Rosyjski Dla Bystrzakow Rosybv

7/31/2019 Rosyjski Dla Bystrzakow Rosybv

1/30


2/30

Rosyjski dla bystrzakw

Autor: dr Andrew Kaufman,dr Serafima Gettys, Nina WiedaTumaczenie: Leszek SielickiISBN: 978-83-246-3199-5Tytu oryginau: Russian For DummiesFormat: 180235, stron: 312

c? c w tym trudnego!Ucz si !

Fakt, e z naszymi wschodnimi ssiadami kcimy si nieustannie od wielu stuleci,nie powinien nam przesoni urody jzyka rosyjskiego. Znajomo tego fascynujcegojzyka, przywodzcego na myl Puszkina, Czechowa czy Wysockiego, jest dzi

niezwykle przydatna nie tylko w czasie wakacji, ale przede wszystkim w sprawachbiznesowych.

Przygotowalimy dla Ciebie podrcznik napisany przez wybitnych lingwistw. Bdzieon stanowi doskonay substytut kadego kursu jzykowego lub stanie si jegoznakomitym uzupenieniem. Z pewnoci docenisz go, jeli szukasz ksiki oferujcejklarownie opisan gramatyk, a przy tym pomysy na praktyczne zastosowaniepoznanego sownictwa. Naucz si porozumiewa po rosyjsku w podry, restauracji,muzeum i podczas zakupw. Jzyk ten przyda Ci si rwnie w trakcie podryna Ukrain oraz do innych krajw za nasz wschodni granic.

wicz wymow oraz akcent i prowad pynne rozmowy po rosyjsku. Sprawd, jak mona gadko opanowa oparty na cyrylicy alfabet

oraz gramatyk. Poznaj i stosuj na co dzie popularne powiedzenia we wspczesnej ruszczynie. Naucz si swobodnie prowadzi pogawdki, komunikowa si w podry

i sytuacjach szczeglnych.

Ponadto znajdziesz tu dekalogi: 10 rzeczy, ktrych nie naley robi ani mwi w Rosji,10 najwaniejszych rosyjskich wit, 10 sposobw na szybkie przyswojenie jzykarosyjskiego oraz 10 ulubionych rosyjskich wyrae

dr Andrew Kaufman wykadowca na Wydziale Jzykw i Literatury Sowiaskiej Uniwersytetu Wirginiidr Serafima Gettys koordynatorka Programu Jzykw Obcych na Uniwersytecie LewisaNina Wieda doktorantka na Wydziale Jzykw i Literatury Sowiaskiej Uniwersytetu Northwestern

w Chicago

DODATKI SPECJALNE:Dialogi z ksiki na pycie CDTabele czasownikwSowniczek polsko-rosyjski i rosyjsko-polski
http://www.septem.pl/view4909.~rosyjski_dla_bystrzakow_dr_andrew_kaufman_dr_serafima_gettys_nina_wieda,rosybyhttp://www.septem.pl/view4909.~rosyjski_dla_bystrzakow_dr_andrew_kaufman_dr_serafima_gettys_nina_wieda,rosybyhttp://www.septem.pl/view4909.~rosyjski_dla_bystrzakow_dr_andrew_kaufman_dr_serafima_gettys_nina_wieda,rosybyhttp://septem.pl/view4909.~rosybvmailto:[email protected]/page4909.~/http://septem.pl/page4909.~online.htmhttp://septem.pl/page4909.~cennik.htmhttp://septem.pl/page4909.~emaile.cgihttp://septem.pl/add4909.~rosybvhttp://septem.pl/page4909.~katalog.htmhttp://septem.pl/page4909.~zamow_katalog.htmhttp://onepress.pl/page4909.~/


3/30

Spis treciO autorach .............................................................................................................................. 13

Podzikowania ........................................................................................................................ 15

Wstp ...................................................................................................................................... 17O ksice .....................................................................................................................................................17

Konwencje zastosowane w ksice ..................................................................................................................17Naiwne zaoenia ..........................................................................................................................................18Jak zbudowana jest ksika ............................................................................................................................18

Cz I: Na dobry pocztek .......................................................................................................................18Cz II: Rosyjski w akcji ..........................................................................................................................19Cz III: Rosyjski w podry .................................................................................................................... 19Cz IV: Dekalogi .................................................................................................................................. 19Cz V: Dodatki .....................................................................................................................................19

Ikony uyte w ksice ....................................................................................................................................19Co dalej .......................................................................................................................................................20

Cz I: Na dobry pocztek ...........................................21

Rozdzia 1: Rosyjski nie jest Ci zupenie obcy ........................................................................ 23Sowa, ktre na pewno znasz ......................................................................................................................... 23

Rosyjskie wyrazy rozpoznawalne na caym wiecie .......................................................................................... 23Wyrazy podobne, a znaczenie inne ............................................................................................................ 24

Alfabet rosyjski (jest atwiejszy, ni mylisz) ....................................................................................................25Od A do Ja: cyrylica ma sens .................................................................................................................... 25

Znam ci! Znajomo wygldajce i identycznie brzmice litery .....................................................................27Sztuczki: znajomo wygldajce, lecz inaczej brzmice litery ..........................................................................28

Dziwada: nietypowo wygldajce litery ......................................................................................................28Brzmie jak prawdziwy Rosjanin: zasady prawidowej wymowy ........................................................................29Zasada jedna litera jedna goska .............................................................................................................29Oddajmy gos samogoskom ......................................................................................................................29Przegld kopotliwych gosek .....................................................................................................................31

Stosujemy popularne wyraenia .....................................................................................................................31Zwroty grzecznociowe .............................................................................................................................32Przepraszamy ...........................................................................................................................................32

Magazynek peen przydatnych zwrotw ......................................................................................................32Czytamy po rosyjsku ......................................................................................................................................33


4/30


Rozdzia 2: Do rzeczy: podstawy gramatyki rosyjskiej ............................................................ 35Przypadki w jzyku rosyjskim .........................................................................................................................35

Mianownik ............................................................................................................................................... 36

Dopeniacz ............................................................................................................................................... 36

Biernik ..................................................................................................................................................... 36Celownik .................................................................................................................................................. 36

Narzdnik ................................................................................................................................................ 37Miejscownik ............................................................................................................................................. 37

Rzeczowniki i zaimki ..................................................................................................................................... 37

Fakty na temat rodzaju rzeczownikw ........................................................................................................ 37

Sprawdzamy przypadki ............................................................................................................................. 38

Przypadki w liczbie mnogiej ...................................................................................................................... 40

Zaimki .................................................................................................................................................... 43

Wzbogacamy wypowied przymiotnikami ....................................................................................................... 46Zawsze w zgodzie: zgodno rzeczownik przymiotnik ..........................................................................46

Wiele wsplnego: przymiotniki w pozostaych przypadkach ......................................................................... 47Wprowadzamy ruch, stosujc czasowniki ........................................................................................................48Bezokolicznik ........................................................................................................................................... 48

Czas teraniejszy ...................................................................................................................................... 48Rozmawiamy o czasie przeszym ................................................................................................................ 49Czas przyszy ........................................................................................................................................... 51Niezwyky czasownik(by) ................................................................................................................52

Rosyjskie przyswki ..................................................................................................................................... 52Przyswki sposobu ................................................................................................................................... 52Przyswki czasu ...................................................................................................................................... 53

Budujemy zdania jak zawodowiec .................................................................................................................. 53

Porzdek wyrazw w zdaniu .....................................................................................................................53Wybieramy rzeczownik (lub zaimek) i przymiotnik ...................................................................................... 53

Wybieramy czasownik ............................................................................................................................... 54

czymy cznikami ..................................................................................................................................54Tworzymy pytania .................................................................................................................................... 54

Liczymy po rosyjsku ...................................................................................................................................... 54

Liczebniki od 0 do 9 ................................................................................................................................. 55

Liczebniki 10 19 ................................................................................................................................... 56

Liczebniki 20 99 ................................................................................................................................... 56

Liczebniki 100 999 ............................................................................................................................... 57

Liczebniki 1000 1 000 000 ................................................................................................................... 58

Liczebniki porzdkowe ............................................................................................................................. 58

Rozdzia 3: !! Jak si przywita i przedstawi ................................... 61Z kim rozmawiam? Styl formalny i nieformalny .............................................................................................. 61

Krztanina: mwimy dzie dobry i do widzenia ....................................................................................... 62Witamy si z rnymi osobami ...................................................................................................................62Witamy si o rnych porach dnia ............................................................................................................. 63Wyraenie jak si masz? ........................................................................................................................63egnamy si ............................................................................................................................................64

Nie takie proste: rozszyfrowujemy rosyjskie imiona .......................................................................................... 65


5/30

Spis treci

Przeamujemy lody: przedstawiamy si ...........................................................................................................66Zapoznajemy si ......................................................................................................................................66Pytamy o imiona i przedstawiamy si .........................................................................................................67Przedstawiamy przyjaci, kolegw i czonkw rodziny ................................................................................67

Cz II: Rosyjski w akcji ..............................................71

Rozdzia 4: Poznajmy si: rozmowy towarzyskie ..................................................................... 73Co ci powiem: mwimy o sobie .....................................................................................................................73

Skd jeste? .............................................................................................................................................73Rozmowa o narodowoci i pochodzeniu .....................................................................................................75Ile masz lat? .............................................................................................................................................79

Rozmowa o rodzinie .................................................................................................................................80

Rozmowa o pracy .....................................................................................................................................82

Spotkajmy si: wymienianie informacji kontaktowych .......................................................................................84Przepraszam? Wyjaniamy, e czego nie rozumiemy ......................................................................................85

Rozdzia 5: Zamieszanie wok jedzenia ................................................................................. 87Koncentrujemy si na podstawach ywienia .................................................................................................... 87

Jemy ........................................................................................................................................................87

Pijemy .....................................................................................................................................................88

Sztuce i zastawa stoowa ..........................................................................................................................89Podstawowe zasady zachowania si przy stole .............................................................................................90

Rnorodne rosyjskie posiki ..........................................................................................................................90Co na niadanie? Praktycznie wszystko! .....................................................................................................90Zjedzmy obiad .........................................................................................................................................91

Prosta kolacja ...........................................................................................................................................93Kupujemy artykuy spoywcze ........................................................................................................................ 95

Wybieramy owoce i warzywa .....................................................................................................................95

Przygldamy si innym artykuom spoywczym ........................................................................................... 96Idziemy co zje ...........................................................................................................................................97

Ustalamy, dokd pjdziemy ......................................................................................................................97Rezerwujemy stolik przez telefon ............................................................................................................... 98

Sztuka zamawiania posiku ........................................................................................................................99Zwroty przydatne w rozmowie z kelnerem ................................................................................................100

Pacimy rachunek ...................................................................................................................................100

Rozdzia 6: Idziemy na zakupy ............................................................................................... 105Kupuj do upadego: gdzie i jak kupowa .......................................................................................................105Rne rodzaje sklepw ............................................................................................................................106Pytamy o godziny otwarcia ......................................................................................................................107

Poruszanie si po domu towarowym .........................................................................................................108Prosimy o pomoc (lub odmawiamy) .........................................................................................................109

Dobrze Ci w tym: kupujemy ubrania ............................................................................................................ 111

Szukamy konkretnych czci garderoby .....................................................................................................111Kwestia koloru .......................................................................................................................................113

Szukamy waciwego rozmiaru .................................................................................................................114Przymierzamy ubrania ............................................................................................................................114


6/30


To czy tamto? Ustalamy, co kupimy ............................................................................................................ 115

Stosujemy zaimki wskazujce ...................................................................................................................115Wyraamy upodobania i awersje .............................................................................................................. 116Porwnujemy dwa przedmioty ................................................................................................................. 116

Oznajmiamy, co nam si najbardziej (lub najmniej) podoba ...................................................................... 117Trzeba paci: kupujemy ............................................................................................................................. 118

Ile to kosztuje? ........................................................................................................................................ 118

Bior! .................................................................................................................................................... 118Gdzie i jak zapaci ................................................................................................................................ 119

Co specjalnego: odjazdowe pamitki z Rosji ................................................................................................ 120

Rozdzia 7: Idziemy w miasto, w rosyjskim stylu .................................................................. 123

Zegar tyka: sprawdzamy czas ...................................................................................................................... 123

Liczymy godziny .................................................................................................................................... 124

Liczymy minuty ...................................................................................................................................... 124

Pytamy o czas ........................................................................................................................................ 126

Czas na pory dnia ................................................................................................................................... 127

Dni tygodnia .......................................................................................................................................... 128

Odniesienia do teraniejszoci ................................................................................................................. 129Zawsze razem: planujemy wypad ................................................................................................................. 130

Pjdziesz ze mn? .................................................................................................................................. 130O ktrej si zaczyna? .............................................................................................................................. 131

Na duym ekranie: idziemy do kina .............................................................................................................. 132Wybieramy film ...................................................................................................................................... 132

Kupujemy bilety ..................................................................................................................................... 132

Wybieramy miejsce ................................................................................................................................. 133

Klasyka: rosyjski balet i teatr ........................................................................................................................ 134

Zamawianie biletw przydatne wskazwki ........................................................................................... 134Co naley robi w antrakcie ..................................................................................................................... 135

Wizyta w muzeum ...................................................................................................................................... 136

Jak byo? Dzielimy si wraeniami ................................................................................................................137

Rozdzia 8: Przyjemnoci: rekreacja i sport .......................................................................... 141Pogadajmy o hobby ..................................................................................................................................... 141

Co robie wczoraj wieczorem? ................................................................................................................ 141Co robisz w ten weekend? ....................................................................................................................... 143

Co lubisz robi? ..................................................................................................................................... 143Czytamy ..................................................................................................................................................... 144

Czytae to? ........................................................................................................................................... 145Co lubisz czyta? .................................................................................................................................... 145Gdzie znale co do czytania? ................................................................................................................ 148

Radujemy si na onie natury ....................................................................................................................... 148Dacza .................................................................................................................................................... 148

Szukamy poywienia w lesie .................................................................................................................... 149Narty na Kaukazie ................................................................................................................................. 149

Wycieczka nad Bajka ............................................................................................................................. 150Rejs z biegiem Wogi .............................................................................................................................. 150


7/30

Spis treci

Prace rczne ...............................................................................................................................................151Zrczne rce ..........................................................................................................................................151Gramy na instrumentach .........................................................................................................................152

Kolekcje .....................................................................................................................................................153

Uprawiamy sport ........................................................................................................................................153

Rozdzia 9: Rozmawiamy przez telefon i wysyamy poczt .................................................... 157Podstawy rozmw telefonicznych ..................................................................................................................157

Odwieamy terminologi zwizanz telefonami .......................................................................................157Rozpoznajemy rne rodzaje telefonw .................................................................................................... 158Rne rodzaje pocze ..........................................................................................................................159

Wybieramy numer i dzwonimy .....................................................................................................................159

Podstawy telefonicznej etykiety .....................................................................................................................160

Szanujemy czas, nie przedstawiajc si .....................................................................................................160Prosimy o przywoanie do telefonu osoby, z ktrchcemy rozmawia .........................................................161Moliwe odpowiedzi ...............................................................................................................................161Zostawiamy wiadomo ..........................................................................................................................163Automatyczna sekretarka ......................................................................................................................... 165

Wysyamy list, faks lub e-mail ......................................................................................................................165

Rozdzia 10: W domu i w biurze ............................................................................................. 169Szukamy mieszkania lub domu .....................................................................................................................169

Rozmawiamy o mieszkaniu ......................................................................................................................169

Rozmawiamy o domu ............................................................................................................................. 170

Zadajemy waciwe pytania .....................................................................................................................171Zawieramy umow .................................................................................................................................171

Urzdzamy si ............................................................................................................................................173

Nazwy pomieszcze ................................................................................................................................173Kupujemy meble .................................................................................................................................... 173Szukamy pracy ...........................................................................................................................................175

Gdzie naley szuka ................................................................................................................................175Kontakt z pracodawc.............................................................................................................................176Ustalamy zakres obowizkw ..................................................................................................................177

Jak sobie radzi w pracy ...............................................................................................................................178Poruszanie si po biurze ..........................................................................................................................178Komunikacja w pracy ..............................................................................................................................179

Cz I I: Rosyjski w podry .......................................183Rozdzia 11: Planujemy wypraw .......................................................................................... 185

Kiedy moemy wyjecha? Ustalamy dat wyjazdu .........................................................................................185Rozpoznajemy nazwy miesicy ................................................................................................................185Rozmawiamy o konkretnych datach ......................................................................................................... 186

Podajemy rok .........................................................................................................................................187

Okrelamy pory roku ..............................................................................................................................187Dokd chcesz pojecha? Ustalamy miejsce przeznaczenia ..............................................................................188

Sprawdzamy rne pastwa ....................................................................................................................188Odwiedzamy Rosj ................................................................................................................................189


8/30


Jak si tam dosta? Rezerwujemy wycieczk w biurze podry ........................................................................ 190Nie ruszaj si bez nich z domu: paszport i wiza ............................................................................................. 191

Paszport ................................................................................................................................................ 192

Wiza ..................................................................................................................................................... 192

Co zabra ze sob: porady dotyczce pakowania ........................................................................................... 194

Rozdzia 12: Jak si tam dosta: samoloty, pocigi i nie tylko ............................................ 197Czasowniki oznaczajce ruch ....................................................................................................................... 197

Chodzimy i jedzimy przez cay czas ........................................................................................................ 198Idziemy lub jedziemy w chwili mwienia o tym .......................................................................................... 199

Wyjaniamy, dokd si wybieramy ........................................................................................................... 200Poruszamy si po lotnisku ............................................................................................................................ 201

Stosujemy czasownik lecie ..................................................................................................................202Przechodzimy odpraw i wkraczamy na pokad samolotu ........................................................................... 202Kontrola paszportowa i celna ................................................................................................................... 203

Opuszczamy lotnisko .............................................................................................................................. 204

Korzystamy z transportu publicznego ........................................................................................................... 205Bierzemy takswk .................................................................................................................................. 205Jedziemy mikrobusem .............................................................................................................................. 206

apiemy autobusy, trolejbusy i tramwaje .................................................................................................. 206Przejadka metrem ................................................................................................................................ 207

Wsiadamy do pocigu ................................................................................................................................. 207Studiujemy rozkad jazdy ........................................................................................................................ 207Omawiamy rodzaje pocigw i wagonw .................................................................................................. 208Kupujemy bilety .....................................................................................................................................208

Podstawowe informacje dotyczce podry ............................................................................................... 209Wsiadamy do pocigu ............................................................................................................................. 209

Odkrywamy uroki podry pocigiem ...................................................................................................... 209

Rozdzia 13: Pobyt w hotelu .................................................................................................. 213Rezerwujemy hotel ...................................................................................................................................... 213

Rodzaje hoteli ........................................................................................................................................ 213

Rezerwujemy pokj ................................................................................................................................. 214

Meldujemy si ............................................................................................................................................ 217Gadko przechodzimy procedur meldowania ........................................................................................... 217Ogldamy pokj ..................................................................................................................................... 219Zapoznajemy si z zapleczem .................................................................................................................. 220Personel hotelu ....................................................................................................................................... 220

Rozwizujemy problemy .............................................................................................................................. 220Zgaszamy usterk .................................................................................................................................. 221Prosimy o dostarczenie brakujcych przedmiotw ..................................................................................... 221Prosimy o zamian pokoju ....................................................................................................................... 221

Wymeldowujemy si i pacimy rachunek ....................................................................................................... 222

Rozdzia 14: Money, Money, Money ....................................................................................... 225Zwracamy uwag na walut ......................................................................................................................... 225

Ruble i kopiejki ...................................................................................................................................... 225

Dolary, euro i inne waluty ....................................................................................................................... 226

Wymieniamy pienidze ............................................................................................................................... 226


9/30

Spis treci

Korzystamy z usug bankw .........................................................................................................................228Otwieramy rachunek w wybranym banku ..................................................................................................228

Dokonujemy wpat i wypat .....................................................................................................................229Korzystamy z bankomatu .........................................................................................................................230

Wydajemy pienidze ...................................................................................................................................231Szukamy okazji .......................................................................................................................................231

Pacimy gotwk ....................................................................................................................................232Pacimy kartami kredytowymi ..................................................................................................................232

Rozdzia 15: Gdzie jest plac Czerwony? Pytamy o drog ....................................................... 235Zadajemy pytania gdzie oraz jak ...........................................................................................................235

Gdzie to jest? .........................................................................................................................................235

Jak si tam dosta? ..................................................................................................................................236Waciwe rozumienie wskazwek ..................................................................................................................237

Rozpoznajemy przyimki ..........................................................................................................................237

W prawo albo w lewo ............................................................................................................................. 238

Ustalamy kierunki ...................................................................................................................................240Podajemy odlegoci ....................................................................................................................................243

Oznaczanie odlegoci za pomocczasu ...................................................................................................243Stosowanie waciwych miar odlegoci .....................................................................................................244

Rozdzia 16: Nage wypadki .................................................................................................. 247Prosimy o pomoc w razie wypadku i innych nadzwyczajnych okolicznoci .......................................................247

Wzywamy pomocy .................................................................................................................................. 247

Dzwonimy pod waciwy numer ...............................................................................................................248Zgaszamy problem ................................................................................................................................248Prosimy o pomoc osoby mwicej po polsku .............................................................................................250

Opieka medyczna .......................................................................................................................................251Poznajemy anatomi ...............................................................................................................................251Opisujemy objawy ..................................................................................................................................253

Zgaszamy alergie oraz inne szczeglne okolicznoci ......................................................................................254Wizyta u specjalisty ................................................................................................................................ 255

Poddajemy si badaniu i suchamy diagnozy .............................................................................................256Wizyta w aptece ..................................................................................................................................... 257

Wzywamy policj ........................................................................................................................................258Rozmawiamy z milicj ............................................................................................................................258Odpowiadamy na pytania funkcjonariuszy milicji ......................................................................................259

Cz IV: Dekalogi ......................................................261Rozdzia 17: Dziesi sposobw na szybkie opanowanie rosyjskiego .................................. 263

Wyprbuj rosyjsktelewizj, filmy i muzyk ..................................................................................................263Suchaj rosyjskich programw radiowych ...................................................................................................... 264Czytaj rosyjskie publikacje ........................................................................................................................... 264

Korzystaj z internetu ................................................................................................................................... 264

Odwied rosyjskrestauracj .......................................................................................................................265Poszukaj Rosjanina, z ktrym bdziesz mg korespondowa .........................................................................265Naucz Rosjanina jzyka polskiego ................................................................................................................265


10/30


Jed do Rosji .............................................................................................................................................. 265Wyjd za m za Rosjanina (lub oe si z Rosjank) ..................................................................................266

Rozdzia 18: Dziesi ulubionych rosyjskich zwrotw .......................................................... 267! ............................................................................................................................................................. 267

! ....................................................................................................................................................... 268

....................................................................................................................................... 268

! .............................................................................................................................................. 268

................................................................................................................................................... 268

................................................................................................................. 269

, ..................................................................................................... 269

, ............................................................................................................... 269

................................................................................................................................ 269

.................................................................................................................. 270

Rozdzia 19: Dziesi najwaniejszych rosyjskich wit ...................................................... 271

Nowy Rok .................................................................................................................................................. 271Stary Nowy Rok ......................................................................................................................................... 272

Boe Narodzenie ........................................................................................................................................ 272Wielkanoc .................................................................................................................................................. 273

Dzie Kobiet .............................................................................................................................................. 273Dzie Obrocy Ojczyzny ............................................................................................................................ 273Rosyjskie Mardi Gras ................................................................................................................................. 273

Pierwszy Maja ............................................................................................................................................ 273

Dzie Zwycistwa ...................................................................................................................................... 274Dzie Jednoci Narodowej ........................................................................................................................... 274

Rozdzia 20: Dziesi zwrotw, dziki ktrym zostaniesz uznany za Rosjanina .................... 275 ! ....................................................................................................................................... 275

! .............................................................................................................. 275

! ........................................................................................................................................ 276

! ............................................................................................................................................... 276

! .................................................................................................................................... 276

! ..................................................................................................................................... 276

, ! ....................................................................................................................... 276

, ! ........................................................................................................................................ 277

........................................................................................................................................................ 277

! ......................................................................................................................................... 277

Rozdzia 21: Dziesi rzeczy, ktrych nie naley w Rosji robi ani mwi ............................ 279Nie przychod w goci z pustymi rkami ....................................................................................................... 279Zdejmuj buty .............................................................................................................................................. 279

Nie artuj z rodzicw .................................................................................................................................. 280Nie wzno toastu ! ................................................................................................................ 280Nie przyjmuj ostatniej koszuli ....................................................................................................................... 280

Nie ubieraj si byle jak ................................................................................................................................ 280Nie stosuj zasady kady paci za siebie ......................................................................................................281Nie pozwl kobiecie nosi cikich przedmiotw ...........................................................................................281Nie przeocz osoby starszej wrodkach komunikacji ........................................................................................ 281Nie bekaj w towarzystwie ............................................................................................................................. 282


11/30

Spis treci

Cz V: Dodatki ........................................................283

Dodatek A Tablice czasownikw .......................................................................................... 285

Dodatek B Minisowniczek .................................................................................................... 289

Dodatek C Klucz z odpowiedziami ......................................................................................... 299

Dodatek D Na pycie CD ........................................................................................................ 305


12/30

Rozdzia 6

Idziemy na zakupyW tym rozdziale:Ustalamy, jak i gdzie robi zakupy.Szukamy ubra.Wybieramy potrzebne nam artykuy.Pacimy.Kupujemy pamitki.

akupy sdla Rosjan wanczciycia. W czasach istnienia Zwizku Radzieckiego, gdyzdobycie nawet najzwyklejszego produktu, jak pasta do zbw, byo problemem, Rosjanie

jeszcze bardziej zaczli ceni wszelkie pikne lub poyteczne przedmioty, ktre udawao sikupi. I tak pozostao do dnia dzisiejszego. Zakup kadej nowej rzeczy, czy bdzie to zestawstereo, sofa czy paszcz, jest dla Rosjanina przyjemnym i wanym wydarzeniem. W zwizkuz tym jako mieszkaniec Zachodu powiniene w rosyjskich sklepach poczu si jak w domu.

W tym rozdziale opowiemy o rnych rodzajach sklepw, nauczymy Ci take, jak zapytao godziny otwarcia sklepu i jak bdc ju w sklepie, poprosi obsug o pomoc. Poznasz takezasady kupowania ubra w rosyjskim stylu, wybierania odpowiedniego koloru i rozmiaru,

przymierzania i porwnywania rnych elementw ubioru. Nauczysz si take paci za zakupioneprzedmioty. Dodatkowo opowiemy o klasycznych pamitkach z Rosji. A wic na zakupy!

Kupuj do upadego: gdzie i jak kupowaSklepy, w ktrych mona naby wszystko (poza ywnoci), dzielsi na dwie kategorie: (u-ni-wier-ma-gi; domy towarowe), znajdujce si zwykle na przedmieciachduych miast, i mniejsze (ma-ga-zi-ny; sklepy), specjalizujce si w sprzedaykonkretnych artykuw, na przykad zastawy stoowej czy telewizorw.

W kolejnym dziale poznasz rne rodzaje sklepw i ich asortyment. Dowiesz si rwnie, jakzapyta o godziny otwarcia, jak znale konkretny sklep i jak bdc ju w sklepie, poprosi obsugo pomoc.

Z


13/30

Cz II: Rosyjski w akcji

Rne rodzaje sklepwW Rosji powstaje coraz wicej sklepw, wiele z nich ma bardzo wyszukane nazwy, ale wikszonazywa si tak jak za czasw Zwizku Radzieckiego, kiedy nie istnia marketing i nazwy sklepwpochodziy od nazw sprzedawanych w nich towarw. I tak, sklep z butami moe nazywa sipo prostu (o-buw; obuwie), sklep z zabawkami (ig-rusz-ki; zabawki), a ksigarnia (kni-gi; ksiki). Podobne nazwy mogmie rwnie poszczeglne (at-die-y u-ni-wier-ma-ga; dziay domu towarowego).

A oto lista popularnych sklepw:

(an-tik-war-nyj ma-ga-zin; sklep z antykami), (ap-tie-ka; apteka), (bie-ljo; bielizna), (diets-ka-ja a-die-da; odzie dziecica), (e-lek-tra-ta-wa-ry; artykuy elektryczne), (fo-ta-ta-wa-ry; artykuy fotograficzne), (ga-an-tie-rie-ja; galanteria), (ga-ziet-nyj ki-osk; kiosk z gazetami), (ga-aw-ny-je u-bo-ry; nakrycia gowy), (kan-ce-lar-ski-je ta-wa-ry; artykuy biurowe), (cha-ziaj-stwien-nyj ma-ga-zin; artykuy gospodarstwa domowego), (ka-mi-sion-nyj ma-ga-zin; komis), (kas-mie-ti-ka; kosmetyki), (mu-ska-ja a-die-da; odzie mska), (mu-zy-kal-ny-je in-stru-mien-ty; instrumenty muzyczne), (a-die-da; odzie), (par-fiu-mie-ri-ja; perfumeria), (pa-su-da; naczynia stoowe), (spor-tiw-ny-je ta-wa-ry; artykuy sportowe), (su-wie-ni-ry; pamitki), (tka-ni; tkaniny), (cwie-ty; kwiaty), (wierch-nia-ja a-die- da; odzie wierzchnia), (ju-wie-lir-ny-je ta-wa-ry; artykuy jubilerskie), (ens-ka-ja a-die-da; odzie damska).


14/30

Rozdzia 6: Idziemy na zakupy

Pytamy o godziny otwarciaNajprostszym sposobem ustalenia, w jakich godzinach dany sklep jest otwarty, jest sprawdzenie

wywieszki na drzwiach lub w oknie wystawowym, na ktrej powinno by napisane (at-kry-ta; otwarte) lub (za-kry-ta; zamknite). Inndobrmetodjest zadzwoni. Jelinikt nie odbiera telefonu, sklep prawdopodobnie jest zamknity i mamy problem z gowy.

Jeli jednak usyszymy kogo po drugiej stronie, naley zapyta ? (ma-ga-zin

at-kryt; czy sklep jest czynny?) lub ? (do ka-to-ra-wa czi-saat-kryt ma-ga-zin; do ktrej godziny sklep jest czynny?).

Gdy chcemy si dowiedzie, czy sklep bdzie otwarty konkretnego dnia, pytamy na przykadB o ? (w was-krie-sie-ni-je ma-ga-zin at-kryt; czy w niedziel sklep

jest czynny?). Wicej o dniach tygodnia znajdziesz w rozdziale 7.

Najprostszym sposobem, aby powiedzie po rosyjsku, e sklep (czy te drzwi, okno) jest otwartylub zamknity, jest zastosowanie czasownikw i . W wypadku rzeczownika

rodzajue

skiego czasowniki powysze przyjm

ko

cwk

-a, jak w wyra

eniu (dwier at-kry-ta; drzwi sotwarte), natomiast dla rzeczownika rodzaju nijakiego waciw

kocwkomawianych czasownikw bdzie -o, jak w wyraeniu (ak-no za-kry-ta;okno jest zamknite). W liczbie mnogiej naley zastosowa kocwk-, jak w zdaniu (wsie ma-ga-zi-ny si-wod-nia at-kry-ty; wszystkie sklepy sdziotwarte). (W rozdziale 2. znajdziesz wicej informacji na temat rodzaju rzeczownikw).

Pytajc o godziny pracy sklepu, moemy take zastosowa nastpujce zwroty:

? (kag-da ma-ga-zinzak-ry-wa-jet-sa; kiedy sklep jest zamykany?). ? (kag-dazaw-tra at-kry-wa-jet-sa ma-ga-zin; kiedyjutro sklep zostanie otwarty?).

Czasowniki o (at-kry-wat-sa) i (za-kry-wat-sa) s tak zwanymiczasownikami zwrotnymi. Nie majone dopenienia bliszego, poniewa odnoszsi zwrotniedo podmiotu zdania. W pytaniu ? (kag-da ma-ga-zin za-kry-wa-

jet-sa; kiedy sklep jest zamykany?) pytamy dosownie Kiedy sklep si zamyka?. Nie interesujenas, kto zamyka sklep, a tylko fakt, i jest on zamykany. Czasowniki zwrotne w bezokolicznikuprzyjmujnajczciej kocwk-, natomiast w pierwszej osobie liczby pojedynczej i mnogiejkocwk-c.

Czasownik zosta utworzony przez dodanie kocwki zwrotnej - do formytrzeciej osoby liczby pojedynczej (za-kry-wa-jet; zamyka) czasownikaniedokonanego

(za-kry-wat; zamyka).(Informacje o bezokoliczniku i odmianie czasownikwznajdziesz w rozdziale 2.).

Aby poda godziny pracy sklepw, Rosjanie uywajtake czasownika (ra-bo-tat;pracowa). Kiedy wic pytasz o godziny otwarcia, moesz usysze, (da, ma-ga-zin si-wod-nia ra-bo-ta-jet da sie-mi; tak, sklep jest dzi czynny[dosownie: pracuje] do sidmej) lub (ma-ga-zin niera-bo-ta-jet w was-krie-sie-ni-je; nie, sklep nie jest czynny [dosownie: nie pracuje] w niedziel).


15/30


Dzwonic do sklepu czy biura w Rosji, nie oczekuj, e osoba odbierajca telefon przedstawi sii poda nazw instytucji, do ktrej dzwonisz. Najprawdopodobniej usyszysz szorstkie !(a-lo; halo), ! (su-sza-ju; sucham) lub po prostu ! (da; tak), wypowiedzianemelancholijnym gosem. Suchaj bardzo uwanie przekazywanych przez rozmwc informacji,

poniewa

gdy tylko sko

czy ich udziela, natychmiast od

oy s

uchawk

. Wi

cej informacjio rozmowach telefonicznych znajdziesz w rozdziale 9.

Poruszanie si po domu towarowymRozpoczynajc poszukiwania wymarzonej pamitki w wielkim domu towarowym, najlepiejpodej do miejsca z napisem (spra-wacz-na-ja; informacja) lub do ktrego

z pracownikw i zapyta ? (gdie at-die su-wie-ni-raw; gdzie jest dziaz pamitkami?) lub ? (gdie su-wie-ni-ry; gdzie spamitki?). Chcc si dowiedzie,na ktrym pitrze znajduje si dzia pamitek, powiniene zapyta ? (na ka-kom e-ta-e at-diesu- wie-ni-raw; na ktrym pitrze znajduje si dzia pamitek)

lub po prostu ? (na ka-kom e-ta-e su-wie-ni-ry; na ktrym pitrzespamitki?).

Zauwa, e mwic , wyraz podajesz w dopeniaczu. (Wicejinformacji na temat odmiany rzeczownikw przez przypadki znajdziesz w rozdziale 2.).

W odpowiedzi na swoje pytanie usyszysz prawdopodobnie:

(napier-wam e-ta-e; na pierwszym pitrze), (na wta-rome-ta-e; na drugim pitrze), (na triet-jem e-ta-e; na trzecim pitrze), / (na- e-tam e-ta-e na-pra-wa/na-le-wa; na tym pitrze,

na prawo/na lewo).

Jeli usyszysz niezrozumiae sowa, inne ni te, ktre podalimy powyej, nie przejmuj sii obserwuj gesty rozmwcy. Na pewno wskae Ci waciwdrog.

Liczebniki porzdkowe (pier-wyj; pierwszy), (wta-roj; drugi) i (trie-tij;trzeci) zachowujsi jak przymiotniki, to znaczy muszby zgodne co do przypadka, liczbyi rodzaju z rzeczownikami, ktrych dotycz(wicej informacji o zasadzie zgodnoci przymiotnikaz rzeczownikiem znajdziesz w rozdziale 2.). Wskazujc, na ktrym pitrze dana rzecz si znajduje,po przyimku w jzyku rosyjskim stosujemy liczebnik porzdkowy w miejscowniku. Aby ustali

form miejscownika dla liczebnika , traktujemy go jak przymiotnik i zamieniamykocwk rodzaju mskiego - na -, co opisalimy w rozdziale 2. Tak oto otrzymujemyzwrot (napier-wam e-ta-e; na pierwszym pitrze).


16/30


Prosimy o pomoc (lub odmawiamy)Kiedy chcesz poprosi w sklepie o pomoc, przede wszystkim postaraj si zwrci uwag kogoz personelu, mwic , ! (iz-wi-ni-tie, pa-a-u-sta; przepraszam) lub (bud-tie dob-ry; czy mgby Pan [mi pomc]).

W odpowiedzi prawdopodobnie usyszysz , ? (da, pa-a-u-sta; tak, w czym mogpomc?). Moesz wtedy zada pytanie, zaczynajc od , (ska-y-tie,pa-a-u-sta; prosz mi powiedzie). Jeli nadal szukasz pamitek, pene zdanie bdzie brzmie, , (ska-y-tie, pa-a-u-sta, gdie su-wie-ni-ry; prosz mipowiedzie, gdzie spamitki).

Moesz take zastosowa jeden z poniszych zwrotw:

/? (u was pra-da-jot-sa/pra-da-jut-sa; czy sprzedajecie?)i nazwa artykuu lub artykuw, ktrych szukasz (w mianowniku).

? (u was jest; czy macie?). ? (gdie mo-na ku-pit; gdzie mog kupi?) i nazwa artykuu lubartykuw, ktrych szukasz (w bierniku).

, , /// (pa-ka-y-tie pa-a-u-sta e-tat/e-ta/e-tu/e-ti;prosz pokaza ten/to/t/te) i nazwa artykuu lub artykuw, ktrych szukasz (w bierniku).

Wicej na temat zastosowania zaimka wskazujcego znajdziesz w dalszej czcininiejszego rozdziau.

Proszc o pokazanie jakiego przedmiotu lub zadajc pytania, staraj si unika zwrotw w rodzajuSzukam lub Chciabym zobaczy, poniewa w jzyku rosyjskim wymagajone uycia

zaimka

(ja). Tymczasem Rosjanie stosuj

w takich sytuacjach tryb bezosobowy i uycie tegozaimka moe zosta uznane za nienaturalne.

Raczej nie usyszysz W czym mog Pani/Panu pomc?Rosyjscy sprzedawcy rzadko posuguj si zwrotem ? (ja ma-gu wam pa-mocz; czymog Pani/Panu pomc?). Przez ponad siedemdziesit latw Zwizku Radzieckim najwaniejsz osob w sklepie bysprzedawca, a nie klient. Jedna ze wspautorek niniej-

szej ksiki, ktra wychowaa si w Rosji, usyszaa tenzwrot tylko raz w yciu, niedawno, w jednym z moskiew-skich domw towarowych, i to prawdopodobnie tylkodlatego, e mieszkajc przez dugi czas w Stanach Zjed-noczonych, wygldaa bardziej na Amerykank ni naRosjank. Tak wic raczej nie musisz si zastanawia,jak na takie pytanie odpowiedzie, ale gdyby jednak,

odpowied moe brzmie, - (spa-si-ba, ja pros-ta smat-riu; dzikuj, po prostuogldam). Dobr wiadomoci jest niewtpliwie fakt, enikt nie bdzie przeszkadza Ci w ogldaniu, nawet jelinie zamierzasz niczego kupi. Powiniene jednak wiedzie,

e na pewno bdzie obserwowa Ci(pra-da-wiec; sprzedawca), (pra-daw-szczi-ca;sprzedawczyni) czy te (ach-ran-nik; pracow-nik ochrony). Ich gwnym zadaniem nie jest jednak za-pewnienie wysokiej jakoci obsugi, lecz zapobieganiekradzieom.


17/30


Pogawdka

Borys szuka nowych rkawiczek i idzie do duego domu towarowego. Odbywa

krtk rozmow z (ra-bot-ni-kam u-ni-wier-ma-ga;pracownikiem domu towarowego) obsugujcym informacj.

Borys: , , ?ska-y-tie, pa-a-u-sta, gdie mo-na ku-pitpier-cziat-ki?Prosz mi powiedzie, gdzie mona kupi rkawiczki?

P : .w ga-an-tie-riej-nam at-die-leW dziale galanteryjnym.

Borys: , ?a gdie ga-an-tie-riej-nyj at-die, na ka-kom e-ta-e?A gdzie jest dzia galanteryjny, na ktrym pitrze?

P : .ga-an-tie-rie-ja na wta-rome-ta-eGalanteria znajduje si na drugim pitrze.

Borys: , , ?pa-niat-na, spa-si-ba, a gdie les-ni-ca i-lilift?Rozumiem, dzikuj, a gdzie s schody lub winda?

P : , .les-ni-ca na-pra-wa, a lift na-le-waSchody s po prawej stronie, a winda po lewej.

Swka do zapamitania ? a gdie A gdzie?

? na ka-kome-ta-e Na ktrym pitrze?

pa-niat-na Rozumiem

les-ni-ca schody

lift winda

Dobrze Ci w tym: kupujemy ubraniaWedug rosyjskiej ludowej mdroci przyodziewek czyni czowieka. Oto, dlaczego Rosjanieubierajsi starannie i elegancko, nawet w sytuacjach nieformalnych. Kupowanie ubra jestdla Rosjan powansprawi czsto trwa cay dzie. Z kolejnych dziaw dowiesz si, jak pyta

w sklepie o konkretne czci garderoby i jak je przymierza, wybierajc waciwy rozmiar.


18/30


Szukamy konkretnych czci garderobySzukajc okrycia wierzchniego (co czsto zdarza si turystom, zapominajcym o zabraniu zesobciepych ubra), powiniene uda si do sklepu nazywajcego si (wierch-nia-ja a-die-da; okrycia wierzchnie). Znajdziesz tam midzy innymi takie czci garderoby, jak:

(kurt-ka; kurtka), (pal-to; paszcz), (pasz; paszcz przeciwdeszczowy lub prochowiec).Jeli potrzebna Ci nowa para butw, wpadnij do sklepu o nazwie (o-buw; obuwie) i wybierz:

(bo-sa-no-ki; sandaki kobiece), (ba-tin-ki; buty sznurowane), (kra-sow-ki; adidasy, teniswki), (san-da-li-i; sanday), (sa-pa-gi; buty z cholewami), (tuf-li; pantofle).

W sklepie o nazwie (ga-an-tie-rie-ja; galanteria) mona kupi niezbdne drobiazgi,takie jak:

(czul-ki; poczochy), (czie-ma-dan; walizka), (ga-stuk; krawat), (cha-at; szlafrok), (ka-got-ki; rajstopy), (ku-pal-nik; kostium kpielowy), (nas-ki; skarpety), (na-sa-woj pa-tok; chusteczka do nosa), (acz-ki; okulary), (pi-a-ma; piama), (pier-cziat-ki; rkawiczki), (ras-czios-ka; grzebie), (ri-mie; pasek), (sum-ka; torba), (wa-rie-ki; rkawice), (zon-tik; parasol).


19/30


W ofercie sklepu (mus-ka-ja a-die-da; odzie mska) znajdziesz midzyinnymi takie czci garderoby, jak:

(briu-ki; spodnie), (dyn-sy; dinsy), (fut-bo-ka; koszulka sportowa), (kas-tium; garnitur), (maj-ka; T-shirt), (pi-dak; marynarka), (paw-ki; kpielwki), (ru-basz-ka; koszula), (szor-ty; szorty), (swi-tier; sweter), (tru-sy; majtki), (y-let; kamizelka).

W sklepie (ens-ka-ja a-die-da; odzie damska) moesz z kolei kupi takieelementy ubioru, jak:

(buz-ka; bluzka), (kof-ta; sweter), (lif-czik; biustonosz), (pat-je; sukienka), (sa-ra-fan; sukienka bez rkaww), (jub-ka; spdnica), (ens-ka-je biel-jo; bielizna damska).

Jeli potrzebny Ci kapelusz, wpadnij do sklepu nazywajcego si (ga-aw-ny-jeu-bo-ry; nakrycia gowy) i wybierz:

(kiep-ka; czapka z daszkiem), (pa-tok; chustka), (szap-ka; ciepa czapka zimowa), (szarf; szalik), (szla-pa; kapelusz).


20/30


Kwestia koloruJaki jest Twj ulubiony kolor? Kupujc odzie, by moe zechcesz poinformowa sprzedawc: (ja lub-lukras-nyj cwiet; lubi czerwony kolor) lub (ja lub-lu zie-lo-nyj cwiet; lubi zielony kolor). Najpopularniejsze kolory to:

(bie-yj; biay), (czior-nyj; czarny), (ga-u-boj; bkitny), (ka-ricz-nie-wyj; brzowy), (kras-nyj; czerwony), (a-ran-e-wyj; pomaraczowy), (pur-pur-nyj; purpurowy) (ro-za-wyj; rowy), (si-nij; niebieski), (sie-ryj; szary), (o-tyj; ty), (zie-lo-nyj; zielony).Nazwy kolorw sprzymiotnikami i podlegajtakim samym zasadom odmiany przez przypadki,liczby i rodzaje, jak pozostae przymiotniki, a wic muszby zgodne co do przypadka, liczbyi rodzaju z rzeczownikiem, ktrego dotycz. (Wicej na temat zgodnoci przymiotnika

z rzeczownikiem znajdziesz w rozdziale 2.). Pamitaj o tym, kupujc (czior-nu-juszla-pu; czarny kapelusz) czy (zie-lo-ny-je ba-tin-ki; zielone buty).

Gdy interesuje Ci inny odcie danego koloru, zapytaj / ? (a pa-tiem-nie-je/pa-swiet-le-je jest; a czy jest ciemniejszy/janiejszy [odcie]?). Inne przydatne wyrazyto (ad-na-cwiet-nyj; jednokolorowy) i (raz-na-cwiet-nyj;rnokolorowy, wzorzysty).

Szukamy waciwego rozmiaruTabele rozmiarw ubra i butw srne w rnych krajach, nie musisz jednak zapamitywa

wszystkich, kiedy podrujesz. Odpowiednie przeliczniki atwo znale w przewodniku czykalendarzu kieszonkowym. Doskonapomocw zakresie numeracji obuwia jest rwnie stronainternetowawww.i18nguy.com/l10n/shoes.html#adult.

Bardzo czsto numeracj wedug rnych systemw mona znale na samych artykuach.Najlepszym jednak sposobem, aby sprawdzi, czy dana rzecz pasuje, jest przymiarka.


21/30


Oto wyrazy i zwroty przydatne podczas szukania waciwego rozmiaru:

(raz-mier; rozmiar). (ja na-szu raz-mier; nosz rozmiar). (eta moj raz-mier; to mj rozmiar). / ? (ka-kojwasz/u was raz-mier; jaki jest Pana/Pani rozmiar?).

Przymierzamy ubraniaZanim uznasz, e zamierzasz co (na-sit; nosi), bdziesz zapewne chcia owrzeczprzymierzy. Zapytaj wic: ? (mo-na pri-mie-rit; czy mona przymierzy?).Najprawdopodobniej usyszysz , (da, pa-a-u-sta; tak, prosz). Kiedy nie ma

w pobliu sprzedawcy, po prostu sam udaj si do przymierzalni.

Gdy mierzona rzecz dobrze ley, moesz powiedzie (e-ta cha-ra-szo si-dit;dobrze ley/pasuje), jeli za nie pasuje, powiedz (e-tapo-cha si-dit; le ley/niepasuje). A oto kilka innych przymiotnikw, ktre moesz zastosowa, opisujc ubranie, nadktrego zakupem si zastanawiasz:

(cha-ro-szyj; dobry), (pa-choj; zy), (bal-szoj; duy), (ma-le-kij; may), (dlin-nyj; dugi), (ka-rot-kij; krtki).

Stosujc powysze przymiotniki, nie zapomnij o waciwych kocwkach, zalenych od przypadka,liczby i rodzaju rzeczownika, do ktrego dany przymiotnik si odnosi. (Wicej informacjina temat zgodnoci przymiotnika z rzeczownikiem znajdziesz w rozdziale 2.).

Przymierzany element garderoby moe okaza si za duy lub za may. Aby powiedzie, e danarzecz jest za dua, uyj nastpujcej konstrukcji: nazwa artykuu + i jeden z poniszych

wyrazw:

(wie-lik; za duy, rodzaj mski), (wie-li-ka; za dua, rodzaj eski), (wie-li-ko; za due, rodzaj nijaki), (wie-li-ki; za due, liczba mnoga).Jeli paszcz przeciwdeszczowy, ktry wanie mierzysz, jest za duy, powiedz po prostu (e-tat pasz mnie wie-lik; ten paszcz jest na mnie za duy).


22/30


Jeli za przymierzana rzecz jest za maa, zastosuj konstrukcj:

nazwa artykuu + i jeden z poniszych wyrazw:

(ma; za may, rodzaj mski), (ma-a; za maa, rodzaj eski), (ma-o; za mae, rodzaj nijaki), (ma-y; za mae, liczba mnoga).To czy tamto? Ustalamy, co kupimy

Jednym z najciekawszych elementw zakupw sdyskusje o zaletach i wadach przedmiotw,ktre zamierzamy kupi. W niniejszym dziale przedstawiamy niezbdne w takich dyskusjach

wyrazy, zwroty i konstrukcje gramatyczne. Opowiemy, jak wyrazi, e dany artyku si nam podobalub nie, jak porwnywa rne przedmioty i jak wybra ten, ktry podoba si nam najbardziej.

Stosujemy zaimki wskazujceGdy decydujesz, ktrsukienk kupi, moesz zechcie powiedzie , (e-tapat-je ucz-sze, cziem to; ta sukienka jest adniejsza od tamtej). Wyrazy (e-ta; to)i (to; tamto) nazywamyzaimkami wskazujcymi. Oczywicie podlegajone takim samymreguom odmiany jak inne czci mowy. Porwnujc rne przedmioty, prawie zawszestosujemy zaimki wskazujce w mianowniku. Przybierajone wtedy nastpujcform:

(e-tat; ten, rodzaj mski), (e-ta; ta, rodzaj eski), (e-ta; to, rodzaj nijaki), (e-ti; te, liczba mnoga), (tot; tamten, rodzaj mski), (ta; tamta, rodzaj eski), (to; tamto, rodzaj nijaki), (tie; tamte, liczba mnoga).Wyraamy upodobania i awersjeRobic zakupy, decyzj o nabyciu jakiego przedmiotu podejmujemy najczciej na podstawiefaktu, i on si nam podoba lub nie. Aby wyrazi t myl po rosyjsku, stosujemy konstrukcj (mnie; mi) + (nra-wit-sa; podoba si) + nazwa przedmiotu, ktry ogldamy.Oczywicie zastosowana forma czasownika musi by zgodna co do liczby (i rodzaju, w wypadkuczasu przeszego) z rzeczownikiem oznaczajcym przedmiot (przedmioty), ktre ogldamy. Moeszna przykad powiedzie (mnie nra-wit-sa e-takurt-ka; podoba misi ta kurtka).


23/30


W tabeli 6.1. przedstawiamy odmian czasownika .

Tabela 6.1. Odmiana czasownika

czas teraniejszy (liczba pojedyncza), (liczba mnoga)

czas przeszy (rodzaj mski), (rodzaj eski), (rodzaj nijaki), (liczba mnoga)

czas przyszy (liczba pojedyncza), (liczba mnoga)

Jeli zamierzasz powiedzie, e dany przedmiot Ci si nie podoba, dodaj po prostu (nie; nie)przed , jak w zdaniu (mnie nie nra-wit-sa e-takurt-ka;nie podoba mi si ta kurtka).

Sprbuj powiczy powysze konstrukcje. Wyobra sobie, e jeste w sklepie z przyjacielem,ktrego zacigne tam, aby pomg Ci wybra (kas-tium; garnitur). Tobie podoba

si brzowy, ale Twj przyjaciel woli niebieski. Oto uwagi, ktre moecie wymieni:

(mnie nra-wit-sa ka-ricz-nie-wyj kas-tium;podoba mi si brzowy garnitur).

(mnie nra-wit-sasi-nij kas-tium; podoba mi si niebieskigarnitur).

Wbrew opinii przyjaciela kupujesz brzowy garnitur. Przyjaciel mimo wszystko podtrzymuje swojezdanie i mwi, wzdychajc z alem: (mnie nra-wi-sasi-nij kas-tium;podoba mi si niebieski garnitur).

Porwnujemy dwa przedmiotyPorwnujc rne przedmioty, stosujemy przymiotniki w stopniu wyszym, na przykad

(bol-sze; wikszy), (mien-sze; mniejszy), (ucz-sze; lepszy), (chu-e; gorszy).Konstrukcja wyglda nastpujco: nazwa przedmiotu + przymiotnik go okrelajcy (na przykad

wikszy czy mniejszy) + (cziem; ni) + nazwa drugiego porwnywanego przedmiotu.

Powiedzmy, e przymierzasz dwie pary butw. Jedna z par podoba Ci si bardziej, jest wygodniejsza,lejsza i tasza. Pomylisz wic zapewne: , e, (e-ti tuf-liu-dob-nie-je, leg-czie i die-szew-le-je, cziem tie; te buty swygodniejsze, lejsze i adniejsze ni tamte).

Poniej podajemy kilka innych przymiotnikw powszechnie uywanych w porwnaniach:

(dlin-nie-je; duszy), (da-ro-e; droszy), (in-tie-ries-nie-je; ciekawszy), (cha-od-nie-je; zimniejszy),


24/30


(ka-ro-czie; krtszy), (kra-si-wie-je; adniejszy), (to-szczie; grubszy), (ton-sze; cieszy), (tie-e-le-je; ciszy), (tiep-le-je; cieplejszy).

Oznajmiamy, co nam si najbardziej(lub najmniej) podobaMwic, e jaki przedmiot spord wielu podoba Ci si najbardziej, stosujesz stopie najwyszyprzymiotnika. W jzyku rosyjskim najprociej utworzy go, dodajc wyraz (sa-myj; naj-)do przymiotnika w stopniu rwnym.

Aby utworzy stopie najwyszy przymiotnika, dodajemy wyraz przed przymiotnikiemw stopniu rwnym, a nie wyszym, o ktrym mwilimy w poprzednim dziale. List formstopnia najwyszego zawiera tabela 6.2.

Wyraz , jako przymiotnik, musi by zgodny co do przypadka, liczby i rodzaju z rzeczownikamii innymi przymiotnikami, do ktrych si odnosi. (Wicej informacji na temat zgodnociprzymiotnika z rzeczownikiem znajdziesz w rozdziale 2.).W tabeli 6.2. prezentujemy odmianprzymiotnika .

Tabela 6.2. Stopie najwyszyRodzaj mski Rodzaj eski Rodzaj nijaki

liczba pojedyncza (sa-myj) (sa-ma-ja) (sa-ma-je)

liczba mnoga (sa-my-je) (sa-my-je) (sa-my-je)

Jeli jedna z kurtek, ktre przymierzye, jest najlejsza, moesz powiedzie

(e-takurt-kasa-ma-ja loch-ka-ja; ta kurtka jest najlejsza). Jeli najbardziej podoba Ci sita, a nie inna para kolczykw, moesz powiedzie (e-tisier-gi

sa-my-je kra-si-wy-je; te kolczyki snajadniejsze).

Aby oznajmi, e dany przedmiot jest najgorszy, Rosjanie stosujzwrot (sa-myjpa-choj; najgorszy) dla rzeczownikw rodzaju mskiego, (sa-ma-ja pa-cha-ja;najgorsza) dla rzeczownikw rodzaju eskiego, (sa-ma-je pa-cho-je; najgorsze) dla rzeczownikw rodzaju nijakiego, a (sa-my-je pa-chi-je; najgorsze) dla rzeczownikw w liczbie mnogiej.

Tak wic jeli szczeglnie nie podoba Ci si jaka sukienka, powiesz (e-tapat-jesa-ma-je pa-cho-je; ta sukienka jest najgorsza).


25/30


Trzeba paci: kupujemyGdy ju zdecydujesz, co zamierzasz kupi, naley dowiedzie si o cen. W kolejnych dziaachdowiesz si, jak o nipyta, jak oznajmi, e co kupujesz, oraz jak i gdzie zapaci.

Ile to kosztuje?Aby zapyta, ile dany przedmiot kosztuje, zastosuj zwrot ? (skol-kasto-it;ile kosztuje) + nazwa przedmiotu w mianowniku. Jeli kupujesz wicej ni jeden przedmiot,zapytaj ? (skol-kasto-jat; ile kosztuj) + nazwy przedmiotw w mianownikuliczby mnogiej. Jeli chcesz zapyta o cen parasola, powiedz ?(skol-kasto-it e-tatzon-tik; ile kosztuje ten parasol?). Jeli zamierzasz kupi kilka parasoli, zastosujliczb mnog: ? (skol-kasto-jat e-tizon-ti-ki; ile kosztujte parasole?).

Artyku, ktry zamierzasz kupi, moe by za drogi; powiesz wtedy (e-ta

o-cziedo-ra-ga; to bardzo drogo). Jeli wrcz przeciwnie jeste przyjemnie zaskoczony cen,powiedz radonie ! (e-ta dio-sze-wa; to tanio!).

Bior!Najprociej powiedzie (ja waz-mu e-ta; wezm to). Moesz take zastosowa

czasownik (ku-pit; kupi) i powiedzie (ja e-ta kup-lu; kupuj to).

K to czasownik dokonany i jako taki odnosi si tylko do czynnoci przeszej lub przyszej.(Wicej informacji o postaciach czasownikw znajdziesz w rozdziale 2.). Posiada odmiannieregularn, ktrpodajemy w tabeli 6.3.

Tabela 6.3. Odmiana czasownika

Odmiana Wymowa Tumaczenie

ja ku-plu ja kupi

tyku-pisz ty kupisz (nieformalnie, liczba pojedyncza)

// on/a-na/a-noku-pit on/ona/ono kupi

myku-pim my kupimy

wyku-pi-tie wy kupicie (formalnie liczba pojedyncza oraz liczba mnoga)

a-niku-piat oni kupi

Jeli na przykad zamierzasz kupi parasol, moesz oznajmi ten fakt na dwa sposoby, stosujcczasownik: (ja cha-cziu ku-pit zon-tik; chc kupi parasol) lub (ja kup-luzon-tik; kupi parasol).


26/30


Gdzie i jak zapaciW rosyjskich sklepach najczciej znajduje si (ka-sa; kasa), w ktrej urzduje (ka-sir; kasjer). Aby zapaci, naley uda si z pienidzmi do kasy, gdzie otrzymamy rachunek,z ktrym powinnimy wrci do sprzedawcy. Jest to nieco skomplikowane, dlatego najlepiejzawczasu zapyta ? (a gdie mo-na zap-a-tit; gdzie mona zapaci?).

Na pytanie ? otrzymamy prawdopodobnie odpowied

(wka-sie; w kasie) lub (pa-ti-tie wka-su; paci Pan/Pani w kasie). Udajemysi wic do kasy, jeli widzimy, gdzie si znajduje. Jeli nie, moemy zapyta ? (a gdie

ka-sa; a gdzie jest kasa?). Sprzedawca zapewne wskae drog i nasza przygoda z zakupamizmierza zacznie do szczliwego koca.

Jeli nie jeste pewien, czy w sklepie przyjmowane skarty kredytowe, zapytaj ? (wy pri-ni-ma-je-tie krie-dit-ny-jekar-tacz-ki; czy przyjmujPastwokarty kredytowe?). W odpowiedzi zapewne usyszysz , (da, pri-ni-ma-jem; tak,

przyjmujemy) albo , , (niet, nie pri-ni-ma-jem, tol-kana-licz-ny-je; nie, nie przyjmujemy, tylko gotwka). W rozdziale 14. znajdziesz wicej informacjina temat pienidzy.

W normalnych warunkach w rosyjskim sklepie prawie niemoliwe jest otrzymanie zwrotupienidzy. Nasza rada: zastanw si dwa razy, zanim co kupisz. Moesz oczywicie sprbowazwrci zakupiony przedmiot ze sowami (ja cha-cziu e-ta wier-nut;chc to zwrci). Odpowied bdzie jednak prawdopodobnie brzmiaa (my nie pri-ni-ma-jem ab-rat-na; nie przyjmujemy zwrotw) lub (my ni mo-em wier-nut wam die-gi; nie moemy zwrci Panu/Panipienidzy). Raz na ruski rok moe si zdarzy, e sympatyczny sprzedawca zaproponuje wymiantowaru, i w takim wypadku usyszymy , (jes-li cha-ti-tie,

mymo-em ab-mie-niat; jeli Pan/Pani sobie yczy, moemy wymieni). Jeli usyszysz takiezdanie, moesz uzna si za szczciarza i koniecznie skorzystaj z okazji.

Pogawdka

Zina i Nina s przyjacikami. Dzwoni do siebie codziennie. Dzi Zina kupia nowsukienk i dzwoni do Niny, aby podzieli si t wspania wiadomoci.

Nina: !a-loHalo!

Zina: , .ni-na, e-ta jaNina, to ja.

Nina: ! , ?zi-na! pri-wiet, kak die-a?Zina! Cze, jak si masz?


27/30


Zina: , !ni-na, ja si-wod-nia ku-pi-a si-biepat-jeNina, kupiam sobie dzi sukienk!

Nina: ?

gdie?Gdzie?

Zina: .w ma-ga-zi-nie na sa-do-waj u-li-ceW sklepie na ulicy Sadowej.

Nina: ?a za skol-ka ty ku-pi-apat-je?A za ile kupia sukienk?

Zina: . .dio-sze-wa. za sto pi-die-siat

Tanio. Za sto pidziesit.

Swka do zapamitania ja ku-pi-a si-bie Kupiam sobie

na u-li-ce Przy ulicy.

? za skol-ka ty ku-pi-apat-je Za ile kupia sukienk?

. za sto pi-die-siat Za sto pidziesit.

Co specjalnego: odjazdowe pamitki z RosjiNajlepszpamitkz Rosji jest (pa-liech-ska-ja szka-tu-ka; paleska szkatuka):czarne lakierowane pudeko wykonane z papier-mache ze scenami z rosyjskich bani. Autentycznepudeka produkowane stylko w dwch miastach (Palech i Chochoma) i sdosy drogie.

Uwaaj na podrbki. Nie kupuj od ulicznych sprzedawcw,bo prawdopodobnie kupisz podrbk w cenie oryginau. Zapytaj przewodnika lub pracownikahotelu, gdzie najlepiej zaopatrzy si w takpamitk.


28/30


Innywietny (su-wie-nir; pamitka) to (ma-triosz-ka). Jest to drewniana,otwierana laleczka, w ktrej wntrzu znajduje si kilka mniejszych, jedna w drugiej. (ma-triosz-ki) mogmie rnwielko, przy czym im wiksza mama, tym wicej crekznajdziesz wewntrz.

Doskonai praktycznpamitkjest (mie-cha-wa-jaszap-ka; czapka futrzana) taka, jakRosjanie noszzim. Mona kupi (czior-nu-ju; czarn) lub (ka-ricz-nie-wu-ju; brzow). Aby zaopatrzy si w takczapk, najlepiej odwiedzi

(u-ni-wier-mag; dom towarowy), (at-die; dzia) (ga-aw-ny-je u-bo-ry;nakrycia gowy) lub sklep o tej samej nazwie.

Jeli kolekcjonujesz pamitki z przeszoci, na pewno zechcesz kupi (sa-wiec-ki-je wa-jen-ny-je czie-sy; radziecki zegarek wojskowy). Zegarki takie, obecnie uznawaneza okazy kolekcjonerskie, mogmie rne ksztaty, smocne i wytrzymae, poniewaprodukowano je dla wojskowych. Mona je zazwyczaj kupi w sklepach zwanych (su-wie-ni-ry; pamitki).


29/30


Gierki jzykoweW ktrym ze sklepw mona naby ponisze artykuy? Odpowiedzi znajdziesz w dodatku C.

a. b. c. d. e. f. g.

1. krem do twarzy2. ubranie3. buty4. aparat fotograficzny5. kapelusz6. mydo7. artykuy biuroweDokonaj porwna (poprawne odpowiedzi w dodatku C), uywajc wyrazw:

a. b. c. d. e.

Przykad: (Moskwa jest ni Petersburg).

A. , .

1. (Petersburg jest ni Moskwa).2. (zima w Moskwie jest ni w San Francisco).3. (Mercedes jest ni Toyota).4. (Buty zimowe s ni pantofle).


30/30

Rosyjski Dla Bystrzakow Rosybv

Documents