งานออกแบบกําแพงป้องกันตลิ่งจากวัดเชิงเลนถึงวัดแสงสิริธรรม บทนํา งานก่อสร้างกําแพงป้องกันตลิ่งบริเวณแม่น้ําเจ้าพระยา ส่วนใหญ่นิยมออกแบบเป็นเสาเข็มตอกรูปตัว ไอ และใช้แผ่น คสล. เสียบลงในร่องเสาเข็มเพื่อป้องกันการเคลื่อนตัวของดินด้านตลิ่งและป้องกันน้ํากัดเซาะ ตลิ่ง โดยเสาเข็มตอกจะประกอบด้วยเสาเข็มหลัก (KING PILE) และเสาเข็มยึด (BATTLE PILE) โดยเสาเข็มทั้งสอง ชนิดนี้จะต้องสามารถรับโมเมนต์ดัดที่เกิดจากแรงดันดินได้อย่างปลอดภัย ความเป็นมาของโครงการ โครงการก่อสร้างกําแพงป้องกันตลิ่งจากวัดเชิงเลนถึงวัดแสงสิริธรรม เป็นโครงการอันเนื่องมาจาก พระราชดําริ เพื่อช่วยเหลือราษฎรที่อาศัยอยู่ในบริเวณคุ้งฝั่งตะวันตกของแม่น้ําเจ้าพระยา ตําบลท่าอิฐ อําเภอ ปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี ที่ประสบความเดือดร้อนจากอุทกภัย และป้องกันการกัดเซาะตลิ่งที่ดินริมฝั่งแม่น้ํา เจ้าพระยา ทั้งนี้เนื่องจากเป็นโครงการเร่งด่วน สํานักพัฒนาแหล่งน้ําขนาดกลางซึ่งเป็นผู้รับผิดชอบในการ ดําเนินโครงการ จึงขอความร่วมมือให้กลุ่มงานออกแบบระบบชลประทาน ๕ สํานักออกแบบวิศวกรรมและ สถาปัตยกรรมเป็นผู้รับผิดชอบดําเนินงานออกแบบโครงการฯ การออกแบบกําแพงป้องกันตลิ่ง เนื่องจากแม่น้ําเจ้าพระยาเป็นแม่น้ําที่มีความลึกและตลิ่งลาดชันค่อนข้างมาก ทําให้ความสูงของ กําแพงป้องกันตลิ่งมีค่ามากตามไปด้วย การก่อสร้างกําแพงป้องกันตลิ่งจึงจําเป็นที่จะต้องใช้ระบบเสาเข็มหลัก (KING PILE) และเสาเข็มยึด (BATTLE PILE) โดยพิจารณาให้เสาเข็มหลักเป็นเหมือนผนังยื่น (ANCHORED SHEET PILE WALLS) และมีเสาเข็มยึดทําหน้าที่ยึดที่ส่วนปลายเสาเข็มหลักเพื่อลดค่าโมเมนต์ดัดบริเวณปลายเสาเข็มและลด ระยะฝังในดินด้วย โดยจะพิจารณาแรงดันดินด้านข้างเป็นองค์ประกอบหลัก และแบ่งแรงดันดินด้านข้างที่ กระทําต่อเสาเข็มเป็น 2 ด้าน คือด้านดินถมหรือตลิ่ง (ACTIVE LATERAL EARTH PRESSURE) และด้านแม่น้ํา (PASSIVE LATERAL EARTH PRESSURE) การออกแบบกําแพงป้องกันตลิ่ง จะแบ่งขั้นตอนการออกแบบดังนี้ 1. เขียนภาพรวม คุณสมบัติของดินและระยะต่างๆ 2. คํานวณค่า Ka และ Kp 3. เขียน DIAGRAM ของแรงดันดิน 4. หาค่าความลึกของเสาเข็ม 5. หาค่าแรงที่กระทําต่อเสาเข็มยึด 6. หาค่าโมเมนต์สูงสุดที่กระทําต่อเสาเข็มหลัก 7. สรุปความยาวเสาเข็มหลัก (เผื่อ 40%) กลุ่มงานออกแบบระบบชลประทาน 5 1