Monitoring effecten bodemdaling op vogels Waddenzee Bruno Ens
Monitoring effecten bodemdaling op vogels Waddenzee
Bruno Ens
Onderdelen vogelonderzoek
• Niet-broedvogels– Aantalmonitoring– Draagkrachtberekeningen met WEBTICS– Toetsing WEBTICS
• Broedvogels– Aantalmonitoring– Overstromingsrisico
• Verspreiding en nesthoogte
Aantalmonitoring wadvogels
© Harvey van Diek
Toekenning telgebieden aan kombergingen met of zonder
nieuwe gaswinning
29 wadvogelsoorten getoetstHolm-Bonferroni correctie
Eindberekeningen
• Statistisch onderzoek trendbreuk– Nieuwe gaswinning versus “rest”– Nieuwe gaswinning versus oude gaswinning en
versus geen gaswinning• Verspreiding relateren aan voedsel (SIBES)
– Niet begroot– WADISTID
Ook model op basis causale processen
i.p.v. alleen statistiek
Model om draagkracht te voorspellen van wadgebieden voor foeragerende steltlopers:
WEBTICS
• Wader Energy Balance Tidal Cycle Simulator• Wader = Oystercatcher - OEBTICS
WEBTICS bepaalt het aantal Scholeksters dat in een gebied kan
overwinteren (draagkracht) op basis van:
• Voedselaanbod– Soortensamenstelling– Grootteverdeling– Droogligtijd
• Getij• Weer• Invloeden
Koppeling getij met hoogteligging
Kokkels en mossels zijn stapelvoedsel in de winter
Kokkeldichtheid Waddenzee
Sinds 1990 schelpdiersurveys door IMARES van hele Nederlandse Waddenzee
Simulatie met WEBTICS van Scholeksters in de Nederlandse Waddenzee
Wat is oorzaak van het verschil in respons tussen kombergingen?
Periode 2005-2025
Pinkegat• Gemiddeld 3,9 cm lager
(Wang & Eysink 2005)• Bij opschuivend voedsel
7% draagkrachtverlies = 1000 Scholeksters
Zoutkamperlaag• Gemiddeld 1,3 cm lager
(Wang & Eysink 2005)• Bij opschuivend voedsel
2,3% draagkrachtverlies = 500 Scholeksters
Zonder opschuiven voedsel is effect 2 tot 3 keer hoger
Effecten handkokkelvisserij worden in eindberekeningen ook meegenomen
10 maart 2009 Oost Ameland
© Johan Krol
Worden “hoge” of “lage” kokkels opgevist door handkokkelvissers?
Toets voorspellingen WEBTICS met high-frequency GPS-zenders UvA
© Koos Dansen
Broedvogels Schiermonnikoog winter 2010/2011
’s Nachts andere voedselgebieden
Sunrise/set
Tide @ MSL (falling)
Tide @ MSL (rising)
Adriaan Dokter
Broedvogels
Aantallen kustbroedvogels
• Steekproefgebieden (BMP)
• kolonievogels (integraal)BMP steekproefgebieden
Broedvogel plotjes geclassificeerd op basis
bodemdaling
Geen significante effecten voor de 12 onderzochte broedvogelsoorten
Holm-Bonferroni correctie
Bodemdaling kan risico overstroming tijdens broedtijd verhogen
© w
ww
.wer
kgro
eple
pela
ar.n
l
Overstromingsrisico Scholekster
0.0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
1971-1986 1987-2008 2009-2025 2026-2050
over
stro
min
gsri
sico
Ameland met bodemdaling
Schiermonnikoog
Ameland zonder bodemdaling
Vergelijking Paezemerlannen met twee referentiegebieden
Weinig nesten gevonden in Paezemerlannen
• Weinig broedparen• Hoge predatie