KEBERMAKNAAN HIDUP PADA IBU RUMAH TANGGA PENDERITA HIV/AIDS SKRIPSI Diajukan Sebagai Salah Satu Syarat Untuk Menyelesaikan Program Sarjana (S1) Pada Program Studi Psikologi Oleh: Prastowo Subiantoro 46110010026 PROGRAM STUDI PSIKOLOGI FAKULTAS PSIKOLOGI UNIVERSITAS MERCU BUANA 2014
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
KEBERMAKNAAN HIDUP PADA IBU RUMAH
TANGGA PENDERITA HIV/AIDS
SKRIPSI
Diajukan Sebagai Salah Satu Syarat Untuk Menyelesaikan Program Sarjana (S1)
Pada Program Studi Psikologi
Oleh:
Prastowo Subiantoro
46110010026
PROGRAM STUDI PSIKOLOGI
FAKULTAS PSIKOLOGI
UNIVERSITAS MERCU BUANA
2014
i
ii
KATA PENGANTAR
Puji syukur penulis panjatkan atas kehadirat Allah SWT yang telah
memberikan rahmat serta karunia sehingga penulis dapat menyelesaikan
penelitian yang berjudul “Kebermaknaan Hidup Pada Ibu Rumah Tangga
Penderita HIV/AIDS” ini.
Dalam menyelesaikan skripsi ini, penulis juga mendapat banyak bantuan,
bimbingan, dan dukungan dari berbagai pihak. Oleh karena itu, pada kesempatan
ini penulis ingin menyampaikan terima kasih yang sebesar-besarnya kepada:
1. Bapak Dr. A.A.Anwar Prabu Mangkunegara, M.Si., selaku Dekan
Fakultas Psikologi Universitas Mercu Buana Jakarta.
2. Ibu Istiqomah, M.Si., selaku dosen pembimbing penulis. Terima kasih atas
segala bimbingan, kritikan, masukan dan dukungan moril yang telah ibu
berikan kepada penulis.
3. Seluruh dosen Fakultas Psikologi yang telah memberikan ilmu, wawasan
dan pengetahuan yang sangat berharga bagi penulis dan seluruh staff Tata
Usaha Fakultas Psikologi yang membantu penulis dalam menyediakan
segala keperluan selama perkuliahan.
4. Kedua orangtua penulis ( Alm. Bapak Bambang Buntoro dan mamah
Neneng Andriati) serta kakak-kakak yang telah memberikan semangat,
perhatian, dukungan moril dan materil yang membuat penulis tetap
termotivasi untuk menjalankan skripsi ini.
5. Teman-teman Sayap Ayam (Andres, Dani, Dwi cahyo, Gunawan, Septian,
Singgih, Tantri, Rara dan Putri) yang setia menemani di saat suka maupun
duka, memberikan perhatian dan dukungan kepada penulis. Terima kasih
atas waktu berharga yang telah kita lewati bersama.
6. Teman-teman Psikologi angkatan 2010 yang telah memberikan dukungan,
semangat dan motivasi kepada penulis serta atas waktu yang berharga
selama ini.
7. Keempat responden dalam penelitian ini. Terima kasih telah meluangkan
waktu untuk berpartisipasi dalam penelitian ini. Terima kasih atas
informasi dan data yang diberikan kepada penulis untuk kepentingan
penelitian ini. Tetaplah menjadi ibu rumah tangga yang mulia dan penuh
semangat dalam menjalani kehidupan ini.
8. Teman-teman Yatim Soul. Yang telah memberikan makna keseimbangan
hidup antara kebutuhan duniawi maupun kebutuhan akhirat. Tak ada yang
lebih membahagiakan selain bisa berbagi dengan sesama.
9. Terima kasih kepada semua pihak yang telah membantu penulis dalam
menyelesaikan skripsi ini, yang tidak dapat penulis sebutkan satu per satu.
Bantuan yang diberikan sangat berharga bagi penulis.
Penulis menyadari bahwa skripsi ini masih jauh dari sempurna. Oleh karena
itu, penulis menerima semua saran dan kritik demi tercapainya penulisan yang
lebih baik lagi. Penulis berharap skripsi ini dapat memberikan manfaat bagi semua
pihak. Atas perhatiannya penulis ucapkan terima kasih.
Jakarta, Agustus 2014
Penulis
iii
v
DAFTAR ISI
SURAT PENGESAHAN SKRIPSI ............................................................ i
SURAT PENGESAHAN SIDANG ............................................................. ii
ABSTRACT .................................................................................................. iii
ABSTRAK ...................................................................................................... iv
KATA PENGANTAR ..................................................................................... v
DAFTAR ISI .................................................................................................. vii
DAFTAR TABEL .......................................................................................... viii
BAB I PENDAHULUAN ........................................................................ 1
1.1. Latar Belakang ........................................................................ 1
1.2. Rumusan Masalah ................................................................... 7
1.3. Tujuan Penelitian .................................................................... 7
1.4. Manfaat Penelitian .................................................................. 7
1.4.1. Teoritis .......................................................................... 7
1.4.2. Praktis ............................................................................ 8
BAB II KAJIAN PUSTAKA .................................................................... 9
2.1. Kebermaknaan Hidup ............................................................. 9
2.1.1. Pengertian Makna Hidup .............................................. 9
2.1.2. Sumber Menemukan Makna Hidup .............................. 10
v
2.1.3. Karakteristik Makna Hidup........................................... 11
2.1.4. Ciri-ciri Individu mencapai kebermaknaan Hidup ....... 12
2.1.5. Ciri-ciri Individu mengalami kehampaan hidup ............ 13
2.1.6. Tahap Mencapai Kebermaknaan Hidup......................... 14
2.2. HIV/AIDS ................................................................................ 15
2.2.1. Pengertian HIV/AIDS .................................................... 15
2.2.2. Penularan HIV/AIDS ..................................................... 16
` 2.2.3. Perjalanan HIV Menjadi AIDS ...................................... 17
2.2.4. Gejala-gejala HIV/AIDS ................................................ 18
2.2.5. Pengobatan untuk HIV/AIDS ........................................ 18
2.3. Ibu Rumah Tangga ................................................................... 19
2.3.1. Peran Ibu Rumah Tangga............................................... 19
BAB III METODE PENELITIAN ............................................................. 21
3.1. Metode Penelitian Kualitatif .................................................... 21
3.2. Subyek Penelitian..................................................................... 21
3.2.1. Karakteristik Penelitian .................................................. 21
3.2.2. Teknik Pemilihan Subyek .............................................. 22
v
3.2.3. Jumlah Subyek ............................................................... 22
3.3. Metode Pengumpulan Data ...................................................... 22
3.4. Alat Pengumpulan Data ........................................................... 24
3.4.1. Alat Bantu Pengumpulan Data....................................... 24
3.4.2. Pedoman Wawancara ..................................................... 25
3.4.3. Informed Consent........................................................... 25
3.5. Prosedur Penelitian .................................................................. 26
3.5.1. Persiapan Penelitian ....................................................... 26
3.5.2. Pelaksanaan Penelitian ................................................... 26
3.5.3. Analisa Data ................................................................... 27
BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN .......................... 29
4.1. Hasil Penelitian ...................................................................... 29
4.1.1. Identitas Subjek 1 ......................................................... 29
4.1.1.1. Hasil Observasi ...................................................... 29
4.1.1.2. Hasil Wawancara ................................................... 31
4.1.1.3. Analisis Kasus Subjek 1......................................... 38
4.1.2. Identitas Subjek 2 ......................................................... 44
v
4.1.2.1. Hasil Observasi ...................................................... 44
4.1.2.2. Hasil Wawancara ................................................... 45
4.1.2.3. Analisis Kasus Subjek 2......................................... 53
4.1.3. Identitas Subjek 3 ......................................................... 58
4.1.3.1. Hasil Observasi ...................................................... 58
4.1.3.2. Hasil Wawancara ................................................... 59
4.1.3.3. Analisis Kasus Subjek 3......................................... 66
4.1.4. Identitas Subjek 4 ......................................................... 72
4.1.4.1. Hasil Observasi ..................................................... 72
4.1.4.2. Hasil Wawancara .................................................. 73
4.1.4.3. Analisis Kasus Subjek 4........................................ 80
4.2. Analisa Antar Subjek .............................................................. 87
BAB V KESIMPULAN DAN SARAN .................................................... 95
5.1. Kesimpulan ............................................................................ 95
5.2. Diskusi ................................................................................... 99
5.3. Saran ...................................................................................... 102
5.3.1. Saran Teoritis ................................................................ 102
v
5.3.2. Saran Praktis ................................................................. 102
DAFTAR PUSTAKA
LAMPIRAN-LAMPIRAN
v
v
DAFTAR ISI
SURAT PENGESAHAN SKRIPSI ............................................................ i
SURAT PENGESAHAN SIDANG ............................................................. ii
ABSTRACT .................................................................................................. iii
ABSTRAK ...................................................................................................... iv
DAFTAR ISI .................................................................................................. v
DAFTAR TABEL .......................................................................................... vii
BAB I PENDAHULUAN ........................................................................ 1
1.1. Latar Belakang ........................................................................ 1
1.2. Rumusan Masalah ................................................................... 7
1.3. Tujuan Penelitian .................................................................... 7
1.4. Manfaat Penelitian .................................................................. 7
1.4.1. Teoritis .......................................................................... 7
1.4.2. Praktis ............................................................................ 8
BAB II KAJIAN PUSTAKA .................................................................... 9
2.1. Kebermaknaan Hidup ............................................................. 9
2.1.1. Pengertian Makna Hidup .............................................. 9
2.1.2. Sumber Menemukan Makna Hidup .............................. 10
2.1.3. Karakteristik Makna Hidup........................................... 11
v
2.1.4. Ciri-ciri Individu mencapai kebermaknaan Hidup ....... 12
2.1.5. Ciri-ciri Individu mengalami kehampaan hidup ............ 13
2.1.6. Tahap Mencapai Kebermaknaan Hidup......................... 14
2.2. HIV/AIDS ................................................................................ 15
2.2.1. Pengertian HIV/AIDS .................................................... 15
2.2.2. Penularan HIV/AIDS ..................................................... 16
` 2.2.3. Perjalanan HIV Menjadi AIDS ...................................... 17
2.2.4. Gejala-gejala HIV/AIDS ................................................ 18
2.2.5. Pengobatan untuk HIV/AIDS ........................................ 18
2.3. Ibu Rumah Tangga ................................................................... 19
2.3.1. Peran Ibu Rumah Tangga............................................... 19
BAB III METODE PENELITIAN ............................................................. 21
3.1. Metode Penelitian Kualitatif .................................................... 21
3.2. Subyek Penelitian..................................................................... 21
3.2.1. Karakteristik Penelitian .................................................. 21
3.2.2. Teknik Pemilihan Subyek .............................................. 22
3.2.3. Jumlah Subyek ............................................................... 22
v
3.3. Metode Pengumpulan Data ...................................................... 22
3.4. Alat Pengumpulan Data ........................................................... 24
3.4.1. Alat Bantu Pengumpulan Data....................................... 24
3.4.2. Pedoman Wawancara ..................................................... 25
3.4.3. Informed Consent........................................................... 25
3.5. Prosedur Penelitian .................................................................. 26
3.5.1. Persiapan Penelitian ....................................................... 26
3.5.2. Pelaksanaan Penelitian ................................................... 26
3.5.3. Analisa Data ................................................................... 27
BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN .......................... 29
4.1. Hasil Penelitian ...................................................................... 29
4.1.1. Identitas Subjek 1 ......................................................... 29
4.1.1.1. Hasil Observasi ...................................................... 29
4.1.1.2. Hasil Wawancara ................................................... 31
4.1.1.3. Analisis Kasus Subjek 1......................................... 38
4.1.2. Identitas Subjek 2 ......................................................... 44
4.1.2.1. Hasil Observasi ...................................................... 44
v
4.1.2.2. Hasil Wawancara ................................................... 45
4.1.2.3. Analisis Kasus Subjek 2......................................... 53
4.1.3. Identitas Subjek 3 ......................................................... 58
4.1.3.1. Hasil Observasi ...................................................... 58
4.1.3.2. Hasil Wawancara ................................................... 59
4.1.3.3. Analisis Kasus Subjek 3......................................... 66
4.1.4. Identitas Subjek 4 ......................................................... 72
4.1.4.1. Hasil Observasi ..................................................... 72
4.1.4.2. Hasil Wawancara .................................................. 73
4.1.4.3. Analisis Kasus Subjek 4........................................ 80
4.2. Analisa Antar Subjek .............................................................. 87
BAB V KESIMPULAN DAN SARAN .................................................... 95
5.1. Kesimpulan ............................................................................ 95
5.2. Diskusi ................................................................................... 99
5.3. Saran ...................................................................................... 102
5.3.1. Saran Teoritis ................................................................ 102
5.3.2. Saran Praktis ................................................................. 102
v
DAFTAR PUSTAKA
LAMPIRAN-LAMPIRAN
v
vii
DAFTAR TABEL
Tabel 1 Tabel Tema Subjek 1 ......................................................................... 42
Tabel 2 Tabel Tema Subjek 2 ......................................................................... 56
Tabel 3 Tabel Tema Subjek 3 ......................................................................... 69
Tabel 4 Tabel Tema Subjek 4 ......................................................................... 84
Related Documents
