PERKÜTAN MEME BİOPSİ YÖNTEMLERİ
Jan 09, 2016
PERKÜTAN MEME BİOPSİ YÖNTEMLERİ
• Meme Ca bayanlar arasında en sık görülen Ca tipidir.• Tanı histopatoloji ile konur.• Başvurulacak en güvenli yöntem uygun biopsi
tekniğinin uygulanmasıdır• Amaç : En güvenilir,en az invaziv yöntemin
seçilmesidir• Cerrahi biopsiye alternatif perkütan biopsilerdir
ENDİKASYONLAR
Amerıcan Collage of Radıology tarafından geliştirilen Breast İmaging Reporting and DataSistem sınıflaması
Malignite olasılıklarına göre:BI-RADS 1: NegatifBI-RADS 2:BenignBI-RADS 3:Olası benignBI-RADS 4:Şüpheli malignBI-RADS 5:Yüksek olasılıkla malign
ENDİKASYONLARFizik Muayene Bulgularına Göre:
1. Memede palpe edilebilen agrılı/agrısız kitle2. Meme başında devamlı,spontan,seröz-kanlı akıntı3. Meme absesi /açıklanamayan enfeksiyonlarda 4. Açıklanamayan meme başı ve areola degişikliklerinde5. Tanı konmamış cilt nodüllerinde6. Tüm memenin aşırı gergin durumlarında7. Aksiller lenf nodunda adeno Ca metastazı (+) ise8. Meme kisti aspirasyonunda: -Sıvı kanlı ise -Rezidüel kitle kalıyorsa -Kısa sürede 2 kez tekrarlarsa
ENDİKASYONLARMamografiye Göre:
1-Şüpheli kitle varlığı
2-Şüpheli mikrokalsifikasyon tespiti
3-Yapısal distorsiyon
4-Şüpheli /gelişmiş asimetri durumu
BİOPSİ TEKNİKLERİ
-İİAB -Core Biopsiler -Açık Biopsiler : a) İnsizyonel b) Eksizyonel -Özel durum biopsileri .Meme başı akıntısı .Cilt biopsileri .Palpe edilebilen aksiller lenf nodlarına .İkinci memeden biopsi
PERKÜTAN BİOPSİ YÖNTEMLERİ
• İİAB• KİB• İgne-tabanca sistemi• Vakum yardımlı
biopsi• ABBI
BİOPSİ TEKNİĞİ
• KİB• İİAB
PERKÜTAN BİOPSİDE KILAVUZ YÖNTEMLER
1. Stereotaksik biopsi
2. USG eşliğinde biopsi
3. MR eşliğinde biopsi
KILAVUZ YÖNTEMLER
STEREOTAKSİK BİOPSİ
• Lezyonun horizontal(x),vertikal(y),derinlik(z) saptayarak lokalize eder• Kullanılan iğne boyu bilgisayara yüklenir• Stereotaktik ünitedeki igne rehberi otomatik olarak
uygun pozisyona getirilir• Biopsi işlemi gerçekleştirilir• Stereotaksik üniteler: - Eklemeli -Pron masalı
STEREOTAKSİK ÜNİTELER
EKLEMELİ• Rutin mamografi için
kullanılırlar
• Daha ucuzdur
• Aksilla ve gögüs duvarına
yakın lezyonları daha iyi
gösterir
• Vazovagal senkop olasılığı fazladır
PRON MASA• Mamografi ve biopsi
ünitesi masa altındadır• Hasta yüzüstü yatar• Memeler delikten aşağı
sarkar• Hasta işlemi görmez• Vazovagal senkop olasılığı
daha azdır• Sadece biopside kullanılır,
pahalıdır
KILAVUZ YÖNTEMLERUSG EŞLİGİNDE BİOPSİ
• 7-10 mHz problar kullanılır• USG’de görülebilen tüm lezyonlara uygulanabilir• Aksiller lenf nodlarına da uygulanabilir• İgne-lezyon ilişkisi eş zamanlı görülür• Daha ucuzdur ve radyasyonsuzdur
MR EŞLİĞİNDE BİOPSİ• Yaygın kullanılmaz• Sadece MR ile gösterilenlere uygulanır
KONTRENDİKASYON Koagülasyon bozukluğuHasta uyumsuzluğu
YAN ETKİ Minimal ağrıKanama Ekimoz (sık)Vazovagal senkop
PERKÜTAN BİOPSİ YÖNTEMLERİİİAB
• Alternatif bir preop biopsi yöntemidir• Lezyon düzeyindeki hc aspirasyonuna dayanır• Avantajları :
> Basit bir yöntemdir,maliyet düşüktür > Minimal rahatsızlık > Hızlı tanı olanağı> Aynı anda birkaç odaktan,diğer memeden biopsi> Kistik-solid tümör ayrımı> Tümör sınırlarını bozmaz
İİABASPİRASYON YÖNTEMİ
• 22-25 gauge iğne,10-20 cc enjektör,lam,fiksatör • Bölge işaretlenir, temizlenir• Kitle elle sabitlenir, diğer elle iğne deri yüzeyine
dik olacak şekilde kitle içine itilir• İğneye (-) P uygulanır, sağa-sola hareket ettirilir• Materyal iğne-şırınga düzeyinde görüldügü an
işlem sonlandırılır• Materyalden yayma yapılır• % 95 etil alkolle fikse edilir• Materyal kistik ise sitolojiye gönderilir
İİAB DEZAVANTAJLARI
• Yeterli materyal oranı örnekleme sayısı ile doğruorantılıdır
• Yanlış (-) tanıyı azaltmak için İİAB/KİB kombineedilebilir
• İİAB ile çoğu kez benign-malign ayrımıyapılabilmektedir
• Ca histopatolojik alt tipi tam belirlenememektedir• Sitolojik olarak insutu-invaziv tümör ayrımı
yapılamaz
İİAB İSTATİKSEL SONUÇLARI
• Sensitivite % 88-95• Spesifite % 95-100• (+) prediktif değer % 93-98• (-) prediktif değer % 82-99• Yanlış (-) oran % 3.7• Yanlış (+) oran % 0.7• Yetersiz materyal % 0-54
ÜÇLÜ TESTFM + RADYOLOJİ + BİOPSİ (İİAB)
İİAB Tanısı Klinik+ Radyoloji• Benign Benign Klinik takip Şüpheli Biopsi• Atipik/belirsiz Benign Klinik takip Şüpheli Biopsi• Şüpheli Biopsi• Malign Benign Biopsi Malign Kesin tedavi• Yetersiz İİAB tekrar/ biopsi
CORE BİOPSİLER
• Lezyondan ufak parçalar şeklinde doku örneklerialınması ve bunların histolojik incelenmesidir
• Core iğne : 14-18 gauge• Boyut : 7.6 cm tercih edilir• Serbest elle/ otomatik tabancayla• Core iğne: İç trokar, kesici kanül Trokar ilerletilir Çentikde doku toplanır Kesici kanül ilerletilir Doku kanül içinde kalır
CORE BİOPSİ ENDİKASYONLARI
• Palpabl lezyonlarda• Nonpalpabl lezyonlarda• 1 cm altındakilerde• Derin yerleşimli,multipl ve belirsiz klinik bulgu
verenlerde• Benign / malign lezyonlarda• Mikrokalsifikasyon varlığında• İzlemde boyut,şekil değişikliği,kontur düzensizliği
gelişenlerde• Yetersiz materyal/ klinik-radyolojik uyumsuzlukta
KONTRENDİKASYONLAR
• Bilinen kontrendikasyonu yoktur• Kanama diatezi• Antikoagülan tedavi alanlarda• İnternal meme protezi• Kistik meme lezyonlarında
CORE BİOPSİUYGULAMADA DİKKAT EDİLECEK
HUSUSLAR 1
• İğne giriş deliği, daha sonra yapılabilecek cerrahi insizyon içinde kalacak şekilde planlanmalı
• Kistik lezyon aspirasyonundan sonra solid kompanent varlığında core biopsi uygulanmalı
• Toraks duvarına yakın olanlarda iğne girişi meme eğimine parelel olmalı
• Biopsi iğnesi kitleye dayanmalı,içine girmemeli, ileriye geçmemeli
• Sağlam dokuda 2 cm’den fazla ilerlememeli
• Örnekleme sayısı 4’den az olmamalı,materyalin formalin solüsyonda dibe çöktüğü izlenmeli
• Kanama kontrolü için 3-10 dk kompresyon uygulanmalı• Hasta 24 h sonra görülmeli,6 ay sonra kontrol USG/tek
taraflı mamografi yapılmalı• Biopsi öncesi standart form doldurulmalı,biopsi sonrası
bilgi verilmeli• Hasta işlemin gerekliliği,önemi,ek veya tekrar biopsi
gerekebileceği konusunda mutlaka bilgilendirilmelidir
CORE BİOPSİUYGULAMADA DİKKAT EDİLECEK
HUSUSLAR 2
STEREOTAKSİK CORE BİOPSİ UYGULAMASI 1
• Lezyon kompresyon plak penceresinde kalacak şekilde meme kompresyonu
• 0 derece açıyla ilk film alınır• + 15 ve –15 derecelerde, x-ray sağ-sol yandan
film alınır• Film hazırlanır,dijital masada lezyon merkezi
belirlenir• X,Y,Z koordinatları hesaplanır• Biopsi tabancası hazırlanarak steril biopsi iğnesi
yerleştirilir ve yerine takılır
• X ve Y koordinatları ponksiyon aletinin mikrometre kadranına girilir,biopsi aleti iğne meme yüzeyine gelene dek itilir
• Lokal anestezi ve küçük insizyon uygulanır• İğne hesaplanan derinlik koordinatına dek ilerletilir• Atış öncesi, + 15 ve – 15 derecelik tekrar görüntü
alınır• İğne 5 mm geri çekilip tabanca ateşlenir• Vertikal ve horizontal yönde hafif dönülerek 4-5
örnekleme yapılır
STEREOTAKSİK CORE BİOPSİ UYGULAMASI 2
USG EŞLİĞİNDE CORE BİOPSİ
• Klinik ve radyolojik olarak tespit edilmiş ve USG’de izlenebilen tüm meme lezyonlarına yapılabilir
• Serbest el tekniği ile yapılır• Yüksek frekanslı lineer problar kullanılır• Meme tespit edilir• Proba parelel en uygun yer işaretlenir,sterilizasyon
sağlanıp girişim uygulanır• Genelde probun uzun aksına parelel giriş yapılır,derin
lezyonlarda oblik girişim denenir,göğüs duvarına yakın lezyonlarda mümkün olduğunca göğüs duvarına paralel girilir
• Derin ve periferik lezyonlarda ise yan pozisyon işlemi kolaylaştırabilir
CORE BİOPSİ KOMPLİKASYONLAR
• Ağrı• Vazovagal senkop• Enfeksiyon• Pnömotoraks, göğüs duvar yaralanması• Ekim • Hematom, kanama, ekimoz
USG-STEREOTAKSİK CORE BİOPSİ KARŞILAŞTIRMA
• USG Avantaj: -Hastanın supin pozisyonda yatması -Meme kompresyonunun olmaması konforu arttırır -Vazovagal refleks çok azdır -Daha hızlı uygulanır,daha ucuzdur -Radyasyon içermez,gebelere uygulanabilir -Aksiller lenf nodlarına uygulanabilir -Meme içi implant protezi olanlarda daha güvenlidir• Stereotaksik Avantaj:
-Lezyon yerinin tam tespit edilmesi -USG’de izlenemeyen asimetrik dansitelere,
mikrokalsifikasyonlara da uygulanabilmesidir
İİAB-CORE BİOPSİ KARŞILAŞTIRMA
İİAB• Yetersiz materyal %37• Yanlış (-) %31• Benign-malign ayrımı• İnsitu-invaziv ayrımı yok• Spesifite % 72-82• Sensitivite % 60-87• Doğruluk oranı%85
CORE BİOPSİ• Yetersiz materyal çok az
• Yanlış (-) çok az
• Histopatolojik tanı
• İnsitu-invaziv ayrım yapar
• Spesifite % 90-98
• Sensitivite % 82-92
• Doğruluk oranı% 96
CERRAHİ-CORE BİOPSİ KARŞILAŞTIRMA
• Core biopsiler : -Noninvazivdir
-Kolay ve hızlı uygulanır
-Nonpalpabl lezyonlara da uygulanabilir
-Deformite oluşturmaz
-Maliyet 1/2 , 1/4 oranında azdır
-Yeterli tanı ve doğruluk oranları ise birbirine yakındır
MAMMOTOM
• 8,11,14 gauge prob denilen ignelerle uygulanır• İğne meme içinden çıkarılmadan vakum yardımıyla arka
arkaya birden fazla örnekleme yapılır• Dönen kesici ile kesilen doku, probun arkasına ilerletilir• Daha kalın ve daha fazla örnekleme yapılır • Biopsi yerinde biriken kan bir yandan vakumlanabilir• Özellikle mikrokalsifikasyonların biopsisinde çok yararlıdır• Duyarlılık %87.5, seçicilik %100dür• Dezavantaj: Daha pahalıdır (10 kat) Lezyonlar tam evrelenememektedir (KİB’de yetersiz doku örnekleme oranı daha fazladır)
ABBI 1
• Mamografik olarak saptanan lezyonun, 2 cm çapa ulaşan problarla cilt,ciltaltı yağ doku ile birlikte lezyona dek doku eksizyonu şeklinde yapılan biopsi yöntemidir
• Primer parça, 20mm çaplı plastik bir kanül içinde elektrikli motor yardımıyla dönen yuvarlak bir kesicidir
• Radial skar, parankimal distorsiyon, şüpheli mikrokalsifikasyonlarda tercih edilir
ABBI 2Avantaj:-Küçük lezyonlar tamamen çıkarılabilir
-2 cm’lik geniş doku örnegi nedeniyle histopatolojik tanı güvenirligi artmaktadır
Dezavantaj: -Sadece st. pron ünitelerde uygulanır-Subareolar,meme kuyruğu, gögüs duvarına yakın posterior yerleşimlilerde,ince
memelerde kullanılmaz-Kozmetik bozukluk fazladır -Hematom,arteriel laserasyon vb. fazladır-Maliyet yüksektir