MALZEME MUKAVEMETİ 1 YORULMA F F δ A F A F + = σ Kopma σ δ σ Sünek malzemeler akma σ Kopma σ Gevrek malzemeler { S malzemeler sünek ak statik em σ = σ Mukavemet Hesabı : 4 ........ 3 S özel 2 ...... 5 , 1 S normal Katsayısı Emniyet → → em mak σ ≤ σ { çentik K statik em K 1 S malzemeler gevrek ⋅ σ = σ { d ç b y d dinamik em K K K K S ⋅ ⋅ ⋅ σ = σ faktörler Diğer : K faktörü Büyüklük : K faktörü Yüzey : K faktörü Çentik : K . gerilme dayandığı e min değişi yük fazla dan 10 malzemenin : ığı dayanıklıl yorulma mukavemet Sürekli : d b y ç 6 d − σ K d K d 2 K 2 d 2 K K d 3 , 0 : metaller Demirsiz 4 , 0 : Demir mm / N 1400 mm / N 700 mm / N 1400 5 , 0 : Çelik σ ⋅ ≈ σ σ ⋅ ≈ σ > σ ← ≈ σ ≤ σ ← σ ⋅ ≈ σ F Oda sıcaklığı Polisaj yüzey Ø10 mm σ Wöhler Ömür Eğrisi 0 Yük değişim sayısı σk 10 6 σd Ky yüzey faktörü : Ky=1 polisaj Ky=0,88 taşlama Torna ve soğuk işlem : Ky=0,84 σK=400 Ky=0,75 σK=600 Ky=0,71 σK=800 Ky=0,67 σK=1000 Ky=0,65 σK=1200 Ky=0,63 σK=1600 N/mm 2 Kç Çentik Faktörü : Kç = 1 çentiksiz Kç = 1 + q ( Kt-1 ) Kçvida ≈ 1,3 Kb büyüklük faktörü büyüklük Kb=1 d≤10 mm Kb=0,9 d=20 mm Kb=0,8 d=30 mm Kb=0,7 d=50 mm Kb=0,6 d=200 mm
30
Embed
MALZEME MUKAVEMETİ A δ F F Mukavemet Hesabı · PDF fileMALZEME MUKAVEMETİ 1 F malzemeler YORULMA e Polisaj yüzey K F F A δ A σ=+F σKopma δ σ...
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Ky yüzey faktörü : Ky=1 polisaj Ky=0,88 taşlama Torna ve soğuk işlem : Ky=0,84 σK=400 Ky=0,75 σK=600 Ky=0,71 σK=800 Ky=0,67 σK=1000 Ky=0,65 σK=1200 Ky=0,63 σK=1600 N/mm2
Kb büyüklük faktörü büyüklük Kb=1 d≤10 mm Kb=0,9 d=20 mm Kb=0,8 d=30 mm Kb=0,7 d=50 mm Kb=0,6 d=200 mm
2 ZAMANA KARŞI YÜK ÇEŞİTLERİ
GERİLME ÇEŞİTLERİ VE BİLEŞİK GERİLME
Statik yük Dinamik Yük Statik+Dinamik yük Sünek
malzeme Sak
emσ
=σ { SKKK ak
byd
çakgo
statikeş
σ≤
⋅⋅σ⋅σ
⋅σ+σ=σ
Gevrek malzeme ç
Kem K
1S
⋅σ
=σ d
ç
bydem K
KKK
S⋅
⋅⋅
σ=σ
{ SKKK K
byd
çKgo
statikeş
σ≤
⋅⋅σ⋅σ
⋅σ+σ=σ
- Diğer Faktörler : Kd = K1 . K2 . K3…. - Sıcaklık Faktörü : çelik için 350°den küçük sıcaklıklarda KT = 1 350°den büyük sıcaklıklarda KT = 0,5 alınır - Güvenirlik Faktörü : %8 standart sapmalı bir imalatta : %50 güvenirlik için Kg=1 %90 güvenirlik için Kg=0,9 %99 güvenirlik için Kg=0,8 %99,9 güvenirlik için Kg=0,75 %99,9999 güvenirlik için Kg=0,62
- Kaplama Faktörü: Yorulan kaplamalı elemanlarda Kk=0,65 alınır.
- Artık Gerilme Faktörü
2minmak
oσ+σ
=σ
σg
t
σo
0
σ σmak
σmin 0
σ + σmak
σmin σ − t 0 t
σ
zaman
2minmak
gσ−σ
=σ
Sünek malzemelerde : { çekmeem
577,0veyaburulmaem
kaymaem
eğilmeem
basmaem
çekmeem 5,0 σ⋅≈τ≈τσ≈σ≈σ
Çekme gerilmesi: AF+=σ
Basma gerilmesi: AFp,A
F −=−=σ
Kayma gerilmesi: AFK,A
F ⋅+=τ+=τ
Eğilme gerilmesi: ,......IMcdüz ±=σ
Burulma gerilmesi: ........,IMr
pborudaire +=τ
BİLEŞİK GERİLME I - Aynı doğrultudaki aynı cins gerilmeler toplanabilir:
BİLEŞİK ŞEKİLLERİN ATALET MOMENTİ I – Aynı Eksene göre olan ataletler toplanabilir II – Paralel Eksenler Teoremi BURKULMA – FLAMBAJ
ak
2
j
Ek2?rL
σ⋅π⋅⋅
> ise uzun çubuk (Euler) değilse kısa çubuk (Johnson)
Uzun Çubuklar (Euler formülü) { 2
2
SFkr
LIEkF ⋅⋅π⋅
=⋅
Kısa Çubuklar (Johnson formülü) {⎟⎟⎟⎟⎟
⎠
⎞
⎜⎜⎜⎜⎜
⎝
⎛
⋅π⋅⋅
⎟⎠⎞
⎜⎝⎛
⋅σ−⋅σ=⋅ Ek4
rL
1AF 2
2
jakak
SFkr
Atalet momenti :64DI
4daire
⋅π= jirasyon yarıçapı :
4D
4D
64D
AIr 2
4
jdaire =⋅π
⋅π==
Elastiklik Modülü: Eçelik=210000 N/mm2 Bağlantı özelliği: k=1 iki ucu mafsal k=0,25 bir ucu ankastre bir ucu serbest k≈1,1 – 1,9 bir ucu ankastre bir ucu mafsal k≈1,1 – 3 iki ucu ankastre
Örnek Problem: Üzerindeki yükün 0 ile F arasında değişen şekildeki yayın 6 2 emniyetle taşıyabileceği kuvveti, sapma miktarını bulunuz? σK =1800 σak=1500 N/mm2 F=? x=?
18,18615,0
484184
C615,0
4C41C4K
Wahldinamik =+
−⋅−⋅
=+−⋅−⋅
=
F96,0
540F818,1
dDF8K 33yay
mak =⋅π
⋅⋅⋅=
⋅π⋅⋅
=τ
Örnek Problem : Maksimum 100 N taşıyıp bu yükte 10 mm sapan ; minimum 50 N taşıyan C=4 oranındaki iki ucu bükülmüş yayın 1,5 emniyetle ölçülerini bulunuz : d, D, Nt =? σK =2800 σak=2500 N/mm2
12 Örnek Problem: Boğaz kalınlığı tb=3 mm σak =200 N/mm2 kaynak emniyeti S=?
5000 N
37° 200 mm
10
30 mm
10
30 mm
AFy'y
∑=τ
p
y"x IrM ⋅
=τ p
x"y IrM ⋅
=τA
Fx'x∑
=τ
1,91103
3000A
Fy'y =⋅
=∑
=τ
0I
rMp
x"y =⋅
=τ
M = - 3000· 200
4000
10
C
A
30 mm
3000
B
1,12'x =τ
1,9'y =τ
1,95"Cx =τ
2x270001530312303dAII 2
32oppAB ⇒⋅⋅+
⋅=⋅+=
1x144000403030I 2'pCC ⇒⋅⋅+=
Kaynak dikişleri: AB : 30 mm x 2 adet CC’ : 30 mm x 1 adet BB’ : 20 mm x 1 adet Toplam dikiş alanı: 110 x 3
1x54000302030I 2'pBB ⇒⋅⋅+=
252000Itoplamp =+
1,121103
4000A
Fx'x =⋅
=∑
=τ
1,95252000
40)2003000(IrMp
Cy"Cx =⋅⋅
=⋅
=τ
S2005.08,01081,9)1,951,12( 22
Cmak ⋅⋅==++=τ
S=0,74 dayanmaz
C
A
B
C’
A’
B’ C
A
B
C’
L2 73
e1
10
30 L1 10 30 mm 97
L3=280 F =10000 N
A B
A’ C’ B’
13 Dinamik mukavemet:
1,92
2,182,18 minmak ==τ=τ 55,42
1,92,1865,132
1,92,18go =
−=τ=
+=τ
Ödev Soru 2: - tb=9 mm olduğuna göre kaynak emniyeti S=? (statik) - kuvvetin F/2 - F arasında değişmesi durumunda kaynak emniyeti S=? (dinamik)
Kaynak dikişleri: AB : 127 mm x 2 adet BC : 10 mm x 2 adet CC’ : 73 mm x 1 adet BB’ : 63 mm x 1 adet Toplam dikiş alanı: 410 x 9
AFy'y
∑=τ
p
y"x IrM ⋅
=τp
x"y IrM ⋅
=τ
AFx'x
∑=τ
36904494Ip =+
M=10000· 417
10 C A
127 mm
10000
B
7,2'y =τ
5,15"y =τ
C
2x61451495,631279121279dAII 2
32oppAB ⇒⋅⋅+
⋅=⋅+=
1x123312331377390I 2'pCC ⇒⋅⋅+=
1x91451431276390I 2'pBB ⇒⋅⋅+=
0A
Fx'x =∑
=τ 7,24109
10000A
Fy'y =⋅
=∑
=τ
5,1536904494
137)41710000(IrMp
Cx"Cy =⋅⋅
=⋅
=τ0I
rMp
y"x =⋅
=τ
S3305.08,02,185,157,2
Cmak ⋅⋅==+=τ → Statik S=7,25 fazla
2x156891013210912109I 2
3pBC ⇒⋅⋅+
⋅=
statikem
2
byd
çakgo
2
byd
çakgob KK
K4
KKK
eş σ≤⎟⎟⎠
⎞⎜⎜⎝
⎛
⋅⋅τ⋅τ
τ+τ⋅+⎟⎟⎠
⎞⎜⎜⎝
⎛
⋅⋅σ⋅σ
σ+σ=σ
0
S3308,02,44
188,04055,05,013305,055,465,1340
2beş ⋅==⎟⎟
⎠
⎞⎜⎜⎝
⎛⋅⋅⋅⋅
⋅⋅+⋅+=σ → Dinamik S=5,98 fazla
L1 10
14
5000 N
37° 50 mm
40 mm
30 120 mm
C
B
A
C’ A’
B’
M
9,8'x =τ
4000
3000
B
A C
20
13,3 dCC’
8,9
6,7
71
6,7
15 5 10
47,1
7,6'y =τ
1,47"Cx =τ
5,35"Cy =τ
7,94"Bx =τ
5,35"By =τ
9,8'x =τ
7,6'y =τ
dAB
Örnek Vize sorusu: Kaynak emniyeti : S=? tb=3 mm (taşlanmış) AB dikişleri 2 adet, CC’ 1 adet: derinlik 50 mm dönme merkezi: ağırlık merkezi σak = 300 N/mm2
Kaynak dikişleri: 504030AB 22 =+=
AB : 50 mm x 2 adet CC’ : 50 mm x 1 adet Toplam dikiş alanı : 150 x 3 mm
AFy'y
∑=τ
p
y"x IrM ⋅
=τ p
x"y IrM ⋅
=τ
AFx'x
∑=τ
125000Ip =+
2x41733)7,65(50312503dAII 22
32oppAB ⇒+⋅⋅+
⋅=⋅+=
1x41533)3,1310(5030I 22'pCC ⇒+⋅⋅+=
9,83150
4000A
Fx'x =⋅
=∑
=τ 7,63150
3000A
Fy'y =⋅
=∑
=τ
"Byp
Cx"Cy 5,35125000
10443200IrM
τ==⋅
=⋅
=τ
1,70)5,357,6()1,479,8( 22C =−−++=τ
→ S=1,26 yetersiz
M = - 3000· 130 - 4000· 13,3 = - 443200
"Axp
Cy"Cx 1,47125000
3,13443200IrM
τ==⋅
=⋅
=τ 71125000
20443200IrMp
Ax"Ay =⋅
=⋅
=τ
7,94125000
7,26443200IrMp
By"Bx =⋅
=⋅
=τ
S3005.08,06,95)5,357,6()7,949,8( 22
Bmak ⋅⋅==−−+−=τ
1,86)717,6()1,479,8( 22A =+−++=τ
rA
rB
rC
0,203150
)350(30)2350(15A
Axxi
iim =
⋅⋅⋅+⋅⋅⋅
=∑
⋅∑=
7,263150
)350(40)2350(20A
Ayyi
iim =
⋅⋅⋅+⋅⋅⋅
=∑
⋅∑=
VİDALAR 15
t1t1 t1 t1t1
Vidalar
Tr
t1=0,5·h Ts
t1=0,87·h Yv
t1=0,5·h
Kr Standart değil
t1=0 5·h
Sadece Kr için: t1=0,1·d
α=30° α≈0°α=30°
α=30°
t1=0,6134·h ISO t1=0,6495·h DIN
t1=0,64·h (α=55°)
M
Wh
Bağlantı Vidaları M, Wh, Br
Güç Vidaları: Kr, Tr, Ts, Yv
α≈0°
2ddd:ıgerilmeçap 21
g+
≈
VİDA MUKAVEMETİ 16 Toplam döndürme Momenti : )tan(
2dFM 2
1 ρ+β⋅⋅
=
2
td
htan⋅π
=β
)2cos(
tanα
μ=ρ
Çözme durumunda : )tan(
2dFM 2
1 ρ−β⋅⋅
=
Blokaj (kendiliğinden çözülmeme durumu) : ρ<β blokaj var (çözülme yok) ρ>β blokaj yok (çözülme var)
2dFM y
y2 ⋅⋅μ= Destek rulmanlı ise : 0M2 ≈ GÖVDE GERİLMELERİ AA gerilmeleri : Çekme-basma :
4/dF
AF
2g
AA⋅π
==σ Burulma : 3g
2p
AAdM16
IrM
⋅π⋅
=⋅
=τ Bileşke : 2AA
2AA
AAb 4 τ⋅+σ=σ
Gerilme çapı: 2
ddd 21g
+=
BB gerilmeleri : Burulma : 3
g
tp
BBdM16
IrM
⋅π⋅
=⋅
=τ
DİŞ GERİLMELERİ : basma, yüzey basıncı : em2
12diş p
m)dd(Fh4
AF
≤⋅−⋅π
⋅⋅==σ aşınmadan dolayı hıza da bağlıdır
Tablo: Çelik vida ve bazı somun malzemeleri için çeşitli hızlarda Pem değerleri
Vida malzemesi Çelik çelik çelik çelik çelik çelik çelik
Somun malzemesi Çelik bronz Dök.demir bronz Dök.demir bronz bronz
dişte yüzey basıncı: 26,14Sburkulma =→ Güç vidası verimi : 6,15%156.0
)3.20045,4tan()045,4tan(
)tan(tan
→=+
=ρ+β
β=η
4/330pmm/N6,297)4,2228(
100006,54m)dd(
Fh4em2
2221
2diş =<=⋅−⋅π
⋅⋅=
⋅−⋅π⋅⋅
=σ
280
97
dişlerde çok düşük yüzey basıncı var, aşınmaz
°=β→=⋅π
=⋅π
=β 045,407074,02,25
6,5d
htan2
°=ρ==α
μ=ρ 30,2037,0
)0cos(37,0
)2cos(tan
)C1(PFF:olmalı0FkuvvetisıkmaEleman
CPFF:olmalı0FkuvvetiCivata
önee
öncc
−⋅+−=<
⋅++=>
FönFc
Fön
±P/2 ±P/2
Fe
-P/2 -P/2Fc
Fe
+P/2 +P/2
Bu denklemler civatanın uzaması ile elemanların kısalması arasındaki bağıntılarla ; dolayısı ile “C” değeri cıvata ve elemanların yay sabitleri ile bulunur.
L
Yeterli Fön yoksa→
Fe yok→Fe>0
Yeterli Fön . yoksa→ Fc yok→Fc < 0
Eksenel Dış Yüklü Civatalar
FÖN
FÖN
M1
Mt
M2
21t MMM +=
2/MMM t21 ==
sık çözülen civatalar 0,7 σak seyrek çözülenler 0,9 σak gerilmesine kadar torkmetreli anahtar ile sıkılır
Örnek: Şekildeki 5 adet M7 civata (4.5) ile bağlanan elemanlar kaymadan ne kadar F kuvveti tutabilir? Civatalara uygulanacak anahtar momenti Mt ne olmalıdır?
μ=0,24
F=?
Mt =?
4.5 → σK =4x100= 400 σak =4x5x10= 200 N/mm2
M7→ d=7 mm dg= 0,85· 7 = 5,95 mm
2009,09,095,5
F4dF4
ak2ön
2g
ön ⋅=σ⋅=⋅π⋅
=π⋅
=σ
F = Fsürtünme = μ N = 0,24· 25025 = 6006 N
Toplam sıkma kuvveti N: N = 5· 5005 = 25025
Anahtar sıkma momenti (torkmetre): Mt = 0,2· Fön· d Mt = 0,2· (5005)· 7 = 7007 Nmm
Örnek problem: - Şekildeki civataların bağlantı emniyetini ve anahtar sıkma momentini bulunuz ; S=? , Mt=? - Basıncın 0 ile 30 bar arasında değişmesi durumunda emniyeti bulunuz ; dinamik S=? (Kç=1,3)
6.8 → σK = 6x100 = 600 σak = 6x8x10 = 480 N/mm2
2222
5mm/N3
m/mm1000Pa10bar30p:Basınç =
⋅=
M 8→ d=8 mm dg= 0,85· 8 = 6,8 mm
} } N39276
23560P:N235604
1003ApP: civatayabiryükdışgelen
2t
kaldıranKapağıyükdıştoplam ==→=π⋅=⋅=
)C1(PFFCPFF öneönc −⋅+−=⋅++=
Bağlanan malzemeler ve civata aynı malzeme ise :
2
2d
2s
ddD1
1C−
+
= 262,0
88,804,161
1
2
22 =−
+
=
mm04,1630tan2
1485,130tan2Ld5,1D s =⋅+⋅=⋅+⋅= mm8,881,1d1,1dd =⋅=⋅=
N3927262,039272898F c =⋅++=
!lafaz44,4SS
480S
1088,6
39274dF4 ak
22g
c =→=σ
==⋅π
⋅=
π
⋅=σ
ÖDEV 4.SORU 21
)C1(PFFCPFF öneönc −⋅+−=⋅++=
Dönme merkezi
M11x38→ d=11 mm dg= 0,85· 11 =9,35 mm
9577FFP "y'y =+=
e
e
2d
2s
eelemanlar
abitisyay L
E4
)dD(
k
−π
=
127 40
nF
F pres'y =
∑⋅
= 2"y r
rMF
P
σK = 405 σak = 330 N/mm2
10
6 adet M11x3
791016721272
167)41710000(r
rMF 222"y =
⋅+⋅⋅⋅
=⋅
=∑
16676
10000n
FF pres'y ===
L
E4
d
kc
2
ccivata
sabitiyay
π= 831540
24
2100004
11 2
=π
=
43,2330tan2
24115,130tan2Ld5,1Ds =⋅+⋅=⋅+⋅=
11735,9
80404d
F422
g
mincmin =
⋅π⋅
=π
⋅=σ
112
1171391282
117139go =
−=σ=
+=σ
11,2SS
330157eşb ===σ
099,0838,04055,0
3,1330111282
b eş +⎟⎟⎠
⎞⎜⎜⎝
⎛⋅⋅⋅
⋅+=σ
σK
0,75
0,84
405
600
400
Ky Ky=0,838478929577
2PPmin ===
8040321,047896503CPFF minönminc =⋅+=⋅++=
1399577P makmak =σ→=−
0,9
1
11
d
20
10
Kb Kb=0,99
- Pres kuvvetinin 10000 ile 5000 arasında değişmesi durumunda bağlantı emniyeti?
321,0
83154017590921
1=
+=
c
ekk1
1C+
=
663808410
2100004
)1,1243,23(
k
22
eç =
−π
= 239332314
1060004
)1,1243,23(
k
22
ed =
−π
=
2e1eet k1
k1
k1
+=2393323
16638084
1+= 1759092k et =→
m/2 m= 28
10
N6503F)321,01(9577F0 önön =→−⋅+−=→
N9577321,095776503Fc =⋅++=→
)C1(PFF öne −⋅+−=
Nmm 30515 11 0,9)· 2,37· (6503· 0,2· d ·F 0,2· M önt Anahtar momenti ===
Gövde ve Güç Vidası Malzemeleri : Tümü Çelik : σ K = 900 N/mm2
σak = 830 μ= 0,19 civatalar M11x16 10.9
6
B B
A A Tr 22x4
60000 N
Rulman 140 mm
160 mm
çelik 25 30 30 45 mm
24
Soru-4 (40 puan) a) civata bağlantı emniyeti =?, Mt=? b) Pres kuvveti 0 ile 60000 arası ise emniyet = ? ( Kç=1,3 )
M11x16→ d=11 mm dg= 0,85· 11 = 9,35 mm
41174FFP "y
'y =+=33674
1303552130)24560000(
rrMF 222
"y =
⋅+⋅
⋅⋅=
⋅=
∑
75008
60000n
FF pres'
y ===
7,1930tan211115,130tan
2Ld5,1D s =⋅+⋅=⋅+⋅=
10/2 10
6 L=11 c
ekk1
1C+
=
2
2d
2sd
dD1
1−
+
⇒ 334,0
111,127,191
1
2
22 =−
+
=
0,9
1
11
d
20
10
Kb Kb=0,99
10.9 → σK =10x100= 1000 σak =10x9x10= 900 N/mm2
0
Kb büyüklük faktörü Kb=1 d≤10 mm Kb=0,9 d=20 mm Kb=0,8 d=30 mm Kb=0,7 d=50 mm Kb=0,6 d=200 mm
Ky yüzey faktörü : Ky=1 polisaj Ky=0,88 taşlama Torna ve soğuk işlem :Ky=0,84 σK=400 Ky=0,75 σK=600 Ky=0,71 σK=800 Ky=0,67 σK=1000 Ky=0,65 σK=1200 Ky=0,63 σK=1600 N/mm2
Gövde ve Güç Vidası Malzemeleri : Tümü Çelik : σ K = 900 N/mm2
σak = 830 μ= 0,19 civatalar M11x16
6
B B
A A Tr 22x4
60000 N
dy=15 140 mm
160 mm
çelik 45 30 30 30 mm
30 6
6
30
6
55
6 48 6 30
A B C D E
5,63198550016
dM16212
4/1960000
4/dF
33g
2AA22
gAA =
⋅π⋅
=⋅π⋅
=τ=⋅π
=⋅π
=σ
36,3SS
8302475,6342124 AA2222b =→==⋅+=τ⋅+σ=σ
ρ<β ? !varotoblokaj64,312,11 <→
26 Anahtar Momenti : Mt=0,2⋅Fön⋅d=⋅0,2⋅(36930⋅1,036⋅0,9)⋅11 = 81247 Nmm
Soru-4 (40 puan) a) civata bağlantı emniyeti =? Mt=? b) Pres kuvveti 0 ile 60000 arası ise emniyet = ? ( Kç=1,3 ) M11x16→ d=11 mm dg= 0,85· 11 = 9,35 mm
55000FFP "y'y =+=450001352752
135)26560000(r
rMF 222"y =
⋅+⋅⋅⋅
=⋅
=∑
100006
60000n
FF pres'y ===
7,1930tan211115,130tan
2Ld5,1D s =⋅+⋅=⋅+⋅=
10/2 10
6
L=11
c
ekk1
1C+
=
2
2d
2sd
dD1
1−
+
⇒ 334,0
111,127,191
1
2
22 =−
+
=
53335,9
366304d
F422
g
mincmin =
⋅π⋅
=π
⋅=σ
99,069,09005,03,1830
2533801
2533801
⋅⋅⋅⋅−
++
=
0,9
1
11
d
20
10
Kb Kb=0,99
0
Kb büyüklük faktörü Kb=1 d≤10 mm Kb=0,9 d=20 mm Kb=0,8 d=30 mm Kb=0,7 d=50 mm Kb=0,6 d=200 mm
Ky yüzey faktörü : Ky=1 polisaj Ky=0,88 taşlama Torna ve soğuk işlem :Ky=0,84 σK=400 Ky=0,75 σK=600 Ky=0,71 σK=800 Ky=0,67 σK=1000 Ky=0,65 σK=1200 Ky=0,63 σK=1600 N/mm2
nF
F pres'y =
∑⋅
= 2"y r
rMF 75 60
60000
M
2 2 2 adet adet adet
M11x16
2
byd
çakgo
2
byd
çakgob KK
K4
KKK
eş ⎟⎟⎠
⎞⎜⎜⎝
⎛
⋅⋅τ
⋅ττ+τ⋅+⎟
⎟⎠
⎞⎜⎜⎝
⎛
⋅⋅σ
⋅σσ+σ=σ
0Pmin = 36630334,0036630CPFF minönminc =⋅+=⋅++=
80155000Pb makmak =σ→=−
=π
⋅=σ 2
g
cdF4
N55000334,05500036630Fc =⋅++=
N36630F)334,01(55000F0 önön =→−⋅+−=→
)C1(PFFCPFF öneönc −⋅+−=⋅++=
yetersiz036 , 1 SS
830S
801 35, 9
55000 4 ak2
= →=σ
== ⋅ π
⋅
!dayanmaz73,0SS
830 1137 eş b == = σ
2.Örnek vize3 : aşağıdaki ölçüleri ödevdeki gibi yerleştirip çözünüz 27 No F σk σak µ e1 L1 L2 L3 riç Lkol civata Güç vidası dy tb
Gövde,Güç vidası,civata: Çelik σK = ………… N/mm2 B B σak =………… N/mm2 = L1 μ=……… Kr …… riç A A civatalar dy M… L3 F =………N e1 30 L1 10 30 mm döküm demir E=106000 N/mm2
MAK-301 MAKİNE ELEMANLARI - I Öğr. No:........................ Adı Soyadı:…………………… Soru–1 Gövde emniyeti = ? Soru-2 t b = …… mm olduğuna göre kaynak emniyeti = ? Soru-3 Güç vidasında Fkol=?; AA, BB ve burkulma emniyetleri =? Soru-4 Civata bağlantı emniyeti=?; anahtar sıkma momenti? Not: 1,2,4. soruları pres kuvvetinin F/2 ile F arasında titreşmesi durumunda ayrıca çözünüz. (Kçvida=1,3)
MAK301 ÖDEV ÖLÇÜLERİ 2009 Güz: ödev No öğrenci Numarası son iki rakkamıdır
L2
e1 L1 e1
e1
Her sorudan ilk iki yanlış -4 puan gerisi -2 puan kırar. Soru No:…………
Soru 1 r o = …..…….. σ iç = …..…….. Sstatik = ...……..
Soru 2 M = …..…….. I top = …..…….. τ'y = …..…….. τ"y = …..…….. S statik = …..…
Soru 3 M1 = …..…….. M2 = …..…….. Fkol = …..…….. β=…. <? ρ=...... S AA = …..… S BB = …..… σ diş = …..……..
Soru 4 F"y = …..…….. P = …..… C = …..… Fön = …..… S statik = …..… Mt(ön) = …..…….. Ky= ...…….. Kb= ...…….. Sdinamik = …..…
30 e
1 e1
30
e1
L2
MAK-301 vize 3 Öğr. No:........................ Adı Soyadı:………………… Soru–1 Gövde emniyeti = ? Soru-2 t b = …… mm olduğuna göre kaynak emniyeti = ? Soru-3 Güç vidasında Fkol=?; AA, BB emniyetleri =? dişlerde yüzey basıncı=?; otoblokaj kontrolü? Soru-4 Civata bağlantı emniyeti=?; anahtar sıkma momenti? b : pres kuvvetinin 0 ile F arasında titreşmesi durumunda Civata bağlantı emniyeti =? (Kçvida=1,3)
Lkol mm Gövde,Güç vidası,civata: Çelik σK = ………… N/mm2 B B σak =………… N/mm2 m = L1 μ=……… ……… riç A A civatalar dy 6 adet M… L3 F =………N e1 45 30 mm çelik