Sieu Am Danh Gia Su Tang Truong Cua Thai

SIEÂU AÂM ÑAÙNH GIAÙ SÖÏ

TAÊNG TRÖÔÛNG THAI

MÔÛ ÑAÀU

Roái loaïn söï taêng tröôûng cuûa thai goàm:

Thai chaäm taêng tröôûng trong töû cung

(Intrauterine growth restriction - IUGR)

Thai to

Caû hai loaïi ñeàu laøm taêng taàn suaát beänh taät vaø

töû vong chu sinh.

Do ñoù, caàn ñöôïc chaån ñoaùn tröôùc sanh ñeå

quyeát ñònh thôøi ñieåm vaø phöông phaùp chaám

döùt thai kyø nhaèm giaûm caùc nguy cô chu sinh.

THAI CHAÄM TAÊNG TRÖÔÛNG

TRONG TÖÛ CUNG

Naêm 1966, Scott&Usher baùo caùo tyû leä töû vong

taêng gaáp 8 laàn neáu troïng löôïng treû ôû vò baùch

phaân thöù 3-10 vaø gaáp 20 laàn neáu P< vò baùch

phaân thöù 3.

Thai nhoû kích thöôùc coù raát nhieàu nguyeân nhaân

vaø raát khoù ñeå xaùc ñònh roõ nguyeân nhaân ôû

töøng caù theå, do ñoù thuaät ngöõ TCTTTTC ñöôïc

duøng cho nhöõng tröôøng hôïp sanh con coù kích

thöôùc hay taêng tröôûng döôùi bình thöôøng.

ÑÒNH NGHÓA TCTTTTC

Tröôùc sanh

Troïng löôïng thai < vò baùch phaân thöù 10 theo tuoåi thai.

Chu vi buïng < vò baùch phaân thöù 10

Chu vi buïng vaø chu vi ñaàu khoâng taêng / hai laàn SA caùch nhau 2w.

CVB/CVÑ > 2 ñoä leäch chuaån

Sau sanh

P thai < 2 ñoä leäch chuaån

P thai < vò baùch phaân thöù 10.

P thai < 2.5 kg

NGUYEÂN NHAÂN TCTTTTC

THAI

Baát thöôøng NST: Trisomie 13,18,21; monosomy 45XO . .

Dò taät baåm sinh: thoaùt vò roán, thoaùt vò hoaønh, voâ soï, . .

Ña thai: Song thai 1 nhau 1 oái, HC truyeàn maùu/ST, . .

BAÙNH NHAU

Söï xaâm laán baát thöôøng cuûa nguyeân baøo nuoâi

Nhoài maùu nhau ña oå, böôùu maùu baùnh nhau

Vò trí daây roán caém baát thöôøng

Nhau tieàn ñaïo.

MEÏ

Suy dinh döôõng, beänh tim, beänh thaän, beänh maïch maùu, nhieãm truøng

Huùt thuoác, uoáng röôïu

Tieàn caên sanh non, sanh con nheï caân.

Meï ñang ñieàu trò thuoác khaùng ñoâng, corticoid,

THAI CHAÄM TTTTC

Thöôøng TCTTTTC, caùc phaàn cô theå giaûm khoâng

töông xöùng nhau.

Ñieån hình: Buïng nhoû, ñaàu vaø caùc chi bình

thöôøng hay gaàn nhö bình thöôøng.

Tröôøng hôïp nghieâm troïng, xaûy ra ôû giai ñoaïn

sôùm: thai nhoû töông xöùng nhau.

Do vaäy, moät soá taùc giaû chi laøm 2 loaïi:

Khoâng töông xöùng: phoå bieán, thöôøng do baùnh nhau

Töông xöùng: baát thöôøng NST, nhieãm truøng thai sôùm

SIEÂU AÂM CHAÅN ÑOAÙN

3 BÖÔÙC ÑEÅ ÖÔÙC TÍNH VÒ BAÙCH PHAÂN CUÛA

TROÏNG LÖÔÏNG THAI

Xaùc ñònh chính xaùc tuoåi thai: döïa vaøo SA 3 thaùng

ñaàu, ño CRL( sai soá 0.7 tuaàn)

Öôùc tính troïng löôïng thai theo caùc soá ño ñaïc treân

SA hieän taïi.

Tra baûng ñeå xaùc ñònh troïng löôïng thai tính ñöôïc ôû

vò baùch phaân thöù maáy theo tuoåi thai.

Chaån ñoaùn TCTTTTC neáu P thai < vò baùch phaân

thöù 10.

CAÙC DAÁU HIEÄU KHAÙC/SA

ÑN ÑÑH GTTÑ(+) GTTÑ(-)

HC/AC taêng 82 94 62 98

FL/AC taêng 34-49 78-83 18-20 92-93

Theå tích oái giaûm 24 98 55 92

Nhau voâi hoaù sôùm 62 64 16 94

P thai thaáp 89 88 45 99

Ñaàu nhoû 24-88 62-94 21-44 92-98

HÖÔÙNG XÖÛ TRÍ TCTTTTC

Sau khi nghi ngôø coù TCTTTTC, böôùc tieáp theo laø

phaûi ñi tìm nguyeân nhaân.

Nguyeân nhaân coù theå laø meï hoaëc thai:

Meï: Caàn khaùm ñeå tìm nhöõng beänh lyù noäi khoa nhö

CHA, beänh maïch maùu vaø beänh thaän cuõng nhö beänh

nhieãm truøng, sieâu vi trong thôøi gian mang thai.

Thai: Caàn SA kyõ ñeå tìm caùc dò taät, ñaëc bieät laø caùc roái

loaïn NST phaûi nghi ngôø khi TCTTTTC xuaát hieän sôùm

ôû tröôùc TCN 3.

THEO DOÕI TCTTTTC

Tuyø tuoåi thai vaø möùc ñoä nghieâm troïng, coù theå

SA ñaùnh giaù moãi tuaàn hay nöõa tuaàn.

SA caàn ñaùnh giaù: söï taêng tröôûng cuûa thai,

löôïng nöôùc oái, caùc thoâng soá Doppler vaø chæ soá

sinh hoïc.

Bình thöôøng, ôû TCN 3, thai taêng troïng toái

thieåu 100-200gr/tuaàn.

Doppler raát coù giaù trò trong theo doõi TCTTTTC

DOPPLER MAØU

VAI TROØ CUÛA DOPPLER MAØU

Doppler giuùp:

Phaùt hieän coù doøng chaûy.

Höôùng doøng chaûy.

Ñaëc tính doøng chaûy.

Hieäu öùng Doppler: f = 2f๐ V/C cos Vôùi f๐: taàn soá soùng tôùi V: vaän toác doøng chaûy,

: goùc taïo bôûi tia SA vaø doøng chaûy

C: toác ñoä truyeàn cuûa sieâu aâm.

HIEÄU ÖÙNG DOPPLER

Vaät khoâng di chuyeån: TS

soùng doäi veà baèng TS soùng

tôùi.

Vaät di chuyeån höôùng veà

ñaàu doø: TS soùng doäi veà lôùn

hôn TS soùng tôùi.

Vaät di chuyeån rôøi xa ñaàu

doø: TS soùng doäi veà thaáp

hôn TS soùng tôùi.

CAÙC THOÂNG SOÁ DOPPLER

1. S/D(Systolic/Diastolic)

2. RI = (S – D)/S

3. PI = (S – D)/ Mean

(Mean = (S+D)/2)

CÔ CHEÁ TCTTTTC

ÔÛ thai kyø bình thöôøng: Khi gaàn tröôûng thaønh,

do taêng nhu caàu dinh döôõng, vaän toác cuoái taâm

tröông taêng ( D taêng)

=>RI vaø S/D giaûm daàn.

Neáu vaän toác cuoái taâm tröông giaûm

<=>taêng khaùng trôû doøng chaûy trong nhau.

<=> thai thieáu Oxy, thai suy.

DOPPLER ÑM ROÁN

ÔÛ TCN1: vaän toác taâm thu cao, khoâng coù taâm

tröông.

Thai caøng lôùn: vaän toác cuoái taâm tröông baét

ñaàu xuaát hieän vaø taêng daàn.

Tyû leä S/D giaûm daàn vaø ñeán 30 tuaàn môùi oån

ñònh.

Bình thöôøng: S/D < 3 ôû thai > 30 tuaàn

DOPPLER ÑM ROÁN ÔÛ TCN 1

DOPPLER ÑMR ÔÛ TCN 3

CÔ CHEÁ THAI CHAÄM TTTTC

Khi thai chaäm TT do baùnh nhau

Trôû khaùng taêng, VT cuoái taâm tröông giaûm

VT cuoái taâm tröông bieán maát roài ñaûo ngöôïc

Thai töû vong/töû cung trong voøng 12-24 giôø

SOÙNG TAÂM TRÖÔNG ÑAÛO NGÖÔÏC

THAI TÖÛ VONG TRONG 24 GIÔØ

SOÙNG TAÂM TRÖÔNG ÑAÛO NGÖÔÏC

THAI TÖÛ VONG TRONG 24 GIÔØ

ÑM NAÕO GIÖÕA

Deã nhaän thaáy vaø coù hieän töôïng buø tröø khi

thieáu Oxy naõo.

ÔÛ TCN 1: khoâng coù VT cuoái taâm tröông.

Khi thai lôùn daàn, baét ñaàu xuaát hieän VT cuoái

taâm tröông vaø sôùm hôn ÑMR, ÑMC.

Bình thöôøng: RI > 0.7 khi thai > 30 tuaàn

ÑM NAÕO GIÖÕA

SOÙNG ÑM NAÕO GIÖÕA

BÌNH THÖÔØNG

THAI CHAÄM TTTTC

Khi thai chaäm TT, tuaàn hoaøn baùnh nhau

giaûm nhöng tuaàn hoaøn naõo taêng ( hieäu

öùng buø tröø cho naõo)

VT cuoái taââm tröông taêng, RI giaûm <0.7

(Bình thöôøng RI>0.7)

TCTTTTC: RI ÑM NAÕO GIÖÕA GIAÛM

ÑM TÖÛ CUNG

TC khoâng coù thai: theå tích thaáp, trôû khaùng

cao.

TCN1: theå tích taêng, trôû khaùng thaáp vaø theå

tích taêng raát nhanh sau 12 tuaàn

Bình thöôøng: RI <0.58 ôû caû hai beân.

Neáu RI >0.58, 50% thai chaäm TT

ÑM TÖÛ CUNG KHOÂNG COÙ THAI

ÑM TÖÛ CUNG COÙ THAI

GIAÙ TRÒ CUÛA DOPPLER

ÑN ÑÑH TÑ(+) TÑ(-)

ÑMTC

RI>0.58 67 64 17 94

ÑMR

S/D>3 78 83 34 97

V TTröông 37 93 39 93

maát/ñaûo

ÑMR&TC 36 97 57 93

2 VOØNG DAÂY ROÁN QUAÁN COÅ/

MAËT CAÉT DOÏC

2 VOØNG DAÂY ROÁN QUAÁN COÅ/

MAËT CAÉT NGANG

XIN CHAÂN THAØNH CAÛM ÔN