Referat Urolitiasis 2

8/17/2019 Referat Urolitiasis 2

1/29

REFERAT

BATU SALURAN KEMIH

Disusun Oleh :

ABIA NEBULA

1102011002

Pembimbing :

dr. HENGKINA!O !"U

FAKULTAS KEDOKTERAN UNIVERSITAS YARSI

KEPANITERAAN KLINIK

STASE BEDAH

PERIODE 29 FEBRUARI – 7 MEI 2016

BAB I


2/29


3/29

TINJAUAN PUSTAKA

I. Ana!"# Sa$%&an K'"#(

I.1 Ana!"# )#n*a$

Gin(%l meru"%&%n #rg%n ber"%s%ng%n '%ng $erle$%& "%d% re$r#"eri$#ne%l '%ng

m%sing,m%sing ber%d% di de&%$ r"us 3er$ebr%. P#sisi gin(%l b%gi%n %$%s ber%d%

se(%(%r deng%n $ul%ng 3er$ebr% $#r%&%lis &e 12 d%n b%gi%n b%%h gin(%l ber%d% di

$ul%ng 3er$ebr% lumb%lis &e 4. Umumn'% gin(%l b%gi%n &%n%n ber%d% lebih &%ud%l

dib%nding&%n deng%n gin(%l &iri.2

G%mb%r 2.1. !is$em urin%rius $%m"%& de"%n d%n bel%&%ng.

5sumber: !%l%din- 20167.

Gin(%l meru"%&%n &um"ul%n $ubulus,$ubulus '%ng meng%ndung 1.2 (u$% /ungsi

e&s&resi '%ng disebu$ ne/r#n. i%" gin(%l mem"un'%i ber%$ se&i$%r 180 g d%n deng%n

u&ur%n 11 m "%n(%ng- ) m leb%r d%n 4 m $eb%l. P%d% medi%l d%ri gin(%l- $erd%"%$

b%gi%n '%ng berben$u& e&ung- b%gi%n ini din%m%&%n hilus. P%d% b%gi%n ini $erd%"%$

%r$eri ren%lis- 3en% ren%lis- du&$us lim"%$i&us d%n "le9us s%r%/ '%ng mele%$i sinus.

P%d% b%gi%n $erlu%r d%ri gin(%l di&elilingi #leh 4 l%"is%n,l%"is%n (%ring%n i&%$ '%i$u: 517

capsul fibrous renal fascia- b%gi%n $erlu%r d%ri gin(%l '%ng mere&%$&%n gin(%l deng%n

#rg%n '%ng berde&%$%n "%d% dinding %bd#men 527 perirenal fat capsule- l%"is%n

%di"#s% '%ng men(%di b%n$%l%n gin(%l d%n men(%g% gin(%l "%d% $em"%$n'% 547 fibrous

capsule- l%"is%n $erde&%$ "%d% gin(%l '%ng meneg%h $er(%din'% in/e&si m%u"un

$r%um%.2

2


4/29

P%d% "%ren&im gin(%l- dib%gi men(%di 2 #n% '%i$u: r$e&s d%n medull%. P%d%

b%gi%n r$e&s $erd%"%$ lumn gin(%l '%ng l%ngsung menu(u sinus d%n memb%gi

medull% men(%d ) s%m"%i 10 "ir%mid ren%lis. i%" "ir%mid berben$u& nus deng%n

b%gi%n '%ng leb%r mengh%d%" r$e&s semen$%r% beru(ung $um"ul mengh%d%" sinus-

bern%m% "%"ill% gin(%l. !%$u "ir%mid d%n r$e&s '%ng berde&%$%n disebu$ seb%g%i s%$u

l#bus gin(%l. P%d% $i%" "%"ill% d%ri "ir%mid ren%lis $erd%"%$ &%li&s min#r '%ng bergun%

mengum"ul&%n urin. D%ri 2 ; 4 &%li&s min#r %&%n berg%bung men(%di &%li&s m%'#r-

d%n 2 ; 4 &%li& m%'#r %&%n berg%bung "%d% sinus memben$u& s%lur%n '%ng bern%m%

"el3is ren%lis '%ng n%n$in'% %&%n men'%lur&%n menu(u ure$er d%n &%ndung &emih.2

G%mb%r 2.2. 5%7 g%mb%r%n gin(%l se%r% /#$#gr%/i- 5b7 g%mb%r%n gin(%l se%r% %nim%si.


!ir&ul%si Gin(%l.


5/29

membe$u& &%"iler,&%"iler meling&%r men(%di gl#merulus- '%ng ber%d% did%l%m &%"sul

'%ng berben$u& ? bern%m% &%"sul gl#merulus. Gl#merulus %&%n berdr%in%se men(%di

%r$eri#l e//eren$ d%n n%n$in'% %r$eri#l e//eren$ %&%n ber%b%ng,%b%ng men(%di &%"iler

&%"iler "le9us "eri$ubulus '%ng mengi&u$i (%lur (%lur d%ri $ubulus gin(%l '%ng bergun%

un$u& mere%bs#rbsi %ir d%n %$ $erl%ru$ "%d% $ubulus.2

G%mb%r 2.4. Ar$eri

d%n 3en% "%d% gin(%l.

5sumber: !%l%din-

20167.

D%ri &%"iler,

&%"iler "eri$ubulus- d%r%h meng%lir menu(u 3en% r$i&%lis r%di%$%- 3en% %r&u%$%- 3en%

in$erl#b%ris- 3en% ren%lis- mele%$i hilus d%n menu(u 3en% %3% in/eri#r. @en%,3en% ini

ber(%l%n "%r%lel bers%m%%n deng%n %r$eri deng%n n%m% '%ng s%m%. P%d% b%gi%n

medull% gin(%l- h%n'% menerim% 1= , 2= d%ri $#$%l d%r%h '%ng meng%lir- dib%n$u

deng%n "embuluh d%r%h 3%s% re$%. @%s% re$% %d%l%h %b%ng d%ri %r$eri#l e//eren$

'%ng l%ngsung $urun menu(u medull% $%n"% $%n"% berub%h men(%d &%"iler,&%"iler

"eri$ubulus. @%s% re$% sel%n(u$n'% bermu%r% "%d% 3en% r$i&%lis r%di%$%.2

4


6/29

G%mb%r 2.6. !ir&ul%si d%r%h "%d% gin(%l.


Pers%r%/%n Gin(%l.

*engi&u$i (%lur %r$eri ren%lis- "le9us ren%lis meru"%&%n "ers%r%/%n d%n

g%ngli#n. Ple9us ren%lis mengi&u$i %b%ng,%b%ng %r$eri ren%lis menu(u gin(%l d%n

men(%di ser%bu$ s%r%/ "%d% "embuluh d%r%h d%n $ubulus n$#r$us "%d% ne/r#n. Ple9us

ren%lis meru"%&%n "ers%r%/%n '%ng mem"un'%i 2 #$#n#m- sim"%$i& d%n "%r%sim"%$i&.

!%r%/ sim"%$i& ber%s%l d%ri "le9us %#r$% %bd#min%lis 5&hususn'% mesen$eri&us

su"eri#r d%n g%ngli#n eli%7. !%r%/ ini meng#n$r#l "erd%r%h%n ren%l d%n l%(u

"emben$u&%n urine- &e$i&% $e&%n%n d%r%h $urun- s%r%/ ini mens$imul%si gin(%l un$u&

5


7/29

mem"r#du&si renin- sebu%h enim '%ng %&$i/ seb%g%i h#rm#n un$u& men(%g% &emb%li

$e&%n%n d%r%h. !%r%/ sim"%$i& ber%s%l d%ri ner3us 3%gus '%ng /ungsin'% "%d% gin(%l

s%%$ ini belum di&e$%hui.2

N'+&!n Ne/r#n $erben$u& d%ri 2 b%gi%n '%i$u: r"us&ulum gin(%l '%ng ber/ungsi

/il$r%si d%r%h d%n $ubulus ren%l '%ng ber/ungsi merub%h h%sil %$ $er/il$r%si men(%di

urin.

K#r"us&ulum en%le

K#r"us&el ren%le $ediri d%ri gl#merulus d%n &%"sul% B#m%n. P%d% l%"is%n

3iser%l d%ri gl#merulus $erd%"%$ sel "#d#si$ '%ng men'elimu$i &%"iler semen$%r%

"%d% l%"ir%n "%rie$%l dil%"isi sel e"i$el ge"eng. Di%n$%r% l%"is%n ini $erd%"%$ ru%ng%n

'%ng bern%m% capsular space dim%n% h%sil /il$r%si sel%n(u$n'% %&%n menu(u ru%ng%n$ersebu$. P%d% r"us&ulum ren%le $erd%"%$ 2 &u$ub '%i$u- vascular pole dim%n% %r$eri

m%su& d%n &elu%r d%ri r"us&ulum ren%le d%n urinary pole dim%n% h%sil /il$r%si

gl#merulus %&%n m%su& &e $ubulus ren%l. !el "#d#si$ berben$u& se"er$i guri$% dim%n%

b%d%nn'% mem"un'%i $%ng%n,$%ng%n '%ng mem%n(%ng men'elimu$i &%"iler

gl#merulus. %ng%n,$%ng%n ini dimengh%sil&%n "en'%ring "%d% gl#merulus deng%n

mebu%$ el%h sem"i$ '%ng bern%m% filtration slits. ungsi d%ri r"us&ulum ren%le ini

seb%g%i /il$r%si dim%n% sel d%r%h d%n "l%sm% "r#$ein $erh%mb%$ did%l%m "embuluh

d%r%h &%ren% el%h '%ng dibu%$ $erl%lu &eil sehingg% d%"%$ men%h%n mere&%. Air

d%"%$ menembus d%ri el%h ini d%n memb%% "%r$i&el,"%r$i&el &eil se"er$i ure%-

glus%- %s%m %min# d%n ele&$r#li$. P%d% $e&%n%n d%r%h $inggi membu%$ %ir d%n %$

$erl%ru$ '%ng beru&ur%n &eil d%"%$ menembus $emb#& &%"iler d%n menu(u ru%ng%n

&%"sul. e&%n%n "%d% ru%ng%n &%"sul meng%n$%r&%n %$ /il$r%$e menu(u $ubulus ren%l

'%ng n%n$in'% %&%n mele%$i &%li&s d%n "el3is ren%l.2

6


8/29

G%mb%r 2.8. !is$em ne/r#n d%n $ubulus.5!umber : !%l%din- 20167

ubulus ren%l meru"%&%n du&$us '%ng bermul% d%ri &%"sul gl#merulus d%n

ber%&hir "%d% u(ung "ir%mid medull%. Ini se&i$%r se"%n(%ng 4 m- d%n dib%gi men(%d 6

b%gi%n : $ubulus n$#r$us "r#&sim%lis- %ns% Henle- $ubulus n$#r$us dis$%lis d%n

du&$us ligen$es. H%n'% 4 $er%%l '%ng meru"%&%n b%gi%n d%ri ne/r#n semen$%r%

du&$us ligen$es h%n'% mengum"ul&%n %ir%n d%ri ne/r#n,ne/r#n '%ng %d%. i%"

b%gi%n d%ri $ubulus memili&i /ungsi /isi#l#gis '%ng uni& d%n ber"er%n $erh%d%"

"emben$u&%n urin.2

ubulus K#n$#r$us Pr#&sim%lis.

ubulus n$#r$us "r#&sim%lis meru"%&%n $ubulus "%n(%ng d%n berli&u,li&u

d%n se%r% his$#l#gis berd#min%n "%d% regi#n r$e&s. ubulus ini memili&i l%"is%n

e"i$el &ubus deng%n mir#3illi '%ng bergun% un$u& %bs#rbsi. ubulus n$#r$us

"r#&sim%lis bergun% un$u& re%bs#rbsi d%n se&resi. ubulus ini meng%bs#rbsi )8= d%ri

h%sil /il$r%si gl#merulus. P%d% "ermu&%%n lumen- e"i$el sel memili&i berb%g%imembrane transport protein '%ng bergun% un$u& memb%% %$ $erl%ru$ deng%n

7


9/29

$r%ns"#r$ %&$i/ m%u"un $er/%sili$%si &elu%r d%ri lumen. %$ $erl%ru$ d%n %ir '%ng

mele%$in'% %&%n menu(u si$#"l%sm% d%ri sel- din%m%&%n ru$e $r%nsseluler- '%ng

n%n$in'% %&%n menu(u b%s%l sel d%n l%"is%n sel b%gi%n l%$er%l un$u& sel%n(u$n'%

di&elu%r&%n. Ad%"un ru$e l%in '%i$u "%r%seluler- '%i$u berdi/usi di%n$%r% sel,sel e"i$el.

%$ $erl%ru$ '%ng di %bsr#bsi #leh $ubulus '%i$u s#dium- "#$%ssium- m%gnesium-

"h#s"h%$e- &l#rid%- bi&%rb#n%$- glus%- %s%m %min#- l%&$%$- "r#$ein- "e"$id%- ure% d%n

%s%m ure%. Air ber"ind%h se%r% #sm#sis. !emen$%r% %$ '%ng di se&resi #leh $ubulus

n$#r$us "r#&sim%lis d%ri d%r%h menu(u urine "rimer '%i$u: hidr#gen- i#n bi&%rb#n%$-

%mm#ni%- ure%- %s%m ure%- &re%$inin- %s%m em"edu- "#lu$%n d%n #b%$,#b%$%n. Un$u&

ure%- $er(%di "r#ses dim%n% re%bs#rbsi d%n e&s&resi- dim%n% ure% '%ng die&sresi&%n

se&i$%r se$eng%h d%ri ure% d%l%m d%r%h- ini ber$u(u%n un$u& men(%g% &%d%r nsen$r%si

ure% d%l%m d%r%h d%l%m b%$%s%n %m%n.2

Ans% Henle

Ans% Henle meru"%&%n $ubulus '%ng berben$u& U deng%n seb%gi%n bes%r

ber%d% "%d% #n% medull%. !%lur%n ini ber%s%l d%ri $ubulus n$#r$us "r#&sim%lis '%ng

ber(%l%n lurus se%r% menurun d%n $erd%"%$ "u$%r%n 10# men(%di men%i& d%n &emb%li

menu(u r$e&s. P%d% %ns% Henle $erd%"%$ segmen '%ng $eb%l- $erdiri d%ri l%"is%n

&ub#id- d%n segmen '%ng $i"is- $erdiri d%ri e"i$el ge"eng. P%d% segmen $eb%l- $er(%di

$r%ns"#r$ %&$i/ "%d% g%r%m sehingg% membu$uh&%n AP '%ng $inggi d%n mi$#ndri%

'%ng b%n'%&- #leh &%ren% i$u ben$u& sel rel%$i/ lebih $eb%l. !emen$%r% un$u& segmen

$i"is $id%& $er(%di $r%ns"#r$ %&$i/ d%n "erme%bili$%s %ir u&u" $inggi sehingg% $id%&

dibu$uh&%n b%n'%& AP d%n mi$#ndri%. !egmen $eb%l ber%d% "%d% %%l %ns% Henle

d%n %&hir %ns% Henle- semen$%r% un$u& segmen $i"is ber%d% "%d% sebelum d%n sesud%h

"u$%r%n d%ri %ns% Henle sendiri '%ng n%n$in'% %&%n berub%h &emb%li men(%di segmen

$eb%l. Ans% Henle mere%bs#rbsi 28= s#dium- "#$%ssium- &l#rid% d%n 18= %ir h%sil

d%ri /il$r%si gl#merulus. ungsi u$%m% d%ri %ns% Henle '%i$u men(%g% gr%dien

#sm#l%ri$%s "%d% medull% ren%l. Ini dil%&u&%n deng%n %r% mel%&u&%n "#m"% N%,K

d%n ?l d%ri b%gi%n ascending %ns% Henle.2

Ne/r#n '%ng de&%$ deng%n medull% din%m%&%n juxtamedullary nephron.

Ne/r#n ini memili&i %ns% Henle '%ng "%n(%ng s%m"%i mende&%$i %"e9 d%ri "ir%mid

gin(%l. H%n'% 18= ne/r#n memili&i (u9$%medull%r' d%n ini bergun% un$u& men(%g%

gr%dien #sm#$i& "%d% medull%.2

!e$el%h %ns% Henle n%i& menu(u r$e&s- $ubulus $ersebu$ mel%&u&%n n$%&

deng%n vascular pole. Ar$eri#l d%ri %//eren$- e//eren$ d%n $ubulus memben$u&

8


10/29

b%ngun%n '%ng bern%m% %""%r%$us (u9s$%gl#merul%r. erd%"%$ 4 sel '%ng

berdi//erensi%si "%d% %""%r%$us (u9s$%gl#merul%r '%i$uC

o *%ul% dens% ; sel e"i$el '%ng ber%d% "%d% %&hir %ns% Henle mengh%d%"

%r$eri#l %//eren$. !el ini ber"er%n seb%g%i sens#r '%ng mem%n$%u %lir%n d%nm"#sisi "%d% %ir%n d%l%m $ubulus deng%n bermuni&%si deng%n sel

dise&i$%rn'%.

o !el u9$%gl#merul%r ; sel #$#$ "#l#s "%d% %r$eri#l %//enen$ d%n %r$eri#l e//eren$

'%ng se%r% l%ngsung berde&%$%n deng%n m%ul% dens%. Ke$i&% $ers$imul%si

#leh m%ul% dens%- sel ini %&%n mel%&u&%n dil%$%si %$%u ns$ri&si d%ri

%r$eri#le. !el ini (ug% mense&resi renin- sebu%h en'me '%ng meng%$ur

$e&%n%n d%r%h.

o *es%ngi%l ; sebu%h el%h di%n$%r% %r$eri#l %//eren$ d%n e//eren$ d%n ru%ng%n

di%n$%r &%"iler,&%"iler gl#merulus. !el ini beri&%$%n deng%n sel,sel m%ul%

dens% d%n (u9s$%gl#merul%r seb%g%i b%$%s d%n bermuni&%si deng%n

mense&resi %$ se"er$i h#rm#n. !el ini (ug% d%"%$ ber"er%n seb%g%i /%g#si$-

mel%&u&%n ns$ri&si d%n rel%&s%si "%d% &%"iler gl#merulus un$u& meng%$ur

%lir%n d%r%h d%n %lir%n /il$r%si.2

o

G%mb%r 2.).

A""%r%$us

u9$%gl#merul%r


ubulus K#n$#r$us Dis$%lis

9


11/29

ubulus ini meru"%&%n $ubulus '%ng berli&u,li&u '%ng ber%d% "%d% r$e&s

gin(%l d%n dimul%i sesud%h m%ul% dens%. ubulus dis$%l ini lebih "ende& disb%nding

$ubulus "r#&sim%l d%n %&hir d%ri ne/r#n. L%"is%n $ubulus dis$%l $erben$u& d%ri l%"is%n

e"i$el &ub#id $%n"% mi&r#3illi. id%& se"er$i $ubulus n$#r$us "r#&sim%lis- $ubulus

n$#r$us dis$%lis ini mere%bs#rbsi %$ '%ng di%$ur #leh h#rm#n se"er$i- %ld#s$er#ne ;

meng%$ur s#dium d%n e&sresi "#$%ssium- "%r%$ir#id h#rm#n '%ng bergun% un$u&

regul%si &%lsium d%n e&s&resi /#s/%$.2

ubulus K#ligen$es

ubulus ini meru"%&%n $ubulus '%ng $urun menu(u medull%. ubulus ini

meru"%&%n b%gi%n d%ri $ubulus ren%lis %&%n $e$%"i bu&%n b%gi%n d%ri ne/r#n. Ne/r#n

d%n $ubulus ligen$es memili&i %%l embri#l#gi '%ng berbed%. P%d% %&hir medull%-du&$us,du&$us ini berg%bung men(%di du&$us '%ng lebih bes%r d%n memende& men(%di

du&$us "%"il%ris. Ad% se&i$%r 40 du&$us "%"il%ris '%ng bermu%r% "%d% &%li&s min#r.

P%d% du&$us le&$igen$es $erd%"%$ 2 $i"e sel '%i$u : intercalated cells- '%ng ber"er%n

$erh%d%" &eseimb%ng%n %s%m b%s% deng%n mense&resi hidr#gen %$%u i#n bi&%rb#n%$

menu(u urin- d%n principal cells, meng%bs#rbsi %ir d%n N% d%n se&resi K . &edu%n'%

mem"un'%i "er%n%n $er%&hir d%l%m meng%$ur #sm#l%ri$%s "%d% urin. P%d% principal

cells (ug% $erd%"% "in$u %ir '%ng bern%m% aquaporins "%d% membr%nn'%. Air %&%n

mel%&u&%n #sm#sis "%d% "in$u ini d%n menu(u 3%s% re$%. ubulus ligen$es (ug%

di"eng%ruhi #leh 2 h#rm#n '%i$u natriuretic peptides- meng%$ur e&sresi s#dium &e

urin- d%n antidiuretic hormone- '%ng bergun% un$u& re$ensi %ir d%n mengur%ngi

3#lume urin.2

I.2 Anatomi Ureter

Ure$er meru"%&%n s%lur%n se"%n(%ng 28,40 m d%n mem"un'%i leb%r hingg%1.+ m '%ng memb%% h%sil "en'%ring%n gin(%l 5/il$r%si- re%bs#r"si- se&resi7 d%ri

"el3is ren%lis menu(u 3esi% urin%ri%. erd%"%$ se"%s%ng ure$er '%ng $erle$%&

re$r#"eri$#ne%l- m%sing,m%sing s%$u un$u& se$i%" gin(%l.2

Ure$er se$el%h &elu%r d%ri gin(%l 5mel%lui "el3is7 %&%n $urun di de"%n m."s#%s

m%(#r- l%lu men'il%ngi "in$u %$%s "%nggul deng%n %.ili%% #mmunis. Ure$er ber(%l%n

se%r% "#s$er#,in/eri#r di dinding l%$er%l "el3is- l%lu meleng&ung se%r% 3en$r#,medi%l

un$u& men%"%i 3esi% urin%ri%. Ad%n'% &%$u" ure$er#,3esi%l meneg%h %lir%n b%li&

urine se$el%h mem%su&i &%ndung &emih. erd%"%$ beber%"% $em"%$ di m%n% ure$er

10


12/29

meng%l%mi "en'em"i$%n '%i$u "er%lih%n "el3is ren%lis,ure$er- /le&sur% m%rgin%lis ser$%

mu%r% ure$er &e d%l%m 3esi% urin%ri%. em"%$,$em"%$ se"er$i ini sering $erben$u&

b%$uF&%l&ulus.2

Ure$er memili&i $ig% l%"is%n '%i$u- l%"is%n mus%- l%"is%n mus&ul%ris d%n

l%"is%n %d3en$isi%. P%d% l%"is%n mus% $erd%"%$ e"i$el $r%nsisi#n%l '%ng mengi&u$i

l%"is%n mus% ure$er hingg% buli,buli. P%d% l%"is%n mus&ul%ris memili&in l%"is%n

l#ngi$udin%l d%n sir&ul%r. L%"is%n ini bern$r%&si memben$u& ger%&%n "eris$%l$i

un$u& mend#r#ng urine '%ng ber%s%l d%ri "el3is ren%lis $urun &e buli,buli. L%"is%n

%d3en$isi% meru"%&%n (%ring%n i&%$ '%ng mele&%$&%n ure$er &e"%d% (%ring%n se&i$%r.

L%"is%n ini berg%bung deng%n &%"sul gin(%l "%d% b%gi%n su"eri#r d%n (%ring%n i&%$

buli,buli "%d% in/eri#r.2

Ure$er di"erd%r%hi #leh %b%ng d%ri %.ren%lis- %#r$% %bd#min%lis- %.ili%%

#mmunis- %.$es$iul%risF#3%ri% ser$% %.3esi%lis in/eri#r. !ed%ng&%n "ers%r%/%n ure$er

mel%lui segmen 10,L1 %$%u L2 mel%lui "le&sus ren%lis- "le&sus %#r$ius- ser$%

"le&sus hi"#g%s$rius su"eri#r d%n in/eri#r.2

I., Ana!"# V'-#a Unaa

Urine di "r#du&si se%r% $erus,menerus $e$%"i un$ungn'% $id%& di&elu%r&%n

d%ri $ubuh $erus menerus. *i&si d%"%$ dil%&u&%n se%r% e"is#di& &e$i&% &i$%

menghend%&in'% di&%ren%&%n $erd%"%$ %""%r%$us '%ng d%"%$ menim"%n urin '%i$u

3esi&% urin%ri% d%n deng%n &end%li "ers%r%/%n.2

@esi% urin%ri%- sering (ug% disebu$ &%ndung &emih %$%u buli,buli- meru"%&%n

&%n$ung musul%r '%ng $erd%"%$ "%d% r#ngg% "el3is- b%gi%n in/eri#r d%ri "eri$#neum

dibel%&%n sim/isis "ubis. Org%n ini diselimu$i #leh l%"is%n "eri$#neum "%rie$%lis "%d%

b%gi%n su"eri#r d%n (%ring%n /ibr#s% %d3en$isi% "%d% se&elilingn'%. L%"is%n #$#$ "%d%

3esi&% urin%ri% disebu$ (ug% #$#$ des$rus#r '%ng meru"%&%n l%"is%n #$#$ "#l#s '%ng

memben$u& $ig% l%"is%n '%ng berbed% %r%h #$#$ s"ir%l- l#ngi$udin%l- sir&ul%r.2

D%l%m &e%d%%n s#ng 3esi% urin%ri% berben$u& $e$r%hedr%l '%ng $erdiri %$%s

$ig% b%gi%n '%i$u %"e9- /undusFb%sis d%n #llum. !er$% mem"un'%i $ig% "ermu&%%n

5su"eri#r d%n in/er#l%$er%l de9$r% d%n sinis$r%7 ser$% em"%$ $e"i 5%n$eri#r- "#s$eri#r- d%n

l%$er%l de9$r% d%n sinis$r%7. erd%"%$ $rig#num 3esi%e "%d% b%gi%n "#s$er#in/eri#r d%n

#llum 3esi%e. rig#num 3esi%e Li$%udi meru"%&%n su%$u b%gi%n berben$u& miri",

segi$ig% '%ng $erdiri d%ri #ri/isium &edu% ure$er d%n #llum 3esi%e- b%gi%n ini

ber%rn% lebih "u%$ d%n $id%& memili&i rug%e %l%u"un d%l%m &e%d%%n s#ng. P%d%

11


13/29

l%"is%n d%l%m $erd%"%$ l%"is%n '%ng berli"%$,li"%$ '%ng d%"%$ mereg%ng disebu$ (ug%

rug%e. L%"is%n ini meru"%&%n l%"is%n mus% '%ng mem"un'% sel "%'ung %$%u e"i$el

$r%nsisi#n%l '%ng memili&i membr%ne /#s/#li"id '%ng lebih $eb%l dib%nding&%n sel

e"i$el d%n memili&i ur#"l%&ins '%ng impermeable $erh%d%" urin sehingg% melindungi

si$#"l%sm% d%ri sel "%'ung $ersebu$. @esi&% urin%ri% m%m"u men%m"ung 3#lume urin

hingg% 00 ml.2

@esi% urin%ri% di"erd%r%hi #leh %.3esi%lis su"eri#r d%n in/eri#r. N%mun "%d%

"erem"u%n- %.3esi%lis in/eri#r dig%n$i&%n #leh %.3%gin%lis. !ed%ng&%n "ers%r%/%n

"%d% 3esi% urin%ri% $erdiri %$%s "ers%r%/%n sim"%$is d%n "%r%sim"%$is. Pers%r%/%n

sim"%$is mel%lui n.s"l%nhnius min#r- n.s"l%nhnius imus- d%n n.s"l%nhnius

lumb%lis L1,L2. Ad%"un "ers%r%/%n "%r%sim"%$is mel%lui n.s"l%nhnius "el3ius !2,

!6- '%ng ber"er%n seb%g%i sens#ri& d%n m#$#ri&.2

I./ Ana!"# U&'&a

Ure$r% meru"%&%n s%lur%n '%ng memb%% urine &elu%r d%ri 3esi% urin%ri%

menu(u ling&ung%n lu%r. erd%"%$ beber%"% "erbed%%n ure$r% "%d% "ri% d%n %ni$%.

Ure$r% "%d% "ri% memili&i "%n(%ng se&i$%r 20 m d%n (ug% ber/ungsi seb%g%i #rg%n

se&su%l 5berhubung%n deng%n &elen(%r "r#s$%$7- sed%ng&%n ure$r% "%d% %ni$%

"%n(%ngn'% se&i$%r 6 m. Ure$r% memili&i du% #$#$ s"hin$er '%i$u m.s"hin$er in$ern%

5#$#$ "#l#s $erus%n d%ri m.de$rus#r d%n bersi/%$ in3#lun$er7 d%n m.s"hin$er e9$ern%

5di ure$r% "%rs membr%n#s%- bersi/%$ 3#lun$er7.2

P%d% "ri%- ure$r% d%"%$ dib%gi %$%s "%rs "re,"r#s$%$i&%- "%rs "r#s$%$i&%- "%rs

membr%n#s% d%n "%rs s"#ngi#s%.

• P%rs "r#s$%$i&% 52,6 m7- meru"%&%n b%gi%n '%ng mele%$iFmenembus

&elen(%r "r#s$%$. B%gi%n ini d%"%$ lebih d%"%$ berdil%$%siFmeleb%r dib%nding b%gi%n

l%inn'%.

• P%rs membr%n#s% 50.8,1 m7- meru"%&%n b%gi%n '%ng $er"ende& d%n

$ersem"i$. B%gi%n ini menghubung&%n d%ri "r#s$%$ menu(u bulbus "enis melin$%si

di%/r%gm% ur#geni$%l. Dili"u$i #$#$ "#l#s d%n di lu%rn'% #leh m.s"hin$er ure$hr%e

e&s$ern%l '%ng ber%d% di b%%h &end%li 3#lun$er 5s#m%$is7.

• P%rs s"#ngi#s% 518 m7- meru"%&%n b%gi%n ure$r% "%ling "%n(%ng-

memben$%ng d%ri "%rs membr%n#s% s%m"%i #ri/isium di u(ung &elen(%r "enis.

B%gi%n ini dil%"isi #leh r"us s"#ngi#sum di b%gi%n lu%rn'%.

12


14/29

G%mb%r 2.+ @esi&% Urin%ri% d%n Ure$r% "%d% l%&i,l%&i

5sumber : !%l%din- 20167

!ed%ng&%n ure$r% "%d% %ni$% beru&ur%n lebih "ende& 56 m7 dib%nding ure$r%

"%d% "ri%. !e$el%h mele%$i di%/r%gm% ur#geni$%l- ure$r% %&%n bermu%r% "%d%

#ri/isiumn'% di %n$%r% &li$#ris d%n 3%gin% 5vagina opening 7. erd%"%$ m. s"hin$er

ure$hr%e e9$ern% '%ng bersi/%$ 3#lun$eer. N%mun $id%& se"er$i ure$r% "ri%- ure$r% "%d%

%ni$% $id%& memili&i /ungsi re"r#du&$i/.2

13


15/29

G%mb%r 2. @esi&% Urin%ri% d%n Ure$r% "%d% %ni$%

5sumber : !%l%din- 20167

II. U&!$##a-#-

II.1 D'+#n#-#1,

Ur#li$i%sis %$%u b%$u %d%l%h $erben$u&n'% b%$u di d%l%m s%lur%n &emih

5kalkulus uriner 7 %d%l%h m%ss% &er%s se"er$i b%$u '%ng $erben$u& di se"%n(%ng s%lur%n

&emih d%n bis% men'eb%b&%n n'eri- "erd%r%h%n- "en'umb%$%n %lir%n &emih %$%u

in/e&si.B%$u ini bis% $erben$u& di d%l%m gin(%l 5batu ginjal 7 m%u"un di d%l%m &%ndung

&emih 5batu kandung kemih7. Pr#ses "emben$u&%n b%$u ini disebu$ urolitiasis- d%n

d%"%$ $erben$u& "%d% :

1. Gin(%l 5Ne/r#li$hi%sis7

2. Ure$er 5Ure$er#li$hi%sis7

4. Buli,buli 5@esi#li$hi%sis7

6. Ure$r% 5Ure$hr#li$hi%sis7.

II.2 E#!$!#,

erben$u&n'% b%$u s%lur%n &emih didug% %d% hubung%nn'% deng%n g%nggu%n

%lir%n urin- g%nggu%n me$%b#li&- in/e&si s%lur%n &emih- dehidr%si- d%n &e%d%%n,

&e%d%%n l%in '%ng m%sih belum $erung&%" 5idi#"%$i&7. !e%r% e"idemi#l#gis $erd%"%$

beber%"% /%&$#r '%ng mem"ermud%h $er(%din'% b%$u s%lur%n &emih "%d% sese#r%ng.

%&$#r,/%&$#r i$u %d%l%h /%&$#r in$rinsi& '%i$u &e%d%%n '%ng ber%s%l d%ri $ubuh

14


16/29

sese#r%ng d%n /%&$#r e&s$rinsi& '%i$u "eng%ruh '%ng ber%s%l d%ri ling&ung%n

se&i$%rn'%.

%&$#r in$rinsi& i$u %n$%r% l%in %d%l%h :

1. Heredi$er 5&e$urun%n7

Pen'%&i$ ini didug% di$urun&%n d%ri #r%ng $u%n'%.

2. Umur

Pen'%&i$ ini "%ling sering did%"%$&%n "%d% usi% 40,80 $%hun.

4. enis &el%min

uml%h "%sien l%&i,l%&i $ig% &%li lebih b%n'%& dib%nding&%n deng%n "%sien

"erem"u%n.

Beber%"% /%&$#r e&s$rinsi& di%n$%r%n'% %d%l%h:

1. Ge#gr%/i

P%d% beber%"% d%er%h menun(u&&%n %ng&% &e(%di%n b%$u s%lur%n &emih

'%ng lebih $inggi d%ri"%d% d%er%h l%in sehingg% di&en%l seb%gi d%er%h

s$#ne bel$ 5s%bu& b%$u7- sed%ng&%n d%er%h B%n$u di A/ri&% !el%$%n h%m"ir

$id%& di(um"%i "en'%&i$ b%$u s%lur%n &emih.

2. I&lim d%n $em"er%$ur

4. Asu"%n %ir

Kur%ngn'% %su"%n %ir d%n $inggin'% &%d%r miner%l &%lsium "%d% %ir '%ng

dinsumsi- d%"%$ mening&%$&%n insiden b%$u s%lur%n &emih.

6. Die$

Die$ $inggi "urin- #&s%l%$ d%n &%lsium mem"ermud%h $er(%din'% "en'%&i$

b%$u s%lur%n &emih.

8. Pe&er(%%n

Pen'%&i$ ini sering di(um"%i "%d% #r%ng '%ng "e&er(%%nn'% b%n'%& dudu&

%$%u &ur%ng %&$i3i$%s %$%u sedentary life.

II., E#3'"#!$!#/

erd%"%$ se&i$%r 120 d%n 160 "er 1.000.000 "%sien %&%n $erben$u& b%$u

"er$%hunn'% deng%n "erb%nding%n %n$%r% l%&i d%n "erem"u%n 4: 1.

II./ Pa!'n'-#-,

15


17/29

!e%r% $e#ri$is b%$u d%"%$ $erben$u& di seluruh s%lur%n &emih $eru$%m% "%d%

$em"%$,$em"%$ '%ng sering meng%l%mi h%mb%$%n %lir%n urine 5s$%sis urine7- '%i$u "%d%

sis$em &%lises gin(%l %$%u buli,buli. Ad%n'% &el%in%n b%%%n "%d% "el3i&%lises

5s$en#sis ure$er#,"el3is7- di3er$i&el- #bs$ru&si in/r%3esi&% &r#nis se"er$i "%d%

h'"er"l%si% "r#s$%$ benign%- s$i&$ur%- d%n buli,buli neur#geni& meru"%&%n &e%d%%n,

&e%d%%n '%ng memud%h&%n $er(%din'% "emben$u&%n b%$u.

B%$u $erdiri %$%s &ris$%l,&ris$%l '%ng $ersusun #leh b%h%n,b%h%n #rg%ni&

m%u"un %n#rg%ni& '%ng $erl%ru$ d%l%m urine. Kris$%l,&ris$%l $ersebu$ $e$%" ber%d%

d%l%m &e%d%%n me$%s$%ble 5$e$%" $erl%ru$7 d%l%m urine (i&% $id%& %d% &e%d%%n,&e%d%%n

$er$en$u '%ng men'eb%b&%n $er(%din'% "resi"i$%si &ris$%l. Kris$%l,&ris$%l '%ng s%ling

meng%d%&%n "resi"i$%si memben$u& in$i b%$u 5nu&le%si7 '%ng &emudi%n %&%n

meng%d%&%n %greg%si d%n men%ri& b%h%n,b%h%n l%in sehingg% men(%di &ris$%l '%ng

lebih bes%r.

*es&i"un u&ur%nn'% u&u" bes%r- %greg%$ &ris$%l m%sih r%"uh d%n belum

u&u" m%m"u men'umb%$ s%lur%n &emih. Un$u& i$u %greg%$ &ris$%l menem"el "%d%

e"i$el s%lur%n &emih 5memben$u& re$ensi &ris$%l7- d%n d%ri sini b%h%n,b%h%n l%in

diend%"&%n "%d% %greg%$ i$u sehingg% memben$u& b%$u '%ng u&u" bes%r un$u&

men'umb%$ s%lur%n &emih.

K#ndisi me$%s$%bel di"eng%ruhi #leh suhu- "H l%ru$%n- %d%n'% l#id di d%l%m

urine- l%(u %lir%n urine di d%l%m s%lur%n &emih- %$%u %d%n'% r"us %lienum di d%l%m

s%lur%n &emih '%ng ber$ind%& seb%g%i in$i b%$u.

K%ndung%n b%$u &emih &eb%'%&%n $erdiri d%ri :

1. +8 = &%lsium.

2. 18 = b%$u $ri"eFb%$u s$ru3i$ 5*%gnesium Am#nium #s/%$7.

4. ) = b%$u %s%m ur%$.

6. 1,2 = sis$in 5's$ine7.

erd%"%$ "engh%mb%$ "emben$u&%n b%$u s%lur%n &emih di%n$%r%n'% %d%l%h i#n

m%gnesium 5*g27 '%ng d%"%$ beri&%$%n deng%n #&s%l%$ un$u& memben$u& g%r%m d%n

(ug% si$r%$ '%ng d%"%$ beri&%$%n deng%n i#n &%lsium 5?%27 sehingg% (uml%h &%lsium

'%ng %&%n beri&%$%n deng%n #&s%l%$ %$%u"un /#s/%$ ber&ur%ng.

II.4 K$a-#+#a-# Ba%,/

Berd%s%r&%n u&ur%nn'% dib%gi men(%di :

16


18/29

• U&ur%n &ur%ng d%ri 8 mm

• U&ur%n 8 ; 10 mm

• U&ur%n 10 ; 20 mm

• U&ur%n lebih d%ri 20 mm

Berd%s%r&%n h%sil #$# #n$gen

%ble 1. G%mb%r%n B%$u !%lur%n Kemih "%d% #$# #n$gen

5sumber : Eur#"e%n Ass#i%$i#n #/ Ur#l#g' Guidelines 2016 Edi$i#n7

Berd%s%r&%n K#m"#sisi

B%$u K%lsium

B%$u (enis ini "%ling b%n'%& di(um"%i- '%i$u &ur%ng lebih +0,0= d%ri seluruh

b%$u s%lur%n &emih. K%ndung%n b%$u (enis ini $erdiri %$%s &%lsium #&s%l%$- &%lsium

/#s/%$- %$%u %m"ur%n d%ri &edu% unsur i$u.

%&$#r, /%&$#r '%ng mem"eng%ruhi b%$u &%lsium %d%l%h

1. Hi"er&%lsiuri%

!u%$u &e%d%%n dim%n% &%d%r &%lsium di d%l%m urin lebih bes%r d%ri

280,400 mgF26 (%m. *enuru$ P%& 51>+)7 $erd%"%$ 4 m%%m "en'eb%b

$er(%din'% hi"er&%lsiuri%- %n$%r% l%in:

%. Hi"er&%lsiuri% %bsr#b$i/ '%i$u $er(%di &%ren% %d%n'% "ening&%$%n

%bs#rbs &%lsium mel%lui usus.

b. Hi"er&%lsiuri% ren%l '%i$u $er(%di &%ren% %d%n'% g%nggu%n

&em%m"u%n re%bs#rbsi &%lsium mel%lui $ubulus gin(%l.

. Hi"er&%lsiuri% res#r"$i/ '%i$u $er(%di "ening&%$%n res#r"$i/ &%lsium

$ul%ng '%ng b%n'%& $er(%di "%d% hi"er"%r%$ir#idisme "rimer %$%u

"%d% $um#r "%r%$ir#id.

2. Hi"er#&s%l#uri%

Ken%i&%n e&s&resi #&s%l%$ di%$%s n#rm%l 568 mgFh%ri7- &e(%di%n ini

diseb%b&%n #leh die$ rend%h &%lsium- "ening&%$%n %bs#rbsi &%lsium

in$es$in%l- d%n "en'%&i$ usus &eil %$%u %&ib%$ rese&si "embed%h%n '%ng

mengg%nggu %bs#rbsi g%r%m em"edu.

17


19/29

4. Hi"erurisuri%

K%d%r %s%m ur%$ di d%l%m urine '%ng melebihi 80 mgF26 (%m.

As%m ur%$ '%ng berlebih%n d%l%m urine ber$ind%& seb%g%i in$i b%$uFnidus

un$u& $erben$u&n'% b%$u &%lsium #&s%l%$. !umber %s%m ur%$ di d%l%m urine

ber%s%l d%ri m%&%n%n '%ng meng%ndung b%n'%& "urin m%u"un ber%s%l d%ri

me$%b#lism end#gen.

6. Hi"#si$r%$uri%

D%l%m urine- si$r%$ bere%&si deng%n &%lsium memben$u& &%lsium si$r%$-

sehingg% mengh%l%ngi i&%$%n &%lsium deng%n #&s%l%$ %$%u /#s/%$. H%l ini

dimung&in&%n &%ren% i&%$%n &%lsium si$r%$ lebih mud%h l%ru$ dib%nding&%n

&%lsium #&s%l%$. Oleh &%ren% i$u si$r%$ d%"%$ ber$ind%& seb%g%i "engh%mb%$

"emben$u&%n b%$u &%lsium. Hi"#si$r%$uri d%"%$ $er(%di "%d% "en'%&i$

%sid#sis $ubuli gin(%l %$%u renal tubular acidosis- sindr#m m%l%bs#rbsi %$%u

"em%&%i%n diure$i& g#l#ng%n $hi%ide d%l%m (%ng&% %&$u l%m%.

8. Penurun%n (uml%h %ir &emih

Di&%ren%&%n m%su&%n %ir%n '%ng sedi&i$.

). Hi"#m%gnesuri%

!e"er$i h%ln'% "%d% si$r%$- m%gnesium ber$ind%& seb%g%i "engh%mb%$

$imbuln'% b%$u &%lsium- &%ren% di d%l%m urine m%gnesium bere%&si

deng%n #&s%l%$ men(%di m%gnesium #&s%l%$ sehingg% meneg%h i&%$%n

&%lsium deng%n #&s%l%$. Pen'eb%b $ersering hi"#m%gnesuri% %d%l%h

"en'%&i$ in/l%m%si usus 5inflamatory bowel disease7 '%ng dii&u$i g%nggu%n

m%l%bs#rbsi.

B%$u !$ru3i$

B%$u s$ru3i$ diseb%b&%n &%ren% %d%n'% in/e&si s%lur%n &emih deng%n

#rg%nisme '%ng mem"r#du&si ure%se. B%$u d%"%$ $umbuh men(%di lebih bes%r

memben$u& b%$u s$%gh#rn d%n mengisi seluruh "el3is d%n &%li&s gin(%l. Kum%n

"en'eb%b in/e&si ini %d%l%h g#l#ng%n &um%n "eme%h ure% %$%u urea splitter '%ng

d%"%$ mengh%sil&%n enim ure%se d%n merub%h urine men(%di bersu%s%n% b%s% mel%lui

hidr#lisis ure% men(%di %m#ni%&- se"er$i "%d% re%&si :

?O5NH272 H2O 2NH4 ?O2

!e&i$%r +8= &%sus b%$u s$%gh#rn- did%"%$&%n m"#sisi b%$un'% %d%l%h

m%$ri&s s$ru3i$,&%rb#n%$,%"%$i$ %$%u disebu$ (ug% b%$u s$ru3i$ %$%u b%$u triple

18


20/29

phosphate- b%$u /#s/%$- b%$u in/e&si- %$%u b%$u ure%se- %l%u"un d%"%$ "ul% $erben$u&

d%ri %m"ur%n %n$%r% &%lsium #&s%l%$ d%n &%lsium /#s/%$.

!u%s%n% b%s% ini '%ng memud%h&%n g%r%m,g%r%m m%gnesium- %mm#nium-

/#s/%$ d%n &%rb#n%$ memben$u& b%$u m%gnesium %m#niun /#s/%$ 5*AP7 %$%u 5*g

NH6PO6.H2O7 d%n &%rb#n%$ %"%$i$ 5?%10PO6)?O4. K%ren% $erdiri %$%s 4 &%$i#n ?%

*g d%n NH67 b%$u (enis ini di&en%l deng%n n%m% b%$u triple-phosphate. Kum%n,

&um%n '%ng $erm%su& "eme%h ure% di%n$%r%n'% %d%l%h Proteus spp, Klebsiella,

erratia, !nterobacter, Pseudomonas- d%n tafilokokus. *es&i"un !.coli b%n'%&

men'eb%b&%n in/e&si s%lur%n &emih- n%mun &um%n ini bu&%n $erm%su& b%&$eri

"eme%h ure%.

B%$u As%m Ur%$

B%$u %s%m ur%$ meru"%&%n 8,10= d%ri seluruh b%$u s%lur%n &emih. Di %n$%r%

+8,0= b%$u %s%m ur%$ $erdiri d%ri %s%m ur%$ murni d%n sis%n'% meru"%&%n %m"ur%n

&%lsium #&s%l%$. Pen'%&i$ b%$u %s%m ur%$ b%n'%& dideri$% #leh "%sien,"%sien "en'%&i$

g#u$ d%n '%ng mem"ergun%&%n #b%$ ursuri& di%n$%r%n'% sul/in"ir%#ne- $hi%ide-

d%n s%lisil%$.

!umber %s%m ur%$ ber%s%l d%ri die$ '%ng meng%ndung "urin d%n me$%b#lism

end#gen di d%l%m $ubuh. Degr%d%si "urin di d%l%m $ubuh mel%lui %s%m in#sin%$

diub%h men(%di hi"#9%n$in. Deng%n b%n$u%n enim 9%n$hin #&sid%se- hi"#9%n$hin

diub%h men(%di 9%n$h%n '%ng %&hirn'% diub%h men(%di %s%m ur%$. As%m ur%$ rel%$i3e

$id%& l%ru$ di d%l%m urine sehingg% "%d% &e%d%%n $er$en$u mud%h se&%li memben$u&

Kris$%l %s%m ur%$- d%n sel%n(u$n'% memben$u& b%$u %s%m ur%$. %&$#r '%ng

men'eb%b&%n $erben$u&n'% %s%m ur%$ %d%l%h

1. Urine '%ng $erl%lu %s%m 5"H urine )7

2. @#lume urin '%ng (uml%hn'% sedi&i$ 52 Li$er F h%ri7 %$%u dehidr%si4. Hi"erurisuri %$%u &%d%r %s%m ur%$ '%ng $inggi.

B%$u %s%m ur%$ murni bersi/%$ r%di#lusen- sehingg% "%d% "emeri&s%%n I@U

$%m"%& seb%g%i b%'%ng%n filling defect "%d% s%lur%n &emih sehingg% sering&%li

dibed%&%n deng%n be&u%n d%r%h- ben$u&%n "%"ill% gin(%l '%ng ne&r#sis- $um#r %$%u

be#%r (%mur. P%d% "emeri&s%%n U!G memberi&%n g%mb%r%n b%'%ng%n %&us$i&

5acoustic shadow7.

II.6 )a"5a&an $#n#-1,

19


21/29

%nd% d%n ge(%l% "en'%&i$ b%$u s%lur%n &emih di$en$u&%n #leh le$%&n'%-

bes%rn'%- d%n m#r/#l#gin'%.


22/29

%&$i3i%s "eris$%l$i #$#$ '%ng men'eb%b&%n $e&%n%n in$r%lumin%ln'% mening&%$

sehingg% $er(%di "ereg%ng%n d%ri $ermin%l s%r%/ '%ng memberi&%n sens%si n'eri.

II.6., V'-#!$#(#a-#-1,

B%$u buli,buli %$%u 3esili$i%sis sering $er(%di "%d% "%sien '%ng menderi$%

g%nggu%n mi&si %$%u $erd%"%$ bend% %sing di buli,buli. G%nggu%n mi&si $er(%di "%d%

"%sien,"%sien hi"er"l%si% "r#s$%$- s$ri&$ur ure$r%- di3er$i&el buli,buli %$%u buli,buli

neur#geni&. K%ren% b%$u mengh%l%ngi %lir%n &emih %&ib%$ "enu$u"%n leher &%ndung

&emih- %lir%n '%ng mul%,mul% l%ner se%r% $ib%,$ib% %&%n $erhen$i d%n mene$es

diser$%i deng%n n'eri. N'eri (ug% d%"%$ men(%l%r "%d% u(ung "enis- s&r#$um-

"erineum- "ingg%ng- s%m"%i &%&i. P%d% %n%&,%n%& sering&%li mengeluh %d%n'%

enuresis n#&$urn%- dis%m"ing sering men%ri&,n%ri& "enisn'% sehingg% le$%& b%$u

ber"ind%h "%d% %n%& l%&i,l%&i %$%u (ug% mengg#s#&,g#s#& 3ul3% "%d% %n%&

"erem"u%n.

II.6./ U&'(&!$#(#a-#-1,

B%$u ure$r% umumn'% meru"%&%n b%$u '%ng ber%s%l d%ri ure$er %$%u &%ndung

&emih '%ng #leh %lir%n &emih se%&$u mi&si $erb%% &e ure$r%- $e$%"i men'%ng&u$ di

$em"%$ '%ng %g%& leb%r ini %d%l%h di "%rs "r#s$%$i&%- b%gi%n "ermul%%n "%rs bulb#s%

d%n di /#s% n%3i&ul%r. Bu&%n $id%& mung&in d%"%$ di$emu&%n di $em"%$ l%in. Ge(%l%

'%ng di$imbul&%n umumn'% mi&si $ib%,$ib% $erhen$i- men(%di mene$es d%n n'eri.

A"%bil% b%$u ber%s%l d%ri ure$er '%ng $urun &e buli,buli d%n &emudi%n di &e ure$r%-

bi%s%n'% "%sien mengeluh n'eri "ingg%ng sebelumn'%.

II.7 D#an!-#-1,

!el%in "emeri&s%%n mel%lui %n%mnesis d%n "emeri&s%%n /isi& un$u&

meneg%&%n di%gn#sis- "en'%&i$ b%$u "erlu di$un(%ng deng%n "emeri&s%%n r%di#l#gi&-

l%b#r%$#rium d%n "enun(%ng l%in un$u& menen$u&%n &emung&in%n %d%n'% #bs$u&si

s%lur%n &emih- in/e&si d%n g%nggu%n /%%l gin(%l.

Pemeri&s%%n Peni$r%%n.

• BNO

Pembu%$%n /#$# "#l#s %bd#men beru(u%n un$u& melih%$ &emung&in%n %d%n'% b%$u r%di#,#"%& di s%lur%n &emih. B%$u,b%$u (enis &%lsium #&s%l%$ d%n &%lsium

21


23/29

/#s/%$ bersi/%$ r%di#,#"%& d%n "%ling sering di(um"%i di%n$%r% b%$u (enis l%in-

sed%ng&%n b%$u %s%m ur%$ bersi/%$ n#n,#"%& 5r%di#lusen7

• BNO ; I@P

Pemeri&s%%n ini ber$u(u%n menil%i &e%d%%n %n%$#mi d%n /ungsi gin(%l. !el%in

i$u I@P d%"%$ mende$e&si %d%n'% b%$u semi #"%& %$%u"un b%$u n#n #"%& '%ng

$id%& $erlih%$ #leh /#$# "#l#s "eru$. i&% I@P belum d%"%$ men(el%s&%n &e%d%%n

s's$em s%lur%n &emih %&ib%$ %d%n'% "enurun%n /ungsi gin(%l- seb%g%i g%n$in'%

%d%l%h "emeri&s%%n "iel#gr%/i re$r#gr%de.

• U!G

U!G di&er(%&%n bil% "%sien $id%& mung&in men(%l%ni "emeri&s%%n I@P- '%i$u

"%d% &e%d%n,&e%d%%n %lergi n$r%s- /%%l gin(%l '%ng menurun d%n "%d% %ni$%

'%ng sed%ng h%mil. Pemeri&s%%n U!G d%"%$ menil%i %d%n'% b%$u di gin(%l %$%u

di buli,buli '%ng di$un(u&%n seb%g%i eh#i sh%d#- hidr#ne/r#sis- "i#ne/r#sis

%$%u "engeru$%n gin(%l.

II. D#an!-#- Ban3#n1

K#li& gin(%l d%n ure$er d%"%$ diser$%i deng%n %&ib%$ '%ng lebih l%n(u$- mis%ln'%

dis$ensi usus d%n "i#ne/r#sis deng%n dem%m. P%d% li& b%gi%n &%n%n "erlu

di"er$imb%ng&%n %d%n'% li& s%lur%n ern%- &%ndung em"edu %$%u %"endisi$is %&u$-

sel%in i$u "%d% "erem"u%n (ug% di"er$imb%ng&%n &emung&in%n %dne&si$is m%u"un&eh%mil%n e&$#"i&. Bil% $er(%di hem%$uri%- "erlu di"er$imb%ng&%n &emung&in%n

&eg%n%s%n %"%l%gi bil% hem%$uri% $er(%di $%n"% n'eri.

II.9. P'naa$a-anaan1,/

Pen%$%l%&s%n%%n b%$u s%lur%n &emih h%rus $un$%s sehingg% bu&%n h%n'% mengelu%r&%n

b%$u s%(%- $e$%"i (ug% h%rus diser$%i $er%"i "en'embuh%n "en'%&i$ b%$u %$%u "%ling

sedi&i$ diser$%i deng%n $er%"i "eneg%h%n.

T'&a# K!n-'&8a#+

!eb%gi%n bes%r b%$u ure$er mem"un'%i di%me$er 8 mm. !e"er$i disebu$&%n

sebelumn'%- b%$u ure$er 8 mm bis% &elu%r s"#n$%n. er%"i ber$u(u%n un$u&

mengur%ngi n'eri- mem"erl%n%r %lir%n urin deng%n "emberi%n diure$i&um- beru"% :

• *inum sehingg% diuresis 2 li$erF h%ri

• J ; bl#&er 5%msul#sin7

• An%lge$i& i. N!AID- !#dium Dil#"hen%- Ind#me$h%in

22


24/29

ii. r%m%d#l- Pen$%#ine 5Lini &e 27

iii. !"%sm#l'$is 5me$%mi#le s#dium7 5lini &e 47

B%$%s l%m% $er%"i nser3%$i/ %d%l%h ) minggu. Di s%m"ing u&ur%n b%$u s'%r%$

l%in un$u& #bser3%si %d%l%h ber%$ ring%nn'% &eluh%n "%sien- %d% $id%&n'% in/e&si d%n

#bs$ru&si. Ad%n'% li& berul%ng %$%u I!K men'eb%b&%n #bser3%si bu&%n meru"%&%n

"ilih%n. Begi$u (ug% deng%n %d%n'% #bs$ru&si- %"%l%gi "%d% "%sien,"%sien $er$en$u

5mis%ln'% gin(%l $ungg%l- gin(%l $r%s"l%n d%n "enurun%n /ungsi gin(%l7 $id%& %d%

$#ler%nsi $erh%d%" #bs$ru&si. P%sien se"er$i ini h%rus seger% dil%&u&%n in$er3ensi

Taa$a-anan N!nM'3#a"'n!-a

er%"i A&$i/ N#n Pembed%h%n

o E!


25/29

o Ure$er#s"i %$%u Ure$er#,en#s"i 5U!7:

o *em%su&&%n %l%$ ure$er#s"i "er ure$r%m gun% melih%$ &e%d%%n

ure$er %$%u sis$em "iel#&%li&s gin(%l. Deng%n mem%&%i energi $er$en$u-

b%$u '%ng ber%d% di d%l%m ure$er m%u"un sis$em "el3i&%lises d%"%$

di"e%h mel%lui $un$un%n ure$er#s"i %$%u ure$er#,ren#s"i ini.

er%"i A&$i/ Pembed%h%n.

er%"i "embed%h%n digun%&%n (i&% $id%& $ersedi% %l%$ li$#$ri"s#r- %l%$

gel#mb%ng &e(u$ %$%u bil% %r% n#nbed%h $id%& berh%sil. er%"i "embed%h%n d%"%$

dil%&u&%n se%r%

L%"%r#s#"'.

O"en !urger'.

o Piel#li$#$#mi %$%u ne/r#li$#$#mi : meng%mbil b%$u di s%lur%n gin(%l

o Ure$er#li$#$#mi : meng%mbil b%$u di ure$er.

o @esili$#$#mi : meng%mbil b%$u di 3esi% urin%ri%

o Ure$r#li$#$#mi : meng%mbil b%$u di ure$r%.

II.10 K!"$#a-#/

Dibed%&%n m"li&%si %&u$ d%n m"li&%si (%ng&% "%n(%ng.

K#m"li&%si %&u$ '%ng s%ng%$ di"erh%$i&%n #leh "enderi$% %d%l%h &em%$i%n-

&ehil%ng%n gin(%l- &ebu$uh%n $r%ns/usi d%n $%mb%h%n in$er3ensi se&under '%ng

$id%& diren%n%&%n. D%$% &em%$i%n- &ehil%ng%n gin(%l d%n &ebu$uh%n $r%ns/usi

"%d% $ind%&%n b%$u ure$er memili&i risi s%ng%$ rend%h. K#m"li&%si %&u$ d%"%$

dib%gi men(%di '%ng signi/i&%n d%n &ur%ng signi/i&%n. %ng $erm%su&

m"li&%si signi/i&%n %d%l%h %3ulsi ure$er- $r%um% #rg%n "enern%%n- se"sis-

$r%um% 3%s&uler- hidr# %$%u "neum#$#r%&- emb#li "%ru d%n urin#m%. !ed%ng

'%ng $erm%su& &ur%ng signi/i&%n "er/#r%si ure$er- hem%$#m "eriren%l- ileus-

stein strasse- in/e&si lu&% #"er%si- I!K d%n migr%si stent .

K#m"li&%si (%ng&% "%n(%ng %d%l%h s$ri&$ur ure$er. !$ri&$ur $id%& h%n'%

diseb%b&%n #leh in$er3ensi- $e$%"i (ug% di"iu #leh re%&si in/l%m%si d%ri b%$u-

$eru$%m% '%ng mele&%$. Ang&% &e(%di%n s$ri&$ur &emung&in%n lebih bes%r d%ri

'%ng di$emu&%n &%ren% se%r% &linis $id%& $%m"%& d%n seb%gi%n bes%r "enderi$%

$id%& dil%&u&%n e3%lu%si r%di#gr%/i 5I@P7 "%s% #"er%si.

Obs$ru&si %d%l%h m"li&%si d%ri b%$u gin(%l '%ng d%"%$ men'eb%b&%n

$er(%din'% hidr#ne/r#sis d%n &emudi%n berl%n(u$ deng%n %$%u $%n"% "i#ne/r#sis

24


26/29

'%ng ber%&hir deng%n &eg%g%l%n /%%l gin(%l '%ng $er&en%. K#m"li&%si l%inn'%

d%"%$ $er(%di s%%$ "en%ng%n%n b%$u dil%&u&%n. In/e&si- $erm%su& did%l%mn'%

%d%l%h "iel#ne/ri$is d%n se"sis '%ng d%"%$ $er(%di mel%lui "embed%h%n $erbu&%

m%u"un n#nin3%si/ se"er$i E!=7- in/e&si lu&% 5)-1=7- dem%m 526-1=7- d%n

25


27/29

"erd%r%h%n "%s%#"er%si 51-2=7. Ped#m%n "en%$%l%&s%n%%n b%$u gin(%l "%d%

%n%& %d%l%h deng%n E!


28/29

BAB III

KESIMPULAN

1. B%$u s%lur%n &emih %d%l%h m%ss% &er%s se"er$i b%$u '%ng $erben$u& di se"%n(%ng

s%lur%n &emih d%n bis% men'eb%b&%n n'eri- "erd%r%h%n- "en'umb%$%n %lir%n

&emih- %$%u in/e&si.

2. !emu% $i"e b%$u s%lur%n &emih memili&i "#$ensi un$u& memben$u& b%$u.

erben$u&n'% b%$u s%lur%n &emih didug% %d% hubung%nn'% deng%n g%nggu%n

%lir%n urine- g%nggu%n me$%b#li&- in/e&si s%lur%n &emih- dehidr%si- d%n &e%d%%n,

&e%d%%n l%in '%ng m%sih belum $erung&%" 5idi#"%$i&7.

4. Pemeri&s%%n "enun(%ng '%ng d%"%$ dil%&u&%n un$u& "eneg%&&%n di%gn#sis d%n

ren%n% $er%"i %n$%r% l%in #$# P#l#s Abd#men- Piel#gr%/i In$r% @en% 5PI@7-

Ul$r%s#n#gr%/i- "emeri&s%%n mi&r#s"i& urin- en#gr%m- %n%lisis b%$u- &ul$ur

urin- DPL- ureum- &re%$inin- ele&$r#li$.

6. K#m"li&%si b%$u "%d% s%lur%n &emih %d%l%h #bs$ru&si d%n in/e&si se&under- ser$%

m"li&%si d%ri $er%"i- b%i& in3%si/ m%u"un n#nin3%si/.

8. Pr#gn#sis b%$u gin(%l $erg%n$ung d%ri /%&$#r,/%&$#r u&ur%n b%$u- le$%& b%$u- d%n

%d%n'% in/e&si ser$% #bs$ru&si.

27


29/29

DAFTAR PUSTAKA

1. !(%msuhid%(%$ . Bu&u A(%r Ilmu Bed%h Edisi 4. %&%r$% : EG?: 200+. H%l +2

; +>.

2. !%l%din K!. $uman %natomy &th

!dition. Ameri&% : *Gr%Hill.2016. "g )6

, )>)

4. Purn#m# BB. D%s%r,d%s%r Ur#l#gi Edisi 4. %&%r$% : !%gung !e$#. 2016. H%l +

; 102

6. Eur#"e%n Ass#i%$i#n #/ Ur#l#g'. A"ril 2016

Referat Urolitiasis 2

Documents