KPSS’YE NASIL ÇALIŞMALIYIZ - Fotokopion...2- KPSS çıkmış sorular konu konu taranmalıdır. Bireysel Çalışmalarda Matematik dersindeki konular derste iyi öğrenilmiş olsa

KPSS’YE NASIL ÇALIŞMALIYIZ

KPSS Matematik Dersine Nasıl Çalışılır

MATEMATİK DERSİNE ÇALIŞMA YOLLARI

1-Matematik Dersi çalışmaya başlamadan önce her ünite için ön hazırlık yapmış

olarak gerekir. Derslerde öğretmenin konu anlatımı ve verdiği örnekler dikkatle

izlenmeli, anlaşılmayan ve eksik kalan noktalar hemen sorulmalıdır.

Öğretmenin soru çözmede kullandığı kısa yollar birimler, formüller ezberlenmek

yerine sebep-sonuç ilişkisi kurarak öğrenilmelidir.

2- KPSS çıkmış sorular konu konu taranmalıdır. Bireysel Çalışmalarda

Matematik dersindeki konular derste iyi öğrenilmiş olsa bile, düzenli test

çözülmezse çok çabuk unutulur. Bu derste başarılı olabilmek için ön yargısız,

sabırlı ve programlı olmak şarttır.

Konu konu ve günü gününe çalışmak zorunludur. Bu çalışmalarda çözülemeyen

soruların vakit kaybetmeden doğru çözümleri öğrenilmelidir. Mümkün

olduğunca çalışmalar çok sayıda ve farklı tarzda sorular ile zenginleştirilmelidir.

Matematik dersindeki başarısızlığın temeli, kişinin yapması gereken

çalışmaları zamanın da ve yeteri kadar yapmamasıdır.

Düzenli çalışılıp, gerekli altyapı oluşturulduğunda matematiğin eğlenceli yönü

fark edilecektir.

TÜRKÇE DERSİNİN İÇERİĞİ

Türkçe kendi dilimizdir. Bu dersten korkmayalım. Tatbikî gereken zamanı ve

emeği harcamazsak, Türkçe netlerimiz bizi utandırır.

Türkçe dersi dil ve anlam bilgisi olmak üzere iki temel konudan oluşur.

Öğrencinin dinleme, okuma ve yazma faaliyetleri ile Türk dilinin bütün

özelliklerini öğrenme, kullanma ve bu yolla bilgi edinme, kavrama, analiz ve

sentez yapabilme alışkanlığı kazanması bu dersi okumadaki en önemli

gerekçelerden birkaç tanesidir.

Türkçe dersi kişinin anlama ve yorumlama gücünü geliştirdiği için bu derste

başarılı olmak, tüm derslerdeki, özellikle sözel derslerdeki başarıyı olumlu yönde

etkilemektedir. Doğru cevabı bulmak soruyu doğru okumaya, doğru anlamaya ve

doğru yorumlamaya bağlıdır.

KPSS TÜRKÇE DERSİNE ÇALIŞMA

1- Türkçe Dersleri tek düze ve heyecansız gibi görünür. Ancak öğretmenin sık

sık yaptığı uyarılar dersin fark oluşturan bölümleridir. Derste Türkçe dersi

dinlenirken; öğretmenin uyarıları dikkate alınmalı, önemli yerler işaretlemeli,

anlatılanların benzerlik ve zıtlıkları karşılaştırılarak mukayese edebilme bilinci

geliştirilmelidir. Türkçe dersinde konular işlenirken yakından uzağa, basitten

karmaşığa ve bilinenden bilinmeyene giden bir yöntem izlenir.

Ayrıca Türkçe konuları birbirinden bağımsız değildir. Bu nedenle bütün konular

derste ilgi ile takip edilmelidir. Derste öğretmenin verdiği örnekler, öğrenilen

konuların ince ayrıntılarını kavratmaya yönelik olduğu için bu örneklere ait

özellikler üzerinde durulmalıdır. Soru sayısı en fazla olan ders olduğu için bu

derse karşı önyargılı davranılmayıp anlaşılmayan bölümler öğretmene

sorulmalıdır.

2- Bireysel Çalışmalarda Bireysel çalışmalarda derste anlatılan konular belli

dönemlerde tekrar edilmeli ve testler çözülmeli, yanlış cevaplandırılan ve boş

bırakılan sorulara ait konulara geri dönülmelidir. Okuma, anlama ve yorumlama

hızını arttırmaya yönelik çalışmalara ağırlık verilmelidir.

Üşenme,

Erteleme,

Vazgeçme.

KPSS’YE NASIL ÇALIŞILIR ?

Kavram, yargı ve düşünce düzeyinde bireysel gelişimi sağlayacak çalışmalar yapılmalı, test kapsamları gözden geçirilmelidir.

Çözülen soru sayısından ziyade soru içeriklerine dikkat edilmeli, konunun tüm özelliklerini kavratıcı niteliklere sahip sorulara

ağırlık verilmelidir.

Dil bilgisini ihmal eden Türkçe dersinden başarısız olur.

KPSS Tarih Dersine Nasıl Çalışılır

Bu dersin Sırrı çok okumaktır. Geçmiş sosyal bilimlerin laboratuvarıdır. Okumaktan sıkılmayan, geçmişi merak eden ve

günümüzdeki gelişmelerle geçmişi özdeşleştirmekten hoşlanan öğrenciler, tarih konularını kolayca öğrenebilmektedirler.

Tarih kolay öğrenildiği gibi, kolayca da unutulabilmektedir. Çünkü yüzlerce bilgiyi (neden - sonuç - anlaşma maddesi gibi)

akılda tutmak gerekiyor.

"Okumadan âlim olunmaz, çok okumadan memur olunmaz.” Tarih dersine çalışırken konuları anlayarak okumalı, bir yandan

da küçük küçük notlar alınmalıdır.

Dersi öğretmen anlatırken iyi dinlemeli, anlaşılmayan yerler sorulmalıdır. Not tutma da ihmal edilmemelidir. Daha sonra bu notlar

gözden geçirilerek, konu tekrar edilmelidir. Bilgilerinizi kontrol etmek, sağlamlaştırmak ve konulara dair yorum gücünüzü artırmak

için, bulabildiğiniz kadar soru çözmelisiniz. Bol soru çözme, soru çözme hızınızı artıracağı gibi, bilgi eksikliklerinizin görülmesini

de sağlayacaktır. Konularla ilgili temel bilgiler çok iyi bilinmelidir.

Kronoloji bilmek işimiz kolaylaştırır. Önemli olayların nedenleri ve sonuçları, önemli olaylar arasındaki etkileşim günümüze

kadar devam eden etkileri öğrenilmelidir.

Tarih ancak her gün azda olsa çalışılarak başarılabilir.

KPSS Coğrafya Dersine Nasıl Çalışılır

Coğrafyanın araştırma ve inceleme konusu yeryüzünde görülen olayların karşılıklı sebep sonuç ilişkileridir. Örneğin iklim ve doğal

bitki örtüsü, yer şekillerinin oluşum ve etkileri, nüfus ve yerleşme, ekonomik coğrafya ve Türkiye coğrafyası, doğal ve beşeri

olayların tanınması ve bunların insanlar üzerindeki etkilerini araştırır.

COĞRAFYA DERSİNE ÇALIŞMA

1 - Bu dersi meraklı kişiler rahat öğrenir. Sorular Türkiye Coğrafyasından gelmektedir. Derste Her derste olduğu gibi bu

dersin daha iyi anlaşılması için mümkünse farklı kaynaklardan o günkü konu ile ilgili ön hazırlık yapılarak gelinmelidir. Coğrafya

dersi ayrıntı içeren ve bölümleri arasında konu bütünlüğü olan bir ders olduğu için dersin her boyutunda aktif bir dinleyici olmak

gerekir. Asıl olan atlaslarda ve duvar haritalarında bulunabilen yer adlarını çeşitli istatistiki bilgileri ezberlemek değil, coğrafi

olayların sebeplerini açıklamaya ve bu sebeplerden sonuçlar çıkarmaya yönelmektir

2 Bireysel Çalışmalarda Bireysel çalışmalarda derste anlatılan konular belli dönemlerde tekrar edilmeli ve testler çözülmeli, yanlış

cevaplandırılan ve boş bırakılan sorulara ait konulara geri dönülmelidir. Okuma, anlama ve yorumlama hızını arttırmaya yönelik

çalışmalara ağırlık verilmelidir. Kavram, yargı ve düşünce düzeyinde bireysel gelişimi sağlayacak çalışmalar yapılmalı, test

kapsamları gözden geçirilmelidir. Çözülen soru sayısından ziyade soru içeriklerine dikkat edilmeli, konunun tüm özelliklerini

kavratıcı niteliklere sahip sorulara ağırlık verilmelidir.

Coğrafya dersinde genel soyut kavramlar az, somut kavramlar daha çoktur. Ders çalışırken günlük yaşamdan ve hayatın içinden

örnekler seçmeliyiz. Bu öğrenmemizi kolaylaştıracaktır. Sadece konuyu dinleyip ya da okuyup anlaşıldığına karar vermemiz doğru

değildir. Konuyu anlamış olmamız için konu ile ilgili soruların doğru yapılıp yapılmadığına bakmak zorundayız. Coğrafyada temel

prensip doğal ve beşeri olayların dünya genelinde ve Türkiye'deki dağılışıdır. Bunun için sınavdan önce dünya ve Türkiye haritaları

iyi incelenmeli önemli doğal ve beşeri olayların yeri bilinmelidir.

Örneğin en kurak yerlerin dağılışı, çöllerin dağılışı, en çok yağış alan yerler, ormanların dağılışı, sıcak iklimlerdeki ülkeler, kutuplara

yakın ülkeler, doğu ve batı yönündeki geniş ülkeler, eğimli ve engebeli ülkeler, ovalar ve platoların bulunduğu ülkeler.

Coğrafya bir kültür dersidir. Coğrafya kültürüne sahip olmalıyız. Sınav için ekonomik coğrafya önemlidir.

KPSS Vatandaşlık Dersine Nasıl Çalışılır.

Bir vatandaşın temelde bilmesi kadar hukuk bilgisinden sorumluyuz. Ders biraz yabancı gelebilir, korkulacak bir şey yok. Okunacak

ve kavranacak çok konu var. Temel hukuk kavramları ve 1982 anayasası dersin temelidir.

Vatandaşlıktan az soru çıkıyor. Bu dersi çalışmayayım diyen sınavı kazanamaz. Standart sapması matematikten yüksektir. ( Doğru

cevapların değeri çok yüksektir.) Bol soru çözen dersi başarır.

TARİH ALTIN DERS NOTLARI

MOBİL-PC-TABLET İNDİR www.22kasimyayinlari.com

Bu yayının basım, yayım ve satış hakları fotokopion.com ve site sahiplerine aittir. Bütün hakları saklıdır.

Hangi amaçla olursa olsun, yayınların tamamının veya bir bölümünün ilgililerin yazılı izni olmadan kopya

edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi , elektronik, optik, mekanik ya da diğer yollarla basılması, çoğaltılması

ve dağıtılması yasaktır.

No part of this publication may be reproduced or stored in a retrieval system, or transmittedin any form or

by any means mechanical, electronic, photocopy, magnetic tape or otherwise, withoutpermission in writing

from the fotokopion and owners

1.BÖLÜM

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK KÜLTÜR VE MEDENİYETİ

Geçmişte yaşayan İnsan topluluklarının bir biriyle olan ilişkilerini, geliştirdikleri kültür ve medeniyetleri,

yer ve zaman göstererek, neden sonuç ilişkisi içinde, doğru olarak, kronolojik bir biçimde, belgelerle incele-

yen bilimdir. Deneyi, gözlemi yapılamaz ve tekrarlanamaz.

Tarih öncesi devirler (Prehistorya): Yontmataş, Ci- lalıtaş ve Maden Devridir.

TARİHE YARDIMCI BİLİM DALLARI

Coğrafya Yer bilimi

Kronoloji Takvim bilimi

Epigraya Anıt (yazıt) bilimi

Sosyoloji Toplum bilimi

: Antropoloji Irk bilimi

Paleograya Eski yazı bilimi

Onomastik Yer adlarını inceleyen bilim

Sanat Tarihi Tarihte sanatsal akımlar

Diplomasi Uluslar arası ilişkiler

Arkeoloji Kazı bilimi

Etnografya Etnik yapı, kültür

Nümizmatik Para bilimi

(Meskukat)

Filoloji Dil bilimi

Sicilografi Mühür

Heraldik Arma

İktisat Ekonomi

Felsefe Felsefi akımlar

ANADOLU’DAKİ KÜLTÜR MERKEZLERİ

Küftür Merkezi Bulunduğu İl

Çayönü Diyarbakır

Çatalhöyük Konya

Truva Çanakkale

Alişar Yozgat

Alacahöyük Çorum

0888 228 22 22 1 www.22kasimyayinlari.com

22kasim

Tilkitepe Van

Hacılar Burdur

Beycesultan Denizli

Karain Antalya

Beldibi Antalya

İLK ÇAĞDA ANADOLU’DAKİ BAZI YERLEŞİM YERLERİ

Kapadokya: Kayseri, Nevşehir, Malatya, Yozgat

İyonya: İzmir, Aydın

Dardanya : Canakkale

Lidya: Manisa, İzmir

Paflagonya: Kastamonu

Karya : Muğla

Kilikya : Adana

Bitinya: İzmit

Frigya: Kütahya

Pamfilya: Antalya

Plsidya : Isparta

Galatya: Ankara

Likya: Teke Yöresi

TÜRK ADININ ANLAMI VE KÖKENİ

1. Ziya Gökalp'e göre; Türe kelimesinden gelir. Buna göre Türk demek "Türeli=Nizamlı,geleneklerine

bağlı" demektir.

2. Danimarkalı Bilgin Wambery'e göre Türemek- ten (Türük) gelir.

3. Buna göre Türk demek "Türemiş, Çoğalmış” demektir.

4. Kaşgarlı Mahmut'un "Divan-ı Lügat-it Türk” adlı eserinde Türk demek "Olgunluk çağı" demektir.

5. Genel olarak Türk demek, “Güçlü, kuvvetli” manasında kabul edilir.

6. Eski Çin kaynaklarında “miğfer” anlamında da kullanılmıştır.

ORTA ASYA’DA BULUNAN TÜRK KAYNAKLARI

SAKA (İSKİT) UYGARLIĞI Özellikleri:

• Orta Asya’da kurulmuş ilk Türk uygarlığıdır.

• İlk göçebe Türk topluluğudur. (MÖ VII. Yüzyılda batıya doğru göç ederek, Karadeniz'in

kuzeyinden Tuna Nehri’ne kadar uzanan topraklara yerleştiler.)

• Sanatta hayvan figürünü kullanan ilk Türk topluluğudur.

• Kalaç Türklerinden gelirler.


22kasim

• İlk Türk kadın hükümdarı TOMRİS HAN devleti yönetmiştir.

•Amazon adı verilen kadın askerleri vardır.

•Alp Er Tunga destanı ve Şu destanı Iskitlere aittir.

• Pantolon ve kemer tokasını ilk defa kullanan Türk topluluğudur.

• At koşum takımlarını ilk defa kullanan Türk topluluğudur.

• Bugünkü Yakut Türklerinin atalarıdır.

• Yaşayış ve inanışları Türklerle aynıydı.

ORTA ASYA’DA VE AVRUPA’DA KURULUŞ İLK TÜRK DEVLETLERİ

1. ASYA HUN DEVLETİ (BÜYÜK HUN DEVLETİ) (MÖ. 220-MS.46)

Özellikleri:

Kurulduğu tarih kesin olarak bilinmemektedir.

Tarihte bilinen İLK TÜRK DEVLETİ’dir.

Bilinen ilk hükümdarı TUMAN (Teoman)'dır.

Teoman'dan sonra yerine oğlu METE HAN geçmiştir.

Asya Hun Devleti, METE HAN zamanında en geniş sınırlarına ulaşmıştır.

Çinliler Türk akınlarına karşı koymak için ÇİN SEDDİ'ni yaptılar.

Mete bütün Asya’da bulunan Türk boylarını ilk defa bir bayrak altında toplamıştır.

M.Ö 209 yılında dünya askerlik tarihinde bilinen ilk askeri sistem olan onluk sistemi kurmuştur.

M.Ö 318 yılında Çinlilerle ilk yazılı antlaşma yapılmıştır.

Çin-Hun savaşlarının temel nedeni Orta Asya İpek Yolu’na sahip olma isteğidir. Çin’e hakim olmasına

rağmen Türklerin kalabalık Çin nüfusu içerisinde milli benliklerini kaybetmesini istemediği için Çin’e

yerleşmelerine izin vermemiştir.

Oğuz Kağan Destanı Hunlara ait bir destandır.

Tarihte ilk defa bütün Türkleri tek bayrak altında toplayan Türk Devleti, Asya Hun Devleti’dir.

KAVİMLER GÖÇÜ (MS. 375)

Asya Hun Devleti’nin yıkılmasından sonra, Asya-nın batısında bulunan Hunlar, Hazar Denizi ile Aral Gölü

arasındaki topraklan ele geçirmiş ve bu topraklarda yaşayan kavimlerin de Avrupa’ya ilerlemeleri “Kavimler

Göçü”nü başlatmıştır.

Sonuçları:

*Avrupa Hun Devleti kurulmuştur,

*ilk Çağ sona ermiş, Orta Çağ başlamıştır.

*Roma imparatorluğu ikiye bölünmüş (395), Batı Roma İmparatorluğu yıkılmıştır (476).

*Avrupa’nın etnik yapısı değişmiş ve bugünkü uluslar ortaya çıkmıştır.

*Merkezi krallıklar gücünü yitirmiş, feodalite rejimi ortaya çıkmıştır.

*Avrupa’da kilise önem kazanmış, skolastik düşünce egemen olmuştur.

2. AVRUPA HUN (BATI HUN) DEVLETİ (MÖ. 220-MS.567)


22kasim

Özellikleri

• Balamir tarafından Orta Avrupa’da kurulmuştur.

• Bizanslılarla Margos ve Anatolias antlaşmasını yapmışlardır.

• En ünlü hükümdarı Attilla’dır. Onun zamanında Doğu Roma İmparatorluğu Avrupa Hun

Devleti’nin hakimiyetine alınmış, Batı Roma İmparatorluğu’na seferler düzenlenmiştir.

• Attilla’nın ölümünden sonra özellikle Tuna boyundaki Hunların bir kısmı Hristiyanlaşarak

ulusal benliklerini kaybetmişlerdir.

Anadolu'ya ilk Türk akınları Avrupa Hunları tarafından yapılmıştır.

Attila'nın siyasi hedefi; hem Doğu Romayı, hem de Batı Romayı egemenliği altına almak idi. Bu nedenle

önce Bizans'a yönelerek yaptığı Margus ve Anatolia antlaşmaları ile onları kendine bağladıktan sonra, Batı

Roma'yı ele geçirmenin planlarını yapmaya başladı.

Atilla’nın Batı Roma Seferleri:

1) Galya Seferi: Batı Roma Ordusuyla Katalon savaşını yaptı. Kesin sonuç alınamadı. (451)

2) İtalya Seferi: Bir yıl sonra 452’de Attila ikinci sefere çıktı. Bu defa Roma ordusu Attila’nın karşısına

çıkmaya cesaret edemedi. Romalılar, Papayı Attila’ya elçi olarak gönderdiler. Papayla görüşen Attila

Roma’ya girmekten vazgeçerek geri döndü.

Attila’nın ölümünden sonra Avrupa Hun Devleti eski gücünü koruyamayarak, dağıldı.

3. GÖKTÜRK DEVLETİ (522-744)

Özellikleri:

• Tarihte Türk adıyla kurlulan ilk Türk devle tidir.

• Türk milliyetçiliğinin başladığı Türk devletidir.

• Avar egemenliğine karşı ayaklanan Bumin Kağan tarafından Ötüken’de kurulmuştur.

• Türk Devletleri arasında en güçlüsü ve en geniş sınırlara ulaşanıdır.

• Bizansla ittifak kuran ilk Türk devletidir.

• Bizansa elçi gönderen ilk Türk devletidir. (Çiçek Hatun)

• Bizansın elçi gönderdiği ilk Türk devletidir. (Zemarkos)

• Tarım alanlarının sulanması amacıyla Tötö Kanalı’nı kurmuşlardır.

• Ergenekon Destanı, Köktürk Devleti’nin kuruluş sürecini anlatır.

• Yaşadığı iç karışıklıklar sonucu 582 yılında ikiye ayrılmış, Doğu Köktürk Devleti 630 yılında, Batı

Köktürk Devleti ise 659 yılında Çin hakimiyetine girmiştir.

4. II. GÖKTÜRK DEVLETİ (KUTLUK DEVLETİ) (682-744)

682 Yılında KUTLUK KAĞAN’ın başlattığı ayaklanma başarılı oldu. Türkler, Çinlileri topraklarından

atarak yeniden bağımsızlıklarına kavuştular. (682).


22kasim

II. Göktürk Devleti'ne kurucusundan dolayı KUTLUK DEVLETİ’de denir.

Kutluk Kağan Çin’e karşı "Ulusal Kurtuluş Savaşına" girişerek II. Göktürk devletini kurmuştur.

II. Göktürk Devleti, en parlak devrini BİLGE KAĞAN zamanında yaşamıştır. Bilge Kağan ülkeyi, kardeşi

KÜLTİGİN ve veziri TONYUKUK ile yönetmiştir. Bilge Kağan'dan sonra zayıflayan devlet; Karluk,

Basmil ve Uygur Türkleri tarafından 744 yılında yıkılmıştır.

Özellikleri:

• Çinlilere karşı ayaklanarak 682 yılında bağımsızlıklarına kavuşmuşlardır.

• ilk defa ikili yönetim devlet anlayışını kurmuşlardır.

• İlk Türk alfabesini kullanmışlardır.

•Orhun kitabelerini dikmişlerdir.

• Hükümdarlık ünvanı olarak derleyen toparlayan anlamında İLTERİŞ sıfatını kullanmışlardır.

• Sosyal devlet anlayışına sahiptirler.

• Milli nitelik taşırlar

• Göktürk kitabelerini ilk okuyan Danimarkalı dil bilimci VVilhelm Thomsen’dir

Göktürk Devleti’nin Türk Tarihindeki Önemi:

• Tarihte ilk defa Türk adıyla kurulan devlet, Göktürk Devleti'dir.

• Orhun Anıtlarını dikerek (II.Göktürk zamanında) Türk tarihi ve Türk edebiyatının ilk yazılı

kaynaklarını oluşturmuşlardır.

• Milliyetçilik duygusu, Fransız ihtilali’nden 1000 yıl önce Göktürkler döneminde en yüksek

seviyede yaşanmıştır.

• Asya Hun Devleti'nden sonra Türkleri tarihte ikinci defa tek bayrak altında toplamayı başarmışlardır.

5. UYGUR DEVLETİ (744-840)

Karluk ve Basmiller'le birleşerek II. Göktürk Devletini yıkan UYGURLAR Orhun bölgesinde UYGUR

DEVLETİ'ni kurdular. (745)

Kurucuları KUTLUK KÜL BİLGE KAĞAN, merkezleri Ordubalık (Karabalsagun)'dur.

Kutluk Bilge Kül Kağan, Türklerin şehir kuran ilk hükümdarıdır.

İlk Türk şehri Ordubalık’tır.

Özellikleri

• Kağıt ve matbaayı kullanan ilk Türk devletidir.

• Kutluk Kul Bilge tarafından Ötüken’de kurulmuştur.

• ilk din değiştiren Türk toplumudur.

• Mimari eser bırakan ilk Türk devletidir

• Yazılı hukuk kurallarını oluşturan ilk Türk devletidir.

• Minyatur, cilt, tezhip sanatını kullanan ilk Türk devletidir.

• Hareketli harf sistemine dayanan matbaayı bulmuşlardır.


22kasim

• ilk defa kütüphane ve arşiv kurmuşlardır.

• Soğd Alfabesinden Uygur Alfabesini çıkarmışlar

ve kullanmışlardır.

• İlk Turk şehrini kurmuşlardır. (Ordubalık)

• Ortaoyunu, bale ve gölge oyununu kullanmışlardır.

• Tarımda sulama kanallarını kurdular.

• Moğolların Türkleşmesinde rol aldılar.

• Göç ve Türeyiş destanlarının sahibidirler.

DİĞER TÜRK DEVLETLERİ VE TOPLULUKLARI

Önceleri Hun devletinin egemenliğinde yaşayan Sibirler VI. Yüzyıl başlarında Avarların baskısıyla batıya

göç ederek, Ural dağlarının güney doğusuna yerleştiler.

• Sasanilerle anlaşarak, Bizans'a karşı savaştılar. Anadolu’ya akınlar yapmışlardır.

• Bugünkü SİBİRYA adı Sibir Türklerinden gelir.

• Avarlara yenilince, Hazar Türklerine karıştı- £; lar. Hazar Devletinin asıl kitlesini oluşturdular.

1. TÜRGİŞ DEVLETİ

I. Göktürk Devletine bağlı olan Türgişler 630 yılında Göktürk devletinin yıkılmasıyla serbest kaldılar.

BAGA TARKAN Türgiş Devleti'ni kurdu.

766 yılında Türgiş Devletine Karluklar son verdi.

Özellikleri:

• Baga Tarkan tarafından bastırılan bu paraya KAMDU adı verilir.

• Issık Gölü kenarında yaşamışlardır.

• Emeviler döneminde, Maveraünnehir bölgesinde İslam ordusuna karşı mücadele ederekOrta Asya’nın

Araplaşmasını engellemişlerdir.

2. KARLUKLAR

Özellikleri:

İslamiyete giren ilk Türk toplumudur.

*Kar yığını anlamına gelir.

*Talaş Savaşında müslümanların yanında yer alarak Orta Asya’nın Türk hakimiyetinde kalmasında etkili

olmuşlardır.

*Orta Asya’ya Çin egemenliğinin girmesini engellemişlerdir..

*12. Yüzyılda Karahitayların ve Moğolların hakimiyetine giren Karluklar, Cengiz Han’a bağlılık

gösteren ilk Müslüman Türk topluluğu olmuştur.

*islamiyeti kabul eden ilk Türk boyudur.

*ilk Müslüman Türk Devleti olan KARAHANLILAR’ın kurulmasında etkili oldular.


22kasim

3. KIRGIZLAR

Özellikleri:

• Günümüze kadar varlıklarını ve devletlerini devam ettiren Türk topluluğudur.

1936'da Sovyetler Birliğinin 15 Cumhuriyetinden biri olmuşlar, 1991'de Sovyet Rusya'nın dağılmasıyla

Bağımsız KIRGIZİSTAN DEVLETİ kurulmuştur. Başkenti Bişkek'dir.

*Dünyanın en uzun destanı olan Manas destanı Kırgızlara aittir.

*Yenisey yazıtları Kırgızlara aittir.

*Ünlü Kırgız yazar Cengiz Aymatov Türk Kültürünü dünyaya tanıtan en büyük Türk yazarlarından birisidir.

*Yenisey Irmağı bölgesine yerleştiler. Önce Köktürk ve sonra Uygurların egemenliğinde kalan Kırgızlar,

840 yılında Uygurlar’a karşı mücadele vererek Ötüken merkezli bir devlet kurdular.

*840 Yılında Ötüken'i alarak Uygur Devletine son verdiler.

* 1207 yılında Cengiz Han tarafından yıkılmıştır.

Not: Kırgızlar; Orhun Bölgesinden Uygurları kovarak, buradaki Türk nüfusunun azalmasına sebep

olmuşlardır. Bu yüzden bu en eski Türk Yurdu, daha sonra Kırgızları yenen Moğolların eline geçerek

kolayca Moğollaşacak ve MOĞOLİSTAN olarak anılacaktır.

Not: Kırgızlar, Cengiz Han'a bağlanan ilk Türk Kavmidir.

4. AVARLAR

552 yılında Orta Asya'daki Avar İmparatorluğuna Göktürkler son verince, batıya doğru ilerleyerek Ro-

manya’ya giren AVARLAR merkezi MACARİSTAN olan yeni devletlerini kurdular.

Özellikleri:

Tarihte İstanbul’u ilk defa kuşatan Türk devletidir. Sasanilerle birlikte İstanbul’u iki kez kuşatmalarına

karşın bir sonuç alamamışlardır.

Avrupa’da devlet kuran ikinci Türk boyudur. Hristiyanlığı kabul edip slavlaşmışlardır.

Slav topluluklarının göç etmesine neden olarak, bunların doğu Avrupa ve Balkanlara inmesini sağladılar.

Böylece Balkanların Slavlaşmasında etkili oldular.

805 yılında Franklar tarafından yıkıldılar.

İlk defa İstanbul’u kuşatan Türkler, Avarlar’dır.

5. BULGARLAR

Batı Hunları ve Ogur Türklerinin karışmasıyla ortaya çıkan Türk topluluğuna BULGAR denir. Karadeniz'in

kuzeyinde Göktürk Devletinin yıkılmasıyla "Büyük Bulgarya Devleti kuruldu. Ancak kurucusu KUBRAT'ın

ölümüyle Hazarlar tarafından yıkıldı. Bulgarların bir kısmı Tuna nehri, bir kısmı da Volga nehri kıyılarına

göç etmek zorunda kaldı.


22kasim

Özellikleri:

• Avrupa Hun Devletinin yıkılmasından sonra karadeniz’in kuzeyine gelen Hunlar, buradaki

Türk boylarıyla birleşmiştir.

• Ogur Boyu ile kaynaştıkları için BULGAR adını almışlardır.

• Avrupaya göç eden Türk boylarından ilk defa müslümanlığı kabul eden Türk boyudur

• Hükümdarlık ünvanı olarak ÇAR sıfatını kullanmışlardır.

6. HAZARLAR

Kuzey Karadeniz ve Kafkaslar arasındaki bölgede Göktürk Devletinin yıkılmasıyla HAZAR KAĞANLIĞI

kuruldu.

Özellikleri:

• Ticaretle uğraşmışlardır.

• Ücretli asker kullanmışlardır.

•Dönemlerine barış ve hoşgörü çağı denir.

•Hazar yöneticileri Museviliği benimsediler. Halk arasında Hıristiyanlık ve Müslümanlık

yayılmıştı.

• Hazarlar ülkelerinde farklı dinleri içinde bulundurduklarından yüksek bir hoşgörü vardı.

7. MACARLAR

Özellikleri:

• Hristiyanlığın katolik meshebini benimsemişlerdir.

• Balkanların Germenleşmesini önlemişlerdir.

• Bugün kendilerine HUNGARYA derler.

• İlk Türkoleji Enstitüsü 1870 yılında Macaristan’da kurulmuştur.

• Fin-Ugor kavmi ile OGUR Türklerinin karışmasıyla MACAR kavmi ortaya çıkmıştır.

• 896 yılında kendi adlarını verdikleri MACA- RlSTAN'a gelerek devletlerini kurdular.

• X. yüzyılda Hıristiyanlığın Katolik mezhebini benimsediler. (Bundan sonra Türklük özelliklerini

kaybetmeye başladılar.)

8. PEÇENEKLER

Özellikleri:

• Türk tarihinde devlet kuramamış tek Türk boyudur.

•Paralı askerlik yapan tek Türk boyudur.

•Malazgirt savaşında Türk tarafına geçerek Bizanslıların yenilmesini sağlamışlardır.

• Karadeniz'in kuzeyinde Don ve Dinyesper nehirleri arasındaki bölgeye yerleştiler ve burada boy teşkilatı

olarak yaşadılar.

•1071 Malazgirt Savaşına Bizans ordusu içinde ücretli asker olarak katıldılar. Ancak

Selçukluların kendileri gibi Türk olduklarını analyınca Selçuklu ordusu saflarına katıldılar.

• Kıpçaklar tarafından siyasi varlıklarına son verilmiştir. (1091)


22kasim

9. KUMANLAR (KIPÇAKLAR)

Özellikleri:

• Rus Igor destanının konusu olan Türk boyudur.

• Balkaş Gölü ile İrtiş Irmağı arasındaki topraklarda yaşamışlar, daha sonra Karahitayların baskıları sonunda

Doğu Avrupa’ya yerleşmişlerdir.

• Altin Orda Devleti’nin Türkleşmesinde önemli rol oynayan kıpçaklar, sonraki yıllarda Mısır’a götürülmüş,

Mısır’daki devlet yönetiminde ve ordularında görev almışlardır.

• Kodeks Cominikus, Kıpçak Türkçesi şivesiyle yazılmış bir Türkçe sözlüktür.

• Volga'yı aşarak Avrupa'ya ve Balkanlara girmişlerdir.

• Macaristan'a giden Kıpçaklar ROMEN devletinin kurulmasında etkili olmuşlardır.

• Kıpçakların Oğuz Türkleriyle yaptığı mücadeleler DEDE KORKUT HİKAYELERİ nin

ortaya çıkmasına sebep olmuştur.

10. UZLAR (OĞUZLAR) (kabile/boy)

Özellikler:

•ilk kurdukları devlet Oğuz Yabgu devletidir.

•Dede korkut hikayeleri Oğuzlara aittir.

• Bizans ordusunda paralı askerlik yapmışlardır.

• Bugünkü Gagavuz (Gökoğuz) Türklerinin atalarıdır.

• Selçuklu ve Osmanlı devletini kurmuşlardır.

• Tarihte Türk Milletinin siyasi, kültür ve medeniyet alanında en büyük rolü oynayan koludur.

• Uzların bir kısmı Malazgirt Savaşı sırasında Bizans Ordusu saflarından, Selçuklu Ordusuna

geçtiler.

11. BAŞKIRTLAR (BAŞKURTLAR)

Ural dağları çevresinde yaşayan Başkırtlar, Cengiz Han döneminde Moğol egemenliğinde, 13. Yüzyılda

Altın Orda Devletine bağlı olarak yaşadılar. 17. Yüzyıldan itibaren Rusya’ya bağlanan Başkırtlar,

günümüzde de Rusya Federasyonu’na bağlı olarak varlıklarını sürdürmektedirler.

12. KİMEKLER

Altay Dağları’nın kuzey batısında Köktürk egemenliğinde yaşayan Kimekler, Köktürk Devletinin

yıkılmasından sonar bağımsızlığını ilan etmiştir. 9. yüzyılda Kıpçak egemenliğini kabul etmişlerdir.

13. SABİRLER

6. Yüzyılda Doğu Avrupa’da görülen Sabirler, Avarlar, Bizanslılar ve Sasanilerle yaptıkları mücadeleler

sonucu zayıflayarak önce Köktürk Devletine, daha sonar da Hazarların egemenliğine girmişlerdir.

İLK TÜRK DEVLETLERİNDE KÜLTÜR VE UYGARLIK

DEVLET YÖNETİMİ


22kasim

İslamiyet Öncesi Türk Devletlerindeki Kültür ile ilgili kelime Ve Deyimler

Hükümdar

Ünvanlan

İlig, Han, Hakan, Kağan,

İdikut, Şanyu, İlteber,

Tanhu, Yabgu

Oğuş Aile

Urug Sülale

Bod Boy/Aşiret

Bodun Millet

İI-EI Devlet

Yabgu Hükümdarın erkek kardeşi

Tayanç Danışman

Ağılık Hazine görevlisi

Yargucu Hakim

Balbal Mezara dikilen taş

Kurgan Anıt mezar

Baksı Ozan, türkü söyleyen

Tamu Cehennem

Toy-Kurultay-

Kengeş Meclis

Tigin Şehzade

Katun Hükümdarın eşi

Aygucu Başbakan

Buyruk Bakan

Todun Vergici

Şad Hükümdarın büyük oğlu

Bedizci Ressam

Yargan Mahkeme

Tamgacı Mühürdar-yazıcı

Balık Şehir

Ongun Kutsal hayvan

Kopuz Saz

Şaman Din adamı

Çetr Hükümdar şemsiyesi

Tarkan Askeri yönetici

Bitikçi Yazıcı


22kasim

Toygun Kurultay üyesi

Tılmaç Tercüman

Noyan Ordu komutanı

Kenetçi Şehzade öğretmeni

Emçi Doktor

Yuğ Cenaze töreni

Apa Sivil vali

Sav Şehir

Sagu Ağıt

Koşuk Şarkı

Hükümdarlık Alametleri (Sembolleri):

Otağ Çadır

Tuğ Sancak

Örgin Taht

Dıbıl Davul

Kotuz Taç

Yarlığ Buyrug/Ferman

Yay Yay

Türk Hükümdarlarının Tahta Çıkışı:

1- Hanedan üyeleri arasında siyasi ve askeri mücadeleyi kazanan hükümdar olarak tahta çıkıyordu. (En sık

rastlanan durum)

2- Hükümdarın rakipsiz aday olması (Bu durumda taht kavgası olmadan başa geçiyordu.)

3- Seçim Usulü (Kengeş, toy veya kurultay denilen devletin ileri gelenlerinden oluşan meclisin toplanarak

hanedan üyelerinden birini tahta geçirmesi.)

4- Ekber ve Erşed (En yaşlı ve olgun) olanın başa geçmesi. (Bu yöntem III. Ahmet zamanından itibaren

sadece Osmanlı Devleti’nde uygulanmıştır.)

Türk Devletlerinde Hükümdar:

Hanedandan olan bütün erkeklerin hükümdar olma hakları vardı. (Kardeşler, kardeş çocukları, amca, amca

çocukları ve diğer hanedan üyeleri.)

Kut Anlayışı: Türkler devleti yönetme yetkisinin TANRI tarafından verildiğine inanıyorlardı. Tanrı

tarafından verilen bu yönetme hakkına KUT diyorlardı. KUT'un kan yoluyla hükümdarın tüm erkek

çocuklarına geçtiğine inanıyorlardı.

Kut Anlayışı Türk Devletlerini Nasıl Etkilemiştir?

Bütün hanedan üyelerinde KUT olduğundan kendine siyasi ve askeri bakımdan güvenen kişi taht kavgasına

girebiliyordu. Bu durum Türk devletlerini ya iç savaş sonucu istkrarsızlığa, ya da bölünmeye götürüyordu.


22kasim

KPSS’YE NASIL ÇALIŞMALIYIZ - Fotokopion...2- KPSS çıkmış sorular konu konu taranmalıdır. Bireysel Çalışmalarda Matematik dersindeki konular derste iyi öğrenilmiş olsa

Documents