PEMASARAN UKIRAN KAYU MELAYU ENCIK SAHAT BIN AKIP DI LUNDU ... ukiran kayu...PEMASARAN UKIRAN KAYU MELAYU ENCIK SAHAT BIN AKIP DI LUNDU SARAWAK . Nurkiwana Binti AhIllad Tajuddin .

PEMASARAN UKIRAN KAYU MELAYU ENCIK SAHAT BIN AKIP DI LUNDU SARAWAK

Nurkiwana Binti AhIllad Tajuddin

Sarjana Muda Seni Gunaan dengan Kepujian (Pengurusan Seni)

2012

tgtuut Klthlmal Mllidumal Ahdtmill UMVEItSITl MAUVSIA SAKAWA)(

P 10-ll01lllT MAICLUIIAl AICAOEnu

UNIMA$

1111111111111111111111111 1000275218

lESRAlI UhIIN KYU IELAYU ENCIJ( SAHAT 1111 KIP DI LUNDU AlVW h

NURKIWA NA BINT AHMAD TAJ UDD IN

24679

Projek in salah sa w keperiuan untuk IJazah Sarjana Muda Sen Gunaan dengan Kep ujan

(Pengurusan Sen )

Fakulti Seni Gunaan dan Kreatf

UNIV ERSITI MALAYSIA SA RAWAK

2012

PEtIGESAHAN STtTtrS LA PO RAN

ON(FRSITI MAL~ SI SA ( WAK

BORA~G PE~CES HAIlt TA II S TES(~I LOI ~

JUDUL PEMASARAN UK IR AN KA YU MELAYU SAHAT BIN AKIP Dl LlJNDU SARAWAK

SESI PENGAJI AN 2 0011 ~O I

Saya NURKJW ANA BINTI AHMAD TAJlmDIN menga ku mClllbenarkan 10 I(lo ral1 in

disimpan di Pusal Khidma Makl u11lJ t Akadcm ik Uni vcrs it i Malaysia Sarawak dengl1 ~yll r~tt shy

syarat kegunaan seperti berikul

I Tcs is Laporan ()(11 11h hakm il ik Un iversiti Ma laysia Sarawak 2 Pusat Khiulllli l Ma klu mat AJIltiemik Uni vcrs iti Malays ia Sarawak dibenarka n n1lmbual

~3 1 H1an ulltu lujual1 pengajian sa hilj1

3 Pusat Khid lnat MaJ Juml t AkademiJ Unhmiddoterslti Malaysia arawak dibenarkan mcmbua t Icndigll3 n untuk Jll~ lnba ngllnkan Pangka lan Data Kandungan Tempa lan

PU ~il[ Khidmat Maklu llUlI Aka dernik Uni versiti Ma lays ia Sarawa k dibenarkan me mbuat sah na n les is) lapora n ini scbaga i bahan pertukaran anlara instit us i pcngajian linggi

5 S lia landakan 0

hncnglTHltl ngl mtklumOl yJtlg herdo lJ uh tsd nmn lbullUl il auS ULIT h CpCn rlJl~ t n stpel1 h rm C kl l rh dl da l110 Akl- R IS lA RASM I 19 71)

TE RHAD (mell ~Uldl llll l m a hl uma (erhOld yl ~ tel bullll J ilcnhikau olc h urgull s~ llnH]1n d l Ill m it PCl1yCl lull an d IJ [lIJm klt1ll )

TJDAK TE RH AO

If

(

T a ndal angan Pellulis

Tarikh 2$ j oe It ~

Alama l Telap

C) ~hka n i -~

Tandal tngan Pcnye lia

Tarikh

Karnpu ng Sungai Du lang 36300 Sunga i Sumun Perak

Catalan bull TCSJsLaporm lhmJ ~sudk lIl s~bagai IL$IS bagi fjazah Doktor Elisa fah SLlIl ana dan SaqIn J 1llJd

Ilt lib T eIS Lnboran 10 1 SHUT a1Bu TERHAD sila lamplrkan ~urJI dan ada pi ll ak bet kuas1 or~afllsaS l bcrkc nai ll dengan 111(11 ) Il akan sLbab dan I tllloh TeSlsLa poran mi perl u

dlkcl IKan SllIT IUTERHA D

it

Projk bert ajuk PCmUIUnln Ukirn Ka~ u ~Iela) u Enci k Sa h at bin Akilgt Oi Lund u

Sarawak telah di sediakan oleh NurkJwlna binti Ahmad Tajudd in dan te la h diserahk1I1

kepada Fakulli Se n Gunaa n dan Kre ~ti r cbuga i mcmenuh syarat untuk ljazah Sarjana

1 uda Sen Gunaan dengan Kepujian ( PclIguJUsa Seni )

Dlteruna unt k dlpenksa o leh

Tuan Haji Mohd G azali bin Abdullah

Tarikh

P[GJlAltGAAN

Syukur kepada A llnh kerana deng n lilllpah kurn iaNy a leltli memberi kekuatan

mental dan fi z ikal sehll1 gga saya berj aya me nye mpumakan proJck lahlln akhir (PTA) btg i

me me nu lll keperili an Ijazah Sarjana ini

Saya ingin merakamkan ucapan penghargaan dan terima kasih kepada penyeil a

Tuan Haj Mahd Ghaza li bin Abdullah kerana ke ikhlasan dan kesed iaan member lIasiilat

bimbingan dan tunjuk ajar sehu1gga PTA ini dapat di sd esaikan Kepada kedua ibll bapa

saya iai tu Ahmad Tajuddin bin Abdul Sa mad dan Nek binti A li yang ba l1 yak membe ri

sokongan dan semangat serla sumber mo tivasi kepada d iri saya unl uk me nghasi lkal1

penulisa n PTA ini T jdak juga dilupak an kepada kawan-ka wa n yang te lah ba nyak

membantu dala m meneari maklumat dan me mberi so kongan dika la saya me nd apa t ma salah

dalam me nyiapkan PTA ini R ibuan terima kas ih juga kepada r ibak-p ih ak ya ng re lah

membe ri kerjasam a da la m memberi maklumal untuk kajian ini Akhir scka li ueapa n terima

kasi h juga dituj ukan kepad a ind ividu-individu yang secara lan gsung atau ti dak langsung

memberi sumbangan untuk penghasilan PTA ini

T erima kasib

iv

tlu~t Khhlwul MaJJuul~1 ktJrlnll UNJVEItSI11 MALAYSIA SMtAWAI(

lSI K DUIGAN

130IvNG PEIGESIIA SI iTUS LAPORAN

PENGAKUAN

lEICJ-(ARGAN

lSI K~DlJ IGAN

SEgtAR 1 JADUAL

SENA RA I CMHA

SENARAI PET

SENARAI G AIBAR fOTO

BSTRAK

ABST RACT

BAn I PE G E lAN

Ll Pengenalan 111 Pengenalan Sarawak 11 2 Pop ulasi Sarawak I 13 Sejarah Lundu 11 4 Populas i Lu ndu 11 5 Sosioekonomi 1 16 Mela yu 117 Pokok 118 Jenis-Jenis Kayu

118 I Kayu Chenga l 1182 Kayu Jati I 183 Kayu Belian 1184 Ukiran Kayu Be lian

12 Permasa lahan Kajia n

luka Sura

ii

iii

h

ix

ix

xi

~ii

I

2

4

6

8 10

12

12

12 I 13

13

14

v

l3 KaJian

14 Ptlsoalan Kajian

L5 Hipotesis

16

L7 PCngumpuan Data

18 Kepentingan Kajian

19 Skop Kajian

110 Orgfmisasl K2jian

21 Pengenalan

22 UkiJan Kavu

221 lSI dab

222 Perkembangan lIkiran Kayu

223 lenis Lkiran Kayu

224 Pola-Pola Ukiran Kay

13 PClllasaran 231 Istilah

Kaedah Pemasaran

24 PernaS31an Ckiran Kayu

25 KesimpuJan

113 HC UlAN

31 Pengenalan

Lokasi Kajian

Data

VI

15

15

16

18

19

20

n

22

26

27

27 29

12

33

35

36

34

35

36

BAB 4

41

4 2

43

45

46

47

48

49

4 10

BAB 5

5 1

52

53

33 1 Data Primer 33 2 Data Sckunder

Instl1lmen Kaj ian

Battsan Kajian

Kesimpu lan

NLlS1S DAN DAPT

Pengenalan

Peng8nalisisan Data 421 Pemerilatian

42 2 Temubual

37

40

4 1

42

43

KA JIAN

-+4

15

+5

46

Pengertian Pe masaran Da lam Uk iran Ka yu 47

Memaparkan Moti f-Mo tif UkiJa n Kayu Pc ngllklJ 49

Mengena lpa stl Kayu Yang Dig unakan Oleh Pengnkir 60 45 1 Ka )J Be li8n 60 452 Ka yu Jelutong 63 453 Kayu Merball 65

Menga nalis is Kaedah-Kaedah Pemasaran Ya ng Di gllnaka n 67

Peralatan Yang Di Glln akan Oleh Pengukll 70

Latar Belakang Penguk ir 72

Tekni k alau Kaedah Ukira n 73

Kesimplilan 74

IWI US N DAIgt CADANGAN

Pengena lan 75

Rumusan 75

Ca danga n 78

vii

53 I Mempelbaga ikan Ukira n Kayu 78 53 2 Peranan PK KJV Dan MKS 78 53 3 Peranan Plhak Kerojaan Dan Swas a 79 534 MCJl1prluaskan Promos i 79 53 5 Mengadakan Bengkel 80 53 6 Menlada kan Pameran 80

XISA Cadangm Untllk Pengkaji Akan Dalang

55 Kesimpulan 82

RUrUK N Smiddot~

LAllIJRAN

Bil Lllmpiran Tnju k Lampiral1 Iuka -ural

A Gambar Sesi Temubual Belsama Enclk Sahat 87

D Sesi Temubual Bersama Encik Zaidi ~

F Jenis Kayu Di Muzillm Kayu Kayan Dan

H Uk iran Kayu Yang Terdapat Di Rumah

Ukiran Perhiasan Lampu Ya ng Terdapa

K MolifBunga Ra ya Yang Terdapa l Pada Kayu Belian DI MKS

B Gambar Encik Edris 87

C Gambar Bersama Encik Irfan 88

E Jenis Kayu Yang Terdapat Ddi PKKV 89

Buluh 89

G Produk Perabot Hasd Daripa Kayu Kayan 90

Encik Sahat 90

Di Rumah Encik Edris 91

I Produk Kayu Beljan 91

92

viii

Sf ARM JAI) UA L

BilJatlual Tajuk J adual iluka Sumt

11 Taburan Pend uJtlk Mellgikll t Jan lina - Sa ra ak 2000 3

l2 A nggara n Pendudu k Mengikut Kurnpulan Elnik - Sarawak 4

13 Jumlah Penduduk Di Lu ndu 7

14 Pecaha n Penduduk Berdasa rkan Kall rn Uta ma 8

S ENARAI C ARTA

Bil Carta Taj uk C arta uka SunIl

JI Tabura n Penduduk Me ng iklll Janti na - Slfltlwak 2000 3

12 Jumlah Penduduk Di Lundu 7

13 Pecahan penduduk be rdasarkan kaum uta rna 8

14 Catnpuran Pemasaran 16

1 5 Ca mpuran Pemasaran 17

41 Hubunga n Motif Denga n A lam C iptaan Pe ngukumiddot 49

42 Jenis kayu yang digunakan o leh Encik Sa hat 60

SENARAJ rETA

B il Jgteta Tajuk Peta Muka Surat

11 Pe t a Sarawak

1 2 Peta Lu ndu 5

IX

SENARAI G 1BAR fOTO

Bil Gambar Tajuk Glmbar Iullt Sural

-1 I Mati fU k lJln Ka yu Flara Bunga Mawhari 51

4 2 MOIi f Uki ra n Kayu F lora Bunga Ra ya 52

43 Malif Uk iran Kayu Flara Bunga Kec ubung 53

44 Matif Uk iran Kayu Flara Bu nga Raya 54

4 5 Mati fUklran Kayu Flara Bunga Ra ya 55

46 MolifUk iran Kayu Fa una Burung Dan Ikan 56

47 Motif Ukiran Kayu Fauna Kuc iJl g S7

middotlB Matif Ukiran Kayu Ka smas Rupa Hantu 58

49 MatJiT k ira n Kayll Kosll1oS Aye Mo leh 59

410 Kayu Dan Kulil Be lian 62

4 11 Kayu Be lian 63

412 Pokok Be lian 63

41 3 Kayu Je lutong 64

414 Kayu Jellltong Yang D iu kir 64

4 15 Kayu Jelulong 65

416 Kayu Merbau 66

4 17 Kayu Dan Kuli l Be lian 67

41 8 Produk Ukiran Ka yu Perhiasan Dlnding 68

419 Produk Kayu Be lian 69

420 Peralalan U nluk Mengukir 71

4 2 1 Kapak 71

422 Plsau Wa li 76

x

AB STRAK

Kal in ini mengena i penyelid ika n terl1adap pemasa ran ukiran kayu Encik Sahat bin

Akip di Lundu Sarawak Pengkajl in gill mengkaji menge nai pengerti an pelTIasaran da lam

ukira n ka)ll memaparkan motlll1otif ukiran kayu pengukir menge nalpast i jcnis-jeni s

kayu yang digunakan oleh pengukir da n menganali sis kaedah -kaedah peillasarun yang

digunaka n Hasil kaj ian ini dapat dikenal pasti bebe ra pa kaedah pemasaran yang dapm

digu nakan supaya has il ukiran kayu dibeli o lel1 orang raillai terutamn ya penduduk Sarawak

itu sendiri Di samping itu dapat juga diketahui akan kepentingan motif dan jenis kayu yang

digunakan supaya has il ukiran kayo terse but dapa t dipasarkan

xi

ABSl RACT

Tili sllidy 0 mmkclilg research 011 wooe eorving lvIr Sohal bin Akip in Lll11

SarowuA RI c(llch~s -I onl to sfudy abo ut the meaning of markeing in wood carving

(mlllril1g malii an cd I()()d eorver ieellli(y Ihe Iype if wood usec by cr(j(tsmen and

allulyze Ihe markefing melho(iI used Resuhs of Ihis sldy con be idenlifed several

lJ1arkeling melhods Ihal call be used 10 produce wood carvings purchased by Ihe public

especially people of Sarawak ilsel In addiioll it can also be of interest to AIOW about

mOIl[ and type oj wood used 10 plOduce wood thaI carvings can be marketed

xii

BAB 1 PENGENALAN

11 Pengenalan

111 Pengenalan Sarawak

S-AAIoIHNA ADIIIIIHltrRA1IVE AREU

-bull

= ~ ------111 _

Peta 11 Peta Negeri Sarawak Sumbcr www mdlundu gov my

Sarawak adalah sebahagian daripada Kepulauan Borneo ya ng merupakan puJau

yang ketiga besar di dunia Sarawak terletak diantara latitud 0deg 50 dan 5deg utara dan

longt itud 109deg 30 dan J 15deg 40 timur Ia meliputi kira-kira 48300 batu persegi dan

tcrdiri dar ipada jalur pantai sepanjang 450 balu yang berbeza-beza dari 40 hingga 120

batu lebar di pantai utara-barat Borneo Bagi selatan dan timur Sarawak ia terletak

bersempadan dengan Kalimantan manakala utara dan barat laut terletak berhampiran

1

dcngan negcri Brunei dan Sa bah Sarawak mc ncapal kemerdekaan pada 16 Mel 1963

dan mc njadi seba hagia n daripada Malaysia sejak dari itu

Sarawak berada di dalam iklim khatul isl iwa yang scsuai dcnga n lumbuhshy

lumbu han malar Hulan hujan tropika dapal diislila hkan sebagai sal u kOl1lunili

tumbuhan ya ng padat dengan pokok-pokok yang mcmpunyai adaptas i lerhadap

kelc mbapan di mana ia mempn yai daun-dalll1 ya ng lebar walaupun sa iz daun bukanlah

ciri utama dalam pcmbe ntukan j en is hulan hujan tropika Takrir hUlan tropika juga

mc rangkumi lingk unga n habitat daral dan hab itat separa darat yang luas d i zon

in tc l1ropika Oi Sarawak 70 daripada kawasanllya adalah diliputi o leh hulan hujan

Irop ika la menempalkan Iebih daripada 8000 spcsies flora dan 20000 spes ies fauna

(httpwwwmbks govmyblllliarika n asp)

112 Populasi Sara k

Sarawak terdiri daripad a peJbagai suku kaum sepcl1i lelayu C ina Iball

BidaYllh dan sebagain ya Carta 11 di bawa h menunjukkan taburan pcnduduk mengikut

jantina di Sarawak pada lahun 2000 Jllmlah pendu duk Sarawak pada tahu n 2000 ada lah

sebanyak 57 dengan jumlah lelaki yang mcndominasi dar ip ada w an ita Jadual I I

menunjukkan seramai 1018308 o rang penduduk Jelaki dan seramai 991 585 orang

perempuan yang lingga l di Sa rawak

2

l ELAKI 57

II MELAYU MALAY

IBAN IBAN

Carta I I Taburan Penduduk Mengikut Jantina - Sarawak 2000 Sumber Banei Penduduk Dan Perumahan Malays ia 2000 Buku Tahunan Perangka an

Jabatan Perangkaan Sarawak

JANTlNA 2000 PERATUS

() 5066 LELA KI 10 18308

PEREMPlJAN 991585 4934

JliM LAH 2009893 100

Jadual 1 1 Taburan Penduduk Mengikut lantina - Sarawak 2000 Sumber Banei Penduduk Dan Perumahan Malaysia 2000 Buku

Tahunan Perangkaan Jabatan Perangkan Sarawak

l ad ual 12 pula menunjukkan anggaran penduduk mengikut kumpuJan ctnik di

Sa rawak Daripada jadual tersebut juga dapat diperhatikan jum1ah penduduk Sarawak

bagi tahun 2007 dan tahun 2008 Pada tahun 2007 jumlah penduduk Sarawak adalah

sebanyak 2404200 orang manakala pada tahun 2008 adaJah sebanyak 2452 800 orang

Dalam jaduaJ 12 dapat dilihat kumpuJan etnik [ban mempunyai jumlah yang tingg i

diikuti o Jeh etnik Cina dan kemudian MeJayu

3

AltGGARAN PENDLJDlJK lIENGIKUT KUMPUL I ETNIK - SAR W K

KlllPULAN ETNI K 2007 2(1011

JUI LAImiddot )ERTUS Jl1iILAII PERATUS

MELYL 534600 224 545900 2226

mAN 695200 2891 70R900 289 BIO YUH 193 200 804 197 100 ~ 04

ilALANAU I J 4 lt)OO 557 137200 5 59 BUllIPUTRA LA IN J35SOO 565 13R-IOO 564 CINA 6 900 25 45 622400 2538

LAIN-LAIN 9500 0-1 9600 0 39 BUKAN WA RGA MALAYSIA 90000 374 93200 38 JUILAH KESELURUHAN 2-1 04200 100 2452800 100

Jaelual 12 Anggaran Penduduk Mengiku t Kumpulan Etn ik - Sa rawak Sumbe r Buku Tahunan Pe rangkaan Dos

113 Sejarah Lundu

Terdapat beberapa catatan eli dalam buku tuli san Spencer SI John (1879) S

Baring-Gou ld dan C A Bamptylde (1909) berkenaan Dae rah Lundu kJllIsusnya

berke naa n Orang Kaya Tu manggong atau Sijugah dari Lundu seo rang penyokong seti a

Raj ah James Brooke Catatan-catatan ini juga men yc ntuh tcntang hubungan orang

Me layu Lundu de ngan orang Mela yu Sambas dan Pulau Natuna o rang -orang C ina d i

Tanjong Purun sena orang Selako di Pueh Lund u juga dikenali kerana sering

digunakan se bagai tempat me lat ih pegawai-pcgawai Rajah berkenaan ad at kebuda yaa n

dan bahasa tempatan sebclum mereka dihantar kc daerah dan ba hag ia n lain ketika

itl Namun apa yang tidak jelas adalah mengapa dan baga imana kawasan ini dipanggil

Lundu Ada pendapat yang menyatakan Lundu mendapat nama daripada sejen is ibn

yang ban yak terdapat di Ba tang Kayan iaitu ikan llndu Manakala terdapat juga

4

usa Kbidmat Makllllll AlIIdlmik UNlVERSm MLYSIA SAAAW~J(

pendapat yang menyatakan babawa Lundu berasal daripada nama satu kaum etnik yang

bernama Undu yang dabulunya rama i namun kini sudah tiada lag i di Lundu

(http wwwlundudo sarawakgov mymodu les)

KAWASA PElo- rADBIRA

Peta 12 Peta Lundu sumber http wwwlundudcsarawak go vmylatar_belakanghtml

Lundu tcrletak di bahagian Barat Daya Bahagian Kuehing dan bersempadan

dengan Kalimantan Barat Indones ia Bandar Lundu berkeluasa n 19622 kID persegi

dan mempunyai jumlah penduduk seramai 30390 orang yang terdiri daripada kallm

Bidayub (Jago i Se lako dan Lara) Cina MelaYll Jban dan lain-la in Pusat pentadbiran

Daerah Lundu bertempat di Pekan Lundu manakala Pekan Sematan sebagai Pusat

Daerah Keei Pe rjalanan dari Kuehing ke Lundu yan g mempunyai jarak 90 km

menga mbil masa kira-kira satu jam tiga puluh minit dengan men ai ki kereta Sebelum

jambatan Batang Kayan s iap dibina pada 7 lulai 2005 perkhidmatan feri terleb ih dahulu

5

membcrikan perkJlidl11al an yang sebaik Dlllngkin b~g i mcnghllbungkan Kuchin g dan

Lundu PerJalan3n ke Lundu tillilk lag i menjadi persoalan sClllenjak jambalan siap

dibina kcrana ia banyak memudahkan orang ramai le rutamanya penduduk lempata n

yang mClllpun yal urusan lai n di luar kawasan LUl1dll Jika dahlllu pengguna terpaksa

bcratur berjam lamanya scmata-mata menunggu fcri tetapi sckarang semua urusan

menjad i Oludah Bagi pengunjung ya ng in gin datang ke Lundu dengan menaiki

kenderaan awam scpert i bas mercka boleh menggunakan The SClrmmk Transport

Company ya ng menyediakan perkJl idllla tan dua hala yang berpengkalan di Termina l

Eksp rcs Kuching di Balu 3 112 Perjalanan mengalllbil masa kira-kira satu jam tiga

J1uluh Illinit dan bayarannya ialah RMIOOO bagi satu hala Pengu njung boleh ke

Terminal Eksprcs Ku ching dengan menaiki leksi (httpwwwbranch13digicbcCOlll)

11 A Populasi Lundu

Daerah Lundu 111empunyai pe lbagai jenis kaum di dalam sa tu kawasan Mereka

terdir i daripada kaum Bidayuh I Selako Melayu Iban Cina Melanau da n sebagain ya

Walaupun berbilang kaum dan agama tctapi penduduk di Daerah Lundu letap harmoni

dan bersatll padu dalam melaksanakan sesuatu aktiviti Berdasa rkan Banei 2000 butiran

pcnduduk Lundll adalah scperti cana 12 jumlah penduduk di Daerah Lundll di

bahagikan kcpada 2 daera h iailu Dacrab Lundu dan Daerah Semantan Jadual 13

mcnunjukkan scramai 6572 orang penduduk di Dacrah Lundu dan seramai 20 773

orang pendudllk di Daerah Semantan Manaka la cana 13 menunj ukka n pecahan

penduduk lllama berdasarkan kaum utama iaitu Bidayu h Sclako Mclayu Iban Cina

Melanall Lain-lain dan Warga Asing ladual J4 menunjukkan kaum paling ban yak

ya ng terdapat di Sarawak ada lah BidayuhSeiako scbanyak 10403 orang dan diikuti

oleh Melayl1 scbanyak 9210 orang

6

bull Daerah Lund u

bull Daerah Kecil Sematan

Carta 12 lumlah Penduduk Oi Lundu Sumber httpwwwbranch13digicbccom

DAERAH JUMLAH

Oaerah Lundu 20773

Oaerah KeciJ Sematan 6572

lumlah 27345

ladual13 Jumlah Penduduk Oi lundu sumbcr httpwww branchI3digibccom

7

bull Bidayuh Selako

bull Melayu

Iban

Cina

bull Melanau

lain-lain

Warga Asing

Carta 13 Peeahan penduduk berdasa rkan kaum utama sumber httpwww branchI3digiebc com

KAUM JUMLAH Bidayuh I Se lako 10403

Melayu 92 10

Iban 3644

Cina 3375

Melanau 84

lain -lain 113

Warga Asing 5 16

JUMLAH 27345

ladual I A Pecahan penduduk berdasarkan kaul11 utama sumber http wwwbranch13digicbeeo ltn

115 Sosioekonomi

Daerah Lundu mempunyai kawasan yang bergunung ga nang dan mempunyai

bentuk muka bumi yang berhampian dengan laut yang merupakan salah satu punea

penearian rezeki at au pendapatan Penduduk yang tinggal berhampiran denga n laut

8

tcrdiri daripada ncla yan yang mclakukan aktiviti pe nangkapan ikan ulltuk I1lcnyna

kchidupa n Para ne laya n akan l1lcnjuJI hasll tangkapan tersebut di pasa r ikan dan

pc mborollg bo ie h l1le l1lbeli denga n harg yang bcrpatulan Di sa mping itu tcrdapa juga

penduduk kampu ng l1lenj a lankan akti viti pen ternakan ik an air lawar udang harimau dan

juga ke ta m Pen tcrnakan in i bertujuan sebagai sumber makanan kepada pe nduduk

kampung apabila nclayan t idak ke laut pada mU Sl1TI tengkuj uh

(sum ber http ww wbra nch I3digicbccom)

Manakala penduduk yang tinggal kawasan bergunung k~banyakannya

l1lelakukan ak t iv iti pertanian sebaga i punea pendapatan mereka Tana man ut ama ya ng

ditana rn di Lundu ada lah ke lapa sawi t Terdapat juga kilang pemprosesan bua h kclapa

saw it untuk me ndapa tkan has il buah kelapa sawit yang segar Di sa l1lping itll juga

terdapat penanaman padi buk it yang terdapat disekit ar kampung yang mas ih

men ggunakan cara tradis io nal dan di ta nam dua ka li scahun Selain daripada it u

pendud uk juga menanam buah-bua han dan sayur- sayuran Hasil tana man tcrse but aka n

di jual di pasa r sayur Kcmajuan sektor pcrtania n banyak mendapa t ban tuan daripada

agen si- agens i keraj aan da n swasta sepen i Jabatan Pertania n f ELDA FELCRA

SALCRA PELITA SEDC Persatuan Peladang dan la in- lain Tctapi disebabka n arus

kemodenan yang dihadapi o leh pendud uk kebanyakan penduduk ebh menceburi

bidang sekt or awam dan swasta yang lebih menj ami n Illasa depan Baga imanapun

masih terdapat gOlonga n muda ya ng mcnceburi bidang per ika nan dan pcrtan ian yang

merupakan akli viti turun Illenurun bagi mas yaraka t di Lundu

(sumber http wwwbraneh 13dig icbc colll)

9

116 Mela)u

Menurut MV Del Tufe (1949 72) di dalam bukunya yang bertajuk A Report

0 The J947 Census OrMaJalt

Pada pcndapa awa l perksaan Melayu ada lah lIntuk menggambarka n seku lllpulan ma nus ia yang Iinggal di kal11pnng alau Icbih tepat di panggil sebagai orang Melayu

Di dalam buku ini ada Illcncril ngkan mcngenai detini si Melayu Melayu ada la h

sekumpulan manusia yang tinggal di kawasan-kawasan kampu ng dan pcdalaman pada

awal nya

Mcnurul Lee Yong Leng (198 1 68) dalam bukll Penduduk dan Pelempn d

Sara wok yang rnenerangkan 111cnge nai asa l usul orang Melayu di Sarawak Mcnurut

bel iau

Orang Melayu ialah golongan kaClIkan dan mungkin yang 111crupakan pa ling tidak asli di antara kurnpu la bum ipulra Asal kcturunan mercka ya ng sebenarnya tidaklah jelas Sese tengah I11angaakan mereka tclah berhijrah dari sumalera dan seselcngah dari Sulawesi dan yang la in jmenganggap diri l11ereka sebaga i kctu runan bangsa bUl11iputra atau kelurllnan dari orang-orang [s lam ya ng mula-mula ma suk ke ncgeri ini se lepas kcj atuhan Majapahit

Dalam pelikan Icrsebul mencrangkan mengenai asal usul Orang Melayu di

Sarawak Menurul penu lts asal ketunmall Melayu adalah tidak pasti kerana tcrdapal

ballyak pendapat mengenai keturunan Mclayu di Sarawak iv1cnurut penulis lagi

lerdapat pendapat mcn ga takan Orang Melayu berasal daripada kedalangan orang-orang

Islam pad a masa ilu

10

Manakala Za inal Abid in amp Abdulla h Sa lleh (20021 ) di dalam bukunya yang

bertajuk Life In The My KOl11poJlgs Of Kuching Fifiy Years Ago me ngataka n asal

llSlll orang Mclayu ada lah

bo lch juga dikairkall dcngan kaum Mclanau dan Oayak yang sudah pastinya daripada majoriri sekumpulan manusia yang besar yang linggal di kampung scpanjang tebin g utara

Mcnurul Zai nal Ab idin amp Abdulla h Sa lle h (20021) asal usul orang Melayu

adalah daripada kaum Melanau dan Oayak yang pada masa ilu lerdapa r banyak di

kampung-kampu ng yang terdapat di se panjang urara Sarawa k

Menurur Tom Harrison (J 964349) dalam bukun ya ya ng bertajuk The Molays

Of Soul17- Wesl Sarowak Before Maa)s ia mencrangkan bahawa

Terdapat cir i-c iri kerurunan Melanau Jba n dan orang Dayak darar di ka la nga n orang Melayu Sarawak Orang Me layu riltlak mcmpun ya i sa las ia h kerurunan yang berscjarah pa njang dan tidak me mpunyai rumpun bangsa yang regas di scbaliknya mercka mempu nyai pelhagai asa l keturunan dari kumpulan-kumpulan lain dan biasanya keadaan ini baru sahaja rereapai Orang Mela yu arasan hari ini banggakan darah bllkan Me layu mereka dan ramai ya ng mempun ya i sa lah seorang daruk-nenek mc rcka bukan daripada berbangsa Melayu

Berdasarkan petikan di atas dapar dikerahui bahawa orang Melayu di Sarawa k

ada lah berasa l daripada pecaha n-p eca han kumpul an yang rerdapar di Sarawak Terdapat

orang Melayu pada mas a k ini yang bangga bahawa mereka ada lab kerunma n Mc [ayu

ya ng asl i walhal da tuk nenek diora ng ada yang bukan daripada berbangsa Mcayu

Oi Lundu rerdapat scramai 9210 o rang kaum Me[ayu yang terdiri daripada

pel bagai peringkar umur Kaum Melayu telah wujud di Oaerah Lundu seJ3k sekian

la ma nya Pendu duk Mela yu di Lu ndu mempunya i pekerjaan yang pe lbagai T erdapa t

dianrara mereka yang bekerJa sebagai nclayan yang menjalankan kegiatan pe nangkapan

ikan untuk menyara kehidupan Se la in itu terdapar juga kaum Me[ayu melakukan

11

I