KANATLI VE DİĞER KÜÇÜK EVCİLLER ARAŞTIRMALARI … · 2017-03-13 · KANATLI VE DİĞER KÜÇÜK EVCİLLER ARAŞTIRMALARI ÇALIŞMA GRUBU PROJE DEĞERLENDİRME TOPLANTISI TUTANAĞI

T.C. GIDA TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI

TARIMSAL ARAŞTIRMALAR ve POLİTİKALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

KANATLI VE DİĞER KÜÇÜK EVCİLLER ARAŞTIRMALARI PROGRAM

DEĞERLENDİRME TOPLANTISI

TUTANAKLAR

20-23 Şubat 2017 ANTALYA

KANATLI VE DİĞER KÜÇÜK EVCİLLER ARAŞTIRMALARI ÇALIŞMA GRUBU PROJE DEĞERLENDİRME TOPLANTISI TUTANAĞI

(19 Şubat-23 Şubat 2017 ANTALYA)

20Şubat 2017

I. Oturum Başkanı: Dr. Serdar KAMANLI

21 Şubat 2017

II. Oturum Başkanı: Dr. Serdar KAMANLI

22 Şubat 2017

III. Oturum Başkanı: Dr. Serdar KAMANLI

23 Şubat 2017

IV. Oturum Başkanı: Dr. Serdar KAMANLI

Raportörler Gökhan AKDENİZ Bülent TARIM Salim AKTÜRK Muhammet TUNCA Dilek KABAKCI Erkan TOPAL Emrah OĞUZHAN Metin KESKİN Bahattin KOÇER

KANATLI VE DİĞER KÜÇÜK EVCİLLER ARAŞTIRMALARI ÇALIŞMA GRUBU PROJE DEĞERLENDİRME TOPLANTISI TUTANAĞI

( 19 Şubat-23 Şubat 2017 ANTALYA)

Dr. Belgin GÜNBEY’ in Kanatlı ve Diğer Küçük Evciller Çalışma Grubuna ait bilgilendirme sunusu ve konuşmasının ardından divan oluşumu için yaptığı teklif onaylanarak kabulünden sonra toplantıya geçilmiştir.

Projenin Adı: Farklı Işık Renklerinin Damızlık Yumurtacılarda Performans, Kan Parametreleri ve Kuluçka Sonuçlarına Etkisi Proje Lideri : Dr. Diydem DOĞAN

Yürütücü Kuruluş : Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Grup Görüşleri:

• Lüxmetreler ile belli zaman aralıklarında ölçümler yapılmalıdır. • İstatistik analizler ile ilgili uygulanacak yöntemler veri yapısına göre ayrı ayrı

belirtilmelidir. • Çoklu karşılaştırmalarda Duncan yerine Tukey testi kullanılmalıdır. • Spermotozoa oranının mikroskopta değerlendirilme metodu daha açık olarak

belirtilmelidir. • Ticari yumurtacı hatlar daha önceki çalışmalarda sıkça yer aldığı için projeye dahil

edilmemiştir.

Karar: Proje raportör ve grup görüşleri doğrultusunda gerekli düzenlemeler yapılması kaydıyla oybirliği ile kabul edilmiştir.

Projenin Adı: Ana Arı Yetiştiriciliğinde Farklı Aşılama Uygulamalarının Ana Arı Kalitesine Etkilerinin Araştırılması Proje Lideri : Nazlı Pınar CANVERDİ

Yürütücü Kuruluş : Arıcılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Grup Görüşleri:

• Literatür özeti daha güncel makalelerden oluşturulmalıdır. • Projede erkek arı faktörünün değerlendirmeye alınması gerekmektedir. • Proje başlığının “Ana Arı Yetiştiriciliğinde Aşılama Yapılırken Farklı Dozda ve

Yoğunlukta Arı Sütü Kullanımının Ana Arı Kalitesi Üzerine Etkilerinin Araştırılması” şeklinde revize edilmesi gerekmektedir.

• Gruplar arasındaki farkın önemli bulunması halinde çoklu karşılaştırma testi yapılmalıdır.

• “Tek yönlü varyans analizinde gruplar arasındaki fark önemli bulunursa Tukey testi yapılır” ifadesinin eklenmesi gerekmektedir.

• Projede tek damızlık koloninin kullanılacak olmasının riskli olacağı belirtilmiştir. Damızlık koloni sayısının artırılması gerektiği vurgulanmıştır.

• Larva transferi sırasında el alışkanlıkları ve mevsimsel faktörler proje sonunda stabilize değerler alınmasını güçleştirecektir.

• Spermotozoa sayımına ilaveten diğer sperm kalite parametrelerine de bakılması gerekmektedir.

• Faktöriyel desende tekrarlanan ölçümlü varyans analizi yapılmalıdır. • Larva transferinde kullanılacak olan arı sütü dozunun neye göre ayarlandığının net bir

şekilde ortaya konulması gerekir. • Daha önce çalışılmış ve sonuçlanmış bir proje olduğundan farklı parametrelere

bakılmalıdır.


Projenin Adı: İthal Edilen Etlik Piliç Ebeveynin Hatlarının Seleksiyonla Islahı ve Ebeveyn Üretme Çalışmaları Proje Lideri : Emrah OĞUZHAN

Yürütücü Kuruluş : Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Grup Görüşleri:

• Proje alt yapısı ile ilgili sıkıntılar bir an önce giderilmelidir. • Literatür özeti daha güncel makalelerden oluşturulmalıdır. • Etlik piliç ebeveyn hatlarının seleksiyonla ıslahı ve ebeveyn üretme çalışmaları

stratejik bir öneme sahip olduğu için bu tür çalışmalar desteklenmelidir. • Proje çalışmalarının özel sektör ile paylaşılması ülkemiz için stratejik önem

taşımaktadır. • Proje bütçesinin revize edilmesi gerekmektedir.


Projenin Adı: Türkiye’ deki Bazı Bal Arısı Irk ve Ekotiplerde Hijyenik Davranış Özelliğinin Morfolojik ve Moleküler Yöntemlerle Belirlenmesi

Proje Lideri : Dilek KABAKÇI


Grup Görüşleri:

• Projede Restriksiyon enzimleri verilmiş olup hangi primerlerin nasıl kesileceği belirtilmelidir.

• Projede alınacak örnekler hijyenik davranış konusunda ıslah edilmiş arılardan alınmalıdır. Herhangi bir arılıktan 1 defaya mahsus yavru gözlerinin delinmesiyle alınacak örnekler arasında fark çıkmayacaktır.

• Varroa sayımlarında Avrupa standartı olan 300 arı ile çalışılması gerekmektedir. • Hijyenik davranış testinde 200 arı gözünün açılması gerekmektedir. • Varroa sayımı ve hijyenik testler en az 2 defa yapılmalı, proje süresi de 3 yıla

çıkarılmalıdır. • Hangi özellikleri ölçerken hangi testlerin kullanılacağı açıkça yazılmalıdır. • Projenin genetik çalışmalarında RAPD Markörler çıkarılmalı, SNP ağırlıklı

Markörlerle çalışılmalıdır. • Morfolojinin kullanım amacı net bir şekilde ortaya konulmalıdır. • “Türkiye’de ki Bazı Bal Arısı Irk ve Ekotiplerde Hijyenik Davranış Özelliğinin

Moleküler Tekniklerle Araştırılması” şeklinde başlık değiştirilmelidir. • Kullanılacak olan Dunn testine “Bonferroni” ismi de eklenmelidir. • Projeye Ümit KAYABOYNU’ da eklenmelidir.


Projenin Adı: Asetilsalisilik Asit ve Askorbik Asitin, Yüksek Sıcaklık Uygulanan Yumurtalarda Kuluçka Sonuçları ve Bazı Stres Parametreleri Üzerine Etkisi Proje Lideri : Muhammet TUNCA

Yürütücü Kuruluş : Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Grup Görüşleri:

• Çıkış sıcaklığının net bir şekilde açıklanması gerekmektedir. • Sıcaklık düzeyleri net bir şekilde verilmelidir. 37-38 °C yerine 37,8 °C olarak

düzeltilmelidir. • İki uygulama arasında yumurtanın kuluçka dışında kalma süresi çok önemlidir ve

mümkün olduğu kadar kısa tutulmalıdır. • Spreyleme yöntemiyle embriyoya geçişin üzerinde durulmalı ve metotta

açıklanmalıdır. • Çoklu karşılaştırmalarda Duncan yerine Tukey testi kullanılmalıdır. • Yumurtalar sprey tanklarına bırakılmalıdır.


Projenin Adı: Ordu Ekolojik Şartlarında Ek Beslemede Verilen Şerbet Miktarı ve Periyodunun Bal Arısının Fizyolojik ve Davranış Karakterleri Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması

Proje Lideri : Ahmet KUVANCI

Yürütücü Kuruluş :Arıcılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Grup Görüşleri:

• Bal arılarının yaşam süresi dikkate alınmalıdır. Sakkaroz tek başına yem olarak kullanılmamalıdır.

• Sağlıklı bir metabolizma için koloniyi bal ve polen ile beslemek gerekir. • Sakkaroz ve arı yemi olarak piyasada bulunan maddelerin arılar üzerindeki olumsuz

etkileri araştırılmalıdır. • Projede kurgu hatası bulunmaktadır. Şeker dozları teknik arıcılık kurallarına göre

verilecektir ifadesi yanlıştır. Bilimsel çalışmalarda bu tür ifadeler kullanılmamalıdır • Proje üretici koşullarında tarih, miktar ve şeker grupları belirlenerek revize edilmeli

“Şekerli grupların üretici koşullarında kullanım modelleri” üzerine kurgulanmalıdır. • Çalışmada doğal polenin geliş zamanına göre şerbetleme programı planlanmalıdır. • Kolonilerde farklı genetik kaynakların kullanılması deneme sonuçlarını olumsuz

yönde etkileyecektir. Projede kız kardeş ana arılar kullanılmalıdır. • Kolonilere 4. , 8. , 12. günlerde besleme yapılacağı belirtilmiştir. Bu durum

kolonilerin çevre şartlarından olumsuz yönde etkilenmesine sebebiyet verecektir. Proje sonunda elde edilen veriler stabilize olmayacaktır.

Karar: Proje raportör ve grup görüşleri doğrultusunda gerekli düzenlemeler yapılması kaydıyla oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

Projenin Adı: İzmir Yöresi Bal Arılarında (Apis mellifera L.) Saf Hat Oluşturma Çalışmaları

Proje Lideri : Üzeyir KARACA

Yürütücü Kuruluş : Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Grup Görüşleri:

• Karakterlere göre seçim yapılıyorsa, geliştirilecek genotip saf hat olarak değerlendirilemez. Proje başlığının revize edilmesi gerekmektedir.

• Proje adı “İzmir Yöresi Bal Arılarında (Apis mellifera L.) Hırçınlık ve Bal Verimi Yönünden Genotiplerin Geliştirilmesi” olarak değiştirilmelidir.

• Her bir seleksiyon karakterinin farklı bir genetik mekanizması bulunmaktadır. Seleksiyon indeks skoru hesaplandığında anaçlarda sapmalar meydana gelebilir.

• Kışlatma indeks değeri ara sonuç raporunda çok fazla değişim göstermemiştir. Projeden kışlatma karakteri çıkarılabilir.

• Hırçınlık verilerinin standart sapmanın yüksek çıkması, bu testin 2 defa yapılmasından kaynaklanmaktadır. Hırçınlık verilerinin alınmasında tekerrür sayısı arttırılmalıdır.

• Performans verileri çok yüksek varyans değerlerine sahiptir. • Seleksiyon indeksine göre eklenecek her karakter sapma getirebilir. Hırçınlık agresif

genleriyle, kışlatma dayanıklılık genleriyle alakalıdır. Bu farklılık doğru anaçların seçimini engelleyebilir.

• Hocalarla görüşülerek farklı bir şekilde projeye devam edilebilir.


Projenin Adı: Etlik Piliç Ebeveyn Hatları ve Melez Döllerinin Büyüme ve Karkas Özelliklerinin Belirlenmesi Proje Lideri : İsmail ÖZKAN

Yürütücü Kuruluş : Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Grup Görüşleri:

• Proje alt yapısı ile ilgili sıkıntılar bir an önce giderilmelidir. • Saf hatlarda uygulanan ıslah programına katkı yapılması projenin önemini

artırmaktadır. Bu projeler ıslah için arar ara yapılmalıdır. • Etlik piliç ebeveynin hatlarının seleksiyonla ıslahı aşamasında Enstitü’ye başka bir

genetik materyalin sokulmaması gerekmektedir. • Saf hatların bulunduğu yere yabancı ticari hibritler getirilmemelidir. Saf hatlarda

karşılaştırma yapılabilir. • Yabani ticari hatlar başka bir ilde ( Samsun) kullanılabilir. • Test kümesi ve saf hatların bulunduğu yerler arası mesafe uzun olsa da yumurtadan

bile hastalık gelebilir. Eldeki saf hatlar tehlikeye atılmamalıdır. • Proje stratejik olarak çok önemli bir proje olup, risk oluşturacak her şey bertaraf

edilmelidir. • Projeden kontrol grubu çıkartılmalıdır. • Proje çalışmalarının özel sektör ile paylaşılması ülkemiz için stratejik önem

taşımaktadır. • Proje bütçesinin revize edilmesi gerekmektedir.


Projenin Adı :İzmir Yöresi Bal Arılarında (Apis mellifera L.) Saf Hat Oluşturma Çalışmaları

Proje Lideri : Üzeyir KARACA


Grup Görüşleri:

Karar: Proje ara sonuç raporu oy birliği ile kabul edilmiştir.

Proje Adı: Enstitü Koşullarında Yetiştirilen Beyaz Yumurtacı Saf Hat Horozlarda Sperma Özellikleri ve Testesteron Seviyelerinin Belirlenmesi

Proje Lideri: Şahnur DEMİRTAŞ

Yürütücü Kuruluş: Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Grup Görüşleri:

Karar: Projenin yayınlanmasına oy birliği ile karar verilmiştir.

Projenin Adı: Batı Ege Bölgesi Bal Arılarının (Apis mellifera L.) Hijyenik Davranış Özelliklerinin Belirlenmesi ve Bu Özellik Bakımından Populasyonların Geliştirilmesi

Proje Lideri :Üzeyir KARACA


Grup Görüşleri:

• Proje sonucunda verilen değerlerin çok yüksek varyans katsayısına sahip olması çalışmanın yorumlanmasını zorlaştırmaktadır. Bu tür verilerin sayı ve yüzdelerle ifade edilmesi daha doğru bir yaklaşım olacaktır.

• Projenin istatistiki değerlendirmelerinde Yrd. Doç. Dr. Özgür KOŞMAN yardımcı olacaktır.

Karar: Proje raportör ve grup görüşleri doğrultusunda gerekli düzenlemeler yapılarak yayınlanmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

Proje Adı :Yerde Yetiştirmede Kümes İçi Zenginleştirme Sistemlerinin Damızlık Yumurtacılarda Performansa ve Bazı Kan Parametrelerine Etkisi

Proje Lideri : Bülent TARIM


Grup Görüşleri:

• Alternatif üretim sistemlerinin ekonomisi ile ilgili daha güncel literatür eklenmelidir. • Kuluçka randımanı yerine çıkış gücü verisinin kullanılması daha uygun olur. • Yumurta verimlerini sadece yüzde olarak değil aynı zamanda adet olarak da

verilmelidir. • Alternatif yetiştirme sistemleri arasında ekonomik analizinde yapılması gerekir.

Hayvan başına maliyetler hesaplanmalıdır. • Kan değerlerinin ortalamasının değil tüm ölçümlerin rapora eklenmesi gerekmektedir.

Sonuçları değerlendirmek için uygun istatistik yöntemler kullanılmalıdır.

Karar :Projenin grup görüşleri doğrultusunda gerekli düzenlemeler yapılarak yayınlanmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

Proje Adı :Arı Yetiştiriciliği Eğitim Materyalinin Geliştirilmesi ve İzmir İli Örnek Uygulama “Arıcılar El Ele Aktif Eğitimi”

Proje Lideri : Mustafa KÖSOĞLU


Grup Görüşleri: -

Karar : Projenin yayınlanmasına oy birliği ile karar verilmiştir.

Proje Adı :Farklı Materyallerle Zenginleştirilen Damızlık Horoz Kümeslerinin Performans ve Refah Parametreleri Üzerine Etkisi

Proje Lideri :Sunay DEMİR

Yürütücü Kuruluş :Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü

Grup Görüşleri:

• İstatistiki analiz değerlendirmeleri yeniden gözden geçirilmelidir.


Proje Adı :Doku Kültürü Medyumuna Katılan Treha-loz,Sistein ve Dithioerythritol

Antioksidanları ile Horoz Spermasının Dondurulması

Proje Lideri :Dr. Hüseyin KİNET

Yürütücü Kuruluş :Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Grup Görüşleri:

• İstatistiki analiz değerlendirmeleri yeniden gözden geçirilmelidir.

Karar : Projenin grup görüşleri doğrultusunda gerekli düzenlemeler yapılarak yayınlanmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

Proje Adı : Öğünlü Yemleme ve Otlamanın Serbest Otlaklı Sistemde Yetiştirilen Etlik Piliçlerde Performans, Et Kalitesi ve Kemik Mekanik Özellikleri Üzerine Etkileri Proje Lideri : Bahattin KOÇER

Yürütücü Kuruluş : İncir Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü


Karar : Projenin sonuç raporunun yayınlanmasına oybirliği ile kabul edilmiştir.

Proje Adı: Rhode Island Red ve Barred Rock Saf Hatlarında ve ATAK-S Hibritlerinde Göğüs Kasları Hacim Oranlarının MRG ile Steorolojik Açıdan Değerlendirilmesi

Proje Lideri : Muhammet TUNCA


Grup Görüşleri:

• Proje başlığında yer alan saf hatlar yerine hibritler şeklinde değiştirilmelidir. • İstatistik analizlerinin uygun yöntemlerle tekrarlanması gerekmektedir. • Irk denilmemesi, RIR ve BAR ebeveynleri ve ATAK-S denilmelidir.


Proje Adı: Türkiye’de Paket Arıcılık Olanaklarının Araştırılması

Proje Lideri : Mustafa KÖSOĞLU


Grup Görüşleri:

• İstatistik analizlerinin uygun yöntemlerle tekrarlanması gerekmektedir.

Karar : Projenin grup görüşleri doğrultusunda yayınlanmasına oy birliği ile karar verilmiştir.

Proje Adı :Kuluçkada Uygulanacak Düşük Ve Yüksek Sıcaklıkların Beyaz Yumurtacı Tavuklarda Kemik Ve Verim Özellikleri Üzerine Etkisi

Proje Lideri : Dr. Serdar KAMANLI


Öneriler :-


Karar : Projenin devamına oy birliği ile karar verilmiştir.

Proje Adı : Gagası Kesimi İle Farklı Form Ve Partikül Büyüklüğündeki Yemle Beslemenin Yumurtacı Piliçlerin Büyütme Ve Verim Dönemi Performansı Üzerine Etkileri

Proje Lideri : Doç. Dr. Mehmet BOZKURT


Öneriler :Proje liderinin kurumdan ayrılması sebebiyle proje lideri olarak Doç. Dr. Mehmet BOZKURT’ un görev yapmasına,

• Gagası kesilmeyen grupta kanibalizm görüldüğünden dolayı metottan çıkarılmasına, • Projenin adının “Farklı Yemle Beslemenin Yumurtacı Piliçlerin Büyüme ve Verim

Dönemi Performansı Üzerine Etkileri” olarak değiştirilmesi teklif edilmiştir.


Karar : Projenin öneriler doğrultusunda devamına oy birliği ile karar verilmiştir.

Proje Adı: Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü’ nde Yumurtacı Saf Hatların Islahı

Proje Lideri : Dr. Hüseyin GÖGER


Öneriler :Proje lideri tarafından Ulvi Erkin ŞENKAN ve Birhan BOYALI’nın projeye dahil edilmesi teklif edilmiştir.



Proje Adı :Yem Selüloz Düzeyi Ve Kaynağı İle Gaga Kesiminin Yumurtacı Piliçlerin Büyütme ve Verim Dönemi Performansı Üzerine Etkileri Proje Lideri : Doç. Dr. Mehmet BOZKURT


Öneriler :Proje lideri tarafından, Erol BİNTAŞ, Doç. Dr. Kamil KÜÇÜKYILMAZ, Prof. Dr. Kamil SEYREK, Doç. Dr. Hasan AKŞİT, Yrd. Doç. Dr. Ebru BORUM ve Prof. Dr. Metin ÇABUK’ un projeden çıkarılması, Dr. Ahmet Engin TÜZÜN’ ün ise projeye dahil edilmesi önerilmiştir.



Proje Adı :İnvitro Koşullarda Balarısı (Apis mellifera L.) Bireyleri Yetiştirilmesi, Bunların Gözlem Kovanlarında İncelenmesi Ve Arı Yetiştiriciliği İle Islahı Bakımından Kullanım Olanaklarının Araştırılması Proje Lideri : Gökhan AKDENİZ


Öneriler : İklimlendirme kabini alımı için 60.000 TL ek bütçe talebi yapılmıştır.

Grup Görüşleri:

• Projede kullanılmak üzere önceden alınan inkibasyon dolabının mümkünse tamir edilmesine ve kullanılmasına,

• Projede yetiştirilecek arı birey sayı ve tekrarının çok olması gerekliliği ve daha verimli iklim koşulları dikkate alındığında, projeye Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü’nde devam edilmesinin daha iyi olacağı tavsiyesinde bulunulmuştur,

Karar : Projenin grup görüşleri ve öneriler doğrultusunda devamına oy birliği ile karar verilmiştir.

Proje Adı :Doğu Akdeniz Bölgesinde, Yetiştiriciliği Yapılan Bal Arısı (Apis mellifera L.) Kolonilerinin Gezginci Arıcılık Koşullarında Ahşap, Plastik Ve Strafor Kovanlarda Yaşama, Gelişme, Verim, Hastalık Ve Zararlıların Gelişimi Ve Kışlatma Üzerine Etkilerinin Araştırılması.

Proje Lideri : Hamza BAŞARAN

Yürütücü Kuruluş : Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Öneriler :Proje lideri tarafından, Murat ÖZMEN’ in tayin nedeniyle projeden çıkarılması, Danışman olarak Prof. Dr. Halil YENİNAR’ ın projeye dahil edilmesi önerilmiştir.



Proje Adı :Serbest Gezinmeli Sistemde Yetiştirilen Etlik Piliçlerde Yem Formu Ve Yeşil Ot Tüketiminin Performans, Sindirilebilirlik, Et Kalitesi, Sindirim Kanalı Ve Kemik Mekanik Özellikleri Üzerine Etkileri Proje Lideri : Bahattin KOÇER


Öneriler : Sabri TOPBAŞ, Erol BİNTAŞ, Doç. Dr. Kamil KÜÇÜKYILMAZ’ ın projeden çıkarılmasına, Eskişehir Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nden Emrah OĞUZHAN’ ın projeye eklenmesi önerilmiştir.


Karar : Projenin öneriler doğrultusunda devamına oybirliği ile kabul edilmiştir.

Proje Adı : Gaga Kesimi, Genotip ve Büyütme Sistemini Yumurtacı Piliçleri Büyüme ve Verim Dönemi Performans, Davranım, Tüy Çekme, Stres Parametreleri Üzerine Etkilerinin İncelenmesi Proje Lideri : -


Öneriler :-

Grup Görüşleri: Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü projede yabancı hatlarla çalışılacağı için Enstitünün biogüvenlik sıkıntısı yaşayacağını belirtmiştir.

Karar : Genel Müdür uhdesi ile Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü Müdürlüğüne devredilen söz konusu proje enstitünün alt yapısının yetersiz olmasından dolayı iptal edilmiştir.

Proje Adı :Beyaz Yumurtacı Ebeveynlerin Kanat Tüylenme Hızına Göre Geliştirilmesi

Proje Lideri : Dr. Hüseyin GÖGER


Öneriler: Proje lideri tarafından, Ahmet Nuri Taşdemir, Ulvi Erkin ŞENKAN ve Birhan BOYALI’ nın projeye dahil edilmesi önerilmiştir.


• Materyalde aile sayısının arttırılması gerekmektedir.

Karar : Projenin grup görüşleri ve öneriler doğrultusunda devamına oy birliği ile karar verilmiştir.

Proje Adı : Ana Arı Üretim İşletmelerinde Kullanılan Damızlık Kolonilerin Mikrosatellit DNA Çeşitliliğinin Belirlenmesi

Proje Lideri :Ümit KAYABOYNU



Öneriler :-


Proje Adı : Beyaz Yumurtacı Ebeveyn Yemlerimde Materyal Selenyum Kaynak ve Seviyelerinin Civcivlerde Antioksidan ve Antioksidan Enzim Kapasitesi ve Kuluçka Sonuçlarına Etkisi

Proje Lideri : Dr. Züleyha KAHRAMAN (Dr. Hüseyin GÖĞER tarafından sunulmuştur.)


Öneriler: Proje için 6 ay ek süre talep edilmiştir.

Grup Görüşleri:

• Terminolojik olarak standart yem kavramından kaçınılmalıdır.

Karar : Projenin grup görüşleri doğrultusunda devamına oy birliği ile karar verilmiştir.

Proje Adı : Yerli Yumurtacı Hibritlerin Tüy Gagalama ve Sosyal İzolasyona Fizyolojik ve Davranışsal Yanıtların Belirlenmesi

Proje Lideri :Dr. Serdar KAMANLI


Öneriler :-



Proje Adı : Ülkesel Arıcılık: Batı ve Orta Karadeniz Bal Arılarının (Apis mellifera L.) Islahı

Proje Lideri :Feyzullah KONAK (Gökhan AKDENİZ tarafından sunulmuştur.)


Öneriler :-



Proje Adı : Türkiye’ nin Farklı İklim Bölgelerinde Kışlatmanın Kafkas Arısının Bazı Fizyolojik Karakterleri Üzerine Etkilerinin Araştırılması.

Proje Lideri :Salim AKTÜRK


Öneriler :Proje lideri tarafından;

• Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yeliz KAŞKO ARICI’ nın danışman olarak projeye dahil edilmesi,

• Proje yürütücüsü Muhsin KARA’ nın projeden çıkartılması, • İklim verilerinin alınmasında dataloggerlerin kullanılmaması teklif edilmiştir.


Karar : Öneriler doğrultusunda projenin devamına oy birliği ile karar verilmiştir.

Proje Adı : Bazı Yörelerdeki Gezginci Arıcılığın Geçmişten Günümüze Genetik Havuza Etkisi

Proje Lideri :Mustafa KÖSOĞLU


Öneriler: Veteriner Hekim Oya BORAN’ ın projeden çıkartılmasına,

• Projeye Miray DAYIOĞLU’nun eklenmesi proje lideri tarafından teklif edilmiştir.



Proje Adı : Yumurta Tavuğu Yemlerine İlave Edilen Aspir Yağı ile Bazı Bitkisel Yağların Etkilerinin Karşılaştırılması

Proje Lideri :Meltem GÜLTEKİN


Öneriler :-



Proje Adı : Yağı Alınmış Un Kurdu Larvasının Yumurta Tavuklarının Performans Özelliklerine Etkisi

Proje Lideri :Uğur YILDIRIM


Öneriler :-

Grup Görüşleri:

• Deneme başı canlı ağırlık ölçümlerinin istatistiki değerlendirmelerinde covaryant alınabilir.

Karar :Grup görüşleri doğrultusunda projenin devamına oy birliği ile karar verilmiştir.

Proje Adı : Erzurum Yöresi Bal Arılarında Saf Hat Oluşturma

Proje Lideri :Metin KESKİN

Yürütücü Kuruluş : Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Öneriler: Proje liderinin kurumdan ayrılması sebebiyle proje lideri olarak Metin KESKİN’ in görev yapmasına, Enstitü arıcılık ve proje faaliyetleri için teknik personel ve işçi personel

takviyesinin yapılması ile Ordu Arıcılık Araştırma Enstitüsünden teknik personellerin proje eklenmesi proje lideri tarafından teklif edilmiştir.



Proje Adı : Ankara İli Nallıhan ve Beypazarı İlçelerinde Üretilen İpek Böceği Kozalarında Kalitenin Belirlenmesi.

Proje Lideri :Ezgi ODABAŞ

Yürütücü Kuruluş : Uluslararası Hayvancılık Araştırma ve Eğitim Merkezi

Öneriler: Proje lideri tarafından Gökçe ÜNAL’ ın projeye dahil edilmesi önerilmiştir.



Proje Adı : İzmir Yöresi Bal Arılarında Saf Hat Oluşturma Çalışmaları

Proje Lideri :Üzeyir KARACA


Öneriler: Proje lideri tarafından; Prof. Dr. Yavuz AKBAŞ ve Veteriner Hekim Oya BORAN’ ın projeden çıkarılmasına, yerine Prof. Dr. Banu YÜCEL’ in projeye eklenmesi teklif edilmiştir.



DİLEK VE TEMENNİLER

Dr. Belgin GÜNBEY

Toplantıya katılım sağlayan Üniversite, Bakanlık ve Sivil Toplum Kuruluşu temsilcilerine ve araştırmacılara katkılarından dolayı teşekkür edildi.

SU ÜRÜNLERİ ARAŞTIRMALARI PROGRAM DEĞERLENDİRME TOPLANTISI *20–24 Şubat 2017 * ANTALYA

T.C. GIDA TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI

TARIMSAL ARAŞTIRMALAR ve POLİTİKALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

SU ÜRÜNLERİ ARAŞTIRMALARI PROGRAM DEĞERLENDİRME TOPLANTISI

TUTANAKLAR

20-24 Şubat 2017 ANTALYA

1


Tarih: 20.02.2017

I. OTURUM: Yeni Teklif Projeler /Balıkçılık ve Su ürünleri Araştırmaları Proje Değerlendirme Grubu

Bilgi Amaçlı Sunum : TAGEM Balıkçılık ve Su Ürünleri Araştırmaları Koordinatörlüğü 2016-2017 yılı çalışmaları Sunumu Yapan: Erdinç VESKE Bilgi Amaçlı Sunum : Su Ürünleri Araştırmalarında Nostalji Sunumu Yapan: Prof. Dr.Muhammet ATAMANALP (Atatürk Ü. Su Ürünleri Fak.,-Erzurum) YENİ TEKLİF PROJELER / No:1 Projenin Adı Antalya Körfezi’nde İhtiyoplankton Bolluk ve

Dağılımının Araştırılması Projesi Yürütücü Kuruluş Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme Ve Eğitim

Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri Cihan TOSLAK Proje Durumu Yeni Teklif KATKI VE GÖRÜŞLER Prof. Dr.Şenol AKIN (Bozok Ü. Ziraat Fak.,-Yozgat): Hakemin belirttiği gibi materyal-metot kısmında eksiklikler var. Çevresel parametrelerinin tespiti tam anlatılmamış. Planktonların hangi çevresel parametreleri tercih ettiği konusuna açıklık getirilmeli. Çevresel parametrelerin plankton bolluk dağılımı ile ilişkilendirilmesi için kimyasal parametrelerin ölçümü eklenmelidir. Bu ilişki, belirli programlar ile web bazlı veri analizi ile belirlenebilir. Bir yerde 10 istasyon bahsedildi fakat sunumda 8 adet görülmektedir. İstasyonlar arası benzerlikten bahsederken amacınız neydi? Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli): Bu çalışmanın metodu oluştuktan sonra izleme çalışması yapmayı düşünüyor musunuz? Model oluşturulması gelecekteki çalışmalar için iyi olacaktır. Stok analizi yapacak mısınız? Gonadosomatik indeks ölçümü yapılarak yumurta larva sörveyindeki veriler teyit edilmeli. Prof. Dr. Ahmet E. KIDEYŞ (ODTÜ- Deniz Bilimleri Enstitüsü-Mersin): Çalışma güzel ve hedefleri belli. İstasyon sayısının azaltılması yerinde olmuş. İzleme çalışmasına dönüşeceğini düşünüyorum. Bu çalışmada metot yerleştikten sonra izleme çalışmasında istasyon sayısı arttırılabilir. Aylık örneklemelerle, ortamda hangi türlerin olduğu belirlenebilir. Gonadosomatik indeks çalışmalarında balıkların gonadlarına bakılarak ne zaman üredikleri anlaşılabilir. Doğada yapılan çalışmalarda hangi eksiklikler var? Mesozooplankton örneklerinin bir kısmı yedek olarak saklanabilir. Mikroplastikler, sonuçlarda hataya sebep olabilir. Literatür çalışmasında bölgede bir bilimsel çalışmadan bahsedilmektedir. Literatür taraması zayıf. Ali KILIÇ (Daire Başkanı, BSGM-Ankara): Sunumda örneklemeler için, “mevsimsel” ve “aylık” olmak üzere iki farklı ifade kullanılmış, burada bir çelişki var. Yeni başlık da uygun değil. Proje içeriğinde tamamen ihtiyoplankton anlatılmış, balıklarla ilgili bir şey yok. Harcama kalemlerinden “6.5.” kalemi daha düşük tutulabilir. Kalkınma bakanlığından bu yönde eleştiri geliyor. İzleme çalışması ile ilgili bir şey yok. Proje başlığıyla birlikte ele alınmalı. Yapılması gerekli olan bir proje olarak görüyorum. Prof. Dr.Muhammet ATAMANALP (Atatürk Ü. Su Ürünleri Fak.,-Erzurum): Örnekleme alanında Kaleiçi’ndeki turizm amaçlı kullanılan teknelerin yoğun olması örneklemeler açısından sıkıntı oluşturabilir.

2


Semavi ÖNAL (BSGM-Ankara): BSGM olarak bu projenin çıktılarını önemsiyoruz. Böyle çalışmalar yapılıyor. En son Marmara’da üç körfezde yapıldı. Hem personelin bilgi birikimi ve tecrübesinin artması hem de balıkçılar açısından bu projeyi önemsiyorum. Şakir ÇINAR (SUAİM - Eğirdir): TAGEM, temel araştırmaları bana getirmeyin TUBİTAK’a götürün, çıktısı-ürünü olan projeleri bana getirin diyor. Fauna, flora, su kirliliği ve besleme gibi çalışmaları buraya getirelim mi getirmeyelim mi? Genel müdürümüz: ATK’ya gelen projelerden bilimsel çıktısı olan projeleri kabul edeceğim, olmayanları etmeyeceğim, dedi. Proje formatlarımızı değiştirip farklı kulvarlara eğilmeliyiz. Cevaplar Metot ile ilgili eleştirilere: istasyonlar arasındaki tür çeşitliliği ve bolluğunun ilişkisi şeklinde ele alıyoruz, eksiklikleri gidereceğiz. İzleme çalışması konusunda: arzu edilen çalışma yapılır ve kurumsal kapasite oluşursa bakanlık talebi doğrultusunda uzun yıllar çalışılabilir. Godasomatik indeks ile ilgili bir çalışma öngörmüyoruz. AKSAM olarak başka bir çalışmamızda tüm ticari türler için GSİ verilerini topluyoruz. Elde ettiğimiz veriler bu çalışmada da kullanılacak. Gonadosomatik indeks konusundaki danışmanımız o projede de var. Zooplankton konusu: örnekler tür tayini ve bolluğu çalışmalarında da kullanılacak. Mikro plastikler konusunda bilgimiz yok ama çalışmalara eklenebilir. İçeriğe göre isim de değişti. Akaryakıtın fazla olması geminin büyük olmasından kaynaklanıyor. Sadece yakıt değil geminin yağı da değişiyor belli zamanlarda ve bu da maliyeti yükseltiyor. Çevresel verileri SEABIRD marka rozet ile CTD kullanılarak toplayacağız. Nutrient, azot, fosfor gibi veriler CTD imkan verdiği ölçüde toplanacak. PDT Grup Tavsiye Kararı: • Örnekleme istasyonlarının azaltılması • Bölgede daha önce yapılmış çalışmaların literatür kısmına eklenmesi • CTD prob ile çevresel parametre ölçümlerinin metoda eklenmesi • Projenin metot geliştirme ve uygulama şeklinde yürütülmesi ve daha sonra bölgede sürekli

izlemeye dönüştürülmesi • Gonadosomatik indeks (GSI) çalışmaları ile yumurta, larva ve balık dağılımının ilişkilendirilmesi • Başlığın proje içeriğine göre değiştirilmesi

Projenin görüş ve katkılar dikkate alınarak revizyonu sonunda ATK’ya sunulmasına karar verilmiştir. YENİ TEKLİF PROJELER / No:2

Projenin Adı Tatar Baraj Gölü Ekonomik Balık Türlerinin Populasyon Yapılarının İrdelenmesi ve Stok Analizleri

Yürütücü Kuruluş Elazığ Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri Fatih GÜNDÜZ, Su Ürn. Yük. Müh., ELSAM Proje Durumu Yeni Teklif KATKI VE GÖRÜŞLER Semavi ÖNAL (BSGM-Ankara): Dsi ile yapılan protokol gereği içsu ve göllerde kiralama Bakanlığımızca yapılıyor. Kiralama konusunda ilk defa kiraya verilecek alanların stok miktarına göre avcılığa açılıp açılmayacağı belirleniyor. Burada da kiralamaya esas balık stok miktarı belirlenmeli. BSGM tarafından iç sulardaki türlerin kataloglanması konusunda çalışmalar başlatıldı. Ali KILIÇ (Daire Başkanı, BSGM-Ankara): Stok ve tür tespit çalışmaları Genel müdürlüğümüz açısından önemlidir. 2013 yılında baraj yeni bittiği için ekolojik sistem oturmamıştır. Burada stok tespiti bir gösterge olmayacaktır. Fırat nehrinde daha önce yapılan bilimsel çalışmalar ile kıyaslama yapılabilir. Keban barajında izleme yapılması daha mantıklı olur. Projede deney hayvanlarıyla çalışmak için gerekli olan etik kurul belgesine sahip araştırmacı var mı? Proje bütçesi iyi fakat ilk etap ta tür tescili ve markalama yapılabilir. 2 yıllık çalışma uygun değil. İzleme yok. Bakanlık stratejik planında Balıkçılık ve Su ürünleri ayrı başlıkta sunuldu. Önümüzdeki 5 yılda bütün deniz ve içsularda stok tespiti ve avcılık çalışmalarının yürütülmesi desteklenmesi bakanlığımızın öncelik verdiği bir alan oldu. Kılıç, orfoz, lahoz, kalkan ve ışıkla avcılık gibi konuların ihtiyaca yönelik çalışılmasını istiyoruz. Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli: Tatar baraj gölü, bölge halkı için taze balık kaynaı olması bakımından büyük öneme sahiptir. Ayrıca biyo-çeşitlilik açısından da

3


önemlidir. Baraj gölü henüz su tutmaya başladığı ve balıkçılık başlamadığı için buradan elde edilecek stok verileri ve tür dağılımı gelecekteki değişimin göstergesi olacaktır. Erdinç VESKE (Koordinatör, TAGEM-ANKARA): TAGEM olarak BSGM ila yaptığımız değerlendirme toplantısı sonrası 2017 yılında başlatılmak üzere güdümlü projeler hazırlanmıştır. Trabzon’da halihazırda balıkçılık ve kıyı avcılığı konusunda güdümlü projeler yürütülüyor. Su ürünleri gen kaynakları konusunda diğer enstitüler işbirliğinde yeni proje teklifi hazırlandı. Alternatif türler konusunda SUMAE’de projeler yürütülüyor Yine sektörel talep olan yetiştiricilik alanlarının tespitine yönelik yeni güdümlü hazırlandı. Elazığ ve Eğridir’deki enstitülerimiz içsu türlerinin tespitini yürütecekler. Van gölü ve kerevit konusunda iki proje teklifi hazırlandı. Alternatif balık türlerinin kültürü konusunda AKSAM koordinatörlüğünde yeni güdümlü projeler yürütülecek. Cevaplar Projede stok tespiti değil stok tahmini çalışmaları yapıyoruz. Proje kabul edilirse 2018 yılında başlayacak ve Barajın bitmesinin üzerinden 5 yıl geçmiş olacak. Bu süre literatüre göre uygundur. Diğer barajlarda yapamayız, çünkü çok maliyetli olur. Deney hayvanları sertifikamız vardır. PDT Grup Tavsiye Kararı: • Tatar baraj gölünde yeni su tutulması nedeniyle mevcut durum tespiti için stok tahmini

uygulanması • Balık türlerinin dağılımının daha önce fırat nehri için yürütülen tür tespit çalışması sonuçları ile

karşılaştırılması Projenin görüş ve katkılar dikkate alınarak revizyonu sonunda ATK’ya sunulmasına karar verilmiştir.

II. OTURUM: Yeni Teklif Projeler YENİ TEKLİF PROJELER / No:3 Projenin Adı Sazan Balığı Avcılığında Dip Paraketası Kullanımının

Araştırılması Yürütücü Kuruluş Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Eğirdir Proje Lideri Abdulkadir YAĞCI, Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Eğirdir Proje Durumu Yeni Teklif KATKI VE GÖRÜŞLER Prof.Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü. Su Ürünleri Fak.,-Elazığ): Raportör görüşünde belirtildiği gibi niçin sadece Nisan-ağustos döneminde çalışma yürütülmüş. Tüm yıl boyunca uygulanması gereklidir. Çevre duyarlılığı için önemli bir çalışma. Bölge özellikle su kuşları için koruma bölgesi olduğundan su kuşlarının kancalara takılma ihtimali var mı? Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli): Hedef dışı av paraketalarda çok önemli. Hedef dışı avı azaltıcı tedbirler alınmalı, kanca seçiciliği çalışılmalı. Böylece proje daha da zenginleşir. Kancaların yaban hayatına etkisi koruma ağları ile azaltılabilir. Boncuk kullanımı hedef dışı avcılığı engeller fakat avlanacak balık miktarını da etkiler. Bunun yerine mısır kullanılabilir. Ramazan ÖZKAYA-(SÜR-KOOP Başkanı- Ankara): SÜR-KOOP ve balıkçılar olarak bütün bilimsel projeleri destekliyoruz. Geçen sene yapılan, hamsi ve orkinos ile ilgili iki orıje bizim açımızdan balıkçılık yönetimi konusunda önemli sonuçlar içeriyor. Balıkçılar olarak bilimsel AR-Ge projelerinde işbirliğine hazırız. Bu tür projelerde neden balıkçılara ve birliklere yer verilmiyor? Ayrıca erişte (ot) dediğimiz sucul bitkiler iç sularda çok olduğu için paraketaların bu alanlarda verimli çalışacağını düşünmüyoruz. Proje sonuçlarını merakla bekliyoruz. Ali KILIÇ (Daire Başkanı, BSGM-Ankara): literatüre göre, paraketalar sazan avcılığında kullanılmadığı halde neden deneme gereği duyuyoruz?bu proje paraketaların kullanılabilirliği konusunda yapılacaksa enstitü imkanları ile 5-10 uygulama yapılabilir. Kanca tür seçiciliği ve hedef dışı avcılığın engellenmesi konuları eklenebilir. Paraketalar koparak zeminde kalabilir ve çevresel kirlilik oluşturabilir. Avcılık yapan kişilerin kancalara takılması iş güvenliği açısından sıkıntı olabilir. Ayrıca seçicilik problem olabilir.

4


Ferhat DEMİROL (Elazığ Su Ürünleri Araş. Enst.- Elazığ): Denemeler avcılığa kapalı sezonda yapılıyor, yıl boyunca yapılmalı. Yosunlar da dikkate alınmalı. Cevaplar Önceki çalışmalarda 10, 12 ve 15 denemede sonuç alınmış. Bizim projemiz kapsamında 20 deneme yapılacaktır. Uzatma ağlarının zararı paraketalardan çok daha fazladır ve kancalar zararsız olacak şekilde tasarlanacaktır. Kanca seçicilik çalışması yapılacak. Projemiz konusu, balıkçılarla karşılıklı fikir alışverişinde ortaya çıkmıştır ve balıkçılarla birlikte hareket edilecektir. Kancaların hedef dışı tür avcılığını azaltacağını düşünüyoruz. Projenin tamamı avcılığa yasak dönemde değil, sadece bahar dönemi yasak zamanına denk geliyor, o da balıkçılar olmadığından daha rahat çalışabilmek için. Onun dışında yaz mevsiminde de çalışılacak. PDT Grup Tavsiye Kararı: • Projede balıkçı ve STK işbirliği sağlanması • Paraketa ile avcılık uygulamalarının yıl boyunca yapılması • Plastik boncuk veya yemsiz kanca kullanımı yerine mısır vb. yem kullanılması • Farklı kancalar ile av seçiciliği çalışmaları yapılması

Projenin görüş ve katkılar dikkate alınarak revizyonu sonunda ATK’ya sunulmasına karar verilmiştir.

YENİ TEKLİF PROJELER / No:4 Projenin Adı İznik ve Uluabat Göllerinde Hayalet Avcılık Materyallerinin Varlığı ve

Etkileri Yürütücü Kuruluş Eğirdir Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri S. Oğuz KORKUT, Eğirdir SAE Proje Durumu Yeni Teklif KATKI VE GÖRÜŞLER Prof.Dr. O. Tufan EROLDOĞAN (Çukurova Ü. Su Ürünleri Fak.,-Adana: Artık teknolji gelişti. Uydu vercileriyle takip edilebilen çok basit ve ucuz sensörler var. Kaybolan ağların bulunabilmesi için ağların mantar yakalarına bu tip sensörler eklenmesi ve uygulanabilirliği araştırılmalı. Böylece proje AR-GE niteliği de kazanacaktır. Prof. Dr. Ahmet E. KIDEYŞ (ODTÜ- Deniz Bilimleri Enstitüsü-Mersin): Çevre ve Şehircilik Bakanlığı için Karadeniz’de yürütülen bir projede batıklar çalışıldı ve 20 m derinliğe kadar denizin altı temizlendi. Görüntüleme sistemi pahalı bir sistemdir. Çalışmadan sonra bu sistem ne olacak? Su altı görüntüleme ile rutin çalışma yapılmalı. Ali GÜNEY (Deniz Ürünleri Avcıları Üreticileri Merkez Birliği Başkanı- Ankara): Biz balıkçı birlikleri olarak sadece anket çalışmalarında değil AR-Ge projelerinde de doğrudan yer almak istiyoruz. Balığın nerede olduğunu biz biliyoruz. Uzatma ağları hayalet avcılık yapıyor. Bu kesinleşti, ispatı var. Buradaki avcılık araç türü doğru mu? Bu belirlenmeli. İç sulardaki avcılıkta kullanılan av araçlarında marka kullanımı zaten var. Semavi ÖNAL (BSGM-Ankara): Ağların temizlenmesi projesi bakanlığımızca 2014 yılında başlatılmıştır. Denizlerimizde 14 bin dekar alan taranarak birçok ağ (yaklaşık 170 bin m2) ve tuzaklar sudan çıkarılmıştır. Bu yöndeki çalışmaları destekleyen/yürüten GFCM ve diğer uluslararası kuruluşlara bu projenin sonuçları sunuldu. Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü., Su Ürünleri Fak.,-Tunceli):Güzel ve önemli bir çalışma. Herbir av aracının yakaladığı miktarı nasıl belirleyeceksiniz? Prof. Dr.Şenol AKIN (Bozok Ü., Ziraat Fak.,-Yozgat): Çalışma sedece tespit ve temizleme çalışması olacak. Görüntüleme sistemi kullanılarak rutin bir iş haline getirilmeli. Daha önce Eğridir gölü için uzatma ağları konusunda böyle bir çalışma yapıldı. Burada AR-Ge uygulaması yok.

5


Süleyman ÖZTÜRK (AKSAM-Antalya): 10500 m genişlikteki bir gölü tarama için 2m genişliğinde bir araç kullanacaksınız. Bu işi tamamlamak zor olmayacak mı? Ramazan ÖZKAYA-(SÜR-KOOP Başkanı- Ankara):Proje hedeflerinde yapılacak uygulama ile avcılık artışı sağlanacağı söyleniyor. Bu neye dayanmaktadır? Balıkçı kayıp olan ağını orada bırakmaz zaten. Anket yapılarak hayalet avcılık nasıl azaltılacak? Ali KILIÇ (Daire Başkanı, BSGM-Ankara): BSGM olarak Bursa özelinde göllerde hayalet avcılık taraması yapıldı. Bakanlığımızın 2014 yılında başlattığı proje varken, kaynağın verimli kullanılması anlamında, bu çalışmaya gerek yoktur. Balıkçının en kıymetli varlığı ağı ve denizdir ancak balıkçı kaçak avcılık sırasında yakalanmamak için ağını kesip suya bırakabiliyor. İç sulardaki balıkçı ağını suda bırakmaz, alır. Doç.Dr. İlhan AYDIN (SUMAE-Trabzon): Daha önce başlamış olan benzer bir çalışmanın devam ediyor olmasından dolayı bu projenin AR-GE niteliği düşüktür. Sadece anket çalışması eklenmiş. BSGM projesi ile duplikasyon söz konusu. İl müdürlükleriyle işbirliği gerekir. Cevaplar Daha önceki projemiz 2012 yılında teklif edildi ve 2013-2015’de proje gerçekleştirildi. Çalışmanın farkı; eğitim ve farkındalık oluşturması bakımından vardır. Çünkü balıkçılarda farkındalık oluşmamış durumda. Göldeki hayalet ağ sayısının artması, balıkçının yasaklanan ağlardan daha kolay vazgeçmesinden dolayıdır. “Madem ağlar zararlı, o zaman nasıl bir av aracı kullanmalıyız” sorusunun cevabı: “Böyle bir av aracı yok, sadece av araçlarımızı koruyacağız”dır. PDT Grup Tavsiye Kararı: • BSGM tarafından yürütülen ülkesel proje kapsamında ursa ili çevresinde hayalet avcılık yapan av

araçlarının taraması yapılacaktır. • Benzer çalışma için kaynak kullanımı ve verimlilik yönünden değerlendirilmesi


YENİ TEKLİF PROJELER / No:5

Projenin Adı Kızılırmak Deltası Tıbbi Sülük (Hirudo verbana) Popülasyonlarının Büyüklüğü, Yapısı ve Avlanabilir Stok Miktarının Belirlenmesi

Yürütücü Kuruluş Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü – Eğirdir Proje Lideri Dr. Mustafa CEYLAN, Su Ürünleri Araştırma Enst. – Eğirdir Proje Durumu Devam Eden KATKI VE GÖRÜŞLER Doç. Dr. Mümtaz TIRAŞIN (Dokuz Eylül Ü. Deniz Bilimleri Enst.-İzmir): Merak ettiğim iki konu var. Sunumda ülkemizdeki toplam üretim verildi. Önemli bir azalma var. Bu azalma iklim değişikliği ve su bütçesi değişimi ile ne kadar ilişkilidir? Burada illegal olarak toplanması var mı? Bu toplama popülasyon miktarını nasıl etkiliyor? Removal popülasyon tespiti stokların bittiği noktada gösterge alınabilir. Doç.Dr. Ahsen YÜKSEK (İstanbul Ü., Deniz Bil. ve İşletmeciliği Enst.-İstanbul): Doğal stoklar hızla yok oluyor. Ülkemizde bu türün yetiştiriciliği yapılıyorsa, halen toplamaya müsaade edilmeli mi? Prof.Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü. Su Ürünleri Fak.,-Elazığ): Burada yeni yöntem yok. Kasparek’in (2000) çalışmasıyla aynı yönteme sahip. Menşei belgesi olmadan satılamaz ve bu il müdürlüğünün görevidir. İl müdürlüğü stok tespiti istemiyor; bölgede avcılığın azaltılmasını-kontrol altına alınmasını istiyor. Üreme dönemi İngiltere için olabilir. Ama tek bir kokon bulunması üreme dönemi ile ilgili bir şey ifade etmez. Türkiye’nin tüm faunası çıkarılmalı. Kanada’da kanser ilacı olarak patent alınmış. Biyokaçakçılık yapılıyor. Farklı yerlerde stoklar var ama toplanmıyor. Proje gözden geçirilmeli ve tüm sülük faunası, SUMAE de projeye dahil edilerek ve Batı-Orta-Doğu Karadeniz bölgeleri taranarak belirlenmeli. Sülükler ağırlığının 10 katı kadar kan emebildiği için, ağırlık değil sadece boy verisi

6


alınmalı. Literatürde 20 yıl yazıyor ancak tespit edilen türün yaşam süresi 3-5 yıldır, o da yumurtlama dönemini atlatabilirse. Cevaplar Şimdiye kadar yapılan çalışmalar sülük av verimi olarak yapılmış, biz farklı metotlarla biomas tespiti yapmayı düşünüyoruz. Yaş tespiti konusunda biz farklı uygulamalar yapacağız. Daha önce Elazığ ve Eğirdir tür tespiti ve dağılımlarını çalıştı. İlk kez bir havzada popülasyon büyüklüğü tespit edilecek. Başka alanlar da çalışılmalı, ancak çalışma yoğun çaba gerektirdiğinden ve Kızılırmak deltası bile böyle bir çalışma için yeterince büyüktür. Kaçak avcılığın boyutları irdelenecek. Eleştiriler dikkate alınacak. PDT Grup Tavsiye Kararı: Stok tespitinde hangi metotların uygulanacağının belirlenmesi Avlanabilir stok bilimsel metodu kişinin toplamasına dayalı av verimi ile karıştırılmamalı Eleştiri ve görüşler dikkate alınarak ATK’ya sunulması

YENİ TEKLİF PROJELER / No:6 Projenin Adı Sakarya Havzası Tatlısu Sülük (Hirudinea) Faunasının Tespiti Yürütücü Kuruluş Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri Dr.Ramazan KÜÇÜKKARA Proje Durumu Yeni Teklif KATKI VE GÖRÜŞLER Prof.Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü. Su Ürünleri Fak.,-Elazığ): Ülke genelinde örneklemeler ile filogenetik çalışma ile farklı popülasyonlar arasında farklılık tespiti yapılmalı. Faunayı kapsamıyor. Kontaminasyonlar çok önemli. Bir türde 300 analiz (10birey x 30 analiz) yapılacak. Toplamda 3000-5000 analiz eder ve maliyeti yüksek olur. Materyal-metotta kullanılacak olan program belirtilmemiş. Havza bazında değerlendirilmesi problem. İl bazında alınırsa daha iyi olur. Çok kapsamlı bir çalışmaya hazırlanılmalı. Genetik çalışalar için çok fazla gen bölgesi kullanılıyor. Ali KILIÇ (Daire Başkanı, BSGM-Ankara): Bundan önce sunulan proje ile birleştirilmeli. Şakir ÇINAR (SUAİM - Eğirdir): Sülük üretimi yapabiliyoruz. Bu projeyi istiyoruz. Birleştirilebilir ya da ayrı olabilir; takdire bağlı. Genetik laboratuvar kurduk. Genetik çalışmaların bir kısmı kendi enstitümüzde yapılsın istiyoruz. PDT Grup Tavsiye Kararı:


7


YENİ TEKLİF PROJELER / No:7 Projenin Adı Pelinotu (Artemisia absinthium)’nun Levrek (Dicentrarchus labrax) ve Çipura

(Sparus aurata) balıklarında spesifik olmayan bağışıklık ve büyüme performansı üzerine etkisi

Yürütücü Kuruluş Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri Adem KURTOĞLU Akdeniz SAE Proje Durumu Yeni Teklif KATKI VE GÖRÜŞLER Prof.Dr. Ferit RAD (Mersin Ü., Su Ürünleri Fak.-Mersin): Farklı ürünlerle yapılmış çalışmalar var ancak özel sektöre yansımamış. Çıktıların ekonomiye katılması için özel sektörle işbirliği yapılmalı. Akademik çalışma olarak 20-60 günlük deneme gösterge olmayacaktır. 40 gramlık balık ağ kafese taşınmış bir balıktır. Çalışmalar laboratuvar koşullarında değil gerçek üretim koşullarında yapılmalı. Sadece büyüme değil yaşama oranlarına da bakılmalıdır. Prof.Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü., Su Ürünleri Fak.,-Elazığ): antioksidan ve kan parametrelerinden stres değerlendirmesi yapılmalıdır. Bu çalışmalara çok para harcanıyor. Etken maddesinin ekstraksiyon yöntemiyle elde edilmesi daha iyi sonuç verebilir. Prof.Dr. Ercüment GENÇ (Ankara Ü., Ziraat Fak., Su Ürünleri Böl.-Ankara): Pelin otu ile ön çalışma yapıldı mı? Buradaki dozlar neye göre belirlendi? Etken maddenin karaciğerdeki etkisi yönünden fagositik etkiler incelenmeli. Spesifik olmayan immun durum bağırsak histolojisinden hangi parametrelere bakılarak belirlenecek? Projede toz halindeki yeme katkı yapılması söz konusu karnivorların sindirim yönünden ekstrakt uygulamalarına daha iyi sonuç verebilir. İlker Bilgili (SAREM- Eğirdir): Karaciğerde histo-patolojik çalışmalar yapılmalı. Soner ÇETİNKAYA (SAREM- Eğirdir): Buradaki ekstrakt maddelerinin tüketim aşamasında et kalitesi ve tüketilebilirlik yönünden bakılmalıdır. Sadece balık sağlığı ve büyüme etkisi gösterge olmayabilir. İleride bu balıkları tüketen insanların sağlığındaki etkileri de çalışılabilir. Doç.Dr. İlhan AYDIN (SUMAE-Trabzon): Çalışmada özel sektör de olmalı. Bu AR-Ge için önemli bir durumdur. Ekstrakt konusunda sindirim önemlidir. “Kimyasal antibiyotiklerin balıklar üzerindeki olumsuz etkileri pelin otu kullanılarak ortadan kaldırılacaktır” gibi iddialı bir açıklama var. Antibiyotik uygulanan balıklar, atılım süreleri dikkate alındığında, sağlıksız balıklar değildir. Bu katkı maddesiyle büyüme performansı ve balık sağlığında iyileşme sağlanması nasıl olacak? Cevaplar Pelin otu ilk kez deneniyor. Bu familyadaki farklı türler su ürünlerinde kullanılmış. Kullanacağımız dozları o çalışmaların sonuçlarına göre belirledik. Çıkan sonuçların özel sektörle paylaşımını önemli buluyoruz. Pelin otu ilk kez kullanıldığından hem ekstrakt hem de toz halinde kullanılarak hangisinin daha etili olduğu belirlenecek. İlk olarak uygun doz belirlenecek. Bu belirlemedeki önceliğimiz “büyüme” olacak. Antioksidan etkisi ile metabolizmada yağ azalıyor, goblet hücreleri daha iyi gelişerek hastalığı bertaraf ediyor. PDT Grup Tavsiye Kararı: Projenin görüş ve katkılar dikkate alınarak revizyonu sonunda ATK’ya sunulmasına karar verilmiştir. İşbu rapor tarafımızca 13 sayfa ve 2 nüsha olarak tanzim edilerek kayıt altına alınmıştır. 01/03/2017 Doç. Dr. İlhan AYDIN Ayça GÜVEN Recep PARLAK Oturum Başkanı Raportör Raportör

8


II. GÜN

I.OTURUM Bilgi Amaçlı Sunum : Su Ürünleri Yetiştiriciliğinde Antibiyotikler Gerekli Mi? Sunum Yapan: Prof.Dr. Ercüment GENÇ (Ankara Ü., Ziraat Fak., Su Ürünleri Böl.-Ankara) Ali KILIÇ (Daire Başkanı, BSGM-Ankara): Bakanlık son 7 yılda periyodik olarak balıklarda antibiyotik taraması yapıyor. Her işletmeden örnek alınarak rezüdü testleri yapılıyor. Prof. Dr. Ahmet E. KIDEYŞ (ODTÜ- Deniz Bilimleri Enstitüsü-Mersin): Çevre Bakanlığınca tüm denizlerimizde ağır metal izlemesi yapılıyor. Bu izlemeye antibiyotik analizleri de dahil edilmeli. Prof.Dr. Ferit RAD (Mersin Ü., Su Ürünleri Fak.-Mersin): Ülkemizde ağ kafes üretiminde aşı kullanımı yaygınlaşıyor bu da antibiyotik kullanımını azaltıyor. Prof. Dr. Soner ALTUN (Uludağ Ü.): Dünyada kullanılan antibiyotiğin yalnızca %0,4’ü balıkçılıkta kullanılıyor. Buna rağmen tüketicide algı oluşturuluyor. Çok fazla hormon ve ilaç kullanımı var sanılıyor. Bir program dahilinde aşılama programları yürütülmeli hastalığın önlenmesine yönelik koruma programları beraberinde yürütülmeli. Prof.Dr. Ercüment GENÇ (Ankara Ü., Ziraat Fak., Su Ürünleri Böl.-Ankara):Bakanlığın Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü yetiştiricilik ve avcılıktan elde edilen balıkların rezidü ve kalıntı analizlerini yürütüyor. Burada kan ve doku analizi yerine kemikten ve etten alınması gerekmekte. YENİ TEKLİF PROJELER / NO: 8 Projenin Adı Antalya Körfezi'nde Yakalanan Balon Balığı (Lagocephalus

sceleratus)’nın Biyolojisi, Besin Değeri ve Tetrodotoksin Düzeylerinin Belirlenerek Tüketilebilirliğinin ve Ekonomik Potansiyelinin Araştırılması

Yürütücü Kuruluş Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri Merve KARAKUŞ, Akdeniz SAE Proje Yeni Teklif

KATKI VE GÖRÜŞLER Prof. Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü., Su Ürünleri Fak.): Avrupa'da ve ülkemizde tüketimi olmayan bir tür balon balığı bunun tüketilebilirliği ve işleme yapılması neden araştırılacak belli değildir. Tetrodotoksin elemine edilecek bir uygulama Ar-Ge niteliği yüksek Prof. Dr. Tufan EROLDOĞAN (Çukurova Ü.): Üniversitemizde balon balığı ile ilgili bir TÜBİTAK projesi var. Yağ asidi dağılımı ve toksin reaksiyonu çalışmalarında benzer metot kullanılmış, burada önerilen çalışmada bir farklılık göremedim. Bu dublikasyon ve kaynak israfı önlenmelidir. Prof. Dr. Ahmet E. KIDEYŞ (ODTÜ- Deniz Bilimleri Enstitüsü-Mersin): Burada yer alan projelerde kitapçıkta önceki çalışmaların ve literqatür bilgilerin yer aldığı bir başlık eklenmelidir. Katılımcılar bu sunumun öncesinde daha önceki çalışmalarda kıyaslama yapma imkanı bulacaktır. Ramazan ÖZKAYA-(SÜR-KOOP Başkanı- Ankara):Balon balığı balıkçılığımıza çok zarar veriyor. Bu balık hem saldırgan hemde zehirli olduğu için çok zararlı. İnsanlar tarafından tüketilmediği için bu türün hızlı artışını sağladı. Yırtıcı bir tür olduğu için ağlara ve diğer balık türlerine zarar veriyor. Ali GÜNEY (Deniz Ürünleri Avcıları Üreticileri Merkez Birliği Başkanı- Ankara): DEMBİR olarak bu çalışmanın yapılmasını destekliyoruz

9


Prof.Dr. Ercüment GENÇ (Ankara Ü., Ziraat Fak., Su Ürünleri Böl.-Ankara):Toksin ilaç ve insan tedavisi kullanımı önemli bir çıktı ama farmasötik olarak böyle bir sonuç olsa diğer ülkelerde bunu yapardı. Bu şekilde kullanımına ait literatür yok. Karaciğer ve gonad zarı çok zehirli insan zehirlenmesine yol açıyor. Uzakdoğu'da geleneksel bir kullanımı var. Erdinç VESKE (TAGEM): Mersin Üniversitesi'nde LC/MS cihazı kullanımı ve analizler için ödeme yapılacaksa Eğirdir Enstitüsü işbirliği olmalıdır. Bütün analizler Eğirdir SAE Enstitü'de yapılabilir. Tufan Hocanın söylediği şekilde daha önce yürütülen bir çalışma varsa TAGEM olarak bunun desteklenmesi doğru olmayacaktır. Ali KILIÇ (Daire Başkanı, BSGM-Ankara):Bu türün tüketimi halk sağlığı açısından çok önemli bir kaç zehirlenme vakası olması genel balık tüketimini de etkileyecektir. Prof. Dr.Şenol AKIN (Bozok Ü. Ziraat Fak.,-Yozgat): Burada tetrodotoksin eradikasyon edilecek teknik mi geliştirilecektir? Doç.Dr. Ahsen YÜKSEK (İstanbul Ü., Deniz Bil. ve İşletmeciliği Enst.-İstanbul): Daha önce benzer bir proje yapılması bunun desteklenmemesi için gösterge değil. Bu tür Saros Körfezi’ne kadar yayıldığı bu türe ait dağılım alanı ve biyolojik çalışmalar yürütülmelidir. Dr. Mahir KANYILMAZ (AKSAM-Antalya): Balıkçılık sektöründe probleme yol açan bir tür. Sadece tüketimi konusunda, besin içeriği konusunda çalışmalar yürütülmüştür. Bu çalışma orijinal uygulamalar içeriyor. Merve KARAKUŞ (AKSAM): JICA desteğiyle bu türün zehirini giderilmesi ve fileto çıkarılıp tüketilmesi konusunda destek sağlanacaktır. Burada yıl boyu analizler yapıdı. Görülüyorki üreme döneminde yüksek toksin düzeyine erişiliyor. Toksin düzeyinin en düşük olduğu dönemde tüketimi ve ekonomik potansiyeli araştırılacak. Çukurova Üniversitesi ile ortak metodolojide çalışma yürüteceğiz. İşbirliği sağlayacağız. Sektörün beklentilerine göre düzeltme yapılacaktır. Raportör görüşü ve salondan alınan katkılara göre; Balon balığının ekonomik potansiyeli yerine yayılım ve biyoekolojisi bölgelere göre stok yoğunluk miktarlarının araştırılması talebi var. Balon balığında tetrodotoksin çok zehirli bir ürün. Uzakdoğu dışında insan tüketimi yok. Toksin eleminesi için antidot ya da antitoksini olmayan protein yapısında bir toksin. Toksin düzeyleri ve Besin değerinin belirlenmesi daha önce TÜBİTAK projesi olarak yürütülmüş. Raportör görüşü 1 uygun değil KARAR: Görüş ve eleştiriler doğrultusunda gerekli düzeltmelerin yapılacaktır. ATK’ya sunulmasına karar verilmiştir. Balıkçı STK talebine göre metot değişikliği yapılabilir. Dağılım alanı, stok yoğunluk durumu ve biyoekolojik çalışmalara ağırlık verilmesi, Balon balığı etindeki tetrodotoksin içeriği çok zehirli bir toksin, bu türün tüketilmesini etkilemektedir. Bu toksinin eradikasyonuna öncelik verilebilir. Tüketilebilirlik başlığındaki çalışmaları halk sağlığını ilgilendirdiği için projeden çıkarılması, YENİ TEKLİF PROJELER / No: 9 Projenin Adı Balıklandırma Yapılan Kaynaklarda Sazan Popülasyonlarının Genetik

Çeşitliliğin Belirlenmesi Yürütücü Kuruluş Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstittüsü Proje Lideri Dr. Mahir KANYILMAZ Proje Yeni Teklif

KATKI VE GÖRÜŞLER Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli): DSİ’de balıklandırma daha çok Barajlarda yürütülüyor. Bazı göllerde DSİ ve İl Müdürlükleri balıklandırma yapıyor. Örnekleme Bölgesi seçilirken bu durumun göz önüne alınmaktadır.

10


Semavi ÖNAL (BSGM-Ankara): Bakanlığımız ve DSİ ile protokol kapsamında 26 su havzasında balıklandırma yürütülüyor. Bu programın bundan sonraki yönetiminde bu çalışma önemli olacaktır. Prof. Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü., Su Ürünleri Fak.): Genetik analizlerde kullanılan gen dizilimlerinde burada olmayan gen bölgelerini de içerecek şekilde olması gerekiyor. Primer dizilimleri yeniden tür düzeyinde analizler kapsaması, populasyon arası farkı ortaya koymayabilir. Elektrofazda bant genişlemesi balıklaın DNA veya RNA dizilimlerine mi bakılacak? Prof. Deniz ÇOBAN (Adnan Menderes Ü.): Balıklandırma yapılan kaynakları ile balıklandırma yapılan bölgelerin kıyaslanması yerine bu balıklandırmanın yapıldığı merkezlerinde örnekleme bölgesinde dikkate alınması gereklidir. Ali KILIÇ (Daire Başkanı, BSGM-Ankara): Balıklandırmanın başarısı nedir? Daha önceden doğal tür dağılımı veya balıklandırmada yaşama oranı ile bu balıkların ortak çiftleşme ile ortak stoklar oluşturduğu tespit edilmesi gerekiyor. Balıklandırma kaynaklarında belirli kaynaklarda genetik daralma ibaresi var. Genetik daralmayı engellemek için anaçlar belli proğram ile değişmeli. Anaçların genetik kaynakları belli olmalı, kaynaktaki doğal sazanların da genetiği bilinmeli. Konulan balıkların doğada canlı kalma oranı nedir? Hangi balığın genetiğine bakılacak belli olmayabilir, Yani bizim bıraktığımız balıklar doğal balıklar ile eşleşme ve üreme yapıyormu? Genetik değişikliğin belirlenmesi için çiftleşmenin de olup olmadığı bilinmelidir. Erzurum'da DSİ balıklandırma yapıyor projede yok görünüyor üç veya dört yılda bir anaç stok değiştirilmelidir, bu konulara dikkat edilmelidir Şakir ÇINAR (SUAİM - Eğirdir): Balıklandırma bilimsel camia ve halk için önemlidir. Ülkemizde 14 yıldan fazladır balıklandırma yapılıyor. Proğramda olmayanların dışında belediyeler ve DSİ’ninde balıklandırması var. Örneğin Eğirdir Gölüne Belediye tarafından her yıl 8 ila 10 bin balıklandırma yapılıyor. Eğirdir Gölü'ne şimdiye kadar 5 milyon balıklandırma yapmışız. Carasius gibi istilacı türlerin verdiği zararlar var. Kamu eliyle balıklandırmadan vaz mı geçilmeli acaba. Balıklandırma ile fayda sağlanamadığı konusunda bazı makaleler de var. Belki de balıklandırma hiç yapılmamalı. Dr. Mahir KANYILMAZ (AKSAM-Antalya): Devlet Su İşleri istasyonlarından da örnek alınacak devlet Su İşleri'nin Balıkları da araştırılmış olacak proje 26 haftaya yayılacak bununla ilgili ondan fazla istatistik programı kullanılacak. Oğuzhan EROĞLU (SUMAE): Sadece fragment analizi yapılacak sekans analizi gibi bir kaygı oluşturmuyor. Dr. Mahir KANYILMAZ (AKSAM-Antalya): Cyprinus carpio'ya odaklanmış durumdayız. Ortama daha iyi uyum sağlıyor. Enstitümüz’e Almanya menşeili balık takviyesi 4 kere yapıldı görevde olduğum süre boyunca Eğirdir’den bir kere takviye yapıldı anaç konusunda. Bir yerden başlıyoruz sazan balıklarını markalamaya başladık. Genetik morfolojik olarak kayıtları tutulacak. Yılda 7 milyon üretim yapıyoruz, kapasitemiz yüzde 60 oranında artırılacak artık daha iyi bileceğiz. Devlet Su İşleri ile çakışma varsa onları da tespit edeceğiz. KARAR: Görüş ve katkılar doğrultusunda gerekli düzeltmelerin yapılarak ATK’ya sunulmasına karar verilmiştir. YENİ TEKLİF PROJELER / No: 10 Projenin Adı Avrupa Yılan Balığının (Anguilla anguilla L. 1758). Kontrollü

Şartlarda Üretimi Yürütücü Kuruluş Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsü Proje Lideri Süleyman ÖZTÜRK Projede Durumu Yeni Teklif

KATKI VE GÖRÜŞLER Nimet KAVUZ (BSGM): Yeni türleri önemsiyoruz destekliyoruz, ülkemizde bununla ilgili bir tesis yok.

11


Ömer TİRYAKİOĞLU (AB Bakanlığı Dış İlişkiler): Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü'nün Avrupa Birliği fonlarından bir proje önerisi Avrupa Birliği tarafından reddedildi. Proje çıktıları dış ilişkilerle de paylaşılmalı diye düşünüyorum. Yılan balığının kültür edileceği yerin tasarımlarıyla ilgili öngörüleri var mıdır? Hülya ERBAŞ (BSGM): Bu proje desteklenmelidir, penisilini ve streptomisini dezenfektan gibi kullanacağınızı anladım. Bu amaçla ise bu konuda açıklama yapar mısınız? Çünkü bunlar normalde başka amaçlarla kullanılır. Prof. Dr. Deniz ÇOBAN (Adnan Menderes Ü.): Işık uygulaması olmaz, genelde karanlık olur. Projede ışık var. Bunun nedeni nedir? Yılan balığı son yıllarda epey popüler görünüyor. Özellikle Avrupa Birliği'nde 2014 yılında başlayan Proeel diye bir proje var ve bitmiş. Bu projeden biraz daha farklı deniz balıklarında genellikle protein skimmer gerekir. Pelet Yeme geçişte adapte etmekte sorunlar var bu sorunların üstesinden nasıl gelinecek? Doç. Dr. Kaya GÖÇEK (Mustafa Kemal Ü.): Bu çalışmayı önemsiyorum, Avrupa Birliği projesinde hormon uygulanmasına denk geldim damızlıkların 13 ila 15 derecede tutulması gerekiyor. Hormon uygulamasında 24 saat karanlık olmalı bu çalışmanın fazla katkı sağlayacağını düşünmüyorum. Prof.Dr. Ferit RAD (Mersin Ü., Su Ürünleri Fak.-Mersin): Göksu Deltası'nda çalışma olduğu proje desteklenmeli bizim için önemli alternatif bir tür fakat daha çok Ar-Ge niteliği kazandıracak bir hale dönüştürülmeli fotoperiyot beslenme gibi üretim teknikleri kullanılmalı. Doç. Dr. Derya GÜROY (Yalova Üniversitesi): Bütçe projenin iş yüküne göre az görünüyor. Avrupa Birliği projesi 5 milyon euro ve 15 partnerden oluşuyor o projenin çıktılarına da bakılabilir. Avrupa Birliği yılan balığı için anaç yemi oluşturulmuş. Bu proje desteklenmelidir. Prof. Dr. Ahmet E. KIDEYŞ (ODTÜ- Deniz Bilimleri Enstitüsü-Mersin): Bu balığın biyolojisi iyi bilinmiyor sıcaklık tuzluluk kontrolü kolay ancak basınç ile ilgili denemeler yapılabilir. Ali KILIÇ (Daire Başkanı, BSGM-Ankara): Yeni türlerin kültürü destekleniyor, stok tahmini ve yetiştiricilik için ülkesel politika belirlenmeli küçük çaplı biyolojik parametrelerden yola çıkılarak hareket edilebilir. Yılan balığı kotaya tabii. Yılan balığı stoklarının izlenmesi ve stok tahmini daha uygun buluyoruz. Süleyman ÖZTÜRK (AKSAM): Tank seviyesi 50 santimetre aşağıda tutulur kaçma olmuyor 600 gram ve üstü anaçlar dişi 200 ile 300 gram arası anaçlar erkek olduğu için bu şekilde seçildi. Işık şiddetinde literatürde çeşitli lüks şiddetleri mevcut 50 lüks gibi 20 derece sıcaklık tartışılabilir. Yem konusunda anaçlar yem almıyorlar. Vücutlarında daha önceden biriktirdikleri yağı kullanıyorlar Saragosa Körfezi'nde 500 metre derinlikte yumurta verdiğini biliyor ve bu basınç farkını hormon ile aşmayı düşünüyoruz. Doğal stok durumu da önemlidir. KARAR:

Sektörel yönden yeni türlerin kültürü TAGEM öncelikli konusudur, Farklı hormon uygulamaları ve son dönemdeki çalışmalar dikkate alınarak uygulanacak

metotların geliştirilmesi, Sadece yumurta ve larva alımı değil, larval yaşama oranı ve büyütme besleme konusunda da

yeni teknik kullanımının sağlanması. Projenin görüş ve katkılar dikkate alınarak revizyonu sonunda ATK’ya sunulmasına karar verilmiştir. YENİ TEKLİF PROJELER / No: 11 Projenin Adı Akuaponik Sistemde Leonardit ve Leonardit Kaynaklı

Humik Asit Kullanımının Sebze ve Balık Üzerine Etkisi Yürütücü Kuruluş Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsü Proje Lideri Hatice ORUÇ Proje Durumu Yeni Teklif

12


KATKI VE GÖRÜŞLER Prof. Deniz ÇOBAN (Adnan Menderes Ü.): 20 gramlık balık besleme sonucu 23-25 gram olacak bu kadar küçük balıktan kan almayı nasıl düşünüyorsunuz? Balığın tankı için biyokütle miktarı hesaplandı mı? Suyun dolaşma hızı ve miktarı ne kadar olacak? Ali KILIÇ (Daire Başkanı, BSGM-Ankara): 500 metrekare marul tarlası için balıktan elde edilen atıklarla tarlanın başına ne kadar hacimde tank, balık ve humik asit miktarı olmalıdır? Bilimsellik adına yapılabilir ancak bu çalışmaların müteşebbisler tarafından yapılabilir olması gerekir. Prof. Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü., Su Ürünleri Fak.): İmmünolojik etkisinin belirlenmesinde hangi metot kullanılacak? İsmail DAL (AKSAM): Hidroponik sistemden alandan tasarruf ederek daha fazla balık üretimine olanak sağlıyor. Seralarda süs balığı ile beraber uygulanabilir bir proje olarak görülmektedir. Cengiz ÖNDER (KILIÇ SU ÜRÜNLERİ): Yetiştiricilikte amonyum, nitrit ve nitrat gibi parametrelerin doğaya salınması esnasında kurulabilir ve çevre baskısını azaltır diye düşünüyorum. Ahmet MEFUT (AKSAM): Bu proje önemlidir. Süs balığı işletmelerinde enfeksiyon yapmayan hastalıklar görülmektedir. Kan alımı konusunda herhangi bir sıkıntı olacağını düşünmüyorum beş gramlık balıklardan da kan alınabiliyor. Hatice ORUÇ (AKSAM): Çevreyi kirletmeyen kendi kendini temizleyen bir sistem suyun dolaşım hızı önerileriniz doğrultusunda hesaplanacaktır. Dr. Mahir KANYILMAZ (AKSAM-Antalya): BATEM ile birlikte çalışılıyor bu da Bakanlığın öncelikli konuları arasında. KARAR:

Akuaponik sistemler TAGEM Araştırma ve Yönetim Programı içerisindedir. Raportör görüşü doğrultusunda yem katkısı olarak humik asit kullanımı ve büyüme parametre

ölçümlerinin izlenmesi proje metot değişikliği yapılmıştır. Projenin görüş ve katkılar dikkate alınarak revizyonu sonunda ATK’ya sunulmasına karar verilmiştir. YENİ TEKLİF PROJELER / No: 12

Proje Adı Su Ürünleri Yetiştiriciliğinin Karacaören 2 Baraj Gölü Su Kalitesine Etkilerinin Matematiksel Modellemeyle Belirlenmesi

Yürütücü Kuruluş Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsü Proje Lideri Seçil TÜZÜN DUĞAN, Proje Durumu Yeni Teklif KATKI VE GÖRÜŞLER Prof.Dr. Ercüment GENÇ (Ankara Ü., Ziraat Fak., Su Ürünleri Böl.-Ankara):Bu konu ile ilgili çalışmalar 2009 yılına kadar dayanıyor fosfor yüküne dair çalışmalar var. Beş yılda bir yenilenmelidir ve yetiştiricilik verilerinin izlenmesi için önemli olduğunu düşünüyorum. Bu bölgedeki tüm organizmalar için önemlidir. Nimet KAVUZ (BSGM): İç sularda ve barajlardaki taşıma kapasitesinin belirlenmesi ile ilgili proje talep ediyoruz. Hatice Bediz ŞEN (BSGM): Barajlarda ağ kafes üretiminde kapasite belirlenmesi için bu tip çalışmalar önemlidir. İhtiyaç duyuluyor. Prof. Dr.Şenol AKIN (Bozok Ü. Ziraat Fak.,-Yozgat): Önemli bir konudur seçilen istasyonlardan kontrol olarak bir istasyon planladınız mı?

13


KARAR: Tüm havza dikkate alınarak Karacaören Baraj Gölü’nde örnekleme bölgesi yeniden

belirlenmelidir. Matematiksel modellemede farklı Bilgisayar Programlarının kullanılması önerilmektedir. Bakanlıkça öncelik verilen bir konudur.

Projenin görüş ve katkılar dikkate alınarak revizyonu sonunda ATK’ya sunulmasına karar verilmiştir. III. OTURUM Bilgi Amaçlı Sunum : Lahoz Yetiştiriciliği Sunumu Yapan: -Prof. Dr. Tufan EROLDOĞAN (ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ)- Larvalar 70 mikrondan daha küçük canlı yem ile besleniyor. Kültür ortamında bu büyüklükte zooplankton yok. Damızlıklar belirli bir büyüklükten sonra hermafrodit (erkekleşme) etkisi ile cinsiyet değiştiriyor. Ramazan ÖZKAYA-(SÜR-KOOP Başkanı- Ankara):Lahoz stokları tam olarak bilinmeden av yasakları konuyor. Bu türün 5 yıl boyunca avcılığı yasaklandı. 2004 yılında bu tür çok fazla avlanmıştı. Şimdi stokları ne durumda bilinmiyor. Bu tür çalışmalarla kültürü sağlanacaksa balıklandırmada kullanılabilecek bir türümüz. Üniversitelerimizde bu türün ekolojisiyle ilgili çalışmalar var. Akdeniz’de kırmızı listede olan bir tür istatistikleri sürekli olarak düşüyor. YENİ TEKLİF PROJELER / No: 13 Projenin Adı Samsun-Hopa Arası Infralittoral Zonda Bentik Ekolojik Kalitenin

İzlenmesi Yürütücü Kuruluş Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Proje Lideri Dr. Nimet Selda BAŞÇINAR Proje Durumu Yeni Teklif KATKI VE GÖRÜŞLER Prof. Dr. Ahmet E. KIDEYŞ (ODTÜ- Deniz Bilimleri Enstitüsü-Mersin): Bu konuda senkronizasyon gerekli, Çevre Bakanlığı ile görüşülüp ayrıca “çalışma yapmayın” demek lazım. Dr. Selda BAŞÇINAR (SUMAE): Bu proje ile ilgili haberleri var sadece bir kurumun yapması bütçe açısından da daha iyi olur. Bakanlıklar arası senkronizasyon olmasını ümit ediyoruz. Ali KILIÇ (Daire Başkanı, BSGM-Ankara): İç sular Çevre Bakanlığı'na Denizler de Gıda Bakanlığı'na bırakılıyor genel yaklaşım bu. KARAR:

Trabzon SUMAE tarafından araştırma gemisi ile proje çalışma bölgesinde halen yürütülen diğer deniz araştırmalarıyla entegrasyon sağlanması,

Projenin görüş ve katkılar dikkate alınarak revizyonu sonunda ATK’ya sunulmasına karar verilmiştir. YENİ TEKLİF PROJELER / No:14 Projenin Adı Alabalık Yetiştiriciliği Tesislerinde Kullanılan Bazı Antibiyotiklerin

Çevresel Kalıntı Etkilerinin İncelenmesi Yürütücü Kuruluş Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsü ANTALYA Proje Lideri Ramazan UYSAL Proje Durumu Yeni Teklif

Sunumu Yapan: Ramazan UYSAL

14


KATKI VE GÖRÜŞLER Prof.Dr. Ferit RAD (Mersin Ü., Su Ürünleri Fak.-Mersin): Bu proje üzerinde konuşmuyorum. Türkiye alabalık üretiminin yüzde 15'i burada yapılıyor atıksular birbirine karışıyor bir işletmenin atıksuyu diğer işletmeye giren su oluyor o bölgede antibiyotik birikimini kontrol ediliyor mu geçen yıllarda yapıldığını öğrendim projelerin çıktılarına bakmak gerekiyor. Dr. Mahir KANYILMAZ (AKSAM-Antalya): O bölgede matematiksel modelleme yapıldı. Mehmet Ali Turan KOÇER tarafından. Benim tarafımdan da orada hastalıklarla ve üretimi ile ilgili araştırma yapıldı. Antibiyotikler çok kullanılıyor, geliştirilip sürdürülür ise daha iyi olacağını düşünüyorum. Prof. Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü., Su Ürünleri Fak.): Sağlık Bakanlığınca kullanımı kısıtlanmış antibiyotiklerin balıklarda kullanıldığını biliyoruz. Bu antibiyotiklerin incelenmesi ve diğerlerine geçilmesi doğru olur. Esen çayını dışarıdan karışan bir kaynak var mıdır antibiyotiği çayın başında ve sonunda bakılmalı. Ali KILIÇ (Daire Başkanı, BSGM-Ankara): Balık çiftliklerinin çevreyi kirlettiği ile ilgili algılar var. Bu kirlilik yüzde 23 civarındadır. Katkı maddeleri ile ilgili çalışma yürütülüyor, bulunacak olası fazla kirletici tespiti araştırıcı tarafından bakanlığa bildirilmeli. Ahmet MEFUT (AKSAM): Çıktı olarak fazla antibiyotik bulursak tespit edeceğiz. İşletmelerde stok yoğunluğu antibiyotik kullanımını ayarlayabilir, gerekli hijyen bilinci sağlanabilir. Prof. Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü., Su Ürünleri Fak.): Bölgede yerleşim yok diye antibiyotik olmaz demek yanlış geliyor. Bölgede havza bazlı düşünülmelidir. Diğer yerleşim yerlerinin de etkileri olacaktır. KARAR:

Raportör görüşlerinde iki olumsuz rapor vardır. olumsuz raportör eleştirilerinin dikkate alınması Alabalık yetiştiriciliği dışında insan kullanımının etkisini belirleyecek şekilde kontrol istasyonları

seçilmesi. Projenin görüş ve katkılar dikkate alınarak revizyonu sonunda ATK’ya sunulmasına karar verilmiştir. YENİ TEKLİF PROJELER / No:15 Projenin Adı Doğu Karadeniz Kıyı Şeridi Makroalg Türlerinin Moleküler Tekniklerle Genetik

Karakterizasyonu ve Biyokimyasal İçeriklerinin Belirlenmesi Yürütücü Kuruluş Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü TRABZON Proje Lideri Dr. Nihal ÇALIŞKAN Proje Durumu Yeni Teklif Sunumu Yapan: Dr. Nihal ÇALIŞKAN KATKI VE GÖRÜŞLER Prof.Dr. Ferit RAD (Mersin Ü., Su Ürünleri Fak.-Mersin): Makro ve mikro alglerin sanayide çok geniş kullanım alanları olanlar var. Burada sadece genetik yapısı değil sanayide kullanım imkanları yönünden çalışmalar ve ihtiyaç bulunmaktadır. Doç. Dr. Derya GÜROY (YALOVA ÜNİVERSİTESİ): Bazı türlerin yem katkısı olarak balık beslemede kullanımı olabilir. Prof. Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü., Su Ürünleri Fak.): Arazi ile Genetik ve biyokimyasal testler çıkartılıp iş yükünü hafifletmek adına bir önerim var. Çok fazla tür çeşitliliği olan bir alan burada bazı primerleri sizin oluşturmanız gerekecek. Proje üç ayrı ana başlıkta oluşturulmuş. Genetik çeşitlilik, biyokimyasal analizler ve tür tespitleri yapılması. Bütçe bunun için yetersiz kalacaktır. Gen Bankası içinde materyal temini düşünülmektedir. İlk etapta biyokimyasal ve besin değerleri ile etken madde analizleri yapılmalı. Elde edilen materyal ve örneklerle genetik çalışmalar sonradan da yürütülebilir. Güzel bir çalışma.

15


Dr. Nihal ÇALIŞKAN (SUMAE): 3 yıllık bir çalışma zamana yayılabilir. Yapılabilir olarak düşünüyoruz aminoasit denemeleri yapılıyor selüloz ve C vitamini de değerlendirilecek. Dr. Mahir KANYILMAZ (AKSAM-Antalya): Amino asit, C vitamini ve selüloz projeye eklendi geçmişte bütçeler çok yüksek eleştirisi yapılıyordu. Şimdi düşük diye tavsiye yapılıyor. Bu da Bakanlığımızın ne kadar ileriye gittiğinin bir göstergesi. KARAR:

Genetik çalışmaların projeden çıkarılması, makro ve mikroalglerin etken madde ve besin içeriğine göre ticari değeri bulunan özelliklerinin

araştırılmasına öncelik verilmesi değerlendirilmiştir. Projenin görüş ve katkılar dikkate alınarak revizyonu sonunda ATK’ya sunulmasına karar verilmiştir.

16


IV. OTURUM

DEVAM EDEN PROJELER DEVAM EDEN PROJELER / No: 1 Projenin Adı Beyşehir Gölü’ndeki Ticari Balık Türlerinin Alansal Dağılımının ve

Biyoekolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Yürütücü Kuruluş Eğirdir Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri Dr. Vedat YEĞEN Proje Durumu Devam Eden KATKI VE GÖRÜŞLER Ferhat DEMİROL (SUAİM - ELAZIĞ): Balıkların 3 ve 6 metre arasındaki derinliklerde dağılımını mevsime göre mi belirlediniz? Dr. Vedat YEĞEN (SUAİM - EĞİRDİR): Derinliğin av miktarına etkisinin olduğunu düşünüyoruz. Gölde hangi alanlarda var olduğunu belirlemek adına önemli bir çalışma. Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli):Mevsimsel olarak dağılımının yapılması uygun olur. DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ: Osman YENER ve Bayram KORKMAZ’ın projeden çıkarılması, Dumlupınar Üniversitesi Fen Fakültesi Doç. Dr. Cüneyt Nadir SOLAK’ın, AKSAM’dan Mehmet Ali Turan KOÇER’in projeye dahil edilmesi KARAR: Sunulan değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır. DEVAM EDEN PROJELER / No: 2 Projenin Adı Türkiye’nin Akdeniz Kıyısındaki Demersal Balık Stoklarının Büyüklüklerinin

Tahmini Yürütücü Kuruluş Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsü Proje Lideri Coşkun Menderes AYDIN Proje Durumu Devam eden KATKI VE GÖRÜŞLER: yok DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ: Enstitüden ayrılmaları sebebi ile Gazi UYSAL ve Prof. Dr. Yılmaz EMRE’nin projeden çıkarılması, Projenin bir yıl süreyle uzatılması KARAR: Sunulan değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır.

DEVAM EDEN PROJELER / No: 3 Projenin Adı Karadeniz'de Ticari Öneme Sahip Pelajik Balık Stoklarının İzlenmesi Yürütücü Kuruluş SUMAE Proje Lideri İlhan AYDIN, Doç. Dr. SUMAE Proje Durumu Devam eden KATKI VE GÖRÜŞLER Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli): Av gücü ve yıllık av değişimi paketi var mı? Doç. Dr. İlhan AYDIN (SUMAE): Bununla ilgili belli bir metot yok. Hazırlanan fişlerden balıkçılık yapılan yerlerin kayıtları alınıyor. Enstitümüze 36 - 42 metre boylarında bir gemi yapılıyor.

17


Şakir ÇINAR (SUAİM - Eğirdir): Arazi çalışmalarındaki personel giderek yaşlanıyor, enstitülere gelen personel arazi çalışması yerine daha çok laboratuvara yönelik çalışmak istiyor. Doç. Dr. İlhan AYDIN (SUMAE): Bu projedeki yük oldukça fazla. Balıkçılık yönetimindeki personelin hepsi çalışıyor. Norm kadroda Balıkçılık yönetimine ağırlık veriyoruz. Bakanlık işgücüne paralel olarak kişi talebi oluyor. Doç. Dr. Mümtaz TIRAŞIN (Dokuz Eylül Ü. Deniz Bilimleri Enst.-İzmir): Çaça Hamsiye göre daha bakir. Bu bizim için bir şans. Bu yıl hamsi avcılığı sonucu görülen av göreceli olarak daha az. Lüfer ve palamut daha fazla bu konu ile ilgili ne düşünüyorsunuz? Doç. Dr. İlhan AYDIN (SUMAE): Şu aşamada bu ilişkiden bahsetmek pek de mümkün değil. Daha önceki senelerde mümkündü. Her sene farklı tespit var kendi kıyılarımızda bir stok var yerel stoğumuzda bir av baskısı var. Ama genel olarak bir şey söylemek zor. Balıkçı Kooperatiflerinden bir Balıkçı: Sizi kutluyorum bunu balıkçılara toplu halde anlatmamız gerekir ona göre avlama politikaları da belirlenebilir. İstanbul Balık halinde de olmanızı istiyoruz medya sektörü çok etkiliyor. Biz balık tanıtımını ana okullarında 2004 yılından beri yapıyoruz. Yanlış haberlere tepki gösterilmesini istiyoruz. Doç. Dr. İlhan AYDIN (SUMAE): Mayıs ayında balıkçılarla hamsi çalıştayı yapıyoruz. Bakanlık ve yabancı uzmanlar o çalıştayda olacaklar balıkçı bizi verilerle gelince dinliyor ve katılım talebi oluyor. Prof.Dr. Ferit RAD (Mersin Ü., Su Ürünleri Fak.-Mersin): Şakir Bey’in konuşmasına yönelik balık stokları kadar insan kaynağı daha önemli. Enstitülerde önemli insanlar var. Bu güzel çalışmalara lisans öğreniminde ki öğrencilerde katılırsa daha faydalı olur görüşündeyim. Dr. Mahir KANYILMAZ (AKSAM-Antalya): Bunu biz yapmak istedik ancak sigorta sorunu var. Bununla ilgili sorun çözülürse enstitüye personel ihtiyacı özellikle küçük çaplı işler için faydalı olacaktır. Doç. Dr. İlhan AYDIN (SUMAE): Biz bunu enstitümüzde uyguladık. Dr. Ali AYAR (Daire Başkanı-TAGEM): Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü'nün enstitülerimizin yıllık staj kontenjanı var. Önceden öğrencilerle ilgili staj kontenjanı arttırılabilir. Enstitü kapasitesi de önemli. Sigorta yapılarak çalışması şu an için zor görünüyor. Mevzuatla ilgili değişikliklerle belki yapılabilir düşüncesindeyim. Doç. Dr. İlhan AYDIN (SUMAE): “Denizimi tanıyorum ve koruyorum” projesi ile bu mesleğe ilgi duyabilecek kişilere küçüklükten bunları aşılamaya çalışıyoruz. KARAR: Proje çalışmalarının devamı kararı alınmıştır. DEVAM EDEN PROJELER / No: 3 Projenin Adı Antalya Körfezi’nde Ticari Öneme Sahip Karides Türlerinin Biyolojik

Özellikleri ve Stok Büyüklüklerinin Tahmini Yürütücü Kuruluş Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsü Proje Lideri İsmail DAL Proje Durumu Devam eden KATKI VE GÖRÜŞLER Prof.Dr. Ercüment GENÇ (Ankara Ü., Ziraat Fak., Su Ürünleri Böl.-Ankara):Tespit edilemeyen türün Farfantepenaeus aztecus olabileceğini düşünüyorum. Çünkü daha önceden Antalya Körfezi’nde Mehmet Gökoğlu tarafından tespit edilmiş. Tespit edilemeyen türlerin alkolde saklanmasını öneriyorum. Minimum Yüzde 70lik alkol genetik çalışmalar için uygun korumayı sağlayabilir. İsmail DAL (AKSAM): Türlerin tespit edilememesinin sebebi iş yükünün biraz fazla olması, daha önce Akdeniz'deki türleri bakacağız veya lesepsiyen türlerini kıyasla olacağız.

18


Prof. Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü., Su Ürünleri Fak.): Morfolojik özellikleri bakımından farklı olan türler alkol ve saklanırsa genetik analizlerin yapılmasında kullanılabilir. Doç. Dr. İlhan AYDIN (SUMAE): Biz de bu projeler elde edilen örneklerden aldık. Genetik çalışmalar için kullanacağız bu projeyi destekliyoruz. Coşkun Menderes AYDIN (AKSAM): Farfantepenaeus aztecus olabileceğini düşünüyorum o örnekleri saklıyoruz. Şakir ÇINAR (SUAİM - Eğirdir): Trol kaybına yönelik bir çalışma yapılması gerekiyor. İsmail DAL (AKSAM): İskenderun Körfezi'nde kalan trol ağının üzerinde derinlik sensörü vardı ve sinyal alıyorduk. Nerede kaldığını işaretledik. Bbalıkçılara ve Araştırma gemilerine durumu bildirdik. Daha sonra bir balıkçıdan bu ağ üzerinde bulunan sensörler alındı. Mahmut AKYÜREK (BSGM): Bu projeyi BSGM olarak önemsiyoruz. Bu proje sayesinde karideslerle ilgili bilgi eksikliği giderilmiş olacaktır. DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ: Enstitüden ayrılmaları sebebi ile Gazi UYSAL ve Prof Dr.Yılmaz EMRE’nin projeden çıkarılması talep edilmektedir. KARAR: Sunulan değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır.

Doç. Dr. İlhan AYDIN Dr. Mahir KANYILMAZ Başkan Başkan Yardımcısı Şakire Serap MEMİK Murat YEŞİLTAŞ Üye Üye

19


SU ÜRÜNLERİ ARAŞTIRMA PROGRAMLARI DEĞERLENDİRME GRUBU TOPLANTISI

22.02.2017 – I OTURUM Proje Başlığı Ekonomik Açıdan İklim Değişikliğinin Sektör Üzerindeki Etkilerinin

Araştırılmasına Yönelik: İklim Değişikliği ve Avrupa Sucul Kaynakları AB(Horizon-2020; CERES Projesi).

Yürütücü Kuruluş Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Proje Lideri Prof. Dr. Ferit RAD Projenin Durumu Bilgi Amaçlı Sunum Sunumu Yapan: Prof. Dr. Ferit RAD Soru/Katkı/Eleştiri/Cevaplar Prof. Dr. Ahmet E. KIDEYŞ (ODTÜ- Deniz Bilimleri Enstitüsü-Mersin): Türkiye olarak AB fonlarına büyük katkımız var. Ayrıca bu konsorsiyumlardan çok şey öğreniyoruz. Bu işbirlikleri Türkiye’de bilimin gelişmesi için çok önemli. Aynı programa bizde başvurduk ancak yarım puan ile başarısız olduk. Ferit RAD hocaya başarılar dilerim. Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli):Yetiştiriciler ile yapılan anketlerde çıkan sonuçlar irdelendiğinde 1. Sorunun “Balık Yemi”, 2. Sorunun “Balık Hastalıkları”, “İklim Değişiklikleri” nin ise en önemsiz sorun olarak tespit edildiği görülmektedir. Oysaki yetiştiricilerin önemsiz gördükleri iklim değişikliği sorununun hem balık yemi hem de balık hastalıkları sorunlarını daha artıracağı konusunda bilinçlenmeleri gerekmektedir. Cevap (Prof. Dr. Ferit RAD): Yetiştiricilerin öncelikleri ekonomik olduğu için iklim değişikliği konusunun onları nasıl etkileyebileceği konusunun farkında değiller. Yapılan anketlerde sadece 1 yetiştiricinin ilkim değişikliğine karşı ne yapabileceği hakkında stratejisi (Stok yoğunluğunun azaltılması) var. Prof.Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü. Su Ürünleri Fak.,-Elazığ): Günümüzde bu sorunları büyük ölçekte yaşamaya başladık. Keban baraj gölündeki işletmeler yaz döneminde bu sorunu yaşamamak için kafeslerin yerlerini değiştiriyorlar. Aksi takdirde su sıcaklığının yükselmesine bağlı olarak hastalık oluşumu meydana geliyor. Sıcak bölgelerde hastalığın prevalansı yüksek oluyor. Cevap (Prof. Dr. Ferit RAD): Bize bu bilgileri aktarmak bu bilgilerden yararlanmak için sizi Elazığ’da yapılacak proje toplantısına davet ediyorum. Doç.Dr. Derya GÜROY: Balık yemi ve yem sektörü ile ilgili herhangi bir iş paketi var mı? İklim değişikliğinde etkilenecektirler. Cevap (Prof. Dr. Ferit RAD): Bu projenin experimental kısmında yokuz. Proje ortaklarından İspanya sıcaklık, Ph ..vb değişikliklerin FCR’ı nasıl etkileyeceğini araştıracaklar. Prof. Dr.Şenol AKIN (Bozok Ü., Ziraat Fak.,-Yozgat): Son yıllarda yetiştiriciler su sıcaklığındaki artışlar nedeniyle balıklarını taşıyacak yer arıyorlar. Çok yerinde ve faydalı bir proje. Cevap (Prof. Dr. Ferit RAD): Özellikle TAGEM’ den yürütülen çalışmalar ile ilgili olarak manevi destek istiyoruz. TAGEM’ de ki araştırıcıların yol giderlerini karşılanacağını beyan ederim. Ferhat DEMİROL (SÜAİM): bölgede çalışmalarımız var, özellikle iklim değişikliği konusunda çalışan arkadaşlarımız var. Her türlü işbirliğine ve destek vermeye hazırız. DEVAM EDEN PROJELER / No: 5 Projenin Adı Işıkla Avcılığın Sürdürülebilir Balıkçılığa Etkisi Yürütücü Kuruluş Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü TRABZON Proje Lideri Dr. Nazlı KASAPOĞLU Proje Durumu Devam eden

20


Sunum Yapan: Dr.Elvan ATILGAN KATKI VE GÖRÜŞLER: yok DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ:

1. Işıkla Avcılığın Sürdürülebilir Balıkçılığa Etkisi projesinden Dr. Yaşar GENÇ'in çıkarılması, İzmir İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünden Zeki Serkan ÖLÇEK'in projeye dâhil edilmesi

2. Işıkla Avcılığın Sürdürülebilir Balıkçılığa Etkisi projesinde Marmara ve Ege Denizi'inde 8000 watt ışık şiddetinin denenmesi için akustik çalışmaların yapılması hususunun metoda eklenmesi talep edilmektedir. Karar: Sunulan değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır. DEVAM EDEN PROJELER / No: 6 Projenin Adı Marmara Denizi Ekonomik Demersal Balık Türlerinin Popülasyon Yapısı

ve Stok Tahmini Yürütücü Kuruluş Koyunculuk Araştırma İstasyonu Müdürlüğü Proje Lideri Murat ŞİRİN Proje Durumu Devam eden

KATKI VE GÖRÜŞLER: yok DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ: Projeye Dahil Olması İstenen Araştırmacılar: Doç. Dr. Adnan AYAZ, Araş. Gör. Burak DABAN, Burak Saygılı (doktora öğrencisi) Projeden Çıkarılması İstenen Araştırmacılar: Dr. Ahmet ÖKTENER Karar: Sunulan değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır. DEVAM EDEN PROJELER / No: 7 Projenin Adı Karadeniz Balıkçılığında Uzatma Ağları ve Etkilerinin Araştırılması Yürütücü Kuruluş Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Proje Lideri Devrim Selim MISIR Proje Durumu Devam eden Sunum Yapan: Dr.N.Selda BAŞÇINAR KATKI VE GÖRÜŞLER: Mahmut AKYÜREK (BSGM): Bu proje ve ışıkla balık avcılığı projesi BSGM tarafından yapılması istenilen projelerdir. Türlere özgü avcılık yapılan ağların özellikleri ve balıkçı teknesi boyutlarına göre bu teknelerin ne kadar uzunlukta ağ kullanılabileceğinin belirlenmesi istenmişti. Hangi tür için, hangi dönemde hangi özellikte ağ kullanılmalı. Bunlar belirlendikten sonra tebliğ değişiklikleri için proje çıktılarını bekliyoruz. Muharrem AKSUNGUR (TAGEM) : Ticari Balıkçılığın İzlenmesi iş paketinin çıkartılması için gerekçe yazılarak başvurulması gerekmektedir. DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ: Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden Prof. Dr. Hüseyin ÖZBİLGİN’in proje danışmanlığından çıkarılması. Ticari balıkçılığın izlenmesi” adlı 3. İş paketinin, projeden çıkarılması. Karar : Sunulan değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır.

21


DEVAM EDEN PROJELER / No: 8 Projenin Adı Karadeniz’de Deniz Salyangozu (Rapana venosa, Valenciennes 1846)

Balıkçılığının İzlenmesi Yürütücü Kuruluş Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri Dr. Gökhan ERİK Proje Durumu Devam eden KATKI VE GÖRÜŞLER: Prof.Dr. Ferit RAD (Mersin Ü., Su Ürünleri Fak.-Mersin): dişi ve erkek oranları arasında bilgiler arası ciddi farklılıklar var. Bunun sebebi ne olabilir ? Cevap: Çalışmalar devam ediyor. Literatürde ahşap tekneleri boyamada kullanılan bir maddenin (Tirbütin) cinsiyet değişikliğine neden olduğu belirtilmektedir. Bu konuda fazla çalışma yapamadım. Prof Dr. Ahmet KIDEYŞ daha detaylı bilgi verebilir Prof. Dr. Ahmet E. KIDEYŞ (ODTÜ- Deniz Bilimleri Enstitüsü-Mersin): bazı kirleticiler Tirbütin gibi cinsiyet değişikliğine neden oluyor. Ayrıca üreme dönemine bağlı olarak göç söz konusu. Bölgeler arası cinsiyet oranlarındaki farklılık bundan kaynaklanabilir. Prof Dr. Ahmet KIDEYŞ: Tuzaklar neden etkin kullanılmıyor? Cevap: Av miktarı açısından tuzaklar balıkçıyı tatmin etmiyor. Masraf ve iş yükü nedeniyle balıkçı tercih etmiyor. Mahir KANYILMAZ (Akdeniz SÜAE) : Tirbütin’ in başka türlerinin cinsiyet değişikliği üzerinde etkisi var mı? Cevap (Prof Dr. Ahmet KIDEYŞ): İngiltere’ de yapılan çalışmada Gastrapodlar üzerinde etkisi olduğu görüldü. DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ:

Proje lideri Dr.Orhan AK’ın kurum ile ilişiği kesildiğinden Dr. Gökhan ERİK’in proje lideri olarak görevlendirilmesi,

Gülsüm BALÇIK MISIR ve Ali ÇANKAYA’nın yardımcı araştırmacı olarak projeye ilave edilmesi, proje ekibinde yer alan Dr. Orhan AK, Dr. Büket Buşra DAĞTEKİN’in projeden çıkarılması

önerilmektedir. Karar: Sunulan değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır. DEVAM EDEN PROJELER / No: 9 Projenin Adı Mersin Balıklarında Damızlık Stok Yönetimi Yürütücü Kuruluş Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri Dr. Bilal AKBULUT Proje Durumu Devam eden KATKI VE GÖRÜŞLER: Mahir KANYILMAZ (Akdeniz SÜAE) : Yaşama oranları yumurtadan büyüyene kadar ortalama kaçtır? Mantara karşı hangi dezenfektan kullanıldı ? Cevap: deneysel ortamda bunu test edemedik. Ancak literatürde %80-90 Mantara karşı iyodin kullanıldı. Formaldehitte kullanılabilir. Mahir KANYILMAZ (Akdeniz SÜAE) : mantar kuluçkahanede en önemli problem. Biz bunu kendi enstitümüzde otomatik dozajlama ünitesi kurarak dozları ayarladık ve sisteme otomatik olarak belirli periyotlarda dezenfektan veriliyor. Çok faydalı oldu size de öneririz.

22


Prof.Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü. Su Ürünleri Fak.,-Elazığ): Genetik çalışmalardaki ilerlemeler nedir? Cevap (Oğuzhan EROĞLU-Trabzon SUMAE): daha önceki çalışmalarımızdan Mersin balığı ile ilgili Marker’ları biliyoruz. Özkan ÖZBAY (Müdür-Elazığ SUAE) : uygun kafes modeli geliştirilecek mi? Balıklandırma nerede yapılacak ? Cevap (Dr. Bilal AKBULUT-Trabzon SUMAE): Kafes modeli geliştirme projede yok. Kafesin altını galvaniz malzeme ile %80 oranında düzleştirdik. Yem alımında herhangi bir sıkıntı yok. Balıklandırma Karadeniz ile bağlantılı nehirlere yapılacaktır. Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli):Doğaya bırakılacak balıklar markalanacak mı, nasıl izlenecek? Cevap (Dr. Bilal AKBULUT): markalamanın nasıl yapılacağına karar verilmedi. Yüzgece yapılan markalama başarılı olmadı. DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ: yok Karar: Projenin devamı kararı alınmıştır. DEVAM EDEN PROJELER / No:10 Projenin Adı Cyclamen graecum ve Prospero autumnale Ekstraktlarının Aktif

Bileşenlerinin Karakterizasyonu, Bazı Deniz ve Tatlı Su Balıkları Üzerinde Biyolojik Etkilerinin Araştırılması

Yürütücü Kuruluş Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri Dr. F. Banu YALIM Proje Durumu Devam eden KATKI VE GÖRÜŞLER: Soner SAVAŞER (SAREM): Doyuncaya kadar mı besleme yapıldı ? 1 gram ekstrakt için ne kadar bitki gerekli ? Kan analizleri için örnek yeterli mi? Cevap (Dr. F. Banu YALIM) : %1-3 oranında yem verildi. Balığın büyümesi haftalık olarak takip edilerek bu oranlar doğrultusunda verilen yem miktarı artırıldı. Kan analizi için alınan örnek literatüre göre yeterli. 8 gram ekstrakt elde etmek için 500 yumru kullanıldı. Prof.Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü. Su Ürünleri Fak.,-Elazığ): Ekstraktların sıvı formunu hazırlayıp enjeksiyon halinde uygulamanız mümkün oldu mu? İmmun sistemüzerindeki etkilerine bakıldı mı? Cevap (Dr. F. Banu YALIM) : İmmun siteme etkisi ve antioksidan enzim seviyesi üzerine etkileri çalışılacak. Hastalığa yönelik bir çalışma planlanmadı ileride yapılabilir. DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ: Prof. Dr. Yılmaz EMRE’ nin kurum değişikliği nedeniyle, Proje lideriliğinin Dr.F.Banu YALIM tarafından yürütülmesi. Projede görevli olan Yrd Doç.Dr. Sevilay CENGİZ’in yürüteceği antioksidan enzim çalışmaları projede görevli enstitü personeli Faruk PAK tarafından yürütüleceği için projeden çıkarılmasına ve Enstitü personelimiz Adem KURTOĞLU’nun eklenmesi talep edilmektedir. Karar: Sunulan değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır.

23


DEVAM EDEN PROJELER / No: 11 Projenin Adı Doğu Karadenizde Dağılım Gösteren Bazı Kefal Türlerinin (Mugil cephalus L.

1758 ve Liza aurata, Risso 1810) Kültür Özelliklerinin Belirlenmesi Yürütücü Kuruluş Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri Ayça GÜVEN Proje Durumu Devam eden KATKI VE GÖRÜŞLER: Prof. Dr. Ferit RAD: Akdeniz havzasından mısırlı bilim adamları bu türün üretimini başardıklarını belirtti. Ayrıca bu konuda çalışan İtalya’dan Donetalla Hoca ile irtibanızı sağlayabilirim. Bu işi başaracağınızdan eminim Mahir KANYILMAZ: İnkübatöre konulan yumurtaların yaşamaması, beherde olanların ise yaşaması tesadüfte olabilir sebebi su hareketi de olabilir. Yumurta kalitesinin düşmesi nedeniyle döllenme gerçekleşmemiş olabilir. Döllenme işleminden sonra mikroskop altında döllenmenin gerçekleştiği hızlıca kontrol edilebilir. DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ: Enstitüden tayin olan Zafer AKPINAR ve İlkay AKPINAR’ın projeden çıkarılması, Recep PARLAK’ın yetiştiricilik iş paketine ve Atife Tuba BEKEN’in döl alım iş paketine dahil edilmesi talep edilmektedir. Proje süresinin 1 (bir) yıl uzatılması talep edilmektedir.. Karar: Sunulan değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır. İsmail ERBATUR Oğuz Yaşar UZUNMEHMETOĞLU Dr. Mahir KANYILMAZ Ziraat Yüksek Mühendisi Su Ürünleri Yüksek Mühendisi AKSAM Müdür Yardımcısı (Oturum Başkanı)

24


SU ÜRÜNLERİ ARAŞTIRMA PROGRAMLARI DEĞERLENDİRME GRUBU TOPLANTISI 22.02.2017 – DEVAM EDEN PROJELER / No: 12 Proje Başlığı Kırlangıç Balığının (Chelidonichthys lucerna L., 1758) Yetiştiricilik

İmkanlarının Araştırılması Yürütücü Kuruluş Trabzon SUMAE Proje Lideri Atila HAŞİMOĞLU Proje Durumu Devam eden Sunumu Yapan: Atila HAŞİMOĞLU KATKI VE GÖRÜŞLER: yok Karar

1. Yetiştiricilik paketinde yer alan döl alımı ve larval dönem çalışmaları için projenin 1 yıl uzatılması, 2. Enstitüden ayrılan Orhan AK ve Zafer AKPINAR’ın projeden çıkarılması,

Sunulan değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır.

DEVAM EDEN PROJELER / No: 13 Proje Başlığı Yağ Balığının (Pseudophoxinus anatolicus Hanko, 1925) Üretim

Olanaklarının Araştırılması Yürütücü Kuruluş Eğirdir SUAE Proje Lideri İsmail ERBATUR Proje Durumu Devam eden Sunan: İsmail ERBATUR KATKI VE GÖRÜŞLER Doç. Dr. Mümtaz TIRAŞIN (Dokuz Eylül Ü. Deniz Bilimleri Enst.-İzmir): Kondisyon faktörünü bakmak istiyorsunuz. Yerinde bir karar. Hangi kondisyon faktörünün kullanılacağı önemli. Fulton yöntemi gibi standart yöntemlerin dışında yöntemler kullanılmalı. Amerika ve İtalya gibi ülkelerin iç sularında kullanılan çok uygun yöntemler var. Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli): Sadece 2 örnekte mi gonadotropik indeksi baktınız? Cevap: Anaç adayı olarak tanklarda tutulan balıklardan ikisi ölmüştü. Diğer balıklarda üreme sezonu geçtiği için gonadotropik indeksi ancak 1 yıl sonra bakabileceğiz. Karar

1. Doç.Dr. Yusuf GÜNER’in projeden çıkartılıp, Hatay MKÜ Ziraat Fakültesinde görevli Doç.Dr. Cemil Kaya GÖKÇEK’İN projeye yürütücü olarak dahil edilmesi, 2. Üretim çalışmalarında sazan hipofiz hormonu yanında ovopel ve HCG nin kullanımında projeye eklenmesi, 3. Gerekli ortam şartlarını oluşturarak (sıcaklık manüplasyonları, fotoperiyot vb) eldeki mevcut damızlık balıklardan da üretim yapmak, 4. Özellikle GSI, fekondite, ilk üreme yaşı, ilk üreme boyu gibi türün biyoekolojik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla tespit edilecek kaynaktan 1 yıl süreyle aylık olarak avcılık yapılarak elde edilecek bilgiler üretim çalışmalarında kullanılacaktır. Bu maksatla projenin 1 yıl süreyle uzatılması, 5. Biyoekolojik özelliklerin tespiti ve üretim çalışmalarında kullanılmak maksadıyla 14.200 TL ek bütçe talep edilmektedir,

Değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır.

25


DEVAM EDEN PROJELER / No: 14 Proje Başlığı Özlüce Baraj Gölünün Trofik Seviye ve Taşıma Kapasitesi

Yönünden Araştırılması Yürütücü Kuruluş Elazığ SUAE Proje Lideri Mehmet KÜÇÜKYILMAZ Proje Durumu Devam eden Sunan: Mehmet KÜÇÜKYILMAZ KATKI VE GÖRÜŞLER: yok Karar: Grup toplantısında alınması gereken herhangi bir karar bulunmamaktadır. DEVAM EDEN PROJELER / No: 15 Proje Başlığı Diyete İlave Edilen Prebiyotik İnülin ve Kitosan İle Probiyotik

Bakteri Bacillus subtilis’in Astacus leptodactylus Yavruları Üzerine Kombine Etkilerinin Araştırılması

Yürütücü Kuruluş Eğirdir Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Proje Lideri Kamile Gonca EROL Proje Durumu Devam eden Sunan: Kamile Gonca EROL KATKI VE GÖRÜŞLER Prof. Dr.Şenol AKIN (Bozok Ü. Ziraat Fak.,-Yozgat): İnülin kullanılmış grupta kabuk değişimi istatistik tablosunda n değerinin de eklenmesi daha fazla anlam ifade edecektir. Prof.Dr. Ercüment GENÇ (Ankara Ü., Ziraat Fak., Su Ürünleri Böl.-Ankara): Zor ve emek gerektiren bir çalışma. Bu tür çalışmaların yapılması ve desteklenmesi gerekir. Bu yüzden Proje liderini tebrik ederim. Karar

1. Proje süresinin 2 yıl uzatılması, 2. Metod değişikliği ve personelde önerilen (Osman YENER ve Bayram KORKMAZ’ ın projeden çıkarılıp, Doç.Dr. Behire Işıl DİDİNEN,Dr. Soner ÇETİNKAYA , Oğuz Yaşar UZUNMEHMETOĞLU ve Mehmet PAZAR) değişiklikler,

Değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır. DEVAM EDEN PROJELER / No: 16 Proje Başlığı Melatonin ve Serotonin’in, Astacus leptodactylus Yavrularının Yaşama

Oranı, Büyüme Performansı, Kabuk Değişimi, Vücut Kompozisyonu ve İmmün Sistemi Üzerine Etkilerinin Araştırılması

Yürütücü Kuruluş Eğirdir Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Proje Lideri Remziye ÖZKÖK Proje Durumu Devam eden Sunan: Remziye ÖZKÖK KATKI VE GÖRÜŞLER Muharrem AKSUNGUR: Söz konusu projenin enstitü komitesinde görüşülüp, Oğuz Yaşar UZUNMEHMETOĞLU’nun teklif ettiği güdümlü projeyle birleştirilmesinin görüşülmesini teklif etti. İlhan AYDIN: 4 Tankta çalışma yapılmış olmasının gayet isabetli olduğunu. 4 Tanktaki istatistiki sonuçların bir anlam ifade etmediğini ancak, bu 4 tanktan istatistiki sonuçları en kötü olan tankın değerlendirme dışında tutulduğu takdirde belki bir anlam ifade edebileceğini önerdi. Karar

26


1. Proje süresinin 1 yıl uzatılması, 2. Metod değişikliği ve personelde önerilen (Osman YENER ve Bayram KORKMAZ’ ın projeden

çıkarılıp, Dr. Soner ÇETİNKAYA, Oğuz Yaşar UZUNMEHMETOĞLU ve Mehmet PAZAR’ın projeye dahil edilmesi) değişiklikler,

Değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır. DEVAM EDEN PROJELER / No: 17 Proje Başlığı Tatar Baraj Gölü Su Kalitesi ve Taşıma Kapasitesinin Belirlenmesi Yürütücü Kuruluş Elazığ Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri Kenan ALPASLAN Proje Durumu Devam eden Sunan: Kenan ALPASLAN KATKI VE GÖRÜŞLER Karar

Projenin devamı uygun görülmüştür. DEVAM EDEN PROJELER / No: 18 Proje Başlığı Sarıyar, Gökçekaya ve Yenice Baraj Gölleri’nin (Eskişehir, Ankara)

Trofik Seviyesi ve Alabalık Yetiştiriciliği Açısından İncelenmesi Yürütücü Kuruluş EğirdirSu Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri Belgin YOLDAŞ Proje Durumu Devam eden Sunan : Belgin YOLDAŞ KATKI VE GÖRÜŞLER Prof.Dr. Ferit RAD (Mersin Ü., Su Ürünleri Fak.-Mersin): Proje sonunda çıkan sonuçlar nasıl değerlendiriliyor, herhangi bir yaptırım uygulanıyor mu? BSGM Yetkilisi: Baraj gölleri yetiştiriciliğe açılacağı zaman % 1-3 oranında kapasite izni verilir. Söz konusu baraj göllerinde yetiştiricilik için başvuruların olduğunu ancak bu projenin sonucuna göre izin verilip verilmeyeceğine karar verilecek. İlhan AYDIN: Çalışılan parametrelerin çok oynak olduğunu ancak bu parametrelerin birbirleriyle ilişkili olduğunu bu ilişkilerden dolayı toksik bir sıkıntının oluşabileceğini, non-spesifik hastalıklar konusunda bir uzmandan yardım alınabileceğini önerdi. Karar

1. Projede yer alan Osman YENER ve Bayram KORKMAZ’ın projeden çıkarılıp, Dr. Ramazan KÜÇÜKKARA’nın, Soner SAVAŞER, Remziye ÖZKÖK VE Oğuz Yaşar UZUNMEHMETOĞLU’nun projeye alınması


DEVAM EDEN PROJELER / No: 19 Proje Başlığı Atatürk Baraj Gölü Şanlıurfa Avlak Sahalarında Kafeslerde Alabalık

Yetiştiriciliğine Uygun Alanların ve Taşıma Kapasitesinin Belirlenmesi Yürütücü Kuruluş GAP AE Proje Lideri Mahmut YÜKSEL Proje Durumu Devam eden Sunan: Mahmut YÜKSEL KATKI VE GÖRÜŞLER Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli): DSİ’nin batimetrik bir çalışmasının olup olmadığını sordu? Cevap: Sadece savak kısmında dar bir alanda çalışma olduğunu fakat yeterli olmadığını söyledi.

27


Karar 1. Derinlik ölçümü ve dip yapısı analizinde grid aralıklarının 100 metreye çıkarılmasını,

2. Derinliğe bağlı sıcaklık ve çözünmüş oksijen değerlerinin değişimleri Data Logger cihazı yerine 10- 20-30-40 metre derinliklerde aylık periyotlarla multi parametre cihazı ile belirlenmesi, 3. Davut ŞAHİN’in projeye eklenmesi,


DEVAM EDEN PROJELER / No: 20 Proje Başlığı Keban, Karakaya ve Atatürk Baraj Gölleri’nde Ağır Metal Kirliliğinin

Bazı Balık Türlerindeki Biyokimyasal Parametreler ve Et Kalitesi Üzerine Etkisi

Yürütücü Kuruluş Elazığ SUAE Proje Lideri Dr.Ayşegül ŞAHİN Proje Durumu Devam eden Sunan: Dr.Ayşegül ŞAHİN KATKI VE GÖRÜŞLER Prof.Dr. Ercüment GENÇ (Ankara Ü., Ziraat Fak., Su Ürünleri Böl.-Ankara): Eğer balıklarda ağır metal bakıyorsak ve balıklarda parazit varsa parazitlerde de ağır metalin bakılması gerektiğini ve ondan sonra değerlendirme yapılırsa daha sağlıklı sonuç elde edileceğini söyledi. Karar

1. Kafkas Üniversitesinden Ebru BEYTUT’un projeden çıkarılmasını teklif etti. Değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır.

DEVAM EDEN PROJELER / No: 21 Proje Başlığı Atatürk Baraj Gölü’nde Ekonomik Öneme Sahip Balık Türlerinde

Poliaromatik Hidrokarbon Düzeylerinin Belirlenmesi Yürütücü Kuruluş Elazığ SUAE Proje Lideri Nurten ÖZBEY Proje Durumu Devam eden Sunan: Nurten ÖZBEY KATKI VE GÖRÜŞLER Özkan ÖZBAY : Projede ki gecikmenin HPLC cihazının alımında ki gecikmeden olduğunu söyledi. Prof. Dr.Şenol AKIN (Bozok Ü. Ziraat Fak.,-Yozgat): Böyle durumlarda bir B planının olması gerektiğini, bu cihazın bulunduğu başka bir kurumdan yardım istenebileceğini söyledi. Nurten ÖZBEY: Bizim ihtiyaçlarımızı karşılayabilecek bir kurum bulamadıklarını, ve hatta bir kurum bulduklarını ancak bu kurumun çok yüksek maliyet çıkardığını, bunu karşılayamayacakları için vaz geçtiklerini söyledi. Karar

1. 1 Yıl uzatma talep edildi, Değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır.

DEVAM EDEN PROJELER / No: 22 Proje Başlığı Eğirdir, Beyşehir, Uluabat, İznik ve Kovada Göllerinin Su-Sediment

Yapısı ile Makrofit, Bentoz, Plankton ve Ekonomik Su Ürünleri Türlerinde Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması

Yürütücü Kuruluş Eğirdir SUAE Proje Lideri Cafer BULUT Proje Durumu Devam eden

28


Sunan: Soner SAVAŞER KATKI VE GÖRÜŞLER: - Karar

1. Numune ön yakma işleminin gerçekleştirildiği AKSAM’da ki ön yakma cihazında oluşan teknik arızadan dolayı örneklerin yakma işlemleri devam etmektedir. Ayrıca ağır metal işlemlerinin ölçüldüğü cihazda arıza meydana gelmiştir. Örneklerin okunması hala devam ettiği için sonuçlar tamamlanmamıştır. Bu kapsam doğrultusunda 1 yıl uzatma istenmektedir.


DEVAM EDEN PROJELER / No: 23 Proje Başlığı Eğirdir Gölü Trofik Yapısının Limnolojik Olarak İzlenmesi Yürütücü Kuruluş Eğirdir SUAE Proje Lideri Dr. Meral APAYDIN YAĞCI Proje Durumu Devam eden Sunan: Dr. Vedat YEĞEN KATKI VE GÖRÜŞLER: - Karar

1. Çalışılan istasyon sayısının 6 dan 5’e, 2. 2-4-6 metre olan derinliklerin 3-6 metre olarak değiştirilmesine, 3. Osman YENER ve Bayram KORKMAZ ’ın projeden çıkarılıp Dr. Mehmet Ali KOÇER’ in projeye dahil edilmesi,


Doç.Dr. İlhan AYDIN Ufuk AKÇİMEN İlker BİLGİLİ Başkan Üye Üye

29


III. Oturum – DEVAM EDEN PROJELER BİLGİ AMAÇLI SUNUM Sunum Adı Araştırma hipotezi oluşturulması ve dikkat edilmesi gereken hususlar; İstatistikte P

değerinin kullanımı Yürütücü Kuruluş Dokuz Eylül Ü., Deniz Bil. Enst. Sunum Yapan Doç.Dr.Mümtaz TRAŞİN KATKI VE GÖRÜŞLER: yok DEVAM EDEN PROJELER / No: 24 Projenin Adı Doğu Karadeniz’de Karasal Kaynaklı Kirleticilerin Kıyı ve Deniz Ekosistemine

Etkilerinin Belirlenmesi Yürütücü Kuruluş Trabzon SUMAE Proje Lideri Dilek FİDAN Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü

Proje Durumu Devam eden KATKI VE GÖRÜŞLER: yok DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ:

-Paket sorumlusunun enstitüden ayrılması ve bu konuda çalışan personelin bulunmamasından dolayı İhtiyoplankton iş paketinin projeden çıkarılması talep edilmektedir. -Karadeniz Teknik Üniversitesi Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim üyesi Prof. Dr. Ali Muzaffer FEYZİOĞLU ve Yrd. Dr. İlknur YILDIZ’ın projeden çıkarılması talep edilmektedir.

KARAR: Değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır. DEVAM EDEN PROJELER / No: 25 Projenin Adı Gen Bankası Veri Tabanının Oluşturulması: Kalkan Balığı (Psetta maxima L.) Yürütücü Kuruluş Trabzon SUMAE Proje Lideri Şirin FİRİDİN, Uzman Biyolog

Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü TRABZON Proje Durumu Devam eden KATKI VE GÖRÜŞLER: Prof.Dr. Ercüment GENÇ (Ankara Ü., Ziraat Fak., Su Ürünleri Böl.-Ankara): Otolitlerden DNA örneklemesi yapılırken kazıntı dışında işlem yapılıyormu, başka dokulardan gelebilecek DNA kontaminasyon riski göz önünde bulunduruluyormu?. -Şirin FİRİDİN: Örnekleme öncesinde otolitler özel solüsyonla yıkanıyor daha sonra DNA çalışması yapılıyor. Spesifik DNA kullanmıyoruz. mtDNA kullanılması popülasyonlar arası farkı gösteriyor.

DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ: -Proje örnekleme bölgesi değiştiği Bir yıl uzatma talebi. -Bandırma Koyunculuk Araştırma Enstitü Müdürlüğünden Murat ŞİRİN’ in projeye dahil edilmesi.

KARAR: Değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır. DEVAM EDEN PROJELER / No: 26 Projenin Adı Karadeniz’deki Barbunya Balığının (Mullus barbatus) Genetik Yapısının Zamansal

Değişimi:1989-2015 Yürütücü Kuruluş Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Proje Lideri Şirin FİRİDİN, Uzman Biyolog

Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü TRABZON Proje Durumu Devam eden

30


KATKI VE GÖRÜŞLER: Yok KARAR: Projenin devamı kararı alınmıştır. DEVAM EDEN PROJELER / No: 27 Projenin Adı eDNA Kullanılarak Balık Populasyon Büyüklüğü Tahmini: Karataş Gölü Örneği Yürütücü Kuruluş Eğirdir Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri Fuat BİLGİN, Su Ürünleri Y. Müh. Eğirdir Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü

Müdürlüğü Proje Durumu Devam eden KATKI VE GÖRÜŞLER: Prof.Dr. Ferit RAD (Mersin Ü., Su Ürünleri Fak.-Mersin): Denemelerde kullanılan 0-5 birey arası ifadesine açıklama istedi. -Fuat BİLGİN: Sistemden kaynaklı olası DNA var mı diye boş tank kullanıldı ondan. Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli): Denemede kullandığınız stok yoğunluğumu yoksa su hacmini mi yorumlayacaksınız. -Fuat BİLGİN : Tanklardan aldığımız balıkları doğal ortama yönelik tahminlerde bulunacağız.

DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ:

Proje kurgusunda yer alan Scardinius erythrophalmus türü, gölde popülasyonunun aşırı azalması nedeniyle, yapılan proje arazi çalışmalarında yeteri kadar elde edilememiştir. Moleküler metod ile konvansiyonel metodun karşılaştırılmasında VPA kullanılacak olup, VPA metodunda ticari balıkçılık verilerine ihtiyaç duyulmaktadır. Söz konusu türün avlanılabilir stoğunun aşırı azalması nedeniyle ticari olarak avcılığının yapılmamasından dolayı bu veriler bulunmamaktadır. Bu nedenle Scardinius erythrophalmus türünün projede çalışılacak balık türlerinden çıkarılması. KARAR: Değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır. DEVAM EDEN PROJELER / No: 28 Projenin Adı Türkiye’deki Kerevit (Astacus leptodactylus) Popülasyonlarının Genetik

Yapısının Moleküler Metotlarla Belirlenmesi Yürütücü Kuruluş Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü-Eğirdir/ISPARTA Proje Lideri Dr. Zübeyde HANOL BEKTAŞ-Biyolog- Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü

Müdürlüğü-Eğirdir/ISPARTA Proje Durumu Devam eden KATKI VE GÖRÜŞLER: Şakir ÇINAR (SUAİM - Eğirdir): Zübeyde hanımın mazeretinden dolayı buraya gelemedi. Çalışmalar sürüyor izinli olan arkadaşımızın izin dönüşü çalışmalar devam edecektir. KARAR: Değişiklikleri uygun görülerek projenin devamı kararı alınmıştır.

31


III GÜN-III OTURUM BİLGİ AMAÇLI SUNULAN PROJELER

BİLGİ AMAÇLI SUNULAN PROJELER / No: 1 Projenin Adı Doğu Akdeniz Koşullarında Lahoz (Epinephelus aeneus)’un Larval

Yetiştiricilik Olanaklarının Araştırılması Yürütücü Kuruluş Çukurova Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi Proje Lideri Prof.Dr.Tufan EROLDOĞAN Proje Durumu Bilgi Amaçlı Sunum KATKI VE GÖRÜŞLER: yok BİLGİ AMAÇLI SUNULAN PROJELER / No: 2 Projenin Adı Alternatif Bir Tür Olan Granyöz Balığının (Argyrosomus regius) Besleme

Rejiminin Belirlenmesi Yürütücü Kuruluş Yalova Üniversitesi Proje Lideri Doç. Dr.Derya GÜROY,

Armutlu MYO Proje Durumu Bilgi Amaçlı Sunum KATKI VE GÖRÜŞLER: yok BİLGİ AMAÇLI SUNULAN PROJELER / No: 3 Projenin Adı Balık üretiminde kapalı devre sistemi kullanarak verimlilik sağlayacak

yöntemlerin geliştirilmesi, kapalı devre sistemi ile balık üretiminin alternatif uygulamalarının test edilmesi.

Yürütücü Kuruluş Kılıç Deniz Ürünleri AŞ Proje Lideri Serkan İLGAZ Proje Durumu Bilgi Amaçlı Sunum KATKI VE GÖRÜŞLER: yok BİLGİ AMAÇLI SUNULAN PROJELER / No: 4 Projenin Adı

Tuna Nehri ve Karadeniz’deki Mersin Balığı Stoklarının Belirlenmesi ve Sürdürülebilir Balıkçılık ve Korumacı Yönetimde kullanılabilir Genetik Tanımlama Metodu Geliştirilmesi (DASTMAP)

Yürütücü Kuruluş SUMAE Proje Lideri Oğuzhan EROĞLU (SUMAE)

Dr. Klaus Kohlmann (IGB) Proje Durumu Bilgi Amaçlı Sunum KATKI VE GÖRÜŞLER: yok BİLGİ AMAÇLI SUNULAN PROJELER / No: 5 KKTC TARIM VE DOĞAL KAYNAKLAR VE GIDA BAKANLIĞI İLE ORTAKLAŞA YÜRÜTÜLEN PROJELER

Proje Başlığı Güzelyurt Körfezi'nde Deniz Suyu, Ekonomik Öneme Sahip Balık Türleri ve Sediment’de Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması

Proje Yürütücüsü Mustafa TUMBURİ

Proje Durumu Bilgi Amaçlı Sunum

KATKI VE GÖRÜŞLER: yok

32


SONUÇLANAN PROJELER BİLGİ AMAÇLI SUNUM Projenin Adı Marmara Denizi Biyoçeşitliliği ve etkileyen unsurlar Yürütücü Kuruluş İstanbul Ü., Deniz Bil. Enst. Proje Lideri Doç.Dr.Ahsen YÜKSEK Proje Durumu Bilgi Amaçlı Sunum KATKI VE GÖRÜŞLER: yok SONUÇLANAN PROJE / NO: 1 Proje Başlığı Doktor Balıklar’ ın Üreme Özellikleri ve Yetiştiricilik Kriterlerinin Belirlenmesi Yürütücü Kuruluş AKSAM Proje Lideri Dr. Mahir KANYILMAZ Proje Durumu Sonuçlanan Sunan: Dr. Mahir KANYILMAZ KATKI VE GÖRÜŞLER Prof.Dr. Ferit RAD (Mersin Ü., Su Ürünleri Fak.-Mersin): Yetiştiriciler genelde pratik bilgiler isterler. Sizin bu balıkları yetiştirmek isteyen üreticilere yemleme konusunda nasıl bir öneride bulunursunuz? Siz birden fazla rasyon önerdiniz ancak yetiştiricilere pratik ve uygulanabilir olması açısından tek bir rasyon öneremez misiniz? Cevap: Bu balıkları yetiştirecek üreticilere 100 mg lık balıklar için %10, 5 gr lık balıklar için %2,5 yem öneririm dedi. Bu balıklar küçük olsa bile özel yem gereksinimi duyuyorlar. Özellikle kitlesel üretime geçildiğinde özel rasyonlara ihtiyaç duyulacaktır. Prof. Dr.Muhammet ATAMANALP (Atatürk Ü. Su Ürünleri Fak.,-Erzurum): Asıl bizi ilgilendiren bu balıkların davranış özellikleridir. Bu araştırılırsa daha güzel olurdu. Cevap: F3 döllerinin ataları gibi aynı davranışları sergilediğini söyledi Prof.Dr. Ercüment GENÇ (Ankara Ü., Ziraat Fak., Su Ürünleri Böl.-Ankara): Bu balıkların özel bir mukozaya sahip olduklarını ve bu mukozalarda İmmünoglobülinlerin varlığıyla iyileşmeye yardımcı olduğunu ve bu ısırma davranışının nesilden nesile aktarıldığını söyledi. Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli): Stok yoğunluğu artmasına rağmen FCR’ nin azaldığını bunun sebebinin ne olduğunu sordu. Cevap: Balık yoğunluğunun az olduğu tanklarda balıkların gereğinden fazla beslendiğini, bu yüzden besinlerin bir kısmının sindirilmeden atılmış olabileceğini, yoğunluğun çok olduğu tanklarda da yem alımında ki rekabetten dolayı yine bir kısım balığın fazla beslenip yemlerin bir kısmının sindirilmeden atılmış olabileceğini söyledi. Karar: Görüş ve öneriler doğrultusunda düzeltmelerin yapılarak sonuç raporunun yazılmasına karar verilmiştir. SONUÇLANAN PROJE / NO: 2 Projenin Adı Karkamış Baraj Gölü’nde Yapılan Kafes Yetiştiriciliğinin Çevresel Etkisinin

Araştırılması Yürütücü Kuruluş Elazığ Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Proje Lideri Rıdvan TEPE, Elazığ Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Proje Durumu Sonuçlanan KATKI VE GÖRÜŞLER: Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli): Baraj gölü % 3 olarak avlanma yapılıyor bir araştırma yapılmadan alınmış bir karardır. Sizce bu uygun mu dur.

33


Rıdvan TEPE: Baraj gölü bu haliyle artırılabilir. Gölün suyu kendini yenilemesi ortalama 3 günde yenileniyor. Semavi ÖNAL (BSGM-Ankara): Biz sektörü kirleten değiliz sadece kullanıyoruz bunu bilgi olarak vermek istedim. KARAR: Görüş ve öneriler doğrultusunda düzeltmelerin yapılarak sonuç raporunun yazılmasına karar verilmiştir. SONUÇLANAN PROJE / NO: 3 Projenin Adı Türkiye’deki Kahverengi Alabalık (Salmo trutta L.) Populasyonlarının

Genetik Yapısının Mikrosatellit ve Dloop Sekans Analizi Yöntemi ile Belirlenmesi

Yürütücü Kuruluş Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Proje Lideri Oğuzhan EROĞLU Yük. Müh., SUMAE Proje Durumu Sonuçlanan KATKI VE GÖRÜŞLER: Prof.Dr. Ferit RAD (Mersin Ü., Su Ürünleri Fak.-Mersin): Mersin, Çamlıyayla Kadıncık deresindeki Alabalık bizler tarafından çalışılıyor. Farklı bir alt tür Salma trutta macrostıgma olarak yayınladık Hakemler bunun farklı bir alt tür olduğunu veya Salmo macrostigma olup olmadığını ile ilgili bir çalışmanız var mı? Oğuzhan EROĞLU: Macrostigma diye bir ayrım yapmadık. Tüm örnekler dikkate alındığında 74 ayrı populasyon olduğunu belirledik. Prof. Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü., Su Ürünleri Fak.): Bu çalışma için özel bir primer düzenlendin mi ve farklılıklar bulundu mu ? Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli): Munzur deresinde Salmo trutta macrostigma olarak belirledik. Bununla ilgili bir çalışmamız sonuçlandı. Oğuzhan EROĞLU: Özel bir primer dizayn etmedik. Alt tür olarak dizayn etmedik tek bir tür olarak Salmo trutta olarak dizayn ettik. KARAR: Görüş ve öneriler doğrultusunda düzeltmelerin yapılarak sonuç raporunun yazılmasına karar verilmiştir. SONUÇLANAN PROJE / NO: 4 Projenin Adı Doğu Karadeniz’deki Gırgır Balıkçılığını İzleme Projesi Yürütücü Kuruluş Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Proje Lideri Dr. Yaşar GENÇ, Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Proje Durumu Sonuçlanan KATKI VE GÖRÜŞLER: Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli): Bir laf vardır hamsinin kulağına kar suyu kaçmadan yenmez lafına ne diyorsunuz kondisyon faktörü nedir? Dr. Yaşar GENÇ: Bizim belli bir stokumuz var ama kuzeyden gelen stoklardaki balığın yağ oranı yüksek ondandır. Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü. Su Ürünleri Fak.,-Tunceli): 10 yıl boyunca ortalama boylardaki değişim ne oldu? Dr. Yaşar GENÇ: Tek bizi boy ortalaması yetmez sürüye yeni katılımlar önemlidir. Bolluk olur henüz bu analizler tamamlanmamıştır. Birde biz sadece kendi havzamıza bakabiliyoruz diğer alanlardan veri alamıyoruz ve sürüler çok hızlı yer değiştiriyor. Genel anlamda avcılıkta bir sıkıntı var.

34


Prof. Dr.Şenol AKIN (Bozok Ü. Ziraat Fak.,-Yozgat): Kondisyon faktörü av sezonu başı itibariyle düşüyor diyebiliriz. Ama avlanan bireyler çıkınca geriye kalan sürüdeki verilerin yükselmesi gerekmez mi? Dr. Yaşar GENÇ: Sürüler sürekli göç halindedir ver sürekli soğuk suya akın halindedir. Değişik bölgelerden değişik kondisyona sahip hamsiler avlanabiliyor. KARAR: Görüş ve öneriler doğrultusunda düzeltmelerin yapılarak sonuç raporunun yazılmasına karar verilmiştir. BİLGİ AMAÇLI SUNUM Projenin Adı Barajlar ve Balık Topluluk Yapısı: Yeşilırmak Nehri Örneği Yürütücü Kuruluş Bozok Ü., Ziraat Fak Proje Lideri Prof.Dr.Şenol AKIN Proje Durumu Bilgi Amaçlı Sunum KATKI VE GÖRÜŞLER: yok BİLGİ AMAÇLI SUNUM Projenin Adı DenizimiTanıyorum, Koruyorum

-Denizlerde Plastik Kirliliği Yürütücü Kuruluş ODTÜ, Erdemli Deniz Bilimleri Enst. Proje Lideri Prof.Dr.Ahmet KIDEYŞ Proje Durumu Bilgi Amaçlı Sunum KATKI VE GÖRÜŞLER: yok Prof.Dr.Ahmet KIDEYŞ: Dennizlerimizin çevresel ekosistemdeki yeri pek önemsenmiyor. Oysaki bugün aldığımız her iki nefesten birinin oksijeni denizlerdeki algler tarafından üretiliyor. Çocuklarda bu duyarlılığın oluşturulması için 6 yıldır TÜBİTAK destekli bu projeyi yürütüyoruz. Diğer önemli unsurda denizlerde plastik kirliliği. Bu maddeler artık hücrelerin yapısına giriyor. DNA’larda değişiklik yapıyor.

35


GENEL DEĞERLENDİRME: Prof. Dr.Muhammet ATAMANALP (Atatürk Ü. Su Ürünleri Fak.,-Erzurum): Su ürünleri ile ilgili projeler tek çatı altında tek salonda sunulmasını daha doğru buluyorum. Prof. Dr. Naim SAĞLAM (Fırat Ü., Su Ürünleri Fak.): Hocam katılıyorum salondaki yüksek katılım çok iyiydi projelerimizi kendi salonumuzda sunalım bütünlük açısından gerekli olacağını düşünüyorum. Ali GÜNEY (Deniz Ürünleri Avcıları Üreticileri Merkez Birliği Başkanı- Ankara): Balıkçılar olarak hocalara ve katılımcılara teşekkür ediyoruz ve her zaman bu toplantılara katılmak istiyoruz. Prof. Dr. Ahmet E. KIDEYŞ (ODTÜ- Deniz Bilimleri Enstitüsü-Mersin): Bilimsel seviye çok iyi yayınlarımızı daha da çoğaltmalıyız Bakanlıktan bu konuda destek bekliyoruz. Prof. Dr.Şenol AKIN (Bozok Ü., Ziraat Fak.,-Yozgat): Balıkçılar, Bakanlık ve Üniversiteler beraber çalışmaya devam etmeliyiz. Toplantılarımızı tek çatı altında toplamalıyız. Balıklandırma daha dolaylı olarak yayılmasını istiyorum. Doç. Dr. Fahrettin YÜKSEL (Munzur Ü., Su Ürünleri Fak.,-Tunceli): Herkese teşekkür ediyorum söylenen her şeye katılıyorum. Yıllardır ESÜAE ile beraber çalışıyorum ben akademik teşvik alıyorum ama beraber çalıştığım arkadaşlar bundan faydalanmıyor keşke arkadaşlarımızda teşvik alabilse. Prof.Dr. Ferit RAD (Mersin Ü., Su Ürünleri Fak.-Mersin): Yeni firmalar AR-GE çalışmalarını günlük rutin işlerle beraber yaptığı için çok fazla verimli olamıyor. Bu AR-GE çalışmalarında özel sektörden partner almalıyız böylece kamu kaynakları daha verimli kullanılacaktır. TAGEM bu sene dış projelere % 70’e % 30 katkı getirdi Üniversiteler bunu karşılayamaz bu durumu düzeltebilirsek sevinirim. Dr. Mahir KANYILMAZ (AKSAM-Antalya): Ferit hocanın talebi üzerine söz aldım % 30 olarak verilen miktar % 20 nakdi % 10 ayni olarak düzeltildi bu toplantı sevileli bir toplantı oldu tüm katılımcılara teşekkür ederim. Muharrem AKSUNGUR (TAGEM): Tüm katılımcılara teşekkür ederim sonuç raporlarının sunum dışında yazımında biraz eksiklerimiz var arkadaşlar yoğun olabilirler ama sonuç raporlarını çok önemli daha dikkatli yazılmalı veriler çok önemli cd ortamında bize gönderilirse arşiv oluşturulur ve ülkemiz için önemli olur projelere kooperatifleri de eklersek daha rahat veri elde edebiliriz. Mahmut AKYÜREK(BSGM): BSGM’den daha fazla katılım olduğu için memnum bu yıl katılım çok iyi grupların ayrılması iyi olmadı. Doç.Dr. Ahsen YÜKSEK (İstanbul Ü., Deniz Bil. ve İşletmeciliği Enst.-İstanbul): Diğer bakanlıklar GTHB ‘nin çalışmalarını bilmiyorlar bu yüzden bazı kararları tek başlarına alıyorlar buda bazı sıkıntılara yol açıyor raporlar bir kitap haline getirilip diğer bakanlıklarda dağıtılmalıdır. Doç. Dr. İlhan AYDIN Dr. Mahir KANYILMAZ Başkan Başkan Yardımcısı Reşit BİLİCİ Abdulselam GÜN Raportör Raportör

36

KANATLI VE DİĞER KÜÇÜK EVCİLLER ARAŞTIRMALARI … · 2017-03-13 · KANATLI VE DİĞER KÜÇÜK EVCİLLER ARAŞTIRMALARI ÇALIŞMA GRUBU PROJE DEĞERLENDİRME TOPLANTISI TUTANAĞI

Documents