Rusya’nın Karantina Listesinde Yeralan Böceklerin Ülkemizdeki Yaygınlık Durumları

Rusya’nın Karantina Listesinde Yeralan

Böceklerin Ülkemizdeki

Yaygınlık Durumları

Dr.Cevdet ZEKİ

Ankara Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü

Anoplophora glabripennis Türkiye: Yok

Coleoptera: Cerambycidae Rusya: A l listesinde

Ergin çıkış deliği

Erginin kabukta beslenerek yaptığı zarar

Çin ve Kore orijinli, ABD’ye ahşap ambalaj materyali ile girmiştir.

Kavaklarda zararlı, ergin yapraklarla beslenir.

Ceratitis capitata Akdeniz meyvesineği Diptera:Tephritidae Türkiye: EK l/B listesinde

Rusya: A l listesinde

Şeftalideki zararı

Klemantin mandalinindeki zararı

Limon ve portakaldaki zararı

Conotrachelus nenuphar, Erik Hortumlu böceği

Coleoptera: Curculionidae Türkiye:Yok, EK l/A listesinde

Rusya: A l listesinde

Kuzey Amerika orijinli, Rosaceae de zararlı

Başlıca elma, armut, şeftali ve diğer prunus türlerinde zararlı

Toprakta pupa ve ambalaj materyali ile erginleri taşınabilir.

Diabrotica virgifera , Mısır Dip Kurdu

Coleoptera: Chrysomelidae Türkiye: Yok, EK l/A listesinde

Rusya: A l listesinde

Konukçusu: Mısır, erginler mısır bitkisinde, larvaları da köklerde beslenir.

Lahana yaprağında beslenen ergin

Meksika ve Orta Amerika’ da zararlı

Mısır bitkisi ile taşınabilir.

Liriomyza huidobrensis, Yaprak galeri sinekleriDiptera: Agromyzidae Türkiye: Var, Ekl/B listesinde genelinde yaygın

Rusya: A l listesinde

Marul yaprağındaki yumurta

Pupa

Marul yaprağında galeriler ve pupa

Liriomyza trifolii Türkiye: Fasulyede var, EK l/B listesinde

Diptera: Agromyzidae Rusya: A l listesinde

Gerbera’ daki zararı

L.trifolii’ nin fasulye yapraklarındaki zararı

Galeride pupanın oluşumu

Liriomyza sativae Türkiye: Yok, EK l/A listesinde

Diptera: Agromyzidae Rusya: A l listesinde

Konukçuları: Sebze ve süs bitkileri

Konukçusu bulunduğu bitkilerin üretim materyali ve kesme çiçeklerle yayılır.

Gül’deki zararı

Park ve orman ağaçlarındaki zararı

Popillia japonica, Japon Böceği Türkiye: Yok,EK l/A listesinde

Coleoptera: Scarabaeidae Rusya: A l listesinde

Polifag, tarla,bahçe,süs bitkileri ve orman ağaçlarında zararlı.erginle bulaşır.larvaları bitki köklerinde zararlı

Kuzey Amerika orijinli, Güneydoğu Asya’ya yayılmıştır.

Pseudaulacaspis pentagona , Dut Kabuklubiti Homoptera: Diaspididae Türkiye: Yaygın

Rusya: A l listesinde

Konukçuları: Dut, şeftali

Fidan, aşı kalemi üretim materyali ile taşınır.

Parazitoit çıkış delikleri

Şeftali ağacındaki zararı

Elma sineği larvalarının elma içindeki tünelleri

Elma sineği’ nin elmanın dış kısmındaki zararı

Rhagoletis pomonella, Elma Sineği Türkiye:Yok, EK l/A listesinde

Diptera: Tephritidae Rusya: A l listesind

Konukçuları: Elma, Armut, Erik, Kiraz

Kuzey Amerika orijinli ve Kanada’ da yaygındır.

Vuruklu ve enfekteli meyvelerin nakli ile bulaşır.

Spodoptera littoralis ,Pamuk Yaprak kurdu

Lepidoptera: Noctuidae Türkiye:Var, EK l/B listesinde

Rusya: A l listesinde

Domates yaprağındaki larva

Yonc yaprağındaki larva ve larva enfeksiyonu

Spodoptera litura ,Pamuk Yaprak kurdu

Lepidoptera: Noctuidae Türkiye:Yok, EK l/A listesinde

Rusya: A l listesinde

Her iki tür de birçok yazar tarafından aynı tür olarak kabul edilsede S.littoralis EPPO bölgesine girmiş, S.litura ise yoktur.

S.littoralis ülkemizde pamuk soya yerfıstığı,süs bitkilerinde zararlı ve pamuk alanlarında bulunmaktadır.

Her iki tür de polifag dır. Yaklaşık 87 tür de zararlı.

Üretim materyali üzerinde yumurta veya larva ile kesme çiçek ve sebzelerle taşınır.

S.litura, çok önemli bir zararlı, larvaları birçok ekonomik önemdeki kültür bitkisini tamamen yapraksız bırakarak zarara neden olur.

Thrips palmi nin patlıcan meyvesindeki zararı

Thrips palmi Türkiye: Yok, EK l/A listesinde

Thysanoptera: Thripidae Rusya: A l listesinde

Konukçuları: Polifag, Solanaceae ve Cucurbitaceae, örtüaltında patlıcan, biber, krizantem, hıyar gibi bitkilerde ekonomik önemde zararlı.

Meyve, konukçu bitki üretim materyali, ambalaj materyali ile taşınır.

Trogoderma granarium, Kapra böceği

Coleoptera: Dermestidae

Türkiye: Güneydoğu Anadolu bölgesi,

EK l/B listesinde

Rusya: A l listesinde

Depo zararlısıdır.

Depolanan hububatta zararlı,un mamulleri,

İlk defa Hindistan’ da görüldü.

Zararı sadece larva dönemindedir.

Doğal olarak yayılışı sınırlıdır. Larva ile bulaşır.

Metil bromid fümigasyonu etkilidir.

Kuru ve sıcak koşullarda depolanan ürünlerde çok önemli bir zararlıdır.

Larvanın sürgündeki zararı

Grapholita molesta, Doğu meyve güvesi

Lepidoptera: Tortricidae Türkiye: Marmara, Karadeniz’ de var

Rusya: A 2 listesinde

Meyvedeki Larva

Meyveağaçlarında zararlı, şeftali ve kayısıdaki zararı önemli. İlk döl zararı sürgünlerde

Meyve veya üretim materyali ile taşınır aynı zamanda ambalaj materyali ile de taşınır.

Kimyasal mücadele tuzaklara göre önerilmekte

Şaşırtma tekniği de başarılı

Solda: Erkek ergin

Sağda: Dişi erginLarva

Pupa

Yumurta bırakan dişi

Ormandaki zararı

Lymantria dispar, Kır tırtılı

Lepidoptera: Lymantriidae

Türkiye: Var

Rusya: A 2 listesinde

Bemisia tabaci , Tütün beyazsineği(Gennadius) Homoptera: Aleyrodidae Türkiye: Var, EKl/B listesinde

Rusya: A2 listesinde

Pamuk yaprağı altında nimf ve pupa

600 civarında konukçusu var

Tüm biyolojik dönemleri üretim materyali ve kesme çiçeklerle taşınabilir.

Pamuk ve diğer tropik ve subtropik bitkilerde zararlı olduğu gibi seralarda doğrudan zararlı olduğu gibi virüs taşımasıyla da önemli olmaktadır.

Düşük yoğunluklarda tespiti zor olduğundan, üretim yerinin temiz olması istenir

Frankliniella occidentalis Çiçek tripsi Thysanoptera:Thripidae Türkiye:Var, EK l/B listesinde

Rusya: A l listesinde

Çiçeklerin petal’leri üzerinde yumurtalar

Pupa Marul yaprağındaki zararı

Polifag, 244 konukçu, sebze ve süs bitkileri, çiçeklerinde ve yapraklarda zararlı, virüs vektörü

Üretim materyali ve kesme çiçeklerle

taşınır.Üretim yerinin temiz olması istenir

Phthorimaea operculella ,Patates güvesi Türkiye: Var, sınırlı alanda

Lepidoptera:Gelechiidae Rusya: A 2 listesinde

Patates deki zararıDomatesdeki zararı

Solanaceae bitkilerinde zararlı, larvaları bitkilerin gövde, yaprak, sürgün ve yumrularında zarar yapar.patlıcan, patates ve tütün yapraklarında epidermis arasında beslenir

Quadraspidiotus perniciosus , San Jose kabuklubiti Homoptera: Diaspididae Türkiye: Var, EK l/B listesinde

Rusya: A 2 listesinde

Gül’ de San Jose kolonisiDişi ve nimf bireyler

Ana konukçuları, elma, şeftali, armut ve erik olmak üzere 700 konukçusu tespit edilmiştir. Üretim materyali ve meyvelerle taşınır

Bitkinin geldiği ülkede yetişirildiği tarlanın son iki üretim sezonu boyunca temiz olmalı ve uygun eradike yöntemi uygulanmış olmalıdır.

Elma’ da San Jose kolonisi Armut’da San Jose

Parazitoiti(Aphytis mytilaspidis)

Parazitlenmiş koloni

Hyphantria cunea, Amerikan beyaz kelebeği

Lepidoptera: Arctiidae Türkiye: Var, EK l/B listesinde

Rusya: A 2 listesinde

Konukçuları, meyve ve orman ağaçları, 250 konukçu, en uygun konukçular, dut, akçaağaç, elma, armut, kiraz ve erik

Dut daki zararı

Konukçu bitki ,ambalaj materyali ve araçlarla taşınabilir.

Viteus vitifoliae , Filoksera Türkiye: Var, sınırlı

Homoptera:Phylloxeridae Rusya: A 2 listesinde

Sürgün ve yapraktaki galler Gal içindeki koloni

Köklerdeki şekil bozuklukları

Tohum hariç bağ üretim materyali ile taşınır.

Üretim yeri son iki üretim mevsimince zararlıdan ari olmalıdır.

Meyvelerde yaprak bulunmamalıdır.

1.a: kışlık yumurta; b: fundatrix; c: fundatrix yumurta bırakır; d: nymph produced by the gallicolous virgin; e: gallicola(Yaprak filokserası) ; f: gallicola nimf; g: radicicola(kök filokserası) nimf; h: radicicolous virgin; i: radicicolous nymph; j: radicicolous virgin; k: radicicolous nymph ; l: neoradicicola ; m: sexuparın son nimf dönemi; n: kanatlı sexupara; o: erkek yumurta; p: dişi yumurta; q: erkek nimf; r: dişi nimf; s: ergin erkek ve ergin dişi.