Gramatyka Angielska Dla Bystrzakow Granby

7/31/2019 Gramatyka Angielska Dla Bystrzakow Granby

1/21

Gramatyka angielskadla bystrzakw

Autor: Lesley J. Ward, Geraldine WoodsTumaczenie: Marcin KowalczykISBN: 978-83-246-1983-2Tytu oryginau:English Grammar for DummiesFormat: 180x235, stron: 312

Demaskujemy gramatyk czysta wiedza, bez tajemnic

Przyjemne z poytecznym

Nie taka gramatyka straszna, jak j maluj. Co wicej, jej nauka moe by cakiemprzyjemna, jeli tylko trafimy na wietnego wykadowc albo doskonale opracowany

podrcznik, ktry w sposb przystpny wyjani nam jej zasady. Jeli szukasz takiejwanie ksiki, Gramatyka angielska dla bystrzakw na pewno nie sprawi Ci zawodu

Przygotowalimy dla Ciebie podrcznik napisany przez wybitnych lingwistw,przeznaczony dla osb, ktre chc doskonali swj angielski. Stanie si on znakomityuzupenieniem kadego kursu jzykowego. Docenisz go rwnie, jeli uczysz si jzyksamodzielnie lub przygotowujesz do egzaminw. Zamiast suchych reguek proponujemCi praktyczn wiedz ready to use! Zdradzimy ci take sztuczki i strategie, ktrepomog w podjciu odpowiednich decyzji, gdy bdziesz musia stawi czoa trudnymgramatycznym dylematom.

Czci mowy i zdania oraz jzyk formalny, nieformalny, slangowy.

Unikanie typowych bdw, m.in. w zakresie spjnikw, przedimkw,przyswkw i przyimkw.

Waciwe uywanie czasw, mowy zalenej, strony biernej oraz zaimkiod kuchni.

Gramatyka w akcji, czyli jak wykorzysta w praktyce zdobyt wiedz wiczenia.

Zaawansowane zagadnienia gramatyczne zasady, ktrych nie znaj nawetniektrzy nauczyciele.

Ponadto znajdziesz tu dekalogi: 10 sposobw na poprawienie umiejtnoci korektywasnych tekstw oraz 10 sposobw na popraw gramatyki

CIGA:Wskazwki dotyczce zaimkw
http://www.septem.pl/view4909.~granbyhttp://www.septem.pl/view4909.~granbyhttp://www.septem.pl/view4909.~granbyhttp://septem.pl/add4909.~granbyhttp://www.septem.pl/view4909.~granbyhttp://septem.pl/view4909.~granby


2/21

Spis treciO autorach .............................................................................................................................. 13

Podzikowania od autorw ..................................................................................................... 15

Wprowadzenie ......................................................................................................................... 17O ksice .....................................................................................................................................................17

Jak korzysta z ksiki ....................................................................................................................................17Czego nie czyta ...........................................................................................................................................18Naiwne zaoenia ..........................................................................................................................................18Jak podzielona jest ksika .............................................................................................................................19

Cz I: Czci mowy i czci zdania ..........................................................................................................19Cz II: Jak unika typowych bdw ........................................................................................................19Cz III: Mnstwo mechaniki ...................................................................................................................19Cz IV: Polerowanie bez wosku pozostae zagadnienia gramatyczne .................................................... 19CzV: Zaawansowane zagadnienia gramatyczne zasady, ktrych nie znajnawet wszyscy nauczyciele ....20Cz VI: Dekalogi .................................................................................................................................. 20

Ikony uyte w ksice ....................................................................................................................................20

Co dalej .......................................................................................................................................................21

Cz I: Czci mowy i czci zdania .................................23

Rozdzia 1: Mwi po angielsku. Po co wic miabym si uczy gramatyki? ......................... 25atwiejsze ycie dziki dobrej gramatyce .........................................................................................................26Ale ktrej gramatyki masz si uczy? ..............................................................................................................26Trzy warianty jzyka angielskiego ...................................................................................................................27

Wanna get something to eat? Rozmowa z przyjacimi ................................................................................27Do you feel like getting a sandwich? Angielski konwersacyjny ......................................................................28

Will you accompany me to the dining room? Formalny angielski .................................................................. 29Waciwy jzyk we waciwym czasie ..............................................................................................................29

Rozdzia 2: Czasowniki: zasadnicza cz zdania ................................................................... 31Czasowniki czce: wielki znak rwnoci ........................................................................................................31

Inne czasowniki czce .............................................................................................................................33Czasowniki opisujce doznania zmysowe ...................................................................................................33

Prawidowe dopenianie zda z czasownikami czcymi ..................................................................................35Waciwy zaimek we waciwym miejscu .........................................................................................................36wiata! Kamera! I akcja! ..............................................................................................................................38


3/21

Gramatyka angielska dla bystrzakw

Jak odrnia czasowniki ............................................................................................................................... 38Zadaj pytanie: jak znale czasownik ............................................................................................................. 39To be or not to be: bezokoliczniki ................................................................................................................... 40

Rozdzia 3: Rozlunij si! Czas czasownika ............................................................................. 43Upraszczamy sprawy: czasy proste ................................................................................................................. 44

Czas teraniejszy (present) ........................................................................................................................44Czas przeszy (past) .................................................................................................................................. 44Czas przyszy ........................................................................................................................................... 46

Prawidowe stosowanie czasw ...................................................................................................................... 46Present i present progressive ...................................................................................................................... 47

Past i past progressive ............................................................................................................................... 47

Future i future progressive ......................................................................................................................... 48

Perfekcyjna gramatyka: czasy perfect .............................................................................................................. 48

Present perfect i present perfect progressive ................................................................................................ 49

Past perfect i past perfect progressive ......................................................................................................... 49

Future perfect i future perfect progressive ................................................................................................... 50Poprawne stosowanie czasu present perfect ..................................................................................................... 50

Imiesowy ..................................................................................................................................................... 51To wszystko jest bardzo nieregularne .............................................................................................................. 52

To be ...................................................................................................................................................... 52

Nieregularne czasowniki przesze i imiesowy bierne ........................................................................................ 53

Rozdzia 4: Kto co robi? Znajdowanie podmiotu ...................................................................... 57Kto prowadzi, czyli dlaczego podmiot jest taki istotny ......................................................................................57

czymy w pary: podmiot orzeczenie ......................................................................................................57Dwa w cenie jednego ................................................................................................................................ 58

Zadaj pytanie: znajdowanie pary podmiot orzeczenie ...................................................................................59Co taki sympatyczny podmiot robi w takim miejscu? Nietypowy szyk zda ........................................................ 59Znajd ten podmiot! Podmiot ukryty ............................................................................................................. 60Na wasnrk: czasowniki w formie nieosobowej ........................................................................................... 61Here i there: swka podszywajce si pod podmiot ......................................................................................... 62Podmioty nie wystpujtylko w liczbie pojedynczej: tworzenie liczby mnogiej rzeczownikw .............................. 63

Regularna liczba mnoga rzeczownikw .......................................................................................................63

Rzeczowniki koczce si na y ................................................................................................................... 64Nieregularna liczba mnoga rzeczownikw ...................................................................................................64

Rzeczowniki z cznikami ..........................................................................................................................65Gdy podmiot jest liczebnikiem ....................................................................................................................... 65

Rozdzia 5: Wszystko razem: kompletne zdanie ...................................................................... 67Kompletne zdania: liczsi podmioty i orzeczenia ........................................................................................... 67Pene myli, kompletne zdania .......................................................................................................................69Zdania niekompletne fragmenty zda ........................................................................................................ 70Czy to naprawd ju koniec? .........................................................................................................................72

Rozdzia 6: Dopenienia ........................................................................................................... 75Dopenienie blisze (direct object) ..................................................................................................................76O krok dalej: dopenienie dalsze (indirect object) .......................................................................................... 77Objective complement (uzupenienie dopenienia) ........................................................................................... 78


4/21

Spis treci

Linking-verb complements (dopenienia orzecze od czasownikwczcych) ...................................................79Zadaj pytanie: szukamy dopenienia ...............................................................................................................79Zadaj pytanie: jak znale dopenienie dalsze ..................................................................................................... 80Zaimki jako dopenienia ................................................................................................................................81

Cz II: Jak unika typowych bdw ..............................83

Rozdzia 7: Pora na lub: czymy zdania ................................................................................ 85Dobieranie w pary: czenie zda ...................................................................................................................85

czenie zda za pomocspjnikw ..........................................................................................................85Czas na przecinek .....................................................................................................................................86

czenie myli: rednik .............................................................................................................................88Szef i podwadny: czenie pomysw nierwnowanych ..................................................................................89

Dobr spjnikw ......................................................................................................................................90

Unikajmy niepenych zda ........................................................................................................................92Uywanie zaimkw do czenia zda ..............................................................................................................92

Rozdzia 8: Czujesz si bad czy badly? Przymiotnik czy przyswek? .............................. 97Przymiotnik ..................................................................................................................................................98

Przymiotniki opisujce rzeczowniki ............................................................................................................98Przymiotniki opisujce zaimki ....................................................................................................................99Dodawanie przymiotnikw do czasownikwczcych .................................................................................99Zadaj pytanie: jak znale przymiotnik .....................................................................................................100

Przyswek .................................................................................................................................................101Zadaj pytanie: jak znale przyswek ......................................................................................................101Przyswki opisujce przymiotniki i inne przyswki .......................................................................................102

Odrnianie przymiotnikw i przyswkw ...................................................................................................103Przymiotnik czy przyswek: test -ly ......................................................................................................... 103Rozrnianie par przymiotnik przyswek ..............................................................................................104

Unikanie podstawowych bdw uycia przymiotnikw i przyswkw ............................................................107Gdzie umieci sowo even ...................................................................................................................... 107Gdzie umieci sowo almost ................................................................................................................... 108Gdzie umieci sowo only .......................................................................................................................109

Rozdzia 9: Przyimki, wykrzyknienia i przedimki .................................................................... 111Proponowanie relacji: przyimki ....................................................................................................................111

Wyraenia przyimkowe i wystpujce w nich dopenienia ..........................................................................112

Are you talking to I? Przyimki i zaimki .................................................................................................... 114Czy to dobry sposb zakoczenia zdania? ................................................................................................115

Wykrzyknienia sproste! .............................................................................................................................116Przedimki: mae wane swka .....................................................................................................................116

Rozdzia 10: Zaimki ............................................................................................................... 119Pary: zaimek rzeczownik ...........................................................................................................................119

Zaimki w liczbie pojedynczej i mnogiej .........................................................................................................120

Zaimki dzierawcze ....................................................................................................................................122Miejsce par zaimek poprzednik ................................................................................................................. 123


5/21


Inne problemy z zaimkami ........................................................................................................................... 124

Waciwe uycie zaimkw w liczbie pojedynczej ........................................................................................ 125Seksistowski jzyk ................................................................................................................................... 126

Rozdzia 11: Przytaknij: o zgodzie .......................................................................................... 129Orzeczenia w liczbie pojedynczej i mnogiej ....................................................................................................... 129

Bez zmiany formy ................................................................................................................................... 129

Ze zmianformy .................................................................................................................................... 130To atwiejsze ni doradztwo maeskie: zgoda podmiotu i orzeczenia ............................................................ 132Dobr formy orzecze dla dwch podmiotw ................................................................................................ 133Najwaniejsze pytanie ................................................................................................................................. 134

Pytania w czasie present .......................................................................................................................... 134

Pytania w czasie przeszym ...................................................................................................................... 135Pytania w czasie przyszym ...................................................................................................................... 136

Zgoda podmiotu z orzeczeniem w zdaniach przeczcych ................................................................................ 136Przeszkadzacze: wyraenia przyimkowe i inne nieistotne sowa ....................................................................... 137

Czy to nie moe by prostsze? Kilka trudnych podmiotw .............................................................................. 138Pi kopotliwych zaimkw w charakterze podmiotw ................................................................................ 138Inne problemy ........................................................................................................................................ 139

Zoenia z one, thing i body .................................................................................................................... 139Each i every ........................................................................................................................................... 140

Pragnienie samotnoci: either i neither bez partnerw ................................................................................140Politics, statistics i inne rzeczowniki z -s na kocu ..................................................................................... 141

Cz III: Mnstwo mechaniki ........................................ 143

Rozdzia 12: Apostrofy ........................................................................................................... 145The pen of my aunt czy my aunts pen? ........................................................................................................ 145

Wasno w przypadku singli ................................................................................................................... 146Bill Gates nie ma jeszcze wszystkiego: apostrofy i liczba mnoga .................................................................. 147

Nazwy firm i formy dzierawcze ................................................................................................................... 149Formy dzierawcze w przypadku sw z dywizami ......................................................................................... 150Forma dzierawcza rzeczownikw, ktre koczsi na -s ............................................................................... 151Typowe bdy zwizane z uyciem apostrofw i zaimkw ............................................................................... 152Krtkie swka dla zapracowanych: skrty .................................................................................................... 153

Typowe bdy z formami skrconymi ....................................................................................................... 153Skrty uywane tylko w poezji i literaturze ................................................................................................ 156

Uywanie apostrofw w symbolach, skrtach i liczbach .................................................................................. 156

Rozdzia 13: Cytaty: mnstwo zasad ..................................................................................... 159Cudzysw pojedynczy ................................................................................................................................ 159Nawiasy ..................................................................................................................................................... 160

Cytaty ........................................................................................................................................................ 162

Cytaty due i mae .................................................................................................................................. 162Znaki interpunkcyjne w cytatach .............................................................................................................. 163

Mowa ........................................................................................................................................................ 165

Mowa zalena (indirect speech) ............................................................................................................... 165Mowa niezalena (direct speech) ............................................................................................................. 166Kto co powiedzia? Zmiany autorw wypowiedzi ...................................................................................... 172

Tytuy: kiedy uywamy cudzysowu .............................................................................................................. 174


6/21

Spis treci

Rozdzia 14: Odwieajca pauza: przecinki ......................................................................... 177Rozrnianie poszczeglnych elementw: przecinki w wyliczeniach .................................................................177Rozdzielanie przymiotnikw ........................................................................................................................179

You Talkin to Me? Zwracanie si do odbiorcy ................................................................................................181

Przecinki w adresach i datach ......................................................................................................................181Adresy ................................................................................................................................................... 182

Znaki interpunkcyjne w datach ................................................................................................................183

Solo: swka wprowadzajce ........................................................................................................................184

Rozdzia 15: redniki, mylniki i dwukropki .......................................................................... 185czenie penych myli: redniki ..................................................................................................................185

redniki z faszywymi swkami czcymi ................................................................................................186Oddzielanie rednikami elementw listy ...................................................................................................187

Punkt zatrzymania: dwukropek ....................................................................................................................189

Wprowadzanie wylicze ..........................................................................................................................189Wprowadzanie wyjanie ........................................................................................................................190

Dodatkowe informacje mylniki ...............................................................................................................191

Rozdzia 16: WIELKIE LITERY .................................................................................................. 195Wielkie (lub mae) litery w odniesieniu do ludzi ............................................................................................195

Jak zwraca si do naczelnego rakarza i innych osb na stanowisku .............................................................196Relacje w rodzinie .................................................................................................................................. 196

Imiona bstw ..........................................................................................................................................197

Wielka litera w nazwach geograficznych: kierunki, miejsca i jzyki ..................................................................198Kierunki i regiony ...................................................................................................................................198

Nazwy geograficzne ................................................................................................................................198

Nazwy ras i grup etnicznych ....................................................................................................................199

Pory roku i inne okrelenia zwizane z czasem .......................................................................................... 200Szkoa: kursy, lata i tematy .......................................................................................................................... 200Wielkie litery w tytuach ..............................................................................................................................201Wydarzenia i epoki historyczne ....................................................................................................................202

Skrty, czyli If U Cn Rd Ths, U Cn Abbreviate .................................................................................... 203

Ostatnie sowo skierowane do poety ............................................................................................................. 205

Cz IV: Polerowanie bez wosku pozostae zagadnienia gramatyczne ...........................207

Rozdzia 17: Zaimki i ich przypadki ........................................................................................ 209Me like Tarzan: zaimki w formie podmiotu ...................................................................................................209

Pary podmiotw .....................................................................................................................................210

Przydawka rzeczownikowa ......................................................................................................................211

Wybr zaimkw do porwna .................................................................................................................212czenie zaimkw z czasownikami czcymi ............................................................................................213

Zaimki w formie dopenienia .......................................................................................................................214Wybr dopenie dla zaimkw .................................................................................................................215Problemy z kilkoma zaimkami w jednym zdaniu ........................................................................................215

Zaimki dzierawcze: nie potrzeba egzorcystw ............................................................................................216Zaimki i rzeczowniki z kocwk-ing ...........................................................................................................217


7/21


Rozdzia 18: Jeszcze sowo o czasownikach ........................................................................ 219Strona czasownikw .................................................................................................................................... 219

Co bdzie lepsze: strona czynna czy bierna? .................................................................................................. 220Nastpstwo czasw ..................................................................................................................................... 222

Przypadek 1 wydarzenia jednoczesne: gwne czasowniki ..................................................................... 222Przypadek 2 wydarzenia jednoczesne: imiesowy -ing ........................................................................... 223Przypadek 3 wydarzenia w dwch rnych momentach w przeszoci .................................................... 223Przypadek 4 wicej ni dwa wydarzenia przesze dziejce si w rnych momentach .............................. 225Przypadek 5 dwa zdarzenia w przyszoci ............................................................................................ 226Przypadek 6 rne chwile, rne formy czasownika .............................................................................. 226

Mieszamy czasy: czenie przeszoci i teraniejszoci .................................................................................... 227Zwyczaje i nawyki: czas teraniejszy ........................................................................................................ 229Prawdy oglne: stwierdzenia, ktre zawsze sw czasie teraniejszym .......................................................... 229Wieci z frontu ....................................................................................................................................... 230

Rozdzia 19: Powiedz to, co chcesz powiedzie: sowa i zwroty okrelajce ....................... 231Za pozycja wyrazu w zdaniu moe cakowicie zniweczy sens ........................................................................ 231Zdania niedokoczone: lune fragmenty .......................................................................................................232Unikanie pomyek ....................................................................................................................................... 234

Rozdzia 20: Good, better, best: stopniowanie ..................................................................... 237Kocwka -er czy swko more ..................................................................................................................... 237amiemy reguy: stopniowanie nieregularne .................................................................................................. 240Nigdy nie mw more perfect: swka, ktrych nie da si stopniowa ................................................................ 242Pozostawiamy odbiorcw w zawieszeniu: niepene porwnania ....................................................................... 243Spock was Better than any First Officer in Star Fleet: nielogiczne porwnania ................................................ 245

Dwa w cenie jednego: podwjne porwnania ................................................................................................ 246

Rozdzia 21: Utrzyma rwnowag ........................................................................................ 247Budujemy zrwnowaone zdania .................................................................................................................. 247Unikanie mtnych zda ............................................................................................................................... 249

Nie dopuszczamy do problemw z czasami ............................................................................................... 250

Wybr odpowiedniej osoby ..................................................................................................................... 250

Podwjne widzenie: pary spjnikw ............................................................................................................. 252

Cz V: Zaawansowane zagadnienia gramatyczne

zasady, ktrych nie znaj nawet wszyscy nauczyciele ... 255Rozdzia 22: Ostatnie uwagi na temat czasownikw ............................................................ 257

Tryb oznajmujcy ....................................................................................................................................... 257Tryb rozkazujcy ........................................................................................................................................ 258Odkrywamy rne moliwoci: tryb czcy ...................................................................................................258

Uycie trybu czcego z were ..............................................................................................................259Tryb czcy z had .............................................................................................................................. 260Tryb czcy w rozkazach, yczeniach i probach ...................................................................................... 260

I cant help but think podwjne przeczenia ........................................................................................... 263

Cant hardly understand kolejna zasada dotyczca podwjnych przecze ................................................... 264


8/21

Spis treci

Rozdzia 23: Ostatnie uwagi na temat zaimkw ................................................................... 267Rnica midzy who / whoever i whom / whomever .......................................................................................267

Trik nr 1: Ko i wz .......................................................................................................................... 268Trik nr 2: Rytm ..................................................................................................................................... 269

Niewaciwe wyrazy poprzedzajce (antecedens) ...........................................................................................270Dobieranie czasownikw do zaimkw w skomplikowanych zdaniach ............................................................... 271

This, that i the other: niejasne zaimki ........................................................................................................... 271

Its czy their? Zaimki zastpujce rzeczowniki zbiorowe ..................................................................................273Pronouns, Inc.: stosowanie zaimkw z nazwami firm ..................................................................................... 275

Rozdzia 24: Ostatnie uwagi na temat struktury zdania ........................................................ 277Zdania pojedyncze i zoone ........................................................................................................................277

Zdania nadrzdne i podrzdne ................................................................................................................279Trzy zadania zda podrzdnych ..............................................................................................................280Rozpltywanie zda nadrzdnych i podrzdnych ......................................................................................281

Kiedy rozpltywa zdania zoone ............................................................................................................282Umieszczanie zda podrzdnych we waciwych miejscach ........................................................................283Wybr zawartoci zda podrzdnych .......................................................................................................284

Idziemy na wagary ...................................................................................................................................... 284

Docemy rzeczowniki odczasownikowe (gerunds) .....................................................................................284Bezokoliczniki ........................................................................................................................................285

Imiesowy ...............................................................................................................................................286Podnoszenie atrakcyjnoci zda ...................................................................................................................287

Rozdzia 25: Ostatnie uwagi na temat interpunkcji .............................................................. 289Przecinki uatwiajzrozumienie tekstu ..........................................................................................................289

Wany fragment czy dodatkowy? Podpowiedzto przecinki ......................................................................290Czy przecinki majco wsplnego z apozycj? ..........................................................................................292Jeszcze o przecinkach .............................................................................................................................. 293

Oszczdzamy czas z elips...........................................................................................................................294Oznaczanie pominitych sw w cytatach ..................................................................................................294Jak pokaza wahanie ...............................................................................................................................295

--c-z-n-i-k-i sproste ................................................................................................................................296Wielki cznik .........................................................................................................................................296czniki w sowach zoonych .................................................................................................................297czniki w liczbach ................................................................................................................................ 297Dobrze umieszczony cznik ....................................................................................................................297

Dzielenie zda ukonikami ...........................................................................................................................298

Cz VI: Dekalogi .........................................................301

Rozdzia 26: Dziesi sposobw na poprawienie umiejtnoci korekty wasnych tekstw ........303Czytaj jak zawodowy korektor .......................................................................................................................303

Czytanie wstecz ...........................................................................................................................................304

Chwila przerwy ...........................................................................................................................................304

Czytanie na gos ..........................................................................................................................................304Usunicie poowy przecinkw ......................................................................................................................305


9/21


Popro kogo o pomoc ................................................................................................................................. 305Pomoc komputera ....................................................................................................................................... 305

Kontrola dugoci zda ................................................................................................................................ 305Podejrzane typy .......................................................................................................................................... 306

Lista kontrolna ........................................................................................................................................... 306

Rozdzia 27: Dziesi sposobw na popraw umiejtnoci gramatycznych ......................... 307Czytaj dobre ksiki .................................................................................................................................... 307Ogldaj dobre programy telewizyjne ............................................................................................................. 308Czytaj gazety .............................................................................................................................................. 308

Przegldaj magazyny ................................................................................................................................... 308Odwiedzaj bastiony dziwakw ..................................................................................................................... 308

Strunk i White ............................................................................................................................................ 309

Suchaj autorytetw ..................................................................................................................................... 309Przegldaj podrczniki stylu ........................................................................................................................ 309Internet ...................................................................................................................................................... 309

Zgromad wasnbiblioteczk ..................................................................................................................... 310


10/21

Rozdzia 2

Czasowniki:

zasadnicza cz zdaniaW tym rozdziale:Czym si rniczasowniki-czniki (linking verbs) od czasownikw dziaania (action verbs)Jak znale czasownikPrawidowe stosowanie czasownikw posikowych i bezokolicznikw

omyl o zdaniu w nastpujcy sposb: zdanie jest samochodem. Do baganika wrzucaszwszystkie pomysy i samochd nabiera znaczenia dla Twoich odbiorcw (czytelnikw lub

suchaczy). Czasownik to komplet opon. Bez czasownika moe i uda Ci si dotrze do celu,ale przejadka bdzie bardzo wyboista.

Innymi sowy, czasownik jest niezbdny w kadym zdaniu. To na nim opiera si zdanie i to

on nadaje zdaniu sens. Czasownik jest gwnczcizdania, poniewa to od niego zaczynasz,jeli chcesz cokolwiek zrobi ze zdaniem wcznie z poprawieniem go.

Czasowniki sprzerne: czce (tzw. czasowniki-czniki) (linking verbs) i opisujce czynno(action verbs); posikowe (auxiliary verbs) i gwne (main verbs); regularne i nieregularne; wystpuj

w liczbie pojedynczej i mnogiej oraz w formie teraniejszej, przeszej i przyszej. W tymrozdziale zajmiemy si dwoma pierwszymi kategoriami czasownikami czcymi i opisujcymiczynno oraz czasownikami posikowymi i gwnymi. Zobaczymy, w jaki sposb wybra

waciwy czasownik dla poszczeglnych zda.

Czasownikiczce: wielki znak rwnociCzasowniki czce (linking verbs) stake nazywaneczasownikami stanu, poniewa wyraajstan to, co jest, co bdzie lub byo. Czasownikiem czsto uywanym w tym celu jest czasownikto be. To bya prosta zagadka i za jej rozwizanie nie przewidujadnej nagrody. Uywa sitake okrelecopula (cznik) lubczasownik kopulatywny (okrelenia pochodzce od aciskiegosowa oznaczajcego czy). Jednak podobne sowa, zresztrwnie pochodzce od tego samegoaciskiego wyrazu, uywane sw kontekcie seksu. Nie chc, aby a tak si rozprasza, wicnie bdziemy ich uywa. Jeli moesz wrci mylami do gramatyki, prosz, zrb to teraz.

P


11/21

Cz I: Czci mowy i czci zdania

To przykad zwizku matematyki z angielskim. Moesz potraktowa czasowniki czce jakowielkie znaki rwnoci znajdujce si wrodku zdania. Na przykad zdanie:

Yasmin is a beautiful young woman with an interest in physics.

moesz potraktowa jako:

Yasmin = a beautiful young woman with an interest in physics.

lub w formie skrconej:

Yasmin = a beautiful young woman.

Podobnie jak w rwnaniu matematycznym, wyraz isczy dwie myli i dowodzi, e oznaczajto samo. Std wanie pochodzi nazwa tego czasownika czasownikczcy. Oto kilkapodobnych przykadw:

Bibiwill be angry if you take away her teddy bear.

Bibi = angry (will bejest czasownikiem czcym)

Sandywas the last surfer to leave the water.

Sandy = last surfer (wasjest czasownikiem czcym)

Lucindas red hair and green eyeswere stunning.

hair and eyes = stunning (werejest czasownikiem czcym)

Billhas been depressed ever since United lost last week.

Bill = depressed (has beenjest czasownikiem czcym)

Fleasare a constant problem for Fido.

fleas = problem (arejest czasownikiem czcym)

Moesz si zastanawia, jeli naprawd si nudzisz, czy czasownikbecome jest czasownikiemczcym. Gramatycy czsto si o to spieraj(by moe wanie dlatego, e wiodnudnyywoti nie majniczego innego do roboty). Problem polega na tym, e czasownikbecome po czciopisuje stan (state verb), a po czci czynno (action verb).

Na przykad:

Damians birthmarkbecomes obvious only when he pushes his hair away from his face.

Z jednej strony moesz powiedzie, e:

birthmark = obvious

ale moesz take twierdzi, e to zdanie opisuje pewnczynno. Znami Damiana jestukryte, a nastpnie zostaje ukazane.

Jakim czasownikiem jest wic become opisuje czynno czy stan? Jest po czci i taki, i taki.W rzeczywistoci odpowied na to pytanie nie ma znaczenia, chyba e uzupeniasz zdaniezaimkiem (zob. podrozdzia Waciwy zaimek we waciwym miejscu w dalszej czci tegorozdziau). Szczerze mwic, nie przychodzi mi do gowyadne zdanie ze sowem become

jako czasownikiem, ktre koczyoby si zaimkiem. No moe z jednym wyjtkiem:

Moonlight becomes you, declared Edgar as he strummed a guitar under Yasmins window.

Jednak w tym zdaniu czasownik ten znaczy:pasowakomu, dobrze w czymwyglda. Dlategow tym przykadzie jest to zdecydowanie czasownik opisujcy czynno.


12/21

Rozdzia 2: Czasowniki: zasadnicza cz zdania

Inne czasownikiczceWszystkie zdania przykadowe przedstawione powyej zawieray w gruncie rzeczy jeden czasownikczcy: byy to rne formy czasownika to be. Ale nie jest to jedyny czasownikczcy.Zastanw si nad nastpujcymi przykadami:

With his twinkling eyes and shy smile, Damianseems harmless.

Damian = harmless (seemsjest czasownikiem czcym)

A jail sentence for the unauthorised use of a commaappears harsh.

jail sentence = harsh (appearsjest czasownikiem czcym w tym zdaniu)

Lucindas parents remain confident that she will pass her exams.

parents = confident (remainjest czasownikiem czcym w tym zdaniu)

Edgarstays silent whenever sports are mentioned.

Edgar = silent (staysjest czasownikiem czcym w tym zdaniu)Czasownikiseems,appears, remain istays wyraajstany, dlatego te one rwnie sczasownikamiczcymi. Po prostu wzbogacajpodstawowide o rne odcienie znaczeniowe. Mgby naprzykad powiedzie:

With his twinkling eyes and shy smile, Damian is harmless.

Teraz stwierdzenie to jest jednak bardzo jednoznaczne. Wybr sowaseems pozostawia pewienmargines wtpliwoci. Podobnie sowo remain (w trzecim zdaniu) wzbogaca podstawkoncepcjbycia o aspekt czasu. Rodzice Lucindy byli i nadal s pewni jej umiejtnoci. Nie wiedz,e w tym roku nie uczya si.

Bez wzgldu na nazw

, ka

dy czasownik, ktry spe

nia w zdaniu funkcj

znaku rwno

ci,jestczasownikiem czcym.

Czasowniki opisujce doznania zmysoweCzasowniki opisujce doznania zmysowe (sensory verbs) pozwalajwyrazi informacje docierajceza pomoczmysu wzroku, suchu, wchu, smaku i dotyku. Rwnie one mogby czasownikamiczcymi:

Even after a bath to remove all the jam, Bibi stillfeels sticky.

Bibi = sticky (feelsjest czasownikiem czcym)

Edgars tuba solosounds horrible, like an animal in pain.tuba solo = horrible (soundsjest czasownikiem czcym)

Lucinda lookswonderful in her new green dress, which matches her eyes.

Lucinda = wonderful (looksjest czasownikiem czcym)

The lasagna that Sandy made tasted revolting.

lasagna = revolting (tastedjest czasownikiem czcym)

The ten-week-old soup in Sandys refrigeratorsmells disgusting.

soup = disgusting (smellsjest czasownikiem czcym)


13/21


Niektre czasowniki, szczeglnie te, ktre dotyczpiciu zmysw, mogby czasownikamiczcymi, ale tylko wtedy, gdy dziaajjak znak rwnoci. Jeli nie zrwnujdwch idei, tonie sczasownikami czcymi. W zdaniu o Bibi i demie czasownikfeels jest czasownikiemczcym. Ale oto przykad innego zdania z uyciem tego samego czasownika:

With her delicate fingers, Yasminfeels the silk of Lucindas new dress.

W tym zdaniufeels nie jest czasownikiem czcym, gdy nie chcemy przecie powiedzie, e

Yasmin = silk

Mwimy tylko, e Yasmin podziwia sukni Lucindy i nie moe si powstrzyma, by nie dotknjej materiau.

W ktrym zdaniu wystpuje czasownikczcy?

A.That annoying new clock sounds the hour with a recorded cannon shot.

B.That annoying new clock sounds extremely loud at four oclock in the morning.

Odpowied: Czasownikczcy znajduje si w zdaniu B. W tym zdaniuclock = extremely loud.W zdaniu A zegar co robi wybija godzin, a to nie jest czasownik opisujcy stan. Przy okazjibudzi ssiadw, ale akurat ta informacja nie znajduje si bezporednio w zdaniu.

Sprbuj jeszcze raz. W ktrym zdaniu wystpuje czasownikczcy?

A.Damian stays married only for very short periods of time.

B.Mortimer stays only at the most expensive hotels.

Odpowied: Czasownikczcy znajduje si w zdaniu A. W zdaniu tym Damian = onaty(przynajmniej na razie). Zdanie B mwi nam, co robi Mortimer zatrzymuje si tylko

w najdroszych hotelach (dziaanie).

Czasowniki czce czpodmiot i dopenienie podmiotu. Wicej informacji na temat dopenieznajduje si w rozdziale 6.

Oto lista najczciej uywanych czasownikwczcych:

Formy czasownika to be: am, are, is, was, were, will be, shall be, has been, have been,had been, could be, should be, would be, might have been, could have been, shouldhave been, shall have been, will have been, must have been, must be.Czasowniki opisujce wraenia zmysowe: look, sound, taste, smell, feel.

Sowa wyraajce odcienie znaczeniowe powizane ze stanem: appear, seem, grow,remain, stay.


14/21


Wskutek bdu gramatycznegoThe picnic has been cancelled due to?because of?the

unexpected blizzard.

Ktre wyraenie jest prawidowe due to czybecauseof? To wysoce kontrowersyjna kwestia i coraz wicejosb uwaa, e oba zwroty s prawidowe. Jeli wicchcesz, moesz pomin ca t ramk. Ale purytaniejzykowi uwaaj, e w tym kontekcie naleaobypowiedziebecause of. Ich twierdzenie oparte jest nafakcie, e due to jest przymiotnikiem (sowem opisuj-cym). Mona wic uywa go:

9W celu opisywania rzeczownikw lub zaimkw.Oto kilka przykadw:

You will receive your due reward in heaven.Be sure to return your library book by the due date.

9Po czasowniku czcym, jeli zawiera informacjeo podmiocie (ktry zawsze jest rzeczownikiem lubzaimkiem). Oto kilka przykadw:

Payment is due next Thursday. (due next Thurs-dayopisuje patno)

The closure was due to flood damage. (due toflood damage opisuje zamknicie)

Lucindas mania for fashion is due to her de-prived upbringing in an allpolyester household.

(due to her deprived upbringing in an allpolyes-ter householdopisuje mani)

Because of opisuje dziaanie (zob. wiata! Kamera!I akcja! w dalszej czci tego rozdziau). Zazwyczajodpowiada na pytanie dlaczego. Due to nie powinnoby uywane w takich kontekstach. Przyjrzyjmy si kole-jnym przykadom:

The bubblegum gun is no longer being manufac-turedbecause ofprotests from dentists.

Dlaczego guma nie jest ju produkowana? Z powodu

protestw dentystw.

The shop was closed because of fire damage.

Dlaczego sklep zosta zamknity? Z powodu zniszczespowodowanych poarem.

W rzeczywistoci (tzn. w angielskim konwersacyjnym)oba zwroty stosowane s wymiennie. Naley uwaatylko wtedy, gdy sytuacja wymaga moliwie jak naj-bardziej formalnego, poprawnego jzyka. Jedynymatwym rozwizaniem (atwiejszym ni zapamitanie,ktry zwrot czemu suy) jest cakowite unikanie w pi-mie zwrotu due to i uywanie wycznie because of.

Jeli jednak chcesz wykaza siwietn znajomocigramatyki, moesz zastosowa prosty test: uyj zwro-tu caused byzamiast due to i zobacz, jak to brzmi. Obazwroty dziaaj w podobny sposb, ale due to brzmidobrze nawet wtedy, gdy jest zastosowane bdnie,a caused byju nie.

The bubblegum gun is no longer being manufac-tured caused byprotests from dentists.

Widzisz? Nigdy by tak nie powiedzia, prawda? Brzmito jako dziwnie (a wic due to rwnie byoby w tymkontekcie nieprawidowe).

A teraz zastanw si nad tym przykadem:

Lucindas mania for fashion is caused by her de-prived upbringing in an allpolyester household.

Brzmi dobrze, prawda? A wic due to rwnie byobyprawidowe.

Prawidowe dopenianie zdaz czasownikamiczcymi

Czasownikczcy zaczyna nowmyl, ale wymaga innego sowa, ktre by juzupenio.Jeli Twoi znajomi nie potraficzyta w mylach, nie moesz mwi takich rzeczy, jak:

President Edwards is

lub

The best day for the party will be


15/21


i oczekiwa, e bdwiedzieli, o co Ci chodzi.

Zdanie zaczynajce si czasownikiem czcym mona dokoczy na trzy sposoby.Pierwszym jest okrelenie (przymiotnik):

After working seven hours in high heels, Susies feet are tired.feet = tired (tired przymiotnik)

Susies high heels are painful, especially when they land on your foot.

high heels = painful (painful przymiotnik)

Drugi sposb polega na wskazaniu osoby, miejsca lub rzeczy (rzeczownik). Oto kilka przykadw:

Edgar is president of the Chess Club.

Edgar = president (president to osoba, a wic rzeczownik)

The best place for the club to meet would be the park.

best place = park (park to miejsce rzeczownik)

The most important part of a balanced diet is pizza.

part of a balanced diet = pizza (pizza to rzecz rzeczownik)

Trzecim sposobem zakoczenia zdania z czasownikiem czcym jest wprowadzenie zaimkarzeczownego, ktry zastpuje nazw osoby, miejsca lub rzeczy. Przykadowo:

The winner of the County Tiddlywinks Championship is you!

winner =you (you zastpuje nazwisko zwycizcy, a wic jest zaimkiem)

Whoever put the frog in my bed is someone with a very bad sense of humour.

Whoever put the frog in my bed = someone (someone zastpuje nazw nieznanegodowcipnisia, a wic jest zaimkiem)

Nie mona za wiele zepsu, jeli uzupeniasz zdania z czasownikiem czcym przymiotnikamilub rzeczownikami. Gorzej jest z zaimkami. W nastpnym podrozdziale poka, jak unikatypowych bdw w zwizkach czasownikwczcych z zaimkami.

Waciwy zaimek we waciwym miejscuW jaki sposb wybra prawidowy zaimek dla zdania z czasownikiem czcym? Trzeba

zmieni szyk. Mwic wprost: zaimek wstawiony po czasowniku czcym powinien by tegosamego rodzaju, co zaimek stojcy przed czasownikiem czcym. Najpierw przyjrzymy sikilku przykadom z rzeczownikami, gdzie nie da si popeni bdu. Przeczytaj nastpujcepary zda:

Rashidwas a resident of Nottingham.

Aresident of Nottingham wasRashid.

Bill has always been akeen supporterof his local football team.

Akeen supporterof his local football team has always beenBill.


16/21


Oba zdania z kadej pary znaczto samo i oba spoprawne. A teraz przyjrzyjmy si zdaniomz zaimkami:

The winner of the election ishim!

Him is the winner of the election!

Oj, co tu nie tak. Nie mona powiedziehim is; mwimyhe is. Poniewa mamy tu czasownikczcyis, naley po nim wstawi to samo sowo, ktre wstawilibymy przed nim. Sprbujmyraz jeszcze:

The winner of the election ishe!

He is the winner of the election!

Teraz mamy ju prawidowe zakoczenie zdania. Jeli bdziesz zwraca uwag na czasownikiczce, bez trudu dobierzesz waciwy zaimek. Zaimki osobowe to:I,you,he,she, it,we, they,

who andwhoever. Zaimki, ktre nie mogspenia funkcji podmiotu, to midzy innymi: me,him,her, us and them.

Poprzednie przykady dotyczjzyka formalnego, a nie konwersacyjnego. W konwersacyjnymangielskim nastpujcy dialog byby do zaakceptowania:

Whos there?

Its me.

W angielskim formalnym brzmiaby nastpujco:

Who is there?

It is I.

Poniewa mamy tu czasownikczcyis, musimy wstawi zaimek tego samego typu przedczasownikiem czcym i po nim. Nie moemy zacz zdania od me (chyba e ogldamy filmo Tarzanie). Moemy zacz zdanie odI.

Prawdopodobnie swoim sokolim wzrokiem dostrzege, e co tu jest nie tak. W tym ostatnimzdaniu nie moesz zmieni szyku i powiedzie:

I is it.

Iczy si z innformczasownika am. Zarwno is, jak iam to formy czasownika to be(jednego z najdziwniejszych w jzyku). A wic tak czasem przy przeksztacaniu zdania trzebadostosowa form czasownika to be. Ale nadal chodzi o to samo:Imoe by podmiotem, me nie.

Niestety, zdanie The winner of the election is he! nie brzmi najlepiej, mimo i forma zaimka jest

prawidowa. Wynika to z faktu, e bardzo niewiele osb prawidowo uywa zaimkw w mowie.A ponadto w tym zdaniu i tak nie uylibymy zaimka. Dlatego te, gdy nauczysz si zauwaaproblem, waciwym rozwizaniem czsto nie jest uycie zaimka, ale wstawienie rzeczownika:

The winner of the election is Edgar Edwards!

[Whos there?] Its Damian.

Zaimki spodzielone na grupy. Do pierwszej nalewszystkie zaimki, ktre wystpujw mianowniku i mogspenia funkcj podmiotu. Zaimek po czasowniku czcym powinienprzybra wanie t form. Druga grupa obejmuje zaimki, ktre speniajfunkcj dopenieniai wystpujw bierniku. Naley ich unika po czasownikach czcych. Wicej informacji natemat przypadkw zaimkw znajduje si w rozdziale 17.


17/21


wiata! Kamera! I akcja!Czasowniki czce swane, ale ograniczenie si do czasownikw opisujcych stan byobystraszliwie nudne. W kocu trzeba co zrobi. Temu wanie suczasowniki dziaania (action

verbs). Wszystko, co nie jeststanem, jest dziaaniem, przynajmniej wwiecie czasownikw.W przeciwiestwie do wielkiego znaku rwnoci zwizanego z czasownikami czcymi(zob. podrozdzia Czasowniki czce: wielki znak rwnoci wczeniej w tym rozdziale),

w przypadku czasownikw opisujcych dziaanie (czynno)cosi dzieje:

Yasminslapped Damian when he tried to kiss her. (slapped to czasownik opisujcydziaanie)

Edgarwill finish his pizza as soon as his sneezing fit ends. (will finish i ends to czasownikiopisujce dziaanie)

According to Ms Stakes, Lucindahas made at least 16 grammatical errors in her first twosentences. (has made to czasownik opisujcy dziaanie)

Czasowniki opisujce dziaanie mona zdefiniowa nastpujco: sto wszystkie czasowniki,ktre nie wyraajstanu. Nie daj si zwie okreleniuaction. Niektre czasowniki dziaanianie opisujzbyt energicznych czynnoci, na przykad: think,sit,stay,have,sleep, dream itd.Czasowniki, ktre mogyby opisa idealnie nudne wakacje, smimo wszystko czasownikamidziaania! Naley podej do tego w nastpujcy sposb: jeli czasownikniejest wielkim znakiemrwnoci (czasownikiem czcym), to musi by czasownikiem dziaania.

Jak odrnia czasownikiPrawdopodobnie zauwaye ju, e niektre czasowniki wskazane w tym rozdziale (takie jak

slapped i ends) to pojedyncze sowa, a inne (takie jakwill finish ihas made) szoone z kilkusw. Te dodatkowe sowa nazywajsiczasownikami posikowymi (auxiliary verbs). Jak wskazujenazwa, speniajone funkcj pomocnicz. Jak statyci w sztuce teatralnej lub filmie, samez siebie nie mwiniczego. Ale pomagajprzekaza sens gwnego czasownika, zazwyczajzmieniajcczas dziaania. Wicej informacji na temat czasw znajduje si w rozdziale 3.

Oto kilka przykadowych zda z czasownikami posikowymi:

Elliewill have sung five arias from that opera by the interval. (w konstrukcjiwill have sungczasownikiem gwnym jest sung;will ihave to czasowniki posikowe)

Billshould have refused a fifth piece of cake, but his greed simplywould not be denied.(w konstrukcjishould have refused czasownikiem gwnym jest refused;should ihave to

czasowniki pomocnicze; wwould be denied, denied to czasownik gwny,would i be toczasowniki posikowe)

Rozrnienie midzy czasownikami pomocniczymi i gwnymi nie jest szczeglnie istotne,o ile tylko potrafisz wskaza wszystkie elementy czasownika w zdaniu. Jeli znajdziesz tylko

jedncz, moesz pomyli czasowniki dziaania z czasownikami czcymi. Trzeba pamitao tym rozrnieniu podczas wybierania zakoczenia zdania (zob. podrozdzia Waciwyzaimek we waciwym miejscu wczeniej w tym rozdziale).

Aby przekona si, czy mamy do czynienia z czasownikiem dziaania, czy te z czasownikiemczcym, naley przyjrze si czasownikowi gwnemu (a nie czasownikom pomocniczym).


18/21


Jeli gwny czasownik wyraa czynno, cay czasownik jest czasownikiem dziaania, nawetjeli jeden z czasownikw pomocniczych jest formczasownika to be. Przykadowo:

is going

will be sung

has been painted

should be strangled

to czasowniki dziaania, a nie czce, poniewagoing,sung,painted istrangled wyraajczynno.

Zadaj pytanie: jak znale czasownikGdy prbujesz rozgry zdanie (lub rozoy je na elementy pierwsze), zawsze naley zaczod znalezienia czasownika. W tym celu musisz przeczyta zdanie i zada dwa pytania:

Co si dzieje?Co jest?Jeli uzyskasz odpowied na pierwsze z tych pyta, to znaczy, e czasownik opisuje dziaanie.Jeli uzyskasz odpowied na drugie pytanie, to znaczy, e w zdaniu znajduje si czasownikczcy. Przyjrzyjmy si przykadowi:

Archie flew around the room and then swooped into his cage for a birdseed snack.

Jeli zadasz pytanie: Co si dzieje?, odpowied bdzie brzmiaa:flew iswooped. Z tego wniosek,eflew iswooped to czasowniki opisujce dziaanie.

Jeli zadasz pytanie Co jest?, nie uzyskasz odpowiedzi, poniewa w tym zdaniu nie ma adnegoczasownika czcego.

Oto kolejny przykad:

Bills new tattoo will be larger than his previous 15 tattoos.

Co si dzieje? Nic. Nie ma tu adnego czasownika, ktry opisywaby dziaanie. Co jest?Poszukaj znaku rwnoci: tatoo = larger. Sowa, ktre speniajfunkcj znaku rwnoci, towill be.

A zatemwill be jest czasownikiem czcym.

Zadaj pytanie i znajd czasowniki w nastpujcych zdaniach. Zastanw si, czy jest to czasownik

opisujcy czynno, czy te jest to czasownikczcy.A.Bibi loved the cat, even though the cat had scratched her.

B.After days of inactivity, Sandy is taking a skiing holiday.

C.The twisted frown on Ellies face seemed strange, but she was listening to Edgarstuba solo on her headphones.

Odpowied: W zdaniu A sdwa czasowniki obydwa opisujczynno: loved ihad scratched.W zdaniu B is talking rwnie opisuje czynno. W zdaniu C wyrazseemed jest czasownikiemczcym, awas listening czasownikiem dziaania.


19/21


cile mwic,czasownik jest czcimowy. W zdaniu dziaanie lub stan wyraa orzeczenie.Podmiot to osoba lub rzecz, ktra jest wykonawcczynnoci, a orzeczenie okrela czynnowykonywanprzez podmiot. Orzeczenie proste to sam czasownik. Grupa orzeczenia obejmujeorzeczenie wraz z wszystkimi wyrazami stanowicymi jego okrelenie. Nie wiem, po coktokolwiek miaby wskazywa grup orzeczenia. Owszem, wskazanie orzeczenia prostegoma sens, ale to przecie to samo, co czasownik, dlatego te wystarczy, jeli nazwiemy ten

wyraz czasownikiem, a nie orzeczeniem.

To be or not to be: bezokolicznikiCo pewien czas w tym rozdziale mwimy o czasowniku to be. Forma to be jest bezokolicznikiem.Cz czasownikowa (be) moe by wykorzystana na dwa sposoby: z poprzedzajcym swkiem to,i wtedy nazywamy go po prostu bezokolicznikiem (to-infinitive), albo z czasownikiem posikowym i w tym przypadku nazywany jest nagim bezokolicznikiem (bare infinitive), poniewa nie

jest poprzedzony swkiem to. Oto kilka przykadw:

Ellie likes to sing. (to sing to to-infinitive)

It isnt too late to writeyour essay. (to write to to-infinitive)

All Bibi did all afternoon wasplaywith the box her present had been packed in.(play to bare infinitive)

Bezokoliczniki to przodkowie rodzin czasownikw. Wszystko w rodzinie czasownikapochodzi od bezokolicznika, ale podobnie jak podstarzay krewny na emeryturze, ktrycae dni przesiaduje na ganku przed domem, bezokoliczniki nie speniajadnej funkcjiczasownikowej w zdaniu. Jeli ju si pojawiaj, przyjmujinnrol jak hydraulik naemeryturze, ktry nie chce naprawi ciekncego kranu, ale za to cigle przemeblowuje

sypialni. Bezokoliczniki mog

spe

nia

funkcj

podmiotu lub dope

nienia. Mog

tak

eopisywa inne sowa w zdaniu. Wicej na temat bezokolicznikw znajdziesz w rozdziale 24.

Najwaniejsze do zapamitania na temat bezokolicznikw jest to: jeli zadasz pytanie, ktregocelem jest znalezienie czasownika, nie wybieraj bezokolicznika jako odpowiedzi. Prawdziweczasowniki sgdzie indziej. Poza tym moesz zapomnie o bezokolicznikach!

Czy tak to ma wyglda?Czy te zdania wydaj Ci si prawidowe?

Damian never does anything hessuppose to do.

Rashid use to put the rubbish out, but hes so tiredwhen he gets home from work now that he forgets.

Jeli tak, przyjrzyj si im ponownie. Oba s niepoprawne.Zwr uwag na czasowniki wyrnione kursyw:

suppose i use. Tak to syszymy, ale mwicy chce

powiedzie co innego. Prawidowe sowa to suppo-sed i used formy czasu przeszego. Zdania te po-winny wic wyglda nastpujco:

Damian never does anything hessupposedto do.

Rashid used to put the rubbish out, but hes so tiredwhen he gets home from work now that he forgets.


20/21


W jednym kawaku czy w dwch?A oto nowy problem: niektre swka mog by zapi-

sane jako jedno sowo lub dwa, ale wie si to zezmian znaczenia. Przyjrzyjmy si nastpujcym parom:

Maybe znaczy perhaps (by moe).

May be znaczy is possible (jest moliwe moeby).

Przykad: Mortimer thinks Rashidmay be the best ac-countant who has ever worked for him, but Rashid isoverwhelmed with work and thinks maybe he shouldhave taken the other job he was offered.

Sometime znaczy at an unspecified point of time

(kiedy).Some time znaczy a period of time (nieco czasu).

Przykad: Edgar asked Yasmin if shed go out with himsometime, but not today because he has promised tospendsome time with his mother this evening.

Tak samo jest w przypadkusomeplace isome place.

Everydayznaczy ordinary, common (zwyky, typowy).

Every dayznaczy occurring daily (codziennie).

Przykad: Edgar loves everyday activities such as cook-ing, cleaning, and sewing. He helps his mother withthem every day.

Anywayznaczy in any event (w kadym razie).

Any way znaczy a way, some sort of way(jakikolwiek sposb).

Przykad: Lucinda cant think of any way to getDamian to ask her out, so shes thinking of askinghim. Yasmin thinks Damians bad news, but knowsthat Lucinda will date himanyway.

Altogether znaczy extremely, totally (cakiem,

zupenie).Alltogetherznaczy as one (wszyscy razem).

Example: Damian wasaltogetherdisgusted. The pret-tiest girls were all together in the corner and hadntnoticed that hed arrived.

Ten ostatni przykad jest szczeglnie interesujcy, po-niewa naley do niewielkiej grupy par all, do ktrejnaley rwnieall ready(wszyscy lub wszystko goto-we) oraz already (ju, do okrelonego czasu i zazwy-czaj wczeniej, ni oczekiwano).

Przykad: Its nine oclock already, so if youre not allreadyin the next five minutes were going to miss thetrain!

Jest jedno sowo, ktrego puryci jzykowi nie tole-ruj:alright. Powinno si pisaall right(Twj sownikmoe by pod tym wzgldem askawszy i dopuszczapisownialright). Oczywicie puryci zapominaj o jednejwanej sprawie. Jeli kto zapyta Ci, jak Ci poszow trudnym fragmencie solwki zeszego wieczoru, a Tyodpowiesz z umiechem, e byoall right(nie popenieadnego bdu), poklepi Ci po plecach i pogratuluj.Jeli powiesz smutno, e poszo alright (ish), do-wiedz si, e Twoja solwka bya katastrof (a przy-najmniej powinno byo pj Ci o wiele lepiej, biorcpod uwag, ile cikiej pracy w to woye) i e po-winni zabra Ci na lunch, ktry mgby poprawi Cihumor. Dlatego wanie zaczynam akcj, ktrej celem jestpromowanie pisowni alright dla odrnienia od all ri-ght. Jeli jednak masz w otoczeniu jakiego puryst, nieupieraj si.

No dobrze, tak naprawd nie mona cakowicie zapomnie o bezokolicznikach. Powinienewiedzie co jeszcze. W formalnym angielskim nie naley dzieli bezokolicznika. Rezultatemtego bdu jest tzw.split infinitive, czyli bezokolicznik niecigy. Oczywicie, aby podzielibezokolicznik, musi si przed nim znajdowa swko to, a to sprawia, e mamy dwa sowa.

W zasadzie nie ma dobrego wyjanienia, dla ktrego nie mielibymy czego tam nie wstawia,tak jak w tym przykadzie:

Lucinda vowed to really study if she got the chance to take her exams again.

Chocia tak wanie mwi wikszo osb, puryci jzykowi uwaajto za bd. Dla nich to studystanowi jedn, nierozdzielncao bezokolicznik. Teraz, gdy znasz ju t regu, zapewnezaczniesz zauwaa, e kady jamie. Niecige bezokoliczniki znajdziesz nawet w gazecie.


21/21


Ba, znajdziesz je take w podrcznikach i wypowiedziach wyksztaconych osb. Dlaczego?No bo gdzie jeszcze mona wstawi swko really?

Lucinda vowed really to study if she ever got the chance to take her exams again.(Nie brzmi to zbyt dobrze, prawda?)

Lucinda vowed to study really if she ever got the chance to take her exams again. (Fuj!)

Masz wic wybr. Moesz si wyluzowa i rozdziela bezokoliczniki albo te powicagodziny na poszukiwanie innego miejsca dla sw, ktre najlepiej brzmiwrodku bezokolicznika(czsto rwnie dobrym miejscem jest koniec zdania), albo na obmylanie innych sposobw

wyraenia tej samej myli (np.Lucinda vowed to study really hard if), tak aby mg przestrzegatej zasady i czu wyszo nad dziennikarzami. Wybr naley do Ciebie. Jeli chcesz wiedzie,skd wzia si ta dziwna regua, przeczytaj rozdzia 3., w ktrym pisz nieco o historii jzykaangielskiego, a take o tej zasadzie.

Sprbuj wybra waciwwersj:

A.I cant make head or tail of these accounts, and I have to have this [already / all ready]by Friday, moaned Rashid.

B.You should take a break and go out to lunch, suggested Alice. You work through lunch[everyday / every day].

C.Ive eaten my sandwich [already / all ready], and [anyway / any way] Ive got toomuch work to do.

D.Well, I think its [altogether / all together] too much to expect one person to do,said Alice. [Maybe / May be] you should ask Mortimer to get you an assistant.

E.There [maybe / may be] too much to do, but I cant complain when Ive only beenhere a week.

F.

But [everyone / every one] here complains about their workload [everyday / every day].[Maybe / May be] if we went to see Mortimer [altogether / all together][sometime/some time] hed listen.

G.But Rashid wasnt listening. I wonder if theres [anyway / any way] to avoid jail fortax evasion, he mumbled.

Odpowiedzi: A: all ready; B: every day; C: already, anyway; D: altogether, maybe; E: may be;F: everyone (no dobrze, to byo podchwytliwe, jako e nie omawialimy tego sowa, jeli jednakzrozumiae oglnide, nie powiniene mie problemw i z tym przykadem), every day,Maybe, all together, sometime; G: any way.

Gramatyka Angielska Dla Bystrzakow Granby

Documents