Page 1
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
การประชมเชงปฏบตการ SWOT เพอพฒนาโรดแมปการผลตและการบรโภคทย งยน
โครงการ การพฒนาโรดแมปเพอการสงเสรมการผลตและการบรโภคทยงยนของประเทศไทย (Thailand SCP Roadmap Development)
Prof. Thumrongrut Mungcharoen
National Science and Technology Development Agency
Director Bjørn Bauer PlanMiljø, Denmark
วนท 17 กนยายน 2558 เวลา 12:00 – 16:30 น. ณ หองประชมดวงกมล ช น 2โรงแรมเดอะสโกศล กรงเทพฯ
1
Page 2
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
เนอหาการประชม
วตถประสงค และขอบเขตของการจดท าโรดแมปการผลตและการบรโภคทยงยนของประเทศไทย
วตถประสงคของการประชมเชงปฏบตการ
รายการ SWOT ของแตละภาคสวนจากการทบทวนของคณะท างาน
Workshop 1: 1.1 การทบทวน เตมเตม และการจดล าดบความส าคญของ
SWOT ในแตละภาคสวน 1.2 รวมกนพจารณา TOWS Matrix เบองตน
Workshop 2: ระดมความเหนตอรปแบบ SCP Roadmap 1) ควรวเคราะหและจดท า SCP Roadmap ในระดบภาคสวน? 2) ควรวเคราะหและจดท า SCP Roadmap ในระดบภาพรวม?
2
Page 3
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
Time Schedule
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by
GOPA Consultants
Jul. 15 Aug. 15 Sep. 15 Oct. 15 Nov. 15 Dec. 15 Jan. 16 Feb. 16 Mar. 16
3
Page 4
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by
GOPA Consultants
05-08
16-09
23-10
2/8 – 1/9
19/9 – 16/10 15-22/10
17/8 – 7/9
Jul. 15 Aug. 15 Sep. 15 Oct. 15
13-07
1-10/9 4-16/9
Time Schedule Finished & on going task
เสรจสนแลว
ก าลงด าเนนการ
1. SCP statement
2. List of S-W-O-T
ผลการด าเนนงาน
4
Preparation of SWOT analysis
Page 5
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
วตถประสงคการจดท าโรดแมปการผลตและการบรโภคทย งยนของประเทศไทย
5
วตถประสงค
เพอสนบสนนการด าเนนงานตามนโยบายการผลตและการบรโภคทยงยนของประเทศไทยทชดเจน ทงในสวนผจดท าโรดแมปและผมสวนได-เสยทเกยวของ รวมถงหนวยงานทน าโรดแมปไปปฏบต เพอให มการน าโรดแมปการผลตและการบรโภคทยงยนของประเทศไทย ไปปรบใชไดอยางมประสทธภาพและเกดผลอยางเปนรปธรรมตอไปในอนาคต
การบรโภค
GP & EL
การสรางความตระหนกและการศกษา
การปกครองในภาคเมอง และ อปท.
การผลต
ภาคเกษตรกรรมและอาหาร
ภาคอตสาหกรรมการผลต
ภาคอตสาหกรรมการบรการ (รวมภาคการทองเทยว)
สวนสนบสนนการผลตและการบรโภค
เครองมอทางเศรษฐกจ
คมนาคมขนสง
พลงงาน
อาคาร & สงกอสราง
GHG mitigation & adaptation
อนๆ วทน.ทยงยน
ขอบเขต
Page 6
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
Baseline Study
6
Technical recommendations for strengthening the sustainable
consumption & production framework policy, legal and
institutional framework
Baseline Study
Monitoring System
Set of core (common) national SCP indicators applicable across
all sectors
PESTEL Analysis (optional) SWOT Analysis in SCP
implementation in Thailand
SCP policy in Thailand
Responsible institution
Policy instruments
indicators
Progress in SCP implementation
SCP policy in international
Policy instruments
indicators Responsible institution
Progress in SCP implementation in regional and international
Page 7
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
7
Page 8
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
SWOT ดานการผลตทย งยน (ปจจยภายใน)
8
จดแขง (Strength)
1) โดยภาพรวมของประเทศไทยมสภาพภมประเทศ ทตง มความเหมาะสม กบการเกษตร อตสาหกรรม และการทองเทยว รวมทงมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต
2) นโยบายของประเทศตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ทมแนวทางตามการพฒนาทยงยน และยดหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง
3) มกลมผผลตดานการเกษตร อตสาหกรรมการผลต และอตสาหกรรมการบรการและการทองเทยว ทมความรความเขาใจ ในการผลตทยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม) มนโยบาย และการด าเนนธรกจทสอดคลองกบหลกการผลตและการบรโภคทเปนมตรกบสงแวดลอม
4) มนโยบาย/มาตรการ/แนวทาง ทสงเสรมสนบสนนการผลตทยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม)
5) มตนแบบกระบวนการผลตทใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ และลดการปลอยของเสย
6) มการรวมกลม/เครอขาย/ความรวมมอเชงบรณาการเพอขบเคลอนการผลตทยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม)
7) ปจจบนมสถาบนวชาการและสถาบนการศกษาทมบทบาท และมศกยภาพในการด าเนนงานวจย และพฒนาองคความร และบคลากรในภาคการผลตเพอสงเสรมใหเกดการผลตทยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม)
8) มนโยบายของภาครฐในการพฒนาระบบการคมนาคมขนสง และสงกอสรางเพอสงเสรมภาคการผลต และยทธศาสตรการคมนาคมขนสงในภาคการผลตตางๆ
9) มหนวยงานทชดเจนในการก าหนดนโยบาย และสงเสรมใหเกดความมนคงของพลงงาน การอนรกษ พลงงาน และสงเสรมการใชพลงงานทดแทน
10)ภาคการผลตมแผน และแนวทางรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และมหนวยงานทด าเนนงานเกยวกบ GHG ทชดเจน เชน อบก., สผ. และมการรายงานผลการปลอย GHG ของประเทศ ในรปของรายงานแหงชาต รายละเอยดรายการ SWOT ดงเอกสารประกอบการท า
Workshop
Page 9
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
9
จดออน (Weakness)
1) ปญหาดานปจจยพนฐานเพอการผลตทยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม)
2) ผผลต/บคลากร ขาดศกยภาพในการผลตทยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม)
3) โดยสวนใหญผผลตยงไมค านงถงกระบวนการผลตทใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ และลดการปลอยของเสย
4) การรวมกลม/เครอขาย/ความรวมมอเชงบรณาการเพอขบเคลอนการผลตทยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม) ในภาคการผลต ยงขาดสงเสรม และสนบสนนจากภาครฐ
5) ขาดกระบวนการขยายผลการศกษา งานวจย โครงการน ารอง และนวตกรรม (ตอบโจทย รวดเรว ท าได ใชทนนอย) ตนแบบ ของการผลตทยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม) ไปสภาคปฏบตในวงกวาง ท าใหการขบเคลอนการผลตทยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม) เปนไปไดชา
6) ปจจบนยงไมมความชดเจนของการใชเครองมอทางเศรษฐกจจากภาครฐมาชวยสงเสรม สนบสนนการผลตทยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม)
7) ระบบโครงสรางพนฐาน อาคาร และสงกอสราง ตางๆ ในปจจบน ยงไมมนโยบายก าหนดใหมการออกแบบ กอสราง ซอมบ ารง ปรบปรง ให เปนไปตามหลกการทเปนมตรกบสงแวดลอม ใช ทรพยากรไดอยางมประสทธภาพตลอดอายการใช งาน และลดการปลอยมลพษออกสสงแวดลอม ประกอบกบขาดขอมลการศกษา LCA ของอาคารและโครงสรางพนฐาน รวมถงการศกษาเปรยบเทยบผลประโยชนทจะไดรบระหวางอาคารและสงกอสรางทเปนมตร และไมเปนมตรกบสงแวดลอม
8) ยงไมมการศกษา หรอประเมนการปลอย GHG ภาคการทองเทยวทชดเจน
SWOT ดานการผลตทย งยน (ปจจยภายใน)
รายละเอยดรายการ SWOT ดงเอกสารประกอบการท า Workshop
Page 10
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
10
โอกาส (Opportunity) สงคกคาม (Threat)
1) สนธสญญาระหวางเทศ / ขอเรยกรองจากตางประเทศผานการจดท า FTA / การเปด green market ใน AEC / SDGs มระเบยบและมาตรฐานดานสงแวดลอมทท าใหผผลตตองค านงถงมากขน และเปนการเพมชองทางการคาขายของไทย และมโอกาสไดรบเทคโนโลยใหมๆ และความรจากตางประเทศ
2) กระแสการบรโภคทงภายในและภายนอกประเทศ จากกระบวนการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอมมากขน
1) ภาวะความไมแนนอนของเศรษฐกจโลก 2) กฎระเบยบดานสงแวดลอมกลายเปนอปสรรคตอ
การสงสนคาออกไปยงตางประเทศท าใหไทยเสยเปรยบและขดความสามารถในการแขงขนลดลง
3) การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ท าใหเกดโรคระบาด และโรคตางๆ มากขน
SWOT ดานการผลตทย งยน (ปจจยภายนอก)
รายละเอยดรายการ SWOT ดงเอกสารประกอบการท า Workshop
Page 11
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
11
Page 12
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
12
จดแขง (Strength)
1) ความพรอมดานทรพยากรทางธรรมชาต มความหลากหลายทางชวภาพ
2) นโยบายของประเทศตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ทมแนวทางตามการพฒนาทยงยน และยดหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและยทธศาสตรประเทศ 20 ป จะเปนแนวทางในการจดการบรโภคทยงยน
3) มการเตบโตของ green market โดยการน าของภาครฐภายใตการจดซอจดจางสเขยว และมระเบยบการจดซอจดจางออกโดยกรมบญชกลางฉบบใหมทเออประโยชนและสนบสนนการจดซอจดจางทเปนมตรกบสงแวดลอมส าหรบภาครฐ
4) มการรวมกลมเครอขายผบรโภคทมความเขมแขงมากขน
5) ทศนคตของผบรโภคทค านงถงประโยชน และสขภาพจากการบรโภคมากขน
6) ปจจบนมชองทางการสอสารทผบรโภคสามารถเขาถงไดงาย และสามารถเผยแพร ประชาสมพนธขาวสาร ขอมลดานการผลตและการบรโภคทเปนมตรกบสงแวดลอมไดงายขน
7) การรณรงคสงเสรมจากภาครฐ และโครงการความรวมมอระหวางประเทศเพอสงเสรมใหเกดการบรโภคทเปนมตรกบสงแวดลอมมากขน เชน โครงการเมองคารบอนต า กจกรรมลดการใช ถงพลาสตก ลดการใชน า ลดการใชพลงงานในภาคเมอง การลดปรมาณขยะและบรหารจดการขยะทเกดขนในชมชน เปนตน
8) การปลกฝงและด าเนนกจกรรมการบรโภคทยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม) ในภาคการศกษา เชน Sustainable University, การจดการศกษาเพอการพฒนาทยงยน, โรงเรยนสงแวดลอมศกษาเพอการพฒนาทยงยน (Eco-School) เปนตน
SWOT ดานการบรโภคทย งยน (ปจจยภายใน)
รายละเอยดรายการ SWOT ดงเอกสารประกอบการท า Workshop
Page 13
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
13
จดออน (Weakness)
1) นโยบายการสรางทศนคต และปรบเปลยนพฤตกรรมของผบรโภคใหเปนการบรโภคทยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม) ยงไมชดเจน และยงไมมการด าเนนงานอยางเปนรปธรรม
2) ผบรโภคขาดความตระหนก มทศนคตตามกระแสบรโภคนยม
3) ขาดการสงเสรมใหความร และสรางความเขาใจกบสงคมในแนวคดวฏจกรชวตของผลตภณฑ ท าใหผบรโภคไมเหนเสนทางการไดมาของสนคา และการจดการสนคาหลงเลกใชงานแลว ท าให ไมเกดแนวคดในการรบผดชอบตอการบรโภคสนคา
4) ผบรโภคขาดความรความเขาใจเรองการบรโภคอยางยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม) ขาดความร ในการเลอกซอสนคาและฉลากสงแวดลอม
5) ขาดงานวจยศกษาพฤตกรรมการบรโภคในสงคมไทย เพอสนบสนนใหเกดการบรโภคทยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม)
6) ขาดเครองมอทางเศรษฐศาสตร และแรงจงใจในการตดสนใจเลอกซอสนคาทเปนมตรกบสงแวดลอม
7) ตลาดสนคาทเปนมตรกบสงแวดลอม และอาหารปลอดภย ยงมขนาดเลก และเขาถงไดเฉพาะผบรโภคบางกลม เนองจากปจจบนสนคาทเปนมตรกบสงแวดลอมยงมราคาแพงกวาสนคาทวไป (เมอคดเฉพาะราคาทผบรโภคตองจายในการซอสนคา)
8) การโฆษณาสนคาในปจจบนเปนไปตามกระแสบรโภคนยม และวตถนยม การโฆษณาประชาสมพนธสนคาทเปนมตรกบสงแวดลอมและกระแสการบรโภคทยงยน (เปนมตรกบสงแวดลอม) ยงมอยนอย
SWOT ดานการบรโภคทย งยน (ปจจยภายใน)
รายละเอยดรายการ SWOT ดงเอกสารประกอบการท า Workshop
Page 14
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
14
โอกาส (Opportunity) สงคกคาม (Threat)
1) สนธสญญาระหวางเทศ / ขอเรยกรองจากตางประเทศผานการจดท า FTA / การเปด green market ใน AEC / SDGs มระเบยบและมาตรฐานดานสงแวดลอมทท าใหผผลตตองค านงถงมากขน และเปนการเพมชองทางการคาขายของไทย และมโอกาสไดรบเทคโนโลยใหมๆ และความรจากตางประเทศ
2) กระแสการบรโภคทงภายในและภายนอกประเทศ จากกระบวนการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอมมากขน ชวยกระตนใหเกดนโยบายการบรโภคสเขยว เศรษฐกจสเขยว
1) ภาวะความไมแนนอนของเศรษฐกจโลก 2) ขาดกตกาทชดเจนในบรบทของ AEC, การ
แลกเปลยน, การเจรจาสนคา และความรวมมอ, ผลการะทบจากแรงงานตางดาว
3) การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ท าใหเกดโรคระบาด และโรคตางๆ มากขน
4) กระแสบรโภคนยมสงผลถงการใช ทรพยากรธรรมชาตอยางไมยงยน
5) กระบวนการรบขอมลขาวสารไรพรมแดน (ICT) น าไปสการยวย ชวนเชญ ทจะน าไปสพฤตกรรมการบรโภคทนนยม (ไมยงยน)
SWOT ดานการบรโภคทย งยน (ปจจยภายนอก)
รายละเอยดรายการ SWOT ดงเอกสารประกอบการท า Workshop
Page 15
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
ขนตอนการท า Workshop
Workshop 1.1 : 40 นาท แบงกลมผเขารวมประชมเปน 2 กลม กจกรรมในแตละกลม 1. ทบทวนความถกตองและจดล าดบความส าคญของรายการ
SWOT 2. เตมเตมขอมลรายการ SWOT ในภาคสวนทยงไมมขอมล
และจดล าดบความส าคญของรายการ SWOT วธการใหความเหน ใหความเหนในและจดล าดบในแบบฟอรมรายการ SWOT
15
ดานการผลต ดานการบรโภค
Page 16
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
ขนตอนการท า Workshop
Workshop 1.2 : 20 นาท แบงกลมผเขารวมประชมเปน 2 กลม กจกรรมในแตละกลม รวมกนพจารณาTOWS Matrix เบองตน วธการใหความเหน ระดมสมองรวมกนเพอพฒนาแนวทางการด าเนนงานทสอดคลองกบการการผลตและการบรโภคทยงยน
16
ดานการผลต ดานการบรโภค
Page 17
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
17
จดแขง (S) จดออน (W) โอกาส
(O
)
O1
O2
O3
O4
O5
O6
สนาม S-O สนาม W-O
สนาม S-T สนาม W-T
ส งคกคาม
(T)
T1
T2
T3
T4
T5
T6
S1 S2 S3 S4 S5 W1 W2 W3 W4 W5
Page 18
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
ขนตอนการท า Workshop
Workshop 2: 30 นาท ผเขารวมประชมใหความเหนรวมกน รวมกนใหความคดเหนตอรปแบบการวเคราะห TOWS
matrix วาควรท าการวเคราะหในระดบใดเพอน ามาใชเปนแนวทางในการสงเคราะหโรดแมปฯ
รปแบบ 1: วเคราะห TOWS matrix ในระดบภาคสวนยอย รปแบบ 2: วเคราะห TOWS matrix ในระดบภาพรวมการผลต การบรโภค และสวนสนบสนนฯ ใชวธการออกความเหน หรอ เขยนลงบตรค า
18
Page 19
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
ระดบของ SCP Roadmap: 1
19
ปท 1-5 ปท 6-10 ปท 11-15 ปท 16-20
ภาคเกษตรกรรม
ภาคอตสาหกรรมการผลต
ภาคอตสาหกรรมบรการ (รวมการ
ทองเทยว
ดาน
การผลต
GP & EL
การสรางความตระหนกและการศกษา
การปกครองในภาคเมอง และ
อปท.
ดาน
การบรโภค
เครองมอทางเศรษฐกจ
คมนาคมขนสง
อนๆ
สวน
สนบสนน
พลงงาน
อาคาร & สงกอสราง
GHG mitigation & adaptation
Page 20
Funded by the European Union and implemented by a Consortium led by GOPA Consultants
Logo Partner
ระดบของ SCP Roadmap: 2
20
ปท 1-5 ปท 6-10 ปท 11-15 ปท 16-20
ดาน
การผลต
ดาน
การบรโภค
สวน
สนบสนน