Page 1
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
261
Oturum Başkanı Ahmet Eniş LASER KAYNAK BAĞLANTILI İNOVATİV TASARIM ÖRNEKLERİ HİBRİD PROFİLLER, MODÜLER YAPI ELEMANLARI Hüseyin Özden ÇELİK YAPI KAYNAKLI BAĞLANTILARININ EC3' E GÖRE TASARIM VE ANALİZ YÖNTEMİ Ahmet Atak, Aydın Şık SA-387 GR.11 CL.2 (13 CRMO 4-5) YÜKSEK SICAKLIK DAYANIMLI ÇELİĞİN TEKRARLI ISIL İŞLEM KOŞULLARINDA DAYANIM ÖZELLİKLERİNİN DEĞİŞİMİ Barbaros Gülşah, Emel Taban DEMİRYOLU RAYLARINDA KALINTI GERİLİMLERİN MANYETİK BARKHAUSEN GÜRÜLTÜSÜ YÖNTEMİ İLE ÖLÇÜLMESİ H. İlker Yelbay, C. Hakan Gür
2. Gün
21 Kasım 2015
Oturum 4A
Page 2
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
262
Page 3
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
263
LASER KAYNAK BAĞLANTILI
İNOVATİV TASARIM ÖRNEKLERİ
HİBRİD PROFİLLER, MODÜLER YAPI ELEMANLARI
Hüseyin ÖZDEN
Ege Üniversitesi, Müh. Fak. Konstrüksiyon ve İmalat Anabilim Dalı
[email protected]
ÖZET
Mevcut konvansiyonel yöntemlerle eskiden mümkün olamayan veya zaman alıcı, çok külfetli ve
ekonomik olmayan birçok endüstriyel tasarımlar, işlevler, ölçümler, analizler, kontroller, görüntüler
günümüzde laserlerin kullanımı ile kolaylıkla ve ekonomik gerçekleşmektedirler. Kısaca; yeni
teknolojiler, yeni teknolojiye uyumlu yeni tasarımların, yeniliklerin, teknik imkânların ortaya
çıkmasına vesile olurlar. Çalışmada, laser üretim yöntemlerine uyumlu geliştirilen yeni, inovatif
tasarımlar, buluş örnekleri ortaya konulmaktadır. Patent önerisi olarak verilen dıştan laser kaynak,
lehim bağlantılı enine ve boyuna iç perde takviyeli hibrid profillerin, yapı elemanlarının kontrüktiv
özellikleri, dayanım ve ömür analizleri şekillerle, diyagramlarla tartışmaya sunulmaktadır. Bilgisayar
destekli paket programları ile yapılan dayanım, ömür analizlerinin sonuçları, önerilen yeni innovativ
tasarımların mevcut tasarımlardan dayanım, rijitlik açısından daha üstün olduklarını teyit etmiştir.
Anahtar Sözcükler: Laser, Üretim Yöntemleri, Laser Kaynağı, İnovativ Tasarımlar, Dayanım Ömür
Analizleri.
ABSTRACT
Many industrial designs, functions, measurements, analysises, controls and images which cannot be
possible or only possible with great costs and efforts are today realized easily and economically using
laser technology. Briefly new technologies lead to new designs, innovations and technical possibilities
accordingly. In this study, innovative design examples which are consistent with laser production
methods. It is confirmed that proposed designs are far better than current designs regarding
resistance and rigidity according to durability life-cycle analysis results of computer aided package
programmes.
Key words: Laser, Production Methods, Laser Welding, Innovative Designs, Durability Life-cycle
Analysis.
Page 4
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
264
1. GİRİŞ
Serbest rekabet koşulları, birçok endüstriyel tasarımda, gereğinden fazla malzemeden,
isçilikten ve enerjiden kaçınmayı, gerekli kaliteden ve dayanımdan ödün vermemek suretiyle
şart koşmaktadır. Kuvvet, moment, güç ileten, taşıyan yapı elamanların, makine parçalarının,
kullanılan profillerin; hafif, küçük boyutlu ve gerekli dayanımda ve enerji, malzeme
tasarruflu olması istenmektedir. Bu gibi talepler, kriterler dikkate alınarak laser bağlantılı
boru tipi çok amaçlı kullanımlı hibrid profil tasarımları, modüler yapı elemanlarını ortaya
çıkarmıştır. Konvansiyonel yöntemlerle yapımları zaman alıcı ve ekonomik olmayan birçok
tasarım günümüzde laser teknolojisi ve laser üretim yöntemleri ile mümkün olabilmektedir.
Kısaca, bazı yeni buluşlar; yeni bilgilerle, teknolojilerle, yeni imkânlarla ortaya
çıkmaktadırlar ve müsait ortamlarda da gelişip kullanıma hazır hale gelmektedirler.
Türkiye’de patent, iyileştirme başvurularının gerekli sayıda olmaması ve başvuruların yeterli
sayıda endüstride kullanım alanı bulunmamasının önemli nedeni; gerekli ortamın,
desteklerin ve özgüvenin bulunmamasıdır.
Bildiride; laser teknolojisinin önemi vurgulanarak, önerilen laser kaynak bağlantılı innovativ
tasarımların yapısal özellikleri farklı çizimlerle, dayanım ve ömür analizleri ile kısaca
tanıtılmakta ve kullanım alanları tartışmaya sunulmaktadır.
2. LASER TEKNOLOJİSİ
20. yüzyılda sanayide elektron belirleyici olurken, 21. yüzyılda anahtar teknoloji foton
(photon) olacaktır. Foton; elektromanyetik ışık, ışın enerjinin en küçük temel parçacığıdır,
ışık ışın taneciğidir. Elektron; atomun negatif yüklü en küçük, temel parçacığıdır, atomun
en küçük taneciğidir. Laser; LightAmplificationbyStimulatedEmission of Radiation, Türkçe
karşılılığı; uyarılmış radyasyon sakınımlarıyla ışığın kuvvetlendirilmesi sözcüklerinin baş
harflerinin alınmasından türetilmiştir. Laser, elektromanyetik dalga enerjisi yoğunlaştırılmış,
tek renkli, bir ışın, aynı zamanda çıplak gözle fark edilebilen bir ışık demetidir. Optik, ışık,
ışının tüm özelliklerini, davranışlarını inceleyen bir bilim dalıdır. Laserdeki gelişmelere
paralel olarak fiber optik önem kazanmaktadır. Laserler; (Laser cihazları, laser makinaları,
laser silahları) aslında bir fotonik, optik teknoloji ürünleridir.
Laser; endüstride mal ve hizmet üretiminde çok amaçlı ve fonksiyonlu temassız bir takım,
sinyal, silah, ölçme, analiz, taşıyıcı, iletişim, tanı, tedavi aracı olarak kullanılmaktadır.
Makine sanayinde, imalat sektöründe, malzemelerin işlenmesinde, ölçme, kontrol ve
analizlerde, tıpta, cerrahide, kozmetikte tanı teşhislerde ve tedavilerde, iletişim, bilişim
sektörlerinde, savunma sanayinde silah üretiminde, enerji üretiminde, temel bilim ARGE,
eğitim çalışmalarında, ticarette, eğlence sektöründe, çok yönlü kullanım alanları
bulmaktadır. Şekil 1 de endüstride mal ve hizmet üretiminde fotonik, optik laser
teknolojilerin uygulama alanları bir şema dahilinde gösterilmektedir.
Fotonik, optik, laser teknolojileri ile yaratılan istihdam küçümsenmeyecek boyutlardadır.
Örneğin, Almanya’da yaklaşık 110 000 kişiye fotonik-optik teknolojilerin uygulanması ile yeni
Page 5
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
265
istihdam sağlanmıştır. Almanya’da 2005 ile 2015 yılları arasında laser teknolojsi ile ilgili
küçük, orta ölçekli işyerlerinin, firmaların sayısında yerden mantar bitercesine bir artış
gözlenmektedir. Büyük uluslararası şirketlerin sayısında da artışlar tespit edilmektedir. Bu
tespitlerin dışında fotonik ve optik laser teknolojilerin diğer endüstriyel mal ve hizmet
üretimlerini, olumlu yönde etkilediği, bir nevi kaldıraç etkisi oluşturduğu görülmektedir.[1-7]
Şekil 1. Fotonik, optik teknoloji uygulama alanları
Almanya gibi teknolojisi, sanayisi gelişmiş zengin ülkelerde ve Çin’de devlet destekli
fotonik, optik laser konulu Ar-Ge merkezleri kurulmakta, üniversitelerinde bilim dalları,
bölümler, fakülteler açılmakta, kurumlarında bilimsel uygulamalı araştırmalar yoğun bir
şekilde sürdürülmektedir. Bunun sonucu olarak bu ülkelerde her geçen gün piyasaya lazer
teknolojisi ile ilgili yenilikler sürülmektedir. Laserlerin güçlerinde, kalitelerinde, efektif
verimliliklerinde büyük artışlar kaydedilmektedir. Bunun paralelinde ürün maliyet
fiyatlarında büyük düşüşler kaydedilmektedir. Bu gelişmelerin sonucu olarak laserli iş
yerlerinin sayılarında ve kullanım alanlarında büyük artışlar gözlenmektedir. Çin’de son
Page 6
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
266
yıllarda laser cihazlarının üretiminde ve laser teknolojisi uygulamalarında gözlenen büyük
artışlar nedeniyle bir çok Batılı şirketler, özellikle Mercedes gibi otomobil firmaları üretim
faaliyetlerini Çin’e taşımışlardır. Türkiye’de ise fotonik, optik, laser teknolojisi konularında
kayda değer bir etkinlik gözlenmemektedir. Daha düne kadar laser kesim ve markalama, veri
okuma dışında laser kaynağını uygulayacak bir sanayici bulunmuyordu. Yüksek Lisans ve
doktora tezleri için gerekli laser kaynaklı numuneler yurtdışında yaptırılıp getirtiliyordu.
2004 yılından beri devam eden Ege Bölgesi Sanayicilerine hitap edebilecek çok disiplinli ve
uygulamalı fotonik ve optik laboratuvarının, (laser laboratuvarının) Ege Üniversitesinde
Mühendislik Fakültesi öncülüğünde kurulması ile ülkeye bu teknolojilerin kazandırılmasına
ve bu teknolojileri kullanacak ileride geliştirecek personelin yetiştirilmesine katkıda
bulunacaktır. Maalesef bu merkezin kurulmasında Ege Bölgesi sanayicilerinden beklenilen
destek bugüne dek gerçekleşmemiştir. Laser teknolojisinin, Ege Bölgesinde ve Türkiye’de
yaratabileceği istihdam konusunda genel bir fikrin edinilmesinde Şekil 1 ve Şekil 2 deki
kullanım alanları ve veriler yararlı olabilir. Türkiye’deki sanayiciler dünya pazarlarında ve
ülkenin iç pazarlarında var olmak, rekabet edebilme şanslarını artırmak istiyorlarsa mutlaka
Laser teknolojilerini kullanmak ve geliştirmek mecburiyetindedirler.
Şekil 2. 2005 ve 2015 yıllarına ait fotonik/ optik teknoloji uygulamalarının grafiksel dağılımı.
3. LASER KAYNAK BAĞLANTILI MODULER YAPI ELAMANLARI
Lazer bindirme kaynaklı iç perde takviyeli hibrid profiller, boru tipi açık yada kapalı
profiller olup, içerisinde dıştan laser kaynak, lehim bağlantılı enine ve/veya boyuna dayanım
artırıcı takviye perdeleri bulunmaktadır. Dairesel kesitli, çokgen kesitli, elips kesitli, karma
tipi profil ve perde kesitleri bulunmaktadır. Lazer bindirme kaynaklı iç perde takviyeli hibrid
profilleri, yapı elemanları tasarımları; tabiattaki kargıların, bambu ağaçlarının özellikleri,
yapıları, dayanımları incelenerek ve 21. Yüzyıl teknolojisinde belirleyici olan laserler, laser
Page 7
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
267
üretim yöntemleri dikkate alınarak geliştirilmişlerdir. Lazer bindirme kaynaklı iç perde
takviyeli hibrid profiller, boyut değerleri dikkate alınmadan Şekil 3’te gösterilmektedir.
Şekilde içi dolu masif, içi boş, iç perde takviyesiz boru tipi profillerin ve enine ve boyuna iç
perde takviyeli ve içi köpüklü yapı elamanların kesitleri yer almaktadır.Çok amaçlı
kullanımlı “Lazer bindirme kaynaklı iç perde takviyeli kapalı profillerin” başlıca konstrüktif
ve üretim özelikleri: [7]
Çekme, basma, eğilme ve burulma gibi basit ve karmaşık zorlamalara karşı yüksek
dayanım ve rijitlik,
Hafif ve esnek konstrüktif yapı,
Yüksek burkulma emniyeti,
Kullanım amacına ve profil tipine göre geometrik şekil ve boyutların belirlenmesi,
Hibrid profil; birden fazla farklı üretim yöntemlerin iyi özelliklerinin bir
kombinasyonundan üretilmişlerdir,
Basit ve ekonomik üretim,
Mevcut üretim bant ve portallarına uyumluluk,
Endüstride çok geniş kullanım alanlarının bulunmasıdır.
Şekil 3. İç perde takviyeli ve takviyesiz yapı elamanları, taslak çizimler. [7]
Page 8
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
268
Diğer boru tipi hibrid profillerin yapı elemanlarını mevcut profillerden ayıran başlıca
özellikleri;
- Profilin içinde dayanımı ve rijitligi artıran enine perdelerin ve boyuna perdelerin, yani
ince takviye levhaların, boru seklinde takviye elemanlarının bulunmasıdır.
- Hibrid dış profil gövdeleri geleneksel, konvansiyonel yöntemlerle imal edilirken, profil
içindeki enine ve boyuna perdeler profil gövdesine, malzeme cinsine ve profilin
kalınlığına göre dıştan lazer bindirme kaynak dikişi ile ya da laser lehimle, laserli
yapıştırıcılarla ya da laser hibrid kaynak dikişi ile birleştirilmektedir.
- İç perdelerin sayısı ve aralarındaki diziliş, mesafeleri çalışma koşullarına, gerilme
dağılımına göre belirlenmektedir. Gerilmelerin yoğun olduğu bölgelerde mesafeler kısa,
gerilmelerin düşük olduğu bölgelerde iç perdeler arasındaki mesafeler uzun olacak
şekildedir. Örneğin, burulmanın ağırlıklı olduğu yerlerde halka tipi enine iç perdeli gemi
şaftları en iyi sonuçları vermektedir. Şaftın uçlarında iç perdeler arasında aralık azalırken
ortalara doğru mesafeler artacak şekilde dizilmektedirler.
- Profilde iç perdeler maksimal kuvvetlerin etki noktalarına denk gelecek şekilde
yerleştirilmelidirler.
- Transmisyon milleri, gemi şaftları, kamyon otomobil şaftları motor mil ve aksları v.b. güç
ve hareket iletimi ve taşıma elemanı kullanımlarımda iç takviye perdeleri enine ya da
boyuna olacağı gibi boyuna boru şeklinde de olabilmektedir. Büyük döndürme
momentlerinde borulu takviye elemanları önerilmektedir,
- İnce disk seklindeki perdelerin profil içine belirli aralıklarda tespitleri ve sabitlenmeleri
için şablonlar ve lazer ışınları kullanılmaktadır. Disk şeklindeki perdelerin bir milin
üzerinde belli aralıklarda dizilerek dar uzun profillerin içine sabitlenmeleri için de delikli
olarak hazırlanmışlardır.
- Burulma yanında büyük eğilme, çekme, basma gibi karmaşık büyük gerilmelerin
momentlerin ve burkulmanın söz konusu olduğu çalışma koşullarında örneğin gemi ve
taşıt şaftlarında enine perdelerle birlikte boyuna perdelerden oluşan karmalı iç perde
takviyeli şaftların tercihi söz konusudur.
Lazer bindirme kaynaklı iç perde takviyeli hibrid profillerin, alternatif üretimlerinden biri,
büyük çaplı profil gövdelerinin birden fazla genellikle iki parçadan, alt yarı gövde ve üst yarı
hazırlanmaları daha sonra lazer hibrid alın kaynak dikişi ve lazer bindirme kaynak diksi ile
bu gövdelerin ve perde içlerinin üretim yerinde ya da montaj tesis yerinde
birleştirilmeleridir. Çok amaçlı kullanımlı “Lazer bindirme kaynaklı iç perde takviyeli
hibridprofilleri de malzeme olarak normal, yapı çeliği, yüksek dayanımlı alaşımlı çelikleri,,
yüksek dayanımlı alüminyum ve magnezyum alaşımlı hafif metaller, karbon elyaf (CFK)
ve cam elyaf ( GFK) komposit malzemeler kullanılmaktadır.
Page 9
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
269
4. ENDÜSTRİDE KULLANIM ALANLARI
Lazer bindirme kaynaklı iç perde takviyeli hibrid profilleri, yapı elemanlarının endüstride
farklı ve çok amaçlı kullanım alanları mevcuttur. Örneğin; taşıyıcı modüler kirişler, modüler
kolonlar yanında, mil, aks şaft, transmisyon makine elemanları, çelik konstrüksiyonlarda
yükleneciler, kran modüler sütunları, gemi direkleri, yat, yelken direkleri, elektrik ve
aydınlatma direkleri, reklam-pano-direkleri, verici, iletici baz direkleri, yüksek binalarda
çelik kolonlar, beton binalarda deprem sarsıntılarını sönümleyici taşıyıcılar, yüksek
gözetleme çelik kuleleri, rüzgâr enerjisi çelik-kuleleri, gemi tekne kuşakları, gemi karinaları
olarak da tasarlanmaktadırlar. Şekil 4’de kullanım alanlarına ait farklı örnekler, gemi
direkleri, aydınlatma, bayrak, pano direkleri, kuleler, kiriş ve kolon taşıcıları, gemi ve
kamyon araç şaftları şekilsel olarak gösterilmektedir.
Şekil 4. Laser bağlantılı iç takviyeli yapı elemanlarının kullanım alanlarına örnek görüntüler.
Page 10
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
270
5. İÇ PERDE TAKVİYELİ YAPI ELEMANLARININ DAYANIM VE ÖMÜR
ANALİZLERİ
Laser kaynak bağlantılı enine ve boyuna iç perde takviyeli profillerin, yapı elemanlarının ve
içi boş iç perde takviyesiz ve içi dolu masif profillerin yapı elamanlarının dayanım,
deformasyon ve ömür analizleri paket programları kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Piyasada
da kolaylıkla erişilebilen ve yaygın kullanılan paket programları, model çizimleri ve
dayanım ömür analizleri için tercih edilmiştir. Kalitatif karşılaştırma hesapları ve analizler
için şaftların farklı geometrik modelleri aynı ana boyutlarda hazırlanmıştır. Şekil 5 - Şekil 8
model çizimler gösterilmektedir. Kalitatif karşılaştırmada model tasarımları aynı çalışma
şartları, zorlama koşulları altında dikkate alınmışlardır. Farklı yükler altında gerilme
dağılımları, deformasyon ve ömür değerleri karşılaştırılmıştır. Bunun yanında farklı iç perde
tiplerin ve dizilişlerin olumlu/olumsuz etkileri araştırılmıştır, Şekil 5, Şekil 7. Bunların
dışında profillerin, yapı elemanlarının kullanım alanları dikkate alınarak birebir boyutlarda
çizilen modeller üzerinde analizler gerçekleştirilmiştir. Örneğin, Şekil 8’de gösterilen birebir
gerçek boyutlarda ve yükleme değerleri ile taşıt şaftlarında yapılan analizler, daha evvel basit
modeller (Şekil 7) üzerinden bulunan analiz sonuçlarını doğrulamıştır. Modeller üzerinde
gerçekleştirilen çok sayıdaki dayanım, ömür analizleri sonuçları, laser bağlantılı iç perde
takviyeli profillerin, yapı elemanlarının içi dolu masif ve içi boş takviyesiz elamanlara göre
daha dayanıklı ve uzun ömürlü olduklarını göstermiştir. Bulunan değerlerin zorlama tipine,
seçilen malzemeye ve iç perde özelliklerine (form ve dizilişe göre) değiştiği tespit edilmiştir.
Bunun üzerine bilgisayar destekli optimizasyon araştırması ile en uygun yapı elamanlarının
tespitine gidilmiştir. [4, 5, 6, 7]
Şekil 5. Dıştan laser bağlantılı enine iç perde takviyeli yapı elemanlarının ve
iç perde tiplerin geometrik modelleri ve gerilme dağılımları
Page 11
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
271
Şekil 6. Direk modellerinde yapılan analizlerden örnek görüntüler
(Bası kuvveti 4000N, eğilme kuvveti 4000N ve burulma momenti 750N).
Motordan şafta döndürme momenti aktarılırken motorun çalıştığı frekanslara dikkat
edilmelidir. Motor eğer uygun olmayan frekans değerlerinde çalıştırılırsa, şaft üzerinde çok
büyük gerilmelere sebebiyet verecek ve araç için çok tehlikeli durumlar söz konusu
olacaktır. Burulma ve eğilmenin şaft üzerinde yarattığı titreşimi görmek amacıyla modal
analiz yapılmıştır. Motorun hangi frekans değerlerinde çalıştığı zaman şaft için tehlikeli
gerilme ve deformasyonlara sahip olduğu tespit edilmiştir. İç perde takviyeli şaftların,
titreşimleri sönümleyici özelliği saptanmıştır. Sonuç olarak, milde kullanılan iç takviye
perdelerin şafta farklı parametrelerde iyileştirme yaptığı tespit edilmiştir. İstavroz profilli
takviyeler dairesel kesitli takviyelere göre milin güvenliği açısından daha olumlu etki
yaratmaktadır. Mil üzerindeki mavi bölgeler bir öncekine göre oldukça artmıştır fakat mafsal
noktaları daha güvensizdir
Page 12
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
272
Şekil 7. Kamyon şaft modelleri[5]
Page 13
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
273
Orijinal Bir Kamyon Şaftının Dayanım ve Ömür Analizleri gerçek boyutlarda yapılmıştır.
Şaft elemanları, analizlerin sonuçlanmasını kolaylaştırması adına olabildiğince basite
indirgenmiştir. Örneğin, rulman vb. gibi yataklama elemanları göz ardı edilmiş, çalışma
boşlukları düzenlenmiş, kayar yataktaki dişler gibi bazı detaylar göz ardı edilmiştir. Bu
analizde takviye elemanları bulunmayan komple bir şaftın gerçek moment değeri olan 2000
Nm değerinin 5 katı bir değer ile (10000 Nm) analizi yapılmıştır. Böylesi yüksek bir değer,
analizlerdeki renk dağılımının daha net görülmesi adına kullanılmıştır. Şaftlarda kullanılan
boru miller tamamen buyüklere dayanabilmektedir. Maksimum gerilmelerin ve
deformasyonların kesitin çok düştüğü istavroz bölmeleri ve civarlarında oluştuğu
görülmektedir.
Şekil 8. Gerçek boyutlarda iç perde takviyeli bir kamyon şaftının model ve analizleri
Page 14
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
274
7. SONUÇLAR
Günümüzde, endüstride laser teknolojisi gibi yeni teknolojilerin kullanılması ile bir çok
teknik sorunun üstesinden gelinebileceği gibi, teknik ekonomik değeri yüksek alternatif
çözümlerin, yeni tasarımların, buluşların, faydalı farkındalıkların da ortaya çıkması
sağlanmaktadır.
Daha evvel konvansiyonel yöntemlerle yapımları mümkün olamayan iç perde takviyeli
yapı elemanları gibi tasarımlar, yeni buluşlar, günümüzde laser teknolojisinin, laser
üretim yöntemlerinin, laser kaynak, laser lehim gibi yöntemlerinin uygulanması ile
kolaylıkla mümkün olmaktadır.
Laser üretim yöntemlerine uyumlu enine ve boyuna iç perde takviyeli yapı
elemanlarının, profillerin (buluşların, innovativ tasarımların), olumlu konstrüksiyon
özellikleri nedeniyle endüstride çok amaçlı kullanım alanları bulunmaktadır.
Modeller üzerinde yapılan karşılaştırmalı dayanım ve ömür analizleri sonuçlarında, iç
perde takviyeli yapı elamanlarının hafiflikleri yanında yüksek dayanımlı ve uzun ömürlü
oldukları teyit edilmiştir. Şaft modellerinde yapılan frekans analizleri ile, iç perde
takviyeli şaftların titreşimleri azalttığı tespit edilmiştir.
Kısaca, Laser teknolojisi (foton/optik teknolojileri) 21. yüzyılın endüstriyel mal ve
hizmet üretimlerinde, tıpta, sağlık hizmetlerinde, ülkelerin savunmasında, enerjide
insanlığın geleceğini olumlu yönde belirleyecektir.
Endüstride kaliteli ve ekonomik mal ve hizmet üretiminde, yeni katma değeri yüksek
innovativ tasarımların ortaya çıkmasında, istihdam yaratmada olmazsa olmaz
teknolojilerden laser teknolojisinin ülkemize kazandırılması için gerekli desteklerin
sağlanması gerekmektedir. Üniversiteler bünyesinde farklı bilim alanlarında faaliyet
gösterecek, bölgesel laser ArGe merkezlerinin açılması ivedilikle teşvik edilmelidir.
2004 yılından beri Ege Üniversitesi bünyesinde kurulması istenilen laser ARGE
merkezine ilgili kurumların, sanayicilerin destek vermeleri bölgenin ve ülkenin yararına
olacaktır.
Page 15
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
275
8. KAYNAKLAR
[1] Özden, H. 2008, “Laser teknolojisindeki gelişmeler, endüstride kullanım alanları”
Çukurova Üniversitesi Sempozyum, Mühendislik Mimarlik Fakültesi, Adana.
[2] Özden, H. 2009, ‘‘ Otomotiv sektöründe laserlimulti üretim, yöntemlerilaserli imalat,
ölçme ve kalite kontrol”, Mühendis ve Makine Cilt 50, Sayı 596, s. 38-43.
[3] Heuse, J., ‘’LaserschweıßgerechtesKonstruıeren’’, Trumpf,Ditzingen, 16.01.2014.
[4] Güler B., Uçar S., ‘Kamyon şaftlarının paket programları ile mukavemet hesapları ve
analizi’’ Tez, EÜ, Mak. Müh. Böl., 2013.
[5] Koçak, K., K., ‘‘Laser kaynaklı kamyon şaftlarının sonlu elemanlar yöntemine bağlı
paket programları ile dayanım ve ömür analizleri’’ Yük Lis. Tezi, EÜ, Fen Bilimleri
Enst. 2013.
[6] Özden H., 2015, ‘Otomotiv sanayinde galvanizli ince çelik levhaların laser lehim
yöntemleri ile birleştirilmeleri’’ EÜ, Mak. Müh. Böl.,Henüz yayınlanmamış makale.
[7] Özden H.,‘‘Patent Önerileri; Patent 3, Lazer Bindirme Kaynaklı İç Perde Takviyeli
Hibrid Profilleri,
[8] Patent5 Lazer Bindirme Kaynaklı İç Perde Takviyeli Hibrid Direkleri, Patent 14 Laser
Bağlantılı Transmisyon Milleri, Gemi, Kamyon Şaftları’’
Page 16
KAYNAK KONGRESİ IX. ULUSAL KONGRE VE SERGİSİ
BİLDİRİLER KİTABI
276