money by metropolis 8

3,0% 2,50%+1%

4,0%

Εξοικονομήστε ενέργεια ανακαινίζοντας

τα «γερασμένα» κτίρια

Στα 250 εκατ. ευρώ ο τζίρος

των μαιευτηρίων

Καλοκαιρινός εξοπλισμός

για τους gamers

Στεγαστικό δάνειο στα μέτρα σας

Σταθερό ή κυμαινόμενο επιτόκιο;

Το φετινό καλοκαίρι είναι πολύ διαφορετικό. Μας βαραίνει όλους η σκιά της κρίσης, η ανασφάλεια για την «επόμενη ημέρα» και τις επιπτώσεις στην καθημερινότητά μας. Το παρήγορο είναι ότι σταδιακά τα φώτα της δημοσιότητας απομακρύνονται από τη χώρα μας, ενώ έπειτα από πολύ καιρό ακούγονται πιο ψύχραιμες και αισιόδοξες φωνές.

Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, ο διοικητής της

Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) κ. Γ. Προβόπουλος, ο πρόεδρος της Alpha Bank κ. Γ. Κωστόπουλος, αλλά και οι εκπρόσωποι της ΕΕ και του ΔΝΤ στην Ελλάδα, σε δηλώσεις τους σημείωσαν την αισιοδοξία τους για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί και τη γρηγορότερη έξοδο της χώρας από την κρίση.

Βαδίζοντας προς την καρδιά του καλοκαιριού, βάζουμε την τράπεζά

μας στις... αποσκευές και κάνουμε διακοπές ακόμα και στα πιο απομακρυσμένα σημεία της χώρας, αξιοποιώντας τα εναλλακτικά δίκτυα των τραπεζών. Κάνουμε διακοπές με έκπτωση στην Ελλάδα και διαλέγουμε τα καλύτερα καλοκαιρινά gadgets για gamers.

Καταγράφουμε τα συν και τα πλην τού να νοικιάσεις αυτοκίνητο στις διακοπές και εξοικονομούμε 1.500 ευρώ αξιοποιώντας το πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης του υπουργείου Περιβάλλοντος.

Υποβάλλουμε σε “crash test” τα σταθερά και τα κυμαινόμενα επιτόκια

για να διαλέξουμε στεγαστικό δάνειο, ενώ παρουσιάζουμε έναν οδηγό επιβίωσης για τη σωστή χρήση των πιστωτικών καρτών σε καιρό κρίσης.

Τέλος, καταγράφουμε τις εναλλακτικές επιλογές και το κόστος για

να επιλέξετε το καλύτερο μαιευτήριο για τη μεγάλη στιγμή της γέννησης του παιδιού σας.

“m by M”

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ

Ιδιοκτησία - Εκδοση:METROPOLIS ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε.Εδρα: Εθνάρχου Μακαρίου &

Δημητρίου Φαληρέως 2Τ.Κ. 185 47 - Ν. Φάληρο

Σύνταξη - Διαφήμιση:Κύπρου 12Α

Τ.Κ. 183 46 - ΜοσχάτοΤηλ. Επικοινωνίας:

210 48.23.977210 48.16.710

Fax: 210 [email protected]

Σύμβουλος Εκδοσης:Κώστας Τσαούσης

Project Manager:Βίκτωρας Δήμας

Διεύθυνση Εκδοσης:Προκόπης Χατζηνικολάου

Γιάννης Παπαδογιάννης

Ειδικός Σύμβουλος:Στάθης Κουσουνής

Σε αυτό το τεύχος συνεργάστηκαν:Γεωργία ΜπάσταΑλεξία Κονάχου

Δήμητρα Μζανιφάβα

Δημιουργικό:Δημήτρης Στεργίου

Ρουμπίνη ΝάτσηΓιώργος Στασινόπουλος

Εμπορικός Διευθυντής:Πάνος Πατρίκης

Διαφήμιση:Χρήστος Τσαούσης

Εμμανουέλα Χειρακάκη

Φωτογραφίες:Απε-ΜΠΕ,

Actionimages, EUROKINISSI,Shutterstock, AFP

Εκτύπωση:Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Α.Ε.

6-7 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΚαλοκαιρινός εξοπλισμός για τους gamers

8-9 ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΙδιωτικό ή νοικιασμένο ΙΧ στις διακοπές;

12-13 TΡΑΠΕΖΕΣΕπιλέγοντας στεγαστικό δάνειο

16 TΡΑΠΕΖΕΣΠώς να... βάλετε την τράπεζα στις αποσκευές σας

17-19 ΠΡΑΣΙΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΕνεργειακό όφελος 1.500 ευρώ ανά νοικοκυριό

22 TOYΡΙΣΜΟΣΔιακοπές με σκόντο στις τιμές και για τους Ελληνες

ΠΟΡΤΟΦΟΛΙ Τα «χρυσά» μωρά

10-11

TΡΑΠΕΖΕΣΠιστωτικές κάρτες: οδηγός επιβίωσης

14-15

AΓΟΡΑΑλκοολούχα ποτά: αρνητικό ρεκόρ 20ετίας στις πωλήσεις

20-21

ΑΠΟΨΗΧρηματιστές-ρομπότ: Σιγουριά, ταχύτητα και αποδόσεις!

23

Σε περίπτωση που δεν έχετε κάποια στην κατο-χή σας, μην απελπίζεστε. Οι τιμές τους πλέον έχουν γίνει ιδιαίτερα προσιτές, αφού Nintendo Wii, Sony PlayStation 3 και Microsoft XBox 360 κοστίζουν λι-γότερο από 300 ευρώ, συχνά μαζί με κάποιο παιχνίδι δώρο.

Επιπλέον η ανθεκτικότητα που εμφανίζουν στο χρόνο είναι μεγάλη, αφού όλες συνδέονται στο internet προσφέροντας μια σειρά από έξτρα λειτουρ-γίες και έτσι δύσκολα θα τις βαρεθείτε. Στη λογική της «προσιτής τιμής» όμως κινούνται και τα παιχνί-δια, το κόστος των οποίων δύσκολα ξεπερνά τα 60 ευρώ. Πολλά μεγάλα καταστήματα, μάλιστα, δίνουν πλέον τη δυνατότητα να πουλήσετε τους παλιούς σας τίτλους και να αγοράσετε μεταχειρισμένους, μειώνο-ντας ακόμα περισσότερο το κόστος.

Στη συνέχεια σας παρουσιάζουμε και τις τρεις δι-αθέσιμες επιλογές για αγορά. Μικρή συμβουλή μόνο, πριν προχωρήσετε στην απόκτησή τους, είναι να κα-ταλάβετε τι ζητάτε, αφού η καθεμία απευθύνεται σε δι-αφορετικό κοινό, χωρίς αυτό βέβαια να οριοθετείται απόλυτα. Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε ότι το Nintendo Wii δεν έχει εντυπω- σι-ακά γραφικά, αλλά δίνει μεγαλύτερη βάση στην ευκολία του χειρισμού και στη διασκέδαση των χρηστών του. Από την άλλη, Xbox 360 και PS3 απευθύνονται σε πιο «σκληροπυρηνι-κούς» gamers, χρησιμοποιώντας την τελευταία λέξη της τεχνολογίας. Το τελευταίο μάλιστα διαθέτει και Blu-Ray Player, γεγονός που το καθιστά πολυμηχάνημα οικιακής ψυχαγωγίας.

Nintendo Wii - ενδεικτική τιμή: 169 ευρώ

Εισάγοντας έναν εντελώς νέο τρόπο για να παίζει κανείς τα παιχνί-δια του, το Nintendo Wii κατάφερε

αμέσως να γίνει εξαιρετικά δημοφιλές. Τα χειριστήριά του, που μοιάζουν με τηλεκοντρόλ τηλεόρασης, χρη-σιμοποιούν αισθητήρες και τις φυσικές κινήσεις των χεριών του παίκτη για να δουλέψουν. Ετσι, για παρά-δειγμα, όταν παίζετε τένις τα χρησιμοποιείτε ως ρα-κέτα, όταν παίζετε ράλι ως τιμόνι και ούτω καθεξής. Επιπλέον, διαθέτει μια σειρά από περιφερειακά που δίνουν τη δυνατότητα να γυμναστείτε στο σαλόνι σας, κάνοντας γιόγκα, μυϊκές ασκήσεις, τρέξιμο κλπ.

Το προς πώληση πακέτο περιλαμβάνει ακόμα το Wii Sports (ένα παιχνίδι με διάφορα αθλήματα), 512 ΜΒ ενσωματωμένης μνήμης flash (σαν σκληρός δίσκος), δύο θύρες USB 2.0 καθώς και δυνατότητα ασύρματης δικτύωσης μέσω Wi-Fi. Επιπλέον υπάρχει και μια θύρα επέκτασης της εσωτερικής μνήμης του συστήματος, η οποία δέχεται SD memory card. Ο σχεδιασμός και η κατασκευή της κονσόλας έχει γίνει με τέτοιο τρόπο, ώστε να ελαχιστοποιεί την κατανά-

λωση ηλεκτρικής ενέργειας και να «στε-γάζει» όλο το hardware σε ένα πολύ

μικρό σώμα. Είναι διαθέσιμο σε άσπρο αλλά και μαύρο χρώμα, το

οποίο ωστόσο κοστίζει λίγο ακριβότερα.

Sony PlayStation 3 - ενδεικτική τιμή: 285 ευρώ

Η Sony ανανέ-ωσε την εξαιρετικά δημοφιλή κονσόλα της, το PlayStation 3, δίνοντάς της μικρότε-ρο σχήμα και σαφώς χαμηλότερη τιμή, δι-ορθώνοντας έτσι την «ανορθογραφία» που είχε κάνει με το αρχι-κό μοντέλο. Η κίνησή

της αυτή αποδείχθηκε άκρως επιτυχημένη, αφού ένα πολύ μεγαλύτερο κοινό μπόρεσε να την αποκτήσει και οι πωλήσεις εκτοξεύτηκαν.

Στην πράξη πρόκειται για ένα κέντρο πολυμέσων στο σαλόνι σας, αφού εκτός από τα παιχνίδια μπορεί κανείς να παρακολουθήσει ταινίες Blu-Ray με ανάλυ-ση έως και 1.080p, να ακούσει μουσική και να δει τις φωτογραφίες του. Ολα αυτά μάλιστα αποθηκευμένα στο σκληρό δίσκο της κονσόλας, η χωρητικότητα του οποίου φτάνει μέχρι και τα 250 GB. Ετσι, θα μπορέσετε να εκμεταλλευτείτε στο έπακρο τη νέα σας επίπεδη τηλεόραση, αλλά και το ηχοσύστημά σας.

Επιστρέφοντας στα παιχνίδια, διαθέτει πολύ με-γάλη ποικιλία τίτλων, ικανή να ικανοποιήσει και τα πιο απαιτητικά γούστα, ενώ τα ασύρματα χειριστήρια αποδεικνύονται άκρως πρακτικά, αφού δεν μπλέκο-νται στα πόδια σας καλώδια. Φυσικά, υπάρχει και εδώ η δυνατότητα σύνδεσης στο internet, τόσο για να πλοηγηθείτε σε διάφορες σελίδες όσο και για να παίξετε και να κατεβάσετε νέα παιχνίδια σε προνομι-ακές τιμές. Στην τιμή περιλαμβάνεται και ένα παιχνίδι

συμβουλή μόνο, ους, είναι να κα-ευθύνεται σε δι-να οριοθετείται ρ

ούσαμε να πούμε ω- σισι--η

αι .

3 -ν

με τέτοιο τρόπο, ώστε ναα ελαχλωση ηηλελ κττρικής εν

γάζει» όλο το haμικρό σώμα.

άσπρο αλλά οποίο ωσω

ακριβότ

So- 2

ωδτδρχο«εκ

Καλοκαιρινός εξοπλισμός

Του Ανδρέα Γιαννόπουλου

Το καλοκαίρι έχει μπει για τα καλά και μαζί του έρχονται η χαλαρή διάθεση και οι διακοπές. Αν αναρωτιέστε, λοιπόν, τι θα κάνετε με τον ελεύθερο χρόνο σας, όταν δεν πηγαίνετε για μπάνιο ή δεν ψαρεύετε, χωρίς ωστόσο να χαλάτε χρήματα καθώς οι καιροί είναι δύσκολοι, σας έχουμε την καλύτερη πρόταση: θα παίζετε τα αγαπημένα σας βιντεοπαιχνίδια, σε μία από τις παιχνιδομηχανές τελευταίας τεχνολογίας. Είτε λοιπόν σκοπεύετε να μείνετε στην Αθήνα, είτε να φύγετε για το χω-

ριό, φυλάξτε λίγο χώρο στη βαλίτσα σας για την αγαπημένη σας κονσόλα και ετοιμαστείτε για ατελείωτες κόντρες με φίλους και γνωστούς.

δώρο, ενώ κατά καιρούς μπορείτε να βρείτε ακόμα πιο συμφέρουσες προσφορές.

Microsoft Xbox 360 - ενδεικτική τιμή: 194 ευρώ

H πρόταση της Microsoft στις κονσόλες ακούει στο όνομα Xbox 360 και έρ-χεται σε δύο διαφορετικές εκδόσεις: την Arcade και την Elite. Η Arcade είναι η πιο προσιτή οικονομικά, καθώς κοστίζει 194 ευρώ, έχοντας δώρο δύο παιχνί-δια, αλλά και σκληρό δίσκο χωρητικότητας 20 GB. Με-γάλο της πλεονέκτημα είναι η τεράστια ποικιλία που δι-αθέτει σε παιχνίδια, καθώς βρίσκεται στην αγορά από το 2005, ενώ είναι συμβατή και με τους τίτλους του παλιότε-ρου Xbox.

Διαθέτει ένα πολύ καλό online σύστημα, το Xbox Live, που επιτρέπει στους παίκτες να παίξουν μεταξύ τους μέσω διαδικτύου, να «κατεβάσουν» παιχνίδια και demos, αλλά και τρέιλερ ται-νιών και μουσική. Μπορεί να αναπαράγει high definition εικόνα, πλήρη ήχο surround

και φυσικά είναι εξοπλισμένη με έξοδο hdmi. Τα χειριστήρια και εδώ είναι ασύρματα, με αυτονομία που αγγίζει τις 30 ώρες παιχνιδιού με δύο μπαταρίες ΑΑ και εμβέλεια που ξεπερνά τα 10 μέτρα. Και σε αυτή την περίπτωση, πά-ντως, αξίζει κανείς να ψάξει καλά στα μαγαζιά πριν προχωρήσει σε αγορά, αφού κατά καιρούς γί-νονται ακόμα πιο καλές προσφορές.

«Η έλευση του 3D θα αλλάξει τη διασκέδαση»

Νικόλας Ζαραμπούκας, Product Manager

PlayStation - Marketing

Σε ποιο κοινό απευθύνεται η παιχνι-δομηχανή σας; Θεωρείτε ότι είναι μόνο για νεαρές ηλικίες;

Το PlayStation3 καλύπτει μια ευ-ρεία γκάμα υπηρεσιών και υπό αυτό το πρίσμα είναι μια κονσόλα για όλες τις ηλικίες.

Εκτός από την πλειάδα παιχνιδιών που υπάρχουν διαθέσιμα στην αγορά, πολλά εκ των οποίων αποκλειστικά, το PlayStation3 είναι μια εξαιρετική συ-σκευή αναπαραγωγής ταινιών DVD και Blu-Ray σε Full HD μέχρι και 1.080p και μια συσκευή αναπαραγωγής μουσι-κής, είτε από ψηφιακούς δίσκους, είτε απευθείας από το σκληρό δίσκο του.

Επίσης, έχει τη δυνατότητα να προ-βάλει βίντεο και φωτογραφίες, αλλά και να συνδέεται στο διαδίκτυο εν-σύρματα και ασύρματα, προσφέροντας στον κάτοχό του την ευκολία να κάνει browsing στο internet από την άνεση του σαλονιού του.

Τέλος, το PlayStation3 θα έχει τη δυνατότητα μέσα στο καλοκαίρι να ανα-παράγει 3D περιεχόμενο (παιχνίδια και

ταινίες), κάτι που σε συνδυασμό με τις νέες 3D σειρές τηλεοράσεων BRAVIA θα αλλάξει τον τρόπο που αντιλαμβα-νόμαστε τη διασκέδαση μέχρι σήμερα!

Πώς έχουν διαμορφωθεί οι πωλή-σεις σας μέχρι στιγμής; Είστε ικανο-ποιημένοι από αυτές;

Το PlayStation3 είναι ο market leader της αγοράς, βάσει επίσημων στοιχείων της GFK. To 2009 ήταν μια εξαιρετική χρονιά από πλευράς πωλή-σεων, με ανάπτυξη της τάξεως του 30%. Ειδικά μετά το λανσάρισμα της νέας, πιο λεπτής, κονσόλας PlayStation3 από το Σεπτέμβριο του 2009 σε νέα χαμηλότε-ρη τιμή, η αποδοχή από το κοινό ήταν εξαιρετική. Τα αποτελέσματα αυτά μας ικανοποίησαν απόλυτα και ευχαριστού-με το ελληνικό κοινό για την εμπιστο-σύνη του.

Σε τι βαθμό σας έχει επηρεάσει η «πειρατεία»;

Η «πειρατεία» είναι ένα φαινόμε-νο που έχει επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό και το δικό μας κλάδο. Στο PlayStation3 δεν υπάρχει πειρατεία ακόμα, αλλά είναι κάτι που μας απασχο-λεί τόσο σε τοπικό επίπεδο, όσο και

στα κεντρικά της SCEE (Sony Computer Entertainment Europe).

Η νέα οικονομική πραγματικότητα της χώρας, σας έχει κάνει να αναθε-ωρήσετε την τιμολογιακή σας πολιτι-κή; Να περιμένουμε μειώσεις τιμών;

Οι τιμές στις οποίες διατίθεται το PlayStation3, καθώς και όλα τα προ-ϊόντα PlayStation, διαμορφώνονται ελευθέρα στην αγορά, σύμφωνα με τους κανόνες του ελεύθερου ανταγωνισμού.

Ενόψει καλοκαιριού, πρόκειται να κυκλοφορήσουν νέα παι-χνίδια;

Για το PlayStation3 δεν θα παρουσιάσουμε

κάποιο νέο παιχνίδι. Ωστόσο, από Σε-πτέμβριο αναμένουμε πολύ σημαντικά λανσαρίσματα, όπως το Gran Turismo 5 και το νέο περιφερειακό PlayStation Move, το οποίο θα συνοδεύεται από πλήθος νέων παιχνιδιών.

Τέλος, στο PlayStation3 διατίθε-νται πολλοί τίτλοι από άλλες εταιρείες, όπως το 2010 FIFA World Cup της ΕΑ (Electronic Arts).

μ

δα παιχνιδιών

οξνργδ

όρδροπ

nο(

στοιχείων της GFK. To 2009 ήταν μιαξ ή ά ό λ άς λή

ελευθέρα στην αγορά, σύμφωνα με τους ό λ ύθ ύ

μπορείτε να βρείτε ακόμα και φυσικά είναι εξοπλισμένη με έξοδο hdmi. Τα δώ είναι ασύρματα,

αγγίζει τις 30 ώρες ο μπαταρίες ΑΑ και ρνά τα 10 μέτρα. ρίπτωση, πά-να ψάξει

πριν γορά, ς γί-αλές

δα παιχνιδιών στην αγορά,

οκλειστικά, το ξαιρετική συ-νιών DVD και ρι και 1.080pγωγής μουσι-δίσκους, είτεδίσκο του.

ότητα να προ-ραφίες, αλλά διαδίκτυο εν-ροσφέροντας ολία να κάνει πό την άνεση

n3 θα έχει τη οκαίρι να ανα-(παιχνίδια και

εξαιρετική χρονιά από πλευράς πωλή-σεων, με ανάπτυξη της τάξεως του 30%. Ειδικά μετά το λανσάρισμα της νέας, πιο λεπτής, κονσόλας PlayStation3 από το Σεπτέμβριο του 2009 σε νέα χαμηλότε-ρη τιμή, η αποδοχή από το κοινό ήταν εξαιρετική. Τα αποτελέσματα αυτά μας ικανοποίησαν απόλυτα και ευχαριστού-με το ελληνικό κοινό για την εμπιστο-σύνη του.

Σε τι βαθμό σας έχει επηρεάσει η «πειρατεία»;

Η «πειρατεία» είναι ένα φαινόμε-νο που έχει επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό και το δικό μας κλάδο. Στο PlayStation3 δεν υπάρχει πειρατεία ακόμα, αλλά είναι κάτι που μας απασχο-λεί τόσο σε τοπικό επίπεδο, όσο και

κανόνες του ελεύθερου ανταγωνισμού.

Ενόψει καλοκαιριού, πρόκειταινα κυκλοφορήσουν νέα παι-χνίδια;

Για το PlayStation3 δεν θα παρουσιάσουμε

μορ

oο-ς ααάώνκ

Μνδ

θώό

κό

αbοανκανou

μπορείτε να βρείτε ακόμαρές.

ευρώosoft ο

ι ι

ά, ώ, νί-κο

Με-ναι δι-ώς το

και τε-

αλό ox

ουςξύνα και ι-

ναon nd

και φυσικά είναι εξοπλισμένη χειριστήρια και εδμε αυτονομία που παιχνιδιού με δύοεμβέλεια που ξεπερΚαι σε αυτή την περντως, αξίζει κανείς νκαλά στα μαγαζιά προχωρήσει σε αγαφού κατά καιρούςνονται ακόμα πιο καπροσφορές.

Του Ντίνου Ρητινιώτη

Το καλοκαίρι έφτασε και -έστω και προσω-ρινά- μπορεί να αποτελέσει το καταλληλό-τερο αντίδοτο για να ξεχάσουμε τα μύρια όσα φθινοπωρινά και χειμωνιάτικα αρνητι-κά. Κάποιοι για λίγες μέρες και κάποιοι για

περισσότερες, άλλοι πλουσιοπάροχα κι άλλοι με τα απολύτως απαραίτητα, λίγο έως πολύ οι περισσό-τεροι θα ακολουθήσουμε το δρόμο προς την ξε-γνοιασιά, που προσφέρουν οι αμέτρητοι ελληνικοί νησιωτικοί παράδεισοι.

Οπως και να έχει… αμάξι!«Και πώς θα πάμε; Θα πάρουμε το δικό μας ή θα

νοικιάσουμε;». Είναι η ερώτηση-δίλημμα που τίθεται συνήθως κατά τη διάρκεια της οργάνωσης των διακο-πών μας. Πολλοί έχουν συνδυάσει την οδηγική τους ιδιότητα με τα άγχη που τη συνοδεύουν καθ’ όλην τη διάρκεια του υπόλοιπου έτους κι ως εκ τούτου απορρί-πτουν γενικώς το συνδυασμό «διακοπές-αυτοκίνητο». Επιλέγουν, έτσι, κάποιο σχετικά μικρό νησί, στο οποίο η χρήση αυτοκινήτου δεν είναι απαραίτητη.

Ποια είναι, όμως, η σωστή επιλογή γι’ αυτούς που θα χρειαστούν να μετακινηθούν με αμάξι, είτε αυτό είναι το δικό τους, είτε κάποιο ενοικιαζόμενο; Αναμφίβολα και οι δύο κατηγορίες πριν από αυτήν την επιλογή τους έχουν ζυγίσει τις διάφορες παρα-μέτρους κι έχουν καταλήξει στην πλέον οικονομικά συμφέρουσα επιλογή που θα μειώνει, παράλληλα, και την όποια ταλαιπωρία στις μετακινήσεις τους.

Οι πρώτοι είναι συνήθως όσοι έχουν σχεδιάσει να κάνουν διακοπές για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διά-στημα κατά το οποίο επιθυμούν καθημερινή χρήση αυ-τοκινήτου, κάτι που καθιστά ασύμφορη την ενοικίαση. Επίσης, λάτρεις του κάμπινγκ -και όχι μόνο- που πρέπει

να μεταφέρουν τον απαραίτητο -πλην ογκώδη- παρα-θεριστικό τους εξοπλισμό (εκτός κι αν είναι λάτρης του βορειοευρωπαϊκού προτύπου τουρίστα, με τα τεράστια μπαγκάζια φορτωμένα στην πλάτη…), οικογένειες με μι-κρά παιδιά ή ηλικιωμένους, συνήθως στρέφονται προς αυτήν την επιλογή. Οι δεύτεροι διαθέτουν συνήθως λί-γες ημέρες στη διάθεσή τους, κάτι που καθιστά τη μετα-φορά του δικού τους αυτοκινήτου με πλοίο ασύμφορη. Ενδεχομένως, επίσης, οι απαιτήσεις τους καλύπτονται κατά ένα μεγάλο ποσοστό από το εσωτερικό δίκτυο μεταφορών του τόπου προορισμού. Ας δούμε, όμως, πόσο κοστολογείται η μεταφορά αυτοκινήτου από το λιμάνι του Πειραιά προς δημοφιλείς νησιωτικούς προ-ορισμούς όπως η Κρήτη, οι Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του ΒΑ Αιγαίου και πόσο η ενοικίαση στον τόπο των διακοπών. Συνδυαζόμενα τα παρακάτω στοι-χεία με τις προσωπικές μας ανάγκες και τις προτεραιότη-τές μας, μπορούν να μας οδηγήσουν σε μια ξεκάθαρη και φιλική προς την τσέπη μας επιλογή.

Κρήτη: κλασικός τουριστικός προορισμός. Η μεγαλόνησος προσφέρεται για όλα τα γούστα, μιας και οι νομοί Χανίων, Ρεθύμνης, Ηρακλείου και Λασιθίου βρίθουν επιλογών ακόμα και για τους πιο απαιτητικούς επισκέπτες. Το 5ο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου, με 260 χλμ. μήκος και 1.000 χλμ. ακτο-γραμμών, απαιτεί -πέρα από αρκετές ημέρες από την

άδειά σου για να το εξερευνήσεις- οπωσδήποτε αυ-τοκίνητο. Οι ακτοπλοϊκές εταιρείες που δραστηριο-ποιούνται σε δρομολόγια προς Χανιά και Ηράκλειο κυρίως, διαθέτουν καθημερινά δρομολόγια προς τις κρητικές μεγαλουπόλεις από το λιμάνι του Πειραιά. Οι τιμές τους για τη μεταφορά αυτοκινήτου κυμαίνο-νται περίπου στα 120 ευρώ «πήγαινε-έλα», ενώ δεν λείπουν οι ειδικές προσφορές.

Συγκεκριμένα, η εταιρεία ΑΝΕΚ προσφέρει δω-ρεάν μεταφορά ΙΧ στα ημερήσια δρομολόγιά της για Κρήτη. Οι Μινωικές Γραμμές, από τη μεριά τους, προσφέρουν 30% έκπτωση σε όλες τις κατηγορίες οχημάτων για τα ημερήσια δρομολόγιά της προς το Ηράκλειο, διαθέτοντας παράλληλα εκπτωτικές προ-σφορές στα ΙΧ ειδικών κατηγοριών επιβατών που ξε-κινούν από 20% και φτάνουν το 50%. Τέλος, η Blue Star Ferries προσφέρει έκπτωση 20% στα εισιτήρια επιστροφής ΙΧ όταν αυτά εκδίδονται ταυτόχρονα με τα εισιτήρια μετάβασης.

Οι γενναιόδωρες προσφορές των εταιρειών μπο-ρούν να σου εξασφαλίσουν μετάβαση με το αμάξι στην όμορφη Κρήτη με 90-100 ευρώ ή ακόμα και με μηδενικό κόστος (εάν επιλέξει κάποιος την προσφορά για τα ημερήσια πλοία της ΑΝΕΚ). Εάν σκεφτεί κανείς ότι οι περισσότερες εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων απαιτούν 100-120 ευρώ για ένα τριήμερο (ωστόσο, η τιμή για κάθε -επιπλέον του τριημέρου- ημέρα ενοικί-

Ιδιωτικό ή νοικιασμένο ΙΧ

Πίνακας τιμών για ενοικίαση αυτοκινήτου (για το διάστημα Ιούλιος-Αύγουστος)

Για 1 ημέρα από 40 ευρώ Για 3 ημέρες από 100 ευρώΓια 7 ημέρες από 180 ευρώ

Για 10 ημέρες από 260 ευρώ

Πόσο κοστίζει η μεταφορά αυτοκινήτου σε νησί

Κρήτη 120-130 ευρώ Κυκλάδες 130-190 ευρώ

Δωδεκάνησα 180-220 ευρώΒΑ Αιγαίο 170-200 ευρώ

Ο κλάδος της ενοικίασης αυτοκινήτων αποτελεί «κοντινό ξαδερφάκι» της τουρι-στικής ανάπτυξης. Δεν υπάρχει δημοφιλής τουριστικός προορισμός που να μην διαθέ-τει κάποιο κατάστημα ενοικίασης ΙΧ (και όχι μόνο). Ως εκ τούτου δεν θα δυσκολευτείτε να επιλέξετε τον τύπο αυτοκινήτου της αρε-σκείας σας, που θα συμβαδίζει, βεβαίως, και με τις οικονομικές σας δυνατότητες. Κρατή-σεις μπορείτε να κάνετε και μέσω του δια-δικτύου, επιλέγοντας, μάλιστα, τον ακριβή τόπο και χρόνο παραλαβής και παράδοσης του οχήματος.

Μια τέτοια επιλογή, αναμένεται να κοστί-σει περίπου 40 ευρώ ανά ημέρα ενοικίασης, για ένα οικονομικό αυτοκίνητο, χαμηλού κυ-βισμού. Ενδεικτικά, για ένα εφταήμερο δια-κοπών με καθημερινή χρήση ενοικιαζόμενου αυτοκινήτου, χρειάζεται να καταβάλλετε κο-ντά στα 180-200 ευρώ, χωρίς να υπολογί-

ζεται στην παραπάνω τιμή η βενζίνη που θα καταναλώσετε.

Οπως προαναφέρθηκε, τα πάντα εξαρ-τώνται από τις ημέρες που θα διαρκέσουν οι διακοπές σας, από το εάν έχετε σχεδιάσει να χρησιμοποιήσετε αυτοκίνητο καθεμία από αυτές, καθώς επίσης και από τις χιλιομετρικές αποστάσεις που σκοπεύετε να διανύσετε. Σί-γουρα, εάν η διάρκεια των διακοπών ξεπερ-νά τα όρια της εβδομάδας και η καθημερινή χρήση του αυτοκινήτου είναι απαραίτητη, τότε τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια για τη μεταφορά αυ-τοκινήτου συμφέρουν περισσότερο. Από την άλλη πλευρά, εάν ταξιδέψετε για λίγες ημέρες και παράλληλα σκοπεύετε να εκμεταλλευτείτε τα μέσα συγκοινωνίας στον τόπο παραμονής, θα μπορούσατε να προχωρήσετε σε ενοικία-ση για συγκεκριμένες ημέρες, προκειμένου να ικανοποιήσετε απαιτήσεις που δεν μπορούν να καλυφθούν από αυτά τα μέσα.

Ενοικίαση αυτοκινήτου

ασης βαίνει μειούμενη), γίνεται αντιληπτό πως η μετα-φορά του δικού σας ΙΧ αυτοκινήτου με πλοίο προς τη μεγαλόνησο, αποτελεί σχεδόν μονόδρομο.

Κυκλάδες: από πού να ξεκινήσεις και πού να τελειώσεις με το συγκεκριμένο σύμπλεγμα νη-σιών. Από τα κοσμοπολίτικα νησιά της Μυκόνου, της Πάρου και της Σαντορίνης, μέχρι τα πιο «χαλαρά» όπως αυτά της Δονούσας, της Σχοινούσας και της Ηρακλειάς, οι επιλογές και σε αυτήν την περίπτωση καλύπτουν κάθε επιθυμία. Ωστόσο, η μεταφορά αυ-τοκινήτου προς κάποιο κυκλαδίτικο νησί είναι λίγο περισσότερο «τσιμπημένη» συγκριτικά με την περί-πτωση της Κρήτης, ενώ οι εταιρείες φαίνονται περισ-σότερο «φειδωλές» στις προσφορές τους.

Ευνοημένοι είναι οι κάτοχοι μικρών οχημάτων τύπου Smart ή IQ, μιας και εταιρείες όπως η Hellenic Seaways, η Aegean Speed Lines και η Ventouris Sea Lines προσφέρουν σε αυτήν την κατηγορία αμαξιών έκ-πτωση 30%. Από την πλευρά της, η εταιρεία Blue Star Ferries προσφέρει μια μικρότερη έκπτωση της τάξεως του 10% προς όλες, όμως, τις κατηγορίες οχημάτων.

Γενικότερα, η τιμολογιακή πολιτική των ακτοπλοϊκών εταιρειών για τη μεταφορά αυτοκινήτου προς τα διάφορα νησιά των Κυκλάδων κυμαίνεται ανάμεσα στα 60-90 ευρώ, οπότε η επιλογή τού να πάρετε το αμάξι σας σε κά-ποιο από αυτά θα σας κοστίσει κοντά στα 130 ευρώ, εάν επι-λέξετε κάποιον κοντινότερο προορισμό όπως η Σίφνος, η Σύρος, περίπου 160 εάν επι-λέξετε την… ξέφρενη Μύ-κονο και γύρω στα 190 εάν η επιλογή σας είναι η ρομαντική -πλην όμως «αλμυρή»- Σαντορίνη. Ωστόσο, εάν έχετε σκοπό να επισκεφτείτε περισσότερα από ένα

νησιά των Κυκλάδων, θα πρέπει να συνυπολογίσετε και τα έξοδα της μεταφοράς αυτοκινήτου από το ένα νησί προς το άλλο, κάτι που μπορεί να αυξήσει τα ταξι-διωτικά σας έξοδα από 40 έως 140 ευρώ. Γενικότερα, στην περίπτωση των Κυκλάδων, η επιλογή της ενοικί-ασης αυτοκινήτου φαίνεται περισσότερο ορθολογική και συμφέρουσα εάν οι μετακινήσεις σας με αυτοκίνη-το είναι περιορισμένες κι επιλεκτικές.

Δωδεκάνησα - Β. Αιγαίο: εάν η βαλίτσα σας... πάει μακριά (στην κυριολεξία) κι επιλέ-ξετε ένα από τα νησιά των Δωδεκανήσων, οι τιμές για την μεταφορά του αυτοκινήτου σας από τον Πειραιά προς αυτά, κυμαίνονται ανάμεσα στα 90-110 ευρώ. Οπότε καλό είναι να υπολογίζετε περίπου συν 200 ευρώ στο μπάτζετ των διακοπών σας. Εκτός κι αν περιλαμβάνονται στα σχέδιά σας και η εξόρμηση σε περισσότερα από ένα από αυτά. Οπότε αυτομάτως τα έξοδά σας επιβαρύνονται επιπλέον 40-50 ευρώ.

Οι εταιρείες Blue Star Ferries και ΑΝΕΚ προσφέ-ρουν σε αυτήν την περίπτωση έκπτωση 20% στο ει-σιτήριο επιστροφής ΙΧ αυτοκινήτων, όταν εκδίδεται ταυτόχρονα με το εισιτήριο μετάβασης, καθώς επίσης και 50% έκπτωση στα αναπηρικά οχήματα.

Παρόμοιες είναι οι τιμές και για τα εξίσου μακρινά νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου. Χίος, Λήμνος, Μυτιλήνη συγκεντρώνουν παραδοσιακά μεγάλο μέ-ρος από τους εγχώριους τουρίστες. Εάν αποφασίσε-τε να είστε ένας από αυτούς, θα χρειαστείτε περίπου

170-200 ευρώ aller-retour για να μεταφέρετε το αγαπημένο σας τετράτροχο.

Εκπτωση 25% παρέχεται από την εται-ρεία NEL Lines στο εισιτήριο επιστροφής κατά την ταυτόχρονη έκδοση εισιτηρίου aller-retour με το πλοίο ΜΥΤΙΛΗΝΗ, για προορισμούς τη Χίο και τη Μυτιλήνη. Τέλος, η εταιρεία ΑΝΕΚ προσφέρει αντίστοιχη έκ-πτωση της τάξεως του 10%, ενώ και οι δύο εταιρείες περιλαμβάνουν στην τιμολογιακή τους πολιτική έκπτωση 50% στα αναπηρικά οχήματα.

Λία Φαραντάκη υπεύθυνη τμήματος πωλήσεων και marketing της εταιρείας Sixt Rent A Car

Η Sixt Rent A Car, διαθέτοντας πάνω από 100 υπο-καταστήματα σε όλη την Ελλάδα, σας παροτρύνει φέτος το καλοκαίρι να αφήσετε το ΙΧ σπίτι σας και να επιλέξετε κάποιο από τα διαθέσιμα οχήματα προς ενοικίαση στον προορισμό σας. Θεωρούμε ότι η ενοικίαση αυτοκινή-του, εκτός από το ότι συμφέρει οικονομικά (καθώς δεν θα χρειαστεί να εκδόσετε εισιτήρια για τη μεταφορά του αυτοκινήτου σας με πλοίο, ή να επωμιστείτε το υψηλό κόστος της βενζίνης που ενδεχομένως θα καταναλώνατε για να φτάσετε στον προορισμό σας), σας δίνει τη δυνα-τότητα να οδηγήσετε και να γνωρίσετε έναν διαφορετικό τύπο αυτοκινήτου. Επιπλέον, σας γλιτώνει από την τα-λαιπωρία της όλης διαδικασίας αναζήτησης εισιτηρίου - φόρτωσης / εκφόρτωσης από το πλοίο. Ακόμα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το αυτοκίνητο που θα ενοικιάσετε για όσες μέρες πραγματικά το χρειάζεστε και όχι απαραί-τητα για όλο το διάστημα των διακοπών σας.

Για επτά ημέρες διακοπών με καθημερινή χρήση ενοικιαζόμενου αυτοκινήτου, χρειάζεται να καταβάλλετε κοντά στα 180-200 ευρώ, χωρίς να υπολογίζεται η βενζίνη που θα καταναλώσετε.

Οσο και αν μοιάζει οξύμωρο, παρά το έντονο δη-μογραφικό πρόβλημα που παρουσιάζει η χώρα μας, ιδιαίτερα κατά τις τελευταίες δεκαετίες (σε πανεπιστη-μιακή έρευνα του 1975 είχαν καταγραφεί 185.000 τοκετοί ετησίως), ο «πόλεμος» των ιδιωτικών μαι-ευτηρίων για την αγορά-«φιλέτο» των περίπου 100.000-110.000 γεννήσεων ετησίως, καλά κρατεί. Δεν θα μπορούσε άλλωστε να είναι διαφορετικά, κα-θώς τα βρέφη στη χώρα μας μάλλον κοστίζουν το βά-ρος τους σε… χρυσάφι, με συνέπεια ο συνολικός τζί-ρος των μαιευτηρίων να «αγγίζει» τα 250 εκατ. ευρώ.

Την ώρα μάλιστα που οι εκτιμήσεις για το αμέ-σως επόμενο διάστημα κάνουν λόγο για μειωτικές τάσεις του αριθμού των γεννήσεων, η επικείμενη εί-σοδος ενός ακόμα «παίκτη» στην αγορά αναμένεται να οξύνει ακόμα περισσότερο τον ανταγωνισμό και

να οδηγήσει, ενδεχομένως, και σε αναδιανομή της σημερινής «πίτας». Η κίνηση άλλωστε του «Ιασώ» να προχωρήσει σε μείωση τιμών και στη δημιουργία ειδικών «πακέτων» για άνεργους (έκπτωση 30%) και πολύτεκνους, ερμηνεύεται, εν πολλοίς, ως μία πρώτη απόπειρα «απάντησης» τόσο στην ίδρυση του «Γαία» -προϊόν σύμπραξης του Ιατρικού Αθηνών με το «Ερ-ρίκος Ντυνάν», που λειτουργεί εντός των εγκαταστά-σεων του δεύτερου- όσο και στην επικείμενη άφιξη του «Ρέα» (210 κλινών, στη λεωφόρο Συγγρού), του πρώτου μαιευτηρίου στα νότια προάστια δηλαδή, που αναμένεται να αλλάξει εκ νέου τα δεδομένα στο «χάρτη» των ιδιωτικών μαιευτηρίων, ιδιαίτερα στην Αττική. Σε μια ανάλογη κίνηση, το «Μητέρα», το οποίο ανήκει μαζί με το «Λητώ» στον όμιλο «Υγεία», προχώρησε ήδη από τις αρχές του 2010 στη δημι-ουργία οικονομικού πακέτου. Ετσι, το συνολικό κόστος ενός φυσιολογικού τοκετού σε τρίκλινο δω-μάτιο διαμορφώθηκε στα 2.000 ευρώ για νοσηλεία τεσσάρων ημερών, ενώ σε περίπτωση νοσηλείας τρι-ών ημερών μειώθηκε κατά 100 ευρώ (χωρίς τις επι-πλέον επιβαρύνσεις, όπως πχ. η επισκληρίδιος ή άλλα φάρμακα και εξετάσεις).

Το «Γαία», από την πλευρά του, παρουσιάστηκε από την πρώτη στιγμή της λειτουργίας του (το Νο-έμβριο του 2009) ως το ιδιωτικό μαιευτήριο με το χαμηλότερο τιμολόγιο, ανοίγοντας το «χορό» της μείωσης τιμών. Το συνολικό κόστος του φυσιολογι-κού τοκετού στο εν λόγω νοσοκομείο ανέρχεται σε

1.300 ευρώ για τετράκλινο και 1.650 ευρώ για τρί-κλινο δωμάτιο.

Αυτό, στην πράξη, σημαίνει ότι το κόστος μιας γέννας σε ιδιωτικό μαιευτήριο, το οποίο αυτήν την στιγμή ανέρχεται από 1.300 έως και 20.000 ευρώ, ανάλογα με τις παροχές του δωματίου, αναμένεται να μειωθεί σημαντικά κατά την περίοδο αυτή του αυξημέ-νου ανταγωνισμού και της οικονομικής κρίσης, αλλά όχι φυσικά και να φτάσει στα επίπεδα των ανάλογων τιμών σε ένα δημόσιο μαιευτήριο, που κυμαίνονται μόλις από 300 έως 700 ευρώ.

Νο1 επιλογή, τα ιδιωτικά κέντραΗ διαφορά είναι εξόφθαλμα χαώδης και θα περί-

μενε κανείς ότι θα ήταν κάτι παραπάνω από αρκετή, για να οδηγήσει ακόμα περισσότερες εγκύους στους θαλάμους των δημόσιων μαιευτηρίων, εν μέσω μάλι-

στα οικονομικής κρίσης. Η πραγματικότητα, ωστό-σο, είναι εντελώς διαφορετική. Οταν έρχεται η

κρίσιμη ώρα της γέννας, οι

), μ μευτηρίων για την αγορά-«φιλέτο» των περίπου 100.000-110.000 γεννήσεων ετησίως, καλά κρατεί. Δεν θα μπορούσε άλλωστε να είναι διαφορετικά, κα-θώς τα βρέφη στη χώρα μας μάλλον κοστίζουν το βά-ρος τους σε… χρυσάφι, με συνέπεια ο συνολικός τζί-ρος των μαιευτηρίων να «αγγίζει» τα 250 εκατ. ευρώ.

Την ώρα μάλιστα που οι εκτιμήσεις για το αμέ-σως επόμενο διάστημα κάνουν λόγο για μειωτικές τάσεις του αριθμού των γεννήσεων, η επικείμενη εί-σοδος ενός ακόμα «παίκτη» στην αγορά αναμένεται να οξύνει ακόμα περισσότερο τον ανταγωνισμό και

μ ρ ρ ,για να οδηγήσει ακόμα περισσότερες εγκύους στουςθαλάμους των δημόσιων μαιευτηρίων, εν μέσω μάλι-

στα οικονομικής κρίσης. Η πραγματικότητα, ωστό-σο, είναι εντελώς διαφορετική. Οταν έρχεται η

κρίσιμη ώρα της γέννας, οι

Παρά το σαφώς χαμηλότερο κόστος

της γέννας στα δημόσια μαιευτήρια, οι μέλλουσες

μητέρες ζητούν ακόμα και… δάνεια, για να πάνε

στα ιδιωτικά.

Του Βασίλη Αναστασόπουλου

Σε περιόδους οικονομικής κρίσης, όπως αυτή που βιώνει έντονα η χώρα μας, είναι εύλογο η ιδιωτική πρωτοβουλία να ατονεί,

οι επενδύσεις να μειώνονται και η αγορά να «βαλτώνει». Η παραδοχή αυτή φαίνεται, ωστόσο, πως δεν ισχύει, όταν μιλάμε για την... αγορά του τοκετού.

γυναίκες δηλώνουν απερίφραστα την προτίμησή τους στα ιδιωτικά μαιευτήρια, παρά τις «σκανδαλώδεις» τιμές. Κοινωνικοί λόγοι λοιπόν, όπως η σαφής τάση των εγκύων να θέλουν το καλύτερο περιβάλλον και τους καλύτερους γιατρούς για το παιδί τους, μην υπο-λογίζοντας ακόμα και τα πιο υπέρογκα έξοδα, γέρ-νουν την «πλάστιγγα» προς την πλευρά των ιδιωτικών μαιευτηρίων. Ενας ακόμη παράγοντας που δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αγνοηθεί, είναι ότι η Ελληνίδα είναι στενά συνδεδεμένη με το γυναικολόγο της, με συνέπεια να επιλέγει για τον τοκετό της το μαιευτήριο με το οποίο συνεργάζεται αυτός.

Μείωση γεννήσεων, αλλά και του τζίρου(;)Παρά το γεγονός όμως ότι οι γυναίκες συνεχίζουν

να τα προτιμούν, τα ιδιωτικά μαιευτήρια δεν κρύβουν την ανησυχία τους για την επερχόμενη μείωση του τζί-ρου τους, την οποία εκτιμάται ότι θα φέρει η μείωση των γεννήσεων, που έφτασε την περασμένη χρονιά τις 2.500.

Στο πλαίσιο αυτό, γυναικολόγοι-μαιευτήρες, όπως ο κ. Νεκτάριος Κεραμιδάς του «Ιασώ», εστιά-ζουν στα εμφανή πλεονεκτήματα των ιδιωτικών έναντι των δημόσιων νοσοκομείων. «Είναι η οργάνωση, οι ξενοδοχειακές υποδομές, η καθαριότητα, οι μηχανι-σμοί περίθαλψης, που είναι πάντα ‘on time’» εξηγεί, μιλώντας στο “m by M”, ενώ στέκεται και στις τρα-γικές ελλείψεις που εντοπίζονται στα δημόσια νοσο-κομεία (πρόσφατα δημοσιεύματα στον ελληνικό Τύπο αναφέρθηκαν εκτενώς στην έλλειψη υλικών απαραί-τητων για τη διεκπεραίωση ακόμα και στοιχειωδών ιατρικών πράξεων). Εξαιτίας όλων αυτών, όπως μας αποκαλύπτει ο κ. Κεραμιδάς, «υπάρχει συμφωνία με-ταξύ του υπουργείου Υγείας και των ιδιωτικών μαι-ευτηρίων για τη μεταφορά σε αυτά των νεογνών που ενδέχεται να χρειαστούν νοσηλεία σε Μονάδα Εντα-τικής Θεραπείας».

Επειτα απ’ όλα αυτά, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι οι μέλλουσες μητέρες δεν γίνεται να στηρίξουν το δημόσιο τομέα, όταν τα ίδια τα δημόσια μαιευτήρια αδυνατούν να τις «κερδίσουν». Ακόμα και για τις εξε-τάσεις προγεννητικού ελέγχου, οι γυναίκες στρέφο-νται στον ιδιωτικό τομέα, καθώς στον δημόσιο είναι υποχρεωμένες να κλείσουν (αν κλείσουν) ραντεβού τουλάχιστον τρεις μήνες νωρίτερα.

Kαι στην περίπτωση αυτή, το κόστος δείχνει να μην παίζει κανένα ρόλο. Ενα απλό υπερηχογράφημα κοστίζει μόλις 8 ευρώ στο «Ελενα», αλλά 65 ευρώ στο «Ιασώ», ενώ το υπερηχογράφημα Β’ επιπέδου κοστίζει 35 ευρώ στο «Ελενα» και περίπου 150 ευρώ στα ιδιωτικά κέντρα.

Παράμετροι και επιλογέςΕνα ακόμη θέμα είναι οι επεμβατικές μέθοδοι προ-

γεννητικού ελέγχου. Η επέμβαση μπορεί να γίνει στα δημόσια μαιευτήρια, ωστόσο η βιοψία πραγματοποι-είται ως επί το πλείστον σε ιδιωτικά κέντρα, καθώς υπάρχει μόλις ένα δημόσιο εργαστήριο.

Η αμνιοπαρακέντηση στο «Ελενα», πχ., ή στο «Αλεξάνδρα» κοστίζει 15 ευρώ (χωρίς, βέβαια, να υπολογίζεται το προαιρετικό «φακελάκι»), ενώ στα ιδιωτικά κέντρα η τιμή εκτοξεύεται στα 600 με 800 ευρώ. Πολλά επίσης ακούγονται και για «σκοπιμότη-τες», αναφορικά με τις καισαρικές, που παρουσιάζουν μεγάλη αύξηση -το ποσοστό τους στην Ελλάδα είναι από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης.

Μία ακόμη επιλογή για τις εγκύους, η οποία ωστό-σο δεν είναι ακόμα ιδιαίτερα διαδεδομένη, είναι ο τοκετός κατ’ οίκον. Αυτό το αναλαμβάνει το Κέντρο

Φυσικού Τοκετού έναντι του ποσού των 1.500 ευρώ, στο οποίο περιλαμβάνεται και η παρακολούθηση της μητέρας τις ημέρες μετά τη γέννα. Το Κέντρο Φυσικού Τοκετού κάνει και γέννες στις δικές του εγκαταστάσεις στην Αθήνα έναντι 2.300 ευρώ και κατόπιν παρακο-λούθηση της μητέρας στο σπίτι.

Τελευταίος, αλλά όχι λιγότερο σημαντικός, από τους υπόλοιπους παράγοντες που διαμορφώνουν το κόστος της γέννας, είναι ασφαλώς αυτός της αμοιβής του γιατρού.

Σύμφωνα με μηνύματα γυναικών σε θέματα συζή-τησης σχετικά με τη γέννα σε διάφορα ηλεκτρονικά “fora”, ο μέσος όρος της αμοιβής του γιατρού (και της μαίας) στα ιδιωτικά μαιευτήρια διαμορφώνεται περί τα 1.600-1.800 ευρώ.

Στα δημόσια μαιευτήρια, από την άλλη, ο αντί-στοιχος μέσος όρος δεν μπορεί να υπολογιστεί. Πολλοί γιατροί ζητούν «φακελάκι», κοστολογώντας συνήθως τις υπηρεσίες τους από 400 έως και 2.000 ευρώ, ενώ οι πιο συνηθισμένες τιμές κυμαίνονται με-ταξύ 800 και 1.500 ευρώ. Πολλές γυναίκες, πάντως, αρνούνται αυτήν την παράνομη πληρωμή ή επιλέγουν να δώσουν ένα συμβολικό ποσό ως «δώρο», ειδικά όταν ο γιατρός δεν τους έχει ζητήσει «φακελάκι»…

Στα ύψη ο συνολικός τζίρος των μαιευτηρίων, υπολογίζεται περί τα 250 εκατ. ευρώ.

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΤΟΚΕΤΌΣ (κόστος σε ευρώ)Μαιευτήριο Οικονομικό Τετράκλινο Τρίκλινο Δίκλινο Μονόκλινο Λουξ/Σουίτα

Γαία - 1.550 2.360 3.450 5.300 6.800 - 10.200

Ιασώ 1.550 - 1.950 1.990 2.090 2.850 5.200 11.950

Λητώ - - 2.500 3.400 4.800 6.400 - 9.400

Μητέρα 2.000 - 2.600 3.750 5.150 6.750 -10.000

Eλενα 320 - - 440 520 800

Αρεταίειο* - 293 352 423 510 -

ΤΟΚΕΤΟΣ ΜΕ ΚΑΙΣΑΡΙΚΗ ΤΟΜΗ (κόστος σε ευρώ)Μαιευτήριο Οικονομικό Τετράκλινο Τρίκλινο Δίκλινο Μονόκλινο Λουξ/Σουίτα

Γαία - 1.850 2.540 3.665 5.725 7.550 - 10.800

Ιασώ 2.050 2.170 2.250 2.990 5.450 12.800

Λητώ - - 3.100 4.000 5.500 7.300 - 10.700

Μητέρα 2.200 - 2.800 4.050 5.750 7.450 -  10.500

Eλενα 400 - - 550 650 1.000

Πηγή: ΕΚΠΟΙΖΩ * Στοιχεία “m by M”

Tου Γιάννη Παπαδογιάννη

Μπορεί η αγορά ακινήτων και μαζί της τα στε-γαστικά δάνεια να έχουν «παγώσει» τους τελευταίους μήνες λόγω της κρίσης, ωστό-σο πολλά νοικοκυριά που ήδη έχουν λάβει δάνειο βρίσκονται αντιμέτωπα με ένα σο-

βαρό δίλημμα. Με στεγαστικά δάνεια των οποίων η περίοδος σταθερού επιτοκίου είτε έληξε είτε λήγει σύντομα, ποια είναι η καλύτερη λύση στη σημερινή συγκυρία; Να επιλέξουν νέο πρόγραμμα σταθερού επιτοκίου ή να προτιμήσουν κυμαινόμενο επιτόκιο;

Με το βασικό επιτόκιο του ευρώ, το euribor, να βρίσκεται στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο του 1%, και το euribor 3 μηνών (που αποτελεί το κύριο επιτόκιο αναφοράς για τα στεγαστικά δάνεια) να βρίσκεται στο 0,72%, όσοι έχουν δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου είναι αυτή τη στιγμή οι μεγάλοι ωφελημένοι!

Ενας δανειολήπτης με επιτόκιο euribor 3 μηνών πλέον περιθωρίου 1,5% επιβαρύνεται σήμερα με συ-νολικό επιτόκιο περίπου 2,2%, όταν το σταθερό για 3 χρόνια είναι κοντά στο 4%, δηλαδή διπλάσιο. Τι σημαίνει αυτό για τη μηνιαία δόση; Ενα δάνειο ύψους 100.000 ευρώ, διάρκειας 25 ετών, με επιτόκιο 2,2% πληρώνει σήμερα περίπου 394 ευρώ το μήνα, ενώ αν το ίδιο δάνειο ήταν με σταθερό επιτόκιο για 3 χρό-νια, θα πλήρωνε 527 ευρώ. Η διαφορά, δηλαδή, δια-

μορφώνεται στα 135 ευρώ το μήνα ή 1.620 ευρώ σε ετήσια βάση.

Ωστόσο, η σημερινή εικόνα των χαμηλών επιτο-κίων δεν θα διατηρηθεί για πάντα. Αν η παγκόσμια και κατ’ επέκταση η ευρωπαϊκή οικονομία επανέλθει σε ανοδική πορεία, τότε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τρά-πεζα (ΕΚΤ) θα εγκαταλείψει την πολιτική των χαμη-λών επιτοκίων. Υπενθυμίζεται ότι το euribor 3 μη-νών ήταν κοντά στο 2% το 2005, ξεπέρασε το 3% κατά τη διάρκεια του 2006, ενώ το 2008 η πιστωτι-κή κρίση και η ανησυχία για τις εξελίξεις οδήγησε το επιτόκιο πάνω από το 5%, για να διολισθήσει τους επόμενους μήνες κάτω από το 1%, λόγω των έκτα-κτων μέτρων της ΕΚΤ για την τόνωση της οικονομίας και την αντιμετώπιση της κρίσης.

Στελέχη τραπεζών σημειώνουν ότι στην παρού-σα συγκυρία δεν χρειάζεται κανείς να βιαστεί προς σταθερό επιτόκιο. Ακόμη, υπογραμμίζουν ότι οι ανισορροπίες στην παγκόσμια οικονομία παραμέ-νουν και η ανάκαμψη που διαφαίνεται στον ορί-ζοντα είναι ακόμα εύθραυστη. Ετσι, προβλέπουν ότι δεν θα δούμε γρήγορα αύξηση επιτοκίων και προσθέτουν ότι, ακόμα και όταν πραγματοποιηθεί αυτό, η αύξηση των επιτοκίων δεν θα είναι μεγάλη. Από την άλλη πλευρά, αναγνωρίζουν ότι τα ευρώ επιτόκια σήμερα διαμορφώνονται σε ιστορικά χαμη-λά επίπεδα και υπάρχουν ευκαιρίες, ώστε κανείς να

«κλειδώσει» ένα καλό επιτόκιο για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ενας ακόμα σημαντικός προβληματισμός για τους δανειολήπτες που θα επιλέξουν σταθερό επιτόκιο εί-ναι η διάρκεια της σταθερής περιόδου. Οι τράπεζες καλύπτουν όλες τις ανάγκες, προσφέροντας σταθερά επιτόκια τόσο για βραχυχρόνιο διάστημα (1 έως 3 χρόνια), όσο και μακροχρόνιας, προσφέροντας στε-γαστικά δάνεια με σταθερό επιτόκιο μέχρι και 25 έτη.

Σε γενικές γραμμές, όσο μεγαλύτερο είναι το δι-άστημα με το οποίο προσφέρεται με σταθερό επιτό-κιο το δάνειο, τόσο αυξάνεται το επιτόκιο. Στελέχη τραπεζών, αν και δυσκολεύονται να απαντήσουν στο ερώτημα, αποτρέπουν τα νοικοκυριά από τα στεγαστι-κά δάνεια με σταθερό επιτόκιο 1 έτους. Θεωρούν ότι το διάστημα είναι πολύ μικρό και στην πραγματικότητα δεν προσφέρει καμία ουσιαστική προστασία, δεδομέ-νου ότι η διάρκεια των περισσότερων στεγαστικών δα-νείων ξεπερνά τα 20 έτη. Eπίσης, αποτρέπουν τα νοικο-κυριά από τη σύναψη δανείου με σταθερό επιτόκιο 25 ετών, θεωρώντας ότι αναλαμβάνουν μία πολύ μεγάλη δέσμευση και θα επιβαρυνθούν με μεγάλο κόστος.

Θεωρούν ως πλέον αποτελεσματικά τα δάνεια με σταθερό επιτόκιο για περίοδο 5 ή 10 ετών. Σημειώ-νουν ότι η περίοδος αυτή είναι αρκετή, για να προστα-τέψει το δανειολήπτη από τις φάσεις του οικονομικού κύκλου.

Επιλέγοντας στεγαστικό δάνειο

Τα πλεονεκτήματα των «σταθερών»

Tο μεγάλο πλεονέκτημα των δανείων σταθερού επιτοκίου είναι ότι ο δανειολήπτης γνωρίζει με ακρίβεια ποιες θα είναι οι υποχρεώσεις του και η μηναία δόση κατά τη διάρκεια του δανείου. Ο,τι και να γίνει στις οικονομίες, όσο και να αυξηθούν τα επιτόκια, ο δανειολήπτης δεν θα επηρεαστεί καθό-λου. Οποιος «κλειδώσει» ένα καλό σταθερό επιτόκιο τώρα που το euribor βρίσκεται στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο του 1%, θα εξακολουθεί να χαμο-γελά ακόμα και στην περίπτωση που το euribor τριπλασιαστεί (στο 3% από 1%) τα επόμενα χρόνια. Από την άλλη πλευρά, αν τα επιτόκια μειωθούν, ο δανειολήπτης δεν θα ωφεληθεί, καθώς η δόση του θα είναι σταθερή. Μειο-νέκτημα των δανείων σταθερού επιτοκίου είναι ότι είναι πολύ «δυσκίνητα»: δεν μπορεί κανείς να τα αποπληρώσει πρόωρα ή να τα μεταφέρει σε άλλη τράπεζα. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να πληρώσει μία διόλου ευκαταφρό-νητη χρηματική ποινή (πέναλτι), που συνήθως αντιστοιχεί στο άθροισμα 3 μηνιαίων δόσεων. Επιπλέον, τα σταθερού επιτοκίου -ακριβώς επειδή εμπε-ριέχουν μακροχρόνια δέσμευση- είναι πιο ακριβά δάνεια και οι τράπεζες τα επιβαρύνουν με υψηλότερα περιθώ-ρια κέρδους.

Τα βασικά χαρακτηριστικά των κυμαινόμενων επιτοκίων

Βασικό χαρακτηριστικό τους είναι ότι το επιτόκιο μεταβάλλεται, ακολου-θώντας τις μεταβολές του επιτοκίου αναφοράς με το οποίο είναι συνδεδεμέ-νο: κυρίως το euribor αλλά και το ελβετικό επιτόκιο (σε μικρότερη κλίμακα). Το τελικό επιτόκιο του δανειολήπτη εξαρτάται από το επιτόκιο αναφοράς και κάθε αύξηση ή μείωση ενσωματώνεται αυτόματα στο επιτόκιο του δανεί-ου, και τελικά στη μηνιαία δόση. Για παράδειγμα, αν σήμερα λάβει κάποιος δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο euribor +1,5% επιτοκιακό περιθώριο (το περιθώριο κέρδους της τράπεζας), το συνολικό επιτόκιο διαμορφώνεται στο 2,50% (1% euribor +1,5% επιτοκιακό περιθώριο). Ωστόσο, αν προχωρήσει η ΕΚΤ σε αύξηση του euribor κατά 0,5, τότε το επιτόκιο του δανειολήπτη θα αναπροσαρμοστεί ανάλογα και θα διαμορφωθεί στο 3% με τελικό αποτέλε-σμα την αύξηση της μηνιαίας δόσης αποπληρωμής του δανείου. Αντίστοιχα, όμως, ο δανειολήπτης θα αποκομίσει οφέλη, αν το euribor μειωθεί. Σημει-ώνεται ότι τα κυμαινόμενου επιτοκίου δάνεια επιβαρύνονται με χαμηλότερο

επιτοκιακό περιθώριο, δηλαδή είναι πιο «φτηνά» από τα δά-νεια σταθερού επιτοκίου. Τέλος, μπορεί κανείς να

τα αποπληρώσει ή να τα μεταφέρει σε άλλη τράπεζα γρήγορα και χωρίς καμία επιβά-

ρυνση.

Tης Αγγελικής Βαρβαρίτη

Η συνετή διαχείριση των οφειλών της πι-στωτικής μας κάρτας δεν είναι απλώς μια… σύσταση, αλλά μια επιτακτική ανάγκη. Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το... δάχτυλό μας: η πλειοψηφία των κατόχων χρωστά-

ει -και μάλιστα αρκετά. Για τις τράπεζες όσοι δεν εξοφλούν το σύνολο της οφειλής και διατηρούν μεγάλο χρεωστικό υπόλοιπο στην κάρτα τους κα-τατάσσονται στους καλούς πελάτες, καθώς οι πι-στωτικές κάρτες επιβαρύνονται με υψηλά επιτόκια. Από την άλλη πλευρά, όσοι βλέπουν το χρεωστικό τους υπόλοιπο να έχει διαμορφωθεί σε δυσθεώρη-τα επίπεδα και αμφιβάλουν για το αν -και πότε- τα έσοδά τους θα τους επιτρέψουν να εξοφλήσουν, πρέπει να αναλάβουν άμεση δράση πριν χάσουν τον έλεγχο της κατάστασης.

Για «ελεγχόμενη» χρήσηΓνωρίζοντας τα παραπάνω, πολλοί είναι εκείνοι

που και μόνο στο άκουσμα του όρου «πιστωτική» ανατριχιάζουν. Και δικαιολογημένα, ίσως.

Βέβαια, ας μην παραλείψουμε να σημειώσουμε ότι οι πιστωτικές έχουν και μια σειρά πλεονεκτημάτων, με βασικότερο το ότι δίνουν τη δυνατότητα αγοράς αγα-

θών και υπηρεσιών χωρίς να απαιτείται η άμεση κα-ταβολή της αξίας τους και εάν κάποιος είναι σε θέση να διαχειρίζεται την πιστωτική του με τον ίδιο τρόπο που διαχειρίζεται τα μετρητά του, τότε σίγουρα είναι ο πλέον πρακτικός τρόπος συναλλαγών.

Επειδή, όμως, λίγοι είναι εκείνοι που το καταφέρ-νουν, ακολουθεί ένας σύντομος οδηγός για σταθε-ρά και ασφαλή βήματα για τη χρήση των πιστωτικών καρτών.

Το πρώτο βήμα, ώστε να διασφαλιστεί μία όσο το δυνατόν πιο «ελεγχόμενη» χρήση της πιστωτικής μας, είναι να είμαστε βέβαιοι για τα εισοδήματά μας προτού προχωρήσουμε, κατ’ αρχάς, στην έκδοσή της και ακολούθως θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι το μηνιαίως καταβαλλόμενο ποσό για την εξό-φληση των οφειλών μας, δεν θα ξεπερνά το 40% -το πολύ- των συνολικών (καθαρών) μηναιών απο-λαβών μας.

Aκόμη, καλό είναι να γνωρίζουμε εκ των προτέ-ρων ότι κατά την αναζήτηση πιστωτικής κάρτας συ-ναντώται δύο χαρακτηριστικά μεγέθη: το συμβατικό ετήσιο ονομαστικό επιτόκιο και η συνολική ετήσια πραγματική ποσοστιαία επιβάρυνση (ΣΕΠΠΕ). Το δεύ-τερο είναι, κατά κανόνα, μεγαλύτερο από το πρώτο, γεγονός που μόνο τυχαίο δεν είναι, αφού η ΣΕΠΠΕ είναι το συνολικό πραγματικό κόστος για τον κάτοχο

της κάρτας, εκφραζόμενο ως ετήσιο ποσοστό συμπε-ριλαμβανομένων και των πιθανών εισφορών, χρεώ-σεων ή τελών που επιβαρύνεται ο κάτοχος, εκτός του συμβατικού επιτοκίου. Επομένως, η ΣΕΠΠΕ, αντικα-τοπτρίζοντας την πραγματική επιβάρυνση, συνιστά το καταλληλότερο κριτήριο επιλογής της πιο συμφέρου-σας πιστωτικής κάρτας.

Eχοντας μέχρι τώρα αναφερθεί στους βασικούς «χρυσούς» κανόνες για τη σωστή διαχείρηση και επιλογή της πιστωτικής μας κάρτας, προχωράμε στη δεύτερη καλύτερη πρακτική που θα μας προφυλά-

Πιστωτικές κάρτες:

Προσέχουμε για να έχουμε... πιστωτική

1. Δεν παραδίδουμε ποτέ πι-στωτική κάρτα σε υπαλλή-

λους για να εκτελέσουν οποια-δήποτε συναλλαγή μακριά από τα μάτια μας, αφού έχουν στη διάθεσή τους μερικά λεπτά για να αντιγράψουν τα στοιχεία της κάρτας. Αν και τον τελευταίο καιρό απαιτείται και η ταυτότη-τα του κατόχου για να αποφευ-χθούν περιπτώσεις απάτης.

2. Εξονυχιστικός έλεγχος των λογαριασμών εντός του

15ημέρου από την έκδοση του λογαριασμού, για να προλά-βουν να προσβάλλουν κάποια συναλλαγή. Πολλές εταιρείες συγκεντρώνουν τα στοιχεία των πελατών και των πιστω-τικών τους καρτών σε βάσεις δεδομένων. Χειριστές υπολο-γιστών που έχουν πρόσβαση σε αυτά έχουν τη δυνατότητα

με μιας να «κλέψουν» στοιχεία, να εκτελέσουν χιλιάδες συναλ-λαγές και να εξαφανιστούν σε… εξωτικά μέρη.

3. Μεγάλη προσοχή στους αριθμούς της κάρτας, όταν

οι κάτοχοι εκτελούν συναλλα-γές μέσω internet. Μπορεί να χρεωθεί, από λάθος, άλλη κάρ-τα και οι κάτοχοι να «τρέχουν» στα δικαστήρια για απάτη.

4. Αν κάποιος βρει τον αριθμό της πιστωτικής σας κάρ-

τας μπορεί άνετα να εκτελέσει συναλλαγές μέσω internet. Το μόνο που χρειάζεται είναι η ημε-ρομηνία λήξης της κάρτας, κα-θώς το όνομα του κατόχου δεν ελέγχεται κατά τη συναλλαγή.

5. Με τον αριθμό και την ημε-ρομηνία λήξης της κάρτας

κάποιος μπορεί να παρα-κολουθεί και το υπόλοιπό της, μέσω των τηλεφωνικών γραμμών εξυπηρέτησης που έχουν οι περισσότερες τράπεζες και στις οποίες ζητούν συνήθως μόνο τον αριθμό της κάρτας (με εξαίρεση εκείνες που απαιτούν και ημερομηνία γέννησης).

6. Αν σε 15 ημέρες από την έκδοση ενός λογαριασμού

προσβληθεί κάποια συναλλαγή -ανεξάρτητα από το ύψος της- ο κάτοχος ευθύνεται μόνο για 150 ευρώ από αυτήν. Οι κάτο-χοι καρτών μπορούν να απευ-θύνονται στην τράπεζα κάθε φορά που παρατηρούν κάτι περίεργο. Ακόμη, μπορούν να δώσουν εντολή να μη δέχεται η τράπεζα online συναλλαγές μέσω internet.

να απαιτείται η άμεση κα-άν κάποιος είναι σε θέσηκή του με τον ίδιο τρόπο ά του, τότε σίγουρα είναι συναλλαγών. ι εκείνοι που το καταφέρ-ομος οδηγός για σταθε-

τη χρήση των πιστωτικών

να διασφαλιστεί μία όσονη» χρήση της πιστωτικής οι για τα εισοδήματά μαςατ’ αρχάς, στην έκδοσή έπει να είμαστε σίγουροι μενο ποσό για την εξό-δεν θα ξεπερνά το 40% (καθαρών) μηναιών απο-

νωρίζουμε εκ των προτέ-ση πιστωτικής κάρτας συ-κά μεγέθη: το συμβατικό ο και η συνολική ετήσια άρυνση (ΣΕΠΠΕ). Το δεύ-γαλύτερο από το πρώτο,

δεν είναι, αφού η ΣΕΠΠΕ κό κόστος για τον κάτοχο

της κάρτας, εκφραζόμενο ως ετήσιο ποσοστό συμπε-ριλαμβανομένων και των πιθανών εισφορών, χρεώ-σεων ή τελών που επιβαρύνεται ο κάτοχος, εκτός του συμβατικού επιτοκίου. Επομένως, η ΣΕΠΠΕ, αντικα-τοπτρίζοντας την πραγματική επιβάρυνση, συνιστά τοκαταλληλότερο κριτήριο επιλογής της πιο συμφέρου-σας πιστωτικής κάρτας.

Eχοντας μέχρι τώρα αναφερθεί στους βασικούς«χρυσούς» κανόνες για τη σωστή διαχείρηση και επιλογή της πιστωτικής μας κάρτας, προχωράμε στη δεύτερη καλύτερη πρακτική που θα μας προφυλά-

κή

μπορεί να παρα-και το υπόλοιπό

ω των τηλεφωνικών εξυπηρέτησης που

περισσότερες τράπεζες ποίες ζητούν συνήθως αριθμό της κάρτας

εση εκείνες που και ημερομηνία

).

15 ημέρες από την ση ενός λογαριασμού θεί κάποια συναλλαγή ητα από το ύψος της- ος ευθύνεται μόνο για ώ από αυτήν. Οι κάτο-ών μπορούν να απευ-

στην τράπεζα κάθε ου παρατηρούν κάτι Ακόμη, μπορούν να εντολή να μη δέχεται α online συναλλαγές ernet.

ξει από… πονοκεφάλους: φροντίζουμε, δηλαδή, να εξοφλούμε την πιστωτική μας

εντός του χρονικού ορίου που αναφέρεται στο statement που στέλνει η τράπεζα κάθε μήνα. Για να

προχωρήσουμε ακόμη παραπέρα, για εκείνους που είναι εκ φύσεως ακόμη πιο σχολαστικοί και τυπικοί, μια άκρως προνοητική κίνηση θα ήταν να υπολογί-ζουν τους τόκους που θα χρειαστεί να πληρώσουν ανά μήνα, ώστε να μην καταλήξουν να χρωστούν πε-ρισσότερα από όσα παίρνουν.

Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι όσο εύκολα μπορεί κάποιος να αποκτήσει μια πιστωτική κάρτα, ακόμη πιο εύκολα μπορεί να φτάσει σε σημείο να μην αρκεί το μηνιαίο εισόδημα για την πληρωμή των δόσεων.

Γι’ αυτόν το λόγο και θα πρέπει να συζητάμε εξαρχής με τον τραπεζικό στον οποίο θα απευ-

θυνθούμε, για τους κανόνες πληρωμής των χρεών και φυσικά να τους τηρούμε (ευλαβικά).

Διαχείριση... κρίσηςΤο πλαίσιο μέσα στο οποίο καλό είναι να

κινείται καθένας από εμάς αναφορικά με τη χρή-ση της πιστωτικής του κάρτας συνοψίζεται στο εξής: «Μην… ανοίγεστε πολύ». Με τα έσοδα να γίνονται όλο και πιο αμφίβολα για όλους, θα πρέπει να φρο-ντίζετε να είστε συντηρητικοί και προσεκτικοί στις αγορές σας. Εκμεταλλευτείτε δε, της προσφορές τις κάθε κάρτας (bonus και άλλα προνόμια αγορών), αλλά πάντα με μέτρο.

Σε περίπτωση, τώρα, που τα χρέη έχουν αρχίσει να συσσωρεύονται επικίνδυνα, μπορείτε να προσανα-τολιστείτε σε κάποια από τις ακόλουθες διεξόδους:

Η ώρα των διαπραγματεύσεων: μπορείτε να ζη-τήσετε μείωση του επιτοκίου από την τράπεζα με την οποία συνεργάζεστε αρκεί, βέβαια, να είστε συνεπείς μέχρι τότε, ή τουλάχιστον οι οφειλές σας να κυμαίνονται σε λογικά επίπεδα.

Μεταφορά υπολοίπου: εξετάστε την περίπτωση μεταφοράς του υπολοίπου της πιστωτικής σας κάρ-τας σε κάρτα άλλης τράπεζας, με προνομιακότερο επιτόκιο. Προσοχή όμως: η μεταφορά υπολοίπου έχει ως βασική προϋπόθεση ότι θα χρησιμοποιήσε-τε τη νέα σας κάρτα με σαφέστατα μεγαλύτερη προ-σοχή, σε σχέση με το παρελθόν. Ούτως ή άλλως, το εκάστοτε προνομιακό επιτόκιο αφορά στο τρέ-χον ποσό που μεταφέρατε και όχι στα μελλοντικά ποσά που πρόκειται να ξοδέψετε.

Κλείσιμο κάρτας: εάν τα πράγματα έχουν φτά-σει στο απροχώρητο, ενδείκνυται το κλείσιμο της κάρτας και η πληρωμή χρεών μέσω μετρητών, επι-ταγών ή χρεωστικής συνδεδεμένης με τρεχούμενο λογαριασμό.

Η πιστωτική κάρτα προϋποθέτει σταθερή

ροή εισοδήματος. Γι’ αυτόν το λόγο,

φροντίστε να είστε σίγουροι

για τα καθαρά μηνιαία εισοδήματά σας

καθώς και για την έγκαιρη εξόφληση

των οφειλών σας, ώστε να μη βρεθείτε

«εκτεθειμένοι».

ξει από… πονοκεφάλους: φροντίζουμε, δηλαδή, να εξοφλούμε την πιστωτική μας

εντός του χρονικού ορίου που αναφέρεται στο statement που στέλνει η τράπεζα κάθε μήνα. Για να

προχωρήσουμε ακόμη παραπέρα, για εκείνους πουείναι εκ φύσεως ακόμη πιο σχολαστικοί και τυπικοί, μια άκρως προνοητική κίνηση θα ήταν να υπολογί-ζουν τους τόκους που θα χρειαστεί να πληρώσουν ανά μήνα, ώστε να μην καταλήξουν να χρωστούν πε-ρισσότερα από όσα παίρνουν.

Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι όσο εύκολα μπορεί κάποιος να αποκτήσει μια πιστωτική κάρτα, ακόμη πιοεύκολα μπορεί να φτάσει σε σημείο να μην αρκεί τομηνιαίο εισόδημα για την πληρωμή των δόσεων.

Γι’ αυτόν τοεξαρχής με τ

θυνθούμε,χρεών και

ΔιαχείρισΤο πλαίσ

κινείται καθέναςση της πιστωτικής τ«Μην… ανοίγεστε όλο και πιο αμφίβοντίζετε να είστε σαγορές σας. Εκμετακάθε κάρτας (bonuαλλά πάντα με μέτρ

Σε περίπτωση, να συσσωρεύονται τολιστείτε σε κάποι

Η ώρα των διατήσετε μείωση ττην οποία συνεσυνεπείς μέχρι τνα κυμαίνονται Μεταφορά υπομεταφοράς του υτας σε κάρτα άλεπιτόκιο. Προσοέχει ως βασική πτε τη νέα σας κάρσοχή, σε σχέσητο εκάστοτε προχον ποσό που μποσά που πρόκεΚλείσιμο κάρτσει στο απροχώκάρτας και η πληταγών ή χρεωστλογαριασμό.

Η προϋπ

ροΓι

για τα

την έγτω

ώστε

Του Αλέκου Λιδωρίκη

Εναλλακτικές διακοπές σε απομακρυσμένα νησιά της άγονης γραμμής ή σε μαγευτικές τοποθεσίες της ηπειρωτικής Ελλάδος; Σε κά-μπινγκ και παραλίες που δεν είναι οργανω-μένες; Σε μικρές πανσιόν και ενοικιαζόμενα

δωμάτια στην άκρη του «πουθενά», με καλές τιμές, αλλά με την καλοσυνάτη ελληνική φιλοξενία; Η επι-λογή αυτή γίνεται ξανά της «μόδας», λόγω της οικο-νομικής κρίσης που επιβάλλει την αναζήτηση φτηνών διακοπών, αλλά και από την ανάγκη για περισσότερη ηρεμία, έπειτα από ένα δύσκολο χειμώνα.

Διακοπές όμως χωρίς μετρητά αλλά και τη δυνα-τότητα πραγματοποίησης πληρωμών δεν γίνονται, και πολλοί είναι εκείνοι που αναρωτιούνται, εάν στα μέρη που θα πάνε υπάρχει έστω και σε απόσταση μερικών χιλιομέτρων κάποιο τραπεζικό κατάστημα ή ΑΤΜ ή θα χρειαστεί να πάρουν μαζί τους το σύνολο των χρημά-των που θα απαιτηθεί και κάτι παραπάνω για μια έκτα-κτη ανάγκη. Το “m by M” έκανε την έρευνα και δίνει την απάντηση: εναλλακτικές διακοπές με… εναλλακτικά δί-κτυα διανομής τραπεζικών προϊόντων και υπηρεσιών, που είναι και οικονομικότερα από την επίσκεψη στο τραπεζικό κατάστημα!

Κάθε νοικοκυριό μπορεί πλέον να επισκεφτεί και το πιο απομακρυσμένο σημείο της χώρας μας με σχεδόν άδειο πορτοφόλι, αρκεί να έχει μια κάρτα

ανάληψης, ένα PIN ή έναν κωδικό για πρόσβαση στο mobile banking ή internet banking.

Ξεκινάμε λοιπόν: με την κάρτα ανάληψης μετρητών μπορεί ο καθένας να έχει πρόσβαση σε ένα από τα 8.000 και πλέον ΑΤΜ που βρίσκονται διασπαρμένα σε όλη τη χώρα και ακολουθούν τον κάτοχο της κάρτας σε κάθε του βήμα. Βρίσκονται πλέον παντού: σε λιμάνια, αερο-δρόμια, σιδηροδρομικούς σταθμούς, εντός των πλοί-ων, σε εμπορικά κέντρα, σε κέντρα υγείας, σε πρατήρια καυσίμων, σε αθλητικούς χώρους, σε εστιατόρια, σε με-γάλες αλλά και μικρές ξενοδοχειακές μονάδες, έξω από κάμπινγκ, ακόμη και σε απομακρυσμένες παραλίες και σε νησιά που δεν υπάρχουν καν τραπεζικά καταστήματα.

Επιτρέπουν έτσι στους ταξιδιώτες να ταξιδεύουν χωρίς μετρητά, παρά μόνον με την κάρτα ανάληψης στο πορτοφόλι τους, αλλά και να πληρώνουν από την παρα-λία μια σειρά υποχρεώσεων που αμέλησαν ή δεν πρό-φτασαν, όπως για παράδειγμα δόσεις δανείων, καρτών, λογαριασμούς κινητής τηλεφωνίας και λογαριασμούς ΔΕΚΟ. Επίσης, μπορούν να μεταφέρουν ποσά από λο-γαριασμούς τους ή να μεταφέρουν χρήματα σε λογαρια-σμούς τρίτων, όπως μελών της οικογένειάς τους ή φί-λων που ο λογαριασμός τους έμεινε από μετρητά, αλλά και κάτι ακόμη πολύ σημαντικό: να γεμίσουν με μονά-δες τα καρτοκινητά τους τηλέφωνα και να συνεχίσουν να έχουν επικοινωνία με συγγενείς και φίλους. Αναφέ-ρονται, ενδεικτικά, μικρά νησιά των Κυκλάδων με πλη-θυσμό κάτω των 200 κάτοικους που διαθέτουν ΑΤΜ:

Ηρακλειά, Σχοινούσα και Δονούσα. Στα Δωδεκάνησα, υπάρχει ΑΤΜ στο Αγαθονήσι, το βορειότερο νησί των Δωδεκανήσων, με μόνιμο πληθυσμό 160 κατοίκων περίπου και έκταση 14 τ. χλμ. Φυσικά, εκτός από τα πολύ μικρά νησιά που προαναφέρθηκαν, ΑΤΜ διαθέ-τουν και όλα τα υπόλοιπα μικρότερα σε μέγεθος νησιά, όπως η Ανάφη, η Αντίπαρος, η Θηρασιά, η Κίμωλος, η Κύθνος, τα Κουφονήσια, η Σίκινος, η Φολέγανδρος. Στα υπόλοιπα μεγαλύτερα νησιά που έχουν αναπτύξει ήδη τουριστική παράδοση, οι τράπεζες ανταγωνίζονται ποια θα έχει το μεγαλύτερο δίκτυο ΑΤΜ. Στη Μύκονο, στη Σαντορίνη, στην Πάρο, στη Νάξο, δεκάδες ΑΤΜ υπάρχουν πλέον σχεδόν παντού.

Σχεδόν παντού μπορεί να βρει κανείς ΑΤΜ και στα Δωδεκάνησα, με τη συμβολή και της Συνεταιριστικής Τράπεζας Δωδεκανήσου, ΑΤΜ υπάρχουν και στα μι-κρότερα σε μέγεθος νησιά όπως στη Νίσυρο, στο Κα-στελόριζο, στη Λέρο, στην Αστυπάλαια, στην Κάσο, στην Κάρπαθο, στη Σύμη, στην Τήλο, στη Χάλκη και τους Λειψούς. Πλήρη κάλυψη ΑΤΜ υπάρχει και για τα νησιά του Ιονίου, του βόρειου και ανατολικού.

Τι γίνεται όμως εάν τα ΑΤΜ «μείνουν» από μετρη-τά; Οπως επισημαίνουν οι τραπεζίτες, παρά την πολύ μεγάλη αύξηση χρήσης των ΑΤΜ που παρατηρείται τους καλοκαιρινούς μήνες σε μέρη που βρίσκονται εκτός αστικών κέντρων, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας καθώς διαθέτουν ειδικό σύστημα εντοπισμού χαμηλού υπολοίπου, με αποτέλεσμα να ενεργοποιούνται άμεσα οι διαδικασίες ανεφοδιασμού τους.

Το δίκτυο των ΑΤΜ όλων των τραπεζών που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας συνδέεται με το διατραπεζικό σύστημα ΔΙΑΣ, δίνοντας έτσι τη δυνα-τότητα στους καταναλωτές να σηκώνουν μετρητά από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Οι καταναλωτές θα πρέπει να γνωρίζουν ότι όταν κάνουν ανάληψη από ΑΤΜ της τράπεζας από την οποία έχει εκδοθεί η κάρτα τους δεν υφίστανται καμιά επιβάρυνση.

Εκτός όμως από τα ΑΤΜ, υπάρχουν και άλλα εναλ-λακτικά δίκτυα που γνωρίζουν ταχύτατη ανάπτυξη και στη χώρα μας. Πρόκειται για τη δυνατότητα πραγμα-τοποίησης τραπεζικών συναλλαγών μέσω του κινητού τηλεφώνου, του διαδικτύου, αλλά και των αυτομα-τοποιημένων τηλεφωνικών κέντρων των τραπεζών, που σε πολλές περιπτώσεις λειτουργούν 24 ώρες το 24ωρο κάθε μέρα του χρόνου! Αρκεί βέβαια να είναι κανείς εγγεγραμμένος και να έχει τους κατάλληλους κωδικούς πρόσβασης που εξασφαλίζουν ασφάλεια στις συναλλαγές. Για το λόγο αυτό, οι τράπεζες συνι-στούν στην πελατεία τους να κάνει μία μόνο επίσκεψη σε ένα τραπεζικό κατάστημα προκειμένου να εγγραφεί και μετά μπορεί να κάνει ένα μεγάλο μέρος των συναλ-λαγών από το πληκτρολόγιο του υπολογιστή του ή του τηλεφώνου του. Και όπως τονίζουν οι τραπεζίτες, οι συναλλασσόμενοι με τη χρήση των εναλλακτικών δι-κτύων -ειδικά στον τομέα των πληρωμών- γλιτώνουν μια σειρά χρεώσεων που ενδεχομένως επιβάλλονται εάν πραγματοποιήσουν την ίδια συναλλαγή μέσω του γκισέ! Εναλλακτικές διακοπές, λοιπόν, χωρίς άγχος και με εναλλακτικά δίκτυα!

Πώς να... βάλετεστις αποσκευές σας

Μέσω

των εναλλακτικών

δικτύων των τραπεζών

μπορείται να έχετε

πρόσβαση

σε μετρητά,

αλλά και να

πραγματοποιείται

βασικές τραπεζικές

εργασίες, όπου και

αν βρίσκεται

στην Ελλάδα.

Ενεργειακό όφελος

ανά νοικοκυριόΑπό την αναβάθμιση των «γερασμένων» κτιρίων της χώρας μας

Οφελος έως 1.500 ευρώ σε ετήσια βάση μπορεί να επιτύχει ένα νοικοκυριό από την εξοικονόμηση πετρελαίου ή ηλεκτρικού ρεύματος, αξιοποιώντας τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης του υπουργείου

Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ).

Τα προγράμματα για το... ενεργειακό ρετουσά-ρισμα του ΥΠΕΚΑ ανταποκρίνονται στις σύγχρονες περιβαλλοντικές, αλλά και οικονομικές ανάγκες που έχουν αναδυθεί στην εποχή μας, εστιάζοντας στην ενεργειακή αναβάθμιση των «γερασμένων» κτιρίων της χώρας μας. Η επιδότηση ατομικών πρωτοβου-λιών -όπως η τοποθέτηση διπλών τζαμιών και θερ-μομονωτικών κουφωμάτων, η εφαρμογή μονωτικού

υλικού στην ταράτσα του σπιτιού κτλ.,- αναμένεται να επιφέρει ενεργειακή εξοικονόμηση αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων κιλοβατώρων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την τσέπη των πολιτών, αλλά και την περικοπή των εκπομπών αερίων του θερ-μοκηπίου. Πιο συγκεκριμένα, το ΥΠΕΚΑ εκτιμά ότι με το πρόγραμμα επιδοτήσεων που πρόκειται να εφαρμόσει μέσα στο καλοκαίρι, θα εξοικονομηθεί το ένα έκτο της συνολικής ενέργειας που πρέπει να εξοικονομηθεί βάσει του Σχεδίου Δράσης για την Ενεργειακή Απόδοση για τον οικιακό τομέα (5,53 δισ. κιλοβατώρες έως το 2016). Το ετήσιο όφελος για τον καταναλωτή μπορεί να ανέλθει έως και τα 1.500 ευρώ από την εξοικονόμηση πετρελαίου ή ηλεκτρικού ρεύματος.

Του Χρήστου Τσαπακίδη

Το κόστος των επενδύσεων για την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων, κυρίως όσων προορίζονται για στέγαση, δεν είναι ιδιαίτερα ελαφρύ, ώστε να μπορούν να το επωμιστούν εύκολα οι ιδιώτες με μέσο και χαμηλό εισόδημα. Μολονότι η απόσβεση της επένδυσης έρχεται με ταχείς ρυθμούς, το αρχικό κόστος είναι ιδιαίτερα υψηλό, γεγονός που καταδεικνύει την ανάγκη υποστήριξης των ιδιωτών που θέλουν να ακολουθήσουν τέτοιες πρωτοβουλίες. Ανταποκρινόμενο σε αυτήν την πραγματικότητα, το ΥΠΕΚΑ δημιούργησε το Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον». Οι παράγοντες του υπουργείου εκτιμούν ότι παρέχοντας ένα άμεσο οικονομικό όφελος, θα πα-ράσχουν ταυτόχρονα και ένα σημαντικό μοχλό στους πολίτες για την ανάληψη πρωτοβουλιών για την ενερ-γειακή αναβάθμιση των κατοικιών τους.

Στόχοι και ρόλοιΚυριότεροι στόχοι του προγράμματος είναι η εξοι-

κονόμηση ενέργειας μέσω της ανακαίνισης των κτιρί-ων, αλλά και η ευαισθητοποίηση των πολιτών όσον αφορά στην ορθολογικότερη χρήση των ενεργειακών πόρων. Απώτερος σκοπός είναι η μείωση μέχρι το 2016 της ενεργειακής κατανάλωσης κατά 9%, σε σύ-γκριση με το μέσο όρο κατανάλωσης της πενταετίας 2001-2006. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΥΠΕΚΑ, η πλήρης μόνωση μίας μονοκατοικίας μπορεί να επιφέρει μείωση στην κατανάλωση ενέργειας έως και 60%. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα στοχεύει στην ενεργειακή αναβάθμιση περίπου 100.000 κατοικιών σε όλη τη χώρα, ενώ υπολογίζεται ότι θα εξοικονομήσει ενέρ-γεια που ίσως να φτάσει και το 1 δισεκατομμύριο kWh. Στο πλαίσιο αυτών των προσπαθειών, το πρόγραμμα πρόκειται να αξιοποιήσει τους ενεργειακούς επιθεωρη-τές και τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων που υιοθετήθηκε πρόπερσι, ώστε να προσδιοριστούν οι ενεργειακές ανάγκες κάθε κτιρίου, αλλά και να ακο-λουθηθούν οι απαραίτητες παρεμβάσεις που θα εξοι-κονομήσουν όσο το δυνατόν περισσότερη ενέργεια.

Η πορεία του προγράμματοςΤο πρόγραμμα χωρίζεται σε δύο επιμέρους υπο-

προγράμματα. Το υποπρόγραμμα Α προβλέπει επιδότηση επιτοκί-

ου για τη λήψη δανείων με σκοπό την ενεργειακή ανα-βάθμιση των κτιρίων. Από την άλλη μεριά, το υποπρό-γραμμα Β επιδοτεί κάθε επωφελούμενο με το 30% του εκτιμώμενου κόστους αναβάθμισης. Η προβλεπόμενη διαδικασία του προγράμματος είναι αρκετά απλή και συνοψίζεται σε εννιά βήματα. Κατ’ αρχάς, μετά την προ-κήρυξη του προγράμματος οι ενδιαφερόμενοι καλούν έναν ενεργειακό επιθεωρητή για τη διενέργεια ενερ-γειακής επιθεώρησης, με την οποία θα καθοριστθεί η ενεργειακή κατηγορία κάθε κατοικίας, οι προτεινόμενες παρεμβάσεις για αναβάθμιση κατά μια τουλάχιστον κα-τηγορία, η εξοικονόμηση που θα επιτευχθεί ανά προ-τεινόμενη παρέμβαση και το αντίστοιχο κόστος. Επειτα, οι ενδιαφερόμενοι θα υποβάλουν στις συμβαλλόμενες τράπεζες τη σχετική αίτηση μαζί με τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά.

Στη συνέχεια, το υπουργείο θα ελέγξει τα δικαιο-λογητικά των κατατεθέντων φακέλων και την επιλεξι-μότητα των αιτήσεων και έπειτα θα προβεί στην έκδοση απόφασης έγκρισης αιτήσεων, την οποία θα κοινοποι-ήσει στις συμβαλλόμενες τράπεζες και μέσω των τελευ-ταίων, στους ωφελούμενους. Το επόμενο στάδιο είναι η υλοποίηση των εργασιών για κάθε κτίριο. Κατόπιν τούτου, θα πραγματοποιηθεί δεύτερη ενεργειακή επι-θεώρηση του κτιρίου, κατά την οποία θα ελεγχθεί η

ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου και θα εκδοθεί δεύτερο πιστοποιητικό. Στη συνέχεια, ξεκινάει η εκτα-μίευση του δανείου με επιδοτούμενο επιτόκιο (για το υποπρόγραμμα Α) ή χορηγείται το ποσό της απευθείας επιχορήγησης (για το υποπρόγραμμα Β). Κατά τα τελευ-ταία στάδια, το ΥΠΕΚΑ θα πραγματοποιήσει δειγμα-τοληπτικό έλεγχο των παρεμβάσεων μέσω της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Ενέργειας, ενώ το ΤΕΜΠΜΕ θα αναλάβει την εποπτεία της διαδικασίας πληρωμών.

Τα κτίρια «καίνε»Σύμφωνα με την έρευνα για την Ενεργειακή Απο-

τελεσματικότητα στα Κτίρια, την οποία πραγματο-ποίησε το Παγκόσμιο Επιχειρηματικό Συμβούλιο για την Αειφόρο Ανάπτυξη (World Business Council for Sustainable Development-WBCSD), τα κτίρια είναι υπεύθυνα για το 40% της παγκόσμιας ενεργειακής κατανάλωσης και ως εκ τούτου του συνολικού απο-τυπώματος άνθρακα της ανθρώπινης δραστηριότητας, ένα ποσοστό το οποίο είναι εκπληκτικά υψηλό και ξεπερνά το αντίστοιχο του κλάδου των μεταφορών. Σε αυτό το πλαίσιο, το WBCSD αναγνωρίζει ότι υπάρ-χουν ευρείες και ελκυστικές ευκαιρίες για τη βελτίωση της ενεργειακής αποτελεσματικότητας των κτιρίων, οι οποίες μάλιστα κοστίζουν λιγότερο και αποδίδουν περισσότερο σε σύγκριση με ό,τι ισχύει σε άλλους οικονομικούς τομείς. Η μείωση της ενεργειακής κα-τανάλωσης στα κτίρια έχει καταλυτική σημασία στην επίτευξη των στόχων που αφορούν στην περικοπή των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και μπορεί να φτάσει μέχρι και το 60% μέχρι το 2050, όπως επιση-μαίνεται στην έκθεση.

Η «εξοικονόμηση» σε αριθμούς

Προϋπολογισμός προγράμματος 200 εκατομμύρια ευρώΕπωφελούμενα κτίρια 100.000 ευρώΑνώτατο όριο προϋπολογισμού ανά κτίριο 15.000 ευρώΕκτιμώμενη μείωση κατανάλωσης ενέργειας για κάθε κτίριο έως και 60%Συνολική εξοικονόμηση ενέργειας 1 δισεκατομμύριο kWhΟριο εισοδήματος για τους δικαιούχους στο υποπρόγραμμα Α’ ατομικό δηλωθέν εισόδημα χαμηλότερο των 30.000 ευρώ ή οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα χαμηλότερο από 50.000 ευρώΟριο εισοδήματος για τους δικαιούχους στο υποπρόγραμμα Β’ ατομικό δηλωθέν εισόδημα χαμηλότερο των 15.000 ευρώ ή οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα χαμηλότερο από 25.000 ευρώ

Τι προβλέπει το πρόγραμμα

του υπουργείου Περιβάλλοντος για την

εξοικονόμηση ενέργειας μέσω της ανακαίνισης

100.000 κτιρίων. Ποιοι είναι

οι όροι και οι προϋποθέσεις για

να εξασφαλίσετε την επιδότηση.

Τι πρέπει να ξέρετε για να υπαχθείτε στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ' οίκον»

Q&AΠοια κτίρια και υπό ποιες προϋποθέσεις είναι επιλέξιμα προς χρηματοδότηση;

Τα κτίρια που ωφελούνται είναι οι μονοκατοικίες και οι πολυκατοικίες -είτε ως ενιαίο κτίριο, είτε ως μεμονωμένα διαμερίσματα- υπό προϋποθέσεις, που αφορούν στο σύστημα θέρμανσής τους. Τα κτίρια θα πρέπει να φέρουν οικοδομική άδεια πριν από την 01.01.1980 και να βρίσκονται σε περιοχή με τιμή ζώνης που δεν ξεπερνά τα 1.500 ευρώ ανά τετραγω-νικό μέτρο. Ακόμη, οι κατοικίες που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα πρέπει να χρησιμοποιούνται ως κύ-ριες και όχι ως εξοχικές. Οσον αφορά στις πολυκα-τοικίες, το τελευταίο κριτήριο θα πρέπει να ικανοποι-είται τουλάχιστον από το 50% των διαμερισμάτων. Σημειωτέον ότι δεν μπορούν να είναι επιλέξιμες πα-ρεμβάσεις σε τμήματα του κτιρίου που δεν χρησιμο-ποιούνται για κατοικία, όπως πχ. οι επαγγελματικές στέγες. Τέλος, τα κτίρια πρέπει να έχουν καταταχθεί σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ, βάσει του πι-στοποιητικού ενεργειακής επιθεώρησης και οι αιτού-μενες παρεμβάσεις να οδηγούν σε αναβάθμιση του κτιρίου κατά τουλάχιστον μια ενεργειακή κατηγορία.

Τι είναι η τιμή ζώνης;Πρόκειται για την ενιαία τιμή αφετηρίας, την

οποία έχει κάθε ακίνητο που βρίσκεται στη συγκε-κριμένη ζώνη και αναφέρεται στην συνολική αξία κτίσματος και οικοπέδου που αναλογεί σε ένα τε-τραγωνικό μέτρο επιφάνειας, καινούργιας κατοικίας ή διαμερίσματος στον πρώτο όροφο της οικοδο-μής με πρόσοψη σε ένα μόνο δρόμο και με συντε-λεστή εμπορικότητας ίσο με τη μονάδα.

Πώς θα πιστοποιείται η επιλεξιμότητα βάσει της τιμής ζώνης;

Οι τιμές ζώνης είναι διαθέσιμες από τη Γενι-κή Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομίας. Ο ενδιαφερόμενος θα προσκομίζει σχετικό δικαιολογητικό (ΕΤΑΚ), ή σχε-τική βεβαίωση της εφορίας.

Πώς θα ξέρω ότι είμαι στη κατηγορία Δ και ότι μπορώ να συμμετέχω στο πρόγραμμα;

Η ενεργειακή κατηγορία θα προκύψει από την ενεργειακή επιθεώρηση, η οποία είναι υποχρεωτική για την ένταξη του κτιρίου στο πρόγραμμα. Εντού-τοις, οι κατοικίες που έχουν κατασκευαστεί πριν από το 1980 και δεν διαθέτουν θερμομόνωση, ανήκουν κατά πάσα πιθανότητα στην κατηγορία Δ (αν όχι χαμηλότερη).

Μπορεί να υποβληθεί αίτηση για ένα διαμέρισμα πολυκατοικίας;

Ναι, μπορεί να υποβληθεί αίτηση για μεμονω-μένο διαμέρισμα πολυκατοικίας υπό προϋποθέσεις που αφορούν στο σύστημα θέρμανσή του, οι οποί-ες θα εξασφαλίζουν την εξοικονόμηση ενέργειας.

Πώς μπορεί να αιτηθεί μια πολυκατοικία ως ενιαίο σύνολο;

Σε περίπτωση αίτησης πολυκατοικίας ως ενιαίο κτίριο θα πρέπει πρώτον, τουλάχιστον το 50% των διαμερισμάτων να χρησιμοποιούνται ως κύρια κα-

τοικία και δεύτερον, τουλάχιστον το 50% των ιδι-οκτητών να έχουν ατομικό δηλωθέν εισόδημά που δεν ξεπερνά τα 30.000 ευρώ ή οικογενειακό δη-λωθέν εισόδημά που δεν ξεπερνά τα 50.000 ευρώ.

Εφόσον πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις, γίνεται γενική συνέλευση και αποφασίζεται η συμ-μετοχή της πολυκατοικίας σε ένα από τα δύο υπο-προγράμματα.

Στη συνέχεια, γίνεται η ενεργειακή επιθεώρηση της πολυκατοικίας και ο κάθε ιδιοκτήτης προσκο-μίζει τα απαραίτητα δικαιολογητικά στο υποκατά-στημα της τράπεζας που έχει συμφωνηθεί από τη συνέλευση να γίνει η αίτηση.

Ποιες είναι οι επιλέξιμες επεμβάσεις;

Θα προκύπτουν βάσει των συστάσεων του Ενεργειακού Επιθεωρητή. Ενδεικτικά, μπορούν να είναι οι παρακάτω:

Τοποθέτηση διπλών θερμομονωτικών υαλοπι-νάκων και θερμομονωτικών πλαισίων/κουφω-μάτων.

Τοποθέτηση θερμομόνωσης δώματος/στέγης-κελύφους.

Εγκατάσταση νέου ή αντικατάσταση συστήμα-τος καυστήρα/λέβητα με καινούργιο πετρελαίου ή φυσικού αερίου, ή συστήματος που κάνει χρή-ση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Λοιπές προτεινόμενες παρεμβάσεις που αφο-ρούν σε σύστημα αντιστάθμισης στον καυ-στήρα/λέβητα σε συνδυασμό με αυτονομία θέρμανσης, μόνωση σωληνώσεων, σκίαστρα, ηλιακούς συλλέκτες, κλπ.

Της Δήμητρας Μανιφάβα

Μπροστά στη μεγαλύτερη πτώση πωλήσεων της τελευταίας 20ετίας βρίσκεται ο κλάδος

των αλκοολούχων ποτών. Αν και η κάμψη των πωλήσεων δεν μπορεί να υπολογιστεί ακόμη με ακρίβεια, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο θεωρούν ότι καλούνται να αντιμετωπίσουν μια πρωτοφανή κρίση.

Τα πρώτα «μελανά» σημάδια φάνηκαν από το 2009, όταν, σύμφωνα με τα στοιχεία των εταιρειών του κλάδου, οι πωλήσεις σημείωσαν μέση ετήσια πτώση 8%, ενώ η πτωτική τάση συνεχίζεται και μάλι-στα εντονότερα και το 2010. Αιτία; Οι διαδοχικές αυ-ξήσεις του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης Οινοπνευ-ματωδών Ποτών (ΕΦΚΟΠ) -τέσσερις συνολικά από πέρυσι- έδωσαν τη χαριστική βολή σε έναν κλάδο, ο οποίος ήδη είχε αρχίσει να επηρεάζεται αρνητικά από τη μείωση της κατανάλωσης ως επακόλουθο της οικο-νομικής κρίσης.

Η πρόβλεψη, εξάλλου, ότι θα προστεθούν νέες απώλειες φέτος στο 1 εκατ. λιγότερων αφίξεων του 2009, με τη μείωση των αφίξεων από τη Γερμανία να υπολογίζεται σε διψήφια ποσοστά και από την Αγ-γλία -ακόμη τουλάχιστον- σε μονοψήφια, αναμένεται να προκαλέσει περαιτέρω πτώση των πωλήσεων αλ-κοολούχων ποτών. Τον ίδιο προβληματισμό, άλλω-στε, παρά το γεγονός ότι η μπίρα έχει μικρότερη φο-ρολογική επιβάρυνση από τα υπόλοιπα αλκοολούχα ποτά, εκφράζουν και οι εκπρόσωποι της ζυθοποιίας, αφού το 25% των πωλήσεών τους πραγματοποιείται σε τουρίστες.

Πέρα από το γεγονός ότι η τουριστική κίνηση αναμένεται να είναι μειωμένη σε σχέση με πέρυσι, ο κλάδος των αλκοολούχων ποτών έχει να αντιμετωπί-σει ένα ακόμη ζήτημα: ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στους γειτονικούς τουριστικούς προορισμούς είναι έως και τέσσερις φορές χαμηλότερος, γεγονός που δημιουργεί ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις ελληνι-κές τουριστικές επιχειρήσεις ψυχαγωγίας. Ο ΕΦΚΟΠ ανά λίτρο άνυδρης αλκοόλης ανέρχεται πλέον στην Ελλάδα σε 24,50 ευρώ, όταν σε δημοφιλείς τουριστι-

κούς προορισμούς του ευρωπαϊκού Νότου κυμαίνεται από 5,62 έως 10,01 ευρώ ανά λίτρο.

Τις μεγαλύτερες απώλειες υφίσταται το ουίσκι, που μέχρι πρόσφατα ερχόταν πρώτο στις προτιμήσεις των καταναλωτών, καταλαμβάνοντας μερίδιο, σύμ-φωνα με πρόσφατη έρευνα της ICAP, 40%. Η πτώση των πωλήσεων στο συγκεκριμένο ποτό είχε διαφανεί ήδη από τα μέσα του 2009. Σύμφωνα με στοιχεία της Ενωσης Εταιρειών Αλκοολούχων Ποτών (ΕΝΕΑΠ), το οχτάμηνο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2009 -όταν είχε προηγηθεί μόνο μια αύξηση του ΕΦΚΟΠ (το Μάρτιο

Αλκοολούχα ποτά:

Η υψηλή φορολογία δημιουργεί ισχυρά

κίνητρα για τη διακίνηση παραποιημένων

ή νοθευμένων ποτών, με προφανείς

επακόλουθες συνέπειες στην ασφάλεια του

καταναλωτή, στην αγορά και τα έσοδα του κράτους.

του 2009 κατά 20%)- οι πωλήσεις ουίσκι υποχωρού-σαν κατά 8,4% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2008. Μάλιστα, οι εταιρείες του κλάδου της ζυ-θοποιίας εκτιμούν ότι υπάρχει στροφή των καταναλω-τών από το ουίσκι στην μπίρα.

Απώλειες υφίστανται και τα ποτά χαμηλού αλκοολι-κού βαθμού (γνωστά ως ready to drink-RTD, πρόκειται συνήθως για ποτά από μείγμα αλκοολούχου με γλυκό μη αλκοολούχο ποτό), τα οποία τα προηγούμενα χρό-νια είχαν γνωρίσει εντυπωσιακή ανάπτυξη. Το διάστημα Ιανουαρίου - Αυγούστου 2009 οι πωλήσεις τους υπο-χωρούσαν κατά 7,4%, σε σχέση με το 2008. Μείωση των πωλήσεων, αν και μικρότερη, παρατηρείται και στις άλλες κατηγορίες αλκοολούχων ποτών, όπως είναι τα λευκά ποτά, τα λικέρ, αλλά και τα αποστάγματα. Μία ακό-μη αλλαγή που έχει επιφέρει στον κλάδο η οικονομική κρίση είναι η μετατόπιση των πωλήσεων από τη λεγό-μενη «κρύα» αγορά (ή on-trade, δηλαδή στα μπαρ και τους χώρους μαζικής εστίασης όπου η κατανάλωση είναι επιτόπια) στη «ζεστή» αγορά (ή off-trade, δηλαδή στα σούπερ μάρκετ). Σύμφωνα με έρευνα της Hellastat, ο πε-ριορισμός του διαθέσιμου εισοδήματος, η χαμηλότερη κατανάλωση στις εξόδους διασκέδασης, η στροφή προς το κρασί και την μπίρα (ποτά φτηνότερα και με χαμηλότε-ρο αλκοολικό βαθμό), καθώς και η τάση πλέον διασκέ-δασης στο σπίτι οδηγούν σε αποδυνάμωση την «κρύα» αγορά. Ετσι, ενώ το 2000 η on-trade κατανάλωση απο-τελούσε το 65% του συνόλου, σήμερα εκτιμάται ότι έχει περιοριστεί στο 55%, με τάσεις περαιτέρω υποχώρησης.

Μια βόλτα, άλλωστε, τις ημέρες διεξαγωγής του Μουντιάλ, στις γειτονιές της πρωτεύουσας αποτελεί την καλύτερη απόδειξη: ποτό με φίλους στη βεράντα και την τηλεόραση να δείχνει τον αγώνα.

Τάσος Ευαγγέλου

«Σοβαρός κίνδυνος να αυξηθεί το λαθρεμπόριο στα αλκοολούχα ποτά»

Την εικόνα που διαμορφώνεται στην ελληνική αγορά αλκοολούχων ποτών, μετά την αύξηση της φορολογίας, επισημαίνει μιλώντας στο “m by M”, ο κ. Τάσος Ευαγγέλου, διευθύνων σύμβουλος της Diageo νότιας Ευρώπης.

«Οι πρόσφατες εξελίξεις στην ελληνική οικονο-μία, με μια σειρά μέτρων που επηρεάζουν άμεσα το βιοτικό επίπεδο του πολίτη, δημιουργούν ανησυχία σε κάθε επιχείρηση ποτών και σε κάθε καταναλωτή. Από τις μετρήσεις που έχουμε και στη λιανική και στη χονδρική, δηλαδή πωλήσεις προς εστιατόρια και κέ-ντρα διασκέδασης, προκύπτει ότι η πτώση τούς τε-λευταίους μήνες κυμαίνεται σε διψήφια ποσοστά. Αξίζει να σημειωθεί πως τα αλκοολούχα ποτά έχουν υποστεί, από το Μάρτιο του 2009, τέσσερις διαδοχικές αυξήσεις, που τελικά οδηγούν σε συνολική αύξηση του ειδι-κού φόρου κατανάλωσης κατά 124%.

Τα υψηλά επίπεδα ΕΦΚΟΠ δημιουργούν ισχυρά κίνητρα για τη διακί-νηση παραποιημένων ή νοθευμένων ποτών, με προφανείς επακόλουθες συνέπειες στην ασφάλεια του καταναλωτή, την αγορά και τα έσοδα του κράτους. Δεν είναι τυχαία τα τελευταία περιστατικά παράνομης εμφιάλω-σης και εμπορίας στη Βόρεια Ελλάδα, ενώ πιστεύουμε πως υπάρχει σοβα-ρός κίνδυνος να αυξηθεί το λαθρεμπόριο, καθώς οι γειτονικές μας χώρες έχουν πολύ χαμηλότερο φόρο από την Ελλάδα. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ο φόρος που αντιστοιχεί σε μία φιάλη αλκοολούχου ποτού με αλ-κοολικό βαθμό 40%, στην Ελλάδα είναι 7,14 ευρώ , στην Ισπανία 2,32 ευρώ, στην Ιταλία 2,24 ευρώ, στη Βουλγαρία 1,57 ευρώ, στην Κύπρο 1,67 ευρώ.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να θέσω υπόψη σας το παράδειγμα της Ιρλανδίας, όπου διαπιστώθηκε απώλεια εσόδων εξαιτίας της πτώσης των πωλήσεων και της παράλληλης ραγδαίας ανάπτυξης του λαθρεμπορίου από γειτονικές χώρες, στις οποίες η φορολογία των αλκοολούχων ποτών είναι σημαντικά χαμηλότερη. Σε αντιμετώπιση της νέας αυτής πραγματικό-τητας, η κυβέρνηση της Ιρλανδίας αντέδρασε άμεσα με δραστική μείωση του ΕΦΚΟΠ στο επίπεδο του -20%. Σε αυτό το πνεύμα, φοβάμαι πως η περαιτέρω αύξηση του ΕΦΚΟΠ για τα αλκοολούχα ποτά θα ασκήσει ακό-μη μεγαλύτερη πίεση στην ήδη πτωτική αγορά του κλάδου μας, σε κάθε κρίκο της αλυσίδας, όπως επίσης και στον τουρισμό, όπου η ανταγωνι-στική θέση των επιχειρήσεων ψυχαγωγίας στη χώρα μας είναι δυσμενής σε σχέση με κάθε άλλο ανταγωνιστικό προορισμό καθώς, εξαιτίας της με-γάλης διαφοράς στα επίπεδα ειδικού φόρου, αγοράζουν τα αλκοολούχα ποτά σε διπλάσια σχεδόν τιμή πχ. από τη γειτονική Ιταλία.

Στην πρωτογενή διάθεση των ποτών (εταιρείες, παραγωγοί, ποτοποι-ίες, χονδρεμπόριο και κάβες) απασχολούνται περισσότερα από 100.000 άτομα. Εάν υπολογίσουμε και τη δευτερογενή απασχόληση (κέντρα, μπαρ, εστιατόρια, καφετέριες, κέντρα διασκέδασης κλπ.), οι πιθανά θιγόμενοι απασχολούμενοι είναι περισσότεροι από 400.000».

Διακοπές με σκόντο στις τιμές και για τους Ελληνες

Του Στάθη Κουσουνή

Σε... μπαράζ προσφορών, εκπτώσεων και μειωμένων τιμών επιδίδονται ξενοδοχεια-κές επιχειρήσεις και τουριστικά γραφεία για να τονώσουν τις κρατήσεις τους. Το “m by M”, συνεχίζοντας την έρευνα, σας μεταφέ-

ρει τα τελευταία νέα από το «μέτωπο» των προσφο-ρών και των εκπτώσεων της τουριστικής αγοράς.

Εδώ και μία πενταετία διατηρούμε τις ίδιες τιμές στις μονάδες μας, αναφέρει o πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Λευκάδας, κ. Γιάννης Καρτάνης. Επιπλέον, σημειώνει ότι τη φετινή χρονιά οι ξενοδόχοι, κατά πε-ρίπτωση, είτε προχωρούν σε εκπτώσεις της τάξης του 20%, είτε προσφέρουν μία διανυκτέρευση δωρεάν στη μία εβδομάδα διαμονής.

Ο κόσμος, όπως επισημαίνει, διακατέχεται από αβεβαιότητα και προβλήματα και αυτό έχει επηρεάσει τη διάθεσή του για διακοπές.

Στην Πάρο, μέχρι τα μέσα Ιουλίου, οι εκπτώσεις που δίνουν οι ξενοδόχοι στις τιμές κινούνται κατά μέσο όρο σε ποσοστό 20% για τους Ελληνες. Τη σχετική απόφα-ση έλαβε η Ενωση Ξενοδόχων Πάρου και ακολουθεί η πλειοψηφία των ξενοδοχείων του νησιού, όπως ανα-φέρει ο πρόεδρός της, κ. Τάκης Αμπατζής. Αντίστοιχη έκπτωση ισχύει, επίσης, από το Σεπτέμβριο και μετά.

Ο κ. Αμπατζής προτρέπει τους τουρίστες να απευ-θύνονται στα ξενοδοχεία και να ζητούν την έκπτωση

ή να αποστέλλουν το σχετικό αίτημα στο e-mail της Ενωσης [email protected]. Περίπτωση μη ικανο-ποίησης του αιτήματος υπάρχει μόνο αν κάποιο ξενο-δοχείο φιλοξενεί κάποια εκδήλωση και δεν υπάρχει διαθεσιμότητα δωματίων.

Η Ενωση Ξενοδόχων Χανίων έχει έρθει σε συμ-φωνία με την Blue Star Ferries, για το συνδυασμό πα-ροχής ειδικών τιμών τόσο στα εισιτήρια, όσο και στη διαμονή σε μονάδες του νομού. Οπως τονίζει ο πρό-εδρος της Ενωσης κ. Νίκος Κόρακας, σε φυλλάδιο της ακτοπλοϊκής εταιρείας αναφέρονται οι χαμηλές τιμές των εισιτηρίων, οι οποίες εξασφαλίζονται αν υπάρχει κράτηση σε ξενοδοχεία του νομού, τα οποία, με τη σειρά τους, παρέχουν εκπτώσεις που κυμαίνονται από 15% έως 40%. Η προσφορά έχει κοινοποιηθεί στην Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου, προκει-μένου να ενημερωθούν τα μέλη της - έμποροι, σε όλη την Ελλάδα.

Για όσους δεν συνδέουν τις διακοπές του με τη θάλασσα, μεγάλες εκπτώσεις κάνουν και οι ξενοδόχοι στο νομό Τρικάλων. Οπως αναφέρει ο πρόεδρος της Ενωσης κ. Γιάννης Κουρούπας, στην περιοχή έχουν δοθεί εκπτώσεις κυρίως μέσω των ταξιδιωτικών γρα-φείων. Και αυτό γιατί ποσοστό 90% των κρατήσεων στην περιοχή προέρχεται από τα γραφεία. Ωστόσο, φτηνές επιλογές βρίσκουν και οι χρήστες του internet αλλά και οι μεμονωμένοι πελάτες. Για παράδειγμα αναφέρει ότι μέσω των γραφείων, αυτήν την περίο-

δο, βρίσκει κανείς στην Καλαμπάκα ένα δίκλινο δω-μάτιο, σε ένα 3 αστέρων ξενοδοχείο, στην τιμή των 35 ευρώ. Επίσης, η μέση τιμή για τους μεμονωμένους πελάτες κυμαίνεται στα 45 ευρώ το δωμάτιο.

Στις επτά διανυκτερεύσεις παρέχουν τις δύο δώρο ξενοδοχεία-μέλη της Ενωσης Ξενοδόχων Λακωνίας. Αυτό αναφέρει ο πρόεδρος της Ενωσης κ. Δημήτρης Πολλάλης, επισημαίνοντας ότι η προσφορά ισχύει έως τα μέσα Ιουλίου και από το Σεπτέμβριο και μετά. Αντίστοιχο πρόγραμμα είχε υλοποιήσει η Ενωση και κατά την περσινή σεζόν.

Οι προσφορές στην Πιερία από τους ξενοδόχους γίνονται κατά κύριο λόγο μέσω των συνεργαζόμενων

ταξιδιωτικών πρακτορείων, επισημαίνει ο πρό-εδρος της Ενωσης Ξενοδόχων της περιοχής, κ.

Γιώργος Μπούρος. Για τους Ελληνες, τα ξενοδοχεία δίνουν τιμές αυτήν την περίοδο της τάξης του 10%-15%

χαμηλότερες σε σχέση με πέρυσι, εκτός ελαχίστων περιπτώσεων.

Διαφόρων ειδών προ-σφορές έχουν υιοθετήσει

ξενοδοχεία στην περιοχή της Ερμιόνης-Πορτοχελίου, ενώ οι τι-

μές είναι μειωμένες από 5%-15% σε σχέση με πέρυσι. Για παράδειγμα,

αναφέρει ο πρόεδρος της Ενω-σης Ξενοδόχων της περιοχής κ. Στέφανος Στεφάνου, σε επαναλαμβανόμενους πελά-τες, ξενοδοχεία της περιο-χής παρέχουν ειδικές τιμές

κατά περίπτωση, εκπτώσεις παρέχονται και σε περιπτώσεις

κρατήσεων που η διαμονή φτά-νει τις 5 ημέρες ή σε περιπτώσεις που η διαμονή πραγματοποιείται από την Κυριακή έως την Πέμπτη. Ο κ. Στε-φάνου θεωρεί πλεονέκτημα για την προσέλκυση των επισκεπτών στην περιοχή την οδική πρόσβαση.

Μειωμένες 20%, κατά μέσο όρο,

είναι οι τιμές των δωματίων,

σε σχέση με το περσινό διάστημα.

γίνονται κατά κύριο λόγο ταξιδιωτικών πρακτορεδρος της Ενωσης Ξε

Γιώργος Μτα ξενοδτην περίο

χ

σφξενο

Ερμιόνμές είναι

σχέση ανα

σηκετεχή

καπαρ

κρατήνει τις 5 ηη διαμονΚυριακή φάνου θπροσέλκυπεριοχή τ

Σιγουριά, ταχύτητα και αποδόσεις!Της Αλεξίας Κονάχου

Φανταστείτε ένα λογισμικό, ανάλογο της κότας που κάνει χρυσά αυγά. Ενα πρόγραμμα, που παράγει συνεχώς χρή-ματα. Ακούγεται κάπως υπερβολικό, η αλήθεια όμως είναι ότι το λογισμικό αυτό υπάρχει. Στην πραγματικότητα, αν διαθέτετε κάποιο συνταξιοδοτικό ασφαλιστήριο ή έχετε

επενδύσει σε ομόλογα, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι κατά πάσα πιθα-νότητα ένα τέτοιο πρόγραμμα (γνωστό ως «αυτόνομος πράκτορας συναλλαγών», «αλγοριθμικός οικονομικός διαχειριστής» ή απλώς «διαχειριστής ρομπότ») διαχειρίζεται ήδη τις οικονομίες σας.

Οι απλοί λογισμικοί-διαχειριστές υπάρχουν πολλά χρόνια. Σή-μερα, όμως, αναπτύσσονται τεχνολογικά και είναι σε θέση να εκτελέσουν συναλλαγές, αξίας δεκά-δων εκατομμυρίων δολαρί-ων και ευρώ. Η επιτυχία τους είναι τόσο μεγάλη, που ήδη φαίνονται να ξεπερνούν σε επιδό-σεις τους συναδέλφους τους που είναι στο μι-σθολόγιο…. Ειδικοί εκτιμούν ότι η επιτυχία τους θα επαναληφθεί και στις αγορές συναλ-λάγματος.

Οι υπέρμαχοι των ρ ο μ π ο - χ ρ η μ α τ ι σ τ ώ ν υποστηρίζουν ότι, εκτός από το να παράγουν κέρδη, μπορούν επίσης να σταθεροποιήσουν τις αγορές. Και φυσικά, εφό-σον είναι κατασκευασμέ-νοι από λογισμικό, δεν απαιτούν διαλείμματα για γεύμα ή καφέ, διακοπές, μι-σθό, bonus κοκ.

Ετσι, οι εταιρείες έχουν ξεκινήσει έναν αγώνα δρόμου για να αναπτύξουν τα καλύτερα συστήματα κανόνων ή αλγόριθμους, που θα ορίζουν τη συμπεριφορά των ρομπο-χρηματιστών. «Η απόδοσή τους είναι για εμάς ζήτημα “ζωής και θανάτου”», εξηγούν στελέχη της χρηματαγοράς. Αλλω-στε, όσο καλύτερη είναι η τεχνολογία τόσο πε-ρισσότερα χρήματα θα κερδίσει ο πελάτης.

Προς το παρόν, οι σοβαρές επενδυτικές αποφά-σεις εξακολουθούν να λαμβάνονται από ανθρώπους. Αυτό που κάνουν οι διαχειριστές-ρομπότ είναι να αποφα-σίζουν σχετικά με το πώς θα πουληθούν ή θα αγοραστούν οι μετο-χές, κρατώντας μυστικές τις προθέσεις του πελάτη. Αν υποθέσουμε, λοιπόν, ότι είστε διαχειριστής συνταξιοδοτικών προγραμμάτων και έχετε αποφασίσει να πουλήσετε ένα εκατομμύριο μετοχές σε κάποια εταιρεία, σε περίπτωση που γίνει γνωστή η συγκεκριμένη πληροφο-ρία, ότι δηλαδή σκοπεύετε να πουλήσετε, τότε η αγορά θα κινηθεί εναντίον σας. Επομένως, στόχος του πελάτη και του χρηματιστή είναι

να καταφέρετε να ξεφορτωθείτε τις μετοχές χωρίς να γίνετε αντιληπτοί. Τα πιο απλά συστήματα αλγοριθμικών συναλλαγών προσπαθούσαν

να τροφοδοτήσουν τεχνητά την αγορά, διασπώντας μια μεγάλη συναλ-λαγή σε εκατοντάδες μικρότερες. Η κεντρική ιδέα είναι ότι αν εισάγουν αυτές τις συναλλαγές σταδιακά στην αγορά για ένα προκαθορισμένο χρονικό διάστημα -λίγα λεπτά, μερικές ώρες, ή ακόμη και μέρες- δεν θα τραβήξουν την προσοχή της αγοράς και άρα οι επιπτώσεις της συναλ-λαγής δεν θα είναι τόσο δραματικές. Αυτές οι τακτικές, όμως, δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς σήμερα. Τα σημερινά, πιο προηγμένα, προγράμ-

ματα διαχειριστών-ρομπότ, καλύπτουν τα ίχνη τους με πιο έξυπνους τρόπους. Για παράδειγμα, πωλούν διαφορετικές ποσότητες

μετοχών, ενώ κάποιες φορές μπορεί ακόμη και να ξα-να-αγοράσουν τις ίδιες μετοχές που προσπαθούν

να ξεφορτωθούν, καταλήγει.Κάποιες εταιρείες προσφέρουν

ήδη πλατφόρμες αλγοριθμικών συναλλαγών. Προσφέρο-

νται κυρίως σε επενδυτικές εταιρείες και hedge funds. Ενα σημαντικό προσόν των διαχειριστών-ρομπότ είναι η ταχύτητα. Σε πολ-λές ηλεκτρονικές αγορές, η καθυστέρηση της εκτέλεσης μιας συναλλαγής μπορεί να είναι μεγάλη -σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να πάρει πολλά δευτερόλεπτα. Αυτό είναι ένα σημαντικό πρόβλη-μα για τους διαχειριστές. Σε αυτήν την αγορά, τα δάχτυλά σου μπορεί να μην είναι και τόσο γρήγορα και μπορεί να προλάβει άλλος την κίνηση που ήθελες να κάνεις εσύ. Εί-ναι βέβαιο ότι ο οποιοσδήποτε αλγόριθμος είναι σε θέση να αντιδράσει πολύ πιο γρήγορα από έναν άνθρωπο.

Στα πλεονεκτήματα των δια-χειριστών-ρομπότ περιλαμβάνεται

και η ποσότητα των πληροφοριών που μπορούν να απορροφήσουν. Με-

λέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι παίρνουν αποφάσεις σχετικά με συναλλαγές λαμβάνοντας υπ’ όψιν

μόνο τρεις ή τέσσερις παραμέτρους. Οι υπολογιστές, από την άλλη, μπορούν να εξετάσουν εκατοντάδες παραμέτρους ταυτόχρονα και να αντλήσουν πληροφορίες από μια μεγάλη βάση ιστορικών δε-δομένων σε κλάσματα δευτερολέπτου -και εννοείται χωρίς ίχνος συ-ναισθήματος.

Και για όσους αναρωτιούνται αν έφτασε το τέλος των ανθρώπινων χρηματιστών, η απάντηση είναι αρνητική. Και αυτό επειδή στις μέρες μας άνθρωπος και μηχανή εξακολουθούν να συνεργάζονται. Οι αλγό-ριθμοι δεν είναι αυτόνομοι, ούτε αυτοκέφαλοι. Χρειάζονται κάποιον να τους χειρίζεται, όπως χρειάζονται τα αυτοκίνητα έναν οδηγό. Μέχρι στιγμής τουλάχιστον…

ονται τεχνολογικά και είναι σε θέση γές, αξίας δεκά-λαρί-α

ί -

ν ν

όςυν ης τις ό-μέ-δεν για μι-

χουν δρόμουκαλύτερα

λγόριθμους, περιφορά των

Η απόδοσή τους ωής και θανάτου”», ρηματαγοράς. Αλλω-η τεχνολογία τόσο πε-

κερδίσει ο πελάτης. σοβαρές επενδυτικές αποφά-

τρόπους. Για παράδειγμα, πωλομετοχών, ενώ κάποιες φο

να-αγοράσουν τις ίδνα ξεφορτωθο

Κάποήδη

μαστόπρπονααλγανταπό

χειρισκαι η π

που μπορολέτες έχουν δείξει

αποφάσεις σχετικά με συναλμόνο τρεις ή τέσσερις παραμέτρου

άλλη, μπορούν να εξετάσουν εκατοντάδ