LAPORAN MORFOLOGI BUNGA

7/24/2019 LAPORAN MORFOLOGI BUNGA

http://slidepdf.com/reader/full/laporan-morfologi-bunga 1/22

LAPORAN RESMI

PRAKTIKUM BIOLOGI PERKEMBANGAN TUMBUHAN

STRUKTUR MORFOLOGI BUNGA

Disusun Oleh:

Dwi Indah Prawesi !"##$%"&"$$'(

Lisne Irawai !"##$%"&"$ (

Mesa Se)iani * !"##$%"&"$ (

*iwi Nur Hida+ah !"##$%"&"$$,(

Triana !"##$%"&"$$%(

Fen+ Re-iani.a !"##$%"&"$ (

Dwi Nurha+ai !"##$%"&"$#"(

BIOLOGI B '$"#

JURUSAN PENDIDIKAN BIOLOGI

FAKULTAS MATEMATIKA DAN ILMU PENGETAHUAN ALAM

UNIVERSITAS NEGERI YOGYAKARTA

2015





B/ Ru2usan 2asalah

"/ Ba1ai2ana sru.ur 25r35l51i )ada 0un1a

'/ Di2ana 0a1ian90a1ian 0un1a +an1 2e2)un+ai )eranan )enin1 )ada

)r5ses re)r5du.si se.sual

#/ Di2ana 0a1ian 0un1a +an1 0er.e20an1 2en4adi 0uah

;/ Tu4uan

"/ Men1a2ai sru.ur )ada 0un1a

'/ Men1a2ai 0a1ian90a1ian 0un1a +an1 2e2)un+ai )eranan )enin1 )ada

)r5ses re)r5du.si se.sual

#/ Men1a2ai 0a1ian 0un1a +an1 0er.e20an1 2en4adi 0uah

BAB II

TIN<AUAN PUSTAKA

Pengert!n "#ng!

Bun1a 2eru)a.an ala re)r5du.si se.sual/ Suau 0un1a +an1 len1.a) 2e2)unai

daun .el5)a.6 daun 2ah.5a6 0enan1 sari6 )ui.6 dan daun 0uah/ Bun1a erdiri aas

0a1ian +an1 3eril6 +aiu 0enan1 sari dan daun 0uah6 sera 0a1ian +an1 seril +aiu

daun .el5)a. dan daun 2ah.5a/ Bun1a adalah 0a1ian u20uhan +an1 0er3un1si

se0a1ai ala unu. 2en1ada.an )en+er0u.an dan )e20uahan sehin11a er0enu. 0uah

den1an 0i4i +an1 di1una.an unu. )er.e20an10ia.an 1enerai3 )ada u20uhan 0i4i/

Ba1ian u0uh u20uhan +an1 .e2udian da)a u20uh 2en4adi indi-idu 0aru

dina2a.an : ala )er.e20an1an !5r1anu2 re)r5du8i-u2(/ Dan 0a1ian u0uh

u20uhan +an1 da)a 2eru)a.an ala )er.e20an10ia.an san1a 0er2a8a29 2a8a26

5leh .arena iu ala )er.e20an10ia.an da)a di0eda.an 2en4adi ala

)er.e20an10ia.an -e1eai3 dan ala )er.e20an1an 1enerai3 +an1 )ada u20uhan

adalah 0i4in+a/ Bi4i erda)a dala2 0uah6 dan 0uah 0erasal dari 0un1a !Su2ardi6

"==#(/

Ba1ian u0uh u20uhan +an1 da)a 2eru)a.an ala )er.e20an10ia.an dise0u



den1an 0un1a6 5leh .arena iu ala )er.e20an10ia.an da)a di0eda.an 2en4adi ala

)er.e20an10ia.an -e1eai3 dan ala )er.e20an1an 1enerai3 +an1 )ada u20uhan

adalah 0i4in+a/ Bi4i erda)a dala2 0uah6 dan 0uah 0erasal dari 0un1a/ Bun1a

2e2)un+ai susunan +an1 0er2a8a29 2a8a2 +aiu 0un1a un11al dan 0un1a

2a4e2u./ >an1 2e2)un+ai 0a1ian9 0a1ian se)eri an1.ai 0un1a !)edi8ellus(6 Dasar

0un1a !rese)a8ulu2(6 da2 lain9 lain !T4ir5s5e)5256 "==?(/

B!g!n$ "!g!n "#ng!

Ba1ian9 0a1ian 0un1a anara lain :

a/ Tan1.ai 0un1a !)edi8ellus(6 +an1 0a1ian 0un1a +an1 2asih 4elas 0ersi3a 0aan1/

0/ Dasar 0un1a !rese)a8ulu2(6 +aiu u4un1 an1.ai +an1 serin1.ali 2ele0ar6

den1an ruas9 ruas +an1 a2a )ende.6 sehin11a daun@ daun +an1 elah

2en1ala2i 2ea25r35sis 2en4adi 0a1ian9 0a1ian 0un1a/

8/ Hiasan 0un1a !)erianhiu2(6

• Kel5)a. !.al+(6 +aiu 0a1ian hiasan 0un1a +an1 n2eru)a.an

lin1.aran luar6 0iasan+a 0erwarna hi4au6

• Ta4u. 0un1a !85r5lla(6 +aiu 0a1ian hiasan 0un1a +an1 erda)a )ada

lin1.ar dala26 0iasan+a ida. 0erwarna hi4au la1i/

d/ Ala9 ala .ela2in 4anan !andr5e8iu2(: 0a1ian ini sesun11uhn+a 4u1a

2eru)a.an 2ea25r35sis daun +an1 2en1hasil.an ser0u. sari !sa2en(

e/ Ala9 ala .ela2in 0eina !1+nae8iu2(6 +an1 )ada 0un1a 2eru)a.an 0a1ian

+an1 0iasan+a dise0u )ui. !)isillu2(/!Res2isari6 '$$%(

3/ Meliha 0a1ian9 0a1ian 0un1a !an1.ai dan dasar 0un1an+a ida.

erhiun1.an(6 2a.a 0un1a da)a di0eda.an dala2 :

• Bun1a len1.a) aau se2)urna !3l5s 852)leusl(6 +an1 erdiri aas : "

lin1.aran daun9 daun .el5)a.6 " lin1.aran daun9 daun 2ah.5a6 " aau

' lin1.aran 0enan1 sari dan sau lin1.aran daun9 daun 0uah/ Bun1a



+an1 0a1ian9 0a1iann+a ersusun dala2 & lin1.aran/!Iriawai6 "==%(

Bun1a erdiri aas se0uah su20u +an1 )adan+a 5r1an95r1an 0un1a +an1 lain

u20uh/ Ba1ian dari su20u +an1 2eru)a.an ruas +an1 0era.hir den1an an1.ai

0un1a !)edisel(/ U4un1 disal )edisel ini 2en1e20an1 den1an )an4an1 +an1 0era1a2

dan 0a1ian ini dise0u rese)a.ael 0un1a !ala2us(/ Or1an95r1an 0un1a 2ele.a )ada

rese)a.el/ Se0uah 0un1a +an1 .has 2e2)un+ai e2)a 2a8a2 5r1an/ Or1an95r1an

+an1 )alin1 luar adalah se)al +an1 se8ara 0ersa2a9sa2a 2e20enu. .ali.s +an1

0iasan+a 0erwaran hi4au dan die2u.an )alin1 rendah .edudu.ann+a )ada rese)a.el/

Dise0elah dala2 se)al adalah 85r5lla +an1 erdiri aas )eal6 )ada u2u2n+a 0erwarna

+an1 2e20enu. )erhiasan 0un1a/ Bila se2ua )erhiasan 0un1a iu sa2a6 2ere.a

dise0u e)al/ Di dala2 )erhiasan 0un1a di4u2)ai dua 2a8a2 5r1an re)r5du.si6 +an1

se0elah luar dise0u sa2en +an1 0ers2a9sa2a 2e20enu. andr5siu26 dan se0elah

dala2 di se0u .ar)el +an1 2e20enu. 1inesiu2 !Fahn6 "=="(/

<u2lah la)isan dindin1 .e)ala sari 0er-ariasi/ La)isan dindin1 ini 2eru)a.an

di3erensiasi dari la)isan )arieal )ri2er6 +an1 erlea. dise0elah dala2 e)ider2is/

E)ider2is 2eru)a.an la)isan dindin1 erluar6 .adan19.adan1 0er0enu. )a)ila/

End5esiu26 erlea. di 0awah e)ider2is/ Pada wa.u .e)ala sari 2asa.6 end5esiu2

2e20enu. dindin1 se.under6 )ada 0a1ian ani.linal dan dindin1 an1ensial 0a1ian

dala2/ Pene0alan ani.linal 2en+e0a0.an er0enu.n+a sru.ur +an1 0ersera0u 5leh

.arena iu end5esiu2 serin1 dise0u la2ina 3i0r5sa/ La)isan en1ah erlea. se0elah

dala2 end5esiu26 +an1 erdiri aas '9# la)isan sel/ Pada wa.u .e)ala sari 2asa.6

sel9seln+a erdesa. 5leh end5esiu26 sehin11a la)isan ini dise0u )ula la)isan

ere.an/ Ta)eu26 2eru)a.an la)isan erdala2 dari dindin1 .e)ala sari/ Sel9seln+a

2en1andun1 )r55)las +an1 )ada den1an ini +an1 4elas/ Ta)eu2 2e2)un+ai 3un1si

nurii3 0a1i sel indu. ser0u. sari 2au)un ser0u. sari +an1 2asih 2uda/ Ser0u. sari

+an1 elah 2asa. .eluar 2elalui lu0an1 +an1 er4adi )ada dindin1 anera +an1 dise0u

s52iu2/ Ser0u. sari 0erasal dari sel indu. ser0u. !Su2ardi6 "==#(/



BAB I

HASIL DAN PEMBAHASAN

G!%"!r &eng!%!t!n S'et(! Peng!%!t!n Keter!ng!n

Keeran1an :

"/ Tan1.aiC)edi8al

'/ La0ellu2 !0i0ir(

#/ ;5lu2na

&/ P5llinia

?/ ;5r5lla

Keeran1an :

"/ Pedi8el

'/ ;al+

#/ Se)ala

&/ ;5r5lla

?/ Peala

,/ Andr51in535r

/ Pisillu2

%/ Fila2en C an1.ai sari

=/ Anhera C .e)ala sari

"$/ Silus C an1.ai )ui.

""/ Si12a C .e)ala )ui.

1. B#ng! %!r'(! ) Vasiplora sp *

Bun1a 2ar.isa 2e2ili.i .lasi3i.asi:

Kera4aan : Planae

Di-isi :Ma1n5li5)h+a

Kelas :Ma1n5li5)sida

Ord5 :Mal)i1hiales

Fa2ili :Passi3l5ra8eae



Genus :Passi3l5ra

S)esies : Passifloraedulis

Bun1a Mar.isa 2e2)un+ai 2ah.5a 0un1a 0erwarna un1u .e)uih9

)uihan/ Bun1a Bun1an+a 0esar dan 0er0enu. 2an1.5.C 8awan !ur8e5laus(/

*arnan+a .eun1uan dan haru2/ Bun1an+a 0er.ela2in dua !her2a3r5di( dan

0erar52a .has haru2/ Se2ua 4enis 2ar.isa !Passi3l5ra( er2asu. )en+er0u.

silan1 den1an 0anuan le0ah 2adu/ Na2un6 )en+er0u.an sendiri 2asih da)a

0erlan1sun1 0ai./

Dasar 0un1a :Pendu.un1 0enan1 sari dan )ui. aau andr51in535r

!andr51+n5)h5ru2(6 0a1ian dasar 0un1a +an1 0iasan+a 2enin11i dan

2endu.un1 0enan1 sari dan )ui. di aasn+a/ Pada 0a1ian luar 0un1a +aiu

)ada 0a1ian )ei5la 2en1hasil.an 2adu 5leh .arena iu 0un1an+a selalu

di.un4un1i 0er0a1ai 2a8a2 0inaan1 !seran11a6 0urun1( unu. 2enda)a.an

2adu adi/ Sehin11a )en+er0u.ann+a adalah )en+er0u.an den1an seran11a/

Me2ili.i ? se)ala !daun @ daun .el5)a. 0un1a( dan ? helai )eala !daun

2ah.5a 0un1a(6 a.silar! lea. 0i4i !)la8ena(di sudu en1ah(6 indah6

0erdia2eer 6? 829"$ 826 )edun.ulus rian1ularis6 )an4an1 '9? 826 de.a

a)e.s6 0erdaun i1a6 0ra.ea !daun )elindun1( 5-alus950l5n1 2en4alar6 0a1ian

0awah .unin1 .ehi4auan6 0a1ian aas )uih6 0a1ian e)i den1an le0ih dari &

.elen4ar6 a)e.s den1an 0a1ian se)eri '6 li2a )eal6 0e0as6 )uih dan 0erselan19



selin16 den1an l50us .alilis/ K5r5n1 erdiri dari dua 0arisan erluar90er520a.6

0enan1 erse0ar6 )an4an1 '9#82 0erwarna )uih den1an dasar un1u6 dan i1a

0arisan le0ih dala2 0eru)a )a)illa )ende. 0eru4un1 un1u/ Sa2en !0enan1 sari

(0er4u2lah ?6 3ila2en 0ersau dala2 )i)a 2elin1.ar 1in55r .ira9.ira " 82 dan

.e2udian er0a1i den1an luas " 82/ Anena 0esar6 5-ariu2 1in55r6 5-5id6

sau l5.ular den1an i1a )lasena )alieal/ Silus 0er4u2lah #6 h5ri5nal6

.laraus6 den1an alur l5n1iudinal/

Dari 0un1a di aas da)a diliha 2en1enai 0a1ian' s00:

"/ si12a 0er4u2lah #

'/ sa2ena ! 0enan1 sari ( 0er4u2lah ?

#/ 85r5na !2ah.5a a20ahan(

&/ )eala !daun @ daun 2ah.5a( 0er4u2lah ?

?/ se)ala ! daun @ daun .el5)a.( 0er4u2lah ?

Bun1a 2eru)a.an ala re)r5du.i3 )ada u20uhan aau dise0u 4u1a ala

)er.e20an10ia.an 1enerai3/Pada 2ar.isa6 0un1an+a u20uh di.eia. daun

!3l5slaeralis( dan er)an8ar aau er)isah9)isah/Dasar 0un1a )ada 2ar.isa

0iasan+a 2enin11i dan 2endu.un1 0enan1sari dan )ui. diaasn+a aau

dise0u 4u1a andr51in535r !Ge205n1 T4ir5s5e)5256 '$"" !"??( (/ Bun1a

2ar.isa 0eru.uran relai-e 0esar dan 0er0enu. 2an1.5. aau 8awan/Pada

u2u2n+a 2ar.isa 2e2ili.i ? se)al aau .el5)a. +an1 0erle.aan dan

0erwarna hi4au/Meliha asi2erin+a 0un1a 2ar.isa er2asu. a.in525r3 +aiu



.el5)a. 0un1a +an1 den1an 0e0era)a 8ara )e20a1iann+a a.an 2e20enu.

2en4adi dua 0a1ian +an1 sean1.u) erda)a daun )elindun1/ Mah.5a 0un1a

2ar.isa erdiri dari ? helai +an1 0e0as 0erwarna 2erah/

Se)eri haln+a .el5)a.6 2ah.5a )ada 0un1a 2ar.isa diliha dari asi2erin+a

er2asu. 4enis 0un1a den1an 2ah.5a +an1 re1ularis aau 0erauran/Diaas

2ah.5a erda)a ra20u9ra20u +an1 2en1elilin1i e2)a u20uhn+a 0a.al

0uah6 u2un+a 0erwarna )uih .eun1uan +an1 2eru)a.an 85r5na aau 2ah.5a

a20ahan/Bun1a 2ar.isa er2asu. 0un1a 0an8i aau 0un1a 0er.ela2in dua

di2ana 0enan1 sari dan )ui. 0erada )ada " ru2ah/Selain iu 4u1a er2asu.

0un1a se2)urna dan len1.a) .arena 2e2ili.i )erhiasan 0un1a dan ala

re)r5du.i3/Benan1 sari aau sa2en 0un1a 2ar.isa erdiri dari ? 0uah den1an

3ila2en 0ersau dala2 )i)a 2elin1.ar1in55r ! Fransis8a-ina6 '$"$ (/ Ke)ala

sari 0un1a 2ar.isa 0eru.uran a1a. 0esar dari 0un1a )ada u2u2n+a/Pui.

)ada 0un1a 2ar.isa erdiri dari # 0uah +an1 0er8a0an1 dan seia) 8a0an1

2e2ili.i .e)ala )ui. sendiri9sendiri/Ba.al 0uahn+a 0ersi3a en11ela2 dan

han+a erda)a sau 0a.al 0uah/Berdasar.an 4u2lah ruan1 0a.al 0uah6 2ar.isa

er2asu. u20uhan den1an 0a.al 0uah 0eruan1 sau +aiu ersusun aas le0ih

dari sau daun 0uah! Ge205n1T4ir5s5e)5256 '$"" !"%?( (/

Pen+er0u.an 0un1a 2ar.isa di0anu 5leh seran11a +an1 )alin1 serin1 +a.ni

adalah le0ah 2adu/Na2un )en+er0u.an sendiri )un se0enarn+a da)a er4adi

den1an 0ai./Seelah iu6 4i.a )en+er0u.an )ada 0un1a elah er4adi dan

.e2udian dii.ui )ula 5leh )e20uahan6 2a.a 0a.al 0uah a.an 2en4adi 0uah

dan 0a.al 0i4i +an1 erda)a didala2 0a.al 0uah a.an u20uh 2en4adi 0i4i/

Buah 2ar.isa )ada wa.u 2asih 2uda 0erwarna hi4au/Seelah 2asa. 0uahn+a

0erwarna .unin1/Buah 2ar.isa 2eru)a.an 4enis 0uah se4ai un11al arin+a

0uah er0enu. sau 0un1a dan sau 0a.al 0uah sa4a/Buah 2ar.isa 2eru)a.an

0uah +an1 ha2)er 2iri) den1an 0uah 0uni 4i.a diin4au dari sisi

susunann+a/Bisan+a .uli 0uah +an1 di 0a1ian luar le0ih e0al dan le0ih .a.u6

ruan1an 0uah selain 0erisi 0i4i90i4i dala2 4u2lah +an1 0esar 2asih 2e2)un+ai



0a1ian +an1 .5s5n1/Buah 2ar.isa er4adi dari i1a daun 0uah +an1 e)in+a

2eli)a .edala2 dan 2eru)a.an se.a9se.a se4ai6 ea)i u4un1 daun9daun

0uah iu 2eli)a la1i .earah dindin1 0uah6 sehin11a ruan19ruan1 +an1 er4adi

dari en1ah9en1ah 0uah er0a1i la1i 5leh se.a9se.a +an1 ida.

se2)urna/Na2un6 4i.a 0uah elah 2asa. se.a9se.an+a )un a.an len+a)6

hin11a 0uah han+a 2e2)un+ai sau ruan1an sa4a den1an r5n11a +an1 .5s5n1

en1ahn+a/

2. B#ng! !nggre' ) arachnis *

Bun1a an11re. 2e2ili.i li2a 0a1ian ua2a6 +aiu se)al ! daun .el5)a. (6

)eal !daun 2ah.5a (6 sa2en ! 0enan1 sari (6 )isil ! )ui. ( dan 5-ar+ ! 0a.al

0uah (/ Bun1a an11re. 2e2ili.i i1a se)al luar dan i1a )eal dala2/ Ti)e

se)al dan )eal dari 2asin192asin1 4enis an11re. 0er0eda90eda 0erdasar.an

0enu.6 warna dan u.urann+a/ Sau 0uah se)al 0a1ian aas dise0u se)al

d5rsal6 sedan1.an dua lainn+a dise0u se)al laeral/ Salah sau dari )eal 0un1a

an11re. a.an di25di3i.asi 2en4adi 0i0ir 0un1a ! la0ellu2 ( +an1 2eru)a.an

0a1ian er)enin1 .arena 2eru)a.an ala re)r5du.si an11re./ Pada la0ellu2

erda)a 0a1ian +an1 dise0u den1an 85lu2n ! u1u 0un1a ( +an1 2eru)a.an

)er)an4an1an 1a1an1 0un1a C 0a.al 0uah/



Pada 0i0ir 0un1a erda)a 1u2)alan91u2)alan se)eri 2assa sel ! 8allus (

+an1 2en1andun1 )r5ein6 2in+a. dan a )ewan1i +an1 0er3un1si unu.

2enari. seran11a/ Den1an adan+a seran11a dihara).an a.an er4adi )5linasi

!)en+er0u.an(/ G+nandriu2 aau ;5lu2n C u1u 2eru)a.an e2)a .u2)ulan

ala9ala .ela2in 0un1a/ ;5lu2n +an1 erda)a di 0a1ian en1ah 0un1a

2eru)a.an e2)a ala re)r5du.si 4anan ! andr5e8iu2 ( dan ala re)r5du.si

0eina !1+n5e8iu2(/ Den1an adan+a 85lu2n ini 2eru)a.an 8iri .has aau

.ara.er 0un1a an11re. .arena ida. di2ili.i 5leh 3a2il+ u20uhan lain/ Pada

u4un1 85lu2n erda)a anhera ! .e)ala sari (/ Anhera 2eru)a.an 2assa aau

1u2)alan ser0u. sari +an1 dise0u )5linia dan diuu)i den1an se0uah 8a)

! anher 8a) (/ Anhera +an1 2en1andun1 )5linia erse0u 2ele.a )ada

8audi8ulus/ Si12a ! .e)ala )ui.( erlea. di 0awah r5selu2 2en1hada) .e

la0elu2 +an1 2eru)a.an r5n11a aau lu0an1 +an1 dan1.al +an1 0erisi 8airan

.enal a1a. len1.e/ Te2)a ini e2)a 2ele.a.an )5len .e dala2 5-ar+ )ada

wa.u )5linasi ! )en+er0u.an (/ O-ariu2 an11re. adalah 5-ariu2 in3eri5r6

di2ana 5-ariu2n+a 0ersau den1an dasar 0un1a dan erlea. di 0awah 85lu2n6

se)al dan )eal/

3. B#ng! Se&!t# (Hibiscus rosa-sinensis)

&?

"

,

#

'



Sru.ur 0un1a Se)au (Hibiscus rosa-sinensis)

"/ Pedi8el '/ E)i8al+ #/ O-ariu2 &/ ;al+ ?/ Si12a ,/ Anher /Peal

Bun1a ! flos( 2eru)a.an ala re)r5du.i3 se.sual/ Tu20uhan 0er0un1a a.an

2en1hasil.an 0uah 0er0i4i dan 0erasal dari urunan !deri-a( unas 0aan1 dan

daun/ Mes.i)un i)e 0un1a san1a 0er-ariasi6 na2un )5la dasar dari 0un1a adalah

sa2a/ Menuru Ge205n1 !'$$?( se8ara u2u26 0a1ian90a1ian 0un1a adalah :

"/ Tan1.ai 0un1a ! pedicellus(/ Unu. an1.ai )er0un1aan dise0u )edun8ullus/

'/ Dasar 0un1a !receptacle( 2eru)a.an )ele0aran dari an1.ai 0un1a/

#/ Perhiasan 0un1a ! perianthum( +an1 erdiri dari :

9 Kel5)a. 0un1a aau 8all+ !susunan dari se)al( 2en+eru)ai daun

dan u2u2n+a 0erwarna hi4au/ Pada 0e0era)a u20uhan erda)a

8all+ a20ahan !epycallyx(/

9 Mah.5a 0un1a aau 85r5lla !susunan dari )eal( +an1 )ada

u2u2n+a 0erwarna san1a 2en+5l5. aau )uih/&/ Benan1 sari ! stamen( +aiu 0a1ian 0un1a +an1 2eru)a.an ala

)er.e20an10ia.an 4anan/

Benan1 sari erse0u 2en1hasil.an se0u. sari unu. )en+er0u.an/ Sa2en

erdiri dari an1.ai sari ! filamen( dan .e)ala sari !anthers( +an1 2e2)un+ai '9

& .anun1 sari !he8a(/

?/ Pui. !)isillu2( +aiu 0a1ian 0un1a +an1 2eru)a.an ala )er.e20an10ia.an

0eina/



Pui. erdiri dari 0a.al 0uah !5-ariu2(6 di2ana di dala2n+a erda)a 0a.al

0i4i6 an1.ai )ui. ! styllus(6 dan .e)ala )ui. ! stigma(/

Berdasar.an hasil )en1a2aan6 0un1a se)au erdiri dari 0e0era)a helai daun

.el5)a. +an1 dilindun1i 5leh .el5)a. a20ahan !e)i8al+(/ <u2lah .el5)a.

a20ahan +an1 era2ai 0uah sedan1.an 4u2lah daun .el5)a.n+a ada ? 0uah/

Ke0eradaan dari .el5)a. a20ahan ini 2en1a.i0a.an 0un1a se)au erliha

se)eri 2e2)un+ai dua la)is .el5)a. 0un1a/ Mah.5a 0un1a erdiri dari ? le20ar

daun 2ah.5a/ Ba1ian90a1ian dari 0un1a se)au ini +aiu .e)ala )ui. (stigma)6

an1.ai )ui. (stylus )6.e)ala sari (antera)6 an1.ai sari (filamen)6 daun 2ah.5a

(petala)6 an1.ai 0un1a (pedi8el)/ Tan1.ai )ui. 0er0enu. silinder )an4an1

di.elilin1i an1.ai sari 0er0enu. 5-al +an1 0era0uran ser0u. sari/ Tan1.ai sari

aau filament 2en+au sehin11a s+lus ada )ada 0a1ian dala2 sehin11a dise0u

columna/ Stylus 2en+au di 0a1ian dala2 +an1 di.elilin1i 5leh an1.ai sari dan

diluar 0er8a0an1 dan )ada ia) 8a0an1 2endu.un1 sau .e)ala )ui. aau stigma/

Hibiscus rosa-sinensis er2asu. .edala2 .el52)5. 0un1a se2)urna dan 0un1a

len1.a) !Fl5s 852)le.us( .arena 2e2enuhi )ers+araan 0un1a len1.a)6 di2ana

0un1a se)au ini erdiri aas lin1.aran daun .el5)a. (Sepalae) lin1.aran daun

2ah.5a (!orolla) 0enan1 sari (Stamen) dan )ui. (Pisitillum). Bun1a Hibiscus

rosa-sinensis ini dise0u 0un1a se2)urna .arena 2e2ili.i ala .ela2in +an1

len1.a) +an1 erdiri dari )ui. dan 0enan1 sari sehin11a da)a 2ela.u.an

)en+er0u.an sendiri/ Bun1a se)au u20uh )ada .eia. daun sehin11a dise0u

Fl5s laeris aau Fl5s aillaris/ Klasi3i.asi dari 0un1a se)au +aiu :

Kin1d52 : Planae

Su)erdi-isi : S)er2a5)h+a

Di-isi : Ma1n5li5)h+a

Kelas : Ma1n5li5)sida

Ord5 : Mal-ales

Fa2ili : Mal-a8eae

Genus : Hi0is8us

S)esies : Hibiscus rosa-sinensis L/



Hibiscus rosasinensis er2asu. .edala2 3a2il+ Mal-a8eae +aiu erna aau

se2a.9se2a.6 dan 4aran1 die2u.an0eru)a )5h5n/ Per.e20an10ia.an +an1

serin1 dila.u.an +aiu den1an se. 0aan1 aau 8an1.5.an dari)ada )er0an+a.an

den1an )en+e0aran 0i4i/ Bun1a 0erdiri sendiri6 di .eia.6 ida. aau sedi.i

2en11anun1/ Daun .el5)a. a20ahan 0er4u2lah , @ =6 0enu. lanse 1aris6

ha2)ir selalu le0ih )ende. dari .el5)a./ Kel5)a. 0enu. a0un16 sa2)ai

seen1ahn+a 0er8an1a) ?/ Daun 2ah.5a 0ula elur er0ali.6 0enu. 0a4i6 )an4an1

?6? @ %6? 826 0erwarna 2erah6 5ran+e aau .unin1/ Ba.al 0uah 0eruan1 ?/ Ta0un1

0enan1 sari ida. sa2a )an4an1 den1an 2ah.5a !Kaer6 '$$'(/

Hibiscus rosasinensis !Bun1a Se)au( 2e2ili.i a.ar un11an1 dan 0erwarna

85.ela 2uda/ Baan1 in11in+a #26 0ula6 0er.a+u6 .eras6 dia2eer =826

2asih 2uda 0erwarna un1u seelah ua )uih .55r/ Daun un11al 0erwarna hi4au

.e85.elaan dan ersusun s)iral6 helaian daun 0er0enu. 0undar elur6 )an4an1

helaian daun #6? 9 =6? 826 le0ar '6$ 9 ,6$ 826 u4un1 daun 2erun8in16 e)i daun

0er1eri1i .asar6 ulan1 daun 2en4ari6 an1.ai daun )an4an1 "6$ 9 #6 82/ Bun1a

0er0enu. l5n8en1 den1an an1.ai sari )an4an1/ Bun1a dari 0er0a1ai 4enis .uli-ar

dan hi0rida 0iasan+a 0eru)a 0un1a un11al !daun 2ah.5a sela)is( aau 0un1a

1anda !daun 2ah.5a 0erla)is(/ Mah.5a 0un1an+a da)a 0erwarna )uih6 2erah

4a20u6 2erah ua6 .unin16 un1u6 aau 8a2)uran/ Bun1an+a 0eru.uran 0esar dan

ida. 0er0au/ Bun1a 0er0enu. er52)e den1an dia2eer 0un1a se.iar ? 82/

hin11a '$ 82/ Pui. (pistillum) 2en4ulur .e luar dari dasar 0un1a/ Bun1a 0isa

2e.ar 2en1hada) .e aas6 .e 0awah6 aau 2en1hada) .e sa2)in1/ Pada

u2u2n+a6 ana2an 0ersi3a seril dan ida. 2en1hasil.an 0uah !Kaer6 '$$'(/

Menuru La.ian !'$$( 25r35l51i 0un1a se)au adalah :

"/ Daun 0un1a se)au (Hibiscus rosa-sinensis) er2asu. daun ida.

len1.a) .arena ida. erda)a sau 0a1ian dari daun len1.a) +aiu ida.

2e2ili.i u)ih daun aau )ele)ah daun !-a1ina(/

'/ Ban1un daun !;ir8u2 s8ri)i5n( )ada daun 0un1a se)au (Hibiscus

rosa-sinensis) adalah daun 0ula elur !5-aus(/



#/ U4un1 daun !a)e 35lii( )ada daun 0un1a se)au (Hibiscus rosa-

sinensis) adalah 2erun8in1 !a8u2inaus(/

&/ Te)i daun !2ar15 35lii( )ada daun 0un1a se)au (Hibiscus rosa-

sinensis) adalah 0er1eri1i !serraus( .arena sinus dan an1ulus sa2a

lan8i)n+a/

?/ Pan1.al daun !0asis 35lii( )ada daun 0un1a se)au (Hibiscus rosa-

sinensis) adalah run8in1 !a8uus(/

,/ Tulan1 daun !-enai5n( )ada daun 0un1a se)au (Hibiscus rosa-

sinensis) adalah 2en+iri) !)enniner-is( .arena daun ini 2e2)un+ai

sau i0u ulan1 +an1 0er4alan dari )an1.al .e u4un1 dan 2eru)a.an

erusan an1.ai daun// Per2u.aan daun )ada daun 0un1a se)au (Hibiscus rosa-sinensis)

adalah li8in !lae-is(/

%/ Da1in1 daun !iner-eniu2( )ada daun 0un1a se)au (Hibiscus rosa-

sinensis) adalah se)eri .eras !)a)+ra8eus aau 8hara8eus( .arena i)is

ea)i 8u.u) .ua/

=/ *arna daun )ada daun 0un1a se)au (Hibiscus rosa-sinensis) adalah

hi4au ua/

". Bun1a *iduri (!alotropis gigantea)

,

&

"

#

'

?



Sru.ur 0un1a *iduri :

"/ Pedi8el '/ O-ariu2 #/ Si12a &/ Anhera ?/ ;5r5lla ,/ ;5r5na

Berdasar.an hasil )en1a2aan erhada) 0un1a *iduri warna dari 0un1a

adalah )uih dan )ada 0a1ian en1ahn+a 0erwarna un1u/ Pada seia) an1.ai

0un1a erda)a an1.ai9an1.ai 0un1a +an1 di an1.ai .e8il erse0u 2un8ul

sau 0un1a/ Pada 0un1a *iduri erda)a 2ah.5a a20ahan +an1 dise0u

corona/ A)a0ila 0a1ian 2ah.5a a20ahan erse0u dile)as 2a.a a.an

erliha 0an1un filamen +an1 2en+au/ Pada seia) u4un1 filamen erda)a ?

anera di2ana 0enan1 sari 2en1u2)ul 2en4adi sau/ Pada sau .unu2

0un1a *iduri ini ada ' 0uah 5-ariu2/ Benan1 sari dari 0un1a *iduri ini

0er0enu. se)eri sa+a) lala aau dise0u den1an polinea. Benan1 sari

2eru)a.an 0a1ian un1a +an1 0er3un1si se0a1ai ala re)r5du.si 4an+an +an1

erdiri aas an1.ai sari dan .e)ala sari +an1 ada )ada 0a1ian disal/

U2u2n+a 0enan1 sari 0e0as sau sa2a lain/ Pada 0un1a *iduri 0enan1

sarin+a 0er4u2lah ? 0uah dan filamen-filamenn+a 0ersau 2e2enu. a0un1

+an1 2en1elilin1i )ui. +an1 dise0u monadelphous. Ta0un1 sa2en 4u1a

2en+au den1an stigma aau .e)ala )ui. +an1 0ersudu ? aau dise0u

)enan1ular/

Seia) 4enis u20uhan 2e2ili.i sru.ur dan warna 0un1a +an1

s)esi3i.6 sera 2en4adi 8iri .has dari u20uhan iu/ *iduri se8ara 25r35l51i

2e2)un+ai sru.ur 0un1a +an1 san1a .has di0andin1 0un1a +an1 lain6

.arena die2u.an adan+a 1in5se2iu2/ Per.e20an1an 1in5se2iu2 )ada



0un1a *iduri di2ulai se4a. aha) inisiasi 0un1a sa2)ai 0un1a 2e.ar

!anesis(/ Per.e20an1an 1in5se2iu2 0erlan1sun1 se8ara 0eraha) 2ulai

dari .un8u) 0un1a 0erwarna hi4au hin11a dewasa dan 2e2ili.i 0enu.

den1an )5la huru3 S sera 0erwarna un1u/ Ke)ala sari 2uda ersusun aas

4arin1an )aren.i2 den1an sel9sel 0eru.uran .e8il6 )ada6 0enu. ida.

0erauran6 -a.u5la .e8il dan sedi.i ruan1 anar sel/ La)isan dindin1 .e)ala

sari an)a end5esiu2 dan la)isan en1ah6 a)eu2 2en1elilin1i

2i.r5s)5ran1iu2 dan 2i.r5s)5ra 2asa. 2en+au 2e20enu. )5lliniu2/

Ke)ala )ui. ersusun aas 4arin1an )aren.i2 den1an sel 0eru.uran .e8il6

0enu. ida. eraur6 -a.u5la 0esar dan 0an+a. ruan1 anar sel/ Tan1.ai sari

ersusun aas 4arin1an )aren.i2 den1an sel9sel 0er0enu. ida. 0erauran6

-a.u5la 0esar dan 0an+a. ruan1 anar sel/ Gelun1an an1.ai sari 0a1ian

0asal ersusun aas 4arin1an )aren.i2 den1an sel 0eru.uran 0esar6

0er0enu. ida. 0erauran6 -a.u5la 0esar dan 0an+a. ruan1 anar sel/

Perle.aan anara .e)ala sari dan .e)ala )ui. di2ulai se4a. u2ur & hari

0un1a se0elu2 2e.ar dan er4adi )ada daerah erenu +an1 0erde.aan

den1an 2i.r5s)5ran1iu2/ Le20aran .e)ala sari 0a1ian aas sedi.i

2enuu)i 0a1ian e)i dari .e)ala )ui. !Ashar6 '$"'(/ Klasi3i.asi dari

0un1a *iduri +aiu :

Kin1d52 : Planae

Su0.in1d52 : Tra8he50i5na

Su)er Di-isi : S)er2a5)h+a

Di-isi : Ma1n5li5)h+a

Kelas : Ma1n5li5)sida

Su0 Kelas : Aseridae

Ord5 : Genianales

Fa2ili : As8le)iada8eae

Genus : ;al5r5)is

S)esies : !alotropis gigantea

http://www.plantamor.com/index.php?plantsearch=Asclepiadaceae


http://www.plantamor.com/index.php?plantsearch=Calotropis






Des.ri)si dari 0un1a *iduri 2enuru La.ian !'$$( +aiu :

"/ Ha0ius : )erdu6 ana2an )erennial

'/ A.ar : un11an1

#/ Baan1 : aerial6 0er.a+u6 silindris6 warna )uih .55r6 )er2u.aan

halus6 )er8a0an1an si2)5dial !0aan1 ua2a ida. a2)a.

4elas(

&/ Daun : 0enu.n+a un11al6 ida. 0eran1.ai !sesilis(6 ersusun

0erhada)an !35lia 5)5sia(6 warna hi4au .e)uih9 )uihan6 )an4an1 % 9

'$ 826 le0ar & 9 "? 826 helaian daun a1a. e0al 9 e1ar6 0enu. 0ula

elur6 u4un1 u2)ul !50usus(6 )an1.al 0erle.u. !e2er1inaus(6 e)i raa6

)erulan1an 2en+iri) !)innae(6 )er2u.aan .asa) !s8a0er(/?/ Bun1a : 2a4e2u.6 0enu. )a+un1 !u20ella(6 2un8ul dari .eia.

daun !aillaris(6 0eran1.ai )an4an16 .el5)a. 0erwarna hi4au6 2ah.5a

0erwarna )uih sedi.i .eun1uan6 )an4an1 2ah.5a C9 & 22/

,/ Buah dan Bi4i : 0uah 0u20un1 !35lli8ulus(6 0ula elur6 warna hi4au6

0enu.

den1an 0i4i l5n45n16 .e8il 9 0erwarna 85.ela/ Bi4in+a .e8il6 l5n45n16

)i)ih6 0erwarna 85.ela6 0era20u )ende. dan e0al6 u20ai ra20u seru)a

suera )an4an1/



KESIMPULAN

Berdasar.an hasil )en1a2aan erhada) sru.ur 0un1a +an1 elah

dila.u.an da)a disi2)ul.an 0ahwa :

"/ Sru.ur 0un1a +an1 era2ai )ada :

9 Bun1a Se)au :

Pedicel !an1.ai 0un1a( epicalyx !.el5)a. a20ahan( o#arium calyx

!.el5)a.( stigma !)ui.( anther !0enan1 sari( petal !2ah.5a(.

Pada 0un1a se)au erda)a .el5)a. a20ahan 3ila2en 2en+au den1an

0a1ian an1.ai )ui. di se0elah dala2 )ada 0a1ian luar s+lus

0er8a0an1 di2ana sau 8a0an1 2endu.un1 sau .e)ala )ui.

9 Bun1a *iduri

Pedi8el6 O-ariu26 Si12a6 Anhera6 ;5r5lla6 ;5r5na/

Pada 0un1a *iduri erda)a 2ah.5a a20ahan didala2n+a erda)a

3ila2en +an1 2en+au dan )ada seia) u4un1n+a erda)a ? anhera/

Benan1 sari 2en4adi sau dan 0enu. )5lenn+a se)eri sa+a) lala aau

)5linea/

9 Bun1a An11re. : Tan1.aiC)edi8al6 La0ellu2 !0i0ir( 6;5lu2na 6

P5llinia 6;5r5lla/9 Bun1a Mar.isa : Pedi8el6 ;al+6 Se)ala6 ;5r5lla6 Peala6 Andr51in535r6

Pisillu26 Fila2en C an1.ai sari6Anhera C .e)ala sari6Silus C an1.ai

)ui.6Si12a C .e)ala )ui.

'/ Ba1ian 0un1a +an1 )enin1 dala2 )r5ses re)r5du.si se.sual adalah

0enan1 sari se0a1ai ala re)r5du.si 4anan dan )ui. se0a1ai ala

re)r5du.si 0eina/

DISKUSI

a/ Tan1.ai Indu. Bun1a

Tan1.ai indu. 0un1a aau i0u an1.ai 0un1a !ra8his6 )endulun8us6

)endulun8us 8522unis( adalah a.sis )er0un1aan dala2 lan4uan dari 0aan1

aau 8a0an1/



0/ Tan1.ai Bun1a

Tan1.ai 0un1a !)edi8ellus( adalah 0a1ian 0un1a +an1 e)a 0erada di0a1ian

0awah 0un1a +an1 2eru)a.an )endu.un1 era.hir dari 8a0an1 0un1a/ Fun1si

dari an1.ai 0un1a adalah )en1hu0un1 anara 0un1a den1an ranin1 dan

an1.ai 0un1a 4u1a 0er3un1si se0a1ai )en5)an1 0un1a/

8/ Dasar Bun1a

Dasar 0un1a !re8e)a8le( adalah 0a1ian u4un1 0un1a dala2 2ele.a.an dan

0eru2)un+a 2ah.5a 0un1a/ Fun1si dari Dasar 0un1a adalah e2)a

0eru2)un+a aau lea. 2ah.5a 0un1a/

d/ Daun Pelindun1

Daun )elindun1 !0ra8hea( adalah daun +an1 di.eia.n+a diu20uhi 0un1a6

daun )elindun1 2eru)a.an daun era.hir/

e/ Daun Tan1.ai

Daun an1.ai !0ra8he5la( adalah daun +an1 lea.n+a 0erada di )an1.al

an1.ai 0un1a +an1 0er)eran se0a1ai )elindun1/

3/ Kel5)a. Bun1a

Kel5)a. 0un1a !se)al( adalah 0a1ian 0un1a +an1 2elindun1i dan 2en+eli2ui

2ah.5a disaa 0un1a 2asih .un8u)/ Fun1si dari .el5)a. 0un1a adalah

2elindun1i 2ah.5a 0un1a .ei.a .un8u) dan a.an er0u.a 4i.a 2ah.5a

2e.ar/ Kel5)a. 0un1a 0iasan+a warna dan 0enu.n+a 2en+eru)ai daun/

1/ Mah.5a Bun1a

Mah.5a 0un1a !85r5lla( adalah 0a1ian 0un1a +an1 )alin1 indah +an1

2e2ili.i 0erane.a ra1a2 warna +an1 2enari.6 dari .eindahan 0a1ian 0un1a

ini !2ah.5a(6 2ah.5a 0un1a dise0u se0a1ai )erhiasan 0un1a/ Dari warna9

warna 2enari. erse0u6 2ah.5a 0un1a 2e2i.a seran11a9seran11a +an1

0er3un1si se0a1ai )r5ses )en+er0u.an/

h/ Benan1 Sari

Benan1 sari !sa2en( adalah ala .ela2in 4anan se0a1ai ala

)er.e20an10ia.an 0un1a aau 3eril +an1 erdiri aas .e)ala sari !anhera(6



ser0u. sari !)5len(6 an1.ai sari !3ila2en( dan )enun4an1 .e)ala sari/ Fun1si

0enan1 sari adalah se0a1ai ala .ela2in 4anan/

I/ Pui.

Pui. !)isil( adalah 0a1ian ala )er.e20an10ia.an 0un1a aau 3eril +a.ni ala

.ela2in 0eina dan erda)a 0a.al 0un1a dan 0a.al 0i4i )ada )ui./ Pui.

erda)a dien1ah9en1ah 0a1ian 0un1a +an1 di.elilin1i 5leh 0enan1 sari/ Pui.

erdiri aas dua 0a1ian +a.ni .e)ala )ui. dan an1.ai )ui./



DAFTAR PUSTAKA

Ashari6 Su2eru/ "==?/ Horti$ultura %spe$ &udidaya. <a.ara : Uni-ersias Ind5nesia/

Fahn6 A/ "=="/ Ana52i Tu20uhan Edisi #/ >51+a.ara : Uni-ersias Ga4ah Mada Press/

Hida+a6 Esii B/ "==?/ Ana52i Tu20uhan Ber0i4i/ Bandun1: ITB/

L5-eless6 AR/99999999996 Prinsip-Prinsip &iologi 'umbuhan ntu$ aerah 'ropi$ 2/

<a.ara: Gra2edia

Su2ardi6 Issre)/ "==#/ Sru.ur dan Per.e20an1an Tu20uhan/ >51+a.ara: Uni-ersias Gad4ah

Mada Press/

Res2isari6 Ruri/ '$$%/ P5wer P5in <arin1an/ Malan1: Uni-ersias Isla2 Ne1eri Malan1/

T4ir5s5e)5256 Ge205n1/ "==?/ M5r35l51i Tu20uhan/ >51+a.ara: Uni-ersias

Gad4ah Mada Press

LAPORAN MORFOLOGI BUNGA

Documents