This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
توليدبرنامه ريزي و کنترل
ماني الهي : کنندهارايه
شرکت ساپکو١٣٨٦بهار
: منابعمديريت توليد و عمليات نوين، احمد جعفرنژاد قمي١)...، ترجمه مهدي غضنفري و ...سيستم هاي مديريت توليد، جيمي براون و ٢)...مديريت توليد، سيد مهدي الواني و ٣)مقدمه اي بر برنامه ريزي توليد، احمد ماکوئي٤)مقدمه اي بر نظام تولد به موقع، منوچهر سلطاني٥)يميانمديريت موجودي از انبار تا مرکز توزيع، ديويد وايال، ترجمه اشرف رح٦)(٧Production & Inventory Management, Fogarty et al(٨The Road to World Class A MRP-II, Michael G Tincher(٩Just-In-Time Manufacturing, Cheng et al
پارادايم هاي اصلي توليد ساپکو -ماني الهي 4
تعريف توليد
هرگونه فعاليت در جهت ارايه خدمات يا افزايش ارزش اشياي مادي
افراد و اطالعات فناوري و سيستم هاتجهيزات و تسهيالت مهارت فرديتمرکز رهبري بازارمديريت بازارافزايش عرضه عرضه منطبق با تقاضافلسفهاستاد شاگرديسازمان
غيرمتمرکز مبتني بر تقسيم کار
با ساختار سلسله مراتبي متکي به کار تيميبا ساختار تخت
چند مهارتيتفويض قدرت و اختيار
براساس خواسته مشتري محصولمنطبق با هدف
انتخاب هاي محدودکيفيت نامنطبق
انتخاب هاي زيادکيفيت باال
براساس خواسته مشتري منطبق با هدف
کوتاهمتوسطنسبتا بلندبلنددوره عمر محصول
انعطاف پذيرفرآيندکار دستي
خشک و غير منطعفکار دستي
انعطاف پذيرخودکار
قابل انطباقدانش گرا
تامين کنندگانبرگزيده از ميان تعداد محدود
سطح باالي اعتمادروابط بلندمدت
فراوان با حداقل اعتمادروابط ناپايدارارتباط خصمانه
محدودسطح باالي اعتمادروابط بلندمدتهمکاري
برگزيده از ميان تعداد زيادسطح باالي اعتماد
مشارکتغيرقابل پيش بيني قابل پيش بينيپايدارپايداروضعيت بازارجهانيمنطقه ايمليمحدوددامنه بازارغيرقابل پيش بيني قابل پيش بيني با خطانسبتا قطعيقطعيماهيت تقاضا
تقاضا> عرضه تقاضا= عرضه تقاضا< عرضه تقاضا= عرضه رابطه عرضه و تقاضازياد با تنوع باالزياد و نسبتا متنوعزياد با تنوع محدودبسيار کم و متنوعحجم توليدبراساس سفارشبراساس پيش بيني براساس تقاضابراساس سفارشتوليد
زمان پاسخ دهيکيفيت محصولمقدار توليدنياز مشتريارجحيت توليد کننده
ويژگي هاي محيط جديد توليدتوجه به بازارهاي بين المللي •افزايش توجه به خواست مشتري •افزايش تنوع محصوالت •کاهش شديد دوره عمر محصول •افزايش توجه به محيط زيست •تغيير الگوهاي هزينه •توجه به فناوري هاي يکپارچه •تغيير انتظارات اجتماعي •
پارادايم هاي اصلي توليد ساپکو -ماني الهي 8
WCMتوليد در کالس جهاني :ويژگي هاي کليدي يک کارخانه توليدي در کالس جهاني
داشتن مزيت رقابتي •رشد سريع تر و سودآوري بيشتر نسبت به رقبا •به کارگيري و بازآموزي بهترين افراد •توسعه کارکنان طراحي و مهندسي •توانايي واکنش سريع و قاطع نسبت به تغيير شرايط بازار •به کارگيري رويکرد مهندسي در محصول و فرآيند •بهبود مستمر •
تعاريف و مفاهيم مديريت و برنامه ريزي ساپکو -ماني الهي 9
مديريت
هنر انجام امور به وسيله ديگران
علم و هنر هماهنگ کردن فعاليتهاي سازمان و استفاده از منابع براي رسيدن به اهداف معين
تعاريف و مفاهيم مديريت و برنامه ريزي ساپکو -ماني الهي 10
مديريت وظايف
ارتباطات•هدايت و رهبري•تصميم گيري•کارآفريني•
برنامه ريزي•سازماندهي•نظارت و کنترل•انگيزش•
تعاريف و مفاهيم مديريت و برنامه ريزي ساپکو -ماني الهي 11
ريزی برنامه
انتخاب اهداف قابل اندازه گيری و تصميم گيری در .خصوص نحوه دست يابی به اين اهداف
تعاريف و مفاهيم مديريت و برنامه ريزي ساپکو -ماني الهي 12
ريزی برنامهاصطالحات
کوچکترين واحد برنامه ريزی = پريود برنامه ريزي
مجموعه پريودها که کل زمان = افق برنامه ريزي. برنامه ريزی را تشکيل می دهند
تعاريف و مفاهيم مديريت و برنامه ريزي ساپکو -ماني الهي 13
ريزی برنامهانواع
برنامه ريزي استراتژيک، •برنامه ريزي بلندمدت، •برنامه ريزي ميان مدت،•.برنامه ريزي کوتاه مدت •
تعاريف و مفاهيم مديريت و برنامه ريزي ساپکو -ماني الهي 14
برنامه ريزي استراتژيک فرآيندي است
در جهت سازمان يتجهيز منابع و هماهنگ کردن فعاليتها
به منظور دست يابي به اهداف و رسالتهاي بلندمدت،
با توجه به.امکانات و محدوديتهاي دروني و بروني
تعاريف و مفاهيم مديريت و برنامه ريزي ساپکو -ماني الهي 15
بلندمدت ريزی برنامهمراحل برنامه ريزی بلندمدت
پيش بينی تجاری •برنامه ريزی محصول و بازار •)تجمعی (برنامه ريزی توليد ادغامی •برنامه ريزی نيازمندی به منابع •برنامه ريزی مالی •
تعاريف و مفاهيم مديريت و برنامه ريزي ساپکو -ماني الهي 16
ريزی ميان مدت برنامهمراحل برنامه ريزی ميان مدت
مديريت تقاضا •MPSزمان بندی اصلی توليد •RCCPبرنامه ريزی سرانگشتی منابع توليد مورد نياز •MRPبرنامه ريزی نيازمندی به مواد •CRPبرنامه ريزی نيازمنديهای ظرفيتی •
تعاريف و مفاهيم مديريت و برنامه ريزي ساپکو -ماني الهي 17
کوتاه مدت ريزی برنامهموارد برنامه ريزی کوتاه مدت
FASزمان بندی مونتاژ نهايي •خروجی / برنامه ريزی و کنترل ورودی •کنترل فعاليت توليد •برنامه ريزی و کنترل خريد •مديريت پروژه •
تعاريف و مفاهيم مديريت و برنامه ريزي ساپکو -ماني الهي 18
گردش عمليات برنامه ريزيLong Range Plan
Annual Plan
Product Plan
1 2 3 4 5 6
Functional Plan
MKT ENG MFG FIN ADMIN
Annual Review & Revision
Monthly Review
Quarterly Revision
Weekly Review
Monthly Revision
Business Planning Cycle
تصميم گيري ساپکو -ماني الهي 19
تصميم گيري
انتخاب يک راه از ميان راه های مختلف
تصميم گيري ساپکو -ماني الهي 20
فرآيند تصميم گيری
شناخت و تعيين مساله١.
تعيين و تشخيص راه حلهای ممکن٢.
انتخاب معيار برای سنجش راه حلها٣.
تعيين نتايج حاصل از هر راه حل به کمک معيار ٤.
ارزيابی راه حلها با توجه به نتايج آنها ٥.
.انتخاب راه حل بهينه: اخذ تصميم٦.
تصميم گيري ساپکو -ماني الهي 21
طبقه بندی تصميمات از نظر تعداد مراحل
single-stageتک مرحله ای ١.
multi-stageچند مرحله ای ٢.
از نظر ميزان اطمينان
certaintyشرايط اطمينان کامل ١.
riskشرايط ريسک ٢.
uncertaintyشرايط عدم اطمينان ٣.
تصميم گيري ساپکو -ماني الهي 22
آناليز نقطه سربه سرشخيص چگونگی تاثير تغييرات حجم توليد ت: هدف
.بر هزينه ها و درآمدهای سازمان
TC = F + V*QV= (TC – F) / QV = ΔTC / ΔQ
TR = R*QTRB = TCB à QB = F / (R-V)
روشهاي پيش بيني ساپکو -ماني الهي 23
پيش بيني
پيش گويي يا برآورد .آنچه در آينده ممکن است اتفاق افتد
پيش بيني، كليد مورد نياز تمام جنبه هاي يك سيستم . برنامه ريزي موفق كسب و كار است
با استفاده از ابزارهاي مناسب پيش بيني انجام گيرد؛ •بر پايه جمع آوري داده هاي به هنگام باشد؛ •به ايجاد اطالعات صحيح بپردازد؛ •اطالعات را مديريت كند؛ •. به اتخاذ تصميمات مناسب كمك كند •
روشهاي پيش بيني ساپکو -ماني الهي 25
کاربرد پيش بيني :پيش بيني تنها زماني معنا خواهد داشت كه به موارد ذيل كمك كند
دهي به مشتري بهبود سرويس•كاهش هزينه •وري افزايش بهره•بهبود فرآيندها و عمليات •
روشهاي پيش بيني ساپکو -ماني الهي 26
انواع تصميماتي که براساس پيش بيني اتخاذ مي گردند تصميمات سازماندوره برنامه ريزي آينده
بلندمدت سال۱۰ تا ۲
انواع محصوالت و خدمات ارايه شدهانواع و اندازه بازارها
فرآيندها و فناوري هاي به کار رفتهمحل و اندازه کارخانه
ميان مدت ماه۲۴ تا ۱
تعداد پرسنلانواع و مقدار موجودي ها
ميزان مطلوب قراردادهاي جانبيبرنامه ريزي منابع توليدبرنامه کالن توليد
کوتاه مدت هفته۵ تا ۱
تخصيص کارسفارش گذاري
کنترل زمان هاي تحويل
روشهاي پيش بيني ساپکو -ماني الهي 27
عوامل موثر در پيش بيني ؛محدوده زمانی ١.
ت يا معموال، برای مدت نسبتا دور از روشهای کيفی و برای زمانهای ميان مد.کوتاه مدت از روشهای کمی استفاده مي کنيم
؛آمار و ارقام داده شده ٢.
؛ ارتباط اطالعات با متغير مورد نظر ٣.
؛ هزينه٤.
؛ دقت٥.
.پيچيدگی ٦.
روشهاي پيش بيني ساپکو -ماني الهي 28
انواع شيوه های پيش بينیپيش بينی قضاوتی:الف
.در مواقعی که اطالعات دقيق و کاملی در دست نباشد
روش دلفی١.
روش توافق جمعی١.
روشهاي پيش بيني ساپکو -ماني الهي 29
انواع شيوه های پيش بينیپيش بينی برمبنای گذشته : ب
. قرار دادهنگامی که آمار و اطالعات از گذشته را بتوان مبنای پيش بينی آينده
روش ميانگين ثابت١.
روش ميانگين متحرک٢.
روش ميانگين متحرک وزنی٣.
روش نمو هموار٤.
جنکينز-روش باکس٥.
:روشهای تعيين روند٦.روش نمو هموار دوبل
روش کمترين مجذوراتسريهای زمانی
روشهاي پيش بيني ساپکو -ماني الهي 30
انواع شيوه های پيش بينیعلت و معلولی پيش بينی: ج
.دهنگامی که اطالعات کافی در دست باشد و روابط بين متغيرها معلوم باش
روش رگرسيون ١.
مدل اقتصادسنجی ٢.
ستاده -مدل داده ٣.
مدل شاخص راهنما ٤.
مدل طول عمر ٥.
روشهاي پيش بيني ساپکو -ماني الهي 31
خطاي پيش بينی.هر پيش بيني خوبي داراي ميزاني خطا در پيش بيني است
مقدار پيش بيني - مقدار واقعي = خطاي پيش بيني
دست يابي به نتايج مورد نظرشدن دشوارتر ßخطاي پيش بيني بودن بيشتر
)Fixed Position Layout(چيدمان بر مبناي محل ثابت ١.
)Process Layout(چيدمان بر مبناي فرآيند يا استقرار کارگاهي ٢.
)Product Layout(چيدمان بر مبناي محصول يا خط توليد ٣.
اغلب سيستم هاي عملياتي ترکيبي از طرح هاي استقرار يادشده را مورد .استفاده قرار مي دهند
انواع چيدمان در کارخانه خودروسازي
نمونه سازي براي تحقيق و توسعه توليد قطعات اوليه مورد نياز خطوط مونتاژ نهايي محصوالت
چيدمان بر مبناي محل ثابت چيدمان بر مبناي فرآيند چيدمان بر مبناي محصول
سيستم هاي توليدي و برنامه ريزي توليد ساپکو -ماني الهي 43
استراتژي فرآينداهداف
تسهيل فرآيند توليد–به حداقل رساندن زمان فرآيند عمليات–حداکثر استفاده از فضاي موجود–حداکثر استفاده از نيروي انساني–
سيستم هاي توليدي و برنامه ريزي توليد ساپکو -ماني الهي 44
تکنولوژي هاي اطالعاتي رايج• EDI : Electronic Data Interchange
• CAM : Computer Aided Manufacturing
• CAS & MP : Computer Aided Scheduling & Material Planning
• CIM : Computer Integrated Manufacturing
• CAPP : Computer Aided Production Planning
مديريت موجودي ساپکو -ماني الهي 45
موجودي
انباشته يا مجموعه ای از کاالبه منظور
برآورده ساختن نياز آينده
مديريت موجودي ساپکو -ماني الهي 46
داليل نگهداری موجودیü تغييرات تقاضا در طول زمان
ü تغييرات قيمت و هزينه ها
ü عدم اطمينان درباره موعد تحويل
ü بهبود خدمت دهی به مشتريان
ü خط توليد در رسيدن به سطح مطلوبی از انعطاف پذيری
مديريت موجودي ساپکو -ماني الهي 47
اهداف و سياستهاي مديريت موجوديv هدف از مديريت موجودي، جايگزيني دارايي بسيار گران
با دارايي كم قيمت تري به نام ›› موجودي ‹‹قيمتي به نام .است›› اطالعات‹‹
v براي تحقق اين هدف، اطالعات بايد بهنگام، دقيق، قابل. اطمينان و با هم سازگار باشند
v براي مقابله : مديريت موجودي به اين سوال پاسخ مي دهدبا نوسانات در پيش بيني ها، تقاضاهاي مشتري و تحويلهاي
تامين كننده، چه مقدار موجودي مورد نياز است؟
مديريت موجودي ساپکو -ماني الهي 48
وظايف مديريت موجوديüسيستم مديريت موجودي حصول اطمينان از وظيفه
موجود بودن مواد و قطعات در مکان و زمانی است که به آنها نياز است، به طوری که هزينه کل سيستم مذکور در
. حداقل ممکن نگه داشته شود
ü ،به اين منظور بايد با منابع توليد و عرضه کاال، قيمتهاروشهای حمل ونقل، ميزان تخفيفهای اعطائی، سيستم
. انبارداری و بازرسی آن آشنايي کامل داشت
مديريت موجودي ساپکو -ماني الهي 49
؟چرا مديريت موجودي: نمودسازگار ذيل را با هم اهداف بالقوه متضاد مي توان مديريت موجوديبه كمك
به مشتري) خدمات(حداكثر كردن ميزان سرويس دهي §
حداكثر كردن كارآيي عمليات خريد و توليد§
حداقل كردن سرمايه گذاري برروي موجودي§
حداكثر كردن سود§
با دستيابي به اهداف فوق،)ROA (سرمايهو بازگشت ) ROI( موجودي گردش نرخ
. خواهد يافتافزايش
مديريت موجودي ساپکو -ماني الهي 50
انواع موجودي: موجودي به دو نوع تقسيم مي شود نظر تئوري از
Ø براي دوره موجودي )Periodic Inventory(
Ø ذخيره براي اطمينان )Safety Stock(
.
مديريت موجودي ساپکو -ماني الهي 51
طبقه بندي موجودي بر اساس ماهيت مواد اوليه •
قطعات نيمه ساخته •
كاالي ساخته شده •
موجودي براي توزيع •
)RMO( موجودي براي عمليات نگهداري و تعميرات •
مديريت موجودي ساپکو -ماني الهي 52
طبقه بندي موجودي بر اساس كاركرد üموجودي جداسازüخط لوله(موجودي حمل و نقل(
ü ذخيره پيش بينيüذخيره جلوگيري از زيان
مديريت موجودي ساپکو -ماني الهي 53
محيط و اثرات آن بر مديريت موجودي
تنوع -ماتريس مقدار
زياد
كم زياد
تنوع محصول
موجودي مقدار
مهندسي بر اساس سفارش
ساخت بر اساس سفارش
مونتاژ بر اساس سفارش
ساخت براي ذخيره
مديريت موجودي ساپکو -ماني الهي 54
محيط و اثرات آن بر مديريت موجودينوع محيط كسب
تاثير بر موجوديمشخصاتوكار
مهندسي بر اساس سفارش
طراحي محصول براي يك نوع محصول منحصر به فرد •صورت مواد و قطعات منحصر به فرد •شروع كار منوط است به تكميل مشخصات مورد نظر مشتري •زمان انتظار طوالني است •سود هر واحد محصول باال است •
كاالي ساخته شده وجود ندارد •موجودي مواد خام يا نيست يا كم •
است
ساخت بر اساس سفارش
در مقايسه با مهندسي براساس سفارش، تعداد محصوالت بيشتراست •مقدار سفارش بسيار پايين است •زمان انتظار طوالني است، اما نه به اندازه مهندسي براساس سفارش •سود هر واحد محصول باال است •
بدون موجودي كاالي ساخته شده •داراي موجودي مواد خام و قطعات •
نيمه ساخته
مونتاژ بر اساس سفارش
تنوع محصول كمتر و مقدار محصول بيشتر از حالت باال •بيني شده ساخت براساس گزينه هاي پيش •مونتاژ براساس مشخصات مورد نظر مشتري •ريزي مواد مورد استفاده قرار مي گيرد صورت برنامه •سود هر واحد محصول متوسط است •
موجودي كاالي نهايي بسيار كم •مواد خام نگهداري مي شود •
ساخت براي ذخيره
تنوع محصول بسيار كم و حجم توليد بسيار زياد •بيني شده اقالم مستقل ساخت براساس تقاضاي پيش •بيني بايد محاسبه گردد ذخيره براي خطاي پيش•سود هر واحد محصول پايين است •
موجودي براي سطح كاالي نهايي •نگهداري مي شود
بر دسترسي فوري تاكيد مي شود •
مديريت موجودي ساپکو -ماني الهي 55
سيستم هاي اطالعاتي سفارش و زمان هاي انتظار
زمان انتظار سيستم پردازشاز زمان دريافت سفارش مشتري تا زمان صدور يك سفارش عمليات مشتري سفارش
از زمان صدور يك سفارش عمليات تا تكميل آن سفارش ساختسفارشاز زمان دريافت سفارش مشتري تا زمان صدور سفارش به تامين كننده
:اندازه محمولهبراي پاسخ به تقاضا الزم مواد مقدارشود به تامين كننده سفارش داده ميکه
.د گرديا در داخل شركت توليد مي
کنترل موجودي و انبارداري ساپکو -ماني الهي 65
انواع روشهاي تعيين اندازه محموله Ø؛ مبتني بر مقدار سفارش ثابت استاتيك يا پاياروشهاي:
Min-Max: مقدار سفارش ثابت١.
EOQ: مقدار سفارش اقتصادي٢.
Ø؛ مبتني بر مقدار سفارش متغير ديناميك يا پوياروشهاي:POQ: مقدار سفارش دوره اي١.L4L: محموله براي محموله٢.POS: دوره هاي عرضه٣.LUC: كمترين هزينه واحد٤.LTC: كمترين هزينه كل٥.PPB: دوره-موازنه قطعه٦.. ويتين-الگوريتم واگنر٧.
. گرفته مي شودمعموال تركيبي از روشهاي فوق جهت تعيين اندازه محموله مناسب به كار
کنترل موجودي و انبارداري ساپکو -ماني الهي 66
اهداف انبارداريهدف اصلي انبارداري
حداكثر کردن خدمت رساني به مشتري
: ساير اهداف üكارآ كردن عمليات انبارداريüحداكثر كردن بهره وري فضاي انبارüحداكثر كردن سودüكنترل اقالمüجلوگيري از آسيب ديدن موجوديüبهره برداري مطلوب از فضاي موجود
کنترل موجودي و انبارداري ساپکو -ماني الهي 67
انواع انبار v انبار توليدي
vانبار منطقه اي
کنترل موجودي و انبارداري ساپکو -ماني الهي 68
جانمايي انبار براي دستيابي به كارايي بهينه : مواردي كه هنگام طراحي انبار بايد مدنظر قرار گيرد
فضاي نگهداري كاال •مكانهاي دريافت و ارسال كاال •مكانهاي طبقه بندي، انتخاب و بسته بندي كاال •... ابزارآالت نظير جراثقال، ليفتراك، پالتها و •...)مقابله با حريق، سرقت، سوانح طبيعي و (ايمني •
کنترل موجودي و انبارداري ساپکو -ماني الهي 69
روشهاي استقرار قطعات در انبار qسيستم استقرار ثابت
q سيستم استقرار شناور
برنامه ريزي کالن توليد ساپکو -ماني الهي 70
)Aggregate Planning( برنامه ريزی ادغامي
:برنامه ريزی ادغامي عبارت است ازتهيه يک برنامه جامع
برای جواب گويي به تقاضای پيش بينی شده .با استفاده از امکانات سازمان
برنامه ريزی ادغامي يک تصوير کلي از ظرفيت و تقاضاها را در •. افق برنامه ريزي بلندمدت ارايه مي دهد
برنامه ريزي کالن توليد ساپکو -ماني الهي 71
اهداف برنامه ريزی ادغامي
تشخيص و تعيين منابع •انتخاب دوره زمانی برنامه•پيش بينی تقاضای کلی •استفاده بهينه از منابع موجود•) با کمترين هزينه (توليد اقتصادی •
برنامه ريزي کالن توليد ساپکو -ماني الهي 72
اصطالحات مرسوم در برنامه ريزي ادغامي
واحد ادغامي§
خانواده محصول§
اقالم محصول§
برنامه ريزي کالن توليد ساپکو -ماني الهي 73
الگوريتم برنامه ريزي توليد ادغامي
انتخاب افق برنامه ريزي : قدم يکم•
üقسيم افق برنامه ريزي را انتخاب کرده و آن را به مجموعه اي از پريودها ت).سبدهاي زماني(نماييد
ü در صورتي که تنوع محصوالت کارخانه زياد باشد، با تقسيم بندي و. گروه بندي محصوالت، آنها را به خانواده هاي محصول تقسيم نماييد
برنامه ريزي کالن توليد ساپکو -ماني الهي 74
الگوريتم برنامه ريزي توليد ادغامي
پيش بيني تقاضاي ادغامي : قدم دوم•
ü براي هر يک از خانواده هاي محصول، تقاضاي ادغامي در طول افق. برنامه ريزي را پيش بيني نماييد
ü در صورتي که خانواده محصول تعريف نشده باشد، براي همه اقالم بايد.تقاضاي ادغامي پيش بيني گردد
برنامه ريزي کالن توليد ساپکو -ماني الهي 75
الگوريتم برنامه ريزي توليد ادغامي
) مديريت تقاضا (تصحيح تقاضاي مشتريان : قدم سوم•
üود اگر ميزان نيازهاي توليد داراي تغييرات قابل توجه از پريودي به پريئه ديگر باشد، با استفاده از عواملي همچون تغيير در قيمت، انگيزش، ارا
محصول مکمل و غيره نسبت به تغيير سطح تقاضا در پريودهاي مختلف .اقدام نماييد
برنامه ريزي کالن توليد ساپکو -ماني الهي 76
الگوريتم برنامه ريزي توليد ادغامي
) مديريت عرضه (تصحيح ظرفيت توليد : قدم چهارم•
üاستراتژي های مختلف جهت پاسخگويي به نوسانات تقاضا:)استخدام يا اخراج(تغيير نيروی انسانی –)اضافه کار يا کاهش ساعات کار(تغيير ساعات کاری –افزايش يا کاهش موجودی انبار–)تامين بخشي از تقاضاي مشتريان(سياست کسري –):out-sourcing(استفاده از منابع خارجی –
اجاره کردن ماشين آالت•اجاره کردن انبار•قرارداد جانبی•
ترکيبي از استراتژي هاي فوق–
برنامه ريزي کالن توليد ساپکو -ماني الهي 77
الگوريتم برنامه ريزي توليد ادغامي
تدوين برنامه توليد : قدم پنجم•
üيک استراتژي براي برنامه ريزي توليد ادغامي برگزينيد:.مقدار توليد يکسان در همه پريودها: روش تثبيت سرعت توليد–.مقدار توليد متغير و متناسب با تقاضا در هر پريود: روش توليد متغير–.ترکيبي از دو روش فوق: روش ترکيبي–
برنامه ريزي کالن توليد ساپکو -ماني الهي 78
الگوريتم برنامه ريزي توليد ادغامي
بهبود برنامه توليد: قدم ششم•
üانواع روشهاي رايج بهبود عبارت اند از:üبرنامه ريزي خطيüبرنامه ريزي حمل و نقلüاستفاده از تجارب متخصصان(سيستم هاي خبره(ü الگوريتمهاي بهينه يابي)GA, SA, AA, TS, … (üروش سعي و خطا
برنامه ريزي کالن توليد ساپکو -ماني الهي 79
مثال برنامه ريزي توليد ادغامي، A نوع محصول مختلف است که بنابر ويژگي هاي آنها در سه خانواده ۳۰کارخانه اي داراي
B و Cبا استفاده از اطالعات موجود و پيش بيني تقاضاي صورت گرفته، . تقسيم شده اند.هزينه توليد و سود حاصل از فروش را محاسبه نماييد
hour / $ 2= هزينه توليد به ازاي هر ساعت کار
محصوالت خانواده A
محصوالت خانواده B
محصوالت خانواده C
ساعت0.5 ساعت0.75 ساعت1ساعت کار مورد نياز براي توليد هر واحدunit3.5 $ / unit1.5 $ / unit / $ 5متوسط هزينه مواد اوليه هر واحد
$ 25$ 30$ 40متوسط قيمت فروش واحد
برنامه ريزي تفصيلي توليد ساپکو -ماني الهي 80
مراحل برنامه ريزي تفصيلي توليدMS
MPS
RCCP
MRP
CRP
برنامه ريزي تفصيلي توليد ساپکو -ماني الهي 81
)MS(زمان بندي اصلي •MSنمايشي است از تقاضاها •MPS نخستين خروجي MS خواهد بود و نشان دهنده مقادير توليد از
محصوالت نهايي و يا قطعاتي است که در توليد محصول نهايي کاربرد .دارند
و مقدار قابل ) POH(موجودي در دست : عبارت اند ازMSساير اجزاي •).ATP(تعهد
اين است که ديرترين زمانهاي قابل قبول براي MSوظيفه اصلي •. جهت برنخوردن به کسري يا کمبود را نشان دهدMPSاستارت
حلقه واسط بين برنامه ريزي کالن توليد و برنامه ريزي MSدر واقع، •.تفصيلي توليد است
برنامه ريزي تفصيلي توليد ساپکو -ماني الهي 82
) MS(مثالي از زمان بندي اصلي زير براي يک MSجداول . را توليد مي نمايدX3 و X1 ،X2کارخانه اي سه قلم محصول
. براي اين اقالم تنظيم گرديده اندMPSدوره شش ماهه و بدون در نظر گرفتن مقادير . را مشخص نماييدMPSزمان استارت
Period0 1 2 3 4 5 6
product X1Demand 150 100 100 75 75 50
MPSPOH 100 -50 -150 -250 -325 -400 -450
product X2Demand 50 70 80 100 120 150
MPSPOH 120 70 0 -80 -180 -300 -450
product X3Demand 25 30 25 35 30 25
MPSPOH 80 55 25 0 -35 -65 -90
برنامه ريزي تفصيلي توليد ساپکو -ماني الهي 83
MPSمثالي از نحوه محاسبه اين کارخانه داراي . را توليد مي نمايدX5 و X1 ،X2 ،X3 ،X4 نوع محصول ۵يک کارخانه
ضمنا، هزينه سربار سرشکن شده . مرکز کاري است که در حکم مراکز کاري آن هستند۴. است$ ۵۰روي هر ساعت کاري معادل
.اوليه و محاسبه بار کاري مراکز کاري MPSمطلوب است تهيه محصول قيمت فروش هر واحد هزينه مواد هر واحد تقاضاي هفتگي اولويت تحويل
MPSروشهاي متداول جهت تغيير يا تعديل üروش حسابداري هزينه:.ته باشددر اين روش، اولويت توليد به محصولي داده مي شود که سود بيشتري داش•
üروش اولويت بندي بر اساس سفارش مشتري:مشتري در اولويت در اين روش، اولويت توليد به محصولي داده مي شود که برحسب درخواست •
.توليد باشد
üروش برنامه ريزي خطي:دل برنامه ريزي خطي در اين روش، با تعريف متغيرهاي تصميم گيري و تعيين محدوديتها، يک م•
در صورت استفاده از اين روش، به دليل در . به منظور حداکثر کردن سود ناخالص ايجاد مي کنيم. وجود نخواهد داشتRCCPنظر گرفتن محدوديتهاي ظرفيت، نيازي به محاسبات
برنامه ريزي تفصيلي توليد ساپکو -ماني الهي 85
)RCCP(برنامه ريزي سرانگشتي ظرفيت مورد نياز
RCCP=
MPSمحاسبه ميزان منابع مصرفي جهت اجراي و مقايسه آن با منابع در دسترس
برنامه ريزي تفصيلي توليد ساپکو -ماني الهي 86
نحوه تعيين ظرفيت موجود :عواملي که در تعيين ظرفيت موجود موثر هستند، عبارت اند از•
مجموع ساعات کاري موجود در دوره زماني برنامه ريزي؛ : زمان در دسترس §نسبت زمانهاي قابل استفاده براي توليد به کل زمان در دسترس؛ : ضريب بهره برداري §.ميانگين ساعات استاندارد توليد نسبت به ساعات واقعي توليد : ضريب کارايي §
ظرفيت در دسترس= زمان در دسترس * ضريب بهره برداري * ضريب کارايي
. روز در هفته کار مي کند۵ ساعت در روز و ۸فرض کنيد کارگاهي داراي يک دستگاه پرس است که : مثالظرفيت اسمي اين . ي گرددروزانه به طور متوسط يک ساعت صرف راه اندازي يا تنظيم اين دستگاه م
. قطعه در ساعت مي توان با آن توليد کرد۹۰ قطعه در ساعت اعالم شده، اما در عمل ۱۰۰دستگاه برابر .مطلوب است محاسبه ظرفيت در دسترس اين دستگاه
ساعت در هفته۴۰ = ۵ * ۸= زمان در دسترس ٪۸۸ = ۷ / ۸= ضريب بهره برداري
٪۹۰ = ۵۴ / ۶۰= ضريب کارايي . ساعت در هفته۳۱,۵ = ۴۰ * ۰,۸۸ * ۰,۹۰= ظرفيت در دسترس
برنامه ريزي تفصيلي توليد ساپکو -ماني الهي 87
مقايسه ظرفيت مورد نياز با ظرفيت موجود
بودن ظرفيت در صورتي که مقايسه ظرفيت مورد نياز با ظرفيت موجود نشانگر ناکافي •:باشد، مي توان براي افزايش ظرفيت، چهار روش ذيل را پيشنهاد نمود
üاستفاده از اضافه کاريüاستفاده از قرارداد جنبيüافزايش پرسنلüاستفاده از ظرفيت خالي ساير مراکز کاري در صورت امکان
فراهم باشد، اين کار " استفاده از ظرفيت خالي ساير مراکز کاري"در صورتي که امکان•.است" استفاده از اضافه کاري"بهتر از
، ترجيحا در صورتي که افزايش ظرفيت توام با افزايش فشار بر سيستم توليد باشد•. بيشتر فکر شودMPSبهتر خواهد بود که روي اصالح
88
برنامه ريزي نيازمندي به مواد )MRP(
MRP ساپکو -ماني الهي 89
MRP–MRP وليد چندمرحله ای است يک سيستم اطالعاتی برای هماهنگی برنامه های تفصيلی در سيستم های ت .تقاضای مواد و قطعات وابسته به محصول در اين سيستم، برخالف سيستم برنامه ريزی موجودی، برنامه ريزی برای –
. نهايی صورت مي گيرد –MRP هر يک از اين سه ديدگاه يک مرحله از . از سه ديدگاه مختلف، اما مرتبط با هم مورد استفاده قرار مي گيرد
:اين سه ديدگاه عبارت اند از . را در بر دارد MRPتوسعه • MRP-I : Material Requirements Planning• Closed Loop MRP• MRP- II :Manufacturing Resource Planning
ات و زيرمونتاژها را اکثر سازمانهاي توليدي با استفاده از روشهاي سنتي، نقطه سفارش قطع MRP-Iپيش از –. کنترل مي کردند
–MRP حلقه بسته . با حلقه بسته، مرحله تکامل طبيعي توسعه سيستم هاي کنترل استMRP شامل . هايي است که پيشرفت توليد را گزارش مي نمايد ) Feed Back( برنامه ريزي ظرفيت مورد نياز و بازخور
يک سيستم يکپارچه اطالعات ساخت و توليد است که به منظور مديريت، MRP-IIبرنامه ريزي منابع توليد يا – گذاري و عمليات مورد استفاده قرار پيش بيني و کنترل همه منابع سازمان در زمينه هاي بازاريابي، سرمايه
. مي گيرد
–MRP-II طعات و زيرمونتاژها، توانايي مفهومي است که بر يکپارچگي عمليات توليدي تاکيد دارد و عالوه بر قز، مواد اوليه و خروجي هاي توليد را نيز کنترل ماشين آالت و تجهيزات توليدي، نيروي انساني، سرمايه مورد نيا
. دارد
MRP ساپکو -ماني الهي 90
MRPنمودار BUSINESS PLANNING
RESOURCES OK?
PLANNING OK?
SALES PLANNING
SHOP FLOOR CONTROL
PURCHASING
PRODUCTION PLANNING
CAPACITY PLANNING
MATERIALS PLANNING
MASTER SCHEDULING
PERFORMANCE MEASURMENT
no
yes
Feed Back
Feed Back
no
yes
MRP-ICLOSED
LOOP MRP
Overview of MRP-II, Including Closed Loop MRP and MRP-I
MRP ساپکو -ماني الهي 91
MRPاهداف سيستم
ü کاهش ميزان موجودی انبار
ü کاهش زمان توليد و تحويل کاال
ü برآورد زمان واقعی تحويل کاال
ü افزايش بازدهی توليد
MRP ساپکو -ماني الهي 92
MRPورودي ها و خروجي هاي سيستم
MPS
Purchasing & Production Plan
BOMInventory Status File MRP
MRP ساپکو -ماني الهي 93
BOM و کاربردهاي آن
•Engineering•Planning•Production•Accounting
BOMProduct Design
Master Scheduling
Material & Inventory Planning
Product Costing
Packing Lists
Assembly Scheduling
Order EntrySales Quotation
Bill of Material Uses
MRP ساپکو -ماني الهي 94
MRPجدول محاسبات
براي محصوالت مختلف MRPمثالهايي از تهيه
Periods (Time Buckets)MRP Chart 654321
101510151510Gross Requirementsنيازهاي ناخالص
25Scheduled Receiptsسفارشهاي درراه
51551552030Projected On Hand (POH)موجودي دردست انتهاي دوره
10Net Requirementsنيازهاي خالص
25Planned Order Receiptsبرنامه دريافت سفارشها
25Planned Order Releasesبرنامه صدور سفارشها
MRP ساپکو -ماني الهي 95
MRP در برابر نقطه سفارشاست که زمان صدور سفارش را ) Proactive( يک سيستم پيشروMRPسيستم •
است که تا ) Reactive(پيش بيني مي کند، اما سيستم نقطه سفارش يک سيستم پيرو. زمان رسيدن به نقطه سفارش کاري انجام نمي دهد
در نظر گرفته BOMدر سيستم نقطه سفارش وابستگي هاي عمودي و افقي اجزاي •.نمي شوند
موجودي هاي سيستم نقطه سفارش، به دليل يکپارچه نبودن برنامه ريزي، موجب ايجاد •. غيرضروري مي گردد
نيازمند اطالعات دقيق در خصوص اجزاي محصول و نيز مقادير موجودي MRPسيستم •.توقف شوددارد، زيرا در صورت نادرست بودن اطالعات ممکن است کل سيستم توليد م
طالعات موجودي سيستم نقطه سفارش به دليل استفاده از بازديدهاي دوره اي، حتي اگر ا•.نادرست باشد در زمان صدور سفارش دچار اشتباه نمي شود
نگهداري سوابق به طور کلي، تا زماني که يک بانک اطالعاتي صحيح و قابل اعتماد براي•BOMم و کنترل موجودي ها وجود نداشته باشد، بهتر است در استفاده از سيستMRP
.احتياط کرد
96
برنامه ريزي ظرفيت مورد نياز )CRP(
CRP ساپکو -ماني الهي 97
CRP
) اعم از منابع انساني، تجهيزات و ماشين آالت(فرآيند تعيين ميزان منابع • مورد نياز براي انجام امور توليدي را، برنامه ريزي ظرفيت مورد نياز
)CRP ( مي گويند .
، MRPسفارش هاي داخل کارگاه و نيز برنامه تهيه شده توسط •. محسوب مي شوندCRPورودي هاي
با تبديل برنامه هاي توليدي به برنامه هاي زماني براي هر CRPسيستم •ايستگاه کاري يا هر دستگاه در هر پريود، مقدار ظرفيت مورد نياز را
. محاسبه و آن را با ظرفيت موجود مقايسه مي کند
CRP ساپکو -ماني الهي 98
MRP در فرآيند CRPجايگاه MPS
MRP
VENDOR CONTROL
INPUT/ OUTPUT CONTROL
DETAIL SCHEDULE
RCCP
CRP
No
Yes
ProducePurchase
Feedback
Closed-Loop MRP
Capacity OK?
Capacity OK?
Yes
No
CRP ساپکو -ماني الهي 99
CRPمحاسبات : ، اطالعات ذيل مورد نياز هستند CRPبراي انجام محاسبات
.١BOM محصول؛
اندازه دسته، : فايل اصلي مشخصات اقالم محصول شامل ٢.موجودي در دست، سفارش باز، زمان تحويل و پيش زمان
تحويل؛ اطالعات مربوط به زمانهاي راه اندازي يا آماده سازي ٣.
ماشين االت و تجهيزات براي هر دسته و زمان عمليات براي هر قطعه؛
زمان در : شامل ) کارگاه ها (فايل مشخصات مراکز کاري ٤.دسترس، ضريب کارايي و ضريب بهره برداري؛
.MPSبرنامه توليد يا ٥.
100
زمان بندي توليد
زمان بندي توليد ساپکو -ماني الهي 101
اهميت برنامه زمان بندي
توازن خط توليد و حذف گلوگاه ها ßتوليد پيوسته
تعيين اولويت فعاليت ها و نحوه تخصيص آنها ßتوليد کارگاهي
qبرنامه زمان بندي غير موثر موجب اتالف منابع موجود مي شود.qرددبرنامه زمان بندي ضعيف موجب بروز تاخير در پاسخ گويي به تقاضا مي گ .
زمان بندي توليد ساپکو -ماني الهي 102
اهداف برنامه زمان بندي
üتحويل به موقع درخواست مشتريüکاهش تاخيرات کارü کاهش زمان پاسخ گوييü کاهش مان تکميل کاالüکاهش اضافه کاريüافزايش بهره وري نيروي انساني و کارايي ماشينüکاهش زمان بيکاري ماشينüکاهش موجودي در جريان کار و فرآيند.
زمان بندي توليد ساپکو -ماني الهي 103
معيار عملکرد سيستم برنامه زمان بندي
ü درصد تحويل هاي به موقع
ü درصد زمان هاي بي کاري مراکز کاري
زمان بندي توليد ساپکو -ماني الهي 104
تکنيک هاي معمول زمان بندي
زودترين موعد تحويل •کوتاه ترين زمان پردازش •نمودار گانت •الگوريتم جانسون •الگوريتم مور •
زمان بندي توليد ساپکو -ماني الهي 105
عناصر سيستم برنامه زمان بندي توليد
سيستمبرنامه زمان بندي
خروجي
بارگذاري سفارشها اولويت بندي سفارشها سرعت دادن به سفارشها به هنگام کردن و کنترل
ورودي ها
مهارتها تجهيزات
مواد غيره
سفارش هاي دريافتي
تقاضاي کوتاه مدت
متغيرهاي سيستماندازه نيروي کار روزانه ١.ميزان توليد روزانه ٢.تخصيص سفارش ٣.اولويت هاي کار ٤.
محدوديت ها ظرفيت کوتاه مدت موجود ١.ذخيره هاي احتياطي ٢.نگهداري موردنياز ٣.محدوديت هاي اولويت بندي ٤.
معيار عملکرد
106
)JIT( توليد به هنگام
JIT ساپکو -ماني الهي 107
انواع جريان موادpush:سيستم رانشي
pull:سيستم کششي
پيش بيني تقاضا
بازارانبارمرحله نهايي مرحله دوممرحله اول انبار مواد اوليه
بازارمرحله نهايي مرحله دوممرحله اول انبار مواد اوليه
JIT ساپکو -ماني الهي 108
)Pull( مزاياي عمده سيستم هاي کششي
ü ،کاهش نياز به برنامه ريزي توليد و گزارش هاي توليدü ،کاهش هزينه هاي موجوديü ،کاهش پيش زمان هاي توليدü ،کاهش هزينه هاي توليد
ü ،افزايش ضريب بهره برداري ماشين آالت و تجهيزاتü ،افزايش کيفيت محصوالتü افزايش رضايت مشتري .
JIT ساپکو -ماني الهي 109
)Pull( پيش نيازهاي سيستم کششي
احتمال از کار افتادگي تجهيزات بايد بسيار ناچيز باشد، §کيفيت قطعات و محصوالت توليدي بايد بسيار باال باشد، §به منظور توليد اقتصادي دسته هاي کوچک، زمان هاي §
راه اندازي بايد بسيار کم باشد، کيفيت مواد اوليه و قطعات خريداري شده بايد بسيار باال باشد، §تامين کنندگان بايد قادر باشند تا اقالم مورد نياز را در حجم §
. کم، به محض درخواست، تحويل نمايند
JIT ساپکو -ماني الهي 110
JITفلسفه •JIT بهبود مداوم در تمام سطوح سازماناست که برپايه فلسفه مديريتي يک
.قرار داردحذف تمام زايدات از سطوح سازمان و نيز فقط اقالم الزم در اندازه الزم و در زمان الزم توليد اين است که JITهدف •
.گردند: در زمينهافزايش توان رقابتي سازماندستيابي به هدف فوق موجب •
üهزينهü کيفيتüزمانüانعطاف پذيريüتحويل به موقعüرضايت مشتري
JIT ساپکو -ماني الهي 111
JITتاريخچه
ابداع گرديد و يکي از ستونهاي اصلي TOYOTA ميالدي توسط شرکت ۷۰ در دهه JITفلسفه § اين بود که بتواند حجم کوچکي از انواع اتومبيل را با TOYOTAاين شرکت را تشکيل داد؛ هدف
.هزينه مناسب توليد نمايد
Taichi(تايچي اونو§ Ohno ( از کارشناسان تويوتا که بعدها از مديران ارشد آنجا شد، در سفري که اي را که مدتها به امريکا داشت، پس از بازديد از يک سوپرمارکت، نکاتي از فکر تازه۱۹۵۶در سال
.قبل در ذهنش ايجاد شده بود، در صحنه عمل ديد
:تويوتا قرار مي دهدتايچي اونو اين روش را مدلي براي سيستم جريان مواد در كارخانه هاي §"راه طبيعي انجام كار"در مقابل سيستم " توليد به موقع"سيستم •
JIT ساپکو -ماني الهي 112
JITهدف
به صفر رساندن موجودي نيست؛JITهدف
! است حذف جامع اتالف و بيهودگي بلكه
حذف جامع و كامل اتالف و افزايش = JITهدف بهره وري در تمامي فعاليتها اعم از داخل و خارج سازمان
JIT ساپکو -ماني الهي 113
) Waste(مفهوم اتالف
موجود در سيستم ) wastes( ، شناسايي و کاهش اتالف هاJITيکي از اصول پايه اي در :توليد است، که به چهار دسته کلي تقسيم مي شوند
منابع توليد اضافي١.
توليد اضافي٢.
موجودي اضافي٣.
سرمايه گذاري اضافي٤.
JIT ساپکو -ماني الهي 114
در يک سيستم توليدي ) Waste(اهم داليل ايجاد اتالف
Ø،ذخيره و انبار غير ضروري مواد اوليهØ،اقالم نگهداري شده به صورت موجوديØ،توليد کاالي معيوب يا با کيفيت نازلØ،توليد محصوالتي که مورد نياز مشتري نمي باشندØ،انتخاب نامناسب تجهيزات، ماشين آالت و ابزار توليديØ،چيدمان نامناسب تجهيزات، ماشين آالت و ابزار توليديØ،ازکارافتادگي تجهيزات، ماشين آالت و ابزار توليديØ مشتري، مواد، ماشين، کارگر(طوالني بودن زمان انتظار( ،Ø،فرآيند توليد نامناسبØحمل و نقل اضافي مواد و محصوالت.
JIT ساپکو -ماني الهي 115
JITمباني
Ø تدوين برنامه تفصيلي توليد براساس سفارش با تقاضاي واقعيØ حجم بهر يك واحد(حركت به سوي توليد يك واحدي(Ø حذف جامع و كامل اتالف Øبهبود مستمر جريان توليد Øكيفيت كاملØاهميت دادن و احترام به كاركنان Øافق نگرش بلند مدت Øحركت درجهت حذف پيش آمدهاي تصادفي Øكاهش زمان آماده سازي تجهيزاتØتربيت كارگران چند وظيفه اي
JIT ساپکو -ماني الهي 116
JITمقايسه رويکردهاي سيستم توليد معمولي با معموليJITموضوع) باعث ايمني مي گردد (يك دارايي )تالش براي كاهش آن (يك ناتواني موجودي
براساس فرمول برحسب هزينه نگهداري و ) ۱= مقدار مطلوب (برحسب نياز مقدار سفارشسفارش دهي
با افزايش مقدار سفارش، هزينه آماده سازي را هزينه و زمان آن را كاهش دهيد آماده سازيكاهش دهيد
همكاران و شركا محسوب مي شوند وجود تعداد تامين كنندگانكمي از منابع كه وفادار باشند، ارجح است
دشمن و رقيب محسوب مي شوند لذا وجود چند منبع كه رقيب هم باشند بهتر است
حدود قابل قبول تعريف مي گردد صفر مطلوب است = ضايعات كيفيتمطابق نياز برحسب مورد پيش گيرانه ، باثبات و موثر نگهداري
افزايش دهيد تا فرصت جبران اشتباهات وجود كوتاه كنيد تا سرعت خدمت رساني افزايش يابد زمان بين راهيداشته باشد
مديريت مشاركتي كارگرانكارگران آموزش ديده و چند وظيفه اي
مديريت دستوري كارگران تك وظيفه اي با حداقل آموزش مورد نياز
JIT ساپکو -ماني الهي 117
JITعناصر کليدي رويکرد
Ø تطابق هوشمندانه تقاضاي بازار با طرح محصول )QFD(
Ø تعريف خانواده هاي قطعات )Group Technology(
Ø ايجاد روابط ميان خريداران و تامين کنندگان )SCM(
JIT ساپکو -ماني الهي 118
JITمزيت هاي اصلي
Øمنابع انعطاف پذيرØ چيدمان سلوليØسيستم کششيØ کنترل توليد به وسيله کانبانØتوليد در دسته هاي کوچکØآماده سازي سريعØ سطوح توليدي يکنواختØ کيفيت در مبداØنگهداري بهره ور جامعØ شبکه تامين کنندگان
ü كاهش حجم بهر و افزايش دفعات سفارشü كاهش و حذف تدريجي ذخيره احتياطي ü كاهش هزينه سفارش üبهبود حمل و نقل مواد üگرايش به كاهش موجودي انبارü انتخاب و پرورش تامين كنندگان قابل اطمينان
JIT ساپکو -ماني الهي 123
JITدر سنجش عملكرد موجودي
:معيار اندازه گيري عملكرد موجودي عبارت است از
(ITR)يا " نسبت گردش موجودي "
)در يک سال(قيمت تمام شده کاالي فروش رفته )ITR(نسبت گردش موجودي=
متوسط موجودي* متوسط قيمت تمام شده يک واحد
JIT ساپکو -ماني الهي 124
مديريت تامين كنندگان
برنامه ريزي، سازماندهي، رهبري و مديريت تامين كنندگان عبارت است از برقراري ارتباط با سازندگان قطعات به منظور تامين مواد و كنترل فرآيند
بين هر دو برنده –برنده قطعات مورد نياز خط توليد به نحوي كه رابطه . طرف ايجاد گردد
:فلسفه تويوتا"همه ما در يك قايق هستيم "
JIT ساپکو -ماني الهي 125
مباني مديريت تامين كنندگان ü كاهش تعداد تامين كنندگانüبلندمدت بودن ارتباط ü بهبود دقت در تكميل سفارش ü بهبود كيفيت üانعطاف پذيري در سفارش ü كوچك بودن حجم بهر و زياد بودن تعداد سفارشü بهبود مستمر در همكاري و هماهنگي ü انتخاب تامين كنندگان قابل اطمينان ü ارايه بازخور مناسب به تامين كنندگان üمشاركت تامين كننده در طراحي محصول
JIT ساپکو -ماني الهي 126
آماده سازي تجهيزات
q مراحل آماده سازي:تغيير در وضعيت تجهيزات § توليد آزمايشي § آمادگي نيروي انساني §
JIT ساپکو -ماني الهي 127
تاثير زمان آماده سازي بر كل زمان ساخت يك واحد محصول
متوسط كل زمان ساخت
)دقيقه(يك واحد
زمان عمليات اصلي ساخت
يك واحد محصولزمان آماده سازيمقدار توليد
ساعت۱۰۰۴ دقيقه۱
ساعت۱۰۰۰۴ دقيقه۱
ساعت۱۰۰۰۰۴ دقيقه۱
دقيقه۱۰۰۱۲ دقيقه۱
دقيقه۱۰۰۰۱۲ دقيقه۱
دقيقه۱۰۰۰۰۱۲ دقيقه۱
4.3100
60*41 =+
24.11000
60*41 =+
02.110000
60*41 =+
12.1100121 =+
012.11000121 =+
0012.110000
121 =+
JIT ساپکو -ماني الهي 128
اصالح عمليات آماده سازي
üتفكيك عمليات داخلي و خارجي از يكديگر: مرحله اول
üتبديل عمليات داخلي به خارجي: مرحله دوم
üيكنواخت كردن جريان عمليات داخلي و خارجي : مرحله سوم)SMED(
JIT ساپکو -ماني الهي 129
نتايج اصالح عمليات آماده سازي
üافزايش ظرفيت كارخانه
üايجاد انعطاف پذيري
ü كاهش موجودي انبار
JIT ساپکو -ماني الهي 130
شيوه عمل كانبان
روش گردش اطالعات و مواد= كانبان
:ند كه عبارتند ازكارتهاي كانبان مانند سيستم گردش فرمها، داراي وظايف متعددي مي باش§سيستم اطالعات١.)Withdrawal KANBAN(مجوز گردش مواد ٢.) Production KANBAN(مجوز توليد ٣.
JIT ساپکو -ماني الهي 131
پيشنيازهاي كانبان
ü ،آموزش كافي كاركنانü ،اعتماد متقابل بين مديريت و كاركنانü ،توانايي افراد به كار غير رسميü وجود روحيه مشاركت، همكاري و احترام متقابل.
JIT ساپکو -ماني الهي 132
گردش کانبان در داخل و خارج کارخانه
مرحله نهايي توليد
تامين کننده
قسمت مواد اوليه
مرکزکاري يک
قسمت کااليساختهشده
قسمت مواد اوليه
مرکزکاري دو
قسمت کااليساختهشده
قسمت مواد اوليه
قسمت مواد اوليه
تامين کننده
تامين کننده
کانبان دريافت کانبان توليدجريان فيزيکي مواد
JIT ساپکو -ماني الهي 133
گردش كانبان
q كانبان دريافت )Withdrawal KANBAN(
q كانبان توليد )Production or WIP KANBAN(
JIT ساپکو -ماني الهي 134
محاسبه تعداد كانبان براي هر ايستگاه کاري
Ni : در مرحله ) پالت(تعداد كانبانiامDi : مقدار مصرف در در مرحلهiامTi :شامل زمان آماده سازي توليد بسته [متوسط زمان انتظار جهت جايگزين كردن قطعات
امiدر مرحله ]...بندي، حمل وC :تعداد قطعه در پالت كه مقداري استاندارد استα :صفر ضريبي كه بيانگر خط مشي مديريت در مورد مقدار موجودي است، هر چه به
.نزديكتر باشد، كارايي سيستم بيشتر است
α*Ti*Di= ذخيره احتياطي Ni*C= حداكثر موجودي
αكاهش )Ti ۲كاهش ) ۱: راههاي كاهش موجودي
CTDN ii
i)1( α+
=
JIT ساپکو -ماني الهي 135
JIT Production
SYSTEM MANAGEMENT
•Level Load & Balance Flow•Preventive Maintenance•Supplier Partnership•Pull System
PEOPLE MANAGEMENT
•Total Employee Involvement•Control Through Visibility
•House Keeping•Total Quality Focus
TECHNOLOGY MANAGEMENT
•Structured Flow Manufacturing•Small Lot Production•Set-up Reduction•Fitness for Use
Short
Manufacturing
Cycle
Continuous
Improvement
Total Quality
Focus
JIT
136
تئوري محدوديتها )TOC(
TOC ساپکو -ماني الهي 137
TOCتاريخچه
خود را در خصوص در انتهاي دهه هفتاد ميالدي، گلدرات، يک فيزيک دان جوان، ايده هاي •. ارايه نمودOPTزمان بندي توليد، به همرا ه يک بسته نرم افزاري به نام
داد و تحت عنوان تئوري در اواخر دهه هشتاد، گلدرات ايده هاي خود را مورد تجديد نظر قرار • ارايه نمود، که بيانگر نوعي فلسفه مديريتي جهت بهبود مداوم از طريق) TOC(محدوديت ها
.شناسايي محدوديتها و باال بردن سود است
.از نظر گلدرات هدف توليد، کسب پول است•
TOC ساپکو -ماني الهي 138
TOCم پايه در يهامف
ü جريان مواد بايد در سيستم باالنس گردد و نه ظرفيت سيستم.
ü مجموع بهينه محلي برابر بهينه کل نيست.
TOC ساپکو -ماني الهي 139
TOCشاخص هاي اصلي q معرفي مي نمايد که عبارت اند ازاندازه گيري عملياتگلدرات سه شاخص را جهت :
،)و نه توليد( يعني نرخ ايجاد پول از طريق فروش throughputخروجي يا •موجودي،•).منهاي کار و هزينه سربار(مخارج عملياتي •
qدر سه شاخص پوليTOCوجود دارند که عبارت اند از :سود خالص،•برگشت روي سرمايه،•.جريان نقدي•
q در سه نوع محدوديتTOCعبارت اند از :،)ايستگاه هايي که ظرفيت آنها کمتر از ميزان مورد نياز است( CCRمحدوديت داخلي يا •محدوديت بازار،•.محدوديتهاي سياستي مديريت•
TOC ساپکو -ماني الهي 140
TOCتعيين اندازه ذخيره احتياطي در
ü درTOCذخيره يا موجودي در يکي از سه مقطع زير مجاز خواهد بود ،:Ø است قبل از پيش از گلوگاه، جهت محافظت از آن در مقابل مشکالت احتمالي که ممکن
CCRبه وقوع پيوسته باشد؛ Øايستگاه هاي پيش از ايستگاه مونتاژ، جهت محافظت مونتاژ در مقابل کمبود قطعات از
غيرگلوگاهي؛Øشتريدر بخش ارسال محصول نهايي، جهت حفظ توانايي انجام تعهدات در قبال م.
ü بافر زماني درTOC: چون توليدات ، ميزان ذخيره يا موجودي بر حسب زمان تعريف مي شود، به اين معني کهTOCدر
برحسب تعداد روز متنوع هستند، به جاي بيان مقدار ذخيره برحسب تعداد قطعه يا محصول، .خوراک سيستم، ذخيره را تعيين مي کنيم
TOC ساپکو -ماني الهي 141
TOC) پنج قدم اساسي(روش برنامه ريزي
محدوديت هاي سيستم را شناسايي کنيد؛١)
تصميم بگيريد که چگونه بايد محدوديت ها را محافظت و ارتقا داد؛٢)
همه چيز را در جهت قدم دوم هدايت نماييد؛٣)
محدوديت هاي سيستم را از ميان برداريد؛٤)
.اگر در قدم قبل محدوديتي از ميان رفت، به قدم نخست بازگرديد٥)
TOC ساپکو -ماني الهي 142
نسبت به فرآيند برنامه ريزي توليد TOCديدگاه : دو نوع بچ توليدي وجود داردTOCاز نظر
مي گويند،PB که به آن Process Batchبچ عملياتي يا ١.
. مي گويندTB که به آن Transfer Batchبچ انتقال يا ٢.
•PB عبارت است از تعداد قطعاتي که در يک ايستگاه از يک محصول ساخته مي شود، پيش از آنکه خط توليد، براي ساخت محصول ديگر، آماده
.گردد
•TB عبارت است از اندازه بچي از يک قطعه که پس از حاضر شدن در يک مي تواند برابر TBحداقل مقدار . ايستگاه، به ايستگاه بعدي انتقال مي يابد
. براي يک قطعه باشدPBيک و حداکثر برابر با
TOC ساپکو -ماني الهي 143
DBRS (Drum Buffer Rope Scheduling)
: اين زمان بندي از دو مرحله تشکيل مي گردد۱- DRUM۲- ROPE
BUFFER::بافرها دو نوع هستند
بافر محدوديت١.
بافر ارسال٢.
TOC ساپکو -ماني الهي 144
TOC گانه ٩قوانين
کنيد و نه جريان را؛) Balance(ظرفيت را متوازن١.
ين مي گردد؛سطح استفاده از يک منبع غيرگلوگاهي، توسط گلوگاه يا محدوديت ها تعي٢.
با ميزان مفيد بودن براي سيستم، يکسان ) ضريب بهره برداري(ميزان کارکرد يک منبع ٣.نيست؛
سيستم توليد يک ساعت ازدست رفته در گلوگاه، به معناي يک ساعت ازدست رفته در کل ٤.است؛
يک ساعت صرفه جويي در يک منبع غيرگلوگاهي، عمال بالمصرف خواهد بود؛٥.
گلوگاه بر خروجي سيستم و موجودي هاي آن حکومت مي کند؛٦.
.٧TB نبايد الزاما برابر PBباشد :TB را بايد تا حد ممکن کاهش داد تا سطح موجودي نيمه ساخته بين ايستگاه ها و پيش زمان توليد کاهش يابد؛
.٨PBبراي حداقل کردن ميزان راه اندازي دستگاه ها، بهتر است : مي تواند متغير باشدPB برابر باشد؛Order-Sizeبا سفارش از محصول يا
.ا تشخيص دادفقط با مطالعه محدوديت هاي سيستم توليد است که مي توان اولويت ها ر٩.