Top Banner
STRATEGJIA E ARSIMIT DHE PLANI I VEPRIMIT
172

STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Jan 31, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

STRATEGJIA E ARSIMIT

dhe plani i veprimit

STR

ATE

GJI

A E

AR

SIM

ITD

HE

PLA

NI I

VEP

RIM

IT

Page 2: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

ZHVILLIMI I KËSAJ STRATEGJIE ËSHTË I FINANCUAR NGA BASHKIMI EVROPIAN

PËRMBAJTJA E KËTIJ DOKUMENTI ËSHTË PËRGJEGJËSI E PALËS KONTRAKTUESE (AESA) DHE MINISTRISË PËR ARSIM DHE SHKENCË DHE NË KURFARË RRETHANA NUK MUND TË TRAJTOHET QË E REFLEKTON QËNDRIMIN E BASHKIMIT EVROPIAN

Page 3: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

REPUBLIKA E MAQEDONISË

STRATEGJIA E ARSIMITPËR PERIUDHËN 2018-2025

dhe plani i veprimit

Page 4: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

CIP- Katagolizimi në publikim

Biblioteka Popullore dhe Universitare “Sh. Kliment Ohridski”, Shkup

37(497.7)'"2018/2025"

STRATEGJIA për arsim për vitin 2018-2025 dhe Plani i Veprimit.-Shkup: Ministria e Arsimit dhe Shkencës e Republikës së Maqedonisë,2018.-170 faq.: ilustro.; 25 cm

Dokumenti është hartuar në kuadër të Programit Operativ, “Zhvillimi i resurseve njerëzore 2007-2013”, nëpërmjet realizimit të projektit të udhëhequr nga lideri i ekipit: Aram Avagijan, eksperti kryesor: prof: Violeta Petroska- Beshka dhe shtatë grupe të punës të koordinuara nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës të Republikës së Maqedonisë

ISBN 978-608-226-396-0

а) Education - Strategy - Macedonia - 2018-2025 – Action PlansCOBISS.MK-ID 107255306

Page 5: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

PËRMBAJTJA

1. KONTEKSTI SHOQËROR-EKONOMIK DHE POLITIK .......................................................................................8

2. PASQYRA E SISTEMIT ARSIMOR.....................................................................................................................10

3. VIZIONI, SYNIMET DHE DETYRAT E ZHVILLIMIT TË ARSIMIT ....................................................................15

4. QASJA STRATEGJIKE .......................................................................................................................................22

5. FUSHAT KRYESORE STRATEGJIKE (SHTYLLAT) TË ARSIMIT .....................................................................24

5.1 ARSIMI PARASHKOLLOR .......................................................................................................................255.1.1. Pasqyra e gjendjes dhe veprimtaritë e deritanishme ...............................................................255.1.2. Sfidat ..............................................................................................................................................275.1.3. Përparësitë dhe përfundimet e pritshme ...................................................................................27

5.2 ARSIMI FILLOR (ARSIMI I PËRGJITHSHËM) ........................................................................................295.2.1. Pasqyra e gjendjes dhe veprimtaritë e deritanishme ...............................................................295.2.2. Sfidat ..............................................................................................................................................315.2.3. Përparësitë dhe përfundimet e pritshme ...................................................................................33

5.3 ARSIMI I MESËM I PËRGJITHSHËM (gjimnazet, shkollat e arteve dhe shkollat për nxënësit me nevoja të posaçme arsimore ) 35

5.3.1. Pasqyra e gjendjes nga aktivitetet e deritanishme ...................................................................355.3.2. Sfidat ..............................................................................................................................................375.3.3. Përparësitë dhe rezultatet e pritshme .......................................................................................38

5.4 ARSIMI DHE TRAJNIMI PROFESIONAL ................................................................................................405.4.1. Pasqyra e gjendjes dhe veprimtaritë e deritanishme ..............................................................405.4.2. Sfidat ..............................................................................................................................................425.4.3. Përparësitë dhe rezultatet e pritshme ......................................................................................43

5.5 ARSIMI I LARTË HULUMTIMET DHE INOVACIONET ...........................................................................455.5.1. Pasqyra e gjendjes së veprimtarive të deritanishme ................................................................455.5.2. Sfidat ..............................................................................................................................................475.5.3. Përparësitë dhe rezultatet e pritshme .......................................................................................48

5.6 ARSIMI JOFORMAL DHE ARSIM PËR TË RRITUR ...............................................................................505.6.1. Pasqyra e gjendjes dhe veprimtaritë e deritanishme ...............................................................505.6.2. Sfidat ..............................................................................................................................................515.6.3. Përparësitë dhe rezultatet e pritshme .......................................................................................52

5.7 PËRPARËSITË E PËRGJITHSHME-TË PËRBASHKËTA NË SISTEMIN E ARSIMIT ..........................535.7.1. Pasqyrimi i gjendjes dhe veprimtarive të deritanishme ...........................................................545.7.2. Sfidat ..............................................................................................................................................575.7.3. Përparësitë dhe rezultatet e pritshme .......................................................................................59

6. ZBATIMI, MONITORIMI DHE VLERËSIMI I STRATEGJISË.............................................................................61

7. PLANI I VEPRIMIT .............................................................................................................................................62

Page 6: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

LISTA E SHKURTIMEVE

PPV Prodhimi i përgjithshëm i vendit

BZhA Byroja e zhvillimit të arsimit

VMJI Validiteti i mësimit joformal dhe informal

QRМ Qeveria e Republikës së Maqedonisë

EShS Enti Shtetëror i Statistikës

QShP Qendra Shtetërore e Provimeve

IShA Inspektorati Shtetëror i Arsimit

КЕ (EC) Komisioni Evropian

SECAAP (EQAVET) Sigurimi evropian i cilësisë në arsimin dhe aftësimin profesional

ЕКАR (EQAR) Regjistri evropian i sigurimit të cilësisë për arsimin e lartë

EMIS Sistemi i menaxhimit të informacionit në sistemin arsimor

ENQA Asociacioni Evropian për Sigurimin e Cilësisë në Arsimin e Lartë

КEK Korniza evropiane e kualifikimeve

ESG Standardet dhe kriteret për kontrollimin e cilësisë së arsimit të lartë në Evropë

FET (ETF) Fondacioni Evropian i Trajnimeve

BE (EU) Bashkimi Evropian

BNJVL Bashkësia e Njësive të Vetëqeverisjes Lokale të Republikës së Maqedonisë

TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit

IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

DIS Dokumenti strategjik indikativ 2014-2020

TI Teknologjia informatike

МЕ Ministria e Ekonomisë

МSh Ministria e Shëndetësisë

МShIA Ministria e Shoqërisë Informatike dhe Administrimi

МVL Ministria e Vetëqeverisjes Lokale

МASh Ministria e Arsimit dhe e Shkencës

KМК Korniza e Maqedonisë së Kualifikimeve

МPPS Ministria e Punës dhe Politikës Sociale

МF Ministria e Financave

ZKTT Zyra Kombëtare e Transferimit të Teknologjive

AJ dhe ARr Arsimi joformal dhe arsimi i të rriturve

NPAA Programi kombëtar për miratimin e të drejtës së Bashkimit Evropian

KNK Korniza nacionale e kualifikimeve

KNALShIT Këshilli nacional i arsimit të lartë, i shkencës, inovacioneve dhe teknologjive

KAEAL Këshilli për akreditim dhe vlerësim në arsimin e lartë

Page 7: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

KMBP Këshilli për mirëbesim dhe bashkëpunim me publikun

AShJ Arsimi për shkathtësitë e jetës

SZhQ Synimet zhvillimore të qëndrueshme të BE-së

KZhPA Këshilli për zhvillimin e politikave arsimore

PIRLS Studim rreth përparimit në shkrim-lexim dhe në të lexuarit në shkallë ndërkombëtare

PISA Programi për vlerësimin ndërkombëtar të nxënësve

ShP Shërbimi pedagogjik

GP Grupe pune

BB (WB) Banka Botërore

APT Arsimi profesional dhe trajnimi

TIMSS Studimi i trendeve ndërkombëtare në fushën e matematikës dhe studimeve të shkencës

UNDP Programi për Zhvillim i Kombeve të Bashkuara

UNICEF Fondi Ndërkombëtar i Emergjencës për Fëmijët i Kombeve të Bashkuara

NARr Të nxënit dhe arsimimi për të rriturit

DZhPAGjPB Drejtoria për zhvillimin dhe përparimin e arsimit në gjuhët e pjesëtarëve të bashkësive

USAID Agjencia e Shteteve të Bashkuara për zhvillim ndërkombëtar

FIZhT Fondi për inovacionet dhe zhvillimin teknologjik

QARr Qendra për Arsimimin e të Rriturve

QAPT Qendra e Arsimimit Profesional dhe Trajnimit

Page 8: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

8 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

FALËNDERIMI PËR NDIHMESËN

Qeveria e Republikës së Maqedonisë i falënderon të gjithë ata që dhanë ndihmesë për zhvillimin e Strategjisë së arsimit 2018-2025.

PARATHËNIE

Strategjia e arsimit në Republikën e Maqedonisë për periudhën 2018-2025 dhe Plani i veprimit i saj u hartuan me përkrahjen financiare dhe teknike të Bashkimit Evropian nëpërmjet një procesi këshillimesh të gjera dhe të pjesëmarrjes, i cili u zhvillua me anë të një numri të madh takimesh, diskutimesh, debatesh e konferencash gjatë fazave të ndryshme të përpilimit të strategjisë, më saktësisht, që nga përcaktimi i sfidave dhe përparësive e deri te formulimi i tekstit përfundimtar.

Mbështetje të madhe pati nga shumë ekspertë, punonjës arsimi, njerëz akademikë dhe figura publike, përfaqësues të institucioneve publike, sektori civil si dhe palëve të tjera të interesuara për zhvillimin e burimeve njerëzore dhe të politikave arsimore në Republikën e Maqedonisë.

Zhvillimi i Strategjisë u bë nëpërmjet gjashtë grupeve të punës të formuara nga Ministria e Arsimit dhe e Shkencës dhe u mbikëqyr prej dy bashkërenduesish në shkallë kombëtare. Ata mbështeteshin nga një ekip ekspertësh që vepronin në kuadër të projektit për Marrëveshjen kornizë të ndihmës teknike për përgatitjen e Strategjisë gjithëpërfshirëse 2018-2020 të zbatuar nga Agrikonsalting Evropa prej Belgjike (С.А.Agriconsulting Europe S.A.- AESA).

Versioni i parë i projektit të Strategjisë u përpilua në qershor 2016 dhe iu shpërnda palëve kryesore të interesuara, duke përfshirë pushtetet kombëtare, institucionet publike, partnerët socialë, institucionet arsimore, partnerët e zhvillimit, njerëzit profesionistë dhe faktorët e tjerë në fushë të arsimit. Duke u bazuar në sugjerimet e tyre Strategjia u rishikua, u përmirësua sërish dhe versioni përfundimtar u prezantua nga fundi i vitit 2017.

HYRJE

1. Strategjia e arsimit në Republikën e Maqedonisë për periudhën 2018-2025 paraqet bazën e veprimtarive të qeverisë së Republikës së Maqedonisë në fushën e arsimit gjatë periudhës deri më 2025. Ajo u hartua mbi bazën e gjendjes së tanishme në sistemin tonë arsimor dhe synon që këto arritje t’i përmirësojë dalëngadalë në pajtim me përparësitë e përcaktuara.

2. Ndonëse procesi i përgatitjes së Strategjisë përkrahet fuqimisht nga ana e Bashkimit Evropian, prapëseprapë ky proces ka ndjekur këto parime: përkatësia ndaj qeverisë së Republikës së Maqedonisë (QRM) dhe institucioneve që përgjigjen drejtpërdrejt për zbatimin e tyre, sidomos Ministria e Arsimit dhe e Shkencës, Ministria e Punës dhe Politikës Sociale si dhe organet dhe institucionet përgjegjëse për arsim duke përfshirë dhe institucionet arsimore;dhe pranimi nga një rreth i gjerë palësh të interesuara, duke përfshirë këtu organet publike, shoqatat qytetare, partnerët socialë dhe bashkësinë e partnerëve zhvillimorë (partnerët e zhvillimit);

3. Strategjia në fjalë mbështetet në përcaktimin e qartë të sfidave kryesore në sektorin arsimor dhe kësisoj sigurohet relevanca me anë të përcaktimit me kujdes të fushave me përparësi ku duhet përqendruar vëmendja gjatë periudhës deri në vitin 2025. Njëkohësisht, duke pasur për qëllim përmbushjen e kriterit të kredibilitetit te kjo strategji janë përfshirë vetëm ato masa që mund të zbatohen gjatë periudhës së planifikuar dhe që mbështeten edhe prej Planit të veprimit, ku hyjnë shpenzimet dhe burimet e financimit.

Page 9: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 9

Megjithatë, Strategjia propozon gjithashtu edhe objektiva më afatgjatë që mund të merren parasysh kur të bëhet programimi i fazave të tjera të zhvillimit të arsimit në vendin tonë.

4. Identifikimi i sfidave e përparësive dhe përcaktimi i masave u bë në disa mënyra të ndryshme:

• pasqyrimi i arritjeve në sistemin arsimor në 10 vjetët e fundit, i bërë nga grupet e punës (GP) të formuara nga Ministria e Arsimit dhe e Shkencës (MASh) për nevoja të përgatitjes së kësaj strategjie;

• shqyrtimi i strategjive kryesore gjithëpërfshirëse në shkallë kombëtare, i dokumenteve ku përmbahen politikat arsimore dhe politikat në sektorët e tjerë që kanë të bëjnë me arsimin, si dhe dokumentet më të rëndësishme që përfshijnë politikat evropiane dhe rajonale, duke bashkëngjitur këtu edhe dokumentet që lidhen me marrëdhëniet BE – Republika e Maqedonisë;

• konsultime me një pjesëmarrje të madhe e të ndryshme të palëve kryesore të interesuara, duke përfshirë këtu institucionet e vendit, organizatat qytetare, partnerët socialë, bashkësinë e partnerëve të zhvillimit, si dhe ekspertë të arsimit e profesionistë nga praktika, nëpërmjet shumë e shumë takimesh, diskutimesh, debatesh dhe konferencash.

5. Ky dokument përfshin në radhë të parë gjashtë shtyllat e sistemit arsimor: arsimin parashkollor; arsimin fillor; arsimin e mesëm; arsimin profesional dhe trajnimin; arsimin e lartë dhe hulumtimin; dhe të nxënit e arsimimi i të rriturve. Pastaj vjen shtylla e shatë ku hyjnë disa tema të përgjithshme të sistemit arsimor.

6. Këto shtylla trajtohen te Pjesa 5, nëpërmjet Pasqyrimit të gjendjes dhe arritjeve të mëhershme, identifikimit të sfidave, përcaktimit të përparësive dhe përfundimeve të pritshme që duhet të arrihen.

7. Pjesa 6 i shtron parimet themelore për zbatimin, mbikëqyrjen dhe vlerësimin e Strategjisë, kurse Pjesa 7 e shpalos Planin e veprimit.

Page 10: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

10 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

8. Republika e Maqedonisë është një vend kontinental me një popullsi prej 2 022 547 banorësh25, e cila në këto 15 vjetët e fundit ka pasur zhvillim relativisht të qëndrueshëm – nga statusi i ekonomisë së ulët-të mesme në vitin 2000 arriti në statusin e ekonomisë së mesme-të lartë. Në mesin e 188 vendeve, Maqedonia më 2016 u rendit në vendin 82 (duke mbetur mbrapa për një vend – e 81-ta, në krahasim me vitet 2014 dhe 2015) dhe tash hyn në grupin e vendeve me zhvillim të lartë njerëzor26.

9. Përpjekjet për të ruajtur stabilitetin makroekonomik, në kontekstin e recesionit të përgjithshëm dhe ngadalësimit në Euro-zonë, dhanë si rezultat rritjen e PPV në 3,7% në vitin 201527, kurse në vitin 2016 vetëm 2,6%28. Në vitin 2016 shkalla e punësimit të popullatës së aftë për punë (15-64) ishte 49,1%, ku vihet re një rritje prej 5,7 pikë për qind në krahasim me vitin 2009. Megjithatë, shkalla e punësimit te popullata e re (15-24) edhe më tej mbetet e ulët dhe shënon 16,2%29.

10. Indikatorët e varfërisë tregojnë një përmirësim të vogël në 5-6 vitet e fundit. Kështu, numri i të varfërve në shkallë vendi ka rënë prej 26,8% në vitin 2010 në 22,1% më 201430.

11. Megjithëse shkalla e papunësisë ka rënë nga 32,3% e vitit 2009 në 24% më 2016, prapëseprapë ajo mbetet edhe më tej e lartë. Papunësia e të rinjve bie me rritjen e shkallës së arsimimit të tyre, por ajo mbetet dy herë më e lartë se mesatarja dhe shënon 48,2% (47,9% për meshkujt dhe 48,8% për femrat)31. Në vitin 2016, 25,2% e personave të moshës 15-24 vjeçe as nuk qenë të përfshirë në sistemin arsimor dhe as nuk qenë të punësuar.

12. Gjatë viteve të fundit u hapën gjithnjë e më shumë vende pune në sektorin e industrisë së përpunimit, në ndërtimtari, transport dhe magazinim, në veprimtaritë administrative e shërbyese dhe ato artistike, në zbavitje e rekreacion. Rreth 53% e vendeve të reja të punës lidhen me arsimin e mesëm profesional, kurse 34% me shkallët më të ulëta të arsimit. Në të ardhmen shumica e vendeve të punës do të hapen në

25 Sipas regjistrimit të fundit në vitin 2002.26 UNDP, Human Development Report 2015.27 Banka botërore, Indikatorët e zhvillimit botëror: http://databank.worldbank.org/data/reports.

aspx?source=2&country=MKD&series=&period= 28 Enti Shtetëror i Statistikës, Raporti mujor i statistikës, nr. 1.2.17.03 29 Enti Shtetëror i Statistikës, Anketë për fuqinë punëtore 2016(http://www.stat.gov.mk/PrikaziPoslednaPublikacija_

en.aspx?id=3).30 World Bank, Global Poverty Working Group. http://databank.worldbank.org/data/Views/Reports/ReportWidgetCustom.

aspx?Report_Name=CountryProfile&Id=b450fd57&tbar=y&dd=y&inf=n&zm=n&country=MKD. 31 Enti Shtetëror i Statistikës, Anketë për fuqinë punëtore, 2016

KONTEKSTI SHOQËROR-EKONOMIK DHE POLITIK

Page 11: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 11

industrinë e përpunimit (40%) dhe në tregti (9%), me shkallë të mesme/profesionale (62%) dhe me arsim të lartë (10%)32.

13. Në periudhën 2009-2015, migrimi neto u rrit vazhdimisht nga 1,065 në 4,342 – kryesisht nga shkaku i numrit të të huajve me qëndrim të përkohshëm – mirëpo në vitin 2016 u regjistrua rënie prej 4,113. Njëherazi edhe migrimi neto i banorëve në Maqedoni ka një përmirësim të vogël, po përsëri mbetet negativ (nga -510 më 2009 deri -157 më 2016)33:

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Ardhacakë 1 857 2 715 3 211 3 787 3 991 4 208 5 358 4 743

Shtetas 259 303 349 396 490 265 259 283

Të huaj me qëndrim të përkohshëm

1 000 1 356 1 747 2 072 1 941 2 273 3 617 2 481

Të huaj me qëndrim të vazhduar 598 1 056 1 115 1 319 1 560 1 670 1 482 1 979

Të shpërngulur 792 1 007 1 290 1 415 1 041 839 1 016 630

Shtetas 769 923 1 143 1 330 945 740 767 440

Të huaj me qëndrim të përkohshëm

23 84 147 85 96 99 249 190

Migrimi neto 1 065 1 708 1 921 2 372 2 950 3 369 4 342 4 113

14. Grupin më të madh të ardhacakëve e përbëjnë ata që janë me arsim të mesëm (25,0% e gjithë ardhacakëve më 2016, 31,0% më 2014, 34,4% më 2013 dhe 41,8% në vitin 2012), pastaj vjen grupi me arsim të lartë (ku hyjnë edhe ata me diplomë magjistri) që paraqet 9,8% të ardhacakëve në vitin 2016 (10,7% më 2014, 11,2% më 2013 dhe 9,0% më 2012). Ndërkohë, grupi i ardhacakëve me arsim fillor përbën 6,1% të numrit të përgjithshëm të ardhacakëve – numri i tyre ishte shumë më i madh në vitet e mëparshme: 13,2% më 2014, 17,3% më 2013 dhe 28,3% në vitin 2012). Personat me doktoratë janë grupi më i vogël i ardhacakëve dhe pjesëmarrja e tyre është 0,2%.34

15. Në vitin 2013 për studentët e Maqedonisë pesë shtete më të popullarizuara kanë qenë: Bullgaria (1197), Italia (507), Gjermania (425), Austria (412) dhe Turqia (361), ndërkaq studentët e huaj që kanë studiuar në universitetet e vendit tonë kanë qenë kryesisht nga: Serbia (1146), Shqipëria (230), Turqia (211), Bullgaria (30) dhe Kroacia (24)35. Në bazë të kësaj, baraspesha e mobilitetit edhe më tej mbetet negative.

16. Maqedonia ka përkushtim të fuqishëm ndaj proceseve të integrimit evropian dhe anëtarësimit përfundimtar në BE. Shteti ynë bëri Marrëveshjen e stabilizimit dhe asocimit në vitin 2011 që hyri në fuqi në vitin 2004 dhe fitoi statusin e vendit-kandidat të BE në dhjetor të vitit 2005. Programi kombëtar për miratimin e të drejtës së Bashkimit Evropian (NPAA) u miratua në vitin 2006 dhe rishikohet çdo vit, me aktivitete që vijnë nga raportet e progresit të Komisionit Evropian, si dhe prioriteteve afatmese dhe afatshkurtra nga Partneriteti për anëtarësim i cili miratua nga Këshilli i Ministrave të BE-së në vitin 2008.

32 Ibid.33 Enti Shtetëror i Statistikës, Migrimet 2016.http://www.stat.gov.mk/PrikaziPoslednaPublikacija_en.aspx?id=934 Statistika nuk e tregon korrelacionin midis atyre me arsim të mesëm të përgjithshëm dhe atyre me arsim të mesëm

profesional.35 UNICEF, Migration Profiles: The Former Yugoslav Republic of Macedonia.

Page 12: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

12 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

17. Sistemi arsimor në Republikën e Maqedonisë përbëhet nga arsimi parashkollor, fillor (6-14 vjeç), i mesëm (15-17/18 vjeç) dhe i lartë. Skema e paraqitur në faqen tjetër e pasqyron strukturën e sistemit tonë arsimor.

18. Në vitin 2016 u përfshinë 33 238 fëmijë të moshës deri 6 vjeç në 64 institucione parashkollore publike dhe në 19 private, 4 kopshte brenda shkollave private si entitete juridike, 1 qendër për fëmijët me zhvillim të hershëm si entitet publik, 6 qendra për zhvillim të hershëm të fëmijëve si entitete private juridike, 1 kopsht publik brenda një entiteti juridik të themeluar për nevojat e punonjësve të saj, 1 kopsht privat brenda një entiteti juridik të themeluar për nevojat e punonjësve të saj. Nga numri i përgjithshëm i fëmijëve 16 796 janë vajza. Nga numri i tërësishëm i fëmijëve ka 840 fëmijë me përkatësi rome dhe vetëm 174 fëmijë me aftësi të kufizuara ( përkatësisht me nevoja të posaçme arsimore). Vitin përgatitor (mosha 5-6 vjeçe) e

ndjekin 14 035 fëmijë (43%).

19. Arsimi fillor zgjat nëntë vjet, është i detyrueshëm dhe pa pagesë për të gjithë nxënësit (e moshës 6-14 vjeçe). Në vendin tonë ka 347 shkolla fillore (rreth 1100 së bashku me ato periferike). Shkalla e atyre që dinë shkrim e lexim është e lartë dhe shënon 98,8% për meshkujt dhe 96,8% për femrat (2015)36. Shkalla bruto e përfshirjes është 63%, kurse shkalla neto është 91%. Këta numra nuk përfshijnë nxënësit (kryesisht romë) që fare nuk janë të regjistruar në sistem (pa numër amë), kurse për këtë shkak edhe shkalla aktuale e përfshirjes për kohortën përkatëse moshore është më e vogël.

20. Arsimi i mesëm, që po kështu është i detyrueshëm dhe pa pagesë, është i ndarë në katër lloje: gjimnaz, arsim i mesëm profesional, arsim artistik dhe arsim për nxënësit me nevoja të posaçme arsimore. Arsimi i mesëm profesional mund të zgjasë 3-4 vite. Pasi t’i kryejnë tre vjet arsim profesional, nxënësit hyjnë në provimin përfundimtar dhe nuk kanë të drejtë të regjistrohen në universitet. Nxënësit që kryejnë arsimin e mesëm profesional katërvjeçar mund të zgjedhin ose provimin përfundimtar ose maturën shtetërore, varësisht nga dëshira për të vazhduar shkollimin ose jo, kurse nxënësit e gjimnazeve në mënyrë të detyrueshme i nënshtrohen maturës shtetërore ose shkollore.

21. Nga 124 shkollat e mesme ekzistuese, 108 prej tyre janë publike, ndërsa 16 shkollat e tjera janë private. Nga shkollat e mesme publike, 23 janë gjimnaze; 43 janë profesionale; 33 ofrojnë edhe arsim si gjimnaze edhe si profesionale; 4 shkolla janë për nxënësit me nevoja të posaçme arsimore; dhe 5 të tjera janë shkolla artistike.

36 Burimi:“Adult literacy rate, population 15+ years (both sexes, female, male)”. UIS Data Centre. UNESCO. August 2015.

PASQYRA E SISTEMIT ARSIMOR

Page 13: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 13

Struktura e sistemit arsimor në Republikën e Maqedonisë (në pajtim me KМК)StrukturaesistemitarsimornëRepublikëneMaqedonisë(nëpajtimmeKМК)

Ilartë

CikliIIIistudimeve(doktoratë)(VIII)

(kohëzgjatja:sëpaku3vjet)

CikliIIistudimeve

akademike(VIIA)

(kohëzgjatja:1-2vjet)

CikliIIistudimeve

profesionale(VIIB)

(kohëzgjatja:1-2vjet)

Cikliiparëistudimeve(universitare)(VIA–VIB)(kohëzgjatja:3-4vjet)

Studime

profesionale(VA)

(kohëzgjatja:1-2

vjet)

Arsimipastëmesmes(VB)

(kohëzgjatja:1-2vjet)

Arsim

iidetyrue

shëm

Imesëm

Arsimiimesëm

profesional(IV)

(kohëzgjatja:4vjet)

Arsimiigjimnazit

(IV)

(kohëzgjatja:4

vjet)

Arsimiartistik(IV)

(kohëzgjatja:4vjet)

Arsimiimesëm

profesional(III)

(kohëzgjatja:3

vjet)

Aftësimi

profesional(II)

(zgjatderime2

vjet)

Fillo

r

Periudhaetretëearsimitfillor(I)(kohëzgjatja:3vjet;mosha:12-15vjeç)

Periudhaedytëearsimitfillor

(kohëzgjatja:3vjet;mosha:9-12vjeç)

Periudhaeparëearsimitfillor

(kohëzgjatja:3vjet;mosha:6-9vjeç)

Arsimiparashkollor(mosha:0-6vjeç)

22. Nëvitinshkollor2016/2017,në194paraleletë45shkollave/institucionevefillorespecialekanë

mësuar gjithsej 809 nxënës (duke përfshirë 289 femra) dhe në 61 paralele të 4 shkollave të

Maturashtetërore

22. Në vitin shkollor 2016/2017, në 194 paralele të 45 shkollave/institucioneve fillore speciale kanë mësuar gjithsej 809 nxënës (duke përfshirë 289 femra) dhe në 61 paralele të 4 shkollave të mesme speciale janë përfshirë 229 nxënës me nevoja të posaçme arsimore (66 prej tyre femra)37. Sipas MASh-it 725 nxënës me

37 Të dhënat administrative nga Sektori për arsimin fillor dhe të mesëm i MASh-it.

Page 14: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

14 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

nevoja të posaçme arsimore u përfshinë në mësimin e rregullt në shkollat fillore dhe 230 në mësimin e rregullt në shkollat e mesme.

23. Në vitin shkollor 2016/2017 u përfshinë 44.064 nxënës në arsimin e mesëm profesional publik (rreth 59% e gjithë nxënësve në arsimin e mesëm), prej të cilëve 44,7% qenë vajza. Vetëm 3.053 ishin të përfshirë në arsimin e mesëm trevjeçar (6,9% e arsimit profesional, përkatësisht 4,1% e arsimit të mesëm), kurse 41.011 nxënës kanë ndjekur arsimin profesional katërvjeçar (93,1% e arsimit profesional, gjegjësisht 55,2% e arsimit të mesëm). Në arsimin profesional pas së mesmes u përfshinë vetëm 1049 nxënës që paraqet 1,82% e të gjithë nxënësve të përfshirë në arsimin pas së mesmes.

24. Arsimi i lartë realizohet në tri nivele: universitar, i magjistraturës dhe i doktoratës. Në vendin tonë funksionojnë gjashtë universitete shtetërore (dy prej tyre në gjuhën shqipe), 1 universitet privat-publik dhe 9 universitete private dhe dy shkolla të larta profesionale. Në vitin akademik 2016/2017 në 122 fakultete në kuadër të universiteteve u regjistruan rreth 58 mijë studentë në studime universitare, prej të cilëve rreth 56% janë femra. Shkalla bruto e përfshirjes shënon 34,2% (39,2% për femrat), ndërsa shkalla neto ishte 26,3% (31% për femrat). Në vitet 2015/16 ka pasur 3.034 studentë në studime magjistrature, kurse 58,9% i përkasin atyre shtetërore.

25. Në arsimin fillor mësimi organizohet në katër gjuhë mësimore (maqedonisht, shqip, turqisht dhe serbisht)38, ndërkaq në shkollimin e mesëm në tri gjuhë mësimore (maqedonisht, shqip dhe turqisht). Pothuaj 29% e shkollave fillore dhe 34% e shkollave të mesme janë dygjuhëshe / trigjuhëshe39.

26. Në kuadër të MASh-it Sektori për arsimin fillor dhe të mesëm (me katër seksione) dhe Sektori për arsimin e lartë (me tri seksione)40 janë përgjegjës për nivelet përkatëse të arsimit. Sektori për Bashkimin Evropian (me tri seksione) është i ngarkuar për bisedimet dhe integrimin e bashkësisë, si dhe për implementimin, bashkërendimin, mbikëqyrjen dhe vlerësimin e përbërësve relevantë të IPA-s (Instrumenti për ndihmën para anëtarësimit). Për shkak të karakterit specifik të strukturës së sistemit për arsimin profesional e trajnimin dhe të arsimit për të rriturit, në vendin tonë nuk ka një njësi të veçantë brenda MASh-it të ngarkuar me këta resorë, por bashkërendimi i ngarkohet Seksionit për arsimin e mesëm.

27. Ka disa institucione në kuadër të sistemit që janë përgjegjëse për aspekte të ndryshme të arsimit. Byroja e zhvillimit të arsimit (BZhA) është organ i administratës shtetërore në përbërje të MASh-it, që kryen punë profesionale me rëndësi për zhvillimin dhe përparimin e edukimit dhe arsimit në vendin tonë. BZhA-ja është kompetente për ndjekjen, kontrollin profesional, hulumtimin, përparimin dhe zhvillimin e veprimtarisë edukativo-arsimore në fushën e arsimit parashkollor, fillor, gjimnazor dhe artistik, të mesëm profesional dhe pas të mesmes, të arsimit të fëmijëve me nevoja të veçanta arsimore dhe të arsimit për të rriturit, në veprimtarinë edukativo-arsimore në konviktet e nxënësve, si dhe për arsimimin e fëmijëve të qytetarëve të Republikës së Maqedonisë jashtë vendit për të mësuar gjuhën dhe kulturën amtare. Brenda BZhA-së veprojnë katër sektorë: për planet dhe programet mësimore, për kërkime në arsim, për zhvillimin profesional dhe për veprimtarinë botuese. Selinë e ka në Shkup, mirëpo për zhvillimin e punëve me karakter këshillues profesional dhe të punëve instruktuese-mentoruese të kuadrit edukativo-arsimor dhe udhëheqës janë formuar 12 njësi organizative në qytetet të ndryshme.

28. Qendra e arsimit profesional dhe trajnimit (QAPT), e formuar në vitin 2007, udhëhiqet nga Këshilli drejtues prej nëntë anëtarësh që e përfaqësojnë atë: nga një person prej MASh-it, Ministrisë së Punës dhe Politikës Sociale (MPPS), odave ekonomike, Dhomës së zejtarëve të Republikës së Maqedonisë dhe Shoqatës së njësive të vetëqeverisjes lokale të Republikës së Maqedonisë (ShNjVL), si dhe katër veta nga QAPT-ja.

38 Në vitin 2010 u fut mësimi eksperimental në gjuhën boshnjake , i cili mund të zbatohej në shkollat që do të siguronin kushte për realizimin e tij.

39 Burimi: Projekti i USAID-it për integrimin ndëretnik në arsim.40 Në kuadër të MASh-it janë edhe sektori i shkencës dhe risive, i financave, për punë të përgjithshme dhe mbështetje të

ministrit, për punë normative-juridike, për tekstet, për mbikëqyrje të brendshme, për menaxhimin e burimeve njerëzore, për planifikim strategjik dhe analizë, Drejtoria për zhvillimin dhe përparimin e arsimimit në gjuhët e pjesëtarëve të bashkësive si dhe njësi të tjera.

Page 15: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 15

Në obligimet kryesore të QAPT-së bëjnë pjesë: analiza dhe shqyrtimi i sistemeve për arsimin profesional; zhvillimi i standardeve të profesioneve; zhvillimi i standardeve për kualifikime profesionale; programet mësimore; trajnimi i mësimdhënësve; këshillimi e mentorimi; si dhe bashkëpunimi ndërkombëtar dhe përkrahja e partneritetit social. QAPT-ja merr pjesë aktive në promovimin e arsimit profesional dhe trajnimit me qëllim që të përmirësohet atraksioni për këtë lloj arsimi. Megjithatë, kapacitetet e QAPT-së për realizimin e veprimtarive janë të kufizuara si nga buxheti i ulët në dispozicion, ashtu edhe nga personeli.

29. Qendra për arsimin e të rriturve (QARr) u formua në nëntor të vitit 2008 nga ana e qeverisë së Republikës së Maqedonisë dhe e filloi punën në qershor të vitit 2009. QARr-in e udhëheq Këshilli drejtues i përbërë prej dhjetë anëtarësh që i përfaqësojnë: MASh-in, MPPS-në, odat ekonomike, Dhomën e zejtarëve të Republikës së Maqedonisë, Shoqatën e njësive të vetëqeverisjes lokale të Republikës së Maqedonisë (ShNjVL) dhe QARr-in. Synim kryesor QARr-i ka të japë ndihmesë në plotësimin e nevojave shoqërore-ekonomike të vendit tonë, si të kërkesave të tregut të punës dhe ta ndihmojë zhvillimin profesional të individëve. Ndër obligimet kryesore të QARr-it janë: promovimi i arsimit për të rriturit, bashkërendimi i bashkëpunimit me institucionet ndërkombëtare dhe me organizatat e tjera për arsimin e të rriturve, sigurimi i cilësisë sidomos nëpërmjet vendosjes së standardeve dhe kritereve për arsimin formal dhe joformal të të rriturve.

30. Misioni i Qendrës ndërkombëtare të provimeve (QShP) është e ngarkuar kryesisht me organizimin dhe sigurimin e formave të ndryshme të vlerësimit të nxënësve (siç janë notimi nga jashtë, matura shtetërore), duke përfshirë këtu edhe testimet në shkallë ndërkombëtare (si Programi për vlerësimin ndërkombëtar të nxënësve – PISA dhe Studimi i trendeve ndërkombëtare në fushën e matematikës dhe studimeve të shkencës – TIMSS). Si plotësim, QShP-ja bën edhe trajnime, vlerësime dhe licencime të drejtorëve (kandidatëve për drejtorë) të institucioneve arsimore. QShP-ja është strukturë e pavarur që varet drejtpërdrejt nga QRM-ja, por shënon linjën e dytë buxhetore të BZhA-së. QShP-ja përgatit raporte të rregullta dhe ka një numër të madh informacionesh për përparimin arsimor të nxënësve në shkallë kombëtare, rajonale dhe lokale.

31. Inspektorati shtetëror i arsimit (IShA) është person juridik, një organ në përbërje të MASh-it. Në IShA punojnë disa inspektorë dhe këshilltarë që janë përgjegjës për kontrollin e zbatimit të rregullativës juridike që ka të bëjë me arsimin dhe për kontrollin e cilësisë në procesin edukativo- arsimor në të gjitha nivelet arsimore dhe në universitetet e hapura qytetare. Kontrolli i cilësisë bëhet nëpërmjet zbatimit të vlerësimit integral në shkollat fillore, në shkollat e mesme dhe në universitetet e hapura qytetare. Ai përfshin shtatë fusha (planin dhe programet mësimore, të arriturat e nxënësve, të nxënit dhe mësimdhënia, përkrahja e nxënësve, klima në shkollë, burimet dhe përparimi e udhëheqja), në pajtim me instrumentin e brendshëm Indikatorët për vlerësimin e cilësisë në procesin edukativo arsimor në kuadër të institucioneve edukativo-arsimore. Përveç kësaj IShP-ja bën edhe mbikëqyrjen inspektuese në institucionet parashkollore, por vetëm nga aspekti i realizimit të programit si dhe në universitete nga aspekti i respektimit të përcaktimeve ligjore.

32. Drejtoria e zhvillimit dhe përparimit të arsimit në gjuhët e pjesëtarëve të bashkësive (DZhPAGjPB) është një organ në kuadër të MASh-it. Ajo është kompetente për t’u kujdesur rreth zhvillimit të mësimit për pjesëtarët e bashkësive etnike, të sigurojë një qasje më të mirë në të gjitha shkallët e arsimit për gjitha grupet etnike të margjinalizuara, si dhe të bashkërendojë punën e projekteve që kanë për qëllim forcimin e tolerancës midis pjesëtarëve të bashkësive etnike të ndryshme në vend. DZhPAGjPB-ja është përgjegjëse edhe për jetësimin e Strategjisë për arsimin e romëve dhe të Strategjisë për arsimin e integruar. DZhPAGjPB-ja përbëhet nga Seksioni për gjuhën shqipe, turke, serbe, rome, vllahe e boshnjake dhe nga Seksioni për paqe dhe të drejtat e fëmijës te të gjitha bashkësitë.

33. Shërbimi pedagogjik (ShP) është një organ në kuadër të MASh-it me dy sfera të veprimtarisë së vet: (1) përgatitja e programeve dhe masave për përmirësimin e zhvillimit psikologjik, social, kulturor dhe arsimor të nxënësve si dhe për zbatimin e procedurave të përkrahjes së zhvillimit të nxënësve dhe (2) organizimi dhe mbështetja e procedurave për përgatitjen e teksteve mësimore për arsimin fillor dhe të mesëm.

34. Në kuadër të Ministrisë së punës dhe politikës sociale (MPPS), çështjet që kanë të bëjnë me punësimin i bashkërendon Sektori i politikave në lëmin e të drejtave në punë dhe politikave për punësim (me katër

Page 16: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

16 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

seksione). Këto njësi janë kompetente për përgatitjen, menaxhimin, bashkërendimin, mbikëqyrjen dhe vlerësimin e Strategjisë kombëtare për punësim dhe Planit të veprimit për punësimin e të rinjve dhe për masat rreth punësimit nga Programi operativ për zhvillimin e burimeve njerëzore. Seksioni për gjithëpërfshirje sociale në kuadër të Sektorit për mbrojtje sociale është përgjegjës për përgatitjen, bashkërendimin dhe mbikëqyrjen e Strategjisë kombëtare për uljen e varfërisë dhe përjashtimit social 2010-2020. MPPS-ja vepron sipas Planit operativ vjetor për programet dhe masat aktive për punësimin dhe shërbimet e tregut të punës (me synime të qarta dhe indikatorë dalës), me shpenzime të përllogaritura dhe me burime të përcaktuara financimi. Sektori për mbrojtjen e fëmijëve mban përgjegjësi për të gjitha aspektet e arsimit parashkollor, përveç për Programit për të nxënit dhe zhvillimin e hershëm (që bie në kompetencat e MASh-it – BZhA-së).

35. Për vitin 2017 shpenzimet e arsimit kapin shumën 25492,8 milionë denarë41 (rreth 414,5 milionë euro) ose 12,4% nga buxheti i shtetit në krahasim me 23644,4 milionë denarë42 (rreth 383,3 milionë euro) ose 12,1% në vitin 2016. Shpërndarja e kësaj shume në nivelet e ndryshme të arsimit paraqitet në tabelën e mëposhtme:

Niveli i arsimitNë mijë denarë Në mijë euro

(përafërsisht)19 Rritje 2016-

2017, %2016 2017 2016 2017

Arsimi parashkollor dhe fillor 1160204 1916388 18804 31161 65,2

Arsimi i mesëm 1116846 1314261 18101 21370 17,7

Arsimi i lartë 5794356 6030399 93912 98055 4,1

Arsimi tjetër që nuk është sipas nivelit 19301 28939 313 471 49,9

Shërbimet e për përkrahjen e arsimit 14318833 14751639 232072 239864 3,0

Hulumtimet në fushë të arsimit 546325 513662 8855 8352 -6,0

Veprimtari të tjera në fushë të arsimit 163739 256091 2654 4164 56,4

Programe zhvillimore të arsimit 524797 681375 8506 11079 29,8

Gjithsej 23644401 25492754 383216 414516 7,8

43

36. Mjetet e parashikuara në buxhetin e shtetit i mbulojnë shpenzimet vijuese për funksionimin e sistemit arsimor (p.sh.: bllok dotacione dhe dotacione të destinuara, rroga, bursa, furnizimi me mallra e shërbime dhe investimet kapitale që mbulohen rregullisht nga buxheti) dhe shpenzimet për programet e shumta zhvillimore. Janë të domosdoshme edhe mjetet plotësuese nga buxheti dhe nga burimet e tjera që të bëhet i mundshëm realizimi i synimeve të Strategjisë dhe mbulimi i shpenzimeve të parashikuara me Planin e veprimit.

41 Buxheti i Republikës së Maqedonisë për vitin 2017, “Fletorja zyrtare e Republikës së Maqedonisë”, nr. 191/2916.42 Buxheti i Republikës së Maqedonisë për vitin 2016, “Fletorja zyrtare e Republikës së Maqedonisë”, nr. 209/2015 43 Përllogaritjet për vitin 2016 bazohen në kursin si vijon sipas Bankës Qendrore Evropiane: 1 euro = 61,7 denarë të RM-së (sipas

kursit në janar të vitit 2016), kurse për vitin 2017 dhe për vitin tjetër kursi i llogaritjes është 1 euro = 61,5 denarë të RM-së (sipas kursit për muajin nëntor 2016)

Page 17: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 17

37. Qeveria e Republikës së Maqedonisë (QRM) konsideron se arsimi, trajnimi, hulumtimi dhe risitë janë faktorë vendimtarë për forcimin e ekonomisë kombëtare dhe mirëqenies së qytetarëve. Në këtë kontekst si vizion i përcaktuar me këtë Strategji mund të llogaritet përpjekja për të siguruar arsim gjithëpërfshirës, inkluziv e të integruar, të orientuar nga “nxënësi“44,me programe bashkëkohore që mundësojnë gjeneratat e ardhshme të fitojnë dituri, shkathtësi dhe kompetenca në pajtim me nevojat e shoqërisë demokratike multikulturore, me tregun e punës dhe me sfidat e reja në mjedisin e përgjithshëm shkencor-teknologjik.

38. Sipas këtij vizioni, Strategjia do të orientohet kryesisht nga përmirësimi i:

1. Cilësia e arsimit dhe relevanca e tij për zhvillimin e përparësive të shoqërisë maqedonase (sidomos kur bëhet fjalë për formimin e qytetarëve të angazhuar e produktivë) dhe për nevojat e tregut të punës, të udhëhequr drejt rezultateve të pritura të mësimit, si dhe për pranimin e multikulturalizmit, integrimit ndëretnik, respektimit të dallimeve dhe vlerave demokratike;

2. Zhvillimi i kompetencave të përgjithshme dhe thelbësore të gjithë nxënësve, në mënyrë që të zhvillohen në mendimtar kritik, aktivë dhe pjesëmarrës relevant në jetën shoqërore;

3. Infrastrukturës së sistemit arsimor, duke përfshirë këtu ndërtimet, pajisjet, teknologjitë mësimore dhe ato ndihmëse, me qëllim të krijimit të mjedisit adekuat për të nxënit në tërësi dhe përfshirje të personave me nevoja të veçanta arsimore;

4. Kapaciteteve të burimeve njerëzore, duke i përfshirë personat udhëheqës, kuadrin dhe shërbimet profesionale;

5. Cilësia dhe rezultate e procesit arsimor nëpërmjet përmirësimit të vlerësimit në të gjitha nivelet arsimore: nxënës, mësues, shkollë dhe sistem;

6. Autonomia e institucioneve në arsim, veçanërisht e universiteteve, si dhe autonomia e entiteteve në procesin arsimor;

7. Legjislacionit, administrimit dhe financimit.

39. Qëllimet dhe detyrat e përcaktuara brenda Strategjisë dalin nga sfidat më të rëndësishme të sistemit arsimor që janë identifikuar nëpërmjet analizës së themeltë të situatave në çdo nënsektor. Ato, gjithashtu, janë në pajtim me qëllimet e përcaktuara nga ana e dokumenteve themelore që lidhen me procesin e qasjes dhe janë nënshkruar nga ana e BE-së dhe e Republikës së Maqedonisë dhe janë miratuar nga QRM-ja.

44 Në këtë kontekst, me termin “nxënës” kuptohet çdo pjesëmarrës në procesin edukativ dhe/ose arsimor.

VIZIONI, SYNIMET DHE DETYRAT E ZHVILLIMIT TË ARSIMIT

Page 18: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

18 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

40. Dokumenti strategjik indikativ 2014-2020 i miratuar në gusht të vitit 2014 i përcakton këto qëllime kryesore për ndihmën nëpërmjet IPA II në Sektorin e arsimit, punësimit dhe politikave sociale: ulja e shkallës së lartë të papunësisë, rritja e pjesëmarrjes në tregun e punës, sidomos e të rinjve dhe grave, rritja e qasjes në arsimin dhe trajnimin cilësor, harmonizimi më i mirë me kërkesën e shkathtësive, krijimi i një sistemi modern e fleksibil të mbrojtjes sociale. Rezultatet që duhet të arrihen përfshijnë:

• një treg pune më gjithëpërfshirës dhe më efektiv;

• harmonizimin më të mirë të kërkesës dhe ofertës së shkathtësive;

• sistemin modern të mbrojtjes sociale;

• një numër më të madh indikatorësh statistikor për krijuesit e politikave;

• arsimin e përmirësuar parashkollor, të detyrueshëm (fillor e të mesëm) dhe arsimin e lartë.

41. Sipas dokumentit indikativ strategjik 20014-2020 (DIS) arsimi dhe trajnimi do të forcohen sa i përket krijimit të shkathtësive, sidomos nëpërmjet:

• përkrahjes së përmirësimit të cilësisë në arsim dhe lehtësimit të qasjes ndaj arsimit për të gjithë;

• forcimit dhe modernizimit të sistemeve të arsimit profesional dhe trajnimit (APT) dhe arsimit për të rriturit;

• mbështetjes së zhvillimit dhe realizimit të kornizës kombëtare të kualifikimeve;

• përkrahjes së të nxënit gjithëpërfshirës të përhershëm;

• promovimit të të nxënit sipërmarrës;

• mbështetjes së partnerëve socialë dhe sektorit privat.

42. Synimet themelore përcaktohen edhe nëpërmjet dokumentesh të tjera të BE-së e të Maqedonisë, siç janë Programi ekonomik i para-anëtarësimit 2014-2015 (viti 2014); Programi ekonomik reformues (viti 2016); Programi kombëtar për miratimin e të drejtës i Bashkimit Evropian (2007, i rishikuar çdo vjet), Vendimi mbi parimet, përparësitë dhe kushtet e përfshira në partneritetin për anëtarësim 2006/57/EK (viti 2008); Strategjia Evropa Juglindore 2020 (viti 2013); Arsimi dhe trajnimi i mësimdhënësve nga Ballkani Perëndimor (viti 2013); Evropa 2020 - Strategjia për zhvillim të mençur, të qëndrueshëm e gjithëpërfshirës (2012), Plani i aktiviteteve për realizimin e përparësive të ngutshme reformuese 2015 (viti 2015) nëpërmjet të të cilave shteti mori përgjegjësi për reformat, sidomos në fushën e arsimit, që mund të paraqitet në këtë mënyrë:

• Arsimi parashkollor, fillor dhe i mesëm:

- Qasje universale për të nxënit dhe zhvillimin në fëmijërinë e hershme për moshën 3-6 vjeçe, pavarësisht aftësive të tyre.

- Përmirësimi i kualitetit të arsimit parashkollor;

- Rritja e përfshirjes së fëmijëve dhe duke siguruar drejtësi në lidhje me qasjen e të gjithë fëmijëve në institucionet e arsimit parashkollor;

Page 19: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 19

- Sigurimi i arsimit të cilësisë së lartë dhe të rregullt fillor për të gjithë fëmijët dhe parandalimi i shkaqeve për braktisje dhe vijimin e parregullt të mësimit i cili është i paregjistruar.

- Promovimi i integrimit të nxënësve që u përkasin bashkësive të ndryshme etnike, nëpërmjet veprimtarive të përbashkëta mësimore dhe jashtëmësimore, mësimi së bashku i gjuhëve, përmirësimit të kushteve hapësinore për integrim, sigurimi i kompetencave ndërnjerëzore dhe ndërkulturore sociale e shoqërore;

- Regjistrimi i nxënësve në moshën relevante, pa marrë parasysh prejardhjen dhe kompetencat e tyre, sidomos të atyre që u përkasin grupeve të margjinalizuara (p.sh. fëmijët romë) dhe siguria se së paku do ta kryejnë arsimin fillor;

- Sigurimi i pjesëmarrjes kualitative dhe relevante e nxënësve në arsimin e rregullt për të realizuar potencialin e tyre dhe njëkohësisht për të shmangur situatat ku nxënësit të cilët vijnë nga grupe të margjinalizuara dhe të rrezikuara regjistrohen në shkolla, por dështojnë të ndjekin rregullisht orët mësimore dhe kanë arsimim me cilësi të dobët;

- Përmirësimi dhe përshtatja e infrastrukturës arsimore, e Planit e programit mësimor dhe teksteve për nxënësit me nevoja të veçanta arsimore; sigurimi i kompetencave të arsimtarëve dhe shërbimeve profesionale që punojnë me nxënës të këtyre grupeve;

- Përmirësimi i kompetencave dhe efikasiteti i punonjësve të arsimit; aplikimi i teknologjisë digjitale dhe integrimi i TIK-ut në mësimdhënie dhe në të nxënit;

- Rritja e efikasitetit dhe efektivitetit të anëtarëve të shërbimeve eksperte (pedagogë, psikologë, edukatorët e veçantë, punonjësit shoqëror) duke rritur pjesëmarrjen e tyre relevante në jetën e përditshme shkollore të nxënësve, dhe në të njëjtën kohë duke hequr barrën e tyre me detyra administrative të cilat janë jo karakteristike për profesionin e tyre;

- Transformimi i shkollave speciale në qendra burimore që do të bëhen mbështetje thelbësore për shkollat, mësuesit dhe bashkëpunëtorët e ekspertëve në zbatimin e masave për arsimin e rregullt gjithëpërfshirës;

- Sigurimi i bursave dhe kujdestarisë për nxënësit romë në shkollat e mesme; bursa për nxënësit me nevoja të veçanta arsimore; transport falas dhe mjete të tjera të përkrahjes;

- Forcimi i bashkëpunimit ndërmjet pushteteve qendrore dhe lokale;

- Zbatimi i sistemit për t’i ndjekur ata që e kanë kryer arsimin formal.

• Arsimi profesional dhe trajnimi:

- Të bëhet sa më tërheqës APT, cilësia dhe rëndësia e tij, me anë të rregullimit të ndryshimeve shoqërore dhe teknologjike në njërën anë dhe nevojave dhe karakteristikave të nxënësve në tjetrën;

- Formimi i një qasje të arsimit të mesëm të APT duke u bazuar në kompetenca të përgjithshme dhe kryesore dhe rezultate të pritura të mësimit;

- Përmirësimi i burimeve dhe kapaciteteve të sistemit APT;

- Zhvillimi i sistemit për parashikimin e nevojave për shkathtësitë (sidomos nëpërmjet vendosjes së Observatorit të shkathtësive) dhe zhvillimi e operacionalizimi i sistemit informativ në tregun e punës;

- Futja në përdorim e një sistemi efektiv dhe fleksibil për përpilimin e Standardeve të profesioneve dhe të Standardeve të kualifikimeve që mbështeten në rezultatet e të nxënit, hartimi i planit dhe programit mësimor modular që mbështeten po kështu te rezultatet e të nxënit, në pajtim me ato

Page 20: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

20 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

standarde që i plotësojnë nevojat e tregut të punës, si dhe programet e nxënësve me nevoja të veçanta arsimore;

- Sigurimi i trajnimeve të arsimtarëve për realizimin e planit dhe programit të ri mësimor dhe lidhur me qasjet e reja ndaj të nxënit;

- Përmirësimi i të nxënit nëpërmjet punës në të gjitha format dhe për të gjithë tipat e nxënësve dhe të rriturve, sidomos nëpërmjet zbatimit të programeve përkatëse;

- Vënia në përdorim e sistemit kombëtar për kontrollimin e cilësisë së arsimit dhe kontrollit të relevancës së sistemit për t’i ndjekur ata që kanë përfunduar arsimin formal;

- pjesëmarrja në projektet rajonale të arsimit sipërmarrës në Evropën Juglindore.

• Arsimi i lartë dhe hulumtimi:

- rritja e cilësisë në arsimin e lartë nëpërmjet përmirësimit plotësues të punës së Këshillit për akreditim dhe vlerësim në arsimin e lartë;

- përmirësimi i bazës materiale e metodologjike të arsimit të lartë;

- zhvillimi i bashkëpunimit ndërmjet institucioneve të arsimit të lartë, sektorit privat dhe organeve publike relevante;

- optimizmi i profileve arsimore që financohen nga shteti, kurse u ofrohen universiteteve në Maqedoni dhe sigurimi i qasjes së barabartë në arsimin e lartë, kohezioni social dhe të nxënit gjatë gjithë jetës;

- sigurimi i rrjetëzimit me universitetet e huaja,

- përmirësimi i kapaciteteve për akomodimin e studentëve të universiteteve publike;

- rritja e investimeve publike dhe private në kërkimin e zbatuar, zhvillimin dhe risitë.

• Arsimi joformal dhe informal dhe arsimi i të rriturve:

- përshpejtimi i procesit për verifikimin e programeve dhe dhënësve të shërbimeve për arsimin joformal dhe arsimin për të rriturit (AJ dhe ARr), përditësimi i rregullt i katalogut të programeve të verifikuara dhe i dhënësve të shërbimeve;

- Përforcimi i ndihmës në procesin e zbatimit dhe operimit të sistemit për vërtetimin e rezultateve nga arsimi joformal dhe informal (VMJI), si sistem i cili mundëson identifikimin, dokumentimin, përqindjen dhe certifikimin e kompetencave të cilat personat i posedojnë. Me këtë sistem atyre do tu mundësohet lëvizshmëri vertikale dhe horizontale në sistemin arsimor dhe në tregun e punës;

- Përshtatja e programeve sipas nevojave dhe karakteristikave specifike të procesit të mësimit të të rriturve;

- përmirësimi i motivimit të personave për të marrë pjesë në AJ dhe ARr nëpërmjet ngritjes së vetëdijes, dhënies së informacioneve, drejtimeve, mbështetja dhe motivim i të rriturve, vlefshmëria e njohurive të mëparshme, si dhe zgjerimi i mundësive për zhvillimin e karrierës;

- zbatimi i sistemit të kualifikimeve të pjesshme, modeli modular i arsimit të të rriturve dhe programet për të rriturit me nevoja të veçanta arsimore; sigurimi i kompetencave kryesore në kuadër të trajnimeve për arsimimin e të rriturve;

Page 21: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 21

- vendosja e kontrollit të cilësisë në AJ dhe ARr, sidomos nëpërmjet përdorimit të mekanizmit për ndjekjen dhe vlerësimin nga jashtë të cilësisë;

- vënien në përdorim të mekanizmit për nxitjen e punëdhënësve që të investojnë në arsim dhe trajnime, sidomos nëpërmjet promovimit të partneriteteve ndërmjet punëdhënësve dhe dhënësve të arsimit për të rriturit;

- përcaktimi i nevojave lokale për AJ dhe ARr (nga ana e komunave) dhe sigurimi i trajnimeve në nivelin rajonal dhe lokal;

- përmirësim i bazës juridike dhe i planeve për financimin e arsimit për të rriturit;

- realizimi i programit për kryerjen e arsimit të mesëm nga ana e të rriturve, me rritjen e numrit të komunave të involvuara.

• Përparësitë e përgjithshme /e përbashkëta:

- vendosja e tërësishme e Kornizës kombëtare të kualifikimeve;

- forcimi i sistemit për orientimin në karrierë dhe këshillimi;

- prezantimi i përmbajtjeve të duhura të programeve të ndryshme mësimore për zhvillimin e kompetencave të përgjithshme dhe kyçe në të gjitha nivelet e arsimit;

- krijimi dhe operacionalizimi i sistemit të validitetit të rezultateve dalëse të të nxënit joformal dhe informal;

- aplikimi i të nxënit sipërmarrës në të gjitha nivelet e arsimit;

- sigurimi i investimeve kapitale me qëllim të përmirësimit të kushteve fizike në institucionet arsimore;

- pajisja e të gjitha institucioneve arsimore me mjete ndihmëse dhe pajisje për fëmijët, nxënësit, studentët dhe mësimdhënësit;

- sigurimi i procesit të vazhdueshëm për zhvillimin profesional të kuadrit dhe shfrytëzimi efikas i teknologjive;

- përmirësimi i Sistemit të menaxhimit të informacioneve në arsim (EMIS)45 dhe i sistemit për grumbullimin e të dhënave;

- përmirësimi dhe harmonizimi i legjislacionit;

- vendosja e partneritetit social të institucionalizuar.

43. Përveç kësaj, gjatë formulimit të synimeve dhe detyrave të Strategjisë u morën parasysh me përparësi përfundimet vijuese që parashikohen me njërin nga dokumentet kombëtare strategjike vendimtare (më saktësisht me Strategjinë kombëtare të punësimit 2016-2020 të miratuar në tetor të vitit 2015), të cilat lidhen ngushtë ose i përfshijnë pjesërisht synimet e sipërpërmendura të përcaktuara me dokumentet për anëtarësim dhe dokumentet kombëtare strategjike:

• sistem informatik funksional për arsimin dhe tregun e punës, më saktësisht, metodologji të përmirësuar për ndjekjen e nevojave për shkathtësi (Skill Needs Survey);

45 Nga viti 2010 zbatohet programi ЕМIS, por ka nevojë që ai të përmirësohet.

Page 22: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

22 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

• sistem të zhvilluar për parashikimin e nevojave për shkathtësi, observator i vendosur për shkathtësitë dhe model për parashikim;

• sistem efikas dhe fleksibil për zhvillimin e Standardeve të reja për kualifikime, zeje dhe profesione;

• standarde të zhvilluara për zejet dhe plane e programe arsimore të rishikuara në pajtim me nevojat e tregut të punës, si dhe trajnime të arsimtarëve;

• sistem i instaluar për të ndjekur nxënësit (Tracersystem) pasi të përfundojnë arsimin formal;

• sistem i përforcuar për orientim në karrierë dhe këshillim;

• përparim i mëtejmë për vendosjen e tërësishme të Kornizës kombëtare të kualifikimeve (KKK), duke i përfshirë punëdhënësit në të gjitha fazat e procesit;

• të nxënit e përmirësuar nëpërmjet punës në të gjitha format, si për nxënësit, ashtu edhe për të rriturit;

• zbatimi i programeve speciale mësimore për të rriturit për shkathtësi të reja për pozicione të “gjelbra” pune;

• përshpejtimi i procesit të verifikimit të dhënësve të shërbimeve dhe i programeve për të rriturit;

• cilësi e rritur e arsimit të lartë nëpërmjet përmirësimit të mëtejmë të punës së Këshillit për akreditim dhe vlerësim në arsimin e lartë (KAVAL), si dhe nëpërmjet realizimit të vlerësimeve nga jashtë;

• numër i zvogëluar i të rinjve të papunë e të papërfshirë në arsim e trajnime dhe normë e zvogëluar e braktisjes;

• operacionalizimi i sistemit për validitetin e rezultateve dalëse nga arsimimi joformal dhe informal, i futur njëherazi me programet speciale për arsimimin e të rriturve.

44. Si rezultat i kësaj, synimet e Strategjisë janë përcaktuar në këtë mënyrë:

• rritja e ndjeshme e përfshirjes së fëmijëve në arsimin parashkollor dhe përshtatja e programit për regjistrim të efikas dhe të përshtatur në arsim fillor;

• racionalizimi i planeve dhe programeve mësimore për të gjitha vitet e arsimit të detyrueshëm, sidomos në vitet e para të çdo cikli si dhe forcimi i tij me veprimtari dhe mjete që e bëjnë më tërheqëse shkollën dhe përfshijnë përmbajtje me interes lokal;

• përforcimi i programeve me aktivitete dhe mjete për të rritur tërheqjen ndaj shkollave, nxisin qëndrim konstruktiv ndaj mësimit dhe përfshijnë përmbajtje të interesit lokal dhe nxisin lidhshmërinë me komunitetin dhe angazhimin e përgjegjshëm;

• përshtatja e Programeve mësimore sipas moshës së nxënësve me anë të përfshirjes së Programeve të ndryshme mësimore të kompetencave të përgjithshme dhe kyçe të bazuara nga rezultatet dalëse të të nxënit;

• përparimi dhe përshtatja e instrumenteve për sigurimin e cilësisë (edhe kontrolli i cilësisë) që e vendos nxënësin në qendër të vëmendjes dhe është në interesin më të mirë të nxënësit;

• përshtatja dhe realizimi konsekuent i konceptit të gjithëpërfshirjes dhe arsimit multikulturor me fokusim në vlerat demokratike, të drejtat njerëzore, barabarësinë gjinore, përfilljen e dallimeve mbi çfarëdo qoftë baze si dhe me mbështetje të kohezionit etnik;

• përparimi dhe zbatimi konsekuent i metodologjisë për regjistrimin e nxënësve dhe njëkohësisht zvogëlimi i rolit të teksteve si mjete të vetme për arritjen e qëllimeve mësimore, me ç’rast duhet pasur parasysh arritjet nga zbatimi i TIK-ut në arsim;

Page 23: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 23

• përparimi i infrastrukturës arsimore për të siguruar gjithëpërfshirje (përfshirje) më të madhe, qasje, efikasitet energjetik dhe digjitalizim;

• sigurimi i përfshirjes së plotë në sistemin arsimor për të gjithë nxënësit me nevoja të veçanta arsimore nëpërmjet përshtatjes së Programeve mësimore (në aspektin e qëllimeve mësimore dhe gjuhës së realizimit të procesit mësimor) sipas nevojave dhe mundësive të tyre dhe përforcimi i kompetencave të mësuesve dhe kuadrit profesional;

• racionalizimi dhe rajonizimi konceptor i arsimit të mesëm profesional me programe të bazuara në kompetenca të përgjithshme dhe kyçe dhe me programe të orientuara nga nevojat e tregut të punës;

• standardizimi i veprimtarisë në arsimin e lartë sipas kritereve evropiane dhe respektimi i ligjshmërisë gjatë hapjes dhe funksionimit të institucioneve të larta arsimore;

• rivendosja e autonomisë në universitete, duke përfshirë lirinë akademike dhe parandalimi i mundësive për të ushtruar presion ndaj anëtarëve të komunitetit akademik;

• zgjerimi i mundësive për arsimimin e të rriturve dhe mbështetja e konceptit për të nxënit gjatë gjithë jetës;

• mbështetja në procesin e themelimit dhe funksionalizimit e sistemit për vlefshmërinë e rezultateve të mësimit joformal dhe informal;

• forcimi i veprimtarisë, kompetencave dhe kapacitetit të kuadrit në të gjitha nivelet arsimore, duke përfshirë bashkëpunëtorë profesionistë në bazë të profesionit;

• intensifikimi i zbatimit të TIK-ut në arsim nëpërmjet instalimit të portalit për –të nxënit dhe sistem të menaxhimit të të nxënit dhe trajnim të vazhdueshëm të kuadrit për shfrytëzimin e teknologjive të reja dhe pajimeve të TIK-ut në arsim; krijimi i sistemit për përtëritjen e pajisjes kompjuterike dhe sigurimi i kushteve për mirëmbajtje efikase të pajisjes kompjuterike dhe rrjeteve kompjuterike;

• forcimi i kapaciteteve në nivelin qendror, lokal dhe shkollor (parashkollor) për menaxhimin e veprimtarisë nëpërmjet administrimit më efikas, zhvillimi i politikave të harmonizuara dhe transparente për realizimin e procesit arsimor të papenguar e cilësor në kushte të kompetencave të decentralizuara;

• krijimi i bazave për hartimin dhe zhvillimin e një reforme integrale si një tërësi që do të përfshijë arsimin në të gjitha nivelet, nga arsimi parashkollorë deri tek arsimi i lartë, si një proces dhe mundësi për të mësuarit gjatë gjithë jetës, ku nivelet e arsimit do të ndërlidhen në mënyrë logjike dhe të suksesshme;

45. Strategjia është dizajnuar në atë mënyrë që të krijojë realizimin e qëllimeve nëpërmjet implementimit të një numri të caktuar masash (dhe arritjes së përfundimeve përkatëse) që lidhen me përparësitë e përcaktuara për çdo nënsektor (shtyllë) të sistemit arsimor dhe kushtëzohen nga nevojat specifike më të ngutshme të çdo shtylle. Kjo qasje jep ndihmesë edhe për anën praktike të Strategjisë, po sidomos të Planit të veprimit, që e lehtëson realizimin, mbikëqyrjen dhe vlerësimin.

46. Njëherazi, po të merret parasysh periudha e kufizuar e kohës që mbulon Strategjia, nuk do jetë e mundur të marrin përgjigje të gjitha sfidat deri në fund të vitit 2025. Prandaj, në Strategji janë marrë parasysh vetëm ato përfundime që realisht mund të jetësohen. Megjithatë, Plani i veprimit përfshin edhe një numër të caktuar veprimtarish që synojnë të vendosin një bazë të fuqishme për t’u arritur qëllimet e mëtejshme.

Page 24: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

24 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

47. Në pikëpamje të dizajnit dhe zbatimit, Strategjia bazohet në këto qasje:

• angazhim i fuqishëm dhe përkushtim i vendit në pajtim me dokumentet për anëtarësim në BE, si dhe të dokumenteve strategjike në shkallë kombëtare;

• analizë e themeltë e gjendjes dhe e asaj që mund të arrihet nga të gjitha masat e propozuara;

• miratim i vendimeve të balancuara për hapat që duhet ndërmarrë për zgjidhjen e çështjeve urgjente;

• përgatitje e një baze të fuqishme për realizimin e çdo mase të paraparë;

• parashtrim i përfundimeve në pajtim me përparësitë, me ç’rast ato janë të realizueshme në kuadër të periudhës së dhënë kohore;

• shpërndarje e burimeve varësisht nga rezultatet dhe indikatorët dalës;

48. Paralelisht me këtë do të sigurohet edhe sa vijon:

• mbështetja e fushatës sistemore me qëllim që të sqarohet nevoja dhe ngrihet vetëdija për parimet gjithëpërfshirëse të të nxënit gjatë gjithë jetës nëpër të gjitha fazat e jetës dhe në kuadër të secilës prej shtyllave arsimore gjatë miratimit të politikave publike;

• zgjerimi i strukturës së sistemit arsimor në Republikën e Maqedonisë me përfshirjen e të nxënit dhe arsimimit të të rriturve;

49. Përveç kësaj, duhet të sigurohet përfshirje e gjerë e palëve të interesuara në realizimin e Strategjisë. Sidomos parashihet që shumë rezultate të fitohen me pjesëmarrjen e palëve të interesuara, ose së paku të diskutuara e të harmonizuara me ta para se të miratohen zyrtarisht. Bashkëpunimi dhe pjesëmarrja e të gjitha palëve kryesore të interesuara në fushën e arsimit do të nxitet nëpërmjet dialogut të vazhdueshëm mbi politikën arsimore dhe institucionalizimin e saj, e cila gjë gjithashtu është paraparë në Strategji krahas masave të tjera.

QASJASTRATEGJIKE

Page 25: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 25

50. Strategjia propozon një sërë masash që janë të përbashkëta për disa nënsektorë në arsim. Më saktësisht, ata janë: orientimi në karrierë dhe këshillimi, sistemi për ndjekjen e nxënësve dhe studentëve që kanë mbaruar, zhvillimi profesional dhe përparimi në karrierë i kuadrit arsimor dhe i kuadrit tjetër, licencimi i drejtorëve të institucioneve arsimore, KNK, EMIS etj. Megjithatë, ato janë prezantuar individualisht në shtyllat përkatëse, por realizimi i tyre do të bashkërendohet me sukses me qëllim të ndjekjes së qasjes integruese dhe të sigurohet efikasitet i shpenzimeve. Në të ardhmen (në fazën vijuese të realizimit të reformave në arsim) ky lloj i masave të politikës arsimore duhet të përcaktohet në kuadër të sistemit të njësuar, kurse në disa raste madje edhe të institucionalizohen.

51. QRM-ja është e vetëdijshme se nevojiten ndryshime thelbësore të domosdoshme në disa aspekte të arsimit dhe se duhet të zbatohen reforma serioze. Megjithatë, sipas qasjes së kësaj Strategjie para se të inkuadrohen çfarëdo qoftë ndryshimesh rrënjësore, duhet të bëhet një analizë e themeltë e realizueshmërisë dhe të arrihet pëlqim për të gjitha ndërhyrjet që duhet të pranohen nga ana e të gjitha palëve kryesore të interesuara. Kjo do të sigurojë operacionalizim të papenguar të çdo sistemi a mekanizmi të ri, pa shkaktuar efekte të padëshirueshme ose kundërthënëse, që mund të çojnë te humbja e kredibilitetit të reformave, ose humbja e besimit te partnerët socialë dhe te shoqëria në përgjithësi.

Page 26: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

26 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

FUSHAT KRYESORE STRATEGJIKE (SHTYLLAT) TË ARSIMIT

Page 27: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 27

5.1.1. Pasqyra e gjendjes dhe veprimtaritë e deritanishme

52. Roli i arsimit dhe edukimit parashkollor në R. Maqedonisë është socializmi, edukimi dhe arsimimi i fëmijëve të moshës parashkollore, me qëllim të krijimit të bazave për zhvillimin e potencialeve të tyre dhe marrjen e diturive mbi botën që i rrethon. Misioni i arsimit parashkollor ka qasje të njëjtë dhe përfshirje maksimale të fëmijëve të moshës parashkollore me forma dhe programe të ndryshme, të dizajnuara sipas trendeve bashkëkohore dhe njohurive shkencore më të reja në fushën e zhvillimit të fëmijës.

53. Me procesin e decentralizimit që filloi në korrik të vitit 2005, të drejtat e themelimit dhe përgjegjësitë për 51 kopshte publike të fëmijëve (me 181 objekte) në 40 komuna u transferuan nga pushtetet qendrore tek ato lokale. Fëmijët e tetë komunave të tjera shkojnë në kopshtet që funksionojnë nën kopshtin e komunës fqinje.

54. Në vitin 2005 u rregullua me ligj që viti i fundit i arsimit parashkollor (për fëmijët e moshës 6-7 vjeçe) të jetë i detyrueshëm. Me kërkesë të MASh u përpilua Programi i veçantë për punën edukative-arsimore në vitin përgatitor, së bashku me dosjen për ndjekjen e zhvillimit të fëmijës gjatë këtij viti, kurse edukatorët ishin stërvitur që atë program ta zbatojnë në praktikë. Në vitin shkollor 2007-2008 viti përgatitor i arsimit parashkollor u përfshi si vit i parë shkollor në ciklin e arsimit fillor.

55. Në vitin 2009 MPPS, kompetente për sistemin e arsimit parashkollor, i futi në përdorim Standardet për të nxënit dhe zhvillimin e hershëm të fëmijës, të përpiluara nga një grup i gjerë pune, përfaqësues të institucioneve kyçe dhe të palëve të interesuara. Standardet i përcaktojnë të arriturat e pritura nga fëmijët e moshës parashkollore në fusha të ndryshme të zhvillimit të tyre (zhvillimi i motorikës, zhvillimi socio-emocional, zhvillimi mendor etj.). Këto standarde mund të zbatohen në të gjitha kontekstet në të cilat fëmijët e moshës 0-6 vjeçare marrin shërbime të përkujdesjes, edukimit dhe arsimimit (në familje, në kopshte fëmijësh, në qendra rekreative për fëmijët dhe në forma të ndryshme joformale të kujdesit ndaj fëmijëve). Të njëjtin vit u organizuan disa punëtori për ngritjen e vetëdijes mbi rëndësinë e zhvillimit të hershëm të fëmijëve dhe aty morën pjesë përfaqësues nga të gjitha kopshtet e fëmijëve me qëllim të promovimit të Konceptit për zhvillim në fëmijërinë e hershme, nëpërmjet zbatimit praktik të standardeve nëpër kopshte.

56. Gjatë periudhës 2010-2012 u zhvilluan kapacitetet e edukatorëve parashkollorë në 18 kopshte fëmijësh të zgjedhura. Ata u stërvitën për realizimin e strategjive (të bazuara mbi standardet) për të nxënit te fëmijët, për vlerësimin dhe dokumentimin e të arriturave të tyre si dhe për krijimin e bashkëpunimit me prindërit. Në vitin 2013 u përpiluan materiale për prindërit, të destinuara për mbështetjen e zhvillimit dhe të nxënit e

ARSIMIPARASHKOLLOR

5.1

Page 28: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

28 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

fëmijëve në kushte shtëpiake, kurse kopshteve të zgjedhura të fëmijëve iu rekomandua t’i përcjellin efektet e zbatimit të tyre.

57. Në vitin 2012 u përgatitën instrumentet për ndjekjen e zhvillimit të fëmijëve në bazë të Standardeve dhe këto u bënë pjesë zyrtare e portofolios për çdo fëmijë. Me qëllim të lehtësimit të procesit të menaxhimit të dokumentacionit dhe evidencës pedagogjike, u përpilua një doracak për edukatorët dhe mësuesit kujdestarë. Në vitin 2014 edukatorët e të gjitha kopshteve publike e private janë stërvitur për mënyrën e shfrytëzimit të instrumentit të sipërpërmendur.

58. Arsimi parashkollor është i rregulluar me Ligjin për mbrojtjen e fëmijës, të miratuar në vitin 2013, i cili ndryshohet dhe plotësohet sipas nevojës. Me anë të këtij ligji të nxënit dhe zhvillimi i hershëm vihen në qendër të vëmendjes, kurse përveç kopshteve publike u lejuan edhe forma të tjera të shërbimit të përkujdesjes dhe arsimimit të fëmijëve. Kjo i ka nxitur komunat për të hapur qendra për zhvillimin e hershëm të fëmijëve aty ku nuk ishin hapur kopshte. Përveç kësaj, ligji rregullon edhe sistemin e mbikëqyrjes inspektuese të veprimtarisë në mbrojtje të fëmijëve dhe inkuadron licencimin mbi bazën e stërvitjes dhe provimeve plotësuese. Ligji shoqërohet nga 25 akte nënligjore që i përcaktojnë normat e realizimit të tij.

59. Gjatë vitit 2014 janë stërvitur 157 edukatorë të të gjitha kopshteve të fëmijëve për zbatimin e plotë e gjithëpërfshirës të Standardeve. Këta edukatorë e kanë përcjellë këtë stërvitje tek edukatorët e tjerë në kopshtet e tyre. Janë përpiluar 2 doracakë (njëri për mësuesin kujdestar dhe tjetri për edukatorin) me qëllim të realizimit të Standardeve.

60. Në vitin 2015 nga MPPS është miratuar Programi i të nxënit dhe zhvillimit të hershëm të fëmijëve me pengesa në zhvillim, i përgatitur nga ana e BZhA-së. Programi ka për qëllim të sigurojë mundësi të barabarta për të gjithë fëmijët e moshës parashkollore.

61. Gjatë viteve 2014-2015 të gjithë edukatorët që punojnë me fëmijë të moshës 5-6 vjeçe në 10 kopshte fëmijësh janë përfshirë në Programin pilot për aplikimin e respektit të diversiteteve dhe multikulturalizmit në zhvillimin e fëmijërisë së hershme. Edukatorët kanë marrë stërvitjen e nevojshme si dhe doracakun, materialet edukative dhe librat për fëmijë me qëllim të realizimit të këtyre veprimtarive. Përveç kësaj, në kuadër të programit të njëjtë janë organizuar edhe veprimtari për ngritjen e vetëdijes për të gjithë edukatorët e kopshteve të tjera të fëmijëve.

62. Në vitin 2013 janë punësuar logopedë në kopshtet e fëmijëve në Republikën e Maqedonisë. Në vitin 2015 të punësuarit e 10 kopshteve pilot e kaluan stërvitjen për gjithëpërfshirje (inkluzion) në të nxënit dhe zhvillimin e hershëm të bazuar në modulet përkatëse të përsosjes profesionale. Është përpiluar gjithashtu dhe një doracak për arsimimin parashkollor gjithëpërfshirës.

63. Në vitin 2015, me qëllim të përmirësimit të cilësisë në arsimin parashkollor, këshilltarët e BZhA-së filluan të realizojnë vizita këshillëdhënëse-instruktive dhe inspektime profesionale në kopshtet publike të fëmijëve.

64. MPPS në bashkëpunim me Fondin për arsimimin e romëve, me 18 komuna dhe me 17 organizata joqeveritare rome realizoi projektin Gjithëpërfshirja e fëmijëve të përkatësisë rome në kopshtet publike të fëmijëve. Ky projekt kishte për qëllim rritjen e përfshirjes së fëmijëve romë në arsimin parashkollor një deri dy vjet para se të fillojnë shkollimin fillor. Projekti në fjalë synonte që ta ndryshonte për mirë qëndrimin e prindërve romë ndaj arsimimit, të zgjeronte shkathtësitë sociale dhe njohjen e gjuhës maqedonase nga fëmijët romë, si dhe të përmirësonte kompetencat e mësuesve kujdestarë dhe të edukatorëve parashkollorë për të punuar me fëmijët romë dhe që të angazhohen kundër paragjykimeve ndaj romëve. Për këto qëllime MPPS, në bashkëpunim me Ministrinë e Financave (MF) miratoi mbështetje financiare për angazhimin e 17 mësuesve kujdestarë romë. Gjatë realizimit të disa aktiviteteve, institucionet kompetente të përkujdesjes dhe edukimit të fëmijëve realizuan bashkëpunim të ngushtë me disa partnerë kryesorë ndërkombëtarë të zhvillimit dhe me disa palë të interesuara.

Page 29: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 29

65. Janë bërë përpjekje në drejtim të rritjes së numrit të kopshteve/qendrave të zhvillimit në fëmijërinë e hershme dhe zgjerimit të kapaciteteve në kopshtet ekzistuese, sidomos në mjediset rurale dhe mjediset sociale të rrezikuara. Sipas të dhënave MPPS, gjatë periudhës nga viti 2006 deri më sot janë hapur: 14 kopshte publike, 4 institucione publike për fëmijët me zhvillim të hershëm, 17 objekte të edukimit dhe arsimimit parashkollor, 23 grupe në kushte të tjera hapësinore, 25 qendra të zhvillimit në fëmijërinë e hershme në kuadër të kopshteve publike, 7 institucione private për fëmijët – qendra të zhvillimit në fëmijërinë e hershme, 24 institucione private për fëmijë – kopshte fëmijësh dhe 6 kopshte fëmijësh si njësi organizative në kuadër të entiteteve juridike/shkollave të mesme private.

5.1.2. Sfidat

66. Sistemi i arsimit parashkollor ballafaqohet me sfida të rëndësishme:

1. Përfshirja e fëmijëve në arsimin parashkollor nuk është e kënaqshme, kurse sistemi i deritanishëm ka mundësi të kufizuara për regjistrimin në rritje duke përfshirë fëmijët me nevoja të veçanta arsimor. Në të njëjtën kohë, shkalla e përfshirjes është më e ulët sidomos tek komunitetet e margjinalizuara tek të cilët tendenca për braktisje është në rritje, duke përfshirë vështirësi në arritje të standardeve dhe arritjet e ulëta të të nxënit;

2. Kushtet e mësimit në institucionet parashkollore janë të pakënaqshme; normat dhe standardet në institucionet parashkollore realizohen në mënyrë jokonsistente; pothuaj fare nuk shfrytëzohet TIK-u në institucionet parashkollore.

3. Standardet ekzistuese për të nxënit dhe zhvillimin në fëmijërinë e hershme duhet të rishikohen; kontrollimi i cilësisë nuk funksionon; nuk realizohet edukimi dhe arsimimi i integruar multikulturor i fëmijëve të moshës parashkollore; është i dobët bashkëpunimi me nivelet e tjera të arsimit, sidomos me arsimin e lartë.

4. Sistemi vuan për shkak të numri tët pamjaftueshëm të kuadrit në institucionet parashkollore, që shoqërohet nga përcaktimi jo sa duhet i qartë i kompetencave dhe standardeve për drejtorët, edukatorët, mësuesit kujdestarë dhe shërbimet profesionale të kopshteve. Në realitet nuk ka një mekanizëm të zhvillimit profesional dhe të ngritjes në karrierë për punonjësit, kurse sistemi i licencimit të tyre duhet të rishqyrtohet.

5. Udhëheqja dhe menaxhimi i institucioneve parashkollore nuk është efikas, përputhen përgjegjësitë e strukturave të ndryshme përgjegjëse për sistemin arsimor parashkollor, pra MASh, MPPS dhe Ministria e Vetëqeverisjes Lokale (MVL); është i dobët bashkëpunimi me prindërit, bashkësitë dhe sektorin e biznesit. Njëkohësisht duhet bërë përmirësime edhe në sistemin e evidencës pedagogjike dhe dokumentacionit që bëhet për fëmijët në këto institucione.

5.1.3. Përparësitë dhe përfundimet e pritshme

67. Sa i përket zhvillimit të arsimit parashkollor, Strategjia ka përcaktuar këto përparësi dhe përfundime të pritshme:

Përparësia I. Përmirësimi i përmbajtjes, kushteve për të nxënit dhe i cilësisë në realizimin e arsimit parashkollor

Page 30: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

30 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

1.1. Është përmirësuar përmbajtja e arsimit parashkollor;

1.2. Arsimi parashkollor është orientuar drejt arritjes së rezultateve dalëse të përcaktuara me Standardin nacional për të nxënit dhe zhvillimin e hershëm;

1.3. janë krijuar parakushte për t’i kushtuar më shumë vëmendje çdo fëmije në institucionet parashkollore;

1.4. Procesi edukativo-arsimor është mbështetur me mjetet e domosdoshme fizike me qëllim të arritjes së rezultateve të caktuara dalëse;

1.5. Procesi edukativo-arsimor mbështetet me të gjitha materialet didaktike të nevojshme për arritjen e rezultateve të caktuara dalëse;

1.6 Edukimi parashkollor ofron një qasje dygjuhësore për të punuar me fëmijët nga kultura të ndryshme;

Përparësia II. Rritja e përfshirjes së fëmijëve dhe përmirësimi i gjithëpërfshirjes në arsimin parashkollor

2.1. Janë krijuar kushte themelore për të rritur përfshirjen e fëmijëve në arsimin parashkollor duke siguruar qasje të barabartë për të gjithë fëmijët;

2.2. Janë krijuar kushtet fizike dhe stafi i nevojshëm për regjistrimin e fëmijëve me nevoja të veçanta arsimore;

2.3. Përmbajtja dhe metodat sipas të cilave realizohen aktivitetet me fëmijët në arsimin parashkollor janë përshtatur për përfshirjen e fëmijëve me nevoja të veçanta arsimore.

2.4. Është siguruar mjedisi që mundëson mbështetje morale dhe ekziston mendimi publik pozitiv për gjithëpërfshirje arsimore;

2.5. Është krijuar bazë administrative për sigurimin e gjithëpërfshirjes arsimore.

Përparësia III. Përmirësimi i kapaciteteve të burimeve njerëzore në institucionet parashkollore

3.1. Janë përcaktuar qartë kërkesat e kompetencave profesionale dhe detyrat e punës të punonjësve në institucionet parashkollore;

3.2. Edukatorët dhe mësuesit kujdestarë që janë praktikantë/fillestarë janë të aftësuar për kryerjen e detyrave në pajtim me profilin e vendit të punës dhe Standardet e të nxënit dhe zhvillimit të hershëm;

3.3. Vazhdimisht përmirësohen kompetencat profesionale të edukatorëve dhe punonjësve të tjerë në institucionet parashkollore; edukatorët janë të motivuar për të treguar rezultate më të mira;

3.4. Të gjithë të punësuarit në institucionet parashkollore i plotësojnë kërkesat minimale për kompetenca profesionale.

Përparësia IV. Përmirësimi i legjislacionit, organizimit dhe administrimit në arsimin parashkollor dhe forcimi i bashkëpunimit

4.1. Mbikëqyrja e veprimtarive arsimore mbështetet në pasqyrimin përkatës të asaj që kanë punuar edukatorët dhe në arritjet e fëmijëve;

4.2. Më mirë janë marrë parasysh nevojat e fëmijëve të moshës parashkollore si dhe interesat e bashkësisë;

4.3. Kultura pedagogjike e përgjithshme e prindërve është përmirësuar dhe kjo i jep ndihmesë arsimimit që bazohet në edukimin familjar të fëmijëve.

Page 31: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 31

5.2.1. Pasqyra e gjendjes dhe veprimtaritë e deritanishme

68. Arsimi fillor nëntëvjeçar i detyrueshëm filloi të zbatohet në Maqedoni në vitin 2007, në pajtim me Konventën e arsimimit dhe edukimit fillor nëntëvjeçar. Ligji i arsimit fillor garanton qasje të balancuar të këtij niveli të arsimit për të gjithë fëmijët e moshës 6-14 vjeçe, sidomos përmes sigurimit falas të teksteve dhe transportit të nxënësve që e kanë vendbanimin e përhershëm më larg se 2 km nga shkolla më e afërt.

69. Reformat e planeve dhe programeve mësimore kanë filluar në të njëjtën kohë me vazhdimin e kohëzgjatjes së arsimit fillor. Programet mësimore ngërthejnë në vete qëllime zhvillimore për ciklet e arsimit fillor, qëllime të përgjithshme për çdo paralele dhe qëllime konkrete për çdo temë a program. Përveç kësaj, janë përfshirë edhe shumë lëndë të reja:

• gjuhë angleze - nga klasa e parë si lëndë e detyrueshme;

• gjuhë e huaj e dytë - nga klasa VI si lëndë e detyrueshme;

• inovacione - në klasën IX si lëndë e detyrueshme;

• punë me kompjuter dhe baza të programimit - në klasat III dhe IV si lëndë e detyrueshme;

• krijimtari - në klasat IV dhe V si lëndë me zgjedhje;

• informatikë - në klasat VI dhe VII si lëndë e detyrueshme dhe në klasat VIII dhe IX si lëndë me zgjedhje;

• etika e religjioneve, njohje me religjionet, kultura klasike në civilizimin evropian - në klasën VI si lëndë zgjedhore;

• gjuhë shqipe - nga klasa VI si lëndë me zgjedhje;

• gjuhë dhe kulturë e romëve/boshnjakëve/vllehve - si lëndë me zgjedhje nga klasa III;

• lëndë të tjera me zgjedhje: atdheu ynë; edukimi për mjedisin; hulumtimi i vendlindjes; kërcime dhe valle popullore; projekte nga arti i muzikës; projekte nga arti i pikturës; arsim teknik; projekte nga informatika; sporti i zgjedhur; përparimi i shëndetit; shkathtësitë e jetës dhe programimi.

ARSIMI FILLOR (ARSIMI I PËRGJITHSHËM)

5.2

Page 32: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

32 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

70. Përveç kësaj, është përpiluar Programi i arsimit për shkathtësitë e jetës, po edhe doracaku, që planifikohet të realizohet gjatë orës me bashkësinë e klasës nga klasa II deri në klasën IX dhe përfshin shkathtësitë themelore për t’u ballafaquar me sfidat e jetës së përditshme të nxënësve.

71. Nga viti shkollor 2013/2014 është futur programi ndërkombëtar IB në mësimin klasor në dy shkolla fillore të Shkupit (ShFK “Braqa Milladinovci” në komunën Aerodrom dhe ShFK “Kirili dhe Metodi” në komunën

Qendër), kurse nga viti tjetër shkollorë në këto dy shkolla ka hyrë programi IB në mësimin lëndor.

72. Nga viti shkollor 2015/2016 zbatohet versioni i përshtatur i programeve mësimore sipas Qendrës ndërkombëtare të programeve për provime të Kembrixhit, Britani e Madhe, për lëndët matematikë dhe shkenca natyrore nga klasa I deri në klasën VI dhe matematikë dhe shkenca natyrore të lëndëve si fizikës, kimisë dhe biologjisë nga klasa VII deri në klasën IX. Tekstet mësimore për këto lëndë janë miratuar në pajtim me Konventën për përpunimin e teksteve dhe Metodologjinë e vlerësimit të tekstit.

73. Përveç kësaj, gjatë periudhës 2007-2015 BZhA përgatiti 26 rregullore dhe realizoi 188 stërvitje me arsimtarët, të realizuara na ana e rreth 500 trajnuesve.

74. Me projektin qeveritar Kompjuter për çdo fëmijë duhej t’i sigurohej secilit nxënës në shkollën fillore qasje në kompjuter për ta shfrytëzuar gjatë mësimit. Si mbështetje plotësuese ishte planifikuar të sigurohen dhe kompjuterë portativë për çdo arsimtar dhe internet për të gjitha shkollat.

75. Nxënësit me nevoja të veçanta arsimore mund të regjistrohen në shkolla të rregullta (në paralele të rregullta apo të veçanta ) ose në shkolla të posaçme, varësisht nga lloji dhe shkalla e nevojave të veçanta arsimore. Një numër i caktuar arsimtarësh janë stërvitur për punë me këto kategori nxënësish. Në formulën për sigurimin të bllok-dotacioneve merret parasysh edhe numri i nxënësve me nevoja të veçanta arsimore (me aftësi të kufizuara).

76. Në bashkëpunim me BZhA-në dhe sektorin civil, MPPS në 32 shkolla fillore realizon projektin për zbatimin e teknologjive ndihmëse në procesin e të nxënit (me shfrytëzimin e pajisjeve speciale, të përshtatura sipas pajisjeve standarde kompjuterike etj.), me qëllim që t’u mundësohet nxënësve me nevoja të veçanta arsimore dhe me aftësi të kufizuara të shfrytëzojnë kompjuterin.

77. Është realizuar një hulumtim për punën me nxënësit me prirje e me talent është zbatuar. Për nxënësit që kanë fituar në gara shtetërore dhe ndërkombëtare në matematikë dhe shkenca natyrore caktohen bursa të veçanta. Gjithashtu janë paraparë me ligj edhe programe plotësuese të detyrueshme për nxënësit me vështirësi në të nxënit dhe programe mësimore shtesë për nxënësit që tregojnë suksese të përparuara në lëndë të caktuara.

78. Në vitin 2012 filloi realizimi i projektit pesëvjeçar për integrimin ndëretnik në arsim. Qëllimi i kësaj iniciative ishte që të krijohet në vendin tonë një klimë të përshtatshme shoqërore për mbështetje të integrimit ndëretnik jo vetëm në shkolla, por edhe në shoqëri në përgjithësi. Përmes partneriteteve me institucionet kryesore arsimore dhe organizatat joqeveritare lokale, aktivitetet u përqendruan tek nxënësit, prindërit, mësuesit, drejtuesit, administrata dhe bordet e shkollave në të gjitha shkollat fillore dhe të mesme.

79. Me qëllim të përmirësimit të kontrollit të cilësisë, në vitin 2011 IShA vuri në përdorim indikatorët për cilësinë e punës në shkolla, që ishin duke u përmirësuar gjatë periudhës nga 2012 – 2016. Me zbatimi e këtyre indikatorëve vlerësohet cilësia e procesit edukativo-arsimor, përcaktohen anët e fuqishme e të dobëta të punës si dhe jepen rekomandime për përmirësimin e tyre. Indikatorët gjithashtu ndihmojmë në procedurën e vlerësimit të pavarur të shkollave. Në procesin e vlerësimit integral, bëhet vlerësimi i detyrave të punës së mësuesve dhe bashkëpunëtorëve profesional të përfshirë në procesin edukativo-arsimor. Për arsimtarët që punësohen për herë të parë aplikohet edhe: dhënia e detyrueshme e testit të personalitetit dhe provimi profesional për arsimtarin.

80. Në periudhën e kaluar ishte paraparë Programi i këshillimit të prindërve dhe Programi i këshillimit të nxënësve.

Page 33: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 33

81. Në vitin 2013 nisi zbatimi i sistemit të kontrollit nga jashtë të arritjeve të nxënësve (testimi ekstern) në të gjitha lëndët nga klasa IV deri në klasën IX. Para përfundimit të vitit shkollor 2016/2017 u ndërpre testimi ekstern.

82. Shkollat fillore të Maqedonisë kanë marrë pjesë në këto testime ndërkombëtare:

• studimi rreth përparimit në shkrim-lexim dhe lnë të lexuarit në shkallë ndërkombëtar (PIRLS), për vlerësimin e përgatitjes së nxënësve të moshës 9-10 vjeçe për të lexuarit dhe të kuptuarit (viti 2006);

• studimi për trendet në mësimin e matematikës dhe të shkencave natyrore në nivelin ndërkombëtar (TIMSS) për matjen e diturive dhe aftësive në matematikë dhe shkenca natyrore te nxënësit e klasës VIII (viti 2011).

83. Në vitin 2015 është hartuar Ligji për mësuesit në shkollën fillore dhe të mesme për të përcaktuar standardet profesionale për stafin mësimdhënës dhe për zhvillimin e karrierës.

84. Nga shtatori i vitit 2015 MASH-i siguron mbështetje praktike për nxënësit romë të cilët janë klasa e IV, V dhe VI në arsimin fillorë të Republikës së Maqedonisë. Mbështetje arsimore shtesë japin edhe studentët praktikantë nga fakultetet pedagogjike në Republikën e Maqedonisë.

5.2.2. Sfidat

85. Vihen në pah edhe një numër i caktuar sfidash në fushën e arsimit fillor:

1. Të arriturat e arsimore të nxënësve janë mjerisht ulët, siç vërehet nga rezultatet e testimeve ndërkombëtare.

2. Mungojnë standardet që do t’i përcaktonin rezultatet e të nxënit në çdo cikël (I, II, III) të arsimit fillor, plani mësimor është i mbingarkuar, kurse programet mësimore nuk janë sa duhet relevante për mjedisin lokal. Më saktësisht, mund të vihet re se në më shumë shkolla nuk bëhet sa duhet dhe ashtu si duhet lënda Arsimi për shkathtësitë jetësore (AShJ) dhe edukimi civil, kurse shkathtësitë sipërmarrëse shënojnë shkallë të ulët si te nxënësit, ashtu edhe te mësimdhënësit.

3. Në shkollat ku mësimi zhvillohet në disa gjuhë nxënësit janë të ndarë sipas gjuhës në të cilën mësojnë (punojnë me turne, në objekte a në kate të ndryshme, me administratë të ndryshme etj.), prandaj nuk kanë mundësi të mjaftueshme ndërveprimi, nuk është përfshirë sa duhet arsimi shumëkulturor / ndërkulturor në veprimtaritë mësimore dhe ato jashtë mësimit, si dhe në disa tekste. Vetë arsimtarët nuk promovojnë respektin e duhur lidhur me të qenit i ndryshëm dhe i njëjtë (lidhur me përkatësinë gjinore apo etnike, statusin shoqëror, intelektual dhe aftësitë fizike) si dhe multikulturalizimin.

4. Nuk janë të mjaftueshme masat për tejkalimin e ndarjeve në vija etnike nëpër shkolla, kurse segregacioni në shkolla ndikon në kohezionin shoqëror dhe në integrimin ndërveprues.

5. Mungon mekanizmi që siguron të dhëna etnike segregative për fëmijët e moshës shkollore që nuk janë përfshirë në sistem për shkaqe të ndryshme, me një shpjegim të zakonshëm se pengesa është në mbrojtjen e të dhënave personale, megjithatë rregulloret ligjore nuk pengojnë grumbullimin e të dhënave në baza etnike me qëllim të përmirësimit të gjendjes së sistemit arsimor.

6. Një numër i madh i nxënësve romë janë jashtë sistemit arsimor. Ekziston gjithashtu një përqindje e lartë e braktisjes së arsimit dhe shkallës së ulët të shkrim-leximit të fëmijëve me përkatësi etnike

Page 34: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

34 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

rome. Arsye më të shpeshta për këtë situatë janë: njohja e pamjaftueshme e gjuhës maqedonase, niveli i ulët i arsimimit të prindërve dhe statusi i dobët socio-ekonomik.

7. Fëmijët me nevoja të veçanta arsimore nuk janë të kyçur sa duhet në arsimin e rregullt fillor. Përfshirja e tyre në shkollat e rregullta nuk është e rregulluar në masën e duhur, por edhe nuk janë kyçur mekanizmat përkatës për këtë çështje. Përveç kësaj ka edhe paragjykime ndaj këtyre fëmijëve, prindërve, arsimtarëve dhe nxënësve. Gjithashtu, arsimtarët nuk i zotërojnë kompetencat duhura për të punuar me këtë kategori nxënësish.

8. Mungojnë zgjidhje sistemore përkatëse për identifikimin dhe punën me nxënësit e talentuar.

9. Të miturit që ndodhen në institucionet edukative-përmirësuese janë të përjashtuar nga sistemi i arsimit fillor, prandaj edhe integrimi i tyre në shoqëri është i penguar. Nuk ekziston një sistem efektiv për edukimin, koordinimin e aktiviteteve dhe monitorimin e këtyre kategorive të fëmijëve.

10. Nuk ka sa duhet materiale didaktike dhe burime didaktike që mësimi të zhvillohet në të gjitha gjuhët mësimore (në këtë përfshirje bëjnë pjesë edhe teknologjitë ndihmëse për nxënësit me nevoja të veçanta arsimore), kabinetet e specializuara për lëndë të caktuara nuk janë të furnizuara sa duhet me mjete ndihmëse mësimore. Shumica e shkollave shumë pak janë të furnizuara me mjete mësimore për mësimin lëndor, por edhe me pajisje plotësuese TIK (bie fjala, projektor LCD, tabela të zgjuara – smart bord etj.). Metodat dhe teknikat bashkëkohore mësimore nuk zbatohen sa duhet në praktikë. Ende nuk ka një platformë elektronike arsimore për të nxënit.

11. Një pjesë paralelesh kanë numër shumë të madh nxënësish, kurse në disa komuna nuk është miratuar ende rajonizimi i cili nuk është një nga faktorët më të fortë për segregimin në arsimin fillor. Kjo çështje bëhet edhe më e ndërlikuar nga shkaku i mospërfilljes së normave për mjedis shkollor të rehatshëm e të sigurt në shumë shkolla.

12. Sa i përket kontrollit të cilësisë, mungojnë informacionet e vazhdueshme valide për sistemin kombëtar të arsimit në perspektivën ndërkombëtare. Sistemi i testimit ekstern, i zbatuar gjatë viteve 2013-2017, nuk i ka ndjekur në tërësi standardet e vlerësimit të të arriturave të nxënësve; vlerësimi i cilësisë së programeve mësimore dhe vlerësimi i të arriturave të nxënësve nuk siguruan konsistencë lidhur me të gjithë faktorët relevantë. Metoda e zbatimit të testit ekstrern ka devijuar përqendrimin e mësimdhënies dhe mësim nxënies duke u bazuar në mësim përmendësh të informacioneve, sesa në kuptimin e thelbit dhe lidhjen e dukurive. Sipas asaj që thotë një numër i madh pjesëmarrësish në procesin arsimor, ende i kushtohet rëndësi e madhe planifikimit formal dhe përpilimit të raporteve, edhe pse fokusi duhet të përqendrohet në realizimin e procesit arsimor dhe në arritjen e rezultateve në mësim.

13. Nuk realizohet orientimi profesional dhe i karrierës. Shpeshherë përmbajtja të cilën nxënësit janë duke e mësuar nuk kanë të bëjnë me jetën reale dhe jetën profesionale pra ata nuk marrin informacione të mjaftueshme dhe relevante për to, sidomos për profesionet teknike, por nuk marrin as mbështetje për zgjedhjen e shkollave dhe profileve profesionale që kërkohen në tregun e punës.

14. Shërbimet profesionale nuk janë të kompletuara me të gjithë bashkëpunëtorët e nevojshëm profesionalë, edhe pse në dy vitet e kaluara është punësuar nëpër shkolla fillore një numër i madh i psikologëve, pedagogëve dhe edukatorëve specialë. Një pjesë e madhe e stafit të shërbimit profesional orët e punës i kalojnë në aktivitete administrative për shkollën, jo në lidhje me profilin e tyre profesional. Prandaj edhe pse shkollat kanë shërbime profesionale, në praktikë, nxënësit dhe mësuesit nuk marrin mbështetje të mjaftueshme nga këto shërbime profesionale nga ekspertiza e tyre primare. Në disa raste shërbimet profesionale nuk ndjekin strukturën etnike në shkollat shumëgjuhëshe.

15. Palët e ndryshme kryesore të interesuara nuk janë të informuara plotësisht dhe nuk përfshihen në proceset reformuese; veprimtaritë nismat për projekte janë të paqëndrueshme në masën më

Page 35: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 35

të madhe. Kësisoj, futen risi pa u bërë pilotimi dhe pa u vlerësuar efektet e tyre. Mbështetja për pjesëmarrje demokratike të nxënësve është e pamjaftueshme në më shumë shkolla.

16. Formulari ekzistues për financimin e arsimit fillor duhet të rishikohet për të përfshirë një zhvillim komponent që do të financojë zhvillimin profesional të mësuesve dhe do të mundësoj futjen e metodave novatore të punës me nxënësit, zbatimin e hulumtimit të aksionit, zbatimin e projekteve zhvillimore me qëllim të përmirësimit të procesit të mësimdhënies, duke forcuar bashkëpunimin me prindërit dhe aktivitete tjera të ngjashme.

5.2.3. Përparësitë dhe përfundimet e pritshme

86. Përparësitë strategjike të zhvillimit të arsimit fillor gjatë periudhës deri në vitin 2025 dhe rezultatet përkatëse të tyre do të jenë si vijon (të sqaruara në detaje, duke përfshirë masat, aktivitetet dhe indikatorët në shtyllat përkatëse në Planin e Veprimit):

Përparësia I. Përmirësimi i përmbajtjes së arsimit fillor

1.1. Rezultatet e të nxënit për çdo cikël të arsimit fillor janë të përcaktuara qartë dhe kanë rëndësi për gjendjen dhe nevojat reale të nxënësve në pajtim me moshën dhe karakteristikat e tyre.46

1.2. Arsimi fillor ndihmon për zhvillimin kompetencave kyçe dhe të përgjithshme si aftësia e nxënësve për të për të menduar kritik dhe për të zgjidhur probleme, për t’i respektuar dallimet dhe multikulturalizmin dhe për t’u pajisur me vlera e shkathtësi demokratike;

1.3. Planet dhe programet mësimore për të gjitha klasat janë të orientuara nga arritja e rezultateve nga të nxënit që janë të përcaktuara me Standardin në shkallë kombëtare;

1.4. Nxënësit fitojnë dituri dhe kompetenca më gjera sipas interesave të tyre dhe që janë të rëndësishme për mjedisin lokal;

1.5. Nxënësit në arsimin fillor kanë tekste cilësore dhe aktuale si zgjedhje e diturive të zbatueshme që promovojnë të drejta njerëzore, respektim të dallimeve dhe vlera demokratike.

Përparësia II. Rritja e përfshirjes së nxënësve dhe përmirësimi i gjithëpërfshirjes e integrimit ndëretnik në arsimin fillor.

2.1. Janë krijuar kushte fizike të domosdoshme për gjithëpërfshirjen e nxënësve me pengesa fizike;

2.2. Shkollat paraqesin mjedis gjithëpërfshirës për nxënësit me nevoja të veçanta arsimore të cilëve u ofrohet mbështetje të plotë;

2.3. Është përmirësuar efikasiteti i financimit të proceseve të gjithëpërfshirjes dhe të nxënit për nxënësit me nevoja të veçanta arsimore;

2.4. Është përmirësuar ndërveprimi midis nxënësve që ndjekin mësimin në gjuhë të ndryshme;

2.5. Është përmirësuar mësimdhënia në gjuhët më pak të përfaqësuara, duke përfshirë mësimin e lëndëve për mësimin e gjuhës dhe kulturës së komuniteteve që ndjekin mësimet në gjuhë tjetër nga gjuha e tyre amtare.

46 Gjatë përcaktimit të rezultateve të të nxënit duhet pasur kujdes për përfshirjen e shkathtësive sipërmarrëse në pajtim me Strategjinë e të nxënit sipërmarrës në RM 2014-2020.

Page 36: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

36 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

2.6. Janë siguruar kushte për fëmijët që ndodhen në institucione edukative-përmirësuese që ta vazhdojnë (përfundojnë) arsimin fillor.

2.7. Janë identifikuar, përfshirë e monitoruar personat të cilët duhet ta kryejnë arsimin e tyre deri në atë që është obligator.

Përparësia III. Përmirësimi i kushteve të nxënies dhe cilësia e realizimit të arsimit fillor

3.1. Janë krijuar kushte të përmirësuara për të nxënit që mundësojnë kujdes më të madh për çdo nxënës;

3.2. Është përmirësuar efikasiteti i procesit të zhvillimit të mësimit pa marrë parasysh gjuhën në të cilën zhvillohet ai.

3.3. Janë përmirësuar të arriturat e nxënësve në matematikë dhe shkenca natyrore;

3.4. Shkolla paraqet mjedis të sigurt për mësim në të gjitha aspektet, si për arsimtarët, ashtu edhe për nxënësit (objektet për zhvillimin e mësimit, objektet ndihmëse, pajisjet për ushtrime dhe materialet, teknologjitë ndihmëse për nxënësit me nevoja të veçanta arsimore, standardet e ushqimit);

3.5. Nxënësit janë të informuar më mirë para vendosjes për të vazhduar shkollimin pas përfundimit të arsimit fillor;

3.6. Është rritur pjesëmarrja demokratike e nxënësve në shkolla;

3.7. Njoftimet prapavepruese nga të gjitha vlerësimet për të arriturat e nxënësve mundësojnë të merren vendime rreth politikave arsimore të bazuara në dëshmi;

3.8. Janë siguruar të dhëna empirike për mësimin e matematikës dhe për mësimin e shkencave natyrore te nxënësit në arsimin fillor në përputhje me perspektivat ndërkombëtare.

Përparësia IV. Përmirësimi i kapaciteteve të burimeve njerëzore në shkollat fillore

4.1. Është ngritur cilësia e arsimtarëve të ardhshëm;

4.2. Arsimtarët praktikantë kanë fituar kompetencat që kërkohen sipas standardeve profesionale dhe kombëtare;

4.3. Arsimtarët dhe bashkëpunëtorët profesionalë praktikantë marrin përkrahjen e domosdoshme për punën e tyre të përditshme;

4.4. Arsimtarë janë të motivuar për të arritur rezultate më të mira në vendin e punës;

4.5. Kompetencat profesionale të arsimtarëve përmirësohen vazhdimisht;

4.6. Nxënësit dhe arsimtarët marrin mbështetje të vazhdueshme nga shërbimet profesionale.

Përparësia V. Rritja e efektivitetit në organizimin dhe administrimin e arsimit fillor

5.1. Ndikimi i përmirësuar dhe qëndrueshmëria e inovacioneve të përfshira në arsimin fillor.

5.2. Drejtorët e shkollave fillore plotësojnë kërkesat minimale për kompetencat profesionale, duke siguruar një mjedis më të mirë mësimi dhe kulture, menaxhimi dhe udhëheqje.

Page 37: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 37

5.3.1. Pasqyra e gjendjes nga aktivitetet e deritanishme

87. Nga viti shkollor 2007/2008, arsimi i mesëm është i obliguar për çdo qytetarë me kushte të barabarta të konstatuara me Ligjin për arsimin e mesëm dhe në përputhje me këtë kërkesë është harmonizuar me politikën e regjistrimit në shkollat e mesme. Me këtë ligj mundësohet qasshmëria horizontale dhe vertikale. Me qëllim të mundësohet qasshmëri cilësore për të gjithë nxënësit, janë siguruar libra shkollorë dhe transport falas si dhe akomodim falas në internatet për nxënës.

88. Me qëllim të promovimit të arsimi sipërmarrës në përputhje me ecuritë bashkëkohore, janë përgatitur programe mësimore për dy lëndët e obligueshme të arsimit të mesëm në shkollat e gjimnazit dhe shkollat e mesme të artit: biznes dhe sipërmarrje ( për vitin IV), inovacione dhe sipërmarrje (për vitin I, II dhe të III). Për mësimin e gjuhës angleze si gjuhë të parë të huaj dhe gjuhës gjermane, frënge dhe ruse si gjuhë të dytë të huaj, janë aprovuar programe të reja arsimore për vitin e I, II, III dhe vitin e IV të arsimit të mesëm. Gjithashtu, është miratuar edhe program arsimor për lëndën e re të obligueshme lënda Gjuhët Programore për vitin e III, drejtimi i gjimnazit, si dhe kanë rifilluar Programet mësimore për lëndët zgjedhore, Algjebër, Algjebra lineare dhe Gjeometri analitike për vitin e III të drejtimit të gjimnazit. Ndryshime ka edhe në programet mësimore për shkollat e mesme të artit.

89. Janë analizuar Programet mësimore për arsimin e mesëm sipas përfaqësimit të multikulturalizmit për qëllimet dhe përmbajtjet. Është përgatitur program mësimor për arsimin për shkathtësi të jetës dhe doracak për realizimin e tij në orët klasike.

90. Me qëllim të promovimit mjedis të shëndetshëm dhe të sigurt për të nxënë dhe për tu zvogëluar dhuna, të promovohen të drejtat e nxënësve, vlerat demokratike, liritë dhe diversitetet, është zbatuar numër i caktuar i aktiviteteve jashtë arsimore nëpërmjet Plan veprimit për komunat dhe Qytetin e Shkupit.

91. U formua Akademia e Sportit dhe janë përgatitur plane mësimore dhe programe për futboll, basketboll, hendboll dhe tenis.

92. U miratua Ligj i posaçëm për librat shkollorë për arsimin fillor dhe të mesëm dhe më shumë akte nënligjore me të cilat krejtësisht rregulloret procedura për miratimin dhe publikimin e librave shkollorë, janë miratuar nënakte ligjore të duhura dhe u formua Komisioni nacional për libra shkollorë. Mirëpo, të gjitha këto më lartë kanë mangësi dhe paraqesin sfidë të veçantë për reformat e ardhshme.

ARSIMI I MESËM I PËRGJITHSHËM (GJIMNAZET, SHKOLLAT E ARTEVE DHE

SHKOLLAT PËR NXËNËSIT ME NEVOJA TË POSAÇME ARSIMORE )

5.3

Page 38: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

38 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

93. Nga janari i vitit 2013 deri në janar të vitit 2017 në të gjitha shkollat e mesme zbatohej sistemi i kontrollit të jashtëm të arritjeve të nxënësve sipas të gjithë lëndëve.

94. Nëpërmjet procesit të decentralizimit sigurohen mjete për financimin e plotë të shkollave. Ky sistem është i bazuar në shpërndarjen racionale të destinuar me bllok dotacione dhe mjete plotësues nga buxheti i komunave dhe Qytetit të Shkupit. Është investuar edhe në përforcimin e kapaciteteve të komunave dhe Qytetit të Shkupit për menaxhimin e dhe kryesimin e shkollave të mesme, sidomos nga aspekti i financimit, përcjellje dhe përshtatjen e buxhetit të shkollave.

95. Nga viti 2008 u aprovua Matura shtetërore në shkollat e mesme drejtimi i gjimnazit dhe drejtimi profesional me kohëzgjatje 4 vjeçare, kurse nga viti 2009 edhe në shkollat e mesme të artit. Me Maturën shtetërore pritet të sigurohet kontrolli i cilësisë së shkollave të mesme, të përcillet realizimi i Programeve mësimore, përfundimi i arsimit të mesëm me diplomën e duhur dhe të ndihmojë gjatë përzgjedhjes në arsimin universitar.

96. Që të lehtësohet mësimi i matematikës në arsimin e mesëm, është hartuar doracak për matematikë për nxënësit e moshës 15-16 vjeç, për prindërit dhe mësimdhënësit e tyre.

97. Janë bërë ndryshime të Ligjit për arsimin e mesëm, me të cilin rregullohet vetëvlerësimi dhe përpunimi i Planit të zhvillimit të shkollave, por është aprovuar edhe evalvim integral që e zbaton IShA. U aprovua një test profesional për mësimdhënës, duke përfshirë edhe dhënien e obligueshme të testit të personalitetit

për kuadrin mësimdhënës i cili u kundërshtua nga publiku i ekspertëve.

98. Politikat e MASh-it gjithëpërfshirja e nxënësve me nevoja të posaçme arsimore në procesin e rregullt

arsimor parashohin:

• Hartimin e planeve individuale;

• Formimi i ekipit gjithëpërfshirës në shkollat e mesme;

• Ekipimi i shërbimit profesional të pedagogëve, psikologëve dhe edukatorëve special:

• Përdorimi i pajisjeve ndihmëse dhe ndërtimin e rampave me qasshmëri nëpër shkolla.

99. Janë hartuar plane dhe programe të reja arsimor të përshtatura për nxënësit me shikim dhe dëgjim të dëmtuar. Me këtë masë nxënësve me aftësi të kufizuara më të lehtë pas përfundimit të vitit të IV iu mundësohet t’i nënshtrohen provimit të Maturës shtetërore të përshtatur dhe të vazhdojnë arsimin në institucionet e arsimit të lartë të vendit dhe jashtë shtetit.

100. Nga viti 2009 janë siguruar bursa dhe mentorim/ tutor për nxënësit romë. Kjo nismë ka për qëllim të avancojë suksesin e nxënësve romë nga të gjitha vitet arsimore, në të gjitha shkollat e mesme publike dhe private. Me qëllim të stimulit të nxënësve romë për të vazhduar arsimin e vet në shkollat e mesme, janë ulur kriteret për regjistrimin e pjesëtarëve të këtij komuniteti etnik. Janë siguruar bursa për nxënësit romë nga familjet me rrezik social, të cilët rregullisht vijojnë mësimin, si dhe bursa për nxënësit nga grupet e rrezikuara, nxënësit e talentuar, sportistët, fëmijët pa prindër dhe fëmijët me nevoja të posaçme arsimore.

101. Për nxënësit që kanë marrë çmime në nivel shtetëror dhe gara ndërkombëtare në matematikë dhe në lëndët e shkencave natyrore janë ndarë shpërblime të veçanta. Nga viti shkollor 2016/2017, janë paraparë shpërblime në mjete financiare për nxënësit që do të fitojnë medalje të artë, të argjendtë, të bronztë në ndonjërën nga 13-të olimpiadat ndërkombëtare shkencore për nxënësit e shkollave të mesme. Shpërblimi i arkëtohet edhe mësimdhënësit – mentorit të nxënësit.

102. Me qëllim të zvogëlimit të paragjykimeve etnike dhe të përmirësohet njohja e kulturës së nxënësve nga grupet e ndryshme etnike, disa nga shkollat zbatojnë aktivitete të përbashkëta me nxënës që ndjekin mësimin në gjuhë të ndryshme të mësimdhënies. Për këtë qëllim janë themeluar ekipe për integrimin e

Page 39: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 39

shkollave, për të koordinuar dhe organizuar aktivitetet e përbashkëta të nxënësve dhe bashkëpunimin e prindërve.

103. Në vitin 2000 dhe 2015, shkollat e mesme të Republikës së Maqedonisë morën pjesë në Programin për vlerësimin ndërkombëtar të nxënësve ( PISA), me të cilën matet sesa nxënësit të moshës 15 vjeç janë të aftë për të lexuar dhe kuptuar, sa kanë njohuri matematikore dhe të fushave të shkencave natyrore.

104. Aktivitete të tjera të rëndësishme në sektorin e arsimit të mesëm janë:

• Hartimi dhe zbatimi i Programit për këshillimin e prindërve dhe Programit për këshillimin e nxënësve.

• Promovimin e këshillimit të karrierës për nxënësit në shkolla, nëpërmjet hapjes së qendrave të karrierës në të cilat punojnë këshilltarë të karrierës dhe janë pjesë e stafit mësimdhënëse nëpër shkolla.

Në vitin 2015 u hartua ligji për mësuesit në arsimin fillor dhe të mesëm për të përcaktuar standardet profesionale për stafin mësimdhënës dhe zhvillimin e karrierës.

5.3.2. Sfidat

105. Analiza e situatës kontribuoi për realizimin e sfidave vijuese në fushën e arsimit të përgjithshëm:

1. Planet mësimore janë të mbingarkuara dhe akoma ka programe mësimore të vjetërsuara që nuk mundësojnë zhvillim të vazhdueshëm kognitiv socio-emocional i nxënësve, nuk lejojnë qasje të integruar për mësimin e dukurive, nuk zhvillojnë kompetenca të mjaftueshme të përgjithshme e kyçe, nuk përkrahin qasjen bashkëkohore për zhvillimin e të nxënit dhe nuk pasqyron proceset aktuale sociale.

2. Një pjesë e librave shkollorë janë vjetërsuar dhe përmbajnë stereotipe, paragjykime dhe stigmatizime ku mungojnë elementet e bashkë-ekzistencës, respektimi i diversiteteve, integrimeve, multikulturalizmit dhe në mënyrë plotësuese komplikohet me legjislacionin demotivues për përpunimin dhe revidimin e librave shkollorë. Zhvillimi dhe pasurimi i teksteve shkollore me përmbajtje shtesë është një proces i ngadalshëm dhe i gjatë dhe nuk plotëson nevojat e stafit mësimdhënës lidhur me përmbajtjet më të fundit në fusha të caktuara, gjë që kontribuon në procesin e mësimit të vjetruar.

3. Arsimi multikulturor-interkulturor nuk është i pasqyruar në aktivitetet mësimore ose jashtë mësimore. Ekzistojnë barriera që pengojnë integrimin e nxënësve të cilët mësojnë në gjuhë të ndryshme nga gjuha amtare; nxënësit të cilët mësojnë në gjuhë tjetër në shkolla ku mësimi mbahet në disa gjuhë, zakonisht janë në turne të ndara, godina, kate, madje edhe administratë shkollore të ndarë. Njëkohësisht, motivimi i shkollave dhe mësimdhënësve për sigurimin e arsimit integrimit interetnik dhe arsimit gjithpërfshirës është shumë më i ulët, për shkak të mungesës së motivimit dhe përkrahjes financiare.

4. Disperzioni i shkollave të mesme është i papërshtatshëm (me qasje shumë të dobët nëpër shkollat e rajoneve) që paraqet problem plotësues për numrin e madh të nxënësve (deri 40 nxënës në paralele) në disa nga shkolla apo numrin tepër të vogël në tjera.

5. Qasja fizike (objektet, pajisjet për ushtrime dhe pajisjet e tjera) dhe qasja didaktike dhe metodologjike është shumë e dobët në shumë shkolla të mesme; kushtet për inkluzion të nxënësve me aftësi të posaçme arsimore janë jashtëzakonisht të kufizuara, duke marrë parasysh se një numër i madh

Page 40: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

40 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

nxënësish me nevoja të veçanta arsimore kanë arritje më të ulëta, mundësitë e tyre për regjistrim në arsimin e mesëm të përgjithshëm janë shumë të vështira dhe të kufizuara.

6. Mësimdhënësit nuk marrin praktikën e nevojshme për përgatitjen e trajnimeve iniciues ose praktikës së përgjithshme; testi i personalitetit i imponuar ligjërisht është i pajustifikuar dhe i diskutueshëm në aspektin e aktivitetit psikologjik dhe është i prirur për keqpërdorim, por gjithashtu ka shkaktuar kundërthënie dhe pakënaqësi të shumta me mësuesit; nuk ka profesionalizëm të mjaftueshëm dhe neutralitet politik te drejtorët e shkollave; shërbimet profesionale nuk janë mjaftueshëm të ekipuara sipas nevojave të shkollave (p.sh sipas numrit të nxënësve, gjuha në të cilën zhvillohet mësimi), dhe njëkohësisht pjesa më e madhe e kohës kalohet në aktivitete të përditshme administrative shkollore se sa në fushën ekspertizës; faktori i fundit rezulton me cilësi të dobët ose qasje të kufizuar të këtyre shërbimeve, siç është përkrahja e nxënësve me nevoja të veçanta arsimi, këshillimi për karrierën ose orientimin dhe udhëzimin e nxënësve të talentuar.

7. Vlerësimi i cilësisë së Planit dhe programit mësimor dhe vlerësimi i nxënësve nuk janë konsistentë në kuptimin e të gjithë faktorëve relevantë.

8. Reformat në fushën e arsimit, në drejtimin e gjimnazit jo gjithmonë janë koherente-konsistente me reformat në arsimin fillor, për shkak të cilave transferimi i nxënësve nga shkolla fillore në shkollë të mesme është jashtëzakonisht stresues dhe reflekton negativisht në qëndrimin e tyre ndaj të mësuarit dhe arritjes së rezultateve.

9. Përkrahja për pjesëmarrje demokratike të nxënësve vazhdimisht mbetet e pamjaftueshme.

10. Mungojnë informacione të vazhdueshme të vlefshme për sistemin nacional arsimor në perspektivat ndërkombëtare.

5.3.3. Përparësitë dhe rezultatet e pritshme

106. Përparësitë e tjera që janë përfshirë për periudhën deri në 2025 (të sqaruar në detaje, duke përfshirë masat, aktivitete dhe indikatorët në shtyllën e duhur në Planin e Veprimit) dhe duhet t’i sigurojnë këto rezultate të dëshiruara.

Përparësia I, përmirësimi i përmbajtjes së arsimit të mesëm

1.1 Rezultatet nga të nxënit të arsimit të mesëm janë definuar qartë dhe janë të rëndësishëm për situatën reale dhe nevojat e nxënësve në përputhje me moshën dhe karakteristikat e tyre dhe Përparësitë për zhvillimin shoqëror të Republikës së Maqedonisë47;

1.2 Arsimi i mesëm kontribuon për njohurit e të drejtave të njeriut, të respektohet diversiteti dhe vlerat demokratike nga nxënësit;

1.3 Të gjitha planet dhe programet mësimore janë drejt arritjes së rezultateve nga të nxënit, të cilat janë përcaktuar me Standardet nacionale dhe të sigurojnë vazhdimësi në arsimin fillor;

1.4 Nxënësit e arsimit të mesëm aktualisht kanë libra shkollorë cilësorë si burim i diturisë moderne dhe relevante dhe si vegël për promovimin e të drejtave të njeriut, respektimin e diversiteteve dhe vlerave demokratike;

47 Gjatë definimit të rezultateve nga të nxënit do të duhet të bëjmë kujdes në përfshirjen e shkathtësive sipërmarrëse, në përputhje me Strategjinë për përmirësimin e sipërmarrjes në RM 2014-2020.

Page 41: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 41

Përparësia II. Rritja e përfshirjes së nxënësve dhe rritja e gjithëpërfshirjes dhe integrimit ndëretnik në arsimin e mesëm.

2.1. U aprovuan kushte fizike për tu përfshirë nxënësit me aftësi të kufizuara fizike;

2.2. U aprovua bazë e administratës dhe informacionit për sigurimin e arsimit gjithëpërfshirës;

2.3. U avancuan interaksionet ndërmjet nxënësve të cilët mësimin e zhvillojnë në gjuhë të ndryshme;

2.4. U siguruan kushte që nxënësit të cilët gjenden në shtëpitë korrigjuese-edukuese ta vazhdojnë (përfundojnë) arsimin e mesëm të përgjithshëm.

Përparësia III, Avancimi i kapaciteteve të resurseve humane në shkollat e mesme

3.1. Kompetencat profesionale të mësimdhënësve vazhdimisht avancohen; Mësimdhënësit motivohen të arrijnë rezultate më të mira;

3.2. Të gjithë drejtorët e shkollave të mesme i plotësojnë kërkesat minimale për kompetenca profesionale;

3.3. Arsimi shoqërohet tërësisht me shërbime profesionale të domosdoshme për proces cilësor të të nxënit dhe zhvillimit të nxënësve;

3.4. Mësimdhënësit fillestarë marrin përkrahjen e domosdoshme për punën e tyre të përditshme.

Përparësia IV. Avancimi i kushteve të të nxënit dhe cilësia e arsimit

4.1. U aprovuan kushte më të mira për mësim të cilët mundësojnë që çdo nxënës të merr vëmendjen e duhur;

4.2. Objektet shkollore dhe koha e nxënësve pas përfundimit të orëve të shfrytëzohet në mënyrë më efikase;

4.3. U rrit participimi demokratik i nxënësve në shkolla;

4.4. Informacionet kthyese nga të gjitha vlerësimet e suksesit të nxënësve mundësojnë të merren vendime për politikat në bazë të dëshmive;

4.5. Janë siguruar të dhëna empirike të vlefshme për aftësimin e nxënësve të moshës prej 15 vjeç (krahasuar me perspektivat ndërkombëtare) për hyrje në jetë dhe vazhdimin e arsimimit ose përfshirjen në tregun e punës;

4.6. Nxënësit e talentuar kanë mundësi për zhvillimin e potencialeve të tyre.

Page 42: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

42 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

5.4.1. Pasqyra e gjendjes dhe veprimtaritë e deritanishme

107. Institucioni publik kryesor kompetent për sigurimin e përkrahjes profesionale për zhvillimin dhe rinovimin e vazhdueshëm në sistemin për APT është Qendra për Arsim dhe Trajnim Profesional, e themeluar në vitin 2007. Lëndët e përgjithshme arsimore te shkollat e mesme profesionale janë përgjegjësi e BZhA-së.

108. U firmos Memorandum bashkëpunimi ndërmjet QAPT-së dhe institucioneve dhe organizatave nga Republika e Maqedonisë dhe jashtë vendit, të bazuara në Protokollin për partneritet social dhe Kornizën për partneritet social, me qëllim të intensifikimit të bashkëpunimit me të gjitha palët kryesore të interesit që do të përfshihen në gjetjen e zgjidhjeve dhe hartimin e dokumenteve të rëndësishme për arsimin dhe trajnimin profesional.

109. U përgatitën Standarde për realizimi e trajnimit praktik të nxënësve me punëdhënësit, u realizua plan programi mësimor për trajnimin profesional – didaktik të trajnerëve nga kompanitë ku do të zhvillohet trajnimi praktik dhe janë realizuar disa trajnim e të mentorëve nga kompanitë të cilat do t’i udhëheqin nxënësit në realizimin e qëllimeve të orëve praktike

110. Në vitin 2015 filloi era e re e modernizimit të ATP-së për shkollat e mesme nëpërmjet projektit “Zhvillimi i shkathtësive dhe përkrahja e inovacioneve”. Kjo nismë është e drejtuar drejtë reformimit të arsimit 4 vjeçar teknik dhe përfshirjes së mekanizmave për reagimin e shpejtë të nevojave të tregut të punës. Rezultatet e tjera të pritshme nga ky projekt janë: analiza e nevojave të sistemit për ATP-në dhe dhënien e rekomandimeve për reformën e tije strukturore; Rezultatet e tjera të pritshme nga ky projekt janë: analiza për nevojat e sistemit të ATP-së dhe dhënia e rekomandimeve për strukturën e tij reformuese; përpunimi i Konceptit për arsimin teknik në Republikën e Maqedonisë; metodologjia për ndërtimin e Standardeve të profileve të profesioneve, revidimi i Standardeve të profileve ekzistuese dhe atyre të reja; Metodologjia e përpunimit të Standardeve kualifikuese dhe programeve mësimore dhe planeve të bazuara në rezultatet nga të nxënit; përgatitja e metodologjisë dhe instrumenteve për analizimin e rrjetit të shkollave të mesme profesionale në Republikën e Maqedonisë; vlerësimi i rrjetit të shkollave të mesme profesionale, programit dhe materialeve për trajnim të mësimdhënësve dhe drejtorëve të shkollave të mesme, si dhe kryerjen e vlerësimit të nevojave për furnizimin e shkollave dhe kabineteve për mësimin praktik.

111. Është hartuar metodologji për përpunimin e Standardeve të profileve në vitin 2009 dhe u ndryshua në vitin 2017, me çka është vendosur bazë nëpërmjet të cilës janë definuar njohurit dhe shkathtësitë nevojshme për një profil të caktuar. Në këtë mënyrë lehtësohet edhe hartimi i programeve në arsimin dhe trajnimin profesional formal dhe joformal. Deri më tani janë hartuar më së paku 90 standarde të profileve. Mirëpo,

ARSIMI DHE TRAJNIMI PROFESIONAL

5.4

Page 43: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 43

proceset e reformave të deritanishme të APT-së nuk kanë qenë krejtësisht të koordinuara dhe zbatuara me plan.

112. Janë hartuar plane dhe programore për arsimin e mesëm profesional të reformuar, si dhe për standarde profesionale dhe të kualifikimit. Paralelisht me këtë mësimdhënësit me APT-në u trajnuan në temat siç janë : shfrytëzimin e metodave, përfshirjen aktive të nxënësve dhe stimulimin e kreativitetit të tyre. Kontribut të rëndësishëm ndaj këtyre avancimeve u realizua nëpërmjet projekteve “Përkrahje për modernizim të sistemit të arsimit dhe trajnimit” dhe “Forcimi i të mësuarit gjatë gjithë jetës përmes modernizimit të APT-së dhe sistemit të arsimit të të rriturve”. Rezultatet e prodhuara janë standarde të reja profesionale, standarde të kualifikimit, si dhe programe mësimore dhe programe që plotësojnë nevojat e Tregut të punës.

113. Në arsimin e mesëm profesional gjuha angleze mësohet si gjuhë e parë e huaj, kurse gjermanishtja, frëngjishtja dhe rusishtja ofrohen si gjuhë të dyta të huaja në disa profile. Për këtë janë aprovuar programe të reja arsimore për vitin e I, II, III dhe vitin e IV të arsimit të mesëm. Pikënisja bazë e hartimit të programeve të reja arsimore është Korniza Evropiane e përbashkët e referimit për gjuhët, si orientim në raport me nivelin e kompetencave gjuhësore të cilat nxënësit do duhet t’i fitojnë deri në fund të çdo viti shkollor nga arsimi i mesëm.

114. Për lehtësimin e të nxënit të lëndës së matematikës në arsimin e mesëm, është e hartuar doracak për matematikë për nxënësit e moshës 15-16 vjeç, dhe për prindërit dhe mësimdhënësit e tyre. U mbajtën trajnime për mësimdhëniet, të cilëve iu prezantua programi i provimeve dhe qëllimeve të lëndës së matematikës për Maturën shtetërore dhe njëkohësisht iu ofrua material për nxënësit që të jenë më të suksesshëm në dhënien e provimit.

115. Me qëllim të sigurimit të orientimit të karrierës së nxënësve nëpër shkolla janë hapur qendrat e karrierës në të cilat punojnë këshilltarë të trajnuar të karrierës që janë pjesë e stafit të mësimdhënësve të shkollave. Puna e tyre është përkrahur me zhvillimin e veglës të standardizuar- Bateria e instrumenteve për orientim profesional (BIOP). Nuk ka qendra të karrierave dhe këshilltarë për karriera në shkolla. Mësimdhënësit të cilët punojnë si këshilltarë karrierash janë ato të cilët kanë marrë trajnime nga projektet e USAID-it.

116. Për të rritur cilësinë e stafit mësimdhënës u përfshinë kompetencat profesionale për mësuesit, bashkëpunëtorët profesionalë dhe bashkëpunëtorët profesional në shkollat profesionale të mesme të cilat u përfshinë në realizimin e mësimit praktik të nxënësve. Për tu ngritur cilësia e stafit mësimdhënës për mësimdhënësit e rinj, është aprovuar sistem për dhënien e domosdoshme të testit të provimit personal dhe profesional për mësimdhënës, si dhe kontrolli i aftësisë së mësimdhënësit për punën me fëmijë dhe adoleshentë, megjithatë, testi i personalitetit u kundërshtua nga ekspertët dhe publiku.

117. Është bërë analizë për nevojat nga shkathtësisë në tregun e punës, me çka janë fituar informacione nga punëdhënësit për nevojat për punësime të reja me kohëzgjatje 6 deri në 12 muaj. Qëllimi i hulumtimit ishte të fitohen njohuri më të mëdha për gjendjet dhe ndryshimet e pritshme në tregun e punës, për nevojat nga profilet të punësimeve të reja të planifikuara për nevojat nga shkathtësitë me të cilat duhet të disponojnë kandidatët për punësimet e reja të planifikuara, për nevojat e punëdhënësve me profile të caktuara për të cilat punëdhënësit kanë hasur në mungesë gjatë plotësimit të vendeve të lira të punës. Hulumtimi dhe analiza për nevojat e shkathtësive në tregun e punës sigurojnë tregues afatshkurtër për pritshmërinë e punëdhënësve në raport me punësimet e reja dhe nevojat e shkathtësive që ata që kërkojnë punë i bëjnë të jenë më konkurrues në tregun e punës.

118. Për të mundësuar punësim më i madh i personave të papunësuar, nëpërmjet fitimit të njohurive dhe shkathtësive të profileve, të cilat kërkohen në tregun e punës janë realizuar trajnime për plotësimin e profileve të kërkuara në tregun e punës. Programi për trajnim është realizuar në periudhë prej 4 muaj tek zbatues me verifikim për trajnime, që përfshijnë edhe punën në kushte reale te punëdhënësi. Pas përfundimit të trajnimit dhe kontrollit të njohurive dhe shkathtësive të fituara, pjesëmarrësit marrin vërtetim adekuat për njohuritë e fituara.

Page 44: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

44 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

119. Në vitin 2010, nga QAPT-ja në koordinim me institucione të tjera relevante, u hartua Koncepti për arsimin pas kryerjes së arsimit të mesëm, i cili është miratuar nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës.

120. Nga janari i vitit 2013 deri në janar të vitit 2017, në të gjitha shkollat e mesme u zbatua sistemi i kontrollit të jashtëm të arritjes së nxënësve në të gjitha lëndët.

121. Në vitin 2000 dhe 2015, shkollat e mesme profesionale (së bashku me shkollat e tjera të mesme) morën pjesë në studimin PISA me të cilin matet se sa nxënësit e moshës deri 15 vjeç janë të aftë për lexim me kuptim, sa janë të aftë në matematikë dhe në fushën e shkencave natyrore.

5.4.2. Sfidat

122. Në arsimin dhe trajnimin profesional duhet të merren parasysh këto sfida:

1. Arsimi profesional edhe më tej nuk tërheq numër të mjaftueshëm të nxënësve (përveçse në disa profile të caktuara nga fusha e shëndetësisë, ekonomisë dhe drejtësisë) dhe akoma nuk është vendosur sistem bashkëkohor i arsimit pas kryerjes së arsimit të mesëm; kapacitetet në sistemin e APT-së për sigurimin e arsimit gjithëpërfshirës janë shumë të kufizuara. Numri i lëndëve profesionale në plan programin mësimor është më i ulët në Evropë, rreth 52% (në krahasim me 70% në Evropë), ndërsa numri i lëndëve të përgjithshme është më i madh (rreth 42%) me çka arsimi bëhet i përgjithshëm. Gjithashtu, përqindja e trajnimit praktik është jashtëzakonisht i ulët, mesatarisht 20-30%, në krahasim me trendin e Evropës me mbi 60%. Qasja ndaj APT-së, gjithashtu edhe e programeve të APT-së, nuk është mjaft fleksibil për t’u përshtatur me zhvillimet e shpejta të teknologjike. Procesi i inovacionit të një plan programi, nga zhvillimi i programit, miratimi i tij, deri në përfundimin e gjeneratës së parë të nxënësve, gjithmonë është më i ngadalshëm në krahasim me zhvillimet teknologjike, me këtë edhe ndryshimet në tregun e punës. Prandaj, në mënyrë që ATP-ja të përgjigjet në mënyrë relevante dhe me vazhdimësi ndaj nevojave të tregut të punës, pozicioni i ATP-së, duke përfshirë programet dhe trajnimet e mësimdhënësve duhet të jenë fleksibil, duket u bazur në përshtatje të vazhdueshme të zhvillimeve. Me këtë, në mënyrë që nxënësit e ATP-së t’iu përgjigjen kërkesave të tregut të punës, pikënisja e tyre duhet të jetë zhvillimi i kompetencave të përgjithshme dhe kyçe. Kompetencat e zhvilluara në këtë mënyrë si për shembull të menduarit kritik, zgjidhja e problemeve, të mësuarit se si të fitojnë informata dhe shkathtësi të reja dhe se si t’i zbatojnë në situata praktike, përfshirë edhe inovacionin dhe sipërmarrjen – do t’i ndihmojnë nxënësve për tu përshtatur më me efikasitet në ndryshimet e shpejta të nevojave të tregut të punës.

2. Vërehet mospërputhje e ofertës së kuadrit nga sistemi i APT-së dhe kërkesës së tregut të fuqisë së punës; sistemi për aprovimin e kualifikimeve të reja të arsimit dhe trajnimit profesional është jo fleksibil dhe jo efikas, kurse bashkëpunimi me sektorin e biznesit për trajnim konkret praktik të nxënësve dhe mësim në ambient të punës është jo efikas i pamjaftueshëm. Standardet profesionale si pikënisje për arsimimin e duhur dhe të përditësuar profesional nuk janë iniciuar mjaftueshëm nga komuniteti i biznesit dhe procedurat për zhvillimin e tyre janë të jo dhe aq produktive.

3. Vërehen mangësi të konsiderueshme në njohuritë e mësimdhënësve për teknologjitë bashkëkohore që kanë të bëjnë me lëndët mësimore, dhe gjendja e këtillë vështirëson motivimin e ulët të mësimdhënësve dhe sistemit pamjaftueshëm të zhvilluar për përsosmërinë dhe avancimin profesional të karrierës; sidomos nga këto shkaqe mbizotëron periudha tradicionale ndaj kryesimit të procesit arsimorë.

4. Punëdhënësit nuk janë të motivuar sa duhet për të pranuar nxënësit për trajnim praktik, edhe pse Ligji për ATP-në përfshin të drejtën e punëdhënësit që i regjistron nxënësit për trajnim praktik për

Page 45: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 45

të marrë lehtësime financiare, doganore dhe tatimore, megjithatë në praktikë këto dispozita ligjore nuk janë funksionale.

5. Disa nga drejtorët e shkollave për APT-në nuk arrijnë nivelin e duhur profesional të këtij funksioni, që ka ndikim negativ ndaj efikasitetit të institucioneve për APT-në, nga të cilat shumica nuk janë krejtësisht të pajisura me shërbimet profesionale dhe ndihmëse (për shembull administratorë për TIK, këshilltarë të karrierës etj.). Ekziston mungesa e zbatimit të standardeve për zhvillimin profesional dhe të karrierës së drejtorëve të shkollave dhe stafit të bashkëpunëtorëve të ekspertëve në shkolla.

6. Sistemi për sigurimin e cilësisë në shkollat e mesme profesionale është në fazën e hershme të zhvillimit. Mungojnë informacione të vlefshme të vazhdueshme për sistemin arsimorë nacional gjithashtu edhe të perspektivave ndërkombëtare. Testi i personalitetit i imponuar ligjërisht, u kundërshtua në aspektin e aktiviteti psikologjik, shkaktoi kundërvënie të shumta dhe pakënaqësi me mësimdhënësit.

7. Një përqindje e madhe e nxënësve të komuniteteve të margjinalizuara regjistrohen në shkollat e APT-së ku vërehet integriteti i tyre i pamjaftueshëm, përfshirja e cilësisë dhe multikulturalizmi, sidomos kur bëhet fjalë për nxënësit rom dhe nxënësit me nevoja të posaçme arsimore.

8. Kufizohet përzgjedhja e profileve që ofrohen për nxënësit e vendosur në shtëpitë korrigjuese-ndëshkuese.

5.4.3. Përparësitë dhe rezultatet e pritshme

123. Avancimi i sektorit të arsimit dhe trajnimit profesional do të bazohet në këto përparësi dhe rezultate të pritshme të cilat janë të sqaruara në detaje (duke përfshirë masat, aktivitetet dhe indikatorët) në shtyllat përkatëse në Planin e Veprimit;

Përparësia I. Harmonizimi i arsimit dhe trajnimit profesional me nevojat e tregut të punës

1.1 Sistemi i APT-së shpejt përshtatet për nevojat e ndryshueshme të shkathtësive në tregun e punës;

1.2 Të nxënit në kuadër të sistemit për APT-në është organizuar në mënyrë më fleksibile dhe më efikase në raport me fitimin e kompetencave dhe është orientuar drejtë arritjeve të rezultateve nga të nxënit të definuara sipas Standardeve;

1.3 Procesi i vendimit dhe zhvillimit të sistemit për APT-në është përkrahur nga një numër i madh i palëve kyçe të përfshira të interesit, duke përfshirë komunitetin e biznesit;

1.4 Sistemi për APT-në vazhdimisht informon për nevojat aktuale të fuqisë së punës, si dhe për kualifikimet dhe shkathtësitë e nevojshme për zhvillimin e politikës së APT-së;

1.5 Informacionet nga përcjellja e nxënësve që kanë përfunduar arsimin për nivelin e duhur të arsimit ose punësimin në të ardhmen (avancim në karrierë) mundësojnë të merren vendime për politikat arsimore të themeluara në bazë të provave;

1.6 Arsimi pas kryerjes së arsimit të mesëm është reformuar në përputhje me Kornizën maqedonase të kualifikimeve (KMK).

Përparësia II. Avancimi i mjedisit të të nxënit dhe cilësisë së arsimit dhe trajnimit profesional

2.1. Është përmirësuar efikasiteti i sistemit të APT-së në raport me harxhimet dhe rëndësinë e tregjeve të punës në nivel lokal, rajonal dhe nacional;

Page 46: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

46 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

2.2. Procesi i udhëzimit dhe të nxënit është përkrahur me të gjitha mjetet e domosdoshme që të arrihen rezultatet e caktuara nga të nxënit;

2.3. Kompetencat e nxënësve që mbarojnë APT-në janë në përputhje me kërkesat e punëdhënësve dhe janë kompatibile me drejtimet e përcaktuara sipas EQAVET- SECAP (Sigurimi Evropian i cilësisë në arsimin dhe aftësimin profesional);

2.4. Nxënësit me APT fitojnë shkathtësi relevante praktike për nevojat e mirëfillta në ambientet e punës;

2.5. Komuniteti i biznesit në mënyrë aktive merr pjesë në zbatimin e APT-së;

2.6. Informacionet kthyese nga të gjitha vlerësimet e suksesit të nxënësve mundësojnë të merren vendime për politikat në bazë të dëshmive;

2.7. Janë siguruar të dhëna empirike të vlefshme për aftësinë e nxënësve të moshës deri 15 vjeç (krahasuar me perspektivat ndërkombëtare) për hyrje në jetë dhe vazhdimin e arsimimit ose përfshirjen në procesin e tregut të punës;

2.8. Efikasiteti i reformave të APT-së është siguruar nëpërmjet centralizimit të investimeve dhe përqendrimit të rezultateve;

2.9. Promovohet edhe aprovimi i përhapjes (desiminimit ) i inovacioneve të APT-së të bazuara në praktikat më të mira kombëtare e ndërkombëtare.

Përparësia III. Rritja e përfshirjes në arsimin dhe trajnimin profesional

3.1. Nxënësit që kanë përfunduar APT-në janë të aftë të marrin vendime të informuara për arsimin ose drejtimin e karrierës së tyre;

3.2. Në sistemin e APT-së regjistrohet numër i madh i nxënësve që përparojnë më shumë në mësim;

3.3. Përgjithësisht është përmirësuar tërheqja dhe respektimi i veprimtarive profesionale të APT-së;

3.4. Janë siguruar kushte për përfshirjen e nxënësve në shtëpitë korrigjuese ndëshkuese në arsimin dhe trajnimin profesional.

Përparësia IV. Përmirësimi i kapaciteteve të resorëve

4.1. Kompetencat profesionale të mësimdhënësve vazhdimisht përmirësohen ;

4.2. Mësimdhënësit motivohen të arrijnë rezultate më të mira;

4.3. Drejtorët e të gjitha shkollave për APT-në plotësojnë kushtet minimale për kompetencat profesionale;

4.4. Arsimi dhe trajnimet krejtësisht shoqërohen me shërbimet profesionale, të domosdoshme për cilësinë e procesit të të nxënit dhe zhvillimit të nxënësve.

Page 47: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 47

5.5.1. Pasqyra e gjendjes së veprimtarive të deritanishme

124. Instrumenti kryesor ligjor për këtë sektor është Ligji për arsimin e lartë (nga viti 2008), i cili ndër të tjera përmban dispozitat për harmonizimin e arsimit të lartë në vend, me procesin e Bolonjës dhe Sistemin evropian për transferimin e kredive dhe gjithashtu ofron një bazë ligjore për statusin e stafit mësimdhënës dhe mobilitetin e studentëve. Pas miratimit të Ligjit, i njëjti është ndryshuar 20 herë, megjithatë zbatimi i disa amendamenteve është vonuar disa herë, kështu duke krijuar konfuzion ligjor në lidhje me vlefshmërinë e dispozitave t caktuara. Në të njëjtën kohë shumë ndryshime ligjore u kritikuan nga komuniteti akademik- profesorë e studentë, pasi ato përmbanin kufizime të autonomisë së universiteteve dhe ishin arsyeja për protesta masive në Republikën e Maqedonisë.

125. Ligji për veprimtari shkencore- hulumtuese (nga viti 2008) rregullon marrëdhëniet në fushën e kërkimit shkencor dhe bashkëpunim fushën e transferimit të njohurive, kërkimeve, trajnimit dhe implementimit. Në vitin 2013, sipas Ligjit për aktivitetet e inovacionit, është themeluar Fondi për Inovacione dhe Zhvillim Teknologjik(FIZHT), i cili është përgjegjëse për koordinimin dhe forcimin e aktiviteteve në fushën e inovacionit.

126. Janë themeluar tre universitete të reja publike, “Goce Dellçev” në Shtip (viti 2007), Universiteti i Shkencës dhe Teknologjisë së Informacionit në Ohër (viti 2009) dhe Universiteti “Nënë Tereza” në Shkup (viti 2016). Për më tepër, në vitin 2010 QRM miratoi dy vendime: Vendimi për zvogëlimin e pagesës(participimit) për të studiuar në universitetet publike dhe një vendim për lehtësimin e qasjes në universitete për personat më të moshuar se 30/35 vjeç (participim më i ulët dhe status të studentit me korrespodencë).

127. Nga viti 2010 e këtej MASh ofron bursa për studime universitare, bursa studimi master dhe doktoraturë jashtë vendit, për kandidatët e pranuar në 100 universitet e para të renditura në listën e Shangait dhe atë në fushën e shkencave juridike, shkencave teknike, arkitekturës, inxhinierisë, matematikës, ekonomisë dhe financave, fizikës, biologjisë, kimisë dhe gjenetikës.

128. Përgjegjëse për sigurimin dhe vlerësimin e cilësisë në arsimin e lartë sipas Ligjit për arsim të lartë është Bordi për Akreditim dhe Vlerësimit në Arsimin e Lartë (BAVRL), i cili është themeluar në vitin 2011, i cili është i përbërë nga 23 anëtarë. Në versionin origjinal të këtij ligji ishin parashikuar që Këshilli për Akreditim dhe Agjencia për Vlerësim që më vonë të njëjtat të bashkoheshin. Aktualisht mandati i BAVRL-së përfshin: aprovim dhe njohje të institucioneve të arsimit të lartë dhe programeve të studimit, vlerësim të cilësisë së arsimit të lartë, menaxhim, financimin, aktivitete akademike dhe të tjera.

ARSIMI I LARTË,HULUMTIMET DHE INOVACIONET

5.5

Page 48: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

48 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

129. Në lidhje me këtë fushë, u prezantua një provim shtetëror kundërshtues, aplikimi i të cilit ishte shtyrë dhe deri më tani nuk është zbatuar aspak. Gjithashtu, Ligji për Arsimin e Lartë ka paraparë një Këshill Kombëtar, i cili ende nuk është themeluar.

130. Në vitin 2013 është miratuar rregullorja, sipas të cilës të gjitha institucionet e arsimit të lartë kanë formuar Bordet e tyre të Besimit dhe Bashkëpunimit me Publikun(BBBP), me qëllim të sigurimit të cilësisë përmes shqyrtimit të mendimeve dhe rekomandimeve të të gjitha palëve kyçe të interesuara për zhvillimin e institucionit. Në vitin akademik 2015/2016 u zbatua renditja e tretë e institucioneve të arsimit të lartë, që kryhej sipas 21 tregueseve të suksesit akademik dhe konkurrencës, të cilat kanë të bëjnë me aspektet kryesore të veprimtarisë së tyre si mësimdhënie, hulumtim dhe dimensioni social.

131. Procedura e njohjes dhe ekuivalencës e përcaktuar në Ligjin për Arsimin e Lartë në periudhën para kësaj strategjie iu nënshtrua disa ndryshimeve. Gjithashtu, ky ligj si proces i vetëm rregullon të dy llojet e njohjes së kualifikimeve (profesionale dhe akademike). Pritet që Korniza e Maqedonisë për Kualifikime (KMK, sipas ligjit për NRK), zbatimi i së cilës është në proces, do të lehtësojë validimin e kualifikimeve të fituara në vendet e tjera (dhe anasjelltas) dhe do të përmirësojë mobilitetin për fuqinë punëtore.

132. Nga viti 2016 ka filluar procesi i rishikimit të modelit të financimit të arsimit të lartë, në mënyrë që të përmirësojë efikasitetin me të cilën janë ndarë fondet për universitetet.

133. Nga viti 2010 janë filluar disa projekte: furnizime për laboratorë me pajisje teknike moderne, kërkime shkencore dhe aktivitete të zbatuara për universitetet publike; ishte përgatitur portali www.nauka.mon.gov.mk me bazë të dhënash të institucioneve shkencore, studiuesve dhe laboratorë kërkimor; ishin siguruar “subvencione shkencore” për autorët e punimeve shkencore të publikuara në revista ndërkombëtare me faktor ndikimi; 1.000 libra profesionalë dhe tekste që përdoren në universitetet më prestigjioze të botës janë përkthyer, megjithatë, përkthimet shpeshherë nuk ishin kualitative gjë që i bënte pjesën e madhe të librave të papërdorura. Gjithashtu, disa laboratorë të destinuara për institucionet e arsimit të lartë u janë dhënë institucioneve të tjera jo arsimore dhe aktualisht ekziston një procedurë nga prokuroria publike kompetente kundër këtij rasti.

134. Që nga viti 2013 MASh ofron grante të pakthyeshme për mësimdhënësit dhe bashkëpunëtorët e institucioneve të larta arsimore dhe shkencore, për të kryer tre lloje të aktiviteteve kreative në fushën e artit dhe arkitekturës, arteve dramatike, arteve muzikore, filmin dhe letërsisë:

• Pjesëmarrje ose realizim të festivalit - një anëtar i Shoqatës Evropiane në festivale;

• Pjesëmarrje si përfaqësues i shtetin në projektit ose manifestim jashtë vendit;

• Pjesëmarrje në një projekt ndërkombëtare dhe manifestim jashtë vendit.

135. Në bazë të një vendimi të Qeverisë në vitin 2015, MASh nëpërmjet Drejtorisë për zhvillimin dhe promovimin e arsimit në gjuhët e komuniteteve etnike filloi dhënien e bursave për studentët romë. Qëllimi i këtij veprimi është të stimulojë romët të regjistrohen në universitete që prodhojnë staf mësimor. Ky veprim është në përputhje me Planin e Veprimit për arsimin 2014-2020 i cili është pjesë e strategjisë kombëtare për përfshirjen e romëve në Republikën e Maqedonisë.

136. Në vitin 2014 Republika e Maqedonisë, së bashku me katër vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor u bashkua në programin Horizont 2020 dhe u bë anëtare shoqëruese me pjesëmarrje të barabartë në të gjitha segmentet e programit shtatëvjeçar të BE-së për hulumtim dhe inovacion, i cili mundëson mobilitet për shkencëtarë të shquar, i forcon sistemet e brendshme për hulumtim dhe ndihmon vendet të integrohen në aktivitetet evropiane të kërkimit.

137. Në vitin 2015 FITR filloi t’i përdor instrumentet për sigurim të granteve të pakthyeshme për bashkëfinancim: (1) “start up” dhe “spinoff ” shoqëri tregtare të sapoformuara; (2) komercializim i inovacionit; (3) transferim i teknologjive; dhe (4) themelim, punë dhe investime në përshpejtuesit e teknologjisë të biznesit. Deri tani

Page 49: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 49

grant të pakthyeshëm kanë fituar 37 projekte në fushën e TIK-së, në inxhinieri mekanike dhe elektrike, bujqësi, prodhim të mineraleve, industri kreative dhe ndërtim.

5.5.2. Sfidat

138. Në fushën e edukimit të lartë ekzistojnë shumë sfida të cilat akoma janë duke pasur ndikim në këtë sektorë:

1. Cilësia e pamjaftueshme e disa fakulteteve dhe universiteteve është e shoqëruar nga një sistem jo plotësisht funksional për akreditim dhe vlerësim të universiteteve, disa programe studimi dhe lëndësh nuk përputhen me nevojat e tregut të punës; ende shfaqen fenomene të tilla si plagjiaturë në veprat e shkruara të studentëve dhe mësuesve, sistemi për trajnimin praktik të studentëve është i papërshtatshëm. Bordi i akreditimit dhe vlerësimit nuk siguron efikasitet dhe funksionalitet. Për këto arsye, do të kërkohet që ky organ të reformohet me anë të themelimit të organeve të veçantë për akreditimin dhe vlerësimin e arsimit të lartë. Sa i përket programeve të akredituara, ekziston mungesa e mekanizmave efikase për të mundësuar kontrollin e pajtueshmërisë së kritereve të akreditimit dhe të vlerësimit në periudhën pas akreditimit të programit të studimit. Në këtë drejtim, nuk ka analiza për monitorimin e përmbushjes së kritereve nga momenti i akreditimit të programit të studimit deri në momentin e riakreditimit.

2. Sistemi i arsimit të lartë nuk parashikon kontroll të rregullt të cilësisë. U prezantua një model i provimit shtetëror. Ky model ishte në kundërshtim me parimet e arsimit të lartë dhe pati ndikim të drejtpërdrejt në lirinë akademike të universiteteve. Edhe në aspektin procedural, ky model ishte joefikas dhe u kundërshtua, dhe si i tillë vështirë për t’u zbatuar. Rrjedhimisht ky model i provimit shtetëror nuk u zbatua asnjëherë.

3. Procedura për njohjen e kualifikimeve të arsimit të lartë është komplekse. Zakonisht ajo zgjat për një periudhë të gjatë për t’u përfunduar dhe është e ngarkuar me shumë kërkesa administrative.

4. Në përgjithësi, sistemi i arsimit të lartë ka shumë rregulla që pasqyrohet në autonominë e universiteteve. Në të njëjtën kohë, menaxhimi i universiteteve/fakulteteve nuk është participuar mjaftueshëm.

5. Kërkesat (kriteret) për regjistrim në universitete janë ende të ulëta, por qasja në arsimin e lartë për grupet e ndryshme në nevojë është i kufizuar, edhe nuk ka informacione të mjaftueshme mbi mundësitë e përfshirjes së universiteteve.

6. Vazhdohet me zgjerimin e programeve të studimit pa analizë të duhur të nevojave të tregut të punës dhe kapacitetet për zbatimin e tyre.

7. Kompetencat e pamjaftueshme të personelit mësimor të universiteteve, i cili është rënduar më tej nga mundësitë e pamjaftueshme për zhvillim profesional, zhvillimin dhe mobilitet për karrierë akademike; në universitete mungon stafin e ri për shkak të motivimit të ulët dhe pozicioneve të pamjaftueshme të hapura; është i lartë raporti student/ profesor.

8. Në fusha të ndryshme të arsimit të lartë ka probleme si: vështirësi me lëshimin e shtojcave të diplomës, mungesa e mundësive për të mësuar në distancë për shkak të kuadrit ligjor jo të plotë dhe të zhvillimit të dobët të platformave online për mësim, kritere të papërcaktuara për financimin e arsimit të lartë, mungesë e vërtetë e bashkëpunimi trepalësh në mes të qeverisë, akademisë dhe komunitetit të biznesit.

9. Financimi për hulumtime mbetet në nivel të pakënaqshëm, që në mënyrë të konsiderueshme kontribuon në infrastrukturën joadekuate të qendrave të kërkimit shkencor në universitete; fushat

Page 50: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

50 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

tematike me përparësi të hulumtimit nuk janë reformuar; qasja në të dhënat shkencore globale është e kufizuar; nuk ka mekanizëm operativ për komercializimin e zgjidhjeve inovative.

 

5.5.3. Përparësitë dhe rezultatet e pritshme

139. Këto janë Përparësitë e mëposhtme dhe rezultatet e pritshme në këtë shtyllë:

Përparësia I. Sigurimi i cilësisë dhe efikasitetit të arsimit të lartë në përputhje me praktikat më të mira evropiane

1.1. Janë vendosur parakushte për vlerësim të cilësisë së arsimit të lartë;

1.2. Janë vendosur parakushte për sigurim të kontrollit të cilësisë së universiteteve;

1.3. Janë vendosur parakushte për funksionimin efektiv të BAVRL;

1.4. Është përmirësuar efikasiteti dhe efektiviteti i sistemit për arsimin të lartë në aspektin e kostos dhe rëndësisë në tregun vendor, rajonal dhe kombëtar të punës;

1.5. Studentët fitojnë aftësi praktike që janë relevante për kërkesat aktuale të punës;

1.6. Të diplomuarit janë në gjendje të sjellin zgjidhje të informuara për karrierën;

1.7. Është rritur efikasiteti i procesit mësimor në universitete duke i kushtuar më shumë vëmendje çdo studenti.

Përparësia II. Përmirësimi i përmbajtjes në arsimin e lartë

2.1. Janë vendosur kushte minimale për përmbajtjen dhe rezultatet e arsimit të lartë;

2.2. Informacionet për arsimin e mëtejshëm dhe/ose punësimin e të diplomuarve (përparim në karrierë), mundëson të merren vendime për politikat që janë të bazuara në dëshmi;

2.3. Është përmirësuar zhvillimi akademik dhe mobiliteti i stafit universitar dhe i studentëve në kuadër të Zonës Evropiane të Arsimit të Lartë dhe Bashkësia Ndërkombëtare të Arsimit të Lartë;

2.4. Sistemi i arsimit të lartë është i informuar vazhdimisht mbi kërkesat më të reja për kualifikime dhe aftësi që duhet të përdoren për të zhvilluar politika për arsimin e lartë.

 

Përparësia III. Përmirësim i disponueshmërisë dhe sistemin për regjistrimin në arsimin e lartë

3.1. Është përmirësuar qasja në arsimin e lartë për personat me aftësi të kufizuara fizike;

3.2. Studentët kanë kushte të mira për strehim në të gjitha konviktet studentore.

Përparësia IV. Përmirësimi i menaxhimit dhe financimit të arsimit të lartë

4.1. Menaxhimi dhe drejtimi me universitetet është demokratizuar dhe është rritur efikasiteti i tyre;

4.2. Është rritur pjesëmarrja funksionale e studentëve në proceset e vendimmarrjes në nivel të fakultetit dhe universitetit;

4.3. Është përforcuar bashkëpunimi i universiteteve me palët kyçe të interesuara (komunitet i biznesit, BAVRL dhe Senati universitar.)

4.4. Është rritur efikasiteti i përdorimit të burimeve financiare të përcaktuara për arsimin e lartë;

4.5. Janë vendosur kushtet për rritje të investimeve në arsimin e lartë.

Page 51: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 51

Përparësia V. Mbështetje e kërkimeve dhe inovacioneve

5.1. Është vendosur mbështetje e qëndrueshme dhe drejtim në hulumtime dhe inovacione;

5.2. Është rritur efikasiteti i shfrytëzimit të resurseve financiare të përcaktuara për hulumtime dhe inovacione;

5.3. Kërkimet shkencore në përputhje me nevojat bashkëkohore për zhvillim të teknologjisë.

Page 52: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

52 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

5.6.1. Pasqyra e gjendjes dhe veprimtaritë e deritanishme

140. Ligji për Arsimin e të rriturve u miratua në vitin 2008 dhe vijon miratimi (ose ndryshimi) i shumë akteve nënligjore me të cilat rregullohen procedurat për verifikimin e programeve për arsimimin e të rriturve (arsimit jo-formal) standardet për hapësira, pajisje dhe personel për vendet për arsimin e të rriturve. Në vitin 2011 u miratua një tjetër akt ligjor i lidhur me këtë zonë, pra Ligjin për universitetet e hapura qytetare për mësim gjatë gjithë jetës.

141. Sipas ligjeve për çështjet strategjike që lidhen me zhvillimin e arsimit për të rritur, kompetent është Këshilli për arsimin e të rriturve. Qendra për Arsimin e të Rriturve, e cila u themelua në nëntor të vitit 2008 dhe e cila filloi të funksionojë në qershor të vitit 2009, ka mision të përcaktuar për të promovuar një sistem për mësim funksional joformal dhe mësim për të rritur (në përputhje me standardet e BE-së), që mundëson cilësi të lartë të mësimit për të fituar kualifikime, rritje të punësimit dhe zhvillim të sipërmarrjes, plotësim i nevojave të tregut të punës, kontribut në zhvillimin ekonomik, social dhe personal të individëve.

142. Përparësitë në sektor janë përcaktuar në Strategjinë për Arsimin e të Rriturve, 2010-2015. Më vonë janë miratuar dy dokumente të tjera konceptuale që përmbajnë udhëzime për integrimin e edukimit jo-formal në sistemin e arsimit dhe trajnimit dhe përcaktojnë kushtet për përmirësimin e arsimit bazë të të rriturve. Këto aktivitete ishin shoqëruar me miratimin e udhëzimeve për verifikimin e programeve të veçanta për të rritur dhe verifikimin e institucioneve për arsimin e të rriturve në vitin 2011. Përveç kësaj në vitin 2013 ishte përgatitur rregullore për verifikimin e institucioneve për arsimin e të rriturve. Nga viti 2012 janë verifikuar 53 institucione për arsimin e të rriturve. Në procesin e vendosjes së KNK-së është zhvilluar katalogu i kualifikimeve që mund të fitohen me anë të arsimit për të rritur, në lidhje me kornizën evropiane.

143. Në vitin 2012 ka filluar procesi i verifikimit të programeve të veçanta për arsimimin e të rriturve (programeve për mësim joformal) me të cilat fitohet kualifikim ose kualifikim i pjesshëm. Këto programe janë përgatitur në përputhje me standardet e profesioneve, që aktualisht i ka rreth 130 në numër. Përveç kësaj, nga viti 2014 e këtej janë verifikuar 190 programe të veçanta për fitimin e njohurive, shkathtësive dhe kompetencave specifike.

144. Për momentin janë verifikuar (akredituar) 53 ofrues të trajnimit joformal dhe u janë lejuar të lëshojnë certifikata, që njihen në vend. Dy prej këtyre objekteve janë të certifikuara për të ofruar programe trajnimi për të rriturit dhe nga viti 2012 rreth 40 pjesëmarrës u bënë trajnuese profesionistë.

145. Të rriturve u ofrohet një gamë e gjerë e programeve mësimore. Më saktë, nga viti 2010 rreth 2.000 të rritur (vetëm me arsim fillor) kanë marrë pjesë në programe të ndryshme në nivel të arsimit të mesëm profesional

ARSIMI JOFORMALDHE ARSIM PËR TË RRITUR

5.6

Page 53: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 53

në gjashtë komuna; nga viti 2010 deri në vitin 2015 në kuadër të Planit operativ për masat aktive në tregun e punës dhe programet e punësimit përmes Agjencisë së Punësimit, janë trajnuar 1.190 persona të papunë për profesione të kërkuara në tregun e punës.

146. Me qëllim që të sigurohet cilësi në arsimin për të rritur, është vendosur një sistem për mbikëqyrje mbi ofruesit e trajnimeve në vitin 2013.

147. Duke kuptuar rëndësinë e ndërgjegjësimit të publikut dhe përfitimet nga arsimi i të rriturve, në dy vitet e fundit ishin mbajtur shumë aktivitete promovuese. Nga viti 2012 rregullisht organizohen “Ditët e arsimit për të rritur”, që kanë për qëllim të promovojnë konceptin e mësimit të përjetshëm si arsim, që haset gjatë gjithë jetës, pa dallim të moshës, gjinisë ose përkatësisë etnike dhe me qëllim të rritet ndërgjegjësimi qytetar për rëndësinë e arsimimit të të rriturve.

148. Në vitin 2016 u hartua projekt për forcimin e sistemit të mësimit gjatë gjithë jetës duke modernizuar arsimin profesional, trajnimi dhe arsimin e të rriturve, duke rezultuar në zhvillimin e një strategjie për arsimin e të rriturve, strategji për të mësuarit gjatë gjithë jetës, 15 programe të reja për trajnimin e të rriturve, më shumë se 40 trajnues për të rriturit, si dhe një draft model për forcimin e rrjetit të Universiteteve të Hapura Qytetare për të mësuarit gjatë gjithë jetës, si nxitës të zhvillimit ekonomik lokal, duke përfshirë ndryshimet e propozuara në legjislacionin në lidhje me veprimet e tyre bazuar në praktikat më të mira gjermane dhe evropiane.

5.6.2. Sfidat

149. Edhe përskaj asaj që janë bërë përmirësime të ndryshme në sektorin e të nxënit dhe arsimit për të rritur, megjithatë duhet të investohet mund më i madh për tu përfshirë këto sfida:

1. Ekziston mosharmonizim ndërmjet ofertës dhe arsimit të të rriturve, i cili vjen si rezultat nga mungesa e informacioneve për nevojat nga fuqia e punës të paktën në afat të shkurtër dhe në afat të mesëm.

2. Vetëdija e ulët e popullatës për mundësitë e dhe përfitimet nga arsimi i personave të rritur kontribuon drejt motivimit të ulët të të rriturve të marrin pjesë në mësimin gjatë gjithë jetës, kurse shkaku tjetër për këtë është mungesa e sistemit për vlefshmërinë e mësimit joformal dhe informal (VMJI) .

3. Përveç kompanive të cilat nuk janë të informuara me privilegjet e zbatimit të të nxënit nëpërmjet punës, trajnimit praktik dhe stazhimit, gjithashtu punëtorët nuk janë të informuar mjaftueshëm me të drejtat dhe obligimet e tyre arsimore.

4. Nuk ka sistem gjithëpërfshirës për financimin e arsimit të të rriturve në vend, por edhe punëdhënësit nuk kanë asnjë motivim financiar për të investuar në arsimin e personave të rritur.

5. Përgjithësisht,niveli i bashkëpunimit me palët e ndryshme të interesuara ( p.sh. me Këshillin lokal ekonomik dhe social) është i ulët, ka vështirësi serioze me pjesëmarrjen në komunitetin e biznesit gjatë dizajnit të programit për arsim të të rriturve, sidomos në aspekt të rezultateve nga të nxënit.

6. Programet të destinuara për çrrënjosjen e analfabetizmit të popullatës së rritur kanë përfshirje të kufizuar, sistemi për arsim të fillor të të rriturve nuk është mjaftueshëm fleksibil dhe efikas dhe krejtësisht mungon sistemi për përfundimin e arsimit të mesëm të të rriturve

7. Nuk ekziston sistem për grumbullimin dhe përpunimin e të dhënave statistikore, të dhëna dhe analiza për arsimin e të rriturve.

8. Nuk përmbush kushtet as edhe kontrolli i cilësisë gjatë zbatimit të arsimit të tët rriturve nga ana e ofruesve të certifikuar.

Page 54: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

54 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

5.6.3. Përparësitë dhe rezultatet e pritshme

150. Përparësitë e përmendura dhe rezultatet e tyre adekuate të cilat janë theksuar në këtë Strategji, janë përcaktuar me qëllim të kontribuojnë ndaj avancimit të të nxënit dhe arsimit për të rritur deri në nivelin e duhur të zhvillimit;

Përparësia 1. Rritja e kualifikimeve të të rriturve (njohuritë, shkathtësitë dhe kompetencat)

1.1. Të gjithë qytetarët kanë mundësinë që kompetencat e tyre që kanë fituar nëpërmjet mësimit jo formal dhe in-formal, t’i bëjnë të vlefshme, me çka do të përmirësohet stimulimi i arsimit gjatë gjithë jetës dhe do të rritet konkurrenca e fuqisë së punës;

1.2. Është rritur niveli i arsimit të cilin e fiton popullata;

1.3. Janë përmirësuar kompetencat kryesore të personave të rritur;

1.4. Janë përmirësuar mundësitë për të nxënit e të rriturve me nevoja të posaçme arsimore;

1.5. Janë siguruar kushte për personat e vendosur në shtëpitë korrigjuese-ndëshkuese të përfundojnë arsimin fillorë dhe të mesëm si dhe të marrin pjesë në APT;

1.6. Është përmirësuar motivimi i të rriturve të marrin pjesë në trajnime;

1.7. Janë përmirësuar mundësitë për NARr për shkak të politikës së përmirësuar;

1.8. Rritja e përfshirjes në NARr që në mënyrë të konsiderueshme kontribuon për zhvillimin rajonal dhe atë lokal.

Përparësia 2. Përmirësimi i përmbajtjes dhe cilësisë të të nxënit dhe arsimi për të rritur

2.1. Janë aprovuar parakushte për rritjen e numrit të ofruesve të AF-së për të rritur dhe për zgjerimin e përhapjes së kualifikimeve të cilat ofrohen në përputhje me nevojat e tregut të punës;

2.2. Janë siguruar kushte për kontroll të cilësisë gjatë zbatimit të NARr-së;

2.3. Është përmirësuar cilësia e NARr-së për të rritur si rezultat i kompetencave të përforcuara profesionale të trajnuesve të personave të rritur;

2.4. Është rritur rëndësia e arsimimit të personave të rritur për nevojat e tregut të punës

Përparësia 3. Përmirësimi i legjislacionit, organizimi dhe menaxhimi i të nxënit dhe arsimi për të rritur

3.1. U sigurua bazë financiare e domosdoshme për funksionim dhe zhvillim të qëndrueshëm të sistemit për NARr-së;

3.2. Në dispozicion janë të dhënat bashkëkohore statistikore për sistemin e NARr-së, dhe të njëjtat mundësojnë të merren vendime për politikat të cilat themelohen në dëshmi;

3.3. Janë verifikuar mundësitë dhe opsionet për vendosjen e parakushteve për rritjen e investimeve në NARr.

Page 55: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 55

151. Ekzistojnë tema që janë të përbashkëta për disa shtylla, madje edhe të atilla që janë të përbashkëta për sistemin arsimor në tërësi. Me qëllim të përmbahemi në logjikën sa më të qartë të Strategjisë dhe të sigurohet menaxhim dhe zbatim më efikas i sajë, disa nga këto tema horizontale janë të përfshira në shtyllat e mëparshme dhe atje janë të sistematizuara. Kështu janë temat siç vijojnë:

• Përmirësimi i mjedisit të të nxënit dhe sigurimi i arsimit cilësor- për të gjitha nivelet;

• Përmirësimi i përmbajtjes së arsimit- për të gjitha nivelet (duke u plotësuar dhe harmonizuar me nevojat e tregut të punës) - sidomos nëpërmjet aprovimit të Standardeve të të nxënit të bazuara në rezultate nga të nxënit;

• Pjesëmarrje më e madhe, përmirësim i inkluzionit dhe integrimit ndëretnik- për arsimin parashkollorë, fillorë dhe të mesëm;

• Përmirësimi i kapaciteteve të resurseve humane (administrata shkollore, stafi i mësimdhënësve dhe kuadro të tjera) dhe operacionalizimi i mekanizmave për avancimin në karrierë për arsimin parashkollorë, fillorë dhe të mesëm, APC, arsimin e lartë dhe arsimin për të rriturit;

• Përmirësimi i organizimit dhe menaxhimit të institucioneve- për arsimin parashkollorë, fillorë dhe të mesëm, APC, arsimin e lartë dhe arsimin për të rriturit;

• Përmirësimi i kushteve për orientim profesional dhe orientim të karrierës- për arsimin fillorë dhe të mesëm, APC, arsimin e lartë;

152. Kur bëhet fjalë për avancimet e inkluzionit, e cila si temë shfaqet thuajse në të gjitha shtyllat, fokusi i personave (nxënësve) me aftësi të posaçme arsimore. Në Strategji, me nocionin “nevoja të posaçme arsimore” nënkuptohen nevojat që në procesin arsimorë i kanë personat (nxënësit) të cilët në mënyrë të pavarur dhe pa intervenime dhe përkrahje arsimore nga faktorët arsimorë nuk mund ti arrijnë Standardet e të nxënit të parapara sipas moshës që kanë. Për personat me aftësi të posaçme arsimore, karakteristike është nevoja që t’iu sigurohet ndihmë plotësuese në arsimim për të arritur Standardet e të nxënit. Ekziston spektër i gjerë i arsyeve për shkak të të cilave numër i caktuar i nxënësve mund të kenë nevoja të posaçme arsimore: (a) aftësi e kufizuar mendore ose fizike të zhvillimit; (b) arsye apo shkaqe socio-emocionale dhe biheviorale; dhe (c) kushte të papërshtatshme arsimore, që ka të bëjë me faktorët socio-ekonomik, kulturorë, dhe/ose faktorët gjuhësorë.

PËRPARËSITË E PËRGJITHSHME-TË PËRBASHKËTA NË SISTEMIN E ARSIMIT

5.7

Page 56: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

56 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

153. Tema tjetër që është e përfshirë në më shumë shtylla dhe është sidomos e rëndësishme për kontekstin e përgjithshëm shoqëror, ka të bëjë me përmirësimin e integrimit ndëretnik. Sipas Strategjisë njëra nga mënyrat që të arrihet kjo është nëpërmjet sigurimit të arsimit multikulturor, përkatësisht aprovimit të multikulturalizmit në arsim, që nënkupton prezencën e përmbajtjeve që pasqyrojnë karakteristikat kulturore të të gjitha bashkësive etnike të cilat jetojnë në Republikën e Maqedonisë në mënyrën e cila promovon pranimin e ngjashmërive dhe respektimin e diversiteteve. Nga ana tjetër kur bëhet fjalë për aktivitetet të integrimit ndëretnik në arsim, mendohet në aktivitetet e përbashkëta me grupe, nxënës/mësimdhënës “të përziera”, nga gjuhët e ndryshme mësimore që bazohen në interaksionin ndërmjet nxënësve.

154. Ekzistojnë edhe tema të tjera të përgjithshme të cilat lidhen me procesin e përgjithshëm arsimorë dhe që janë përfshirë sidomos në shtyllën e 7-të.

• Legjislacionit;

• Statistikat dhe informacionet për arsim;

• Njohuritë për TIK dhe digjitalizim;

• Partneriteti social;

• Korniza nacionale e kualifikimeve.

155. Përveç kësaj, në kuadër të shtyllës së shtatë do të përfshihet edhe Përparësia specifik që ka të bëjë me monitorimin dhe vlerësimin e Strategjisë, si dhe për forcimin e kapaciteteve të organeve shtetërore.

5.7.1. Pasqyrimi i gjendjes dhe veprimtarive të deritanishme

156. Nga viti 2000 e këndej janë miratuar disa rregullore të niveleve dhe aspekteve të ndryshme të arsimit:

• Ligji për mbrojtje të fëmijëve48 (viti 2000);

• Ligji për nxitje dhe ndihmë të kulturës teknike( viti 2000);

• Ligji për arsimin fillor (viti 2002);

• Ligji për arsimin e mesëm (viti 2002);

• Ligji për standardin e nxënësve (viti 2005);

• Ligji për arsimin dhe trajnimin profesional (viti2006);

• Ligji për arsimin e lartë (viti 2008);

• Ligji për arsimin e të rriturve (viti 2008);

• Ligji për librat shkollorë të arsimit fillor dhe të mesëm (viti 2008);

• Ligji për hulumtime dhe veprimtari shkencore (viti 2008);

• Ligji për njohje të kualifikimeve profesionale (viti 2010);

• Ligji përhapjen e universiteteve qytetare për mësim gjatë gjithë jetës(viti 2011);

• Ligji për standardin studentor (viti 2013)

• Ligji për veprimtari inovative (viti 2013);

• Ligji për kornizën nacionale të kualifikimeve (viti2013);

48 I rregullon marrëdhëniet në sferën e edukimit parashkollor.

Page 57: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 57

• Ligji për trajnim dhe provim për drejtorët e shkollave fillore, shkollave të mesme, konvikteve të nxënësve dhe universiteteve të hapura qytetare për mësim gjatë gjithë jetës(viti 2014);

• Ligji për institucionet arsimore të arsimit të lartë për kuadrin mësimdhënës në edukimin parashkollor, arsimin fillorë dhe të mesëm (viti2015).

157. Përveç kësaj ekzistojnë edhe ligje që rregullojnë veprimtaritë e strukturave të ndryshme të sistemit arsimorë, siç janë: Ligji për themelimin e Universitetit të Tetovës (viti 2014); Ligji për themelimin e Agjencisë nacionale për programe arsimore dhe mobilitet Evropian (viti 2007); Ligji për qendrën shtetërore të provimeve (viti 2008); Ligji për themelimin e Universitetit për Shkencat e Teknologjisë së Informacionit “Shën Apostull Pavli” (viti 2008); Ligji për themelimin e Agjencisë Nacionale për Teknologjitë Nukleare të Republikës së Maqedonisë (viti 2010); Ligji për shërbime pedagogjike (ShP; viti 2011); Ligji për akademinë e sportit (viti 2014); Ligji për akademinë e mësimdhënësve (viti 2015); Ligji për mësimdhënësit në shkollat fillore dhe të mesme (viti 2015); dhe Ligji për themelimin e Universitetit “Nënë Tereza” në Shkup, viti 2015); Ligji për themelimin e Universitetit për Mbrojtje Nacionale, Siguri dhe Paqe “Damian Gruev” në Shkup (viti 2014).

158. Të gjitha këto ligje, nga miratimi i tyre deri më tani, sipas nevojës rregullisht janë rishqyrtuar. Këto procese iniciuan nga ministri të ndryshme, institucione ose sektorë të ndryshëm të ministrive kompetente për fushat e caktuara, kurse rishqyrtimi i ndonjërit ligj nuk u pasua me ndryshime dhe plotësime adekuate të ligjeve të tjera. Për shkak të kësaj, rishqyrtimi gjithëpërfshirës dhe harmonizimi i legjislacionit të arsimit u bë nevojë urgjente.

159. Të dhënat për sistemin arsimor, paralelisht grumbullohen dhe përpunohen nga struktura të shumta, si për shembull: Enti Shtetërorë i Statistikës (statistika zyrtare); Sistemi informativ i menaxhimit të arsimit (EMIS) i cili vepron në kuadër të Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës; Byrosë për Zhvillimin e Arsimit; Qendrës Shtetërore të Provimeve etj. Universitet disponojnë me bazat e tyre të të dhënave. Edhe një bazë tjetër e vendosur për të dhënat e arsimit para shkollorë funksionon në mënyrë të pavarur.

160. Në vitin 2012 u aprovua EMIS me qëllim të përkrahjes të aktiviteteve kryesore të MASh-it, implementimit të sistemit kompleks dhe bashkëkohor për resurse humane nëpërmjet përfshirjes të kërkesave të MASh-it, të gjitha agjencitë e sajë dhe të gjitha shkollat fillore dhe të mesme në vend. EMIS nënkupton grumbullimin, kontrollimin, përpunimin dhe publikimin e të dhënave për nxënësit dhe arritjet e tyre në shkollat fillore dhe të mesme publike. Nga ana e EMIS-it kryesisht menaxhohet me të dhënat për: mirëmbajtjen e shkollave, nxënësve, mësimdhënësve dhe stafit tjetër të shkollës, rezultatet e nxënësve (me përjashtim të rezultateve nga Matura), mungesat e nxënësve, objektet dhe mjetet shkollore, financimi dhe harxhimet, planet vjetore shkollore, mosprezenca e personelit, shpërndarja e nxënësve/klasave, librave shkollorë dhe përdorimi i tyre. Sistemi përfshinë edhe informacionin për personelin, për shembull të dhënat për punësim dhe shkarkim nga puna, historia e punësimit, menaxhimi me karrierën, trajnim dhe zhvillim profesional, kompensime dhe benificione etj. Sistemi ka më shumë se 1000 shfrytëzues -nga 2 të punësuar në çdo shkollë dhe nga 3 të punësuar në çdo komunë.

161. Në vitin 2016 filloi projekti i ri 3 vjeçar me qëllim të krijimit të modelit për integrim të centralizuar të EMIS-it për arsimin e lartë për çështjet studentore, programet studiuese, menaxhimi me resurset humane, buxheti dhe menaxhimi financiar, menaxhimi infrastrukturor dhe të dhëna të tjera të domosdoshme për përcjelljen e punës dhe rezultateve të arsimit të lartë.

162. Në periudhën 2009-2011 janë zbatuar trajnime për stafin e përgjithshëm të mësimdhënësve në arsimin fillor, me të cilin sigurohen njohuritë digjitale dhe përdorimi i teknologjisë së informacionit dhe komunikimit në procesin mësimorë, nëpërmjet shfrytëzimit të sistemit operativ EDUBUNTU (kryesisht për lëndët mësimore: matematikë, fizikë, kimi, informatikë). Nga viti 2011 me projektin “Kompjuter për çdo fëmijë” u rrit pajisja me harduerë dhe softuerë në shkollat fillore dhe të mesme dhe u sigurua interoperabiliteti.

Page 58: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

58 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

163. U sigurua qasje për shërbimet për përkrahje dhe resurse multimediale edukative në Internet. Shkollave iu mundësua lidhje me Internet, klasat u lidhën me rrjetin lokal të Internetit si dhe u sigurua qasje e shpejt në internet për të gjithë subjektet juridik dhe fizik, të cilët janë pjesë e procesit arsimor. Është bërë revizion i Plan - programeve arsimore nga fusha e TIK-së në arsimin fillor dhe të mesëm dhe është rritur prezenca e arsimit për TIK, në atë mënyrë që janë aprovuar lëndë të obliguara nga kjo fushë nga klasa e III të arsimit të mesëm dhe është mundësuar kontinuitet i mësimit të informatikës në të katër vitet të arsimit të mesëm. Janë hartuar përmbajtje digjitale për lëndët mësimore: histori, arsim i muzikës, arsimi i artit figurativ, gjuha maqedonase dhe gjuha shqipe. Është formuar literaturë e TIK-ut në gjuhën maqedonase dhe në gjuhët e komuniteteve në vendet dhe fushat ku ekziston korniza ligjore. U aprovua portal në të cilin u vendosën librat shkollorë ( për të cilat MASh ka leje) në formatin PDF.

164. Janë integruar forma fleksibile të të nxënit dhe forma për mësimin gjatë gjithë jetës me shfrytëzimin e TIK-së në sistemin ekzistues. Është siguruar njohuri e vazhdueshme digjitale në të gjitha profesionet me përshtatjen ndaj nevojave specifike profesionale. Nxënësit të cilët kanë braktisur shkollën dhe të papunëve iu është mundësuar të fitojnë njohuri digjitale. Në shkollat fillore dhe të mesme është aprovuar ditar elektronik me qëllim të sigurohet komunikim më i mirë ndërmjet mësimdhënësve dhe prindërve, të mundësohet kontroll i shpejtë dhe i thjeshtë i informacioneve nga ditari nga ana e mësimdhënësve të shkollës dhe tu sigurohen analiza të shpejta të centralizuara të të dhënave nga MASh dhe institucionet e tjera publike. Janë hapur disa portale të cilët mundësojnë informimin dhe aplikimin për bursa, vendosjen e videove edukative, evidentimin e aktiviteteve shkencoro- hulumtuese dhe aktivitetet e tyre shkencoro-aplikative në Republikën e Maqedonisë (projekte, punime dhe inovacione).

165. Ekzistojnë shumë struktura adekuate kompetente për aspektet e ndryshme të arsimit, ku marrin pjesë faktorë të ndryshëm. Të tillë janë:

• Këshilli për arsim dhe trajnim profesional;

• Këshilli për arsimin e të rriturve;

• Komiteti sektorial për përcjelljen e komponentit IV- IPA;

• Këshillit për përcjelljen e zbatimit të strategjisë për APT-në 2013-2020 në kontekst të mësimit gjatë gjithë jetës;

• Këshilli nacional për Kornizën e Maqedonisë të kualifikimeve;

• Komiteti për inovacione dhe sipërmarrje;

• Këshilli për përcjelljen e zbatimit të Strategjisë për të nxënit të sipërmarrjes;

• Grupi këshillëdhënës për përcjelljen e zbatimit të strategjisë për inovacione;

• Grupet sektoriale të punës në kuadër të Komitetit nacional të investimeve (grupi sektorial i punës për arsim, punësim dhe politika sociale);

• Grupet punuese ndërministrore për kapituj të ndryshëm nga Programi nacional për miratimin e të drejtës të Bashkimit Evropian (PNMDBE)

166. Të gjithë këto këshille me përjashtim të institucioneve nacionale siç janë: MASh, MPPS, MF, BZHA, QARr, QAPT dhe partnerët zhvillimor, gjithashtu përfshijnë edhe partnerët social si për shembull: Lidhja e Odës Ekonomike të Maqedonisë, Lidhja e Odës ekonomike të Maqedonisë Veriperëndimore, Konfederatës së Punëdhënësve të Republikës së Maqedonisë, Odës së Zejtarëve të Maqedonisë, Organizata e Punëdhënësve të Republikës së Maqedonisë dhe përfaqësuesit e sindikatave relevante.

167. Gjithashtu, me ligj janë paraparë dhe në një të ardhme të afërt do të vendosen edhe struktura të tjera adekuate, siç janë: Këshilli nacional për arsimin e lartë, shkencë, inovacione dhe teknologji, Këshilli

Page 59: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 59

kompetent për çështjet të lidhura me financimin e Programit për arsim të lartë e të tjerë. Këto gjithashtu në mënyrë adekuate do të përfshijnë edhe partnerë të ndryshëm social.

168. Këshilli ekonomiko-social të cilin sipas detyrës zyrtare e kryeson Ministria e Punës dhe Politikës Sociale është organ tripartit me përfaqësim të barabartë të QRM-së, shoqatave të punëdhënësve dhe sindikatave (gjithsej 12 anëtarë) dhe ka rol këshill dhënës në krijimin dhe zbatimin e strategjive politike të fushës së ekonomike dhe sociale, duke përfshirë edhe ato që kanë të bëjnë me arsimin dhe trajnimin. Ekzistojnë gjashtë këshille lokale ekonomike dhe sociale ku janë përfshirë përfaqësues të sektorit arsimor.

169. Korniza e Maqedonisë kualifikimeve (KMK) ka për qëllim të përmirësojë sistemin e arsimit dhe trajnimit nëpërmjet zbatimit të qasjes së bazuar në rezultatet nga të nxënit, të lehtësoj qasjen ndaj të të nxënit në çdo kontekst, të bëjë rezultatet sa më të qarta për çdo qytetarë, të rris nivelin e përgjithshëm të kualifikimeve në popullatë dhe të përforcojë lidhjet ndërmjet kualifikimeve dhe mundësive për punësim. Me miratimin e ligjit për kornizën nacionale të kualifikimeve në vitin 2013 dhe emërimin e përfaqësuesit zyrtarë si anëtarë me të drejta të plota të grupit këshill dhënës të Kornizës Evropiane të kualifikimeve (KEK). Tashmë janë zbatuar shumë aktivitete siç janë: themelimi dhe ekipimi i njësisë së veçantë të kornizës nacionale të kualifikimeve në kuadër të Sektorit për çështje të përgjithshme dhe përkrahje të Ministrit në MASh, vendosja e funksionimit të këshillit nacional për KMK, lëshim në përdorim i ueb faqes së KMK-së, publikimit të listës së përgjithshme të të gjitha kualifikimeve dhe vendosjen e Komisioneve sektoriale për kualifikimet. Përveç kësaj, në prill të vitit 2014 u formua grupi i punës për zhvillimin e mëtutjeshëm të kornizës nacionale të kualifikimeve për mësim gjatë gjithë jetës. Në shkurt të vitit 2016 grupi këshill dhënës i KEK-së miratoi Raportin gjithëpërfshirës për udhëzimin e Kornizës Maqedonase të kualifikimeve me KEK-në dhe me vet konfirmim të Kornizës për kualifikime të arsimit të lartë, të hartuar në periudhën 2014-2016.

170. Zhvillimi i mëtutjeshëm i zbatimit të KNK-së kanë Përparësia më të lartë nacional. Intervenimet pasuese janë të lidhura me: hartimin dhe harmonizimin e legjislacionit relevant për zbatimin e mëtutjeshëm të KMK-së, përforcimin e kapaciteteve institucionale, si dhe vendosja e sistemin funksional nacional të komunikimeve nëpërmjet reformave të arsimit profesional, arsimit të lartë dhe arsimit për të rritur.

5.7.2. Sfidat

171. Temat e përgjithshme të dhëna më poshtë të sistemit arsimor konsiderohen si sfida kryesore, të cilat duhet të zgjidhen në kuadër të Strategjisë.

1. Ligjet aktuale me të cilat rregullohen fushat e ndryshme dhe aspektet e sistemit arsimor, si dhe veprimtaritë e institucioneve të ndryshme, me sjelljen e tyre nuk janë shqyrtuar në mënyrë sistematike dhe nuk janë përputhur. Si rezultat i kësaj, ka mosharmonizim, ndërsa ndonjëherë edhe kundërshtime midis dispozitave të ligjeve të ndryshme që lidhen mes vete ose rregullojnë çështje të njëjta. Vetë ky fakt i rregullores së kryqëzuar është sfidë vetë më vete. Njëkohësisht, për dallim të fushave tjera të arsimit, për edukimin parashkollor nuk ekziston ligj i pavarur dhe kjo sferë për momentin është e rregulluar vetëm me disa nene të Ligjit për mbrojtjen e fëmijëve. Në mënyrë të plotë, tashmë është e njohur nevoja për përgatitjen e Ligjit të ri për arsim të lartë.

2. Sistemet ekzistuese për mbledhjen dhe përpunimin e të dhënave statistikore dhe administrative për arsimin nuk janë konsistente dhe nuk janë të lidhura në mes veti. Asnjëra prej tyre nuk është gjithëpërfshirës dhe nuk disponon njëkohësisht me të dhëna të plota, të sakta dhe në kohë. Përveç kësaj, të dhënat nuk janë çdoherë konsistente të brendshme, si p.sh, me rastin e arsimit fillor dhe të mesëm të dhënat e mbledhura nga ana e Entit Shtetëror i Statistikës (EShS) janë në nivelin e shkollës, përderisa ata që kanë të bëjnë me arsimin e lartë janë në nivelin e studentëve dhe të kuadrit mësimdhënës. Më ndryshe është puna kur EShS-ja ende grumbullon të dhëna statistikore më së

Page 60: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

60 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

shpeshti në formë të letrës nga institucionet për shkak se është e detyruar të përpunojë më shumë se njëqind pyetësor. Përveç asaj, edhe vetë institucionet arsimore janë të detyruara të grumbullojnë të dhëna për qëllime të veta për shkak se të dhënat e siguruara në bazën e SIMA-s nuk konsiderohen si shumë të sakta. E gjithë kjo rezulton si mungesë e qasjes së shpejtë dhe të lehtë deri te të dhënat dhe informatat statistikore, të domosdoshme për zhvillimin e politikave të bazuara në dëshmi. Pas asaj, jo vetëm që sistemet vuajnë për mungesa të brendshme, por edhe kapacitet e resurseve njerëzore për punë me EMIS-n ( edhe në fushën shkollore edhe në fushën e administrimit) nuk janë të mjaftueshme.

3. Edhe pse për të gjithë shkollat fillore dhe të mesme janë siguruar kompjuter personal në dispozicion për të gjithë nxënësit, zbatimi i TIK-së në procesin arsimor nuk është shumë efektiv. Më konkretisht, mungojnë standarde për shfrytëzimin e TIK-së në sistemin arsimor, të gjithë mësimdhënësit nuk janë mirë të trajnuar dhe softueri që është në dispozicion nuk është kompetent për ti plotësuar nevojat vijuese. Njëkohësisht, parashkollorë dhe shkollat e mesme profesionale nuk janë shumë të pajisur me kompjuter dhe mjete të tjera të TIK-së. Në vend ende mungon platforma e vetme elektronike për të mësuar dhe mësim, si dhe për sigurimin e resurseve tjera që do të shërbenin si mbështetje didaktike për mësimdhënësit dhe nxënësit, do ju mundësonte mësimdhënësve të ndajnë përvojat e tyre dhe ti përcjellin inovacionet pedagogjike dhe do të kish sjellë deri te zhvillimi vetjak profesional i mësimdhënësve. Për të siguruar përgatitje për gjeneratën e re të specialistëve të kualifikuar të TIK-së (me kualifikime edhe të fushës të shkollimit të mesëm edhe atij të lartë) që janë të aftësuar për të zhvilluar, për të promovuar, për të marrë pjesë dhe shfrytëzuar shoqërinë informatike, duhet të rritet interesi i të rinjve për TIK-së dhe të rriten mundësitë për arritjen e tyre me kompetenca bazë qysh prej fazave më të hershme. Për këto arsye, si sfida të veçanta në këtë sektor mund të konsiderohen hapja e gjimnazit të TIK-së dhe/ose paralele të specializuara për shkenca kompjuterike dhe matematikë dhe vënia e kualifikimeve moderne të TIK-së në nivelin e arsimit dhe trajnimit profesional.

4. Edhe pse në shtet janë themeluar një numër i madh i organeve të ndryshme këshillimore me përfshirjen e partnerëve social (ose do të themelohen), megjithatë, nuk mund të konsiderohet se partneriteti social në nivelin e arsimit është i zhvilluar, as edhe se është në nivelin е përshtatshëm. Në praktikë, partnerët social nuk janë të përfshirë përkatësisht në procesin e sjelljes së vendimeve në politikën e arsimit, që kryesisht u nënshtrohet këtyre arsyeve: dialogu social për gjithë sektorin arsimor nuk është institucionalizuar në mënyrë të drejtë, si dhe përvoja e dialogut social dhe kapacitetet e zyrtarëve qeverisës, ashtu edh të partnerëve social akoma nuk janë të mjaftu1eshme. Si sfida kryesore në këtë fushë është vendosja e strukturës së vazhdueshme për dialog të politikës arsimore në nivelin kombëtar – Këshill për zhvillimin e politikave arsimore;(KZhPA: me përgjegjësi të definuar ligjore dhe procedura të qarta për funksionim), si dhe zhvillimin e kapaciteteve të palëve kryesore të interesuara.

5. Edhe pse Ligji për KMK definon koncepte dhe terminologji në lidhje me Kornizën e Maqedonisë të kualifikimeve, sistemi kombëtar aktual i kualifikimeve nuk është i përputhur mjaftueshëm me ta. Njëkohësisht, një numër i madh i akteve juridike duhet të rishqyrtohen dhe të përputhen me Ligjin e KMK-së. Sistemi për përfshirjen e kualifikimeve në KMK-n dhe Regjistrin nuk janë të zhvilluara mjaftueshëm, ndërsa pothuajse, kualifikimet nuk janë të harmonizuara përkatësisht me kërkesën e tregut të punës edhe me nevojat e personave për zhvillim personal. Përveç kësaj, te Standardet e profesioneve, Standardet e kualifikimeve dhe Programet mësimdhënëse duhet të vazhdojë procesi për revizion dhe ristrukturim në bazë të rezultateve të mësimit. Sistemi i vlefshmërisë për mësim joformal dhe informal është në fazën embrionale, ndërsa vendosja e sistemit për udhëheqjen e KMK-së dhe përfshirja e anëtarëve është ende çështje e hapur. Me përgatitjen e Doracakut për zhvillimin e mëtutjeshëm dhe realizimin e KMK-së, ishte miratuar edhe qasje e përgjithshme për shqyrtimin e sfidave.

Page 61: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 61

5.7.3. Përparësitë dhe rezultatet e pritshme

172. Duke marrë parasysh sfiduesit e identifikuar kjo strategji i definon temat e përgjithshme të dhëna më poshtë të sistemit arsimor si përparësi që duhet të zgjidhen përmes sigurimit të rezultateve përkatëse:

Përparësia I. Përmirësimi dhe harmonizim i bazës ligjore në arsim

1.1. Legjislacioni në nivelin e arsimit është konsistonte dhe e mbështet realizimin e reformave dhe zhvillimin si dhe siguron përparimin sistematik të mjedisit përmes integrimit dhe mbështetjen e të mësuarit nga të gjitha palët e interesuara;

1.2. Është siguruar baza e drejtësisë për rregullimin e arsimit parashkollor;

1.3. Janë konfirmuar mundësitë dhe opsionet për aprovimin e detyrueshëm të vitit parashkollor për fëmijët e moshës 5-6 vjeçare si hap i parë për zbatimin e arsimit parashkollor të detyruar;

1.4. Është rritur niveli i autonomisë administrative, financiare dhe akademike të universiteteve dhe llogaridhënia e tyre.

1.5. Është përmirësuar efikasiteti dhe efektiviteti i funksionimit të universiteteve.

1.6. Koncepti i mësimit gjatë gjithë jetës është pranuar gjerësisht dhe është promovuar përmes procesit të planifikimit të arsimit në të gjithë sektorët.

1.7. Publiku i gjerë e vlerëson shumë vlerën e mësimit vetjak të vazhdueshëm dhe certifikimin e shkathtësive të arritura gjatë jetës.

Përparësia II. Përmirësimi i sistemit për grumbullimin e të dhënave statistikore dhe EMIS

2.1. EMIS- (Sistemi i menaxhimit të informacionit në sistemin arsimor ) përfshinë të gjitha fushat e arsimit dhe paraqet mjet efikas për krijimin e politikave arsimore të bazuara në dëshmi:

2.2. Është rritur efikasiteti dhe efektiviteti për grumbullimin, përpunimin dhe publikimin e të dhënave statistikore nga ana e EShS-së.

2.3. Kuadri përkatës në të gjitha fushat e sistemit arsimor është aftësuar plotësisht për ti shfrytëzuar të dhënat statistikore për drejtimin dhe udhëheqjen efektive të arsimit dhe për krijimin e politikave të bazuara në dëshmi.

Përparësia III. Sigurimi i përdorimit të gjerë të TIK-së në arsim dhe trajnim dhe shkrimi digjital

3.1. Është rritur efektiviteti në procesin arsimor përmes përdorimit të TIK-së

3.2. Nxënësit dhe kuadri arrihen me shkathtësitë e nevojshme digjitale

3.3. Janë siguruar kushte dhe mjedis për zhvillimin profesional të pavarur të kuadrit dhe për ndarjen e përvojave;

3.4. Është rritur efikasiteti dhe efektiviteti për sigurimin e materialeve didaktike të kuadrit dhe material mësimor për nxënësit dhe dispozicioni i inovacioneve pedagogjike;

3.5. Është rritur interesi i gjeneratës së re për TIK-së;

3.6. Janë mundësuar parakushte për përgatitje të specialistëve të ardhshëm të kualifikuar për TIK.

3.7. Është përgatitur gjeneratë e re e TIK-së, teknikë të aftësuar për të zhvilluar, promovuar dhe shfrytëzuar shoqërinë e informacionit dhe të marrin pjesë në atë.

Page 62: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

62 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

Përparësia IV. Përforcimi i partneritetit social dhe përmirësimi i dialogut për politikat arsimore.

4.1. Partneriteti social në sektorin arsimor është institucionalizuar;

4.2. Partnerët social kanë mundësi të porositin dialogun për politikat e arsimit.

Përparësia V. Operacionimi i KMK-së

5.1. Ekzistojnë parakushte për zbatimin e harmonizuar të MRK-së

5.2. Është siguruar vetëdija publike e MRK-së dhe të gjitha komponentët e saja, si dhe dukja e MRK-së për palët kryesore të interesuara dhe publiku më i gjerë.

5.3. Janë përforcuar kapacitetet institucionale për udhëheqje efikase me MRK-n dhe futjen e palëve kryesore të interesuara;

5.4. Është vendosur sistem gjithëpërfshirës për kualifikimet e arritura në Republikën e Maqedonisë sipas KMK-së dhe Regjistrit të kualifikimeve;

5.5. Është siguruar besueshmëria e kualifikimeve të cilat arrihen në Republikën e Maqedonisë.

Përparësia VI. Përmirësimi i kapaciteteve të institucioneve kombëtare dhe sigurimi i monitorimit dhe vlerësimi i Strategjisë.

6.1. Nevojat për trajnimin e institucioneve kombëtare për përpunimin, realizimin, vëzhgimin dhe vlerësimin e politikave arsimore dhe për udhëheqjen e sistemit arsimor janë sistematizuar.

6.2. Janë siguruar informata kthyese për procesin e zbatimit të Strategjisë;

6.3. Ekzistojnë parakushte për sigurimin e zbatimit efektiv dhe efikas të Strategjisë;

6.4. Janë siguruar informata kthyese për atë sa janë arritur rezultatet e Strategjisë si dhe informacione për vendime të mëtutjeshme të lidhura me politikat arsimore.

Page 63: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025 | 63

173. Strategjia do të zbatohet në përputhje me Planin e veprimit përmes përdorimit të mekanizmave dhe instrumenteve të ndryshme, me pjesëmarrjen e strukturave të ndryshme publike dhe joqeveritare, administratës dhe ekspertëve, si dhe ndërmarrjeve private. Megjithatë, MASh është organi udhëheqës përgjegjës për organizimin, koordinimin dhe konsolidimin e aktiviteteve, rezultateve të nxjerra dhe për realizimin e rezultateve. MPPS është partneri kryesor që mbanë përgjegjësi për segmentet që janë nën kompetencat e tij. Marrin pjesë edhe shumë ministri në pajtueshmëri me kompetencat dhe autoritetet.

174. Parashihen dy mënyra kryesore për realizimin e rezultateve të Strategjisë: nga ana e personalit profesional në institucionet dhe organet kombëtare, respektivisht ministritë dhe organet në strukturën e tyre, dhe përmes furnizimit të punëve të kryera, shërbimeve dhe mallrave nga ofruesit privat apo të pavarur të tyre. Për përpunimin e dokumenteve konceptuare dhe teknike, ashtu siç janë standardet, programet, konceptet dhe mekanizmat, do tu jepen grupeve punuese ku do të jenë anëtarë ekspertë dhe /ose përfaqësues të institucioneve dhe organeve kombëtare ( që janë përgjegjës drejtpërdrejtë për aktivitete të caktuara) me qëllim të arrihet koordinim më i mirë dhe të sigurohet cilësi e asaj që është punuar.

175. Definimi i qartë i rezultateve dhe indikatorëve të cilat vërtetohen objektivisht, do të mundësojë vëzhgimin efektiv dhe vlerësimin e Strategjisë. Si dhe gjatë zbatimit të Strategjisë, qasja pjesëmarrëse do të zbatohet edhe për vëzhgimin dhe vlerësimin e saj. Transparenca, objektiviteti dhe besueshmëria do të jenë principet kryesore e këtyre proceseve.

ZBATIMI, MONITORIMI DHE VLERËSIMI I STRATEGJISË

Page 64: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

64 | Strategjia e arsimit për periudhën 2018-2025

PLANI IVEPRIMIT

Vërejtje: Mbështetja në kuadër të IPA II 2014-2020 (Sektori i punësimit, arsimit dhe politikave sociale) është në fazën e bisedimeve. Fushat e identifikuara janë propozime për të cilat në të ardhmen do të ketë diskutime dhe harmonizime të mëtejshme.

Page 65: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

65

7.1.

ARS

IMI P

ARA

SHKO

LLO

R25

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

ha25

Përg

jegj

ës

Përp

arës

ia I.

Për

mir

ësim

i i p

ërm

bajtj

es, i

kus

htev

e pë

r të

nxën

it dh

e i c

ilësi

së n

ë re

aliz

imin

e a

rsim

it pa

rash

kollo

r

1.1

Rish

ikim

i i S

tand

arde

ve

për t

ë nx

ënit

dhe

zhvi

llim

in e

her

shëm

fëm

ijëve

të m

oshë

s 0 –

6

vjeç

•Ës

htë

përm

irësu

ar p

ërm

bajtj

a e

arsim

it pa

rash

kollo

r •

Mira

timi i

Sta

ndar

deve

për

të n

xëni

t dhe

zhvi

llim

in

e he

rshë

m të

fëm

ijëve

të m

oshë

s 0 –

6 v

jeç

2020

MPP

S,

MA

Sh,

BZhA

1.2

Rish

ikim

i i P

rogr

amit

për

të n

xëni

t dhe

zhvi

llim

in e

he

rshë

m

•A

rsim

i par

ashk

ollo

r ësh

të o

rient

uar n

ga a

rritj

a e

rezu

ltate

ve d

alës

e të

për

cakt

uara

me

Stan

dard

in

kom

bëta

r për

të n

xëni

t dhe

zhvi

llim

in e

her

shëm

•M

iratim

i i P

rogr

amit

për t

ë nx

ënit

dhe

zhvi

llim

in

e he

rshë

m n

ë ar

simin

par

ashk

ollo

r që

përm

bush

rkes

at e

Sta

ndar

deve

për

të n

xëni

t dhe

zhvi

llim

in

e he

rshë

m;

•Pë

rgat

itja

e do

raca

këve

për

real

izim

in e

Pro

gram

it pë

r të

nxën

it dh

e zh

villi

min

e h

ersh

ëm;

•Pr

ogra

mi p

ër të

nxë

nit d

he zh

villi

min

e h

ersh

ëm i

pilo

tuar

dhe

i vë

në n

ë zb

atim

dal

ënga

dalë

së p

aku

në 1

0 ko

psht

e

2025

MPP

S,

MA

Sh,

BZhA

1.3

Opt

imiz

imi i

num

rit të

mijë

ve n

ë gr

upe

•Ja

në k

rijua

r par

akus

hte

për t

'i ku

shtu

ar m

ë sh

umë

vëm

endj

e çd

o fë

mije

inst

ituci

onet

par

ashk

ollo

re•

Janë

hap

ur g

rupe

të re

ja n

ë ko

psht

e m

e nu

mër

të m

adh

të fë

mijë

ve se

sa n

orm

a e

para

cakt

uar;

•Ja

në h

apur

ven

de të

nev

ojsh

me

pune

dhe

janë

pl

otës

uar m

e pu

nonj

ës të

ri –

edu

kato

rë d

he

kujd

esta

rë.

•N

umri

i fëm

ijëve

për

gru

p nu

k i t

ejka

lon

norm

at e

rcak

tuar

a m

e lig

j

2020

2015

MPP

S,

BZhA

, ko

mun

at

1.4

Sigu

rimi i

kop

shte

ve

për f

ëmijë

me

kush

te të

ne

vojsh

me

fizik

e (h

apës

irë,

dhom

a pë

r loj

ëra,

shes

h lo

jëra

sh, m

obili

e, pa

jisje

sp

ortiv

e et

j.)

•Pr

oces

i edu

kativ

o-ar

simor

ësh

të m

bësh

tetu

r me

të g

jitha

mje

tet e

nev

ojsh

me

fizik

e pë

r arr

itjen

e

rezu

ltate

ve d

alës

e të

për

cakt

uara

me

Stan

dard

in

kom

bëta

r për

të n

xëni

t dhe

zhvi

llim

in e

her

shëm

•Ës

htë

bërë

har

timi i

plo

të d

he in

vent

ariz

imi i

ne

voja

ve të

inst

ituci

onev

e pa

rash

kollo

re;

•30

% e

kop

shte

ve p

ublik

e ja

në p

ajisu

r plo

tësis

ht n

ë pë

rput

hje

me

Stan

dard

et d

he n

orm

at p

ër k

ryer

jen

e ak

tivite

teve

të in

stitu

cion

eve

për f

ëmijë

2020

2025

MPP

S,

BZhA

, ko

mun

at

25

Real

izim

i i m

asav

e ës

htë

sist

emua

r në

dy p

eriu

dha

– de

ri m

ë 20

20 (m

ë af

atsh

kurt

ër) d

he d

eri m

ë 20

25 (m

ë af

atgj

atë)

, var

ësis

ht n

ga a

fati

përf

undi

mta

r der

i kur

ësh

të p

aras

hiku

ar re

aliz

imi i

ve

prim

tariv

e të

për

fshi

ra b

rend

a m

asës

përm

endu

r.

Page 66: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

66

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

ha25

Përg

jegj

ës

1.5

Sigu

rimi i

mat

eria

leve

di

dakt

ike

të d

omos

dosh

me

për k

opsh

tet

•Pr

oces

i edu

kativ

o-ar

simor

ësh

të m

bësh

tetu

r me

gjith

a m

jete

t e d

omos

dosh

me

që të

arr

ihen

rezu

ltate

t da

lëse

të p

ërca

ktua

ra

•Pr

anim

i i n

orm

ativ

ave

për m

ater

iale

did

aktik

e;•

Pajis

ja e

të g

jitha

kop

shte

ve m

e m

jete

dhe

mat

eria

le

dida

ktik

e të

dom

osdo

shm

e;•

Pajis

ja e

plo

të e

30%

të k

opsh

teve

pub

like

sipas

St

anda

rdev

e për

të n

xëni

t dhe

zhvi

llim

in e

hers

hëm

2020

2025

MPP

S,

BZhA

, ko

mun

at

1.6

Sigu

rimi i

kus

htev

e pë

r ed

ukim

in d

ygju

hëso

r të

fëm

ijëve

par

ashk

ollo

r

•A

rsim

i par

ashk

ollo

rë o

fron

mun

dësi

për q

asje

dy

gjuh

ësor

e pë

r të

punu

ar m

e fë

mijë

t e k

ultu

rave

ndry

shm

e

•Th

emel

imi i

së p

aku

25 g

rupe

ve d

ygju

hësh

e në

ko

psht

et p

ublik

e 20

20M

PPS,

M

ASh

, BZ

hA

26

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

1.1.

1Va

lidim

i dhe

rish

ikim

i i

Stan

dard

eve p

ër të

nxë

nit

dhe z

hvill

imin

e he

rshë

m të

m

oshë

s 0 –

6 v

jeç

•G

P-të

për

val

idim

in d

he ri

shik

imin

e St

anda

rdev

e për

nxën

it dh

e zhv

illim

in e

hers

hëm

të m

oshë

s 0 –

6 v

jeç

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër ri

shik

imin

e St

anda

rdev

e;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në st

udiu

ar p

ërvo

jat n

dërk

ombë

tare

;•

Janë

rish

ikua

r sta

ndar

det d

he ja

në d

iskut

uar m

e pal

ët e

inte

resu

ara

krye

sore

;

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it26 d

he të

MPP

S-së

;

2020

MPP

S,

MAS

h,BZ

hA,

kom

unat

1.1.

2Ri

shik

imi i

Pro

gram

it pë

r të

nxë

nit d

he zh

villi

min

e he

rshë

m

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër ri

shik

imin

e St

anda

rdev

e;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në st

udiu

ar p

ërvo

jat n

dërk

ombë

tare

;•

Janë

rish

ikua

r Sta

ndar

det d

he ja

në d

iskut

uar m

e pal

ët e

inte

resu

ara

krye

sore

;•

Janë

mira

tuar

Sta

ndar

de zy

rtar

e për

real

izim

in e

prog

ram

it pë

r të n

xëni

t dhe

zhvi

llim

in e

hers

hëm

bash

ku m

e ud

hëzi

met

për

zbat

imin

e ty

re;

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•H

artim

i i a

ktit

ligjo

r për

mira

timin

e St

anda

rdev

e;•

Proc

esve

rbal

et n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

ime;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it

dhe t

ë MPP

S-së

;

2025

MPP

S,

MAS

h,BZ

hA

26

Gjit

hkun

d në

Pla

nin

e ve

prim

it ku

kem

i ref

erim

vend

imet

e M

ASh

-it n

ënku

ptoh

et q

ë or

gane

t për

katë

se n

ë ku

adër

të k

ësaj

min

istr

ie d

o të

vep

rojn

ë si

pas

kom

pete

ncav

e të

vet

a dh

e do

të m

arrin

ve

ndim

et p

ërka

tëse

.

Page 67: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

67

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

1.1.

3Pi

lotim

i i st

anda

rdev

e të

rish

ikua

ra n

ë 10

kops

hte,

përm

irësim

i i ty

re d

he

përd

orim

i nëp

ër k

opsh

te

•Ja

në p

ërpu

nuar

rezu

ltate

t e p

ilotim

it;•

Ësht

ë pë

rgat

itur v

ersio

ni p

ërfu

ndim

tar i

stan

dard

eve

për t

ë nx

ënit

dhe

zhvi

llim

in e

her

shëm

;•

Janë

mira

tuar

stan

dard

et p

ër të

nxë

nit d

he zh

villi

min

e h

ersh

ëm së

bas

hku

me u

dhëz

imet

për

zbat

imin

e ty

re

zyrt

ar, j

anë p

ublik

uar n

ë të g

jitha

gju

hët d

he u

janë

rgua

r të g

jitha

kop

shte

ve

•Ev

iden

ca n

ga p

ilotim

i;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

së;

2024

MPP

S,

MAS

h,BZ

hA

1.2.

1Ri

shik

imi i

Pro

gram

it pë

r të

nxë

nit d

he zh

villi

min

e h

ersh

ëm n

ë paj

tim m

e St

anda

rdet

dhe

për

gatit

jen

e dor

acak

ëve s

hoqë

rues

për

re

aliz

imin

e Pr

ogra

mit

në të

gj

itha

gjuh

ët

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër ri

shik

imin

e Pr

ogra

mit;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

stud

iuar

për

voja

t ndë

rkom

bëta

re;

•Ja

në ri

shik

uar p

rogr

amet

dhe

janë

disk

utua

r me p

alët

e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ja

në p

ërpi

luar

dor

acak

ët p

ër re

aliz

imin

e pr

ogra

mit

për

të n

xëni

t dhe

zhvi

llim

in e

hers

hëm

;•

Janë

mira

tuar

pro

gram

i dhe

dor

acak

u pë

r të n

xëni

t dhe

zh

villi

min

e he

rshë

m

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

2025

MPP

S,

MAS

h,BZ

hA

1.2.

2Pi

lotim

i i P

rogr

amit

rish

ikua

r për

të n

xëni

t dhe

zh

villi

min

e he

rshë

m n

ë 10

kops

hte,

përm

irësim

i dhe

zb

atim

i i ti

j në t

ë gjit

ha

kops

htet

•Ja

në p

ërpu

nuar

rezu

ltate

t e p

ilotim

it të

pro

gram

it pë

r të

nxën

it dh

e zhv

illim

in e

hers

hëm

;•

Janë

mira

tuar

zyrt

arish

t ver

sione

t për

fund

imta

re të

pr

ogra

mit

për n

xëni

t dhe

zhvi

llim

in e

hers

hëm

;•

Janë

për

gatit

ur p

rogr

amet

për

të n

xëni

t dhe

zhvi

llim

in

e her

shëm

në t

ë gjit

ha g

juhë

t, ja

në sh

typu

r dhe

u ja

dërg

uar t

ë gjit

ha k

opsh

teve

•Ra

port

et n

ga p

ilotim

i me r

ekom

andi

met

për

rmirë

simin

e Pr

ogra

mit

për t

ë nxë

nit d

he

zhvi

llim

in e

hers

hëm

;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

2025

MPP

S,

MAS

h,BZ

hA

1.2.

1 Tr

ajni

mi i

eduk

ator

ëve t

ë ko

psht

eve p

ër re

aliz

imin

e pr

ogra

mit

të ri

shik

uar p

ër

të n

xëni

t dhe

zhvi

llim

in e

hers

hëm

•Ës

htë

zgje

dhur

ofr

uesi/

-t i

shër

bim

eve;

•Ja

në p

ërpi

luar

pro

gram

et e

trajn

imit

(duk

e për

fshirë

tu të

gjit

ha m

odul

et d

he m

ater

ialet

e do

mos

dosh

me

për t

rajn

im) d

he u

janë

dër

guar

të g

jitha

kop

shte

ve;

•Ja

në tr

ajnu

ar të

gjit

hë ed

ukat

orët

në k

opsh

te

•Pr

oces

verb

alet

nga

traj

nim

et e

zbat

uara

;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

së20

25M

PPS,

M

ASh,

BZhA

Page 68: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

68

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

1.3.

1 H

apja

e gr

upev

e të r

eja

kops

hte t

ë cilë

t kan

ë num

ër

më t

ë mad

h të

fëm

ijëve

se sa

no

rma

e par

apër

cakt

uar

•N

umri

i fëm

ijëve

në t

ë gjit

ha k

opsh

tet p

ër g

rup

nuk

i te

jkal

on n

orm

at e

përc

aktu

ara

nga

legjis

lacio

ni;

•Ja

në sh

pallu

r dhe

zbat

uar k

onku

rse n

ë të g

jitha

kop

shte

t që

kan

ë nev

ojë p

ër p

unës

ime

•D

okum

ente

t e k

onku

rsit

për p

unës

im, r

ezul

tate

t e

inte

rvist

ave t

ë për

fund

uara

;•

Libr

at e

regj

istrim

it të

per

sone

lit (v

endi

met

e dr

ejto

rit);

•D

okum

ente

t e k

opsh

teve

për

pla

nifik

imin

e bu

xhet

it të

MPP

S-së

2020

202

5M

PPS,

ko

mun

at

1.4.

1O

rgan

izim

i i p

rojek

timit

tërë

sor d

he p

ërca

ktim

i i

nevo

jave

të sh

kolla

ve fi

llore

•Ës

htë

zbat

uar p

roce

dura

e te

nder

it pë

r sig

urim

in

e sh

ërbi

mev

e pë

r pro

jekt

imin

dhe

për

cakt

imin

e

nevo

jave

; •

Janë

për

punu

ar re

zulta

tet n

ga p

rojek

timi d

he p

ërca

ktim

i i n

evoj

ave t

ë shk

olla

ve fi

llore

;•

Janë

për

cakt

uar k

riter

et p

ër zg

jedh

jen

e shk

olla

ve fi

llore

do

të p

ajise

n të

rësis

ht;

•Sh

kolla

t fillo

re ja

në zg

jedh

ur si

pas r

ezul

tate

ve n

ga

proj

ektim

i dhe

krit

eret

e pë

rzgj

edhj

es;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet e

nev

ojsh

me fi

nanc

iare

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Ra

port

i i p

rojek

timit

i mira

tuar

pre

j MAS

h-it;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it

2018

MPP

S

1.4.

2O

rgan

izim

i i p

unim

eve t

ë nd

ërtim

it pë

r për

mirë

simin

e g

jend

jes s

ë 30%

•Ës

htë z

batu

ar p

roce

dura

e te

nder

it ;

•N

dërt

esat

e së

pak

u 30

% të

kop

shte

ve p

ublik

e jan

ë pë

rmirë

suar

tërë

sisht

sipa

s sta

ndar

deve

dhe

nor

mav

e pë

r kry

erje

n e a

ktiv

itete

ve n

ë ins

tituc

ione

t për

fëm

ijët

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Ak

tet p

ër p

rani

min

e pu

nëve

ndë

rtim

ore;

•Ve

ndim

et e

MPP

S-së

2020

MPP

S,

kom

unat

1.5.

1Pë

rpili

mi i

nor

mat

ivav

e për

m

ater

ialet

did

aktik

e•

Janë

mira

tuar

nor

mat

ivat

për

mat

eria

let d

idak

tike

•Ve

ndim

et e

MPP

S-së

dhe

të M

ASh-

it20

18M

PPS,

M

ASh,

BZ

hA

1.5.

2Pë

rgat

itja

(rish

ikim

i) i

mat

eria

leve d

idak

tike n

ë të

gjit

ha g

juhë

t e m

ësim

it në

për k

opsh

te

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër p

ërpu

nim

in e

mat

eria

leve

dida

ktik

e;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në p

ërpu

nuar

mat

eria

let d

idak

tike d

he ja

në d

iskut

uar

me p

alët

e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht m

ater

ialet

did

aktik

e dhe

m

etod

olog

jia p

ër zb

atim

in e

tyre

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

2020

MPP

S,

MAS

h

Page 69: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

69

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

1.5.

3Pu

blik

imi i

mat

eria

leve

dida

ktik

e•

Ësht

ë zb

atua

r pro

cedu

ra e

tend

erit;

•Ës

htë

botu

ar n

umri

i duh

ur i

kopj

eve

të m

ater

iale

ve

dida

ktik

e dh

e u

janë

dër

guar

kop

shte

ve

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•D

okum

ente

t fina

ncia

re;

•Ak

tet p

ër p

rani

min

e m

ater

ialev

e did

aktik

e të

dorë

zuar

a;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

2020

MPP

S,

MAS

h

1.5.

4Fu

rniz

imi m

e paj

isje d

he

mat

eria

le di

dakt

ike

•Ës

htë

zbat

uar p

roce

dura

e te

nder

it;•

Janë

furn

izua

r të g

jitha

insti

tucio

net p

aras

hkol

lore

me

pajis

je d

he m

ater

iale

dida

ktik

e sip

as S

tand

arde

ve d

he

norm

ave p

ër k

ryer

jen

e akt

ivite

teve

në i

nstit

ucio

net p

ër

fëm

ijët

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•D

okum

ente

t fina

ncia

re;

•Ak

tet p

ër p

rani

min

e m

ater

ialev

e did

aktik

e të

dorë

zuar

a;•

Vend

imet

e M

PPS-

2020

MPP

S,

kops

htet

kom

una

1.6.

1Tr

ajni

mi i

eduk

ator

eve

nëpë

r kop

shte

për

t’i

përd

orur

mat

eria

let

dida

ktik

e

•Ës

htë

zgje

dhur

ofr

uesi/

-t i

shër

bim

eve;

•Ja

në p

ërpi

luar

pro

gram

et e

trajn

imit

(duk

e për

fshirë

tu të

gjit

ha m

odul

et d

he m

ater

ialet

e do

mos

dosh

me

për t

rajn

im) d

he u

janë

dër

guar

të g

jitha

kop

shte

ve;

•Ja

në tr

ajnu

ar të

gjit

hë ed

ukat

orët

në k

opsh

te

•Pr

oces

verb

alet

nga

traj

nim

et e

bëra

;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

së20

21M

PPS,

M

ASh,

BZhA

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

Përp

arës

ia II

. Rri

tja e

për

fshi

rjes

së fë

mijë

ve d

he p

ërm

irës

imi i

gjit

hëpë

rfsh

irje

s në

arsim

in p

aras

hkol

lor

2.1

Zgje

rim i

rrje

tit

të in

stitu

cion

eve

para

shko

llore

•Ja

në k

rijua

r kus

hte

them

elor

e pë

r të

rritu

r për

fshi

rjen

e fë

mijë

ve n

ë ar

simin

par

ashk

ollo

r duk

e sig

urua

r qas

je

të b

arab

artë

•40

inst

ituci

one

të re

ja n

ë zo

nat u

rban

e dh

e ru

rale

40

qyte

te /

fsha

tra;

•Ja

në p

ërfs

hirë

rret

h 3,

000

fëm

ijë

2025

MPP

S,

kom

unat

2.2

Ada

ptim

i i in

stitu

cion

eve

para

shko

llore

për

ars

imin

gj

ithëp

ërfs

hirë

s

•Ja

në k

rijua

r kus

htet

fizi

ke d

he p

erso

neli

i nev

ojsh

ëm

për r

egjis

trim

in e

fëm

ijëve

me

peng

esa

fizik

e•

Them

elim

i i k

riter

it pë

r zgj

edhj

en e

së p

aku

20

kops

htev

e gj

ithëp

ërfs

hirë

se•

God

inat

e k

opsh

teve

të c

aktu

ara

krej

tësis

ht të

rsht

atur

a pë

r nxë

nësit

me

peng

esa

fizik

e;•

Form

imi i

ekip

eve

prof

esio

nale

të p

ërbë

ra n

ga

peda

gogë

, psik

olog

, edu

kato

rë sp

ecia

lë, l

ogop

ed

dhe

puno

njës

soci

al n

ë çe

rdhe

t e zg

jedh

ura

2025

MPP

S,

kom

unat

, ko

psht

et

Page 70: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

70

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

2.3

Rish

ikim

i dhe

zhvi

llim

i i m

ater

iale

ve të

reja

di

dakt

ike

për f

ëmijë

t me

peng

esa

zhvi

llim

ore

fëm

ijërin

ë e

hers

hme

•Ja

në m

iratu

ar p

ërm

bajtj

a dh

e m

etod

at p

ër zb

atim

in

e ak

tivite

teve

me

fëm

ijët n

ë ar

simin

par

ashk

ollo

r pë

rsht

aten

për

të p

ërfs

hirë

fëm

ijët m

e vë

shtir

ësi fi

zike

•Ja

në p

ërga

titur

mat

eria

le d

idak

tike

për m

ë së

pak

u 3

lloje

të p

enge

save

zhvi

llim

ore

në të

gjit

ha g

juhë

t e

përf

aqës

uara

kops

hte

2020

2025

MPP

S,

MA

Sh

2.4

Rritj

a e

ndër

gjeg

jësim

it të

pe

rson

elit

para

shko

llor d

he

prin

dërv

e rr

eth

nevo

jës

për t

ë pr

anua

r fëm

ijët m

e pe

nges

a fiz

ike

•Ës

htë

sigur

uar n

jë m

jedi

s që

ofro

n m

bësh

tetje

mor

ale

dhe

ekzi

ston

një

opi

nion

pub

lik p

oziti

v m

bi a

rsim

in

gjith

ëpër

fshi

rës

•Ës

htë

zhvi

lluar

kon

cept

i për

fush

atat

për

për n

gritj

en e

ndë

rgje

gjes

dhe

ësh

të a

rritu

r m

arrë

vesh

ja m

e pa

lët k

yçe

të in

tere

suar

a;•

Së p

aku

tetë

fush

ata

rajo

nale

dhe

dy

kom

bëta

re

(ngj

arje

) çdo

vit,

për

ngr

itjen

e v

etëd

ijes,

mba

jtura

së b

ashk

u m

e pe

rson

at e

pun

ësua

r në

inst

ituci

onet

par

ashk

ollo

re d

he p

rindë

rit

2020

MPP

S,

MA

Sh

2.5

Forc

imi i

kom

pete

ncav

e të

per

sone

lit p

unue

s për

ar

simin

gjit

hëpë

rfsh

irës

dhe

ofrim

i i q

asje

s për

mijë

t me

zhvi

llim

hers

hëm

dhe

me

peng

esa

fizik

e ci

lëso

re

•Ës

htë

kriju

ar b

aza

adm

inist

rativ

e pë

r sig

urim

in e

ar

simit

gjith

ëpër

fshi

rës

•Ës

htë

vend

osur

pro

cedu

ra p

ër m

arrje

n e

vend

imev

e lid

hur m

e gj

ithëp

ërfs

hirje

n e

fëm

ijëve

m

e ne

voja

të v

eçan

ta a

rsim

ore

në k

opsh

tet/g

rupe

t e

rreg

ullta

2020

MPP

SM

ASH

MSh

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

2.1.

1 N

dërt

imi,

rindë

rtim

i dhe

rr

egul

limi i

obj

ekte

ve p

ër

insti

tucio

net e

reja

par

ash-

kollo

re

•Ja

në o

rgan

izua

r ten

derë

t për

pro

kurim

in e

shër

bim

it të

pro

jektim

it, n

dërt

imit,

rind

ërtim

it ap

o rr

egul

limit

objek

teve

Ësht

ë pë

rgat

itur z

gjid

hja

arki

tekt

onik

e pë

r pun

ët n

dër-

timor

e m

e vl

erës

im të

bux

hetit

;•

Janë

hap

ur 4

0 in

stitu

cione

të re

ja p

aras

hkol

lore

objek

te të

reja

të ri

ndër

tuar

a os

e të r

regu

lluar

a

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Ak

tet p

ër p

rani

min

e sh

ërbi

mev

e të p

rojek

tit d

he

punë

s;•

Vend

imet

e M

PPS-

2025

MPP

S,

kom

unat

2.1.

2 Fu

rniz

imi i

insti

tucio

neve

reja

par

ashk

ollo

re m

e m

jete

t e n

evoj

shm

e

•Ës

htë

orga

nizu

ar te

nder

i për

pro

kurim

in e

pajis

jeve

;•

40 in

stitu

cione

par

ashk

ollo

re ja

në p

ajisu

r me m

jete

t e

nevo

jshm

e sip

as st

anda

rdev

e

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•D

okum

ente

t fina

ncia

re;

•Ak

tet p

ër p

rani

min

e m

jete

ve;

•Ve

ndim

et e

MPP

S-së

2025

MPP

S,

kom

unat

Page 71: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

71

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

2.2.

1 O

rgan

izim

i i p

ërsh

tatje

s së

20

godi

nave

të in

sti-

tucio

neve

par

ashk

ollo

re p

ër

gjith

ëpër

fshirj

en e

fëm

ijëve

m

e pen

gesa

fizi

ke

•Ës

htë

mira

tuar

krit

eri p

ër zg

jedh

jen

e së

pak

u 20

kop

-sh

teve

për

për

shta

tje p

ër g

jithë

përf

shire

n e

fëm

ijëve

m

e pe

nges

a fiz

ike;

•Ës

htë

zbat

uar p

roce

dura

e te

nder

it;•

Ësht

ë pë

rpun

uar p

roje

ktim

i dhe

pun

ët n

dërt

imor

e pë

r për

shta

tje e

20 in

stitu

cione

ve p

aras

hkol

lore

për

gj

ithëp

ërfsh

irjen

e fë

mijë

ve m

e pen

gesa

fizi

ke, m

e vler

ë-sim

të b

uxhe

tit•

Janë

për

shta

tur s

ë pak

u 20

insti

tucio

ne p

ër p

ërfsh

irjen

e f

ëmijë

ve m

e pen

gesa

fizi

ke si

pas s

tand

arde

ve (n

dër)

kom

bëta

re

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•D

okum

ente

t fina

ncia

re;

•Ak

tet p

ër p

rani

min

e sh

ërbi

mev

e të p

rojek

teve

dhe

pu

nës;

•Ve

ndim

et e

MPP

S-së

2025

MPP

S,

kom

unat

, ko

psht

et

2.2.

2 Sh

ërbi

mi i

per

sone

lit p

rofe

-sio

nal n

ë të g

jitha

kop

shte

t sip

as n

evoj

ës

•Ja

në o

rgan

izua

r kon

kurs

et p

ër p

unës

imet

e re

ja n

ë ku

adër

të sh

ërbi

mev

e pro

fesio

nale

në të

gjit

ha k

opsh

tet

sipas

nev

ojës

;

•D

okum

ente

për

kon

kurs

(shp

allje

, pye

tëso

rë, r

ezul

-ta

te in

terv

istas

h, et

j.)•

Evid

encë

për

të p

unës

uarit

nëp

ër sh

kolla

(ven

dim

e të

drejt

orëv

e)

2020

MPP

S,

kom

unat

, ko

psht

et

2.3.

1 Ri

shik

imi i

mat

eria

leve

dida

ktik

e ekz

istue

se d

he

përp

ilim

i i m

ater

ialev

e di

dakt

ike t

ë rej

a pë

r fëm

ijët

peng

esa

fizik

e

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër ri

shik

imin

e m

ater

ialev

e did

ak-

tike;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

për

pilu

ar m

ater

ialet

did

aktik

e dhe

janë

disk

utua

r m

e pal

ët e

inte

resu

ara

krye

sore

;•

Janë

mira

tuar

zyrt

arish

t mat

eria

let d

idak

tike d

he m

et-

odol

ogjia

e zb

atim

it të

tyre

;•

Janë

për

kthy

er m

ater

ialet

did

aktik

e në t

ë gjit

ha g

juhë

t e

mës

imit

nëpë

r kop

shte

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e MPP

S-së

2019

MPP

S,

MAS

h

2.3.

2 Bo

timi i

mat

eria

leve d

ida-

ktik

e•

Ësht

ë zb

atua

r pro

cedu

ra e

tend

erit;

•Ës

htë

botu

ar n

umri

i duh

ur i

kopj

eve

të m

ater

iale

ve

dida

ktik

e dh

e u

janë

dër

guar

kop

shte

ve

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•D

okum

ente

t fina

ncia

re;

•Ve

ndim

et p

ër p

rani

min

e m

ater

ialev

e did

aktik

e të

dorë

zuar

a;•

Vend

imet

e M

PPS-

2021

MPP

S

Page 72: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

72

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

2.3.

3 Pë

rpili

mi i

kon

cept

it pë

r fu

shat

at e

ndër

gjeg

jësim

it në

përm

jet P

lani

t të v

eprim

it

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër h

artim

in e

Konc

eptit

;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ës

htë p

ërga

titur

Kon

cept

i dhe

Pla

ni i

vepr

imit

dhe j

anë

disk

utua

r me

palë

t e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ës

htë

mira

tuar

zyrt

arish

t kon

cept

i i fu

shat

ës p

ër

ndër

gjeg

jësim

in d

he P

lani

i ve

prim

it

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

2019

MPP

S,

MAS

h

2.3.

4 O

rgan

izim

i i fu

shat

ave p

ër

ndër

gjeg

jësim

in•

Zhvi

llohe

n së

pak

u te

të fu

shat

a ra

jona

le dh

e dy

kom

-bë

tare

për

ngr

itjen

e ve

tëdi

jes (

ngja

rje) g

jatë

një

viti

cilat

mba

hen

së b

ashk

u m

e pun

onjë

sit n

ë ins

tituc

ione

t pa

rash

kollo

re d

he p

rindë

rit;

•Ja

në re

aliz

uar f

usha

tat m

edia

tike m

e anë

të re

gjist

ri-m

eve t

ë për

gatit

ura

me v

ideo

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•D

ëshm

itë n

ga fu

shat

at p

ër n

gritj

en e

vetë

dije

s (p.

sh.

evid

enca

, mat

eria

le të

shty

pura

, fot

ogra

fike,

vide

o e

të tj

era,

rapo

rte,

inte

rvist

a et

j.);

•Ak

tet p

ër p

rani

min

e sh

ërbi

mev

e të m

undë

suar

a;•

Vend

ime t

ë MPP

S-së

2019

MPP

S,

MAS

h

2.3.

5 Kr

ijim

i i m

ekan

izm

ave p

ër

përf

shirj

en e

fëm

ijëve

me

vësh

tirës

i në z

hvill

im n

ë ar-

simin

e rr

egul

lt pa

rash

kollo

r

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër p

ërpu

nim

in e

mek

aniz

mav

e;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në st

udiu

ar p

ërvo

jat n

dërk

ombë

tare

;•

Ësht

ë pë

rgat

itur m

ekan

izm

i dhe

ësh

të d

iskut

uar m

e pa

lët e

inte

resu

ara

krye

sore

;•

Janë

mira

tuar

zyrt

arish

t mek

aniz

mi p

ër p

ërfsh

irjen

e fë

mijë

ve m

e vës

htirë

si zh

villi

mi n

ë ars

imin

e rr

egul

lt pa

rash

kollo

r dhe

pro

cedu

rat p

ër zb

atim

in e

tij

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it, e

MPP

S-së

dhe

e BL

-ve

2020

MPP

S,

MAS

h, B

L

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

A

fati

i fu

ndit

Përg

jegj

ës

Përp

arës

ia II

I. Pë

rmir

ësim

i i k

apac

itete

ve të

bur

imev

e nj

erëz

ore

në in

stitu

cion

et p

aras

hkol

lore

Page 73: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

73

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

A

fati

i fu

ndit

Përg

jegj

ës

3.1

Zhvi

llim

i dhe

zbat

imi i

st

anda

rdev

e pr

ofes

iona

le

dhe

i pro

filev

e të

pu

nës p

ër e

duka

torë

t, m

ësue

sit k

ujde

star

ë, pu

nonj

ësit

prof

esio

nalë

, ba

shkë

punë

torë

t pr

ofes

iona

lë d

he

drej

tues

it e

inst

ituci

onev

e pa

rash

kollo

re

•Ja

në p

ërca

ktua

r qar

të k

ërke

sat r

reth

kom

pete

ncav

e pr

ofes

iona

le d

he d

etyr

ave

të p

unës

për

të p

unës

uarit

inst

ituci

onet

par

ashk

ollo

re

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht s

tand

arde

t pro

fesio

nale

dh

e pr

ofile

t e p

unës

2020

MPP

S,

MA

Sh,

BZhA

, ISh

A

3.2

Përm

irësim

i i

kom

pete

ncav

e të

kand

idat

ëve p

ër ed

ukat

orë

dhe m

ësue

s kuj

desta

•Ed

ukat

orët

dhe

mës

uesit

kuj

dest

arë

prak

tikan

të/

fille

star

ë ja

në të

aftë

për

t’i k

ryer

det

yrat

e v

eta

pajti

m m

e pr

ofilin

e v

endi

t të

punë

s dhe

stan

dard

et p

ër

të n

xëni

t dhe

zhvi

llim

in e

her

shëm

•Ja

në a

kred

ituar

sëris

h pr

ogra

met

stud

imor

e pë

r ed

ukat

orë

•Ja

në a

kred

ituar

traj

nim

et p

ër m

ësue

sit k

ujde

star

ë

2025

MPP

S,

MA

Sh,

univ

ersit

etet

3.3

Prom

ovim

i dhe

për

pilim

i i s

istem

it pë

r zhv

illim

in

prof

esio

nal d

he n

gritj

en n

ë ka

rrie

rë p

ër e

duka

torë

t në

inst

ituci

onet

par

ashk

ollo

re

si dh

e pë

r të

punë

suar

it e

tjerë

•Pë

rmirë

sohe

n va

zhdi

mish

t kom

pete

ncat

pro

fesio

nale

edu

kato

rëve

dhe

të p

unon

jësv

e të

tjer

ë në

in

stitu

cion

et p

aras

hkol

lore

;•

Eduk

ator

ët ja

në të

mot

ivua

r për

të tr

egua

r rez

ulta

te m

ë të

mira

•Ës

htë

zbat

uar e

dhe

siste

mi o

pera

tiv p

ër zh

villi

min

pr

ofes

iona

l dhe

ngr

itjen

karr

ierë

;•

Ësht

ë m

iratu

ar p

rogr

ami p

ër zh

villi

min

pr

ofes

iona

l të

mës

uesv

e ku

jdes

tarë

, edu

kato

rëve

, sh

ërbi

mev

e pr

ofes

iona

le d

he m

enax

hues

ve;

•O

frue

sit e

akr

editu

ar p

ër të

ofr

uar t

rajn

ime

për z

hvill

imin

pro

fesio

nal t

ë të

pun

ësua

rve

inst

ituci

onet

par

ashk

ollo

re;

•Të

për

fshi

rë 5

0% e

edu

kato

rëve

dhe

mës

uesv

e ku

jdes

tarë

prog

ram

et e

zhvi

llim

it pr

ofes

iona

l

2025

MPP

S,

MA

Sh,

BZhA

, IS

hA,

univ

ersit

etet

3.4

Rish

ikim

i i si

stem

it pë

r dhë

nien

e

licen

cave

për

mës

ues

kujd

esta

rë, e

duka

torë

, pu

nonj

ës p

rofe

siona

lë,

bash

këpu

nëto

prof

esio

nalë

dhe

m

enax

hues

inst

ituci

onet

pa

rash

kollo

re

•Të

gjit

hë p

unon

jësit

inst

ituci

onet

par

ashk

ollo

re

i plo

tëso

jnë

kërk

esat

min

imal

e pë

r kom

pete

ncat

pr

ofes

iona

le

•Si

stem

i i ri

i lic

enci

mit

që p

ërm

ban

para

kush

tet

e ris

hiku

ara

për t

ë bë

rë k

ërke

sën

e lic

enci

mit,

rmba

jtje

dhe

proc

edur

a të

ndr

yshu

ara

për

prov

imet

e m

arrje

s së

licen

cës d

he k

usht

et e

heq

jes

së li

cenc

ës;

•50

% e

pun

onjë

sve

në in

stitu

cion

et p

aras

hkol

lore

ka

në k

alua

r pro

cedu

rat e

reja

për

mar

rjen

e lic

encë

s

2025

MPP

S,M

ASh

, Q

ShP

Page 74: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

74

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

3.1.

1 Pë

rgat

itja

e sta

ndar

deve

pr

ofes

iona

le dh

e e p

rofil

eve

për v

ende

t e p

unës

eduk

a-to

rë, m

ësue

s kuj

desta

rë,

shër

bim

e pro

fesio

nale

dhe

men

axhu

es in

stitu

cione

sh

para

shko

llore

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër p

ërpi

limin

e sta

ndar

deve

pro

fe-

siona

le dh

e të p

rofil

eve p

ër v

ende

t e p

unës

;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në st

udiu

ar p

ërvo

jat n

dërk

ombë

tare

;•

Janë

për

punu

ar st

anda

rdet

pro

fesio

nale

dhe p

rofil

et

e ven

deve

të p

unës

dhe

ato

janë

disk

utua

r me p

alët

e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht s

tand

arde

t pro

fesio

nale,

pro

filet

e v

ende

ve të

pun

ës d

he d

orac

akët

për

zbat

imin

e ty

re

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

së;

•Ve

ndim

et e

QRM

2020

QRM

, M

PPS,

M-

VL,

MAS

h,

BZhA

, Q

ShP

3.2.

1 Ri

shik

imi i

Pro

gram

eve

studi

mor

e për

ars

im fi

llesta

r pë

r edu

kato

rët s

ipas

kom

-pe

tenc

ave t

ë për

cakt

uara

pr

ofes

iona

le

•Ës

htë m

iratu

ar k

ërke

sa p

ër ri

akre

ditim

in e

prog

ram

eve

stud

imor

e (t

rajn

imi fi

llest

ar) p

ër e

duka

torë

t;•

Janë

form

uar G

P-të

për

të v

lerës

uar k

ompa

tibili

tetin

e pr

ogra

mev

e stu

dim

ore m

e kom

pete

ncat

e du

hura

për

ed

ukat

orët

;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në st

udiu

ar p

ërvo

jat n

dërk

ombë

tare

;•

Janë

vler

ësua

r nga

ana

e G

P-ve

pro

gram

et st

udim

ore t

ë of

ruar

a;•

Janë

akr

editu

ar p

rogr

amet

stud

imor

e të r

ishik

uara

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Akti

jurid

ik p

ër a

kred

itim

in e

Prog

ram

it stu

dim

or;

•Ve

ndim

et e

insti

tucio

neve

eduk

ativ

o-ar

simor

e

2022

MPP

S,

MAS

h,KA

EAL,

in

stitu

cion

et

e ars

imit

të la

rtë p

ër

eduk

ator

ë

3.2.

2 H

artim

i i p

rogr

amev

e pë

r tra

jnim

in e

mës

uesv

e ku

jdes

tarë

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër p

ërpi

limin

e Pr

ogra

mit

për

trajn

im;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

stud

iuar

për

voja

t ndë

rkom

bëta

re;

•Ja

në p

ërga

titur

pro

gram

et p

ër tr

ajni

min

e m

ësue

sve

kujd

esta

rë d

he ja

në d

iskut

uar m

e pal

ët e

inte

resu

ara

krye

sore

;•

Janë

akr

editu

ar p

rogr

amet

për

traj

nim

in e

mës

uesv

e ku

jdes

tarë

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

2022

MPP

S,

MAS

h

Page 75: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

75

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

3.3.

1 Kr

ijim

i i m

ekan

izm

it pë

r ak

redi

timin

e of

rues

ve të

tra

jnim

eve

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër p

ërga

titje

n e m

ekan

izm

it;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në st

udiu

ar p

ërvo

jat n

dërk

ombë

tare

;•

Ësht

ë pë

rgat

itur m

ekan

izm

i dhe

ësh

të d

iskut

uar m

e pa

lët e

inte

resu

ara

krye

sore

; •

Ësht

ë m

iratu

ar zy

rtar

isht m

ekan

izm

i për

akr

editi

min

e

ofru

esve

të tr

ajni

mev

e dh

e ud

hëzi

met

për

zbat

imin

e

tij

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

2022

MPP

S,

MAS

h,BZ

hA

3.3.

2 Ak

redi

timi i

ofr

uesv

e të

trajn

imev

e•

Janë

sigu

ruar

së p

aku

pesë

ofr

ues t

ë akr

editu

ar tr

a-jn

imes

h •

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

së20

22M

PPS,

M

ASh,

BZhA

3.3.

3 Tr

ajni

mi i

të p

unës

uarv

e në

insti

tucio

net p

aras

hkol

lore

Ësht

ë zb

atua

r pro

cedu

ra e

tend

erit;

•50

% e

eduk

ator

ëve d

he m

ësue

sve k

ujde

starë

janë

për

f-sh

irë n

ë pro

gram

et e

zhvi

llim

it pr

ofes

iona

l

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Pr

ogra

mi i

traj

nim

it;•

Akte

t për

pra

nim

in e

shër

bim

eve t

ë mun

dësu

ara;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it

dhe t

ë MPP

S-së

2022

MPP

S,

MAS

h,BZ

hA

3.4.

1Ri

shik

imi i

siste

mit

licen

cimit

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër ri

shik

imin

e sis

tem

it të

lice

ncim

-it;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

stud

iuar

për

voja

t ndë

rkom

bëta

re;

•Si

stem

i i li

cenc

imit

(për

mba

n së

pak

u pa

raku

shte

t për

rkim

in e

licen

cës,

përm

bajtj

en e

ndry

shua

r dhe

pro

ce-

dura

t e p

rovi

mev

e për

lice

ncim

in d

he k

usht

et p

ër h

eqje

n e l

icenc

ës) ë

shtë

rish

ikua

r dhe

ësht

ë disk

utua

r me p

alët

e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ës

htë

mira

tuar

zyrt

arish

t sist

emi i

lice

ncim

it

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

2022

MPP

S,

MAS

h,Q

ShP

3.4.

2Zb

atim

i i si

stem

it të

lic

encim

it pë

r edu

ka-

torë

t, m

ësue

sit k

ujde

starë

, sh

ërbi

met

pro

fesio

nale

dhe

drej

tues

it e i

nstit

ucio

neve

pa

rash

kollo

re

•50

% e

puno

njës

ve n

ë ins

tituc

ione

t par

ashk

ollo

re i

kanë

ka

luar

pro

cedu

rat e

reja

për

mar

rjen

e lice

ncës

•Të

dhë

nat z

yrta

re p

ër zb

atim

in e

proc

edur

ave t

ë lic

encim

it20

22M

PPS,

M

ASh,

QSh

P

Page 76: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

76

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

Përp

arës

ia IV

. Për

mir

ësim

i i le

gjis

laci

onit,

org

aniz

imit

e m

enax

him

it në

ars

imin

par

ashk

ollo

r dhe

forc

imi i

bas

hkëp

unim

it

4.1

Përm

irësim

i i ro

leve

dhe

ko

mpe

tenc

ave

të m

inist

rive

me

përg

jegj

ësi n

ë qe

veris

jen

e in

stitu

cion

eve

para

shko

llore

Përm

irësim

i i si

stem

it të

dok

umen

taci

onit

dhe

evid

encë

s ped

agog

jike

mba

hen

në in

stitu

cion

et

për f

ëmijë

t

•A

naliz

a e

krye

r me

qëlli

m të

për

mirë

simit

të ro

leve

dh

e ko

mpe

tenc

ave

të m

inist

rive

me

përg

jegj

ësi n

ë qe

veris

jen

e in

stitu

cion

eve

para

shko

llore

inte

resin

m

ë të

mirë

të fë

mijë

ve•

Mbi

këqy

rja e

vep

rimta

rive

arsim

ore

bazo

het n

ë pa

sqyr

imin

e m

irëfil

ltë të

pun

ës q

ë ka

në k

ryer

ed

ukat

orët

dhe

të a

rritu

rat e

fëm

ijëve

•D

itar i

rish

ikua

r i p

unës

me

grup

et e

fëm

ijëve

dhe

in

dika

torë

të ri

shik

uar t

ë po

rtfo

lios s

ë fë

mijë

s 20

20M

PPS,

M

ASh

4.2

Krij

imi i

mek

aniz

mit

për

përf

shirj

en e

mirë

filltë

fam

iljes

dhe

të b

ashk

ësisë

pla

nifik

imin

e zb

atim

in

e pu

nës a

rsim

ore

dhe

drej

timin

e in

stitu

cion

eve

para

shko

llore

•M

erre

n pa

rasy

sh m

ë m

irë n

evoj

at e

fëm

ijëve

të m

oshë

s pa

rash

kollo

re d

he in

tere

sat e

bas

hkës

isë

•A

naliz

ë e

krye

r e fu

nksio

nalit

etit

nga

përf

shirj

a e

prin

dërv

e në

pro

cese

t e m

enax

him

it të

ars

imit

inst

ituci

onet

par

ashk

ollo

re;

•M

ekan

izm

i ope

rativ

i ve

ndos

ur p

ër p

ërfs

hirje

n e

prin

dërv

e dh

e pë

rfaq

ësue

sve

të b

ashk

ësisë

proc

eset

e m

enax

him

it të

ars

imit

në in

stitu

cion

et

para

shko

llore

;•

Dre

jtim

et e

mira

tuar

a të

jetë

simit

të m

ekan

izm

it të

la

rtpë

rmen

dur

2020

MPP

S,

MA

Sh

4.3

Forc

imi i

bas

hkëp

unim

it dh

e nd

ërtim

i i p

artn

erite

tit

me

prin

dërit

nëp

ërm

jet

siste

mit

arsim

or

para

shko

llor

•Pë

rmirë

sohe

t kul

tura

e p

ërgj

ithsh

me

peda

gogj

ike

e pr

indë

rve

dhe

kjo

i jep

ndi

hmes

ë ar

simit

mbë

shte

tet n

ë ed

ukim

in fa

milj

ar të

fëm

ijëve

•Pr

ogra

mi p

ër p

ërm

irësim

in e

kul

turë

s ped

agog

jike

të p

rindë

rve;

•Pr

ogra

mi i

pilo

tuar

10 k

opsh

te

2020

MPP

S,

MA

Sh,

BZhA

Page 77: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

77

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

4.1.

1 Ri

shik

imi i

siste

mit

për

mba

jtjen

e ev

iden

cës d

he

doku

men

tacio

nit p

edag

ogjik

insti

tucio

net p

ër fë

mijë

t

•Ja

në fo

rmua

r GP

për r

ishik

imin

e sis

tem

it pë

r mba

jtjen

e e

vide

ncës

dhe

dok

umen

tacio

nit;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Ësht

ë pë

rpilu

ar si

stem

i i ri

dhe

ësh

të d

iskut

uar m

e pa

lët e

inte

resu

ara

krye

sore

;•

Janë

mira

tuar

zyrt

arish

t sist

emi p

ër ev

iden

cën

dhe

doku

men

tacio

nin

peda

gogj

ik q

ë mba

het n

ë ins

tituc

ione

t pë

r fëm

ijët (

dita

ri i p

unës

me g

rupe

t e fë

mijë

ve d

he

indi

kato

rët e

rish

ikua

r për

por

tofo

lin e

fëm

ijëve

) dhe

dr

ejtim

et p

ër je

tësim

in e

tij

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Dok

umen

tet fi

nanc

iare

;•

Proj

ekti

i sist

emit

të ri

shik

uar p

ër d

okum

enta

cion

in

dhe e

vide

ncën

ped

agog

jike q

ë mba

het n

ë in

stitu

cione

t për

fëm

ijët;

•Pr

ojek

t-akt

i jur

idik

për

mira

timin

e sis

tem

it;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

2018

MPP

S,

MAS

h,BZ

hA

4.2.

1 An

aliz

a e f

unks

iona

litet

it të

për

fshirj

es së

prin

dërv

e në

pro

cese

t e m

enax

him

it të

ars

imit

në in

stitu

cione

t pa

rash

kollo

re

•Ës

htë

zbat

uar p

roce

dura

e te

nder

it;•

Janë

për

punu

ar re

zulta

tet e

ana

lizës

me r

ekom

andi

met

r për

mirë

simin

e m

ekan

izm

it pë

r për

fshirj

en e

prin

dërv

e në p

roce

set e

men

axhi

mit

të p

roce

sit a

rsim

or

në in

stitu

cione

t par

ashk

ollo

re

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•D

okum

ente

t fina

ncia

re;

•An

aliz

a e m

iratu

ar p

rej M

ASh-

it dh

e MPP

S-së

;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

2019

MPP

S,

MAS

h

4.2.

2 Pë

rgat

itja

e mek

aniz

mit

dhe

udhë

zim

eve p

ër p

ërfsh

irjen

e m

irëfil

ltë të

fam

iljes

dhe

ba

shkë

sisë n

ë pla

nifik

imin

dh

e zba

timin

e pu

nës

arsim

ore d

he m

enax

him

it të

in

stitu

cione

ve p

aras

hkol

lore

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërga

titje

n e m

ekan

izm

it dh

e re

kom

andi

mev

e;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në st

udiu

ar p

ërvo

jat n

dërk

ombë

tare

;•

Janë

për

gatit

ur m

ekan

izm

i e re

kom

andi

met

dhe

janë

di

skut

uar m

e pal

ët e

inte

resu

ara

krye

sore

; •

Ësht

ë m

iratu

ar zy

rtar

isht m

ekan

izm

i për

për

fshi

rjen

e fa

milj

es d

he b

ashk

ësisë

plan

ifiki

min

dhe

zbat

imin

e

punë

s ars

imor

e e

men

axhi

mit

të in

stitu

cion

eve

para

shko

llore

dhe

udh

ëzim

i për

zbat

imin

e

mek

aniz

mit

të si

përp

ërm

endu

r

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Proj

ekt m

ekan

izm

i dhe

udh

ëzim

i•

Vend

imet

e M

PPS-

së;

2019

MPP

S,

4.3.

1 Pë

rpili

mi i

Pro

gram

it ko

mbë

tar p

ër p

ërm

irësim

in

e kul

turë

s ped

agog

jike

të p

rindë

rve n

ëpër

mje

t sis

tem

it ar

simor

pa

rash

kollo

r

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpi

limin

e Pr

ogra

mit

kom

bëta

r;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në p

ërpi

luar

Pro

gram

i kom

bëta

r e P

lani

i ve

prim

it dh

e jan

ë disk

utua

r me p

alët

e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht P

rogr

ami k

ombë

tar d

he P

lani

i ve

prim

it pë

r pilo

timin

e tij

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e të M

PPS-

2020

MPP

S,

MAS

h,

BZhA

, ShP

Page 78: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

78

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

4.3.

2 Pi

lotim

i i P

rogr

amit

për

përm

irësim

in e

kultu

rës

peda

gogj

ike n

ë 10

kops

hte

•Ja

në p

ërca

ktua

r krit

eret

për

zgje

dhje

n e k

opsh

teve

ku

do

të b

ëhet

pilo

timi i

Pro

gram

it;•

Ësht

ë bë

rë li

sta

me

10 k

opsh

te;

•Ja

në p

ërpu

nuar

rezu

ltate

t e p

ilotim

it të

Pro

gram

it ko

mbë

tar s

ë bas

hku

me r

ekom

andi

met

për

për

mirë

simin

e t

ij

•Ra

port

i i p

ilotim

it të

Pro

gram

it i m

iratu

ar n

ga

MPP

S-ja

dhe

MAS

h-i

2020

MPP

S,

MAS

h,

BZhA

, ShP

Page 79: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

79

7.2.

ARS

IMI F

ILLO

R (A

RSIM

I I P

ËRG

JITH

SHËM

)27

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

Përp

arës

ia I.

Për

mir

ësim

i i p

ërm

bajtj

es së

ars

imit

fillo

r

1.1

Zhvi

llim

i dhe

zbat

imi i

St

anda

rdit

kom

bëta

r27 p

ër

çdo

cikë

l të

arsim

it fil

lor

me

rezu

ltate

të n

xëni

përc

aktu

ara

qart

ë dh

e m

e vë

men

dje

të p

osaç

me

te

gjith

ëpër

fshi

rja, r

espe

ktim

i i d

allim

eve

(sa

i për

ket

gjin

isë, p

ërka

tësis

ë et

nike

, be

simit,

gju

hës,

kultu

rës,

stat

usit

shoq

ëror

, aftë

sive

inte

lekt

uale

dhe

fizi

ke),

të d

rejta

t e fë

mijë

s dhe

ku

ltura

dem

okra

tike

•Re

zulta

tet e

të n

xëni

t për

çdo

cikë

l të

arsim

it fil

lor j

anë

përc

aktu

ar q

artë

dhe

janë

me

rënd

ësi p

ër si

tuat

ën re

ale

dhe

nevo

jat e

nxë

nësv

e në

paj

tim m

e m

oshë

n dh

e ka

rakt

erist

ikat

e ty

re;

•A

rsim

i fillo

r e n

dihm

on zh

villi

min

e a

ftësiv

e të

nx

ënës

ve p

ër të

nxë

në e

për

t’i z

gjid

hur p

robl

emet

, për

t’i

resp

ektu

ar d

allim

et d

he m

ultik

ultu

raliz

min

, si d

he

për t

ë fit

uar v

lera

dhe

shka

thtë

si de

mok

ratik

e

•M

irato

het S

tand

ardi

kom

bëta

r për

çdo

cikë

l të

arsim

it fil

lor n

ë pa

jtim

me

nevo

jat e

të n

xëni

t të

fëm

ijëve

dhe

me

përp

arës

itë e

zhvi

llnit

të sh

oqër

isë

në R

epub

likën

e M

aqed

onisë

2020

MA

Sh,

BZhA

1.2

Rish

ikim

i i p

lane

ve d

he

prog

ram

eve

mës

imor

e në

paj

tim m

e St

anda

rdin

ko

mbë

tar d

he zb

atim

in e

tij

të sh

kallë

shka

llshë

m n

ë të

gjit

ha sh

kolla

t

•Pl

anet

dhe

pro

gram

et m

ësim

ore

për t

ë gj

itha

klas

at

syno

jnë

arrit

jen

e re

zulta

teve

nga

të n

xëni

t që

janë

përc

aktu

ara

me

Stan

dard

in k

ombë

tar

•Pl

ane

dhe

prog

ram

e m

ësim

ore

të ri

shik

uara

e të

rmirë

suar

a pë

r ars

imin

fillo

r që

i për

mbu

shin

rkes

at e

dal

a ng

a St

anda

rdi k

ombë

tar;

• P

lane

t e

rishi

kuar

a dh

e të

apro

vuar

a si

dhe

pr

ogra

met

për

ars

imin

fillo

r çoj

në n

ë ul

jen

e nu

mrit

të lë

ndëv

e

2020

MA

Sh,

BZhA

1.3

Përf

orci

mi i

stat

usit

dhe

përm

irësim

i i p

ërm

bajtj

eve

të lë

ndëv

e m

e zg

jedh

je

dhe

i vep

rimta

rive

jash

mës

imit

në p

ajtim

me

zgje

dhje

n e

lirë

të n

xënë

sve

•N

xënë

sit m

arrin

njo

huri

dhe

kom

pete

nca

të g

jera

sip

as in

tere

save

të ty

re, t

ë ci

lat j

anë

me

rënd

ësi p

ër

mje

disin

ven

dor

•N

jë m

ekan

izëm

ope

rativ

nëp

ërm

jet t

ë ci

lit n

xënë

sit

i zgj

edhi

n lë

ndët

mës

imor

e m

e zg

jedh

je;

•Pr

ogra

me

të ri

shik

uara

e të

mira

tuar

a pë

r lën

dët

me

zgje

dhje

;•

Prog

ram

/-e

të ri

shik

uara

e të

mira

tuar

a pë

r ve

prim

tarit

ë ja

shtë

mës

imit;

•Ës

htë

sigur

uar z

batim

i i rr

egul

lt i A

ShJ-

2020

-202

5M

ASh

, BZ

hA

27

Stan

dard

et k

ombë

tare

, pav

arës

isht

nga

niv

eli i

zhv

illim

it që

ata

i re

fero

hen,

do

të p

ërfs

hijn

ë ko

mpe

tenc

a të

për

gjith

shm

e pë

r men

dim

in k

ritik

dhe

aft

ësin

ë pë

r zgj

idhj

en e

pro

blem

eve

dhe

zbat

imin

e

njoh

uriv

e në

situ

ata

prak

tike,

si d

he të

gjit

ha k

ompe

tenc

at k

yçe

(njo

huri,

shk

atht

ësi d

he q

ëndr

ime)

duk

e pa

sur p

aras

ysh

cikl

in e

edu

kim

it. N

ë ni

vel t

ë BE

-së

ekzi

stoj

në 8

kom

pete

nca

kyçe

defin

uara

si t

ë ne

vojs

hme

për p

ërm

bush

jen

dhe

zhvi

llim

in p

erso

nal,

qyte

tarin

ë ak

tive,

për

fshi

rjen

soci

ale

dhe

punë

sues

hmër

inë.

Ata

kom

unik

ojnë

gjuh

ën a

mta

re, k

omun

ikoj

në n

ë nj

ë gj

uhë

huaj

, aft

ësitë

mat

emat

ikor

e dh

e ko

mpe

tenc

at th

emel

ore

shke

ncor

e dh

e te

knol

ogjik

e, k

ompe

tenc

ën d

igjit

ale,

mës

imin

për

të m

ësua

r, ko

mpe

tenc

at s

hoqë

rore

dhe

qyt

etar

e, n

djen

jën

e in

icia

tivës

dh

e si

përm

arrje

n, n

dërg

jegj

ësim

in d

he s

hpre

hjen

kul

turo

re.

Page 80: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

80

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

1.4

Rish

ikim

i i te

kste

ve

në m

ënyr

ë që

ata

pasq

yroj

në b

araz

inë

gjin

ore,

përfi

lljen

e

dalli

mev

e, vl

erat

m

ultik

ultu

rore

dhe

de

mok

ratik

e

•N

xënë

sit n

ë ar

simin

fillo

r kan

ë te

kste

mës

imor

e ci

lëso

re d

he a

ktua

le si

zgje

dhje

njo

huris

h të

zb

atue

shm

e që

pro

mov

ojnë

resp

ektim

in e

dal

limev

e dh

e vl

erat

dem

okra

tike

•Te

kste

të ri

shik

uara

për

të g

jitha

lënd

ët m

ësim

ore

2020

ShP

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

1.1.

1Pë

rpili

mi i

Sta

ndar

dit

kom

bëta

r për

secil

in ci

kël t

ë ar

simit

fillo

r

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër h

artim

in e

Stan

dard

it;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në st

udiu

ar p

ërvo

jat n

dërk

ombë

tare

;•

Stan

dard

i kom

bëta

r ësh

të p

ërga

titur

dhe

ësht

ë disk

utua

r m

e pal

ët e

inte

resu

ara

krye

sore

;•

Ësht

ë fo

rmul

uar p

roje

kt-a

kti j

urid

ik p

ër m

iratim

in e

St

anda

rdit

kom

bëta

r;•

Stan

dard

i kom

bëta

r dhe

udh

ëzim

i për

zbat

imin

e tij

ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it;

2020

MAS

h,

BZhA

1.2.

1Ri

shik

imi i

Pla

neve

m

ësim

ore t

ë ars

imit

fillo

r •

Janë

form

uar G

P-të

për

rish

ikim

in e

plan

eve m

ësim

ore;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Plan

et m

ësim

ore j

anë p

ërpi

luar

në p

ajtim

me

Stan

dard

in k

ombë

tar d

he ja

në d

iskut

uar m

e pal

ët e

inte

resu

ara

krye

sore

;•

Ësht

ë pë

rgat

itur p

roje

kt-a

kti j

urid

ik p

ër m

iratim

in e

pl

anev

e m

ësim

ore;

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht p

lane

t mës

imor

e për

të g

jitha

kl

asat

në a

rsim

in fi

llor d

he u

dhëz

imi p

ër zb

atim

in e

tyre

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2020

MAS

h,

BZhA

Page 81: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

81

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

1.2.

2Ri

shik

imi i

Pro

gram

eve

mës

imor

e të a

rsim

it fil

lor

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër ri

shik

imin

e pr

ogra

mev

e m

ësim

ore;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Prog

ram

et m

ësim

ore j

anë p

ërpi

luar

në p

ajtim

me

Stan

dard

in k

ombë

tar d

he ja

në d

iskut

uar m

e pal

ët e

inte

resu

ara

krye

sore

;•

Ësht

ë pë

rgat

itur p

roje

kt-a

kti j

urid

ik p

ër m

iratim

in e

pr

ogra

mev

e m

ësim

ore;

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht p

lane

t mës

imor

e për

të g

jitha

kl

asat

në a

rsim

in fi

llor d

he u

dhëz

imi p

ër zb

atim

in e

tyre

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2020

MAS

h,

BZhA

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

1.3.

1Pë

rpun

imi i

një

mek

aniz

mi

nëpë

rmje

t të c

ilit n

xënë

sit

do të

për

cakt

ohen

për

lënd

ët

me z

gjed

hje

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të;

•Ës

htë

përp

unua

r mek

aniz

mi d

he ë

shtë

disk

utua

r me

palë

t e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ës

htë

përg

atitu

r pro

jekt

-akt

i jur

idik

për

mira

timin

e

mek

aniz

mit;

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht m

ekan

izm

i për

për

cakt

imin

e l

ëndë

ve m

e zgj

edhj

e nga

nxë

nësit

dhe

udh

ëzim

i për

rdor

imin

e tij

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2019

MAS

h,

BZhA

, sh

kolla

t

1.3.

2Ri

shik

imi i

Pla

neve

m

ësim

ore p

ër lë

ndët

me

zgje

dhje

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër ri

shik

imin

e pl

anev

e mës

imor

e pë

r lën

dët m

e zgj

edhj

e;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Pl

anet

mës

imor

e për

lënd

ët m

e zgj

edhj

e jan

ë për

pilu

ar

në p

ajtim

me S

tand

ardi

n ko

mbë

tar d

he ja

në d

iskut

uar

me p

alët

e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ës

htë

përg

atitu

r pro

jekt

-akt

i jur

idik

për

mira

timin

e

plan

eve

mës

imor

e pë

r lën

dët m

e zg

jedh

je;

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht p

lane

t mës

imor

e për

lënd

ët m

e zg

jedh

je d

he u

dhëz

imi p

ër zb

atim

in e

tyre

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2020

MAS

h,

BZhA

Page 82: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

82

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

1.3.

3Ri

shik

imi i

Pro

gram

it pë

r ve

prim

tarit

ë jas

htë m

ësim

it •

Janë

form

uar G

P-të

për

rish

ikim

in e

prog

ram

it;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Pr

ogra

mi ë

shtë

për

pilu

ar d

he ës

htë d

iskut

uar m

e pal

ët e

inte

resu

ara

krye

sore

;•

Ësht

ë pë

rgat

itur p

roje

kt-a

kti j

urid

ik p

ër m

iratim

in e

pr

ogra

mit

mës

imor

;•

Janë

mira

tuar

zyrt

arish

t pro

gram

i mës

imor

për

ve

prim

tarit

ë jas

htë m

ësim

it dh

e udh

ëzim

i për

zbat

imin

e t

ij

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2020

MAS

h,

BZhA

1.3.

4Zb

atim

i i rr

egul

lt i a

rsim

it pë

r shk

atht

ësitë

jetë

sore

shko

lla

•Ës

htë

anal

izua

r gje

ndja

lidh

ur m

e zb

atim

in e

ASh

J në

shko

lla;

•Ja

në si

guru

ar m

ekan

izm

at p

ër m

bikë

qyrje

n e z

batim

it të

ASh

J

•Ra

port

i për

mbi

këqy

rjen

e gje

ndje

s ekz

istue

se;

•Ja

në p

ërga

titur

mek

aniz

mat

për

mbi

këqy

rjen

e re

aliz

imit

të A

ShJ-

së n

ë shk

olla

2025

BZhA

Page 83: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

83

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

1.4.

1An

aliz

a e t

ekste

ve

mës

imor

e me q

ëllim

përc

aktim

it të

man

gësiv

e në

teks

tet e

kzist

uese

sa i

përk

et b

araz

isë g

jinor

e, m

ultik

ultu

raliz

mit,

re

spek

timit

të d

allim

eve d

he

vler

ave d

emok

ratik

e

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër a

naliz

ën e

teks

teve

;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në a

naliz

uar t

ë gjit

ha te

kste

t e lë

ndëv

e rele

vant

e

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Mira

timi z

yrta

r i re

zulta

teve

dhe

reko

man

dim

eve

2020

ShP

1.4.

2Ri

shik

imi i

teks

teve

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Ësht

ë kr

yer a

naliz

a e

man

gësiv

e të

teks

teve

mës

imor

e ek

zist

uese

;•

Janë

për

gatit

ur te

kste

t dhe

janë

disk

utua

r me p

alët

e in

tere

suar

a kr

yeso

re (s

i dhe

me s

pecia

listë

të fu

shav

e pë

rkat

ëse)

;•

Teks

tet m

ësim

ore k

anë k

alua

r vler

ësim

in zy

rtar

eksp

ertë

ve;

•Te

kste

t mës

imor

e jan

ë mira

tuar

zyrt

arish

t dhe

janë

gatsh

me p

ër t’

u bo

tuar

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Rezu

ltate

t nga

vler

ësim

i i te

kste

ve n

ga ek

sper

tët

2020

MAS

h, S

hP

1.4.

3Bo

timi i

teks

teve

rish

ikua

ra

•Ës

htë

zbat

uar p

roce

dura

e te

nder

it pë

r pub

likim

in e

te

kste

ve m

ësim

ore;

•Ka

dal

ë nga

shty

pi sa

sia e

dom

osdo

shm

e e te

kste

ve d

he

ësht

ë bër

ë dër

gim

i i ty

re n

ëpër

shko

lla

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Ak

tet p

ër p

rani

min

e te

kste

ve të

dër

guar

a;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2020

MAS

h, S

hP

28 28

Zgje

dhja

e k

ëtyr

e 10

shk

olla

ve n

uk d

uhet

të b

ëhet

pen

gesë

për

par

imin

e g

jithë

përf

shirj

es d

he m

osdi

skrim

inim

it në

ars

imin

fillo

r.

Page 84: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

84

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

Përp

arës

ia II

. Rri

tja e

për

fshi

rjes

së n

xënë

sve

dhe

përm

irës

imi i

gjit

hëpë

rfsh

irje

s e in

tegr

imit

ndër

etni

k në

ars

imin

fillo

r

2.1

Përs

htat

ja e

god

inav

e të

shko

llave

fillo

re p

ër

nxën

ësit

me

peng

esa

fizik

e

•Ja

në k

rijua

r kus

htet

fiz

ike

të d

omos

dosh

me

për g

jithë

përf

shirj

en e

nx

ënës

ve m

e pe

nges

a fiz

ike

•G

odin

a kr

ejtë

sisht

të p

ërsh

tatu

ra së

pak

u pë

r 10

shko

lla fi

llore

për

gj

ithëp

ërfs

hirje

n e

nxën

ësve

me

peng

esa

fizik

e2820

20M

ASh

2.2

Përm

irësim

i i k

usht

eve

dhe

kapa

cite

teve

shko

llave

për

ars

imim

in

gjith

ëpër

fshi

rës t

ë fë

mijë

ve

me

nevo

ja të

veç

anta

ar

simor

e

•Sh

kolla

t par

aqes

in n

mje

dis g

jithë

përf

shirë

s të

nxë

nësv

e m

e ne

voja

veç

anta

ars

imor

e dh

e u

mun

dëso

jnë

përk

rahj

e të

rëso

re

•Pr

oced

urë

e m

iratu

ar p

ër id

entifi

kim

in e

fëm

ijëve

të lë

në ja

shtë

sist

emit

arsim

or;

•Si

stem

i ve

ndos

ur p

ër re

gjist

rimin

ose

kth

imin

shko

llë të

fëm

ijëve

u ës

htë

mar

rë e

dre

jta e

shko

llim

it;•

Inst

rum

ente

t e p

ërga

titur

a (n

ë çd

o gj

uhë

në të

cilë

n zh

villo

het m

ësim

i) pë

r të

ndje

kur p

ërpa

rimin

e n

xënë

sve

me

nevo

ja të

veç

anta

ars

imor

e;•

Udh

ëzim

e pë

r mës

uesit

janë

hap

ur p

ër të

për

getit

ur n

xënë

sit d

he p

rindë

rit n

ë ra

stet

e p

ërfs

hirje

s së

një

fëm

ije m

e ne

voja

të v

eçan

ta n

ë kl

asë,

duke

për

fshi

kom

pete

ncat

e p

ërca

ktua

ra, r

olin

dhe

det

yrat

e të

gjit

hë p

erso

nelit

të sh

kollë

s pë

r zba

timin

e p

rakt

ikës

gjit

hëpë

rfsh

irëse

të a

rsim

it;•

Të g

jitha

shko

llat k

anë

koor

dini

min

e ek

ipev

e gj

ithëp

ërfs

hirë

se p

ër

impl

emen

timin

e tr

ajni

mev

e të

për

fshi

rjes;

•U

dhëz

imet

për

mës

uesit

janë

har

tuar

për

të p

ërga

titur

nxë

nësit

dhe

prin

dërit

rast

et e

për

fshi

rjes s

ë nj

ë fë

mije

me

nevo

ja të

veç

anta

ars

imor

e të

ndr

yshm

e në

kl

asë;

•Të

gjit

hë m

esue

sit zb

atoj

në u

dhëz

imet

për

të p

ërga

titur

nxë

nësit

dhe

prin

dërit

r për

fshi

rjen

optim

ale

të n

je fë

mije

me

nevo

ja të

veç

anta

ars

imor

e në

kla

së;

•Si

stem

i ve

ndos

ur p

ër p

ërkr

ahje

n e

nxën

ësve

me

nevo

ja të

veç

anta

ars

imor

e;•

30%

e n

xënë

sve

me

nevo

ja të

veç

anta

ars

imor

e ja

në p

ërfs

hirë

vepr

imta

ritë

jash

të m

ësim

it ;

•Ja

në fo

rmua

r tet

ë or

gane

rajo

nale

për

vle

rësim

in fu

nksio

nal t

ë ne

voja

ve d

he

aftës

ive

të n

xënë

sve;

•Ja

në m

iratu

ar d

he ja

në v

endo

sur p

roce

dura

t dhe

mek

aniz

mat

kom

bëta

rë p

ër

gjith

ëpër

fshi

rje n

ë ar

simin

fillo

r të

fëm

ijëve

me

nevo

ja të

veç

anta

ars

imor

e;•

Janë

traj

nuar

së p

aku

70%

e a

rsim

tarë

ve d

he sh

ërbi

mev

e pr

ofes

iona

le p

ër

njoh

jen

e he

rshm

e dh

e an

gazh

imin

me

nxën

ësit

me

nevo

ja të

veç

anta

ars

imor

e në

përm

jet o

frue

sve

të a

kred

ituar

2018

MPP

S,

MA

Sh,

IShA

, ko

mun

at

Page 85: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

85

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

2.3

Vend

osja

e si

stem

it pë

r shf

rytë

zim

in e

de

stin

uar t

ë m

jete

ve të

bl

lok

dota

cion

eve

nga

ana

e ko

mun

ave

dhe

shko

llave

për

qël

limet

e

gjith

ëpër

fshi

rjes

•Ës

htë

përm

irësu

ar

efek

tivite

ti i fi

nanc

imit

të p

roce

seve

për

gj

ithëp

ërfs

hirje

n dh

e të

nxë

nit n

ga a

na e

nx

ënës

ve m

e ne

voja

veça

nta

arsim

ore

•Ës

htë

bërë

ana

liza

e ne

voja

ve p

ër m

jete

plo

tësu

ese

për n

xënë

sit m

e ne

voja

veça

nta

arsim

ore

të ci

lat t

rans

fero

hen

nëpë

rmje

t bllo

k do

taci

onev

e;•

Janë

mira

tuar

zyrt

arish

t në

shka

llë k

ombë

tare

dhe

kom

unal

e di

spoz

itat d

he

met

odol

ogjia

për

për

dorim

in e

des

tinua

r të

mje

teve

për

nxë

nësit

me

nevo

ja të

ve

çant

a ar

simor

e

2020

MA

Sh, M

F, ko

mun

at

2.4

Krij

imi i

një

mek

aniz

mi

për m

bësh

tetje

fina

ncia

re

e të

lloj

it tje

tër t

ë sh

kolla

ve

me

qëlli

m të

zhvi

llim

it të

vep

rimta

rive

për

inte

grim

in n

dëre

tnik

•Ës

htë

përm

irësu

ar

ndër

vepr

imi m

idis

nxën

ësve

ndje

kin

mës

imin

gjuh

ë të

nd

rysh

me

•M

e nj

ë ak

t jur

idik

për

katë

s ësh

të m

iratu

ar m

ekan

izm

i për

për

krah

je fi

nanc

iare

;•

Janë

sigu

ruar

gra

nte

finan

ciar

e;•

Përf

shih

en së

pak

u 30

% e

shko

llave

fillo

re k

u m

ësim

i zhv

illoh

et n

ë nj

ë gj

uhë

në v

eprim

tarit

ë e

përb

ashk

ëta

jash

të m

ësim

it m

e sh

kolla

t në

të ci

lat m

ësim

i m

bahe

t në

një

gjuh

ë tje

tër

2020

MA

Sh

2.5

Krij

imi i

një

mod

eli

të q

ëndr

uesh

ëm p

ër

vazh

dim

in (k

ryer

jen)

e

shko

llim

it fil

lor n

ga fë

mijë

t në

shtë

pitë

ried

ukue

se

•Ja

në si

guru

ar k

usht

et

për f

ëmijë

t në

shtë

pitë

rie

duku

ese

të v

azhd

ojnë

(të

kry

ejnë

) ars

imin

fillo

r

•Ës

htë

zgje

dhur

dhe

ësh

të m

iratu

ar m

odel

i;•

Ësht

ë sig

urua

r mbë

shte

tja fi

nanc

iare

për

mba

jtjen

e m

ësim

it në

shtë

pitë

rie

duku

ese;

•50

% e

fëm

ijëve

nëp

ër sh

tëpi

të ri

eduk

uese

janë

pa

arsim

fillo

r jan

ë pë

rfsh

irë

në sh

kolli

min

fillo

r

2020

QRM

, M

ASh

, MD

, sh

tëpi

riedu

kues

e

2.6

Futja

e n

jë m

odel

i të

qën

drue

shëm

për

id

entifi

kim

in e

indi

vidë

ve

të d

etyr

uar t

ë pë

rfun

dojn

ë ar

simin

e ty

re, t

ë ci

lët

janë

të p

ërja

shtu

ar n

ga

shko

llat e

ars

imit

fillo

r dhe

m

onito

rimi i

tyre

der

i në

përf

undi

min

e a

rsim

it të

de

tyru

eshë

m

Indi

vidë

t e d

etyr

uar p

ër të

rfun

duar

ars

imin

, të

cilë

t jan

ë të

për

jash

tuar

ng

a sh

kolla

t e a

rsim

it fil

lor j

anë

iden

tifiku

ar

dhe

mon

itoru

ar d

eri n

ë pë

rfun

dim

in e

ars

imit

dety

rues

hëm

Mod

eli i

për

zgje

dhur

dhe

i m

iratu

ar p

ër id

entifi

kim

in e

indi

vidë

ve të

obl

igua

r pë

r të

përf

undu

ar a

rsim

in fi

llor,

të ci

lët j

anë

të p

ërja

shtu

ar n

ga si

stem

i ars

imor

; B

ursa

t e d

hëna

për

indi

vidë

t të

dety

ruar

të p

ërfu

ndoj

në a

rsim

in fi

llor n

ga

fam

iljet

e p

rivua

ra n

ga sh

oqër

ia p

ër re

gjist

rim n

ë sh

kollë

n fil

lore

2020

QRM

, M

ASh

, MD

,ko

mun

at

dhe

shko

llat

Page 86: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

86

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

2.1.

1Pë

rsht

atja

e go

dina

ve

të sh

kolla

ve fi

llore

sipa

s ne

voja

ve të

nxë

nësv

e me

peng

esa

fizik

e

•Ja

në m

iratu

ar k

riter

et p

ër zg

jedh

jen

e së p

aku

10 sh

kolla

ve fi

llore

që d

uhet

të p

ërsh

tate

n pë

r gj

ithëp

ërfsh

irjen

e nx

ënës

ve m

e pen

gesa

fizi

ke;

•Ës

htë

bërë

gat

i list

a m

e sh

kolla

t e zg

jedh

ura;

•Ës

htë z

batu

ar p

roce

dura

e te

nder

it pë

r shë

rbim

et li

dhur

m

e zg

jidhj

en a

rkite

kton

ike

dhe

punë

t ndë

rtim

ore

për

përs

htat

jen

e 10

shko

llave

fillo

re;

•Ës

htë

bërë

zgjid

hja

arki

tekt

onik

e pë

r pun

ët n

dërt

imor

e m

e vl

erës

im të

bux

hetit

;•

God

inat

e së

pak

u 10

shko

llave

fillo

re ja

në p

ërsh

tatu

r pë

r gjit

hëpë

rfsh

irjen

e nx

ënës

ve m

e pen

gesa

fizi

ke si

pas

stand

arde

ve n

dërk

ombë

tare

dhe

kom

bëta

re

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•D

okum

ente

t fina

ncia

re;

•Ak

tet e

pra

nim

it e p

lani

t ark

itekt

onik

dhe

pun

ëve

ndër

timor

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it e t

ë kom

unav

e

2020

MAS

h,

kom

unat

2.2.

1Pë

rgat

itja

e akt

eve q

ë rr

egul

lojn

ë gjit

hëpë

rfsh

irjen

e f

ëmijë

ve të

pap

ërfsh

irë n

ë sis

tem

in a

rsim

or

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të m

e anë

tarë

nga

insti

tucio

net

relev

ante

;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ës

htë

mira

tuar

zyrt

arish

t pro

cedu

ra p

ër id

entifi

kim

in e

mijë

ve të

cilë

t jan

ë la

rgua

r nga

ars

imi;

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht a

ktet

për

regj

istrim

in o

se

për k

thim

in n

ë shk

ollë

të fë

mijë

ve p

a të

dre

jtën

për t

’u

arsim

uar

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Akte

t e p

rani

mit

2018

MAS

h,

MPP

S, B

L,

BZhA

Page 87: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

87

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

2.2.

2Kr

ijim

i i n

jë m

ekan

izm

i për

m

bësh

tetje

n e n

xënë

sve m

e ne

voja

të v

eçan

ta a

rsim

ore

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër p

ërpu

nim

in e

instr

umen

teve

dhe

rcak

timin

e pë

rkra

hjes

;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në p

ërga

titur

instr

umen

tet (

në të

gjit

ha g

juhë

t në

të ci

lat m

bahe

t mës

imi)

për n

djek

jen

e për

parim

it të

nx

ënës

ve m

e nev

oja

të v

eçan

ta a

rsim

ore;

•Ja

në p

ërca

ktua

r kat

egor

itë e

nxën

ësve

që k

anë n

evoj

ë pë

rkra

hjej

e dhe

tipa

t e p

ërkr

ahje

s që o

frohe

n në

niv

el të

sh

kollë

s;•

Ekip

et e

gjith

ëpër

fshirj

es ja

në fu

nksio

nale

në të

gjit

ha

shko

llat;

•N

ë pla

net v

jeto

re të

gjit

ha sh

kolla

t par

ashi

kojn

ë mas

a pë

r për

fshirj

en e

nxën

ësve

me n

evoj

a të

veç

anta

ars

imor

e në

vep

rimta

ritë j

asht

ë mës

imit;

•30

% e

nxën

ësve

me n

evoj

a të

veç

anta

ars

imor

e jan

ë pë

rfsh

irë n

ë vep

rimta

ritë j

asht

ë mës

imit

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Akte

t e p

rani

mit;

•Ev

iden

ca e

shko

llës p

ër ek

ipet

e gj

ithëp

ërfsh

irjes

;•

Plan

et v

jeto

re të

shko

llave

;•

Evid

enca

e sh

kollë

s për

vep

rimta

ritë j

asht

ë mës

imit

2020

M

ASh,

M

PPS,

BL,

BZ

hA

2.2.

3Kr

ijim

i i n

jë si

stem

i për

id

entifi

kim

in e

nxën

ësve

me

nevo

ja të

veç

anta

ars

imor

e

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër p

ërga

titje

n e s

istem

it;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht n

ënak

tet l

igjo

re q

ë rre

gullo

jnë

proc

edur

at d

he m

ekan

izm

at p

ër g

jithë

përf

shirj

en e

fëm

ijëve

me n

evoj

a të

veç

anta

ars

imor

e në a

rsim

in fi

llor;

•Ës

htë

mira

tuar

zyrt

arish

t rre

gullo

rja p

ër v

lerë

simin

e

nevo

jave

dhe

aftë

sive

të n

xënë

sve;

•Ja

në fo

rmua

r tet

ë org

ane r

ajon

ale p

ër v

lerës

imin

fu

nksio

nal t

ë nev

ojav

e dhe

aftë

sive t

ë nxë

nësv

e

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Dok

umen

tet p

ër fo

rmim

in e

orga

neve

rajo

nale;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it

2018

MAS

h,

MPP

S, B

L,

BZhA

2.2.

4Tr

ajni

mi i

ars

imta

rëve

dh

e i b

ashk

ëpun

ëtor

ëve

prof

esio

nalë

për n

johj

en e

hers

hme d

he a

ngaz

him

in

me n

xënë

sit m

e nev

oja

veça

nta

arsim

ore

•Ja

në zg

jedh

ur o

frue

sit p

ër tr

ajni

m të

aty

re q

ë do

të b

ëjnë

trajn

imin

; •

100

arsim

tarë

dhe

bas

hkëp

unët

orë p

rofe

siona

lë ja

aftës

uar p

ër t’

i tra

jnua

r ars

imta

rët;

•70

% e

bash

këpu

nëto

rëve

pro

fesio

nalë

nëpë

r shk

olla

janë

tra

jnua

r për

njo

hjen

e he

rshm

e dhe

ang

azhi

min

me

nxën

ësit

me n

evoj

a të

veç

anta

ars

imor

e;•

Së p

aku

30%

e ars

imta

rëve

nëp

ërm

jet o

frue

sve t

ë sh

ërbi

mev

e jan

ë tra

jnua

r për

njo

hjen

e he

rshm

e dhe

an

gazh

imin

me n

xënë

sit m

e nev

oja

të v

eçan

ta a

rsim

ore

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Pr

ogra

met

e tra

jnim

it;•

Proc

esve

rbal

et n

ga tr

ajni

met

e kr

yera

2020

BZhA

Page 88: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

88

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

2.3.

1An

aliz

a e k

ërke

save

shko

llave

/kom

unav

e për

sh

ërbi

me/

mje

te p

lotë

sues

e pë

r nxë

nësit

me n

evoj

a të

ve

çant

a ar

simor

e

•Ës

htë

orga

nizu

ar te

nder

i për

pro

kurim

in e

shër

bim

it të

an

aliz

ës;

•Ja

në p

ërpu

nuar

e ja

në p

reza

ntua

r rez

ulta

tet e

ana

lizës

m

e për

lloga

ritje

t e d

omos

dosh

me

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Ra

port

i i a

naliz

ës i

mira

tuar

nga

MAS

h-i;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it

2019

MAS

h,

MPP

S,

kom

unat

2.3.

2Pë

rgat

itja

e rre

gullo

res

dhe m

etod

olog

jisë p

ër

shfr

ytëz

imin

e de

stinu

ar

të m

jete

ve fi

nanc

iare

për

nx

ënës

it m

e nev

oja

veça

nta

arsim

ore

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të;

•Ja

në p

ërpu

nuar

rreg

ullo

rja e

met

odol

ogjia

dhe

janë

di

skut

uar m

e pal

ët e

inte

resu

ara

krye

sore

;•

Janë

mira

tuar

zyrt

arish

t rre

gullo

rja d

he m

etod

olog

jia e

mek

aniz

mit

në sh

kallë

kom

bëta

re d

he zb

atim

i i d

estin

uar

i mje

teve

për

nxë

nësit

me n

evoj

a të

veç

anta

ars

imor

e;•

Mek

aniz

mat

janë

mira

tuar

zyrt

arish

t në t

ë gjit

ha

kom

unat

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Akte

t jur

idik

e të k

omun

ave;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it;

•Ve

ndim

et e

QRM

-së

2019

QRM

, MAS

h,

kom

unat

2.4.

1Kr

ijim

i i m

ekan

izm

ave p

ër

mbë

shte

tje fi

nanc

iare

e të

llo

jit tj

etër

të sh

kolla

ve k

u m

ësim

i zhv

illoh

et n

ë një

gj

uhë d

he n

ë disa

gju

me q

ëllim

të zb

atim

it të

ve

prim

tariv

e për

inte

grim

in

ndër

etni

k

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër p

ërga

titje

n e m

ekan

izm

it;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•M

ekan

izm

at p

ër sh

kolla

t ku

mës

imi m

bahe

t në n

jë g

juhë

rfsh

ijnë p

artn

erite

tin m

e shk

olla

t në t

ë cila

t mës

imi

zhvi

llohe

t në n

jë g

juhë

tjet

ër;

•M

ekan

izm

at e

shko

llave

ku

mës

imi m

bahe

t në d

isa g

juhë

ka

në të

bëjn

ë me z

batim

in e

vepr

imta

rive n

ë kua

dër t

ë sh

kollë

s;•

Proj

ekt-a

kti j

urid

ik p

ër m

iratim

in e

mek

aniz

mit

ësht

ë pë

rgat

itur;

•Ës

htë

mira

tuar

zyrt

arish

t mek

aniz

mi p

ër p

ërkr

ahje

n fin

anci

are

të sh

kolla

ve k

u m

ësim

i mba

het n

ë nj

ë gj

uhë;

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2020

MAS

h,

kom

unat

2.4.

2Zb

atim

i i k

ëtyr

e m

ekan

izm

ave

•Ës

htë

përg

atitu

r list

a m

e sh

kolla

t që

finan

cohe

n pë

r zb

atim

in e

vep

rimta

rive;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Mek

aniz

mat

për

dore

n së

pak

u në

30%

të sh

kolla

ve n

ë të

cilat

mës

imi m

bahe

t në n

jë g

juhë

dhe

në 8

0% të

shko

llave

të ci

lat m

ësim

i zhv

illoh

et n

ë disa

gju

•Ra

port

i i p

ilotim

it të

mek

aniz

mit

me r

ekom

andi

met

r për

mirë

simin

e tij

;•

Dok

umen

tet p

ër fi

nanc

imin

e sh

kolla

ve;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it

2020

MAS

h,

kom

unat

Page 89: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

89

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

2.5.

1Pë

rgat

itja

dhe p

ilotim

i i

mod

elit t

ë ars

imit

për n

ë sh

tëpi

të ri

eduk

uese

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër p

ërga

titje

n e m

odeli

t;•

Mod

eli q

ë për

fshin

skem

ën fi

nanc

iare

dhe

llog

aritë

e bu

rimev

e fina

ncia

re të

nev

ojsh

me ë

shtë

për

gatit

ur d

he

ësht

ë disk

utua

r me p

alët

e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ës

htë

pilo

tuar

mod

eli i

për

cakt

uar n

ë sh

tëpi

riedu

kues

e dh

e ës

htë

mod

ifiku

ar n

ë ba

zë të

rezu

ltate

ve

nga

pilo

timi;

•Ja

në d

orëz

uar d

he ja

në p

ranu

ar a

ktet

jurid

ike p

ër

zbat

imin

e m

odeli

t

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e MPP

S-së

2019

QRM

, M

ASh,

MD

, in

stitu

cion

et

eduk

uese

/ pë

rmirë

sues

e

2.5.

2Zb

atim

i i a

rsim

it fil

lor n

ë sh

tëpi

të ri

eduk

uese

•Ja

në fu

tur n

ë për

dorim

pro

gram

et p

ër a

rsim

in fi

llor;

•Ja

në zg

jedh

ur in

stitu

cione

t e a

kred

ituar

a që

do

sigur

ojnë

ars

imim

in n

ë sht

ëpitë

ried

ukue

se;

•50

% e

fëm

ijëve

pa

shko

llim

fillo

r të v

endo

sur n

ë sht

ëpitë

rie

duku

ese j

anë p

ërfsh

irë n

ë ars

imin

fillo

r

•Ra

port

et p

ër p

roce

sin e

arsim

it dh

e arr

itjev

e të

nxën

ësve

;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e MD

-së

2019

MAS

h, M

D,

insti

tuci

onet

ed

ukue

se-

përm

irësu

ese

2.6.

1Zh

villi

mi d

he p

ilotim

i i n

mod

eli të

iden

tifiki

mit

indi

vidë

ve të

det

yrua

r për

përf

undu

ar a

rsim

in e

tyre

• Jan

ë the

melu

ar G

P-të

për

zhvi

llim

in e

mod

elit

të k

rijua

r;• Ë

shtë

mira

tuar

mod

eli të

pilo

tohe

t në s

hkol

lat fi

llore

dhe

m

odifi

kohe

t në b

azë t

ë rez

ulta

teve

pilo

tues

e;• A

ktet

ligj

ore m

bi zb

atim

in e

mod

elit t

ë dor

ëzua

r dhe

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vem

dim

et e

MAS

h-it,

MPB

-së,

MPP

S-së

, kom

unav

e dh

e shk

olla

ve•

Të d

hëna

stat

istik

ore v

jeto

re m

bi p

ërqi

ndje

n e r

egjis

trim

it të

indi

vidë

ve të

det

yrua

r për

përf

undu

ar a

rsim

in e

tyre

2019

MAS

h,

MPB

, MPP

S,

Kom

unat

dhe

sh

kolla

t

2.6.

2Zb

atim

i i m

odeli

t të

iden

tifiki

mit

të in

divi

dëve

dety

ruar

për

të p

ërfu

ndua

r ar

simin

e ty

re

• Pre

zant

imi i

mod

elit p

ër id

entifi

kim

;• I

nstit

ucio

net p

ërka

tëse

për

gjeg

jëse

për

zbat

imin

e m

odeli

t ja

në d

uke p

unua

r hap

at b

rend

a m

odeli

t;• F

ëmijë

t e p

ërja

shtu

ar n

ga si

stem

i ars

imor

regj

istro

hen

arsim

in fi

llor

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it,

MPB

-së,

MPP

S-së

dhe

ko

mun

ave;

•Të

dhë

na st

atist

ikor

e vje

tore

mbi

për

qind

jen

e reg

jistr

imit

të in

divi

dëve

të d

etyr

uar p

ër të

rfun

duar

ars

imin

e ty

re

2020

MAS

H,

MPB

, MPP

S Ko

mun

at d

he

shko

llat

Page 90: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

90

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

Përp

arës

ia II

I. Pë

rmir

ësim

i i k

usht

eve

për t

ë nx

ënit

dhe

i cilë

sisë

real

izim

in e

ars

imit

fillo

r

3.1

Opt

imiz

imi i

num

rit të

nx

ënës

ve g

jatë

form

imit

të p

aral

elev

e të

reja

klas

ën I

•Ja

në k

rijua

r kus

hte

të m

ira p

ër të

nxë

nit q

ë m

undë

sojn

ë vë

men

dje

të m

adhe

nda

j çdo

nxë

nësi

•N

umri

i nxë

nësv

e në

një

par

alel

e nu

k ës

htë

i m

adh

se 3

020

20M

ASh

, ko

mun

at

3.2

Përg

atitj

a e

të g

jitha

m

ater

iale

ve d

idak

tike

dom

osdo

shm

e pë

r kre

jt lë

ndët

e n

ë se

cilë

n gj

uhë

mës

imit

dhe

shpë

rnda

rja

fala

s e ty

re p

ër të

rë k

uadr

in

mës

imor

•Ës

htë

përm

irësu

ar e

fekt

ivite

ti i p

roce

sit p

ër zh

villi

min

e

mës

imit,

pa

mar

rë p

aras

ysh

se n

ë ç’g

juhë

mba

het

mës

imi

•Të

gjit

hë a

rsim

tarë

t (du

ke p

ërfs

hirë

edh

e at

a që

m

bajn

ë lë

ndët

me

zgje

dhje

) i k

anë

mat

eria

let e

do

mos

dosh

me

për t

ë m

bajtu

r mës

im, t

ë nx

ënit

dhe

vler

ësim

i bëh

et n

ë të

gjit

ha g

juhë

t e m

ësim

it

2025

BZhA

, ShP

3.3

Ngr

itja

e vl

erës

imit

për t

ë nx

ënit

në fu

shë

të m

atem

atik

ës d

he

shke

ncav

e të

nat

yrës

•Ja

në p

ërm

irësu

ar a

rritj

et e

nxë

nësv

e në

fush

ë të

m

atem

atik

ës d

he sh

kenc

ave

të n

atyr

ës•

Ars

imta

rë të

traj

nuar

për

mat

emat

ikë

e sh

kenc

a të

na

tyrë

s në

30 sh

kolla

;•

Ësht

ë pi

lotu

ar q

asja

nda

j vle

rësim

it pë

r të

nxën

it në

fush

ë të

mat

emat

ikës

dhe

shke

ncav

e të

nat

yrës

10

shko

lla

2025

BZhA

3.4

Rritj

a e

num

rit të

shko

llave

kan

ë ku

shte

mod

erne

r rea

lizim

in e

pro

cesit

ar

simor

, që

zbat

ojnë

Pr

ogra

min

IB, s

i dhe

një

m

jedi

s shk

ollo

r të

sigur

t (p

.sh. k

uzhi

në të

shko

llës,

sallë

spor

tesh

, sta

dium

sp

orti,

tual

ete

etj.)

•Sh

kolla

ësh

të m

jedi

s i si

gurt

të n

xëni

të g

jitha

pi

këpa

mje

t, si

për a

rsim

tarin

, ash

tu e

dhe

për n

xënë

sit

(me

obje

kte

për m

bajtj

en e

mës

imit,

me

obje

kte

ndih

mës

e, m

e pa

jisje

për

të u

shtr

uar e

mat

eria

le, m

e te

knol

ogji

ndih

mës

e pë

r nxë

nësit

me

nevo

ja të

veç

anta

ar

simor

e, m

e st

anda

rde

ushq

imi)

•Ja

në ri

ndër

tuar

30

shko

lla p

ër të

sigu

ruar

një

m

jedi

s më

të m

irë të

nxë

ni d

he d

isa o

bjek

te

ndih

mës

e;•

Ësht

ë vë

në n

ë zb

atim

Pro

gram

i IB

në 3

shko

lla

fillo

re;

•Ja

në ri

novu

ar 2

0 sh

kolla

me

terr

ene

të m

ira,

me

salla

(me

pajis

je sp

ortiv

e të

re) e

me

stad

ium

e;

•Ja

në p

ajisu

r 15

shko

lla m

e te

knol

ogji

e pa

jime

ndih

mës

e;•

50 sh

kolla

kan

ë ka

bine

te të

paj

isura

e fu

nksio

nale

dh

e m

jete

viz

uale

për

seci

lën

lënd

ë

2020

2025

MA

Sh,

kom

unat

Page 91: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

91

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

3.5

Vend

osja

e si

stem

it pë

r or

ient

imin

pro

fesio

nal n

ë të

gjit

ha sh

kolla

t nëp

ërm

jet

shër

bim

eve

prof

esio

nale

•N

xënë

sit k

anë

info

rmac

ione

të m

ira p

ara

se të

ve

ndos

in se

ku

do ta

vaz

hdoj

në sh

kolli

min

pas

i ta

krye

jnë

arsim

in fi

llor

•Ës

htë

bërë

një

kat

alog

për

të g

jitha

pro

fesio

net q

ë of

rohe

n në

shko

llat p

ër a

rsim

pro

fesio

nal e

traj

nim

dh

e në

të g

jitha

lloj

et e

gjim

naze

ve, i

cili

mun

d të

m

erre

t në

të g

jitha

shko

llat fi

llore

;•

Ka

qasje

form

at d

he m

jete

t e d

omos

dosh

me

për

orie

ntim

in p

rofe

siona

l te

të g

jitha

shko

llat fi

llore

(p

sikol

ogët

e sh

kolla

ve ja

në të

paj

isur m

e te

ste

për

aftës

itë)

2020

MA

Sh,

BZhA

, Q

APT

3.6

Forc

imi i

funk

sioni

mit

orga

neve

të n

xënë

sve

nive

lit sh

kollo

r

•Ës

htë

rritu

r pje

sëm

arrja

dem

okra

tike

e nx

ënës

ve n

ë sh

okol

la•

Dra

f-ak

tet l

igjo

re20

20M

ASh

, BA

Zh,

qyte

ti i

Shku

pit

3.7

Mod

erni

zim

i i S

istem

it pë

r vl

erës

imin

e ci

lësis

ë6•

Njo

ftim

et p

rapa

vepr

uese

nga

të g

jitha

vle

rësim

et e

arrit

urav

e të

nxë

nësv

e ja

pin

mun

dësi

që p

ër p

oliti

kat

arsim

ore

të m

erre

n ve

ndim

e të

mbë

shte

tura

dësh

mi

•Ës

htë

mod

erni

zuar

Sist

emi k

ombë

tar p

ër

vler

ësim

in e

cilë

sisë

2020

QSh

P

3.8

Sigu

rimi i

pje

sëm

arrje

s së

Repu

blik

ës së

Maq

edon

isë

në st

udim

in n

dërk

ombë

tar

TIM

SS

•Ja

në si

guru

ar të

dhë

na e

mpi

rike

rret

h zo

tërim

it të

nj

ohur

ive

them

elor

e në

fush

ë të

mat

emat

ikës

dhe

fush

ë të

shke

ncav

e të

nat

yrës

nga

nxë

nësit

arsim

in

fillo

r të

krah

asua

ra m

e pe

rspe

ktiv

at n

dërk

ombë

tare

•Ës

htë

bërë

org

aniz

imi d

he re

aliz

imi i

stud

imit

TIM

SS

2020

MA

Sh,

QSh

P

3.9

Të si

guro

het p

jesë

mar

rja

e ve

ndit

në st

udim

et

ndër

kom

bëta

re të

TIM

SS

dhe

PISA

• Jan

ë dh

ënë

të d

hëna

em

pirik

e m

bi sh

kath

tësin

ë m

atem

atik

ore

dhe

shka

thtë

sinë

shke

ncor

e të

nxë

nësv

e në

shko

llat fi

llore

krah

asim

me

pers

pekt

ivat

nd

ërko

mbë

tare

;• J

anë

ofru

ar të

dhë

na e

mpi

rike

për n

xënë

sit 1

5 vj

eçar

ë pë

r 3 fu

sha

(lexi

mi d

he m

irëku

ptim

i, sh

kath

tësia

m

atem

atik

e dh

e sh

kath

tësia

e sh

kenc

ës n

atyr

ore)

•St

udim

i i T

IMSS

i or

gani

zuar

dhe

i pë

rfun

duar

;•

Stud

imi i

PIS

A-s i

org

aniz

iuar

dhe

i pë

rfun

duar

2020

MA

Sh,

QSh

P

29 29

Të z

bato

het n

ë ba

shkë

rend

im m

e M

asën

4.3

. si p

jesë

e s

htyl

lës

për a

rsim

in e

mes

ëm të

për

gjith

shëm

.

Page 92: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

92

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

3.1.

1Pë

rgat

itja

për n

drys

him

e në

legj

islac

ion

sa i

përk

et

num

rit m

aksim

al të

nx

ënës

ve n

ë një

par

alele

•Ja

në p

ërga

titur

ndr

yshi

met

ligj

ore;

•Ja

në p

ërga

titur

dra

ft-ak

tet p

ër n

drys

him

et li

gjor

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it20

19M

ASh

3.2.

1Pë

rpili

mi i

mat

eria

leve

dida

ktik

e në t

ë gjit

ha g

juhë

t e m

ësim

it

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër p

ërga

titje

n e m

ater

ialev

e di

dakt

ike;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Mat

eria

let d

idak

tike d

he m

etod

olog

jia p

ër p

ërdo

rimin

e t

yre j

anë p

ërga

titur

dhe

janë

disk

utua

r me p

alët

e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ës

htë

përp

iluar

pro

jekt

-akt

i jur

idik

për

mira

timin

m

ater

iale

ve d

idak

tike;

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht m

ater

ialet

did

aktik

e dhe

m

etod

olog

jia p

ër zb

atim

in e

tyre

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2022

MAS

h,

BZhA

, ShP

3.2.

2Pu

blik

imi d

he sh

përn

darja

e m

ater

ialev

e did

aktik

e•

Ësht

ë zb

atua

r pro

cedu

ra e

tend

erit

për p

ublik

im;

•N

umri

i duh

ur i

kopj

eve t

ë mat

eria

leve d

idak

tike ë

shtë

bo

tuar

dhe

u ja

në d

ërgu

ar sh

kolla

ve fi

llore

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•D

okum

enta

cioni

fina

ncia

r;•

Akte

t për

pra

nim

in e

mat

eria

leve t

ë dër

guar

a di

dakt

ike;

•M

ater

ialet

për

mës

imdh

ënie

, mës

imnx

ënie

dhe

vl

erës

im i

ka m

arrë

secil

i ars

imta

r;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2022

MAS

h,

BZhA

, ShP

3.3.

1Tr

ajni

mi i

ars

imta

rëve

r mat

emat

ikë d

he p

ër

shke

ncat

e na

tyrë

s për

bërë

vler

ësim

in e

të n

xëni

t

•Ja

në p

ërga

titur

mod

ulet

e tra

jnim

it;•

Janë

stër

vitu

r tra

jnue

sit;

•Ës

htë

krye

r tra

jnim

i i a

rsim

tarë

ve

•M

odul

et e

trajn

imit;

•Ra

port

et n

ga tr

ajni

met

;•

Arsim

tarë

t e tr

ajnu

ar të

mat

emat

ikës

e të

shke

ncav

e të

nat

yrës

nga

30

shko

lla

2022

BZhA

3.3.

2Pi

lotim

i i q

asje

s nda

j vl

erës

imit

për t

ë nxë

nit n

ë fu

shë t

ë mat

emat

ikës

e të

sh

kenc

ave t

ë nat

yrës

•V

lerës

imi i

të n

xëni

t ësh

të k

ryer

në 1

0 sh

kolla

;•

Ësht

ë re

aliz

uar v

lerë

simi i

efe

ktev

e ng

a pi

lotim

i•

Rapo

rti n

ga v

lerës

imi

20

22BZ

hA

Page 93: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

93

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

3.4.

1O

rgan

izim

i i p

rojek

timit

tërë

sor d

he p

ërca

ktim

i i

nevo

jave

të sh

kolla

ve fi

llore

•Ës

htë

zbat

uar p

roce

dura

e te

nder

it pë

r sig

urim

in

e sh

ërbi

mev

e pë

r pro

jekt

imin

dhe

për

cakt

imin

e

nevo

jave

; •

Janë

për

punu

ar re

zulta

tet n

ga p

rojek

timi d

he p

roce

simi

i nev

ojav

e të s

hkol

lave

fillo

re;

•Ja

në p

ërca

ktua

r krit

eret

për

zgje

dhje

n e s

hkol

lave

fillo

re

që d

o të

paj

isen

tërë

sisht

;•

Shko

llat fi

llore

janë

zgje

dhur

sipa

s rez

ulta

teve

nga

pr

ojek

timi d

he k

riter

et e

përz

gjed

hjes

;•

Kata

logu

i pa

jisje

s për

traj

nim

dhe

mob

iliet

u ja

dërg

uar s

hkol

lave

fillo

re të

zgje

dhur

a

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Ra

port

i i p

rojek

timit

i mira

tuar

pre

j MAS

h-it;

•Ka

talo

gu i

pajis

jes p

ër të

ush

trua

r dhe

mob

iliet

janë

rgua

r te i

nstit

ucio

net e

ars

imit

fillo

r;•

Vend

imet

e M

ASh-

it;

2022

MAS

h

3.4.

2Fu

tja e

Prog

ram

it IB

shko

lla të

tjer

a•

Janë

për

cakt

uar k

riter

et p

ër zg

jedh

jen

e shk

olla

ve fi

llore

;•

Janë

zgje

dhur

3 sh

kolla

fillo

re;

•N

ë shk

olla

t e zg

jedh

ura

zbat

ohet

Pro

gram

i IB

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it;

•Ve

ndim

et e

kom

unav

e20

20M

ASh,

ko

mun

at

3.4.

3Ri

ndër

timi i

godi

nave

shko

llave

fillo

re q

ë nuk

i pë

rmbu

shin

nor

mat

ivat

për

nd

ërtim

•Ës

htë

përg

atitu

r list

a m

e sh

kolla

t që

duhe

t të

rindë

rtoh

en;

•Ës

htë

zbat

uar p

roce

dura

e te

nder

it pë

r sig

urim

in e

sh

ërbi

mev

e pë

r diz

ajni

min

dhe

rind

ërtim

in;

•Ës

htë

përg

atitu

r zgj

idhj

a ar

kite

kton

ike

për p

unët

nd

ërtim

ore

me

vler

ësim

të b

uxhe

tit;

•G

odin

at e

30 sh

kolla

ve fi

llore

të zg

jedh

ura

janë

rin

dërt

uar n

ë atë

mën

yrë q

ë t’i

plot

ësoj

në n

orm

ativ

at

për n

dërt

im

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•D

okum

enta

cioni

fina

ncia

r;•

Akte

t për

pra

nim

in e

plan

it ar

kite

kton

ik d

he p

unët

nd

ërtim

ore;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it

2020

MAS

h,

kom

unat

3.4.

4Fu

rniz

imi m

e paj

isje

•Ës

htë

zbat

uar p

roce

dura

e te

nder

it pë

r sig

urim

in e

sh

ërbi

mev

e;•

Janë

për

punu

ar re

zulta

tet n

ga p

ërzg

jedh

ja;

•15

shko

lla fi

llore

janë

furn

izua

r me p

ajisj

e dhe

te

knol

ogji

ndih

mës

e në p

ajtim

me S

tand

ardi

n ko

mbë

tar

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Ak

tet p

ër p

rani

min

e pu

nës,

shër

bim

eve d

he

furn

izim

eve (

si dh

e ins

talim

i i tr

ajni

mit

për t

ë pu

nësu

arit)

;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2020

MAS

h

Page 94: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

94

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

3.5.

1H

artim

i i K

once

ptit

për

orie

ntim

in p

rofe

siona

l të

nxën

ësve

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër p

ërga

titje

n e K

once

ptit;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Ësht

ë m

iratu

ar K

once

pti q

ë pë

rfsh

in in

stru

men

tet

e do

mos

dosh

me

për t

estim

in e

aftë

sive

të n

xënë

sve

dhe

kata

logu

për

të g

jitha

pro

fesio

net q

ë of

rohe

n në

sh

kolla

për

APT

dhe

të g

jitha

lloj

et e

gjim

naze

ve

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2020

MAS

h,

BZhA

, Q

APT

3.5.

2Si

gurim

i dhe

stan

dard

izim

i i t

este

ve p

sikol

ogjik

e që

duhe

t të z

bato

hen

për

orie

ntim

in p

rofe

siona

l

•Ës

htë

zbat

uar p

roce

dura

e te

nder

it pë

r sig

urim

in e

te

stev

e ps

ikol

ogjik

e;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Te

stet j

anë s

igur

uar;

•Ës

htë

bërë

stan

dard

izim

i i te

stev

e që

ato

të p

ërdo

ren

nga

nxën

ësit

në R

epub

likën

e M

aqed

onisë

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Ev

iden

ca p

ër p

ajisj

en m

e tes

te;

•Ev

iden

ca p

ër st

anda

rdiz

imin

e te

steve

;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2020

MAS

h

3.6.

1Fu

tja e

ndry

shim

eve l

igjo

re

për t

ë for

cuar

pje

sëm

arrje

n e n

xënë

sve n

ë pun

ën e

shko

llës

• Har

timi i

am

enda

men

teve

ligj

ore;

• Pro

pozi

mi i

am

enda

men

teve

ligj

ore

•Pr

opoz

imi i

MAS

h-it;

•N

drys

him

i i k

uadr

it lig

jore

2018

MAS

h,

QSh

P

3.7.

1 Pë

rpili

mi i

kon

cept

it të

Si

stem

it pë

r vler

ësim

in e

cilës

isë

•Ësh

të t

hem

eluar

GP-

ja;

• Mje

tet fi

nanc

iare

të a

loku

ara;

• Kon

cept

i ap

rovu

ar m

e udh

ëzim

e se s

i të a

naliz

ohen

re

zulta

tet e

të g

jitha

teste

ve të

adm

inist

ruar

a (k

ombë

tare

dhe

ndë

rkom

bëta

re)

•Ra

port

et n

ga G

P-ja

;•

Proc

esve

rbal

et n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

ime;

•Ve

ndim

et e

MAS

H-it

2019

MAS

h,

QSh

P

3.7.

2 Zh

villi

mi i

kon

cept

it në

sis

tem

in e

vler

ësim

it të

cil

ësisë

•An

aliz

a kr

ahas

uese

e re

zulta

teve

të te

steve

nd

ërko

mbë

tare

;•

Janë

form

uar G

P-të

që d

o t’i

për

gatit

in re

kom

andi

met

r për

mirë

sim;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

për

pilu

ar re

kom

andi

met

për

për

mirë

simin

e sis

tem

it ar

simor

;

•Ra

port

i për

ana

lizën

e re

zulta

teve

të a

rritu

ra g

jatë

te

stim

eve n

dërk

ombë

tare

;•

Rapo

rti i

nteg

ral s

ë bas

hku

me r

ekom

andi

met

2020

MAS

h,

QSh

P

3.8.

1Re

aliz

imi i

stud

imit

ndër

kom

bëta

r TIM

SS•

Ësht

ë në

nshk

ruar

zyrt

arish

t mar

rëve

shja

për

pj

esëm

arrje

TIM

SS;

•Ka

për

fund

uar t

estim

i pilo

t;Te

stim

i kry

esor

ësht

ë kry

er

•Ra

port

i nga

testi

mi p

rovu

es;

•Ra

port

i nga

testi

mi k

ryes

or;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it

2020

MAS

h,

QSh

P

Page 95: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

95

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

Përp

arës

ia IV

. Për

mir

ësim

i i k

apac

itete

ve të

bur

imev

e nj

erëz

ore

në a

rsim

in fi

llor

4.1

Krij

imi d

he zb

atim

i i p

oliti

kave

do të

m

undë

sojn

ë të

regj

istro

hen

në fa

kulte

tet p

edag

ogjik

e nx

ënës

it që

kan

ë ar

ritur

su

kses

të m

irë n

ë sh

kolla

t e m

esm

e

•Ës

htë

përm

irësu

ar ci

lësia

e a

rsim

tarë

ve të

ard

hshë

m

M

irato

het n

jë d

okum

ent p

ër p

oliti

kën

e zg

jedh

jes

së n

xënë

sve

për t

ë st

udiu

ar n

ë fa

kulte

tet

peda

gogj

ike;

•Je

pen

burs

a dh

e sh

fryt

ëzoh

en e

dhe

përfi

time

tjera

2020

MA

Sh,

faku

ltete

t pe

dago

gjik

e

4.2

Përm

irësim

i i p

rogr

amev

e st

udim

ore

(tra

jnim

i fil

lest

ar) t

ë ar

simta

rëve

dhe

sh

ërbi

mev

e pr

ofes

iona

le

në p

ajtim

me

stan

dard

et

prof

esio

nale

•A

rsim

tarë

t pra

ktik

antë

i ka

në zo

tëru

ar k

ompe

tenc

at q

ë kë

rkoh

en si

pas s

tand

arde

ve p

rofe

siona

le e

kom

bëta

re

•Pr

ogra

me

stud

imor

e të

për

mirë

suar

a që

m

irato

hen

nga

ana

e Kë

shill

it pë

r akr

editi

m d

he

vler

ësim

arsim

in e

lart

ë

2020

MA

Sh,

faku

ltete

t pë

r m

ësim

in

lënd

or

4.3

Përf

orci

mi i

sist

emit

përk

rahj

es, n

djek

jes d

he

men

torim

it të

ars

imta

rëve

dh

e ba

shkë

punë

torë

ve

prof

esio

nalë

janë

pr

aktik

antë

•A

rsim

tarë

t dhe

bas

hkëp

unët

orët

pro

fesio

nalë

pr

aktik

antë

mar

rin p

ërkr

ahje

n e

dom

osdo

shm

e pë

r pu

nën

e ty

re të

për

dits

hme

•M

ekan

izm

i i v

endo

sur p

ër m

ento

rimin

për

katë

s të

ars

imta

rëve

dhe

bas

hkëp

unët

orëv

e pr

ofes

iona

lë,

si dh

e ev

iden

ca e

dok

umen

taci

oni p

edag

ogjik

i pë

rmirë

suar

;•

Janë

zgje

dhur

e ja

në tr

ajnu

ar 1

00 m

ento

rë n

ë pa

jtim

me

stan

dard

et p

ër zh

villi

m p

rofe

siona

l dhe

kar

rierë

s;•

vit s

ë pa

ku 9

0% e

ars

imta

rëve

fito

jnë

titul

lin

arsim

tar

2020

MA

Sh,

shko

llat

4.4

Zbat

imi i

sist

emit

ngrit

jes n

ë ka

rrie

rë n

ë pr

ofes

ion

(ars

imta

r/ba

shkë

punë

tor p

rofe

siona

l, m

ento

r/ba

shkë

punë

tor

prof

esio

nal-k

ëshi

lltar

)

•A

rsim

tarë

t jan

ë të

mot

ivua

r për

të a

rritu

r rez

ulta

te m

ë të

mira

vend

in e

pun

ës;

•N

ë m

ënyr

ë të

vaz

hdue

shm

e pë

rmirë

sohe

n ko

mpe

tenc

at p

rofe

siona

le të

ars

imta

rëve

•Si

stem

i ope

rativ

i fu

tur m

e lig

j lid

hur m

e zh

villi

min

pro

fesio

nal d

he n

gritj

en n

ë ka

rrie

rë të

ku

adrit

ars

imor

dhe

atij

tjetë

r•

Janë

për

fshi

rë 5

0% e

ars

imta

rëve

proc

eset

për

zh

villi

min

e ty

re p

rofe

siona

l dhe

të k

arrie

rës;

•Ja

në a

kred

ituar

pro

gram

et e

BZh

A-së

;•

Janë

avan

cuar

0,5

% e

ars

imta

rëve

men

torë

dhe

shill

tarë

2020

MA

Sh,

BZhA

, sh

kolla

t

Page 96: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

96

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

4.5

Fuqi

zim

i i sh

ërbi

mev

e pr

ofes

iona

le n

ëpër

shko

lla

me

të g

jitha

pro

filet

e

dom

osdo

shm

e dh

e ris

hiki

mi i

det

yrav

e të

pu

nës s

ipas

kom

pete

ncav

e pr

ofes

iona

le

•N

xënë

sit d

he a

rsim

tarë

t mar

rin p

ërkr

ahje

vazh

dues

hme

nga

shër

bim

et p

rofe

siona

le

•Ja

në m

iratu

ar n

orm

at p

ër n

umrin

dhe

lloj

in e

punë

suar

ve n

ë sh

ërbi

met

ped

agog

jike

të sh

kolla

ve

fillo

re;

•N

ë pa

jtim

me

norm

at ja

në ek

ipua

r tër

ësish

t sh

ërbi

met

pro

fesio

nale

70%

të sh

kolla

ve

2020

2025

MA

Sh,

BZhA

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

4.1.

1Ri

shik

imi i

krit

erev

e për

re

gjist

rimin

e stu

dent

ëve n

ë fa

kulte

tet p

edag

ogjik

e

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër h

artim

in e

krite

reve

dhe

m

ekan

izm

ave p

ër zb

atim

in e

tyre

;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ës

htë

mira

tuar

dok

umen

ti pë

r pol

itikë

n e

zgje

dhje

s së

nxën

ësve

për

të st

udiu

ar n

ë fa

kulte

tet p

edag

ogjik

e

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Dok

umen

te p

ër p

oliti

kën

2019

MAS

h,

faku

ltete

t pe

dago

gjik

e

4.1.

2M

undë

sia e

burs

ës p

ër

studi

me n

ë fak

ulte

tet

peda

gogj

ike p

ër a

ta n

xënë

s të

shko

llave

të m

esm

e që

kan

ë arr

itur s

ukse

s të

shkë

lqye

shëm

•Ja

në sh

pallu

r pub

likish

t mun

dësit

ë e m

arrje

s së b

ursa

ve;

•Ja

në n

darë

dhe

janë

shfr

ytëz

uar e

dhe p

ërfit

ime t

ë tje

ra•

Evid

enca

nga

shpa

llja

publ

ike;

•Ev

iden

ca p

ër a

rritj

et e

kand

idat

ëve n

ë shk

olla

t e

mes

me;

•D

okum

ente

t fina

ncia

re;

•Ko

ntra

tat m

e mar

rësit

e bu

rsav

e

2019

MAS

h

4.2.

1Ri

shik

imi i

pro

gram

eve

studi

mor

e (tra

jnim

i fil

lesta

r)të

ars

imta

rëve

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

rej e

kspe

rtës

h të

pav

arur

për

vler

ësua

r kom

patib

ilite

tin e

prog

ram

eve s

tudi

mor

e me

kom

pete

ncat

e kë

rkua

ra të

ars

imta

rëve

;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në st

udiu

ar p

ërvo

jat n

dërk

ombë

tare

;•

Janë

vler

ësua

r pro

gram

et st

udim

ore t

ë rish

ikua

ra n

ga

ana

e GP-

ve;

•Ës

htë

bërë

kër

kesa

për

riak

redi

timin

e p

rogr

amev

e stu

dim

ore p

ër tr

ajni

min

fille

star t

ë ars

imta

rëve

;•

Janë

akr

editu

ar p

rogr

amet

e ri

shik

uara

stud

imor

e

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

ojek

t pro

gram

et e

rish

ikua

ra st

udim

ore;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Akti

jurid

ik p

ër a

kred

itim

in e

prog

ram

eve

studi

mor

e;•

Vend

imet

e fa

kulte

teve

2019

MAS

h,KA

EAL,

fa

kulte

tet

për m

ësim

in

lëndo

r

Page 97: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

97

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

4.3.

1Ri

shik

imi i

mek

aniz

mit

për

përk

rahj

en, n

djek

jen

dhe

men

torim

in e

prak

tikan

tëve

(a

rsim

tarë

t dhe

shër

bim

i pr

ofes

iona

l)

•Pr

oces

i i tr

ajni

mit

të a

rsim

tarë

ve b

ëhet

në u

nive

rsite

te

në p

ajtim

me p

rogr

amin

stud

imor

të ri

shik

uar d

he

prog

ram

et e

lëndë

ve;

•M

ento

rimi i

pra

ktik

antë

ve b

ëhet

nëp

ër sh

kolla

në p

ajtim

m

e mek

aniz

min

e ri

•Ve

ndim

et n

ga d

rejto

rët e

shko

llave

për

mira

timin

e pr

ogra

mev

e të p

unës

së m

ento

rëve

;•

Rreg

ullo

ret p

ër m

ento

rim;

•Ev

iden

ca p

ër m

ento

rim d

he p

roce

si i m

ento

rimit

prak

tikan

tëve

në t

ë gjit

ha sh

kolla

t;•

Evid

enca

për

lësh

imin

e lic

enca

ve të

ars

imta

rëve

2019

MAS

h,

BZhA

, sh

kolla

t

4.3.

2Zb

atim

i i m

ekan

izm

it që

m

bësh

tet n

djek

jen

dhe

men

torim

in e

arsim

tarë

ve

prak

tikan

të d

he p

ër

men

torim

in e

puno

njës

ve

prak

tikan

të n

ë shë

rbim

et

prof

esio

nale

të të

gjit

ha

shko

llave

•M

ento

rimi i

pra

ktik

antë

ve b

ëhet

nëp

ër sh

kolla

në p

ajtim

m

e mek

aniz

min

e ri

•Ve

ndim

et n

ga d

rejto

rët e

shko

llave

për

mira

timin

e pl

anit

të p

unës

së m

ento

rëve

;•

Rreg

ullo

rja p

ër m

ento

rim;

•Ev

iden

ca p

ër m

ento

rimin

e pr

aktik

antë

ve d

he

men

torim

in e

proc

esit

në të

gjit

ha sh

kolla

t;•

Evid

enca

për

lësh

imin

e lic

enca

ve të

ars

imta

rëve

2019

shko

llat

4.4.

1Pë

rpili

mi i

udh

ëzim

it pë

r ngr

itje n

ë kar

rierë

prof

esio

n

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

stud

iuar

për

voja

t ndë

rkom

bëta

re;

•U

dhëz

imi,

duke

për

fshirë

edhe

për

lloga

ritje

t e m

jete

ve të

do

mos

dosh

me p

ër m

otiv

imin

fina

ncia

r të a

rsim

tarë

ve,

ësht

ë për

pilu

ar d

he ës

htë d

iskut

uar m

e pal

ët e

inte

resu

ara;

•Ës

htë

përg

atitu

r pro

jekt

-akt

i jur

idik

për

të le

juar

zb

atim

in e

udh

ëzim

it pë

r ngr

itjen

karr

ierë

prof

esio

n;•

Janë

mira

tuar

zyrt

arish

t udh

ëzim

i dhe

orie

ntim

et p

ër

zbat

imin

e tij

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2020

BZhA

, M

ASh

4.4.

2Zb

atim

i i si

stem

it pë

r ng

ritje

në k

arrie

•50

% e

arsim

tarë

ve e

kanë

kal

uar t

rajn

imin

për

zh

villi

min

pro

fesio

nal;

•Ja

në rr

itur r

ogat

e ar

simta

rëve

0,5

% p

ër sh

kak

se k

anë

kalu

ar n

ë një

kat

egor

i më l

art (

avan

cim)

•Pl

anet

për

zhvi

llim

in p

rofe

siona

l të a

rsim

tarë

ve

nëpë

r shk

olla

;•

Proc

esve

rbal

et n

ga tr

ajni

met

e bë

ra;

•Ve

ndim

et p

ër rr

itjen

e rr

ogës

së a

rsim

tarë

ve;

•D

okum

ente

t fina

ncia

re

2020

MAS

h,

BZhA

Page 98: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

98

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

4.5.

1Pë

rpili

mi i

nor

mav

e pë

r num

rin d

he ll

ojin

e pu

nonj

ësve

në s

hërb

imet

pe

dago

gjik

e të s

hkol

lave

fil

lore

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër p

ërca

ktim

in e

norm

ave;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Nor

mat

janë

për

gatit

ur d

he ja

në d

iskut

uar m

e pal

ët e

inte

resu

ara

krye

sore

;•

Janë

mira

tuar

zyrt

arish

t nor

mat

për

num

rin d

he ll

ojin

e t

ë pun

ësua

rve n

ë shë

rbim

et p

edag

ogjik

e në s

hkol

lat

fillo

re

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

ojek

t-akt

i jur

idik

për

mira

timin

dhe

zbat

imin

e no

rmav

e;•

Proc

esve

rbal

et n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

ime;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it;

2020

MAS

h,

BZhA

4.5.

2Ek

ipim

i i të

rësis

hëm

i sh

ërbi

mev

e ped

agog

jike n

ë të

gjit

ha sh

kolla

t

•Ja

në o

rgan

izua

r kon

kurs

et n

ë të g

jitha

shko

llat d

he të

pu

nësu

arit

në sh

ërbi

met

ped

agog

jike

•D

okum

ente

t e k

onku

rsev

e (sh

pallj

et, p

yetë

sorë

t, re

zulta

tet n

ga in

terv

istat

etj.)

;•

Evid

enca

e sh

kollë

s për

të p

unës

uarit

(ven

dim

et e

drejt

orëv

e)

2022

MAS

h

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

Përp

arës

ia V

. Rri

tja e

efek

tivite

tit të

org

aniz

imit

dhe

men

axhi

mit

në a

rsim

in fi

llor

5.1

Zbat

imi i

mek

aniz

mit

për

pilo

timin

dhe

vle

rësim

in e

ris

ive

në a

rsim

in fi

llor d

he

përc

aktim

i i m

jete

ve n

ë m

bësh

tetje

të k

ëtyr

e ris

ive

•Ës

htë

përm

irësu

ar n

diki

mi d

he q

ëndr

uesh

mër

ia e

ris

ive

të zb

atua

ra n

ë ar

simin

fillo

r •

Mek

aniz

mi o

pera

tiv p

ër p

ilotim

in d

he v

lerë

simin

e

risiv

e 20

2020

25M

ASh

5.2

Rish

ikim

i i si

stem

it pë

r lë

shim

in e

lice

ncav

e pë

r dr

ejto

rët e

shko

llave

fillo

re

•D

rejto

rët e

shko

llave

fillo

re i

plot

ësoj

në k

ërke

sat

min

imal

e pë

r kom

pete

nca

prof

esio

nale

dhe

këtë

m

ënyr

e or

gani

zohe

t një

mje

dis m

ë i m

irë p

ër të

nxë

nit

dhe

kultu

rën,

për

men

axhi

m d

he u

dhëh

eqje

•Si

stem

i ope

rativ

për

lice

ncim

in e

dre

jtorë

ve të

sh

kolla

ve fi

llore

20

20Q

ShP

Page 99: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

99

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

5.1.

1Pë

rpili

mi i

mek

aniz

mav

e pë

r pilo

tim d

he v

lerës

im të

ri

sive q

ë fut

en n

ë shk

olla

t fil

lore

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;;•

Janë

stud

iuar

për

voja

t ndë

rkom

bëta

re;

•Ës

htë

përp

iluar

mek

aniz

mi d

he ë

shtë

disk

utua

r me

palë

t e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ës

htë

hart

uar p

roje

kt-a

kti j

urid

ik p

ër p

ërm

irësim

in e

m

ekan

izm

it;•

Janë

mira

tuar

zyrt

arish

t mek

aniz

mi p

ër p

ilotim

in e

vler

ësim

in e

risiv

e në a

rsim

in fi

llor d

he u

dhëz

imi p

ër

zbat

imin

e tij

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it;

2020

QRM

, M

ASh,

BZ

hA

5.1.

2Pë

rcak

timi i

mje

teve

për

vl

erës

imin

e ef

ekte

ve n

ga

risit

ë që f

uten

në a

rsim

in

fillo

r

•N

ë bux

hete

t për

ars

imin

gja

të v

iteve

në v

ijim

pa

rash

ikoh

en m

jete

që j

anë p

ërca

ktua

r si t

ë do

mos

dosh

me p

ër ri

sitë n

ë ars

imin

fillo

r

•Ra

port

et p

ër ef

ekte

t e p

ilotim

it të

risiv

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it;20

22Q

RM,

MAS

h

5.2.

1Ri

shik

imi i

siste

mit

për

licen

cimin

e dr

ejto

rëve

shko

llave

fillo

re

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër ri

shik

imin

e sis

tem

it të

lic

encim

it;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Si

stem

i i li

cenc

imit

(për

mba

n së

pak

u pa

raku

shte

t e

aplik

imit

për l

icenc

a, p

ërm

bajtj

e të n

drys

huar

dhe

pr

oced

ura

prov

imes

h pë

r lice

ncim

si d

he k

usht

et p

ër

heqj

en e

licen

cës)

ësht

ë rish

ikua

r dhe

ësht

ë disk

utua

r me

palët

e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ës

htë

përg

atitu

r pla

ni i

vepr

imit

për z

batim

in e

pr

oced

urav

e të

lice

ncim

it;•

Ësht

ë m

iratu

ar zy

rtar

isht s

istem

i i li

cenc

imit

drej

torë

ve të

shko

llave

fillo

re

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it;•

Vend

imet

e Q

RM-s

ë

2020

QRM

, M

ASh,

Q

ShP

5.2.

2Tr

ajni

mi i

dre

jtorë

ve

të sh

kolla

ve fi

llore

zhvi

llim

in e

vazh

dues

hëm

pr

ofes

iona

l

Të g

jithë

dre

jtorë

t e sh

kolla

ve fi

llore

dhe

kan

dida

tët j

anë

trajn

uar

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

traj

nim

et e

zbat

uara

;•

Akte

t e P

rani

mit

të d

ispoz

itës s

ë tra

jnim

it;•

Vend

imet

e M

ASH

-it

Page 100: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

100

7.3.

ARS

IMI I

MES

ËM I

PËRG

JITH

SHËM

(gjim

naze

t, sh

kolla

t art

isti

ke d

he s

hkol

lat p

ër n

xënë

sit m

e ne

voja

të v

eçan

ta a

rsim

ore)

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

Përp

arës

ia I.

Për

mir

ësim

i i p

ërm

bajtj

es së

ars

imit

të m

esëm

1.1

Përp

unim

i dhe

zbat

imi i

St

anda

rdit

kom

bëta

r për

ar

simin

e m

esëm

•Re

zulta

tet n

ga të

nxë

nit n

ë ar

simin

e m

esëm

rcak

tohe

n qa

rtë

dhe

kanë

rënd

ësi p

ër g

jend

jen

real

e dh

e ne

voja

t e n

xënë

sve

në p

ajtim

me

mos

hën

e ka

rakt

erist

ikat

e ty

re si

dhe

për

parë

sitë

për z

hvill

imin

sh

oqër

or të

Rep

ublik

ës së

Maq

edon

isë;

•A

rsim

i i m

esëm

jep

ndih

mes

ë pë

r njo

hjen

e të

dre

jtave

nje

riut,

që të

resp

ekto

hen

dalli

met

dhe

pra

ktik

at e

vl

erav

e de

mok

ratik

e te

nxë

nësit

•St

anda

rdi k

ombë

tar i

mira

tuar

për

ars

imin

e

mes

ëm n

ë ba

zë të

Sta

ndar

dit k

ombë

tar p

ër

arsim

in fi

llor,

me

rezu

ltate

të p

ërca

ktua

ra q

artë

ng

a të

nxë

nit d

he m

e vë

men

dje

të p

osaç

me

te

gjith

ëpër

fshi

rja, m

ultik

ultu

raliz

mi,

resp

ektim

i i

dalli

mev

e (s

a i p

ërke

t gjin

isë, p

ërka

tësis

ë et

nike

, be

simit,

stat

usit

shoq

ëror

, aftë

sive

inte

lekt

uale

dh

e fiz

ike)

, të

drej

tave

të fë

mijë

s dhe

kul

tura

de

mok

ratik

e

2020

MA

Sh,

BZhA

1.2

Rish

ikim

i i p

lane

ve d

he

prog

ram

eve

mës

imor

e në

paj

tim m

e St

anda

rdin

ko

mbë

tar

•Të

gjit

ha p

lane

t dhe

pro

gram

et m

ësim

ore

janë

orie

ntua

ra n

ga a

rritj

a e

rezu

ltate

ve të

të n

xëni

t që

janë

të p

ërca

ktua

ra n

ë St

anda

rdin

kom

bëta

r dhe

sigur

ojnë

vaz

hdim

ësin

ë ng

a ar

simi fi

llor

•Ja

në m

iratu

ar d

he k

anë

fillu

ar të

zbat

ohen

pla

net

që i

përm

bush

in k

ërke

sat e

stan

dard

it ko

mbë

tar;

•Ja

në m

iratu

ar p

rogr

amet

mës

imor

e që

i pë

rmbu

shin

kër

kesa

t e st

anda

rdit

kom

bëta

r

2025

MA

Sh,

BZhA

1.3

Rish

ikim

i i te

kste

ve

mës

imor

e sip

as S

tand

ardi

t ko

mbë

tar d

he p

rogr

amev

e m

ësim

ore

• N

xënë

sit n

ë ar

simin

e m

esëm

kan

ë te

kste

mës

imor

e ci

lëso

re d

he a

ktua

le si

bur

im n

johu

rish

mod

erne

dh

e re

leva

nte

dhe

si m

jet p

ër p

rom

ovim

in e

m

ultik

ultu

raliz

mit,

resp

ektim

in e

dal

limev

e dh

e vl

erav

e de

mok

ratik

e

•Ës

htë

rishi

kuar

legj

islac

ioni

lidh

ur m

e pë

rpili

min

dh

e bo

timin

e te

kste

ve m

ësim

ore;

•Ës

htë

bërë

ana

liza

e m

angë

sive

në te

kste

t ek

zist

uese

;•

Janë

bot

uar t

ë gj

itha

teks

tet e

dom

osdo

shm

e pë

r vi

tin I

të a

rsim

it të

mes

ëm të

për

gjith

shëm

2020

2015

MA

Sh, S

hP

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

1.1.

1Pë

rpun

imi i

Sta

ndar

dit

kom

bëta

r për

ars

imin

gjim

naze

•Ja

në fo

rmua

r RG

-të p

ër p

ërga

titje

n e S

tand

ardi

t;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ës

htë

përg

atitu

r sta

ndar

di k

ombë

tar d

he ë

shtë

di

skut

uar m

e pa

lët e

inte

resu

ara

krye

sore

;•

Ësht

ë pë

rgat

itur p

roje

kt-a

kti j

urid

ik p

ër m

iratim

in e

St

anda

rdit

kom

bëta

r;•

Ësht

ë m

iratu

ar zy

rtar

isht S

tand

ardi

kom

bëta

r dhe

ud

hëzi

mi p

ër zb

atim

in e

tij

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it;

2020

MAS

h,

BZH

A

Page 101: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

101

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

1.2.

1Pë

rpun

imi i

pla

neve

dhe

pr

ogra

mev

e mës

imor

e •

Ësht

ë pë

rpilu

ar p

lani

mës

imor

me

num

rin e

rcak

tuar

të lë

ndëv

e dh

e fo

ndin

e o

rëve

(jav

or/v

jeto

r)

për ç

do lë

ndë

mës

imor

e;•

Janë

form

uar G

P-të

për

për

puni

min

e pr

ogra

mev

e m

ësim

ore;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Prog

ram

et m

ësim

ore j

anë h

artu

ar d

he ja

në d

iskut

uar

me p

alët

e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ës

htë

zhvi

lluar

dra

ft-ak

ti lig

jorë

për

apro

vim

in e

pr

ogra

mev

e m

ësim

ore;

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht p

rogr

amet

mës

imor

e me

udhë

zim

et d

idak

tike p

ër zb

atim

in e

tyre

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imi i

MAS

h-it

për m

iratim

in e

plan

eve

mës

imor

e;•

Vend

imi i

MAS

h-it

për m

iratim

in e

prog

ram

eve

mës

imor

e

2022

MAS

h,

BZhA

1.3.

1Ri

shik

imi i

legj

islac

ioni

t lid

hur m

e për

pilim

in d

he

botim

in e

teks

teve

dhe

m

jete

ve të

tjer

a vi

zual

e

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër n

drys

him

et n

ë leg

jisla

cion;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

për

gatit

ur n

drys

him

et li

gjor

e dhe

janë

disk

utua

r m

e pal

ët k

ryes

ore;

•Ja

në p

ërga

titur

pro

jekt-n

drys

him

et n

ë leg

jisla

cion

•Pr

ojek

t-ndr

yshi

met

në l

egjis

lacio

n

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it;

2018

MAS

h, S

hP

1.3.

2Pë

rpili

mi i

teks

teve

m

ësim

ore,

i mje

teve

nd

ihm

ëse v

izua

le dh

e pë

rmba

jtjev

e dig

jital

e pë

r lën

dët q

ë jan

ë të

përb

ashk

ëta

në v

itin

I, në

paj

tim m

e pro

gram

et

mës

imor

e të r

ishik

uara

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Teks

tet m

ësim

ore k

anë k

alua

r vler

ësim

in zy

rtar

eksp

ertë

ve n

ga a

na e

rece

nsen

tëve

Janë

mira

tuar

zyrt

arish

t tek

stet m

ësim

ore d

he ja

përg

atitu

r për

bot

im

•Ra

port

et e

rece

nsen

tëve

;•

Proc

esve

rbal

et n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

ime;

•Re

zulta

tet e

vler

ësim

it të

teks

teve

nga

eksp

ertë

t;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2022

MAS

h, S

hP

1.3.

3Bo

timi i

teks

teve

në p

ajtim

m

e leg

jisla

cioni

n e r

ishik

uar

•N

umri

i dom

osdo

shëm

i ko

pjev

e të t

ekste

ve ës

htë b

otua

r dh

e ësh

të d

ërgu

ar n

ëpër

shko

lla•

Kont

rata

me o

frue

sin/-

it e s

hërb

imev

e;•

Dok

umen

tet fi

nanc

iare

;•

Akte

t për

pra

nim

in e

dërg

esës

së te

kste

ve;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it

2022

MAS

h, S

hP

Page 102: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

102

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

Përp

arës

ia II

. Rri

tja e

për

fshi

rjes

së n

xënë

sve

dhe

përm

irës

imi i

gjit

hëpë

rfsh

irje

s e in

tegr

imit

ndër

etni

k në

ars

imin

e m

esëm

2.1

Rreg

ullim

i i k

usht

eve

shko

llat e

mes

me

për t

ë pa

sur q

asje

të n

jëjtë

për

gjith

ë nx

ënës

it

•Ja

në v

endo

sur k

usht

e fiz

ike

për p

ërfs

hirje

n e

nxën

ësve

m

e pe

nges

a fiz

ike

•Ës

htë

bërë

pro

jekt

imi i

plo

të i

shko

llave

të m

esm

e m

e m

undë

si të

iden

tifiku

ara

të g

jithë

përf

shirj

es së

nx

ënës

ve m

e pe

nges

a fiz

ike;

•Ja

në p

ërsh

tatu

r plo

tësis

ht së

pak

u pe

së sh

kolla

mes

me

për g

jithë

përf

shirj

en e

nxë

nësv

e m

e pe

nges

a fiz

ike

2020

MA

Sh,

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

2.2

Krij

imi i

mek

aniz

mit

për

përf

shirj

en e

nxë

nësv

e m

e ne

voja

të v

eçan

ta a

rsim

ore

në a

rsim

in e

mes

ëm të

rr

egul

lt

•Ës

htë

kriju

ar b

aza

adm

inist

rativ

e dh

e in

form

ativ

e pë

r të

sigu

ruar

ars

im g

jithë

përf

shirë

s •

Ësht

ë pë

rcak

tuar

pro

cedu

ra p

ër m

arrje

n e

vend

imev

e pë

r reg

jistr

imin

/ m

osre

gjist

rimin

e

fëm

ijëve

me

nevo

ja të

veç

anta

ars

imor

e në

shko

llat e

m

esm

e të

rreg

ullta

2020

MA

Sh,

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

2.3

Vëni

a në

për

dorim

e

mek

aniz

mit

për p

ërkr

ahje

fin

anci

are

dhe

të ll

ojit

tjetë

r të

shko

llave

me

qëlli

m të

zb

atim

it të

vep

rimta

rive

për i

nteg

rimin

ndë

retn

ik

•Pë

rmirë

simi i

ndë

rvep

rimit

mid

is nx

ënës

ve q

ë nd

jeki

n m

ësim

in n

ë gj

uhë

të n

drys

hme

•M

e nj

ë ak

t jur

idik

për

katë

s ësh

të m

iratu

ar

mek

aniz

mi p

ër m

bësh

tetje

fina

ncia

re;

•Ja

në si

guru

ar g

rant

et fi

nanc

iare

;•

Përf

shirj

a e

së p

aku

30%

të sh

kolla

ve të

mes

me

ku m

ësim

i zhv

illoh

et n

ë nj

ë gj

uhë

në v

eprim

tarit

ë e

përb

ashk

ëta

jash

të m

ësim

it së

bas

hku

me

shko

llat k

u m

bahe

t mës

imi n

ë nj

ë gj

uhë

tjetë

r;•

Org

aniz

imi i

vep

rimta

rive

jash

të m

ësim

it së

pak

u në

80%

të sh

kolla

ve k

u m

ësim

i zhv

illoh

et n

ë di

sa

gjuh

ë së

bas

hku

me

nxën

ësit

e sh

kolla

ve k

u m

ësim

i bë

het n

ë nj

ë gj

uhë

tjetë

r

2020

MA

Sh, M

F, ko

mun

at,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t, sh

kolla

t

2.4

Vend

osja

e n

jë m

odel

i të

qënd

rues

hëm

për

viji

min

(k

ryer

jen)

e a

rsim

it të

m

esëm

nga

ana

e n

xënë

sve

që n

dodh

en n

ë sh

tëpi

riedu

kues

e

•K

rijim

i i k

usht

eve

për n

xënë

sit n

ë sh

tëpi

të ri

eduk

uese

ta v

azhd

ojnë

(ta

krye

jnë)

ars

imin

e m

esëm

përg

jiths

hëm

•Zg

jedh

ja d

he m

iratim

i i m

odel

it;•

Sigu

rimi i

për

krah

jes fi

nanc

iare

për

shtë

pitë

rie

duku

ese;

•Pë

rfsh

irja

në a

rsim

in e

mes

ëm e

30%

të n

xënë

sve

me

shko

llë fi

llore

të k

ryer

shtë

pitë

ried

ukue

se

2020

MA

SH,

MD

, sh

tëpi

riedu

kues

e

Page 103: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

103

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

2.1.

1Pr

ojek

timi i

plo

të i

kush

teve

fiz

ike n

ë shk

olla

t e m

esm

e•

Ësht

ë or

gani

zuar

tend

eri p

ër p

roku

rimin

e sh

ërbi

mit

për p

roje

ktim

in e

plo

të të

shko

llave

të m

esm

e;•

Janë

për

punu

ar re

zulta

tet e

pro

jektim

it m

e mun

dësi

ose

nevo

ja të

për

cakt

uara

për

gjit

hëpë

rfsh

irjen

e nx

ënës

ve

me p

enge

sa fi

zike

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Ra

port

i për

pro

jektim

in ës

htë m

iratu

ar n

ga

MAS

h-i;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it

2018

MAS

h,

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

2.1.

2Pë

rsht

atja

e pe

shko

llave

të m

esm

e për

gj

ithëp

ërfsh

irjen

e nx

ënës

ve

me p

enge

sa fi

zike

•Ja

në m

iratu

ar k

riter

et p

ër zg

jedh

jen

e së p

aku

pesë

shko

llave

të m

esm

e që j

anë p

ërsh

tatu

r për

gj

ithëp

ërfsh

irjen

e nx

ënës

ve m

e pen

gesa

fizi

ke;

•Ës

htë

përg

atitu

r list

a m

e sh

kolla

t e zg

jedh

ura;

•Ës

htë

orga

nizu

ar p

roce

dura

e te

nder

it pë

r shë

rbim

et

lidhu

r me z

gjid

hjen

ark

itekt

onik

e dhe

pun

ët n

dërt

imor

e sa

i pë

rket

për

shta

tjes s

ë pes

ë god

inav

e të s

hkol

lave

mes

me p

ër g

jithë

përf

shirj

en e

nxën

ësve

me p

enge

sa

fizik

e;•

Janë

për

gatit

ur zg

jidhj

et a

rkite

kton

ike p

ër p

unët

nd

ërtim

ore m

e vler

ësim

të b

uxhe

tit;

•G

odin

at e

së p

aku

pesë

shko

llave

të m

esm

e jan

ë pë

rsht

atur

për

gjit

hëpë

rfsh

irjen

e nx

ënës

ve m

e pen

gesa

fiz

ike s

ipas

stan

dard

eve n

dërk

ombë

tare

dhe

kom

bëta

re

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Ak

tet p

ër p

rani

min

e pl

anit

arki

tekt

onik

dhe

pun

ët

ndër

timor

e;•

Ven

dim

et e

MAS

h-it

2020

MAS

h,

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

2.2.

1Kr

ijim

i i m

ekan

izm

it pë

r pë

rfsh

irjen

e nx

ënës

ve m

e ne

voja

të v

eçan

ta a

rsim

ore

në a

rsim

in e

mes

ëm të

rr

egul

lt

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër p

ërga

titje

n e m

ekan

izm

it;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•M

ekan

izm

i ësh

të p

ërga

titur

dhe

ësht

ë disk

utua

r me p

alët

e i

nter

esua

ra k

ryes

ore;

•Ës

htë

përg

atitu

r pro

jekt

-akt

i jur

idik

për

mira

timin

e

mek

aniz

mit;

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht m

ekan

izm

i për

për

fshirj

en e

nxën

ësve

me n

evoj

a të

veç

anta

ars

imor

e në a

rsim

in e

mes

ëm të

rreg

ullt

si dh

e udh

ëzim

i për

zbat

imin

e tij

;•

Janë

për

punu

ar a

men

dam

ente

t e a

ktev

e nën

ligjo

re

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it, M

PPS-

së d

he B

L-ve

;

2020

MAS

h,

MPP

S,

BL, B

ZhA

, ko

mun

at,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t, sh

kolla

t

Page 104: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

104

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

2.3.

1Pë

rgat

itja

e mek

aniz

mav

e pë

r për

krah

je fi

nanc

iare

dhe

lloj

it tje

tër t

ë shk

olla

ve k

u m

ësim

i zhv

illoh

et n

ë një

dhe

shum

ë gju

hë m

e qëll

im të

zb

atim

it të

vep

rimta

rive p

ër

inte

grim

in n

dëre

tnik

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Mek

aniz

mat

për

shko

llat k

u m

ësim

i zhv

illoh

et n

ë një

gj

uhë v

endo

sin p

artn

erite

t me s

hkol

lën k

u m

ësim

i m

bahe

t në n

jë g

juhë

tjet

ër;

•M

ekan

izm

at p

ër sh

kolla

t ku

mës

imi z

hvill

ohet

në d

isa

gjuh

ë kan

ë të b

ëjnë m

e zba

timin

e ve

prim

tariv

e në

kuad

ër të

shko

llës;

•Ës

htë

përg

atitu

r pro

jekt

-akt

i jur

idik

për

mira

timin

e

mek

aniz

mav

e;•

Janë

mira

tuar

zyrt

arish

t mek

aniz

mat

për

për

krah

jen

finan

ciare

të sh

kolla

ve k

u m

ësim

i mba

het n

ë një

gju

hë;

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht m

ekan

izm

at p

ër p

ërkr

ahje

n fin

ancia

re të

shko

llave

ku

mës

imi z

hvill

ohet

në d

isa

gjuh

ë

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Dok

umen

tet fi

nanc

iare

;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2020

MAS

h,

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

2.3.

2Zb

atim

i i m

ekan

izm

ave

•Ës

htë

përp

iluar

list

a m

e sh

kolla

t që

finan

cohe

n pë

r zh

villi

min

e v

eprim

tariv

e;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•M

ekan

izm

at zb

atoh

en së

pak

u në

30%

të sh

kolla

ve

në të

cila

t mba

het m

ësim

i në n

jë g

juhë

dhe

në 8

0% të

sh

kolla

ve k

u m

ësim

i mba

het n

ë disa

gju

•Ra

port

et p

ër p

ilotim

in e

mek

aniz

mav

e me

reko

man

dim

et p

ër p

ërm

irësim

in e

tyre

;•

Dok

umen

tet p

ër fi

nanc

imin

e sh

kolla

ve;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it

2020

MAS

h,M

F,

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

2.4.

1Pë

rgat

itja

dhe p

ilotim

i i m

odeli

t për

ars

imin

e m

esëm

në s

htëp

itë

riedu

kues

e

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër p

ropo

zim

in e

mod

elit;

•Ës

htë

përg

atitu

r mod

eli q

ë pë

rfsh

in sk

emën

fina

ncia

re

dhe

para

lloga

ritë

për b

urim

et e

nev

ojsh

me

finan

ciar

e dh

e ës

htë

disk

utua

r me

palë

t e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•M

odeli

i pë

rcak

tuar

ësht

ë pilo

tuar

në s

htëp

itë ri

eduk

uese

dh

e ësh

të m

odifi

kuar

mbi

baz

ën e

rezu

ltate

ve n

ga

pilo

timi;

•Ja

në p

aras

htru

ar d

he ja

në m

iratu

ar a

ktet

jurid

ike p

ër

jetë

simin

e m

odeli

t

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it dh

e MD

-së;

2020

MAS

h, M

D

Page 105: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

105

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

2.4.

2Zh

villi

mi i

ars

imit

të m

esëm

shtë

pitë

ried

ukue

se•

Janë

vën

ë në z

batim

pro

gram

et p

ër a

rsim

in e

mes

ëm të

rgjit

hshë

m;

•Ja

në zg

jedh

ur in

stitu

cione

t e a

kred

ituar

a që

do

sigur

ojnë

ars

im n

ë sht

ëpitë

ried

ukue

se;

•30

% e

nxën

ësve

në s

htëp

itë ri

eduk

uese

që k

anë k

ryer

sh

kolli

min

fillo

r jan

ë për

fshirë

në a

rsim

in e

mes

ëm

•Ra

port

e për

pro

cesin

ars

imor

dhe

për

arr

itjet

e nx

ënës

ve;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it

dhe M

D-s

ë

2020

MAS

h, M

D,

shtë

pitë

rie

duku

ese

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

Përp

arës

ia II

I. Pë

rmirë

simi i

kap

acite

teve

të b

urim

eve

njer

ëzor

e në

ars

imin

e m

esëm

3.1

Ope

raci

onal

izim

i i si

stem

it të

ven

dosu

r për

zhvi

llim

in

prof

esio

nal d

he n

gritj

en n

ë ka

rrie

rë të

ars

imta

rëve

•Ko

mpe

tenc

at p

rofe

siona

le të

ars

imta

rëve

rmirë

sohe

n va

zhdi

mish

t;•

Ars

imta

rët j

anë

të m

otiv

uar p

ër të

arr

itur r

ezul

tate

të m

ira

•Si

stem

i i fu

tur m

e lig

j dhe

i op

erac

iona

lizua

r për

zh

villi

min

pro

fesio

nal d

he n

gritj

en n

ë ka

rrie

rë të

ar

simta

rëve

;•

Janë

mira

tuar

pro

gram

et p

ër tr

ajni

m n

ëpër

shko

lla

2025

MA

Sh,

BZhA

3.2

Rish

ikim

i i si

stem

it pë

r dh

ënie

n e

licen

cave

për

dr

ejto

rët e

shko

llave

mes

me

•Të

gjit

hë d

rejto

rët e

shko

llave

të m

esm

e i p

ërm

bush

in

kërk

esat

min

imal

e pë

r kom

pete

ncat

pro

fesio

nale

Janë

për

punu

ar zy

rtar

isht p

rofil

et e

ven

deve

punë

s për

dre

jtorë

shko

llat e

mes

me;

•Si

stem

i i ri

i lic

enci

mit

ku p

ërm

bahe

n pa

raku

shte

t e

rishi

kuar

a pë

r par

asht

rimin

e k

ërke

sës p

ër

licen

cë, p

ërm

bajtj

en e

ndr

yshu

ar d

he p

roce

dura

t rr

eth

prov

imev

e pë

r mar

rjen

e lic

encë

s dhe

kus

htet

r heq

jen

e lic

encë

s

2020

QSh

P

3.3

Ekip

imi i

plo

të i

shër

bim

eve

prof

esio

nale

m

e të

gjit

hë sp

ecia

listë

t e

duhu

r sip

as n

evoj

ave

shko

llave

(për

faqë

simi

i gju

hëve

mës

imor

e dh

e nu

mri

i nxë

nësv

e)

•A

rsim

i sho

qëro

het n

ga sh

ërbi

met

e p

lota

pro

fesio

nale

janë

të d

omos

dosh

me

për p

roce

sin ci

lëso

r të

nxën

it dh

e pë

r zhv

illim

in e

shko

llës

•Ës

htë

bërë

pro

jekt

imi i

plo

të n

ë të

gjit

ha sh

kolla

t pë

r të

iden

tifiku

ar sh

kallë

n e

ekip

imit

shër

bim

eve

prof

esio

nale

;•

Shër

bim

et p

rofe

siona

le të

paj

isura

tërë

si në

gjith

a sh

kolla

t

2025

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

Page 106: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

106

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

3.4

Forc

imi i

sist

emit

mbë

shte

tjes,

mon

itorim

it dh

e m

ento

rimit

arsim

tarë

ve p

rakt

ikan

•A

rsim

tarë

t pra

ktik

antë

e m

arrin

për

krah

jen

e do

mos

dosh

me

për p

unën

e ty

re të

për

dits

hme

•Ja

në v

endo

sur m

ekan

izm

at p

ër m

ento

rimin

rkat

ës të

ars

imta

rëve

pra

ktik

antë

, si d

he ë

shtë

rmirë

suar

evi

denc

a dh

e do

kum

enta

cion

i pe

dago

gjik

për

ars

imta

rët p

rakt

ikan

të;

•Ja

në zg

jedh

ur 1

00 m

ento

rë d

he ja

në tr

ajnu

ar n

ë pa

jtim

me

stan

dard

et p

ër zh

villi

min

pro

fesio

nal

dhe

të k

arrie

rës;

•Ç

do v

it të

pak

tën

90%

e a

rsim

tarë

ve p

rakt

ikan

fitoj

në ti

tulli

n e

mës

imdh

ënës

it

2020

2025

MA

Sh,

BZhA

, sh

kolla

t

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

3.1.

1O

pera

ciona

lizim

i i si

stem

it pë

r zhv

illim

in p

rofe

siona

l dh

e ngr

itjen

në k

arrie

rë të

ar

simta

rëve

•80

% e

arsim

tarë

ve k

anë m

arrë

pje

së n

ë tak

imet

rajo

nale

vjet

ore p

ër lë

ndën

të ci

lën e

zhvi

llojn

ë;•

50%

e ar

simta

rëve

kan

ë kry

er tr

ajni

min

për

zhvi

llim

pr

ofes

iona

l

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Proc

esve

rbal

et n

ga tr

ajni

met

e bë

ra;

•Pl

anet

për

zhvi

llim

in p

rofe

siona

l të

arsim

tarë

ve n

ëpër

shko

lla;

•D

okum

ente

t fina

ncia

re

2022

MAS

h,

BZhA

3.2.

1Ri

shik

imi i

siste

mit

licen

cimit

të d

rejto

rëve

shko

llave

të m

esm

e

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër ri

shik

imin

e sis

tem

it të

lice

ncim

it;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ës

htë

rishi

kuar

sist

emi i

lice

ncim

it (p

ërm

ban

së p

aku

para

kush

tet e

aplik

imit

për l

icen

cë, p

ërm

bajtj

en e

nd

rysh

uar d

he p

roce

dura

t rre

th p

rovi

mev

e të

lice

ncës

si

dhe

kush

tet p

ër h

eqje

n e

licen

cës)

dhe

ësh

të d

iskut

uar m

e pa

lët e

inte

resu

ara

krye

sore

;•

Janë

për

pilu

ar m

odul

et e

trajn

imit

të k

andi

datë

ve;

•Ja

në ri

shik

uar p

arak

usht

et th

e krit

eret

për

të h

yrë n

ë pro

cesin

e t

rajn

imit;

•Ës

htë

përg

atitu

r pla

ni i

vepr

imit

për z

batim

in e

pro

cedu

rave

lice

ncim

it;•

Ësht

ë m

iratu

ar zy

rtar

isht s

istem

i i li

cenc

imit

të d

rejto

rëve

shko

llave

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Proj

ekt-a

kti j

urid

ik p

ër m

iratim

in e

siste

mit

rish

ikua

r të l

icenc

imit;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it;

•Ve

ndim

et e

QRM

-së

2020

QRM

, M

ASh,

Q

ShP

Page 107: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

107

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

3.2.

2O

rgan

izim

i i tr

ajni

mev

e të

dre

jtorë

ve të

shko

llave

mes

me p

ër zh

villi

m të

va

zhdu

eshë

m p

rofe

siona

l

• T

ë gjit

hë d

rejto

rët e

shko

llave

të m

esm

e dhe

kan

dida

tët j

anë

trajn

uar

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

traj

nim

et e

zbat

uara

;•

Akte

t e P

rani

mit

të d

ispoz

itës s

ë tra

jnim

it;•

Vend

imet

e M

ASH

-it

2020

MAS

h,

BZhA

3.3.

1Pë

rgat

itja

e pro

filev

e të

vend

eve t

ë pun

ës p

ër

kuad

rin n

ë shë

rbim

et

prof

esio

nale

prof

esio

nale

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të p

ër k

rijim

in e

profi

leve t

ë ven

deve

punë

s;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në p

ërga

titur

pro

filet

e ve

ndev

e të p

unës

dhe

janë

disk

utua

r m

e pal

ët e

inte

resu

ara

krye

sore

;•

Ësht

ë bë

rë g

ati p

roje

kt-a

kti j

urid

ik p

ër m

iratim

in e

pro

filev

e të

ven

deve

të p

unës

;•

Janë

mira

tuar

zyrt

arish

t pro

filet

e ve

ndev

e të p

unës

dhe

ud

hëzi

met

për

zbat

imin

e ty

re

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2020

MAS

h

3.3.

2Si

gurim

i i k

rijim

it të

sh

kolla

ve të

mes

me p

ër

të id

entifi

kuar

niv

elin

e pe

rson

elit t

ë shë

rbim

eve

prof

esio

nale

•Te

nder

ët p

ër p

roku

rimin

e sh

ërbi

mit

të h

artim

it të

shko

llave

mes

me p

ër të

iden

tifiku

ar n

iveli

n e p

erso

nelit

të o

rgan

izua

r të

shër

bim

eve p

rofe

siona

le;•

Har

timi i

rezu

ltate

ve të

për

punu

ara,

me i

dent

ifiki

min

e ni

velit

të st

afit t

ë shë

rbim

eve p

rofe

siona

le dh

e rek

oman

dim

et

e dhë

na p

ër p

unës

imin

e pe

rson

elit t

ë hum

bur

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Ra

port

i i zb

atim

it i m

iratu

ar n

ga M

ASh-

i;•

Vend

imi i

MAS

H-it

2020

MAS

h

3.3.

3Ek

ipim

i i p

lotë

i sh

ërbi

mev

e pr

ofes

iona

le në

të g

jitha

sh

kolla

t e m

esm

e

•Ja

në sh

pallu

r kon

kurs

et p

ër p

unës

imet

e re

ja n

ë kua

dër t

ë sh

ërbi

mev

e pro

fesio

nale

në të

gjit

ha sh

kolla

t;•

Ësht

ë or

gani

zuar

pra

nim

i i p

unon

jësv

e të

rinj

•D

okum

ente

t e k

onku

rsev

e të z

hvill

uara

(s

hpal

lje, p

yetë

sorë

, rez

ulta

te in

terv

istas

h et

j.);

•Ev

iden

ca sh

kollo

re p

ër të

pun

ësua

rit (v

endi

met

e d

rejto

rëve

)

2025

kom

unat

, Q

yete

ti i

Shku

pit

3.4.

1Ri

shik

imi i

mek

aniz

mav

e pë

r për

krah

jen,

m

onito

rimin

dhe

m

ento

rimin

e pr

aktik

antë

ve

(ars

imta

rët d

he k

uadr

i i

shër

bim

it pr

ofes

iona

l)

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Ësht

ë pë

rgat

itur m

ekan

izm

i dhe

ësh

të d

iskut

uar m

e pa

lët e

in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ës

htë

form

ulua

r pro

jekt

-akt

i jur

idik

për

mira

timin

e

mek

aniz

mit;

•Ës

htë

mira

tuar

zyrt

arish

t mek

aniz

mi p

ër m

bësh

tetje

n,

mon

itorim

in d

he m

ento

rimin

e p

rakt

ikan

tëve

si d

he

udhë

zim

i për

zbat

imin

e ty

re

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2020

MAS

h,

BZhA

Page 108: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

108

Nr.

Përp

arës

itë/M

asat

Rez

ulta

tet

Indi

kato

ri q

ë vë

rtet

ohet

obj

ektiv

isht

Pe

riud

haPë

rgje

gjës

Përp

arës

ia IV

. Për

mir

ësim

i i k

usht

eve

për t

ë nx

ënit

dhe

i cilë

sisë

arsi

min

e m

esëm

4.1

Opt

imiz

imi i

org

aniz

imit

të p

unës

nëp

ër sh

kolla

dh

e or

gani

zim

i i o

rëve

m

ësim

ore

•Ja

në k

rijua

r kus

hte

të m

ira p

ër të

nxë

nit q

ë m

undë

sojn

ë t’i

kus

htoh

et m

ë sh

umë

vëm

endj

e se

cilit

nx

ënës

;•

Obj

ekte

t e sh

kolla

ve d

he k

oha

e nx

ënës

ve p

asi t

’i m

baro

jnë

orët

shfr

ytëz

ohen

mën

yrë

efek

tive

•Ës

htë

bërë

pro

jekt

imi i

plo

të i

shko

llave

të m

esm

e m

e m

undë

si të

për

cakt

uara

për

opt

imiz

min

dhe

zg

jerim

in e

obj

ekte

ve;

•N

umri

i nxë

nësv

e në

një

par

alel

e nu

k ës

htë

i m

adh

se 3

0

2020

MA

Sh, M

F, ko

mun

at,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t, sh

kolla

t

4.2

Mun

dësim

i i q

asje

s fa

las n

ë in

tern

et n

ë lib

ra

të te

kste

ve d

he m

jete

ve

mës

imor

e

• Lib

rat e

teks

teve

dhe

mje

tet m

ësim

ore

janë

va

zhdi

mish

t të

akse

sues

hme

në in

tern

et§

Të d

rejta

t e k

opjim

it ja

në si

guru

ar p

ër b

urim

e të

ha

pura

2022

MA

Sh

4.3

Forc

imi i

funk

sioni

mit

orga

neve

të n

xënë

sve

nive

l shk

olle

•Ës

htë

rritu

r pje

sëm

arrja

dem

okra

tike

e nx

ënës

ve

•Ja

në d

orëz

uar p

roje

kt-a

ktet

ligj

ore

në Q

RM20

20M

ASh

, ko

mun

at,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t, sh

kolla

t

4.4

Krij

imi i

sist

emit

kom

bëta

r pë

r vle

rësim

in e

cilë

sisë

•N

jofti

met

pra

pave

prue

se n

ga të

gjit

ha v

lerë

simet

e

suks

esit

të n

xënë

sve

mun

dëso

jnë

mar

rjen

e ve

ndim

eve

për p

oliti

kat t

ë ba

zuar

a në

dës

hmi

•Ës

htë

vënë

përd

orim

sist

emi k

ombë

tar p

ër

vler

ësim

in e

cilë

sisë

2020

MA

SH,

QSh

P

4.5

Sigu

rimi i

pje

sëm

arrje

s së

Repu

blik

ës së

Maq

edon

isë

në st

udim

in n

dërk

ombë

tar

PISA

•Ja

në si

guru

ar të

dhë

na e

mpi

rike

të v

lefs

hme

për

aftës

imin

e n

xënë

sve

të m

oshë

s der

i 15

vjeç

(të

përc

aktu

ara

sipas

per

spek

tivav

e nd

ërko

mbë

tare

) për

t’i

u qa

sur j

etës

dhe

për

të v

azhd

uar s

hkol

limin

ose

për

t’u

për

fshi

rë n

ë tr

egun

e p

unës

•Ës

htë

orga

nizu

ar d

he ë

shtë

real

izua

r stu

dim

i PIS

A

2020

MA

Sh,

QSh

P

4.6

Them

elim

i i Q

endr

ës p

ër

nxën

ësit

e ta

lent

uar

•N

xënë

sit e

tale

ntua

r kan

ë m

undë

si pë

r t’i

zhvi

lluar

po

tenc

iale

t e v

eta

•Ja

në zh

villu

ar m

ekan

izm

at p

ër id

entifi

kim

in e

nx

ënës

ve të

tale

ntua

r•

Ësht

ë th

emel

uar Q

endr

a pë

r nxë

nësit

e ta

lent

uar

2025

MA

Sh

4.7

Krij

imi i

një

mek

aniz

mi

për p

ilotim

in d

he

vler

ësim

in e

inov

acio

neve

ars

imin

e m

esëm

dhe

sig

urim

in e

fond

eve

për

mbë

shte

tjen

e ino

vaci

onev

e

•Pë

rmirë

sim i

ndik

imit

dhe

qënd

rues

hmër

isë së

risiv

e të

futu

ra n

ë ar

simin

e m

esëm

Mek

aniz

mi p

ër p

ilotim

in d

he v

lerë

simin

e ri

sive

ësht

ë fu

nksio

nale

2020

-202

5M

ASh

Page 109: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

109

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

4.1.

1An

aliz

a e g

jend

jes l

idhu

r m

e num

rin e

shko

llave

dhe

nu

mrin

e nx

ënës

ve n

ëpër

pa

ralel

e

•Ës

htë

orga

nizu

ar te

nder

i për

pro

kurim

in e

shër

bim

it të

an

aliz

ës;

•Ja

në p

ërpu

nuar

rezu

ltate

t e a

naliz

ës së

bas

hku

me

reko

man

dim

et

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Ës

htë

mira

tuar

ana

liza

nga

MA

Sh-i;

Vend

imet

e M

ASh-

it

2018

MAS

h,

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit

4.1.

2Si

gurim

i i p

rojek

timit

plot

ë të s

hkol

lave

të m

esm

e m

e qëll

im të

për

cakt

imit

mun

dësiv

e për

opt

imiz

imin

dh

e zgj

erim

in e

objek

teve

•Ës

htë

orga

nizu

ar te

nder

i për

pro

kurim

in e

shër

bim

it të

pr

ojek

timit

të p

lotë

të sh

kolla

ve;

•Ja

në m

iratu

ar re

zulta

tet n

ga p

ërzg

jedh

ja;

•Ja

në m

iratu

ar re

zulta

tet n

ga p

rojek

timi m

e mun

dësit

ë e

përc

aktu

ara

për o

ptim

izm

in d

he zg

jerim

in e

objek

teve

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•D

okum

ente

t fina

ncia

re;

•Ës

htë

mira

tuar

rapo

rti p

rej M

ASh

-it n

ga

proj

ektim

i;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2019

MAS

h

4.1.

3Pë

rgat

itja

e ndr

yshi

mev

e lig

jore

rret

h nu

mrit

mak

simal

nxë

nësv

e në n

jë p

aral

ele

•Ja

në p

ërga

titur

ndr

yshi

met

ligj

ore;

•Pr

ojek

t-ndr

yshi

met

ligj

ore j

anë p

ërga

titur

dhe

i ja

dërg

uar Q

RM-s

ë

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it;

2020

QRM

, M

ASh

4.2.

1Te

nder

për

furn

izim

in e

akse

sit n

ë int

erne

t dhe

qas

jen

në te

kste

t shk

ollo

re d

he n

ë m

jete

t mës

imor

e

• Th

irrje

t e p

ublik

uara

Kont

ratë

me n

jë sh

ërbi

m të

ofr

uar

2019

MAS

h

4.3.

1N

drys

him

et li

gjor

e për

forc

uar p

jesë

mar

rjen

orga

net e

nxë

nësv

e në s

hkol

•Pr

ojek

t-ndr

yshi

met

ligj

ore j

anë p

ërga

titur

;•

Ësht

ë ve

rifiku

ar p

ropo

zim

i për

ndr

yshi

met

ligj

ore

nga

QRM

-ja

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it;

2018

MAS

h,Q

RM

Page 110: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

110

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

4.4.

1Re

aliz

imi i

Sist

emit

kom

bëta

r pë

r vler

ësim

in e

cilës

isë

•Ës

htë

përg

atitu

r ana

liza

krah

asue

se e

rezu

ltate

ve të

ar

ritur

a në

pro

vim

et e

mat

urës

;•

Ësht

ë pë

rgat

itur a

naliz

a kr

ahas

uese

e re

zulta

teve

arrit

ura

në te

stim

et n

dërk

ombë

tare

;•

Janë

form

uar G

P-të

për

për

gatit

jen

e rek

oman

dim

eve

për p

ërm

irësim

in e

siste

mit

arsim

or;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

për

gatit

ur re

kom

andi

met

për

për

mirë

simin

e sis

tem

it ar

simor

;•

Ësht

ë krij

uar S

istem

i kom

bëta

r për

vle

rësim

in e

cilë

sisë

•Ra

port

i nga

ana

liza

e rez

ulta

teve

të a

rritu

ra n

ë pr

ovim

et e

mat

urës

;•

Rapo

rti n

ga a

naliz

a e r

ezul

tate

ve të

arr

itura

testi

met

ndë

rkom

bëta

re;

•Ra

port

i int

egra

l me r

ekom

andi

met

2020

MAS

h,

QSh

P

4.5.

1Re

aliz

imi i

stud

imit

PISA

Ësht

ë në

nshk

ruar

zyrt

arish

t kon

trat

a e

pjes

ëmar

rjes n

ë PI

SA;

•Ës

htë

mba

jtur t

estim

i pilo

t;•

Ësht

ë kr

yer t

estim

i kry

esor

•Ra

port

i nga

testi

mi p

rovu

es;

•Ra

port

i nga

testi

mi k

ryes

or;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it

2020

MAS

h,Q

ShP

4.6.

1Zh

villi

mi i

kon

cept

it të

Q

endr

ës p

ër n

xënë

sit e

talen

tuar

•Ës

htë

form

uar G

P pë

r zhv

illim

in e

kon

cept

it;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ko

ncep

ti i Q

endr

ës k

u pë

rfsh

ihen

qëll

imet

, det

yrat

, pa

rimet

e fu

nksio

nim

it, k

usht

et e

punë

s dhe

sis

tem

atiz

imi i

ven

deve

të p

unës

ësht

ë për

gatit

ur d

he

ësht

ë disk

utua

r me p

alët

e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ko

ncep

ti ës

htë m

iratu

ar zy

rtar

isht d

he ja

në p

ërga

titur

ka

het e

zbat

imit

të ti

j

•Ra

port

et e

GP-

ve;

•Pr

ojek

t-kon

cept

i ësh

të d

orëz

uar p

ër m

iratim

;•

Proc

esve

rbal

et n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

ime;

•Ve

ndim

et e

MAS

h-it;

2018

MAS

h

4.6.

2Th

emeli

mi i

Qen

drës

30

dhe s

igur

imi i

kus

htev

e të

nevo

jshm

e hap

ësin

ore

•Ës

htë

pran

uar A

kti i

them

elim

it dh

e st

rukt

urim

i or

gani

zativ

;•

Ësht

ë or

gani

zuar

tend

eri p

ër p

roku

rimin

e sh

ërbi

mit

mje

teve

dhe

paj

isjev

e •

Janë

sigu

ruar

mje

dise

t, pa

jisja

, mob

iliet

dhe

mje

tet

•Ko

ntra

ta m

e ofr

uesin

/-it

e shë

rbim

eve;

•Ak

tet p

ër p

rani

min

e pu

nës d

he fu

rniz

imet

;•

Vend

imet

e M

ASh-

it

2019

MAS

h

4.6.

3Ek

ipim

i i Q

endr

ës m

e pe

rson

elin

e duh

ur

•Ës

htë

form

uar k

omisi

oni p

ër zg

jedh

jen

e pe

rson

elit;

•Ës

htë

orga

nizu

ar te

nder

i për

pro

kurim

in e

shër

bim

it pë

r tra

jnim

të p

erso

nelit

;•

Ësht

ë tr

ajnu

ar g

jithë

per

sone

li sip

as k

ërke

save

Konc

eptin

e si

stem

atiz

imit

•Ve

ndim

et e

punë

simit

të p

erso

nelit

;•

Kont

rata

me o

frue

sin/-

it e s

hërb

imev

e;•

Prog

ram

et e

trajn

imit

dhe m

ater

ialet

;•

Akte

t për

pra

nim

in e

kush

teve

të tr

ajni

mit;

•Ra

port

e nga

traj

nim

et e

zhvi

lluar

a;

• V

endi

met

e M

ASh-

it

2019

MAS

h

Page 111: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

111

Nr.

Vepr

imta

ritë

Indi

kato

rët d

alës

Buri

met

e ve

rifik

imit

Afat

i i

fund

itPë

rgje

gjës

4.6.

4Zh

villi

mi i

mek

aniz

mav

e për

id

entifi

kim

in d

he p

rom

ovim

in

e nxë

nësv

e të t

alen

tuar

•Ja

në p

ërga

titur

mek

aniz

mat

dhe

janë

disk

utua

r me p

alët

e i

nter

esua

ra k

ryes

ore

•Ra

port

et n

ga Q

endr

a;•

Akti

i pro

jektli

gjit

për m

iratim

in e

mek

aniz

mav

e;•

Proc

esve

rbal

et n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

ime;

•Ve

ndim

et e

drej

torit

të Q

endr

ës

2019

MAS

h

4.6.

5Id

entifi

kim

i dhe

pro

mov

imi i

nx

ënës

ve të

talen

tuar

•Ës

htë

iden

tifiku

ar g

jene

rata

e p

arë

e nx

ënës

ve

të ta

lent

uar d

he ja

në p

ërfs

hirë

vepr

imta

ritë

prom

ovue

se

•Pr

oces

verb

alet

nga

pro

cesi

i ide

ntifi

kim

it;•

Proc

esve

rbal

et n

ga v

eprim

tarit

ë pro

mov

uese

;•

Rapo

rtet

e Q

endr

ës q

ë sig

uroj

në d

ëshm

i për

arr

itjen

e k

riter

eve t

ë ven

dosu

ra n

ga M

ekan

izm

i•

Rapo

rtet

e Q

endr

ës

2020

MAS

h

4.7.

1Zh

villi

mi i

mek

aniz

mit

për

pilo

timin

dhe

vler

ësim

in e

risiv

e të f

utur

a në

ars

imin

e m

esëm

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

stud

iuar

për

voja

t ndë

rkom

bëta

re;

•Ja

në ri

shik

uar s

tand

arde

t dhe

janë

disk

utua

r me p

alët

e in

tere

suar

a kr

yeso

re;

•Ës

htë

zhvi

lluar

dra

ft-ak

i lig

jor p

ër m

ekan

izm

a;•

Mira

timi z

yrta

r i m

ekan

izm

it pë

r pilo

timin

dhe

vl

erës

imin

e in

ovac

ione

ve n

ë ars

imin

e m

esëm

dhe

ud

hëzi

met

për

futje

n e t

ij

•Rp

orte

t e G

P-ve

;•

Proc

esve

rbal

et n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

et e

MPP

S-së

2020

MAS

h,

BAZh

4.7.

2Pë

rcak

timi i

fond

eve p

ër

vler

ësim

in e

efek

teve

të ri

sive

të fu

tura

në a

rsim

in e

mes

ëm

•Bu

xhet

et e

arsim

it pë

r vite

t në v

ijim

për

fshirë

fond

et e

nevo

jshm

e për

risit

ë në s

hkol

lat e

mes

me

•Ra

port

et e

efek

teve

të in

ovac

ione

ve të

pilo

tuar

a;•

Vend

imet

e M

ASh-

it20

22M

ASh

30 30

Po q

e se

org

aniz

ohet

kuad

ër të

ndo

njër

it pr

ej in

stitu

cion

eve

publ

ike

ekzi

stue

se.

Page 112: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

112

7.4

ARS

IMI D

HE

TRA

JNIM

I PRO

FESI

ON

AL

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti I.

Har

mon

izim

i i a

rsim

it dh

e tr

ajni

mit

prof

esio

nal m

e ne

voja

t e tr

egut

të p

unës

1.1

Apro

vim

i i m

ekan

izm

it fle

ksib

il dh

e efi

kas p

ër

hart

imin

e S

tand

arde

ve të

pr

ofile

ve d

he S

tand

arde

ve

të k

ualifi

kim

eve

them

elua

ra n

ga re

zulta

te e

nxë

nit,

të ci

lat p

lotë

sojn

ë ne

voja

t e tr

egut

të p

unës

.

Sist

emi i

APT

-së

shpe

jt u

përs

htat

et n

evoj

ave

ndry

shue

shm

e ng

a sh

kath

tësit

ë e

treg

ut të

pun

ës.

•Rr

egul

lorja

për

për

puni

min

dhe

revi

dim

in e

St

anda

rdev

e të

pro

fesio

neve

dhe

Sta

ndar

deve

për

ku

alifi

kim

e të

baz

uara

rezu

ltate

t e të

nxë

nit

sipas

KM

K-s

ë;•

Burim

e të

për

cakt

uara

nje

rëzo

re d

he fi

nanc

iare

për

zb

atim

të v

azhd

uesh

ëm të

mek

aniz

mit;

Stan

dard

e të

reja

të p

ërpi

luar

a pë

r kua

lifiki

met

e

bazu

ara

në re

zulta

tet n

ga të

nxë

nit s

ipas

KM

K-s

ë;

2020

2025

MA

Sh,

BZhA

, Q

APT

1.2

Har

timi i

pro

gram

eve

mës

imor

e të

mod

elua

r në

har

mon

izim

me

Stan

dard

et e

kua

lifiki

mev

e të

them

elua

ra n

ë re

zulta

tet

e të

nxë

nit.

Të n

xëni

t në

kuad

ër të

sist

emim

it të

APT

-së

ësht

ë m

ë i o

rgan

izua

r, m

ë fle

ksib

il dh

e m

ë ef

ektiv

rapo

rt m

e m

arrje

n e

kom

pete

ncav

e dh

e ës

htë

i orie

ntua

r dre

jt ar

ritje

s së

rezu

ltate

ve n

ga të

nxë

nit t

ë de

finua

r me

Stan

dard

et.

•Pr

ogra

me

mod

ular

e m

ësim

ore

të p

ërpu

nuar

a,

të m

iratu

ara

dhe

të zb

atua

ra (p

ërfs

hirë

të g

jitha

m

ater

iale

t e n

evoj

shm

e pë

r lig

jërim

, mës

im d

he

vler

ësim

) sip

as S

tand

arde

ve p

ër k

ualifi

kim

dhe

rvet

ësim

in e

par

apar

ë të

kom

pete

ncav

e ky

çe.

2020

MA

Sh,

BZhA

, Q

APT

1.3

Vend

osja

e p

artn

erite

tit

soci

al n

ë ni

vel q

endr

or d

he

në n

ivel

të in

stitu

cion

eve.

Proc

esi i

ven

dim

mar

rjes d

he zh

villi

mit

të si

stem

it të

A

PT-s

ë ës

htë

përk

rahu

r nga

num

ër m

ë i m

adh

i pal

ëve

të in

tere

suar

a.

•Kë

shill

Kom

bëta

r i th

emel

uar d

he të

rësis

ht

funk

siona

l tre

palë

sh p

ër A

PT-n

ë dh

e ar

sim p

ër

të rr

iturit

, i b

azua

r në

parim

et e

par

tner

itetit

sh

oqër

or.

2025

MA

Sh,

ME,

MPP

S,

QA

PT,

part

nerë

t sh

oqër

orë

1.4

Vend

osja

e m

ekan

izm

ave

për k

onst

atim

in e

nev

ojav

e dh

e ku

alifi

kim

eve

dhe

shka

thtë

sive.

Sist

emi A

PT-s

ë va

zhdi

mish

t ësh

të i

info

rmua

r m

e kë

rkes

at m

ë të

fund

it të

fuqi

së së

pun

ës si

dhe

ku

alifi

kim

et d

he sh

kath

tësit

ë të

nev

ojsh

me

për

zhvi

llim

in e

pol

itika

ve të

APT

-së.

•O

bser

vato

rium

i in

stitu

cion

aliz

uar i

shka

thtë

sive

me

kuad

ër të

plo

të;

•Të

pak

tën

tetë

kom

ision

e se

ktor

ësh

për k

ualifi

kim

e pë

rgje

gjës

për

pro

mov

imin

dhe

zhvi

llim

in e

se

ktor

it dh

e m

e ro

l të

veça

ntë

në k

onst

atim

in e

ne

vojë

s për

kua

lifiki

me

të re

ja d

he re

vidi

m të

atyr

e ek

zist

uese

ve;

•Re

gjist

ër i

revi

duar

i ku

alifi

kim

eve

për A

PT

2020

2015

MA

Sh,

ME,

MPP

S,

QA

PT,

part

nerë

t sh

oqër

orë

Page 113: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

113

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

1.5

Vend

osja

e si

stem

it pë

r pë

rcje

lljen

e v

azhd

uesh

me

të n

xënë

sve

që k

anë

mba

ruar

ars

imin

dhe

tr

ajni

min

pro

fesio

nal.

Info

rmac

ione

t nga

për

cjel

lja e

nxë

nësv

e që

kan

ë pë

rfun

duar

ars

imim

in p

ër A

PT o

se p

unës

imi n

ë të

ar

dhm

en (a

vanc

imin

e k

arrie

rës)

mun

dëso

jnë

të m

erre

n ve

ndim

e pë

r pol

itika

t ars

imor

e të

baz

uara

dësh

mi

•Si

stem

i op

erac

iona

lizua

r për

stud

ime

për n

djek

jen

e nx

ënës

ve q

ë ka

në k

ryer

APT

; •

Info

rmat

a të

ana

lizua

ra n

ga n

djek

ja e

nxë

nësv

e të

di

plom

uar n

ga v

itet p

arap

rake

shko

llore

2020

MA

Sh,

BZhA

, Q

APT

1.6

Krij

imi i

një

sist

emi

arsim

or m

oder

n dh

e ef

ektiv

për

shko

llim

të p

as

shko

llës s

ë m

esm

e

•Sh

kolli

mi i

pas

shko

llës s

ë m

esm

e ës

htë

refo

rmua

r sip

as K

MK

• Kon

cept

i ris

hiku

ar p

ër sh

kolli

m të

pas

shko

llës s

ë m

esm

e;• K

orni

zë li

gjor

e e

rishi

kuar

për

shko

llim

të p

as

shko

llës s

ë m

esm

e;• 1

6 st

anda

rde

prof

esio

nale

të zh

villu

ara;

• 12

kurr

ikul

a m

odul

are

të k

rijua

ra, m

iratu

ara

dhe

zbat

uara

(me

të g

jitha

mat

eria

let e

nev

ojsh

me

për

ligjë

rim, m

ësim

dhe

vle

rësim

) sip

as S

tand

arde

ve

të K

ualifi

kim

it që

sigu

rojn

ë pë

rvet

ësim

in e

ko

mpe

tenc

ave

kyçe

baz

uar n

ë re

zulta

tet e

të n

xëni

t

2020

MA

Sh,

BZhA

, Q

APT

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.1.

1Pë

rpun

imi i

stan

dard

eve t

ë pr

ofes

ione

ve si

pas n

evoj

ave

të tr

egut

për

forc

ë pun

ëtor

e

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpi

limin

e pr

oced

urav

e për

St

anda

rdet

e pr

ofes

ione

ve;

•Ja

në n

darë

mje

tet fi

nanc

iare

; •

Dra

ft-pr

oced

urat

për

për

pilim

in e

stand

arde

ve p

ër

prof

esio

net j

anë p

ërga

titur

dhe

ana

lizua

r bas

hkë m

e pa

lët k

yçe t

ë int

eres

uara

; •

Proc

edur

at p

ër p

ërpu

nim

in e

stand

arde

ve p

ër

prof

esio

net j

anë m

iratu

ar;

•Ja

në tr

ajnu

ar të

pak

tën

50 ek

sper

të p

ër p

ërpi

limin

e St

anda

rdev

e për

pro

fesio

net;

•Ja

në zg

jedh

ur ed

he p

rofe

sione

t për

të ci

lat d

o të

rgat

iten

stand

arde

; •

Kom

unite

ti i b

izne

sit d

he p

artn

erët

socia

lë ja

në k

yçur

përp

ilim

in e

Stan

dard

eve p

ër p

rofe

sione

t; •

Janë

për

punu

ar d

he v

erifi

kuar

Sta

ndar

det p

ër të

pak

tën

100

prof

esio

ne;

•Ra

port

e nga

GP;

•Ra

port

e nga

taki

met

për

disk

utim

;•

Dok

umen

te fi

nanc

iare

;•

Dok

umen

t për

pra

nim

in e

trajn

imit;

•Ra

port

e nga

traj

nim

et e

mba

jtura

;•

Vend

ime t

ë MAS

h dh

e MPP

S

2025

MAS

h,

MPP

S,

BZhA

, Q

APT

, in

stitu

cion

e tje

ra

relev

ante

Page 114: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

114

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.1.

2Pë

rpun

imi i

stan

dard

eve

të k

ualifi

kim

eve b

azua

r në

rezu

ltate

t e të

nxë

nit s

ipas

K

MK

•Ja

në zg

jedh

ur k

ualifi

kim

et p

ër të

cila

t do

të p

ërga

titen

sta

ndar

de;

•Ja

në fo

rmua

r GP

nga

eksp

ertë

dhe

për

faqë

sues

punë

dhën

ësve

;•

Dra

ft-sta

ndar

det j

anë n

ë për

puth

je m

e met

odol

ogjin

ë e m

iratu

ar d

he ja

në v

erifi

kuar

nga

ana

e pa

lëve k

yçe t

ë in

tere

suar

a;•

Janë

mira

tuar

stan

dard

et p

ër k

ualifi

kim

e dhe

udh

ëzim

et

për z

batim

in e

tyre

zyrt

ar n

ë baz

ë të r

ezul

tate

ve të

m

ësim

it

•Ra

port

e nga

GP;

•Ra

port

e nga

taki

met

për

disk

utim

;•

Rapo

rte n

ga tr

ajni

met

e m

bajtu

ra;

•D

okum

ente

fina

ncia

re;

•D

okum

ent p

ër p

rani

min

e tra

jnim

it;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2020

2025

MAS

h,

BZhA

, Q

APT

, in

stitu

cion

e tje

ra

relev

ante

1.2.

1Pë

rgat

itja

dhe z

batim

i i k

urrik

ulav

e mod

ular

e (s

ë bas

hku

me t

ë gjit

ha

mat

eria

let e

ligjë

rimit,

m

ësim

it dh

e vler

ësim

it)

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpi

limin

e pr

ogra

mev

e mod

ular

e m

ësim

ore;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

për

pilu

ar d

rafte

t e p

rogr

amev

e mës

imor

e dhe

njëj

tat j

anë r

ishik

uar m

e pal

ët k

yçe t

ë int

eres

uara

;•

Janë

mira

tuar

të p

aktë

n 12

00-1

300

prog

ram

e mës

imor

e m

odul

are d

he të

një

jtat j

anë f

utur

edhe

zyrt

arish

t në

përd

orim

;•

Janë

mira

tuar

të p

aktë

n 50

mod

ele m

ësim

ore

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

и Q

APT

2020

2025

MAS

h,

BZhA

, Q

APT

, in

stitu

cion

e tje

ra

relev

ante

1.2.

2Tr

ajni

m p

ër re

aliz

imin

e ku

rrik

ulav

e mod

ular

e

Ësht

ë bë

rë sh

pallj

a pë

r të

sigur

uar t

rajn

im;

Ja

në tr

ajnu

ar të

gjit

hë a

rsim

tarë

t që r

ealiz

ojnë

pro

gram

e m

odul

are a

rsim

ore;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

sin e

shër

bim

eve;

•D

okum

ent p

ër p

rani

min

e ku

shte

ve p

ër tr

ajni

m;

•Ra

port

e nga

traj

nim

et e

mba

jtura

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2022

MAS

h,

QA

PT

1.3.

1Zh

villi

mi i

një

Kon

cept

i të

Part

nerit

etit

Socia

l në A

PT

•Ja

në fo

rmua

r GP

pë p

ërpi

limin

e Ko

ncep

tit;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Ësht

ë pë

rgat

itur d

rafti

për

Kon

cept

in d

he i

njëj

ti ës

htë

rishi

kuar

me

palë

t kyç

e të

inte

resu

ara,

bas

hkë

me

mek

aniz

min

për

real

izim

in e

tij;

•Ës

htë

mira

tuar

zyrt

arish

t kon

cept

i për

par

tner

itet

soci

al n

ë A

PT;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•D

okum

ente

fina

ncia

re;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

•Ve

ndim

e të В

РМ

2022

ВРМ

, M

ASh

, M

E, M

PPS,

pa

rtne

rët

shoq

ëror

ë

Page 115: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

115

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.3.

2Tr

ansfo

rmim

i i K

ëshi

llit

ekzi

stues

mbi

APT

dhe

shill

it pë

r Ars

imin

e të

Rr

iturv

e me b

ashk

imin

e ty

re n

ë një

trup

kon

sulta

tiv

trepa

lësh

bazu

ar n

ë par

imet

e p

artn

erite

tit so

cial,

përg

jegj

ës p

ër A

PT d

he p

ër

arsim

imin

e të

rritu

rve

•Ja

në d

efinu

ar q

artë

det

yrat

dhe

për

gjeg

jësit

ë e K

ëshi

llit

të p

orsa

form

uar;

•Ja

në m

iratu

ar a

ktet

ligj

ore p

ër th

emeli

min

e Kë

shill

it;

•Ra

port

nga

mbl

edhj

a e K

ëshi

llit n

acio

nal p

ër A

PT;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2018

ВРМ

, M

ASh

, M

E, M

PPS,

pa

rtne

rët

shoq

ëror

ë

1.4.

1Th

emeli

mi i

Obs

erva

torit

aftë

sive d

he si

gurim

i i

funk

siona

litet

it të

tij

•Ës

htë

kom

plet

uar m

e ku

adro

dhe

ësh

inst

ituci

onal

izua

r obs

erva

toriu

mi i

shka

thtë

sive;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2025

MAS

h,

ME,

MPP

S,

part

nerë

t sh

oqër

orë

1.4.

2Pr

ezan

timi i

siste

mit

të m

enax

him

it të

in

form

acio

nit p

ër K

MK

•Ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht r

egjis

tri i

inte

grua

r dhe

nën

-re

gjist

rat p

ër k

ualifi

kim

e nga

APT

në p

ajtim

me K

MK

;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2025

MAS

h,

ME,

MPP

S,

part

nerë

t sh

oqër

orë

1.4.

3Fo

rcim

i i k

apac

itete

ve

njer

ëzor

e për

men

axhi

min

e në

n-re

gjist

rit të

APT

-së

•Ës

htë

sigur

uar p

ajisj

a in

form

atik

e;•

Ësht

ë tr

ajnu

ar p

erso

neli

për m

bajtj

en e

nën

-reg

jistr

it pë

r APT

;

•D

okum

ent p

ër p

rani

min

e tra

jnim

it;•

Rapo

rte n

ga tr

ajni

met

e m

bajtu

ra20

25M

ASh,

M

E, M

PPS,

pa

rtne

rët

shoq

ëror

ë

1.4.

4Kr

ijim

i i k

omisi

onev

e fu

nksio

nale

sekt

oria

le pë

r ku

alifi

kim

e

•Ja

në p

ërpi

luar

rreg

ulla

t e p

unës

për

kom

ision

et e

sekt

orëv

e;•

Janë

them

eluar

të p

aktë

n te

të k

omisi

one s

ekto

rësh

me

dety

rë p

ër t’

i pro

mov

uar d

he zh

villu

ar se

ktor

ët d

he k

anë

për d

etyr

ë të v

erifi

kojn

ë nev

ojat

për

kua

lifiki

me t

ë rej

a ap

o re

vidi

min

e at

yre e

kzist

uese

;•

Ësht

ë re

aliz

uar t

rajn

imi p

ër a

nëta

rët e

kom

ision

eve

sekt

orëv

e;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2020

ВРМ

, M

ASh

, M

E, M

PPS,

pa

rtne

rët

shoq

ëror

ë

Page 116: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

116

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.5.

1Pë

rgat

itja

e një

mek

aniz

mi

për m

onito

rimin

e va

zhdu

eshë

m të

nxë

nësv

e që

kan

ë për

fund

uar A

PT31

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpu

nim

in e

mek

aniz

mit;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Ësht

ë pë

rgat

itur d

rafti

për

mek

aniz

min

dhe

i nj

ëjti

ësht

ë ris

hiku

ar m

e pa

lët k

yçe

të in

tere

suar

a;•

Ësht

ë m

iratu

ar zy

rtar

isht v

endo

sja e

mek

aniz

mit

për

stud

ime

të p

ërhe

rshm

e pë

r t’i

përc

jellë

nxë

nësit

të ci

lët

kanë

mba

ruar

APT

; •

Janë

për

pilu

ar d

raft-

ndry

shim

et e

ligje

ve;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2020

ВРМ

, M

ASh

, Q

APT

1.5.

2Fu

tja e

një m

ekan

izm

i të

për s

tudi

me t

ë për

hers

hme

për m

onito

rimin

e nx

ënës

ve

që k

anë p

ërfu

ndua

r APT

•Ës

htë

futu

r mek

aniz

mi p

ër p

ërcj

ellje

n e

nxën

ësve

gjith

a sh

kolla

t me

APT

;•

Janë

mbl

edhu

r dhe

ana

lizua

r të d

hëna

t nga

stud

imet

e pë

rcjel

ljes;

•Ve

ndim

e të d

rejto

rëve

të sh

kolla

ve p

ër A

PT;

•Të

dhë

na n

ga st

udim

et p

ër p

ërcje

llje;

•Ra

port

e ana

litik

e me r

ekom

andi

me p

ër v

itet t

jera

sh

kollo

re

2020

MAS

h,

kom

una,

Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

1.6.

1Ri

shik

imi d

he a

zhur

nim

i i

Konc

eptit

për

ars

imin

e pa

s sh

kollë

s së m

esm

e

•Ko

ncep

ti pë

r ars

imin

e pa

s shk

ollës

së m

esm

e ësh

revi

duar

dhe

rish

ikua

r nga

të g

jitha

pal

ët k

yçe t

ë in

tere

suar

a;•

Janë

për

gatit

ur d

raft-

ndry

shim

et li

gjor

e për

APT

të p

as

shko

llës s

ë mes

me n

ë paj

tim m

e sta

ndar

det e

vrop

iane

; •

Dra

ft-nd

rysh

imet

ligj

ore j

anë d

orëz

uar n

ë BPM

;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2018

ВРМ

, M

ASh

1.6.

2Pë

rgat

itja

e pro

cedu

rave

për

ha

rmon

izim

in e

arsim

it pa

s sh

kollë

s së m

esm

e me K

MK

•Ja

në fo

rmua

r gru

pe p

une p

ër p

ërpi

limin

e pr

oced

urav

e; •

Proc

edur

at ja

në p

ërpi

luar

de j

anë r

ishik

uar b

ashk

ë me

palët

e in

tere

suar

a;

•Ja

në m

iratu

ar p

roce

dura

t për

har

mon

izim

të a

rsim

it të

pa

s shk

ollës

së m

esm

e;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

MAS

h

1.6.

3V

lerës

imi i

nev

ojav

e në

arsim

in e

pas s

hkol

lës së

m

esm

e sip

as k

ërke

sës s

ë tre

gut t

ë pun

ës

•Ës

htë

sigur

uar t

rajn

imi d

he k

ëshi

llat p

ër v

lerë

sim;

•Ja

në p

ërpi

luar

dhe

rish

ikua

r rek

oman

dim

et d

he

met

odol

ogjit

ë për

vler

ësim

bas

hkë m

e pal

ët k

yçe t

ë in

tere

suar

a;

•Ra

port

e nga

traj

nim

et e

mba

jtura

;•

Vend

ime t

ë MAS

h 20

18M

ASh

Page 117: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

117

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.6.

4Pë

rgat

itja

e udh

ëzim

eve p

ër

zhvi

llim

in e

kurr

ikul

ave

për a

rsim

in e

pas s

hkol

lës së

m

esm

e

•Ja

në p

ërpu

nuar

dra

ft-ud

hëzi

met

në b

ashk

ëpun

im m

e se

ktor

in p

rivat

dhe

par

tner

ët so

cialë;

Janë

mira

tuar

udh

ëzim

et p

ër p

ërpu

nim

in e

prog

ram

eve

mës

imor

e për

ars

imin

e pa

s shk

ollës

së m

esm

e;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

MAS

h

1.6.

5Pë

rgat

itja

e Pro

gram

eve

të A

rsim

it pa

s shk

ollës

mes

me (

duke

për

fshirë

gjit

ha m

ater

ialet

e n

evoj

shm

e për

m

ësim

dhën

ie, m

ësim

dhe

vl

erës

im)

•Ja

në k

rijua

r GP

për p

ërpi

limin

e pr

ogra

mev

e; •

Prog

ram

et ja

në p

ërpi

luar

dhe

janë

rish

ikua

r bas

hkë m

e pa

lët e

inte

resu

ara;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Ësht

ë m

iratu

ar p

rogr

ami p

ër h

arm

oniz

imin

e a

rsim

it të

pas

shko

llës s

ë m

esm

e m

e K

MK

•12

pro

gram

e (pë

rfsh

irë të

gjit

ha m

ater

ialet

e ne

vojsh

me p

ër m

bajtj

en e

mës

imit,

nxë

nie d

he

vler

ësim

)

2020

MAS

h,

QA

PT,

QA

R

1.6.

6Kr

yerja

e ak

tivite

teve

për

pr

omov

imin

dhe

ngr

itjen

e ve

tëdi

jes

•Të

gjit

ha ra

jone

t jan

ë për

fshirë

me n

gjar

je p

rom

ovue

se

(rad

io, T

V, m

ediu

me t

ë sht

ypur

a, d

he fu

shat

a in

tern

eti);

•Të

dhë

na p

ër fu

shat

ë të r

ealiz

uar (

p.sh

. rap

orte

shty

pura

, me f

otog

rafi,

vid

eo d

he m

ater

iale

tjera

, in

terv

ista,

etj.)

2019

MAS

h

31

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti II

. Për

mir

ësim

i m

jedi

sit p

ër m

ësim

dhe

cilë

sisë

së a

rsim

it dh

e tr

ajni

mit

prof

esio

nal

2.1

Opt

imiz

imi i

sist

emit

të a

rsim

it dh

e fo

rmim

it pr

ofes

iona

l

•Ës

htë

përm

irësu

ar e

fikas

iteti

dhe

efek

tivite

ti i s

istem

it pë

r APT

lidh

ur m

e ha

rxhi

met

dhe

re

leva

ncën

e tr

egut

loka

l, ra

jona

l dhe

glo

bal t

ë pu

nës.

•Sk

icim

i i p

lotë

i sh

kolla

ve të

APT

ësh

të k

ryer

duk

e an

aliz

uar k

arak

teris

tikat

kry

esor

e të

treg

jeve

të p

unës

niv

el lo

kal d

he ra

jona

l;•

Plan

i m

iratu

ar v

eprim

i për

opt

imiz

imin

e rr

jetit

sh

kollo

r për

APT

dhe

shpë

rnda

rje e

kua

lifiki

mev

e të

of

ruar

a;•

Mas

at e

rior

gani

zim

it të

zbat

uara

përp

uthj

e m

e Pl

anin

e V

eprim

it;•

Rrje

ti i s

hkol

lave

të A

PT p

unon

sipa

s nev

ojav

e të

ek

onom

ive

loka

le d

he p

lane

ve të

zhvi

llim

it lo

kal

2020

MA

Sh,

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

31

Pjes

ë e

obse

rvat

oriu

mit

të s

hkat

htës

ive

nën

proj

ektin

për

zhv

illim

in e

shk

atht

ësiv

e dh

e m

bësh

tetje

të in

ovac

ioni

t i fi

nanc

uar n

ga B

B.

Page 118: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

118

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës2.

2Si

gurim

i i a

mbi

ente

ve,

pajis

jeve

, mje

teve

dhe

m

ater

iale

ve të

nev

ojsh

me

për s

hkol

lat p

rofe

siona

le p

ër

zbat

imin

e su

kses

shëm

mës

imit

teor

ik d

he p

rakt

ik

•Pr

oces

i i m

ësim

dhën

ies d

he m

ësim

nxën

ies

mbë

shte

tet m

e të

gjit

ha m

jete

t e n

evoj

shm

e pë

r t’u

arr

itur r

ezul

tate

t e p

aras

hiku

ara

nga

mës

imnx

ënia

;

•Re

gjist

rim i

plot

ë i r

ealiz

uar p

ër n

evoj

at e

shko

llave

pr

ofes

iona

le d

he k

atal

og i

ofru

ar m

e pë

rmba

jtje

mje

teve

dhe

inve

ntar

it sh

kollo

r; •

Të p

aktë

n 20

shko

lla p

rofe

siona

le të

paj

isura

sipa

s St

anda

rdev

e pë

r kua

lifiki

m d

he n

orm

ave

të re

ja;

2025

MA

Sh,

BZhA

, Q

APT

, ko

mun

at,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t, sh

kolla

t 2.

3K

rijim

i i n

jë si

stem

i të

sigur

imit

të ci

lësis

ë (vl

erës

imi

i rez

ulta

teve

të të

nxë

nit)

do të

jetë

përp

uthj

e m

e EQ

AVET

•Ko

mpe

tenc

at e

nxë

nësv

e që

kry

ejnë

APT

janë

përp

uthj

e m

e kë

rkes

at e

pun

ëdhë

nësv

e dh

e m

e dr

ejtim

et e

ven

dosu

ra n

ë EQ

AVET

•Si

stem

i për

kon

trol

l të

cilë

sisë

në A

PT ë

shtë

defi

nuar

;•

Lësh

im i

shto

jcë

së d

iplo

mës

për

të g

jithë

nxë

nësit

kanë

mba

ruar

APT

pajti

m m

e K

MK

2022

MA

Sh,

BZhA

, Q

APT

2.4

Prez

antim

i i n

jë m

ekan

izm

i m

ësim

or n

ë m

jedi

sin e

pun

ës•

Nxë

nësit

APT

32 fi

tojn

ë sh

kath

tësi

prak

tike

rele

vant

e pë

r nev

ojat

e v

ërte

ta n

ë am

bien

tet e

pu

nës;

•Ko

mun

iteti

i biz

nesit

po

mer

r pje

së n

ë m

ënyr

ë ak

tive

në zb

atim

in e

AFP

-së

•Ko

ncep

ti pë

r mës

im n

ë ven

din

e pun

ës ës

htë m

iratu

ar;

•Ja

në p

ërfo

rcua

r kap

acite

tet e

ofr

uesv

e të

traj

nim

it pr

aktik

, për

fshi

rë e

dhe

ata

të n

dërm

arrje

ve;

•Të

pak

tën

50%

e n

xënë

sve

në të

gjit

ha sh

kolla

t pr

ofes

iona

le m

arrin

pje

së n

ë të

mës

uarit

vend

in e

pu

nës,

sipas

kon

cept

it të

ri

2020

MA

Sh,

BZhA

, Q

APT

2.5

Zhvi

llim

i i n

jë S

istem

i të

V

lerë

simit

të C

ilësis

ë•

Info

rmat

at k

thye

se n

ga të

gjit

ha v

lerë

simet

e

suks

esit

të n

xënë

sve

mun

dëso

jnë

të si

llen

vend

ime

për p

oliti

kat m

bi b

azën

e d

ëshm

ive;

•Ës

htë

vend

osur

sist

emi

për v

lerë

simin

e ci

lësis

ë;20

20M

ASh

, Q

ShP

2.6

Sigu

rimi i

pje

sëm

arrje

s së

Repu

blik

ës së

Maq

edon

isë n

ë st

udim

in n

dërk

ombë

tar P

ISA

•Ja

në si

guru

ar të

dhë

na v

alid

e em

pirik

e pë

r aft

ësim

in e

nxë

nësv

e të

mos

hës 1

5 vj

eçar

e (k

raha

suar

me

pers

pekt

ivat

ndë

rkom

bëta

re) p

ër

t’iu

qasu

r jet

ës d

he p

ër të

vaz

hdua

r shk

ollim

in

apo

për t

’u k

yçur

treg

un e

pun

ës;

•PI

SA st

udim

i ësh

të o

rgan

izua

r dhe

real

izua

r; 20

20M

ASh

, Q

ShP

2.7

Krij

imi i

Qen

drav

e të

APT

-së

për P

ërso

smër

i•

Efika

sitet

i i re

form

ave

në A

PT ë

shtë

sigu

ruar

rmes

cent

raliz

imit

të in

vest

imev

e dh

e ko

ncen

trim

it të

rezu

ltate

ve;

•Pr

omov

ohet

futja

dhe

shpë

rnda

rja e

in

ovac

ione

ve A

PT n

ë ba

zë të

pra

ktik

ave

mira

ndë

rkom

bëta

re;

•Ja

në th

emel

uar,

pajis

ur d

he p

ilotu

ar p

esë

APT

qen

dra

për p

ërso

smër

i për

të si

guru

ar ci

lësi

të la

rtë

në A

PT;

2020

MA

Sh,

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

32

32

tej n

ë te

kst,

shpr

ehja

“nxë

nësi

t” i

përf

shin

jo v

etëm

ata

janë

të k

yçur

arsi

min

form

al p

rofe

sion

al, p

or e

dhe

të g

jitha

kat

egor

itë e

nxë

nësv

e dh

e të

rritu

rit të

cilë

t jan

ë të

kyç

ur n

ë çf

arëd

o llo

j tr

ajni

mi t

ë ci

lin e

mun

dëso

n si

stem

i i A

PT.

Page 119: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

119

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.1.

1H

artim

i i p

lotë

i sh

kolla

ve

për A

PT•

Thirr

ja p

ër b

lerje

n e s

hërb

imev

e për

skici

m të

plo

të d

he

regj

istrim

të sh

kolla

ve p

ër A

PT ës

htë p

ublik

uar;

•Ja

në p

ërpu

nuar

rezu

ltate

t nga

skici

mi m

e tip

aret

e ve

rifiku

ara

të tr

egje

ve lo

kale

dhe r

ajon

ale t

ë for

cës

punë

tore

dhe

ësht

ë bër

ë ana

lizë e

relev

ancë

s;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Ra

port

i sk

icim

it i m

iratu

ar n

ga M

ASh;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

MAS

h,

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

1.1.

2Pë

rgat

itja

e një

Pla

ni

Vepr

imi p

ër o

ptim

izim

in

e ars

imit

prof

esio

nal d

he

trajn

im d

he sh

përn

darja

e pr

ofes

ione

ve

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpi

limin

e m

etod

olog

jisë;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

; •

Janë

stud

iuar

tipa

ret e

treg

jeve

loka

le dh

e raj

onal

e të

forc

ës p

unët

ore;

•Ës

htë

përp

unua

r dhe

rish

ikua

r dra

ft-pl

ani i

vep

rimit

bash

kë m

e pa

lët k

yçe

të in

tere

suar

a;

•Ës

htë

mira

tuar

pla

ni i

vepr

imit

për o

ptim

izim

in

e rr

jetit

të sh

kolla

ve p

ër A

PT d

he sh

përn

darja

e

drej

timev

e;

•Ra

port

e të G

P;•

Dra

ft pl

an v

eprim

i;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

MAS

h,

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

1.1.

3Zb

atim

i i m

asav

e të

optim

izim

it sip

as P

lani

t të

Vepr

imit

•Ës

htë

optim

izua

r rrje

ti i s

hkol

lave

për

APT

dhe

sh

përn

darja

e d

rejti

mev

e •

Vend

ime t

ë MAS

h 20

20M

ASh,

ko

mun

at,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t, sh

kolla

t

1.2.

1Pë

rgat

itja

e nor

mav

e të r

eja

për l

okal

et d

he p

ajisj

et n

ë ob

jekte

t e A

PT

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpu

nim

in e

norm

ave;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

•Ja

në p

ërpu

nuar

dhe

rish

ikua

r dra

ft-no

rmat

për

hap

ësira

dh

e paj

isje p

ër in

stitu

cione

t për

APT

sipa

s fus

hës s

ë in

tere

sit d

he p

rofil

it të

pro

fesio

neve

, në p

ërpu

thje

me

plan

et d

he p

rogr

amet

e re

ja. K

jo ës

htë b

ërë b

ashk

ë me

palët

kyç

e të i

nter

esua

ra.

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

MAS

h,

QA

PT

Page 120: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

120

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.2.

2O

rgan

izim

i i n

jë re

gjist

rimi

të p

lotë

të n

evoj

ave s

hkol

lore

r APT

•Ës

htë

bërë

thirr

ja p

ër sh

ërbi

min

e re

gjist

rimit

nevo

jave

të sh

kolla

ve m

e A

PT;

•Ja

në p

ërpu

nuar

rezu

ltate

t e re

gjist

rimit

me n

evoj

at e

verifi

kuar

a të

shko

llave

me A

PT;

•Ja

në d

efinu

ar k

riter

et p

ër zg

jedh

jen

e shk

olla

ve p

ër A

PT

të ci

lat d

o të

jenë

tërë

sisht

të p

ajisu

ra;

•Sh

kolla

t për

APT

janë

zgje

dhur

sipa

s rez

ulta

teve

regj

istrim

it dh

e krit

erev

e për

zgje

dhje

; •

Kata

logu

për

mob

ilie d

he p

ajisj

e për

traj

nim

ës

htë p

ërga

titur

dhe

u ës

htë d

orëz

uar s

hkol

lave

përz

gjed

hura

për

APT

;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Ra

port

i re

gjist

rimit

i mira

tuar

nga

MAS

h;•

Kata

log p

ër m

obili

e dhe

paj

isje t

rajn

imi q

ë do

t’u

jepe

n sh

kolla

ve m

e APT

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2018

MAS

h,

BZhA

, Q

APT

, ko

mun

at,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t, sh

kolla

t

1.2.

3Si

gurim

i i p

ajisj

eve

•Ës

htë

orga

nizu

ar th

irrja

për

sigu

rimin

e p

ajisj

eve;

•Ja

në p

ërpu

nuar

rezu

ltate

t nga

për

zgje

dhja

; •

20 sh

kolla

për

APT

janë

paj

isur m

e mje

te si

pas n

orm

ave

të d

he st

anda

rdev

e të r

evid

uara

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•D

okum

ente

fina

ncia

re;

•D

okum

ente

për

pra

nim

tekn

ik të

paj

isjev

e;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2025

MAS

h,

BZhA

, Q

APT

, ko

mun

at,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t, sh

kolla

t

1.3.

1Pë

rgat

itja

e met

odol

ogjis

ë, sta

ndar

deve

dhe

ud

hëzi

mev

e për

sigu

rimin

e cil

ësisë

në A

PT

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpu

nim

in e

met

odol

ogjis

ë, sta

ndar

deve

dhe

udh

ëzim

eve;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Ësht

ë pë

rpun

uar d

raft-

met

odol

ogjia

dhe

ësh

anal

izua

r bas

hkë

me

palë

t kyç

e të

inte

resu

ara;

Janë

për

punu

ar d

raft-

stand

arde

t dhe

udh

ëzim

et; j

anë

kom

patib

ile m

e EQ

AVET

dhe

janë

ana

lizua

r bas

hkë m

e pa

lët k

yçe t

ë int

eres

uara

; •

Met

odol

ogjia

, sta

ndar

det d

he u

dhëz

imet

për

ko

ntro

llim

in e

cilës

isë n

ë APT

janë

mira

tuar

zyrt

arish

t dh

e jan

ë për

gatit

ur p

ër p

ilot t

estim

;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2020

MAS

h,

BZhA

, Q

APT

1.3.

2Pi

lotim

i dhe

futja

zyrt

are

e sist

emev

e të s

igur

imit

cilës

isë n

ë APT

•N

evoj

at p

ër p

ërm

irësim

in e

met

odol

ogjis

ë, sta

ndar

deve

dh

e udh

ëzim

eve p

ër k

ontro

llim

in e

cilës

isë n

ë APT

janë

ve

rifiku

ar;

•Si

stem

i për

kon

trolli

min

e cil

ësisë

në A

PT ës

htë

prez

antu

ar zy

rtar

isht d

he ës

htë p

lotë

sisht

funk

siona

l;

•Ra

port

nga

pilo

t tes

timet

e m

etod

olog

jisë,

stand

arde

ve d

he u

dhëz

imev

e;•

Vend

ime t

ë MAS

h;•

Vend

ime t

ë ВРМ

;

2020

ВРМ

, M

ASh

, BZ

hA,

QA

PT

Page 121: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

121

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.3.

3D

hëni

a e S

htoj

cës s

ë D

iplo

mës

për

të g

jithë

stu

dent

ët q

ë kan

ë pë

rfun

duar

APT

sipa

s K

MK

•Fo

rmul

ari d

he u

dhëz

imi p

ër p

ërpi

limin

dhe

lësh

imin

e sh

tojcë

s së d

iplo

mës

për

nxë

nësit

që k

anë m

baru

ar A

PT

janë

mira

tuar

;

•Re

gjist

rim d

he ev

iden

tim i

të d

hëna

ve p

ër sh

tojca

t e

dipl

omav

e për

APT

; •

Vend

ime t

ë MAS

h;

2020

MAS

h,

BZhA

, Q

APT

1.4.

1Pë

rpili

mi i

një

kon

cept

i për

mës

uar p

ërm

es p

unës

•Ja

në fo

rmua

r GP

për K

once

ptin

dhe

ndr

yshi

met

ad

ekua

te li

gjor

e;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në st

udiu

ar p

ërvo

jat n

dërk

ombë

tare

; •

Dra

ft-ko

ncep

ti ës

htë p

ërpu

nuar

dhe

ësht

ë ana

lizua

r me

palët

kyç

e të i

nter

esua

ra;

•Ko

ncep

ti pë

r mës

imin

për

mes

pun

ës ës

htë m

iratu

ar

zyrt

arish

t;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•D

raft-

ndry

shim

e të l

igje

ve (n

ëse j

anë t

ë nev

ojsh

me)

;•

Ven

dim

e të M

ASh;

2020

MAS

h,

BZhA

, Q

APT

1.4.

2Tr

ajni

m p

ër te

mën

‘mës

im

përm

es p

unës

’ për

stafi

n e s

hkol

lave

të A

PT d

he

orga

niza

tat n

ë të c

ilat d

o të

zh

villo

het k

y ak

tivite

t

•Ës

htë

orga

nizu

ar th

irrja

për

ble

rje sh

ërbi

mes

h;

•Ja

në p

ërfo

rcua

r kap

acite

tet p

ër të

pak

tën

tre v

eta

nga

secil

a sh

kollë

për

APT

(kës

hillt

arë,

insp

ekto

rë, e

tj.) d

he

nga

secil

a or

gani

zatë

në t

ë cilë

n do

të re

aliz

ohet

mës

imi

përm

es p

unës

;

•M

arrë

vesh

je m

e org

aniz

atën

/ata

t për

mës

imin

vend

in e

punë

s;•

Dok

umen

te p

ër p

rani

m të

traj

nim

it të

ofr

uar;

•Ra

port

e nga

traj

nim

et e

mba

jtura

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2020

MAS

h,

BZhA

, Q

APT

1.4.

3M

ësim

për

mes

pun

ës p

ër

stude

ntët

e A

PT si

pas

konc

eptit

•Të

pak

tën

60%

e nx

ënës

ve m

arrin

pje

së n

ë mës

imin

rmes

pun

ës n

ë org

aniz

atat

ade

kuat

e;•

Mar

rëve

shje

të n

ënsh

krua

ra n

dërm

jet s

hkol

lave

me

APT

dhe

org

aniz

atav

e; •

Vend

ime t

ë dre

jtorë

ve të

shko

llave

me A

PT;

•Pl

ane t

ë nxë

nësv

e në A

PT p

ër m

ësim

për

mes

pun

ës;

•Ra

port

e nga

pje

sëm

arrja

në t

ë mës

uarit

për

mes

pu

nës;

2020

MAS

h,

BZhA

, Q

APT

, ko

mun

at,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t, sh

kolla

t

Page 122: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

122

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.5.

1Zh

villi

mi i

një

Kon

cept

i për

nj

ë Sist

em t

ë Vler

ësim

it të

Ci

lësisë

•Ja

në fo

rmua

r GP;

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ës

htë

mira

tuar

kon

cept

i me

drej

time

për a

naliz

ën

e re

zulta

teve

nga

të g

jitha

test

imet

e re

aliz

uara

(n

acio

nale

dhe

ndë

rkom

bëta

re),

përd

orim

i i ty

re p

ër

vler

ësim

të ci

lësis

ë në

sist

emin

ars

imor

dhe

krij

imin

e

polit

ikav

e ba

zuar

dësh

mi;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•D

okum

ente

fina

ncia

re;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2020

MAS

h,

QSh

P

1.5.

2Zb

atim

i i S

istem

it të

V

lerës

imit

të C

ilësis

ë•

Ësht

ë pë

rgat

itur a

naliz

a ko

mpa

rativ

e e

rezu

ltate

ve të

ar

ritur

a në

pro

vim

et e

mat

urës

; •

Janë

form

uar G

P pë

r për

pilim

in e

reko

man

dim

eve

për

përm

irësim

; •

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në p

ërga

titur

reko

man

dim

et p

ër p

ërm

irësim

in e

sis

tem

it ar

simor

;

•Ra

port

nga

ana

liza

e rez

ulta

teve

të a

rritu

ra n

ë pr

ovim

et e

mat

urës

; •

Rapo

rt n

ga a

naliz

a e r

ezul

tate

ve të

arr

itura

testi

met

ndë

rkom

bëta

re;

•Ra

port

i pë

rgjit

hshë

m m

e rek

oman

dim

e;

2020

MAS

h,

QSh

P

1.6.

1Re

aliz

imi i

PIS

A st

udim

it•

Ësht

ë në

nshk

ruar

zyrt

arish

t mar

rëve

shja

për

pj

esëm

arrje

stud

imin

PIS

A;

•Ës

htë

real

izua

r pilo

t tes

timi;

•Ës

htë

real

izua

r tes

timi k

ryes

or;

•Ra

port

nga

real

izim

i i te

stim

it pr

ovue

s; •

Rapo

rt n

ga re

aliz

imi i

testi

mit

krye

sor;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2020

MAS

h,

QSh

P

1.7.

1Zh

villi

mi i

një

Kon

cept

i të

Qen

drav

e të A

PT p

ër

Përs

osm

ëri

•Ja

në fo

rmua

r GP;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Ësht

ë pë

rgat

itur d

raft-

konc

epti

dhe

i një

jti ë

shtë

ris

hiku

ar m

e pa

lët k

yçe

të in

tere

suar

a;

•Ës

htë

mira

tuar

zyrt

arish

t kon

cept

i për

qen

drat

e

përs

osm

ërisë

APT

;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

MAS

h,

QA

PT

1.7.

2N

johj

a zy

rtar

e e Q

endr

ave

të P

ërso

smër

isë A

PT•

Janë

defi

nuar

krit

eret

për

zgje

dhje

n e i

nstit

ucio

neve

për

A

PT;

•In

stitu

cione

t e zg

jedh

ura

janë

pra

nuar

zyrt

arish

t si

qend

ra të

APT

për

për

sosm

ëri m

e disp

ozita

të p

osaç

me

në st

atut

et e

tyre

;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2018

MAS

h

1.7.

3V

lerës

imi i

nev

ojav

e të

insti

tucio

neve

të A

PT/

shko

llat t

ë kth

ehen

qend

ra të

për

sosm

ërisë

•Ës

htë

orga

nizu

ar th

irrja

për

ble

rjen

e sh

ërbi

mev

e;

•Re

zulta

tet n

ga v

lerës

imi i

nev

ojav

e me r

ekom

andi

me

për p

ërm

irësim

të in

stitu

cione

ve të

zgje

dhur

a pë

r APT

ja

në p

ërpu

nuar

;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Ra

port

nga

vler

ësim

i i n

evoj

ave i

mira

tuar

nga

M

ASh

2018

MAS

h,

QA

PT

Page 123: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

123

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.7.

4Re

novi

m, p

ajisj

e dhe

mje

te

dida

ktik

e•

Ësht

ë or

gani

zuar

thirr

ja p

ër b

lerje

n e

shër

bim

eve;

•Ës

htë

përp

iluar

pla

ni p

ër p

unë

ndër

timor

e pë

r re

novi

min

e p

esë

inst

ituci

onev

e/sh

kolla

ve m

e A

PT

bash

kë m

e vl

erës

imin

e h

arxh

imev

e;•

Ndë

rtes

at e

pesë

APT

insti

tucio

neve

/shko

llave

janë

rin

ovua

r; •

Ësht

ë sig

urua

r edh

e pa

jisja

e n

evoj

shm

e pë

r APT

in

stitu

cion

et/s

hkol

lat

•Ja

në si

guru

ar ed

he m

jete

t bas

hkëk

ohor

e did

aktik

e;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•D

okum

ente

fina

ncia

re;

•Ve

ndim

e për

pra

nim

in e

plan

it pë

r rek

onstr

uim

dhe

pu

nëve

ndë

rtim

ore;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2020

MAS

h,

QA

PT

1.7.

5Tr

ajni

m p

ër st

afin

•Ës

htë

orga

nizu

ar th

irrja

për

ble

rjen

e sh

ërbi

mev

e;•

Janë

traj

nuar

të g

jithë

mës

imdh

ënës

it dh

e udh

ëheq

ësit

e qe

ndra

ve të

APT

për

për

sosm

ëri

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Pr

ogra

m p

ër tr

ajni

m;

•Ve

ndim

e për

pra

nim

in e

trajn

imev

e të m

bajtu

ra;

• V

endi

me t

ë MAS

h

2022

MAS

h,

QA

PT,

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

1.7.

6Pi

lotim

i qe

ndra

ve të

rsos

mër

isë A

PT•

Pilo

timi i

QA

PT p

ërpa

ron

•Ra

port

e nga

pro

cesi

i pilo

timit;

2020

MAS

h,

QA

PT

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti II

I. R

ritje

e d

iapa

zoni

t të

arsi

mit

dhe

traj

nim

it pr

ofes

iona

l

3.1

Prez

antim

i i o

rient

imit

prof

esio

nal d

he sh

ërbi

mev

e pë

r orie

ntim

pro

fesio

nal n

ë të

gjit

ha sh

kolla

t me

APT

•N

xënë

sit q

ë m

baro

jnë

APT

janë

të a

ftësu

ar p

ër të

m

arrë

ven

dim

e të

ars

yesh

me

për s

hkol

limin

apo

drej

timin

e k

arrie

rës s

ë ty

re;

•D

orac

aku

dhe

vegl

at e

nev

ojsh

me

për o

rient

im

prof

esio

nal d

he sh

ërbi

me

për k

ëshi

llim

kar

riere

ja

në n

ë di

spoz

icio

n pë

r të

gjith

a sh

kolla

t me

APT

;•

Një

i pu

nësu

ar p

ër sh

kollë

i tr

ajnu

ar p

ër të

dhë

shër

bim

e pë

r orie

ntim

pro

fesio

nal d

he k

ëshi

llim

ka

rrie

re;

•N

jë i

puns

uar fi

llest

ar p

ër p

oyitë

n kë

shill

uese

2020

MA

Sh,

BZhA

, Q

APT

, ko

mun

at,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t, sh

kolla

t

Page 124: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

124

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

3.2

Përm

irësim

i i si

stem

it pë

r re

gjist

rimin

arsim

in e

m

esëm

pro

fesio

nal

•N

ë sis

tem

in p

ër A

PT re

gjist

rohe

n nj

ë nu

mër

i m

adh

nxën

ësish

mirë

për

paro

jnë

në m

ësim

; •

Konc

epti

për r

egjis

trim

shko

llat e

mes

me

ësht

ë m

iratu

ar;

•Ja

në p

ërpu

nuar

dra

ft-nd

rysh

imet

e li

gjev

e në

rput

hje

me

Konc

eptin

për

regj

istrim

shko

llat

e m

esm

e;

2020

MA

Sh,

BZhA

, Q

APT

, ko

mun

at,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t, sh

kolla

t

3.3

Ride

finim

i i te

stev

e të

m

atur

ës n

ë ar

simim

in e

m

esëm

të A

PT-s

ë

•Pë

rfun

dim

i i a

rsim

it të

mes

ëm të

AFP

-së

leht

ësoh

et

dhe

regj

istrim

i në

arsim

in e

lart

ë pë

r të

dipl

omua

rit

ësht

ë i m

undu

r

Konc

epti

i ri p

ër p

rovi

min

e m

atur

ës sh

tetë

rore

dhe

pr

ofes

iona

le d

he p

rovi

min

për

fund

imta

r për

dipl

omua

rit e

AFP

-së

2020

MA

Sh,

BZhA

, Q

APT

, ko

mun

at,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t, sh

kolla

t

3.4

Pjes

ëmar

rja e

nxë

nësv

e të

shko

llave

të m

esm

e pr

ofes

iona

le n

ë ga

rat

ndër

kom

bëta

re p

ër

shka

thtë

si et

j.

•N

ë pë

rgjit

hësi

ësht

ë pë

rmirë

suar

atra

ktiv

iteti

dhe

resp

ektim

i i p

unëv

e pr

ofes

iona

le d

he A

PT;

•10

nxë

nës m

arrin

pje

së n

ë ga

ra n

dërk

ombë

tare

për

sh

kath

tësi;

30 n

xënë

s mar

rin p

jesë

gara

tjer

a ra

jona

le d

he

ndër

kom

bëta

re;

2020

M

ASh

, ko

mun

at,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t, sh

kolla

t

3.5

Krij

imi i

një

mod

eli

të q

ëndr

uesh

ëm p

ër

sigur

imin

e A

PT p

ër

nxën

ësit

nga

shtë

pitë

ko

rrek

tues

e/pë

rmirë

sues

e

•Ja

në si

guru

ar k

usht

e pë

r kyç

jen

e nx

ënës

ve n

ë sh

tëpi

përm

irësu

ese/

korr

igju

ese

në sh

kolli

min

dhe

traj

nim

in

prof

esio

nal;

•M

odel

i zg

jedh

ur d

he i

mira

tuar

;•

Ësht

ë sig

urua

r mbë

shte

tje fi

nanc

iare

për

real

izim

in

e A

PT n

ë sh

tëpi

të k

orrig

jues

e/pë

rmirë

sues

e;

•30

% e

nxë

nësv

e në

shtë

pitë

kor

rigju

ese/

përm

irësu

ese

me

arsim

fillo

r të

përf

undu

ar ja

regj

istru

ar n

ë sh

kollë

të m

esm

e

2020

2025

ВРМ

, MA

Sh,

МD

, sht

ëpitë

ko

rrig

jues

e/pë

rmirë

sues

e

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

3.1.

1M

undë

sia q

ë të g

jitha

sh

kolla

t me A

PT të

ofro

jnë

shër

bim

e për

orie

ntim

pr

ofes

iona

l

•Ek

ipi s

hkol

lor i

traj

nuar

për

ofr

imin

e sh

ërbi

mev

e të

orie

ntim

it pr

ofes

iona

l dhe

të k

arrie

rës;

•N

jë p

unon

jës i

traj

nuar

për

poz

itën

e kës

hillt

arit

karr

ierë

s;•

Stat

usi d

he te

rmat

e re

fere

ncës

për

kar

rierë

janë

rreg

ullu

ara

•D

okum

ente

t për

ekip

et e

them

eluar

a•

Dok

umen

te p

ër zg

jedh

jen

e per

soni

t për

gjeg

jës

për o

rient

im k

arrie

re;

•Ra

port

e nga

traj

nim

et e

mba

jtura

2020

MAS

h, B

ZhA

, Q

APT

, kom

unat

, Q

ytet

i i S

hkup

it,

shko

llat

Page 125: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

125

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

3.2.

1Pë

rpun

imi i

kon

cept

it pë

r re

gjist

rim n

ë shk

olla

t e

mes

me p

rofe

siona

le

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpi

limin

e Ko

ncep

tit;

•Ja

në n

darë

mje

tet fi

nanc

iare

;•

Dra

ft-ko

ncep

ti dh

e mek

aniz

mi p

ër re

aliz

imin

e tij

janë

rpun

uar d

he ja

në a

naliz

uar b

ashk

ë me p

alët

kyç

e të

inte

resu

ara;

Ësht

ë m

iratu

ar k

once

pti p

ër re

gjist

rim n

ë sh

kolla

mes

me

prof

esio

nale

; •

Janë

për

gatit

ur d

raft-

ndry

shim

et e

ligj

eve

dhe

janë

do

rëzu

ar n

ë BP

M (s

ipas

nev

ojës

);

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2020

MAS

h, B

ZhA

, Q

APT

, kom

unat

, Q

ytet

i i S

hkup

it,

shko

llat

3.3.

1Pë

rpun

im i

konc

eptit

r mat

urën

shte

tëro

re

(mat

urën

pro

fesio

nale)

dhe

pr

ovim

et p

ërfu

ndim

tare

për

nx

ënës

it që

mba

rojn

ë APT

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpi

limin

e Ko

ncep

tit;

•Ja

në n

darë

mje

tet fi

nanc

iare

;•

Dra

ft-ko

ncep

ti dh

e ana

liza

për g

jend

jen

ekzi

stues

e jan

ë pë

rpun

uar d

he ja

në a

naliz

uar b

ashk

ë me p

alët

kyç

e të

inte

resu

ara;

•Ës

htë

mira

tuar

kon

cept

i për

mat

urën

shte

tëro

re

(pro

fesio

nale

) dhe

pro

vim

et fi

nale

për

nxë

nësit

krye

jnë

APT

; •

Janë

për

gatit

ur d

raft-

ndry

shim

et e

ligj

eve

dhe

janë

do

rëzu

ar n

ë BP

M (s

ipas

nev

ojës

);

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

•Ve

ndim

e të В

РМ

2020

ВРМ

, MA

Sh,

BZhA

, QA

PT,

QSh

P, k

omun

at,

Qyt

eti i

Shk

upit,

sh

kolla

t

3.4.

1Fi

llim

i i n

jë p

roce

dure

anët

arës

imit

në “A

ftësit

ë Bo

tëro

re” (

“Wor

ld S

kills

”)

•In

stitu

cioni

i au

toriz

uar p

ublik

ësht

ë anë

tar i

“Wor

ld

Skill

s Eur

ope”

•Vë

rtet

im p

ër a

nëta

rësim

2019

kom

unat

, Q

ytet

i i S

hkup

it,

shko

llat

3.4.

2Pj

esëm

arrje

në g

arat

e „

Wor

ld S

kills

” ose

“E

uroS

kills

201

8”

•Të

pak

tën

10 n

xënë

s nga

shko

llat p

ër A

PT m

arrin

pje

në ga

rat e

“Wor

ld S

kills

” apo

“Eur

opea

n Sk

ills”

201

9•

Dok

umen

tacio

ni p

ër p

jesë

mar

rje20

19ko

mun

at,

Qyt

eti i

Shk

upit,

sh

kolla

t

3.4.

3Pj

esëm

arrje

në g

arat

tjer

a ra

jona

le dh

e ndë

rkom

bëta

re

për s

tude

ntët

e A

PT

•Të

pak

tën

30 n

xënë

s nga

shko

llat p

ër A

PT m

arrin

pje

në ga

ra ra

jona

le dh

e ndë

rkom

bëta

re p

ër n

xënë

s në A

PT;

•D

okum

enta

cioni

për

pje

sëm

arrje

2020

kom

unat

, Q

ytet

i i S

hkup

it,

shko

llat

Page 126: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

126

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

3.5.

1Pë

rgat

itja

dhe p

ilotim

i i n

mod

eli p

ër a

rsim

në s

htëp

itë

korr

ektu

ese/

përm

irësu

ese

•Ja

në fo

rmua

r GP

për m

odeli

n e p

ropo

zuar

; •

Mod

eli q

ë për

fshin

skem

ën fi

nanc

iare

dhe

për

lloga

ritje

t pë

r bur

imet

e ne

vojsh

me fi

nanc

iare

ësht

ë për

gatit

ur d

he

anal

izua

r me p

alët

kyç

e të i

nter

esua

ra;

•M

odeli

i ak

ordu

ar ës

htë p

ilotu

ar n

ë sht

ëpitë

rmirë

sues

e/ko

rrig

jues

e dhe

ësht

ë mod

ifiku

ar si

pas

rezu

ltate

ve të

pilo

timit;

Akte

t lig

jore

për

real

izim

in e

mod

elit j

anë d

orëz

uar d

he

janë

pra

nuar

;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

dhe М

D;

2020

MAS

h, М

D

3.5.

2Kr

yerja

e ar

simit

prof

esio

nal n

ë sht

ëpitë

ko

rrek

tues

e/pë

rmirë

sues

e

•Ja

në fu

tur p

rogr

amet

për

shko

llim

pro

fesio

nal;

•In

stitu

cione

t e a

kred

ituar

a të

cila

t do

të o

frojn

ë sh

kolli

m të

mes

ëm p

rofe

siona

l në s

htëp

itë p

ërm

irësu

ese/

korr

igju

ese j

anë z

gjed

hur;

•30

% e

nxë

nësv

e në

shtë

pitë

për

mirë

sues

e/ko

rrig

jues

e m

e ars

im të

mba

ruar

fillo

r jan

ë për

fshirë

në a

rsim

in e

mes

ëm;

•Ra

port

e për

pro

cesin

e sh

kolli

mit

dhe t

rajn

imit

si dh

e arr

itjet

e nx

ënës

ve;

• V

endi

me t

ë MAS

h dh

e МD

2021

MAS

h, М

D,

shtë

pitë

kor

-re

ktue

se/p

ërm

irë-

sues

e

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti IV

. Për

mir

ësim

i ka

paci

tete

ve të

bur

imev

e nj

erëz

ore

4.1

Prez

antim

dhe

op

erac

iona

lizim

i nj

ë sis

tem

i për

zhvi

llim

in

prof

esio

nal d

he av

anci

min

e

karr

ierë

s për

mës

uesit

•Ko

mpe

tenc

at p

rofe

siona

le të

mës

imdh

ënës

ve p

o pë

rmirë

sohe

n va

zhdi

mish

t; •

Ars

imta

rët j

anë

të m

otiv

uar t

ë ar

rijnë

rezu

ltate

mira

;

•Si

stem

funk

siona

l i fu

tur m

e lig

j për

zhvi

llim

pr

ofes

iona

l dhe

avan

cim

karr

ierë

për

m

ësim

dhën

ësit;

Prog

ram

i për

traj

nim

dhe

zhvi

llim

pro

fesio

nal

ësht

ë m

iratu

ar;

2025

BZhA

, Q

APT

, Q

ShP

Page 127: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

127

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

4.2

Përm

irësim

i i si

stem

it pë

r lic

enci

min

e d

rejto

rëve

shko

llave

me

APT

•D

rejto

rët e

të g

jitha

shko

llave

për

APT

i pl

otës

ojnë

rkes

at m

inim

ale

për k

ompe

tenc

a pr

ofes

iona

le;

•St

anda

rdet

pro

fesio

nale

dhe

pro

filet

e v

ende

ve

të p

unës

për

dre

jtorë

të sh

kolla

ve m

e A

PT ja

mira

tuar

zyrt

arish

t;•

Sist

em i

ri pë

r lic

enci

m i

cili

përm

ban

para

kush

te

të re

vidu

ara

për p

aras

htrim

kër

kese

për

lice

ncë,

përm

bajtj

e e

ndry

shua

r dhe

pro

cedu

ra p

ër

prov

imet

për

mar

rje të

lice

ncës

, dhe

kus

htet

e

susp

endi

mit

të li

cenc

ës;

2020

QSh

P

4.3

Furn

izim

i pl

otë

i sh

ërbi

mev

e pr

ofes

iona

le•

Ars

imi d

he tr

ajni

met

shoq

ëroh

en m

e sh

ërbi

me

krej

tësis

ht p

rofe

siona

le të

cila

t jan

ë të

dom

osdo

shm

e pë

r një

pro

ces c

ilëso

r të

mës

imnx

ënie

s dhe

zhvi

llim

it të

fëm

ijëve

;

•Pr

ofile

t e v

ende

ve të

pun

ës p

ër sh

ërbi

met

pr

ofes

iona

le ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht;

•Sh

ërbi

met

pro

fesio

nale

shko

llat m

e A

PT ja

plot

ësua

r kre

jtësis

ht;

2020

2025

MA

Sh,

QA

PT,

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

Page 128: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

128

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

4.1.

1O

pera

cion

aliz

im i

siste

mit

për z

hvill

imin

pro

fesio

nal

dhe

avan

cim

in e

kar

rierë

s pë

r mës

uesit

•50

% e

mës

imdh

ënës

ve k

anë k

alua

r tra

jnim

e për

zhvi

llim

pr

ofes

iona

l;•

Plan

e për

zhvi

llim

pro

fesio

nal t

ë ars

imta

rëve

në t

ë gj

itha

shko

llat m

e APT

; •

Rapo

rte n

ga tr

ajni

met

e m

bajtu

ra;

•D

okum

ente

fina

ncia

re

2022

MAS

h, М

F,

SHN

JVL,

ko

mun

at,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t

4.2.

1Ri

shik

imi i

siste

mit

për

licen

cimin

e dr

ejto

rëve

shko

llave

me A

PT

•Ja

në fo

rmua

r GP

për r

evid

imin

e sis

tem

it të

lice

ncim

it;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Siste

mi i

lice

ncim

it (p

ërm

ban

para

kush

te p

ër

para

shtr

im k

ërke

se p

ër li

cenc

ë, pë

rmba

jtje t

ë ndr

yshu

ar,

dhe p

roce

dura

të p

rovi

mev

e për

mar

rje li

cenc

e, dh

e ku

shte

për

susp

endi

min

e lic

encë

s) ës

htë r

evid

uar d

he

anal

izua

r me t

ë gjit

ha p

alët

kyç

e të i

nter

esua

ra;

•M

odul

et p

ër tr

ajni

min

e ka

ndid

atëv

e jan

ë për

punu

ar;

•Ja

në re

vidu

ar k

usht

et d

he k

riter

et p

ër h

yrje

në p

roce

sin e

trajn

imit;

Plan

i aks

iona

r për

real

izim

in e

proc

edur

ave p

rë li

cenc

im

ësht

ë për

gatit

ur;

•Si

stem

i për

lice

ncim

të d

rejto

rëve

të sh

kolla

ve p

ër A

PT

ësht

ë mira

tuar

zyrt

arish

t;

•Ra

port

e të G

P;•

Dra

ft-ak

t lig

jor p

ër p

ërm

irësim

in d

he sj

ellje

n e

siste

mit

të re

vidu

ar p

ër li

cenc

im;

•Ra

port

e nga

taki

met

për

disk

utim

;•

Vend

ime t

ë MAS

h;

2020

MAS

h,

QSh

P

4.3.

1Pë

rpili

mi i

pro

filev

e të

vend

eve t

ë pun

ës n

ë sh

ërbi

met

pro

fesio

nale

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpu

nim

in e

vend

eve t

ë pun

ës;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Dra

fti p

ër p

rofil

et n

ë ven

det e

pun

ës ës

htë p

ërpu

nuar

dh

e ana

lizua

r me p

alët

kyç

e të i

nter

esua

ra;

•Ës

htë

përp

iluar

edh

e dr

aft-a

kti l

igjo

r për

mira

timin

e

profi

leve

vend

et e

pun

ës;

•Pr

ofilet

në v

ende

t e p

unës

dhe

udh

ëzim

et p

ër zb

atim

in e

tyre

janë

mira

tuar

zyrt

arish

t;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2020

MAS

h,

QA

PT

4.3.

2Fu

rniz

im i

plot

ë i

shër

bim

eve p

rofe

siona

le në

gjit

ha sh

kolla

t me A

PT

•Ja

në o

rgan

izua

r kon

kurs

e për

kua

dro

në sh

ërbi

met

pr

ofes

iona

le në

të g

jitha

shko

llat p

ër A

PT.

•D

okum

ente

për

kon

kurs

(shp

allje

, pye

tëso

rë,

rezu

ltate

inte

rvist

ash,

etj.)

•Ev

iden

cë p

ër të

pun

ësua

rit n

ëpër

shko

lla (v

endi

me t

ë dr

ejtor

ëve)

2025

kom

unat

, Q

ytet

i i

Shku

pit,

shko

llat

Page 129: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

129

7.5.

ARS

IMI I

LA

RTË,

HU

LUM

TIM

I DH

E IN

OVA

CIO

NET

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti I.

Sigu

rim

i ci

lësi

së d

he efi

kasi

tetit

arsi

min

e la

rtë

sipa

s për

voja

ve të

mir

a ev

ropi

ane

1.1

Refo

rmon

Bor

din

e A

kred

itim

it dh

e V

lerë

simit

të A

rsim

it të

Lar

•Ek

zist

ojnë

par

akus

htet

për

akr

editi

min

dhe

vle

rësim

in

efika

s të

arsim

it të

lart

ëA

men

dam

ente

t e k

ërku

ara

ligjo

re ja

në p

lotë

suar

; A

ktet

seko

ndar

e të

mira

tuar

a20

20M

ASh

1.2

Përm

irësim

i i m

ekan

izm

it pë

r akr

editi

min

e

univ

ersit

etev

e dh

e sis

tem

it pë

r vle

rësim

të ja

shtë

m

•Ja

në v

endo

sur p

arak

usht

et p

ër v

lerë

sim të

jash

tëm

cilë

sisë

në a

rsim

in e

lart

ë;•

Bord

i për

akr

editi

m d

he v

lerë

sim të

ars

imit

të la

rtë

ësht

ë an

ëtar

i ЕН

КА20

20BA

VAL

1.3

Përm

irësim

i i si

stem

eve

kont

rolli

t të

bren

dshë

m të

ci

lësis

ë në

ars

imin

e la

rtë

•Ja

në v

endo

sur p

arak

usht

et p

ër si

gurim

të k

ontr

ollit

cilë

sisë

në u

nive

rsite

te;

•Pr

oced

ura

e ve

tëvl

erës

imit

ësht

ë pë

rmirë

suar

;•

Janë

ven

dosu

r mek

aniz

ma

për m

onito

rimin

e

zbat

imit

të p

rogr

amev

e të

akr

editu

ara

të st

udim

it dh

e pë

rmbu

shje

n e

krite

reve

të a

kred

itim

it gj

atë

zbat

imit

të p

rogr

amit

të st

udim

it

•Ja

në th

emel

uar q

endr

a pë

r kon

trol

limin

e ci

lësis

ë në

të g

jitha

uni

vers

itete

t;

Qen

drat

e si

gurim

it të

cilë

sisë

të th

emel

uara

gjith

a un

iver

sitet

et;

2020

BAVA

L

1.4

Vend

osje

e v

lerë

simit

bren

dshë

m d

he të

jash

tëm

pun

ës së

org

anev

e pë

r ak

redi

tim d

he v

lerë

sim

•Ja

në v

endo

sur p

arak

usht

et p

ër fu

nksio

nim

efik

as të

or

gane

ve d

he ja

në si

guru

ar k

usht

e pë

r akr

editi

m d

he

vler

ësim

•M

ekan

izëm

ope

rativ

për

akt

ivite

tet e

bre

ndsh

me

dhe

të ja

shtm

e të

pun

ës së

org

anev

e20

20BA

VAL

1.5

Opt

imiz

imi i

rrje

tit

të a

rsim

it të

lart

ë (u

nive

rsite

tet /

faku

ltete

t) dh

e sh

përn

darja

e

prog

ram

eve

të st

udim

it

•Ës

htë

përm

irësu

ar e

fikas

iteti

i sist

emit

për a

rsim

in

e la

rtë,

në k

uptim

të h

arxh

imev

e dh

e re

leva

ncës

treg

ut lo

kal,

rajo

nal d

he g

loba

l të

punë

s;

•Ës

htë

mira

tuar

pla

n ve

prim

i për

opt

imiz

im;

•Ja

në p

reza

ntua

r mas

a op

timiz

uese

pajti

m m

e pl

anin

e v

eprim

it;

2020

MA

Sh,

univ

ersit

etet

Page 130: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

130

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

1.6

Futja

e n

jë m

ekan

izm

i për

m

ësim

për

mes

pun

ës së

st

uden

tëve

orga

niza

ta

(ndë

rmar

rje, i

nstit

ucio

ne,

etj.)

•St

uden

tët p

ërfit

ojnë

shka

thtë

si pr

aktik

e të

cila

t jan

ë re

leva

nte

për k

ërke

sat r

eale

vend

et e

pun

ës;

•A

naliz

ë e

krye

r e tr

ajni

mit

prak

tik të

stud

entë

ve n

ë un

iver

sitet

e;

•Ës

htë

mira

tuar

kon

cept

i i m

ësim

it pë

rmes

pun

ës;

•Ja

në p

ërga

titur

am

enda

men

tet e

ligj

eve

në p

ajtim

m

e ko

ncep

tin e

mës

imit

përm

es p

unës

;•

Të g

jithë

uni

vers

itete

t kan

ë im

plem

entu

ar

traj

nim

in p

ër st

uden

2020

MA

Sh,

univ

ersit

etet

1.7

Ofr

imi i

shër

bim

eve

dhe

orie

ntim

dhe

kës

hilli

m

karr

iere

për

të g

jitha

un

iver

sitet

et

•St

uden

tët e

dip

lom

uar j

anë

të a

ftë të

mar

rin v

endi

me

të a

rsye

shm

e pë

r kar

rierë

n e

tyre

; •

Ësht

ë pë

rgat

itur d

orac

aku

për s

hërb

ime

orie

ntim

it në

kar

rierë

dhe

kës

hilli

m d

he u

ësh

dorë

zuar

të g

jitha

uni

vers

itete

ve;

•Ja

në th

emel

uar q

endr

at e

kar

rierë

s me

kuad

ër të

pl

otë

në të

gjit

ha u

nive

rsite

tet;

2020

MA

Sh,

univ

ersit

etet

1.8

Zvog

ëlim

i ra

port

it st

uden

t/mës

imdh

ënës

•Ës

htë

rritu

r efik

asite

ti i p

roce

sit të

mës

imnx

ënie

s në

univ

ersit

ete

përm

es p

ërku

shtim

it të

vëm

endj

es m

ë të

m

adhe

nda

j çdo

stud

enti;

•Ja

në re

vidu

ar rr

egul

lat p

ër B

ZhA

ј të

stud

entë

ve të

re

gjist

ruar

univ

ersit

ete;

Janë

form

uar g

rupe

stud

entë

sh si

pas r

regu

llave

reja

; •

Rritj

e e

num

rit të

kua

drit

akad

emik

dhe

ba

shkë

punë

torë

ve n

ë un

iver

sitet

e;

2020

2025

univ

ersit

etet

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.1.

1Pë

rsht

atja

e pr

oced

urav

e të

akre

ditim

it dh

e fun

ksio

nim

i i B

AVA

L pë

r t’u

anë

tarë

suar

EN

KA d

he E

CAR

•Kr

itere

t jan

ë të q

arta

, jan

ë rev

idua

r dhe

defi

nuar

edhe

pr

oced

urat

e ak

redi

timit;

Ësht

ë re

vidu

ar a

nëta

rësia

e B

AVA

L;•

Anët

arët

e BA

VAL

janë

traj

nuar

për

të re

aliz

uar

proc

edur

at p

ër a

kred

itim

në p

ajtim

me k

riter

et e

përc

aktu

ara;

•Pr

ogra

m, m

ater

iale

për t

rajn

im, e

tj.•

Rapo

rte p

ër tr

ajni

met

e m

bajtu

ra;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2019

ВРМ

, M

ASh

, BA

VAL

Page 131: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

131

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.2.

1Pë

rgat

itja

e met

odol

ogjis

ë, sta

ndar

deve

dhe

ud

hëzi

mev

e për

Qen

drat

e Si

gurim

it të

Cilë

sisë

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpi

limin

e m

etod

olog

jisë,

stand

arde

ve d

he u

dhëz

imev

e; •

Janë

nda

rë m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në st

udiu

ar p

ërvo

jat n

dërk

ombë

tare

;•

Ësht

ë pë

rpun

uar m

etod

olog

jia d

he ë

shtë

rish

ikua

r ba

shkë

me

palë

t kyç

e të

inte

resu

ara;

Stan

dard

et d

he u

dhëz

imet

janë

në p

ërpu

thje

me a

to të

EN

KA d

he ja

në p

ërpi

luar

dhe

rish

ikua

r bas

hkë m

e pal

ët

kyçe

të in

tere

suar

a;•

Met

odol

ogjia

zyrt

arish

t e m

iratu

ar p

ër m

ekan

izm

in

e qen

drav

e për

sigu

rim të

cilës

isë ës

htë e

gatsh

me p

ër

pilo

tim;

•St

anda

rdet

dhe

udh

ëzim

et e

mira

tuar

a zy

rtar

isht p

ër

mek

aniz

min

e qe

ndra

ve p

ër si

gurim

të ci

lësisë

janë

gatsh

me p

ër p

ilotim

;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2019

MAS

h,

BAVA

L

1.3.

1Fu

tja e

siste

mev

e të

sigur

imit

të b

rend

shëm

cilës

isë n

ë ars

imin

e la

rtë

• N

evoj

at e

përm

irësim

it të

met

odol

ogjis

ë Ide

ntifi

kohe

n sta

ndar

det d

he u

dhëz

imet

për

sigu

rimin

e cil

ësisë

;•

Siste

m zy

rtar

i pr

ezan

tuar

dhe

siste

m o

pera

tiv i

sigur

imit

të b

rend

shëm

të ci

lësisë

•St

anda

rdet

dhe

udh

ëzim

et p

ër si

gurim

in e

cilës

isë

me r

ekom

andi

m të

për

mirë

simit

Vend

imet

e Re

ktor

ëve t

ë Uni

vers

itetit

2019

BAVA

L,

univ

ersit

etet

1.4.

1Zh

villi

mi i

një

mek

aniz

mi

të v

lerës

imit

të b

rend

shëm

dh

e të j

asht

ëm p

ër p

unën

e o

rgan

eve p

ër a

kred

itim

dh

e vler

ësim

të sh

kolli

mit

të la

rtë

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpi

limin

e m

ekan

izm

it në

ku

adër

të B

AVA

L;•

Mek

aniz

mi,

met

odol

ogjia

, dhe

udh

ëzim

et p

ër v

lerës

im

të b

rend

shëm

dhe

të ja

shtë

m të

BAV

AL

janë

për

punu

ar

dhe j

anë r

ishik

uar m

e pal

ët k

yçe t

ë int

eres

uara

; •

Mek

aniz

mi ë

shtë

mira

tuar

zyrt

arish

t;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të B

AVA

L;

2019

BAVA

L

Page 132: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

132

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.4.

2Pi

lotim

i dhe

futja

zyrt

are

e një

mek

aniz

mi p

ër

vler

ësim

in e

punë

s së

orga

nit p

ër a

kred

itim

dhe

vl

erës

im si

dhe

vler

ësim

arsim

it të

lart

ë

•N

evoj

at e

përm

irësim

it të

mek

aniz

mit

të id

entifi

kuar

;•

Ësht

ë pr

ezan

tuar

zyrt

arish

t dhe

ope

rativ

e or

gani

(-

et) p

ër a

kred

itim

in d

he v

lerë

simin

e a

ktiv

itete

ve

të A

rsim

it të

Lar

të, s

igur

imin

e b

rend

shëm

dhe

jash

tëm

të ci

lësis

ë

•Ra

port

për

pilo

timin

e m

etod

olog

jisë;

Rapo

rt m

bi p

ilotim

in e

met

odol

ogjis

ë; St

anda

rdet

dhe

udh

ëzim

et p

ër si

gurim

in e

cilës

isë

me r

ekom

andi

met

e pë

rmirë

simit;

Ve

ndim

et e

Rekt

orëv

e të U

nive

rsite

tit

2020

BAVA

L,

univ

ersit

etet

1.5.

1An

aliz

ë e p

rogr

amev

e ek

zistu

ese t

ë stu

dim

it dh

e vl

erës

im i

rënd

ësisë

së ty

re

për n

evoj

at tr

egut

të p

unës

•Ës

htë

orga

nizu

ar th

irrja

për

ble

rjen

e sh

ërbi

mev

e pë

r ski

cim

dhe

vle

rësim

të p

rogr

amev

e st

udim

ore

univ

ersit

ete;

Ësht

ë pë

rpilu

ar m

etod

olog

jia p

ër v

lerë

simin

e

zbat

uesh

mër

isë së

pro

gram

eve

të p

ërpu

nuar

a st

udim

ore;

Rezu

ltate

t nga

skici

mi i

të g

jitha

pro

gram

eve s

tudi

mor

e (të

cikl

it 1

dhe 2

) jan

ë për

punu

ar;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•D

okum

ente

fina

ncia

re;

•Ra

port

e nga

skic

imi d

he v

lerës

imi t

ë mira

tuar

a ng

a M

ASh;

Vend

ime t

ë MAS

h

2018

MAS

h,

univ

ersit

etet

1.5.

2Pë

rgat

itja

e Pla

nit t

ë Ve

prim

it pë

r Opt

imiz

imin

e R

rjetit

Uni

vers

itar

(uni

vers

itete

ve) d

he

shpë

rnda

rja e

Prog

ram

eve

të S

tudi

mit

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërga

titje

n e A

P;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ka

rakt

erist

ikat

kry

esor

e të t

regj

eve r

ajon

ale d

he lo

kale

janë

stud

iuar

;•

Plan

i i v

eprim

it pë

r opt

imiz

im ës

htë p

ërpi

luar

dhe

an

aliz

uar m

e pal

ët k

yçe t

ë int

eres

uara

; •

Plan

i i v

eprim

it pë

r opt

imiz

min

e rr

jetit

në a

rsim

it të

la

rtë d

he sh

përn

darje

n e p

rogr

amev

e stu

dim

ore ë

shtë

m

iratu

ar;

•Ra

port

e të G

P;•

Dra

ft-pl

an p

ër v

eprim

;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2019

MAS

h,

BAVA

L,

univ

ersit

etet

1.5.

3Zb

atim

i i m

asav

e të

optim

izim

it sip

as P

lani

t të

Vepr

imit

•Rr

jeti

për a

rsim

in e

lart

ë (un

iver

sitet

et) d

he sh

përn

darja

e p

rogr

amev

e stu

dim

ore j

anë o

ptim

izua

r;•

Vend

ime t

ë rek

torë

ve të

uni

vers

itete

ve;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2020

MAS

h,

BAVA

L,

univ

ersit

etet

1.5.

4O

ptim

izim

i i p

rogr

amev

e të

ars

imit

të la

rtë s

ipas

ne

voja

ve të

treg

ut të

pun

ës

•Pr

ogra

met

e ak

redi

tuar

a stu

dim

ore t

ë uni

vers

itete

ve

(Cik

li 1

dhe 2

) jan

ë në p

ërpu

thje

me t

regu

n e p

unës

;•

Vend

ime t

ë BAV

AL;

•Ve

ndim

e të r

ekto

rëve

të u

nive

rsite

teve

2020

BAVA

L,

univ

ersit

etet

Page 133: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

133

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.6.

1An

aliz

ë e tr

ajni

mev

e pr

aktik

e të s

tude

ntëv

e në

univ

ersit

et

•Ja

në fo

rmua

r GP

për t

rajn

imet

pra

ktik

e; •

Rezu

ltate

t nga

ana

liza

me m

undë

si të

kon

statu

ara

për p

ërm

irësim

in e

trajn

imit

prak

tik të

stud

entë

ve n

ë un

iver

sitet

e jan

ë për

punu

ar;

•Ra

port

e të G

P;•

Vend

ime t

ë rek

torë

ve të

uni

vers

itete

ve;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2020

MAS

h,

univ

ersit

etet

1.6.

2Pë

rpili

m i

një k

once

pti p

ër

mës

im p

ërm

es p

unës

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpi

limin

e ko

ncep

tit d

he

ndry

shim

eve l

igjo

re;

•Ja

në n

darë

mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

stud

iuar

për

voja

t ndë

rkom

bëta

re;

•Ko

ncep

ti ës

htë p

ërpu

nuar

dhe

ësht

ë rish

ikua

r bas

hkë m

e pa

lët k

yçe t

ë int

eres

uara

; •

Stan

dard

et d

he u

dhëz

imet

janë

në p

ërpu

thje

me a

to të

EN

KA d

he ja

në p

ërpi

luar

dhe

rish

ikua

r bas

hkë m

e pal

ët

kyçe

të in

tere

suar

a;•

Konc

epti

për m

ësim

për

mes

pun

ës ës

htë m

iratu

ar

zyrt

arish

t;•

Janë

për

gatit

ur d

raft-

akte

t për

ndr

yshi

met

ligj

ore;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të r

ekto

rëve

të u

nive

rsite

teve

; •

Vend

ime t

ë MAS

h;

2019

MAS

h,

univ

ersit

etet

1.7.

1Zh

villi

mi i

një

mod

eli

për v

etëfi

nanc

imin

dhe

fu

nksio

nim

in e

qend

rave

karr

ierë

s

•Ës

htë

mira

tuar

mod

eli i

funk

sioni

mit

të q

endr

ave

karr

ierë

s; •

Vend

ime t

ë MAS

h20

19M

ASh,

un

iver

sitet

et

1.7.

2Tr

ajni

mi i

stafi

t në q

endr

at

e kar

rierë

s në u

nive

rsite

te•

Të p

aktë

n 50

vet

a ja

në tr

ajnu

ar p

ër p

unë n

ë qen

drat

e ka

rrie

rës;

•Pr

ogra

m d

he m

ater

iale

për t

rajn

im;

•Ra

port

e nga

traj

nim

et e

mba

jtura

;20

19M

ASh,

un

iver

sitet

et

1.7.

3O

pera

ciona

lizim

i i

qend

rave

të k

arrie

rës n

ë un

iver

sitet

e

•Q

endr

at e

karr

ierë

s jan

ë kre

jtësis

ht të

paj

isura

dhe

pu

nojn

ë në t

ë gjit

ha u

nive

rsite

tet n

ë paj

tim m

e mod

elin

e mira

tuar

;

•Ev

iden

cë p

ër të

pun

ësua

rit n

ë uni

vers

itete

(ven

dim

et e

rekt

orit)

;•

Plan

e vjet

ore t

ë pun

ës d

he ra

port

e të q

endr

ave t

ë ka

rrier

ës;

2019

MAS

h,

univ

ersit

etet

Page 134: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

134

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.8.

1Ri

shik

imi i

rapo

rtit

stude

nt/ m

ësim

dhën

ës n

ë un

iver

sitet

e

•Ja

në fo

rmua

r GP

për r

ishik

imin

e rr

egul

lave

lidh

ur m

e pë

rpje

sëtim

in st

uden

t/mës

imdh

ënës

dhe

për

për

gatit

jen

e ndr

yshi

mev

e lig

jore

; •

Janë

nda

rë m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në st

udiu

ar p

ërvo

jat n

dërk

ombë

tare

;•

Rreg

ulla

t lid

hur m

e për

pjes

ëtim

in st

uden

t/mës

imdh

ënës

ja

në re

vidu

ar d

he ri

shik

uar m

e pal

ët k

yçe t

ë int

eres

uara

; •

Rreg

ulla

t lid

hur m

e për

pjes

ëtim

in st

uden

t/mës

imdh

ënës

uni

vers

itete

janë

mira

tuar

zyrt

arish

t;

•Ra

port

e nga

taki

met

për

disk

utim

;•

Vend

ime t

ë rek

torë

ve të

uni

vers

itete

ve;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2025

ВРМ

, M

ASh

, BA

VAL,

un

iver

sitet

et

1.8.

2Re

distr

ibui

mi i

gru

peve

stude

ntëv

e në u

nive

rsite

te

sipas

rreg

ulla

ve të

reja

•N

umri

i stu

dent

ëve n

ë gru

pe k

orre

spon

don

me k

ërke

sat

e rre

gulla

ve të

reja

;•

Libr

a un

iver

sitar

ë për

evid

encë

të st

uden

tëve

;20

20M

ASh,

BA

VAL,

un

iver

sitet

et,

1.8.

3Rr

itje e

num

rit të

m

ësim

dhën

ësve

dhe

ba

shkë

punë

torë

ve

•Ës

htë

sigur

uar k

ontr

oll i

nev

ojav

e të

uni

vers

itete

ve p

ër

punë

simin

e li

gjër

uesv

e dh

e ba

shkë

punë

torë

ve;

•Ja

në si

guru

ar m

jete

për

pun

ësim

e të r

eja;

•Li

gjër

ues d

he b

ashk

ëpun

ëtor

ë të r

inj t

ë pun

ësua

r (të

pa

ktën

20%

e ne

voja

ve të

dek

laru

ara)

;

•Ri

shik

im i

nevo

jave

të të

gjit

ha u

nive

rsite

teve

;•

Vend

ime t

ë MAS

h dh

e МF

•Ko

nkur

set e

shpa

llura

;•

Kont

rata

të li

dhur

a pu

ne;

2025

MAS

h, M

F,

univ

ersit

etet

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti II

. Zm

adhi

m i

përf

shir

jes t

ë nx

ënës

ve d

he p

ërm

irës

im i

inkl

uzio

nit d

he in

tegr

imit

ndër

etni

k në

ars

imin

e m

esëm

2.1

Prez

antim

i i n

jë si

stem

i të

Sta

ndar

deve

Kual

ifiki

mit

bazu

ar n

ë re

zulta

tet e

të n

xëni

t dhe

zh

villi

m i

stan

dard

eve

për

kual

ifiki

met

prio

ritar

e

•Ja

në v

endo

sur p

arak

usht

et m

inim

ale

për p

ërm

bajtj

en

dhe

rezu

ltate

t nga

ars

imi i

lart

ë;•

Sist

em i

mira

tuar

për

zhvi

llim

dhe

rish

ikim

stan

dard

eve

për k

ualifi

kim

e të

baz

uara

rezu

ltate

t nga

mës

imnx

ënia

; •

Janë

zhvi

lluar

dhe

mira

tuar

stan

dard

et p

ër 1

0%

nga

kual

ifiki

met

e o

frua

ra;

2020

MA

Sh,

univ

ersit

etet

Page 135: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

135

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

2.2

Vend

osje

e n

jë si

stem

i për

st

udim

të v

azhd

uesh

ëm

përc

jellë

s për

dipl

omua

rit

•In

form

atat

për

shko

llim

in e

mët

ejsh

ëm d

he/o

se

punë

simin

e të

dip

lom

uarv

e (a

vanc

im n

ë ka

rrie

rë)

mun

dëso

jnë

të si

llen

vend

ime

për p

oliti

kat t

ë ci

lat d

o të

mbë

shte

ten

në d

ëshm

i;

•Pa

rime

ligjë

risht

të d

efinu

ara

për s

tudi

min

rcje

llës p

ër at

a që

mba

rojn

ë ar

simin

e la

rtë;

Ësht

ë de

finua

r sist

em o

pera

tiv p

ër st

udim

in

përc

jellë

s të

të d

iplo

mua

rve;

Janë

ana

lizua

r inf

orm

atat

nga

për

cjel

lja e

st

uden

tëve

për

seci

lin v

it pa

rapr

ak a

kade

mik

;

2020

MA

Sh,

univ

ersit

etet

2.3

Përf

orci

m i

rrje

tit të

ba

shkë

puni

mit

me

univ

ersit

etet

tjer

a

•Ës

htë

përm

irësu

ar zh

villi

mi a

kade

mik

dhe

mob

ilite

ti i k

uadr

it un

iver

sitar

dhe

stud

entë

ve n

ë ko

ntek

st të

ha

pësir

ës e

vrop

iane

dhe

ndë

rkom

bëta

re të

ars

imit

lart

ë;

•Ja

në k

yçur

80%

e të

gjit

ha u

nive

rsite

teve

dhe

/os

e fa

kulte

teve

rrje

t me

univ

ersit

etet

e ja

shtm

e (e

vrop

iane

) ose

kuad

ër të

pro

gram

it Er

asm

us+

•80

% e

mje

teve

të E

rasm

us+

për M

aqed

onin

ë sh

fryt

ëzoh

en p

ër p

rogr

ame

shkë

mbi

mi t

ë ku

adrit

ak

adem

ik d

he st

uden

tëve

;

2020

MA

Sh,

Agj

enci

a na

cion

ale

për

prog

ram

e ev

ropi

ane

arsim

ore

dhe

mob

ilite

t, un

iver

sitet

et

2.4

Vend

osje

e n

obse

rvat

oriu

mi p

ër

shka

thtë

si

•Si

stem

i për

ars

imin

e la

rtë

info

rmoh

et v

azhd

imish

t pë

r kër

kesa

t më

të re

ja p

ër k

ualifi

kim

e dh

e sh

kath

tësi

të ci

lat d

uhet

të p

ërdo

ren

për z

hvill

imin

e p

oliti

kave

arsim

it të

lart

ë;

•O

pser

vato

r i in

stitu

cion

aliz

uar d

he të

rësis

ht i

pajis

ur p

ër sh

kath

tësi;

2020

MA

Sh

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

2..1

.1Zh

villi

m i

met

odol

ogjis

ë dhe

rr

egul

lave

për

Sta

ndar

det

e kua

lifiki

mit

të b

azua

ra

në k

ompe

tenc

a (z

hvill

im,

vend

osje

e ri

shqy

rtim

it të

St

anda

rdev

e)

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpi

limin

e m

etod

olog

jisë d

he

rreg

ulla

ve;

•Ja

në n

darë

mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

stud

iuar

për

voja

t ndë

rkom

bëta

re;

•M

etod

olog

jitë d

he rr

egul

lat j

anë p

ërpi

luar

dhe

janë

an

aliz

uar m

e pal

ët k

yçe t

ë int

eres

uara

; •

Met

odol

ogjia

dhe

rreg

ulla

t e zh

villi

mit,

pre

zant

imit

dhe r

ishik

imit

të st

anda

rdev

e për

kua

lifiki

me b

azua

r në

kom

pete

nca

janë

mira

tuar

zyrt

arish

t;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2020

MAS

h,

BAVA

L/or

gane

t, un

iver

sitet

et

Page 136: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

136

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

2.1.

2Pë

rpili

m i

stand

arde

ve p

ër

kual

ifiki

me

•Ja

në p

ërzg

jedh

ur k

ualifi

kim

et p

ër të

cila

t duh

et të

rpilo

hen

stand

arde

; •

Janë

form

uar G

P pë

r për

pilim

in e

stand

arde

ve;

•An

ëtar

ët e

GP

janë

traj

nuar

për

të p

ërpi

luar

stan

dard

e pë

r kua

lifiki

me t

ë baz

uara

në k

ompe

tenc

a;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•St

anda

rdet

për

kua

lifiki

me t

ë baz

uara

në k

ompe

tenc

a ja

në p

ërpi

luar

për

10%

të k

ualifi

kim

eve t

ë ofr

uara

, në

pajti

m m

e met

odol

ogjin

ë e m

iratu

ar d

he ja

në a

naliz

uar

me p

alët

kyç

e të i

nter

esua

ra;

•St

anda

rdet

për

kua

lifiki

me t

ë baz

uara

në k

ompe

tenc

a ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht d

he ja

në të

gatsh

me p

ër t’

u vë

në n

ë për

dorim

;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga tr

ajni

met

e m

bajtu

ra;

•Ev

iden

cë p

ër n

gjar

jet e

të v

ërte

tuar

it;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2020

MAS

h,

BAVA

L/or

gane

t,

univ

ersit

etet

2.2.

1Pë

rforc

im i

kapa

citet

eve

të u

nive

rsite

teve

r për

gatit

jen

dhe

mirë

mba

jtjen

e ba

zës s

ë të

dhën

ave t

ë stu

dent

ëve q

ë ka

në p

ërfu

ndua

r shk

ollim

in

e tyr

e

•Ba

za o

pera

tive e

të d

hëna

ve p

ër st

uden

tët t

ë cilë

t kan

ë m

baru

ar sh

kolli

min

në t

ë gjit

ha u

nive

rsite

tet ë

shtë

rgat

itur;

•Ba

za fu

nksio

nale

të të

dhë

nave

baz

uar n

ë TI n

ë të

gjith

a un

iver

sitet

et;

2020

MAS

h,

univ

ersit

etet

2.2.

2Ve

ndos

ja e

një m

etod

olog

jie

për s

tudi

m të

vaz

hdue

shëm

gj

urm

ues p

ër të

mon

itoru

ar

të d

iplo

mua

rit

•Të

dhë

nat n

ga st

udim

et p

ërcje

llëse

janë

mbl

edhu

r dhe

an

aliz

uar;

•Të

dhë

na n

ga st

udim

et p

ërcje

llëse

; •

Rapo

rte a

nalit

ike p

ër v

itet a

kade

mik

e;•

Vend

ime t

ë rek

torë

ve të

uni

vers

itete

ve

2020

MAS

h,

univ

ersit

etet

2.3.

1Id

entifi

kim

i i u

nive

rsite

teve

hua

ja p

ër të

krij

uar

part

nerit

ete

•Ja

në b

ërë m

arrë

vesh

jet p

ër t’

u lid

hur m

e uni

vers

itete

t tje

ra;

•M

emor

andu

me b

ashk

ëpun

imi;

2020

MAS

h,

univ

ersit

etet

Page 137: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

137

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

2.3.

2Fi

llim

i pr

ogra

mev

e për

sh

këm

bim

të st

uden

tëve

dhe

sta

fit

•U

nive

rsite

tet,

kuad

ri m

ësim

dhën

ës d

he st

uden

tët j

anë t

ë ky

çur n

ë pro

gram

et e

shkë

mbi

mit;

•Pr

ogra

me s

hkëm

bim

i;•

Rapo

rte p

ër m

obili

tet,

etj.

2020

MAS

h,

univ

ersit

etet

, A

gjen

cia

naci

onal

e pë

r pr

ogra

me

evro

pian

e ar

simor

e dh

e m

obili

tet

2.4.

1Th

emeli

m i

obse

rvat

oriu

mit

për s

hkat

htës

i33•

Obs

erva

toriu

mi i

shka

thtë

sive ë

shtë

insti

tucio

naliz

uar

dhe p

ajisu

r tër

ësish

t;•

Vend

ime t

ë MAS

h-it;

2020

MAS

h

33

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti II

I. Pë

rmir

ësim

i qa

sshm

ëris

ë dh

e si

stem

it pë

r reg

jistr

im n

ë ar

sim

in e

lart

ë

3.1

Përs

htat

je e

ndë

rtes

ave

univ

ersit

etev

e (fa

kulte

teve

) pë

r shk

ollim

për

fshi

rës

•Ës

htë

përm

irësu

ar q

assh

mër

ia n

ë ar

simin

e la

rtë

për

pers

onat

me

aftës

i të

kufiz

uara

fizi

ke;

•N

dërt

esat

e të

gjit

ha u

nive

rsite

teve

janë

për

shta

tur

tërë

sisht

për

nev

ojat

ars

imor

e të

stud

entë

ve m

e ne

voja

të v

eçan

ta;

2020

MA

Sh, u

ni-

vers

itete

t

3.2

Përm

irësim

i ku

shte

ve n

ë ko

nvik

tet s

tude

ntor

e •

Stud

entë

t kan

ë ku

shte

solid

e pë

r ban

im n

ë të

gjit

ha

konv

ikte

t stu

dent

ore;

•Ko

nvik

tet s

tude

ntor

e ja

në ri

novu

ar të

rësis

ht n

ë të

gjit

ha q

ytet

et m

e të

pak

tën

50%

të të

gjit

ha

vend

bani

mev

e;

2020

2025

MA

Sh,

konv

ikte

t st

uden

tore

33

Akt

ivite

te të

pla

nifik

uara

nga

Pro

jekt

i për

zhv

illim

të s

hkat

htës

ive

dhe

mbs

ëtje

tjen

e in

ovac

ione

ve, i

fina

ncua

r nga

BB.

Page 138: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

138

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

3.1.

1Pë

rsht

atje

e n

dërt

esav

e të

un

iver

sitet

eve

(faku

ltete

ve)

për p

ërfs

hirje

të st

uden

tëve

m

e pe

nges

a fiz

ike

•Ës

htë

orga

nizu

ar th

irrja

për

ble

rje të

shër

bim

eve

për z

gjid

hje

arki

tekt

uror

e dh

e pu

në n

dërt

imor

e pë

r pë

rsht

atje

n e

ndër

tesa

ve të

uni

vers

itete

ve p

ër t’

i për

fshi

edhe

stud

entë

t me

peng

esa

fizik

e;

•Ës

htë

përg

atitu

r zgj

idhj

a ar

kite

kton

ike

për p

unët

nd

ërtim

ore

me

vler

ësim

in e

bux

hetit

; •

Të g

jitha

ndë

rtes

at e

univ

ersit

etev

e pub

like (

faku

ltete

ve)

janë

për

shta

tur p

ër p

ërfsh

irjen

e stu

dent

ëve m

e pen

gesa

fiz

ike;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•D

okum

ente

fina

ncia

re;

•Ve

ndim

e për

pra

nim

të p

lani

t ark

itekt

onik

dhe

pu

nëve

ndë

rtim

ore;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2020

MAS

h,

univ

ersit

etet

3.2.

1Pë

rpili

m i

një k

once

pti p

ër

mirë

mba

jtjen

e ko

nvik

teve

stu

dent

ore

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërga

titje

n e K

once

ptit;

Konc

epti

ësht

ë për

gatit

ur d

he ës

htë a

naliz

uar m

e pal

ët

kyçe

të in

tere

suar

a;

•Ko

ncep

ti pë

r mirë

mba

jtjen

e ko

nvik

teve

stud

ento

re ës

htë

mira

tuar

zyrt

arish

t;

•Ra

port

e nga

taki

met

për

disk

utim

;•

Vend

ime t

ë MAS

h20

19M

ASh,

ko

nvik

tet

stud

ento

re

3.2.

2Pë

rmirë

sim i

kush

teve

konv

ikte

t stu

dent

ore

•Ës

htë

orga

nizu

ar th

irrja

për

ble

rjen

e zg

jidhj

es

arki

tekt

onik

e dh

e pu

nëve

ndë

rtim

ore

për p

ërm

irësim

in

e ku

shte

ve n

ë ko

nvik

tet s

tude

ntor

e;•

Zgjid

hja

arki

tekt

onik

e për

pun

ët n

dërt

imor

e me

vler

ësim

in e

buxh

etit

ësht

ë për

gatit

ur;

•Ku

shte

t në k

onvi

ktet

stud

ento

re ja

në p

ërm

irësu

ar

tërë

sisht

;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Ve

ndim

e për

pra

nim

të p

lani

t ark

itekt

onik

dhe

pu

nëve

ndë

rtim

ore;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2025

MAS

h,

konv

ikte

t stu

dent

ore

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti IV

. Për

mir

ësim

i ud

hëhe

qjes

dhe

fina

ncim

it të

ars

imit

të la

rtë

4.1

Rish

qyrt

im i

korn

izës

për

ud

hëhe

qje

dhe

men

axhi

m

me

univ

ersit

etet

•Ës

htë

gara

ntua

r aut

onom

ia e

uni

vers

itete

ve;

•M

enax

him

i dhe

udh

ëheq

ja e

uni

vers

itete

ve ja

dem

okra

tizua

r dhe

ësh

të rr

itur e

fikas

iteti

i tyr

e;

•Ës

htë

them

elua

r kës

hilli

për

ars

imin

e la

rtë;

•Ës

htë

rritu

r pje

sëm

arrja

funk

siona

le e

stud

entë

ve n

ë pr

oces

in e

ven

dim

mar

rjes n

ë ni

vel f

akul

tete

sh d

he

univ

ersit

etes

h;

•Ës

htë

real

izua

r ana

lizë

e m

ekan

izm

ave

për

men

axhi

m d

he u

dhëh

eqje

; •

Dra

ft-ak

te li

gjor

e pë

r mek

aniz

ma

të ri

për

m

enax

him

dhe

udh

ëheq

je;

2020

MA

Sh,

univ

ersit

etet

Page 139: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

139

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

4.2

Përm

irësim

i fu

nksio

nim

it të

OD

SJ n

ë se

cilin

un

iver

sitet

(fak

ulte

t)

•Ba

shkë

puni

mi u

nive

rsite

teve

me

palë

t kyç

e të

in

tere

suar

a (k

omun

itetin

e b

izne

sit, S

enat

in e

un

iver

sitet

it) ë

shtë

për

forc

uar;

•Ës

htë

bërë

ana

lizë

e fu

nksio

nim

it të

KBB

P, ja

përg

atitu

r rek

oman

dim

e pë

r për

mirë

simin

e ty

re

dhe

janë

sugj

erua

r akt

ivite

te të

ard

hshm

e pë

r pë

rfor

cim

in e

kap

acite

teve

;

2020

MA

Sh,

KBB

P, u

ni-

vers

itete

t

4.3

Vend

osja

e n

jë si

stem

i të

ri pë

r fina

ncim

in e

ars

imit

lart

ë ba

zuar

treg

uesit

e

punë

s së

përf

undu

ar

•Ës

htë

rritu

r efik

asite

ti i s

hfry

tëzi

mit

të b

urim

eve

finan

ciar

e të

cila

t nda

hen

për a

rsim

in e

lart

ë;•

Mek

aniz

ëm o

pera

tiv p

ër fi

nanc

imin

e

univ

ersit

etev

e në

baz

ë të

num

rit të

stud

entë

ve d

he

indi

kato

rëve

për

pun

ën e

kry

er;

2020

MA

Sh,

univ

ersit

etet

4.4

Vend

osja

e m

ekan

izm

ave

për t

ë in

kura

juar

in

vest

imet

nga

sekt

ori i

bi

znes

it në

ars

imin

e la

rtë

•Ja

në v

endo

sur k

usht

e pë

r rrit

jen

e in

vest

imev

e në

ar

simin

e la

rtë;

Mas

a lig

jëris

ht të

kon

stat

uara

për

mot

ivim

in e

pu

nëdh

ënës

ve;

2020

MA

Sh,

univ

ersit

etet

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

4.1.

1An

aliz

ë e m

ekan

izm

ave p

ër

udhë

heqj

e dhe

men

axhi

m

në u

nive

rsite

te

•Ës

htë

anal

izua

r efe

ktiv

iteti

i mek

aniz

mav

e ek

zist

ues

për u

dhëh

eqje

dhe

men

axhi

m m

e un

iver

sitet

et;

•Ja

në p

ërga

titur

reko

man

dim

et p

ër ri

shik

im të

m

ekan

izm

ave d

he të

një

jtë ja

në a

naliz

uar m

e pal

ët k

yçe

të in

tere

suar

a (p

ërfsh

irë ed

he st

uden

tët);

Janë

për

gatit

ur d

raft-

akte

t për

ndr

yshi

met

ligj

ore;

•Ra

port

për

ana

lizën

;•

Vend

ime t

ë rek

torë

ve të

uni

vers

itete

ve;

2018

MAS

h,

univ

ersit

etet

4.2.

1An

aliz

ë e fu

nksio

nim

it të

K

BBP

•V

lerës

imi i

funk

sioni

mit

të K

BBP

ësht

ë rea

lizua

r;•

Janë

sigu

ruar

reko

man

dim

et p

ër p

ërm

irësim

in e

korn

izës

ligj

ore d

he in

stitu

cion

ale n

ë pun

ën e

KBB

P;

•Ra

port

për

ana

lizën

;•

Janë

për

gatit

ur d

he m

iratu

ar a

kte t

ë rej

a në

n-lig

jore

, për

fshirë

edhe

rapo

rte t

ë sta

ndar

dizu

ara

dhe

mek

aniz

ma

për r

apor

tim;

2018

MAS

h,

univ

ersit

etet

4.3.

1Pë

rpili

m i

një m

ekan

izm

i të

ri p

ër sh

përn

darje

n e

burim

eve fi

nanc

iare

për

un

iver

sitet

et

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërga

titje

n e m

ekan

izm

it;

•Ja

në n

darë

mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

stud

iuar

për

voja

t ndë

rkom

bëta

re;

•M

ekan

izm

i dhe

për

lloga

ritja

e m

jete

ve të

nev

ojsh

me

janë

për

pilu

ar d

he ja

në a

naliz

uar m

e pal

ët k

yçe t

ë in

tere

suar

a;•

Mek

aniz

mi ë

shtë

mira

tuar

zyrt

arish

t për

pilo

tim;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të r

ekto

rëve

të u

nive

rsite

teve

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2019

MAS

h,

univ

ersit

etet

Page 140: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

140

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

4.3.

2Pi

lotim

i m

ekan

izm

it të

ri

për fi

nanc

im

•M

ekan

izm

i i ri

për

fina

ncim

ësht

ë pilo

tuar

në d

y un

iver

sitet

e; •

Nev

ojat

për

për

mirë

simin

e m

ekan

izm

it ja

në v

erifi

kuar

uni

vers

itete

;

•Ra

port

për

pilo

timin

e m

ekan

izm

ave t

ë ri p

ër

finan

cim m

e rek

oman

dim

e për

për

mirë

sim;

2019

MAS

h,

univ

ersit

etet

4.3.

3Pë

rmirë

sim d

he p

reza

ntim

zy

rtar

i m

ekan

izm

it të

ri p

ër

finan

cimin

e un

iver

sitet

eve

•M

ekan

izm

i për

fina

ncim

i ba

zuar

në n

umrin

e stu

dent

ëve d

he in

dika

torë

t për

për

fund

imin

e pu

nës

ësht

ë mira

tuar

zyrt

arish

t;•

Janë

për

gatit

ur d

raft-

akte

t lig

jore

për

ndr

yshi

met

ligj

ore;

•Ve

ndim

e të r

ekto

rëve

të u

nive

rsite

teve

;•

Vend

ime t

ë MAS

h;

2020

MAS

h,

univ

ersit

etet

4.4.

1Pë

rgat

itje e

mek

aniz

mit

për

nxitj

en e

inve

stim

eve n

ë ar

simin

e la

rtë n

ga a

na e

bizn

es se

ktor

it

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërga

titje

n e m

ekan

izm

it;

•Ja

në st

udiu

ar p

ërvo

jat n

dërk

ombë

tare

;•

Mek

aniz

mi ë

shtë

për

gatit

ur d

he ës

htë a

naliz

uar m

e pa

lët k

yçe t

ë int

eres

uara

; •

Dra

ft-ak

tet l

igjo

re p

ër n

drys

him

et n

ë leg

jisla

cion

janë

rgat

itur;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të r

ekto

rëve

të u

nive

rsite

teve

;•

Vend

ime t

ë MAS

h;

2020

MAS

h,

univ

ersit

etet

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti V.

Mbë

shte

tje p

ër h

ulum

timin

dhe

inov

acio

net

5.1

Form

im i

mek

aniz

mit

inst

ituci

onal

për

ba

shkë

puni

m tr

epal

ësh

ndër

mje

t sht

etit,

aka

dem

isë

dhe

kom

unite

tit të

biz

nesit

•Ës

htë

vend

osur

mbë

shte

tje e

qën

drue

shm

e dh

e or

ient

im i

hulu

mtim

eve

dhe

inov

acio

nit;

•Ës

htë

vend

osur

kës

hilli

nac

iona

l për

ars

imin

e la

rtë,

shke

ncë,

inov

acio

n dh

e te

knol

ogji;

10 p

roje

kte

hulu

mtu

ese

po re

aliz

ohen

;

2025

MA

Sh,

FIZh

T,

KN

ALS

hIT,

un

iver

si-te

tet

5.2

Përm

irësim

i m

ekan

izm

it pë

r kon

stat

imin

e fu

shav

e pr

iorit

are

tem

atik

e pë

r hu

lum

tim d

he in

ovac

ione

•Ës

htë

rritu

r efik

asite

ti i p

ërdo

rimit

të re

surs

eve

finan

ciar

e të

nda

ra p

ër h

ulum

tim d

he

inov

acio

ne;

•M

ekan

izëm

ope

rativ

për

ver

ifiki

min

e fu

shav

e te

mat

ike

prio

ritar

e pë

r hul

umtim

dhe

inov

acio

n;

2020

MA

Sh,

KN

ALS

hIT

Page 141: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

141

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

5.3

Përf

orci

m i

infr

astr

uktu

rës

hulu

mtu

ese

(qen

dra

përs

osm

ërisë

, për

shpe

jtues

, qe

ndra

për

tran

sfer

im

tekn

olog

jish)

univ

ersit

etet

e zg

jedh

ura

•H

ulum

timet

shke

ncor

e ja

në n

ë pë

rput

hshm

ëri

me

nevo

jat b

ashk

ëkoh

ore

për z

hvill

imin

e

tekn

olog

jisë;

•Ja

në a

kred

ituar

24

labo

rato

rë n

ë un

iver

sitet

et p

ublik

e dh

e ja

në p

ajisu

r në

përp

uthj

e m

e ne

voja

t dhe

kër

kesa

t e

tekn

olog

jisë

së la

rtë;

Zyrë

nac

iona

le p

lotë

sisht

funk

siona

le p

ër tr

ansf

erim

in e

te

knol

ogjiv

e;

•Pj

esë

e fin

anci

mit

priv

at e

mob

ilizu

ar si

për

qind

je e

in

vest

imev

e të

FIZ

hT n

ë ak

tivite

te p

ër in

ovac

ion;

Pjes

ë e

finan

cim

it pr

ivat

e m

obili

zuar

si p

ërqi

ndje

e

inve

stim

eve

të F

IZhT

aktiv

itete

për

inov

acio

n;

•Pë

rqin

dje

e pë

rdor

uesv

e të

cilë

t i k

anë

nëns

hkru

ar

mar

rëve

shje

t për

bas

hkëp

unim

ndë

rmje

t ndë

rmar

rjeve

dh

e ko

mun

itetit

të b

izne

sit;

•N

umri

i kom

pani

ve n

ë pr

ogra

min

për

shpe

jtues

të F

IZhT

;•

Qas

je e

vaz

hdue

shm

e në

qen

drat

për

hul

umtim

nda

j bu

rimev

e të

bes

uesh

me

të b

azav

e të

të d

hëna

ve (p

.sh. W

eb

of S

cien

ce, E

lsevi

er, S

copu

s, EB

SCO

);

2020

MA

Sh,

FIZh

T,

ZNTT

Page 142: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

142

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

5.1.

1Ve

ndos

je e

KN

ALS

hIT

•K

NA

LShI

T ës

htë t

ërës

isht f

unks

iona

l;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

2019

MAS

h

5.1.

2Fi

llim

i pr

ojek

teve

për

in

ovac

ione

/hul

umtim

cilët

do

të m

erre

n m

e ne

voja

t e o

rgan

izat

ave

•N

jë p

jesë

e re

surs

eve t

ë nda

ra p

ër F

IZhT

janë

pag

uar;

•In

strum

ente

t për

zhvi

llim

tekn

olog

jik:

- Të

pak

tën

5% v

itin

e par

ë, 20

% v

itin

e dyt

ë, 50

% v

itin

e tre

të,

80%

viti

n e k

atër

t, dh

e 100

% v

itin

e pes

të.

•Pë

rmes

pro

gram

it pë

rshp

ejtu

es të

FIZ

hT ja

në a

vanc

uar:

5 or

gani

zata

në v

itin

e par

ë, 10

në v

itin

e dyt

ë, 15

në v

itin

e kat

ërt;

•N

umri

i firm

ave –

për

doru

es të

cila

t do

të o

frojn

ë pro

dukt

e të

reja

/të p

ërm

irësu

ara:

të p

aktë

n 5

orga

niza

ta n

ë viti

n e p

arë,

15

në v

itin

e dyt

ë, 25

në v

itin

e tre

të ,

30 n

ë viti

n e k

atër

t; •

Num

ri i fi

rmav

e – p

ërdo

rues

të ci

lat d

o të

pre

zant

ojnë

pro

cese

reja

: të p

aktë

n 2

orga

niza

ta n

ë viti

n e p

arë,

4 në

viti

n e d

ytë,

6 në

vi

tin e

tretë

;•

% e

përd

orue

sve s

hfry

tëzu

es të

traj

nim

it dh

e men

torim

it; 4

0% n

ë vi

tin e

parë

; 50%

në v

itin

e dyt

ë ; 6

0% n

ë viti

n e t

retë

, dhe

70%

vitin

e ka

tërt

;

•D

okum

ente

fina

ncia

re;

•D

okum

enta

cion

i pro

jektit

hul

umtu

es;

•Ra

port

gjy

smëv

jeto

r mon

itoru

es;

•Ra

port

e pro

gres

i për

FIZ

hT;

•Ve

ndim

e të K

NA

LShI

T

2020

MAS

h,

FIZh

T,

KN

ALS

hIT

5.2.

1Ri

shik

im i

mek

aniz

mit

për k

onsta

timin

e fu

shav

e pr

iorit

are

tem

atik

e pë

r hu

lum

tim d

he in

ovac

ione

•Ja

në fo

rmua

r GP;

•M

ekan

izm

i ësh

të p

ërga

titur

dhe

mira

tuar

nga

KN

ALS

hIT

dhe

ësht

ë ana

lizua

r me t

ë gjit

ha p

alët

kyç

e të i

nter

esua

ra;

•D

raft-

akte

t lig

jore

për

ndr

yshi

met

ligj

ore j

anë p

ërga

titur

;

•Ra

port

e të G

P;•

Vend

ime t

ë KN

ALS

hIT

;•

Vend

ime t

ë MAS

h;

2018

MAS

h,

KN

ALS

hIT

5.3.

1Th

emeli

m i

një z

yre

nacio

nale

për t

rans

ferim

te

knol

ogjis

h (Z

NTT

)

•ZN

TT ës

htë v

endo

sur d

he ës

htë f

unks

iona

le;

•Pë

r ras

tet e

impo

rtit

të te

knol

ogjis

ë në i

ndus

tri v

endo

set

sipas

num

rit të

ana

lizav

e të g

amës

së p

aten

tave

(AP)

, fus

hës

së p

aten

tave

(P),

dhe t

ekno

logj

isë së

lice

ncim

it (im

port

it të

te

knol

ogjis

ë);

•Sh

pikj

e ven

dore

sipa

s për

gjig

jeve

të k

omer

cializ

uara

inte

rven

im si

pas n

umri

të p

aten

tave

të d

orëz

uara

(P),

licen

cave

(L

) dhe

mar

rëve

shje

ve p

ër sh

ërbi

me h

ulum

tues

e (M

);

•ZN

TT k

rejtë

sisht

ope

rativ

e dhe

fu

nksio

nale;

•Ra

port

e të b

rend

shm

e vje

tore

për

ZN

TT

2020

MAS

h, o

dat

ekon

omik

e, ZN

TT,

univ

ersit

etet

5.3.

2Si

gurim

mje

tesh

nevo

jshm

e për

qas

jen

e un

iver

sitet

eve n

ë bur

ime

të b

esue

shm

e të b

azav

e hu

lum

tues

e të t

ë dhë

nave

•Sq

arim

et, p

ërllo

garit

jet,

dhe a

ktet

ligj

ore p

ër p

ërca

ktim

in e

mej

teve

të n

evoj

shm

e jan

ë për

gatit

ur;

•M

jete

t e n

evoj

shm

e për

uni

vers

itete

t jan

ë për

cakt

uar;

•Ve

ndim

e të r

ekto

rëve

të u

nive

rsite

teve

2020

MAS

h,un

iver

sitet

et

Page 143: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

143

7.6.

MËS

IMI D

HE

ARS

IMIM

I I T

Ë RR

ITU

RVE

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti I.

Rri

tje e

kua

lifiki

mev

e pë

r të

rritu

rit (

njoh

uri,

shka

thtë

si, k

ompe

tenc

a)

1.1

Vend

osje

e si

stem

it pë

r V

MFJ

•Të

gjit

hë q

ytet

arët

kan

ë m

undë

si t’i

vër

teto

jnë

kom

pete

ncat

të ci

lat i

kan

ë m

arrë

për

mes

të n

xëni

t jo

-form

al d

he in

form

al, m

e çk

a do

të p

ërm

irëso

het

atra

ktiv

iteti

i të

nxën

it të

për

jets

hëm

dhe

do

të rr

itet

konk

urre

nca

në fo

rcën

pun

ëtor

e;

•Ës

htë

vend

osur

sist

emi p

ër V

MFJ

;•

Sist

emi ë

shtë

pilo

tuar

të p

aktë

n 3

kual

ifiki

me

me

pjes

ëmar

rje të

30

kand

idat

ëve;

2025

M

ASh

, M

PPS,

Q

AR,

of

rues

it e

shër

bim

eve

1.2

Rritj

e e

efika

sitet

it të

sh

kolli

mit

fillo

r për

rritu

r

•Ës

htë

rritu

r niv

eli i

ars

imit

me

të ci

lin p

o pa

jiset

po

pulla

ta;

•Ës

htë

revi

duar

mek

aniz

mi i

ars

imit

fillo

r për

rritu

r; •

Prog

ram

e të

zhvi

lluar

a dh

e të

pilo

tuar

a të

baz

uara

8 k

ompe

tenc

a ky

çe;

2020

M

ASh

, Q

AR

1.3

Sigu

rim i

mbë

shte

tjes p

ër

përf

undi

min

e sh

kollë

s së

mes

me

nga

ana

e të

rr

iturv

e

•Ja

në p

ërm

irësu

ar k

ompe

tenc

at k

yçe

të të

rritu

rve;

Të p

aktë

n 10

00 të

rritu

r jan

ë pë

rfsh

irë n

ë ar

simin

e

mes

ëm;

2025

Q

AR,

ko

mun

at,

shko

llat p

ër

APT

1.4

Zgje

rim i

gam

ës së

pr

ogra

mev

e pë

r të

rritu

r pë

r per

sona

t me

nevo

ja të

ve

çant

a ar

simor

e

•Ja

në p

ërm

irësu

ar m

undë

sitë

për t

’i m

ësua

r të

rritu

rit

me

nevo

ja të

veç

anta

ars

imor

e;

•Të

pak

tën

5 pr

ogra

me

për p

erso

na m

e ne

voja

veça

nta

arsim

ore

janë

ver

ifiku

ar d

he ja

në v

ënë

disp

ozic

ion;

Të p

aktë

n 25

per

sona

me

nevo

ja të

veç

anta

ar

simor

e ja

në k

yçur

prog

ram

e dh

e tr

ajni

me

cert

ifiku

ara

për t

ë rr

itur;

2020

Q

AR,

of

rues

it e

shër

bim

eve

1.5

Vend

osje

e n

jë m

odel

i të

qën

drue

shëm

për

m

barim

in e

shko

llës

fillo

re d

he të

mes

me

dhe

pjes

ëmar

rje n

ë tr

ajni

m

prof

esio

nal n

ga p

erso

nat

në sh

tëpi

të k

orrig

jues

e/pë

rmirë

sues

e

•Ja

në si

guru

ar k

usht

e pë

r per

sona

t e v

endo

sur n

ë sh

tëpi

të k

orrig

jues

e/pë

rmirë

sues

e të

mun

d të

m

baro

jnë

arsim

in fi

llor d

he të

mes

ëm d

he të

mar

rin

pjes

ë në

APT

;

•M

odel

i zg

jedh

ur d

he i

mira

tuar

; •

Ësht

ë sig

urua

r mbë

shte

tje fi

nanc

iare

për

real

izim

in

e ar

simit

në sh

tëpi

të k

orrig

jues

e/pë

rmirë

sues

e;

•Të

pak

tën

10%

e p

erso

nave

shtë

pitë

kor

rigju

ese/

përm

irësu

ese

pa sh

kolli

m fi

llor a

të m

esëm

kan

ë kr

yer s

hkal

lë a

deku

ate

shko

llim

i apo

traj

nim

i;

2020

MA

Sh, М

D,

shtë

pitë

ko

rrig

jues

e/pë

rmirë

-su

ese

Page 144: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

144

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

1.6

Rritj

e e

vetë

dije

s për

do

met

hëni

en d

he

mun

dësit

ë e

MA

R në

gjith

a ni

vele

t e sh

oqër

isë

•Ës

htë

përm

irësu

ar m

otiv

imi i

të rr

iturv

e pë

r të

mar

pjes

ë në

traj

nim

e;

•Ja

në p

ërm

irësu

ar m

undë

sitë

për M

AR

për s

hkak

polit

ikës

së p

ërm

irësu

ar;

•Ko

ncep

t i p

ërpu

nuar

për

ngr

itjen

e v

etëd

ijes d

he

anga

zhim

(pun

ëtor

i, fo

rum

e, br

oshu

ra, m

ediu

me,

etj.)

dhe

i ak

ordu

ar m

e pa

lët k

yçe

të in

tere

suar

a;

•Ja

në si

guru

ar të

pak

tën

4 fu

shat

a ra

jona

le d

he

1 na

cion

ale

(në

vit)

për n

girt

jen

e ve

tëdi

jes d

he

anga

zhim

me

kriju

esit

e po

litik

ave,

punë

dhën

ësit,

of

rues

it e

shër

bim

eve,

me

kate

gori

të n

drys

hme

popu

llatë

s;

2025

QA

R

Page 145: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

145

34

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.1.

1Th

emeli

m i

një o

rgan

i ko

ordi

nativ

për

VM

FJ i

lidhu

r me K

ëshi

llin

e KM

K34

•O

rgan

i koo

rdin

ativ

i VM

FJ i

cili e

mbi

këqy

r dhe

dre

jton

përp

arim

in e

real

izim

in e

VM

FJ m

bi b

azën

e pl

anit

vjet

or të

pun

ës ës

htë t

hem

eluar

; •

Ësht

ë de

finua

r fus

hëve

prim

i i O

rgan

it ko

ordi

nativ

VM

FJ

•Pl

ane v

jeto

r të p

unës

të O

rgan

it ko

ordi

nativ

VM

FJ;

•Pr

oces

verb

ale t

ë mbl

edhj

eve t

ë mba

jtura

të K

ëshi

llit

drej

tues

të V

MFJ

;

2018

MAS

h, Q

AR

1.1.

2Pë

rpili

m i

rreg

ulla

ve d

he

proc

edur

ave p

ër V

MFJ

•Ja

në fo

rmua

r GP

në k

uadë

r të o

rgan

it ko

ordi

nativ

VM

FJ p

ër p

ërpi

limin

e rr

egul

lave

dhe

pro

cedu

rave

për

V

MFJ

Disp

ozita

për

rreg

ullo

ren

për a

kred

itim

insti

tucio

neve

, cer

tifiki

m të

kan

dida

tëve

, mon

itorim

dhe

ko

ntro

llim

të ci

lësisë

së V

MFJ

ësht

ë mira

tuar

;

•Ra

port

e të G

P;•

Vend

ime t

ë Org

anit

koor

dina

tiv të

VM

FJ;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

MAS

h,Q

AR

1.1.

3Zh

villi

m i

doku

men

teve

m

etod

olog

jike p

ër

real

izim

in e

VM

FJ

•Ja

në fo

rmua

r GP

në k

uadë

r të O

rgan

it ko

ordi

nativ

për

V

MFJ

për

për

pilim

in e

doku

men

teve

met

odol

ogjik

e për

V

MFJ

; •

Dok

umen

tet m

etod

olog

jike j

anë z

hvill

uar;

•M

jete

t për

VM

FJ ja

në zh

villu

ar;

•Ra

port

e të G

P;•

Vend

ime t

ë Org

anit

koor

dina

tiv të

VM

FJ;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

MAS

h, Q

AR

1.1.

4Pi

lotim

i sis

tem

it të

VM

FJ•

Janë

pilo

tuar

pro

cedu

rat p

ër V

MFJ

për

pro

fesio

ne të

ca

ktua

ra (k

ualifi

kim

e);

•Ja

në v

lerës

uar r

ezul

tate

t e p

ilotim

it;•

Ësht

ë m

iratu

ar d

orac

aku

i ren

duar

rreg

ulla

t dhe

pr

oced

urat

;

•Ra

port

për

rezu

ltate

t e p

ilotim

it;

•Ve

ndim

e të O

rgan

it ko

ordi

nativ

të V

MFJ

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2018

MAS

h,

MPP

S,

QA

R,

ofru

es të

sh

ërbi

mev

e

1.1.

5Pë

rpili

m i

një b

aze t

ë pë

rsht

atsh

me l

igjo

re d

he

finan

ciare

për

real

izim

in e

VM

FJ

•Ja

në fo

rmua

r GP

në k

uadë

r të O

rgan

it ko

ordi

nativ

për

V

MFJ

për

baz

ën li

gjor

e dhe

fina

ncia

re p

ër re

aliz

imin

e V

MFJ

;•

Dra

ft-am

enda

men

tet e

ligj

eve t

ë nev

ojsh

me p

ër

sigur

imin

e ba

zës l

igjo

re d

he fi

nanc

iare

për

real

izim

in e

VM

FJ ja

në p

ërpi

luar

;

•Ra

port

e të G

P;•

Vend

ime t

ë Org

anit

koor

dina

tiv të

VM

FJ;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2019

MAS

h, Q

AR

34

Këto

dhe

akt

ivite

tet t

jera

janë

përp

uthj

e m

e U

dhër

rëfy

esin

për

real

izim

in e

sis

tem

it pë

r vër

tetim

in e

ars

imit

prë

të rr

itur n

ë Re

publ

ikën

e M

aqed

onis

ë, i

cili

ësht

ë pë

rgat

itur n

ë ba

shkë

puni

m m

e ET

F.

Page 146: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

146

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.1.

6N

dërt

im i

kapa

citet

eve d

he

mbë

shte

tje in

stitu

ciona

le pë

r rea

lizim

in e

VM

FJ

•Th

irrja

për

traj

nim

për

ndë

rtim

të k

apac

itete

ve d

he

mbë

shte

tje in

stitu

ciona

le pë

r ins

tituc

ione

t për

gjeg

jëse

ës

htë o

rgan

izua

r; •

Num

ër a

deku

at sp

ecia

listë

sh (d

rejto

rë, v

lerës

ues,

etj.)

ja

në tr

ajnu

ar p

ër t’

i rea

lizua

r pro

cedu

rat e

VM

FJ;

•In

stitu

cioni

gje

gjës

ësht

ë tër

ësish

t i p

ërga

titur

dhe

paj

isur

me r

esur

set e

nev

ojsh

me m

etod

olog

jike d

he v

egla

ve

adm

inist

rativ

e për

real

izim

in e

siste

mit

të V

MFJ

;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Ra

port

e nga

traj

nim

et e

mba

jtura

;•

Vend

ime p

ër p

rani

min

e tra

jnim

eve t

ë ofr

uara

;•

Resu

rse m

etod

olog

jike d

he v

egla

adm

inist

rativ

e për

in

stitu

cioni

n gj

egjë

s; •

Vend

ime t

ë MAS

h

2020

M

ASh,

QA

R

1.1.

7Re

aliz

im i

kam

panj

ës p

ër

ngrit

jen

e vet

ëdije

s për

m

undë

sitë d

he p

ërfit

imet

ng

a V

MFJ

•Th

irrja

për

shër

bim

e për

real

izim

in e

fush

atav

e për

ng

ritje

n e v

etëd

ijes ë

shtë

org

aniz

uar;

•Ja

në re

aliz

uar t

ë pak

tën

4 fu

shat

a ra

jona

le dh

e 1

nacio

nale

për n

gritj

en e

vetë

dije

s;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•D

ëshm

i për

real

izim

in e

fush

atav

e për

ngr

itjen

e ve

tëdi

jes (

p.sh

. evi

denc

ë, m

ater

iale

të sh

typu

ra,

foto

grafi

ke, v

ideo

dhe

të tj

era)

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2025

M

ASh,

QA

R

1.2.

1Re

vidi

m i

mek

aniz

mit

shko

llim

it fil

lor p

ër të

rritu

r•

Janë

form

uar G

P pë

r rev

idim

in e

mek

aniz

mit

të a

rsim

it fil

lor p

ër të

rritu

r; •

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•M

ekan

izm

i i a

rsim

it fil

lor p

ër të

rritu

r ësh

të re

vidu

ar

dhe a

naliz

uar b

ashk

ë me p

alët

kyç

e të i

nter

esua

ra;

•M

ekan

izm

i i a

rsim

it fil

lor p

ër të

rritu

r ësh

të m

iratu

ar

zyrt

arish

t;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2020

M

ASh,

QA

R

1.2.

2Pë

rpun

im d

he p

ilotim

i nj

ë pr

ogra

mi b

azua

r në n

ë tet

ë ko

mpe

tenc

at k

yçe n

ë kua

dër

të sh

kolli

mit

fillo

r për

rritu

r

•Ës

htë

përp

unua

r pro

gram

i ba

zuar

tetë

ko

mpe

tenc

at k

yçe;

Dra

ft-pr

ogra

mi ë

shtë

pilo

tuar

;•

Prog

ram

i për

tetë

kom

pete

ncat

kyç

e ësh

të p

ërm

irësu

ar

dhe m

iratu

ar;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Pr

ogra

m p

ër tr

ajni

m;

•Ra

port

e nga

traj

nim

et e

mba

jtura

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2020

M

ASh,

QA

R

1.3.

1M

barim

i A

PT n

ga a

na e

rritu

rve

•10

kom

una

janë

për

fshirë

në o

rgan

izim

in e

APT

për

rritu

rit;

•10

00 p

erso

na të

rritu

r jan

ë për

fshirë

në s

hkol

limin

e m

esëm

pro

fesio

nal;

•Ra

port

e nga

traj

nim

et e

mba

jtura

; •

Vend

ime t

ë MAS

h;

2025 (në

vazh

dim

)

QA

R,

kom

unat

, sh

kolla

t për

A

PT

Page 147: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

147

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.4.

1Pë

rpili

m p

rogr

ames

h pë

r të

rritu

r me n

evoj

a të

veç

anta

ar

simor

e

•Ja

në zg

jedh

ur p

ërpi

lues

it e p

rogr

amev

e;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Të

pak

tën

5 pr

ogra

me p

ër tr

ajni

m p

ër të

rritu

rit

me n

evoj

a të

veç

anta

ars

imor

e jan

ë për

punu

ar d

he

cert

ifiku

ar;

•Ev

iden

cë p

ër m

barim

in e

trajn

imev

e; •

Vend

ime t

ë MAS

h20

20

MAS

h,

QA

R,

ofru

esit

e sh

ërbi

mev

e

1.4.

2Tr

ajni

m p

ër të

rritu

rit m

e ne

voja

të v

eçan

ta a

rsim

ore

në p

ajtim

me p

rogr

amet

e ce

rtifi

kuar

a

•Tr

ajni

met

janë

real

izua

r nga

ana

e of

rues

ve të

zgje

dhur

MA

R;

•Të

pak

tën

25 p

erso

na të

rritu

r me n

evoj

a të

veç

anta

ar

simor

e jan

ë për

fshirë

në t

rajn

ime t

ë cer

tifiku

ara

kuad

ër të

ars

imit

për t

ë rrit

urit;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Pr

ogra

m p

ër tr

ajni

m;

•Ve

ndim

e për

pra

nim

in e

trajn

imev

e të o

frua

ra;

•Ra

port

e nga

traj

nim

et e

mba

jtura

; •

Vend

ime t

ë MAS

h

2020

of

rues

it e

shër

bim

eve

1.5.

1Zh

villi

m d

he p

ilotim

i nj

ë m

odeli

për

ars

im n

ë sht

ëpitë

ko

rrig

jues

e/pë

rmirë

sues

e

•Ja

në fo

rmua

r GP

për z

hvill

imin

e m

odeli

t;•

Dra

dt-m

odeli

, ske

ma

finan

ciare

dhe

për

lloga

ritje

te

mje

teve

fina

ncia

re ja

në p

ërga

titur

dhe

janë

ana

lizua

r m

e pal

ët k

yçe t

ë int

eres

uara

; •

Mod

eli i

mira

tuar

ësht

ë pilo

tuar

në b

urgj

e dhe

ësht

ë re

vidu

ar m

bi b

azën

e re

zulta

teve

të p

ilotim

it;•

Dra

ft-am

enda

men

tet e

ligj

eve j

anë p

ërga

titur

;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

dhe M

D;

2020

MAS

h, М

D,

QA

R

1.5.

2Re

aliz

im i

arsim

it fil

lor

dhe t

ë mes

ëm d

he A

PT

në sh

tëpi

të k

orrig

jues

e/pë

rmirë

sues

e

•Ja

në p

reza

ntua

r pro

gram

et p

ër sh

kolli

m fi

llor d

he të

m

esëm

(gjim

nazo

r) d

he A

PT;

•In

stitu

cione

t e a

kred

ituar

a pë

r sig

urim

in e

arsim

it dh

e tra

jnim

eve n

ëpër

bur

gje j

anë p

ërzg

jedh

ur;

•Të

pak

tën

10%

e pe

rson

ave n

ë sht

ëpitë

kor

rigju

ese/

përm

irësu

ese p

a sh

kolli

m fi

llor a

të m

esëm

kan

ë kry

er

shka

llë p

ërka

tëse

shko

llim

i apo

traj

nim

i;

•Ra

port

nga

pro

cese

t e a

rsim

it dh

e tra

jnim

it dh

e nga

ar

ritje

t e n

xënë

sve;

•Ve

ndim

e të M

ASh

dhe М

D

2020

MAS

h, М

D,

shtë

pitë

ko

rrig

jues

e/pë

rmirë

sues

e

1.6.

1Ka

mpa

një p

ër n

gritj

e të

vetë

dije

s dhe

ang

azhi

m•

Konc

epti

për f

usha

tat p

ër n

gritj

en e

vetë

dije

s dhe

an

gazh

imi l

idhu

r me p

lani

n e v

eprim

it ja

në p

ërga

titur

; •

Thirr

ja p

ër sh

ërbi

me p

ër re

aliz

imin

e fu

shat

ave p

ër

ngrit

jen

e vet

ëdije

s dhe

ang

azhi

m ës

htë o

rgan

izua

r; •

Në p

ajtim

me p

lani

n e v

eprim

it, të

pat

ën 4

fush

ata

rajo

nale

dhe 1

nac

iona

le pë

r ngr

itjen

e ve

tëdi

jes d

he

anga

zhim

janë

real

izua

r me k

rijue

sit e

polit

ikav

e, pu

nëdh

ënës

it, o

frue

sit e

shër

bim

eve,

dhe k

ateg

oritë

e nd

rysh

me t

ë qyt

etar

ëve;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•D

ëshm

i për

real

izim

in e

fush

atav

e për

ngr

itje

të v

etëd

ijes (

evid

encë

, mat

eria

le të

ndr

yshm

e të

shty

pura

, fot

ogra

fike,

rapo

rte,

inte

rvist

a, et

j.)

•Ve

ndim

e për

pra

nim

in e

shër

bim

eve t

ë mun

dësu

ara;

Vend

ime t

ë MAS

h

2020

(n

ë va

zhdi

m)

MAS

h, Q

AR

Page 148: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

148

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti II

. Për

mir

ësim

i pë

rmba

jtjes

dhe

cilë

sisë

së të

nxë

nit d

he a

rsim

it pë

r të

rritu

r

2.1

Revi

dim

dhe

thje

shtë

sim i

proc

edur

ave

për v

erifi

kim

pro

gram

eve

të sh

kolli

mit

jo-fo

rmal

për

të rr

itur d

he

verifi

kim

e o

frue

sve

shër

bim

eve

•Ja

në v

endo

sur p

arak

usht

e pë

r rrit

jen

e nu

mrit

ofru

esve

të M

AR

për t

ë rr

iturit

dhe

për

zgje

rimin

e

gam

ës së

kua

lifiki

mev

e të

cila

t ofr

ohen

pajti

m m

e ne

voja

t e tr

egut

të p

unës

;

•Ës

htë

mira

tuar

dhe

futu

r në

përd

orim

pro

cedu

rë e

re

vidu

ar p

ër v

erifi

kim

in e

ofr

uesv

e të

shër

bim

eve

për m

ësim

in jo

-form

al p

ër të

rritu

rit d

he zb

atim

in

e të

një

jtës

2020

M

ASh

, Q

AR

2.2

Revi

dim

dhe

për

mirë

sim

i pro

cedu

rave

për

ndj

ekje

real

izim

it të

MA

R pë

r të

rritu

r, si

dhe

mek

aniz

mav

e pë

r vle

rësim

të ja

shtë

m të

ci

lësis

ë

•Ja

në si

guru

ar p

arak

usht

e pë

r kon

trol

lim të

cilë

sisë

me

rast

in e

real

izim

it të

MA

R•

Sist

em i

revi

duar

i pë

rcje

lljes

së ci

lësis

ë në

MA

R pë

r të

rritu

r me

proc

edur

a qa

rtë

të d

efinu

ara

2022

Q

AR,

IShA

2.3

Ope

raci

onal

izim

i sis

tem

it na

cion

al p

ër tr

ajni

m të

tr

ajnu

esve

për

traj

nim

in e

pe

rson

ave

të rr

itur

•Ës

htë

përm

irësu

ar ci

lësia

e M

AR

për t

ë rr

itur s

i re

zulta

t i k

ompe

tenc

ave

të p

ërfo

rcua

ra p

rofe

siona

le të

tr

ajnu

esve

të p

erso

nave

të rr

itur

•Si

stem

i ve

ndos

ur li

gjër

isht p

ër tr

ajni

min

e

pers

onav

e të

rritu

r; •

Stan

dard

e zy

rtar

isht t

ë m

iratu

ara

prof

esio

nale

për

tr

ajni

min

e p

erso

nave

të rr

itur;

•Pr

ogra

me

të m

iratu

ara

për t

rajn

imin

e tr

ajnu

esve

per

sona

ve të

rritu

r; •

Të p

aktë

n 50

traj

nues

për

traj

nim

in e

per

sona

ve të

rr

itur e

kan

ë kr

yer m

e su

kses

traj

nim

in;

2025

MPP

S,

QA

R,

Kësh

illi p

ër

AR,

Kës

hilli

i A

PT,

ofru

esit

e sh

ërbi

mev

e

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

2.1.

1Ri

shqy

rtim

i pr

oced

urës

r ver

ifiki

m të

pro

gram

eve

dhe o

frue

sve t

ë shk

ollim

it jo

-form

al p

ër të

rritu

r

•Ja

në fo

rmua

r GP

për r

evid

imin

e pr

oced

urës

; •

Janë

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Pr

oced

ura

e re ë

shtë

për

gatit

ur d

he ri

shik

uar m

e pak

ët

kyçe

të in

tere

suar

a;

•D

raft-

akti

ligjo

r për

mira

timin

e pr

oced

urës

ësht

ë pë

rgat

itur;

•Pr

oced

ura

për v

erifi

kim

in e

ofru

esve

të M

AR

ësht

ë m

iratu

ar zy

rtar

isht;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2019

MAS

h, Q

AR

Page 149: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

149

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

2.1.

2Ve

ndos

je e

proc

edur

ave

për v

lerës

im të

jash

tëm

pjes

ëmar

rësv

e në p

rogr

amet

e c

ertifi

kuar

a

•D

raft-

proc

edur

at p

ër v

lerës

imin

ekste

rn të

pje

sëm

arrë

sve

në p

rogr

amet

e ve

rifiku

ara

janë

për

gatit

ur;

•D

raft-

akte

t lig

jore

për

am

enda

men

tet l

igjo

re ja

përg

atitu

r;

•Ve

ndim

e të M

ASh-

it20

20

MAS

h, Q

AR

2.2.

1Ri

shqy

rtim

i sis

tem

it pë

r m

onito

rim të

cilës

isë së

M

AR

për t

ë rrit

ur

•Ja

në fo

rmua

r GP

për r

evid

imin

e sis

tem

it pë

r mon

itorim

cilës

isë;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

; •

Siste

mi p

ër m

onito

rim të

cilës

isë n

ë MA

R e t

ë rrit

urve

ës

htë r

evid

uar;

janë

për

gatit

ur p

roce

dura

qar

të d

efinu

ara

dhe j

anë r

ishik

uar m

e pal

ët k

yçe t

ë in

tere

suar

a;

•D

raft-

akti

ligjo

r për

për

mirë

simin

e sis

tem

it ës

htë

përg

atitu

r;•

Siste

mi i

revi

duar

për

mon

itorim

in e

cilës

isë n

ë MA

R pë

r të r

ritur

it dh

e udh

ëzim

et p

ër fu

tjen

e tij

janë

m

iratu

ar zy

rtar

isht;

•M

jete

t për

mon

itorim

janë

revi

duar

dhe

mira

tuar

;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

M

ASh,

QA

R

2.2.

2Re

aliz

im i

trajn

imit

për

IShA

për

real

izim

in e

mbi

këqy

rjes n

ga a

na e

insp

ekto

rëve

•Th

irrja

për

bler

jen

e shë

rbim

eve p

ër tr

ajni

m ës

htë

orga

nizu

ar;

•80

t% e

insp

ekto

rëve

janë

traj

nuar

për

tekn

ikat

e m

bikë

qyrje

s ins

pekt

uese

;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Pr

ogra

m p

ër tr

ajni

m;

•Ra

port

e për

traj

nim

et e

mba

jtura

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2020

M

ASh,

Q

AR,

IShA

2.3.

1Pë

rpili

m i

stand

arde

ve

prof

esio

nale

dhe p

rofil

eve

të v

ende

ve të

pun

ës p

ër

trajn

ues p

ër tr

ajni

min

e të

rr

iturv

e

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpi

limin

e sta

ndar

deve

pr

ofes

iona

le dh

e pro

filev

e në v

ende

t e p

unës

; •

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•St

anda

rdet

pro

fesio

nale

dhe p

rofil

et e

vend

eve t

ë pu

nës j

anë p

ërga

titur

dhe

rish

ikua

r me p

alët

kyç

e të

inte

resu

ara;

•D

raft-

akte

t lig

jore

për

futje

n e s

istem

it ja

në p

ërga

titur

;•

Stan

dard

et p

rofe

siona

le dh

e pro

filet

e ve

ndev

e të p

unës

r tra

jnue

sit e

të rr

iturv

e dhe

udh

ëzim

et p

ër zb

atim

in e

tyre

janë

mira

tuar

zyrt

arish

t;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2019

MAS

h,

MPP

S,

QA

R,

Kësh

illi i

A

R, K

ëshi

lli

i APT

Page 150: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

150

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

2.3.

2Zh

villi

m i

prog

ram

eve p

ër

trajn

imin

e tra

jnue

sve p

ër të

rr

iturit

•Pe

së p

rogr

ame t

ë rej

a pë

r tra

jnim

in e

trajn

uesv

e për

tra

jnim

in e

të rr

iturv

e jan

ë zhv

illua

r; •

Mar

rëve

shje

për

ofr

ues s

hërb

imes

h;•

Vend

ime t

ë QA

R pë

r mira

timin

e pr

ogra

mev

e për

tra

jnim

të tr

ajnu

esve

për

traj

nim

in e

të rr

iturv

e;

2025 (në

vazh

dim

)

QA

R,

ofru

esit

e sh

ërbi

mev

e

2.3.

3Sh

ërbi

me t

rajn

imi p

ër

trajn

ues p

ër tr

ajni

min

e pe

rson

ave t

ë rrit

ur

•Th

irrja

për

bler

jen

e shë

rbim

eve p

ër tr

ajni

min

e tra

jnue

sve p

ër tr

ajni

min

e të

rritu

rve ë

shtë

org

aniz

uar;

•50

traj

nues

për

traj

nim

in e

të rr

iturv

e e k

anë k

ryer

me

suks

es tr

ajni

min

në p

ërpu

thje

me p

rogr

amet

e re

ja;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Pr

ogra

m p

ër tr

ajni

m;

•Ra

port

e nga

traj

nim

et e

mba

jtura

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2025 (në

vazh

dim

)

MAS

h,

QA

R,

ofru

esit

e sh

ërbi

mev

e

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti II

I. Pë

rmir

ësim

i i le

gjis

laci

onit,

org

aniz

imit

dhe

udhë

heqj

es së

të n

xëni

t dhe

ars

imit

për t

ë rr

ituri

t

3.1

Përm

irësim

i pl

anev

e pë

r fin

anci

min

e a

rsim

it pë

r pe

rson

at e

rritu

r

•Ës

htë

sigur

uar b

aza

finan

ciar

e e

cila

ësh

të e

do

mos

dosh

me

për f

unks

ioni

min

për

mba

jtjes

or d

he

zhvi

llim

in e

sist

emit

në M

AR

•Pë

rqin

dje

e ve

çant

ë në

bux

het m

e të

pak

tën

1.5%

tota

lit p

ër a

rsim

; 20

25

MA

Sh

3.2

Zhvi

llim

i sist

emit

IT p

ër

prog

ram

et e

ars

imit

pers

onav

e të

rritu

r dhe

of

rues

ve të

shër

bim

eve

•K

a të

dhë

na b

ashk

ëkoh

ore

stat

istik

ore

për s

istem

in e

M

AR,

dhe

të n

jëjta

t mun

dëso

jnë

vend

imm

arrje

për

po

litik

at të

cila

t mbë

shte

ten

në d

ëshm

i;

•Ko

ncep

t për

gru

mbu

llim

in e

të d

hëna

ve

stat

istik

ore

për s

istem

in e

MA

R;

•Ba

zë o

pera

tive

e sis

tem

it IT

për

MA

R;

2018

Q

AR

3.3

Përg

atitj

e e

bazë

s për

ve

ndos

jen

e m

ekan

izm

ave

për n

xitje

n e

punë

dhën

ësve

r inv

estim

shko

llim

in

dhe

traj

nim

in e

per

sona

ve

të rr

itur

•Ja

në k

onst

atua

r mun

dësit

ë dh

e op

sione

t për

ven

dosje

n e

para

kush

teve

për

rritj

en e

inve

stim

eve

në M

AR;

Ësht

ë sig

urua

r ana

lizë

fizib

ilite

ti pë

r ven

dosje

n e

një

siste

mi p

ër n

xitje

n e

punë

dhën

ësve

(si d

he

mek

aniz

ma

për s

igur

imin

e tr

ajnu

esve

, sig

urim

in

e m

akin

ave,

mek

aniz

mav

e pë

r fur

nizi

m m

e m

ater

iale

për

men

torim

dhe

traj

nim

) me

qëlli

m të

in

vest

imit

në a

rsim

in d

he tr

ajni

min

e të

rritu

rve;

Janë

për

gatit

ur re

kom

andi

me

dhe

janë

ana

lizua

r m

e të

gjit

ha p

alët

kyç

e të

inte

resu

ara;

2025

M

ASh

, Q

AR

Page 151: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

151

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

3.1.

1Pë

rpili

m p

lane

sh p

ër

finan

cimin

e M

AR

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpi

limin

e am

enda

men

teve

lig

jore

; •

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Pl

ani p

ër fi

nanc

imin

e pë

rllog

aritj

eve (

form

ula)

për

M

AR

ësht

ë për

gatit

ur d

he a

naliz

uar m

e pal

ët k

yçe t

ë in

tere

suar

a;

•D

raft-

akte

t lig

jore

për

futje

n e p

lane

ve p

ër fi

nanc

im

janë

për

gatit

ur;

•Pl

ani p

ër fi

nanc

imin

e M

AR

dhe u

dhëz

imet

për

zb

atim

in e

tij ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht;

•D

raft-

ligje

t për

bux

hetin

shte

tëro

r për

vite

t e a

rdhs

hme

që p

ërm

bajn

ë për

qind

je të

veç

anta

për

fina

ncim

in

e MA

R në

niv

elin

e të p

aktë

n 1.

5% të

bux

hetit

përg

jiths

hëm

për

ars

im ja

në p

ërpi

luar

;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2025

MAS

h

3.2.

1Ve

ndos

je e

shër

bim

it op

erat

iv p

ër zh

villi

min

e sis

tem

it IT

për

MA

R

•Th

irrja

për

bler

jen

e shë

rbim

eve o

pera

tive p

ër zh

villi

min

e s

istem

it IT

MA

R ës

htë o

rgan

izua

r; •

Sist

emi i

IT p

ër M

AR

ësht

ë in

stal

uar n

ë Q

AR

dhe ë

shtë

rësis

ht fu

nksio

nale

sipas

kon

cept

it të

mira

tuar

për

gr

umbu

llim

in d

he p

ërpu

nim

in e

të d

hëna

ve st

atist

ikor

e pë

r sist

emin

e AJ

dhe

AR

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Ve

ndim

e për

pra

nim

in e

shër

bim

eve t

ë ofr

uara

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2017

MAS

h

3.3.

1Re

aliz

im i

anal

izës

fizib

ilite

tit p

ër m

undë

sitë

e nxi

tjes s

ë pun

ëdhë

nësv

e pë

r inv

estim

shko

llim

in

dhe

traj

nim

in e

per

sona

ve

të rr

itur,

me r

ekom

andi

me

të a

kord

uara

nga

ana

e të

gj

itha

palëv

e të i

nter

esua

ra

•Th

irrja

për

bler

jen

e shë

rbim

eve p

ër k

ryer

jen

e ana

lizës

fizi

bilit

etit

ësht

ë org

aniz

uar;

•M

undë

sitë d

he o

psio

net p

ër v

endo

sjen

e një

siste

mi

për n

xitje

n e p

unëd

hënë

sve (

si dh

e m

ekan

izm

at

për s

igur

imin

e tr

ajnu

esve

, sig

urim

in e

mak

inav

e, m

ekan

izm

ave

për f

urni

zim

me

mat

eria

le p

ër

men

torim

dhe

traj

nim

) me

qëlli

m të

inve

stim

it në

ar

simim

in d

he tr

ajni

min

e të

rritu

rve,

janë

kon

stat

uar;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Ra

port

për

ana

lizën

e fiz

ibili

tetit

i m

iratu

ar n

ga

MAS

h;

•Ve

ndim

e për

pra

nim

in e

shër

bim

eve t

ë ofr

uara

; •

Vend

ime t

ë MAS

h

2025

MAS

h, Q

AR

Page 152: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

152

7.7.

PRI

ORI

TETE

T E

PËRG

JITH

SHM

E/TË

PËR

BASH

KËTA

SIST

EMIN

E A

RSIM

IT

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti I.

Përm

irës

im d

he h

arm

oniz

im i

bazë

s lig

jore

arsi

m

1.1

Rish

qyrt

im, p

ërm

irësim

dh

e ha

rmon

izim

i lig

jeve

ek

zist

uese

fush

ën e

ar

simit

•Li

gjvë

nia

në fu

shën

e a

rsim

it ës

htë

kons

isten

te d

he e

m

bësh

tet r

ealiz

imin

e re

form

ave

dhe

zhvi

llim

it;

•D

raft-

ligj p

ër n

drys

him

et e

ligj

eve

ekzi

stue

se q

ë ka

në të

bëj

në m

e ar

simin

;20

20M

PPS,

M

ASh

1.2

Përg

atitj

e e

Ligj

it të

ri p

ër

arsim

të la

rtë

•Ës

htë

sigur

uar b

aza

fille

star

e pë

r rre

gulli

min

e a

rsim

it pa

rash

kollo

r; •

Ësht

ë pë

rmirë

suar

efe

ktiv

iteti

i fun

ksio

nim

it të

un

iver

sitet

eve;

•Ës

htë

rritu

r niv

eli i

auto

nom

isë a

dmin

istra

tive,

finan

ciar

e dh

e ak

adem

ike

të u

nive

rsite

teve

dhe

llo

garid

hëni

a e

tyre

;

•D

raft-

ligj p

ër a

rsim

par

ashk

ollo

r; 20

18M

ASh

, un

iver

sitet

et

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

1.1.

1Ri

shqy

rtim

i lig

jeve

ek

zist

uese

fush

ën e

ar

simit

•Ja

në fo

rmua

r GP

për r

ishik

imin

e lig

jeve

; •

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Re

zulta

tet e

revi

duar

a m

e par

regu

llsitë

(kun

dërs

htitë

) e k

onsta

tuar

a dh

e me r

ekom

andi

met

për

rish

ikim

akt

eve l

igjo

re ja

në a

naliz

uar m

e pal

ët k

yçe t

ë in

tere

suar

a;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

PPS

dhe M

ASh

2018

MPP

S,

MAS

h,

univ

ersit

etet

1.1.

2Pë

rgat

itje e

ndr

yshi

mev

e në

ligje

t ekz

istue

se n

ë fus

hën

e ar

simit

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërga

titje

n e a

men

dam

ente

ve

ligjo

re;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Akte

t lig

jore

për

am

enda

men

tet l

igjo

re ja

në p

ërga

titur

dh

e jan

ë ana

lizua

r me p

alët

kyç

e të i

nter

esua

ra;

•D

raft-

akte

t lig

jore

për

am

enda

men

tet i

janë

dor

ëzua

r

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

PPS

dhe M

ASh,

2018

MPP

S,

MAS

h

Page 153: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

153

1.1.

3An

aliz

a dh

e mbë

shte

tja p

ër

trans

form

imin

gra

dual

disa

shko

llave

të v

eçan

ta n

ë qe

ndra

bur

imi

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërga

titje

n e e

ligj

it;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

stud

iuar

për

voja

t ndë

rkom

bëta

re;

•Ja

në p

ërpi

luar

dhe

rish

ikua

r rek

oman

dim

et d

he

met

odol

ogjit

ë për

vler

ësim

bas

hkë m

e pal

ët k

yçe t

ë in

tere

suar

a;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rt n

ga d

iskut

imet

e ty

re;

2019

MPP

S,

MAS

h

1.1.

4G

radu

alish

t fut

ja e

një

qasje

je të

dife

renc

uar n

ë m

ësim

dhën

ie -

përs

htat

ja e

mës

imdh

ënie

s si p

ërgj

igje

nd

aj të

nxë

nit t

ë nxë

nësv

e m

e nev

oja

të v

eçan

ta

arsim

ore o

se n

evoj

at p

ër

kujd

es so

cial

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërga

titje

n e n

jë q

asje

je të

di

fere

ncua

r në p

roce

sin e

mës

imdh

ënie

s; •

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në p

ërpi

luar

dhe

rish

ikua

r rek

oman

dim

et d

he

met

odol

ogjit

ë për

vler

ësim

bas

hkë m

e pal

ët k

yçe t

ë in

tere

suar

a;•

Akt

et n

ën-li

gjor

e jan

ë mira

tuar

dhe

disk

utua

r me p

alët

ky

çe;

•Ës

htë

mira

tuar

dor

acak

u;•

Kanë

për

fund

uar t

rajn

imet

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Re

port

e për

traj

nim

et e

mba

jtura

;•

Vend

ime t

ë MPP

S-së

dhe

MAS

h-it

2025

MPP

S,

MAS

h,

univ

ersit

etet

1.1.

5Zh

villi

mi i

resu

rsev

e për

im

plem

entim

in e

qasje

s së

dife

renc

uar p

ër n

xënë

sit

me v

ësht

irësi

serio

ze g

jatë

nxë

nit d

he m

e pen

gesa

m

endo

re

•Ja

në fo

rmua

r GP

për z

hvill

imin

e re

surs

eve n

dihm

uese

; •

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ak

tet n

ën-li

gjor

e jan

ë mira

tuar

dhe

disk

utua

r me p

alët

ky

çe;

•Ja

në zh

villu

ar re

surs

e ndi

hmue

se d

he ës

htë d

iskut

uar

me p

alët

kyç

e;•

Ësht

ë m

iratu

ar d

orac

aku;

•Ka

në p

ërfu

ndua

r tra

jnim

et

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rt n

ga d

iskut

imet

e ty

re;

•Ra

port

et n

ga tr

ajni

met

e pl

otës

uara

;•

Vend

ime t

ë MPP

S-së

dhe

të M

ASh-

it

2025

MPP

S,

MAS

h,

univ

ersit

etet

1.2.

1Pë

rgat

itje e

dra

ft-lig

jit

për a

rsim

in e

lart

ë i ci

li m

undë

son

auto

nom

i ad

min

istra

tive,

finan

ciare

dh

e aka

dem

ike t

ë un

iver

sitet

eve d

he

harm

oniz

imi i

ars

imim

it të

lart

ë me r

ekom

andi

me

euro

pian

e

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërga

titje

n e d

raft-

ligjit

për

ar

simin

e la

rtë;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

stud

iuar

për

voja

t ndë

rkom

bëta

re;

•D

raft-

ligji

i par

ë ësh

të p

ërga

titur

dhe

ana

lizua

r me p

alët

ky

çe të

inte

resu

ara

dhe d

uke p

ërfsh

irë st

uden

tët;

•D

raft-

ligji

ësht

ë ava

ncua

r duk

e i m

arrë

par

asys

h re

zulta

tet e

disk

utim

eve d

he si

i til

lë i ë

shtë

dor

ëzua

r•

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rt n

ga d

iskut

imet

pub

like d

he re

zulta

tet e

tyre

;•

Vend

ime t

ë rek

torë

ve të

uni

vers

itete

ve;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2018

MAS

h,

univ

ersit

etet

Page 154: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

154

1.2.

2Zh

villi

mi i

akt

eve n

ën-

ligjo

re p

ër a

rsim

in e

lart

ë•

Janë

form

uar G

P pë

r rea

lizim

in e

akte

ve n

ën-li

gjor

e;•

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ak

tet n

ën-li

gjor

e jan

ë për

gatit

ur d

he ja

në d

iskut

uar m

e pa

lët k

yçe;

•Ak

tet n

ën-li

gjor

e jan

ë mira

tuar

dhe

me t

o sig

uroh

et

real

izim

efika

s i L

igjit

për

ars

imin

par

ashk

ollo

r;

•Re

port

et të

GP;

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

për

disk

utim

e;•

Vend

imet

e re

ktor

ëve t

ë uni

vers

itete

ve;

•Ve

ndim

et e

MAS

h

2019

MAS

h,

univ

ersit

etet

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti II

. Për

mir

ësim

i si

stem

it pë

r mbl

edhj

en e

të d

hëna

ve st

atis

tikor

e dh

e SI

A

2.1

Revi

dim

i st

rukt

urës

, pë

rmba

jtjes

dhe

m

ekan

izm

ave

për q

asje

EMIS

•EM

IS i

përf

shin

të g

jitha

niv

elet

e a

rsim

it dh

e pa

raqe

t m

jet e

fikas

për

krij

imin

e p

oliti

kave

ars

imor

e të

ba

zuar

a në

dës

hmi;

•G

jithë

përf

shirë

s (në

kup

tim të

mbu

limit

nive

leve

të a

rsim

it) d

he E

MIS

tërë

sisht

funk

siona

l, i c

ili p

ërm

ban

info

rmat

a të

për

ditë

suar

a dh

e të

rësis

ht të

sakt

a, të

qas

shm

e pë

r të

gjith

a pa

lët

kyçe

të in

tere

suar

a të

auto

rizua

ra si

shfr

ytëz

ues;

2020

MA

Sh,

MPP

S,

MSh

IA,

EShS

, BZ

hA,

QSh

P, IS

hA,

ShP,

DZ-

hAA

GjP

K,

inst

ituci

onet

ar

simor

e

2.2

Përm

irësim

i sis

tem

it zy

rtar

për

gru

mbu

llim

in e

dhë

nave

stat

istik

ore

•Ës

htë

rritu

r efik

asite

ti i g

rum

bulli

mit,

për

puni

mit

dhe

publ

ikim

it të

të d

hëna

ve st

atist

ikor

e ng

a an

a e

EShS

;•

EShS

i sh

fryt

ëzon

të d

hëna

t adm

inist

rativ

e ng

a EM

IS p

ër p

ërpu

nim

in e

të d

hëna

ve zy

rtar

e pë

r ar

simin

; •

Të d

hëna

t e p

ublik

uara

zyrt

are

për a

rsim

in të

rgat

itura

nga

ESh

S i p

ërm

bajn

ë ne

voja

t për

dhën

a pë

r ars

imin

MA

Sh

2020

MA

Sh,E

ShS

2.3

Përm

irësim

i ka

paci

tete

ve

të b

urim

eve

njer

ëzor

e pë

r m

enax

him

, ana

lizë

dhe

përd

orim

të të

dhë

nave

st

atist

ikor

e pë

r qël

limet

e

udhë

heqj

es d

he q

ever

isjes

•Ku

adri

adek

uat n

ë të

gjit

ha n

ivel

et e

sist

emit

arsim

or

ësht

ë i a

ftë q

ë të

rësis

ht t’

i shf

rytë

zojë

të d

hëna

t st

atist

ikor

e pë

r udh

ëheq

je e

fikas

e m

e ar

simin

dhe

ër

kriji

min

e p

oliti

kave

ars

imor

e të

baz

uara

dësh

mi;

•Të

gjit

ha sh

kolla

t kan

ë të

pun

ësua

r që

ësht

ë pë

rgje

gjës

për

sigu

rimin

të d

hëna

ve E

MIS

dhe

ES

hS;

•Të

baz

uarit

e d

okum

ente

ve p

ër p

oliti

ka, p

ër

plan

ifiki

m, r

apor

tet,

stud

imet

, etj.

, në

të g

jitha

ni

vele

t në

përd

orim

të d

obish

ëm d

he a

naliz

ë të

in

form

atav

e st

atist

ikor

e;

2020

MA

Sh,

MPP

S,

BZhA

, Q

ShP,

IShA

, Sh

P, D

Z-hA

AG

jPK

, in

stitu

cion

et

arsim

ore

Page 155: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

155

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

2.1.

1Ko

nsta

tim i

nevo

jave

përd

orue

sve t

ë EM

IS

•Ja

në fo

rmua

r GP;

Rezu

ltate

t nga

ana

liza

janë

rish

ikua

r me t

ë gjit

ha p

alët

ky

çe të

inte

resu

ara;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

MAS

h,

MPP

S,

MSh

IA,

EShS

, BZh

A,

QSh

P, IS

hA,

ShP,

DZ-

hAAG

jPK

, in

stitu

cion

et

arsim

ore

2.1.

2Pë

rgat

itje e

rreg

ullo

res p

ër

punë

n dh

e për

dorim

in e

EMIS

•Ja

në fo

rmua

r GP

për r

regu

llore

; •

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Rr

egul

lorja

ësht

ë për

gatit

ur d

he ës

htë a

naliz

uar m

e pa

lët k

yçe t

ë int

eres

uara

; •

Rreg

ullo

rja p

ër p

unën

dhe

për

dorim

in e

EMIS

ësht

ë m

iratu

ar zy

rtar

isht;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

MAS

h

2.1.

3Re

vidi

m i

struk

turë

s, pë

rmba

jtjes

, dhe

m

ekan

izm

ave p

ër q

asje

EMIS

•Th

irrja

ësht

ë org

aniz

uar;

•So

ftuer

i i E

MIS

ësht

ë rev

idua

r;•

Har

duer

i i n

evoj

shëm

ësht

ë sig

urua

r dhe

insta

luar

;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•EM

IS o

pera

tiv si

pas r

regu

llore

s, str

uktu

rës d

he

përm

bajtj

es së

re n

ë disp

ozici

on p

ër sh

fryt

ëzue

sit e

auto

rizua

r;•

Dor

acak

ë të E

MIS

në d

ispoz

icion

për

të g

jithë

sh

fryt

ëzue

sit;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

MAS

h

2.2.

1Pë

rforc

im i

bash

këpu

nim

it nd

ërm

jet E

ShS

dhe

MAS

h në

mbl

edhj

en d

he

publ

ikim

in e

të d

hëna

ve q

ë lid

hen

me a

rsim

in

•Li

sta e

kërk

esav

e për

për

puni

min

e du

hur t

ë të d

hëna

ve

për n

evoj

at e

MAS

h ës

htë p

ërga

titur

; •

Lista

e kë

rkes

ave p

ër p

ërpu

nim

in e

duhu

r të t

ë dhë

nave

r nev

ojat

e ES

hS n

ë niv

el të

nxë

nësit

dhe

ars

imta

rit

dhe s

hkol

lës ës

htë p

ërga

titur

; •

Mem

oran

dum

i për

bas

hkëp

unim

që s

igur

on p

lotë

sim të

ne

voja

ve të

MAS

h dh

e ESh

S ës

htë p

ërga

titur

; •

Ësht

ë tr

ajnu

ar e

dhe

kuad

ri pë

r për

dorim

in e

EM

IS ë

r ne

voja

t e E

ShS;

•M

emor

andu

m i

nëns

hkru

ar p

ër b

ashk

ëpun

im

ndër

mje

t MAS

h dh

e ESh

S;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2018

MAS

h, E

ShS

Page 156: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

156

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

2.3.

1Tr

ajni

m i

kuad

rove

ade

kuat

të g

jitha

insti

tucio

net

arsim

ore p

ër të

sigu

ruar

dhën

a pë

r EM

IS d

he E

ShS,

si

dhe p

ër p

ërdo

rimin

e të

dh

ënav

e sta

tistik

ore p

ër

qëlli

met

e ud

hëhe

qjes

•Ës

htë

orga

nizu

ar th

irrja

për

ble

rjen

e sh

ërbi

mev

e pë

r tr

ajni

m;

•U

dhëh

eqës

it dh

e kua

drot

ade

kuat

e në t

ë gjit

ha

insti

tucio

net a

rsim

ore j

anë t

rajn

uar;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•D

ekla

rata

për

inte

resim

për

ofr

im sh

ërbi

mes

h;•

Rapo

rte n

ga tr

ajni

met

e m

bajtu

ra;

•Ve

ndim

e të M

ASh

dhe M

PPS

2018

MAS

h,

MPP

S,

EShS

, in

stitu

cion

et

arsim

ore

2.3.

2Tr

ajni

m i

kuad

rove

MAS

h, M

PPS

dhe

insti

tucio

neve

tjer

a re

levan

te p

ër q

asje

dhe

rdor

im të

të d

hëna

ve

nga

EMIS

(në p

ajtim

me

rreg

ullo

ren

e tyr

e)

•Th

irrja

për

sigu

rimin

e sh

ërbi

mev

e për

traj

nim

ësht

ë or

gani

zuar

; •

Kuad

rot a

deku

ate t

ë MAS

h, M

PPS

dhe i

nstit

ucio

neve

tje

ra p

ublik

e jan

ë tra

jnua

r;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•D

ekla

rata

për

inte

resim

për

ofr

im sh

ërbi

mes

h;•

Rapo

rte p

ër tr

ajni

met

e m

bajtu

ra;

•Ve

ndim

e të M

ASh

dhe M

PPS

2018

MAS

h,

MPP

S,

BZhA

, Q

ShP,

IShA

, Sh

P, D

Z-hA

AGjP

K

2.3.

3Tr

ajni

m k

uadr

ove t

ë MAS

h,

MPP

S dh

e ins

tituc

ione

ve

tjera

relev

ante

për

anal

izua

r të d

hëna

t sta

tistik

ore d

he p

ër t’

i pë

rdor

ur a

to n

ë për

pilim

in e

polit

ikav

e

•Th

irrja

për

sigu

rimin

e sh

ërbi

mev

e për

traj

nim

ësht

ë or

gani

zuar

;•

Kuad

rot a

deku

ate t

ë MAS

h, M

PPS

dhe i

nstit

ucio

neve

tje

ra p

ublik

e jan

ë tra

jnua

r;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•D

ekla

rata

për

inte

resim

për

ofr

im sh

ërbi

mes

h;

•Ra

port

e për

traj

nim

et e

mba

jtura

;•

Vend

ime t

ë MAS

h dh

e MPP

S

2019

MAS

h,

MPP

S,

BZhA

, Q

ShP,

IShA

, ES

hS, S

hP,

DZh

AAG

-jP

K

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti II

I. Si

guri

m i

përd

orim

it të

gje

rë të

TIK

arsi

m d

he tr

ajni

me

dhe

njoh

uritë

dig

jital

e

3.1

Përd

orim

i TI

K n

ë pr

oces

in

e m

ësim

it•

Ësht

ë rr

itur e

fikas

iteti

i pro

cesit

mës

imor

për

mes

rdor

imit

të T

IK;

•N

xënë

sit d

he k

uadr

ot p

ajise

n m

e sh

kath

tësit

ë e

nevo

jshm

e di

gjita

le;

•Ja

në m

iratu

ar st

anda

rde

për p

ërdo

rimin

e T

IK n

ë të

gjit

ha n

ivel

et e

ars

imit;

Janë

sigu

ruar

paj

isjet

për

TIK

për

të p

aktë

n 50

% të

in

stitu

cion

eve

publ

ike

arsim

ore;

Ësht

ë zh

villu

ar so

ftuer

ars

imor

për

për

dorim

in e

TI

K si

pas s

tand

arde

ve d

he ë

shtë

disp

ozic

ion

për p

ërdo

rues

it;

•Ja

në tr

ajnu

ar k

uadr

o ng

a in

stitu

cion

et e

paj

isura

r për

dorim

in e

TIK

proc

esin

ars

imor

;

2020

2015

MA

Sh,

MPP

S,

MSh

IA,

BZhA

, Q

APT

, ko

mun

a,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t

Page 157: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

157

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

3.2

Vend

osje

e n

jë p

latfo

rme

të u

nifik

uar e

lekt

roni

ke

për m

ësim

dhën

ie,

mës

imnx

ënie

dhe

resu

rse

met

odol

ogjik

e

•Ja

në si

guru

ar k

usht

e dh

e m

jedi

s për

zhvi

llim

mëv

etës

ishëm

pro

fesio

nal t

ë ku

adrit

dhe

shkë

mbi

m

përv

ojas

h;

•Ës

htë

rritu

r efik

asite

ti në

sigu

rimin

e m

ater

ialit

di

dakt

ik p

ër k

uadr

in d

he m

ater

ialin

mës

imor

për

nx

ënës

it, b

ashk

ë m

e qa

sshm

ërin

ë në

inov

acio

net

peda

gogj

ike;

•E-

plat

form

ë kr

ejtë

sisht

funk

siona

le d

he n

ë di

spoz

icio

n m

e re

surs

e të

për

ditë

suar

a pë

r m

ësim

dhën

ie d

he m

ësim

nxën

ie n

ë të

gjit

ha n

ivel

et

arsim

ore

(për

fëm

ijët,

nxën

ësit

dhe

stud

entë

t);

2020

2025

MA

Sh,

MSh

IA,

BZhA

3.3

Them

elim

i nj

ë gj

imna

zi

mat

emat

ikor

-nat

yror

(s

hkol

lë e

mes

me)

dhe

/os

e pa

rale

le T

IK n

ë di

sa sh

kolla

të m

esm

e të

spec

ializ

uara

për

sh

kenc

a ko

mpj

uter

ike

dhe

mat

emat

ikë

•Ës

htë

rritu

r int

eres

imi i

gje

nera

tës s

ë re

për

TIK

; •

Janë

mun

dësu

ar p

arak

usht

et p

ër p

ërga

titje

n e

spec

ialis

tëve

të a

rdhs

hëm

të k

ualifi

kuar

për

TIK

;

•G

jimna

z fun

ksio

nal m

atem

atik

or-n

atyr

or d

he/

ose

para

lele

TIK

me

proc

es k

onst

ant a

rsim

or p

ër

gjen

erat

ën e

par

ë të

nxë

nësv

e;

•M

undë

si pë

r rrit

jen

e nu

mrit

të v

ende

ve të

ira

atë

gjim

naz/

para

lele

për

çdo

vit,

në p

ërpu

thsh

mër

i m

e nu

mrin

ade

kuat

të k

ërku

esve

;

2020

2015

MA

Sh,

MSh

IA,

BZhA

3.4

Vend

osje

e k

ualifi

kim

eve

mod

erne

për

TIK

nive

l të

APT

•Ës

htë

përg

atitu

r gje

nera

ta e

re e

TIK

;•

Tekn

ikë

të a

ftësu

ar p

ër ta

zhvi

lluar

, pro

mov

uar d

he

përd

orur

shoq

ërin

ë in

form

atik

e dh

e të

mar

rin p

jesë

ak

tive

në të

;

•Ës

htë

fillu

ar p

roce

si i a

rsim

it pë

r të

pakt

ën n

gjen

erat

ë nx

ënës

ish p

ër A

PT;

•Re

zulta

tet n

ga m

ësim

i të

defin

uara

sipa

s pla

n-pr

ogra

mit

arsim

or (s

tand

arde

ve p

ër k

ualifi

kim

) sig

uroj

në ci

lësi

adek

uate

për

nxë

nësit

e d

iplo

mua

r;

2020

MA

Sh,

MSh

IA,

QA

PT

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

3.1.

1Pë

rgat

itje e

stan

dard

eve d

he

proc

edur

ave p

ër p

ërdo

rim

të T

IK n

ë të g

jitha

niv

elet e

sh

kolli

mit

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërga

titje

n e s

tand

arde

ve;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Stan

dard

et ja

në p

ërga

titur

dhe

janë

rish

ikua

r met

ë gj

itha

palët

kyç

e të i

nter

esua

ra;

•St

anda

rdet

janë

mira

tuar

zyrt

arish

t sip

as m

oshë

s për

rdor

im të

TIK

në t

ë gjit

ha n

ivele

t e a

rsim

it;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

PPS,

MAS

h dh

e MSh

IA

2022

MAS

h,

MPP

S,

MSh

IA,

BZhA

Page 158: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

158

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

3.1.

2Re

gjist

rim i

plot

ë i n

evoj

ave

të in

stitu

cione

ve a

rsim

ore

në li

dhje

me p

ajisj

et p

ër T

IK

sipas

stan

dard

eve t

ë tyr

e

•Ës

htë

orga

nizu

ar th

irrje

për

ble

rjen

e sh

ërbi

mev

e pë

r re

aliz

imin

e re

gjist

rimit

të n

evoj

ave

të in

stitu

cion

eve;

Rezu

ltate

nga

regj

istrim

i me n

evoj

at e

kons

tatu

ara

për

të g

jitha

insti

tucio

net a

rsim

ore;

•In

stitu

cione

t ars

imor

e (të

pak

tën

50%

e at

yre p

ublik

e)

janë

për

zgje

dhur

sipa

s rez

ulta

teve

të re

gjist

rimit

dhe

krite

reve

par

apra

kish

t të d

efinu

ara

të p

ërzg

jedh

jes;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Ra

port

i për

skici

m ës

htë m

iratu

ar n

ga M

ASh;

•Ka

talo

gu i

pajis

jeve

për

traj

nim

ësht

ë dër

guar

der

i te

insti

tucio

net a

rsim

ore;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2019

MAS

h,

MPP

S,

MSh

IA,

BZhA

Q

APT

, ko

mun

a,

Qyt

eti i

Sh

kupi

t

3.1.

3Bl

erje

e pa

jisje

ve T

IK d

he

prog

ram

eve a

rsim

ore p

ër

përd

orim

të T

IK si

pas

stand

arde

ve

•Th

irrja

ësht

ë org

aniz

uar;

•Pa

jisje

t për

TIK

janë

sigu

ruar

për

të g

jitha

insti

tucio

net

e për

zgje

dhur

a ar

simor

e; •

Softu

eri ë

shtë

insta

luar

në i

nstit

ucio

net e

për

zgje

dhur

a ar

simor

e; •

Kuad

ri ës

htë t

rajn

uar p

ër p

ërdo

rim të

sigu

rt të

paj

isjev

e pë

r TIK

;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•D

ekla

rata

për

pra

nim

in e

dërg

esës

dhe

insta

limit

pajis

jeve

të T

IK;

•Ko

mpo

nent

ë fun

ksio

nalë

hard

uerik

dhe

softu

er

oper

ativ

të in

stalu

ar n

ë ins

tituc

ione

t e p

ërzg

jedh

ura;

Mat

eria

l për

traj

nim

për

për

dorim

in e

paj

isjev

e pë

r TIK

; •

Vend

ime t

ë MAS

h, M

PPS

и M

ShIA

2025

MAS

h,

MPP

S,

MSh

IA,

BZhA

3.1.

4Tr

ajni

m i

kuad

rit p

ër

përd

orim

të T

IK (h

ardu

er

dhe s

oftue

r) n

ë pro

cesin

ar

simor

sipa

s sta

ndar

deve

•Ës

htë

zgje

dhur

ofr

uesi

i shë

rbim

eve;

Prog

ram

i për

traj

nim

(bas

hkë m

e të g

jitha

mod

ulet

dhe

m

ater

ialet

e ne

vojsh

me)

ësht

ë për

gatit

ur;

•I t

ërë k

uadr

i nga

insti

tucio

net e

për

zgje

dhur

a ar

simor

e ës

htë t

rajn

uar;

•Të

gjit

ha in

stitu

cione

ve u

janë

sigu

ruar

dor

acak

ë për

rdor

imin

e TI

K;

•D

ekla

ratë

për

pra

nim

in e

shër

bim

eve t

ë ofr

uara

;•

Rapo

rte n

ga tr

ajni

met

e m

bajtu

ra;

•Ve

ndim

e të M

ASh

dhe M

PPS

2022

MAS

h,

MPP

S,

MSh

IA,

BZhA

3.1.

5Pë

rgat

itje e

e-sh

ërbi

mev

e pë

r apl

ikac

ione

t për

nxë

nës/

regj

istrim

në s

hkol

lë të

m

esm

e

•Th

irrja

ësht

ë org

aniz

uar;

•E-

shër

bim

i ësh

të p

ërga

titur

dhe

ësht

ë int

egru

ar m

e sis

tem

in ek

zistu

es d

he/o

se m

e baz

ën e

të d

hëna

ve të

po

rtal

it na

ciona

l për

e-sh

ërbi

me;

•Ad

min

istra

torë

t e sh

kolla

ve ja

në tr

ajnu

ar p

ër të

rdor

ur sh

ërbi

min

në fj

alë;

•Të

pun

ësua

rit n

ë MAS

h ja

në tr

ajnu

ar p

ër ta

ad

min

istru

ar sh

ërbi

min

;

•E-

shër

bim

e fun

ksio

nale;

20

22M

ASh,

M

PPS,

M

ShIA

Page 159: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

159

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

3.2.

1Pë

rpili

m i

një k

once

pti,

struk

ture

dhe

pro

gram

i pu

ne d

he rr

egul

lore

je p

ër

plat

form

ën

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërga

titje

n e k

once

ptit

dhe

rreg

ullo

res;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Janë

ana

lizua

r për

voja

t ndë

rkom

bëta

re;

•Ko

ncep

ti dh

e rre

gullo

rja p

ër P

latfo

rmën

, për

fshirë

edhe

str

uktu

rën

dhe p

rogr

amin

e sa

j të p

unës

, jan

ë për

gatit

ur

dhe j

anë a

naliz

uar m

e pal

ët k

yçe t

ë int

eres

uara

;•

Konc

epti

dhe r

regu

llorja

për

Pla

tform

ën, s

i dhe

ud

hëzi

met

për

futje

n e t

yre n

ë për

dorim

janë

mira

tuar

zy

rtar

isht;

•Ra

port

e të G

P;•

Dra

ft-ak

t lig

jor p

ër m

iratim

in e

konc

eptit

, str

uktu

rës,

prog

ram

it të

pun

ës d

he rr

egul

lore

s për

pl

atfo

rmën

; •

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh,

MPP

S dh

e MSh

IA;

2019

MAS

h,

MPP

S,

MSh

IA,

BZhA

3.2.

2Pë

rpun

im i

një

plat

form

e të

uni

fikua

r ele

ktro

nike

r mës

imdh

ënie

, m

ësim

nxën

ie d

he re

surs

e

•Th

irrja

për

bler

jen

e pla

tform

ës së

uni

fikua

r elek

troni

ke

ësht

ë org

aniz

uar;

•Po

rtal

i elek

troni

k ës

htë p

ërga

titur

, tes

tuar

dhe

ësht

ë i

gatsh

ëm p

ër p

ilotim

;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•D

okum

ente

fina

ncia

re;

•D

ekla

ratë

për

pra

nim

in e

shër

bim

eve t

ë ofr

uara

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2022

MAS

h,

MSh

IA,

BZhA

3.2.

3Pi

lotim

i pl

atfo

rmës

ele

ktro

nike

•Ja

në p

ërzg

jedh

ur sh

kolla

t ku

do të

bëh

et p

ilotim

i i

plat

form

ës;

•Ja

në k

onsta

tuar

nev

ojat

për

për

mirë

simin

e pl

atfo

rmës

;

•Ra

port

për

rezu

ltate

t e p

ilotim

it i m

iratu

ar n

ga

MAS

h20

22M

ASh,

sh

kolla

t

3.2.

4Pë

rmirë

sim d

he lë

shim

për

dorim

i pl

atfo

rmës

ele

ktro

nike

•Ës

htë

përg

atitu

r E-p

latfo

rmë

funk

siona

le

për m

ësim

dhën

ie, m

ësim

nxën

ie d

he re

surs

e m

etod

olog

jike;

•Pë

r ins

tituc

ione

t gje

gjës

e ësh

të si

guru

ar q

asje

plat

form

ë dhe

stafi

ësht

ë tra

jnua

r për

të a

dmin

istru

ar

me p

latfo

rmën

;

•E-

plat

form

a në

disp

ozici

on;

•Ra

port

e nga

traj

nim

et e

mba

jtura

;•

Dor

acak

ë të p

ërpu

nuar

, të b

otua

r dhe

të sh

përn

darë

r për

dorim

in e

plat

form

ës;

2022

MAS

h,

MSh

IA,

BZhA

3.2.

5Pë

rpili

m d

he p

ublik

im i

e-pë

rmba

jtjev

e•

Fush

at /l

ëndë

t dhe

tem

at p

ër p

ërpu

nim

in e

e-pë

rmba

jtjev

e jan

ë kon

statu

ar d

he p

ërca

ktua

r; •

Ësht

ë or

gani

zuar

thirr

ja p

ër si

gurim

in e

e-

përm

bajtj

eve;

E-pë

rmba

jtjet

janë

për

punu

ar, p

ublik

uar d

he

prom

ovua

r për

për

dorim

;

•O

rë të

zgje

dhur

a pë

r e-p

ërm

bajtj

e;•

Mar

rëve

shje

për

ofr

ues s

hërb

imes

h;•

E-pë

rmba

jtjet

janë

pra

nuar

nga

eksp

ertë

t të a

rsim

it;

•E-

përm

bajtj

et ja

në n

ë disp

ozici

on p

ër

mës

imdh

ënës

it dh

e nxë

nësit

;

2022

M

ASh,

M

ShIA

, BZ

hA

Page 160: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

160

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

3.3.

1Pë

rpili

m i

konc

eptit

dhe

fo

rmat

it pë

r gjim

nazi

n m

atem

atik

or-n

atyr

or

(shk

ollë

e m

esm

e) d

he/o

se

para

lele

t TIK

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërga

titje

n e k

once

ptit;

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ko

ncep

ti pë

r gjim

naz/

para

lele m

e TIK

, për

fshirë

edhe

ku

shte

t për

obj

ekte

t, ku

adrin

, krit

eret

dhe

pro

cedu

rat

për r

egjis

trim

in e

nxën

ësve

janë

për

pilu

ar d

he d

iskut

uar

me t

ë gjit

ha p

alët

kyç

e të i

nter

esua

ra;

•Ko

ncep

ti dh

e udh

ëzim

et p

ër fu

tjen

e tij

në p

ërdo

rim

janë

mira

tuar

zyrt

arish

t;

•Ra

port

e të G

P;•

Dra

ft-ak

t lig

jor p

ër m

iratim

in e

konc

eptit

për

gj

imna

zin

me T

IK;

•Ra

port

e nga

taki

met

për

disk

utim

;•

Vend

ime t

ë MAS

h dh

e MSh

IA;

2019

MAS

h,

MSh

IA,

BZhA

2.3.

2 Th

emeli

m zy

rtar

i gj

imna

zit

mat

emat

ikor

-nat

yror

(s

hkol

lë e

mes

me)

dhe

/os

e pa

rale

leve

TIK

si d

he

sigur

im i

obje

ktev

e të

ne

vojsh

me

për k

ëtë

qëlli

m

•Ak

ti pë

r the

meli

m d

he st

rukt

ura

kadr

ovik

e jan

ë m

iratu

ar;

•Th

irrja

për

pro

jektim

dhe

pun

ë ndë

rtim

ore ë

shtë

or

gani

zuar

; •

Thirr

ja p

ër b

lerje

të p

ajisj

eve d

he m

ater

ialev

e did

aktik

e ës

htë o

rgan

izua

r; •

Janë

sigu

ruar

obj

ekte

t, pa

jisje

t, m

obili

et, d

he m

ater

iali

dida

ktik

në p

ajtim

me k

once

ptin

dhe

stan

dard

et;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•D

ekla

rata

për

pra

nim

in e

punë

ve n

dërt

imor

e dhe

bl

erje

ve;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

•Ve

ndim

e të В

РМ

2025

ВРМ

, M

ASh

, M

ShIA

, BZ

hA

3.3.

3Pu

nësim

dhe

traj

nim

i ku

adrit

për

gjim

nazi

n m

atem

atik

or-n

atyr

or /

para

lelev

e

•Bo

rdi p

ër se

leksio

nim

in d

he p

ërzg

jedh

jen

e kua

drit

ësht

ë th

emelu

ar zy

rtar

isht;

•Th

irrja

për

bler

jen

e shë

rbim

eve p

ër tr

ajni

m ës

htë

orga

nizu

ar;

•Të

gjit

hë të

pun

ësua

rit ja

në tr

ajnu

ar n

ë për

puth

shm

ëri

me k

once

ptin

, sta

ndar

det p

rofe

siona

le dh

e pro

filet

e ve

ndev

e të p

unës

;

•D

okum

ente

për

evid

entim

in e

të p

unës

uarv

e në

gjim

naz/

para

lele (

vend

ime t

ë dre

jtorit

);•

Mar

rëve

shje

për

ofr

ues s

hërb

imes

h;•

Prog

ram

e dhe

mat

eria

le pë

r tra

jnim

;•

Dek

lara

ta p

ër p

rani

min

e sh

ërbi

mit

dhe t

rajn

imit;

•Ra

port

e nga

traj

nim

et e

mba

jtura

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2025

MAS

h,

BZhA

, gj

imna

zi

3.3.

4Pë

rpili

m i

plan

it dh

e pr

ogra

mit

mës

imor

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpi

limin

e pl

an-p

rogr

amev

e m

ësim

ore;

•Pl

ani m

ësim

or d

he p

rogr

amet

janë

për

punu

ar d

he

rish

ikua

r me p

alët

kyç

e të i

nter

esua

ra;

•Pl

ani m

ësim

or d

he p

rogr

amet

për

gjim

nazi

n/pa

ralel

et

TIK

dhe

udh

ëzim

et p

ër fu

tjen

e tyr

e jan

ë mira

tuar

zy

rtar

isht;

•Ra

port

e të G

P;•

Dra

ft-ak

t lig

jor p

ër m

iratim

in e

plan

-pro

gram

it m

ësim

or;

•Ra

port

e nga

taki

met

për

disk

utim

;•

Vend

ime t

ë dre

jtorit

2025

MAS

h,

BZhA

, gj

imna

zi

Page 161: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

161

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

3.3.

5Re

gjist

rimi i

nxë

nësv

e dhe

fil

limi i

pro

cesit

ars

imor

•G

jene

rata

e pa

rë e

nxën

ësve

në g

jimna

zin/

para

lelet

fjal

ë jan

ë reg

jistr

uar n

ë paj

tim m

e pro

cedu

rat p

ër

pran

im/r

egjis

trim

;

•Ra

port

e për

pro

cesin

e re

gjist

rimit;

Rapo

rte p

ër p

roce

sin m

ësim

or;

•M

undë

si pë

r reg

jistr

im n

ë gjim

nazi

n m

atem

atik

or-

info

rmat

ik si

pas k

onku

rsit

për r

egjis

trim

të n

xënë

sve

në sh

kolla

t e m

esm

e pub

like n

ë RM

; •

Vend

ime t

ë dre

jtorit

;

2025

MAS

h,

BZhA

, gj

imna

zi

3.4.

1Pë

rpili

m i

stand

arde

ve p

ër

kual

ifiki

met

e re

ja p

ër T

IK

në b

azë t

ë rez

ulta

teve

mës

imit

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërpu

nim

in e

stand

arde

ve;

•An

ëtar

ët e

GP

janë

traj

nuar

për

për

gatit

jen

e sta

ndar

deve

për

kua

lifiki

me m

e rez

ulta

tet e

mës

imit;

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Ja

në p

ërga

titur

tre s

tand

arde

për

kua

lifiki

met

e re

ja p

ër

TIK

dhe

janë

rish

ikua

r me p

alët

kyç

e të i

nter

esua

ra;

•St

anda

rdet

për

kua

lifiki

m ja

në p

ërga

titur

dhe

janë

m

iratu

ar zy

rtar

isht;

•Ra

port

e nga

traj

nim

i i a

nëta

rëve

të G

P;•

Rapo

rte t

ë GP;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2019

MAS

h,

QA

PT

3.4.

2Pë

rpili

m i

një p

lan-

prog

ram

i mës

imor

(mod

uli)

për k

ualifi

kim

et e

reja

për

TI

K

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërga

titje

n e p

lan-

prog

ram

it m

ësim

or (m

odul

eve)

; •

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•Pl

an-p

rogr

ami m

ësim

or m

odul

ar ës

htë p

ërga

titur

dhe

ës

htë r

ishik

uar m

e pal

ët k

yçe t

ë int

eres

uara

; •

Plan

-pro

gram

i mës

imor

mod

ular

dhe

udh

ëzim

et p

ër

zbat

imin

e tij

janë

mira

tuar

zyrt

arish

t;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2020

MAS

h,

QA

PT

3.4.

3Re

gjist

rim i

nxën

ësve

drej

timin

e TI

K•

Rret

h 60

nxë

nës j

anë r

egjis

trua

r sip

as tr

e sta

ndar

deve

r kua

lifiki

met

pro

fesio

nale

për T

IK;

•D

okum

ente

për

evid

entim

të re

gjist

rimit;

Mat

eria

le pë

r m,m

ësim

dhën

ie d

he m

ësim

nxën

ie n

ë di

spoz

icion

në s

hkol

lat g

jegj

ëse p

ër A

PT;

•Ve

ndim

e të i

nstit

ucio

neve

për

APT

;

2020

MAS

h,

QA

PT,

shko

llat

Page 162: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

162

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti IV

. Për

forc

im i

part

neri

tetit

pub

lik d

he p

ërm

irës

im i

dial

ogut

për

pol

itika

t ars

imor

e

4.1

Vend

osje

e st

rukt

urës

r par

tner

itet s

ocia

l në

sekt

orin

e a

rsim

it

•Pa

rtne

ritet

i soc

ial n

ë se

ktor

in a

rsim

or ë

shtë

in

stitu

cion

aliz

uar;

•Ës

htë

them

elua

r zyr

taris

ht K

ëshi

lli p

ër Z

hvill

imin

e

Polit

ikav

e A

rsim

ore

(KZh

PA) m

e pë

rfaq

ësim

ad

ekua

t të

part

nerë

ve so

cial

ë;

2020

2025

MA

Sh,

orga

ne tj

era

publ

ike

dhe

orga

niza

ta,

part

nerë

t sh

oqër

orë

4.2

Zhvi

llim

i ka

paci

tete

ve

të p

artn

erëv

e so

cial

ë pë

r di

alog

lidh

ur m

e po

litik

at

arsim

ore

•Pa

rtne

rët s

ocia

lë ja

në n

ë gj

endj

e që

mën

yrë

efika

se

ta sh

përn

dajn

ë di

alog

un p

ër p

oliti

kat a

rsim

ore;

•A

nëta

rë të

traj

nuar

të K

ZhPA

dhe

për

faqë

sues

tjer

ë re

leva

ntë

të o

rgan

eve

dhe

orga

niza

tave

pub

like

dhe

part

nerë

ve so

cial

ë;

2020

2025

MA

Sh,

orga

ne tj

era

publ

ike

dhe

orga

niza

ta,

part

nerë

t sh

oqër

orë

35

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

4.1.

1 An

aliz

ë e m

undë

sive p

ër

kriji

m të

KZh

PA•

Thirr

ja p

ër sh

ërbi

me p

ër a

naliz

ën e

mun

dësiv

e ësh

orga

nizu

ar;

•Re

zulta

tet n

ga a

naliz

a m

e rek

oman

dim

e për

mun

dësit

ë, op

sione

t dhe

kon

cept

in p

ër v

endo

sjen

e KZh

PA ja

përp

unua

r;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Ra

port

nga

ana

liza

e mun

dësiv

e me r

ekom

andi

me i

m

iratu

ar n

ga M

ASh;

Vend

ime t

ë MAS

h

2018

MAS

h

4.1.

2 N

egoc

iata

me o

rgan

izat

at

relev

ante

për

krij

imin

e K

ZhPA

•M

arrë

vesh

ja p

relim

inar

e për

ven

dosje

n e K

ZhPA

dhe

e as

pekt

eve t

ë tij

struk

turo

re ës

htë a

rritu

r; •

Mem

oran

dum

për

ven

dosje

n e K

ZhPA

i në

nshk

ruar

ng

a ët

gjit

ha p

alët

kyç

e të i

nter

esua

ra;

2018

MAS

h,

orga

ne tj

era

publ

ike d

he

orga

niza

ta,

part

nerë

t sh

oqër

orë35

4..1

.3

Proc

edur

ë for

mal

e për

th

emeli

min

e K

ZhPA

KZh

PA ës

htë v

endo

sur z

yrta

rish

t; •

Krite

ret p

ër p

jesë

mar

rje d

he p

unë n

ë KZh

PA ja

përp

iluar

;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

ВРМ

, M

ASh

35

pajti

m m

e re

kom

andi

met

e a

naliz

ës s

ë m

undë

sive

për

të v

endo

sur K

ZhPA

.

Page 163: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

163

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

4.1.

4 Si

gurim

të p

unës

pand

ërpr

erë t

ë KZh

PA

•K

ZhPA

mba

n ta

kim

e të r

regu

llta;

Mje

tet fi

nanc

iare

janë

për

cakt

uar;

•Ra

port

nga

taki

met

e K

ZhPA

20

25M

ASh,

K

ZhPA

, or

gani

zata

-an

ëtar

e

4.2.

1V

lerës

im i

nevo

jave

për

tra

jnim

për

anë

tarë

t e

KZh

PA

•Ra

port

i për

vler

ësim

in e

nevo

jave

ësht

ë për

gatit

ur;

•Pl

ani i

ndik

ativ

për

traj

nim

ësht

ë për

gatit

ur;

•Ra

port

për

vler

ësim

in e

nevo

jave

; •

Plan

indi

kativ

për

traj

nim

; 20

2020

25M

ASh

4.2.

2Tr

ajni

m p

ër d

ialo

g pë

r pol

itika

t e K

ZhPA

dh

e për

për

faqë

sues

it e

orga

neve

tjer

a pu

blik

e dh

e org

aniz

atav

e si d

he

part

nerë

ve so

cialë

•Ja

në tr

ajnu

ar të

pak

tën

30 v

eta;

Mar

rëve

shje

për

ofr

ues s

hërb

imes

h;•

Prog

ram

i për

traj

nim

;•

Dek

lara

të p

ër in

tere

sim p

ër sh

ërbi

met

e of

ruar

a pë

r tra

jnim

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2020

2025

MAS

h,

orga

ne tj

era

publ

ike d

he

orga

niza

ta,

part

nerë

t sh

oqër

orë

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti V.

Ope

raci

onal

izim

i i K

MK

5.1

Përm

irësim

i ko

rniz

ës

konc

petu

ale

për K

MK

•Ek

zist

ojnë

par

akus

hte

për r

ealiz

imin

e a

kord

uar

të K

MK

; •

Ësht

ë sig

urua

r vet

ëdije

pub

like

për K

MK

dhe

gjit

ha k

ompo

nent

ët e

saj,

si dh

e qa

sje p

ër të

gj

itha

palë

t kyç

e të

inte

resu

ara,

për

fshi

rë e

dhe

opin

ioni

n m

e të

gje

rë p

ublik

;

•Ës

htë

përg

atitu

r, pu

blik

uar,

dhe

shpë

rnda

rë p

ako

e pl

otë

doku

men

taci

oni p

ër K

MK

, për

fshi

rë fj

alor

ë, ra

port

e, m

etod

olog

ji, p

roce

dura

dhe

dre

jtim

e;

2020

MA

Sh

5.2

Krij

im i

stru

ktur

ave

për

KM

K•

Janë

për

forc

uar k

apac

itete

t ins

tituc

iona

le p

ër

udhë

heqj

e efi

kase

me

KM

K d

he p

ër p

ërfs

hirje

n e

palë

ve k

yçe

të in

tere

suar

a;

•St

rukt

ura

zyrt

arish

t të

them

elua

ra të

KM

K m

e pë

rfsh

irje

adek

uate

të p

aëve

kyç

e të

inte

resu

ara

dhe

me

role

dhe

për

gjeg

jësi

qart

ë të

defi

nuar

a;

2020

MA

Sh, M

PPS,

Bo

rdi i

KM

K,

BZhA

, QA

PT,

QA

R

Page 164: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

164

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

5.3

Përf

shirj

e e

kual

ifiki

mev

e në

KM

K•

Ësht

ë ve

ndos

ur n

jë si

stem

gjit

hëpë

rfsh

irës

kual

ifiki

mes

h të

fitu

ara

në R

M si

pas K

MK

dhe

re

gjist

rit të

kua

lifiki

mev

e;

•Si

stem

kon

siste

nt p

ër k

ualifi

kim

e m

e ni

vele

t e

KM

K d

he i

hapu

r për

kua

lifiki

me

të re

ja;

•Ës

htë

them

elua

r reg

jistr

i maq

edon

as p

ër

kual

ifiki

me;

Burim

e nj

erëz

ore

të a

fta p

ër të

dre

jtuar

Reg

jistr

in

e K

MK

dhe

për

të p

unua

r në

mën

yrë

efika

se m

e pr

oces

et p

ër K

MK

;

2020

MA

Sh, M

PPS,

BZ

hA, Q

APT

, Q

AR,

kom

ision

e se

ktor

iale

për

ku

alifi

kim

e, Bo

rdi i

KM

K,

Regj

istri

i KM

K

5.4

Vend

osje

e si

stem

it pë

r ve

rifiki

min

e ci

lësis

ë pë

r K

MK

•Ës

htë

sigur

uar v

ërte

tësia

e k

ualifi

kim

eve

arrih

en n

ë RM

; •

Inst

ituci

one

dhe

proc

edur

a fu

nksio

nale

për

ve

rifiki

min

e ci

lësis

ë së

kua

lifiki

mev

e;

•Bu

rime

të tr

ajnu

ara

njer

ëzor

e që

do

të p

unoj

në m

ënyr

ë pr

ofes

iona

le d

he e

fikas

e sa

i pë

rket

ve

rifiki

mit

të ci

lësis

ë së

kua

lifiki

mev

e;

2020

MA

Sh, B

ZhA

, Bo

rdi i

KM

K,

QA

PT, Q

ShP,

IS

hA, O

rgan

e të

K

MK

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

5.1.

1Pë

rpili

m i

konc

epte

ve k

yçe

që k

anë t

ë bëjn

ë me K

MK

Plan

i mës

imor

ësht

ë ren

duar

;•

Ngj

arje

t jan

ë rea

lizua

r;•

Dok

umen

tet j

anë p

ërga

titur

;

•Ja

në p

ublik

uar d

he sh

përn

darë

të p

aktë

n 2,

000

kopj

e të L

lbrit

të te

rmin

olog

jive;

i një

jti ës

htë

publ

ikua

r edh

e në u

eb sa

jt;

•Ra

port

e dhe

mat

eria

le vë

rtet

uese

nga

ngj

arje

t e

mba

jtura

; •

Dok

umen

te të

mira

tuar

a ng

a M

ASh;

Vend

ime t

ë MAS

h dh

e ins

tituc

ione

ve tj

era

relev

ante

pu

blik

e;

2018

MAS

h

5.1.

2Pë

rpili

mi i

rapo

rtit

KEK

refe

rimit

i kua

drit

të k

ualifi

kim

eve t

ë M

aqed

onisë

dhe

vet

ë ku

alifi

kim

it te

•Ra

port

i për

orie

ntim

dre

jt K

EK ës

htë p

ërdi

tësu

ar;

•U

dhër

rëfy

esi ë

shtë

për

gatit

ur;

•N

gjar

jet j

anë r

ealiz

uar;

•Ra

port

ësht

ë zba

tuar

;•

Janë

pub

likua

r dhe

shpë

rnda

rë të

pak

tën

1000

kop

je

të K

orni

zës E

vrop

iane

të K

ualifi

kim

eve d

he e

njëj

ta

ësht

ë pub

likua

r edh

e në u

eb sa

jt;

•Ës

htë

mira

tuar

udh

ërrë

fyes

i nga

ana

e M

ASh

dhe

ës

htë

publ

ikua

r në

ueb

sajt;

Rapo

rte d

he m

ater

iale

dësh

mue

se p

ër n

gjar

jet e

re

aliz

uara

;

2020

MAS

h

Page 165: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

165

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

5.2.

1 Pë

rgat

itja

e akt

eve n

ën-

ligjo

re, r

regu

llore

ve,

met

odol

ogjiv

e, pr

otok

ollev

e, dr

ejtim

eve d

he a

ktev

e tje

ra

relev

ante

për

stru

ktur

ën e

KM

K

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ërga

titje

n e d

okum

ente

ve;

•D

okum

ente

t jan

ë për

gatit

ur d

he ja

në ri

shik

uar m

e pa

lët k

yçe t

ë int

eres

uara

;•

Akte

t nën

-ligj

ore,

rreg

ullo

ret,

met

odol

ogjit

ë, pr

otok

ollet

, dre

jtim

et d

he a

ktet

tjer

a ja

në m

iratu

ar

zyrt

arish

t;

•Ra

port

e të G

P;•

Rapo

rte n

ga ta

kim

et p

ër d

iskut

im;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2018

MAS

h

5.2.

2 Kr

ijim

i str

uktu

rave

KM

K

•Bo

rdi i

KM

K d

he st

rukt

urat

tjer

a të

kyç

ura

janë

th

emelu

ar zy

rtar

isht;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

2018

MAS

h

5.2.

3 D

efini

m i

rolev

e dhe

rgje

gjës

ive t

ë pal

ëve t

ë nd

rysh

me t

ë int

eres

uara

për

re

aliz

imin

e K

MK

•Ro

let e

palëv

e kyç

e të i

nter

esua

ra ja

në d

efinu

ar

qart

ë; •

Mem

oran

dum

dhe

pro

toko

lle të

nën

shkr

uara

me t

ë gj

itha

palët

kyç

e të i

nter

esua

ra p

ër zh

villi

min

dhe

re

aliz

imin

e K

MK

;

2018

MAS

h, p

alë k

yçe

të in

tere

suar

a36

5.2.

4 N

dërt

im i

kapa

citet

eve t

ë pa

lëve k

yçe t

ë int

eres

uara

për

fshira

në s

truk

tura

t e

KM

K

•Th

irrja

për

bler

jen

e shë

rbim

eve p

ër n

dërt

imin

e ka

pacit

etev

e ësh

të o

rgan

izua

r; •

Të p

aktë

n 50

anë

tarë

të st

rukt

urav

e të K

MK

janë

tra

jnua

r;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Pr

ogra

m p

ër tr

ajni

m;

•D

ekla

rata

për

pra

nim

in e

kush

teve

të si

guru

ara

për

trajn

im;

•Ve

ndim

e të B

ordi

t të K

MK

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2018

MAS

h, B

ordi

i K

MK

5.2.

5 An

aliz

ë e si

stem

it të

ve

ndos

ur p

ër K

MK

nive

let st

rukt

uror

e dhe

sis

tem

ore

•Ja

në fo

rmua

r GP

për r

ealiz

imin

e an

aliz

ës;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

; •

Nev

ojat

për

për

mirë

simin

e sis

tem

it ja

kons

tatu

ar d

he ri

shik

uar m

e pal

ët k

yçe t

ë in

tere

suar

a;

•Ra

port

për

ana

lizën

e sis

tem

it m

e rek

oman

dim

e pë

r për

mirë

simin

e rr

egul

limit

insti

tuci

onal

dhe

ad

min

istra

tiv d

he b

azës

rreg

ulla

tive;

•Ra

port

e nga

taki

met

për

disk

utim

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2018

MAS

h, M

PPS,

Q

APT

, QA

R,

BZhA

, Bor

di i

KM

K, p

alë k

yçe t

ë in

tere

suar

a и

5.3.

1Pë

rgat

itje e

dre

jtim

eve p

ër

rezu

ltate

t e të

mës

uarit

dhe

sh

përn

darja

e ty

re

•Ja

në fo

rmua

r GP

për p

ër d

rejti

met

; •

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•D

rejti

met

janë

për

gatit

ur d

he ja

në ri

shik

uar m

e pa

lët k

yçe t

ë int

eres

uara

;•

Dre

jtim

et ja

në m

iratu

ar zy

rtar

isht d

he ja

shpë

rnda

rë, m

e rre

gulla

qar

të të

defi

nuar

a,

mën

yra

dhe k

usht

e për

për

gatit

je d

he re

aliz

im

efika

s të r

ezul

tate

ve të

të m

ësua

rit d

he

shfr

ytëz

imin

tyre

nga

ana

e pë

rdor

uesv

e të

ndry

shëm

;

•Ra

port

e nga

taki

met

për

disk

utim

;•

Dre

jtim

e të p

ublik

uara

në u

eb fa

qe;

•M

ater

iale

evid

encë

(bro

shur

a, ra

port

e, et

j.) p

ër

shpë

rnda

rje të

dre

jtim

eve;

•Ve

ndim

e të B

ordi

t të K

MK

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2018

MAS

h, B

ZhA

, Q

APT

, QA

R,

insti

tuci

one t

ë ar

simit

të la

rtë,

Bord

i i K

MK

, pa

lë ky

çe të

in

tere

suar

a

Page 166: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

166

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

5.3.

2Pë

rgat

itje e

dre

jtim

eve

për k

yçje

n e k

ualifi

kim

eve

ekzi

stues

e dhe

aty

re të

reja

KM

K

•Ja

në fo

rmua

r GP

për d

rejti

met

; •

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•D

rejti

met

janë

për

gatit

ur d

he ja

në ri

shik

uar m

e pa

lët k

yçe t

ë int

eres

uara

;•

Dre

jtim

et p

ër p

ërfsh

irjen

e ku

alifi

kim

eve n

ë KM

K

(bas

hkë m

e pro

cedu

rën

e bar

azim

it) ja

në m

iratu

ar

zyrt

arish

t dhe

janë

shpë

rnda

rë;

•Ra

port

e nga

taki

met

për

disk

utim

;•

Dre

jtim

e të p

ublik

uara

në u

eb fa

qe;

•M

ater

iale

evid

encë

(bro

shur

a, ra

port

e, et

j.)•

Vend

ime t

ë Bor

dit t

ë KM

K;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

MAS

h, B

ZhA

, Q

APT

, QA

R,

insti

tuci

one t

ë ar

simit

të la

rtë,

Bord

i i K

MK

, pa

lë ky

çe të

in

tere

suar

a

5.3.

3N

dërt

im i

kapa

citet

eve t

ë ak

torë

ve të

ndr

yshë

m si

pas

rolev

e të t

yre l

idhu

r me

KM

K

•Th

irrja

për

bler

jen

e shë

rbim

eve p

ër n

dërt

imin

e ka

pacit

etev

e ësh

të o

rgan

izua

r; •

Janë

traj

nuar

të p

aktë

n 10

per

sona

;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Pr

ogra

mi p

ër tr

ajni

m;

•D

ekla

rata

për

pra

nim

in e

kush

teve

të si

guru

ara

për

trajn

im;

•Ve

ndim

e të B

ordi

t të K

MK

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2018

MAS

h, B

ZhA

, Q

APT

, QA

R,

insti

tuci

one t

ë ar

simit

të la

rtë,

Bord

i i K

MK

, pa

lë ky

çe të

in

tere

suar

a

5.3.

4Pë

rfsh

irje e

kua

lifiki

mev

e ek

zistu

ese n

ë KM

K•

Të g

jitha

kua

lifiki

met

relev

ante

që k

anë e

kzist

uar

deri

në fu

tjen

e KM

K ja

në re

vidu

ar (b

araz

uar)

dh

e jan

ë për

fshirë

me K

MK

;

•Ve

ndim

e të B

ordi

t të K

MK

;•

Vend

ime t

ë MAS

h20

18M

ASh,

BZh

A,

QA

PT, Q

AR,

in

stitu

cion

e të

arsim

it të

lart

ë, Bo

rdi i

KM

K,

palë

kyçe

inte

resu

ara

5.3.

5Pë

rgat

itje e

Reg

jistr

it të

K

MK

Skem

a e s

truk

turë

s ins

tituc

iona

le e R

egjis

trit

dhe l

idhj

eve t

ë tij

me i

nstit

ucio

net t

jera

ësht

ë pë

rgat

itur d

he ri

shik

uar n

ga të

gjit

ha p

alët

kyç

e të

inte

resu

ara;

Skem

a ës

htë m

iratu

ar zy

rtar

isht;

•In

strum

ente

t e T

I për

KM

K (b

aza

e të d

hëna

ve,

skem

at e

aplik

acio

nit,

port

ali i

regj

istrit

, etj.

) jan

ë të

rësis

ht fu

nksio

nale;

•Ra

port

e nga

taki

met

për

disk

utim

;•

Ueb

-por

tal p

lotë

sisht

funk

siona

l i R

egjis

trit

të K

MK

;•

Vend

ime t

ë Bor

dit t

ë KM

K;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2019

MAS

h, B

ZhA

, Q

APT

,QA

R,

Bord

i i K

MK

Page 167: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

167

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

5.3.

6Ve

ndos

je e

mek

aniz

mit

për

bara

zim

in e

kual

ifiki

mev

e dh

e për

fshirj

en e

tyre

KM

K

•Ja

në fo

rmua

r GP

për m

ekan

izm

in;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Nev

ojat

për

për

mirë

simin

e m

ekan

izm

it ja

kons

tatu

ar d

he ri

shik

uar n

ga p

alët

kyç

e të

inte

resu

ara;

•Ra

port

e nga

taki

met

për

disk

utim

;•

Rapo

rt p

ër v

lerës

imin

e m

ekan

izm

it m

e re

kom

andi

me p

ër p

ërm

irësim

;•

Vend

ime t

ë Bor

dit t

ë KM

K;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2019

MAS

h, B

ZhA

, Q

APT

, QA

R,

Bord

i i K

MK

, Re

gjist

ri

5.3.

7Pë

rgat

itje e

kua

lifiki

mev

e të

reja

për

KM

K

•Pr

oces

i i zb

atim

it, v

lerës

imit,

bar

azim

it, d

hëni

es

së k

ualifi

kim

eve t

ë rej

a dh

e për

fshirj

es së

tyre

regj

istër

ka

fillu

ar;

•Ja

në p

ërga

titur

edhe

apl

ikac

ione

t për

kua

lifiki

met

e r

eja;

Të p

aktë

n 12

0 ku

alifi

kim

e të r

eja

janë

për

fshirë

me

KM

K;

•Ve

ndim

e të B

ordi

t të K

MK

; •

Vend

ime t

ë MAS

h20

20M

ASh,

BZh

A,

QA

PT, Q

AR,

Bo

rdi i

KM

K,

Regj

istri

5.4.

1An

aliz

ë e si

stem

it ek

zistu

es

për v

erifi

kim

in e

cilës

isë d

he

plan

për

për

mirë

simin

e tij

•Ja

në fo

rmua

r GP

për a

naliz

a;

•Ja

në p

ërca

ktua

r mje

tet fi

nanc

iare

;•

Nga

ana

e str

uktu

rave

relev

ante

të B

E ës

htë

përp

iluar

rapo

rt a

nalit

ik p

ër el

emen

tet d

he

proc

edur

at p

ër v

lerës

imin

ekzi

stues

për

ver

ifiki

min

e c

ilësis

ë me r

ekom

andi

me p

ër p

ërm

irësim

et e

nevo

jshm

e, të

mira

tuar

a ng

a M

ASh

dhe B

ordi

i K

MK

;

•Ra

port

e të G

P;•

Vend

ime t

ë Bor

dit t

ë KM

K;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

MAS

h, B

ZhA

, Q

APT

, QA

R,

IShA

, BA

VAL,

Bor

di i

KM

K

5.4.

2H

arm

oniz

im i

siste

mit

verifi

kim

it të

cilës

isë m

e EQ

AVET

dhe

Hap

ësirë

n Ev

ropi

ane t

ë Ars

imit

Lart

ë

•Pë

rshk

rimi i

plo

të i

siste

mit

për v

erifi

kim

cilës

isë së

ars

imit

të la

rtë m

e per

spek

tivat

për

t’u

bërë

anë

tarë

i Re

gjist

rit ev

ropi

an p

ër v

erifi

kim

cilës

isë ës

htë p

ërga

titur

;•

Aplik

imi p

ër a

nëta

rësim

në E

QAV

ET ës

htë

pran

uar;

•Pë

rshk

rimi i

plo

të i

siste

mit

për v

erifi

kim

in e

cilës

isë p

ër k

ualifi

kim

et p

ër a

rsim

pro

fesio

nal d

he

trajn

im ja

në p

ërga

titur

;

•Ko

rres

pond

encë

zyrt

are e

MAS

h m

e EQ

AVET

;•

Vend

ime t

ë Bor

dit t

ë KM

K;

•Ve

ndim

e të M

ASh

201

9M

ASh,

Bor

di i

KM

K, Q

APT

, BA

VAL,

un

iver

sitet

et

Page 168: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

168

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

5.4.

3Pë

rgat

itje e

dre

jtim

eve p

ër

verifi

kim

të ci

lësisë

në t

ë gj

itha

nive

let e

siste

mit

arsim

or

•Ja

në fo

rmua

r GP

për d

rejti

met

; •

Janë

për

cakt

uar m

jete

t fina

ncia

re;

•D

rejti

met

për

atë

se si

të p

ërdo

ret v

ërte

timi i

cil

ësisë

në a

rsim

in e

lart

ë (sis

tem

e të b

rend

shm

e dh

e të j

asht

me p

ër v

erifi

kim

të ci

lësisë

) jan

ë pë

rgat

itur;

•D

rejti

met

për

për

dorim

in e

EQAV

ET ja

përg

atitu

r;•

Opi

nion

i i g

jerë

pub

lik ës

htë i

info

rmua

r për

m

ënyr

ën se

si fu

nksio

non

mek

aniz

mi i

ver

ifiki

mit

të ci

lësisë

në s

istem

in a

rsim

or n

ë Maq

edon

i;

•Ra

port

e të G

P;•

Shpë

rnda

rje e

mat

eria

leve i

nfor

mat

ive d

he të

tjer

a;•

Vend

ime t

ë Bor

dit t

ë KM

K;

•Ve

ndim

e të M

ASh

2018

MAS

h, B

ordi

i K

MK

, O

rgan

e të K

MK

5.4.

4N

dërt

im i

kapa

citet

eve t

ë ak

torë

ve të

ndr

yshë

m si

pas

rolev

e të t

yre n

ë lid

hje m

e ve

rifiki

min

e cil

ësisë

•Th

irrja

për

bler

jen

e shë

rbim

eve p

ër n

dërt

imin

e ka

pacit

etev

e ësh

të o

rgan

izua

r; •

Të p

aktë

n 10

00 p

ërfa

qësu

es të

stru

ktur

ave t

ë lid

hura

me s

istem

in e

verifi

kim

it të

cilës

isë n

ë ku

adër

të K

MK

janë

traj

nuar

;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Pr

ogra

mi p

ër tr

ajni

m;

•D

ekla

rata

për

pra

nim

in e

kush

teve

të si

guru

ara

për

trajn

im;

•Ve

ndim

e të B

ordi

t të K

MK

;•

Vend

ime t

ë MAS

h

2020

MAS

h, B

ordi

i K

MK

, org

ane t

ë K

MK

, ins

tituc

ione

ar

simor

e

5.4.

5Re

aliz

im i

siste

mit

për

verifi

kim

të ci

lësisë

përf

shin

ver

ifiki

min

e ku

alifi

kim

eve

•Ja

në th

emelu

ar in

stitu

cione

t e li

dhur

a m

e sist

emin

e v

erifi

kim

it të

cilës

isë m

e det

yrim

e dhe

për

gjeg

jësi

si dh

e sta

ndar

de d

he p

roce

dura

qar

të të

defi

nuar

a;

•V

lerës

imi i

stan

dard

eve d

eh p

roce

dura

ve p

ër

verifi

kim

të ci

lësisë

nga

ana

e or

gane

ve re

levan

te

ësht

ë rea

lizua

r;

•Ce

rtifi

kata

për

cilës

i të n

dara

për

ofr

uesit

e ar

simit;

•Ve

ndim

e të B

ordi

t të K

MK

;•

Vend

ime t

ë MAS

h;•

Vend

ime t

ë ВРМ

2020

MAS

h, B

ordi

i K

MK

, org

ane t

ë K

MK

36 36

Të c

akto

hen

në fa

zën

e m

ëvon

shm

e.

Page 169: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

169

Nr.

Prio

rite

tet/

Mas

atR

ezul

tate

tIn

dika

torë

obje

ktiv

isht

kon

firm

ohen

Peri

udha

Përg

jegj

ës

Prio

rite

ti V

I. Pë

rmir

ësim

i ka

paci

tete

ve të

inst

ituci

onev

e na

cion

ale

dhe

sigu

rim

i m

onito

rim

it dh

e vl

erës

imit

të S

trat

egjis

ë

6.1

Përm

irësim

i ka

paci

tete

ve

për q

ever

isje

dhe

udhë

heqj

e m

e in

stitu

cion

et

publ

ike

•In

stitu

cion

et n

acio

nale

janë

të a

fta të

për

puno

jnë

dhe

real

izoj

në m

onito

rim d

he v

lerë

sim të

pol

itikë

s ar

simor

e dh

e të

qev

erisi

n në

mën

yrë

efika

se m

e sis

tem

in a

rsim

or;

•K

apac

itete

të p

ërfo

rcua

ra të

resu

rsev

e nj

erëz

ore

dhe

përm

irësim

e in

stitu

cion

ale

në m

inist

ri dh

e or

gane

t tje

ra p

ublik

e të

lidh

ura

me

arsim

in;

2020

ВРМ

, M

PPS,

M

ASh

, or

gane

tjer

a pu

blik

e të

lid

hura

me

arsim

in

6.2

Mon

itorim

i pr

oces

it pë

r re

aliz

imin

e st

rate

gjisë

•Ja

në si

guru

ar in

form

ata

kthy

ese

për p

roce

sin e

re

aliz

imit

të st

rate

gjisë

;•

Ekzi

stoj

në p

arak

usht

e pë

r sig

urim

in e

real

izim

it efi

kas

të st

rate

gjisë

;

•O

rgan

i th

emel

uar f

unks

iona

l për

mon

itorim

dhe

vl

erës

im n

ë M

ASh

;•

Mek

aniz

ëm o

pera

tiv i

mon

itorim

it të

Str

ateg

jisë

me

kyçj

e të

pal

ëve

të in

tere

suar

a ba

shkë

me

part

nerë

t soc

ialë

; •

Vend

imet

mbi

për

shta

tjet e

nev

ojsh

me

për a

rritj

en

e pe

rfor

man

cës e

fikas

e dh

e ef

ektiv

e të

mar

ra

në b

azë

të re

zulta

teve

të m

onito

rimit

të k

ryer

rr

egul

lisht

2020

2025

MPP

S,

MA

Sh,

orga

niza

ta

tjera

gj

egjë

se37

6.3

Vle

rësim

i re

zulta

teve

nga

re

aliz

imi i

Str

ateg

jisë

•Ja

në si

guru

ar in

form

ata

kthy

ese

për a

të n

ëse

rezu

ltate

t e

stra

tegj

isë ja

në a

rritu

r si d

he in

form

ata

për v

endi

met

e

mët

ejsh

me

lidhu

r me

polit

ikat

ars

imor

e;

•Re

zulta

te n

ga v

lerë

simi n

ë di

spoz

icio

n pë

r pal

ët e

in

tere

suar

a20

26M

PPS,

M

ASh

37

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

6.1.

1V

lerës

im i

nevo

jave

nga

tra

jnim

i i k

uadr

it dh

e ne

voja

t për

zhvi

llim

kapa

citet

eve i

nstit

ucio

nale

të m

inist

rive d

he o

rgan

eve

tjera

pub

like t

ë lid

hura

m

e ars

imin

në k

uptim

qeve

risje

s së m

irë

•Th

irrja

për

bler

jen

e shë

rbim

eve p

ër v

lerës

imin

e ne

voja

ve ës

htë o

rgan

izua

r; •

Rezu

ltate

t nga

vler

ësim

i i n

evoj

ave t

ë pun

ëtor

ëve,

bash

kë m

e rek

oman

dim

et p

ër tr

ajni

m, n

ë baz

ë të

rezu

ltate

ve të

mës

imit

dhe z

hvill

imit

të k

apac

itete

ve

insti

tucio

nale

të o

rgan

eve p

ublik

e jan

ë për

punu

ar;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Ra

port

për

vler

ësim

in e

nevo

jave

i m

iratu

ar n

ga

MAS

h dh

e MPP

S

2018

MAS

h,

MPP

S

37

pajti

m m

e pë

rgje

gjës

itë e

defi

nuar

a në

ske

mën

për

mon

itorim

.

Page 170: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit

170

Nr.

Akt

ivite

tet

Treg

uesit

Bu

rim

et e

veri

fikim

itAf

ati i

fu

ndit

Përg

jegj

ës

6.1.

2An

aliz

a dh

e har

mon

izim

i i r

olev

e të i

nspe

ktor

ëve

të a

utor

izua

r të a

rsim

it ko

mun

al d

he in

spek

torë

ve

të L

SI-s

ë

•Ja

në fo

rmua

r GP-

të;

•Ja

në p

ërfu

ndua

r ana

lizat

dhe

reko

man

dim

et p

ër

harm

oniz

im;

•Ja

në b

ërë k

onsu

ltim

et m

e të g

jitha

pal

ët e

inte

resu

ara

•Ra

port

i i a

naliz

ës i

mira

tuar

me r

ekom

andi

me

•Pr

oces

verb

alet

nga

taki

met

e m

bajtu

ra

2019

MAS

h, IS

hA

kom

unat

6.2.

1Th

emeli

m i

një o

rgan

i për

m

onito

rim d

he v

lerës

im n

ë ku

adër

të M

ASh

•Ës

htë

them

elua

r sek

tori

në k

uadë

r të

MA

Sh i

cili

me

përg

jegj

ësi t

ë ve

çant

ë do

të k

ryej

ë m

onito

rim të

re

aliz

imit

të S

trat

egjis

ë dh

e vl

erës

imin

e sa

j38

•Ak

t i a

vanc

uar p

ër si

stem

atiz

imin

e ve

ndev

e të

punë

s në M

ASh;

•Ve

ndim

e të В

РМ

2018

MAS

h,

orga

niza

ta

tjera

gje

gjës

e

6.2.

2Re

aliz

im i

aktiv

itete

ve p

ër

mon

itorim

•O

rgan

i i M

ASh

për m

onito

rimin

e vl

erës

imit

përp

ilon

rreg

ullis

ht ra

port

e për

mon

itorim

, të c

ilat j

anë t

ë qa

sshm

e për

ven

dim

mar

rësit

dhe

për

të g

jitha

pal

ët k

yçe

të in

tere

suar

a;

•Ra

port

e për

mon

itorim

të m

iratu

ar n

ga a

na e

struk

tura

ve g

jegj

ëse (

sipas

skem

ës p

ër m

onito

rim

që d

o të

defi

nohe

t) dh

e të p

ublik

uar n

ë mën

yrë

adek

uate

2020

2025

MPP

S,

MAS

h,

orga

niza

ta

tjera

gje

gjës

e

6.3.

1V

lerës

im i

pava

rur i

re

zulta

teve

nga

real

izim

i i

Stra

tegj

isë

•Th

irrja

për

bler

jen

e shë

rbim

eve p

ër v

lerës

im ës

htë

orga

nizu

ar;

•Re

zulta

tet n

ga v

lerës

imi i

pav

arur

janë

për

punu

ar d

he

janë

sigu

ruar

reko

man

dim

e;

•M

arrë

vesh

je p

ër o

frue

s shë

rbim

esh;

•Ra

port

për

vler

ësim

in e

pava

rur m

e rek

oman

dim

e i

mira

tuar

nga

BPM

2026

MPP

S,

MAS

h

6.3.

2Sj

ellja

e ve

ndim

eve k

yçe

për p

oliti

kat e

ard

hshm

e ar

simor

e, ha

pat e

m

ëtej

shëm

, ref

orm

at

dhe z

hvill

imin

e sis

tem

it ar

simor

mbi

baz

ën e

reko

man

dim

eve n

ga

vler

ësim

i i ja

shtë

m

•An

aliz

a e r

ezul

tate

ve n

ga v

lerës

imi i

jash

tëm

ësht

ë re

aliz

uar;

•Ko

nsul

timet

me t

ë gjit

ha p

alët

kyç

e të i

nter

esua

ra ja

real

izua

r;

•Ve

ndim

e të M

ASh;

20

26M

PPS,

M

ASh,

pa

lë ky

çe të

in

tere

suar

a

38

38

Ky s

ekto

r par

ashi

het t

ë ke

të p

ërfs

hirje

të m

adhe

të p

ërgj

egjë

sive

lidh

ur m

e m

onito

rim d

he v

lerë

sim

.

Page 171: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit
Page 172: STRATEGJIA E ARSIMIT STRATEGJIA E ARSIMITmrk.mk/wp-content/uploads/2018/10/Strategija-za...TIK Teknologjia e informacionit dhe komunikimit IPA Instrumenti i Asistencës së Para-anëtarësimit