Sosyal Medyaya Giris: Neden Cok Sevdik, Elestirel Bir Bakis

Sosyal Medya İletişimine Giriş: Geleneksel Medya ve Sosyal Medya İlişkisi 4 Ocak 2014

Yaşar Üniversitesi, İzmir Hazırlayan. Doç. Dr. Özlem ALİKILIÇ

İletişim Tarihi

iletişimin tarihi insanlık tarihi ile başlar.

İletişim Tarihi

Mağara yazılarından akıllı televizyonlara…

Geleneksel Medya

• Hala büyük güç • Özellikle elektronik ve yazılı basının iletişim ve pazarlama ortamındaki • önemi ve etki alanı, büyük önem taşımakta. • İnternet teknolojisinin gelişimi, geleneksel medyanın da yeni medya ile • kendini geliştirmesine yol açtı. • Geleneksel medyayı tüketenlerin pasif gözlemciler olduğu fikri hakim

Geleneksel Medya

Geleneksel Medyanın gücü çok büyük Pasif tüketici fikri hakim Eşik bekçileri var Ekonomik ve siyasi baskılar; egemen güçler Kontrollü içerik

Geleneksel Medya / Sosyal Medya

ESKİ USÜLDE Tek yönlü Katılım tek taraflı veya sınırlı Kontrollü içerik Eşik bekçisi Oto-denetim Güçlü medya monolog.

YENİ USÜLDE Çift yönlü Katılımcı

Çok yönlü (markadan tüketiciye- tüketiciden markaya-

tüketiciden tüketiciye) Güçlü tüketici

diyalog.

Sosyal Medyada Ne Var?

Kalabalıkların Hakimiyeti

Sosyal Medyada Kalabalıkların Hakimiyeti

J. Surowiecki (2004), Wisdom of Crowds adlı kitabında internetin birbiri gibi düşünen kişileri bir araya getiren bir araç olduğundan yola çıkarak, bu durumun grup düşünce sistemini geliştirdiğini ifade eder.

Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi

Değer İhtiyacı

Ait Olma ve Sevgi İhtiyacı

Güvenlik İhtiyacı

Fiziksel İhtiyaçlar

Kendini Gerçekleştirme İhtiyacı

Başka neler var? Voyeurism & Exposing

Röntgencilik ve Teşhircilik Çağı

Teşhiri de Röntgeni de seviyor muyuz?

Biri Bizi Gözetliyor, Survivor ve daha niceleri

Teşhiri de Röntgeni de seviyor muyuz?

Biri Bizi Gözetliyor, Survivor, Sanal Gerçeklik, Politikanın Medyatikleşmesi

Kullanıcılar tarafından üretilen içerik dönemi

User generated content: sivil içerikler, bugün artık herkes bir içerik üreticisi

Kullanıcılar tarafından üretilen içerik dönemi

User generated content: sivil içerikler, bugün artık herkes bir içerik üreticisi, işbirlikçi ortam

Son kullanıcılar tarafından (geleneksel medya üreticilerinin tersine) üretilen çeşitli medya içeriğini ifade etmektedir. 2005 yılında web yayıncılığının ve halkın kullanabileceği, erişimi kolay ve ücretsiz sosyal medya içeriğinin üretiminin artışıyla ortaya çıkmıştır. Kavram, tüketiciler tarafından birbirlerini ürünler, markalar, hizmetler, kişiler hakkında eğitmek için yaratılan, başlatılan, dolaştırılan ve kullanılan, yeni ve gelişen internet kaynaklarını ifade etmektedir.

Prosumer Kavramı

Türetici (Üretici + Tüketici)

• Hem üreten hem de tüketen paydaş tipidir. • Çevrimiçi ortamlarda yaşarlar. • Hem enformasyon üretmekte hem de ürettiklerini birbirleriyle

paylaşmakta ve bir şekilde türetici durumuna geçmektedirler. • Kollektif ortam oluşturulmuştur.

Sosyal Medya:……?

Sosyal medya yukarıdaki ögelerin sosyalleşmesidir

İletişim Reklam Halkla İlişkiler Pazarlama İletişimi Müşteri ilişkileri Yeni ürün geliştirme İnteraktif medya Satış Şikayet yönetimi Müşteriler Yatırımcılar Çalışanlar

Sosyal Medya:……?

• Sosyal medya gücü, işletmelerin elinden almış, kişilerin ellerine vermiştir.

• Etkileşimlidir, Titreşimlidir • Anındalık vardır • Bağlayıcıdır • Katılımcıdır, Paylaşımcıdır • Renklidir, Sosyaldir • Manipülasyona açıktır • Tehlikelidir • Organize değildir • Kontrolsüzdür

Peki dünyada neler oldu?

Resmi anlamda ilk dile getiren Time dergisi oldu: Time, 2006 yılının sonunda kapak için seçilen kişi "Sen" sin.

Peki dünyada neler oldu?

Facebook’da 901 milyon aktif kullanıcı var (Burson-Marsteller, 2012)

Peki dünyada neler oldu?

Twitter geçtiğimiz 2 yılda % 700 büyüdü

Peki dünyada neler oldu?

Youtube’da günde 4 milyardan fazla video izleniyor, ayda toplam 800 milyon kullanıcısı var (Burson-Marsteller, 2012)

Peki dünyada neler oldu?

Foursquare 33 milyonun üzerinde kullanıcıya sahip ve 1 milyonun üzerinde de işletme tarafından kullanılıyor. Check-in rakamlarına

bakıldığında, şu ana kadar Foursquare üzerinde 3 milyarın üzerinde

check-in yapıldı Her gün kullanıcılar tarafından milyonlarca check-in yapılıyor (Çimen, 2013)

Peki dünyada neler oldu?

Facebook Instagram’ı satın aldı ve mobil günlük ziyaretçi ortalamasında Twitter’ı

solladı. Buna göre ABD’li Instagram kullanıcıları aylık ortalama 257 dakika geçirirken,

Twitter kullanıcıları aylık ortalama 169 dakika geçirmişler.

Dünyada Kral Kim? Dünyada Amerika’nın saltanatı sona erdi. Asya

kıtası #1. sırada.

Avrupa internet kullanımında

dünyada #2.

sırada.

Kaynak: comScore MMX, December 2012, Worldwide 15+,

Peki ya kim bu internet kullanıcıları? GENÇ KUŞAK

Avrupa kıtası internet kullanıcılarının yaşları:

#1. sırada 25-35 yaş

kullanıcılar

Kaynak: comScore MMX, December 2012, Worldwide 15+,

Avrupa kıtası internet kullanıcılarının yaşları:

#2. sırada 15-24 yaş

kullanıcılar

TÜRKİYE’DE GENÇ KUŞAK BU YARIŞTA NEREDE?

Kaynak: comScore MMX, December 2012, Worldwide 15+,

Avrupa kıtasının EN GENÇ internet kullanıcıları BİZİZ:

#1. sırada 15-34 yaş

kullanıcılar

Türkiye Avrupa’da

#5. sırada.

Sosyal Medya ve İnternette Türkiye İle İlgili Olup Bitenler

Türkiye en çok internet kullanan ilk 20 ülke arasında, dünyada

#15. sırada.

Facebook

Boomsocial’dan alınan 2014 Ocak ayı verilerine göre, Facebook üzerinde Türkiye’den kayıtlı 36 milyon aktif kullanıcı

gözüküyor. Bu da Türkiye’yi, dünyada #7. sıraya taşıyor.

Facebook? Bir şeyler değişiyor mu?

Ergenler Facebook’tan çıkmaya başladılar. Snapchat ve Whatsapp’a doğru bir kayma başladı (Global Social Media Study, 2013). Ancak yetişkinler için bu geçerli değil. 2012’den bu yana %67’lik yetişkin oranı, %71’e çıkmış (Pew Research Center’s Internet Project, 2013).

Sosyal Medya & Gençlik Bir Araştırma

2012 yılında İzmir Yaşar Üniversitesi’nde 406 üniversite öğrencisinin Facebook kullanımı üzerine yapılan bir araştırmaya göre;

Facebook’ta

Geçirilen Zaman

Facebook

Uygulamalarında

Geçirilen Zaman

Kullanım Süresi Geçerli Yüzde Geçerli Yüzde

1-4 saat arası 66,3% 83,5%

5-10 saat arası 25,2% 12,8%

10 saat ve üstü 8,4% 3,6%

Toplam 100,0% 100,0%

Ağızdan ağıza pazarlamanın etkisi

Bugün, giderek daha fazla tüketici arkadaşlarından, ailelerinden ve hatta yabancılardan, hiç tanımadıkları insanlardan tavsiye alıyorlar. Ne yapmak için? Satın alma kararı vermeden önce, hangi restorana gitmeliyim, tatil

için nereye gitmeliyim, nerede kalmalıyım?

Tüketiciler sohbet ediyor, içerik üretiyor ve paylaşıyor

FORUMLAR, HABER GRUPLARI ONLINE TOPLULUKLAR

Tüketiciler sohbet ediyor, içerik üretiyor ve paylaşıyor

FOTOĞRAF VE VİDEO İÇERİK PAYLAŞIM SİTELERİ

Tüketiciler sohbet ediyor, içerik üretiyor ve paylaşıyor

BLOG TAKİBİ VE BLOGGER ETKİNLİKLERİ

Tavsiyeler, şikayetler, paylaşımlar artık cebe ve tablete girdiler

AKILLI TELEFON VE TABLETLER DE VAR

Sosyal medyada akıllı uygulamaların da yeri var

AKILLI UYGULAMALAR HER YERDE

Mobil oyunların yükselişi

Mobil oyunların yükselişi

Hey yerde her zaman oyun…

Sosyal Medya İletişiminin Firmalara Katkıları

Sosyal Medya İletişiminin Firmalara Katkıları

• Yeni hedef kitleler • Sosyal medya paydaşları ile doğrudan iletişim ve

etkileşim • Mesajların yayılması • Medya karması olarak kullanıcı güdümlü içerik

siteleri • Hedef kitle ile işbirliğinin geliştirilmesi • Geri bildirim ve düzeltici / önleyici faaliyetlerin

yapılması • Katılım ve adaptasyon • Ağ (network oluşturma) • Güven oluşturma / pekiştirme • Kurumsal itibar

Firmalar sosyal medyada nasıl var olmalı?

Dinleyerek, Öğrenerek ve Katılarak

Ford’un farklı ürün ve hizmetlerinin altını çizmek için kullandığı birçok

Twitter hesapları var ve aktif olarak kullanıyor

Procter & Gamble’ın Youtube resmi sayfası, tüm reklam

kampanyalarıyla bağlantılanmış durumda.

Facebook’un yeni Timeline tasarımı şirketlere yaratıcı kapak

çalışmaları yapmalarına fırsat tanıyor

Global şirketlerin % 25’i Pinterest’te hesapları var ve aktif

olarak kullanıyorlar

Global şirketlerin hemen hemen yarısının

(%48) bir Google+ hesabı bulunmakta

Türkiye’de Fenomenler

Türkiye’de Markalar

Socialbakers, 2014

Türkiye’de Markalar

Socialbakers, 2014

Türkiye’de Markalar

Socialbakers, 2014

Türkiye’de Markalar

Socialbakers, 2014

Dinlediğiniz için çok teşekkür ederim

Doç. Dr. Özlem Alikılıç

Sosyal Medya İletişimine Giriş: Geleneksel Medya ve Sosyal Medya İlişkisi

4 Ocak 2014 Yaşar Üniversitesi, İzmir

Ürgüp

Tel. 0.232.411 50 00 - 5238 [email protected]

İzmir Yaşar Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü Öğretim Üyesi,

Kaynaklar

1 -http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-09-03/social-media/41725909_1_social-networking-sites-alcohol-consumption-april-2011 2 - http://www.psychologytoday.com/blog/wired-success/201306/do-facebook-and-other-social-media-encourage-narcissism 3 -IAB Türkiye / Gemius 4. J. Surowiecki (2004), Wisdom of the Crowds 5. Burston Marsteller (2012), Global Social Media Checkup, http://www.youtube.com/watch?v=H9oKW0WQIR8 6. Çimen, F (2013). Türkiye’de Markalar Foursquare’i yanlış kullanıyor, http://sosyalmedya.co/foursquare-turkiye-roportaj/ 7. Socialbakers (2014). http://www.socialbakers.com/youtube-statistics/country/turkey/