TapH vi - martlmadidebloba.gemartlmadidebloba.ge/files/mates s. g/g-12.pdf · ara Tu taZa- ri igi Seuracx-yo, rameTu Tavadi ityoda: `nu hyofT saxlsa mamisa Cemisasa saxl savaWro~,

506

Ta vi pH

s i t y u a Y e s e: `xo lo me equ siT Ja miT gan dab nel da yo ve-li queya naY vid re mec xr ed Ja mad mde. da mec xre sa ode n Jam sa Pma-yo iesu Pmi Ta di di Ta da Tq ua: eli, eli! li ma sa baq Ta ni? ese ars: RmerTo Ce mo, Rmer To Ce mo! raYsaTKs da mi te veb me? da ro mel Ta me mun mdgo ma re Ta es ma ese da it yo des: eli as uPmob s ese. da mey se-ula d mir bi oda er Ti maT ga ni da mo iRo Rru be li da aRav so Zmri Ta da da ad ga ler wa mi da asu mi da mas~ (27,45-48).

ku alad ca cxoe lsmyo fel Ta maT qris tes vne ba TaTKs vit yo diT, ra me Tu ke Til ars ma ra dis Pse ne baY ma Ti da sar ge bel su li sa.

ese ars sas wa uli igi, ro me li, ode s-igi hu ri ani iT xov des, hrq ua ufal man mi ce mad da et yo da: `na Te sa vi bo ro ti da mem ru Se sas wa ul sa eZi ebs, da sas wa uli ara ece s mas, gar na sas wa uli iona wi naYswar met yu eli saY~.1 ese ars igi sas wa uli: ju ar-cu maY da si-ku di li, daf lvaY da aR dgo maY. da ku ala d sxua sa ad gil sa mo as-wa veb da Zal sa mas ju ari sa sa da it yo da: òde s aRa maR loT Ze ka-ci saY, ma Sin scn aT, vi Tar med me var~.2 ese igi ars, ode s ju ars-ma-cu aT da hgo neb deT, Tu mZleq mn ul xar T, ma Sin ume te sad scn aT Za li Ce mi. ra me Tu Sem dgo mad ju ar-cu mi sa qa la qi ma Ti war wymd a, da igi ni az na ure bi sa da pa ti vi sa gan gan var des, da war wymd a yo ve-li saq me hu ri aTaY.

qa da ge baY qris tHsi aR yu av na da ki de Ta qu eya ni sa Ta ga ne fi na, da Zal sa mis sa yo ve li so fe li, zR uaY da Pme li, udab noY da Se ni ma ra dis qa da ge ben. da ku ala d Jam sa mas ju ar-cu mi sa sa meb r aRes-ru le bo des sas wa ul ni igi sakKrvel ni, ro mel ni fria d usa kKrve les iy vn es ma Sin, vid re Ra iq ce oda raY qu eya na sa ze da. da sas wa ul ni igi ze ciT ga moC nd es: dab ne le baY mzi saY da qu eya niT Zrv aY da gan pe-baY kret sab me li saY da gan xeT qaY klde TaY da aRe baY saf lav TaY da aR dgo maY mku dar TaY. da ese vi Tar ni sakKrve le ba ni ara sa da qmn il iyv n es. iq mn es egKptes ca, ro mel ni-igi sa xe iy vn es ami sa, gar na ese ni fria d usa Si ne les iy vn es: aRe baY sa ma re TaY da aR dgo maY mku dar TaY. da ese yo vel man so fel man ixi la, xo lo cof Ta maT da gul fic xel-Ta ara Se igo nes.

da ixi leT, vi Tar Jam sa je ro an sa iq mn es sas wa ul ni igi: vi-naYTg an yo ve li ve ZKri aCu ene s ufal sa, tan jes, ju ars-acu es, gan-bas res, ekic xev des, da yo ve li gu lis wyro maY ma Ti da ac xrv es, ma Sin

1 maT. 12,39; 16,4; luk. 11,29. 2 ioa n. 8,28.

507

ga mo aCin na sas wa ul ni igi, raYTa gu lisPma-yon da Se ina non, da ara Se ina nes.

et yo des: `gar da moPedi n ju ari T, da gur wme ne so~.1 da ara-me ese saq me ni usa kKrve les iy vne sa, O ugu nur no, vid re gar da mos lvaY juari T?

eha fria di gul fic xe lo baY! O sa so war ku eTi li igi go ne baY ma-Ti! ra me Tu cx ad iyo saq me igi, vi Tar med ara Cu eul ebi sa eb ri mok-le baY iyo mzi saY; ra me Tu sa mi Ja mi da yo bnel man man, ro mel-ese ara ode s iq mne bis ume tes er Ti sa Ja mi sa mok le baY mzi saY; xo lo ma-Sin sru li ad dab nel da. da ese iq mna sav se ba sa mTo va ri sa sa; ro mel ara sa da qmn il ars da sa ba miT gan, raYTam ca sav se Ra iyo mTo va re, mo-ak ldam ca mze sa. ra me Tu bu ne bi Ti igi mzi sa mok le baY iq mne bis, ode s mTo va re dRi si ewi os da qu eSe T ker Zo war vl os da da fa ros mze, ra me Tu umaR les sa gza sa val s mzH, xo lo ode s mTo va re sav se biT iyo s, ese ara Se saZ le bel ars. gar na ma Sin ode n iq mna, raYTa iyo s uc xo da sakKrv el.

aw uku e, gi na Tu uf li sa mi er qmni lad mca hrwme na saq me igi, gi na Tu ma mi sa mi er mo wev naY ris xvisaY gu lisPma-yv es, jer-iyo Se go ne baY da Zrwo liT si na nu li. xo lo maT ara ine bes, ra me Tu fic xel iy vn es gu li Ta da yov li Tur T sam kKdre bel eS ma ki sa.

Tqua s vin me, vi Tar med: rad ara gan kKrd es yo vel ni kac ni ma Sin da ic nes ufa li Rmer Ti? gar na ese saq me cx ad ars, ra me Tu ma Sin na Te sa-vi kac TaY di di Ta sac Tu ri Ta Sep yro bil iyo, da sakKrvel sa mas ze da da Ra ca Tu yo vel ni gan hkrT es, ara med mswraf l gar daPda da ver eZ-lo gan frTxo bad di di sa mis gan sib ne li sa da Zi eba d mi ze zi mis saq mi-saY. nu uku e hgo neb des ca vi eT ni me, Tu bu ne bi Ti Ta raYme we si Ta iq mna, ra me Tu fria d iyo ma Sin uR mrToe baY.

xo lo hu ri aTa araY aqun da sit yuaY, ra me Tu cn es gan cxa de bu-lad, vi Tar med qris tes ju ar-cu mi saTKs iq mna bne li igi da Zrv aY da sx uaY yo ve li ve. exil vn es sxua ni ca igi aur ac xel ni sas wa ul ni mis ni, raYsaTKs uku e ara hrwme na? ara med xed vi des raY sakKrve le ba Ta maT, ku alad ca dges ve da Se urac x-hyof des.

sac na ur iq mna uku e gan cxa de bu lad, vi Tar med qris tes mi er iqmne bo des sakKrvel ni igi sa Si nel ni. ra me Tu amis TKs Pma-yo mec xre-sa Jam sa, raYTa cn an, vi Tar med coc xa li Ra ars da man qmn a ni Se bi igi di de bu li, da mo iq cen da Se ina non. gar na ara vin iyo maT So ris mec-ni er, ara vin iyo mi er Tam de. sa ma re ze Re bul iyo PorPi ma Ti, eni Ta ma Ti Ta za ku va sa it yo des. da sa jen igi ni, Rmer To, ut yu iq mn en ba ge ni

1 maT. 27,42.

508

igi maT ni mza ku var ni, ro mel ni it yo des mar Tli sa mis ze da uS ju lo-eba sa.1 ara med pir vel sa ve sit yu asa mo vi deT.

`da mec xre sa ode n Jam sa Pma-yo ie su Pmi Ta di di Ta da Tq ua: eli, eli! li ma sa baq Ta ni? ese ars: Rmer To Ce mo, Rmer To Ce mo! raYsaTKs da mi te veb me?~

ese Tq ua mac xo var man, raYTa cn an yo vel Ta, vi Tar med ara ars wi-na aR mdg om RmrTi sa, ara med aR sas ru lad mde pa tiv-scem s ma ma sa, da hrcxue no dis hu ri aTa, ro mel ni gmob des mi sa mi mar T. amis TKs wi-naYs war met yu eli sa ca sit yuaY aPse na, raYTa cn an, vi Tar med ewa me bis Sjul sa da wi naYswar met yu el Ta.

xo lo vi Tar Tq ua, Tu: `Rmer To Ce mo, Rmer To Ce mo, raYsaTKs da mi te veb me~?2 ara Tu igi da te obi l iyo ma mi sa gan anu TKsi-sa RmrT e ebi sa gan, ara med vi Tar ca mra val gz is miT qu ams, vi Tar med Se imo sa raY bu ne baY Cu eni, yo ve li ve Cu eni iCe ma; da aw ca Cu en sa mas saq me sa Tav sa So ris TKssa ga mo sa xav s, ra me Tu Cu en viy ve niT da te-obil ni da ugu le bel sqmnil ni pir vel, xo lo aw Sew yna re bul ni da Sew ya le bul ni vne bi Ta miT uv ne be li saYTa.

ra me Tu ama s pir sa ga mo sa xav s yo ve li ve igi oc da me er Te fsal mu-ni, qris tes TKs Tqu mu li. Cu eni sa ami s bu ne bi sa ma gi er Ta sit yu aTa qris tes mi er ityKs, vi Tar ca igi umec re ba sa Cu en sa iCe meb s da uZ lu-re ba sa, sa xi eri igi, ro me li mo vi da yov liT ker Zo gan kur ne bad Cu en-da da uZ lu re ba ni Cu en ni aRi xu na da sneu le ba ni Tav s-is xna. di de baY aur ac xel sa wya lo ba sa da kac Tmo yu are ba sa mis sa!

`da ro mel Ta me mun mdgo ma re Ta es ma ese da it yo des: eli as uPmob s ese. da mey se ula d mir bi oda er Ti maT ga ni da mo iRo Rru be li da aRav so Zmri Ta da da ad ga ler wa mi da asu mi da mas. xo lo sxua ni it yo des: aca deT, da vi xi loT, uku eTu eli a mo vi des Psn ad ma gi sa~ (27,47-49).

ixi leT Ra gar da re uli igi uS ju lo ebaY da si bo ro te ma Ti! juar-sa ze da da mo ki de bul sa ca stan jvi des: ro mel ni me Zmar sa asu mi des, ro mel ni me hbas rob des, sxua man Sem dgo mad aR sru le bi sa ca la xu ri-Ta ugu mi ra gu er dsa mis sa. raYmca iyo ami sa uZKres, vin mca iyo maT sa ubo ro tes, ro mel ni Sem dgo mad si ku di li sa ca stan jvi des?

xo lo Sen, sa yu are lo, ixi le, vi Tar uS ju lo ebaY ma Ti Cu en da sac xo re be lad iPma ra ufal man; ra me Tu ode s-igi ugu mi res gu er dsa mis sa, ma Sin gar da moPdes mi er wya ro ni igi cxo re bi sa Cu eni sa ni; xo-lo sit yuaY igi, vi Tar med: èli, eli! li ma sa baq Ta ni?~ eni Ta miT eb ra uli Ta ars. vi Tar ver cn es uR mrTo Ta, ara med it yo des, vi Tar-

1 Sdr. fsal m. 52,4; 5,11; 30,19. 2 Sdr. fsal m. 21,2.

509

med: èli as uPmob s~? eso den mTrv al iy vn es uke Tu re bi Ta da cno ba-mi Re bul. xo lo iy vn es mun eri sa gan ni ca igi mTav ri sa ni, hrom ni da ber Zen ni, da eb ra uli ca sad me ara fria d ico des da Tque s: èli as uPmob s~; xo lo hu ri aTa nef siT da idu mes da ara au wy es maT sit yu aTa maT gan mar te baY.

s a x a r e b a Y: `xo lo ie su ku ala d Pma-yo Pmi Ta di di Ta da ga nu-te va su li~ (27,50).

T a r g m a n i: ese ars, ro mel sa it yo da, vi Tar med: `me dav sd eb sul sa Cem sa, raYTa ku ala d mo vi Ro igi. ara vin mi mi Ros igi Cem gan, ara med me dav sd eb mas Ta viT Ce miT. Pel-me wi fe bis da de bad mi sa da Pel-me wi fe bis ku ala d mo Re bad mi sa~.1 amis TKs Pma-yo, raYTa ga mo aCi-nos, vi Tar med Pel mwi fe biT iq mo da saq me sa ama s.

amis TKsca asis Tav sa mas hrwme na, ixi la raY, vi Tar med Pel mwi fe-biT mo ku da da Pma man mis man kret sab me li igi ga na po da qu eya naY SeZ-ra da saf lav ni aRa xu na da mku dar ni aRad gin na.2

xo lo gan pe baY igi kret sab me li saY raYsaTKs iq mna? ara Tu ta Za-ri igi Se urac x-yo, ra me Tu Ta va di it yo da: `nu hyof T sax lsa ma mi sa Ce mi sa sa sax l sa vaW ro~,3 ara med igi ni uRir sad ga mo aCin na mas Si na yo fi sa. amis TKs gan pe bi Ta miT kret sab me li saYTa mo as wa va sru li adi igi mooPre baY mi si da ua Rre si sa mi mar T Sec va le baY saq me TaY.

eha sakKrve li! eli ses ze mku da ri er Ti Se exo Zu al Ta mis Ta da aR dga, da yo vel Ta ukKrda. da aw ju ar sa ze da da mo ki de bul man Pmi-Ta TKsi Ta uric xu ni mku dar ni aRad gin na ara es reT li to nad, ara med `qu eya naY Se iZ ra, da klde ni gan sTqd es~ (27,51), raYTam ca gu lisPma-yv es brma Ta maT, vi Tar med Pel-ewi fe bo da ma Ti ca dad no baY da war-wyme daY. ro mel man klde ni ga na pna da qu eya naY Se ar yia da mze da ab-ne la, aram ca igi ni ua dvi le sad mos wyKdn aa, uku eTum ca ene ba? gar na ara ine ba ma Ti gan le vaY, ara med niv TTa maT ze da usu lo Ta aCu ena ris xvaY TKsi, raYTa igi ni Se Sin den da mo iq cen. ara med ara ine bes Se-go ne bad.

ra me Tu es reT ars Su ri. ara ici s um jo be si sa gu lisPmis-yo faY, vi Tar-igi maT Se em TxKa. da ami sa ca Sem dgo mad, mi uT xr es raY cxa dad mcvel Ta, vi Tar med aR dga mkud re TiT, vec xli did Za li mis ces, raYTa da fa ron saq me igi di de bu li. ara med ver eZ lo uR mrTo Ta maT.

eg reT ve aw, ara Tu ara ico des, vi Tar med yo vel ni igi sakKrve-le ba ni qris te man qmn a, ara med nef siT Tu al ni da ey vn es da ara ine bes gu lisPmis-yo fad, vi Tar med sas wa ul ni igi mo as wa veb des maT ze da

1 ioa n. 10,17-18. 2 maT. 27,51-52. 3 ioa n. 2,16.

510

mo wev nad sa mas ris xva sa da mor wmu ne Ta cxo re ba sa, gan Re ba sa sa su-fe ve li sa sa da Ses lva sa Cu en sa `wmi da wmi da Ta sa~ mas. ugu nur ni igi it yo des, vi Tar med: ùku eTu me ufH is raHli saY ars, ga da moPedi n ma-gi er ju ari T~,1 xo lo man ga mo aCi na, vi Tar med yov li sa sof li saY ars me ufH. igi ni it yo des: èha ro me li dahPsn id ta Zar sa mas da me sa me-sa dRe sa aRa Se neb d~,2 xo lo Ta vad man ga mo aCi na, vi Tar med sru li ad mooPrd es. igi ni it yo des: `sxua ni ac xov nna, Ta vi sa TKsi sa ver Zal-uca cxo re bad?~3 xo lo Ta vad man, ju ar sa ze da raY iyo, aR dgi ne bi Ta miT mku dar TaYTa aCu ena Pel mwi fe baY TKsi. ra me Tu uku eTu oT xi sa dRi sa mkud ri sa la za res aR dgi ne baY did iyo da sakKrv el, rav den uf roYsad sakKrv el iyo mey sa Si na aR dgi ne baY uric xu Ta mku dar TaY, mrav liT Ja miT gan da Zi ne bul TaY, ro mel-igi mer mi sa mis yo vel Ta aR dgo mi sa sas wa uli iyo. amis TKs ityKs:

`da mra val ni gu am ni wmi da Ta ni aR dg es da ga mo vi des saf la-viT ma TiT da Se vi des wmi da sa qa laq sa da ga mo ec xad nes mra val Ta~ (27,52-53). raYTa ver vin Tqua s, Tu uc ne baY ars saq me igi, amis TKs ga mo ec xad nes mra val Ta. xo lo ro mel ityKs, vi Tar med: ìe su Pma-yo Pmi Ta di di Ta da ga nu te va su li~, lu ka gu as wa veb s, Tu raY Pma-yo, ra me Tu ityKs, vi Tar med: `Pma-yo Pmi Ta di di Ta ie su da Tq ua: ma mao, Pel Ta Sen Ta Sev hved reb sul sa Cem sa. da ga nu te va su li~.4

`xo lo asis Tav man man da mis Ta na Ta da ro mel ni scvi des ies us, ixi les Zrv aY igi da raY-igi iq mna, Se eSi na fria d da it yo des: WeS ma-ri tad ZH RmrTi saY iyo ese~ (27,54). eso den did iyo Za li ju arcu-mu li sa mis uf li saY, ro mel eso den ni sakKrve le ba ni aRes rul nes mis mi er da asis Tav sa mas hrwme na. xo lo Tqu mul ars mis TKs, vi Tar med iwa ma ca amis sa Sem dgo mad sa xe li saTKs qris te si sa, aCu ena sru li igi simPne sar wmu no ebi saY.

s a x a r e b a Y: ìy vn es mun de da ni ca mra val ni, ro mel ni So riT xed vi des da ro mel ni Se ud ges ies us ga li leaYT da hmsa xu reb des mas; ro mel Ta Ta na iyo ma ri am mag da ne li da ma ri am iak obi si da ios es de-daY da de daY Ze Ta ze be des TaY~ (27,55-56).

T a r g m a n i: ixi leT Ra, ra ba mi iyo simPne de da TaY maT da lmo-bi ere baY! Se ud ges mas da hmsa xu reb des da vid re aR sas ru lad mde ga-nu So re bel iy vn es da ar ca Tu mZlav re bi sa mis gan hu ri aTaYsa Se Sin-des, ara med mun mdgo ma re iy vn es da xed vi des. amis TKsca yo ve li ve ixi les: vi Tar-igi Pma-yo da ga nu te va su li, vi Tar-igi iZ ra qu eya naY, da klde ni gan sTqd es, da sx uaY yo ve li ve, raYca-igi iq mna sakKrve li.

1 maT. 27,42. 2 maT. 27,40. 3 maT. 27,42. 4 luk. 23,46.

511

da amis TKsca maT pir vel yo vel Ta sa ixi les ufa li; da na Te sa vi igi daS ji li uwi na res sxua Ta sa mi em TxKa xil va sa mas ke Til sa. ra me Tu aw ca fria di aCu ene s axov ne baY, mo wa fe ni iv lto des, da de da ni ga nu-So re bel iy vn es. xo lo ro mel ni ari an de da ni igi? er Tad, yov lad-wmi daY de daY mi si ars, ra me Tu mas ityKs ma xa re be li ma ri am iak obi-sad, da sxua ni igi mis Ta na. xo lo sx uaY ma xa re be li ityKs, vi Tar med: `ro mel Ta ixi les xil vaY ese, icem des mker dsa maT sa da ti ro des~.1 xo lo uR mrTo ni igi hu ri ani yov lad ve ara lmo bi er iq mnn es, ara med uf roYsad gan ZKnde bo des da ara Se Sin des saq me Ta maT gan, ris xvi sa RmrTi sa mo mas wa ve bel Ta: sib ne li sa mis gan da Zrvi sa da klde Ta gan-xeT qi sa da saf lav Ta aRe bi sa da sx uaY igi yo ve li ve, ro me li cno ba Ta ua Rr es iyo da Zrwo li Ta di di Ta sav se.

s a x a r e b a Y: `da vi Tar ca Sem wux rda, mo vi da ka ci mdi da ri ari-ma TiaYT, sa xe liT ios eb, ro mel igi ca mo wa fe yo fil iyo ie suYsa. ese mo vi da pi la te sa da ga mo iT xo va gu ami ie suYsi. ma Sin pi la te ub rZa na mi ce mad gu ami igi mi si. da mo iRo gu ami igi mi si ios eb da Seh grag na igi am re nak sa wmi da sa da dad va igi axal sa mis sa sa flav sa, ro me li ga mo eku eTa kldi sa mis gan, da mo agor va lo di di di kar sa mas saf la-vi sa sa da war vi da~ (27,57-60).

T a r g m a n i: ese ios eb pir vel fa ru lad iyo mo wa fe ie suYsa, xo-lo aw, Sem dgo mad si ku di li sa mi si sa, di di kad ni ere baY aCu ena; ra me-Tu ara uCi no Ta ga ni iyo, ara med ka ci iyo war Ci ne bu li da Su eni eri mzrax va li; da dad va Ta vi TKsi si ku dil d da mte ro baY yov li sa mis Se sak re be li sa mi mar T Tav s-id va si yu aru li saTKs qris te si sa. Se vi-da pi la te sa da iT xoa gu ami qris te si axov ne biT da mow led. ra me Tu ixi la raY, vi Tar med aRas ru la moZ Ru ar man man sa xi er man da me ufe man kac Tmo yu are man yo ve li ve gan ge bu le baY cxo re bi sa Cu eni saY da nef-siT TKsiT ju ars-ecu a da gan pyro bi Ta miT Pel TaYTa Se ae rTn a da ba-de bul ni, da uxi lav ni igi bo rot ni sul ni uke Tu re bi sa ni ga na qiq na vne bi Ta Por cTa TKsTaYTa, da ine ba xil vad ge moY si ku di li saY bu-ne bi Ta miT ka cob ri vi Ta, raYTa uku da ve baY mo gu mad los Cu en; ma Sin mi id ri ka wmi daY igi Ta vi mi si da ub rZa na si ku dil sa, vi Tar ca mo na sa, mis lv ad wmi da Ta maT Por cTa mis Ta mi mar T. xo lo igi SeZ rwu ne biT, vi Tar mo naY, mo vi da mo ne bad sa me ufo sa mas brZa ne ba sa. ma Sin wmi da ni igi Por cni, ro mel ni sa Si nel iy vn es qe ra bin Ta mi er da Se saZ rwu ne-bel se ra bin Ta, mi ec nes si ku di lad, vi Tar ca un da ufal sa pa ti osan-Ta maT Por cTa sa; da su li igi mac xov ri saY war vi da xa re bad sul Ta

1 luk. 23,48.

512

maT Sew yu de ul Ta da ga moPsn ad jo jo xe Ti sa gan. xo lo RmrTee baY mi si iyo sul sa ca Ta na da Por cTa uv ne be lad, ra me Tu ara sa da ga-ne So ra RmrTee baY ka ce bi sa gan, vi naYTg an Se ie rTa; ara med ze cas ca iyo ga nu So re be lad da saf lav sa ca Si na uv ne be lad; ara Tum ca mas raY ev ne bo da, ara med uf roYsad Por cTa maT ca, ro mel ni Se imos na, ga nux rwne lad da ic vi da. ese vi Ta ri gan ge baY di de bu li da sakKrve li gu lisPma-yo da ga niz ra xa Su eni er man man mzrax val man ios eb, ine ba er Tgu le bi sa Cu ene bad moZ Ru ri sa mis mi mar T da RmrTi sa Sem dgo mad ju ar-cu mi sa ca da qmn ad ese sa beW dav TKsi sa mow fo bi sa. Se vi da pi la-te sa, eved re bo da mas da et yo da: ge ved re bi Sen, mTa va ro, mkud ri sa mis TKs, ro mel sa hu ri aTa ci li das wa mes da da sa jes, da me go bar Ta da ute ves Jam sa mas vne bi sa sa. mkud ri sa mis TKs ge ved re bi, ro me li nef siT mo ku da, ra me Tu uku eTum ca ara ene ba, ver Pel-ge wi fe bo da mok lvaY mi si. gar da movPsna Ze li sa gan ub ra loY igi da ucod ve li, ro mel man araY vis sa da av no, ara med bev re uli Ta ke Ti li Ta yo vel-ni aRav sna. mo ma ni We, O pi la te, ni Wi ese, rom li sa um jo be si ara raY ga qus. mom mad le mad li ese, ro me li aRav seb s mad li Ta da si xa ru li-Ta me Zi ebel Ta mis Ta. mom mad le cxoe lsmyo fe li ese mku da ri, raYTa dav hmar xo igi qu eya na sa. mo mec gu ami ese sam gz is sa nat re li, rom li sa si ku di li ig lo ves yo vel Ta da ba de bul Ta. mom mad le gu ami ese yov-lad wmi daY, ro me li ixi la raY ta Zar man ju ar sa ze da, kret sab me li TKsi mo ixi a, da mze man bne li Se imo sa, da klde ni gan sTqd es, da qu eya-naY Zrwo da. am bor s-uyo wyl u le ba sa wmi da Ta maT Pel Ta sa, rom li-sa mi er wylu le ba ni su li sa Ce mi sa ni ga ni kur nn es; Se ve xo ux rwnel sa mas gu er dsa, rom li sa gan aR mo ec nes wya ro ni igi cxo re bi sa Ce mi sa ni. war vgrag no Peli Ta Ce mi Ta damPsne li igi sak rvel Ta si ku di li sa Ta. dav hkrZa lo Peli Ta ami T cod vi li Ta moZ Ru ari igi da mas wav le li yov li sa si mar Tli saY. Se ve xo gu am sa mas ucod vel sa, rom li sa Se xe-bi Ta mo me ce mis ne ta re baY. war vgzav no saf la vad, ro mel sa egu le bis gan Re baY saf lav TaY. mi uv li no pyro bil Ta maT sa uku niT gan Ta uku-da ve bi sa wya roY. aRun To myof Ta jo jo xe Ti sa Ta san Te li igi uku da-ve bi saY.

ama s ese vi Tar sa ios eb it yo da ke Ti lad, da pi la te is men da mow-led, ra me Tu Za li igi uf li sa ie suYsi da ar wmu neb da gul sa pi la tes-sa mor Ci le bad. ma Sin pi la te ub rZa na mi ce mad gu ami igi mi sa. mi vi da ios eb mos wra fed, Ta yu ani s-sca mPur va led, gar da moPsna ju ari sa gan gu ami igi cxoe lsmyo fe li da lmo bi eri Ta crem li Ta am bor-uyof da da it yo da: uku eTu de da ka ci igi wi do va ni, Se exo raY fe su sa sa mos-li sa mi si sa sa, ga ni kur na, me Se xe bi Ta wmi di sa ami s gu ami saYTa aram ca wmi da viq me na? mo vi da ni ko de mos ca, vi Tar ca iov ane gu as wa veb s, da

513

war grag nes igi am re nak sa wmi da sa mu ri Ta da aloYTa, lmo bi era d da crem li Ta mPur va li Ta, da dad va igi ios eb saf lav sa TKssa axal sa, sa da ara vin da de bul iyo.1 da ese ca sas wa uli qmn a ios eb TKsi sa mis si yu aru li sa da simPni sa. xo lo iq mna axal sa mas saf lav sa da de baY gan ge bu le biT, raYTa ver vin uZ los iWKsa Se mo Re bad, nu uku e sx uaY vin me aR dga; ara med ga mob rwyin des, vi Tar med qris te si da id va guami, da igi ve aR dga me sa me sa dRe sa.

s a x a r e b a Y: ìyo mun ma ri am mag da ne li da sx uaY igi ma ri am, da sxd es wi na Se saf lav sa mas~ (27,61).

T a r g m a n i: ama Ti ca gu li mPur va le iyo da uSi S. amis TKsca ga-nu So re bel iy vn es saf la vi sa gan da eZi eb des Jam sa mi Re bad nel sac-xe be li da cxe bad gu am sa uf li sa sa, ara med ver eZ lo, ra me Tu je reT mcvel ni dg es mun da eri mra va li iq ce oda.

swav laY pH

mow ya le bi saTKs

da aw Cu en, Zma no, vhbaZ vi deT me nel sac xeb le Ta maT de da Ta; nu da ute obT ies us Jam sa gan sac de li sa sa. maT su li TKsi dad ves mis-TKs da Sem dgo mad aR sru le bi sa ca hmsa xu reb des, xo lo Cu en ar ca Tu mSie ri raY vi xi loT ufa li, mi up yrob T saz rdel sa, ra me Tu ku ala d mas ve vit yK, raY-igi mra val gz is miT qu ams. vi ci, ityKs ka cad-ka ca di Cu en So ris, vi Tar med: uku eTum ca vi xi le ufa li, vi Tar mca ara mi-vec yo ve li mo na ge bi Ce mi? da ara ici Ta, vi Tar med aw ca mas Ta vad sa vxe dav T? ra me Tu man Tq ua, vi Tar med: `me var~, da `rav de ni uyav T er Tsa ama s mci re Ta gan sa, me mi yav To~.2 aw uku e rad ara mis cem T mo-na geb Ta Tque nTa? uku eTu Se iw ya lo gla xa ki, ka co, da ke Ti li uyo, ara raYTa uda res xar me nel sac xeb le Ta maT, ro mel ni hmsa xu reb des ufal sa, ara med mo iRo sas yi de li swo rad ma Ta. ra me Tu ufal sam-ca Tu hxe dev di pi ris pir, ro mel man mca sul man ara aCu ena mo ne baY je ro ani? xo lo aw uku eTu sit yKsa da mcne bi sa mi si saTKs gla xak sa ke Ti li uyo, ume te sad Ra mo imad leb ufal sa, da TKsad Seh rac xav s qve lis saq me sa mas. uku eTum ca ara TKsad Seh rac xvi da, aram ca Rir s-yvn a mow ya le ni sa su fe vel sa, da uw ya lo ni aram ca mis cna ge he ni asa. ara med sac na ur ars, vi Tar med TKsad Se urac xia, rav de ni ca uyo T gla xak Ta.

1 ioan. 19,39-42. 2 maT. 25,40.

514

amis TKs, ka co, ixi lo raY gla xa ki, moiPse nen sit yu ani uf li sa ni, ro mel Tq ua, vi Tar med: `mSio da, da me ciT me Wa ma di~,1 da Sem dgo mi ami si, da mos wra fe biT qm en qve lis saq me. uku eTu ara grwam s aw, ma Sin grwme nes, ode s grqua s: `rav de ni ara uyav T er Tsa mci re Ta amaT gan-sa, me ara mi yav T~.2 gar na nu iyo fin Cu en da sme nad ami s Pmi sa, ara med mo gu eci n ufal man aqa ve na yof sa mow ya le bi sa sa Cu ene bad da sme nad Pma sa mas kur Txe vi sa sa, mwo de bel sa Cu en da sa su fe ve lad.

he, ge ved re bi, Se vit kb oT mow ya le baY, raYTam ca mi vem TxKneT wya-lo ba sa. gar na nu mo na xu eWi sa da na ta ce bi sa gan viq mT qve lis saq me-sa, ra me Tu ese vi Tar ni qve lis saq me ni hu ri aTa Seh gva nan, ara qris te-ane Ta. ara med ari an aw ca vi eT ni me, ro mel ni bev re ul sa mo ita ce ben da mo ixu eWe n, da uku eTu aTi, gi na oci, anu Tu asi drah ka ni mis cen gla xak Ta, hgo ne ben, Tu Sen do bil ari an bral ni maT ni; ro mel TaTKs ityKs wi naYswar met yu eli, vi Tar med: `dah far vi des crem li Ta gla-xak TaYTa sa kur Txe vel sa Cem sa~.3 ara hne bav s qris te sa mi Re bad qve-lis saq me an gah re bi sa gan. uku eTu ese vi Ta ri Ta sa xi Ta da ese vi Tar Ta gza Ta gan mi up yra mas saz rde li anu sa fa se, sa Za gel ars ese mis wi-na Se. um jo bes ars yov lad ve ara mi ce maY qve lis saq mi saY, vid re ese-vi Tar Ta sa un je Ta gan mi ce maY. ra me Tu raY sar ge bel ars sxua Ta gan aRe baY da sxua Ta da mi ce maY? uku eTu ixil ne or ni vin me, er Ti Si Su-eli da er Ti mo si li, da aR sZua rco mo sil sa mas da Seh mo so Si Su eli igi, ara cod vi sa Ta nam deb xa ra? he, WeS ma ri tad ta ce ba ewo de bis da ava za ke ba saq me sa ama s.

aw uku eTu ro me li-igi aRi Re da sxua sa mi ec, ta ce bad Se ge rac xa, ode s me ase di sad me mo na xu eWi saY mis ce gla xak Ta, qve lis saq med uwo da saq me sa mas? di di sa sa tan jve li sa Rir s ars ese gu lis sit yuaY. Zuel-sa Sjul sa Si na uku eTu vin mke lo be li anu brm aY pi rut yK mi iy va nis Se sa wi ra vad, sab ra lo bel arn; da mpa rav man uku eTu mis cis ufalsa mis saq mi sa sa, rom li sa gan ipa ra, oT xwi lad Zl iT daiPsnis bra li mi si. xo lo aw uku eTu mo ita co, ro mel-ese par vi sa fria d uZK res ars, da ara Zu el sa Sjul sa Si na, ara med axal sa ama s mad lsa, da ara ve mis ce mas, rom li sa gan age Ros, ara med sxua sa, da ara oT xwi lad, ara med ar ca Tu na xe va ri, gu lisPma-yav, rav de ni sa sas je li sa Ta nam deb xar. xo lo uku eTu gdroe bs Rmer Ti da aw ve ara mo awev s sa tan jvel sa, amis TKs uf roYsad ig lov di, ra me Tu uku eTu ara mo iq ce da Se ina no, ume te sad da iu nj eb Ta vi sa Se ni saTKs sas jel sa dRe sa mas saS je li sa sa.

Se vi na noT uku e, Zma no, da viq mo diT mow ya le ba sa gan wme dil sa an-gah re bi sa gan. gu lisPma-yav T, vi Tar Zu el sa Sjul sa iyo we si hu ria-

1 maT. 25,35. 2 maT. 25,45. 3 mal. 2,13.

515

TaY: rvaa ssa le vi tel sa zrdi des da obol Ta da qu riv Ta yov li sa eri sa Ta da sxua sa mra val sa msa xu re ba sa aRas ru leb des qve lis saq-mi Ta ma Ti Ta. xo lo aw sof le bi da aga ra ke bi da sa vaW ro ebi da sa-mwy so ni da ar ve bi da re ma ke bi da ese vi Ta ri mra va li uca lo ebaY gan-we se bul ars ek le si aTa TKs Tque ni sa uw ya lo ebi sa mi ze zi Ta, ra me Tu jer-iyo, raYTam ca ami s yov li sa gan ek le si ani Ta vi su fal iy vn es da Tque n mi er mca aRes ru le bo da yo ve li ve saPma ri ma Ti da mRdel TmoZ-Ru ar TaY da gla xak TaY. xo lo aw ori wi na aR mdgo mi saq me iq mne bis: Tque nca una yo fo ni daS Te biT, da mRdel Ta RmrTi sa Ta ara Pel-ewi-fe bis je ro an Ta maT da sar ge be li sa saq me Ta ode n zrun vad. ara Tu ver eZ lo mo ci qul Ta ca qo ne bad dab ne bi sa da agar ke bi sa, gar na ara jer-iCi nes, ara med we ril ars `saq me sa mo ci qul Ta sa~, vi Tar med: `ro mel ni pov ni er iy vn es sa na xe bi sa ni gi na dab ne bi sa ni, gan hyid des da mo aqun da sas yi de li ma Ti, ro mel Ta-igi gan yi di an, da das deb des ferPTa Ta na mo ci qul Ta sa~.1 xo lo aw ma ma Ta Cu en Ta ixi les ami s na-Te sa vi sa ul mo be lo baY da an gah re baY da Se Sin des, nu uku e siy mi li Ta mos wyd en kre bul ni ese obol Ta da qu riv Ta da qal wul Ta ni; amis-TKs uneb li eT Tav s-id ves ama T mo na geb Ta ek le si aTa sa mo ge bad. ara un da Tav Ta TKsTa ama s uSu er sa uca lo eba sa mi ce mad, ara med ene ba, raYTam ca Tque nmie rni qve lis saq me ni iy vn es sa un je da Se mo sa val ma-Ta, da igi nim ca gan krZa lul iy vn es loc va sa da moZ Ru re ba sa eri sa sa, xo lo aw Tque ni an gah re baY mi zez eq mna mRdel TmoZ Ru ar Ta mi baZ vad cxo re ba sa eris kac Ta sa. amis TKsca yo ve li ve ze da que iq mna. ra me-Tu ode s-ese Cu en ca Por ci el Ta zrun va Ta Seq ce ul var T, vin eved-re bo dis Rmer Tsa da mow ya le-hyof des Cu en ze da? amis TKsca ara ars Cuen da Ja mi aRe bad pi ri sa, ra me Tu ara raYTa gan yo fil ari an ek le-si ani sax lTa sa eris ka co Ta. ara gas mi esa, vi Tar med uz run ve lad ca Sek re bul Ta sa fa se Ta gan yo fad ara Tav s-id ves mo ci qul Ta, ara med sxua ni da ad gin nes msa xu re bad saq mi sa mis?2 xo lo aw va War Ta ca war-hPdes ebis ko pos ni zrun vi Ta war ma val Ta saq me TaYTa da da ute obi es saq me TKsi, ro mel-igi ars zrun vaY sul Ta Tque nTaY.

ama s ara cu dad vig lov, ara med amis TKs vit yK, raYTa gu lisPma-hy oT Tque n da eq mn eT sa un je ek le si aTa da mwya lo bel gla xak Ta, raYTa mRdel TmoZ Ru ar ni zrun va sa ode n sul Ta Tque nTa sa da loc-va sa ga nek rZal nen da Se wev na sa Wir ve ul Ta sa da mo Ru awe ba sa uc xo-Ta sa da obol Ta zrda sa da qu riv Ta Peli s-ap yro ba sa, vi Tar ca mo ci-qul Ta ga na we ses. xo lo uku eTu ara is mi noT, aha ese ra gla xak ni wi na-Se Tu al Ta Cu en Ta ari an. rav den Ta ca Zal-gu ed vas Cu en ga moz rd ad,

1 saq me 4,34-35. 2 saq me 6,3-4.

516

ara ude b viq mn eT, rav den TaY ver Pel-gu ewi fe bo dis, igi ni Tque n da-gi tev neT ga moz rd ad. xo lo uku eTu ugu le bel s-hyvn eT, ek rZa le-niT, nu uku e ges mas mas dRe sa sa Si ne li igi PmaY, vi Tar med: `mSio da, da ara me ciT me Wa ma di~,1 da Sem dgo mi ami si. ars mad li Ta RmrTi saYTa sim rav le Tque ni mra val bev r. uku eTum ca ka cad-ka ca di dRi Ti-dRe Ti To pur sam ca mis cem diT gla xak Ta da Ti To dan gsa, vhgo neb, Tu ar-Ra ram ca vin iyo gla xak, ara med yo vel Tam ca aqun da saz rde li TKsi, da mi iReT mca Tque n sas yi de li mow ya le bi saY.

xo lo uw yi, vi Tar med vi eT ni me Tque ngan ni ityKan Cem TKs, vi Tar-med: raY ars ese, ro mel dRi Ti-dRe mow ya le bi saTKs ode n gu etyKs da kac Tmo yu are bi saTKs? he, dRi Ti-dRe amis TKs vit yK da ara sa da da-v scxr e, vid rem dis vi xi lo, vi Tar med wa re mar Tos ese Tque n So ris. uku eTum ca dam tki ce bul iyo da war mar Te bul saq me ese Tque n So-ris, ma Sin ca jer ve iyo amis TKs sit yuaY, gar na da Ra ca Tum ca da vscxe-riT, ara did iyom ca dak le baY; xo lo aw, vi naYTg an ar ca Tu zog sa mi wev nul xar T ami s saT no ebi sa sa, vi Tar Pel-me wi fe bis da du me bad? uku eTu saq me ese saw yi no giC ns, Tav Ta Tque nTa ab ra leT da nu me. miT xar TRa, uku eTu yrm aY mos wav le mra val Jam iyo s sas wav lo sa da an ban sa ver gan hmar Teb des, vi Tar ab ra los moZ Ru ar sa ze daYsze da iZu le bi saTKs? da Tque nca uku e ze daYsze da swav li Ta Ce mi Ta mi-Cuene T, raY na yo fi ga mo gi Ria. vin war hmar Ta mow ya le baY, vin mis ca na xe va ri anu me sa me di na qo ne bi sa TKsi saY gla xak Ta, raYTam ca me da-vi du me sit yKsa gan? xo lo aw uf roYsad Tque n giPmda iZu le baY Ce mi, raYTam ca ara da vi du me. vi Tar ca-igi uku eTum ca mkur na li vi yav, da mo xu ed mca kur ne bad Tu ali sa anu Peli sa uZ lu ri sa, da gcxem ca wa ma-li sal bu ni er Tgz is da or gz is, da aram ca ga ni kur ne, ara ku alad mca ma iZu leb da kur ne bad? eg reT ve ars su li er Ta saq me Ta ze da; vid rem-dis vi xi lo saT no ebaY war mar Te bu li, du mi lad ara Pel-me wi fe bis.

he Tum ca Tque n So ris ca ma ra dis ese sit yu ani aRes ru le bo des da iT qu mo des, raYTam ca wa re mar Ta saT no ebaY Tque n So ris. me ne ba me ca, raYTam ca ara yov lad ve ami s pi ri saTKs vit yo de, ara med gas wav-li dim ca sxua Ta umaR les Ta da ua Rres Ta saq me TaTKs: wyo ba sa mter-Ta mi mar T uxi lav Ta da xi lul Ta. ese ari an eS mak ni da mwva le bel ni. ara med vi Tar vyo, vi naYTg an je reT uZ lur xar T, vi Tar gas wao wyo-bad mter Ta? da Ra ca Tu mra va li miT qu ams ami s je ri saTKsca, ara med, vi Tar ca vTq u, uZ lu re baY su li saY aye neb s ka cad-ka cad sa. rom li sa me Peli SeR re kil ars uw ya lo ebi Ta, sxKsa ferPni wyl ul ari an slvi Ta gza Ta cod vi sa Ta, sxKsa Tu al ni tkiv ne ul ari an xed vi Ta pir Ta mav-

1 maT. 25,42.

517

ne bel TaYTa. aw uku e ese vi Tar Ta vi Tar uZ lon aRe bad Wu ri da fa ri su li eri da maxKli mklv e li wi na aR mdgom TaY da gan slv ad wyo ba sa mas uxi lav Ta mter Ta sa da mo Re bad Zle vi sa gKrgKni?

ga niw mi de niT Tav ni Tque nni vne ba Ta gan an gah re bi sa, uw ya lo ebi-sa, nay rov ne bi sa, mTrva lo bi sa, ZKris-zrax vi sa, cu dad mzu ao bro bi-sa da sx ua Ta yo vel Ta ve ese vi Tar Ta gan, da mer me Seg mos ne sa Wur ve-li Ta miT su li eri Ta da gan giy van ne wyo ba sa mas, da vi oto T ba na ke bi mter TaY.

xo lo aw, gan vi de Tu xil vad mPed ro bi sa Cu eni sa, mi mo val da ver vhpoe b mra val Ta, ara med fria d ari an wylul ni da uZ lur ni. ku ala d uku eTu sa xe mwyem si saY aR vi Ro da mov lo sam wys oY Ce mi, mci red Ta vhpoe b cxoa rTa, um rav les ni pi rut yu ari an: ro mel ni me cx en mcbie r, sxua ni mg el mta ce bel, sxua ni gu el, na Sob iqed ne Ta, da did sa uwe-so eba sa vxe dav Cu en So ris. ra me Tu ro mel sa ca vne ba sa vin da mo ne bul iyo s, pi rut yu Ta mi em sgav se bis da mPec Ta, vi Tar ca we ri li gu as wa-veb s, da aRav seb s ek le si asa sim yra li Ta. anu ara sul myra lo ba ari-ana vne ba ni da cod va ni? he, bo rot ars sul myra lo baY ma Ti. amis TKs ge ved re bi, Zma no, mo viq ceT bo ro ti sa gan da vqmn aT ke Ti li, raYTa sur ne le baY saT no eba TaY ipo os Cu en Ta na. da ara xi lul Ta ode n sa-ku me vel Ta va ku mev deT ek le si asa Si na, ara med uf roYsad sur nel Ta maT saT no eba Ta, raYTa avi do din loc va ni da ved re ba ni Cu en ni wi na Se RmrTi sa su lad sur ne lad, da mo efi nos mis mi er Cu en ze da di di wya-lo baY, da mi vem TxKneT sa uku ne Ta maT ke Til Ta qris te ie suYs mi er, uf li sa Cu eni sa, rom li saY ars di de baY da sim tki ce Ta na ma miT da su-liT wmi di Tur T aw da ma ra dis da uku ni Ti uku ni sam de, ame n.

518

Ta vi pT

s i t y u a Y e s e: xva li sa dRe, ro mel ars Sem dgo mad pa ras ke vi sa, Sek rb es mRdel TmoZ Ru ar ni igi da fa ri se vel ni pi la te sa da hrque s: ufa lo, mo viPse neT, ra me Tu man mac Tur man Tq ua, vid re coc xal Ra iyo, vi Tar med Sem dgo mad sa mi sa dRi sa aR vdg eo. aw brZa ne dak rZal-vad saf la vi igi vid re me sa med dRed mde, nu uku e mo vi den mo wa fe ni mis ni da wa ri pa ron igi da uT xr an er sa, vi Tar med: aR dga mkud re TiT. da iyo s uku anaYskne li sac Tu ri uZKres pir ve li sa~ (27,62-64).

ma ra dis sac Tu ri Tav sa TKssa dahPsn is da WeS ma ri te ba sa uneb-li eT Se ewe vis, vi Tar ca-ese aw ca iq mna. da gu lisPma-yav T, Tu vi Tar jer-iyo, raYTa sar wmu no iq mn as, vi Tar med mo ku da qris tH Por ci-Ta da da ef la da aR dga. da ese yo ve li ve sar wmu no iq mna uf roYsad sit yu aTa maT gan hu ri aTaYsa, ra me Tu it yo des: `mo viPse ne To, ra me-Tu man mac Tur man Tq ua, vid re coc xal Ra iyo, vi Tar med Sem dgo mad sa mi sa dRi sa aR vdg eo~. aha wa me baY si ku di li sa mi si saTKs, vi Tar med WeS ma ri tad Tav s-id va si ku di li. àw brZa ne dak rZal vad saf la vi igi o~. aha wa me baY, vi Tar med da ef la. `nu uku e mo vi de no mo wa fe ni da wa ri pa ron igi~. aha ku ala d wa mes, vi Tar med: uku eTu da ik rZa los saf la vi igi, ar Ra ra aqu s sit yuaY Tqu mad, Tu: wa ri pa res, raYTa ga-moC nd es, vi Tar med WeS ma ri tad aR dga. hxe dav Ta, vi Tar med uneb li eT Ta na ewa me bi an WeS ma ri te ba sa? da ixi leT WeS ma ri te bis met yu ele baY mo ci qul TaY, vi Tar sit yu aTa maT mter Ta sa ara dah far ven, da Ra ca-Tu sa yu ed rel iy vn en. ra me Tu aha ese ra mac Tu riT xa des uR mrTo-Ta maT da mac Tur Ta mRdel TmoZ Ru ar Ta da fa ri se vel Ta, da ar ca ese da idu mes ma xa re bel Ta aR we rad, raYTa ga mo aCi non ma Ti sa uke-Tu re bi sa gar da re uli sim rav le, ro mel Sem dgo mad si ku di li sa da daf lvi sa ca ara das cxr es bo ro tiszrax vad da mte ro bis Cu ene bad. ra sa ityKT, mac Tur no da uS ju lo no hu ri ano? mac Tu riT xa di Ta, ro mel man mku dar ni Tque nni aRad gin na da keT ro van ni gan wmid na da brma ni ga na naT lna, ro mel man eS ma ke ul ni Tque nni gan kur nna da gan-rRu eu lni ga nac xo el na, ro mel man udab no sa ze da tab laY gan gim za da xu Ti Ta pu ri Ta xuT aTas Ta da SKdi Ta pu ri Ta oTx aTas Ta, ro mel man la za res, oT xi sa dRi sa mku dar sa, uwo da da coc xa li war mo ad gi na, vi Tar ca Zi li sa gan gan RKZe bu li?

uku eTu qris te mac Tur iyo, O uR mrTo no, WeS ma ri ti vin Ra iyo? ra me Tu igi ars wya roY da Zi ri WeS ma ri te bi saY. anu rad ge Si nis Tque n sit yu aTa mis Ta gan, vi naYTg an swa meb T, Tu ara WeS ma rit iyvn-es? rad sZrw iT wi naYswar Tqu mu li sa mi si sa gan? uku eTu ara aR dg-

519

es mku da ri ese, Tque n mi er dac vu li, mer me ga moC nd es, vi Tar med ara WeS ma rit ari an sit yu ani mis ni, xo lo aR-Tu-dg es, rad cu dad RmrTis mbrZ ol iq mne biT, cof no da ugu lisPmo no? vis mi noT uku e sit yu ani ca pi la tes ni:

s a x a r e b a Y: `hrq ua maT pi la te: ga qus Tque n da si sa gan ni; war-ve diT da dah krZa leT, vi Tar ca ici T. xo lo igi ni mo vi des da dah-krZa les saf la vi igi da dah beW des lod sa da si sa Ta na~ (27,65-66).

T a r g m a n i: ara ine ba pi la te, raYTam ca mPedar Ta ode n dah krZa-les. ra me Tu es mo da raY sit yuaY ese aR dgo mi saY, es reT ga na go, raYTa ara raY aqun des maT sit yuaY. ra me Tu uku eTum ca da si sa gan Ta maT da-ek rZa la mar tod, aqun dam ca hu ri aTa sit yuaY cu di, Tu: da si sa gan Ta maT gan sc es. amis TKs etyKs pi la te: war ve diT, Tque n TKT dah krZa-leT, vi Tar ca ici T; vi naYTg an coc xal Ta ma gaT mkud ri sa mis gan ge-Si nis, ga qus da si sa gan ni, ga new yve niT er Ti sa mi mar T mra val ni ege, dah krZa leT mku da ri igi sa Si ne li Tque n, vi Tar ca gne bav s. gne bav s Tu da beW dvaY, dah beW deT; gne bav s Tu jaWKTa rki ni saYTa Sek rvaY, Se-kar T ka ri igi saf la vi saY. nu ityKT uku anaYskn el, Tu: ese raYme da-vak leT cva sa mas. war ve diT, dah krZa leT, vi Tar ca ici T. uku eTu vin mo wa fe Ta ga ni na za re ve li saYTa mo vi des, maxKli Ta mo kal T. da de giT da scev diT uc To me lad, raYTa ara raY iyo s mi ze zi anu Si Si war par-vi saY gu ami sa mis ie suYsi.

ma Sin mi ixu nes mTav ri sa gan da si sa gan ni igi mter Ta maT WeS ma ri-te bi sa Ta, mi iwi nes saf la vad uf li sa, dah krZa les lo di igi da dah-beW des, da utev nes mcvel ni cv ad da war vi des. da yo ve li ve ese iq mne-bo da uf roYsad sa wa me be lad WeS ma ri te bi sa. uku eTu ara, raY mo sa go-ne be li iyo saq me ese, vi Tar med: mo ipa ro no mo wa fe Ta gu ami mi si `da uT xr an er sa, vi Tar med: aR dga mkud re TiT~? vid re maT Ta na Ra iyo ie su, ixi les raY Sep yro bi li, da ute ves da iv lto des; da Sem dgo mad si ku di li sa da daf lvi sa mo vi des mc aa war par vad? anu igi ni, ro mel Ta es ma mis gan, vi Tar med me sa me sa dRe sa egu le bis aR dgo mad, uku eTum ca ara ixi les aR dgo mi li, aram ca uf roYsad mte ro bad mi sa aR dge sa da Tque smc a, vi Tar med: gu ac Tun na Cu en da guy vna mter yov li sa eri sa? da raYsaTKsRam ca hwmas ni des mis TKs ese vi Tar Ta tyui lTa, ro me li ara vis sa da uT qu ams da sa ba miT gan? anu rom li Ta saq mi Ta Pel-yves-mca ese vi Ta ri sa pi ri sa qa da ge bad? rom li sa Zal sa min do bil iy vn-es? Tav Ta TKsTa sa? rom li sa sim did re sa, rom li sa fi lo so fo so bi sa sit yu aTa? kac ni gla xak ni da us wav lel ni da mci red ni da un do ni. ro me li-igi Tav iyo kre bu li sa ma Ti sa, er Ti sa mPev li sa sit yu aTa gan iZ lia, da sxua ni igi ga nib ni nes me ot ni. aw mca vi Tar mo igo nes gan-

520

slv aY ki de Ta qu eya ni sa Ta da qa da ge baY tyu vi liT aR dgo mi sa mi si saY da war dgo maY wi na Se me fe Ta da mTa var Ta da gan wyo baY bev re ul Ta sa tan jvel Ta mi mar T? O uR mrTo no hu ri ano! vi Tar mca Se uZ les mle-van sa ama s saq me sa Pel-yo fad, uku eTum ca ara WeS ma ri tad aR dgo mil iyo ufa li da mi eca maT da Za li uSi So bi sa da kad ni ere bi saY? eso-den ni sas wa ul ni qmn a ufal man, da ara hrwme na er sa mas hu ri aTa sa, ara med ju ars-acu es igi, da aw ro me li Tam ca sa so ebi Ta ene ba mo wa-fe Ta dar wmu ne bad maT da, vi Tar med aR dga mkud re TiT? ara ege bo da ese. nu iyo fin! ara med aR dga ufa li WeS ma ri tad da mad lm an mis man da ar wmu na yo vel sa so fel sa aR dgo maY mi si. gar na uke Tu re baY yov-lad ve brm a ars da ma ci lo bel da upi rul Ta saq me Ta met yu el, vi-Tar-igi iy vn es hu ri ani, ro mel Ta dah krZa les da dah beW des saf la vi igi da mcvel ni da ad gin nes vid re me sa med dRed mde. amis TKsca ufa li ua dr es aR dga, raYTa yo ve li ve sit yuaY mi eRo s maT. ra me Tu ua dr es aR dgo ma sa bra lo baY ara aqun da, xo lo ne li ad aR dgo mas iWK SeuPde-bo da. ra me Tu uku eTum ca ara ma Sin aR dgo mil iyo, vid re Ra mcvel ni igi mun sxd es, ara med aR sru le bul mca iyo sru li ad me sa me dRe da war srul mca iy vn es mcvel ni igi, hpoe bd es uR mrTo ni hu ri ani ume-tes sa sit yu asa.

amis TKs us wrv o aR sru le ba sa mas me sa mi sa dRi sa sa, ra me Tu jer-iyo, vid re Ra mcvel ni scvi des, yo fad aR dgo mi sa, raYTa yo ve li sit yuaY mi eRo s maT. amis TKs dah krZa les mRdel TmoZ Ru ar Ta TKsi-Ta Peli Ta saf la vi igi da dah beW des da mcvel ni da ad gin nes. da ara hglo da Sa baT sa Si na ese vi Tar Ta saq me Ta Pel-yo fad, ara med er Ti xo lo iyo sa Zi ebe l ma Ta, raYTam ca TKsi Su ri da uke Tu re baY aRas ru-les da mZl e eq mnes mca ies us. gar na fria d brm a iy vn es da cof, ro-mel ama s hgo neb des. ara med raYTa ga moC nd es, vi Tar med nef siT iv no, amis TKs saf la vi ca da ibeW da da mcvel ni dad ges, da yov liT ker Zo ver uZ les da ye ne bad mi sa, ara med aR dga brwyin va led da su fev s uku-ni sam de.

swav laY pT

mad lo bi saTKs RmrTi sa da si yu aru li saTKs mi si sa

ara med O di de bu li igi da sakKrve li si yu aru li RmrTi saY, ro me-li aCu ena Cu en ze da, gan dgo mil Ta ama T da bo ro tis moq med Ta kac Ta. Cu enTKs gar da moPda ze ciT mxo lod So bi li ZH RmrTi saY; iS va wmi di-sa gan qal wu li sa; iq ce oda kac Ta So ris sru li Rmer Ti da sru li ka-ci; Se em Sia bu ne bi Ta ka cob ri vi Ta, mo ew yu ra, da Su ra, pyro bil iq mna,

521

war dga sam Sjav rod, igu ema Cu enTKs, ga ni kic xa, ju ars-ecu a, nav Re li da Zma ri mi iRo, la xu ri Ta igu mi ra, mo ku da, da ef la; mac Tu riT xa-do des mas hu ri ani; da ebeW da saf la vi mi si; da ese yo ve li Cu enTKs Tav s-id va. aR dga da mac xov nna Cu en _ war wyme dul ni ese. eha rav de ni di de bu li qmn a si yu arul man mis man. mter ni ese da Se urac xni mey sa Si na myvn a Sv il RmrTi sa, gan wme dil yo vel Ta gan bo rot Ta Cu en Ta. di de baY sa xi ere ba sa da kac Tmo yu are ba sa mis sa!

da aw, sa yu arel no, Rir sad niW Ta maT da qve lis moq me de ba Ta mis-Ta da si yu aru li sa mis, ro mel Se mi yu ar na Cu en, va Cu eno T Cu en ca mo-qa la qo baY. da vic vaT mSKdo baY igi da siw min de, ro me li man mo gu ca. ra me Tu did ari an pa tiv ni ese da saR mrT o, da WeS ma ri tad pa tiv ni ari an. xo lo ami s sof li sa pa tiv ni sa wuT ro ari an da war ma val, sa-fa si Ta syi dul ni da kac Ta mi er mo ku dav Ta mo ce mul ni. amis TKs ar ca Rir s ari an pa ti vad sa xe lis-de bad; ra me Tu sa mo sel Ta Si na da eri sa sim rav le Ta ars yo ve li Za li ma Ti. xo lo ese pa ti vi mSKdo bi sa da siw mi di sa da Svi le bi sa RmrTi saY ar ca si ku di li sa mi er daiPsne bis, ara med aqa ca sa nat rel-gu yof s da mas sa uku ne sa ume te sad ga mo-brwyin de bis Cu en ze da. ra me Tu ro mel man mo ce mu li igi qris tes mi-er mSKdo baY da siw min de da mad li Svi le bi saY ubi wod da ic vas, fria d um did res da ub rwyin va les ars me fe Ta qu eya ni sa Ta, ra me Tu amas ve cxo re ba sa sa so ebi Ta ke Ti li Ta cxon de bis da Ta vi su fal ars yov li-sa ve Sfo Ti sa da am bo xe bi sa gan da aqu s si xa ru li igi su li eri sa ma ra-di sod. da nan dKlve WeS ma rit sa si xa rul sa da mxia ru le ba sa su li sa-sa ara mTav ro baY sof li saY iq ms, ar ca sa fa se Ta sim rav le, ar ca di de-baY ka cob ri vi, ar ca Za li Por ci eli, ar ca sam ka uli sa mo sel TaY, ar ca gar da re ul ni sa no age ni, ar ca sx uaY raYme ka cob riv Ta da war ma val Ta saq me Ta ga ni, ara med saT no ebaY su li eri da go ne baY ke Ti li da wmi daY. ese ni iq man WeS ma rit sa si xa rul sa. ra me Tu rom li sa gu li wmi da iyo s da go ne baY mi si ara das ji des, igi da Ra ca Tu Zon Zi Ta mo sil iyo s da siy mi li Ta iWir vo dis, ma ra dis si xa rul sa Si na ars; vi Tar ca-igi Se-bRa lu li cod vi Ta, rom li sa go ne baY das jil iyo s, da Ra ca Tu yov li-sa sof li sa di de baY da sim did re aqun des, yo vel Ta uub ad ru kes ars da usaw ya lo be les.

amis TKsca pav le Sim Si li Ta da Si Su lo bi Ta gar daiPdi da dRe Ta TKsTa da dRi Ti-dRe itan je bo da, gar na ixa reb da da mxia rul iyo su li Ta uf roYs yo vel Ta me fe Ta qu eya ni sa Ta da sa nat rel iyo yo-vel Ta mi er. xo lo aqa b me fe iyo da Su ebi Ta mrav li Ta cxon de bo-da, gar na cod vi Ta daS jil iyo, ig lov da da sul T-iT qu mi da, da pi ri mi si mWun va re iyo. amis TKs vit yK, sa yu arel no: uku eTu gu ne bav s si-xa rul sa Si na sa ma ra di so sa yo fad, gan ve Sor neT yov li sa ve cod vi sa

522

da yov li sa ve uke Tu re bi sa gan da mo vi goT saT no ebaY, ra me Tu es reT ityKs ne ta ri pav le, vi Tar med: `na yo fi su li saY ars: si yu aru li, si-xa ru li, mSKdo baY, sul grZe le baY, sit kboe baY, sa xi ere baY, sar wmu no-ebaY, sim SKde, mar xvaY~.1 aw uku e, sa yu arel no, ese na yof ni mo vig neT Cu en So ris, raYTa aqa ca si xa ru li Ta da mxia ru le bi Ta su li eri Ta vcx on de bo diT da mas sa uku ne sa mi vem TxKneT sa su fe vel sa ca Ta sa mad li Ta da kac Tmo yu are bi Ta uf li sa Cu eni sa ie su qris te si Ta, rom-li sa mi er da rom li sa Ta na ma ma sa Su eni s di de baY su liT wmi di Tur T aw da ma ra dis da uku ni Ti uku ni sam de, ame n.

RmerTowyalobaauracxelo,amistkbiladmaswavlelisameoxebiTawyalobaYdaSendobaYCuencodvilTamogumadlen.

locvayavT,Zmano.!

1 gal. 5,22-23.

523

Ta vi J

s i t y u a Y e s e: `mwux ri Sa baT sa, ro me li gan Te ne bo da er TSa ba-Tad, mo vi da ma ri am mag da ne li da sx uaY igi ma ri am xil vad saf la vi sa. da aha Zrv aY iyo di di, ra me Tu an ge lo zi uf li saY gar da moPda ze ciT, mo vi da da gar da agor va lo di igi ka ri sa mis gan saf la vi sa da daj da mas ze da. iyo xil vaY mi si, vi Tar ca el vaY, da sa mo se li mi si spe tak, vi Tar ca Tov li~ (28,1-3).

guakurTxen, ufalo! kurTxeul ars sufevaY mamisa da Zisa dawmidisasulisaYawdamaradisdaukuniTiukunisamde,amen.

pir ve lad aR dga ufa li Cu eni ie su qris te da mer me Ra mo vi da an ge lo zi, gar da agor va lo di igi da daj da mas ze da; ra me Tu de da-Ta maT TKs iyo mos lvaY mi si, raYTa axa ros maT da au wy os aR dgo maY ufli saY. da WeS ma ri tad Rir s iy vn es xa re ba sa mas an ge lo zi sa sa wmi-da ni igi de da ni, ra me Tu ese vi Ta ri aCu ene s simPne da sar wmu no ebaY mPur va le. O sakKrve li uc xoY! pet re, Ta vi igi mo wa fe TaY, Se Sin da er Ti sa mPev li sa sit yu aTa gan da uar-yo ufa li pir vel ju ar-cu mi-sa ve, da de da Ta Sem dgo mad daf lvi sa da iviw yes yo ve li ve uZ lu re baY de dob ri vi da mo vi des axov ne biT saf la vi sa xil vad, raYTa nu ge Si-nis-ece s mwu xa re ba sa maT sa. mo vi des xil vad saf la vi sa da eSi no da mi ax le bad Si Si sa mis TKs mcvel TaYsa. amis TKs So riT ve crem lo des da ur Ti er Tas ese vi Tar Ta sit yu aTa et yo des: O saq me sakKrve li! vi-Tar ikad res uR mrTo Ta maT mRdel TmoZ Ru ar Ta da fa ri se vel Ta es-reT mi ce maY uf li saY si ku di lad, ro mel sa ze da ver ca er Ti SehPade s bra li? vi Tar ara SeZ rwun des ju ar-cu mad, rom li sa ju ar-cu mi Ta mze dab nel da da qu eya naY Zrwo da? vi Tar ara gan ZR es uke Tu re bi Ta, ara med Sem dgo mad si ku di li sa ca mbrZ ol mi sa ari an da saf lav sa mis-sa scv en da gu aye ne ben uSi Sad mis lv ad da Ta yu ani s-ce mad saf la vi sa mi si sa da mi Re bad nel sac xeb li sa da sa ku me li sa? xo lo ufa li aR dga saf la viT pir vel ma Ti sa mis lvi sa da saf la vi igi da ute va da beW-du li. ma Sin brZa ne bi Ta uf li saYTa gar da moPda an ge lo zi ze ciT da, mo-raY-iwi a saf lav sa mas ze da di de bul sa, pir ve lad Se ar yia qu eya-naY sa fuZ ve liT gan, raYTa ga naRKZn es mcvel ni igi da wi na Se Tu al Ta maT Ta gar da agor vos lo di igi ka ri sa mis gan saf la vi sa.

ìyo xil vaY mi si, vi Tar ca el vaY~. ra me Tu sa da Rru be li cod vi-saY ara mi ax le bul iyo s, mun brwyin va le baY di di ars. `da sa mo se li mi si spe tak, vi Tar ca Tov li~. ra me Tu Rir sad saq me Ta maT, ro mel Ta qa da geb da, emo sa sam ka uli ca.

524

`xo lo sa Si ne le bi sa gan mi si sa SeZ rwun des mcvel ni igi da iq mn es vi Tar ca mku dar ni~ (28,4). ma Sin wmi da ni ca igi de da ni Si SiT mi iwi nes saf la vad, xo lo an ge loz man Se urac x-yvn a mcvel ni igi, daT xe ul ni que ya na sa, vi Tar ca mku dar ni, ra me Tu ar ca Tu Rir s iy vn es xil va sa mis sa. ga re mi aq cia pi ri TKsi maT gan da pi ri Ta mxia ru li Ta mi xed na de da Ta maT da yo ve li ve Si Si ga na qar va gul Ta gan maT Ta da hrq ua maT:

nu ge Si nin Tque n~ (28,5). ama T eSi no den, mcvel Ta, ra me Tu mter-ni ari an da mbrZol ni, xo lo Tque n nu ge Si nin, ara med gi xa ro den da mxia rul iy ve niT, ra me Tu saq me giq mnie s Rir si gKrgKni saY. nu ge Si nin Tque n! er Ti sa uf li sa mo na ni var T me ca da Tque n, er Tsa ufal sa va-di deb T.

`vi ci, ies us ju arcu mul sa eZi ebT~ (28,5), ro mel man kac TaTKs sir cxKli igi ju ari saY daT rgu na. vi ci, ies us eZi ebT, ro me li-igi eZi ebs me Zi ebel Ta mis Ta, ies us eZi ebT, ro me li max lo bel ars ma Ta, ro mel ni xa di an sa xel sa wmi da sa mis sa.

àra ars aqa, ra me Tu aR dga, vi Tar ca Tq ua~ (28,6). da amis TKs mo-viv li ne me, raYTa ga xa ro Tque n aR dgo maY mi si da crem lni Tquenni gan va qar vne da gul ni Tque nni mxia rul-vyvn e. aR dga, vi Tar ca Tqua~. WeS ma rit iq mn es sit yu ani igi WeS ma ri te bi sa ni, raY-igi sit yKT Tq ua, saq miT aRas ru la.

uku da vi igi RmrTee baY mi si uku da vad ego da Jam sa mas vne bi sa sa mo ku dav Ta maT Por cTa mis Ta Zi li igi si ku di li saY mi iRe s. `mi wo-liT mi iZi na, vi Tar ca lom man~,1 me ufe biT, da aR dga RmrTiv Sueni-era d. ver cn es mcvel Ta aR dgo maY mi si da saf la viT ga mos lvaY, ra-me Tu Rir sve ara iy vn es aR dgo mi sa mi si sa xil vad; ver da aye nes sa-krvel Ta maT saf la vi sa Ta da be Wed Ta rki ni sa Ta aR dgo maY me ufi saY. ver uZ lo dab rko le bad si ku dil man mPsne li sa saf la viT ga mos lva-sa; jo jo xe Ti gan mwar da, da Zrwo laY Se ed va me ka re Ta jo jo xe Ti sa-Ta, kli te ni maT ni da yar nes da kar ni ga na xu nes da ver vin ikad res da ye ne bad mis Ta na aR dgo mil Ta maT ga ni.

àR dga, vi Tar ca Tq ua~. vi Tar ga mo gi Tar gma no aR dgo maY ufli-saY? ra me Tu sa idum loY ars ju ar-cu maY mi si, sa idum loY ars daf-lvaY mi si, sa idum loY ars aR dgo maY mi si. yo ve li ve saq me mi si sa-idum loY ars. vi Tar ca iS va da beW dul Ta gan bWe Ta qal wu le bi sa Ta, egre Tve aR dga da beW du li sa gan saf la vi sa da iq mna pir mSo Se su ene-bul TaY me ufe qris te. vi Tar ca, iS va raY, ara dahPsna qal wu le baY de di saY, eg reT ve, aR dga raY, ara SeZ rna be Wed ni saf la vi sa ni. ver ca

1 Sdr. dab. 49,9.

525

So bi sa mi si sa Zal-mic sit yKT ga moT qu mad, ver ca Sjul sa ama s da wes-sa aR dgo mi sa sa miv wu Te bi Tqu mad.

vxe dav aR dgo ma sa mis sa WeS ma rit sa da Ta yu ani s-vsc em. ara ga mo-vi ku lev, vi Tar iq mna gi na Tu So baY, gi na Tu aR dgo maY. Ta yu ani s-vsc em ad gil sa mas aR dgo mi sa sa, da Ra ca Tu sa xe mi si sa sa idum loYsaY ua Rr es cno ba Ta ars. ro mel sa vxe dav, gi Cu ene b Tque n da gu lisPma-gi yof.

`mo ve diT da ixi leT ad gi li, sa da dad ves ufa li~ (28,6). ra me Tu amis TKs gar da va gor ve lo di ese, ara Tu raYTa miv sce ies us gzaY ga-mos lv ad, ra me Tu ara uPms Se wev naY Ce mi Se wev na sa mas yo vel Ta sa; ara-med pir vel gar da gor vi sa lo di sa ami s `lo di igi sa ki du ri~ aR dga, vi Tar ca ine ba. gar na amis TKs mo ved me da gar da va gor ve lo di ese, raYTa Tque n ixi loT ad gi li, sa da dad ves igi, da adi deb deT aR dgo-mil sa qris te sa.

`mo ve diT da ixi leT ad gi li, sa da dad ves igi~, da Sem dgo mad mci-re di sa Ta vad sa ca Ta yu ani s-sc eT.

mo ve diT da ixi leT ad gi li, sa da eS ma ki sa si ku di ned mo iw yla, sa-da si ku di li Se imus ra.

mo ve diT da ixi leT ad gi li, sa da aR dgo mi sa Tque ni sa we si da-iwe ra.

mo ve diT da ixi leT ad gi li sa moT xi sa uSu eni ere si da yov li sa sa me ufoYsa taZ ri sa ub rwyin va le si.

mo ve diT da ixi leT saf la vi du mi liT mqa da ge be li Zal sa mas aR-dgo mi li sa sa.

STai xe de niT ad gil sa ama s, ro me li iq mna bWe ux rwne le bi sa, ixi-leT qu abi, rom li Ta ze cad aR maR ld iT.

das cxe riT sul -Tqu mi sa gan da crem lTa da nu eZi ebT cxoe lsa mas mku dar Ta Ta na. ar quT si ku dil sa si qa du liT: `sa da ars, si ku di-lo, sa wer te li Se ni? sa da ars, jo jo xe To, Zle vaY Se ni?~1

s a x a r e b a Y: `mo ve diT, ixi leT ad gi li, sa da dad ves igi. da ad-re war ve diT da uT xar T mo wa fe Ta mis Ta, vi Tar med: aR dga da aha wi-na giZ RKs Tque n ga li le ad, mun ixi loT igi. aha ege ra gar qu Tque n. xo lo igi ni war vi des ad re mi er saf la viT Si Si Ta da si xa ru li Ta di-di Ta, mir bi ode s Txro bad mo wa fe Ta mis Ta~ (28,6-8).

T a r g m a n i: ama T de da Ta wi naYTve awu evs su li wmi daY xa re bad mo ci qul Ta da etyKs pi ri Ta esa ia wi naYswar met yu eli saYTa: `de da ni ege mo ma val ni xil vad mo ve diT~.2 amis TKsca mir bi ode s si xa ru liT xa re bad mo ci qul Ta.

1 1 kor. 15,55. 2 esa ia 27,11.

526

s a x a r e b a Y: `da aha ie su Se em TxKa maT da hrq ua: gi xa ro den!~ (28,9).

das ji li igi eva gan mar Tle bul ars, eq so ri aq mni li ada m mo wo-de bul ars, wye vaY igi gan qar ve bul ars, si ku di li Zleu l ars, eS ma ki da ce mul ars, msa xur ni mis ni sir cxKle ul ari an, mbrZol ni Zleu l ari an, hu ri ani mgloa re ari an, ju ari Ce mi brwyi nav s, saf la vi Zal sa Cem sa wa meb s, uku da ve baY kac Ta mi eni Wa, Cem mi er bu ne baY kac TaY ga-nax lda, Cem mi er mku dar ni yo vel ni aR dg es. ese ari an na yof ni sa mi sa dRi sa daf lvi sa Ce mi sa ni, amis TKs ixa reb diT da mxia rul iy ve niT.

s a x a r e b a Y: `xo lo igi ni Se uv rd es ferPTa mis Ta da Ta yu ani s-sc es mas. ma Sin hrq ua maT ie su: nu ge Si nin; war ve diT da uT xar T Zma Ta Cem Ta, raYTa war vi den ga li le as da mun mi xi lon me~ (28,9-10).

hxe dav Ta, vi Tar ZKruPse ne be lad Zm ad Cem da vxa di, ro mel Ta da-mi te ves me Jam sa ju ar-cu mi sa sa? ra me Tu uw yi sul grZe le baY, uw yi tKrTv aY uZ lu re bi sa mo na Ta Cem TaYsa, uw yi cod vil Ta moq ce ul Ta Sew yna re baY da Sew ya le baY.

`war ve diT, uT xar T Zma Ta Cem Ta, raYTa war vi den ga li le ad da mun mi xi lon me~.

war vi den ga li le ad, ixi lon tbaY igi, vi naY mo vi na di ren igi ni da vyv en me saT xev le da mo na di re kac Ta.

es reT aRav sna ufal man si xa ru li Ta gul ni maT ni da na Te sa vi igi das ji li pa tiv sa did sa Rir s-yo da wa rav lin na xa re bad mo ci qul Ta.

gar na aw, vi naYTg an mad li Ta qris te si Ta ama s ad gil sa mo vi wi-eni T da aR dgo mi saTKs mi si sa viw yeT sit yu ad, vTqua T sx uaYca pi ri, ro mel sa ze da vi eT ni me mor wmu ne Ta gan ni umec re bi sa gan Se or gul-de bi an, ra me Tu ityKan, Tu: vi Tar er Ti sa ami s saq mi saTKs ara er Ti Txro baY aR we res wmi da Ta ma xa re bel Ta, ara med re ca wi na aRud ge bi-an ur Ti er Tas? anu rom li saY jer-ars dar wmu ne baY, ra me Tu ara erT ars sit yuaY ma Ti?

ma Te ityKs: mwux ri Sa baT sa~; da iov ane ityKs: er Tsa mas Sa baT sa gan Ti ad, vid re bnel Ra iyo~;1 da lu ka ityKs: `cis kar sa msTua d~;2 xo-lo mar koz Tq ua: `da ni ad gan Ti ad, mer me aR mos lva sa ode n mzi sa sa~.3

aw uku e ese vi Tar Ta ama T sit yu aTa Pel-vy oT gan mar te bad Za li Ta da mad li Ta qris te si Ta.

ara Tu es reT Tque s, sa yu arel no, wmi da Ta maT ma xa re bel Ta, Tum-ca er Tsa eT qua, Tu mwux ri Sa baT sa aR dga ufa li Cu eni ie su qris te,

1 ioa n. 20,1. 2 luk. 24,1. 3 mar k. 16,2.

527

da sxua sam ca eT qua, Tu Su aRa mes ode n, da sxua sam ca eT qua, Tu cis-kar sa msTua d anu Tu aR mos lva sa ode n mzi sa sa. uku eTum ca es reT iyo sit yuaY ma Ti, WeS ma ri tad wi na aR mdgo mad mca Cnd es ur Ti er Tas, gar na ara aR dgo maY uf li saY Tque s sxua sa da sxua sa Jam sa yo fad, ara med mos lvi sa mis TKs de da TaYsa iyo sit yuaY igi ma Ti sxua sa da sxua sa Jam sa mos lv ad saf la vad.

ra me Tu ara er Tgz is ode n mo vi des, ara med mra val gz is, da Ti-To eu lm an ma xa re bel man sx uaY da sx uaY mos lvaY ma Ti aR we ra da ga-mo ac xa da; ra me Tu, vi Tar ca vTq u, me nel sac xeb le ni igi rav den gzis ca mo vi des saf la vad, es ma an ge loz Ta gan, vi Tar med: àR dga qris te, ara ars aqa~; xo lo ese ar ca er Tm an an ge loz Ta gan man Tq ua, Tu ode s anu ro mel sa Jam sa aR dga. aw uku e qa da ge bi sa ebr ma Ti sa yo vel ni aR vi-areb T, vi Tar med Ra me sa mas, ro me li gan Te ne bo da er TSa ba Tad, ro-mel ars wmi daY kKri ake, iq mna aR dgo maY uf li saY.

xo lo ga mo wu lil viT Ja mi ara vin gu au wya, ara med ici s igi aR-dgo mil man man mxo lod So bil man Ze man RmrTi sa man, ro me li Cu enTKs gan kac na su li sa gan wmi di sa da ma ri ami sa gan qal wu li sa, ju ars-ecu a, da ef la, da aR dga me sa me sa dRe sa. man uw yis mxo lo man da da usa ba mo-man ma ma man mis man da sul man wmi da man.

ra me Tu ma Te ityKs: `mwux ri Sa baT sa, ro me li gan Te ne boda erT-Sa ba Tad, mo vi da ma ri am mag da ne li da sx uaY igi ma ri am xil vad saf-la vi sa mis~,1 da gu au wyeb s, vi Tar med an ge lo zi gar da moPda ze ciT da gar da agor va lo di igi ka ri sa mis gan saf la vi sa da po va ufa li aR dgo mi li; da mcvel ni igi Se aZ rwun na, xo lo de da Ta axa ra aR dgo-maY da au wya, vi Tar med pir vel ze ciT gar da mos lvi sa an ge lo zi sa mis aR dga ufa li saf la vi sa mis gan da beW du li sa, vi Tar ca-igi mo-wa fe Ta ca war mo ud ga bWe Ta PSul Ta.2 amis TKsca et yo da an ge lo zi: `vi ci, ra me Tu ies us ju arcu mul sa eZi ebT. ara ars aqa, ra me Tu aR-dga, vi Tar ca Tq ua~.3 ro mel-ese pir vel mi si sa mos lvi sa au wyeb da yo fad aR dgo ma sa.

xo lo `mwux ri Sa baT sa~ ara mim wux rsa mo as wa veb s Sem dgo mad da-slvi sa mzi sa, ara med gar das lva sa fria di sa Ra mi sa sa, ra me Tu yo vel-sa ve Ra me sa mwux r ewo de bis we ril Ta Si na. amis TKsca Ses Zi na, vi Tar-med: `ro me li gan Te ne bo da er TSa ba Tad~, ro mel ars kKri ake, ra me Tu mas ewo de bis er TSa baT, da mis ga mo me ore sa dRe sa _ or Sa faT, da sam Sa faT, da es reT Sem dgo mi Ti Sem dgo mad; Can s uku e, vi Tar med ara mwux ri sa Jam sa ityKs, ara med gan zo ge ba sa Ra mi sa sa, gi na Tu ume tes ca, ityKs `mwux ri Sa baT sa~.

1 maT. 28,1. 2 ioa n. 20,19,26. 3 maT. 28,5-6.

528

da ku ala d ese ca uw yo deT, vi Tar med ume te sad es reT pov nil ars aR we ri li sa xa re ba Ta Si na pir vel Ta: ara `mwux ri Sa baT sa~, ara med `mwux ri Sa baT Ta~, ese igi ars, aR sru le ba sa SKde uli sa sa. ra me Tu, vi Tar ca vTq u, yo vel Ta dRe Ta es reT ewo de bis: er TSa baT, ro mel ars kKri ake, or Sa baT, sam Sa baT... es reT yo vel sa ve SKde ul sa. xo lo `mwux ri Sa baT Ta~, ese igi ars, aR sru le ba sa SKde uli sa sa, gan Te ne-bo da raY er TSa ba Tad, ro mel ars kKri ake, ra Jam s-igi ume te si na wi-li Ra mi saY was rul iyo, da mo wev nul Ja mi qaT mis yi vi li saY, ro me li gan Tene bo da er TSa ba Tad (amis TKsca Ra me sa mas aR dgo mi sa sa ne li ad gan we se bul ars aR sru le bad mar xvi sa da daw ye bad si xa rul sa mas aR dgo mi sa sa); mas uku e Jam sa mo vi des ma ri am mag da ne li da sx uaY igi ma ri am saf la vad da ixi les ze moPse ne bu li igi an ge lo zi, mjdo ma re lod sa ze da.

vit yKT uku e, vi Tar med sx uaY igi ma ri am wmi daY RmrTis mSo be li iyo, ro me li-igi ara ga ne So ra ju ar sa, ara med mun dga, vi Tar ca iova -ne ityKs, da man mi iRo pir ve lad xa re baY aR dgo mi saY. ra me Tu jer ca es reT iyo, ra me Tu mas ve as mi oda pir vel: `gi xa ro den, mi mad le bu lo! ufa li Sen Ta na~,1 da aw an ge lo zi sa gan exa ra aR dgo maY uf li saY, da mer me ufa li ixi la da es ma mis gan: `gi xa ro den!~ Rir sad da sa mar T-lad iq mna ese saq me.

xo lo ma ri am mag da ne li, mi vi do da raY wmi di sa RmrTis mSo be li sa Ta na, gan kKrve bul iyo ka cob ri vi Ta gu lis sit yKTa, da vi Tar ca pet-re, ga mo iy va na raY an ge loz man sap yro bi liT da war vl es bWe qa la qi-saY, mu nam de ver ico da, Tu WeS ma rit ars xil vaY igi,2 eg reT ve mag-da ne li hgo neb da, Tu nu uku e Cu ene baY iyo saq me igi, Se or gul da da ku ala d mi iq ca saf la vad èr Tsa mas Sa baT sa gan Ti ad, vid re bnel Ra iyo~;3 da ama s mos lva sa ityKs iov ane.

ra me Tu vi Tar ca-igi Se un do ufal man To mas Tqu mad ur wmuno -ebi T, vi Tar med: ùku eTu ara vi xi lo Pel Ta mis Ta sa xe igi sa-msWualTaY da dav dva Peli Ce mi gu er dsa mis sa, ara sa da mrwme nes~,4 raYTa mi si Ta ga mo Zi ebi Ta Cu en sar wmu no ebi T da vem tkic neT da vcnaT, vi Tar med Por ci Ta miT, rom li Ta iv no, aR dga; eg reT ve sa xed mag da-nel sa ca Se un do gan kKrve bi sa gan Se or gu le bad, raYTa ume te si Ta ga-mo Zi ebi Ta mi si Ta ume te sad ga moc xad nes aR dgo mi sa igi sakKrve le baY. ami T ukue ese vi Ta ri Ta gu lis sit yKTa mo iq ca mag da ne li saf la vad da ixi la lo di igi aRe bu li ka ri sa mis gan saf la vi sa, xo lo an ge lo-zi ar Ra ra ixi la mjdo ma re mas ze da, vi Tar ca pir vel. ma Sin ume te-sad da am tki ca gu lis sit yuaY TKsi da Seh rac xa pir ve li igi xil vaY

1 luk. 1,28. 2 saq me 12,7-11. 3 ioa n. 20,1. 4 ioa n. 20,25.

529

uc ne bad. amis TKsca `rbio da da mo vi da si mon-pet re sa da sxKsa mis mow fi sa, ro me li uyu ar da ies us, da hrq ua maT: aRi Res ufa li Ce mi saf la viT, da ara vi ciT, sa da dad ves igi~.1 ra me Tu ama s Se vi da iWu sa, nu uku e hu ri aTa mic va les igi ad gi li sa mi sa gan.

xo lo pet re da iov ane mir bi ode s saf la vad, vid re bnel Ra iyo, da ixil nes gan cxa de bul ni sas wa ul ni aR dgo mi sa ni _ ti lo ni igi mde-ba re ni, ro mel-igi ara ege bo da yo fad, uku eTum ca vin gu am sa mas wa-ri par vi da; ra me Tu mu ri igi da aloY eso den dam krv el ari an, vid-re Ra Se uZ le bel ars aPdad. raYsaTKs uku e Sro ma sam ca Se im Txue vda, ro me li-igi wa ri par vi da, raYTam ca ti lo ni igi aRhPad na?

eg reT ve su da ri sa mis, ro me li iyo Tav sa mis sa, TKsa gan Se ke caY da ad gil sa er Tsa da de baY aCu eneb da uS foT ve lo ba sa da aras wra fa-sa mis saq mi sa sa, ro mel-ese mpa rav Ta ver Pel-ewi fe bis qmn ad.

ese yo ve li sa idum loY ixi les pet re da iov ane Tu ali Ta su li-eri Ta da sa mo ci qu loYTa, ra me Tu sav se iyo naT li Ta saf la vi igi, vid re Ra bnel sa mas Si na Ra mi sa sa brwyin va le bi Ta saR mrT oYTa xed-vi des sav se sa saf lav sa mas wmi da sa.

amis TKsca ixi les da hrwme na aR dgo maY mPsne li saY; ra me Tu xed-vi des ti lo Ta maT da su da ra sa, vi naYTg an ar Ra ra uPmda gu am sa mas, ux rwne le biT Se mo sil sa, saPma ri igi saz rde li saY da sa mo sel TaY, da Ra ca Tu gan ge bu le biT, kac Ta So ris raY iq ce oda, nef siT iPmar-na ese vi Tar ni ese ub ra lo ni wes ni bu ne bi sa Cu eni sa ni; gar na aw, Sem-dgo mad aR dgo mi sa, ara saPmar iy vn es mis da sa mo sel ni, ra me Tu igi ars, ro mel sa `hmo si es na Te li, vi Tar ca sa mo se li~,2 da di de baY igi RmrTiv Su eni eri acKes, da ars WeS ma ri tad sru li Rmer Ti da sru li ka ci, ua Rr es bu ne ba Ta.

es reT uku e pet res da iov ane s hrwme na da war vi des, xo lo ma ri-am mag da ne li daS Ta ad gi lo ban s, saf lav sa mas Ta na di de bul sa, da ti ro da, ra me Tu je reT iWu eul iyo aR dgo mi saTKs, gan ge bu le biT, raYTam ca TKsi Ta Tu ali Ta ixi la ufa li.

`da vi Tar ti ro da, STa xe da saf lav sa mas da ixil na or ni an-ge loz ni, spe ta ki Ta mo sil ni, msxdo ma re ni er Ti Ta viT da er Ti ferPiT, sa da-igi id va gu ami ie suYsi~.3

jer-uku e-iyo glo vi sa mis Sec va le baY si xa ru lad, xo lo igi mer me Ra ti ro da ve, vid re Ra an ge loz Ta re ca bra lo biT hrque s: `de da ka co, raYsa st ir?~4 ra me Tu ara jer-ars xil va sa ama s ze da Cuen sa glo vaY, ara med si xa ru li. xo lo man hrq ua maT iWK igi gu li-sa TKsi saY, ro me li aqun da: `ra me Tu aRi Res ufa li Ce mi saf la viT,

1 ioa n. 20,2. 2 fsal m. 103,2. 3 ioa n. 20,11-12. 4 ioa n. 20,15.

530

da ara uw yi, sa da dad ves igi~.1 ama s raY it yo da, ga moC nda ufa li. ixi les igi an ge loz Ta maT da mo wi we biT Se Sin des. ixi la de da kac man man sa xe igi mo wi we bi sa ma Ti saY da mi iq ca ga re xil vad, Tu raYsaTKs gan kKrd es igi ni, `da ixi la ie su mdgo ma re~. gar na an ge loz Ta sxKTa sa xi Ta _ di de bi saYTa _ eCu ena da ga nakKrvn a, xo lo de da kac sa mas ara es reT, raYTa ara gan cKbrd es. amis TKsca ver ic na, vi Tar med iesu ars. `hrq ua mas ie su: de da ka co, raYsa st ir? vis eZi eb? mas ego na, vi Tar med mem ti le igi ars; hrq ua mas: ufa lo, uku eTu Sen aRi Re igi, miT xar me, sa da das dev igi, raYTa me war mo vi Ro igi~.2

nu uku e ara uje rod Seh rac xa igi mem ti led, ra me Tu igi ars mu-Sa ki sa moT xi saY, WeS ma ri ti da uku da vi, ro mel man mtil sa mas sa-f la vi sa sa gan kur na ur wmu no ebaY de da ka ci saY, da de da ka ci sa mi er cTu ne bu li igi pir ve li mem ti le sa moT xi saY, ada m, da Zu ele bu li ga na ax la.

es reT yo vel ni ve sit yu ani sa xa re bi sa ni sav se ari an saR mrT oYTa sa idum loYTa. ara med pir vel sa ve sit yu asa mo vi deT.

ese raY hrq ua de da kac man ufal sa, mi eq ca ku ala d an ge loz Ta maT kiT xv ad, Tu rad es reT gan kKrd es. ma Sin sa xi er man man uwo da da hrqua: `ma ri am!~ xo lo man ic na PmaY mi si gan ge bu le bi Ta uf lisaYTa da mey se ula d mi ixi la ga re da hrq ua: `ra bu ni! ro mel sa hrqKan moZ-Ru ar, da mir bi oda Sem Txue vad mi sa. hrq ua mas ie su: nu Se mo me xe bi me, ra me Tu ar Ra aR sr ul var ma mi sa Ce mi sa; war ved Zma Ta Cem Ta da ar qu maT: aR val ma mi sa Ce mi sa da ma mi sa Tque ni sa, RmrTi sa Ce mi sa da RmrT i sa Tque ni sa~.3 ra me Tu vi naYTg an mo vi Re bu ne baY ka cob ri-vi da viq men pir mSo mra val Ta So ris da wi nam ZRua r cxo re bi sa, ara mrcxue nis Zm ad wo de bad Tque nda.

amis TKsca bu ne bi Ta miT, ro me li mo vi Re kac Ta gan, aR val ma misa Ce mi sa, ro me li-ese bu ne bi Ta RmrTee bi saYTa ma ra dis ga nu So re bel var mis gan; ara med bu ne bi Ta miT ka cob ri vi Ta vit yK aR slv ad ma mi sa Ce mi sa bu ne bi Ta RmrTee bi saYTa, da RmrTi sa Ce mi sa _ bu ne bi sa amis TKs ka cob ri vi sa. ra me Tu uku eTum ca ara me mo me Ro bu ne baY ese, da ucod-ve lad dac vi Ta mi si Ta qmn il iyo Rir s RmrTi sa da ma mi sa saT no-yo-fad, aram ca wo de bul iyo igi Tque nda ma ma da Rmer T, ro mel ni-ege uc xoq mn il iy ve niT mis gan sim rav li Ta bral TaYTa.

`mo vi da ma ri am mag da ne li Txro bad mo wa fe Ta mis Ta, ra me Tu ixi-la ufa li da es reT hrq ua mas~.4 aqam de aR we ra iov ane.

xo lo ese Txro baY mi uT xra raY mo ci qul Ta mag da nel man, pov na ku ala d, vi Tar ca lu ka aR swer s, ma ri am iak obi si da ioh ana da sxua-

1 ioa n. 20,13. 2 ioa n. 20,15. 3 ioa n. 20,16-17. 4 ioa n. 20,18.

531

ni maT Ta na, gan mza de bul ni sa ku me ve li Ta da sur ne le bi Ta mis lv ad saf la vad uf li sa, cis kar sa msTua d, ese igi ars, gan Ti adi sa Jam sa, da Se er To igi ca maT Ta na sur vi li Ta miT mPur va li Ta da war hyv a saf la vad du mi liT da ara ras it yo da, raY-igi ixi la, ara med mo-elo da saq miT ga mo Ci ne ba sa WeS ma ri te bi sa sa, raYTa maT ca ixi lon Tu ali Ta da hrwme nes.

da mo-raY-vi des, `po ves lo di igi gar da gor ve bu li ka ri sa mis gan saf la vi sa. da Se vi des Si na da ara po ves gu ami igi uf li sa iesuYsi. da iyo, gan zrax va sa maT sa amis TKs da gan kKrve ba sa, da aha ese ra or kac ze damo ad ges maT sa mos li Ta el va ri Ta da hrque s maT: ra sa eZi ebT cxoe lsa mas mku dar Ta Ta na? ara ars aqa, ara med aR-dga~,1 da Sem dgo mi ami si. da mi uT xrne so sit yu ani ese aTer Tmet Ta maT da sxua Ta yo vel Ta, da ara hrwme na ma Ti mra val Ta maT mo yu as-Ta, àra med uC nde so sit yu ani maT ni, vi Tar ca siC qu ri sa ni, maT wi na-Se. xo lo pet re aR dga da mir bi oda ku ala d saf la vad da STa xed na da ixi la ti lo ni igi mde ba re ni~, vi Tar ca ixil va pir vel ca. amis TKs ar Ra ra iPma ra Ses lvaY Si na, ara med `war vi da TKsa gan da ukKrda saq-me igi~2 da adi deb da ufal sa.

xo lo ma ri am mag da nel man vi Tar ca pir vel pov na ioh ana da sxua ni igi cis kar sa msTua d da Ta na war hyv a saf la vad, eg reT ve ku ala d po-va sa lo me, sx uaY de da ka ci, vi Tar ca mar koz ityKs, da ma ri ami s Ta na iakobi sa iyi des nel sac xe be li da war vi des saf la vad `ni ad gan Ti ad, aR mos lva sa ode n mzi sa sa~,3 uku anaYskn el sxua Ta sa, ra me Tu ese mo -slvaY ama T de da TaY uku anaYskn el yo vel Ta mos lva Ta iyo.

`da it yo des ur Ti er Tas: vin gar dagKgor vos Cu en lo di igi ka-ri sa mis gan saf la vi sa? da mi xed nes da ixi les, ra me Tu gar da gor ve-bul iyo lo di igi, ro me li iyo did fria d~.4

xo lo ese sit yuaY sa lo me si ars, ro me li ar Ra mos rul iyo sa-fla vad, da sxua Ta maT de da Ta et yo da; ra me Tu igi ni, ro mel ni pir-vel ca mos rul iy vn es da exil va gar da gor vaY lo di saY mis, ara ege-bo da maT gan Tqu mad ese, ara med sa lo me si ars sit yuaY ese.

xo lo mi-raY-iwi nes saf la vad da Se vi des ma ri am ni igi da sa lo-me, ìxi les Wa bu ki mjdo ma re mar ju eni T ker Zo, Se mo si li sa mos li Ta spe ta ki Ta, da gan hkrT es~.5 ra me Tu ume tes sxua Ta sa iyo sa lo me us-wav lel, amis TKs xil vi Ta brwyin va li Ta ixi la an ge lo zi, raYTa cn as go ni era d di de baY uf li saY.

amis TKs hrq ua maT an ge loz man: `nu gan hkrTe biT! ies us eZi ebT na za re vel sa, ju arcu mul sa; aR dga, ara ars aqa. aha ad gi li, sa da

1 luk. 24,2-6. 2 luk. 24,12. 3 mar k. 16,2. 4 mar k. 16,3-4. 5 mar k. 16,5.

532

dad ves igi. ara med war ve diT da uT xar T mo wa fe Ta mis Ta da pet res, vi Tar med: aha ege ra wi na giZ RKs Tque n ga li le as, mun ixi loT igi, vi-Tar ca grq ua Tque n. da maT vi Tar ca es ma ese, ga mo vi des da iv lto des mi er saf la viT, ra me Tu Se Si ne bul iy vn es da dakKrve bul da ara raY vis uT xr es, ra me Tu eSi no da~.1

Se Si ne bul iy vne so da dakKrve bul sa Si ne le bi sa mis gan Wa bu ki-sa mis da ara raY vis uT xre so, ra me Tu eSi no da, ra me Tu gan Te ne bul iyo da hu ri ani mi mo vi do des, uf roYsad vi naYTg an mcvel Ta ca eT xra Txro baY igi aR dgo mi saY da gar da gor ve baY lo di saY an ge lo zi sa mi-er.

xo lo ese ca pov nil ars sa xa re ba sa mar ko zis sa, vi Tar med: àR-raY-dga ie su, gan Ti ad pir vel sa Sa ba Ti sa sa ga nec xa da pir ve lad ma-ri ams mag da nel sa~.2 vi naYTg an Ja mi igi aR dgo mi saY sxua man ar ca erT-m an Tq ua, vi Tar ityKs mar koz ama s? gar na uku eTu go ni era d vin wa ri-kiT xos, ese ca msgav sad sxua Ta sa ityKs.

ra me Tu es reT ityKs: àR-raY-dga ie su~. aqa jer-ars gan su ene-baY sit yKsaY. da mer me ityKs: gan Ti ad pir vel sa Sa ba Ti sa sa ga nec xa da pir ve lad ma ri ams mag da nel sa~. vi Tar mca it yo da, vi Tar med: ga nec xa-da ma ri ams gan Ti ad pir vel sa Sa ba Ti sa sa; ra me Tu mas ga nec xa da pir-vel, sxKsa mis ma ri ami s Ta na, vi Tar ca ma Te ca gu au wyeb s.

sac na ur ars uku e, vi Tar med oT xgz is iq mna mos lvaY me nel sac xeb-le TaY saf la vad, da Ti To eu li mos lvaY Ti To eu lm an ma xa re bel man aR we ra gan ge bi Ta su li sa wmi di saYTa.

ma Te aR we ra mos lvaY ma ri am mag da ne li saY da sxKsa mis ma ri ami saY mwux ri Sa baT sa; da an ge loz sa er Tsa ityKs, ro me li gar da moPda ze-ciT da gar da agor va lo di igi.

xo lo iov ane ma ri am mag da ne li sa mxo lod ityKs saf la vad mo-s lva sa gan Ti ad, vid re bnel Ra iyo, da vi Tar med or ni an ge loz ni ixil na msxdo ma re ni saf lav sa mas Si na, spe ta ki Ta mo sil ni.

xo lo lu ka ku ala d ma ri ams mag da nel sa da ma ri ams iak obis sa da ioh ana s da sxua Ta vi eT me maT Ta na gKTxrob s cis kar sa msTua d mo-slv ad saf la vad, da vi Tar med `Se vi de so saf la vad da ara po ves gu-ami uf li sa ie suYsi. da aha ese ra or kac ze damo ad ges maT sa mos li Ta el va ri Ta~.

ama T Ta na mar koz ca ityKs ku ala d ma ri am mag da nel sa da ma ri am iak obis sa da sa lo mes mos lv ad saf la vad aR mos lva sa ode n mzi sa sa; `da Se-raY-vi des saf la vad, ixi les Wa bu ki mjdo ma re mar ju eni T ker-Zo, Se mo si li sa mos li Ta spe ta ki Ta~.

1 mar k. 16,6-8. 2 mar k. 16,9.

533

aw uku e gu lisPmis-yo fiT ga mo me Zi ebel sa Zal-uc yo vel Ta ama T Txro ba Ta er Tgua m ga nu yo fe lad yo fad, ra me Tu oT xgz is mos lvaY igi de da TaY oT xTa maT ma xa re bel Ta Ti To eul ad aR we res, ro me li-igi sxua sa da sxua sa Jam sa iq mna da sxKTa da sxKTa xil vi Ta an ge loz-TaYTa.

es reT uku e Can s gan cxa de bu lad, vi Tar med ar ca er Ti raY ars gan wva le baY da wi na aR dgo maY maT So ris, ara med uf roYsRa sac na ur ars, vi Tar med mra val sa xi Ta miT xil vi Ta an ge loz TaYTa sar wmu no-yo ufal man di di igi sa idum loY aR dgo mi sa TKsi sa di de bu li saY.

xo lo vi naYTg an mra val Ta ma ri am Ta Pse ne baY iT qu mis sa xa re ba Ta Si na, uw ye baY jer-ars, vi Tar med yo vel ni ve igi sam ni ari an, ro mel ni ca iov ane er Tba mad Tq ua, vi Tar med: `dg es ju ar sa Ta na ie suYssa de daY mi si da daY de di sa mi si saY, ma ri am kleo paYsi da ma ri am mag da ne li~.1

xo lo ro mel ityKan sxua ni ma xa re bel ni, Tu: `ma ri am iak obi si~, vi Tar ca ze mo vTq uT, RmrTis mSo be li ars, wmi daY qal wu li ma ri am, da sx uaY ara vin. ra me Tu vi Tar ca-igi da far vi saTKs uS ju lo Ta hu-ri aTa gan uTes loYsa mis da ux rwne li sa So bi sa, ro me li-igi su li sa mi er iq mna wmi di sa, es reT ga na go ufal man, raYTa miT xo il iyo s qal-wu li igi ios ebi sa, da ami T we si Ta sa xel-sdeb s mas ma xa re be li qmr ad ma ri ami sa, da hu ri ani uwod des mas ma mad ie suYsa; da Ze Ta maT mis Ta, ro mel ni WeS ma ri ti sa mis co li sa mi si sa gan iy vn es, ro me li ca aR sru-le bul iyo, uwod des Zm ad uf li sa.

amis TKsca, ode s-igi gmob des mac xov ri saTKs hu ri ani, it yo des, vi Tar ca we ril ars sa xa re ba sa: `vi naY ar so ami sa sib rZn e ese da Za-li? anu ara ese ar sa xu roYsa mis Ze? anu ara de da sa amis sa hqKan mari am? da Zma ni mis ni iak ob da io se da si mon da iu da? da da ni mis ni ara yo vel ni Cu en So ris ari ana?~ 2

iov ane uku e, vi naYTg an es reT gan we se bul iyo su li sa gan wmi di sa, raYTa kad ni ere biT RmrTis met yu eleb des, amis TKs ju ar sa Ta na dgo-ma sa raY wmi di sa mis qal wu li sa sa aPse neb da, WeS ma ri ti igi sit yuaY Tq ua da gan cxa de bu lad de dad ie suYsa sa xel-sdv a da qa da ga.

xo lo sxua ni ma xa re bel ni ume te sad ka ce bi sa mi si sa gan ge bu le-ba sa aR swe ren. amis TKs sit yKsa ebr maT er TaYsa da gan ge bu le bi sa mis TKs _ da far vi sa ux rwne li sa mis So bi sa, vi Tar ca-igi maT Jam Ta sa xel-sdeb des kac ni ma ri ams co lad ios ebi sa da de dad iak obi sa da Zma Ta mis TaYsa, eg reT ve aR we res ca.

gar na qal wu le biT So baY da su li sa gan wmi di sa mid go mi le-baY maT ca gu au wy es, vi Tar ca ityKan ma Te da lu ka gan cxa de bu lad,

1 ioa n. 19,25. 2 maT. 13,54-56.

534

ara med Cu eul ebi sa meb r sit yKsa ma Sin del TaYsa uwo des mas `ma ri am iakobi sa~; da mar koz Tq ua: `ma ri am ios esi~, ra me Tu ese or ni iy vn es pir mSo ni Ze ni ios ebis ni _ iak ob da io se. ese aqam dis.

xo lo sxua sa ca sit yu asa vi eT ni me ga mo eZi ebe n; mi si ca jer-ars gan mar te baY. ra me Tu ityKan, Tu: vi Tar ufal man ub rZa na me nel sac -xeb le Ta maT de da Ta an ge lo zi sa mi er ca da mer me ku ala d TKsi Ta pi-ri Ta, vi Tar ca ma Te ityKs, war slv ad ga li le ad da mun xil vad mi sa? xo lo iov ane gKTxrob s:

`da vi Tar ca Sem wux rd ao dRe igi er TSa baT TaY maT, da kar ni PSul ni iy vn es, sa da-igi iy vn es mo wa fe ni da ma lul Si Si saTKs hu ri-aTaYsa, mo vi da ie su da dad ga So ris maT sa da hrq ua maT: mSKdo baY Tque n Ta na!~1

da ku ala d mer ve sa dRe sa eCu ena da To ma gul sav se-yo da uCu en na Pel ni mis ni da gu er di.

eg reT ve sa xed lu ka ca ityKs ier usa lHms xil va sa mis sa, ra me Tu Tq ua or Ta maT TKs, vi Tar med: àR dg es mas ve dRe sa Si na da mo iq ces ier usa lHmd da pov nes kre bu lad aTer Tmet ni igi da sxua ni maT Ta-na ni~,2 da Sem dgo mi ami si. da mer me ityKs: `vi Tar-igi ama s it yo des ode no, da Ta va di ie su dad ga So ris maT sa da hrq ua maT: mSKdo baY Tque n Ta na! me var, nu ge Si nin!~3 da mer me Ra ami sa Sem dgo mad war vi-des ga li le ad. ama s ga mo eZi ebe n.

gar na ad vil ars ese sit yuaY, ra me Tu saq me igi ume tes sa sim did-re sa kac Tmo yu are bi sa uf li sa sa ga mo aCi neb s.

ra me Tu ara Tu eg reT Tq ua, Tu: ga li le as ode n mi xi lon; ar ca, vi naYTg an ier usa lHms eCu ena, ga li le as Cu ene baY ga nac rua. nu iyo-fin! ara med ori ve qmn a sim did ri Ta miT kac Tmo yu are bi saYTa WeS-ma ri tad. ra me Tu pir ve lad hrq ua me nel sac xeb le Ta: ùT xar T Zma-Ta Cem Ta, raYTa war vi den ga li le ad da mun mi xi lon~.4 xo lo igi-ni Si Si sa mis TKs hu ri aTaYsa Se ye ne bul iy vn es da ver ikad res ma Sin war slv ad. amis TKs tkbil man man da mow ya le man ufal man jer-iCi na nu ge Si nis-ce maY ma Ti da eCu ena mas ve dRe sa er TSa ba Ti sa sa mwux ri kar Ta PSul Ta da aR avs na igi ni si xa ru li Ta; da ku ala d _ mer ve sa dRe sa.

ami s yov li sa Sem dgo mad iq mna war slv aY ma Ti ga li le ad da xil vaY mi si, ro me li-igi ma Te aR we ra, da sxua ni igi xil va ni sxua Ta da utev na aR we rad, vi Tar ca ga na go sul man wmi da man. ara med pir vel sa ve sit-yu asa mo vi deT da sa xa re bi sa Sew yo bi le baY vaPse noT, vi Tar ca ma Te war mo ityKs:

1 ioa n. 20,19. 2 luk. 24,33. 3 luk. 24,36. 4 maT. 28,10.

535

s a x a r e b a Y: `da ese ni vi Tar ca war vi des, aha ese ra da si sa mis-gan ni Se vi des qa la qad da uT xr es mRdel TmoZ Ru ar Ta maT yo ve li ese, raYca iq mna. xo lo igi ni Sek rb es mo xu ce bul Ta Ta na da zrax va-yv es, vec xli did Za li mis ces eri sa gan Ta maT da hrque s: es re Tq uT, vi Tar med: mo wa fe ni mis ni Ra me mo vi des da wa ri pa res igi, vid re Cu en me Zi na. uku eTu es mes ese mTa var sa mas, Cu en var wmu noT da Tque n uz-run vel-gyvn eT. xo lo maT mi iRe s vec xli igi da yv es eg re, vi Tar ca is wa ves maT gan. da ga niT qua sit yuaY ese hu ri aTa So ris vid re dRen-de lad dRed mde~ (28,11-15).

T a r g m a n i: ama T eri sa gan TaTKs iyo Zrv aY igi, raYTa ga-nakKrvn es igi ni da mo iy van nes gu lisPmis-yo fad, da raYTa maT mi-er iq mn as wa me baY, vi Tar ca-igi iq mna. ra me Tu ueW uel iyo maT mi-eri Txro baY, vi Tar ca Tqu mul ars, vi Tar med: `mter Ta mi eri wa me-baY ueW uel ars~. did iy vn es da mra val ma Sin aR sru le bul ni igi sakKrve le ba ni.

da ro mel ni me sa xil ve lad yov li sa sof li sa iq mne bo des: da-bne le baY igi mzi saY da Zrv aY; da ro mel ni me ad gi lo ban s ode n, vi-Tar aRe baY igi saf lav TaY, da aR dgo maY mku dar TaY, da gan pe baY kret sab me li saY, da gar da mos lvaY an ge lo zi saY, da Zrv aY ese me-ore. ra me Tu pir ve li igi sas ti ki Zrv aY da sof lioY ju ar-cu ma sa uf li sa sa iyo, xo lo ese da Ra ca Tu did iyo, ara med ad gi lo ban s ode n iyo.

xo lo gan cKbrd es raY mcvel ni igi da iq mn es vi Tar ca mku dar ni sa Si ne le bi sa mis gan an ge lo zi sa, ro me li mo vi da xa re bad de da Ta, vi naYTg an de da ni igi war vi des, an ge lo zi mi efa ra, mo eg nes igi-ni Tav Ta TKsTa da war vi des da mi uT xr es bil wTa maT mRdelT-moZ Ruar Ta, raY-igi iq mna. ara ve ine bes maT Se go ne baY da moq ce-vaY si na nu lad, ara med vec xli did Za li mis ces eri sa gan Ta maT da hrque s: ès reT Tqu To, vi Tar med mo wa fe ni mis ni Ra miT mo vi des da wa ri pa res igi~.

vi Tar wa ri pa res? O uco fes no uf roYs yo vel sa na Te sav sa kac Ta-sa! eso den brwyi nav s WeS ma ri te baY, vid re Ra yov lad ve ver Pel-ge wi-fe bis da far vaY, ara med da uje re bel sa tyui lsa hwmas niT. Tque n ese pir ve liT gan gez ru na da mcvel Ta sim rav le da ged gi na, hu ri ani ca da eri sa gan ni ca mTav ri sa ni, lo di di di iyo kar sa saf la vi sa sa, be Wed ni ze da iy vn es, mo wa fe ni mis ni gla xak ni iy vn es da mci red ni da us wav-lel ni da Se Si ne bul ni; vi Tar Pel-yv es saq me sa mas? vi Tar da efar nes mcvel Ta maT? vi Tar gar da agor ves lo di igi uc na ura d, raYTam ca eso den Ta mcvel Ta ver cn es?

536

O di di igi sib rme hu ri aTaY! sa mar Tl ad it yo des, vi Tar med: ìyo s uku anaYskne li sac Tu ri uZKres pir ve li sa~.1

WeS ma ri tad uZKre si pir ve li sa Se em TxKa maT sac Tu ri, ro mel ese vi Tar sa mas gan cxa de bul sa sas wa ul sa ze da ara ine bes moq ce vaY si na nu lad, ara med ene ba da far vaY aR dgo mi sa uf li saY da Seh mza deb-des sa kic xel Ta sit yu aTa.

pir ve lad iud as mis ces vec xli da mo iyi des ufa li si ku di lad da yo ve li Ro ne iPma res mok lv ad mi sa; da ku ala d, Sem dgo mad aR dgo mi sa mi si sa, vec xli Ta ve mo iyi des ci lis wa me bi Ta miT da far vaY aR dgo mi saY. ara med hrcxue no den da kde me bo ded met yu el ni igi sic ru isa ni, ra me-Tu ma ra dis TKsi Ta saq mi Ta em xi le bis uS ju lo eba sa maT sa.

uku eTum ca ara mis rul iy vn es pi la tes sa da eT xov nes mcvel ni igi, ume te sad Zal-ed va ci liswa me bad, xo lo aw sit yuaY yo ve li ve mi-Re bul ars maT gan; ra me Tu es reT qmn es yo ve li ve, vi Tar mca gan zrax-viT is wraf des da yo fad pir Ta TKsTa.

TquT Ra, uS ju lo no, uku eTu nan dKlve war par vaY ene ba mo wa fe-Ta, rad ara mas Ra me sa wa ri pa res, ode s ar ca mcvel ni iy vn es, ar ca be Wed ni?

ra me Tu dad ves gu ami mi si saf lav sa pa ras kev sa mwux ri, da mas Ra-me sa mcvel ni ara iy vn es, xo lo Sa baT sa iq mna da beW dvaY saf la vi saY da dad gi ne baY mcvel TaY.

anu raYsaTKs mos Zar cu es ti lo ni igi da su da ri, mu ri Ta da aloYTa dak rul ni, da Si Su eli wa ri pa res, rom li sa-igi myoa r Jam uPmda brZo laY aRPdad? ra me Tu mu ri da aloY Zlie rad das web vi-des gu am sa ze da sa xu evel Ta maT. O cof no da ugu nur no! anu vi Tar ikad res mun mis lv ad mo wa fe Ta, anu raY sar ge bel eyo fo da tyui liT aR dgo mi sa qa da ge baY?

ara med bo rot Ta maT ca mRdel TmoZ Ru ar Ta ico des, vi Tar med saq me sa da uje re bel sa Pel-hyo fen. amis TKs mis ces vec xli did Za li, raYTa da ar wmu non mcvel Ta maT Tqu mad sit yuaY igi ese vi Ta ri sa mis ty ui li saY, da uqa des mTav ri sa mis dar wmu ne bad da sit yuaY igi gan-Tque s bo rot sa mas da bil wsa er sa So ris hu ri aTa sa.

hxe da va, vi Tar yo vel ni ve igi eS ma ki sa mi er dab ne le bul ni iy vn es da mi ec nes Tav ni TKsni mo ne ba sa mte ri sa sa?

pir ve lad uS ju lo ni igi da uR mrTo ni mRdel TmoZ Ru ar ni da mwig no bar ni da fa ri se vel ni, mer me pi la te, ro mel man da uje re be li igi da ir wmu na da mcvel ni igi ara tan jna da far vi sa mis TKs WeS ma ri-te bi sa.

1 maT. 27,64.

537

ama T Ta na mcvel ni ca igi uke Tur ni, ro mel Ta mi iRe s vec xli da ese vi Ta ri sa mis tyui li sa Tqu mad ara Se ik di mes.

da yo ve li ve igi ugu lisPmoY eri hu ri aTaY, ro mel man ese sic ru-isa sit yuaY gan Tq ua da ara hrwme na aR dgo maY uf li saY.

ama T yo vel Ta ur wmu no Ta da uke Tur Ta hrcxue no den, xo lo Cuen Sem dgo mi igi sa xa re bi saY aR mo vi kiT xoT:

s a x a r e b a Y: `xo lo aTer Tmet ni igi mo wa fe ni war vi des ga li-le ad, mTa sa mas, sa da ca ub rZa na maT ie su. da ixi les igi da Ta yu ani s-sces mas; xo lo ro mel ni me Se or gul des~ (28,16-17).

T a r g m a n i: ese xil vaY ga li leaYsaY uku anaYskne li ars, odes-igi ub rZa na gan slv aY qa da ge bad. amis TKs sxua ni igi yo vel ni xil va-ni da idum na ma Te: PSul Ta maT kar TaY, da Tev zo ba sa mas ti be ri isa zRKsa sa, da sx uaY rav de ni ca iyo, da ama s xo lo aPse neb s, ra me Tu ma Sin ixi les igi yo vel Ta da Ta yu ani s-sc es da mi iRe s Pel mwi fe baY naT-lis-ce mad.

xo lo ro mel ityKs, Tu: `ro mel ni me Se or gul des~, ixi le aqa-ca WeS ma ri te bis met yu ele baY mi si, vi Tar ar ca er Tsa nak lu le va ne-ba Ta maT Ta gan sa dah fa rav s. gar na igi ni ca gul sav se iq mn es sit yKTa uflisaYTa, vi Tar ca ese ra ityKs:

s a x a r e b a Y: `da mouPda maT ie su, et yo da maT da hrq ua: mo me ca me yo ve li Pel mwi fe baY ca Ta Si na da qu eya na sa ze da~ (28,18).

T a r g m a n i: ku ala d ka cob riv Ta sit yu aTa etyKs, ra me Tu ar Ra mo eRo maT su li wmi daY, raYTam ca sru li ad aR maR le bul iy vn es gu-lisPmis-yo fi Ta.

ra me Tu ro mel-igi aqun da bu ne biT, vi Tar ca Rmer Tsa, ityKs, vi Tar ca ka ci, gan ge bu le biT, vi Tar med `mo me cao~, vi Tar ca pir-vel vne bi sa ca Tq ua, vi Tar med: `ma di de me, ma mao, Ta vi sa Se ni sa Ta-na di de bi Ta miT, ro me li ma qun da me wi na Se Sen sa pir vel sof li sa yo fi sa~.1

hxe da va, vi Tar med ro me li-igi ma ra dis aqun da, vi Tar ca Rmer Tsa, aw bu ne bi sa mis TKs ka cob ri vi sa Tq ua, vi Tar med: `ma di de me~. ra me Tu sru li Rmer Ti iyo da sru li ka ci, ori Ta bu ne bi Ta, er Ti qris tH, ufa li Cu eni da Rmer Ti. eg reT ve sa xed aw Tq ua, vi Tar med: `mo me ca me yo ve li Pel mwi fe baY~, bu ne bi sa mis TKs, ro me li Cu en gan mi iRo.

s a x a r e b a Y: `war ve diT da mo imo wa fe niT yo vel ni war mar Tni da na Tel-scem diT maT sa xe li Ta ma mi saYTa da Zi saYTa da su li sa

1 ioa n. 17,5.

538

wmidisaYTa, da as wa veb diT maT da mar xv ad yo ve li, rav de ni gam cen Tque n~ (28,19-20).

T a r g m a n i: `na Tel-scem di To sa xe li Ta ma mi saYTa da Zi saYTa da wmi di sa su li saYTa, da as wa veb diT da mar xv ad yo ve li, rav de ni gam cen Tque n~; ese igi ars, sar wmu no ebi saTKsca mar Tli sa da saq me TaTKs ke-Til Ta, ra me Tu ese ars mcne baY mi si.

pir ve lad, raYTa mar Tlma di deb lo biT da mar TlaR sa are biT aR-vi areb deT ma ma sa da Ze sa da wmi da sa sul sa, sam gu amov ne biT Se urev-nel sa da er Tar se biT ga nu yo fel sa, er Tsa RmrTee ba sa, er Tsa Zal sa, er Tsa ne ba sa, er Tsa Pel mwi fe ba sa, er Tsa uf le ba sa, er Tsa me ufe ba-sa, sa mi Ta TKTe bi Ta Ta yu anis ce mul sa.

ma ma sa uSo bel sa, ro me li-igi ars yo vel Ta mi ze zi umi ze zoY da yo vel Ta dam ba de be li, xi lul Ta da uxi lav TaY, er Ti sa xo lo mamaY, Zi sa mis mxo lod So bi li saY, uf li sa da mac xov ri sa Cu eni sa ie su qriste si, da ga mo mav li ne be li su li sa wmi di saY.

Ze sa mxo lod So bil sa RmrTi sa sa, ufal sa Cu en sa ie su qris te sa, ro me li-igi iS va ma mi sa gan uwi na res yo vel Ta sa uku ne Ta, uJa mod da da usa ba mod, na Te li naT li sa gan, Rmer Ti WeS ma ri ti RmrTi sa gan WeS ma ri ti sa, Ta na ar si ma mi saY, wya roY cxo re bi saY, sib rZn e da Za li, xa ti Se uc va le be li uxi la vi sa RmrTi saY, ma mi sa gan So bi li Ze, cxo-ve li igi sit yuaY, ro me li-igi Rmer Ti ars da RmrTi sa Ta na ars. ars da iyo, ara Tu uku anaYs Se mo vi da, ro me li iyo wi na sa uku ne Ta, ZH da usa ba moY, ara Tu uku anaYs iq mna, ZH ara da ba de bu li, Se moq me-di ara qmnu li, yo ve li ve ars, raY-igi ars ma maY, TKni er uSo be lo-bi sa.

ZH vTq u da ma maY, raYTa TKTe ba ni gu amov no bi sa ni ga mo va Cin ne. hgie s uku e Ze oba sa Si na da yo ve li ve ars, raY-igi ars ma maY, vi Tar ca Tq ua Ta vad man ufal man: `yo ve li ve, ro me li aqu s ma ma sa, Ce mi ars~,1 da ma xa re be li iov ane ityKs: `vi xi leT di de baY mi si, di de baY vi Tar ca mxo lod So bi li saY ma mi sa mi er~.2

ese igi ars, vi Tar med ara ni Wi Ta da mad li Ta mi ec nes mas sas-wa ul ni, ara med zi are bi Ta miT bu ne bi Ti Ta aqu s Ze sa ma mu li sa mis RmrTee bi sa pa ti vi, ro me li-igi ga nu So re be lad da uJa mod ma mi sa Ta-na my of ars, swo ri sa xi ere bi Ta, swo ri Za li Ta, zi ari di de bi saY; da raYmca iyo sx uaY, gar na be We di da xa ti, ro me li yov li Tur T ma ma sa Tav sa So ris TKssa ga mo aCi neb s.

xo lo rav den ni ca sit yu ani Tqu mul ari an bu ne bi sa mis gan ka-cob ri vi sa mi si sa, gu lisPmis-yo faY jer-ars, vi Tar med cxo re ba sa

1 ioa n. 16,15. 2 ioa n. 1,14.

539

Cu en sa ga na geb s, ro me li ga mogKCnd a Cu en Por ci Ta. ra Jam s-igi it-yo dis Tav sa TKssa mov li ne bu lad, da ve ra raYsa Sem Zle be lad Ta viT TKsiT yo fad, da mim Re be lad mcne bi sa, da vi Tar med `Rmer Ti Ce mi~ da `Rmer Ti Tque ni~, da `ma maY uzeS Ta es ars Cem sa~,1 da wmi da-yo faY, da mo ne baY, da mor Ci le baY, da mi ce maY, da swav laY, da mcne bi sa mo-Re baY, da umec re baY, da loc vaY, da kiT xvaY; da ama s yo vel sa Ta na: da Zi ne baY, Sim Si li, daS ro maY, crem lo baY, Se ur ve baY, ju ar-cu maY da si ku di li.

ra me Tu ami s yov li sa ars je ro va ni Tar gma ne baY, gar na mok led ese jer-ars uw ye bad, raYTa ma Ral Ta maT saq me Ta gu lisPma-vhyof-deT RmrTee bi saTKs da uv ne be li sa mis da uPor coYsa bu ne bi sa, xo-lo mda bal Ta maT _ ka ce bi saTKs, ro me li-igi Cu enTKs gan kac na da Por ci el iq mna, ju ars-ecu a Por ci Ta, mo ku da, da ef la da aR dga da amaR l da, raYTa Cu en ca aR gu amaR ln es da gu as wa os gu lisPmis-yo-faY, raYTa uw yo diT, Tu ro mel ni ari an sit yu ani igi bu ne bi saTKs mi si sa Tqu mul ni da ro mel ni ari an gan ge bu le bi sa mis TKs ka ce bi sa mi si sa.

ra me Tu ro me li-igi kac iq mna, univ To iyo da uPor co; da raY-igi iyo, eg reT ve ego; da ro me li-igi ara iyo, mi iRo cxo re bi saTKs Cu eni-sa. ara med wi nam de ba ri sa ve sit yKsa mo mar T mo vi deT.

ra me Tu ma mi sa Ta na da Zi sa idi de bis da Ta yu ani s-ice me bis su li wmi daY, ro me li-igi ga nu So re bel ars ma mi sa gan da Zi sa.

ro mel sa-igi aqu s yo ve li ve ke Ti li Se er Te bu lad bu ne biT: sa-xi ere baY, siw rfe le, siw min de, cxo re baY. ra me Tu Tqu mul ars: `su li Se ni sa xi eri~, da `su li wrfe li~, da `su li wmi daY~, da `su li cxo-els myo fe li~.

ese aRav seb s an ge loz Ta, aRav seb s mTa va ran ge loz Ta, wmi da-hyof s Zal Ta, cxoe l-hyof s yo vel Ta cxoe lTa.

ese yo vel Ta ze da da ba de bul Ta gan fe nil ars, da ara raY mo-aklde bis mas mim Re bel Ta maT gan; yo vel Ta TKssa mad lsa mis cem s da ara ga ni le vis, ara med mim Re bel ni ca igi sav se ari an mis gan, da igi ars mo uk le bel.

es reT jer-ars mar Tlma di deb lo biT aR sa are baY wmi di sa samebi-saY, ma mi sa da Zi sa da su li sa wmi di saY, er Tsa RmrTee ba sa da Zal sa, ro me li ipo ebi s sam Ta maT So ris er To biT, da sam Ta maT Se moh kreb s sam gu amov ne biT gan yo fi lad, ar ca aRor Znde bis gar da ma te bu le bi-Ta, ar ca da ak lde bis dam ci re bi Ta, yov li Tur T sw or ars, yov liT ker Zo igi ve ars.

1 ioa n. 14,28.

540

sam Ta mi uw To mel Ta mi uw To me li er To baY! Ti To eu li RmrTad ixi l ve bis, vi Tar ca ma maY, eg reT ve ZH, vi Tar ca ZH, eg reT ve su li wmidaY. Ti To eul isa TKTe baY da mar xul ars.

Rmer T ari an sam ni ve zo gad gu lisPmis sa yo fel ni. ver ve we vi er-Ti sa gu lisPmis-yo fad da sam Ta maT mi er gan vbrwyin de bi; ver Se ve we-vi sam Ta maT gan yo fad da er Ti sa mi mar T aR val.

ra Jam s er Ti sam Ta ga ni vi xi lo, eg reT vhgo neb, Tu yo ve li ve ese ars, da sa xed ve li Ce mi aRiv so, da ume te si igi ver vi xi le; ode s samni ve igi Se mov krib ne, er Tsa brwyin va le ba sa vxe dav da naT li sa mis gan yo fad ver Zal-mic.

gar na ami s ese vi Ta ri sa RmrTis met yu ele bi saTKs sxua Ta ma ma Ta uwi na res Cem sa eg reT ve sa xed Tque s maR lad da Su eni era d, ro mel Ta Ta na iyav n Cu eni ca na wi li.

da aw me ca vwa meb wi na Se RmrTi sa da rCeu lTa an ge loz Ta mis Ta, vi Tar med ami T sar wmu no ebi Ta ub rZa na ufal man mo ci qul Ta na Tel-ce mad yo vel Ta war mar TTa sa xe li Ta ma mi saYTa da Zi saYTa da su li sa wmi di saYTa.

ese aR sa are baY da ice v, mor wmu neo, Se uc va le be lad vid re aR-sas ru lad mde, vi Tar ca-igi na Tel Re bul xar sa xe li Ta ma mi saYTa da Z saYTa da su li sa wmi di saYTa; xo lo zo ga di sa xe li sam TaYve er Ti ars _ RmrTee baY.

grwme nin, vi Tar med yo ve li xi lu li da uxi la vi da ba de bu li ara-raYsa gan RmrTi sa mi er da eba da da gan ge bi Ta miT dam ba de be li saYTa hgie s, da ode s man brZa nos, Sec va le bad ars xi lu li ese so fe li um-jo be sad.

da ese ca uw yo de, vi Tar med ara ars ar se baY raYme bo ro ti saY da uke Tu re bi saY, ar ca me ufe baY, ar ca da usa ba mo ars uke Tu re baY, ar ca Ta viT TKsiT mos ru li, ar ca RmrTi sa gan da ba de bu li, ara med Cu eni saq me ars igi da eS ma ki saY, ro me li mo iwi a Cu en ze da ara Tu dam ba de-be lis gan, ara med uk rZal ve lo bi Ta Cu eni Ta da ude be bi Ta.

ku alad ca vTq ua sru li sa mis TKs mar TlaR sa are bi sa, vi Tar ca wmi da Ta ma maTa gan mis wa vi es, ra me Tu ke Til ars amis TKs Tqu mad.

gur wme nin yo vel Ta ZH RmrTi saY, uwi na res sa uku ne Ta sityuaY, ro me li iS va ma mi sa gan uJa mod da uPor cod, da igi ve ukua naYs-knel Ta Jam Ta iS va Cu enTKs da Ze ka ci sa iq mna wmi di sa qal wu li-sa da RmrTis mSo be li sa ma ri amis gan ga mo uT qu me lad da uv ne be-lad da ubi wod, jer-Ci ne bi Ta ma mi saYTa da Ta na Se wev ni Ta su li sa wmidisaYTa.

da gur wam s igi RmrT ad sru lad da ka cad sru lad, ori Ta bu ne-bi Ta da er Ti Ta gu ami Ta.

541

gur wam s igi uv ne be li RmrTee bi Ta, da iv no Cu en gan mi Re bu li-Ta miT bu ne bi Ta; ra me Tu kac iq mna, raYTa Cu en Rmer T-guy vn es da dahPsn as sas je li igi cod vi saY.

ese cod va Ta da ur Cu lo eba Ta Cu en TaTKs mi iy va na nef siT si ku-di lad, ju ars-ecu a da ixi la ge moY si ku di li saY, da ef la da aR dga me sa me sa dRe sa.

amaR lda ze cad da daj da mar ju eni T ma mi sa, da aR gu amaR lna Cuen, qu em de ba re ni ese jo jo xeT s Si na.

da mo val s ku ala d, gan Sj ad cxo vel Ta da mku dar Ta, di de bu li-Ta miT mos lvi Ta mi si Ta, vi Tar ca man mxo lo man uw yis.

ar Ra ra Por ci Ta zrqe li Ta, ar ca uPor cod, ara med RmrTiv-Sueni eri Ta da RmrT is msgav si Ta Por ci Ta, vi Tar ca man uw yis, raYTa ixil vos ca gan mgu re mel Ta maT da ju ar mcu mel Ta mis Ta gan, da ego s Rmer Ti ga re gan siz rqi sa.

ra me Tu ese ca aR sa are ba sa mas mar Tal sa Si na jer-ars rwmu ne bad, vi Tar med yo fad ars aR dgo maY mku dar TaY ueW uel ad, da gan kiT xvaY, da mi sa ge be li sa mar Tal Ta ebr sas jel Ta RmrTi sa Ta.

da vi Tar med igi ars na Te li gan wme dil TaTKs go ne bi Ta, ese igi ars xed vaY RmrTi saY da gu lisPmis-yo faY sa zo mi sa ebr siw min di sa Ti-To eul isa, ro mel sa ca sa su fe ve lad ca Tad sa xel-vsdeb T.

da ku ala d bne li _ dab ne le bul TaTKs go ne bi Ta, ese igi ars uc-xo-yo faY RmrTi sa gan, sa zo mi sa ebr aqaYTve sib ne li sa ka cad-ka ca di-sa, da mi ce maY sa uku ne Ta maT sa tan jvel Ta.

ami s ese vi Ta ri sa mar Tli sa sar wmu no ebi sa sa fuZ vel sa ze da, sa-yu arel no, viq mo diT ke Til Ta saq me Ta, ra me Tu sar wmu no ebaY TKni er saq me Ta mku dar ars~,1 vi Tar ca-igi saq me ni _ TKni er sar wmu no ebi sa.

da ese ars brZa ne baY uf li sa da mac xov ri sa Cu eni sa ie su qristesi, ro mel ub rZa na mo ci qul Ta, vi Tar med: às wa veb di To da mar xv ad yo-ve li, rav de ni gam cen Tque n~;2 ese igi ars sar wmu no ebaY mar Ta li da saq me ni ke Til ni.

xo lo vi naYTg an did Ta da ma Ral Ta sa idum lo Ta da mcne ba Ta RmrT iv Su eni er Ta ub rZa na swav lad yov li sa sof li sa, amis TKs ga na-mtki ceb s da ga naZ li ereb s go ne ba Ta maT Ta da etyKs:

s a x a r e b a Y: `da aha ese ra me Tque n Ta na var yo vel Ta dRe Ta da vid re aR sas ru lad mde sof li sa. ame n~ (28,20).

T a r g m a n i: ixi lea di de bu li ese Pel mwi fe baY? me Tque n Ta na va ro yov lad ve, nu ge Si nin, nu ca Se or gul de biT, Tu vi Tar mca Tque n,

1 iak ob 2,26. 2 maT. 28,20.

542

mci red Ta da us wav lel Ta, Se uZ leT ami s saq mi sa qmn ad, raYTam ca moimo wa fe niT yo vel ni war mar Tni da na Tel-eci T da as wa veT da mar-xv ad mcne ba Ta Cem Ta. ra me Tu vi naYTg an me Tque n Ta na var, ese yo ve li ad vi lad aRes ru los.

xo lo ara mo ci qul Ta Ta na ode n Tq ua yo fad, ara med yo vel Ta mor wmu ne Ta, ro mel ni iq mo din mcne ba Ta mis Ta; ra me Tu amis TKs Ses Zi-na, vi Tar med: àR sas ru lad mde sof li sa~.

ara Tu mo ci qul Ta egu le bo da aR sas ru lad mde sof li sa yo-fad so fel sa Si na, ara med, vi Tar ca vTq u, yo vel Ta Ta na aRgKTq ua yo fad mor wmu ne Ta mis Ta, ro mel ni iq mo din mcne ba Ta mis Ta; ra me-Tu vi Tar ca gu am sa er Tsa etyKs kre bul sa mas mor wmu ne Ta sa, vi-Tar med: nu ge Si nin Zne lo van Ta saq me Ta gan ami s sof li sa Ta da gan-sac del Ta gan mo ma val Ta, ra me Tu uku eTu mcne ba ni Cem ni da imarx -neT, me Tque n Ta na var, da yo ve li ve ke Ti lad gan gi mar jo mo yua-re Ta Cem Ta.

ese sit yuaY Zu el sa ca Si na hrq ua mo ses da ier emi as da eze ki els, ij mni des raY wi naYswar met yu ela d, _ me va ro Tque n Ta na. eg reT ve mo ci qul Ta hrq ua.

da aw ixi le ama Ti axov ne baY: wi naYswar met yu el ni er Ti sa na Te-sa vi sa mi iv li ne bo des qa da ge bad _ hu ri aTaYsa, ro mel ni-igi maT ni ve tom ni da ena ni iy vn es, da mra val gz is ij mni des; xo lo ese ni yo vel Ta war mar TTa mi av lin na, da ara raY ese vi Ta ri Tque s, ara med mor Ci le-biT Se iw yna res sit yuaY mi si.

xo lo moaPse na aR sas ru li ca sof li saY, raYTa ara sa wuT ro sa ode n Sro ma sa xed vi den, ara med sa uku ne Ta maT ca da da us ru le bel Ta ke Til Ta iPse neb den; vi Tar mca et yo da, vi Tar med: rav de ni ca Sro maY da Wi ri ama s so fel sa Se gem TxKos, wu Ter T ars da war ma val, ra me Tu TKT so fe li ca ese aR sru le ba di ars; xo lo ke Til ni igi sa su fe ve-li sa ni, ro mel ni mi ge li an Tque n, mo yu are Ta Cem Ta, uku dav ari an da da us ru le bel, uo xWn o da mi uw To mel.

es reT ga naZ li er na go ne ba ni maT ni Pse ne bi Ta mis dRi saYTa da wa rav lin na qa da ge bad yo vel sa so fel sa, vi naYTg an mad li wmi disa suli saY mo iRe s; ra me Tu ese Ta vad man ve ub rZa na, vi Tar ca lu ka guau wyeb s: `xo lo Tque n das xe di To qa laq sa ama s Si na, vid rem de Se-imo soT Za li maR liT ga mo~.1

1 luk. 24,49.

543

swav laY J

si na nu li saTKs da ke Ti lad mo qa la qo bi sa da upov re bi saTKs

ke Ti lad uku e da sa mar Tl ad ga nam tkic na ufal man gul ni mo-ci qul Ta ni Pse ne bi Ta mis dRi saYTa; ra me Tu nan dKlve Pse ne baY dRi-sa mis gan kiT xvisaY saT no Ta da RmrT is mo yu are TaTKs sa wa del ars, vi Tar ca-igi cod vil TaTKs da das jil Ta go ne bi Ta sa Si nel ars da sag lo el. amis TKs ge ved re bi, sa yu arel no Cem no, nu gu eSi nis ode n da vZrw iT mis dRi sa gan, ara med mo viq ceT si na nu lad, vid re Ra Ja mi gu aqu s.

gan ve Sor neT bo rot Ta saq me Ta gan da viq mo diT ke Til sa; ra me-Tu Zal-gKc, uku eTu ode n gu ene bos. ara hxe dav Ta, vi Tar pir vel sa ca Sjul sa Si na, ode s-igi did iyo mZlav ro baY cod vi saY, mra val ni mZl e eq mn es vne ba Ta da war hmar Tes saT no ebaY?

ara aw ume te sad ad vil ar sa, vi naYTg an qris te mo vi da da gan-gKax la Cu en gzaY saT no ebi saY da cod vaY da sa ja pa ti os ni Ta ju ari Ta TKsi Ta?

gu lisPma-yav T uku e, vi Tar med ara raY Zne li da Se uZ le be li gKbrZa na; ara gu am cno gan ku eTaY mTa TaY, anu frin vaY ha er Ta, anu gan vlaY zRua TaY, ar ca sx uaY raYme Se uZ le bel Ta ga ni, ara med es-reT ad vi li mo qa la qo baY gan gKwe sa, ro mel ne baY xo lo gKPms su-li saY, da mey se ula d wa re mar Te bis; ar ca maxKlni uPman, ar ca sa-Wur vel ni.

da mi xe de niT Ra wmi da Ta mo ci qul Ta: kac ni iy vn es Por ci el ni, gla xak ni da Si Su el ni, vi Tar war hmar Tn es yo vel ni mcne ba ni qris tes RmrTi sa ni!

ra me Tu WeS ma ri tad ara raY Se uZ le be li gKbrZa na ufal man, ra-me Tu ityKs: nu vis em te re bio, nu vis mo iZu le bo, nu bo rot sa ityK, Se iyu are mo yu asi Se ni. raY Se uZ le be li ars ama T So ris? uf roYsad wi na aR mdgom ni amaT ni ari an Zn el da sa Zu lel, xo lo ese ni ara Znel ari an bu ne biT, ara med bo rot ni ne ba ni Cu en ni aRgKCe nen mZi med da Zne lad.

ara med gan vif rTx oT, Zma no, da viz ru noT cxo re baY sul Ta CuenTaY. aha ese ra dagKdva ufal man sa fuZ ve li cxo re bi saY, ra Jam s ub rZa na mo ci qul Ta, vi Tar med: `war ve diT da mo imo wa fe niT yo vel-ni war mar Tni da na Tel-scem diT maT sa xe li Ta ma mi saYTa da Zi saYTa da su li sa wmi di saYTa; da as wav li diT maT da mar xv ad yo ve li, rav de-ni gam cen Tque n~.1

1 maT. 28,19-20.

544

ese ars sa fuZ ve li WeS ma ri ti, amis TKs ityKs ne ta ri pav le, vi-Tar med: `ka cad-ka ca di ek rZa len, vi Tar vin aSe neb des. ra me Tu sa fu-Zve li sx uaY ver vis Pel-ewi fe bis da de bad ga re Se mi sa, ro me li-igi da de bul ars _ ie su qris te. uku eTu vin me aSe neb des sa fuZ vel sa ama s ze da oq ro sa, vec xls a, an Trak sa pa ti osan sa, Zel sa, Ti va sa, ler wam sa, ka cad-ka ca di sa igi saq me ga moc xad nes, ra me Tu dRe man man ga mo ac xa-dos~.1

aw uku e sac na ur ars, vi Tar med sa fuZ ve li WeS ma ri ti ars wmi daY ese mar TlaR sa are baY, ro me li gan gKwe sa ufal man, da wmi da Ta mo ci-qul Ta da ma ma Ta gu as wa ves, da sx uaY sa fuZ ve li ver vis Pel-ewi fe bis da de bad; ra me Tu ro mel Ta ca sxKsa sa fuZ ve li sa Pel-yv es da de bad, iq mn es mwva le bel da sa mar Tl ad Se iCu en nes da gan var des.

xo lo Cu en gu aqu s mtki ce ese da WeS ma ri ti sa fuZ ve li. aR va Se-neb deT mas ze da oq ro sa da vec xls a da an Trak sa pa ti osan sa, ro mel ari an saq me ni ke Til ni; da vad gr eT sa fuZ vel sa ze da Cu en sa, ro mel ars ie su qris te, da vad gr eT mis Ta na, vi Tar ca ve naPsa Si na arn va-zi; num ca gan ve So re biT yov lad ve qris te sa, raYTa ara Se gu em TxKos, raY-igi man brZa na, vi Tar med: ùku eTu vin me ara da ad gr es Cem Ta na, gan var da ga re, vi Tar ca nas xle vi, da ganPma, da Sek ri bon igi da ce-cxls a da as xan, da da iwu es~.2

he, ge ved re bi, Se ud geT qris te sa da nu mov swyde biT mas, raYTa ara war vwymd eT, ra me Tu we ril ars: àha ese ra ro mel Ta ga ni Sor nes Tav ni TKsni Sen gan, igi ni war wymd es~.3 xo lo Sed go maY mi si da mi ax le-baY saq me Ta mi er ke Til Ta iq mne bis, ra me Tu ityKs: `ro mel sa aqun den mcne ba ni Cem ni da da imar xn es igi ni, igi ars, ro mel sa uyu ar me~.4 da ixi leT, rav de ni Ta sa xi Ta Se gu ae rTn a man Tav sa TKssa:

igi ars Ta vi, da Cu en aso ni; igi ars sa fuZ ve li, da Cu en da Se ne-bul ni; igi ars ve naPi, Cu en rto ni; igi ars mwyem si, Cu en sam wyso ni; igi ars si Ze, da ek le siaY Cu eni _ sZa li; igi ars gzaY, Cu en mog za ur ni; ku ala d Cu en var T ta Zar, igi _ myo fi ta Zar sa mas Si na.

igi ars pir mSoY, da Cu en gKwo da Zm ad; igi ars mkKdri, Cu en Ta na-m kKdrn i; igi ars aR dgo maY, Cu en aR dgo mil ni; igi ars cxo re baY, Cuen cxo vel ni. ese yo ve li Se na wev re ba sa da Se er Te ba sa mo as wa veb s da ara ras da ute obs So ris, ar ca yov lad ve Pel-gu ewi fe bis gan yo fad mis gan. ro me li ga ni yos da ga ni ku eTo s, war wymd es.

ra me Tu ga ni ku eTo s Tu asoY gu ami sa gan, gan ku eTi li igi mku dar ars da war wyme dil, da nas xle vi, mo iku eTi s raY va zi sa gan, uPmar iqmna. eg reT ve Cu en, uku eTu mci red ca mov swyd eT qris te sa, mci re

1 1 kor. 3,10-13. 2 ioa n. 15,6. 3 fsal m. 72,27. 4 ioa n. 14,21.

545

igi ara mci re ars, ara med my is did iq mne bis da yov li Tur T gan-guaSo reb s.

amis TKs, ode s mci re di raYme vco doT anu ude b viq mn aT, nu ugu-le bel s-vhyof T, raYTa ara di di da na xeT qi iq mn as So ris Cu en sa da qris tes sa, da did Ta bo rot Ta STav var deT; ara med vis wra foT, ra-ode n Zal-gKc, Ta na Se vi wi neT loc va ni wmi da Ta ni da mo Ru awe ba ni su-li er Ta wi nam ZRua rTa ni, raYTa mci re di ca igi wylu le baY ga ni kur-nos da ara Znia d sa kur ne bel iq mn es. da uku eTu gan sac de li Ta mte-ri saYTa ver da vic vn eT Tav ni Cu en ni sa fuZ vel sa ama s ze da ke Til sa, ara med gar dav gor deT, vi Tar ca qva ni uPmar ni, da did iq mn as wylu-le baY Cu eni ude be bi Ta Cu eni Ta, mer me ca mo viq ceT si na nu lad, da Se-gu ewi os Rmer Ti, `ra me Tu ara hne bav s si ku di li cod vi li saY, ara med moq ce vaY da cxo re baY~.1

da vid re so fel sa ama s Si na viy vn eT da ara mo wev nul iyo s si-ku di li, rav den Ta ca cod va Ta STav var deT, Pel-gu ewi fe bis si na nu-li, uku eTu gu ene bos, da pir vel sa ve wes sa mi wev nad da umaR les sa ca aRslv ad, uku eTu vi Ru awo T.

aw uku e num ca vin wa ri ku eTs sa so eba sa, num ca Se ip yro bis se ni Ta miT uS ju lo TaYTa, ra me Tu ma Ti ars ese cod vaY, vi Tar ca we ril ars, vi Tar med: uS ju loY mi-raY-iwi is siR rm ed bo rot Ta, ugu le bels-yvis. sac na ur ars uku e, vi Tar med ara Tu sim rav le cod va Ta iq ms sa-so war ku eTi le ba sa, ara med uS ju loYsa go ne baY.

xo lo Sen, ka co, da Ra ca Tu yo vel Ta bo rot Ta STav rdo mil iyo, Tqu, vi Tar med: kac Tmo yu are ars Rmer Ti da hne bav s cxo re baY Cu eni, ra me Tu ityKs: ùku eTu iy vn en cod va ni Tque nni, vi Tar ca Re bil ni, vi Tar ca Tov lni gan vas pe tak ne~.2 ese Tqu da ga ne So re cod va sa, mo-iqe c si na nu lad, da mza ars Rmer Ti Sew yna re bad Sen da.

aw uku e nu sa so war ku eTi l var T, ra me Tu ara es reT bo rot ars da ce maY, vi Tar da ce mu li sa ara aR dgo maY; ar ca es reT Zn el ars wylvaY, vi Tar wylu le bi sa mis kur ne bi sa ara Zi ebaY.

ra me Tu vin iqa dos siw mi de gu li sa, anu vin ikad ros Tqu mad, Tu: wmi da var yov li sa gan cod vi sa? ara med si na nu li Ta gan vi ban neT cod-va ni, ra me Tu mza ars sa xi eri Rmer Ti Sew yna re bad mo na nul Ta.

da ama s vit yK ara amis TKs, raYTam ca ude be bad mo giy va nen. nu iyo-fin! ara med raYTa ara vin mo vi des sa so war ku eTi le bad.

gne bav sa cno bad, vi Tar sa xi er ars me ufH Cu eni? war dga odes-me me zu ere, sav se bev re uli Ta bo ro ti Ta, da Tq ua: `Rmer To, mil-xi ne cod vil sa ama s~,3 da mo iq ca gan mar Tle bu li. raYmca iyo swo ri

1 Sdr. eze k. 18,23; 33,11. 2 esa ia 1,18. 3 luk. 18,13.

546

amis kac Tmo yu are bi sa? ara med ese ars bo ro ti Cu eni, ro mel ar ca Tu eso den sa lmo bi ere ba sa va Cu eneb T, ar ca Pel-vhyof T mcne ba Ta qristes Ta aR sru le bad. amis TKs ukur ne bel iq mne bi an sen ni Cu en-ni. xo lo uku eTum ca mo vi qe ciT si na nu lad, ara Zal-uc sim rav le sa cod va Ta Cu en Ta sa Zle vad sa xi ere ba sa RmrTi sa sa. nu iyo fin!

ara med O Cu eni ese gul fic xe lo baY! yo vel ni Seq ce ul var T an-gah re ba sa, vec xlis mo yu are ba sa, ude be ba sa da sxua Ta bo rot Ta. me-Si nis, nu uku e iT qu as Cu enTKsca, raY-igi hrq ua Rmer Tm an ier emi as hu ria TaTKs: àra hxe da vo, ra sa ese ni iq man? ma ma ni maT ni ag ze ben ce-c xls a, Ze ni maT ni kre ben Se Sa sa, de da ni maT ni ze len cmel sa~.1

nu uku e Cu enTKsca iT qu as: ara hxe dav, ra sa ese ni iq man? yo vel ni TKssa eZi ebe n da ara qris tes sa: ma ma ni mi mor bi an mi xu eWa d da ta ce-bad, Wa buk ni ere vi an saq me Ta bil we bi sa Ta, de da ni Seq ce ul ari an sa-mka ul Ta da sa xi oba Ta, cud Ta da mav ne bel Ta. vid rem dis viyvn eT, Zma-no, mo ne ba sa Si na ma mo naYssa? vid rem dis viy vn eT tyue ni saPmarTmo-yu are bi sa ni da sxua Ta maT vne ba Ta?

ara Se vik di mo Ta ma ma Ta Cu en Ta gan, sam aTas Ta maT da ku ala d xuT aTas Ta, ro mel Ta `gu li da go ne baY erT iyo, da ar ca er Tm an vin TqKs mo na ge bi mi si TKsad, ara med iyo yo ve li ve ma Ti zo gad~?2 raY ars sar ge be li ami s cxo re bi saY, uku eTu ara ami Ta mo vi vaW roT sa uku noY igi?

ixi leT, vi Ta ri Ta sas yi de li Ta mogKyid na Cu en qris te man: Ta vi TKsi mis ca da pa ti os ni Ta sis xli Ta TKsi Ta gKPsnn a sa wuT roYsa amis-gan bo ro ti sa; da aw Cu en ku ala d da va mo neb T Tav Ta Cu en Ta, vi naY-igi viPsne niT, da uZKre si ese ars, ro mel sa wa del ca gKCns bo ro ti ese mo ne baY.

gan vif rTx oT, sa yu arel no, gan vag doT Cu en gan uRe li bo ro ti-sa mis sof lis mo ne bi saY da da ve mon neT qris te sa, ra me Tu ara Pel-gu ewi fe bis mo ne bad RmrTi sa da ma mo naYsa.3 bo rot ars mo ne ba ma mo-naYsi, aqa zrun va ni da Wir ni cud ni, da mun sa uku ne sa _ sas je li.

xo lo mo ne baY qris tHsi aqa ca tkb il ars da sa wa del da msgav s an ge loz Ta, da mun _ sa nat rel da di de bul.

da nu ityK, ka co, Tu sim did re da sa fa se Ta sim rav le ke Til ars da sa qe bel kac Ta mi er, xo lo sig la xa ke saw yi no ars da sa wu nel kac-Ta; ara med ixi len, Tu vin mas Si na ga moC nda, anu vin _ ama s.

upo va re bi Ta eli a iq ce oda da amaR lda uc xo sa mas gza sa, amiT ve eli se gan brwyin da, amiT ve iov ane naT lis mce me li da yo vel ni mo ci-qul ni.

1 ier . 7,17-18. 2 saq me 4,32. 3 Sdr. maT. 6,24; luk. 16,13.

547

ixi len, mo wa fe ni ca sa fa se Ta ni vin ari an: aqa b, iez abe l, ge ezi, iu da, ka ia fa, ne ron; hxe da va, vin ari an igi ni da vin ese ni?

Tqua s vin me, vi Tar med: upov re ba sa aqu s Wi ri, ra me Tu raY uPmn, ara po is. raY ars ese sit yuaY, ka co? pav le ca ara siy mi li Ta da si Si-Su li Ta gar daiPad na dRe ni TKsni? gar na aw ga ni su eneb s uku ni sam de. da ufal sa Cu en sa ara aqun da, sa dam ca Ta vi mi id ri ka. ixi lea, sa da Ra aR vi da qe baY upov re bi sa da sig la xa ki saY da vis da amo yu seb s mu Sak Ta mis Ta? wmi da Ta maT did Ta, da uf roYsRa Ta va di sa uf li sa mo ba Zav-hyof s.

uku eTum ca oq roY da vec xli da sim did re ke Til iyo, aram-ca mi eca a qris tes mo wa fe Ta da? he, WeS ma ri tad; ro mel man mo ugo-ne bel ni igi ke Til ni mis cna, oq roYcam ca uxu ebi T mi eca. gar na ara xo lo Tu ara mis ca, ara med am cno ca ara mo ge bad. amis TKs pet res ara sir cxKl-uC nda sig la xa ke, ara med uf roYsad iqa do da da it yo-da: `vecxli da oq roY ara ma qus Cu en, xo lo ro me li ma qus, mig ceT Sen~.1 aw uku e pet re ro mel man saq me man sa nat rel-yo: aR dgi ne ba man mke lo be li sa man anu da te oba man sa fa se Ta man? Ta va di sa qris tes gan is wa ve, raY hrqua man mdi dar sa mas, ro me li eZi eb da sa uku ne sa cxo-re ba sa; ara rq ua, Tu: aRad gi nen mke lo bel ni anu mku dar ni, ara med: `gan yi deo mo na ge bi Se ni da mi ec gla xak Ta da mo ved da Se mo mi deg me~.2

da ku ala d pet re ara Tq ua, Tu: ufa lo, aha sa xe li Ta Se ni Ta gan-vas xam T eS mak Ta da viq mT sas wa ul Ta (ra me Tu mra val sa iq mo des), ara-med Tq ua: àha ese ra Cu en da ute veT yo ve li da Se gi de giT Sen; raY-me iyo s Cu en da?~3

da ufal man ara sas wa ul Ta moq me do baY sa nat rel-yo, ara med `ro mel man da ute oso sax li, gi na aga ra ki, gi na Zma ni, anu da ni, anu ma maY, anu de daY, anu co li, anu Svil ni, anu qu eya naY sa xe li-sa Ce mi saTKs, asi wi li mi iRo s da cxo re baY sa uku noY da imkKd ros~.4 aw uku e, sa yu arel no, Cu en ca es reT viq mo diT, raYTa ara sir cxK-le ul viq m neT, ara med kad nie re biT war vdg eT wi na Se say dar sa qristes sa.

he, ge ved re bi, mo vig neT ke Til ni saq me ni, Se vi nan neT cod va ni Cuen ni, vi Ru awo T da mar xv ad, raY-igi gu am cno ufal man, raYTa iyos igi Cu en Ta na, vi Tar ca mo ci qul Ta Ta na iyo. ra me Tu uku eTu maT sa mo qa la qo ba sa vhbaZ vi deT, WeS ma ri tad Cu en Ta na ca iyo s, vi Tar ca maT aRuT qua, vi Tar med: àha ese ra me Tque n Ta na var yo vel Ta dRe Ta da vid re aR sas ru lad mde sof li sa~.5

1 saq me 3,6. 2 maT. 19,21. 3 maT. 19,27. 4 maT. 19,29. 5 maT. 28,20.

548

he, ufa lo ie su qris te, Rmer To Cu eno, me ufe o sa xi ero da kacT mo yu are o! nu gan me So re bi Cu en gan, nu da mi te veb Cu en, nu ca da gu ag deb Cu en, ara med Cu en Ta na jer-iCi ne ma ra dis yo fad. aPoce n PeliT we ril ni cod va Ta Cu en Ta ni, gKPsn en mZlav re bi sa gan eS ma ki sa, myv en Cu en mu Sak mcne ba Ta Sen Ta, war mi Ze Ru ne ba sa Sen sa yov lad-wmi da sa da Rir s-gu y ven mim Txue vad ke Til Ta maT mo ugo ne bel Ta da ga mo uT qu mel Ta ze ci sa sa su fe vel sa Sen sa. ra me Tu Sen xar, ro mel-sa gne bav s yo vel Ta cxo re baY da mec ni ere ba sa mas WeS ma ri te bi sa sa mos lvaY. da Se ni ars su fe vaY, Za li da di de baY Ta na da usa ba moYT ma miT da yovlad wmi diT da sa xi eri T cxo vel smyo fe liT su li Tur T aw da ma ra dis da uku ni Ti uku ni sam de, ame n.

didebaY Senda, samebao wmidao, erTRmrTeebao da erTarsebao,srulmyofelo yovelTa keTilTao, romelman Rirsmyav uRirsi esesrulyofadTargmanebasawmidisaamissaxarebisasa.

wmidano maxarebelno da wmidao iovane oqropiro, meox eyveniTwinaSeuflisamamasaCemsaiovanesdamecaSemiwyaleT,uRirsiesedamravalTacodvaTaTanamdebimonaYTqueniefTime.

dadidadmosaviTqueniwmidaYberiiovanegrZelisZemoPsenebulyavT[maradiswinaSeqristesRmrTisa,romelmanesewigniSehmzada...].

daTquenca,romelni ikiTxvideT,locvayavT wadierebiTda sarwmunoebiT SromisaTKs, mamano da Zmano, da Tquenca Rirs iqmneTmadlsa.

gevedrebi yovelTa,romelni amas wignsa swerdeT, ese anderZi*dauklebeladTanadawereT.vinaradaweros,didsabralsaTanamdebars.

daaResrulaTargmanebaYesenusxadmaTesTavisaYsruliadPeliTaglaxakisaefTimesiTamTasawmidasaaTonas,sayofelsawmidisaRmrTismSobelisasa. vinca ikiTxvideT, SromisaTKs** [locvayavT da zomadwerisaTKsSemindveT.ucaloviyavdaufroYsiRamiTmiweria.

daiweramTasawmidasaaTonas,sayofelsawmidisaRmrTismSobelisasa, indiqtionsa berZulad ie, qronikonSi iyo dasabamiTgan welTaxfi].

* igu lis xme ba an der Zi, ro me lic aT. 10 xel na wer Si mos dev s Tar gma ne bis teq sts. da-

ibeW da I tom Si (ix. gv. 9).

** aq wyde ba aT. 10 xel na we ri. Sev se bu lia qu Ta isi s sa xel mwi fo mu ze umi s #20 xel-

na we riT.

549

sa Zi ebe li

Ta vi lH 11,25_11,30 ...................................................................... 5

Ta vi lT 12,1_12,8 ........................................................................ 14

Ta vi m 12,9_12,24 ..................................................................... 21

Ta vi ma 12,25_12,32 ...................................................................27

Ta vi mb 12,33_12,37 ....................................................................35

Ta vi mg 12,38_12,45 .................................................................. 42

Ta vi md 12,46_13,9 ......................................................................53

Ta vi me 13,10_13,17 .....................................................................62

Ta vi mv 13,24_13,33 ....................................................................68

Ta vi mz 13,34_13,52....................................................................76

Ta vi mH 13,53_14,12 ....................................................................85

Ta vi mT 14,13_14,22 .................................................................... 97

Ta vi n 14,23_14,36 .................................................................. 106

Ta vi na 15,1_15,20 ..................................................................... 114

Ta vi nb 15,21_15,31 ................................................................... 124

Ta vi ng 15,32_16,12 .................................................................. 134

Ta vi nd 16,13_16,23 .................................................................. 144

Ta vi ne 16,24_16,27 .................................................................. 157

Ta vi nv 16,28_17,9 .....................................................................170

Ta vi nz 17,10_17,21 ................................................................... 182

Ta vi nH 17,22_18,6 .................................................................... 193

Ta vi nT 18,7_18,14 .................................................................... 201

Ta vi Y 18,15_18,20 .................................................................. 214

Ta vi Ya 18,21_18,35 .................................................................. 221

Ta vi Yb 19,1_19,15 .....................................................................230

Ta vi Yg 19,15_19,26 ...................................................................239

Ta vi Yd 19,27_20,16 ..................................................................245

Ta vi Ye 20,17_20,34 .................................................................259

Ta vi Yv 21,1_21,11 .....................................................................274

550

Ta vi Yz 21,12_21,32 .................................................................. 281

Ta vi YH 21,33_21,46..................................................................293

Ta vi YT 22,1_22,14 ...................................................................305

Ta vi o 22,15_22,33 ................................................................. 315

Ta vi oa 22,34_22,46 ................................................................323

Ta vi ob 23,1_23,12 ...................................................................329

Ta vi og 23,13_23,28 .................................................................337

Ta vi od 23,29_23,39 .................................................................345

Ta vi oe 24,1_24,15 ...................................................................353

Ta vi ov 24,16_24,31 ..................................................................365

Ta vi oz 24,32_24,51 ................................................................. 379

Ta vi oH 25,1_25,30 ...................................................................393

Ta vi oT 25,31_26,5 ...................................................................402

Ta vi p 26,6_26,16 ................................................................... 412

Ta vi pa 26,17_26,25 .................................................................420

Ta vi pb 26,26_26,35 ................................................................429

Ta vi pg 26,36_26,50.................................................................442

Ta vi pd 26,51_26,68 ................................................................. 449

Ta vi pe 26,69_27,10 ................................................................. 461

Ta vi pv 27,11_27,26 ..................................................................468

Ta vi pz 27,27_27,44 ................................................................. 477

Ta vi pH 27,45_27,61 .................................................................506

Ta vi pT 27,62_27,66 ................................................................. 518

Ta vi J 28,1_28,20 ...................................................................523

551

SeniSvnebisTvis

552

operatori: natalia dangaZe

damkabadonebeli: goCa grigalaSvili

dizaineri: TinaTin CirinaSvili

garekanze: wm. maTe maxarebeli da wm. ioane oqropiri. miniatura wm. ioane oqropiris maTes saxarebis ganmar tebidan. sinas mTis wm. ekaterines saxelobis mo nastris xelnaweri, Sinait gr. 364, 1042-1050 ww. forzacze: `TargmanebaY maTes saxarebisaY~, xelnaweri A 136, XI s.

daibeWda Sps favoriti stilSi

TapH vi - martlmadidebloba.gemartlmadidebloba.ge/files/mates s. g/g-12.pdf · ara Tu taZa- ri igi Seuracx-yo, rameTu Tavadi ityoda: `nu hyofT saxlsa mamisa Cemisasa saxl savaWro~,

Documents