1 SOSYAL GÜVENLİK REFORMU VE REFORM SONRASI GENEL DEĞERLENDİRME
Jan 17, 2016
1
SOSYAL GÜVENLİK REFORMU
VE REFORM SONRASI
GENEL DEĞERLENDİRME
2
SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARI İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER
3
SOSYAL GÜVENLİK KAPSAMI
*
* 01.01.2012 tarihinde kapsama alındı.
4
(Milyon YTL) 2008 2009 2010 2011
Gelirler 65.257 78.073 86.877 102.692
Prim Geliri 54.546 54.579 60.432 73.144
Diğer Gelirler 12.711 23.494 26.445 29.548
Giderler 93.153 103.775 118.653 116.358
Emekli Aylıkları 59.137 68.604 75.524 80.066
Sağlık Gideri 25.346 28.811 32.754 30.078
Diğer Giderler 8.677 9.361 10.376 6.214
Fark 25.902 28.702 31.776 13.666
Transfer 35.016 52.600 57.694 43.898
Sosyal Güvenlik - Mali Yapı(2008 - 2011 Yılları Bütçe)
5
TEŞKİLAT YAPISI
6
REFORMUN YAPILMA SEBEPLERİ
1. Demografik değişim. (Nüfusun yaşlanma problemi)
2. Sosyal güvenlik hak ve yükümlülükleri arasında norm ve standart birliğinin olmaması.
3. Nüfusun tamamının koruma kapsamına alınamaması.
4. Finansmanla ilgili sorunlar. (Sosyal Güvenlik açıkları)- Aktif/pasif oranları- Erken emeklilik- Prime esas kazançların düşük gösterilmesi- Kayıt dışı istihdamın yüksek olması- Aylık bağlama oranının yüksek olması
7
2007 sonu
Milyar TL
SSK, BK ve ES’nın 1994 - 2007 arası açıklarının Hazine borçlanma faizleriyle güncellenmiş değeri 853
Toplam iç borç stoku 266,3
Toplam kamu borç stoku (brüt) 357,7
GSMH (2007) 646,9
Toplam İç Borç Stoğu ve Kamu Borç Stoğu Rakamları Hazine Kamu net borç stoğu tablosundan alınmıştır. GSMH DPT tahminidir.
Transferlerin Boyutu Ekonomik İstikrarı Tehdit Eder Niteliktedir
Sisteme aktarılan son on üç yıllık transfer faizde değerlendirilseydi ne olurdu?
8
0,00%
1,00%
2,00%
3,00%
4,00%
5,00%
6,00%
7,00%
2002 2006 2010 2014 2018 2022 2026 2030 2034 2038 2042 2046 2050 2054 2058 2062 2066 2070 2074
SGK 5510 SGK Mevcut
EMEKLİLİK SİSTEMİ AÇIKLARI % GSYİH
9
Sosyal Güvenlik Reformunun
Dört Ana Bileşeni
T.C.SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
10
Bileşen 1 : Sigorta hak ve yükümlülüklerin eşitlendiği, mali olarak
sürdürülebilir tek bir emeklilik sigortası sisteminin kurulması,
Bileşen 2: Nüfusun tamamına eşit, kolay ulaşılabilir ve kaliteli sağlık hizmeti
sunumunu finanse eden genel sağlık sigortası sisteminin oluşturulması,
Bileşen 3 : Dağınık bir halde yürütülen sosyal yardımların merkezi olarak
izlenebildiği, nesnel yararlanma ölçütlerine dayalı bir sosyal yardımlar
sisteminin oluşturulması ve halen sosyal güvenlik kurumları tarafından
sürdürülen primsiz ödemelerin toplulaştırılması,
Bileşen 4 : Yeni kurumsal yapının oluşturulması suretiyle yukarıda belirti-
len üç temel işlevin mali disiplin içinde, bütünleşmiş, etkin ve vatandaşlarımı-
zın günlük hayatlarını kolaylaştıracak şekilde sunulması amaçlanmıştır.
Sosyal Güvenlik Reformunun Dört Ana Bileşeni
11
Sigorta ve Sağlık Açısından Kapsam
•Farklı prim ödeme sistemi•Farklı sigortalı kapsamı
•Farklı düzeyde hizmet veren
sosyal güvenlik kurumları
ve kanunları
2008 ÖNCESİ
Tarım İş
çileriTarım Bağ-Kur
S. S. K.
BAĞ-K
UR
EM
EK
Lİ SA
ND
IĞI
MAYIS 2008 SONRASI
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
TEK KURUM
5510 SAYILI
SOSYAL SİGORTALAR
VE GENEL SAĞLIK
SİGORTASI KANUNU
TEK KANUN
12
Yaş
Prim Ödeme Gün Sayısı
Aylık Bağlama Oranı
Güncelleme Katsayısı
Ana Parametrelerde Yapılan Değişiklikler
13
Genel Sağlık Sigortasına İlişkin
Değişiklikler
T.C.SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
14
Genel sağlık sigortası düzenlemeleri ile ülke sınırları içerisindeki tüm vatandaşlar sağlık güvencesine kavuşturulmaktadır. Getirilen düzenleme ile halen sağlık hizmetlerinden yararlananlara ilave olarak;
GENEL SAĞLIK SİGORTASI KAPSAMI
İsteğe bağlı sigortalılar,
18 yaşına kadar çocuklar,
Vatansız ve sığınmacılar,
Türkiye’de ikamet eden ve kendi ülkesinde sigortalı olmayan yabancı ülke vatandaşları kapsama alındı.
15
18 yaşından küçük çocuklar, anne ya da
babaları tescil edilmese veya prim
ödeme ve diğer yükümlülüklerini yerine
getirmeseler dahi sağlık yardımlarından
yararlandırılacaktır.
GENEL SAĞLIK SİGORTASI KAPSAMI
16
“Aile içinde kişi başı geliri asgari ücretin üçte birinden az olması” nedeniyle genel sağlık sigortası primini ödeme gücü olmayan vatandaşlarımızın primleri Devlet tarafından karşılanacak.
GENEL SAĞLIK SİGORTASI (GSS) PRİMLERİ
17
T.C.SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
2008 - 2011 YILLARINDA YAPILAN
ÖNEMLİ ÇALIŞMALAR
18
I- ÖNEMLİ YASAL DÜZENLEMELER
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu:
5763 Sayılı Yapılandırma Kanunu: Bu Kanun kapsamında; 1.267.362 başvuru gerçekleşmiş ve 2009 Aralık ayı itibariyle 7,57 Milyar TL‘sı tahsil edilmiştir.
5763 Sayılı Kanun ile 5 Puanlık Teşvik Uygulaması: Bu kapsamda 2009 Aralık ayı itibariyle 707.892 İşveren ve 5.314.501 sigortalı bu teşvikten faydalanmıştır.
6111 Sayılı Yapılandırma Kanunu: Bu Kanun kapsamında; 2.348.586 adet başvuru gerçekleşmiş, toplam 31.20 Milyar TL Kurum alacağı yapılandırılmış ve 2011 Aralık ayı itibariyle bu alacağın 7,96 Milyar TL‘si tahsil edilmiştir.
2008 – 2011 YILLARINDA YAPILANLAR
19
II- TEŞKİLATLANMA ÇALIŞMALARI
Merkez ve taşra üst düzey yönetici atamaları yapılarak birimler aktif olarak çalışmaya başladı.
Merkez teşkilatı Merkez teşkilatı oluşturularak Genel Müdür ve Daire başkanlığı düzeyinde yapılan atamaların yanında 81 il müdürlüğünün de ataması yapılarak birimlerimizin aktif olarak çalışmaya başlaması sağlandı.
2008 – 2011 YILLARINDA YAPILANLAR
20
III- BÜROKRASİNİN KALDIRILMASI VE VATANDAŞ ODAKLI HİZMETİN YAYGINLAŞTIRILMASI
Sağlık karneleri kaldırılmıştır.
2022 Sayılı Kanun kapsamında 85 yaş üzeri yaşlılar ile 85 yaş üzeri yaşlılar ile %70 ve üzeri özür oranı bulunan%70 ve üzeri özür oranı bulunan vatandaşlar ile vatandaşlar ile talepte bulunan tüm emeklilerin ikametinde ödeme talepte bulunan tüm emeklilerin ikametinde ödeme yapılmasyapılmasına başlanmıştır.
Geçici işgöremezlik ödeneği, emzirme yardımı cenaze
ödeneği, cenaze nakil gideri, yol gideri ve gündelik
ödemelerinin PTT işyerlerinde ödenmesi PTT işyerlerinde ödenmesi sağlanmıştır.
2008 – 2011 YILLARINDA YAPILANLAR
21
T.C. Kimlik No ile Gelir ve Aylık Alma İmkanı Getirildi
Bağımsız Çalışanlarla İlgili On-Line Tescil İşlemi Hayata
Geçti
3 Ayrı Kuruma Verilen İşe Giriş Ve İşten Çıkış Belgeleri Tekleştirildi
Bağ-Kur Kaydı Olmadığına İlişkin Belgelerin İnternetten Alınabilme İmkanı Sağlandı
Borcu Yoktur Yazılarının İnternetten Alınması Sağlandı
2008 – 2011 YILLARINDA YAPILANLAR
22
354 Adet Sosyal Güvenlik Merkezi Hizmete Girdi
Hizmetin vatandaşın ayağına götürülmesi amacıyla Kurum
Yönetim Kurulunca alınan karar ile toplam 565 adet Sosyal
Güvenlik Merkezinin kurulması kararlaştırılmış ve son 3
yılda 354 adet sosyal güvenlik merkezi faaliyete geçirilmiştir.
Kurulmasına Karar Verilen Sosyal Güvenlik Merkezi Sayısı 565 Adet
Faaliyette Bulunan Sosyal Güvenlik Merkezi Sayısı 354 Adet
Faaliyete Başlayan Sigorta Sosyal Güvenlik Merkezi 310 Adet
Faaliyet Başlayan Mali Hizmetler Sosyal Güvenlik Merkezi 9 Adet
Faaliyete Başlayan Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi 35 Adet
2008 – 2011 YILLARINDA YAPILANLAR
23
2008 – 2011 YILLARINDA YAPILANLAR
24
2008 – 2011 YILLARINDA YAPILANLAR
25
2008 – 2011 YILLARINDA YAPILANLAR
26
Hizmet Binalarının ve Fiziki Mekanların
İyileştirilmesi Çalışmaları Hızlandırıldı
Tüm Hizmet Binalarının Yenilenmesi
Amacıyla TOKİ ile Protokol İmzalandı. (2012
Yılında Kurum iştiraki olan Emek İnşaat ve
İşletme A.Ş. ile de protokol imzalanmıştır.)
2008 – 2011 YILLARINDA YAPILANLAR
27
Çanakkale Sosyal Güvenli İl Müdürlüğü
2008 – 2011 YILLARINDA YAPILANLAR
28
2008 – 2011 YILLARINDA YAPILANLAR
IV-TEKNOLOJİK ALT YAPI YATIRIMLARI HIZLANDIRILDI.
Merkez ve taşra bilgi işlem altyapısı güçlendirildi. Önemli yazılımlar tamamlandı.
İnternet sayfası güçlendirildi ve kurum içi iletişim için intranet sistemi hayata geçirildi.
29
2008 – 2011 YILLARINDA YAPILANLAR
V- DİĞER ÇALIŞMALAR
Banka protokolleri yenilenerek 2009 yılında yaklaşık 300 milyon TL tasarruf sağlandı.
Personel Mevzuat Ve Toplam Kalite Eğitimleri Yapıldı.
Kurumumuzun 2010-2014 yıllarını kapsayan Stratejik PlanStratejik Plan
çalışmaları tamamlanmıştır.
Stratejik Plan çalışması kapsamında Kurumun merkez ve
taşra 2009-20112009-2011 yılı Eylem PlanıEylem Planı çalışmaları tamamlanmıştır.
(2012 Yılı Eylem Planı çalışmaları da tamamlanarak yürürlüğe konulmuştur.)
30
MEDULA Entegrasyonu,
Global Bütçe
E- Rapor, Karekod
SAĞLIK ALANINDA KÖKLÜ DEĞİŞİKLİKLER
31
SAĞLIK ÖDEMELERİ ( 2002 – 2011)
32
2010 - 2012 YILI BÜTÇELERİSOSYAL GÜVENLİK GENEL DENGESİ (OVP) (Milyon TL)
GELİR / GİDER (Milyon TL) 20102011 Bütçe
2011 (11 Aylık Fiili,
1 Aylık Tahmini)
2012 Bütçe
TOPLAM GELİR 95.273 107.135 125.302 133.248
PRİM GELİRLERİ 66.913 75.833 89.302 97.251
DİĞER GELİRLER 28.360 31.302 36.000 35.996
TOPLAM GİDER 121.997 137.740 141.224 158.746
EMEKLİ AYLIKLARI 78.957 92.079 91.644 104.756
SAĞLIK GİDERLERİ (TEDAVİ) 18.469 19.347 22.259 27.790
SAĞLIK GİDERLERİ (İLAÇ) 13.547 13.572 14.135 14.983
DİĞER GİDERLER 11.024 12.742 13.185 11.218
GELİR GİDER DENGESİ -26.724 -30.605 -15.922 -25.498
BÜTÇE TRANSFERİ 55.244 62.434 52.802 66.219
AÇIK FİNANSMANI 27.069 30.605 16.269 25.498
DEVLET KATKISI 15.170 16.463 21.097 22.491
EK ÖDEME 3.314 3.912 3.821 4.443
FATURALI ÖDEMELER 5.871 6.719 6.405 4.233
TEŞVİKLER 3.820 4.735 4.807 5.469
ÖDEME GÜCÜ OLMAYANLARIN GSS PRİMİ 403 4.085
33
KAYIT DIŞI İSTİHDAM İLE MÜCADELE
2008 – 2010 YILLARINDA YAPILANLAR
34
KAYIT DIŞI İSTİHDAMLA MÜCADELE ÇALIŞMALARI
2008 – 2011 (KASIM)S. NO
GELEN BİLGİTESCİLSİZ SİGORTALI
TESCİLSİZİŞYERİ
TESCİLSİZ EMEKLİ. (SGDP)
1 PORTÖR MUAYENE LİSTELERİ 69.333 3.861 2.080
2 KİMLİK BİLDİRME FORMLARI 74.010 2.927 2.811
3BANKALAR, KAMU KURUMLARI, DİĞER KURUMLAR 615.199 19.396 18.227
4 ALO 170 İHBAR HATTI 33.720 3.375 0
5 YAZILI İHBAR VE ŞİKAYETLER 747 0 0
6KAMU İDARELERİ DENETİM RAPORLARI 8.417 700 257
7 YOKLAMA FİŞLERİ BİLGİLERİ 11.164 2.119 0
8SOSYAL GÜVENLİK KONTROL MEMURLARI 105.022 23.271 0
TOPLAM 917.612 55.649 23.375
35
ALO 170 HattıALO 170 Hattı kurularak, kayıt dışı istihdamla ilgili ihbar ve
şikayetlerin zamanında sonuçlandırılması sağlanmıştır. Bu
hattımıza Mayıs 2008 tarihinden 2011 yılı Kasım ayı sonuna
kadar gelen şikayetlerden 33.72033.720 kişinin kişinin kayıt dışı çalıştığı
ve 3.375 işyerinin tescilsiz olduğu tespit edilmiştir.
Toplam 22 kurumdan 2008 yılı Ekim ayından itibaren T.C.
kimlik numaraları ile birlikte “meslek bilgileri” alınmaya
başlanmış, gelen verilerin Kurumca değerlendirilmesi
sonucunda 2011 yılı Kasım ayı itibariyle yaklaşık 940.987 940.987
kişi, 55.649 işyerikişi, 55.649 işyeri kayıt altına alınmıştır.
KAYIT DIŞI İSTİHDAM İLE MÜCADELE ÇERÇEVESİNDE YAPILAN ÇALIŞMALAR
36
KAYIT DIŞI İSTİHDAM İLE MÜCADELE ÇERÇEVESİNDE YAPILAN ÇALIŞMALAR
01.01.2009 tarihi itibariyle ücretlerin banka kanalıyla ücretlerin banka kanalıyla
ödenmesiödenmesi uygulamasına geçilmiştir.
Sosyal güvenlik il müdürlüklerinde kayıt dışı istihdam ile mücadele (KADİM)(KADİM) servisleri kurulmuştur.
Kayıtlı İstihdamı Teşvik Projesi (KİTUP): (28 Eylül 2010 – Haziran 2012)
Kapasite Artırımı ve Politikaların gerçekleştirilmesi Bilişim ve İletişim teknolojilerinin uygulanması Toplumsal farkındalığın artırılması.
37
1- KADİM (Kayıtdışı İstihdamla Mücadele)
2- İş ve işlemlerin basitleştirilmesi,
3- Prim tahsilatlarının artırılması,
4- Teknik alt yapının güçlendirilmesi,• AYS (Arşiv Yönetim Sistemi)• SGEP (Sosyal Güvenlik Entegrasyonu Projesi)• Data Center (Hizmet binası)• Teknolojik Altyapı Çalışmalarının Hızlandırılması
(Türk Telekom Sözleşme - ayrı otoban)
2012 YILI HEDEFLER
38
2012 YILI HEDEFLER
5- Sağlık;• Global Bütçe,• E – Reçete,• Risk Odaklı Denetim• Avuç içi damar izi tanıma ve Biyometrik Kimlik Doğrulama
6- Hizmet Binalarının Vatandaş Odaklı Hale Getirilmesi
39
TEŞEKKÜR EDERİM
Fatih ACAR
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı