIC Analysis / Note แนวโนม Aging Population อกโอกาสทองของการทองเทยวไทย 30 พฤศจกายน 2010. วธาน เจรญผล. Youth Travel: The Habits of Generation Y by: Kuusela, Mikko. http://www.travel-conference.co.uk


48 | Tourism Review

Tourism Trendsแนวโนมทองเทยว

การทองเทยวโลกทองเทยวกนตอไป ไมสนใจวกฤต

เรยบเรยงจากสรปผลการประชม 23rd World Travel Trend Forum

วนท 27-28 ตลาคม 2558 ณ เมองปซา สาธารณรฐอตาล

เรยบเรยง : กองวจยการตลาด ททท.


ทองเทยวกนตอไป ไมสนใจวกฤต Global Tourism Shakes Off Crises ปจจยทางเศรษฐกจทวโลก ปญหาความขดแยงทรนแรง

การโจมตของผกอการราย รวมทงวกฤตผอพยพในยโรป

สงผลกระทบทแตกตางกนไปตออตสาหกรรมทองเทยวทวโลก

ในป 2558 อยางไรกตาม แนวโนมในภาพรวมยงคงเปนท

นาพอใจ และป 2558 ยงคงเปนปทดส�าหรบการทองเทยว

ทวโลก ดวยอตราการเดนทางทองเทยวตางประเทศทเพมขน

รอยละ 4.5 ใน 8 เดอนแรกของป และคาดวาจะยงคงแขงแกรง

อกทงจะมอตราการเตบโตทเพมขนรอยละ 4.3 ในป 2559

เศรษฐกจโลกเตบโตชาลง Slower World Economic Growth Dr.Gernot Nerb นกเศรษฐศาสตรผ มชอเสยงชาว

เยอรมนจาก Institute for Economic Research เมองมวนก

กลาววาเศรษฐกจโลกในป 2558 ชะลอตวเลกนอย แตจะ

ทะยานขนอกในป 2559 โดยอตรา GDP ของโลกเพมขน

รอยละ 3.3 ในป 2558 หลงจากทเพมขนรอยละ 3.4 ในป

2557 หลงจากนนจะเพมขนเปนรอยละ 3.8 ในป 2559

สหรฐอเมรกาและประเทศในยโรปสวนใหญเศรษฐกจม

แนวโนมไปในทางบวก เศรษฐกจของจนยงคงชะลอตวอยใน

อตราทมการควบคม ในขณะทรสเซยและบราซลแสดงใหเหน

ถงสญญาณของความมเสถยรภาพภายหลงภาวะเศรษฐกจ

ตกต�าในป 2558

การทองเทยวตางประเทศยงเตบโตตอไป World Outbound Travel Stays on the Growth Path Mr. Rolf Freitag ประธานบรษท IPK International

ไดกลาวตอทประชมวาในป 2558 ความรนแรงและความ

ไมสงบทางการเมองยงคงสงผลกระทบตอบางประเทศทวโลก

โดยเฉพาะอยางยงตอภาคการทองเทยว ในบางประเทศ

ผกอการรายมงโจมตไปยงกลมนกทองเทยว แตกสงผลกระทบ

ตออปสงคทางการทองเทยวตอประเทศอนๆ เชนกน นอกจากนน

การไหลทะลกของผอพยพเขาสประเทศตางๆ ในยโรปอยาง

รวดเรวกสงผลกระทบตอแหลงทองเทยวและการควบคม

คนเขาเมอง ท�าใหการเดนทางทองเทยวขามพรมแดน

ชะลอตวลง

“ปจจยทงหมดนมผลกระทบตอแหลงทองเทยวทงหลาย

แตกตางกนออกไป ในขณะทนกทองเทยวกเลอกจดหมาย

ปลายทางทปลอดภยกวา อยางไรกตาม ยงไมมผลกระทบ

ดานลบในภาพรวมตอการทองเทยวตางประเทศ ผคนยงคง

เดนทางไปตางประเทศอยางตอเนอง” Mr. Freitag กลาวย�า

| 49Tourism Review


50 | Tourism Review


การทองเทยวตางประเทศ 2555 2556 2557 2558 (มกราคม-สงหาคม)

จำานวนครงของการเดนทาง (Outbound Trips)

+ 4% + 4% + 5% + 4.5%

ระยะเวลาพำานกเฉลย (Outbound Nights)

+ 2% + 4% + 3% + 3%

คาใชจายตอคน (Outbound Spending per Night)

+ 9% + 1% + 2% + 4%

แนวโนมการทองเทยวโลก

ทมา : World Travel Monitor 2015 IPK International

ขอมลเบองตนของ World Travel Monitor จาก IPK Inter-

national ระบวาการเดนทางออกนอกประเทศทวโลกมอตราเพมขน

รอยละ 4.5 ใน 8 เดอนแรกของป 2558 และคาดวาตวเลขนจะยง

คงอยตลอดทงป 2558 ซงจะท�าใหมจ�านวนการเดนทางออกนอก

ประเทศมากถง 1,024 ลานครง สงผลใหมจ�านวนนกทองเทยว

ระหวางประเทศทวโลกมากกวา 1.2 พนลานคน (นกทองเทยวระหวาง

ประเทศเดนทางไปเยอนโดยเฉลย 1.2 ประเทศตอการเดนทาง

1 ครง) มการใชจายตอคนเพมขนรอยละ 4 โดยเฉลย ซงมากกวา

ป 2557 ถง 2 เทา

ตวเลขของการพกคางคน จากเดอนมกราคมจนถงเดอน

สงหาคมเพมขนรอยละ 3 คดเปนจ�านวนรวมทงหมดทวโลก 7.5 พนลาน

คน มระยะเวลาพ�านกเฉลยอยท 7.3 คน และการทองเทยวระยะสน

1-3 คน ยงคงมแนวโนมทจะเตบโตตอไป ความจรงแลวการเดนทาง

ไปตางประเทศมสดสวนของการทองเทยวระยะสนรอยละ 33 ในขณะท

การทองเทยวแบบ 4-7 คน อยทรอยละ 37 และอกรอยละ 30 เปนการ

ทองเทยวในระยะเวลา 8 คนหรอมากกวา สวนโรงแรมระดบหรหรา

ยงคงมสวนแบงทางการตลาดทเพมมากขน ในขณะทโรงแรมประเภท

อนๆ สญเสยสวนแบงทางการตลาดของโลกไป

จากตารางดานลางจะเหนวาจ�านวนครงของการเดนทาง และ

จ�านวนวนพกคางคนของการทองเทยวตางประเทศในป 2558 มอตรา

ทเพมมากขนในจ�านวนทใกลเคยงกนเมอเปรยบเทยบกบ 3 ปทผานมา

ในขณะทคาใชจายตอคนเพมขนอยางรวดเรวในชวง 2 ปหลง

51|Tourism Review


อนดบ Top 6 OutboundMarkets by Trips

Top 6 Outbound Markets by Spending

1 เยอรมน สหรฐอเมรกา

2 สหรฐอเมรกา จน

3 สหราชอาณาจกร เยอรมน

4 จน สหราชอาณาจกร

5 ฝรงเศส ญปน

6 แคนาดา แคนาดา

ทมา : World Travel Monitor 2015 IPK International

เอเชยและอเมรกาเหนอชวยกนขบเคลอน การทองเทยวโลก การเตบโตของการทองเทยวตางประเทศโดยรวมในป 2558

ยงคงเกดขนจากภมภาคเอเชยแปซฟกและอเมรกาเหนอซงเพมขน

ในอตรารอยละ 5 เทากน ในขณะทภมภาคอเมรกาใตกมผลงานดขน

อยางคาดไมถง คอเพมขนรอยละ 4 การเดนทางออกนอกประเทศ

ทางแถบยโรปเตบโตขนถงรอยละ 4.5 เนองจากสภาพเศรษฐกจ

ทดขน ภมภาคตะวนออกกลางเตบโตขนอยางแขงแกรงในอตรา

รอยละ 9 แตแอฟรกาลดลงรอยละ 6

ประเทศเยอรมนยงคงเปน ‘World Travel Champion’ จาก

การครองอนดบหนงของตลาดการทองเทยวตางประเทศ ตามมาดวย

สหรฐอเมรกา สหราชอาณาจกร และจน หากไมนบการเดนทาง

ไปเยอนฮองกงและมาเกาทงหมด ส�าหรบนกทองเทยวทมการจบจาย

ใชสอยมากทสดนน สหรฐอเมรกามาเปนอนดบ 1 ตามมาดวยจน

และเยอรมนตามล�าดบ

52 | Tourism Review


การทองเทยวตางประเทศไปเรวกวาทคาดไว องคการการทองเทยวโลกแหงสหประชาชาต (United

Nations World Tourism Organization-UNWTO) ระบว า

ในชวง 8 เดอนแรกของป 2558 มจ�านวนนกทองเทยวระหวางประเทศ

810 ลานคน โดยเตบโตรอยละ 4

ภมภาคยโรป เปนภมภาคทมนกทองเทยวไปเยอนมากทสด

ในโลก โดยเตบโตรอยละ 5

ภมภาคเอเชยและแปซฟก อเมรกาและตะวนออกกลาง

เตบโตรอยละ 4

ภมภาคแอฟรกา มอตราการเตบโตลดลงรอยละ 5

องคการการทองเทยวโลกแหงสหประชาชาตชวา ภาพรวม

อปสงคเปนไปในทางทด ถงแมวาจะมความผนผวนของคาเงน

หลายประเทศไดรบประโยชนจากอตราแลกเปลยน ในขณะท

อกหลายประเทศมคาเงนสง แตอ�านาจซอกยงเพมขน

ตวเลขนกทองเทยวในเดอนมกราคม-สงหาคม ในป 2558

เปนไปในทศทางเดยวกบทองคการการทองเทยวโลกแหงสหประชาชาต

คาดไว โดยในเดอนมกราคม 2558 องคการการทองเทยวโลก

แหงสหประชาชาตคาดการณวา การทองเทยวโลกและยโรป

จะเตบโตรอยละ 3-4 ในขณะทภมภาคเอเชยแปซฟกและอเมรกา

เตบโตรอยละ 4-5 และภมภาคตะวนออกกลาง เตบโตรอยละ

2-5 เดอนมกราคม-สงหาคม ป 2558 สวนใหญไปขางหนา

และอยในเกณฑ จากการวางแผนทงปของ UNWTO

การทองเทยวในเมองและการลองเรอส�าราญขบเคลอนใหตลาดโตขน World Travel Monitor กลาววา แนวโนมหลกทท�าใหการทองเทยว

ตางประเทศเตบโตแขงแกรงคอ การทองเทยวในเมอง (City Trips)

ลองเรอส�าราญ (Cruise Holidays) และการเดนทางระยะยาว

(Long-Hual Travel) โดยมอตราการเตบโตรอยละ 34 ระหวางป

2550 และ 2557

การลองเรอส�าราญเปนทนยมมากขน และมอตราเตบโตถง

248% ในรอบ 7 ป ขณะทการทองเทยวในเมองพงขนถงรอยละ 82 และ

มสวนแบงของวนหยดทงหมดรอยละ 22 เมอเทยบกบการทองเทยว

Sun & Beach ในวนหยดมอตราเพมขนรอยละ 39 ระหวางป 2550

และ 2557

เอเชยและอเมรกาเหนอชวยกนขบเคลอน การทองเทยวโลก ภาพรวมการทองเทยวโลกในป 2559 ยงคงเปนไปในทางทด

ในเดอนตลาคมป 2558 กลม World Travel Monitor และ IPK

International ท�าแบบสอบถามเรองการตลาดทส�าคญในการ

วางแผนทองเทยวตางประเทศในป 2559 ผลทตามมาคอ World

Travel Confidence Index ไดคาดเดาวาแนวโนมการตลาดในอนาคต

เชอถอไดมากในชวงปทผานมา รอยละ 42 ของผใหขอมลตงใจ

เดนทางเหมอนในป 2558 รอยละ 30 วางแผนทจะเดนทางมากขน

และมเพยงรอยละ 20 วางแผนทจะเดนทางลดลง ผใหขอมลสวนใหญ

รอยละ 55 กลาววาวกฤตไมสงผลกระทบตอการวางแผนทองเทยว

ขณะทรอยละ 45 ใหขอมลวาวกฤตสงผลกระทบ

IPK International ไดคาดการณภาพรวมนกทองเทยวตางชาต

จะมอตราเพมขนรอยละ 4.3 ในป 2559 และคาดวาการเตบโตท

แขงแกรงจะมาจากแถบเอเชย เตบโตเพมขนรอยละ 6.1 รองลงมา

คอ อเมรกาเหนอ เตบโตเพมขนรอยละ 5.1 สวนภมภาคยโรป เตบโต

เพมขนรอยละ 2.8 แถบลาตนอเมรกาเตบโตเพยงรอยละ 1.9

53|Tourism Review


54 | Tourism Review

จบเทรนดเปนจดขาย พลกโอกาสทองเทยวไทย

เรยบเรยง : กองบรรณาธการ


3 มมมองทนาสนใจในการจบจดขายจากเทรนด

หาโอกาสในการท�าธรกจเพอพฒนาการทองเทยวไทย

ใหเปนจดหมายปลายทางทคนบนโลกนตองการมาทองเทยว

(Thailand as a Prefer Destination)

คณประพาฬรตน ตงศร

Executive Creative Planning Director

เดอะ ลโอ เบอรเนทท กรปประเทศไทย

คณณภทร จรสสวชากณชHead of Business Strategy Google Thailand

คณธเนศ จระเสวกดลก

ผรวมกอตงและกรรมการผจดการ DIVANA MASSAGE & SPA

และ Dii Wellness Med Spa

55|Tourism Review

56 | Tourism Review


เดอะ ลโอ เบอรเนทท กรป ประเทศไทย

ปจจบนนกทองเทยวตองการ ‘ประสบการณ’ ทพวกเขามสวนรวม นอกจากนน

ยงอยากจะเลาตอ แชรและโชว เพราะฉะนนจดส�าคญคอการกลบมาดธรกจทองเทยว

ของเราวาไดน�าเสนอสงทเออใหผคนไดมสวนรวมหรอไม และเขาตองการแชรสงท

น�าเสนอนนไหม เพราะทกวนนการแชรจะครองโลก

การท�างานการตลาดตองท�าความรจกและความเขาใจกลมประชากรเปาหมาย

ทตองการจะขาย กลมเปาหมายทางการทองเทยวทนาสนใจกลมหนงคอ ‘กลมผหญง’

ซงมสดสวนทวโลกมากกวาผชาย อกทงกลมประเทศทมาทองเทยวในประเทศไทย

เชน ประเทศจน กมประชากรเปนเพศหญงจ�านวนมาก และยงมรายไดด มงานท�า

ตองการทจะออกไปสโลกภายนอก ถาดงดดนกทองเทยวหญงชาวจนสวนหนงใหมา

เทยว หากจกรรมทเขามประสบการณรวม จะสรางมลคาการทองเทยวใหประเทศไทย

เปนอยางมาก

เทคโนโลย คอ จดเปลยน

จดเปลยนทส�าคญของธรกจการทองเทยวยคใหมอกประการหนงคอ ‘เทคโนโลย’

หากไมน�าเทคโนโลยมาใช หรอใชประโยชนจากโลกทเปน Hyper Connectivity

กถอวาเสยโอกาสอยางมาก ตวอยางการน�าเทคโนโลยมาประยกตใชเพอสงเสรมการ

ทองเทยว ไดแก

• การทองเทยวเปอรโตรโก ค�านวณวาวนใดจะมคนออกมาเลนหมะในนคร

บอสตนบาง แลวออกแคมเปญดวยการทากระโดดหมะแลวโพสตในโลกออนไลน

จากนนจงมอบรางวลใหไปกระโดดในลกษณะเดยวกน แตเปนการกระโดดลงใน

ทะเลทเปอรโตรโก ผลของแคมเปญนท�าใหเกดกระแสในโลกออนไลน และมการแชร

แคมเปญการทองเทยวเปอรโตรโกออกไปอยางมาก

คณประพาฬรตน ตงศรExecutive Creative Planning Director

57|Tourism Review


• การทองเทยวเปอรโตรโกจบกระแสคลป

ทก�าลงเปนทสนใจในโลกโซเชยลฯ ซงเลาถงชาย

คนหนงทจบสลากไดรางวลไปทองเทยวทเปอรโตรโก

แตเปนทรปทตองเดนทางคนเดยว เขารสกแยมาก

จงโพสตขอความวาเปนทรปทแยมาก และถายภาพ

ตนเองนงเบออยตามสถานทตางๆ เมอการทองเทยว

เปอรโตรโกพบคลปน จงไดจดทรปทองเทยว

เปอรโตรโกให โดยใหพาภรรยาและลกไปดวย สงผล

ใหมการแชรแคมเปญนออกไปในวงกวาง

• เทคโนโลยสงผลใหเกดการเชอมโยง ท�าให

เกดการสรางสรรคผลตภณฑหรอบรการใหมใหกบ

ธรกจทองเทยวได ตวอยางเชนครกทอยหางไกลกน

มกจะตดตอกนผาน Skype ทางสายการบน

จงรวมกบ Skype ท�าแคมเปญ Long Distance

Relationship แนะน�าการหาแพคเกจการบนทด

ทสดใหทงสองคนไดไปพบกนแบบ Real-time

ดวยการสอสารผาน Skype

• ปจจยส�าคญอยางหนงของการท�าธรกจ

ทองเทยวในยคใหมคอ ‘ตองทนเหตการณ’ ในชวง

การแขงขนฟตบอลโลกทประเทศบราซล ทาง Art

Museum Event ไดคดแคมเปญวาจะท�าอยางไร

ใหนกทองเทยวมาเยอนพพธภณฑ Masp Museum

จงไดคดแคมเปญโฆษณาวาผทมาจากประเทศทแพการ

แขงขนแตละนดจะไดรบบตรส�าหรบเขาชมพพธภณฑฟร

ซงวธการนถอวาทนเหตการณ ซงประเทศไทยสามารถ

น�ามาเปนกรณศกษาหากมการจดกจกรรมระดบโลก

ในอนาคต

• ทหม บ านอนากะดาเตะ จงหวดอาโอโมร

ประเทศญปน มการแชรภาพนาขาวทท�าเปนรปภาพ

เอกลกษณของวฒนธรรมญป นกนในโซเชยลมเดย

ซงจงหวดนท�าการเกษตรปลกขาว แตประสบปญหา

คนซอขาวนอยลง หนไปซอสนคาบรโภคอน เพอ

สนบสนนการทองเทยวและการคาขาวของจงหวดใหดขน

จงไดน�าความคดสรางสรรคมาผนวกเขากบเทคโนโลย

คอเมอนกทองเทยวถายภาพนาขาวแลว จะกลายเปน

QR Code ทสามารถเขาไปสงซอขาวไดทนท

58 | Tourism Review


คณณภทร จรสสวชากณชHead of Business

Strategy Google Thailand

5 ขนตอนของการทองเทยว

การเดนทางทองเทยวอาจแบงไดเปน 5 ขนตอน ไดแก

1. ความฝน กอนเรมทองเทยวจะมความฝนเพอการทองเทยว

โดยจะมสงทจดประกายใหตองการออกเดนทาง

2. การก�าหนดแผนส�าหรบการทองเทยว

3. การจองเพอการทองเทยว

4. การสมผสประสบการณในการทองเทยวนนๆ

5. แชรประสบการณ ทงพดแบบปากตอปาก หรอการแชรผาน

Digital Platform

นบจากอดตถงปจจบน 5 ขนตอนนไมไดเปลยนไปมาก แต

รายละเอยดทเปลยนไปคอการทโลกดจทลท�าใหมการเชอมตอมากขน

โดยจะเหนวาเรมม Travel Purchase Journey เคลอนเขามา

ในโลกออนไลนมากขน ปจจบนพบวามพฤตกรรมการคนหาขอมลจาก

ออนไลน แลวซอของผานชองทางออฟไลนรอยละ 17 ในขณะทมการ

ซอบตรโดยสารเครองบนผานชองทางออนไลนสงขนถงเกอบรอยละ 80

3 เทรนดส�าคญในป 2559

เทรนดท 1 โลกของอนเทอรเนต ในป 2559 จะเปนปทน าตนเตน เพราะ

ประมาณการวาคนไทยรอยละ 75 จะเขาสโลก

ออนไลน ในป 2558 ทผานมา คนไทยอยบนโลก

อนเทอรเนต 40 ลานคน หรอประมาณรอยละ 60

ในปนค ายโทรศพทมอถอยกษใหญค ายหนง

จะแจกโทรศพทมอถออกประมาณ 12 ลานเครอง

ซงสามารถใช 3G ได หมายความวาประชากร

ในประเทศไทยเกอบ 52 ลานคน จาก 68 ลานคน

จะเขาสโลกอนเทอรเนตได

ปจจบนการใชงานอนเทอรเนตสวนมากของ

ประเทศไทยจะท�าผานโทรศพทมอถอ โอกาส

ทางธรกจตางๆ จะมาจากขาวของโทรศพทมอถอ

โดยเฉพาะดานการทองเทยว ประมาณรอยละ 55

ของยอดคนหาผลตภณฑและบรการทางการ

ทองเทยวในประเทศไทยจะท�าผานโทรศพทมอถอ

โดยพบวามการคนหาเพมขนรอยละ 16 ดงนน

จะเหนไดวาในมมความสนใจและความหลงใหล

ของนกทองเทยวนนคอนขางสดใส

59|Tourism Review


เทรนดท 2 Content is King

การใชเวลาบนโลกออนไลนมแนวโนมมากขน เพราะ

คนเสพเนอหามากขน เนองจากเนอหามความสนก ยกตวอยางเชน

YouTube ซงถอเปน Search Engine ทคนเขาไปหาขอมลมากเปน

อนดบ 2 ของประเทศไทย ลกษณะการคนหาใน YouTube จะเปน

เรองของ ‘How-to’ เพราะคนไทยอาจจะไมคอยชอบอานหนงสอ

แตชอบสงทเปนภาพเคลอนไหว ส แสง เสยง

ในมมของนกทองเทยว การสรางความฝนส�าหรบการ

ทองเทยวกมจดเรมตนมาจาก Google และ YouTube โดย

YouTube ไดกลายเปนหนาตางส�าหรบการส�ารวจหาสถานทและ

กจกรรมการทองเทยวใหมๆ ซงทกเดอนจะมการคนหาเกยวกบ

การทองเทยวในประเทศไทยประมาณ 80 ลานครง จงนาสนใจ

วาในมมของ ททท. หรอธรกจทองเทยวจะสามารถสรางหนาตาง

อยางไรในการน�าเสนอประเทศไทยหรอแบรนดของเราสผ ใช

อนเทอรเนตในระดบสากล

เทรนดท 3 Hyper-informed Thais ปจจบนการคนหาขอมลของคนไทยมรายละเอยดเพมมากขน

ในการเลอกซอผลตภณฑหรอพจารณาอะไรกตาม ทศทางท

เปลยนไปในป 2555-2559 คอคนไทยและคนตางประเทศทคนหา

ขอมลจะกลายเปน Certificated Internet User มากขน

ยกตวอยางเชนในป 2555 เมอตองการจะไปเทยวยโรป

ความสนใจอาจจะคอนขางพนฐานอย เปนการเรยกวาทวรยโรป

กวางๆ ยงไมไดเจาะเปนประเทศ ยงเนนการไปกบบรษท

น�าเทยวอย เปน Collective Traveling แตในป 2559 จะเรมเหนวา

มรายละเอยดปลกยอยมาก คนจะไมคนหาเพยงทวปยโรป

แตจะคนหาบตรเพอไปขน Eiffel Tower ในมมของคนไทยเอง

กเชนกน มการคนหาขอมลตางๆ ละเอยดขน เชน นอกจากจะคน

ขอมลจงหวดนานแลว ยงคนรายละเอยดการไปอ�าเภอบอเกลอดวย

การปรบตวของธรกจ

เมอ Digital Journey ไดเขามาเปลยนพฤตกรรมในการซอ

สนคาและบรการทเกยวกบการทองเทยว ผนวกกบ 3 เทรนดขางตน

ผประกอบการจงตองมการปรบตว โดยตองคดถงลกคา ในสมยกอน

คนอาจจะไมมโอกาสเดนทางทองเทยวมากนก แตในปจจบน

เราสามารถทจะ ‘สวมหมวกไดหลายใบในการทองเทยว’ โดยคนหนงคน

อาจจะมเหตผลในการเดนทางทตางกน มวธการเลอกไปสถานท

ตางๆ ทแตกตางกน สามารถไปทงทรปทจดประกาย หรอทรปทม

วตถประสงคเฉพาะ ยกตวอยางเชนเมอเราท�างานหนกๆ หรอชวง

เทศกาลสงกรานต เราเตรยมตวไปเทยวสถานทไกลๆ เพอพกผอน

บางคนจะไปซอชดเจาสาวทฮองกง เปนตน

รปแบบการทองเทยวจะมความหลากหลายมากขน ซงอาจ

เปรยบเทยบไดกบกระเปาเดนทาง โดยอาจมทงประเภท Backpacker

หากขยบขนมาจะเปน Flashpacker คอนกทองเทยวทตองการพก

ใน Hostel ทมคณภาพดขนมา จากนนจงเปนประเภท First Jobber

/ Family Traveller / The Executive และ Luxury Traveller ตาม

ล�าดบ

60 | Tourism Review


เทรนด Urbanization หรอความเปน

คนเมอง วถคนเมอง เปนจดเรมตนของการท�า

ธรกจของดวานา เมอคนมวถชวตทวนวาย สบสน

ทงในการท�างานหรอเรองสวนตว เปนทมาของ

ความเครยด ซงท�าใหเกดโรคตางๆ โดยเฉพาะ

โรคของคนเมอง ไมวาจะเปนโรคมะเรง โรค

ออฟฟศซนโดรม หรอแมกระทงโรคภมแพ

ซงปจจบนอตราการเตบโตของโรคเหลานสงขน

มาก เพราะฉะนนการดแลรกษาสขภาพจงเปน

สงจ�าเปนและส�าคญส�าหรบคนเมองทกคน

ในเมองใหญๆ ทวโลก

คณธเนศ จระเสวกดลกผรวมกอตงและกรรมการผจดการ

DIVANA MASSAGE & SPAและ Dii Wellness Med Spa

61|Tourism Review


เทรนดของสขภาพทเกดขนในเมองไทยแบงไดเปน 3 ยค

ยคแรก ป 2543จาก Massage ส Spa

กอนหนาป 2543 ทกคนคงรจกค�าวา Massage หรอการนวด

เปนอยางด ยงไมมใครรจกค�าวา Spa ตอนนนมธรกจการนวดไทย

นวดแผนโบราณเกดขนมากมายในกรงเทพฯ และเมองทองเทยว

ตางๆ ในประเทศไทย จนกระทงป 2543 เปนตนมา สปาเพงเรม

เขามามบทบาทในประเทศไทย เปนการน�าเรองของประสาทสมผส

ทงหา ทงรป รส กลน เสยง และสมผส เขามาผสมผสานกบ

เทคนคการนวด ซงนอกจากคลายความปวดเมอยแลว ยงสามารถ

ผอนคลาย หลกหนจากสภาวะทจ�าเจ ความเครยด มาอยในสปา

เพอมความสข และเตมพลงกลบไป ธรกจสปาซงมความเปนไทย

เขาไปผสมผสาน เปนทตอบรบของกลมชาวตางชาต หรอกลม

นกทองเทยวเปนอยางด ธรกจไทยสปาจงแพรหลายมากขน

ในเมองตางๆ ทวโลก

ยคทสอง ป 2553จาก Spa ส Wellness

ในป 2553 เปนชวงทไทยสปาเกดขนมาจนถงจดอมตว

แตละแหงไมคอยมความแตกตางหรอจดขาย จงเปนทมาของ

เทรนดเรอง Wellness ความหมายของคนทไมไดมาเพยง

ตองการทจะผอนคลาย หรอปลดปลอยความเครยด แลวในทสด

จะตองกลบไปเผชญกบความเครยดนนอกครง แตความเปน

Wellness คอการน�าความรทางการแพทย ไมวาจะเปนแพทย

แผนไทย แพทยแผนโบราณ แพทยทางเลอก หรอองคประกอบ

อนๆ มาชวยแกไขปญหา หรอดแลสขภาพไดถงสาเหตของโรค

เทรนดของ Wellness จงตอบโจทยกบคนทดแลสขภาพเปน

อยางด ทงคนไทยและนกทองเทยวตางชนชอบ

62 | Tourism Review


63|Tourism Review


ยคทสาม ป 2559 เปนตนไป จาก Spa ส Longevity

เทรนดตอมาในยคปจจบนและก�าลงจะเกดตอไป

อก 5 ป คอเมอคนสามารถแกไข ดแลสขภาพได

มสขภาวะทดแลว ความตองการทไมสนสดหรอรปแบบ

ตอไปของการดแลสขภาพคอ Longevity หรอการ

มชวตทยนยาวอยางมความสขและสนทรยะ

การปรบธรกจใหสอดคลองกบเทรนด ดวานาไดวเคราะหตงแตชวงป 2543 วาเทรนด

ของสขภาพทจะเกดขนในแตละชวงเปนอยางไรบาง

และหากท�าธรกจเกยวกบสขภาพ จะตองมกลยทธ

อยางไรทจะสรางจดแตกตางหรอจดขาย ซงสามารถ

สรปจดแขงของบรษทได 3 ขอ ดงน

1. ความเปนไทย ไมเพยงวตถดบหรอสมนไพร

ไทย แตหมายถงรปแบบการบรการ การตกแตง

รอยยม หรอแมกระทงความเปนไทยทเขาไปอยใน

ทกจดของการบรการ

2. นวตกรรม เปนสงส�าคญและจ�าเปนมาก

ทจะชวยใหสามารถอย รอดไดในกระแสของความ

เปลยนแปลงของโลกยคปจจบน ดวานาจงมศนยวจย

ขอมลเพอสงสมองคความรทางดานการแพทยและ

สขภาพ ซงจะชวยสรางความเปนมออาชพในการท�า

ธรกจทเกยวของกบสขภาพ

3. Tailor Made หรอการออกแบบเฉพาะบคคล

หรอเฉพาะกลม ซงตอบโจทยการใหบรการกลมลกคา

เปนอยางด จะท�าใหลกคามาหาเราไมใชเพยงครงเดยว

แตครงตอไปเขาจะน�าเพอนและครอบครวมาดวย

64 | Tourism Review

Pop Culture Tourismการทองเทยวปอปคลเจอร

วงเทรล เปนเทรนดใหม

65|Tourism Review


จาก Sub Culture ส Pop Culture ทมธรรมชาตเปนสนามเปด

เรอง : มนตร บญสตย

66 | Tourism Review


YOLO : ชวตใชซะ พอจะจบกระแสปรากฏการณทางสงคมของพฤตกรรม

หนมสาวฝงตะวนตกในรอบ 4-5 ปมานวา พวกเขาตองออกไป

ท�าอะไรทฟงดสนกสดขว ชวตนขอท�าสกครง! เชน ออกไป

ลาแสงเหนอ, กระโดดจากเครองบนดงพสธาท�า Sky Drive,

ปนหนาผา ฯลฯ แนวคดทก�ากบกจกรรมตระกลนมชอเรยกวา

‘YOLO’ (โย-โล) ยอมาจาก You Only Live Once หรอ

เกดมาชวตเดยวตองท�าอะไรใหคม-ใหถงทสด

เหนไดชดวา Motto ของส�านกน ถกแปรมาใชในสอ

โฆษณาหลายแบรนดดงทจะมอทธพลดลใจ ซอใจ ตอกลมลกคา

ดงเชนประโยคโฆษณาคนๆ ‘เตมทกบชวต’ ‘ชวตใชซะ’

ปรากฏการณทางสงคมขอน สงผลไปในเรองใกลตว เชน

การเลนกฬา กฬาทเกดขนใหมและไดรบความนยมอยาง

รวดเรวในยคน ลวนมลกษณะทแตกตางจากเดม กฬาตองม

ความ Tough ความทาทายขน ตอง Extra เปนเครองมอ

ทสามารถน�ามาสะทอนความเปน ‘คนสดขว’ ของผเลนได

สงเกตดวาเพยงไมกป กฬาทหนกหนวง มความเฉพาะทาง เชน

การวงมาราธอน ไตรกฬา เทรลรนนง หรอจกรยานทางไกล

เปนกฬาทฮตได

67|Tourism Review


Take Me To Somewhere ลองวเคราะหตอไปวา เหตใดกฬาทมความเอกซตรม ความยากเยน มเซนสของการผจญภย ความ

ทาทาย พวกนถงทวความนยม นนเพราะแนวคดแบบ ‘ชวตใชซะ’ หรอ YOLO เขามาสรางความหมายใหมๆ

ใหกบการเลนกฬา

กฬาทคนรนใหมเลอกเลน ประกอบไปดวย 4 มตตอไปน

1) Social Sport ทพวกเขาไดท�า ไดเลน ไดรวมตวกบกลมเพอนทมความชอบดวยกน แมจะเปน

กลมยอยหรอ Sub-Culture แตนบวนกยงเตบโตขน โดยเฉพาะปจจบนทม Social Network มาเปนสอกลาง

ในการเชอมโยง พดคย แบงปน ยวย บลฟ ใหแรงบนดาลใจ มผใหญทานหนงกลาววา

“เดยวนชมรมวงไมไดรวมตวกนใตตนไม นงมาหนออนทสวนสาธารณะอกแลว

แตชมรมวงของคนรนใหมอยบนอากาศ พวกเขาตงกรปบนเฟซบค

สรางหองแชตบน LINE เอาไวชกชวนหรอเรยกความเปนน�าหนงใจเดยวกนภายในกลม”

2) Identity Style กฬาเหลานนตองใหอตลกษณเฉพาะเจาะจงแกผเลนได โดยเฉพาะการม

เครองแบบ ยนฟอรม มขาวของเครองใชทนาซอหามาใช จ�าแนกแยกยอยกฬานนออกมาได คงไมม

ยคไหนอกแลวทรองเทาวงจะซอยเซกเมนตชดเจนวา คนวงทางเรยบระยะไกล คนวงทางขรขระ เปนขรขระ

ประเภทปนเขา และคนเปนรนกนน�า หรอตอใหเปนกางเกงรดกลามเนอเขารปเพอใสเลนกฬา มนกยงถก

แบงเปนกางเกงส�าหรบเทรลรนนง กางเกงส�าหรบเลนไตรกฬา มฟเจอรคณสมบตเนอหาทแตกตางกน เชน

อยางหลงใสแลวเมอถกน�าจะแหงเรวกวา อยางแรกมฟเจอรปองกนความอบชนแบคทเรย! อตลกษณ

เปนเรองทถกจรตกบคนรนใหม โดยเฉพาะเสอผา เพราะเปนสงทบอกวาใสแลว ‘ฉนเปนใคร ฉนท�าอะไร’

3) Meaningful ความส�าเรจของการเลนกฬาในคนรนใหม ไมใชแคเลนแลวสขภาพด รปรางเลศ

แตมนจะตองเปนเรองทถกยกระดบ สรางความหมาย มผลตอจตใจ กระทงวาเปนแกนกลางของการด�าเนน

ชวตกวาได กฬาทพวกเขาเลน เมอมองหรอตงความหวงตอความส�าเรจทแสนทาทาย ในวนทพวกเขา

ท�าไดแลว จะจดอยในกลมประสบการณพเศษประเภท ‘ครงหนงในชวต’ เชน เลน 3 กฬาระยะไกลเปน

ไอออนแมน (ไตรกฬาระยะไกลประกอบดวย วายน�า 3.5 กโลเมตร ปนจกรยาน 180 กโลเมตร และวง

อก 42.195 กโลเมตร) หรอวงในระยะทาง 100 กโลเมตร ใน 24 ชวโมง

4) Take Me To Somewhere ทกๆ กฬาทคนรนใหมสนใจจะตองมมตของการพาพวกเขา

ออกเดนทาง มฉากหลง มโลเกชนทไมซ�าเดม เพอเตมเรองราวใหมๆ บนกระดานโซเชยลฯ กฬาบางชนด

มธรรมชาตกวางใหญเปนสนาม เกดเปน Nature Stadium พาผเลนวงเขาปา บากบนเดนย�าบนยอดเขาสง

เปนไปไดไหมวา เพราะไลฟสไตลสวนหนงของคนหนมสาวเวลานมความวตกกงวลสง ถกจ�ากดพนท

ทงการด�าเนนชวตและยงอยในเกมทแขงขนสง บางครงดตบตนในความรสกไปบาง ทงหมดนเปนรทน

ทนาเบอ ท�าใหเกดแรงขบภายในทอยากไปในทโลงกวาง ไปในธรรมชาต People Need To Escape

68 | Tourism Review


Trail Running as a Global Sport การวงมทงสาย Road Running วงถนน ทไดรบความนยม คอ วงมนมาราธอน

10 กโลเมตร วงฮาลฟมาราธอน 21 กโลเมตร วงมาราธอน 42.195 กโลเมตร สวนอกดาน

เปนการวงสาย Trail Running วงผจญภยในพนทธรรมชาต วงขนภเขา วงในพนทปา

วงไปเจอววทวทศนทสวยงามแปลกตา พานกกฬาไป Explore พบเหนสงใหมๆ

อะไรนาตนเตนและทาทายกวาระหวางการวงไปบนทองถนนทมไฟจราจรกบ

วงเขาปา

Trail Running เปนกฬาทมมตครบทง 4 ดานอยางทกลาวไปแลวขางตน เปนการวง

ทดงเอาสญชาตญาณนกส�ารวจของมนษยออกมา สรางปรศนาความคดตอนกวงวา หาก

ทมใจฝกซอม เราสามารถวงระยะทางไกลในปาได 50 กโลเมตร หรอวง 100 กโลเมตร

วง 100 ไมลไดหรอไม โดยเฉพาะการไดวงในพนททไมเคยไป ไมเคยรจก มความทาทาย

เรองเวลา

Asia Pacific Region Trail Running Summit

Asia Pacific Region Trail Running Summit จดขนทฮองกง งานนจดขน 2 วน

กอนวนแขง Vibram Hong Kong 100 Ultra Trail โดยการประชมจดในวนท 21 มกราคม

2016 เปนการประชมหารอการวงเทรลในภมภาคเอเชยแปซฟก มบคลากรททรงอทธพล

ของวงการมารวมงานอยางคบคง เชน

l ผจดการแขงหรอทเรยกวา Race Director ของสนามวง HK100 เจาหนาทผบรหาร

ของกลม Ultra Trail World Tour-UTWT องคกรทดแลก�ากบการแขงขนรายการเทรลตางๆ

เปนซรสทวโลก

l คนขององคกร ITRA-International Trail Running Association องคกรทตรวจสอบ

พจารณาคณภาพสนาม ใหความรวมมอชวยเหลอสนามทเปนสมาชกในทกภมภาคตางๆ

ของโลก

อธบายงายๆ วา 2 องคกรนท�างานคลายๆ กบ FIFA ในวงการฟตบอล

‘เทรลรนนงเปน Sport Tourism ทนาสงเสรม’ มาจากการบรรยายของ เจโรม

เบอรนารด (Jerome Bernard) ผอ�านวยการฝายการตลาด ของ Vibram (ไว-บราม)

ผลตภณฑพนรองเทากฬายกษใหญของโลกสญชาตอตาล (พนรองเทาประเภท Trail

Runing ในทองตลาดมากกวา 60% ใชบรการแบรนดน)

69|Tourism Review


เจโรมบอกเลาวาในชวง 4-5 ปมาน หลายแบรนด

กฬายกษ ใหญไม ได สนใจม งมนผลตอปกรณกฬา

แบบในโลกยคเกาท Sport Product to Athlete หรอ

สรางรองเทากฬาดๆ ใหนกกฬาใสเพอความเปนเลศ

แตแนวโนมของแบรนดยกษ คอ Sport Product to

Lifestyle ผลตของดๆ ใหกบทกคนไดใส ไดเลนกฬา

มวถชวตอยกบกฬานนๆ ท�าใหกฬาเปนสวนหนงของชวต

แบรนดใหญบางแบรนดยงไมสามารถตอบโจทย

กฬาชนดใหมๆ ไดทน ยงสนใจแตตลาด Mass จนไมม

สนคาในกล ม Niche เช น แมจะมนกวงทวง 100

กโลเมตรไมมาก แตนบวนกมนกวงทสนใจการวงระยะไกล

มากขน การวงไมไดถกแชแขงอยแคนน นกกฬากระหาย

ท�าสงใหมๆ ททาทายขนเสมอ ไวบรามสนใจการท�าให

เทรลรนนงเตบโต เพราะวาจะท�าใหตลาดใหมๆ รอนแรง

ขนในอนาคต

70 | Tourism Review


บนสไลดหนงทเขาบอกวา Trail Running คอ Open to Everybody One Pair of Shoes+Nature

เจโรมโชวตวเลขใหเหนวา อตราการเตบโตของนกวงทวโลกทกวนนสงขน ผลมาจากโซเชยลมเดย และความ

ตระหนกถงเรองสขภาพ ความเปนอยทด เมออตรานกวงสงขน การกระจายตว การปรบเปลยนไปวงเทรล

กมสงตามไปดวย

ในป 2006 สหรฐอเมรกามนกวงเทรลอย 4.5 ลานคน ผานมาถงป 2014 เตบโตมาเปน 7.58 ลานคน

คดงายๆ วาในสหรฐอเมรกา ป 2015 มนกวง (ผสนใจออกก�าลงกายดวยการวง) จ�านวน 60.84

ลานคน ราว 1 ใน 10 คน สนใจวงเทรล

ผบรหารของไวบรามย�าอกวา ทงปกฬาประเภทนมการจดแขงขนทวโลกทงรายการเลกรายการใหญ

มากถง 13,000 ครง !

ในประเทศฝรงเศสประเทศเดยวมรายการวงผจญภยในปาเขามากถง 2,500 ครง ในจ�านวนน

ม 150 ครงเปนการวงระยะทเกน 100 กโลเมตร!

ตวเลขชดนสรางความตกตะลงในทประชม เจโรมกระเซาเยาแหยวาเพราะเขาตองเซนอนมตการให

สปอนเซอรกบเรซตางๆ และยงตกใจกบความมากมายมหาศาลของกฬาประเภทนทเตบโตในกลมคน

เฉพาะกลม

สาระส�าคญทถกบอกเลาแบงปนอยในงาน Asia Pacific Region Trail Running Summit คอ Great

Value ทชวยใหเทรลรนนงเปนกฬาทนบวนยงรอนแรง วทยากรทานหนงกลาววา

“เราคนพบเรองใหมๆ ในกฬาชนดใหม ทสงผลใหนกกฬาม Passion ความหลงใหลในการออกก�าลงกาย

บนททางทางธรรมชาตทมอยแลว ท�าใหตวบคคลมเปาหมาย เรองความทาทาย ตอบสปรตทมอยในใจ

เกดการเคารพตอธรรมชาต และสรางความสามคค”

‘Nature Stadium’ จะดแคไหนหากเราไดพบกบความสวยงามของธรรมชาตดวยขาทงสองขาของเราเอง ดวยการวงเทรล

ลวงมความแปลกใหมเราใจ ลดเลาะไปในภเขา ปาไม ล�าธาร มความลาดชน มววของจดพค เหนวถชวต

ของชมชนในทหางไกล เรยกงายๆ วา ‘ทางทมไวผจญภย’ เมอบวกกบการวงทเปนทกษะการเคลอนทของ

มนษยมาชานาน มนษยเราวงในปา วงในธรรมชาตมาตงแตยคบรรพกาล ดงนน เมอเรองเหลานมาเชอมโยง

กน จงเกดเปนกฬาทใชเรยกแขกไดทงคนรกการเลนกฬาและคนรกธรรมชาต

เอกลกษณของ Trail คอ ‘Nature Stadium’ ไมใชกฬาทเลอกใชสถานทจ�าเจ เปนอาคาร เปนสนาม

แบบถาวร ดงเชน ฟตบอล เทนนส หรอบาสเกตบอล แตทกๆ สนามของ Trail Running ทกคนตองออก

จากบาน ตองใชบรการของชมชน

ตวอยางทคลาสสกจากการแขงขนรายการ UTMB-Ultra Trail Du Mont Blanc ทมจดสตารททเมอง

Chamonix (ชาโมนกซ) เมองตากอากาศของฝรงเศส มพรมแดนเชอมตอกบทงอตาลและสวตเซอรแลนด

เมองนเปนประตไปสเทอกเขามงบลอง ในป 2003 มการจดการแขงขนการวงระยะไกลเปนพเศษ 100 ไมล

บนเสนทางของเทอกเขามงบลอง ครอบคลมเมองทสวยงาม บางเมองทเคยเปนเมองทางผานมายง

ชาโมนกซ ไดถกแนะน�าใหชาวโลกรจกจากเรซน ปจจบนสนามนทวความยงใหญ เรยกวาฝรงเศสมรายการ

ตรเดอฟรองส ปนจกรยานรอบประเทศ ตรงหวเมองชายแดน 3 ประเทศกมงานวงเทรลทมมนตเสนห

ตราตรงอยาง UTMB

71|Tourism Review


72 | Tourism Review


การวงเทรลใช เส นทางในธรรมชาต เช น เส นทางจากเมองส

ธรรมชาต ทางวงในอทยานฯ เสนทางเดนปา ท�าใหกะเกณฑระยะทาง

ทแนนอนไมได สวนใหญมระยะทางไกล จดหมายของเสนทางไมได

อยแค 42.195 กโลเมตร แตอาจทอดยาวขามภเขาหลายลก ท�าให

กฬาชนดนอย ในระยะทางทไกลเปนพเศษ จงเรยกวา ‘Ultra Trail

Running - การวงผจญภยระยะไกลในธรรมชาต’ Ultra หมายถง

ความไกล ระยะทางทไกลขนเปนพเศษ หากยดเอาระยะทางในการวง

มาราธอนเปนตวตง ในมาราธอนนกวงจะวงกนท 42.195 กโลเมตร

หรอ 26.2 ไมล สวนระยะอลตราเปนระยะทเกนกวาระยะมาราธอน

เราเรยกกนวา Ultra Marathon นนคอ หากเปนการวงทเกนระยะ

42.195 กโลเมตรขนไปเรยกวา ‘Ultra’ ไมวาจะเปนการวงท 50,

80 หรอวา 100 กโลเมตร 100 ไมล หรอมากกวานน

Trivia

73|Tourism Review


Trail Running ทบมขนในฝรงเศส สะทอนใหเหนวาชาวฝรงเศสมคณภาพชวต

ทดผานการเลนกฬาทอยในพนทธรรมชาตทสวยงามและทรงพลงอยางเทอกเขา

แอลป ทางการอนญาตใหผรกกฬาเอาตดอร-เอกซตรม เขาไปวงหรอเดนเทรคกง

ผใชบรการกมจตส�านกของนกกฬา นกผจญภยทไมสรางผลกระทบตอสงแวดลอม

อกทงการทใหมนษยไดเขาไปเชอมโยงตวเองอยในธรรมชาตผานการแขงขนกฬา

การเดนทางไกลในปา บนภเขา ยงเปนวธทดในการสรางค�ามนสญญา สราง

จตส�านกความรกและหวงแหนในธรรมชาต ความเคารพย�าเกรงถงธรรมชาต

ทยงใหญ

Trail Running ไทย : ทางวง ทางกนไฟ ทางเดยวกน

ส�าหรบเมองไทยเรมมการจดแขง Trail Running ทลอไปกบเรองการเดนทาง

การสรางจดขายใหมๆ ใหกบจงหวดราชบร อ�าเภอสวนผง ในงานตะนาวศรเทรล

(Tanaosri Trail) เมอเดอนพฤศจกายนป 2558 ในพนทอทยานธรรมชาตวทยา

ทมยอดเขาแหลมสงระดบ 1,100 เมตร เปนสวนหนงของเทอกเขาตะนาวศร

มทวทศนทสวยงามและมความทาทายหากเดนหรอวงขนดวยสองเทา งานนผานไป

ดวยความประทบใจตราตรงกบการวงชมธรรมชาตทนอยคนจะไดเหน และการวง

ยงสานประโยชนคนกลบธรรมชาตดวยแนวคด ‘ทางวง ทางกนไฟ ทางเดยวกน’

น�าก�าลงแรงเทาของนกวงรวม 2,000 ชวต เขาไปยงพนทปา ย�าเทาเพอท�าให

ทางกนไฟชดเจน รายไดจากการจดงานมอบไวเปนทนสนบสนนการท�างานของ

เจาหนาทอทยานฯ ทปฏบตงานอยางเขมแขง สกบไฟปาทเปนภยรายของปาไมไทย

โดยเฉพาะผนปาตะวนตกทเปนปาตนน�า หลอเลยงชวตผคนภาคกลางนบลานชวต

จากมมเทรนดทเกยวกบปรากฏการณสงคมรวมสมย ไลฟสไตลการเลนกฬา

เอกซตรมเพอบ�ารงบมเพาะตวตนของคนรนใหม มาถงแวดวงกฬา Trail Running

ทก�าลงรอนแรง เลยไปถงโมเดลการจดแขงขนกฬาระดบโลกทมธรรมชาตเปน

สนามเปด Nature Stadium เหนไดชดวาทศทางของกฬาใหมๆ ไลฟสไตลใหมๆ

ปอปคลเจอรใหมๆ ลวนเปนเรองของ More Challenge More Nature พวกเรา

ก�าลงโหยหาประสบการณความแปลกใหม ความทาทาย ความพเศษ สดโตง ความ

ใกลชดแนบแนนกบเพอนฝง กบปาเขา น�า ฟา ทดแทนความแหวงเวาทไดจาก

เทคโนโลย เรองพวกนกลาวอยางถงทสด มนไมเคยมทไหนเลยจะใหไดมากเทากบ

ท ‘ธรรมชาต’ ให

สถานทตดตอ

ศนยวจยดานตลาดการทองเทยว

TAT Intelligence Center

การทองเทยวแหงประเทศไทย

โทร. 0 2250 5500 ตอ 2771-2786

อเมล : [email protected]

www.tourismthailand.org/TATIC

สถานทตดตอ

ศนยพฒนาวชาการดานตลาดการทองเทยว

TAT Academy

การทองเทยวแหงประเทศไทย

โทร. 0 2250 5500 ตอ 4475-8

อเมล : [email protected]

TAT Review Magazine 2/2016

Documents