1 ;-=,- Q-=,- = ;~- 2 TAHARET BLM 1.Soru-Taharet ne demektir ? Latta:MaddiveManevipisliktentemizlenme,idrarvedier pisliklerden veya ayp ve gnahlardan arnmadr.Istlahta:Namazamaniolannecasetisuveyatoprakla temizlemektir.1 2.Soru-Taharetlenmenin hkm nedir ? Necasetten temizlenmek vaciptir.1.Delil : ve elbiseni temizle. (Mddessir, 4) Delil Cmlemiz : temizle Aklama:Ayet;necasettenveputlaratapmaktankendimizi temizlememiz gerektiini beyan eder. 2.Delil : brahim ve smaile de : Evimi tavaf edenler, itikafa girenler, rkuvesucudedenleriintitizlikletemizleyindiyeemirvermitik. (Bakara, 125) DelilCmlemiz:titizlikletemizleyindiyeemir vermitik. Aklama:Allah,Kabeninibadetedenleriintemizlenmesini brahimvesmail(a.s.)peygamberlereemretmesitemizliinAllah emriolduunubeyaneder.Buradakitemizleemrindenmaksat; Kabenin etrafndaki necaseti temizlemektir. 3.Delil:AllahokaTevbeedenleriveokatemizlenenlerisever. (Bakara, 222) Delil Cmlemiz: .. temizlenenleri sever. Aklama:Ayet,AllahnTaharetlenenlerisevdiinibeyanederve taharetin gzelliini bildirir. 1EbuMalikKemalbnsSeyyidSalim,SahihuFkhuSnnetiveedilletuhu.1/70(Mektebetul Tevkifiyyeti) 3 4.Delil:Rasulullah(s.a.v.):Allahm!Douilebatnnarasnuzak kldngibignahlarlabenimaramdauzaklatr.Allahm!Beyaz elbisenin kirden temizlendii gibi, beni de hatalardan temizle. Allahm hatalarm kar, su ve dolu ile yka. (Buhari-Mslim-Ebu Davud-Nesai-bn Mace ) DelilCmlemiz:Beyazelbiseninkirdentemizlendiigibi,benide hatalardan temizle. Aklama:Rasulullah(s.a.v.)Allahdankendisinitemizlemesini istemekle mmetine temizliin nemini beyan eder. 5.Delil : Allah taharetsiz(abdestsiz) namaz kabul etmez.(Mslim) Delil Cmlemiz : taharetsiz(abdestsiz. Aklama:Rasulullahabdestsiznamaznkabulolmadn sylemekle abdesttin namaz iin ne kadar nemli bir amel olduunu ve temizliin faziletini beyan eder. 3.Soru-Taharetlenmenin (abdestsizlii gidermenin) nemini aklar msnz ? Aadasizleremaddelerhalindetaharetlenmeninnemibeyan edilmitir. 1-Taharetlenmek namazn artdr.1.Delil:Allahabdestiolmayannabdestalmadtakdirdenamazn kabul etmez.(Buhari - Mslim ) DelilCmlemiz:abdestiolmayannabdest almad takdirde. Aklama:Rasulullah(s.a.v.)abdesttiolmayanbirininabdest almadtakdirdenamaznkabuledilmeyeceiniakabeyan ederler. 2.Allah temizlenenleri vmtr. 1.Delil :Allah tevbe edenleri ve temizlenenleri sever.(Bakara 222) Delil Cmlemiz : temizlenenleri sever. Aklama:Allahgnahlarndantevbeedenlerivenecasettenmaddi ve manevi olarak temizlenenleri sevdiini beyan eder. 4 2.Delil : Allah temizlenenleri sever. (Tevbe, 108) Delil Cmlemiz :Ayetin tm delil cmlemizdir. Aklama:Allah,apakbirkelamlatemizlenenlerisevdiinibeyan eder.Allahmslmannhertrnecasetten,abdestsizlikten,putlara tapmadan dolay dlen kirlilikten temizlenmeyi emreder. 3.drarn yapan biri kendini necasetten korumad takdirde azaba urar. 1.Delil:Rasulullah(s.a..v)Kabirdeyatanikikiihakknda:kisi azapekiyoronlardanbiriancakbykgnahtandolaydieriise kendini idrar ederken korumadndan.. (Ebu Davud - Nesai -bn Mace sahih senedle) Delil cmlemiz : kendini idrar ederken korumadndan Aklama:Rasulullahkabirdekikiininazapgrmesebebini idrarndankendinisakndrmadndandolayolduunusylemesi idrarn necisliine delildir. 4.Soru-Taharetin eitleri nelerdir ? Fukaha tahareti ki ksm olarak beyan eder. 1-HakikiTaharet:Bedende,elbisedebirmekandabulunannecaseti temizlemek hakiki taharettir. 2-HkmierenTaharet:Bedendekiabdestsizliigidermekiin yaplan taharettir. Bu taharet ksmdr. a-Byk Taharet : Gusletmektir. b-Kk Taharet : Abdest almaktr. c-Byk ve kk taharet yerine geen taharet : zr dolaysyla bu ikisi yerine geen teyemmm almaktr. NECASET VE ETLER 5.Soru-Necaset denince ne anlamalyz ? 5 Necasettaharetinzttdr.Necis,eriilkeleregretemizlenmesi gerekli olan pisliktir. Her mslman kendini necasetten temizlemekle mkelleftir. 6.Soru-nsandksveidrarnecismidir?snnettendelille aklaynz ?Bu ikisinin necaset olduunda fukaha arasnda ittifak vardr. 1.Delil:Rasulullah(s.a..v):Sizdenbirininayakkabsnadk bularsatoprakonutemizleyicidir.(EbuDavud(385)sahih senedle) Delil Cmlemiz : toprak onu temizleyicidir. Aklama:Rasulullah(s.a..v)dknnnecasetolmasndandolay, onuntemizleyicisiolaraktoprabeyanetmitir.Dknn temizleyicisi topraktr. O halde onu temizleyici topraksa dk necaset ki temizlenmesi istenmitir. 2.Delil:Rasulullah(s.a.v.):Birbedevimescideidrarnyapt. (mescidde bulunan sahabe) Cemaatindenbazlar ona doru yneldi. BununzerineRasulullah(s.a..)Onuserbestbrakn, hacetini(idrarnyapmasn)kesmeyin.buyurdu.Enesdediki: Sonra Rasulullah bir kova su istedi ve suyu o sidiin zerine dkt. (Buhari-Mslim) DelilCmlemiz: Sonra Rasulullahbir kovasuistedi vesuyuo sidiin zerine dkt. Aklama:Rasulullahmescidiineidrarnyapanbedevinin ardndanosidiinzerinesudkerektemizlemesisidiinnecis olduunu beyan eder. 7.Soru-Mezi ve Vedi necis midirsnnetten delille aklaynz ? Mezi : nsann ehvet annda veya zevcesiyle oynamas durumunda gelenyapkanincesvdr.Mezikadnlardandahaokgelir.Meni gibifkrmailegelmeyenbusvyavayavainsanfarketmeden gelir. Mezi necistir. Rasulullah Cinsel uzvun meziden temizlenmesini emretmitir. 6 1.Delil:Rasulullah(s.a.v.)mezihakkndasorusorulunca:cinsel uzuvu ykar ve abdest alr buyurmutur. (Buhari -Mslim ) Delil Cmlemiz : cinsel uzuvu ykar ve abdest alr Aklama:Rasulullahmezidendolayzekerinykanmasnve ardndan da abdest alnmasn emretmektedir. Vedi:Hacetsonrasgelenbeyazkalnolannecissvdr.Vediicma ile necistir.1.Delil:bnAbbas:Meniguslgerektiren,VediveMezi (durumunda) zekerini yka, namaz abdesti gibi abdest al. (Beyhaki-Ebu Davud-Albani sahih demitir.) Delilcmlemiz:..VediveMeziyegelincezekeriniyka abdest al, abdesttin namaz iin geerlidir. Aklama:bnAbbasnbuszhccettir.ZiraoRasulullahn duasna mazhar olmu bir sahabidir. 8.Soru-Hayz kan necis midir ? snnetten delille aklaynz ? Kadnn aylk grd adetten dolay gelen kan necistir. 1.Delil:RasulullahhuzurunabirkadngeldiveEyAllahRasulu bizdenbirininelbisesinehayzkanbularsaneyapsn?dedi. Rasulullah(s.a.v.):Elbisesini(eliyle)ovalar,sonraonusuile (ykayp) skar. Sonra azar azar zerine su dker. Daha sonra onunla namaz klar. buyurdu. (Mslim) DelilCmlemiz:Elbisesini(eliyle)ovalar, sonra onu su ile (ykayp) skar. Sonra azar azar zerine su dker. Aklama : Rasulullahn (s.a.v) hayz kannykatmas hayz kannn necisliini ispat eder. 9.Soru-Etiyenmeyenhayvanndksnecismidir?snnetten delille aklaynz ? Eek, katr, at gibi hayvanlarn. Bu hayvanlarn dks necistir. 1.Delil:AbdullahbnMesd(r.a.)denrivyetegre:Raslullah (s.a.v.) tuvalet iin kmt ki bana ta bul dedi. Bende iki ta ve bir 7 (merkep)tezekgetirdimikitaaldvetezeiatarakbupistir buyurdu. (Buhari-bn Mce-Eb Davut) Delil Cmlemiz : bu pistir Aklama:Rasulullahn(s.a.v.)merkebintezeinialmamasonun necis olmasndan dolaydr. 10.Soru-Etiyenenlerin(Koyun-kei-deve)pisliivesidiitemiz midir ? mamMalik,mamafii,mamAhmedibnHanbelveeyhulslam mambnTeymiyyebuhayvanlarnpisliinintemizolduunu sylemilerdir.Buhayvanlarnpisliininnecisolduunuhibir sahabi sylememitir. 1.Delil:Enesrivayeteder,UklveUreynekabilesindeninsanlar Medineyegeldiler.Karnhastalnayakalanmlard.Rasulullah (s.a..v)bunlarndadakidevelerinyannagiderekstve sidiklerinden imelerini emretti. (Buhari-Mslim -Ahmed) DelilCmlemiz:dadakidevelerinyannagiderekstve sidiklerinden imelerini emretti. Aklama : Rasulullah (s.a.v.) devenin sidiini imelerini emrediyorsa budevesidiinintemizolduunuispateder.Etiyenenbirhayvan olandeveninsidiitemizsedieretiyenenhayvanlarndasidikleri temizdir. (Fkhus Sunne, 38) 2.Delil:evkani(r.h.)diyorki;Zahirolanetiyenenhayvann gbresinin ve sidiinin temiz olmasdr. (Fkhus Sunne, 38) Delil Cmlemiz : evkaninin (r.h.) tm sz delildir. Aklama : evkani eti yenen hayvanlarn gbrelerinin ve sidiklerinin temiz olduunu ispat eder. 11.Soru-Dkyiyenhayvanlarnetinin,stnnyenmesiiilmesi caiz midir ? Dk yiyen hayvana binmek, etini yemek, stn imek haramdr. 1.Delil : bn Abbas ; Rasulullah (s.a..v) dk yiyen hayvann stn imeyinehyetti.Birbakarivayette;dkyiyenhayvanabinmek 8 nehy edilmitir. eklindedir. (Buhari-Mslim-Ebu Davud- Tirmizi-Nesai) DelilCmlemiz:..stnimeyinehyetti.hayvanabinmek nehy edilmitir. Aklama:Hadisdkyiyenhayvannetinivestnharam klmaktadr. 2.Delil:merbinuayb;Rasulullah(s.a.v.)ehlieeketini,dk yiyenhayvanabinmeyiveetiniyemeyinehyetmitir.(Ahmed-Nesai-Ebu Davud) Delil Cmlemiz : dk yiyen hayvana binmeyi Aklama : Hadis, dk yiyen hayvana binilemeyeceini ispat eder. 12.Soru-Kpeksalyas-yalamasnecismidir?snnettendelille aklaynz ? Kpeksalyas-yalamasnecistir.Kpeknereyiyalamsaorayilkin toprakla sonra da su ile yedi kez ykamak snnettir. Kpein yalad yeriveetrafnalarakatmakvetemizlemekgerekir.Zirasalyasnn dediiveaznnulatheryeritemizlemeklazmdr.Kpein kllarnn necis olduuna dair hadis yoktur, aadaki hadis iinde bu konuda bir szde sylenmemitir. 1.Delil:Rasulullah(s.a.v.):indekinikpekyaladzaman herhangi birinizin kabnn temizlii o kabn yedi defa ykanmasdr. (Mslim ) Delil Cmlemiz : kpek yalad zaman Aklama:Rasulullah(s.a.v.)kpekyalamasdurumunda ykanmann gerekliliini ve bu salyann necis olduunu belirler. 2.Delil:Rasulullah(s.a.v.):Kpeinyalamolduuananzn temizlii,ilkitopraklaolmakzereyedikereykanmasdr. (Mslim-Ebu Davud-Ahmed-Beyhaki) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizidir. Aklama :Hadis, kpein yalad yeri ilkin toprakla sonra da yedi kez su ile ykamann gerekliliini ispat eder. 9 13.Soru-Domuz eti necis midir ? snnetten delille aklaynz ? Fukahann ittifakyla necistir.2 1.Delil:Deki:Banavahyolanlararasnda(haram dediklerimizden)yiyecekbirkimseyeharamolduklarnbulduum yiyeceklerunlardr:l,akmkan,domuzeti,veAllahdan bakasnnadnaboazlandndandolayfskolanlardr.(Bakara, 145 ) Delil Cmlemiz : domuz eti, Aklama : Allah, ayetinde domuzun necis olduunu ispat eder. 14.Soru-lmhayvannetivederisinecismidir?snnetten delille aklaynz ? eriusullekesilmeyereklenhayvannetivederisiRasulullahnu szyle necis hkmndedir. 1.Delil:Rasulullah(s..av.)Hayvanderisitabaklandzaman muhakkak temiz olmutur. (Mslim ) Delil Cmlemiz : tabakland zaman muhakkak temiz olmutur. Aklama : (l) Hayvan derisi ancak tabakland zaman temiz olur sz tabaklanmadan nceki derinin necis olduunu beyan eder. 15.Soru-Balkveekirgelsnecismidir?snnettendelille aklaynz ? Balk ve ekirge ls temizdir. 1.Delil:Rasulullah(s.a.v.):Bizeikilvekanhelalklnd.ki lye gelince onlarbalk ve ekirge, iki kan ise karacier ve dalaktr. (bn Mace, Ahmed, sahih senedle) Delil Cmlemiz : onlarbalk ve ekirge. Aklama:Rasulullah(s.a.v.)balkveekirgeetininlbileolsa yenilebileceini beyan eder. 2EbuMalikKemalbnsSeyyidSalim,SahihuFkhuSnnetiveedilletuhu.1/72(Mektebetul Tevkifiyyeti) 10 16.Soru-Akckanolmayanlhayvannecismidir?snnetten delille aklaynz ? Sinek, sivrisinek, ar, karnca gibi hayvanlarn lleri temizdir. 1.Delil:Rasulullah(s.a.v.)Sizdenbirinizinkabnniinesinek derseyaonuokabniinetamamendaldrsnyadaatsn.Zira onun bir kanadnda zehir bir kanadnda ifa vardr. (Buhari) 3 DelilCmlemiz:.sinekderseyaonuokabniine tamamendaldrsnyadaatsn.Ziraonunbirkanadndazehirbir kanadnda ifa vardr. Aklama:Rasulullahnsineikabadaldrmayemretmesisinein necis olmadn ispat eder. 17.Soru--l hayvann kemii, boynuzu, trna, sa, ve ty temiz midir snnetten delille aklaynz ? mamBuharibunlarntemizliinedairyorumyapmtr.Ayrca mmetinalimlerindenkimseninbununnecisolduunu sylediklerinedairbirdelildebulunmamaktadr.Eyadaaslolan mubahlk olup ancak hccet-delil onun haram olduunu ispat eder. 1.Delil:mamZhri:Alimlerinbiroklarngrdmlhayvann kemiininnecis olduunu syleyen grmedim. Onlar Fil kemiklerini vebenzerlerinitarakederlerveilerineyakoyarlar,bundabir saknca grmezlerdi.4 DelilCmlemiz:tarakederlerveilerineyakoyarlar,bunda bir saknca grmezlerdi Aklama:Alimleryukardasaylanlarntemizliindeihtilafetmi deillerdir. 18.Soru--Canlhayvandankopanbirparadanecismidir? snnetten delille aklaynz ? lm hayvandan kopan para necis ve le hkmndedir. 3 2.Dnya savandamikroplarla bouan askerlerin yaralar zerine konan sineklerin kanadndan ifa-tedavi elde edildii ve askerlerin iyiletirildikleri bilimsel verilerle ispat edilmitir. 4EbuMalikKemalbnsSeyyidSalim,SahihuFkhuSnnetiveedilletuhu.1/73(Mektebetul Tevkifiyyeti) 11 1.Delil:Rasulullah(s.a.v.):Canlhayvandankesilenparaletir. (Hasen, Ebu Davud- Tirmizi) Delil Cmlemiz : ..kesilenpara letir. Aklama : Rasulullah canl bir hayvandan kesilenparann (etin) l birhayvanhkmtadnsylemesikesilenetinnecisolduunu beyan eder. ARTIKLARIN HKM 19.Soru-EtiyenmeyenVahiveyrtchayvanlarnarttemiz midir snnetten delille aklaynz ? Buradahayvannsuitiktensonrageridekalanartnkastetmekteyiz.BinekveVahihayvanlarnartklartemizdir. Rasulullah sorulduunda bu konuda unu sylemitir :1.Delil:Rasulullah(s.a.v.):Eeklerinartolansuylaabdest alabilirmiyiz?diyesoruluncaRasulullahEvetbtnyrtc hayvanlarn art ile abdest alabilirisiniz. (afii, Darekutni, Beyhaki) DelilCmlemiz:Evetbtnyrtchayvanlarnartileabdest alabilirisiniz. Aklama : Hadis aka yrtc hayvanlarn artnn temiz olduunu ispat eder. 2.Delil : Eer su iki gulle ise (artk) o suyu necis etmez. (Ebu Davud, Nesai, Tirmizi, sahihtir.) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delildir. Aklama:Suikikuleolduuzamanartk,suyunecisetmez.Bu durumda,su iki kule olmad zaman artk o suyu necis eder. 20.Soru-Kedi artnecis midir snnetten delille aklaynz ? 1.Delil:Rasulullah(s.a.v.):Kedipisdeildir,oetrafnzda dolaanlardan biridir. (Buhari-Mslim ) Delil Cmlemiz : Kedi pis deildir,. 12 Aklama:Rasulullahkedininartnpisolarakbeyanetmeyerek dierlerihakkndaszsylememesidierlerininhakkndadelil olmad iin necistir. 21.Soru-Eek eti necis midir snnetten delille aklaynz ? Evcil merkeplerin eti necistir. 1.Delil : Enes : Hayberin fethi gn eek etine rastladk. Rasulullah (buethakknda)ylededi:AllahveRasulusizieeketini yemektensakndrr.Zirapisliktirveyanecistir.(Buhari-Mslim-Ahmed bin Hanbel) MENNN HKM 22.Soru-Meni temiz mi necis mi ? Meni hakknda iki gr vardr. 1-Temizdir diyen alimler(Rasulullahnashab,afi,Davud,SahihrivayetleAhmedbin Hanbel) delilleri u hadistir. Tercih edilende budur.1.Delil:Aieannemiz:MeniyiRasulullahnelbisesinden ovalardm. (Mslim ) Delil cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama:Hadismenininnecisolmadnbeyaneder.Eernecis olsaydAieannemizonuykardovalayarakgidermezdi.Necisbir ey ovalamakla necasetten arndrlr m ? 2.Delil : Bir kimse Aienin yanna indi. Elbisesini ykamaya balad. Bu zata Aie yle dedi : Eer onu (meniyi) grdn isen, sadece yerini ykamanyeterligelir.ayetgrmediysenonunetrafnslatrsn.Ben kendim,onuRasulullahn(s.a.v.)elbisesindenovalaypsrttm biliyorum. Sonra kendisi bu elbise iinde namaz klard. (Mslim ) DelilCmlemiz:Benkendim,onuRasulullahn(s.a.v.) elbisesinden ovalayp srttm biliyorum. Sonra kendisi bu elbise iinde namaz klard. 13 Aklama : Aie annemiz meniyi necis olmad iin ovalamtr. 3.Delil : Rasulullah (s.a.v.) meni, tkrk ve smk mesabesindedir. (Darekutni-Beyhaki-Tahavi) Delil cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama:Rasulullahmenihakkndatkrkvesmkgibidir demisemenininhkmnecisdeildirdemektir.Zirasmkve tkrk necis deillerdir. 4.Delil:Sahabe(r.a.)savazamanlarndaihtilamolurlarvemeni elbiselerinebulardbunaramenRasulullah(s.a.v.)ykanmasn emretmezdi. 5 DelilCmlemiz:...........menielbiselerinebulardbunaramen Rasulullah (s.a.v.) ykanmasn emretmezdi. Aklama:Ashab,meniyitemizgrdkleriiinelbisezerindeki meniyi ykamazlard. Bu fiil ise meninin temiz olduunu ispat eder. 2-Necistir diyen alimler(Ebu Hanife-Malik Bir rivayete gre Ahmed bin Hanbel) delilleri u hadistir. 1.Delil:Aieannemizmenihakkndasorulunca,Rasulullahn elbisesindenonu(temizlemekiin)ykardm.Rasulullahdanamaza ktnda o ykamannizi olurdu. (Buhari-Mslim ) Delil Cmlemiz : Rasulullahn elbisesinden onu (temizlemek iin) ykardm Aklama:EbuHanifeveMalik(r.a.)Aieannemizinmeniyinecis olduu iin ykadna inanarak bu delili alrlar. 23.Soru-Meniyiovalamakmgerekirykamakmsnnettendelil getirin ? Mstehab olan ya ise ykanmas kuru ise ovalanmasdr. 5 Mecmua Fetava, 21 /604 14 1.Delil:Aieannemiz:Rasulullahnelbisesindekimeniyikuru olduuzamanovalar,yaolduuzamandaykardm.(Darekutni-Avane-Bezzar) Delil Cmlemiz : meniyi kuru olduu zaman ovalar, ya olduu zamanda ykardm. Aklama : Aie annemizin ameli meni yaken ykamak kuru iken de ovalamakt. Hadis bize bu gerei beyan eder. KNN HKM 24.Soru-ki necis midir snnetten delille aklaynz? Bu konuda iki gr bulunmaktadr.1.ki temizdir diyen alimler :(Rabi, Leys, Mezeni, evkani, Sanaani, Ahmed akir, Albani, Useymin )Tercih edilen bu grtr.delilleri u hadislerdir. 1.Delil :Rasulullaheliyi ard (unu) duyurmasn emretti : ki haram klnd. Enes derki; Ben mescidden ktm, ikiyi dktm ve Medinenin sokanda akt. (Mslim ) DelilCmlemiz:ikiyidktmveMedineninsokanda akt. Aklama : Rasulullah mescide bevl eden bir bedevinin bevli zerine sudkmvetemizlemiti.6Rasulullahbevlinnecisolmasndan dolay zerine su dkmt. Peki Rasulullah ikinin zerine niin su dkmedi?Rasulullahnikizerinesudkmememsiikinintemiz olduunu gstermez mi ? 2.Delil : a-Rics(pislik)mterekmanalartayanbirkelimedir.Rics(pisliin) manalarunlardr:kir-pis-haram-azab-lanet,kfr,er,gnah, necis b-mmetinndegelenmfessirleriRicsin(pislik)necisolduunu sylemideillerdir.bnAbbas:Rics;fke-kzgnlkolaraktefsir etmi,bn Zeyd ise : er demitir. 6 Hadis daha nce gemiti. Buhari-Mslim 15 c-Kuranda yerde gelen Rics necis manasna gelmez AllahnuayetindeAllahazabimanetmeyenlerzerineklar. (Enam, 125) Rics burada azab manasndadr. Allahnuayetindenkonlarmurdardrlar.(Tevbe,95)Rics burada, amelleri murdardr manasndadr. Allahnuayetindeuhaldepisliintakendisiolanputlardan uzakdurun.(Hac,30)BuradaAllahputlarazabavepisliedavet ettii iin pis demitir. Zira putlara el srlnce el necis olmaz. Putlar tatan-aatan-altndanolsunkrlsalarkullanlmazlarm?Putlarn pislii manevi pislik olup maddi pislik deildir. AllahnuayetindeMriklerancaknecistir.(Tevbe-28)Ayette mriklerinnecisliidemanevinecisliktir.Ziramriklerinelini tutmak necaset tamaz. 3.Delil:Eyadaaslolansahihbirdelilonunecisklncayakadar temiz olmasdr. Sahih bir delille Ricsin necis olduuna dair delilimiz de yoktur. Maide 90.ayetteki Ricsin necis olduuna dair ak sarih bir delil bulunmamaktadr. 2.ki Necis diyen alimler :(AlimlerinCumhuru,mtehidmamlar,eyhulslammambn Teymiyye ) delilleri u ayettir. 1.Delil:Eyimanedenler!arap,(iki)kumar,putlarvefaloklar, eytannpisilerindedir.Artkbunlardankannkikurtulua eresiniz. (Maide, 90) Delil Cmlemiz : . arap, (iki)pis ilerindedir.... Aklama:Bugrdorulayanalimler,Pisliinnecisolduunu syleyerek ikinin necis olduuna hkmetmilerdir7 KANIN HKM 25.Soru-Kan necis mdr aklar msnz ? 7EbuMalikKemalbnsSeyyidSalim,SahihuFkhuSnnetiveedilletuhu.1/76(Mektebetul Tevkifiyyeti) 16 ncelikle bilelim ki; Kan ksmdr. 1-Hayz Kan : Alimlerin ittifakyla hayz kan necistir.1.Delil:RasulullahhuzurunabirkadngeldiveEyAllahRasulu bizdenbirininelbisesinehayzkanbularsaneyapsn?dedi. Rasulullah(s.a.v.):Elbisesini(eliyle)ovalar,sonraonusuile (ykayp) skar. Sonra azar azar zerine su dker. Daha sonra onunla namaz klar. buyurdu. (Mslim ) DelilCmlemiz:Elbisesini(eliyle)ovalar, sonra onu su ile (ykayp) skar. Sonra azar azar zerine su dker. Aklama:Rasulullah(s.a..v)hayzkannnnecisolmasndandolay ykatmas hayz kannn necisliini beyan eder. 2-nsan Kan : nsan kannn necislii hakknda ihtilaf vardr.a-nsan kan temizdir diyenler :Sondnemalimlerdenevkani,Sddkhan,Albani,bnUseymin icmannsabitolmadndelilalarakkannnecisolmadna hkmetmiler ve temiz demilerdir. Tercih edilen sahih gr budur. Deliller unlardr :1.Delil:Eyadaaslolansahihbirdelilonunecisklncayakadar temizolmasdr.Rasulullahdanoksavalardasahabenin yaralanmasnaramenhayzkannnykanmasdndabakabir kan ykattna dair sahih bir delil bulunmamaktadr. Eer kan necis olsayd Rasulullah kann necisliini belirtmez miydi ? 2.Delil:Ashab,Rasulullahlaberaberkenyaralarndankanakard bunaramenRasulullah(s.a.v.)kannnecisolduunusylemedi. Ykanmasnemretmedi.KannecisolsaydRasulullahsylemez miydi?Rasulullahnbunugizlemesinidnmekdemmkn deildir. Zira, O sadk el-Emin birelidir. 3.Delil:Hasan:Mslmanlaryaralolduklardurumlardanamaz klarlard. (Buhari-bn Ebi eybe sahih senedle) DelilCmlemiz:..yaralolduklardurumlardanamaz klarlard. 17 Aklama:MslmanlarRasulullahveashabnkastetmektedir. Onlaryaralikennamazlarnkldklarnbeyanetmesikannnecis olmadnadelildir.Yaradankannakmamasveyazerindekann olmamas mmkn deildir. 4.Delil:EnsardanbirsahabiGecenamaziinkalkmt. Mriklerdenbirionadoruokatt.Okisabetetti.Sahabiooku kartt.Mriktanedahaokatt.Oiserkuvesecdeetti. Bedenindenkanakarkennamazbitirdi.(Buhari-Ahmedbn Hanbel) Delil Cmlemiz : Bedeninden kan akarken namaz bitirdi. Aklama:Delilokaktr.Kannecisolsaydsahabionuykamaz myd ? Namaz terk etmez miydi ?8 5.Delil:merbnHattabnehadetiesnasndaBedenindenkan akarken namaz kld. (Malik-Beyhaki-sahih senedle) DelilCmlemiz:.kanakarkennamaz kld. Aklama:merbnHattabnameliokaktr.Kanakarkenbile namazklmtr.Eerkannecisolsaydlmdeimdekibutakva eri erefli insann kan temizlememesi dnlr myd ? 6.Delil:SadbnMuazHendekmuharebesindeyaralanm, Rasulullahonunziyaretiiingelenyaknlariinmesciddebiradr yaptrmt.Girenlerinyanndayarasndankanakmt.Sadn yaraspatlam,kanakmvelmt.(EbuDavud-Tabarani- sahih hadistir. ) DelilCmlemiz:yanndayarasndankan akmt. adn yaras patlam, kan akm ve lmt. 8Albaniderki:Buhadisinhkmmerfudur.Rasulullahnsahabeninbanagelenibilmemesi dnlemez.EerkannounamazbozsaydmuhakkakRasulullahonubeyanederdi.Ziragerekli biryerdegerekliolanbilgiyivermemekcaizdeildir.Buusulilminingereidir.Eerkannamaz bozsaydvenecishkmndebulunsaydAllah,peygamberinevahiyleemrederdi.(TemamulMinne, 51) 18 Aklama:Sadnhaliokakbirekildekannnecisolmad ortayakoyar.Rasulullahmescideakankanykatmamasdanecis olmadna delildir. Zira Rasulullah bevl necis olduu iin zerine su dkerek temizlemiti.9 b-nsan kan necistir diyenler :Fkhimezheplerdekannecistir.Bukonudadelilleriayete dayanmaktadr.KannKurandaharamolmasndelilalaraknecis demilerdir. Delilleri u ayettir : 1.Delil : De ki : Bana vahyolunlar arasnda (haram dediklerinizden) yiyecek bir kimseye haram olduklarn bulduum yiyecekler yalnzca unlardr.l,akmkan,domuzeti,veAllahtanbakasadnaboazlandndan dolay fsk olanlar. (Enam, 145) DelilCmlemiz:haramolduklarnbulduum yiyecekler yalnzca unlardr. l, akm kan,.. Aklama:Kannnecisolduunukabuledenlerayettekiakmkan hakknda(kiyenecistirdediklerigibi)Allahnharamdemesini necasete hamlederek kan necistir demilerdir. 2.Delil:AhmedbinHanbelkannnecisliindeihtilafyoktur demitir. (bn Kayyim,gasatul Levhan, 1/240) 3.Delil:bnHazm:Alimlerkannittifaklanecisolduuna hkmetmilerdir.4.Delil : bn Hacer Askalani : kan icma ile necistir.10 3.Eti yenen hayvanlarn kan : Bukandatpkinsankangibidir.Rasulullahveashabnamellerinde olduu gibi necis hkmnde deildir. 1.Delil:AbdullahibnMesud;Rasulullah(s.a.v.)Beytinyannda namazklarken,EbuCehlvebazarkadalardaoturuyorlard.Bir 9 bn Rd der ki ; Nas, hayz kannn necis olduunu ortaya koyar. Bunun dndaki kan zerinde ihtilaf olsa da asl olan onun temiz olmasdr. Kann necis olduunu ancak nass belirler. ( Ebu Malik Kemal bn s Seyyid Salim, Sahihu Fkhu Snneti ve edilletuhu.1/ 76(Mektebetul Tevkifiyyeti) 10(EbuMalikKemalbnsSeyyidSalim,SahihuFkhuSnnetiveedilletuhu.1/80(Mektebetul Tevkifiyyeti) Ebu Malik de kann necis olmadn bu eserinde tercih eder. 19 gn evvel de bir dii deve kesilmiti. Ebu Cehl dierlerine : Hanginiz fulanoullarnndnkesilendiidevesinindlleinegiderveonu alrda,secdeettiizamanMuhammedinikikrekkemiiarasna koyar?Dedi.Oradakilerinenerlisikotuonugetirdi,peygamber secdeye iki omuzu arasnaonu koydu. (Mslim) Delil Cmlemiz : dii devesinin dl leine Aklama:Develeininkanlolmadndaphemizvarmdr? Rasulullahdeveleizerinekonmasnaramennamaznadevam etmesi deve kannn necis olmadn ortaya koyar. 26.Soru-nsann kusuntusu necis midir ? Dahancedesylemitik.Eyadaaslolansahihbirdelilonunecis klncayakadartemizolmasdr.Kusuntununnecisolduunadair sahihbirdelilbulunmamaktadr.Rasulullahhakkndakustu, orucunuat,abdestald(EbuDavud-Tirmizi-Ahmed)hadisinden Rasulullahnkustuktansonraabdestalmasnnecasettendolay olduunukarmakdorudeildir.ZiraRasulullahn(s.a.v.)bedeni nafileoruluikenzayflam,busebepleorucunubozmuardndan abdest almt. (B.k.z :Tirmizi erhi olan Tuhfetul Ahvazi). Her abdest bozaneynecisolduunusylemekdedorudeildir.Deveetide abdest bozar,11 necis midir ? Necis deildir. 27.Soru-Kiinin i amarnda bulunan slaklk necis midir, delille aklaynz ? Erkein i amarnda grnenslaklk mezi ve vedi ise bu durumda cinseluzuvykanrveabdestalnr.Kiidenmenigelmedikegusl gerekmez.Meniiamarabulamvekurumusaelleovalanr,yasaykanr.Zamanzamankadndabuslaklkokolur.Kadnda olan bu slaklk meni olmadka temiz hkmndedir. Zira Rasulullah zevcelerinebudurumlardaykamalarnemretmemitir.kiyoldan 11 Bu konuda iki sahih hadis zikredelim : 1- Cabir bin Semeret rivayet eder. Cabir : Rasulullaha koyun etinden dolay abdest alalm m ? dedi, Rasulullah : stersen al istemezsen alma dedi Cabir : Deve etindenabdestalalmmdedi.Rasulullah(s.a.v.)evet,deveetindendolay(yemekten)abdestal. (Mslim-bn Mace) 2-BerabnAzbrivayeteder,Nebi(s.a.v.)dediki:Deveetindendolayabdestaln,koyunetinden dolay abdest almayn. buyurdu. (Ebu Davud, Tirmizi, bn Mace) 20 gelenhersvnecistirhkmmasumbizszdeildir.Zirabusz zerindesabitbiricmayoktur.Kadndangelenhastalkkanabdest bozmaddasabittir.Hastalkkannndakiyoldanbirinden geldiinden de phe yoktur. 1.Delil:Aieannemiz:Rasulullahnelbisesindekimeniyikuru olduuzamanovalar,yaolduuzamandaykardm.(Darekutni-Avane-Bezzar) Delil Cmlemiz : meniyi kuru olduu zaman ovalar, ya olduu zamanda ykardm. Aklama : Aie annemizin ameli meni yaken ykamak kuru iken de ovalamakt. Hadis bize bu gerei beyan eder. 2.Delil : Bir kimse Aienin yanna indi. Elbisesini ykamaya balad. Bu zata Aie yle dedi : Eer onu (meniyi) grdn isen, sadece yerini ykamanyeterligelir.ayetgrmediysenonunetrafnslatrsn.Ben kendim,onuRasulullahn(s.a.v.)elbisesindenovalaypsrttm biliyorum. Sonra kendisi bu elbise iinde namaz klard. (Mslim ) DelilCmlemiz:Benkendim,onuRasulullahn(s.a.v.) elbisesinden ovalayp srttm biliyorum. Sonra kendisi bu elbise iinde namaz klard. Aklama : Aie annemiz meniyi necis olmad iin ovalamtr. 3.Delil:Rasulullah(s.a.v.)mezihakkndasorusorulunca:cinsel uzuvu ykar ve abdest alr buyurmutur. (Buhari -Mslim ) DelilCmlemiz:.cinseluzuvuykarve abdest alr Aklama:Rasulullahmezidendolayzekerinykanmasnve ardndan da abdest alnmasn emretmektedir. 4.Delil:bnAbbas:Meniguslgerektiren,VediveMezi (durumunda) zekerini yka, namaz abdesti gibi abdest al. (Beyhaki-Ebu Davud-Albani sahih demitir.) Delilcmlemiz:..VediveMeziyegelincezekeriniyka abdest al, abdesttin namaz iin geerlidir. 21 Aklama:bnAbbasnbuszhccettir.ZiraoRasulullahn duasna mazhar olmu bir sahabidir. 28.Soru-NecisHayzkannntemizlenmesinaslolurdelille aklaynz ? Kannolduuokabukyerelleovalanr,temizlenmesiiinitilenirvekarlrvesonradasuylaykanr.Busnnettir.Hayzkannn temizlenmesiiinsabunveyatemizleyicibireyakullanlrsabu daha gzeldir. 1.Delil:RasulullahhuzurunabirkadngeldiveEyAllahRasulu bizdenbirininelbisesinehayzkanbularsaneyapsn?dedi. Rasulullah(s.a.v.):Elbisesini(eliyle)ovalar,sonraonusuile (ykayp) skar. Sonra azar azar zerine su dker. Daha sonra onunla namaz klar. buyurdu.(Buhari-Mslim ) DelilCmlemiz:Elbisesini(eliyle)ovalar,sonraonusuile (ykayp) skar. Sonra azar azar zerine su dker. Aklama:Hadisbizehayzkannnnasltemizlenmesigerektiini ok ak beyan eder. 2.Delil:Aieannemizbuyuruyor:Bizdenbirihayzolur, elbisesindeki hayz kann itiler, temizler sonra etrafna su dker onu ykar ve namaz klard. (Buhari-bn Mace) Delil Cmlemiz : Aie validemizin sz tmyle delildir. Aklama:AievalidemizinszRasulullahnzevcelerininhayz kannnaslbiryollatemizledikleriniveykadklarnakabeyan eder.3.Delil:UmmuKaysbintiMuhsin,Rasulullaha(s.a.v.)Elbise zerindekihayzkanhakkndasordumdedi.Rasulullah(s.a.v) salamcaitile,sedirlisuileonuyka.(Hasenhadis-EbuDavud, Nesai, bn Mace) Delil Cmlemiz : salamca itile, sedirli s ile onu yka. Aklama : Hadis, sabunla ykanabilir szmz iin getirilen delildir. ZiraRasulullahsediraacylaykanmasnistemesieitlitemizlik eyalarla ykanabileceine bu hadis delil olur. 22 29.Soru-St emen ocuun Necis olan idrar nasl temizlenirdelille aklaynz ? Stemenocuunnecisolanidrarzerinesuserperektemizlemek snnettendir. 1.Delil:Rasulullah(s.a.v.)Cariyenin(kzn)bevliykanr,erkek ocuunbevlizerinesuserpilir.(Sahihhadis-EbuDavud,Nesai, bn Mace) Delil Cmlemiz : ..ocuun bevli zerine su serpilir.Aklama:Hadis,ocuunbevlininnasltemizlenmesigerektiini ortaya koyar.
30.Soru-Mezi nasl temizlenir delille aklaynz ? Meziinsandaokzuhureder.Snnetolanmezininbulatyerin zerine su serpmektir. Su serpmek yeterlidir. 1.Delil:SuheylbinHanifokamezigrrd.BirgnRasulullaha (s.a.v.)Elbisezerinebulaanmezidennasltemizlenilirdedi. Rasulullah(s.a.v.)Elbiseninzerineisabetedenomezininzerine biravususerpmenyeterlidir.(HasenHadis-EbuDavud,Tirmizi, bn Mace)Delil Cmlemiz : Elbisenin zerine isabet eden o mezinin zerine bir avu su serpmen yeterlidir. Aklama : Hadis, mezinin nasl temizlenmesi gerektiini ok ak bir dille beyan eder. 31.Soru-Kadnnuzuneteinecisyeredeersebudurumda temizlenmesi nasldr delille aklaynz ? Budurumdauzunetektemizbiryeredeerektemizlenir.Yanietek necis yere dedikten sonra temiz bir yere deerek temizlenir. 1.Delil : Rasulullahn zevcesi Ummu Selemeye bir kadn Ben uzun etekli bir kadnm ve necis yerlerde geziyorum (ne dersin bu duruma) Ummu Seleme Rasulullahn yle buyurduunu syledi Elbiseni temiz yer temizler. (Sahih, Ebu Davud, Tirmizi, bn Mace) Delil Cmlemiz : Elbiseni temiz yer temizler. 23 Aklama:Hadis,eteintemizbiryeredeerektemizleneceini beyan eder. Zira toprak necasete bulamamsa temizdir. 32.Soru-Pabu alt necis olduu zaman nasl temizlenir ? Snnetolan,Pabucunaltnabulaannecasetitopraasrterek temizlemektir. 1.Delil : Sizden biri mescide geldiinde ayakkabsnn altn evirerek altnabaksneernecasetbulamsaonuyeresrtsn,sonraonlarla namaz klsn. (Sahih hadis, Ebu Davud) DelilCmlemiz:altnevirerekaltnabaksneernecaset bulamsa onu yere srtsn,. Aklama:Hadispabucunaltnabulaannecasetintemizlenme eklinigstermektedir.Ayrcahadistetemizpabularlanamazn klnacana da delil vardr. 33.Soru-Kpeinyaladbirkabntemizlenmesinaslolur snnetten delille aklaynz ?Kpeknecistir.Yaladeyinilkitopraklaolmakzereyedidefa ykamak gerekir. 1.Delil : Kpein yalam olduuananzntemizlii, ilki toprakla olmak zere, yedi kere ykanmasdr. (Mslim, Ebu Davud, Ahmed, Beyhaki) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delildir. Aklama:Hadis,kpeinyaladkabnnasltemizlenmesi gerektiini beyan eder. 34.Soru-lhayvannderisindebulunannecasetnasltemizlenir snnetten delille alaynz ? l hayvann necis saylan derisi tabaklanma ile temizlenir. 1.Delil:lhayvannderisitabaklanncatemizolur.(Mslimve dierleri) Delil Cmlemiz : ..tabaklannca temiz olur. Aklama:Hadis,lhayvannnecisolandersininnasl temizleneceini beyan eder. 24 35.Soru-Yerdebulunannecasetintemizliinaslolur?snnetten delille aklaynz ? Snnetolan,yerdebulunannecasetintemizliizerinesudkerek temizlemektir. 1.Delil:RasulullahmescidinebirbedeviArapgelerekmescidiine bevl etmiti, Rasulullah ise onu temizlemek iin o kirlen yerin zerine su dkerek temizlemiti.(Buhari-Mslim) DelilCmlemiz:.onutemizlemekiinokirlenyerin zerine su dkerek temizlemiti. Aklama : Hadis, necis olan yerin nasl temizlendiini gsterir. 36.Soru-Kuyuyaveyayaiinedenbirfareninnecasetliinasl temizlenir snnetten delille aklaynz ? Necisolanfareyiatmalveetrafndakalanyerlerbudurumdatemiz olur. 1.Delil : bn Abbas ya iine den farenin konumu hakknda sordu. Rasulullah(s.a.v.):Onuveetrafndakileriatnveyanzdan yiyin. (Buhari) Delil CmlemizHadisin tm delildir. Aklama:Hadis,kuyuveyaadennecasetinnasl temizleneceini beyan eder. 37.Soru-Necaseti gidermede su art m, yoksa dier sular da (iek-meyve sular) caiz midir ?Bu meselede iki gr vardr : 1.Necasetancaksuilegiderilir,suyundndakisvlarlanecaset giderilmezdiyenler:(mamMalik,AhmedibnHanbel,afi, evkani) delilleri unlardr : 1.Delil:Sizionunlatertemizyapmakiinstnzegktenbirsu indiriyordu. (Enfal, 11) Delil Cmlemiz : .. gkten bir su. 25 Aklama:Ayetancaksuyunnecasetitemizleyiciolduunadelildir. Allah gkten inen suyun temizleyici olduunu sylemi, baka sular bildirmemitir. 2.Delil:Rasulullahnbedevibirininmescidebevledincenecaset zerine su dklmesini emretmesi. (Buhari-Mslim ) Delil Cmlemiz : Cmlenin hepsi delildir. Aklama : Rasulullahn (s.a.v.) necaseti temizlemek iin su dkmesi sadecesuyuntemizleyiciolduunadelildir.AyrcaRasulullahnsu dklmesiniemretmesisudklmesigerektiinibunundavacip olduunu ortaya koyar. 3.Delil:Rasulullah(s.a.v)EbiSalebeEhliKitabnkablarnsuile ykamasn emretmesi. (Buhari-Mslim ) Delil Cmlemiz : .. su ile ykamasn emretmesi. Aklama : Rasulullahn emretmesi su ile temizlemenin gerekliliini, vacipliini belirler. 4.Delil:evkani:arininhkmgereisuyunnecaseti temizlemesivasfasldr.Buasldanbakasnadnmecaizdeil ancakdelilaridensabitolduutakdirdednlr.Temizleyicilii belliolandantemizleyiciliibelliolmayanadnmekeriusulden kmaktr. 12 Delil Cmlemiz : Cmlenin hepsi delildir. Aklama:mamevkanibucmlelerindeAllahnayetiilesabit olansuyuntemizleyiciliinindnakmanneriusuldenkmak olaraktanmlamaktadr.ZiraAyetakasuyuntemizleyiciliini belirler. 2-Necasetigiderennevarsaonunlatemizlemekcaizdirsuart deildirdiyenler:(EbuHanife,Malik,Ahmed,afi,(eskiszyle) 12EbuMalikKemalbnsSeyyidSalim,SahihuFkhuSnnetiveedilletuhu.1/86(Mektebetul Tevkifiyyeti) 26 bnHazm,mambnTeymiyyebnUseymin)tercihedilenbu grtr. Delilleri unlardr : 1.Delil:ari(HkmkoyanAllahveRasulu)baznecasetlerisu dndatemizlenebileceinecevazvermitir.Talatemizleme, pabutaki necaseti toprakla temizleme, yerlere srnen etek ularnn yerlere srnmesi ile temizlemesi, 2.Delil : Sizden biri mescide geldiinde ayakkabsnn altn evirerek altnabaksneernecasetbulamsaonuyeresrtsn,sonraonlarla namaz klsn. (Sahih hadis, Ebu Davud) Delil Cmlemiz : altn evirerek altna baksn eer necaset bulamsa onu yere srtsn,. Aklama:Hadispabucunaltnabulaannecasetintemizlenme eklini gstermektedir. Demek ki toprak temizleyici konumda. 3.Delil : Rasulullahn zevcesi Ummu Selemeye bir kadn Ben uzun etekli bir kadnm ve necis yerlerde geziyorum (ne dersin bu duruma) Ummu Seleme Rasulullahn yle buyurduunu syledi : Elbiseni temiz yer temizler. (Sahih, Ebu Davud, Tirmizi, bn Mace) Delil Cmlemiz :Elbiseni temiz yer temizler. Aklama:Hadis,eteintemizbiryeredeerektemizleneceini beyan eder. Zira toprak necasete bulamamsa temizdir. 38.Soru-Suyundndakibakasvlarntemizleyiciolmashakiki necasette mi abdestsizlii gidermede mi ? Abdestsizliigidermedesudanbakatemizleyiciyoktur.Beden, mekan, elbise temizlenmesinde ise suyun dnda necaseti gideren ne varsa onu kullanmak caizdir. STNCA BLM 39.Soru-stinca ne demektir ? Latta : Kesmek manasndadr. 27 Istlahta:nvearkayoldankannecasetisu,ta,veyakatla temizlemektir. 40.Soru-stincann hkm nedir ? nvearkadankanhertr,bevl,mezi,dknntemizlenmesi demek olan istincannhkm vaciptir. Cumhurvacip derken mam Ebu Hanife (r.a.) mekked snnet demitir. Cumhurun delilleri : 1.Delil : Sizden kim bir hacetine giderse tala istinca etsin zira bu yeterlidir.(Hasenhadis,EbuDavud,Nesai,Ahmed,senedizayf fakat buhadisi takviye eden hadisler bulunmaktadr.) Delil Cmlemiz : istinca etsin .. Aklama : Rasulullahnistinca etsin demesi bir emir nitelii tar. 2.Delil:Sizdenbiritaharicindeistincaetmesin.(Mslim, Nesai, Ebu Davud, Tirmizi) Delil Cmlemiz : .. istinca etmesin. Aklama:tenaatalaistincaetmekyasaklanmaktaise mutlaka istinca edilmesi vacipliine delil tekil eder. Ebu Hanifenin (r.h.) delili : 1.Delil : Kim stinca ederse teklesin. Kim byle yaparsa en gzelini yapmolurkimdeyapmazsabundabirsakncayoktur.(Hadis, zayftr, b.k.z. : Daiful Cami 5468 ) Delil Cmlemiz : kim de yapmazsabunda bir saknca yoktur. Aklama:mamEbuHanife(r.a.):stinca,mekkedsnnettir diyerekkendisineyukardakihadisdelilalmtr.Fakathadis zayftr.) NELERLE STNCA EDLMEZ 41.Soru-Tavebenzerieylerleistincaedilirmisnnettendelille aklaynz ? Tala ve benzerleri (Kat, tahta, apt) ile istinca edilir. 28 1.Delil : Sizden kim bir hacetine giderse tala istinca etsin zira bu yeterlidir.(Hasenhadis,EbuDavud,Nesai,Ahmed,senedizayf fakat buhadis takviye eden hadislerde bulunmaktadr.) Delil Cmlemiz : tala .. Aklama:Rasulullahntalademesitalaistincannyaplacana delildir. 42.Soru-Su ile istinca edilir mi snnetten delille aklaynz ? 1.Delil:EnesbinMalikyledemitir:Rasulullah(s.a.v.)abdest bozmaya girdiinde ben ve benim kadar bir olan ocuu yanmzda ksa bir mzrakla su ibrii tardk. Kendisi su ile taharetlenirdi. Delil Cmlemiz : .Kendisi su ile taharetlenirdi. Aklama : Hadis Rasulullahn su ile taharetlendiini belirtir. 43.Soru-En az ka tala istinca edilir snnetten delille ispat ediniz ? Enaztala istinca olur,sahiholanbudur.Fakattanolmad durumdaikiveyabirtalaistincadaedilebilir.tenfazlatavarsa fazilet temizleyinceye kadar temizlenmektir. 1.Delil : Sizden kim bir hacetine giderse tala istinca etsin zira bu yeterlidir.(Hasenhadis,EbuDavud,Nesai,Ahmed,senedizayf fakat buhadis takviye eden hadislerde bulunmaktadr.) Delil Cmlemiz : tala .. Aklama: Rasulullah ta demekle bunu emretmektedir. 2.Delil:Sizdenbiristincaedersetalaistincaetsin.(SenediSahih, Ahmed, Ebi eybe) Delil Cmlemiz : tala istinca etsin. Aklama : Rasulullah ta demekle bunu emretmektedir. 44.Soru-Nelerle istinca edilmez ? Kemik ve tezekle istinca edilmez. 1.Delil:Tezekvekemikleistincaetmeyin,zirabunlarcin kardelerinizin azdr. (Mslim, Tirmizi, Ahmed) 29 DelilCmlemiz:Tezekvekemikleistinca etmeyin Aklama:Hadisakatezekvekemiinistincada kullanlamayacan beyan eder. 45.Soru-Yellenmektensonraveyaabdestncesimutlakaistinca etmek (tuvalete girmek) gerekir mi ? Kim yellenirse veya uykudan uyanrsa istinca etmesi gerekmez. 1.Delil : Allah yle buyurur : Namaza kalktnz zaman yznz ykayn.. (Maide, 6) Delil Cmlemiz : . yznz ykayn.. Aklama : Uykudan uyannca yz ykamak emredilmi olup istinca emredilmemitir.Ziranecasetdurumundaistincaetmekgerekir.Bu durumdaabdestalmakgerekir.Rasulullah(s.a.v.)herabdestalrken her zaman istinca ettiine dair bir sahih delil yoktur. 2.Delil:bnKudame:Bukonuda(yellenmeveabdestsonras istincayagerekolmamaskonusunda)ihtilafyoktur.Kuranve snnetteyellenmesonrasistincaetmekgereklidirdiyebiremir yoktur. (bn Kudame, Mugni) Delil Cmlemiz : yukardaki cmlenin hepsi delildir. Aklama:bnKudameakakuranvesnnettenbirdelilinyellenme sonras istinca edilmeli diye emri olmadn beyan eder. STNCANIN ADABI 46.Soru-stincaederkenadapnaslolmaldrsnnettendelillerle aklar msnz ? Aadaistincaesnasndayaplmasgerekenlersnnettendelillerle verilmitir. 1-stinca ederken sa elle etmemek : 1.Delil:Sizdenbirkimsebevlederkentenasluzvunusaeliyle tutmasn,saeliylesilinmesin,vekabiinenefesinivermesin.(Buhari-Mslim ) 30 Delil Cmlemiz :......sa eliyle tutmasn sa eliyle silinmesin,....... Aklama : Hadis, aka tenasl organn sa elle tutmay ve silinmeyi de asla sa elle yapmamay emretmektedir. 2.Delil:BiradamSalmanel-FarisiyegelerekSizinpeygamberinizsize istincayretmimidir?dedi.Salman:evetretmitir.Bizikkve bykhacetlerimizdekbleyednmektenmenetti,saellerimizleistinca etmemeyi,3tatanaaistincaylayetinmemeyiemretti.(Mslim-Ebu Davud, Tirmizi, Nesai )Delil Cmlemiz : ..............sa ellerimizle istinca etmemeyi,............ Aklama : Hadis, sa elle temizlenmemek gerektiini ak bir ekilde beyan eder. 2-Sa elle tenasl organn tutmamak : 1.Delil : Sizden bir kimse ierken tenasl uzvunu sa eliyle tutmasn, sa eliyle silinmesin, ve kab iine nefesini vermesin. (Buhari-Mslim ) Delil Cmlemiz :......sa eliyle tutmasn ....... Aklama:Hadis,akatenaslorgannsaelletutmay yasaklamaktadr. 2.Delil:BiradamSalmanel-FarisiyegelerekSizinpeygamberiniz sizeistincayretmimidir?dedi.Salman:evetretmitir.Bizi kkvebykhacetlerimizdekbleyednmektenmenetti,sa ellerimizleistincaetmemeyi,3tatanaaistincaylayetinmemeyi emretti. (Mslim-Ebu Davud, Tirmizi, Nesai )Delil Cmlemiz : ..............sa ellerimizle istinca etmemeyi,............ Aklama : Hadis, sa elle temizlenmemek gerektiini ak bir ekilde beyan eder. 3-stinca sonras eli ya topraa srtmeli ya da sabunla ykamaldr. 1.Delil:Meymuneannemizrivayeteder,(Nebi)tenasluzvunun zerinesudkt,soleliyleonuykad,sonraeliniyeresrttve ykad. (Buhari-Mslim ) Delil Cmlemiz : .....................sonra elini yere (topraa) srtt. 31 Aklama:Hadis,Rasulullahnistincasonraselleriniyere srttn beyan eder. 2Delil:EbuHureyre(r.a.)Nebi(s.a.v.)tuvaletegiderken beraberimderbkiindesugtrrdm.Oistincaeder,sonraelini yere (topraa) srterdi. (Hasen , bn Mace, Nesai ) Delil Cmlemiz : .....................sonra elini yere (topraa) srterdi. Aklama:Hadis,Rasulullahnistincasonraselleriniyere srttn beyan eder. 4-stinca sonras tenasl organ zerine su serpmek gerekir. 1.Delil : bn Abbas rivayet eder : tenasl uzvu zerine su serpti. Ve abdestaldve(sahih,Darimi,Beyhaki,Albani:senedisahih /Tememul Minne) Delil Cmlemiz : .............tenasl uzvu zerine su serpti. Aklama : Hadis, tenasl uzvuna su serpmek gerektiini beyan eder. 47.Soru-drarntutamayanbirkimseneyapmaldrsnnetten delillerle aklaynz ? drarntutamayanbirkimsezrldr.Busebeplehernamaziin istinca eder ve abdest alr ve dier vakit girinceye kadar kendisinden gelen o bevl zarar vermez. Bu alimlerin en sahih grdr. Bu gr EbuHanife,afi,Ahmedshak,EbuSevr,vedierlerinin grdr.13 Buahsnhkmstihazakangelenbirkimseninhkmgibidir. stihaza kan gelen kadn her namaz iin abdest alr ve ylece namaz klar. Bu snnetle sabittir. Bu sebeple idrarn tutamayan bir kimse de tpkbunungibihernamaziinabdestalrvenamaznyleklar.14 Eernamazesnasndaidrargelirsebuaslazararvermezzirabu meakkattirveAllahmmettenzorluklarkaldrmonlara 13 Ebu Malik Kemal bn s Seyyid Salim, Sahihu Fkhu Snneti ve edilletuhu.1/ 91 (Mektebetul Tevkifiyyeti) 14 Ebu Malik Kemal bn s Seyyid Salim, Sahihu Fkhu Snneti ve edilletuhu.1/ 91 (Mektebetul Tevkifiyyeti) 32 kolaylklardilemitir.BusebeplemamMalik(r.h.)bukimsenin istincaetmesinevehernamaziinabdestalmasna(takiabdest bozarsakibudurumdaistincaveabdestgerekir)gerekyoktur demitir.15 1.Delil : Aie (r.a.) rivayet eder,Humeyyis kz Fatma geldi ve Ya Rasulullahbenstihazakannamptelaolanbirkadnm temizlenemiyorum.Namazbrakaymmdiyesordu.Rasulullah (s.a.v.)Hayr,bubirdamarkanndanibarettir,hayzdeildir. Hayzngeldiizamannamazterket.Hayznmddetibittiizaman ise namazn kl.(Mslim) DelilCmlemiz:Hayr,bubirdamarkanndan ibarettir,.................. Aklama:Rasulullah(s.a.v.)stihazakanndandolaynamaz klmasnmenetmedivehernamaziinykanmasnemretti.(B.k.z Mslim had no : 303) TUVALET ADABI 48.Soru-Mslmanntuvaletihtiyacngiderirkenbilmesigereken adaplar nelerdir snnetten delille aklar msnz ? Aada bu adaplar maddeler halinde verilmitir. 1-Gizlenmek ve insanlardan uzaklamak gerekir. 1.Delil : Cabir (r.a.) rivayet eder Rasulullah (s.a.v.) ile beraber sefere ktk.Rasulullah(s.a.v.)insanlardangrnmeyecekkadar kaybolmadan gelmezdi. (Ebu Davud, bn Mace) Delil Cmlemiz : .........insanlardan grnmeyecek kadar......... Aklama:Hadis,okakbirekildehacetanndagizlenmeninve uzaklamann nemini beyan eder. 2-Allah isminin yazl olduu bir yzkle veya kuranla girilmez. Allahismininyazlolduunaklyzklerlevekkcepboy kuranla girilmez. Zira Allah isimi yceltilmeye layktr. 15 mam Malik delil olarak : Allah size zorluk deil kolaylk ister. (Tevbe, 185) ayetini delil almtr. 33 1.Delil : Bu byledir Kim Allahn earini tazim ederse phesiz ki o kalplerin takvasndandr. (Hacc, 32) Delil Cmlemiz : .............Allahn earini tazim ederse............ Aklama:AyetAllahnemrettiklerini,hkmleriniveisimlerini yceltmek gerektiini emreder. 2.Delil:EnesrivayetederRasulullah(s.a.v.)tuvaletegirdiinde yzn karrd. (Ebu Davud, Nesai, Tirmizi, Albani : zayf) Delil Cmlemiz : ............yzn karrd. Aklama : Rasulullahn yznn zerinde Muhammed Allahn Resuldr16diyeyazvard.BusebepleAllahismininbulunduu buyzkarrd.Allahismiminyazlolduubiryazilegirmek caiz olmazsa Kuranla girmek nasl caiz olsun zira her ayette bir Allah ismi yazldr ? 3-Tuvalete girerken besmele ekmek ve Allaha snmak gerekir. 1.Delil:Enesrivayeteder,Rasulullah(s.a.v.)tuvaletegirinceey Allahmdiiveerkekcinlerinveeytanlarnerrindensana snrm. (Buhari-Mslim) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama:RasulullahnhadisituvaletegirinceAllahasnmann gerekliliini beyan eder. 4-Tuvalete girerken solla girmeli sala kmaldr. Bukonudaokakbirnassbulunmamaktadr.Fakatevkani(r.a.) bylesylemektedir.Busebeplekiisalagirmevesollakma hususundamuhayyerdir.Ziraaknassolmamasbizebuhakk vermektedir. Abdurrahman Sadi der ki, solla girmek ve sala kmak mustehabtr. 5-Hacet esnasnda kbleyi nmze ve arkamza almamak. 16 Buhari-Mslim34 1.Delil:Sizdenbiriabdestbozmayagittiindekbleyenn dnmesin,arkasndadnmesin,kbleyisanaveyasolunaalsn. buyurdu. ( Buhari-Mslim) DelilCmlemiz:........kbleyenndnmesin,arkasnda dnmesin,.. Aklama:Hadis,okakbirekildekbleyenmzvearkamz dnmememiz gerektiini ok ak beyan eder ve emreder. 17 6-Hacet esnasnda asla konumamak. 1.Delil:bnmerrivayeteder,Rasulullahbevlederkenbiradam yanndangeerkenselamverdive(Rasulullah)selamnakarlk vermedi. (Mslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai, bn Mace ) Delil Cmlemiz : .......selamna karlk vermedi. Aklama:Rasulullahtuvaletteikenaslaselamalmazdbu konumadnadadelildir.Selamvermekvaciptirbuselam Rasulullahn almamas konumann haramln ispat eder. Fakat bir insannzaruridurumda(suyubiteninsu istemesi- derekbiryerini krann yardm istemesi gibi... ) konumas caizdir. Zira Allah bizlere zorluklar deil de kolaylklar emretmitir. 7-Yollara ve glgeliklere hacet gidermemek. 1.Delil:EbuHureyrerivayeteder,RasulullahKovulmulardan korkundedi,ashabkimlerkovulmulareyAllahRasuludedi. (Rasulullah):insanlarnyoluzerineveglgeliklerehacetini giderendir dedi. ( Mslim- Ebu Davud) DelilCmlemiz:..insanlarnyoluzerineveglgeliklere hacetini giderendir. Aklama : Hadis ok aktr. 8-Banyoya bevl etmeme. 17KbleynnedorudeildenebininonuarkasnaaldnadairBuhariveMslimhadis bildirdiindendolayalimlerbukonudadrtgrortayakoymulardr.Sahiholangr,Ebu Hureyre,EbuEyyub,bnMesud,Surakabinmalik,Ata,Nehai,Sevri,Evzai,EbuSur,EbuHanife, Ahmed bin Hanbel, bn Hazm, mam bn Teymiyye gibi sahabi ve alimlerin ortaya koyduu kbleye n ve arka dnlmez grdr.(Allahu Alem) 35 1.Delil:Rasulullah(s.a.v.):Kiininykandbanyoyabevl etmesini menetti. ( Nesai-Ebu Davud) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama : Hadis aka banyoya bevl yasaklamtr. 9-Durgun suya bevl etmeme. 1.Delil:Cabirrivayeteder,Nebi(s.a.v.)bizedurgunsuyabevl etmeyi yasaklad. (Mslim-Nesai) Delil Cmlemiz : Hadis aktr. Aklama:Hadisakadurgunsularabevletmeninharamln belirler. 10-Bevlesnasndayumuakyerisemekvesertyerdensaknmak gerekir. Bu necasetten korunmak amacyladr. 1.Delil:EbuMusa;BenbirgnRasulullahlabirlikteidim.Kk abdestbozmakistedi.Birduvarndibinde,toprayumuakbiryere gelip idrarn yapt. Sonra da; Sizden biriniz kk abdestini bozmak istediizamanidrar(nnzerinesramamas)iinyumuakbiryer arasn. buyurdu. Delil Cmlemiz :.......................yumuak bir yer arasn. Aklama:Hadisokakbirekildebevlesnasndayumuakyer aranmas gerektiini emretmektedir. 11-karken Gufranake demelidir. 1.Delil : Aie (r.a.) Nebi (a.s.) tuvaletten knca Gufranake derdi. (Tirmizi, Ebu Davud, Ahmed) Delil Cmlemiz : Gufranake Aklama:HadisakatuvalettenkncaGufranakedemeyi emreder. 49.Soru-Ayaktabevletmek caizmidirsnnettendelilleaklaynz ?36 Bu konuda Rasulullahdan 5 hadis bulunur. Bunlarn sahih dier ikisiisezayftr.Bunlar,Rasulullahnayaktayaptn,ayakta yapmadn,oturarakyaptnbeyanedenhadislerdir.Aada delilolarakgetirilensahihhadislerayaktabevletmemeyiemreder. Fakatayaktabevletmeme,necasettenkorunma,temizlieriayet etmevesalkasndantercihedilengrtr.Eernecasetten korunma mmknse ayakta bevl etmenin sakncas da yoktur.18 1.Delil : Aie (r.a.) : Kim size Nebi (s.a.v.) ayakta bevl ederdi derse onudorulamayn.Oancakoturarakbevlederdi.(Tirmizi-Nesai- bn Mace-Ahmed-Sahih Liayrihi)DelilCmlemiz:ayaktabevlederdiderseonu dorulamayn Aklama:Hadis,Rasulullahnayaktabevletmediiniveoturarak bevl ettiini aka beyan eder. Rasulullah en iyi bilen zevcesidir. 2.Delil:Huzeyfe(r.a.):Peygamber(s.a.v.)birkavminplne vard, ayakta kk abdest bozdu sonra su istedi ben de kendisine su getirdim, abdest ald. demitir. (Buhari-Mslim) Delil Cmlemiz : ayakta kk abdest bozdu Aklama:Hadis,Rasulullahnayaktabevlettiinibeyan etmektedir. 3.Delil:AbdurrahmanbinHasene(r.a.)Peygamberelindebir kalkan la geldi ve kalkan yere koydu sonra kalkann arkasna oturdu ve bevlini etti. (Hadis Sahihtir, Ebu Davud, Nesai, bn Mace, Ahmed )Delil Cmlemiz : ..arkasna oturdu ve bevlini etti. Aklama : Hadis Rasulullah (s.a.v.) oturarak bevl ettiini ispat eder. 18 Bu konuda alimler grteler.1-zrsz ayakta bevl etmek mekruhtur diyenler : (Aie, bn Mesud, merbnHattab,EbuMusa,abi,Uyeyne,mamEbuHanifeveafii)2-Ayaktabevletmekcaizdir diyenler:(mer,ZeydbinSabit,bnmer,SehlibnSad,Enes,EbuHureyre,Huzeyfe,Ahmedbin Hanbel)3-Bevledilenyeryumuakbirmekanvebelederkendesramaolmuyorsacaizdirdiyenler mam Malik, bnMunzir ) 37 4.Delil : bn mer rivayet eder, Rasulullah (s.a..v) beni ayakta bevl ederkengrdYamerayaktabevletmededi,bendebirdaha ayaktabevletmedim.(Hadiszayftr.bnMace,Beyhaki,Hakim, Tirmizi) DelilCmlemiz:..Yamerayaktabevletme dedi, Aklama : Hadis zayf olmasna ramen dier sahihhadisler ayakta bevletmeyitakviyeetmektedir.Rasulullahakabnmeriayakta bevl etmemesini emretmektedir. 50.Soru-Ftrat katr snnetten delille aklaynz ? Ftratbetir.Hermslmanbubeftriemriyerinegetirmelidir. Snnet olmak, kasklar tra etmek, koltuk atlarn tra etmek, by ksaltmak, trnaklar kesmektir. 1.Delil:EbuHureyre:Ftratbetir:Snnetolmak,kasklartra etmek,koltukatlarntraetmek,byksaltmak,trnaklar kesmektir. (Buhari-Mslim ) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizidir. Aklama:Hadis,hermslmannyapmasgerekenftriemirleri aka beyan eder. 51.Soru-MisvakkullanmannRasulullahdandelillerinelerdirve nerelerde misvak kullanmak snnettir ? MisvakRasulullahn(s.a.v.)ameliolarakyaptveszlede emrettiiokkuvvetlibirsnnetidir.Aadasizlereneredemisvak kullanmann snnet olduunu beyan edenmaddeler verilmitir. 1-Abdest alrken :1.Delil : Rasulullah (s.a.v.) Eer mmetime meakkat vermeyeceini bilseydimherabdesttemisvakemrederdim.(Sahihtir.Ahmedbn Hanbel ) Delil Cmlemiz : her abdestte misvak emrederdim. Aklama:Hadis,herabdesttemisvakkullanmayemrederve misvakn snnet olduunu ispat eder. 38 2-Namazda : 1.Delil:Rasulullah(s.a.v.)Eermmetimemeakkat vermeyeceinibilseydimhernamazlabirliktemisvakemrederdim. (Buhari-Mslim ) Delil Cmlemiz : .her namazla birlikte misvak emrederdim. Aklama : Hadis, her namazla misvak kullanmay emreder. 3-Kuran okurken : 1.Delil : Ali (r.a.) : Misvak kullanmakla emrolunduk. dedi ve Kul namazklmayakalkarsamelekonayaklarveokuduukuran dinlemeyebalar.Melekookudukaaznookuyannazna yaklatrr.Veokuduuherkuranomeleiniinededolar. (Beyhaki, Albani sahihtir.) Delil Cmlemiz : Misvak kullanmakla emrolunduk. Aklama:Hadis,kuranokurkenmisvaklaemrolunmahususuna delildir. 4-Eve girince : 1.Delil:Mikdambinureyhrivayeteder,Aieyesordum. Rasulullahevegirdiindeilkyapteynedir?dedikiMisvak (kullanmakt) (Ebu Malik tahricini vermemi) Delil Cmlemiz : Misvak (kullanmakt) Aklama : Hadis, Rasulullahn eve girince yapt ilk amelin misvak kullanmak olduunu aka beyan eder. 5-Gece namazna kalknca : 1.Delil:Huzeyfe:Rasulullah(s.a.v.)gecenamazakalktnda azn misvakla temizlerdi. (Buhari-Mslim ) Delil Cmlemiz : ..gece namaza kalktnda. Aklama : Hadis, gece namaza kalkan peygamberin azn misvakla temizlediini ispat eder. 52.Soru-Misvak yerine di fras kullanabilir miyiz ? 39 Snnetolanmisvakkullanmaktr.Misvaknolmadveyazaruret anndadimacunuvefrasnkullanmaktaherhangibirsaknca yoktur.19 SAKALIN HKM 53.Soru-Sakal kesmenin hkm nedir ? Sakaluzatmakvacip,kesmekharamdr.ZiraRasulullah(s.a.v.) uzatlmasnemretmitir.Sakalkesmekkafirlerebenzemeyeyneltir. AyrcasakalkesmekAllahnyaratteklideitirmektir. MslmaneytannemrinedeildeAllahnemrineuymakla ykmldr.1.Delil:OnlaraAllahnyarattndeitirmelerini emredeceim.(Nisa, 119) Delil Cmlemiz : Allahn yarattn deitirmelerini Aklama:Allahayetinde,eytanninsansaptrmak,yaratln deitirmek,onuisyanadorudavetetmekiinsapkl emredeceini sylemektedir. Sakal kesmek ise, Allahn yaratt ekli deitirmek demek olduunda phe de yoktur. 2.Delil:Sakalnzuzatn,byklarksaltn,Mrikleremuhalefet edin. (Buhari Mslim) DelilCmlemiz:Sakalnz uzatn Aklama:Rasulullah(s.a.v.)sakaluzatmamzemretmektedir. Rasulullahn emri vucubiyyet gerektirir. 19EbuMalikKemalbnsSeyyidSalim,SahihuFkhuSnnetiveedilletuhu.1/101(Mektebetul Tevkifiyyeti) 40 3.Delil:Byklarksaltn,sakallaruzatn,Mecusileremuhalefet edin. ( Mslim ) Delil Cmlemiz : Sakallar uzatn Aklama:Rasulullah(s.a.v.)sakaluzatmamzemretmektedir. Rasulullahnemrivucubiyyetgerektirir.MriklereveMecusilere muhalefet etmek asldr. 4.Delil:mambnTeymiyye:Sakalkesmekharamdr.(Alaaddin el-Baliy,el-ihtiyaratil Fkhiyye-sf :10/ bn Mflih,el-Furu 1-291) Delil Cmlemiz : Sakal kesmek haramdr. Aklama:mambnTeymiyyeokakbirdillesakalkesmenin haram olduunu sylemektedir. bn Hazm ise; sakal kesmenin haram olduuna dair icma olduunu nakleder. ( Meratibul cma ve Reddul Muhtar, 2/116) 54.Soru-Sakaln fazlasn almak caiz midir ? Rasulullahdanbuhusustaszlveameliolarakalnmasnadair sahihbirdelilyoktur.bnmerinumredeikensakalnnfazlasn aldsabittir.Busebeplesakalnfazlasnalmakancakumrede geerlidirdiyenalimlerbulunmaktadr.Fakatkimsakaln,daha dzgn,tertipli,vegzelgrnmlolarakdavetinikolaylatrmak iinfazlasnalmayakalkarsabirsakncayoktur.Zira,vacibiyerine getirmek iin bir vacibi zaruret gerei terk etmek fkh ilkedir. 1.Delil:bnmerhacveumreetmekistersesakalndanbiravu fazlasn keserdi. (Buhari-Mslim ) Delil Cmlemiz : bir avu fazlasn keserdi. Aklama : bn merin fiili umre ve hac annda olduu bir gerektir. Bu sebeple evla olan sakal brakmak ruhsat ise fazlasn almaktr. SULAR VE ETLER 55.Soru-Yamur,kar,dolusulartemizmidirsnnettendelille aklaynz ? 41 Yamur, kar, dolu suyu temiz ve temizleyicidir. 1.Delil : Allah sizi temizlemek iin gkten su indirir. (Enfal, 11) Delil Cmlemiz : .gkten su indirir. Aklama : Gkten inen su yamur, kar, dolu sulardr. Alalh bunlar temizlenmemiz iin indirmektedir. 2.Delil : Size gkten temiz su indirdik (Furkan, 48) Delil Cmlemiz : gkten temiz su indirdik Aklama:Ayet,gkteninensuyuntemizolduunuakabeyan eder. 3.Delil : Rasulullah (s.a..v) : Allahm ! hatalarm kar, su ve dolu ile yka. (Buhari-Mslim-Ebu Davud- Nesai-bn Mace) Delil Cmlemiz : ..kar, su ve dolu ile yka. Aklama : Hadis, kar, yamur, dolu sularnn temizliini beyan eder. 56.Soru-Deniz suyu temiz midir snnetten delille aklaynz ? Denizin suyu ve ls helaldir.1.Delil:BiradamRasulullaha(s.a.v.)gelerekEyAllahnResul! Bizdenizyolculuuyapyoruz..Yanmzabirazsualyoruz.,onunla abdestalsakieceksuyumuzkalmyor,denizsuyuylaabdestalalm m ? diye sordu. Rasulullah (s..a.v) : Denizin suyu temizdir ve ls helaldir. (Buhari-Mslim-Ebu Davud-Tirmizi-Nesai) Delil Cmlemiz : Denizin suyu temizdir ve ls helaldir. Aklama:Hadis,denizsuyununtemizliinivelsn(balklarn) ispat etmektedir. 57.Soru-Zemzem suyu ile abdest alnr m ? Zemzemden hem iilir hem de abdest alnr. 1.Delil : Rasulullah (s.a..v) zemzem suyu dolu bir kova istedi, ondan iti, ve abdest ald. (Ahmed bn Hanbel) Delil Cmlemiz : ..ondan iti, ve abdest ald. Aklama:Hadis,zemzeminiilebileceiniveabdestalnmasnn meruluunu ispat eder. 42 58.Soru-okdurmaktandolayveyayosunlar-aayapraklarok olan su temiz midir ? Alimlerin ittifak ile temizdir. Bu su mutlak sudur. 59.Soru-Sularn eitlerini aklar msnz ? 1-MutlakSu(TemizSu):lkyaratldgibiyerdenkaynayanve semadanyaansulardr.Nehir,Akarsu,kar,dolu,kuyu,deniz sulardr.Busularnhepsitemizdir.Bunlarnhepsindenabdestve Gusul almak caiz olup ilim ehli arasnda ihtilaf yoktur. 1.Delil : Sizleri temizlemek iin sizlere gkten su indirir. (Enfal-11) Delil Cmlemiz : Ayetin tm delil cmlemizdir. Aklama:Allahayetinde,gkteninensuyuntemizlenmekiin olduunusylemekleinensuyuntemizliinibildirir.Gkteninen sular ise, kar, yamur, dolu sulardr. 2.Delil : Rasulullah (s.a.v.) deniz suyu ile alakal bir sorusorulunca : Onunsuyutemizlshelaldirbuyurmutur.(SahihHadisEbu Davud TirmiziNesai bn Mace) Delil Cmlemiz : Onun suyu temiz Aklama:Rasulullah(s.a.v.)denizsuyununtemizolduunu syleyerekondanabdestalnabileceinivelsnnde yenilebileceini bildirir. 2-Necis Su : Busunecasetinetkisiylesfatndanbirinin(koku-renk-tat) deimesiyleNecissuhkmnegirensudur.Busuileabdestve Gusul alnmaz zira Necis sudur. 60.Soru-Mutlaksuyakaranbireybusuyunkokusunu-rengini-tadn deitirmedii durumda temiz su hkmnde olur mu ? Eerkaraneysfatdeitirmemiisetemizsuhkmndedir. Zirabudurumdasuyuntemizliinibozanherhangibirdurum gereklememitir.43 1.Delil:UmmuHeniy:O(Rasulullah)veMeymuneiindehamur krntlar olanbir tek kabdan guslettiler. (Sahih Nesai - bn Mace) Delil Cmlemiz : iinde hamur krntlar olanbir tek kabdan guslettiler. Aklama:Rasulullah(s.a.v.)veMeymuneannemiziihamurlekeli birkabdanykanarakgusletmelerisuyuntemizsuhkmnde olduunadelildir.Hamurlekesisuyunsfatndanbirinideitirmi olsayd su, Necis su olurdu ki bu durumda bu sudan ykanlmas caiz olmazd.Buhadissfattanbirininsudadeiiklikgetirmedii takdirde suyun temiz su olduuna delildir. 61.Soru-Abdestazalarndandklenmustamelsuyu(kullanlm su) kullanmak caiz midir ?Abdestazalarndandklensuyuntemizliikonusundaikigr bulunmaktadr. 1.Gr :Tercihedilenvesahihdelilleredayanangrtrkikullanlmsu temizdirdiyenler.(AliBinEbiTalib,bnmer,EbuUmame,lk Dnem tabiin alimleri, mam Malik, Bir rivayette mam afii, Ahmed binHanbel,bnHazm,bnMnzir,eyhulslammambn Teymiyye.)a-Bugrnalimleri,suyunsfat(rengi-kokusu-tad) deimemisetemizdirdemilerveaadakidelillerihccet olarak getirmilerdir.1.Delil:Suyunsfatndanbirideiinceyekadaraslolansuyun temizolmasdr.BukonudaRasulullah(s.a.v.)Sutemizdironubir ey necis klmaz. buyurmutur. Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama:Hadis,sfattanbirinindeimediimddetehibir eyinsuyunecisklmayacanbeyaneder.Eerbirsfatdeiirseo zaman su necis hkmn alr. b-AshabnRasulullahndklenabdestsularnkullandklar sabittir. 44 2.Delil : Ebu Cuheyfe rivayet eder, Rasulullah (s.a.v.) hacir (denilen yerde)karmzakt.Sugetirildionunlaabdestald.nsanlar (ashab)dklenabdestsularnalarakonubedenlerinesrmeye baladlar. (Buhari) Delil Cmlemiz : .dklen abdest sularnalarak onu bedenlerine srmeye baladlar. Aklama:bnHacerAskalani:Rasulullahndklenabdest suyunualmannvebedenesrtmeninkullanlmsuyuntemiz olduuna ak delildir.20 3.Delil : Mesur bin Mahreme rivayet eder, Peygamber (s.a.v.) abdest alrken (ashab) abdest suyu iin kaprlard. (Buhari) Delil Cmlemiz : abdest suyu iin kaprlard. Aklama:Hadis,Rasulullahn(s.a.v.)abdestsuyunueldeetmek iin kapmalar kullanlm suyun temizliine delildir. 4.Delil : bn Abbas rivayet eder, Rasulullah (s.a.v.) Meymunenin arta kalan (dklen) suyu ile guslederdi. (Mslim ) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama : Hadis kullanlm suyun temizliine ak delildir. Not:Kullanlmsutemizhkmndeolduuiinonunlaabdest almak caizdir. 2.Gr :Kullanlmsuyuntemizolmadnveonunlaabdest alnamayacansyleyenler(Malik,Evzai,afii,EbuHanife) 21Bu alimlerimizindelilleriokgldeildir.Rasulullahnsahih hadisleri ok ak yukarda hkm belirlemitir.22
20 Fethul Beri (1/353) 212.Gryukardakihadislerigrmemilermidenebilir?Biliyorsunuzhadistoplamadnemibu alimlerdensonrabalamtr.Dolaysylabuereflialimlerebuhadislerulamamvebuyzdende diergrdorulamolabilirler.BizlerinimdibualimleringrnRasulullahnsahihhadisleri nnegeirmemizeriolarakcaizdeildir.ZiraRasulullahnbuhusustaaksahihhadisleri bulunmaktadr.22 Bu alimlerin grlerini geni olarak renmek isteyenler fkh kitaplarna bakabilirler. 45 62.Soru-Kadnn kulland suyla abdest almak caiz midir ? Bu konuda iki gr bulunmaktadr. a-Caizdir diyenler :(bnmer,EbuHureyre,bnAbbas,bnmer,SadbnVakkas,ilk dnemalimler,bnMnzir,EbuHanife,mamMalik,afii,Ahmed bn Hanbel)23 1.Delil : bn Abbas rivayet eder, Rasulullah (s.a.v.) Meymunenin arta kalan (dklen) suyu ile guslederdi. (Mslim ) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama:Hadiskadnnkullanlmsuyununtemizliineak delildir. 2.Delil:bnAbbas,Rasulullahnzevcelerikapiindeguslettiler. ZevcelerindenbiriRasulullahagelerekEyAllahRasuluben cnptmdedi.Rasulullah(s.a.v.)Sucnpetmez.buyurdu.( Ebu Davud, Tirmizi, Nesai, bn Mace ) Delil Cmlemiz : Su cnp etmez. Aklama:KullanlmSutemizolduuiinkullanldzaman cnpetmesidnlemez.ZiraRasulullah(s.a.v.)kullanlm suyuntemizolduunusylemitir.Buhadiszevcelerindenbirinin kulland suyun da necis olmadn reniyoruz. b-Caiz deildir diyenler :(bnmer,AbdullahbnSercus,MminlerinannesiCuveyriye, Ahmed bn Hanbel shak, abi, Davud Zahiri ) 1.Delil:Rasulullah(s.a.v.)Peygamber,Kadndanartakalansuyla erkein abdest almasn yasaklad. (Ebu Davud, Tirmizi, Nesai, bn Mace, Albani sahihtir.) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama:Hadistekiyasaklamatenzihikandrmaamalbir yasaklama olup asl olan cevazdr. Zira iki sahih hadis asla atmaz. 23EbuMalikKemalbnsSeyyidSalim,SahihuFkhuSnnetiveedilletuhu.1/106(Mektebetul Tevkifiyyeti) 46 Buhadisharamldeildeuzakdurmay-kanmaybeyaneden fakat asl olan ise suyun temizliidir. 2.Delil:Rasulullahileberaber4ylkalansahabiolanHamidel-Humeyri rivayet eder, Rasulullah kadnn arta kanla suyla erkein, erkein artakalan suyuyla da kadnn gusletmelerini menetti. (Ebu Davud, Nesai, Beyhaki) Delil Cmlemiz : Hadisin tm cmlesidir. Aklama:Buradakimenetmetenzihiolupharamedenbir yasaklama deildir. Not:Bukonudaikihkmdenbiriniyapmakcaizdir.Unutmayalm ki, ilk hkm cevaz veren hkm ikinci hkm ise tenzihi yasaklama ieren bir hkmdr. Evla olan caiz olan amel etmektir. Zira delilleri daha sahihtir ABDEST BLM 63.Soru- Abdest ne demektir ? Latta : Temizlik demektir Istlahta:Belirliazalar(yz,ikieli,baikiaya)Allahve Resulnn bizlere emrettii gibi temizlemektir. 64.Soru-AbdesttinmeruoluunuKuranvesnnettendelillerle ispat ediniz ? Abdesttin meru oluu kuran ve snnetten gelen nasslarla sabittir. 1.Delil : Ey iman edenler !namaza kalkacanz zaman yzlerinizi vedirseklerekadarellerinizykayn.Balarnzmeshedin.Heriki topuunuza kadar ayaklarnz da (ykayn). (Maide,6) Delil Cmlemiz : Ayetin tm delil cmlemizdir. Aklama : Allah ayetinde abdest almay emretmektedir. 47 2.Delil:Rasulullah(s.a.v.)Sizdenbiriabdestalmadkanamaz kabul edilmez. (Buhari-Mslim) Delil Cmlemiz : ..abdest almadka. Aklama:Hadis,akaabdestalmayvenamaznbirart olduunu ispat eder. 3.Delil : Rasulullah (s.a.v.) Allah abdestsiz namaz alnt maldan da sadakay kabul edilmez. (Mslim )Delil Cmlemiz : .abdestsiz namaz.. Aklama:Hadis,namaziinabdestalmannvesadakaiindehelal kazancn olmas gerektiini ispat eder. 4.Delil:Rasulullah(s.a.v.)Namazakalktmzamanabdest almaklaemrolundum.(Tirmizi-EbuDavud-Nesai-sahihul Camide Albani sahihtir.) Delil Cmlemiz : .abdest almakla emrolundum. Aklama:Hadis,namazakalktmzzamanabdestalmaklaemr olunduumuzu belirler. 65.Soru-Abdest almann faziletini snnetten delille ispat ediniz ? Aada sizlere maddeler halinde abdest almann fazileti verilmitir. 1-mann yarsdr : 1.Delil : Rasulullah (s.a..v) Temizlik imann yarsdr. (Mslim) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama : Hadis, abdest almann imann yars olduunu ispat eder. 2-Abdest gnahlara kefarettir : 1.Delil : Rasulullah (s.a..v) Kim bu abdesttim gibi abdest alr sonra ikirekatnamazklarnamazlailgisiolmayanbireykonumazsa gemi gnahlar balanr. (Buhari-Mslim) Delil Cmlemiz : ..gemi gnahlar balanr. Aklama:Hadis,abdestalmakdolaysylagemignahlarn balanacan ispat eder. 48 2.Delil : Rasulullah (s.a..v) Her kim bu ekilde abdest alrsa gemi gnahlarbalanr.Namazavemescidekadaryrmesidebir nafile ibadet olur. (Mslim) DelilCmlemiz:.abdestalrsagemignahlar balanr.. Aklama:Hadis,abdestalmakdolaysylagnahlarn balanacan ispat eder. 3-Abdest, kulun derecesini ykseltir. 1.Delil:Rasulullah(s.a..v)Dikkat!Allahkendisiilehatalar mahvedipdereceleriykselteceieyisizleregstereyimmi? buyurdu.EvetyaRasulullah(s.a.v.)dediler.Zorluklararamen abdestitamalmak,mescidlereadmoaltmak,namazdansonra namazbeklemek,itebunlarzerlerinenefsihapsetmeyedeer eylerdir. (Mslim ) DelilCmlemiz:..dereceleriykselteceieyisizlere gstereyim mi ?..... Aklama:Hadis,abdesttinkulundereceleriniykselttiiniispat eder. 4-Abdest, azalar nurlandrr. 1.Delil:Rasulullah(s.a.v.):Mmindekinurparlakl,abdest suyunun ulat yere kadar yaylr. (Mslim) Delil Cmlemiz : .abdest suyunun ulat yere kadar yaylr. Aklama:Hadis,abdestsuyunundedii-ulatazalarnnur iinde kaldn ispat eder. 5-Abdest, cenneti vacip klar.24 1.Delil:Rasulullah(s.a.v.):Herhangibirmslmanabdestalrve abdestalngzelyayar,sonrakalkar,kalbiniveyznikirekata 24SadeceAbdestcennetivacipklmazabdestsonrasnamaz,iman,salihamel,Allahbirlemecennete ulatran selamet yollardr.49 yneltipdeikirekatnamazklarsa,muhakkakonacennetvacip olur. (Mslim) Delil Cmlemiz : muhakkak ona cennet vacip olur. Aklama:Hadisabdestigzelalanmslmannzerinecennetin vacip olacan ispat eder. 66.Soru-Sahihsnnettendelilleabdesttinalnnispateder misiniz ? zinverirsenizBuhariveMsliminrivayetettiihadisnda abdesttin alnn renelim. 1.Delil : Osman b. Affan'dan (r.a.) rivayetine gre: " Osman bin Affan abdestalmakiinsuistediveabdestiyleald:defaellerini ykad.Sonraaznalkaladveburnunasuveripkard.Sonra kereyznykad.Sonrakeredirseekadarsaeliniykad. Sonrasoleliniaynekildeykad.Sonrabanmeshetti.Sonra kere topuklara kadar sa ayan ykad. Sonra bu ekilde sol ayan daykad.Sonraunusyledi:AllahResul'nn(a.s.)ubenim abdest alm gibi abdest aldn grdm. " Sonra Allah Resul (a.s.) ylebuyurdu:"Herkimuabdestimgibiabdestalr,sonrakalkar, iindekendikendinenamazlailgisiolmayaneylerkonumakszn ikirektnamazklarsa,gemignahlarbalanr."(Buhari-Mslim) Hadisten anladmz abdest alma ekli : 1-Abdestsizlii gidermek iin niyet etmek gereklidir. 2-Bismillah demelidir. 3-Elleri defa ykamaldr. 4-Sa elle su alarak aza ve burna bir defada su vermek. 5-Sol elle burnu defada temizlemek. 6-Sakallarn iine su geirerek yz defa ykamak. 7-Dirsekleriiinealacakbirekildekollarerdefaykamak.(nce sa sonra sol ) 8-Birdefaolmakzerebannndenarkayadoruhertarafn meshetmek. 50 9-Kulaniini(ehadetparmaile)dnda(baparmakile) meshetmek. 10-Ayaklarn akln iine alarak ykamak (nce sa sonra sol ) 67.Soru-Yukardakihadistevemaddelerdeboyunarkasn(enseyi) meshetmek gemedi neden ? Hadis,enseninmeshedilmesiniemretmemitir.Buhusustasahihbir hadisbulunmamaktadr.Buhusustasahihdelilolmuolsaidiamel edilirdi. 68.Soru-Niyet ne demek ve niyet abdesttin art mdr? Niyet:KalbinAllahveResulnnemrettiiabdestialmaya azmetmesidir. Niyetabdesttinartdrziraabdestalmakibadettir.Heribadetiin ise, niyet arttr. 1.Delil : Allah muhlis ve hanif olarak ibadet etmekle emrolundular. (Beyyine, 5) Delil Cmlemiz : ..muhlis ve hanif olarak ibadet etmekle Aklama : Ayet, ihlasla niyet etmenin ve ibadette ihlasn gerekliliini beyan eder. 2.Delil : Ameller ancak niyetlere gredir. (Buhari-Mslim) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama : Hadis, ameller iin niyetin artln ispat eder. Abdest ise amellerin en gzelindendir. 69.Soru-Cumhur niyeti art grr m ? Cumhur(Malik-afii-Ahmed-EbuSevr-Davud)niyetiartgrrken EbuHanife(r.h.)artolarakgrmez.ZiraEbuHanife,niyetimakul ibadetolarakgrpmaksudibadetolarakgrmemesindendir. CumhurNassnabdestalndzamansevapkazandrdnve sevabndaancakniyetleolacandelilalarakniyetiartgrr. Cumhuru Ulema; Bir ey ancak ibadet olursa sevap alnr dolaysyla abdest ibadet ise bu ibadete niyet arttr diye dnr. 51 67.Soru-Niyetin merkezi neresidir dil mi kalp mi ? Niyetinmerkezikalpolupasladildeildir.Niyetederkenseslibir niyetetmekveniyetitekrarlamak(defagibi)Rasulullahnve ashabn snnetlerinde asla bulunmamaktadr. Eer niyet dille ve sesli etmekvetekrarlamakeklindeolsayd,Rasulullahtmibadetleri akladgibiaklard.Niyetederkenseslisylemeyegerekyok,ziraAllahinsannniyetini,kastn,azminineamaladurduunu,ne iin amel ettiini bilir. 1.Delil : mam bn Teymiyye (r.h.) : Niyetin yeri dil olmayp kalptir mslmanlarn ittifakyla. (Mecmuatur Risaletl Kubra, 1/243) Delil Cmlemiz : Szn hepsi delildir. Aklama:Alimlerinittifaknsyleyeneyhulslamnsz hccettir.25 ABDESTTN RUKNLER 68.Soru-Abdesttin farzn aklar msnz ? 1-Yzn tmn ykamak. 2-Dirseklerle beraber elleri ykamak. 3-Ba meshetmek. 4-Ayaklar aklkla beraber ykamak. 5-Tertip 6-Muvalat. 69.Soru-Yzntmnykamannfarzlkuranvesahih snnetten delillerle aklar msnz ? Yz;altenedenbalaypsanndenbittiiyerveikikulakaras kalanehredir.Yzykamak,abdesttinfazndaolupyz ykanmadan farz tamamlanmaz. 1.Delil:Eymanedenler!namazakalktnzzamanyzlerinizi ykayn.. (Maide, 6) 25bnTeymiyye:BirKimsedilletelaffuzettiieyekalplefarklniyetlenseitibargrenkalptirdil deildir. Yine eer kalple niyetlenmezse ve sadece dille telaffuz ederse bu caiz deildir.52 Delil Cmlemiz : ..yzlerinizi ykayn.. Aklama:Ayet,yznykanmasnemretmektedir.Buemiryzn farz olduuna delildir. 2.Delil : Osman bn Affann rivayet ettii hadiste : defa ellerini ykad.Sonraaznalkaladveburnunasuveripkard.Sonra kere yzn ykad(Buhari-Mslim) Delil Cmlemiz : yzn ykad Aklama : Rasulullahn (s.a.v) hadis aka yzn ykadn ispat eder. 70.Soru-Aza ve burna su vermek vacip midir snnet midir ? Alimlerdenvacipdiyenlerolduugibisnnetolduunu syleyenlerde olmutur.Farz (vacip) diyenlerin delilleri : a-Azveburunyzdensayldiinazaveburnasuvermek vaciptir. b-Allahyzykamayemretmiolupazveburunyzdendirve Rasulullah yzn ykanmasn ameli ile tefsir etmi ve abdest alrken asla aza ve burna su vermedii bir abdest olmamtr.c-Rasulullah (s.a.v.) aza ve burna su vermeyi emretmitir. Aadaki delillerin daha gl olduu aikardr. 1.Delil:Eymanedenler!namazakalktnzzamanyzlerinizi ykayn.. (Maide, 6) Delil Cmlemiz : ..yzlerinizi ykayn.. Aklama : Ayet, yzn ykanmasn emretmektedir. Yz oluturan az ve burun olduu iin aza ve burna su vermek farzdr. 2.Delil : Sizden bir kimse abdest aldnda burnuna su versin sonra onu karsn. (Buhari-Mslim) Delil Cmlemiz : ..burnuna su versin sonra onu karsn. Aklama:Hadis,burnasuvermeyiemretmektedirBuemirde farzl (vaciplii) ispat eder. 53 3.Delil:Rasulullah(s.a.v.)LaktbnSabaraAbdestaldnda azna su ver diye emretmitir. (Sahihtir. Ebu Davud-Tirmizi-Nesai-bn Mace) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama : Hadis, aza su vermeyi emretmektedir Bu emirde farzl (vaciplii) ispat eder. 4.Delil:Rasulullah(s.a.v.):Sizdenbirinizuykusundanuyand zamandefaburnunasualpkarsn.nkeytanburnunun iindeki yumuak kemikler zerinde geceler. (Mslim ) Delil Cmlemiz : .. defa burnuna su alp karsn.. Aklama:Hadis,burnasuvermeyiemretmektedir.Buiseazasu vermenin vacip olduunu ispat eder. Mustehab diyenlerin delilleri : a-RasulullahMusiyyeabdestalmayemrederkenazaveburnasu vermeyi emretmemitir. 1.Delil:RasulullahMusiyyeylebuyurmutur:Sizdenbirisinin namazAllahnemrettiigibiyznykamadan,dirseklerle beraberelleriykamadan,bameshetmeden,ayaklaraklklarile beraberykamadanabdestalmadtakdirdetamamlanmaz. (Sahihtir. Ebu Davud, Tirmizi, Nesai, bn Mace)26 DelilCmlemiz:Allahnemrettiigibiyznykamadan, dirseklerleberaberelleriykamadan,bameshetmeden,ayaklar aklklarileberaberykamadanabdestalmadtakdirde tamamlanmaz. Aklama:Rasulullahhadislerindeazaveburnasuvermeyi emretmemitir.Buhadisazaveburnasuvermeninsnnet olduunu ispat eder. 71.Soru-Azaveburnasuvermeninhkmkonusunda alimlerimizin grleri nelerdir ? 26Buhadiste,hernekadarazaveburnasuvermeemriolmasada,yzykamaemriiindeazve burun da bulunur. Bu sebeple vacip diyenlerin delilleri daha gldr. 54 Bu konuda slam fukahas 4 gr ortaya koymutur : 1-Sevri,mamEbuHanifeveAshaburRey:Azaveburnasu vermek abdestsiz olarak alnan guslde vaciptir. (farzdr) 2-mamMalik,mamafii,Leys,Evzai,vealimlertopluluu:Aza ve burna su vermek hem abdestte hem de guslde snnettir. 3-Ata,bnCureyc,bnMbarek,shak,AhmedibnHanbel(bir rivayetegre):Azaveburnasuvermekhemabdesttehemde guslde vaciptir. 4-Ahmedbn Hanbel(birrivayetegre),EbuSevr, Ehl-i Hadis,bn Mnzir : Burna su vermek vacip, aza su vermek snnettir. 72.Soru-Sakalveyzkllarnykamakonusundahkmaklar msnz ? Eeryzdebulunan,enevedudakarasndakikllar,byklar, kirpiklerokskolurderiyiiyicekapatmsabukllarnzerini ykamakgerekir,eerderiyitamkaplamamsaykamakvacip,Eer yer yer sk kllar yer yerde hafif ise sk yerlerin zerini hafif ve dier yerleri de iyice ykamak vaciptir.27 73.Soru-Sakalnyzkaplayanblmnndndakalanuzun ksmn ykamann hkm nedir ? mam Ebu Hanife ve Ahmed bn Hanbel (bir rivayete gre) :Yznaltndakalanuzunsakalnykanmasvacipolmaypyz kaplayanblmykamakyeterlidir.Zirayzdenmaksadderinin olduu ksmdr. mam afii ve Ahmed bn Hanbel mezhebinde : Yznaltndakalanuzunsakallarnykanmasvaciptir.Zira ykanmasfarzolanblmdeuzamtr.28BugrAllahuAlem sahih olandr. 74.Soru-kielindirseklerleberaberykanmasnadairkuranve snnetten gelen delilleri aklar msnz ? 27EbuMalikKemalbnsSeyyidSalim,SahihuFkhuSnnetiveedilletuhu.1/113(Mektebetul Tevkifiyyeti) 28 mamlar bu hususta itihatlarn ortaya koymulardr. 55 Kuranvesnnettengelenaknasslarnndaikielidirseklerle beraber (iine alarak)29 ykamak icma ile vaciptir. (farzdr) 1.Delil:Eymanedenler!namazakalktnzzaman. dirseklerle beraber ellerinizi ykayn (Maide, 6) Delil Cmlemiz : dirseklerle beraber ellerinizi ykayn Aklama:Ayet,dirseklerleberaberikielinykanmasn emretmektedir. Bu emir ise vucubiyyet gerektirir.30 2.Delil:NuaymbnAbdullahEbuHureyreyiabdestalrkengrm ve onun abdest aln yle anlatmtr : O, yzn ve iki elini nerde iseomuzlarnavarncayakadarykad.Sonraikiayanbaldrn kadarykad.SonraitebenRasulullahabdestalrkenbyle grdm. dedi. (Mslim)DelilCmlemiz:.ikielininerdeiseomuzlarnavarncaya kadar ykad....... Aklama:Hadis,Rasulullahnabdestalrkenikieliniomuzlarna kadarykadnispateder.Buameliseikidirseklerideykamann vacipliini belirler. 75.Soru-Banmeshedilmesinedairkuranvesnnettengelen delilleri aklar msnz ? Banmeshedilmesikonusuicmailefarzdr.htilafsankataka meshedilmeli konusundadr. 1.Delil:Eymanedenler!namazakalktnzzamanbanz meshedin.. (Maide, 6) Delil Cmlemiz : banz meshedin Aklama:Ayet,bameshetmeyiemretmektedir.Buemirise vucubiyyet gerektirir. 2.Delil : Bekr bn Abdullah,Muirenin olundan rivayet : 29 Dirsekleri iine alarak ykamak mam Malik dnda Cumhur alimlerin grdr. 30 Ayette yer olan -'_' (dirseklerle beraber) cmlesindeki _' harfimiz _- (beraber-onu da iine alarak) manasndadr. Bu sebeple dirseklere kadar deil dirsekleri de iine alarak ykayn anlalmaldr. (Ltfen u ayetleri bu konuda okuyabilirisiniz : Nisa, 2 -Hud, 52 ) 56 Rasulullahnabdestalpbannntarafna,sarnavemestlerini zerine meshet ettiini iittim. (Mslim-Ebu Davud-Tirmizi ) Delil Cmlemiz : abdest alp bann n tarafna,.. Aklama : Hadis, Rasulullahn ban meshettiini ispat eder. 3.Delil:AbdullahibnZeyd bnAsmelMazaniRasulullahabdest alrken grdn yle anlatrd : Azn alkalad sonra burnuna su verip kard. Sonra defa yzn , defa sa elini, defa da dier elini ykad. Bana, elinin art olmayan bir su ile meshetti. ki ayan tertemiz edinceye kadar ykad.(Mslim) DelilCmlemiz:..Bana,elininartolmayanbirsuile meshetti.. Aklama:Hadis,Rasulullahnbansonradansualarak,nden arkaya doru meshettiini ispat etmektedir. 76.Soru-Sankatakameshedilmelivebukonudaalimlerin grlerini delillerle aklar msnz ?Bu konuda gr bulunmaktadr. 1-mamMalik,AhmedbnHanbel,EbuUbeyde,bnMnzir,bn Teymiyyegibialimleringr:Erkekvekadn,salarnnher tarafn meshetmelidir. 1.Delil:Eymanedenler!namazakalktnzzaman..banz meshedin.. (Maide, 6) Delil Cmlemiz : banz meshedin Aklama:--ayetindekiilsak(tamamn-tmn) manasndadr.Busebeplebuayetibanzntamamnmeshedin olarak anlalmaldr diye delil almlardr. 2.Delil : Amr bn Yahya rivayet eder : ban meshetti. yle ki, bir defaolmakzeremeshibannnnevearkasnayrtt.bir baka rivayette : Ellerini ne ve arkaya yrtt. (Mslim) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. 57 Aklama:Hadis,Peygamberinbanndenarkayadoru gtrdnve geri ayn ekilde getirdiini ispat eder ki buda san tamamn meshetmektir.
3.Delil : Bekr bn Abdullah,Muirenin olundan rivayet : Rasulullahnabdestalpbannntarafna,sarnavemestlerini zerine meshet ettiini iittim. (Mslim-Ebu Davud-Tirmizi ) Delil Cmlemiz : abdest alp bann n tarafna, sarna .. Aklama:Peygamberinbannnnmeshettiktensonrasarnn zerinidemeshetmesi,sannnmeshetmeninyeterliolmadn ispatederki;budurumdabantmnmeshetmebuhadisle vaciptir.31 2-mam Ebu Hanife, mam afiinin gr : Banbiraznmeshetmekyeterlidir.Buikiimamdanbirisan kln, dieri de drt kln meshetmelidir diyerek ihtilaf etmilerdir. Aadaki delilleri hccet olarak almlardr : 1.Delil:Eymanedenler!namazakalktnzzamanbanz meshedin.. (Maide, 6) Delil Cmlemiz : banz meshedin Aklama:--ayetindekiharfiniilsakolarakdeiltebid (san bazsn meshedin ) olarak anlamlardr. Bu sebeple bu ayeti banzntamamnmeshedinolarakdeil,bazsnmeshedindiye delil alrlar.32 2.Delil : Bekr bn Abdullah,Muirenin olundan rivayet : Rasulullahnabdestalpbannntarafna,sarnavemestlerini zerine meshet ettiini iittim. (Mslim-Ebu Davud-Tirmizi ) Delil Cmlemiz : abdest alp bann n tarafna, sarna .. 31EbuMalikKemalbnsSeyyidSalim,SahihuFkhuSnnetiveedilletuhu.1/117(Mektebetul Tevkifiyyeti) 32bnBurhan:Kim(Maide6.Ayetindeki--)nintebidiinolduunusylerseLgatehlinin bilmediini sylemitir. (Bkz : Neylul Evtar, 1/155-El Mugni, 1/87) 58 Aklama:Hadis,peygamberinbannnnmeshettiinibeyan ederdiyerekbuhadisisanbaznmeshedineklinde anlalmaldr diyerek delil almlardr. 3-Ahmed bn Hanbelin (bir rivayette) gr :Kadnndeilde,erkeinsannhertarafnmeshetmesininvaciplii.BugrdestekleyensahihveyazayfRasulullahdan ak bir hadis yoktur. 78.Soru-Bartlmslmankadnbartsnnzerini meshede bilir mi ? Bartl mslman kadn, bartsnn zerinimeshedebilir. Eer banrtaltndanbartsileberabermeshederseihtilaftan kurtulmu olur.33 79.Soru-kikulameshetmeninKuranveSnnettendelillerini aklar msnz ? Baileberaberikikulameshetmekvaciptir.Ziraikikulak batandr.34 1.Delil:Peygamber,banveikikulanbirdefameshetti. (Sahihtir. Ebu Davud, Tirmizi, Nesai,bn Mace) Delil Cmlemiz : ..iki kulan bir defa meshetti. Aklama : Hadis, peygamberin iki kulan meshettiini ispat eder. 2.Delil:Rasulullah(s.a.v.)kiKulakbatandrbuyurmutur. (Zayf, Darekutni-bn Ebi eybe, Albani zayftr.) Delil Cmlemiz : ki kulak batandr. Aklama:kikulanbatanolmasdemekbanaslmeshetmek vacipse iki kula da meshetmek vaciptir. 80.Soru-kikulameshetmekiinbatanartansuilemi meshetmek gerekir yoksa yeni su almak m gerekir ? 33EbuMalikKemalbnsSeyyidSalim,SahihuFkhuSnnetiveedilletuhu.1/119(Mektebetul Tevkifiyyeti) 59 Yenisualarakmeshetmeklazmdr.bnmerinyenisualarak kulan meshettii sabittir.35 81.Soru-Boynunarkasn(enseyi)meshetmekdelillerlesabitmidir ? EnseyimeshetmekhakkndaRasulullahdansahihbirhadis bulunmamaktadr.36BuhariveMslimdeyeralanOsmanbn Affannvediersahabilerinrivayetettiklerihadislerdeensenin meshiilealakalbircmleyoktur.Enseninmeshiolsaydashab zikretmezmiydi?Ashabhereyidetaylarylazikrediyorkenbunu nasl rivayet etmezler ? 82.Soru-kiayanykanmasnadairkuranvesnnettendeliller nelerdir ? 1.Delil:Eyimanedenler!namazakalktnzzamaniki ayanz topuklarla beraber ykayn. (Maide, 6) Delil Cmlemiz : iki ayanz topuklarla beraber ykayn. Aklama:Ayet,ikiayantopuklarlaberaberykanmasn emretmektedir. 2.Delil:OsmanbinAffannrivayetettiihadiste,Rasulullah sallallahualeyhivesssellemsonraikiayantopuklarlaberaber defa ykad. (Buhari-Mslim) Delil Cmlemiz : iki ayan topuklarla beraber defa ykad. Aklama:Hadis,Rasulullahsallallahualeyhivesselleminiki ayan topuklarla beraber ykadn ispat etmektedir. 3.Delil:Abdullahbinmer(r.a.);Peygamberkendisiyleberaber yolculukettiimizbirseferde,bizdenarkayakald.Nihayetikindi namazgelmiolduuhaldebizlereeriti.Bizhemenayaklarmz zerinesvazlayarakabdestalmayabaladk.Bununzerine 35 snad sahihtir. Abdurrezzak, Beyhaki. 36 eyhul slam bn Teymiyye, 1/56-Zadul Mead, 1/49-Silsiletul Daife, 69-744)60 Rasulullahylebuyurdu:Vayukelerinatetenhaline (Buhari-Mslim) Delil Cmlemiz : Bunun zerine Rasulullah yle buyurdu : Vay u kelerin ateten haline Aklama:Hadis,yukardakiszmzedelildir.ikiayan topuklarlaberaberykanmamasdurumundaateinotopuklar yakacan bildiren hadistir. 4.Delil:AbdurrahmanbinEbiLeylakiayanykanmas konusundaashabicmaetmilerdir.(FethulBari/1266,el-Mugni 1/120) Delil Cmlemiz : szn tm delil cmlemizdir. Aklama:Ashabnicmas,ayaklarntopuklariinealarak ykanmasnadairdir.Ayrca;Rafzilerinveiilerinayaklar meshedilir grkurann, snnetin, ashabn delillerine muhaliftir. 83.Soru-Ayakparmaklarnnarasnparmaklarlahilallemeksnnet midir ? Rasulullahayaklarnnarasnasuulamadzamanparmaklarn sakalnn iinde hilallerdi. Bu sebeple; ayak parmaklarnnarasna su ulamad takdirde hilallemek vaciptir.1.Delil : Rasulullah : Eksiksiz abdest al, parmaklarnn arasn hilalle, oruludeilsenburnunasuulatr.(SahihLiayrihi,EbuDavud, Beyhaki, Hakim ) Delil Cmlemiz : parmaklarnn arasn hilalle,.. Aklama : Ayaklar arasn hilallemek konusuna delildir. 84.Soru-Abdest alrken tertibe uymann hkm nedir ? Tertip,ncelikleazalar,kuranvesnnettegeldiigibisray gzeterekykamaktr.Yaninceyz,sonraikieli,sonraba meshetmeyi, sonra da iki aya ykamaktr. Tertibe gre abdest almak alimlerin ittifak ile vaciptir.37 37 Tertip, afii, Hanbeli, Ebu Sevr, Ebu Ubeyd, zahiriye mezhebine gre vaciptir. Bkz :Ebu Malik Kemal bn s Seyyid Salim, Sahihu Fkhu Snneti ve edilletuhu.1/ 70 (Mektebetul Tevkifiyyeti) 61 Vacib diyenlerin delilleri : 1.Delil:Allahayetindesrasraazalarzikretmi,ayaklarn-ellerin ykanmasnfakatbanmeshedilmesiniemretmitir.Ayettekiatf sra sra alnmay emreder. 2.Delil:Rasulullahabdestalrkenabdestazalarnsrasraykarken grmler ve rivayet etmilerdir.38 Mstehab diyenlerin delilleri : 1.Delil : Ayette ki atf sra sra alnmay emretmez. 2.Delil:bnMesud:Azalarmnhangisiylebalamamnemli deil.39 Not : Yukardaki deliller gz nnde bulundurulduunda, 1. grn delilleri ok daha kuvvetlidir. 85.Soru-Abdest alrken Muvalatn hkm nedir ? Muvalat; azalarn dier biri kurumadan ykamaktr. Hkm vaciptir. afi,AhmedbinHanbelmamMalikMuvalatnvacipolduuna hkmetmitir. Vacib diyenlerin delilleri : 1.Delil:merbnHattabrivayeteder,adamnbiriabdestaldve ayannzerindebiryerikurubrakt.Peygamberbunugrdve dnveabdestiniyenilededi.Adamdnd,abdestaldvenamaz kld. ( Mslim, bn Mace, Ahmed bin Hanbel ) Delil Cmlemiz : ayann zerinde bir yeri kuru brakt.. Aklama : Hadis, azalarn sra sra ykanmasna delildir. Vacib deil diyenlerin delilleri : Ebu hanife, mam afii, bn Hazm bu grtedir. 1.Delil : Allah azalarn ykanmasn emretmitir, kim azalarn ykarsa yeterlidir. 38 Yirmiye yakn sahabi Rasulullahn abdest alma eklini sra sra aldn rivayet etmilerdir. 39 Ahmed ilelde, bn Ebi eybe, Darekutni, senedi zayftr. 62 2.Delil:Nafirivayeteder,bnmer,pazaragirdi,yznykad, sonraikieliniykad,sonradabanmeshetti,cenazeyearlnca mescidegirdi,sonramestlerininzerinimeshettivenamazn kld.(mam Malik, mam afii, Beyhaki isnad sahihtir.) Delil Cmlemiz : sonra mestlerinin zerini meshetti Aklama:bnmerinamelivacipdeildirdiyenlerindelilidir. FakatbuhusustaRasulullahnyukardakihadislerinceliklidir. Ayrca ibn mer meakkatte, zorlukta bu ameli uygulamtr. 40 3.Delil:Bugrnalimleriyukardakiabdestiniyenilehadisini zayf kabul etmilerdir. 86.Soru-Abdesttin snnetlerini aklar msnz ? 1-Misvak kullanmak. 2-Abdestte balarken besmele ekmek. 3-Elleri ykamak. 4-Bir elle bir defada aza ve burna su vermek. 5-Orulu olmayan iin aza ve burna oka su vermek. 6-Sadan balamak. 7-Azalar defa ykamak. 8-Ba bir defa meshetmek. 9-Azalar defadan daha fazla ykamamak. 10-Sk sakallar hilallemek. 11-Azalar ovalamak. 12-El ve ayak parmaklarnn arasn hilallemek. 13-Yz ban balad yere kadar ve kollar da omuzlara kadar ykamak. 14-Suda tasarruflu olmak. 15-Abdest sonras dua etmek. 16-Abdest sonras iki rekat namaz klmak. 17-Abdest sonras havlu kullanmak. 40Bkz:EbuMalikKemalbnsSeyyidSalim,SahihuFkhuSnnetiveedilletuhu.1/122(Mektebetul Tevkifiyyeti) 63 87.Soru-Abdestalrkenmisvakkullanmannsnnettendelilinedir ? Abdest alrken misvak kullanmak snnettir. 1.Delil : Rasulullah (s.a.v.) Eer mmetime meakkat vermeyeceini bilseydimherabdesttemisvakemrederdim.(Buhari-Mslim-Ahmed bn Hanbel ) Delil Cmlemiz : her abdestte misvak emrederdim. Aklama:Hadis,herabdesttemisvakkullanmayemrederve misvakn snnet olduunu ispat eder. 88.Soru-Abdesttebalarkenbesmeleekmeninsnnettendelili nedir ? Abdesttebalarkenbesmeleekmeksnnettir.Rasulullahnabdest almasnrivayetedensahabiler,abdestbalangcndabesmeleyi rivayet etmemeleri besmelenin vacip olmadna delildir. 1.Delil : Allah ismi ile balamayann abdesti yoktur. (Ebu Davud-Tirmizi-Ahmed-Albani Hasen demitir.) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama:Rasulullahnszabdesttebesmeleninneminive gerekliliinibelirler.Unutmadansyleyelim,AhmedbinHanbel, besmeleninabdestteekilmesikonusundaisnadkuvvetlibirhadis bulunmadn syler.41 89.Soru-ki elin ykanmasna dair snnetten delil nedir ? ki eli abdestte ykamak snnettir. 1.Delil : Osman b. Affan'dan (r.a.) rivayetine gre: " Osman bin Affan abdestalmakiinsuistediveabdestiyleald:defaellerini ykad. .(Buhari-Mslim ) Delil Cmlemiz : .. defa ellerini ykad Aklama : Hadis Rasulullahn iki elini ykadn ispat eder. 41Bkz:EbuMalikKemalbnsSeyyidSalim,SahihuFkhuSnnetiveedilletuhu.1/122(Mektebetul Tevkifiyyeti) 64 90.Soru-Azaveburnabirdefadasuvermeninsnnettendelili nedir ? 1.Delil : Osman b. Affan'dan (r.a.) rivayetine gre: " Osman bin Affan abdestalmakiinsuistediveabdestiyleald:defaellerini ykad.Sonraaznalkaladveburnunasuverip kard (Buhari-Mslim) DelilCmlemiz:.Sonraaznalkaladveburnunasuverip kard Aklama:Hadis,Rasulullahnbirdefadaazaveburnasu verdiinin delilidir. 2.Delil :Abdullah bn Zeyd rivayet eder Bir elle azna ve burnuna defa su verdi. Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama:Hadis,Rasulullahnbirdefadaazaveburnasu verdiinin delilidir. 91.Soru-Oruluolmayannaznaveburnunaokdahafazlasu vermesinin snnetten delili nedir ? 1.Delil:LaktbinSabraRasulullahn:Oruludeilsenburnuna ok fazla su ver. dediini rivayet eder.(Ebu Davud, Nesai, bn Mace, Ahmed sahihtir.) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama:Oruluolmayanmslmannburnunasuyuoka vermesi gerekir zira bu bir peygamber emridir. 92.Soru-Azalarnykanmasnasalabalamannsnnettendelili nedir ? 1.Delil :Osman b. Affan'dan (r.a.) rivayetine gre: " Osman bin Affan abdestalmakiinsuistediveabdestiyleald:defaellerini ykad.Sonraaznalkaladveburnunasuveripkard.Sonra kereyznykad.Sonrakeredirseekadarsaeliniykad. Sonra sol elini ayn ekilde ykad (Buhari-Mslim ) 65 Delil Cmlemiz : .Sonra kere dirsee kadar sa elini ykad. Sonra sol elini ayn ekilde ykad Aklama:Hadissaazalarnsolazalardannceykanmas gerektiine delildir. 2.Delil:Aie(r.a.)Rasulullahelbisesiniveayakkabsngiyinirken sadangiyinmeyiveherhalindetemizolmayseverdi.(Buhari-Mslim) Delil Cmlemiz : ..sadan giyinmeyi. Aklama:Hadissaazalarnsolazalardannceykanmas gerektiine delildir. 93.Soru-Rasulullahnazalarnykamaskonusundasnnetten gelen deliller nelerdir? Rasulullahnazalarnbirdefa,ikierdefa,veerdefaykamas sabittir. 1.Delil :Osman b. Affan'dan (r.a.) rivayetine gre: " Osman bin Affan abdestalmakiinsuistediveabdestiyleald:defaellerini ykad.Sonraaznalkaladveburnunasuveripkard.Sonra kereyznykad.Sonrakeredirseekadarsaeliniykad. Sonra sol elini ayn ekilde ykad (Buhari-Mslim ) Delil Cmlemiz : defa ellerini ykad. Sonra kere yzn ykad. Aklama:Hadis,Rasulullahnazalarndefaykadnispat eder. defa ykamak en tamamlayc ve en kamil olandr. 94.Soru-Azalarnerdefaykanmaskonusunda,bamzdabuna dahil midir ? Rasulullahnbirdefayamahsusbanmeshetmesisahihsnnetle sabittir.Bandefameshettigrsahihdelillesabitdeildir. BanikidefameshettigriseRasulullahnelinibann nndenarkayadorugtrmesiniteviletmektir.(Abdulber).Bu konudaeriolan,Rasulullahnabdestaldgibiabdestalmaktr. 66 Kimbueriabdesttindnakarsasnnetdnakmolurve nefsine hakszlk etmi olur. 1.Delil : Osman b. Affan'dan (r.a.) rivayetine gre: " Osman bin Affan abdestalmakiinsuistediveabdestiyleald:defaellerini ykad.Sonraaznalkaladveburnunasuveripkard.Sonra kereyznykad.Sonrakeredirseekadarsaeliniykad. Sonra sol elini ayn ekilde ykad. Sonra ban meshetti. Delil Cmlemiz : Sonra ban meshetti. Aklama:Hadis,banbirdefameshedildiinedelildir.Mslimde banbirkezmeshettiinedairakdelilbulunur(B.k.z.Hadno: 235) 2.Delil:tebubenimabdestimdir,kimbununzerineziyade ederse,ktlk,hakszlkedervezulmeder.(Nesai,bnMace, Ahmed ) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama:Rasulullahnortayakoyduuabdestalmanndna klnca bylesine bir vaid bulunmaktadr. 3.Delil : bn Hacer Askalani (r.a.) : Said bn Mansurun rivayet ettii hadis, Rasulullahn bir defa meshettiine delildir, bu hadis de birden fazlameshetmeninmstehabolmadnadelildir.(FethulBari erhu Li Sahihil Buhari 1 /298) Delil Cmlemiz : Szn tm delil cmlemizdir. Aklama : bn Hacer bir defa meshetmenin eri delilini hadisle beyan eder. 95.Soru-Azalar ykarken den fazla ykamak bidat midir ? nceliklebilelimki,Rasulullahmmetineengzelabdestti,namaz klmayretmitir.KimsebenRasulullahdandahagzelabdest alrm,namazklarmdiyemeyeceigibiondandahafarkl yapabilirimdediyemez.Zirabunudersebidatilemiolur.Kim snnetdnakarakibadetetmeyekalkarsa,hsranader.Bu konuda delilimiz udur. 67 1.Delil:tebubenimabdestimdir,kimbununzerineziyade ederse,ktlk,hakszlkedervezulmeder.(Nesai,bnMace, Ahmed ) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama:Rasulullahnortayakoyduuabdestalmanndna klnca bylesine bir vaid bulunmaktadr. 96.Soru-Ykanmasfarzolanazalarndierkalanalanlarnda ykamak snnet midir ? Rasulullahnsnnetindeykanmasfarzolanazalarnykanmas snnetlesabittir.Yznbanntarafnakadarykanmas(italatul Kurre),kollarnveayaklarnkalandierblmleriniykamak( talatul Tahcil ) snnetle sabittir. 1.Delil:Rasulullah(s.a.v.):Mmindekinurparlakl,abdest suyunun ulat yere kadar yaylr. (Mslim) Delil Cmlemiz :. abdest suyunun ulat yere kadar yaylr. Aklama:Rasulullahhadislerindeabdestsuyununulather noktannnurluolduunusylemesiykanmasfarzolanazalarn telerini ykamann da meru oluunu ispat eder. 2.Delil:Rasulullah(s.a.v.)mmetimabdesttendolaykyamet gn yzleri ve elleri nurlu bir ekilde arlr, Ebu Hureyre dedi ki;kim yznn ve ellerinin nurlanmasn isterse bunu yapsn. Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama:Hadisyznveellerindierkalanblmlerinin ykanmasna eri delildir. 3.Delil : Ebu Hureyre(r.a.), iki kolunu omuzlarna kadar (olan blme kadar)veayaklarndabacaklarnakadar(olanblmekadar) abdest ald.Delil Cmlemiz : Ebu Hureyrenin (r.a.) amelinin hepsi delildir. 68 Aklama:EbuHureyre(r.a.)snnetlesabitolmasndandolaybu ameliilemitir.Buameldeashabarasndabilinenbirameldi. Azalarn farz dndaki dier telerini ykamak snnettir. 97.Soru-Rasulullah ( s.a.v.) abdest alrken ne kadar su kullanmtr ? Rasulullahabdestalrkenokazsukullanm,israfynelmemitir. Mslmandenizdebileolsaisrafetmemelidir.Allahnnimetlerinin deerinibilmekonahamdetmeninbirbakaboyutudur.Rasulullah (s.a.v.)2litredenbirazfazlasuilegusletmi,yarmlitresuilede abdest almtr. 1.Delil : Enes (r.a.) rivayet eder, Rasulullah (s.a.v.) bir saa (4 mud = 2litredenazfazla)ilebemud(yarmlitre)arasndagusleder,bir mud ile de abdest alrd.(Buhari-Mslim) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama:Hadisazsuilegusletmeninveabdestalmann meruluunu ispat ettii gibi israfnda snnette olmadn belirler. 98.Soru-Abdest sonras dua etmek snnetle sabit midir ? Rasulullahn abdest sonras dua ettii sahih delillerle sabittir. 1.Delil : Rasulullah (s.a.v.) Sizden herhangi bir kimse abdest alr, ve abdestalnkamilbirekildeyapardasonraAllahtanbakailah olmadnaveMuhammedinAllahnkuluveResulolduuna ehadetederimdersemuhakkakonacennetinsekizkapsalr,ve kendisi hangisinden isterse, ieriye girer. (Mslim) Delil Cmlemiz : Hadisin tm delil cmlemizdir. Aklama : Hadis, abdest sonras bu duay etmenin snnet olduunu ispat eder. 99.Soru-Rasulullahnsnnetinegreabdestalmayanbirkimseyi uyarmak snnet midir ? Birkimsesnneteuygunabdestalmyorsancelikleokimsenin konumunabaklr.Bukimseyeniabdestalanlardanolsunveya olmasn ona delillerle, gzel bir dille ve yumuak bir slupla yapmas 69 gerekenler anlatlr. Snneti retirken, snnete uymayanbir ahlakla hareketetmekdedierbirbidattir.Mslmansnneteherynden
