Probleem uit de praktijk
Vastgoed-strategischonderzoek
Behoeftenonderzoek
Ontwerplocatie bepalen
Ontwerpstrategie
Stedenbouwkundige middelen
Architectonische middelen
Ontwerpuitgangspunten
Ontwerp
Probleem uit de praktijk
Vastgoed-strategischonderzoek
Behoeftenonderzoek
Ontwerplocatie bepalen
Ontwerpstrategie
Stedenbouwkundige middelen
Architectonische middelen
Ontwerpuitgangspunten
Ontwerp
Zoektocht naar passende huisvesting voor nieuw woon-/zorgbeleid
1. Pr, R. du (2013) In: Volkskrant
1
Bron: TimesLab onderzoek & innovatie (2011)
360 servicefl ats in Nederland = ca. 42.000 appartementen
Leegstand soms > 20% van capaciteit
Uit: Mens, N. & C. Wagenaar (2009) De architectuur van de ouderenhuisvesting
In Groot-IJsselmonde doen grote oude 55+ complexen het al langer moeilijker op de markt (hoge mutatiegraad, lage reactiegraad). Gevreesd wordt voor blijvend vraaguitval. 1
Hoe kan architectuur van de woonomgeving middels de renovatie van een voormalige servicefl at in GrootIJsselmonde
in de behoeften van (kwetsbare) ouderen voorzien?
1. Twillert, N. van (2012) Toekomstvisie ouderencomplexen Woonbron IJsselmonde
Probleem uit de praktijk
Vastgoed-strategischonderzoek
Behoeftenonderzoek
Ontwerplocatie bepalen
Ontwerpstrategie
Stedenbouwkundige middelen
Architectonische middelen
Ontwerpuitgangspunten
Ontwerp
Maisonnettes met priv tuin
Grotere balkons
Bredere galerij
Daktuin
ijkfuncties in de plint
Doelgroepwijziiging
Energielabel verbeteren
Maisonnettes met priv tuin
Grotere balkons
Bredere galerij
Daktuin
ijkfuncties in de plint
Doelgroepwijziiging
Energielabel verbeteren
SENIORENCOMPLEXEN ONDER DE LOEPEEN STRATEGISCH MODEL VOOR VASTGOED
Locatiebezoeken: gesprekken met eigenaar en complexbeheerders
Leefveldenanalyse
Kennis van trends van verschillende doelgroepen
Opstellen van scenarios en strategien
Toegepast op 4 gebouwen!
Tuynenburghfl atBeverburgh
Schuilburgh WGB De Kreek
1. Probleemstelling
- Mutatiegraad 2012 9,60%-15,92% - Energielabel E/F
2. Beheer
- 3 complexbeheerders zijn in dienst van de corporatie - Rol van complexbeheerders verschilt van burgemeester tot klusjesman
3. Technische staat
- Achterstallig onderhoud - Houtrot
3. Bewoners
- Meer dan de helft woont alleen - Veel bewoners ontvangen thuiszorg - Steeds meer werkzame bewoners - Enkele groepen bewoners wonen onder begeleiding (Midin)
4. Gebruik - Verenigingsleven neemt af - Moeizame mix tussen bewoners
250 m100 m0 m
250 m100 m0 m
Groot IJsselmonde
I JSSEL M O N D Ede twee Heuvels
Sportpark "Varkenoord"
Sportpark
"De Groote Stee"
Bedrijventerrein
Laagjes
Station"R'dam Lombardijen"
ndendndnnndddmono ddeeomommmmmmmmo eeeedomom ddddeenoommmmonnelmlmle n eroot IJsot IJsGr to JsJIJr JsJJJsot IJJotoooGrGGGroGrGrroGGGroo JsJ
EEEDDNNL M O NML O NML O NMMML M OMM DDM OOOO NNMMML MMMM NO NO N DNNNI JSSESSSSSSSSSSSSI JJII SII JJI SSSSSSSSSSESSJI SSSuvevuvvuvvee twee Hee tw e HeHtweedeed
ortpark "Varkenoord"oord"Varkenoord"k "V rkeSpoortpark "Va ord"oordrd"V rkeo k "or
ortparkSporor
e Groote Grooote Stee""De GGrootote Se G
StaStationionSSta ionSSR'dam Lombardijen"mbardijen"mbardijen"RR"R'R'dR
Bedrijventerreieinjven einjven
Laagjesgjesgjes
250 m100 m0 m
JJ M OM OOOOO NNO NO NO N
JsseeJsJ ll deedeeee
tweeetwee velsvveve
D ED EDD EEEe twe twdd uvvuve Heueue Heue HH
SSSSELLSESS
lmonmlmolmonm
M OMM OMM Ook
ok
ok
ok
WGB De Kreek
Laurens woonzorgcentrum Dijkveld
Schuilburgh
Tuynenburghflat
Aafje verpleeghuis Meerweide
Sonneburgh Verzorgingshuis , Ravenswaard
Laurens Zorgcentrum Antonius Ijsselmonde
Laurens Cadenza, Palliatieve zorg
Steinmetz de Compaan, Locatie Gorgiashof
Laurens zorglocatie Zomerhoek
Pameijer, Woonvorm Reyerdijk
Aafje Psychogeriatrisch verpleeghuis Smeetsland
Pameijer, Beschermende Woonvorm IJsselmonde
Beverburg
Individualisme
Collectiviteit
Zwakke economieSterke economie
Kwalifi caties volgens terminologie van Boston Consultancy Group
Maisonnettes met priv tuin
Grotere balkons
Bredere galerij
Daktuin
ijkfuncties in de plint
Doelgroepwijziiging
Energielabel verbeteren
Maisonnettes met priv tuin
Grotere balkons
Bredere galerij
Daktuin
ijkfuncties in de plint
Doelgroepwijziiging
Energielabel verbeteren
SENIORENCOMPLEXEN ONDER DE LOEPEEN STRATEGISCH MODEL VOOR VASTGOED
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
2015 2020 2025 2030 2035 2040
Aantal mensen met dementie
Vergrijzing: in 2050 is een kwart van de bevolking 65+ 1
30% van de ouderen heeft gevoelens van eenzaamheid 2
Toename aantal mensen met dementie 3
1. Nationaal Kompas Volksgezondheid (2013) 2. TNS/NIPO (2008) Samenvatting eenzaamheidsonderzoek Coalitie Erbij3. Alzheimer Nederland (2013)
ZZP 1 t/m 4 niet meer in verpleegtehuizen
Nadruk meer en meer op zelfstandigheid
Bron: Volkskrant (2013)
- Heeft een verminderd geheugen 1
- Heeft verminderde cognitieve capaciteiten 1
- Verliest de eigen ik en dat van naasten 1
- Ervaart de gebouwde omgeving anders en reageert hier anders op 2
- Verliest langzamerhand het contact met de omgeving 2
1. Westendorp, R. & P. Scheltens (2013) Wij strijden samen tegen dementie. In: Volkskrant
2. Heylighen, A. (2013) Spatial clues for orientation: architectural design meets people with dementia
Stressreductie 1
Mogelijkheden voor verpersoonlijking 1
Huiselijkheid 2
Herkenbaarheid 2
Leven in kleine groepen 2
1. M. Marshall (2013) Principles of designing for people with dementia. University of Stirling
2. Stroobants, P. & E. Verhaest (2012) Architectonica. Een thuis voor mensen met dementie
Zelf actief te blijven (vrijwilligerswerk of deelname aan activiteiten) 1
In een contactrijke omgeving te leven 2
Intergenerationele contacten 3
1. TOY Project Consortium (2013) Intergenerational learning involving young children and older people
2. Fokkema, T. (2006) Aanpak van eenzaamheid: helpt het? Nederlands Interdisciplinair Demografi sch Instituut
WOONOMGEVING
FYSIEKE KENMERKEN
SOCIALE KENMERKEN
WOONKENMERKEN
FUNCTIONELE KENMERKEN
LEEFKLIMAAT
BEVOLKINGSSAMENSTELLING
SOCIALE CONTACTEN
P
!72 mk
6-8
Rangschikking gebaseerd op Horst, van der et al. (2005) Wijkkwaliteiten. Sociaal Cultureel Planbureau, Den Haag
+
72
+
+
++
PRIVAAT PUBLIEKCOLLECTIEF
+
+
npersoonshuishouden + + + + +
tweepersoonshuishouden+
+
+
gezinssituatie +
+
+
+
+
+++
+
+
++
groepswonen
+
++
+
+
+
+
centraal wonen
+
+
+
+
+
+ +
+
D O M E I N
B E H O E F T E
+
+
P
+
+
+
+ +gebouwniveau +
+ ++
+
algemeen geldend
!+
Wonen met gelijkgestemden in de buurt van jongeren
Wonen dichtbij OV en medische voorzieningen
Locatie en bevolkingssamenstelling zijn bepalend!
Probleem uit de praktijk
Vastgoed-strategischonderzoek
Behoeftenonderzoek
Ontwerplocatie bepalen
Ontwerpstrategie
Stedenbouwkundige middelen
Architectonische middelen
Ontwerpuitgangspunten
Ontwerp
250 m100 m0 m
Station"R'dam Lombardijen"
StaStationionSSta ionSSR'dam Lombardijen"mbardijen"mbardijen"RR"R'R'dR
WGB De Kreek
De Kreekopgeleverd in 1973218 woningen; 3 typen appartementen
8 bouwlagengalerij4-kamer app.
8 bouwlagengalerij5-kamer app.
8 bouwlagengalerij5-kamer app.
12 bouwlagen(midden)gang2-kamer app. (60 m2)
8 bouwlagengalerij4-kamer app.
recrea ezaal
bergingen
bergingen
Probleem uit de praktijk
Vastgoed-strategischonderzoek
Behoeftenonderzoek
Ontwerplocatie bepalen
Ontwerpstrategie
Stedenbouwkundige middelen
Architectonische middelen
Ontwerpuitgangspunten
Ontwerp
Expertise over architectuur voor zwakste doelgroep draagt bij aan een betere woonomgeving voor iedereen.
De nieuwe omgeving heeft die extra kwaliteiten waar de zwakste doelgroep vooral baat bij heeft.
Het wooncomplex (gedeeltelijk) openbaar maken!
Informele ontmoetingsruimtes
Diversiteit
EEN DORP
Probleem uit de praktijk
Vastgoed-strategischonderzoek
Behoeftenonderzoek
Ontwerplocatie bepalen
Ontwerpstrategie
Stedenbouwkundige middelen
Architectonische middelen
Ontwerpuitgangspunten
Ontwerp
Van prive ruimte, publieke ruimte maken
Publieke voorzieningen opnemen in het complex
Bereikbaarheid verbeteren
Probleem uit de praktijk
Vastgoed-strategischonderzoek
Behoeftenonderzoek
Ontwerplocatie bepalen
Ontwerpstrategie
Stedenbouwkundige middelen
Architectonische middelen
Ontwerpuitgangspunten
Ontwerp
Kwaliteit priveruimten vergroten
Mogelijkheden tot verpersoonlijking
Geleidelijke overgang in gebruik tussen publieke en private domein
Duidelijk onderscheid in aanzicht tussen publieke en private domein
Probleem uit de praktijk
Vastgoed-strategischonderzoek
Behoeftenonderzoek
Ontwerplocatie bepalen
Ontwerpstrategie
Stedenbouwkundige middelen
Architectonische middelen
Ontwerpuitgangspunten
Ontwerp
P
P
P
P
Na gedeeltelijke sloop
P
P
Openbaar plein op maaiveld niveau
P
P
Vergroting openbare ruimte
P
P
Straat met publieke voorzieningen
P
P
Straat op niveau met publieke voorzieningen
Dorpshuis
Winkel
Dorpshuis
Winkel
Dorpshuis
Winkel
Kwaliteit priveruimten vergroten
Mogelijkheden tot verpersoonlijking
Geleidelijke overgang in gebruik tussen publieke en private domein
Duidelijk onderscheid in aanzicht tussen publieke en private domein
Dorpshuis
Winkel
- Appartement van 60 m2
- Centraal wonen: gedeelde woonkamer en keuken per verdieping in het zuidwestblok (= 16 appartementen)
- 4 kamer-appartement van 80 m2
- Ideaal voor gezinnen
- 3-kamer appartement van 80 m2
- Ideaal voor 2 studenten of een stel
- Groepswonen
- Thuishuisconcept: 40 m2 priveruimte + collectieve ruimten
4041 42 43 44 45 46 47 48 50
6700 3350 3350 6700 6700 33503350 6700
1224
0
logeerkamer
woonruimte 1 woonruimte 2
woonruimte 3
hal berging woonruimte 4 woonruimte 5 woonruimte 6
woonruimte 7woonkamer
keuken
balkon
galerij
centrale trappenhuis &
lift
nood-trappen-
huis
1. Woningcorporatie
- Verhuurt bedrijfsruimtes via makelaar - Verhuurt woningen aan personen - Verhuurt clusters van woningen aan een vereniging/stichting/etc. - Onderhoudt liften, trappenhuizen en het park
2. Vereniging van eigenaren (VvE)
- Alle appartementeigenaren zijn lid van de VvE - Is verantwoordelijk voor al het onderhoud aan het complex - Onderhoudt het park of besteedt dit uit aan de gemeente
Uiteindelijk bepaalt de markt!
Kwaliteit priveruimten vergroten
Mogelijkheden tot verpersoonlijking
Geleidelijke overgang in gebruik tussen publieke en private domein
Duidelijk onderscheid in aanzicht tussen publieke en private domein
FEC
Prefab klimaatmodule:
- warmtepomp
- boilervat
- CO2-gestuurde ventilatie
- douch- WTW
Leegstandsprobleem Zoektocht naar passende huisvesting
Zelfredzaamheid Sociale structuur
Individuele expressie
InformaliteitDiversiteit in bevolking, functies, architectuur
Milou Joosten | P5-presentatie | 28 oktober 2013