Unia Europejska Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego GMINA MIASTA GDAŃSKA STUDIUM WYKONALNOŚCI DLA PROJEKTU „REWITALIZACJA DOLNEGO WRZESZCZA W GDAŃSKU” ZAŁĄCZNIK NR 1 DO WNIOSKU O DOFINANSOWANIE W RAMACH PODDZIAŁANIA 3.2.1 KOMPLEKSOWE PRZEDSIĘWZIĘCIA REWITALIZACYJNE REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO DLA WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO NA LATA 2007‐2013 opracowanie dokumentu: www.euro‐pro.pl Gdańsk, grudzień 2009
150
Embed
„REWITALIZACJA DOLNEGO WRZESZCZA W GDAŃSKU” · „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku” 9 2 WYKONALNOŚĆ INSTYTUCJONALNA 2.1 OPIS PROJEKTODAWCY Beneficjentem projektu
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Unia Europejska Europejski Fundusz Rozwoju
Regionalnego
GMINA MIASTA GDAŃSKA
STUDIUM WYKONALNOŚCI DLA PROJEKTU
„REWITALIZACJA DOLNEGO WRZESZCZA
W GDAŃSKU”
ZAŁĄCZNIK NR 1 DO WNIOSKU O DOFINANSOWANIE W RAMACH PODDZIAŁANIA
3.2.1 KOMPLEKSOWE PRZEDSIĘWZIĘCIA REWITALIZACYJNE
REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO DLA WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO NA LATA 2007‐2013
opracowanie dokumentu:
www.euro‐pro.pl
Gdańsk, grudzień 2009
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
2
SPIS TREŚCI
1 STRESZCZENIE STUDIUM WYKONALNOŚCI 3
2 WYKONALNOŚĆ INSTYTUCJONALNA 9
2.1 OPIS PROJEKTODAWCY 9 2.2 OPIS WDRAŻANIA PROJEKTU 29 2.3 UWARUNKOWANIA PRAWNE REALIZACJI PROJEKTU 32 2.4 TRWAŁOŚĆ INSTYTUCJONALNA 34
3 WYKONALNOŚĆ TECHNICZNO‐ TECHNOLOGICZNA 36
3.1 ZGODNOŚĆ PROJEKTU Z KRAJOWYMI I REGIONALNYMI DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI 36 3.2 OPIS STANU AKTUALNEGO PRZED REALIZACJĄ PROJEKTU 46 3.3 OPIS POTRZEBY REALIZACJI PROJEKTU 64 3.4 PRZEDMIOT PROJEKTU 68 3.4.1 ANALIZA RÓŻNYCH WARIANTÓW ROZWIĄZANIA ZIDENTYFIKOWANYCH PROBLEMÓW 68 3.4.2 SZCZEGÓŁOWY OPIS WYBRANEGO WARIANTU 75 3.4.3 OPIS STANU PO REALIZACJI PROJEKTU ‐ LOGIKA INTERWENCJI 96
4 WYKONALNOŚĆ FINANSOWO ‐ EKONOMICZNA 106
4.1 ANALIZA FINANSOWA 106 4.1.1 OKREŚLENIE ZAŁOŻEŃ DO ANALIZY FINANSOWEJ 106 4.1.2 CAŁKOWITE NAKŁADY INWESTYCYJNE 109 4.1.3 KALKULACJA PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY INWESTORA W WYNIKU REALIZACJI INWESTYCJI 113 4.1.4 KALKULACJA KOSZTÓW EKSPLOATACYJNYCH BEZ REALIZACJI PROJEKTU ORAZ Z JEGO UWZGLĘDNENIENIEM 118 4.1.5 RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT 123 4.1.6 ZESTAWIENIE PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH PROJEKTU 123 4.1.7 USTALENIE WYSOKOŚCI DOFINANSOWANIA (OKREŚLENIE DOPUSZCZALNEJ WIELKOŚCI POMOCY PUBLICZNEJ LUB
OKREŚLENIE LUKI W FINANSOWANIU) 127 4.1.8 WYLICZENIE I INTERPRETACJA WSKAŹNIKÓW FINANSOWEJ EFEKTYWNOŚCI PROJEKTU 127 4.1.9 STRUKTURA FINANSOWANIA 131 4.1.10 ANALIZA TRWAŁOŚCI FINANSOWEJ PROJEKTU 132 4.2 ANALIZA EKONOMICZNA 135 4.2.1 OKREŚLENIE ZAŁOŻEŃ DO ANALIZY EKONOMICZNEJ 135 4.2.2 RACHUNEK KOSZTÓW I KORZYŚCI EKONOMICZNYCH 136 4.2.3 ZESTAWIENIE I OCENA JAKOŚCIOWA KOSZTÓW I KORZYŚCI, KTÓRE NIE MOGŁY ZOSTAĆ WYCENIONE 140 4.2.4 USTALENIE WARTOŚCI WSKAŹNIKÓW EFEKTYWNOŚCI EKONOMICZNEJ PROJEKTU 140 4.2.5 ANALIZA WRAŻLIWOŚCI 141 4.2.6 ANALIZA RYZYKA 142 4.2.7 ANALIZA WSKAŹNIKOWA 142
5 WPŁYW PROJEKTU NA ŚRODOWISKO 143
5.1 WPŁYW REALIZACJI PROJEKTU NA ŚRODOWISKO W TRAKCIE REALIZACJI ROBÓT BUDOWLANYCH 143 5.2 WPŁYW INWESTYCJI NA ŚRODOWISKO PO ZAKOŃCZENIU 144 5.3 WPŁYW NA SIEDLISKA I GATUNKI ZAMIESZKUJĄCE TERENY NATURA 2000 I INNE O ZNACZENIU KRAJOWYM 145
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
3
1 STRESZCZENIE STUDIUM WYKONALNOŚCI
Tytuł projektu
„Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
Lokalizacja inwestycji
Projekt realizowany będzie w Gdańsku, będącym stolicą województwa pomorskiego.
Planowany okres realizacji projektu
Rozpoczęcie realizacji inwestycji nastąpi w II kwartale 2010 roku i trwać będzie do IV 2014
roku. Rozliczenie finansowe projektu zaplanowano na luty 2015 r.
Beneficjent i eksploatacja
Beneficjentem projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku” jest Gmina Miasta
Gdańska. Partnerami projektu są wspólnoty mieszkaniowe (ul. Wajdeloty 2, 3, 5, 8, 10, 11,
17, 18, 19, 21, 22, 24, 25,ul. Waryńskiego 30/31, ul. Grażyny 10, 11, 12, ul. Aldony 6,
ul. Konrada Wallenroda 10) oraz Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta ‐ Koło Gdańskie.
W realizację projektu zaangażowane są również: Gdański Zarząd Nieruchomości
Komunalnych będący zakładem budżetowym Miasta, Zarząd Dróg i Zieleni w Gdańsku –
jednostka budżetowa Gminy Miasta Gdańska oraz Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w
Gdańsku – jednostka organizacyjna Gminy Miasta Gdańska.
Główna odpowiedzialność za realizację projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w
Gdańsku” spoczywać będzie na Urzędzie Miejskim w Gdańsku (UMG) – będącym jednostką
organizacyjną Miasta Gdańska – partnera wiodącego projektu i jego głównego koordynatora.
Po zakończeniu realizacji projektu nie przewiduje się zmiany własności produktów objętych
projektem. Przebudowane drogi publiczne wraz z infrastrukturą techniczną pozostaną
własnością Miasta Gdańska, a za zarządzanie nimi odpowiedzialny będzie ZDiZ. Właścicielami
budynków wspólnot objętych projektem pozostaną wspólnoty mieszkaniowe, natomiast w
zakresie budynków będących własnością Miasta – zarządzać nimi będzie GZNK. Budynki przy
ul. Wajdeloty 21 (na potrzeby „Klubu Mieszkańca”) oraz przy ul. Pestalozziego 5 (na
potrzeby „Klubu Młodego Wrzeszczaka”) pozostaną własnością Miasta, pod zarządem GZNK,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
4
który przekaże je do użytkowania MOPS i Towarzystwu Pomocy im. Św. Brata Alberta ‐ Koło
Gdańskie. Za trwałość projektów nieinwestycyjnych odpowiadać będą podmioty
odpowiedzialne za ich realizację.
Opis stanu aktualnego i zidentyfikowanych problemów:
Dolny Wrzeszcz – jedną z najstarszych dzielnic gdańska. Obszar przeznaczony do rewitalizacji
znajduje się w obrębie ul. Kościuszki, Al. Legionów, Placu Komorowskiego, ul. Wyspiańskiego
i terenami kolejowymi i obejmuje 55ha. W 2006 r. teren ten zamieszkiwały 7733 osoby.
Na terenie tym występuje zabudowa posiadająca wartości historyczne, a ochronie
konserwatorskiej podlega cały układ przestrzenny obszaru. W dobrym stanie znajdują się
budynki z lat 20‐tych i 30‐tych XX wieku, w przeważającej mierze dostateczny lub zły jest
natomiast stan budynków przy ul. Wajdeloty, Wallenroda, Aldony, Grażyny, Danusi, Zawiszy
Czarnego. Ich stan techniczny zdecydowanie pogorszył się po powodzi w 2001 r. Problemem
jest też zły stan nawierzchni ulic, chodników, brak miejsc parkingowych, zaniedbane
elewacje i brak izolacji przeciwwilgociowych w podpiwniczeniach budynków, co powoduje
pogorszenie ich stanu technicznego. Zagrożeniem dla istnienia zabytkowego zespołu
zabudowy jest też bardzo zły stan infrastruktury technicznej.
Na terenie Dolnego Wrzeszcza występuje również szereg problemów o charakterze
społecznym. Związane jest to przede wszystkim z liczną grupą osób długotrwale
bezrobotnych (10,1%), które charakteryzują się również niskim poziomem wykształcenia.
Brak zatrudnienia i niewielka aktywność społeczna przejawiają się powstawaniem zachowań
patologicznych i uzależnieniami, przede wszystkim od alkoholu. Powoduje to obniżenie
bezpieczeństwa w tej części miasta, liczne akty wandalizmu i chuligaństwa, przede wszystkim
wśród młodzieży (42 zdarzenia na 1000 mieszkańców w 2006 r.). Aktualnie problemem
widocznym wśród mieszkańców Dolnego Wrzeszcza jest przekazywanie złych wzorców
kolejnym pokoleniom, co sprzyja wyuczonej bezradności oraz tworzeniu się rodzin
dysfunkcyjnych. Ponadto problemem jest brak wystarczającej oferty kulturalnej dla
mieszkańców (wynikający m.in. z braku odpowiednio przygotowanych lokali), na czym
cierpią w szczególności najmłodsi mieszkańcy, którzy nie mają możliwości aktywnego
wypoczynku i produktywnego spędzania czasu. Sytuacja obecna przekłada się jednocześnie
na niewielką atrakcyjność inwestycyjną i gospodarczą obszaru. Brak aktywności wśród
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
5
mieszkańców, i niechęć inwestorów do lokowania kapitału w tym rejonie sprawia, iż w 2006
r. liczba zarejestrowanych podmiotów w przeliczeniu na 100 mieszkańców wyniosła 14,1.
Można zatem uznać, iż główne problemy Dolnego Wrzeszcza to:
‐ wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia – 78 os. na 1000 mieszkańców,
‐ wysoka stopa długotrwałego bezrobocia – 10,1%,
‐ wysoki poziom przestępczości i wykroczeń – 42 zdarzenia na 1000 mieszkańców,
‐ niski wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej – 14,1 podmiotów na 100 osób.
Zaniechanie realizacji projektu uniemożliwi aktywizację społeczna i gospodarczą na
zdegradowanym terenie Gdańska i obniży atrakcyjność rozwojową dzielnicy Wrzeszcz, co
przełoży się na zahamowanie rozwoju miasta i metropolii.
Podsumowanie analizy wariantów i uzasadnienie wariantu realizacji
Analizę wariantów przeprowadzono metodą wielokryterialną w odniesieniu do
poszczególnych zadań inwestycyjnych planowanych w ramach realizacji Projektu:
‐ infrastruktury naziemnej – dróg i zagospodarowania terenu,
‐ infrastruktury podziemnej – wodno‐kanalizacyjnej i deszczowej,
‐ przebudowy budynków,
‐ zapewnienia bazy lokalowej na potrzeby działań społecznych.
Dla każdego z powyższych elementów wskazano możliwe warianty realizacji przedsięwzięcia
biorąc pod uwagę: podniesienie stanu technicznego i funkcjonalnego infrastruktury
przestrzennej, liczbę użytkowników, pilność realizacji, poprawę estetyki obszaru oraz koszty.
Na podstawie przeprowadzonej oceny wielokryterialnej wskazano warianty
najkorzystniejsze:
‐ przebudowę i wykonanie nowej nawierzchni ulic z rewaloryzacją zieleni i elementami małej
architektury (wariant 3),
‐ przebudowę sieci wodno‐kanalizacyjnej wraz z kanalizacją deszczową na wybranych
odcinkach (wariant 3),
‐ przebudowę elementów wybranych budynków (wariant 2),
‐ przebudowę i adaptację lokali z zakupem wyposażenia na cele społeczne (wariant 3).
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
6
Następnie biorąc pod uwagę całość inwestycji przeanalizowano zasadność realizacji
wszystkich wyłonionych najkorzystniejszych wariantów. Celowość przeprowadzenia
wszystkich działań w sposób kompleksowy uzasadnia fakt, że tylko taka forma pozwoli na
rozwiązanie wszystkich zdefiniowanych problemów i osiągnięcie zakładanych celów Projektu.
Uznano również, że w celu wsparcia wybranego wariantu wysoce pożądane jest uzyskanie
dofinansowania z RPO WP.
Opis przedmiotu projektu
Na projekt składają się 3 zadania inwestycyjne oraz 2 zadania o charakterze społecznym.
Prace budowlane i działania społeczne prowadzone będą w dzielnicy Dolny Wrzeszcz w
obrębie ulic: Wajdeloty, Wallenroda, Grażyny i Aldony. Planowane zadania inwestycyjne
obejmują:
1. Przebudowę ulicy Wajdeloty oraz fragmentów ulic przyległych ‐ Konrada Wallenroda,
Grażyny i Aldony, położonych pomiędzy ulicą Wajdeloty i Potokiem Strzyży wraz z
infrastrukturą techniczną, łącznie z budową Kanału Ulgi dla Potoku Strzyży pod ulicą
Wajdeloty, w tym:
‐ przebudowę infrastruktury drogowej,
‐ rewaloryzację zieleni oraz elementy małej architektury,
‐ budowę i przebudowę instalacji podziemnych.
Łączna długość przebudowywanych dróg wyniesie ok. 700 m, całkowita powierzchnia
przebudowanych jezdni 3498 m2, powierzchnia miejsc postojowych 519 m2, powierzchnia
chodników 5723 m2. Łączna powierzchnia przebudowy wyniesie 10523 m2.
2. Przebudowę elementów 23 budynków mieszkalnych (komunalnych i wspólnot
mieszkaniowych) bezpośrednio przylegających do remontowanych pasów drogowych, w
tym:
‐ izolacje pionowe i poziome ścian fundamentowych ,
‐ ocieplenia ścian fundamentowych,
‐ drenaż zewnętrzny przy ścianach,
‐ elementy wejściowe do budynków: schody, przedproża, portale,
‐ okienka i świetliki piwniczne wraz z ich studzienkami,
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
7
‐ instalacje odgromowe.
Łączna powierzchnia budynków, które objęte zostaną ww. przebudową wyniesie
16776,38m2.
3. Zabezpieczenie (remont) bazy lokalowej dla "Klubu Mieszkańca" (ul. Wajdeloty 21, lokal o
pow. 80m2) oraz "Klubu Młodego Wrzeszczaka" (ul. Pestalozziego 5, lokal o pow. 67,5m2),
w tym przeprowadzenie ograniczonego zakresu prac adaptacyjno ‐ remontowych i
wyposażeniowych we wnętrzach lokali w celu wykorzystania ich na potrzeby prowadzenia
zróżnicowanej działalności społecznej.
W ramach planowanych działań społecznych projekt zakłada wdrożenie inicjatyw
skierowanych do różnych grup odbiorców i mających na celu przeciwdziałanie wykluczeniu
społecznemu, integrację i rozwój zainteresowań wśród dzieci i młodzieży oraz aktywizację
społeczną i zawodową mieszkańców dzielnicy:
1."Klub Mieszkańca" ‐ działanie skierowane będzie do mieszkańców dzielnicy, zwłaszcza
niezamożnych, dotkniętych i zagrożonych patologiami, przestępczością i wykluczeniem
społecznym oraz do dzieci i młodzieży uczącej się, osób długotrwale bezrobotnych i
zagrożonych bezrobociem, a także osób starszych.
2."Klub Młodego Wrzeszczaka" ‐ działanie zakłada utworzenie Klubu dla dzieci i młodzieży
mieszkającej w dzielnicy Dolny Wrzeszcz..
Wykonalność finansowo – ekonomiczna
Łączne nakłady inwestycyjne niezbędne do przeprowadzenia projektu wynoszą
20 811 006,70 zł brutto, z czego 20 460 410,99 zł to koszty kwalifikowane. 70% kosztów
kwalifikowanych projektu planuje się pozyskać z dotacji EFRR (14 322 287,65 zł), natomiast
pozostałe koszty będą pochodziły ze środków własnych.
Efektywność finansowa projektu z punktu widzenia inwestora jest nieopłacalna. Finansowa
bieżąca wartość netto inwestycji (FNPV/C) w okresie eksploatacji osiąga wartość ujemną
rzędu ‐22 267 457,54 złotych, przy założeniu 5% stopy dyskonta. Nieefektywność finansową
przedsięwzięcia potwierdza również finansowa bieżąca wartość netto inwestycji
z uwzględnieniem dotacji (FNPV/C z uwzględnieniem dotacji EFRR), której wartość w okresie
referencyjnym projektu wynosi ‐9 837 607,07 złotych, również przy założeniu 5% stopy
dyskonta.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
8
Efektywność ekonomiczna projektu z punktu widzenia interesu społecznego jest opłacalna.
Inwestycja przynosi znaczne korzyści dla społeczeństwa osiągając ekonomiczną wartość
bieżącą rzędu 44.118.864,93 złotych. Ponadto, rentowność ekonomiczna projektu
przewyższa społeczną stopę dyskontową osiągając wielkość 33,83%. Współczynnik B/C jest
większy od jedności i wynosi 4,40. Podsumowując należy stwierdzić, iż projekt spełnia
kryterium ekonomicznej efektywności, bowiem generowane przez niego korzyści dla
społeczności zdecydowanie przewyższają koszty.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
9
2 WYKONALNOŚĆ INSTYTUCJONALNA
2.1 OPIS PROJEKTODAWCY
Beneficjentem projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku” jest Gmina Miasta
Gdańska. Partnerami projektu są wspólnoty mieszkaniowe (ul. Wajdeloty 2, 3, 5, 8, 10, 11,
17, 18, 19, 21, 22, 24, 25,ul. Waryńskiego 30/31, ul. Grażyny 10, 11, 12, ul. Aldony 6,
ul. Konrada Wallenroda 10) oraz Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta ‐ Koło Gdańskie.
W realizację projektu zaangażowane są również: Gdański Zarząd Nieruchomości
Komunalnych będący zakładem budżetowym Miasta, Zarząd Dróg i Zieleni w Gdańsku –
jednostka budżetowa Gminy Miasta Gdańska oraz Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w
Gdańsku – jednostka organizacyjna Gminy Miasta Gdańska.
Gmina Miasta Gdańska
Gmina Miasta Gdańska jest wspólnotą samorządową mieszkańców jego terytorium, której
zgodnie z Ustawą z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001r., Nr
142, poz. 1592 z późn. zm.) przysługują prawa powiatu. Miasto wykonuje zadania gminy oraz
zadania powiatu – własne i z zakresu administracji rządowej. Do zakresu działania Miasta
należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawowo na rzecz
innych podmiotów. Podstawowym zadaniem Miasta jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb
mieszkańców Gdańska.
Organem stanowiącym i kontrolnym Miasta jest Rada Miasta, natomiast jego organem
wykonawczym jest Prezydent Miasta. Prezydent realizuje uchwały Rady oraz określone
przepisami zadania miasta. Wykonuje on swoje zadania przy pomocy Zastępców Prezydenta,
Sekretarza Miasta oraz Skarbnika Miasta.
Jednostką organizacyjną miasta, przy pomocy której Prezydent wykonuje gminne
i powiatowe zadania publiczne, jest Urząd Miejski w Gdańsku. Kierownikiem Urzędu jest
Prezydent Miasta.
Urząd Miejski działa na podstawie:
Statutu Miasta Gdańska – przyjęty uchwałą Nr XL/1226/01 Rady Miasta Gdańska
z dnia 25 października 2001r. (z późn. zm.),
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
10
Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Miejskiego w Gdańsku – wprowadzony
zarządzeniem Nr 32/2003 Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 15 stycznia 2003 r.
(z późn. zm.).
W Urzędzie działają następujące wydziały i równorzędne komórki organizacyjne:
1. Biuro Rady Miasta Gdańska
2. Kancelaria Prezydenta
3. Biuro Prezydenta ds. Kultury
4. Biuro Prezydenta ds. Sportu i Euro 2012
5. Biuro Prezydenta ds. Promocji Miasta
6. Wydział Kadr i Organizacji
7. Wydział Finansowy
8. Wydział Obsługi Mieszkańców
9. Wydział Polityki Gospodarczej
10. Wydział Skarbu
11. Wydział Programów Rozwojowych
12. Wydział Spraw Obywatelskich
13. Wydział Edukacji
14. Wydział Spraw Społecznych
15. Wydział Środowiska
16. Wydział Gospodarki Komunalnej
17. Wydział Geodezji
18. Wydział Urbanistyki, Architektury i Ochrony Zabytków
19. Wydział Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności
20. Zespół Audytorów Wewnętrznych
21. Biuro Kontroli
22. Koordynator Radców Prawnych
23. Biuro Informatyki
24. Biuro Zamówień Publicznych
25. Miejski Rzecznik Konsumentów
Strukturę organizacyjną Urzędu Miejskiego w Gdańsku przedstawia schemat poniżej.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
11
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
12
Miasto Gdańsk posiada duże doświadczenie we wdrażaniu projektów realizowanych ze
środków zewnętrznych, w szczególności ze środków europejskich. Zestawienie
najważniejszych projektów zrealizowanych w ciągu ostatnich 5 lat, najbardziej zbliżonych we
wdrażaniu do przedmiotowej inwestycji, przedstawia poniższa tabela.
Nazwa zadania Okres
realizacji Wartość
projektu (zł)
Kwota pozyskanych środków (zł)
Źródło współfinansowania
Charakterystyka projektu
Centrum "HEWELIANUM": Budowa kompleksu
edukacyjno‐rekreacyjnego w Gdańsku. Etap I
11.2004 ‐ 11.2008
21 824 693,60 11 821 549,32
EFRR Zintegrowany Program Operacyjny
Rozwoju Regionalnego na lata 2004 – 2006 Działanie 3.3.1. Rewitalizacja obszarów miejskich
Program Hewelianum stanowi koncepcję
utworzenia na terenach Fortu Grodzisko zespołu
edukacyjno‐rekreacyjnego dla dzieci, młodzieży,
turystów oraz mieszkańców. Główne założenia Programu
Hewelianum to nauka poprzez zabawę, pobudzanie ciekawości młodych ludzi i zachęcanie ich do dalszego poznawania przyrody.
Gdański Projekt Komunikacji
Miejskiej (GPKM)
10.2004 ‐ 12.2007
196 389 174,04 80 112 366,00
EFRR Zintegrowany Program Operacyjny
Rozwoju Regionalnego na lata 2004 – 2006 Działanie
1.6. Rozwój transportu
publicznego w aglomeracjach
Cel ogólny projektu: rozwój gospodarczo ‐ społeczny regionu pomorskiego
uzyskany poprzez budowę systemu transportu
publicznego, sprzyjającą zmniejszeniu zatłoczenia i zanieczyszczenia. Zakres projektu obejmował:
‐modernizację sieci torowisk ‐budowę nowej linii
tramwajowej ‐zakup taboru transportu
publicznego.
Przebudowa ulic Podwale Grodzkie Wały Jagiellońskie w Gdańsku, odcinek Wały Piastowskie
Hucisko
01.2004 ‐ 12.2007
38 409 204,91 22 743 670,81
EFRR Sektorowy Program Operacyjny ‐ Transport na lata
2004 ‐ 2006 Działanie 2.2. Usprawnienie przejazdów drogami krajowymi przez
miasta na prawach powiatu
Projekt jest jednym z zadań, które postawiło sobie Miasto
Gdańsk, celem poprawy przejezdności układu komunikacyjnego oraz usprawnienia powiązań transportowych miasta. Inwestycja obejmowała
kompleksową przebudowę ulic Podwale Grodzkie i Wały Jagiellońskie (odcinek Wały Piastowskie Hucisko) oraz remont mostu drogowo – tramwajowego przez Kanał Raduni w ciągu ulic Wały Jagiellońskie – Hucisko.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
13
Przebudowa ulicy Marynarki Polskiej w Gdańsku, odcinek Reja ‐ Wyzwolenia
01.2006 – 10.2007
49 788 486,15 32 590 031,20
EFRR Sektorowy Program Operacyjny ‐ Transport na lata
2004 ‐ 2006 Działanie 2.2. Usprawnienie przejazdów drogami krajowymi przez
miasta na prawach powiatu
Projekt polegał na kompleksowej przebudowie ulicy Marynarki Polskiej,
będącej trasą dwujezdniową z torowiskiem tramwajowym
usytuowanym w pasie dzielącym, na odcinku Reja‐Wyzwolenia. W wyniku realizacji przebudowano
m.in. 7 skrzyżowań, 2 obiekty mostowe, 10 przystanków
tramwajowych i 11 przejazdów przez tory.
Budowa Trasy W‐Z w Gdańsku, odcinek
Jabłoniowa ‐ Kartuska
01.2006 ‐ 04.2008
59 172 364,72 36 737 392,27
EFRR Zintegrowany Program Operacyjny
Rozwoju Regionalnego na lata 2004 – 2006 Działanie 1.1. Modernizacja i
rozbudowa regionalnego układu transportowego
Trasa W‐Z ma umożliwić dogodny dojazd z
poszczególnych dzielnic Gdańska do zewnętrznego układu drogowego, tj. dróg krajowych nr 1, 6 i 7. w wyniku realizacji projektu
wybudowane zostaną: Trasa W‐Z wraz z odwodnieniem i
oświetleniem, ścieżki rowerowe, obiekty mostowe, sygnalizacja świetlna, ekrany akustyczne, skrzyżowanie
typu rondo.
Źródło: Dane Urzędu Miejskiego w Gdańsku
Wspólny mieszkaniowe
Partnerami projektu są następujące wspólnoty mieszkaniowe:
Wspólnota mieszkaniowa Wajdeloty 2
Wspólnota mieszkaniowa Wajdeloty 3
Wspólnota mieszkaniowa Wajdeloty 5
Wspólnota mieszkaniowa Wajdeloty 8
Wspólnota mieszkaniowa Wajdeloty 10
Wspólnota mieszkaniowa Wajdeloty 11
Wspólnota mieszkaniowa Wajdeloty 17
Wspólnota mieszkaniowa Wajdeloty 18
Wspólnota mieszkaniowa Wajdeloty 19
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
14
Wspólnota mieszkaniowa Wajdeloty 21
Wspólnota mieszkaniowa Wajdeloty 22
Wspólnota mieszkaniowa Wajdeloty 24
Wspólnota mieszkaniowa Wajdeloty 25
Wspólnota mieszkaniowa Waryńskiego 30/31
Wspólnota mieszkaniowa Grażyny 10
Wspólnota mieszkaniowa Grażyny 11
Wspólnota mieszkaniowa Grażyny 12
Wspólnota mieszkaniowa Aldony 6
Wspólnota mieszkaniowa Konrada Wallenroda 10
Każda z ww. wspólnot działa na podstawie Ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności
lokali (Dz.U. Nr 85 poz. 388z późn. zm.). Wspólnotę tworzy ogół właścicieli, których lokale
wchodzą w skład danej nieruchomości. Wspólnota mieszkaniowa nie ma osobowości
prawnej, może jednak nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, może być właścicielem
majątku i zobowiązana jest prowadzić rachunkowość. Jej majątek stanowi przedmiot
współwłasności członków wspólnoty, w takim ułamku, w jakim mają oni udziały w
nieruchomości wspólnej.
Sprawami wspólnoty mieszkaniowej kieruje zarząd, który reprezentuje ją także na zewnątrz
oraz w stosunkach między wspólnotą a poszczególnymi właścicielami lokali. Właściciele
mogą, w umowie o ustanowieniu odrębnej własności lokali albo w umowie zawartej później
w formie aktu notarialnego, określić w jaki sposób sprawowany będzie zarząd
nieruchomością wspólną. Zarząd ten można zlecić osobie fizycznej lub prawnej, która nie
musi być członkiem wspólnoty. Do zadań zarządcy nieruchomości wspólnej należy przede
wszystkim podejmowanie decyzji i czynności zmierzających do utrzymania nieruchomości w
stanie nie pogorszonym oraz zgodnie z jej przeznaczeniem.
Wspólnoty mieszkaniowe z uwagi na swoją specyfikę i status prawny nie posiadają
doświadczenia w pozyskiwaniu środków zewnętrznych.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
15
Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta ‐ Koło Gdańskie
Towarzystwo powstało w 1981 r. pod nazwą Towarzystwo Pomocy im. Adama
Chmielowskiego. W roku 1989 przyjęło nazwę Towarzystwo Pomocy im. Brata Alberta, a w
roku 1995 – Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta.
Towarzystwo jest katolicką, niezależną organizacją dobroczynną działającą na podstawie
ustawy z dnia 7 kwietnia 1989r. prawo o stowarzyszeniach (Dz.U. Nr 20, poz. 104 z późn.
zm.), posiadającą osobowość prawną. Towarzystwo posiada tytuł Stowarzyszenia
Katolickiego przyznany przez Konferencję Episkopatu Polski 26.11.1992r.
Celem Towarzystwa jest niesienie pomocy osobom bezdomnym i ubogim, w tym
niepełnosprawnym. Cele realizowane są poprzez:
zakładanie i prowadzenie domów całodobowego pobytu, schronisk, ochronek,
noclegowni, hospicjów, kuchni, łaźni i innych placówek pomocy bezdomnym i
ubogim,
działalność dobroczynną, profilaktyczną i resocjalizacyjną, a w szczególności:
udzielanie wsparcia duchowego, pomocy socjalnej (nocleg, wyżywienie, odzież itp.),
medycznej i prawnej, organizowanie pracy, pomoc w reintegracji zawodowej i
społecznej, prowadzenie działalności wychowawczo‐oświatowej, przeciwdziałanie
alkoholizmowi i narkomanii ‐ prowadzenie terapii uzależnień.
Towarzystwo opiera swoją działalność na pracy społecznej członków i wolontariuszy.
Naczelnymi władzami Towarzystwa są:
Zebranie Ogólne Towarzystwa
Zarząd Główny
Prezydium Zarządu Głównego
Główna Komisja Rewizyjna
Sąd Koleżeński
Zebranie Ogólne Towarzystwa jest najwyższą władzą Towarzystwa. Do jego zadań w
szczególności należy wybór członków Zarządu Głównego, Głównej Komisji Rewizyjnej i Sądu
Koleżeńskiego oraz podejmowanie uchwał w sprawie kierunków i programu działania
Towarzystwa. Zarząd Główny jest wybierany w składzie 15‐21 członków. Zarząd m.in.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
16
dysponuje finansami i majątkiem będącym własnością Towarzystwa, zatwierdza roczne
sprawozdania finansowe, powołuje i rozwiązuje Koła i Oddziały oraz sprawuje nadzór ogólny
nad ich działalnością. Organem wykonawczym Zarządu jest Prezydium. Główna Komisja
Rewizyjna sprawuje kontrolę całokształtu działalności Towarzystwa oraz nadzór nad
działalnością komisji rewizyjnych poszczególnych Kół i Oddziałów.
Podstawową komórką Towarzystwa jest Koło. Koła mogą być tworzone na pisemny wniosek
15 osób, mogą posiadać osobowość prawną. Władzami Koła są: Zebranie Kola, Zarząd Koła i
Komisja Rewizyjna. Co najmniej 3 Koła mogą stanowić Oddział.
Koło Gdańskie Towarzystwa, będące partnerem niniejszego projektu, posiada osobowość
prawną (nr KRS 106330) i jest organizacją pożytku publicznego. Koło prowadzi:
Schronisko dla 36 mężczyzn w Gdańsku ‐ Przegalinie,
Schronisko dla 35 mężczyzn w Gdańsku – Nowym Porcie,
Dom wspólnotowy dla 9 mężczyzn w Gdyni,
Noclegownię dla 50 mężczyzn w Gdańsku‐ Letnicy,
Ogrzewalnię dla 20 osób w Gdańsku,
Punkt charytatywny w Gdyni,
Punkt charytatywny w Sopocie,
Centrum Integracji Społecznej w Gdańsku.
Koło Gdańskie liczy 50 członków, zatrudnia 70 pracowników i 10 wolontariuszy. Jednostką
organizacyjną zarządzającą Kołem jest Biuro Projektowe, skupiające w swych szeregach
Prezesa, księgowość, sekretariat i kadrę menedżerską.
Koło Gdańskie Towarzystwa uczestniczy w licznych projektach dofinansowywanych ze
środków zewnętrznych, zwłaszcza unijnych. Do najważniejszych z nich należą:
12 odważnych ludzi – projekt został przeprowadzony w 2004r. przy
współfinansowaniu ze środków PHARE (100 000 €). Dzięki realizacji projektu ponad
30 osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością realnie zwiększyło swoje
możliwości pozyskania pracy na wolnym rynku pracy. Zrealizowano 29 różnorodnych
szkoleń dla łącznie około 80 osób, przeprowadzono łącznie 400 godzin konsultacji w
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
17
ramach pracy socjalnej, doradztwa zawodowego i biznesowego oraz konsultacji
psychologicznych.
Agenda Bezdomności ‐ Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta Koło Gdańskie w
latach 2005‐2008 było liderem Partnerstwa na rzecz Rozwoju AGENDA
BEZDOMNOŚCI – Standardy Aktywnego Powrotu na Rynek Pracy. Głównym celem
Partnerstwa było zwiększenie szans osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością
na przywrócenie samodzielności społecznej, w tym powrót na rynek pracy, poprzez
wypracowanie i wdrożenie kompleksowego, zintegrowanego systemu reintegracji
społecznej i zawodowej. projekt został przeprowadzony przy udziale środków
Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL (7 500 000 zł).
Centrum Integracji Społecznej ‐ celem ogólnym projektu realizowanego w latach
2008‐2009 było funkcjonowanie na terenie Gdańska Centrum Integracji Społecznej
realizującego kompleksowy program reintegracji społecznej i zawodowej
nakierowany na przywracanie samodzielności życiowej, poprawę jakości życia, a
docelowo wyłączenie z systemu pomocy społecznej i zwiększenie szans na powrót na
rynek pracy wykluczonych i narażonych na wykluczenie mieszkańców Gdańska.
Projekt obejmował następujące działania: warsztat poligrafii i introligatorstwa,
warsztat gastronomii i gospodarstwa domowego, warsztat biurowo‐marketingowy,
warsztat pielęgnacji terenów zielonych i drobnych prac remontowych. Projekt był
finansowany ze środków PO KL w ramach Poddziałania 7.2.1 „Aktywizacja zawodowa
i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym” (996 900 zł).
Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych
Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych (GZNK) jest zakładem budżetowym powołanym
na podstawie uchwały Rady Miasta Gdańska z dnia 5 grudnia 2002 roku, nr III/51/2002.
Został on utworzony z połączenia następujących zakładów budżetowych w Gdańsku:
Przedsiębiorstwa Gospodarki Mieszkaniowej Gdańsk‐Śródmieście, Przedsiębiorstwa
Gospodarki Mieszkaniowej Gdańsk‐Oliwa, Przedsiębiorstwa Gospodarki Mieszkaniowej
Gdańsk‐Wrzeszcz, Przedsiębiorstwa Gospodarki Mieszkaniowej Gdańsk‐Nowy Port oraz
remontu, utrzymania i ochrony dróg oraz drogowych obiektów inżynierskich,
utrzymanie nawierzchni dróg, chodników, drogowych obiektów inżynierskich,
koordynacja robót w pasie drogowym,
przeciwdziałanie niszczeniu dróg.
Zarządem Dróg i Zieleni kieruje Dyrektor, powoływany i odwoływany przez Prezydenta
Miasta Gdańska, na podstawie udzielonego przez niego pełnomocnictwa. Dyrektor
reprezentuje ZDiZ na zewnątrz, a także określa jego zadania i kierunki działania, kontroluje
przebieg realizacji zadań oraz analizuje i ocenia działalność ZDiZ. Razem z Dyrektorem
kierownictwo ZDiZ tworzą Zastępca Dyrektora oraz Główny Księgowy.
W skład ZDiZ wchodzą następujące jednostki organizacyjne oraz stanowiska pracy:
1. Dział Administracyjno – Osobowy
2. Specjalista ds. BHP, ppoż., OC
3. Dział Inwestycji i Remontów Kapitalnych
4. Dział Planowania
5. Dział Dyżurnego Inżyniera Miasta
6. Dział Parkowania
7. Dział Zamówień Publicznych
8. Radcy Prawni
9. Audytor wewnętrzny
10. Dział Oczyszczania
11. Dział Uzgodnień i Obsługi Decyzji Administracyjnych
12. Dział Energetyczny
13. Dział Inżynierii Ruchu
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
23
14. Specjalista ds. Informatyki
15. Dział Utrzymania Obiektów Inżynierskich
16. Dział Utrzymania Infrastruktury Tramwajowej Autobusowej
17. Dział Utrzymania Dróg
18. Dział Utrzymania Zieleni
19. Dział Księgowo – Ekonomiczny
20. Dział Windykacji
Strukturę organizacyjną Zarządu Dróg i Zieleni w Gdańsku przedstawia poniższy schemat.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
24
Dział Uzgodnień i Obsługi Decyzji Administracyjnych
Dział Dyżurnego Inżyniera Miasta
Dyrektor naczelny
Audytor wewnętrzny
Specjalista ds. BHP, ppoż., OC
Radcy Prawni
Dział Zamówień Publicznych
Główny Księgowy
Dział Parkowania
Dział Utrzymania Infrastruktury Tramwajowej i Autobusowej
Dział Energetyczny
Dział Utrzymania Obiektów Inżynierskich
Zastępca Dyrektora
Dział Utrzymania Dróg
Dział Utrzymania Zieleni
Dział Administracyjno ‐ Osobowy
Dział Planowania
Dział Inwestycji i Remontów Kapitalnych Dział windykacji
Dział Księgowo ‐ Ekonomiczny
Dział Inżynierii Ruchu
Dział Oczyszczania
Specjalista ds. informatyki
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
25
Zarząd Dróg i Zieleni w Gdańsku – podobnie jak ma to miejsce w przedmiotowym projekcie –
uczestniczył w wielu przedsięwzięciach realizowanych przez Miasto Gdańsk, finansowanych
ze środków zewnętrznych. Doświadczenie ZDiZ w Gdańsku w pozyskiwaniu środków
zewnętrznych oraz realizacji zadań przy udziale środków UE pokazane zostało w poniższej
tabeli.
Nazwa zadania Okres
realizacji Wartość
projektu (zł)
Kwota pozyskanych środków (zł)
Źródło współfinansowania
Charakterystyka projektu
Projekt SPOT/2.2/2/04
„Przebudowa ulicy Marynarki Polskiej w Gdańsku, odcinek Reja – Wyzwolenia”
2005‐2007
46 557 633, 50 32 380 558, 33 Sektorowy Program Operacyjny Transport
Projekt obejmował przebudowę ul. Marynarki Polskiej na dł. 3,06 km w Gdańsku na odcinku od ul. Reja do ul. Wyzwolenia wraz z przebudową torowiska, przebudową wiaduktu nad torami kolejowymi o dł. 33,48 m, szer. całkowitej 33,10 m i mostu na rzece Strzyża dł. 7,20 m i szer. całkowitej 38,61 m oraz przebudową i rozbudową istniejącej infrastruktury uzbrojenia podziemnego.
Projekt nr SPOT/2.2/138/05
„Przebudowa ulic Podwale Grodzkie – Wały Jagiellońskie w Gdańsku, odcinek Wały Piastowskie –
Hucisko
2006‐2007
34 368 135,36 22 542 580,52 Sektorowy Program Operacyjny Transport
Projekt obejmował przebudowę ul. Podwale
Grodzkie oraz Wały Jagiellońskie w Gdańsku na dł. ca 800 m na odcinku od ul. Wały Piastowskie do ul. Hucisko wraz z przebudową
na tym odcinku wydzielonego torowiska tramwajowego w pasie dzielącym obie jezdnie, przebudową mostu
drogowo‐tramwajowego na kanale Raduni dł. i 150 m i szer. 10/11 m konstrukcji
oraz zewnętrznej tunelu dla pieszych w rejonie dworca
PKP dł. 10,5 m i szer. całkowitej 82 m oraz
przebudową i rozbudową istniejącej infrastruktury uzbrojenia podziemnego.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
26
Projekt nr Z/2.22/I/1.6/26/05 „Gdański Projekt Komunikacji Miejskiej”
2004‐2008
241 102 022,03 77 609 046,64 Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju
Regionalnego
Projekt obejmował modernizację sieci łącznie ok. 25,78km torowisk
tramwajowych wraz z siecią trakcyjną i zasilaniem, budowę nowej linii
tramwajowej dł. 2,9 km wraz z siecią trakcyjną, zasilaniem
oraz urządzeniami towarzyszącymi, zakup taboru transportu
publicznego.
Zadania realizowane przez ZDiZ w ramach Gdańskiego Projektu Komunikacji Miejskiej
Nazwa zadania Okres realizacji
Wartość projektu (zł)
Kwota pozyskanych środków (zł)
Charakterystyka projektu
kontrakt nr 1 wg zał. F.4 „ul. Wały
Jagiellońskie od ul. Hucisko do
Bogusławskiego”
2004 1 385 190,00 692 595,00
Zakres zadania obejmował: przebudowę torów tramwajowych na dł. 0,53 km , regulację toru wraz z odwodnieniem, przebudowę dwóch wysepek tramwajowych, założenie osłon
przeciwrozbryzgowych, wymiana wygrodzenia w międzytorzu, wymianę dylatacji i izolacji
przejścia podziemnego, wymianę nawierzchni przejazdu, wymianę zwrotnicy z napędem i sterowaniem, napawanie zużycia bocznego szyn, napawanie krzyżownicy wraz z rampami najazdowymi, wymianę przewodu jezdnego,
malowanie słupów trakcyjnych.
kontrakt nr 11 wg zał. F.4 „ul. Wały Jagiellońskie od Błędnika do węzła
Hucisko”
2006‐2007
4 296 057,55 2 148 028,78
Zakres zadania obejmował: roboty torowe na dł. 1,212 km: rozbiórka elementów
nawierzchni, wykonanie koryta pod zabudowę, przebudowa nawierzchni torowej,
Lokalnej. Prowadzone były również działania środowiskowe: festyny lokalne,
spotkania o charakterze integracyjnym, edukacyjnym, debaty społeczne dla
mieszkańców.
Razem dla siebie ‐ razem dla innych ‐ celami projektu zrealizowanego w okresie
04.2008 – 12.2009 w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (Priorytet VI
„Rynek pracy otwarty dla wszystkich”, Poddziałanie 6.1.1 „Wsparcie osób
pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy”) były: identyfikacja
problemów społecznych dotyczących osób po 45 r.ż. w zakresie pozostawania poza
rynkiem pracy, zwiększenie aktywności zawodowej poprzez dostosowanie
umiejętności do wymogów rynku pracy osób po 45 r.ż. oraz wzrost atrakcyjności
zawodowej grupy 60 osób, mieszkańców Gdańska poprzez zastosowanie
komplementarnych i nowatorskich metod pracy z tymi osobami.
2.2 OPIS WDRAŻANIA PROJEKTU
Główna odpowiedzialność za realizację projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w
Gdańsku” spoczywać będzie na Urzędzie Miejskim w Gdańsku (UMG) – będącym jednostką
organizacyjną Miasta Gdańska – partnera wiodącego projektu i jego głównego koordynatora.
W UMG wyodrębniony zostanie zespół ds. koordynacji projektu, który składać będzie się z
pracowników Referatu Rewitalizacji działającego w Wydziale Urbanistyki, Architektury i
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
30
Ochrony Zabytków, Wydziału Programów Rozwojowych oraz Wydziału Finansowego Urzędu
Miejskiego w Gdańsku.
Wszyscy pracownicy UMG wchodzący w skład zespołu ds. koordynacji projektu zdobyli
doświadczenie w realizacji projektów dofinansowanych ze środków zewnętrznych realizując
szereg inwestycji, w tym w szczególności wskazanych w pkt. 2.1. studium wykonalności. Dla
pracowników tej instytucji wchodzących w skład zespołu ds. koordynacji projektu nie
przewiduje się dodatkowego wynagrodzenia z tytułu wykonywania zadań związanych
z realizacją projektu. Działania te będą przez nich podejmowane w ramach obowiązków
służbowych na dotychczasowych stanowiskach.
Ponadto w realizację zadania zaangażowani zostaną partnerzy projektu oraz jednostki
organizacyjne Miasta Gdańska. Podmioty te odpowiedzialne będą za realizację
poszczególnych zadań wchodzących w zakres projektu, zgodnie z zapisami zawartych umów
partnerskich i porozumień.
Dokładny podział obowiązków instytucji zaangażowanych we wdrożenie projektu
przedstawiony został w tabeli poniżej.
Koordynacja projektu
Referat Rewitalizacji ‐Wydział Urbanistyki, Architektury i Ochrony Zabytków
─ koordynacja projektu
─ nadzór merytoryczny nad prowadzonymi działaniami
─ monitorowanie realizacji projektu zgodnie z założonym harmonogramem
─ promocja projektu
Wydział Programów Rozwojowych ─ kontrola postępu rzeczowego projektu i jego zgodności z wytycznymi RPO WP
─ monitorowanie osiągnięcia zakładanych wskaźników
─ prowadzenie sprawozdawczości w zakresie merytorycznym
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
31
Wydział Finansowy
─ prowadzenie dokumentacji księgowej projektu
─ dokonywanie rozliczeń finansowych
─ sporządzanie wniosków o płatność
Zadania inwestycyjne realizowane w ramach projektu
Zad. 1 Przebudowa ulicy Wajdeloty oraz fragmentów ulic przyległych ‐ Konrada Wallenroda, Grażyny i Aldony, położonych pomiędzy ulicą Wajdeloty i Potokiem Strzyży wraz z infrastrukturą techniczną, łącznie z budową Kanału Ulgi dla Potoku Strzyży pod
ulicą Wajdeloty
Zarząd Dróg i Zieleni w Gdańsku
─ przeprowadzenie prac przygotowawczych, w tym opracowanie dokumentacji technicznej
─ nadzór nad realizacją zadania
─ przeprowadzenie postępowań przetargowych
─ nadzór finansowy nad realizacją zadania
─ udział w promocji projektu – ustawienie tablic informacyjnych i pamiątkowych
Zad. 2 Przebudowa i modernizacja elementów budynków (komunalnych i wspólnot mieszkaniowych) bezpośrednio przylegających do remontowanych pasów drogowych
Wspólnoty Mieszkaniowe ‐ partnerzy projektu
Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych
─ przeprowadzenie prac przygotowawczych, w tym opracowanie dokumentacji technicznej i pozyskanie pozwoleń na budowę
Zad. 3 Zabezpieczenie bazy lokalowej dla "Klubu Mieszkańca" oraz "Klubu Młodego Wrzeszczaka"
Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych
─ przeprowadzenie prac przygotowawczych
─ nadzór nad realizacją zadania
─ przeprowadzenie postępowań przetargowych
─ nadzór finansowy nad realizacją zadania
Działania społeczne realizowane w ramach projektu
a. Klub Mieszkańca
Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata ─ przygotowanie i organizacja działań i zajęć
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
32
Alberta ‐ Koło Gdańskie w ramach Klubu
b. Klub Młodego Wrzeszczaka
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdańsku
─ przygotowanie i organizacja zajęć sportowych, tanecznych, komputerowych, filmowych i przedszkolnych dla dzieci i młodzieży
Źródło: opracowanie własne
Przyjęty sposób realizacji projektu zapewni jego rzetelną i terminową realizację. Instytucje
zaangażowane w realizację projektu posiadają zdolność organizacyjną do wdrożenia
projektu, a następnie utrzymania jego trwałości. Osoby zaangażowane w realizację projektu
posiadają już doświadczenie w realizacji projektów finansowanych ze środków
zewnętrznych, co gwarantuje prawidłowe przeprowadzenie i rozliczenie inwestycji.
Realizacja projektu, poza beneficjentem końcowym – Gminą Miasta Gdańska, będzie miała
wpływ na beneficjentów ostatecznych:
obecnych i przyszłych mieszkańców Dolnego Wrzeszcza,
obecnych i przyszłych mieszkańców Gdańska,
podmioty gospodarcze funkcjonujące na terenie Dolnego Wrzeszcza,
organizacje pozarządowe funkcjonujące na terenie Dolnego Wrzeszcza.
2.3 UWARUNKOWANIA PRAWNE REALIZACJI PROJEKTU
Realizacja projektu prowadzona będzie na następujących działkach: 254, 350, 352, 355/2,
Gołębiej, Kilińskiego, Kościuszki znajdują się zespoły budynków mieszkalnych z II połowy XIX i
pocz. XX wieku objętych ochroną konserwatorską. Ochronie podlegają także znajdujące się
na terenie dzielnicy relikty zabudowy koszarowej (osiedle przy ul. Nad Stawem) oraz budynki
użyteczności publicznej (szkoła przy ul. Pestalozziego).
Stan budynków mieszkalnych, które objęte są ochroną konserwatorską jest zróżnicowany.
W dobrym stanie znajdują się budynki z lat 20‐tych i 30‐tych XX wieku przy ul. Kilińskiego,
Kościuszki, Legionów, Pestalozziego, Wybickiego i sąsiednich. W przeważającej mierze
dostateczny lub zły jest natomiast stan budynków przy ul. Wajdeloty, Wallenroda, Aldony,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
53
Grażyny, Danusi, Zawiszy Czarnego. Ich stan techniczny zdecydowanie pogorszył się po
powodzi w 2001 r.
W Dolnym Wrzeszczu widoczna jest przede wszystkim funkcja mieszkaniowa ze stosunkowo
dużym udziałem usług. Przemysł reprezentowany był przez działający niegdyś na tym terenie
browar. Teren charakteryzuje duże zróżnicowanie własnościowe – największe potencjalne
tereny inwestycyjne (m.in. teren po byłym browarze) znajdują się w rękach prywatnych.
Infrastruktura
Aktualnie stan budynków oraz infrastruktury technicznej tej części Gdańska jest wysoce
niezadowalający. Spowodowane jest to przede wszystkim brakiem systematycznych i
kompleksowych remontów zarówno dróg, budynków mieszkalnych, jak i sieci kanalizacyjnej,
deszczowej i wodociągowej. Problemem jest również obecny system ogrzewania budynków,
gdyż zaledwie 30% z nich podłączonych jest do sieci miejskiej. Pozostałe budynki posiadają
ogrzewanie gazowe, elektryczne i piece gazowe.
W trakcie konsultacji przeprowadzonych wśród mieszkańców na przełomie maja i czerwca
2009 r., aż 58,9% respondentów wskazało na zły stan infrastruktury technicznej i drogowej
Dolnego Wrzeszcza. Dotyczy to dróg, chodników, kanalizacji i wodociągów. W najgorszym
stanie znajdują się obecnie ul. Waryńskiego, Lelewela i Wajdeloty. Brakuje również miejsc
parkingowych, co sprawia, iż ‐ ze względu na liczne zaparkowane samochody ‐ ulice stają się
nieprzejezdne. Ponadto do obniżenia estetyki tej części miasta przyczynia się zbyt mała liczba
śmietników ulicznych jak i większych kontenerów na śmieci. Mieszkańcy wskazują także na
potrzebę wprowadzenia segregacji odpadów.
Szczegółowy opis techniczny ulic wchodzących w zakres inwestycji oraz infrastruktury
kanalizacyjnej i wodociągowej przedstawiono poniżej:
ul. Wajdeloty: ulica przylega do dworca PKP i SKM, co powoduje duże natężenie
ruchu pieszego. Jest to ulica dwukierunkowa z bitumiczną jezdnią o szerokości 6 m.
Na ulicy występują strefy ograniczenia prędkości do 40 km/h a miejscami nawet do
20 km/h. Na odcinku od ronda do skrzyżowania z ul. Waryńską znajduje się próg
zwalniający. Zarówno jezdnia jak i chodniki są w złym stanie technicznym. Wzdłuż
ulicy po obu stronach znajduje się zabudowa pochodząca z przełomu XIX i XX wieku,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
54
ul. Grażyny: jest to ulica jednokierunkowa z jezdnią bitumiczna o szerokości 6 m, ruch
w kierunku od ul. Lelewela do ul. Wajdeloty. Po obu stronach jezdni znajduję się
chodnik. Zarówno jezdnia jak i chodniki są w złym stanie technicznym.
ul. Wallenroda: jest to ulica jednokierunkowa z jezdnią bitumiczną o szerokości 6 m,
ruch w kierunku od ul. Wajdeloty do ul. Lelewela. Po obu stronach chodnika znajdują
się chodniki z możliwością równoległego parkowania. Zarówno jezdnia jak i chodniki
są w złym stanie technicznym.
ul. Aldony: jest to ulica jednokierunkowa z jezdnią brukową o szerokości 6 m, ruch w
kierunku od ul. Wajdeloty do Lelewela. Po obu stronach znajdują się chodniki, na
których pojazdy parkują równolegle.
Infrastrukturę budynków cechuje różny stan techniczny. W większości są to jednak budynki
wymagające odnowienia i remontów. W większości budynki są zaniedbane z widocznymi
ubytkami w tynku, co zdecydowanie obniża estetykę dzielnicy i nie pozawala na uwypuklenie
jej walorów architektonicznych. Przyczyną złego stanu technicznego budynków jest też
niewłaściwe odwodnienie terenu (zagrożenie podtopieniem budynków, przede wszystkim
piwnic i mieszkań parterowych, które znajdują się w niżej położonych fragmentach dzielnicy).
Zagrożenie spowodowane jest nadmierną ilością wód opadowych, które odprowadzane są
potokiem Strzyża. Powoduje to zawilgocenia i grzyby w przyziemiu budynków.
Sieć wodociągowa – obecnie infrastruktura zbudowana w 1914 roku, z żeliwa szarego,
zaopatruje w wodę budynki zlokalizowane wzdłuż ulicy Wajdeloty, Grażyny, Aldony i
Wallenroda. Stan techniczny sieci nie jest zadowalający, co powoduje straty wody i liczne
awarie.
Kanalizacja sanitarna – teren projektu jest uzbrojony w kanalizację sanitarną. W ulicy
Kilińskiego ułożony jest odcinek kanału sanitarnego Φ 0,20. Kanał ten nie jest podłączony do
sieci kanalizacji sanitarnej, działa jak zbiornik bezodpływowy. W związku z powyższym należy
zbudować kanał Φ 0,20 długości około 15 m na odcinku od końcówki istniejącego kanału
bezodpływowego węzeł S1 (projektowana studzienka rewizyjna Φ 1,20 m) z włączeniem do
istniejącej studzienki rewizyjnej na kanale Φ 0,25 w ulicy Wajdeloty. Powyższe rozwiązanie
umożliwi uczynnienie wyżej wymienionego kanału i tym samym odprowadzenie ścieków
sanitarnych z pawilonów i kiosków PKP.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
55
Kanalizacja deszczowa – teren Dolnego Wrzeszcza jest uzbrojony w kanalizację deszczową.
W części wymaga ona remontu lub wymiany, konieczne jest łączenie zbiornika przy
Kilińskiego jako retencyjnego na Strzyży. Niezbędna jest także budowa kanału ulgi od
zbiornika. Kanał ulgi jest elementem niniejszego projektu, zaś potrzeba jego utworzenia na
tym obszarze wynika wprost z zapisów Programu Rewitalizacji. Obecnie w ulicy Wajdeloty
istnieje kanał deszczowy na odcinku od ulicy Białej do ulicy Grażyny z wylotem do Potoku
Strzyża, pozostały odcinek do ulicy Waryńskiego a także ul. Danusi i ul. Waryńskiego nie
posiada kanalizacji deszczowej. Ponadto, w chwili obecnej przepustowość Strzyży w jej
dolnym biegu od ulicy Kilińskiego do ulicy Waryńskiego nie zapewnia przeprowadzenia
wezbrań powodziowych i powoduje podtopienie terenu zwartej zabudowy w rejonie ulicy
Aldony i Konrada Wallenroda.
Sieci elektroenergetyczne – sieć elektroenergetyczna Dolnego Wrzeszcza jest w dobrym
stanie technicznym. Nie wymaga ona pilnej wymiany. Zostanie wymieniona jedynie przy
pracach związanych z projektem, w jego bezpośrednim otoczeniu.
Ogrzewanie budynków – na obszarze dzielnicy 30% budynków jest podłączonych do sieci
miejskiej, reszta ma ogrzewanie gazowe, elektryczne i piece gazowe.
Społeczność lokalna
Demografia
Zgodnie z danymi Urzędu Miejskiego w Gdańsku, liczba ludności zamieszkująca Dolny
Wrzeszcz wynosiła w 2006 roku 7733 osoby, spośród których 4146 (53,6%) stanowiły
kobiety. Najliczniejszą grupę mieszkańców ‐ 4900 osób (65,5 %) stanowiły osoby w wieku
produkcyjnym (w całym mieście udział tej grupy wiekowej wynosił 65,2%). Mieszkańcy w
wieku 0‐17 stanowili w 2006 r. 15,6% (w Gdańsku 17%), a ludność powyżej 60‐tego roku
życia (1470 osób) 18,9% (w Gdańsku 17,8%). Należy więc stwierdzić, iż struktura
demograficzna Dolnego Wrzeszcza, charakteryzująca się małą liczbą osób młodych i dużą
liczbą osób starszych, nie jest korzystna.
Bezrobocie i sytuacja materialna
Bezrobocie w Dolnym Wrzeszczu ma charakter długotrwały: 56,1 % bezrobotnych ma staż
ponad 12 miesięczny, w tym ponad jedna trzecia staż ponad 24 miesięczny. Procent osób
długotrwale bezrobotnych (stosunek liczby osób bezrobotnych powyżej 12m‐cy do liczby
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
56
osób w wieku produkcyjnym) ponad dwukrotnie przekracza średnią krajową i wynosi 10,1%.
Najliczniejsza grupa bezrobotnych to osoby poniżej 30 roku życia (32,6%). W przypadku
Dolnego Wrzeszcza najwięcej osób, które pozostają bez pracy to mieszkańcy z niskim
poziomem wykształcenia: podstawowym lub zasadniczym zawodowym – stanowią oni 34%
bezrobotnych (w Gdańsku 32,1%). Wśród osób legitymujących się wykształceniem średnim
poziom bezrobocia kształtuje się na poziomie 27,7%. Najniższy odsetek osób bezrobotnych
występuje wśród osób posiadających wyższe wykształcenie i wynosi 16,3%.
Poziom bezrobocia (mierzony liczbą bezrobotnych odniesioną do liczby ludności w wieku
produkcyjnym) wśród mieszkańców Dolnego Wrzeszcza jest wyższy od poziomu
przeciętnego dla miasta – wynosi on dla Dolnego Wrzeszcza 10,1 %, gdy dla Gdańska 8,6%.
Inaczej niż dla Gdańska poziom bezrobocia jest większy wśród mężczyzn: 11,4 % mężczyzn w
wieku produkcyjnym jest zarejestrowanych jako bezrobotni (w Gdańsku – 8,5 %). Udział
uprawnionych do zasiłku wynosił 8,7%.
Przyczyną wysokiego poziomu bezrobocia są z jednej strony niskie kwalifikacje zawodowe
mieszkańców, a z drugiej nieodpowiedni wzorzec społeczny przekazywany z pokolenia na
pokolenie. Przekłada się to na brak zainteresowania podjęciem zatrudnienia nawet wśród
młodych osób.
Wszystkie te czynniki wpływają niekorzystnie na sytuację materialną mieszkańców Dolnego
Wrzeszcza, co przekłada się na wysoką liczbę osób korzystających z pomocy MOPS. Liczba
środowisk dysfunkcyjnych wynosi na obszarze objętym projektem 315, które skupiają 611
osób. W 2006 roku z pomocy społecznej skorzystało 7,8%, czyli 78 osób na 1000
mieszkańców. Istotnym jest fakt, iż z pomocy tej korzystają przede wszystkim osoby z
niższym stopniem wykształcenia, co spowodowane jest niedostatecznymi kwalifikacjami
zawodowymi i tym samym większymi problemami w znalezieniu zatrudnienia. Z badań
przeprowadzonych wśród mieszkańców na przełomie maja i czerwca 2009 roku wynika, iż
blisko 5% mieszkańców korzysta z pomocy MOPS często.
Innym ważnym problemem mieszkańców dzielnicy jest ubóstwo. Średni miesięczny dochód
na osobę w gospodarstwie domowym w przeliczeniu na jedną osobę nie przekracza 500 zł w
grupie 13,6% mieszkańców, około 26% uzyskuje dochód ok. – 801 – 1000zł, a 36% od 1001 –
2000 zł. Większość mieszkańców deklaruje, ze miesięczne dochody pozwalają jedynie na
zaspokojenie najpilniejszych potrzeb, nie pozwalają jednak na gromadzenie oszczędności.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
57
38,2% mieszkańców twierdzi, iż środki finansowe nie pozwalają na zaspokojenie
podstawowych potrzeb. W trakcie badań przeprowadzonych na przełomie maja i czerwca
2009 roku, aż 46% badanych deklarowało, iż dzieli gospodarstwo domowe z osobą w wieku
emerytalnym, a około 25% wskazywało na obecność wśród członków rodziny osoby
bezrobotnej. Ze względu na brak zatrudnienia widoczne jest zmniejszanie liczby ludności w
dzielnicy, co spowodowane jest przede wszystkim emigracją zarobkową mieszkańców, co nie
jest jednak odnotowywane w ewidencji ludności miasta.
Ponadto zauważalna jest niezaradność w prowadzeniu gospodarstw domowych (wzrost
zadłużeń komunalnych, niszczejące budynki). Odbija się to na relacjach rodzinnych, zwiększa
ryzyko powstawania patologii społecznych, a także sprzyja uzależnieniom ‐ przede wszystkim
alkoholowym. Wszystkie te czynniki powodują, iż Dolny Wrzeszcz jest dzielnicą
marginalizowaną, a jego mieszkańcy zostają wykluczeni z życia społecznego miasta.
Patologie społeczne
Wysokie bezrobocie na terenie Dolnego Wrzeszcza sprzyja powstawaniu patologii
społecznych, do których zaliczyć można przestępstwa oraz uzależnienia od alkoholu i
narkotyków. Liczba przestępstw zarejestrowanych w Dolnym Wrzeszczu wyniosła w 2006
roku 328 zdarzeń.
W dzielnicy widoczny jest duży problem dotyczący nieodpowiedniego zachowania
młodzieży. Aż 32,7 % badanych spośród ankietowanych w 2009 r. wymienia chuligaństwo i
wandalizm jako najczęstsze problemy dzielnicy. Powoduje to, iż zaledwie 2,95%
mieszkańców Dolnego Wrzeszcza czuje się bezpiecznie w swoim miejscu zamieszkania. Jedną
z głównych przyczyn takiego stanu jest bez wątpienia brak oferty spędzania wolnego czasu
oraz niewystarczająca oferta działań aktywizacyjnych dla dzieci i młodzieży.
W Dolnym Wrzeszczu widoczny jest wzrost liczby rodzin charakteryzujących się wyuczoną
bezradnością opiekuńczo‐wychowawczą, co przekłada się na brak pozytywnych wzorców
społecznych dla dorastającej młodzieży. Inne odnotowane negatywne zjawiska w dzielnicy to
alkoholizm, zagrożenie eksmisją oraz wysoki poziom patologii społecznej – przestępczość
nieletnich, dziedziczenie ubóstwa.
Skutkiem rozwijających się patologii społecznych jest uznanie Dolnego Wrzeszcza za obszar
o niskiej atrakcyjności do zamieszkania, odwiedzenia a także prowadzenia działalności
gospodarczej.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
58
Gospodarka
Na terenie Dolnego Wrzeszcza nie funkcjonuje żaden przemysł. Funkcjonują tu jedynie małe
lokalne sklepiki i lokale usługowe, nie ma więc możliwości, by mieszkańcy znaleźli
zatrudnienie w pobliżu miejsca zamieszkania i by nastąpił znaczny rozwój dzielnicy. Aktualnie
gęsta zabudowa uniemożliwia budowę w tym rejonie dużych zakładów produkcyjnych lub
większych obiektów handlowych, jednak w dzielnicy znajdują się wolne tereny
inwestycyjne, które pozwoliłyby znaleźć zatrudnienie mieszkańcom Dolnego Wrzeszcza i
pobudziły rozwój dzielnicy. Stan infrastruktury oraz sytuacja społeczna zniechęca jednak
przedsiębiorców do lokalizacji swej działalności w tej części dzielnicy, z reguły
wynajmowane są powierzchnie znajdujące się na ul. Wajdeloty, blisko Dworca PKP, gdzie
ewentualni klienci mogą dostać się pieszo w krótkim czasie. Jednak biorąc pod uwagę
powierzchnię obszaru i liczbę mieszkańców liczba podmiotów gospodarczych jest
stosunkowo niewielka (liczba zarejestrowanych podmiotów w przeliczeniu na 100
mieszkańców wyniosła 14,1). W 2006 r. na obszarze Dolnego Wrzeszcza zarejestrowanych
było 1095 podmiotów. Podkreślić należy potencjał gospodarczy dzielnicy, zwłaszcza związany
z sektorem usługowym, bardzo dobrze rozwiniętym na obszarze Górnego Wrzeszcza.
Z uwagi na historyczny układ zabudowy oraz obiekty objęte ochroną, teren Dolnego
Wrzeszcza mógłby także być miejscem atrakcyjnym dla turystów. Problemem, który
uniemożliwia wykorzystanie potencjału tego obszaru pod względem turystycznym jest
nieodpowiedni stan infrastruktury drogowej, brak miejsc postojowych i zły stan zabytkowych
kamienic, co sprawia, iż turyści przybywający do Gdańska nie odwiedzają tej części miasta
uznając ją za niebyt atrakcyjną w porównaniu do sąsiedniej, rozwiniętej części centrum
Wrzeszcza. Dodatkowym problemem jest zły wizerunek Dolnego Wrzeszcza w świadomości
zarówno gdańszczan, jak i osób odwiedzających miasto.
Edukacja i struktura organizacji pozarządowych
Na terenie Dolnego Wrzeszcza funkcjonują szkoły, które prowadzą edukację na bardzo
wysokim poziomie i posiadają szeroką, odpłatną ofertę zajęć pozalekcyjnych oraz szkoły
prowadzące edukację na niezbyt wysokim poziomie, które w niewielkim stopniu organizują
zajęcia pozalekcyjne dla uczniów. Niestety wpływa to negatywnie na wzajemne relacje
mieszkańców, wśród których przyjęty został schemat, iż dzieci z bardziej zamożnych rodzin
uczęszczają do lepszych szkół, natomiast dzieci z rodzin uboższych do szkół o niskim
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
59
poziomie nauczania. Zjawisko to może w przyszłości przynieść negatywne konsekwencje,
które przejawiać będą się dziedziczeniem zachowań patologicznych oraz biedy i bezrobocia
wśród osób pochodzących z biedniejszych domów.
Na obszarze przeznaczonym do rewitalizacji funkcjonuje zaledwie kilka organizacji
pozarządowych oraz dwie parafie rzymsko – katolickie. Żadna z parafii nie podejmuje
działań, które przyczyniałyby się do rozwoju i integracji społeczności lokalnej. Organizacje
pozarządowe, które mają tutaj swe siedziby prowadzą, co prawda akcje kulturalno –
artystyczne skierowane do mieszkańców całej dzielnicy, w większości przypadków ogranicza
się to jednak do mieszkańców północnej części Wrzeszcza.
Brakuje także organizacji, które wystąpiłyby z ofertą kulturalną dla dzieci, pozwoliłyby na
rozwój ich zainteresowań i na efektywne spędzanie wolnego czasu. Podobna sytuacja
dotyczy osób w wieku emerytalnym. Na terenie Dolnego Wrzeszcza nie funkcjonują żadne
instytucje, które realizowałyby ofertę kulturalną skierowaną do tej grupy odbiorców.
Podczas badań przeprowadzonych w 2009 roku, aż 12% mieszkańców Dolnego Wrzeszcza
wskazało, iż dużym problemem dzielnicy jest brak organizacji kulturalnych. Potrzeby w tym
zakresie są niezwykle zróżnicowane, co wynika z dużej rozpiętości wiekowej mieszkańców.
Wskazano na potrzebę stworzenia oferty i obiektów kulturalno‐oświatowych, które
zajmowałyby się aktywizacją młodzieży oraz klubów i organizacji umożliwiających spędzanie
wspólnego czasu emerytom.
Rewitalizacja
Dolny Wrzeszcz jest obszarem wymagającym natychmiastowej interwencji w zakresie
infrastruktury (budynki, drogi, sieci) oraz w zakresie działań społecznych, które położą
nacisk na aktywizację mieszkańców zarówno pod względem społecznym jak i zawodowym.
Ze względu na zabytkową zabudowę znajdującą się na tym obszarze, wskazane jest
przeprowadzenie działań zmierzających do zabezpieczenia konstrukcji technicznej budynków
i umożliwienie ich dalszej degradacji. W sferze infrastruktury oprócz zniszczonej zabudowy
widoczne są problemy dotyczące nawierzchni drogowej oraz chodników, jak również brak
miejsc parkingowych, co utrudnia poruszanie się osobom pieszym i zmotoryzowanym.
Czynnikiem przemawiającym za podjęciem działań rewitalizacyjnych jest niewielki rozwój
społeczno‐gospodarczy tej części Wrzeszcza w porównaniu z centrum dzielnicy, co związane
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
60
jest z niewielką liczbą podmiotów gospodarczych – 14,1 podmiotów w przeliczeniu na 100
osób i dużym wskaźnikiem długotrwałego bezrobocia mieszkańców, który w 2006 roku
wynosił 10,1% i od tamtej pory nie uległ większym zmianom. Większość rodzin z tej części
Wrzeszcza korzysta z pomocy MOPS, a ich liczba w przeliczeniu na 1000 mieszkańców
wyniosła w 2006 roku 78 osób. Realizacja zamierzonych działań znajduje też uzasadnienie w
niskim poziomie bezpieczeństwa i dużej liczbie przestępstw, których w samym 2006 roku
było 42.
Można zatem uznać, iż Dolny Wrzeszcz spełnia kryteria wyznaczenia obszaru
zdegradowanego objętego interwencją w zakresie mieszkalnictwa (wytyczne dot.
przygotowania projektów w ramach poddziałania 3.2.1 RPO WP 2007‐2013), głównie ze
względu na:
wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia,
wysoką stopę długotrwałego bezrobocia,
wysoki poziom przestępczości i wykroczeń,
niski wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej,
Warto zauważyć iż działania rewitalizacyjne posiadają akceptację społeczną, co
potwierdziły przeprowadzone w 2009 roku badania wśród mieszkańców Dolnego Wrzeszcza,
spośród których 82% badanych wskazało na konieczność podjęcia działań. Ponadto za
koniecznością realizacji projektu przemawiają członkowie organizacji pozarządowych, którzy
niejednokrotnie zgłaszali władzom miasta potrzebę zmian w swojej dzielnicy.
W czasie prowadzenia badań mieszkańcy oceniali przywiązanie do miejsca zamieszkania,
przy czym zauważono, iż największy wskaźnik emocjonalnego związku z dzielnicą zauważono
wśród osób najstarszych – 91,5%.
Jako najważniejsze pozytywne cechy dzielnicy Dolny Wrzeszcz mieszkańcy wskazywali
korzystną lokalizację – aż 78,9% respondentów ceni sobie bliskość instytucji publicznych oraz
dogodne połączenia komunikacji miejskiej. 25% spośród badanych wskazało, iż zaletą
Wrzeszcza jest położenie w pobliżu terenów zielonych i rekreacyjnych.
Jako największe bolączki dzielnicy wskazywano zły stan techniczny zabytkowych kamienic
(34,2% badanych), zły stan infrastruktury technicznej (58,9% badanych skupiło się na
funkcjonowaniu kanalizacji, wodociągów oraz stanie dróg i chodników). Część mieszkańców
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
61
zwróciła także uwagę na zbyt małą liczbę miejsc parkingowych oraz zbyt małą liczbę
pojemników na śmieci, co przekłada się na zaśmiecanie dzielnicy. Aż 26% badanych
zauważyło, że estetykę i atrakcyjność dzielnicy obniżają zaniedbane tereny zielone.
Jako dużą niedogodność mieszkańcy wskazywali także niski poziom bezpieczeństwa (32,7%) i
częste akty chuligaństwa czy wandalizmu. 12% ankietowanych zwróciło również uwagę na
zbyt mało rozwinietą ofertę kulturalną (12,0%).
Najważniejsze dane statystyczne charakteryzujące Dolny Wrzeszcz przedstawia tabela
poniżej. Dane te jednoznacznie wskazują na pilną potrzebę realizacji przedmiotowego
projektu.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
62
Tabela 3.1 Kryteria i wskaźniki dla Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku
KRYTERIUM WSKAŹNIK POZIOMU
UBÓSTWA I
WYKLUCZENIA
WSKAŹNIK POZIOMU
DŁUGOTRWAŁEGO
BEZROBOCIA
WYSOKI POZIOM PRZESTĘPCZOŚCI I
WYKROCZEŃ
NISKI WSKAŹNIK
PROWADZENIA
DZIAŁALNOŚCI
GOSPODARCZEJ
PORÓWNYWALNIE NISKI POZIOM WARTOŚCI
ZASOBU MIESZKANIOWEGO
WSKAŹNIK Liczba osób korzystających z zasiłków pomocy społecznej na 1 tys.
ludności
Udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w
wieku produkcyjnym.
Liczba przestępstw na 1 tys. ludności
Czyny karalne osób nieletnich
na 1 tys. nieletnich
Liczba zarejestrowanych
podmiotów gospodarczych na
100 osób
Udział budynków bez
wodociągów/do ogólnej liczby
budynków (w %)
Liczba budynków wybudowanych przed rokiem
1989/do ogólnej liczby budynków
(%) ŹRÓDŁA DANYCH WYZNACZENIA
ŚREDNIEJ
dane za 2006 (RSW)
dane za 2006 (RSW)
dane za 2006 (RSW)
dane za 2006 (TEMIDA)
dane za 2006 (RSW) dane za 2002 (NSP) dane za 2002
(NSP)
POLSKA (ŚREDNIA)
74 4,7 33,8 37,4 9,5 8,0 84,8
POMORSKIE
(ŚREDNIA) 73 4,3 41,0 48 10,4 2,2 80,0
OBSZAR
ZDEGRADOWANY
(WARTOŚCI DLA
OBSZARU ZDEGRA‐DOWANEGO)
Liczba osób korzystająca z
zasiłków pomocy:
611
Liczba osób w wieku
produkcyjnym:
Liczba przestępstw:
328
Czyny karalne osób nieletnich: Brak danych
Liczba zarejestrowanych
podmiotów gospodarki:
1095
Liczba budynków bez wodociągów:
Brak danych
Liczba budynków wybudowanych przed rokiem
1989:
W tym liczba bezrobotnych:
Liczba osób nieletnich: Brak danych
Liczba osób na obszarze
zdegradowanym: 7 739
Liczba budynków na obszarze
zdegradowanym:
Liczba budynków na obszarze
zdegradowanym:
OBSZAR
ZDEGRADOWANY
(ŚREDNIA)
78
10,1
42,38
Brak danych
14,1
Brak danych
98%
WARTOŚĆ DLA odchylenie powyżej odchylenie powyżej odchylenie odchylenie odchylenie poniżej odchylenie powyżej odchylenie
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
63
OBSZARÓW
OBJĘTYCH
WSPARCIEM
wartości referencyjnej
wartości referencyjnej
powyżej wartości
referencyjnej
powyżej wartości referencyjnej
wartości referencyjnej
wartości referencyjnej
powyżej wartości referencyjnej
DEFINICJA WSKAŹNIKA
Osoby, które zgodnie z ustawą z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej 9Dz. U. Nr 64, poz. 593, z późn. Zm.) są uprawnione do ubiegania się o przyznanie świadczenia pieniężnego z
pomocy społecznej
Stopę bezrobocia długotrwałego rozumie się jako stosunek liczby
osób bezrobotnych powyżej 12
miesięcy do liczby osób w wieku produkcyjnym
(kobiety w wieku 18‐59, mężczyźni
18‐64)
Ilość przestępstw stwierdzonych ogółem
Ilość czynów karalnych
popełnionych przez nieletnich, przy czym za
nieletniego uważa się osobę, która w chwili popełniani
czynu miała ukończone 13 lat, ale nie ukończyła
17 lat
Ilość zarejestrowanych
podmiotów gospodarczych w przeliczeniu na 100
mieszkańców
Budynek wyposażony w wodociąg –
budynek w którym wszystkie, bądź nie które mieszkania posiadają kran z wodą bieżącą (bez względu na to czy jest to zimna czy ciepła woda), lub
jest on poza mieszkaniem – ale wewnątrz tego budynku np. w
korytarzu. Według długości przewodu
rozdzielczych doprowadzających wodę do źródła (ujęcia wody) rozróżnia się instalację jako:
sieciową urządzenie lokalne
Liczba budynków mieszkalnych
powstałych przed rokiem 1989 w relacji do ogólnej liczby budynków mieszkalnych
REKOMENDOWANE
ŹRÓDŁA DANYCH
DLA BENEFICJENTA.
Ośrodki Pomocy Społecznej
Urząd Statystyczny/ Powiatowy Urząd
Pracy
Komendy Policji
Komendy Policji Urząd Statystyczny Dane
administracyjne Dane
administracyjne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
64
3.3 OPIS POTRZEBY REALIZACJI PROJEKTU
Dolny Wrzeszcz, stanowiący jedną z najstarszych części Gdańska, której historia sięga IX
wieku, mimo bardzo dobrego położenia geograficznego, jest obecnie obszarem
odizolowanym od śródmieścia i nowoczesnych dzielnic. Ze względu na nieodpowiednią
infrastrukturę oraz wysoki stopień bierności społeczności lokalnej potencjał tej dzielnicy nie
jest wykorzystywany do rozwoju społeczno – gospodarczego miasta ani metropolii
trójmiejskiej.
Obecnie niski poziom rozwoju Dolnego Wrzeszcza wynika między innymi z problemów
infrastrukturalnych (przestrzennych). Problemem jest ogólne zaniedbanie infrastruktury: zły
stan nawierzchni ulic oraz chodników, a także brak miejsc parkingowych, co sprawia, iż
zaparkowane na poboczu i chodnikach samochody utrudniają ruch zarówno pieszym jak i
zmotoryzowanym. Ponadto ze względu na brak prac remontowych i modernizacyjnych w
zabytkowej zabudowie Dolnego Wrzeszcza, widoczne są zaniedbane elewacje, w
podpiwniczeniach budynków brakuje izolacji przeciwwilgociowych, co powoduje pogorszenie
stanu technicznego budynków. Zagrożeniem istnienia zabytkowego zespołu zabudowy jest
bardzo zły stan kanalizacji deszczowej, zwłaszcza brak kanału ulgi pod ulicą Wajdeloty, który
powoduje ciągłe zalania piwnic i pogłębiającą się dewastację murów piwnicznych i
fundamentowych większości budynków.
Oprócz problemów stricte technicznych problemem jest duże zaśmiecenie ulic, na których
brakuje śmietników. W połączeniu z brakiem uporządkowanej zieleni miejskiej, obszar
Dolnego Wrzeszcza postrzegany jest przez przedsiębiorców, mieszkańców i turystów jako
teren o niskiej estetyce, zaniedbany i nieciekawy, a więc niewarty odwiedzenia. Aktualne
problemy przestrzenne Dolnego Wrzeszcza są jedną z głównych przyczyn obniżających
atrakcyjność inwestycyjną tego obszaru, co sprawia, iż cechuje go niewielki rozwój
gospodarczy i wysoki poziom bezrobocia.
Oprócz działań o charakterze technicznym i infrastrukturalnym na obszarze Dolnego
Wrzeszcza istnieje pilna potrzeba przeprowadzenia rewitalizacji społecznej. Związane jest
to przede wszystkim z dużym zróżnicowaniem mieszkańców, wśród których dużą grupę
stanowią osoby długotrwale bezrobotne (10,1%), charakteryzujące się również niskim
poziomem wykształcenia. Brak zatrudnienia i niewielka aktywność społeczna przejawiają się
powstawaniem zachowań patologicznych i uzależnieniami, przede wszystkim od alkoholu.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
65
Powoduje to obniżenie bezpieczeństwa w tej części miasta, liczne akty wandalizmu i
chuligaństwa, przede wszystkim wśród młodzieży (42 zdarzenia na 1000 mieszkańców w
roku 2006).
Aktualnie problemem społecznym widocznym wśród mieszkańców Dolnego Wrzeszcza jest
przekazywanie złych wzorców kolejnym pokoleniom. Sytuacji nie poprawia także fakt, iż w
dzielnicy działają szkoły o wysokim poziomie edukacji, do których uczęszczają dzieci z
bardziej zamożnych rodzin oraz szkoły o niskim poziomie nauczania gdzie naukę pobierają
dzieci z rodzin ubogich, wśród których nierzadko występują środowiska dysfunkcyjne.
Przeprowadzenie działań miękkich w przedmiotowym projekcie i stworzenie oferty
kulturalno – edukacyjnej dla najmłodszych mieszkańców dzielnicy, osób bezrobotnych a
także rodzin mających problemy wychowawcze jest niezbędne do przywrócenia właściwego
funkcjonowania społeczności lokalnej. Biorąc pod uwagę obecną sytuację wyraźnie widać,
iż rozwiązanie jedynie problemów przestrzennych nie jest wystarczające do rewitalizacji
obszaru Dolnego Wrzeszcza. Konieczne jest przeprowadzenie działań integracyjnych i
aktywizacyjnych dla jego mieszkańców.
Potrzebę pilnej realizacji przedsięwzięcia dostrzegają mieszkańcy Dolnego Wrzeszcza,
przede wszystkim skupieni w Stowarzyszeniu Wspólnota Lokalna Wajdeloty, którzy w
ramach swojej działalności statutowej starają się organizować przedsięwzięcia aktywizacyjne
i integracyjnej dla lokalnej społeczności, jednakże bez wsparcia władz miasta i
kompleksowych działań, trwałe rozwiązanie problemu marginalizacji tego obszaru Gdańska
nie będzie możliwe. Podczas konsultacji przeprowadzonych z mieszkańcami dzielnicy na
przełomie maja i czerwca 2009 roku, aż 82% badanych wskazało na potrzebę
przeprowadzenia działań rewitalizacyjnych. Jako największe bolączki dzielnicy wskazywano
zły stan techniczny zabytkowych kamienic (34,2% badanych), zły stan infrastruktury
technicznej (58,9% badanych skupiło się na funkcjonowaniu kanalizacji, wodociągów oraz
stanie dróg i chodników). Część mieszkańców zwróciła także uwagę na zbyt małą liczbę
miejsc parkingowych oraz zbyt małą liczbę pojemników na śmieci, co przekłada się na
zaśmiecanie dzielnicy. Aż 26% badanych zauważyło, że estetykę i atrakcyjność dzielnicy
obniżają zaniedbane tereny zielone.
Jako dużą niedogodność mieszkańcy wskazywali także niski poziom bezpieczeństwa (32,7%) i
częste akty chuligaństwa czy wandalizmu. 12% ankietowanych zwróciło również uwagę na
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
66
zbyt mało rozwiniętą ofertę kulturalną (12,0%). Można zatem uznać, iż realizacja projektu w
dużej mierze spowodowana jest własną inicjatywą mieszkańców.
Przeprowadzenie działań rewitalizacyjnych w związku z przedmiotowym projektem wynika
również z zapisów „Programu Rewitalizacji Obszarów Zdegradowanych w Gdańsku –
Lokalnego Programu Rewitalizacji”.
Obecnie Dolny Wrzeszcz, stanowiący fragment jednej z największych i najbardziej
rozwiniętych dzielnic Gdańska, w której wyraźny jest rozwój społeczno‐gospodarczy, stanowi
miejsca całkowicie odizolowane. Pomimo posiadanych atutów (położenie, historyczna
zabudowa), obecna sytuacja (nieodpowiednia infrastruktura, problemy społeczne) nie
pozwalają na wykorzystanie potencjału obszaru do rozwoju funkcji turystycznych ani
gospodarczych. Zaniechanie realizacji projektu uniemożliwi aktywizację społeczną i
gospodarczą na zdegradowanym terenie Gdańska i obniży atrakcyjność rozwojową
dzielnicy Wrzeszcz, co przełoży się na zahamowanie rozwoju Gdańska i metropolii
trójmiejskiej.
Opisane wyżej problemy w sposób czytelny przedstawione zostały za pomocą drzewa
problemów. Projekt rozwiąże problemy znajdujące się na dole drzewa problemów
(pierwotne przyczyny), co oznacza że będzie on skuteczny i przyniesie trwałe efekty.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
67
Duża liczba przestępstw.
Nieodpowiednie wzorce przekazywane
następnym pokoleniom
Niewielka integracja mieszkańców
Ograniczona dostępność
komunikacyjna obszaru
Niska jakość życia mieszkańców
Zły stan infrastruktury technicznej i drogowej
Niezadowalający stan techniczny
budynków
Niewielkie zróżnicowanie oferty
kulturalno ‐ edukacyjnej
Duże ryzyko występowania zachowań
patologicznych
Wysoki wskaźnik długotrwałego bezrobocia
Niedostateczny rozwój funkcji miejskich i metropolitalnych w Gdańsku, będącego głównym
ośrodkiem rozwojowym regionu
Niska atrakcyjność inwestycyjna
Zdewastowana i zdegradowana przestrzeń
miejska
Niski poziom aktywności społecznej
Wykluczenie społeczne
marginalizacja obszaru
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
68
3.4 PRZEDMIOT PROJEKTU
3.4.1 ANALIZA RÓŻNYCH WARIANTÓW ROZWIĄZANIA ZIDENTYFIKOWANYCH PROBLEMÓW
Analizę wariantów przeprowadzono w odniesieniu do poszczególnych zadań inwestycyjnych
z uwzględnieniem głównych aspektów realizacji projektu jak zakres, skala i lokalizacja. Dla
każdego przedsięwzięcia infrastrukturalnego określono możliwe warianty, które oceniono i
porównano za pomocą przyjętych kluczowych kryteriów. Następnie biorąc pod uwagę całość
inwestycji przeanalizowano zasadność realizacji wszystkich wyłonionych najkorzystniejszych
wariantów. Ponadto, wzięto także pod uwagę celowość i ewentualne korzyści mogące płynąć
z uzyskania dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach
Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007‐2013.
W ramach Projektu do realizacji planowane są trzy zadania przestrzenne, na które składają
się 4 przedsięwzięcia inwestycyjne:
1. Przebudowa i modernizacja dróg i infrastruktury podziemnej z zagospodarowaniem
terenu
‐ infrastruktura naziemna ‐ drogi i zagospodarowanie terenu
‐ infrastruktura podziemna
2. Przebudowa elementów budynków mieszkalnych
3. Modernizacja bazy lokalowej na potrzeby działań społecznych
Dla każdego z powyższych przedsięwzięć opracowano możliwe warianty realizacji biorąc pod
uwagę zakres, skalę i lokalizację inwestycji. Warianty zestawiono w tabeli poniżej.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
69
Tabela 3.2 Warianty realizacji poszczególnych zadań
Planowane zadanie przestrzenne
Przedsięwzięcie inwestycyjne
Wariant 0 Wariant 1 Wariant 2 Wariant 3
1. Przebudowa dróg i infrastruktury podziemnej z zagospodarowaniem terenu
Infrastruktura naziemna ‐ drogi i zagospodarowanie
terenu
Bezinwestycyjny ‐ żaden ze wskazanych elementów projektu nie
zostaje zrealizowany
Nawierzchnie – przebudowa nawierzchni ulic w obszarze Dolnego Wrzeszcza objętego
rewitalizacją
Nawierzchnie‐zieleń ‐ przebudowa i wykonanie nowej nawierzchni ulic wraz z rewaloryzacją zieleni
Nawierzchnie‐zieleń‐architektura ‐ przebudowa i wykonanie nowej nawierzchni ulic z rewaloryzacją zieleni i
elementami małej architektury
Infrastruktura podziemna
Wodociągowy – przebudowa i budowa sieci wodociągowej w rewitalizowanym obszarze
Dolnego Wrzeszcza
Wodociągowo –sanitarny – przebudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej
Wodociągowo‐sanitarno‐deszczowy – przebudowa sieci wod.‐kan wraz z kanalizacją deszczową na wybranych
odcinkach
2. Przebudowa elementów budynków mieszkalnych
Kompleksowy – przebudowa elementów wszystkich
budynków położonych wzdłuż remontowanych ulic
Selektywny ‐ przebudowa elementów wybranych
budynków
3. Zapewnienie bazy lokalowej dla działań społecznych
Zakup lokalu lub budowa nowego obiektu na potrzeby
prowadzonych działań społecznych
Przebudowa i adaptacja lokali istniejących przy ul. Wajdeloty
11 i Pestalozziego 5
Kompleksowy – przebudowa i adaptacja lokali z zakupem
wyposażenia na cele społeczne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
70
Warianty poszczególnych przedsięwzięć oceniono ze względu na przyjęte kryteria kluczowe,
którym przyporządkowano odpowiednie współczynniki wagowe (od 1 – mała waga, do 3 –
źródło: oprac. własne, na podst. www.maps.google.pl
Poniżej zamieszczono dokumentację fotograficzną opisywanej lokalizacji.
Rysunek 3.4. Rejon ul. Wajdeloty.
źródło: www.panoramio.com
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
79
Rysunek 3.5. ul. Grażyny.
źródło: www.panoramio.com
Rysunek 3.6. Skrzyżowanie ul. Aldony i Wajdeloty.
źródło: www.panoramio.com
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
80
3.4.2.2 ANALIZA TECHNICZNA I TECHNOLOGICZNA ORAZ OPIS ZADAŃ REALIZOWANYCH W RAMACH
INSTRUMENTU ELASTYCZNOŚCI
W ramach Projektu przewiduje się realizację 3 zadań inwestycyjnych (przestrzennych) oraz 2
zadań społeczno‐gospodarczych. Analiza przeprowadzona została w oparciu o dokumentację
projektową: Projekt Zagospodarowania Terenu oraz projekty branżowe „Przebudowy ulicy
Wajdeloty w Gdańsku” wykonane na zlecenie Zarządu Dróg i Zieleni w Gdańsku oraz w
oparciu o inne materiały przekazane przez Urząd Miasta w Gdańsku.
Analiza techniczna i technologiczna została przeprowadzona w odniesieniu do przyjętych
rozwiązań konstrukcyjnych oraz funkcjonalno‐użytkowych. Zwrócono uwagę czy są one
zgodne z obowiązującymi normami polskimi i europejskimi oraz przepisami bezpieczeństwa
dla zdrowia ludzkiego i ochrony środowiska.
Zadania planowane do realizacji w ramach Projektu
Zadania inwestycyjne
1 Przebudowa i modernizacja ulicy Wajdeloty oraz fragmentów ulic przyległych ‐ Konrada Wallenroda, Grażyny i Aldony, położonych pomiędzy ulicą Wajdeloty i Potokiem Strzyży wraz z infrastrukturą techniczną, łącznie z budową Kanału Ulgi dla Potoku Strzyży pod ulicą Wajdeloty:
‐ przebudowa infrastruktury drogowej,
‐ rewaloryzacja zieleni oraz elementy małej architektury,
‐ budowa i przebudowa instalacji.
2 Przebudowa i modernizacja elementów budynków (komunalnych i wspólnot mieszkaniowych) bezpośrednio przylegających do remontowanych pasów drogowych
3 Zabezpieczenie (remont) bazy lokalowej dla "Klubu Mieszkańca" oraz "Klubu młodego Wrzeszczaka"
Zadania społeczno‐gospodarcze
1 "KLUB MIESZKAŃCA"
2 "Klub Młodego Wrzeszczaka"
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
81
Rewitalizacja techniczno‐materialna
1. Przebudowa ulicy Wajdeloty oraz fragmentów ulic przyległych wraz z infrastrukturą
techniczną i budową Kanału Ulgi dla Potoku Strzyży.
Przebudowa infrastruktury drogowej
Głównym założeniem projektu jest odtworzenie zabytkowego charakteru ul. Wajdeloty. Stąd
przewidziano ograniczenie oraz uspokojenie natężenia ruchu kołowego z zachowaniem
zmniejszonej liczby miejsc postojowych. Dzięki wprowadzeniu jednego kierunku ruchu
kołowego i zmniejszeniu szerokości jezdni możliwe będzie poszerzenie chodników. Zakres
robót drogowych oraz projektowane parametry techniczne ulic zawarto w tabeli poniżej.
Podłoże pod jezdniami, miejscami postojowymi i wyspami kierującymi zostanie odpowiednio
wzmocnione: na warstwie kruszywa łamanego ułożona zostanie geosiatka dwukierunkowa o
sztywnych węzłach oraz geosiatka separacyjna. Jezdnie wykonane zostaną z kostki
granitowej jasnoszarej ciętej 10x10 cm, miejsca postojowe i wjazdy z kostki kamiennej 15x17
cm, wyspy kierujące i konstrukcje pierścieni przejezdnych z brukowca 16x19 cm. Wszystkie
nawierzchnie wykonane będą na podsypce cementowo‐piaskowej.
Układ posadzek chodnikowych zaprojektowano tak, że środkiem chodnika ułożony będzie
pas granitowych płyt kamiennych o wym. 50x100 cm, podkreślony obustronnie pasami
kostki kamiennej 10x10 cm. Przestrzenie z przeszkodami od strony ulicy i budynków
wypełnione będą kostką kamienną szarą (np. pochodzącą z rozbiórki). Identyczna
kompozycja zastosowana będzie na chodnikach w całym obszarze objętym Projektem (w
pobliżu parku ciąg płyt będzie poszerzony do 4,0 m, a na wąskim chodniku zmniejszony do
1,4 m, w uliczkach bocznych ciąg płyt zastąpiony zostanie kostką granitową).
W miejscach występowania rur spustowych z dachów budynków nie ujętych w kanalizację
wykonane zostaną rynsztoki z kostki kamiennej 10x10. Wzdłuż elewacji budynków wykonane
zostaną odsadzki z kostki kamiennej ułożonej w trzech rzędach.
Łączna długość przebudowywanych dróg zgodnie z dokumentacją projektową wyniesie
700 mb. Całkowita powierzchnia przebudowanych jezdni klasy L (droga lokalna) wyniesie
3498 m2, powierzchnia miejsc postojowych zajmie 519 m2, powierzchnia chodników
5723 m2, wysp kierujących 301 m2, opaski 94 m2, pierścienia przejezdnego 92 m2 oraz
wjazdów 296 m2. Łączna powierzchnia przebudowy wyniesie 10523 m2.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
82
Zakres projektowanych robót drogowych
Ulica Długość moderniz. Odcinka
Parametry Opis
Wajdeloty
543 mb ‐ odc. od Kilińskiego do ul. Białej – kl. L1/2, jezdnia jednokierunkowa, szer. 6 m ‐ odc. od ul. Białej do ul. Aldony – ciąg pieszo‐jezdny, jezdnia jednokierunkowa, szer. 6 m ‐ odc. od ul.Aldony do ul. Waryńskiego, kl. L1/2, jezdnia dwukierunkowa szer. 6 m ‐ prędkość projektowa – 30 km/h ‐ miejsca postojowe równoległe 2,5x6 m, jezdnia 3,5m ‐ chodniki szer. zmienna 2,0 – 5,2 m
Projektowane rozwiązania powstały w ścisłym dowiązaniu do stanu istniejącego. Zaprojektowano korekty łuków poziomych, odpowiednie szerokości jezdni oraz wyspy dzielące. Miejsca postoju równoległego wydzielone będą z przekroju jezdni po jednej lub po dwóch stronach naprzemiennie. Miejsca postojowe i jezdnia wyznaczone poprzez zmianę warstwy ścieralnej nawierzchni oraz poprzez wyspy kierujące ruch (krawężnik +2cm). Pomiędzy przejściami dla pieszych ułożone będą progi zwalniające wyspowe. W celu ochrony pieszych, oddzielenia ich od jezdni oraz uniemożliwienia im przekraczania jezdni w miejscach niedozwolonych (w pobliżu skrzyżowania ulic: Kilińskiego – Wajdeloty – Biała) zastosowane będzie ogrodzenie łańcuchowe typu U‐12b (na słupach S10). W celu niedopuszczenia do parkowania pojazdów na chodniku zastosowane zostaną słupki blokujące S10 oraz pachołki blokujące typu Koma.
Grażyny 56 mb ‐ kl. ulicy D 1/2 ‐ przekrój uliczny: jezdnia szer. 6,0 m ‐ miejsca postojowe 2,5x6,0 m, ‐ jezdnia szer. 3,5 m z miejscami postojowymi równoległymi po stronie zach. ‐ szer. chodników zmienna 2,8 ÷ 4,0 m. – prędkość projektowa 30 km/h
Na projektowanym odcinku przewidziano ruch jednokierunkowy w kierunku od ul. Lelewela do ul. Wajdeloty. Jezdnia z miejscami postoju równoległego wydzielonymi z przekroju jezdni po stronie zachodniej. W odległości około 20 m przed przejściem dla pieszych na jezdni znajdować się będzie próg zwalniający wyspowy. W celu niedopuszczenia do parkowania pojazdów na chodniku zastosowane będą słupki blokujące S6 oraz pachołki blokujące typu Koma .
Wallenroda 40 mb ‐ kl. ulicy D 1/2 ‐ przekrój uliczny: jezdnia jednokierunkowa szer. 6,0 m ‐ miejsca postojowe 2,5x6,0 m,
Na projektowanym odcinku przewidziano ruch jednokierunkowy w kierunku od ul. Wajdeloty do ul. Lelewela. Jezdnia z miejscami postoju równoległego wydzielonymi z przekroju jezdni po stronie wschodniej. W odległości około
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
83
‐ jezdnia szer. 3,5 m z miejscami postojowymi równoległymi po stronie wsch. ‐ szer. chodników zmienna 3,4 ÷ 5,0 m. – prędkość projektowa 30 km/h
20 m od przejścia dla pieszych na jezdni umieszczony będzie próg zwalniający wyspowy. Na całej ulicy wprowadzona będzie strefa ograniczonej prędkości. W celu niedopuszczenia do parkowania pojazdów na chodniku zastosowane zostaną słupki blokujące typu S6 oraz pachołki blokujące typu Koma.
Aldony 36 mb ‐ kl. ulicy L 1/2 ‐ przekrój uliczny ‐ jezdnia jednokierunkowa szer. 6,0 m ‐ miejsca postojowe 2,5x6,0 m, ‐ jezdnia szer. 3,5 m z miejscami postojowymi równoległymi po stronie zach. ‐ szer. chodników zmienna 1,8 ÷ 4,0 m. – prędkość projektowa 30 km/h
Ruch jednokierunkowy w kierunku od ul. Lelewela do ul. Wajdeloty. Po stronie zachodniej znajdą się miejsca postojowe równoległe. Na całej ulicy wprowadzono strefę ograniczonej prędkości. Parkowanie pojazdów na chodniku ograniczać będą słupki blokujące typu S6 oraz pachołki blokujące typu Koma.
Wszystkie miejsca postojowe oznaczone będą na początku znakiem D‐18 wraz z tabliczką T‐30i pokazującą sposób parkowania równoległego na jezdni. W celu oznaczenia przeszkód na jezdni w postaci wysp kierujących wyodrębnionych krawężnikami ustawione będą słupki przeszkodowe U‐5a wraz ze znakami C‐9 i C‐10.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
84
Rewaloryzacja zieleni i elementy małej architektury W ramach Projektu planuje się dokonanie 85 nasadzeń: 77 drzew głogu odm. „Paul’s
Scarlet”, 7 lip drobnolistnych oraz 1 głogu pospolitego. Nasadzenia będą pełnić nie tylko
funkcję estetyczną, ale też klimatyczną i sanitarną. Nadadzą ulicy regularny i harmonijny
charakter. Perspektywę ulicy zamknie forma kolumnowa graba, który zostanie posadzony na
rondzie, u zbiegu ulicy Wajdeloty i Aldony. W okolicy ronda u zbiegu ulic Wajdeloty z ulicą
Aldony oraz w okolicy partii wejściowych parku „Kuźniczki” nasadzone zostaną krzewy: irga
pozioma, żylistek wysmukły, tawuła japońska, hortensja ogrodowa oraz ligustr pospolity
(łącznie 637 sztuk). W celu polepszenia warunków dla rozwoju drzew rosnących w
nawierzchni utwardzonej, wprowadzone zostaną estetyczne, stalowe osłony poziome i
pionowe. W początkowym stadium rozwoju drzew zastosowane zostaną stalowe
zabezpieczenia pionowe dla pni. Powierzchnia przewidziana do zakrzewienia wynosi 172 m2,
a obsiania trawą 510 m2 (łącznie 682 m2). Obszar objęty inwestycją zaopatrzony zostanie
ponadto w automatyczny system nawadniający.
Uzupełnieniem publicznej infrastruktury przestrzennej w modernizowanych pasach
drogowych będą elementy małej architektury:
‐ ławki drewniane na podstawie żeliwnej (62 sztuki): z oparciem typu LA 8 (25 sztuk) oraz bez
oparcia typu LA 9 (37 sztuk),
‐ ławki kamienne 9 sztuk,
‐ latarnie (43 sztuki) – zgodnie z projektem przyjęto latarnie stylowe XIX wieczne typu A „Art‐
Metal” (latarnie typu A1A/03G), wykonane jako odlew ze stopu aluminium, stabilne o
szerokiej podstawie i wysokości 4m, z oprawami wyposażonymi w nietłukące szybki,
‐ zdrój uliczny (1 sztuka) ‐ zdrój do wody typu Z 04 firmy Art‐Metal o wysokości 1,3 m, o
konstrukcji odlewanej z żeliwa i wylewkami mosiężnymi regulującymi przepływ wody,
‐ kosze na śmieci (44 sztuki) ‐ typu K6 „Art Metalu” ze stali łączonej z odlewem o pojemności
35 l,
‐ schody ‐ w wyniku zmian poziomu chodników wzdłuż ulicy Wajdeloty i uliczkach bocznych
część istniejących schodów wejściowych do budynków zostanie obniżonych (zasłoniętych),
a część z nich podwyższonych (odsłoniętych). Przewiduje się przebudowę schodów, która
przeprowadzona będzie kompleksowo, co pozwoli na ujednolicenie charakteru zabytkowej
ulicy. Nowe schody lub po renowacji będą zajmować jak najmniej miejsca (spełniając
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
85
jednakże normy) i wykonane będą z materiałów szlachetnych, ze szczególna dbałością o
estetykę.
‐ ogrodzenie parku „Kuźniczki”‐ rewaloryzacja.
Budowa i przebudowa instalacji
Sieć wodociągowa
Zgodnie z warunkami technicznymi „Saur Neptun Gdańsk” przebudowa sieci obejmie
istniejący wodociąg Φ 100 w ulicy Wajdeloty oraz odcinki wodociągów Φ 100 w ulicach
Grażyny, Konrada Wallenroda i Aldony, a także odcinek wodociągu Φ 200 AC w
ul. Kilińskiego z równoczesną likwidacją na tym odcinku przewodu Φ 100 żel. Nowe
przewody Φ 100 ÷ 200 mm będą wykonane z rur kielichowych z żeliwa sferoidalnego.
Odgałęzienie wodociągu Φ 100 mm w kierunku ul. Aldony, na odcinku skrzyżowania z
kanałem ulgi (rondo ul. Wajdeloty) będzie wykonane z rur i kształtek o blokowanych
połączeniach kielichowych STD Vi.
Budowa sieci obejmie 8 odcinków:
‐ w ul. Wajdeloty na odcinku od ul. Kilińskiego do ul. Waryńskiego – Φ 150, dł. 484,0 m,
‐ w ul. Wajdeloty na odcinku od budynku nr 14 w kierunku ul. Białej ‐ Φ 100, dł. 15,0 m,
(40m), Aldony (36m). Łączna długość przebudowanych dróg wyniesie 0,7 km. W związku z
robotami wykonana zostanie także przebudowa infrastruktury technicznej na tych odcinkach
oraz budowa Kanału Ulgi dla Potoku Strzyży pod ulicą Wajdeloty. Ponadto nastąpi
przebudowa i modernizacja elementów budynków (komunalnych i wspólnot
mieszkaniowych) bezpośrednio przylegających do remontowanych pasów drogowych. W
sumie pracami objęte zostaną 23 obiekty o łącznej powierzchni 16 776,38 m².
Planowane jest również przeprowadzenie remontów lokali przeznaczonych na zadania
społeczne. Będą to: lokal przy ul. Wajdeloty 21 o powierzchni 80 m² oraz lokal przy ul.
Pestalozziego 5 o powierzchni 67,5 m².
W ramach projektu przeprowadzone zostaną również przedsięwzięcia społeczne mające na
celu przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom społecznym. Uruchomione zostaną
następujące działania:
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
97
Klub Mieszkańca – realizacja zadania w latach 2010 – 2012 (lokal przy ul. Wajdeloty
21).
Klub Młodego Wrzeszczaka – realizacja zadania w latach 2010 – 2014 (lokal przy ul.
Pestalozziego).
Skwantyfikowane wskaźniki produktu przedstawione zostały w tabel poniżej.
Tabela 3.5 Wskaźniki produktu
Nazwa wskaźnika Źródło
weryfikacji danych
Jedn. miary
Wartość bazowa
Lata realizacji projektu
Elementy projektu
składające się na wartość wskaźnika
2010 2011 2012 2013 2014
Liczba zrewitalizowanych
obszarów
Dokumentacja techniczna
szt. 0 0 0 0 0 1 Obszar Dolnego
Wrzeszcza
Liczba obiektów poddanych działaniom
rewitalizacyjnym
Dokumentacja powykonawcza,
protokoły odbioru
szt. 0 0 0 0 23 0
20 budynków wspólnot
mieszkaniowych, 3 budynki w
zarządzie GZNK
Powierzchnia obiektów poddanych działaniom
rewitalizacyjnym
Dokumentacja powykonawcza,
protokoły odbioru
m² 0 0 0 0 16 776,38 0
20 budynków wspólnot
mieszkaniowych, 3 budynki w
zarządzie GZNK
Długość przebudowanych dróg na obszarach objętych
rewitalizacją
Dokumentacja powykonawcza,
protokoły odbioru
km 0 0 0 0 0,7 0
Wajdeloty (543m), Biała (25m), Grażyny
(56m), Wallenroda (40m), Aldony
(36m)
Liczba zrealizowanych przedsięwzięć mających
na celu przeciwdziałanie
negatywnym zjawiskom społecznym
Dane Beneficjenta,
programy zajęć, lista uczstników
szt. 0 2 2 2 1 1
Klub Mieszkańca, Klub Młodego Wrzeszczaka
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
98
3.4.3.2 WSKAŹNIKI REZULTATU
W ramach projektu działaniami rewitalizacyjnymi objętych zostanie 55 ha Dolnego
Wrzeszcza, który zamieszkiwany był w 2006 roku przez 7 739 osób.
Roboty budowlane przeprowadzone zostaną w 23 budynkach, które zamieszkiwane są przez
828 osób.
Wprowadzone zostaną także 2 działania skierowane do społeczności lokalnej, które
wprowadzą w sumie 14 ofert programowych (9 ofert Klub Mieszkańca i 5 ofert Klub Młodego
Wrzeszczaka).
Zadanie dotyczące Klubu Mieszkańca realizowane będzie w okresie od 06.2010 do 06.2012,
przewidywana liczba uczestników przedsięwzięcia wyniesie 45 osób w roku 2010, 140 w roku
2011 i 55 w roku 2012. Łączna ilość uczestników tego przedsięwzięcia wyniesie 240 osób.
Zadanie dotyczące Klubu Młodego Wrzeszczaka realizowane będzie w okresie od 06.2010 do
06.2014, a przewidywana liczba uczestników tego przedsięwzięcia wyniesie w roku 2010 40
osób, w okresie 2011 – 2013 60 osób rocznie, a w ostatnim półroczu realizacji ponownie 40
osób. Łączna ilość uczestników przedsięwzięcia wyniesie 260 osób.
W sumie z zadań miękkich prowadzonych w ramach projektu uczestniczyć będzie 500 osób.
Skwantyfikowane wskaźniki rezultatu przedstawia tabela poniżej.
Tabela 3.6 Wskaźniki rezultatu
Nazwa wskaźnika Źródło
weryfikacji danych
Jedn. miary
Wartość bazowa
Lata realizacji projektu Elementy projektu składające się na wartość wskaźnika
2010 2011 2012 2013 2014
Liczba mieszkańców objętych projektami rewitalizacyjnymi
Ewidencja Ludności miasta Gdańska
osoby 0 0 0 0 0 7739 Mieszkańcy Dolnego Wrzeszcza
Powierzchnia zrewitalizowanych obszarów
Dane Beneficjenta
ha 0 0 0 0 55 Powierzchnia Dolnego Wrzeszcza
Liczba osób korzystających z obiektów poddanych rewitalizacji
Dane Beneficjenta,
osoby 0 0 0 0 828 Liczba mieszkańców
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
99
Ewidencja Ludności miasta Gdańska
budynków objętych projektem
Liczba nowych ofert programowych przygotowanych
w obiektach poddanych rewitalizacji
Ewidencje Beneficjenta i organizacji realizujących działania miękkie
szt. 0 0 0 0 14
Zajęcia programowe prowadzone w Domu
Mieszkańca i Domu
Młodego Wrzeszczaka
Liczba osób uczestniczących w przedsięwzięciach realizowanych
w ramach projektu
Ewidencje Beneficjenta
osoby 85 200 115 60 40
Uczestnicy zajęć Klubu Mieszkańca i
Klubu Młodego
Wrzeszczaka
3.4.3.3 WSKAŹNIKI ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU – CELE DŁUGOFALOWE
Realizacja zadania „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku” jest przedsięwzięciem,
które poprzez osiągniecie celów cząstkowych związanych z infrastrukturą, gospodarką i
działaniami społecznymi pozwoli na zwiększenie atrakcyjności przestrzennej, gospodarczej i
społecznej marginalizowanej części Gdańska, jaką jest obszar Dolnego Wrzeszcza.
Przeprowadzenie działań dotyczących infrastruktury technicznej i drogowej, pozwoli na
rozwiązanie problemów dotyczących przemieszczania się po dziurawych, wąskich,
zabytkowych uliczkach dzielnicy i w znacznym stopniu podniesie jakość życia jej
mieszkańców. Ponadto przeprowadzenie prac dotyczących przebudowy elementów
budynków powstałych na przełomie XIX i XX wieku i lat 20 – tych i 30 – tych XX wieku sprawi,
iż zabezpieczone zostaną one przeciw zawilgoceniu ścian i podpiwniczenia. Dzięki temu
potencjał historycznej zabudowy będzie mógł zostać wykorzystany do rozwoju dzielnicy.
Warto zaznaczyć, że podniesienie atrakcyjności obszaru, w tym poprawa warunków
komunikacyjnych i uporządkowanie zieleni, jak również sprawna infrastruktura techniczna
stanowić będzie zachętę dla przedsiębiorców do prowadzenia działalności w zabytkowej
dzielnicy, o dużym potencjale, która położona jest w pobliżu głównych sieci
komunikacyjnych miasta i głównych punktów handlowych. Dolny Wrzeszcz głównie ze
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
100
względu na architekturę i układ przestrzenny może stać się ciekawym miejscem dla turystów,
którzy aktualnie odwiedzają najbardziej znane miejsca Gdańska, jak np. ul. Długa i ze
względu na niską estetykę okolicy niechętnie zwiedzając okolice Dolnego Wrzeszcza.
Aby w pełni osiągnąć zamierzone cele konieczne jest również przeprowadzenie działań
społecznych, które skierowane będą do zarówno do najmłodszych mieszkańców Dolnego
Wrzeszcza, osób dorosłych, jak i emerytów, którzy obecnie nie mają możliwości aktywnego
spędzania czasu. Wprowadzenie zajęć przeznaczonych dla dzieci umożliwi rozwój ich
zainteresowań oraz nabycie nowych umiejętności, co pozwoli na podniesienie samooceny
wśród młodych osób i w dalszej perspektywie zapobiegnie przenoszeniu negatywnych
wzorców na kolejne pokolenia. Oferta powstała dla mieszkańców skierowana będzie
również do osób bezrobotnych oraz osób w rodzinach dysfunkcyjnych, które nie radzą sobie
z prowadzeniem gospodarstwa domowego. Zakłada się, iż przeprowadzenie rewitalizacji
społecznej jest warunkiem koniecznym do zwiększenia aktywności mieszkańców zarówno
w sferze zatrudnienia jak i działań dla społeczności lokalnych, co pozwoli na ograniczenie
zjawiska uzależnień, a także na wzrost bezpieczeństwa w Dolnym Wrzeszczu.
Cele zamierzone do realizacji w ramach niniejszego przedsięwzięcia pozwolą zatem na
podniesienie poziomu atrakcyjności inwestycyjnej i turystycznej tej przestrzeni miejskiej
miasta Gdańska, czym w pełni wpisują się w spodziewane efekty 3 Osi priorytetowej
Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007 – 2013.
Biorąc pod uwagę powyższe można zauważyć, że realizacja działań zapisanych w projekcie w
znacznym stopniu przyczyni się do ożywienia Dolnego Wrzeszcza i przywrócenia mu ważnej
roli w życiu gospodarczo‐społecznym miasta. Przedsięwzięcie, łącząc zadania
infrastrukturalne, społeczne i gospodarcze, umożliwi trwałe rozwiązanie problemu
marginalizacji Dolnego Wrzeszcza i jego mieszkańców. Celem bezpośrednim osiągniętym w
związku z realizacją przedmiotowego projektu będzie aktywizacja społeczna i gospodarcza
zdegradowanych obszarów miejskich i podniesienie atrakcyjności tej części Gdańska. Tym
samym należy uznać, iż osiągnięty zostanie cel nadrzędny projektu, jakim jest rozwój
funkcji miejskich i metropolitalnych w głównych ośrodkach rozwoju regionu jakim bez
wątpienia jest Gdańsk.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
101
3.4.3.4 MATRYCA LOGICZNA PROJEKTU
Tabela 3.7. Matryca logiczna dla projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
Logika interwencji
Wskaźniki realizacji
Źródła informacji o wskaźniku
Założenia
Cel nadrzędny (programowy,
ogólny)
Rozwój funkcji miejskich i
metropolitalnych Gdańska –
głównego ośrodka miejskiego regionu
‐ wzrost liczby nowych lub
zmodernizowanych stref
inwestycyjnych i rekreacyjnych oraz administracyjno‐biznesowych
‐ wzrost liczby placówek
usługowych, w tym kulturalnych i naukowych
‐ dane Beneficjenta,
raporty i badania przeprowadzone
przez Urząd Miejski,
‐ dane organizacji pozarządowych
Cel bezpośredni Projektu (główny)
‐ aktywizacja społeczna i gospodarcza
zdegradowanych obszarów miejskich
Gdańska i podnoszenie
atrakcyjności stref rozwojowych w
mieście,
‐ otwarcie dzielnicy na turystów i inwestorów,
‐ rozwój i przywrócenie
utraconych funkcji społeczno‐
gospodarczych Dolnego
Wrzeszcza,
‐ zwiększenie podaży
atrakcyjnych terenów
inwestycyjnych i rekreacyjnych oraz
przestrzeni publicznych na
obszarze Dolnego Wrzeszcza,
‐ podniesienie
‐ wzrost liczby mieszkańców podejmujących pracę zawodową
(aktywność gospodarcza)
‐ wzrost liczby mieszkańców
uczestniczących w wyborach (aktywność obywatelska)
‐ wzrost liczby nowych
przedsiębiorstw zlokalizowanych na terenie objętym rewitalizacją
‐ wzrost liczby turystów
odwiedzających obszar Dolnego
Wrzeszcza
‐ wzrost podaży terenów
inwestycyjnych i rekreacyjnych
‐ spadek liczby osób
korzystających z
Dane Beneficjenta i Partnerów Projektu
oraz PUP w Gdańsku
‐ Realizacja założeń Programu Rewitalizacji
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
102
jakości życia mieszkańców
pomocy społecznej
Rezultaty ‐ poprawa warunków życia mieszkańców
Dolnego Wrzeszcza,
‐ zwiększenie jakości i
dostępności przestrzeni publicznych
Dolnego Wrzeszcza
‐ zwiększenie aktywności mieszkańców
poprzez wprowadzenie szerokiej oferty kulturalno – edukacyjnej,
‐ stworzenie miejsc do organizacji przedsięwzięć
ukierunkowanych na przeciwdziałanie
negatywnym zjawiskom w
Dolnym Wrzeszczu
‐ liczba mieszkańców objętych projektami
rewitalizacyjnymi‐ 7 739 osób,
‐ powierzchnia zrewitalizowanych obszarów – 55 ha,
‐ liczba osób korzystających z
obiektów podanych rewitalizacji – 828 osób,
‐ liczba nowych ofert
programowych przygotowanych w
obiektach poddanych
rewitalizacji – 14 szt.,
‐ liczba osób uczestniczących w przedsięwzięciach realizowanych w ramach projektu –
500 osób
‐ Ewidencja Ludności Miasta
Gdańska
‐ ewidencje Miasta Gdańska i
partnerów projektu
‐ sprawozdania z realizacji działań społecznych, listy
obecności
‐ zwiększenie zainteresowania
Dolnym Wrzeszczem wśród
inwestorów,
‐ wykorzystanie potencjału dzielnicy
do rozwoju turystyki,
‐ zwiększenie integracji i
aktywizacji ludności
Produkty ‐ zrewitalizowany obszar Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku,
‐ zrewitalizowane budynki
mieszkalne,
‐ przebudowane drogi,
‐ zrealizowane przedsięwzięcia miękkie dla mieszkańców
Dolnego Wrzeszcza
‐ liczba zrewitalizowanych obszarów – 1 szt.
‐ liczba obiektów poddanych działaniom
rewitalizacyjnym ‐23 szt.
‐ powierzchnia obiektów poddanych działaniom
rewitalizacyjnym – 16 776,38 m²
‐ długość przebudowanych dróg na obszarach
objętych rewitalizacją –
0,7 km,
Dla działań twardych,
związanych z robotami
budowlanymi:
Dokumentacja powykonawcza, protokoły odbioru
robót.
Dla działań miękkich:
Dane Beneficjenta i partnerów
projektu, programy zajęć, lista obecności.
Wykonanie zamierzonych
działań zgodnie z dokumentacją techniczną,
programem działań społecznych i
zapisami Programu Rewitalizacji.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
103
‐ liczba zrealizowanych przedsięwzięć
mających na celu przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom
społecznym – 2
Działania ‐ przeprowadzenie postępowań o udzielenie zamówienia publicznego,
‐ przeprowadzenie prac budowlanych i remontowych,
‐przeprowadzenie działań społecznych
‐ zarządzanie projektem,
‐ promocja projektu
Środki
‐ zespół projektowo‐ zarządzający (pracownicy
Urzędu Miejskiego w Gdańsku, partnerzy projektu),
‐ środki finansowe zapisane w
budżecie projektu
Koszty
Łącznie: 20 811 006,70 zł
w tym koszty kwalifikowane: 20 460 410,99 zł
‐ otrzymanie dofinansowania w ramach RPO WP,
‐ sprawne przeprowadzenie
procedur przetargowych,
‐ wykonanie prac i działań zgodnie z
założonym harmonogramem
projektu
3.4.3.5 KOMPLEMENTARNOŚĆ PROJEKTU
Przedmiotowy projekt jest elementem realizacji szerszego programu polegającego na
rewitalizacji Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku. Całościowy program jest przedsięwzięciem
kompleksowym, obejmującym szereg inwestycji i działań społeczno‐gospodarczych mających
na celu przywrócenie obszarowi utraconych funkcji miejskich oraz aktywizowanie lokalnej
społeczności. W realizację programu zaangażowane jest Miasto Gdańsk wraz ze swoimi
jednostkami organizacyjnymi oraz organizacje pozarządowe – podmioty te zawiązały koalicję
na rzecz rewitalizacji społecznej Dolnego Wrzeszcza. Należy podkreślić, iż w realizację
programu bardzo mocno zaangażowana jest społeczność lokalna.
Do tej pory w ramach programu zrealizowane zostały m.in. następujące projekty:
Rewaloryzacja Parku Kuźniczki. Zadaniem projektu zrealizowanego przez Miasto
Gdańsk było przywrócenie świetności zabytkowemu parkowi i przywrócenie mu
wygląd z lat 20. XX wieku. Podupadły i zdewastowany park został poddany
gruntownej rewaloryzacji i uporządkowany. Ponadto została uratowana jego
najbardziej charakterystyczna ozdoba ‐ altana parkowa. Inna pamiątka po dawnym
Kleinhammerparku, brama z resztkami oryginalnego napisu, również została poddana
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
104
konserwacji. Usunięto także drewniane pawilony otaczające park i wymieniono
nawierzchnie biegnących wzdłuż Kuźniczek chodników na płytki o kształcie infuły.
Projekt zrealizowany został w 2003 roku za kwotę 900 tys. zł i w całości sfinansowany
został z budżetu Miasta Gdańska.
Rewaloryzacja skweru przy Placu Wyspiańskiego. W ramach projektu przebudowana
została stara betonowa fontanna (znajdująca się w miejscu dawnego zbiornika
przeciwpożarowego) – fontanna otrzymała nowy wystrój, instalację wodną i
iluminację świetlną, została też wyłożona granitem. Projekt modernizacji objął
również układ przestrzenny z modernizacją nawierzchni, oświetlenia, instalacji
wodnej oraz przestrzennego układu zieleni i elementów małej architektury poprzez
ustawienie rzeźb "Ławeczki z Oskarkiem" i "Tańczącej Dziewczynki". W ramach prac
budowlanych wykonano 400m² chodników, 150mb sieci wodociągowej, 30mb
kanalizacji sanitarnej, ustawiono słupy oświetleniowe. Zamontowano ławeczki i
altankę z ławeczką, na której "siedzi" Oskar. Zieleń została uzupełniona. Inwestycja
została sfinansowana ze środków Miasta Gdańska.
Porządkowanie terenów wokół Potoku Strzyża. W wyniku realizacji przedsięwzięcia
został gruntownie zmodernizowany i uregulowany fragment koryta potoku za
Parkiem Kuźniczki, na odcinku równoległym do ul. Wajdeloty, przepływający
otwartym korytem pod licznymi mostkami, pomiędzy XIX/XX wiecznymi kamienicami.
Modernizacja była niezbędna w wyniku szkód spowodowanych obfitymi opadami
deszczu w 2001r. kiedy to wody opadowe Strzyży wystąpiły z brzegów. Woda zalała
wtedy wiele ulic i domów podnosząc swój stan ponad poziom ulic od 130 do 210cm.
Uregulowanie i uporządkowanie koryta Potoku Strzyży nie jest jednak wystarczające
dla zabezpieczenia Dolnego Wrzeszcza przed podobnymi zdarzeniami i dlatego
niezbędne jest umożliwienie bezpiecznego przepływu nadmiaru wód opadowych
dodatkowym przekrojem. Projekt został sfinansowany ze środków Miasta Gdańska.
Adaptacja zabudowań dawnego browaru przy ul. Kilińskiego na funkcje
mieszkaniowe i usługowe. W ramach projektu zespół zabudowań poprzemysłowych
zostanie przekształcony w kompleks mieszkaniowo‐usługowy. Browar jest
przedmiotem wpisu do rejestru zabytków, dlatego część obiektów zostanie
zachowana, zrewaloryzowana i zaadaptowana do nowych funkcji. Pozostałe obiekty,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
105
nie objęte ochroną konserwatorską, zostaną zlikwidowane a w ich miejsce powstaną
nowe budynki mieszkalne. Inwestycja będzie ważnym wsparciem dla działań
rewitalizacyjnych zainicjowanych przez samorząd, gdyż nastąpi zwiększenie liczby
mieszkańców (co częściowo zniweluje niekorzystne trendy demograficzne) i
spowoduje trwałą zmianę stanu zainwestowania, sposobu zagospodarowanie i
wizerunku, zachodniej części Dolnego Wrzeszcza. Inwestycja znajduje się na etapie
koncepcji. Inwestorem będzie Przedsiębiorstwo Budowlane Górski Sp. z o.o. (sektor
niepubliczny).
Wszystkie ww. przedsięwzięcia służyły rewitalizacji Dolnego Wrzeszcza – zgodnie z
zapisami Gdańskiego Programu Rewitalizacji. Projekty te przyczyniły się nie tylko do
uatrakcyjnienia przestrzeni publicznej, ale także umożliwiły prowadzenie działań
aktywizujących mieszkańców. I tak w zrewaloryzowanych obszarach odbywają się projekty
okazjonalne (około 6 rocznie) organizowane przez m.in. Stowarzyszenie „Komitet Inicjatyw
Lokalnych Wrzeszcz”, Wspólnotę Lokalną Wajdeloty czy Gdańskie Centrum Wolontariatu.
Przykładem tego jest "Święto Ulicy Wajdeloty", zorganizowane po raz pierwszy w 2006r., w
ramach którego w Parku Kuźniczki Klub Winda zorganizował I Plener Rzeźby "Kuźniczki".
Działania te, mające na celu zwiększenie atrakcyjności zdegradowanych obecnie przestrzeni
Dolnego Wrzeszcza, a także aktywizację jego mieszkańców, są logicznie powiązane z
przedmiotowym projektem, który stanowi kolejny etap działań Miasta i pozostałych
podmiotów. Docelowo – po zrealizowaniu całości programu – Dolny Wrzeszcz będzie
obszarem atrakcyjnym do zamieszkania, odwiedzania i inwestowania i będzie miał istotny
udział w rozwijaniu funkcji miejskich i metropolitalnych Gdańska.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
106
4 WYKONALNOŚĆ FINANSOWO ‐ EKONOMICZNA
4.1 ANALIZA FINANSOWA
4.1.1 OKREŚLENIE ZAŁOŻEŃ DO ANALIZY FINANSOWEJ
Analiza finansowa wykonana dla przedsięwzięcia inwestycyjnego „Rewitalizacja Dolnego
Wrzeszcza w Gdańsku” ma za zadanie wykazać, czy jest ono zasadne z finansowego punktu
widzenia. Inaczej mówiąc, czy całkowite przychody osiągnięte z jego eksploatacji przekroczą
poniesione na jego realizację wydatki. W wyniku przeprowadzonej analizy uzyskana zostanie
także odpowiedź na pytanie czy zapewnione zostały środki niezbędne do tego, aby po
zakończeniu prac przedsięwzięcie nadal mogło funkcjonować.
Dzięki przeprowadzeniu analizy finansowej oszacowane zostaną wskaźniki określające
rentowność przedsięwzięcia. Jednocześnie na podstawie analizy finansowej uzyskane
zostaną informacje mówiące o tym czy wybrane, najlepsze pod względem technicznym,
rozwiązanie jest realne do wykonania pod względem finansowym i w aktualnym otoczeniu
społeczno – gospodarczym.
W celu sporządzenia analizy przyjęto następujące założenia:
za rok bazowy przedsięwzięcia uznano rok 2009,
analiza została sporządzona w cenach stałych, przy zastosowaniu metody różnicowego
modelu finansowego,
analiza została sporządzona w cenach brutto, ponieważ VAT jest kosztem kwalifikowanym
dla Gminy Miasta Gdańska (zgodnie z załącznikiem nr 4 do Przewodnika Beneficjenta
RPO WP 2007‐2013 Wytyczne dotyczące kwalifikowalności wydatków ramach RPO WP
na lata 2007 – 2013),
analiza obejmuje okres 15 lat, to jest okres 2015‐2029 rok. Okres ten został ustalony
zgodnie z Wytycznymi do studiów wykonalności dla projektów w ramach Regionalnego
Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007‐2013 w zakresie
projektów dotyczących kompleksowej rewitalizacji,
stopa dyskontowa stosowana przy dyskontowaniu strumieni pieniężnych dla obliczenia
wskaźników rentowności inwestycji w niniejszym opracowaniu będzie wynosiła 5%.
Wielkość ta jest zgodna z wytycznymi do studiów wykonalności,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
107
analiza została sporządzona zgodnie z Wytycznymi w zakresie wybranych zagadnień
związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów
generujących dochód,
analiza finansowa została sporządzona z dokładnością do 1 PLN (wyjątek stanowią
nakłady inwestycyjne, harmonogram rzeczowo‐finansowy oraz koszty eksploatacyjne,
gdzie mając na uwadze dokładność analizy, zdecydowano o zwiększeniu dokładności
do 0,01 PLN).
Podczas sporządzania analizy finansowej dla omawianego projektu korzystano z założeń
makroekonomicznych, które zamieszczono w podrozdziale 7.4 Wytycznych w zakresie
wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym
projektów generujących dochód „Warianty rozwoju gospodarczego Polski”
(MRR/H/14(2)01/2009). Dla pozostałych lat okresu referencyjnego przyjęto szacunkowe
wartości ekonomiczne. Poniższa tabela przedstawia pełen zakres założeń
makroekonomicznych, które wykorzystano w studium.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
108
Tab. Założenia makroekonomiczne
Źródło: opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
109
4.1.2 CAŁKOWITE NAKŁADY INWESTYCYJNE
Łączne nakłady inwestycyjne niezbędne do przeprowadzenia inwestycji wraz z latami ich
poniesienia przedstawione zostały w poniższej tabeli. Podatek VAT jest kosztem
kwalifikowanym w ramach projektu, jako że Gmina Miasta Gdańska nie ma możliwości
odzyskania podatku w ramach swojej działalności operacyjnej. Planuje się zakończenie fazy
realizacyjnej projektu w 2014 roku.
Poniższa tabela przedstawia zestawienie wszystkich nakładów inwestycyjnych, które
niezbędne są do prawidłowego przeprowadzenia realizacji inwestycji w podziale na koszty
kwalifikowane i niekwalifikowane. W celu utrzymania wysokiej funkcjonalności przedmiotu
projektu, założono również nakłady odtworzeniowe po pierwszych 10 latach eksploatacji
inwestycji. Zgodnie z zasadami kwalifikowalności kosztów, nakłady odtworzeniowe zostały
przyporządkowane do kosztów niekwalifikowanych projektu. Ponadto, część nakładów
związanych z przebudową elementów budynków mieszkalnych zostały uznane za
niekwalifikowane.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
110
Tab. Zestawienie nakładów inwestycyjnych projektu (koszty kwalifikowane)4
Źródło: Opracowanie własne
4 Tabela całkowitych nakładów inwestycyjnych została zaprojektowana zgodnie z Wytycznymi do studiów wykonalności dla projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013, w zakresie projektów dotyczących kompleksowej rewitalizacji
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
111
Tab. Zestawienie nakładów inwestycyjnych projektu (koszty niekwalifikowane)
Źródło: Opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
112
Tab. Zestawienie wydatków w ramach instrumentu elastyczności
Źródło: Opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
113
4.1.3 KALKULACJA PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY INWESTORA W WYNIKU REALIZACJI
INWESTYCJI
4.1.3.1 ANALIZA RYNKU ORAZ OFERTY POWSTAŁEJ W WYNIKU REALIZACJI PROJEKTU
Projekt „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku” zakłada działania inwestycyjne
polegające na przebudowie ul. Wajdeloty i fragmentów przyległych ciągów ulicznych wraz z
niezbędną infrastrukturą techniczną, jak również przebudowie fragmentów budynków
mieszkalnych przylegających do przebudowywanych ciągów ulicznych. Oprócz tego w
ramach przedsięwzięcia zostaną przeprowadzone działania społeczne, w postaci powołania
„Klubu Młodego Wrzeszczaka” oraz „Klubu Mieszkańca”, celem aktywizacji lokalnej
społeczności Dolnego Wrzeszcza.
Celem nadrzędnym projektu jest rozwój funkcji miejskich i metropolitalnych Miasta Gdańska,
a celem bezpośrednim zaktywizowanie mieszkańców Dolnego Wrzeszcza i zmniejszenie skali
problemów społecznych występujących w dzielnicy. Spodziewane rezultaty przedsięwzięcia
to zwiększenie liczby organizacji pozarządowych działających w dzielnicy oraz poszerzenie
oferty profilaktycznej, terapeutycznej, kulturalnej, rekreacyjnej oraz zwiększenie jej
dostępności.
Beneficjentem projektu będzie Gmina Miasta Gdańska, wdrażająca projekt poprzez swoje
jednostki: Zarząd Dróg i Zieleni, Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych oraz Miejski
Ośrodek Pomocy Społecznej. Przedmiotowy projekt będzie realizowany z partnerami:
wspólnotami mieszkaniowymi z rejonu Dolnego Wrzeszcza oraz Towarzystwem Pomocy im.
Św. Brata Alberta Koło Gdańskie.
W wyniku realizacji niektórych zadań projektu na terenie objętym projektem powstaną nowe
usługi, które będą oferowane mieszkańcom Dolnego Wrzeszcza i osobom, które odwiedzą tę
dzielnicę. Poniżej zamieszczono charakterystykę poszczególnych zadań wraz z opisem
nowych produktów lub usług, jakie powstaną po wdrożeniu przedsięwzięcia.
Rewitalizacja techniczno‐materialna
Na przedsięwzięcia inwestycyjne związane z przebudową istniejącej infrastruktury składają
się następujące zadania:
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku”
114
Przebudowa ulicy Wajdeloty oraz fragmentów ulic przyległych ‐ Konrada Wallenroda,
Grażyny i Aldony, położonych pomiędzy ulicą Wajdeloty i Potokiem Strzyży wraz z
infrastrukturą techniczną, łącznie z budową Kanału Ulgi dla Potoku Strzyży pod ulicą
Wajdeloty. Celem powyższego zadania jest poprawa estetyki przestrzeni publicznych,
poprawa jakości infrastruktury technicznej i jednocześnie (poprzez przebudowę
kanalizacji deszczowej i budowę kanału ulgi dla Potoku Strzyży) podniesienie stopnia
bezpieczeństwa powodziowego Dolnego Wrzeszcza. Dodatkowo w okolicach