Top Banner
JEUGWERK IN DIE SWART KERK deur A VAN WYNGAARD Voorgelê ter vervulling van ’n deel van die vereistes vir die Nagraadse Diploma in Teologie aan die Teologiese Fakulteit (Afd. B van die Ned. Geref. Kerk) Universiteit van Pretoria Pretoria 1982 DOSENT : PROF. D CRAFFORD
49

Jeugwerk in die Swart Kerk

Apr 22, 2023

Download

Documents

Cornel du Toit
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Jeugwerk in die Swart Kerk

JEUGWERK IN DIE SWART KERK

deur

A VAN WYNGAARD

Voorgelê ter vervulling van ’n deel van die vereistes

vir die Nagraadse Diploma in Teologie

aan die

Teologiese Fakulteit (Afd. B van

die Ned. Geref. Kerk)

Universiteit van Pretoria

Pretoria

1982

DOSENT : PROF. D CRAFFORD

Page 2: Jeugwerk in die Swart Kerk

SOLI DEO GLORIA

Page 3: Jeugwerk in die Swart Kerk

INHOUDSOPGAWE

INLEIDING ......................................................................................................................... i

1. INTERKERKLIKE KOMITEES ................................................................................. 1

1.1 COMMITTEE FOR SPIRITUAL MINISTRATION TO STUDENTS ........................... 1

1.2 INTERDENOMINATIONAL COMMITTEE FOR STUDENT MINISTRATION ......... 2

2. DIE LUTHERSE KERK ........................................................................................... 4

2.1 DIE STUDENTELERAAR ............................................................................................. 4

2.1.1 Geestelike werk onder die studente ..................................................................................... 4

2.1.2 Geestelike werk onder skoliere ............................................................................................. 5

2.2 LUTHERAN STUDENTS’ CHRISTIAN FELLOWSHIP ............................................................ 5

2.2.1 Doelstellings .......................................................................................................................... 5

2.2.2 Werkswyse ............................................................................................................................. 6

2.3 SLOT ............................................................................................................................ 6

3. DIE ROOMS-KATOLIEKE KERK ............................................................................. 8

3.1 DIE KERK ...................................................................................................................... 8

3.1.1 Die studenteleraar ................................................................................................................. 8

3.1.2 Die ‘Parish Council’ ................................................................................................................ 9

3.1.3 Lumko .................................................................................................................................... 9

3.2 JEUGBEWEGINGS ................................................................................................... 10

3.2.1 CASA .................................................................................................................................... 10

3.2.1.1 Ontstaan .............................................................................................................................. 10

3.2.1.2 Doel ...................................................................................................................................... 11

3.2.1.3 Vergaderings ........................................................................................................................ 11

3.2.1.4 Bybelstudie .......................................................................................................................... 11

3.2.1.5 Betrokkenheid ..................................................................................................................... 12

3.2.1.6 Evangelisasiewerk ................................................................................................................ 13

3.2.1.7 Barmhartigheidswerk .......................................................................................................... 14

3.2.2 C.L.G. .................................................................................................................................... 15

3.3 SLOT .......................................................................................................................... 15

4. DIE NEDERDUITSCH HERVORMDE KERK ........................................................... 16

4.1 DIE STUDENTELERAAR ................................................................................................ 16

4.2 DIE CHRISTELIKE JEUGVERENIGING ............................................................................. 16

4.3 BETROKKENHEID ........................................................................................................ 17

4.4 SLOT .......................................................................................................................... 18

5. DIE PRESBITERIAANSE KERK ............................................................................. 19

5.1 DIE STUDENTELERAAR ................................................................................................ 19

5.1.1 Werkswyse ........................................................................................................................... 19

5.1.2 Prediking .............................................................................................................................. 20

5.1.3 Hantering van Probleemgevalle .......................................................................................... 20

5.2 PRESBYTERIAN STUDENT’S FELLOWSHIP ..................................................................... 21

5.2.1 Doelstellings en Werkswyse ................................................................................................ 21

5.2.2 Betrokkenheid ..................................................................................................................... 22

5.2.3 Bybelstudie .......................................................................................................................... 23

Page 4: Jeugwerk in die Swart Kerk

-2-

5.3 PRESBYTERIAN VARSITY FELLOWSHIP, ........................................................................ 23

5.4 SLOT .......................................................................................................................... 23

6. DIE METODISTE KERK ....................................................................................... 25

6.1 DIE STUDENTELERAAR ................................................................................................ 25

6.2 WESLEY GUILD ........................................................................................................... 25

6.2.1 Doelstellings en werkswyse ................................................................................................. 25

6.2.2 Program ............................................................................................................................... 26

6.2.3 Betrokkenheid ..................................................................................................................... 26

6.3 SLOT .......................................................................................................................... 26

7. DIE ANGLIKAAN5E KERK .................................................................................. 28

7.1 DIE STUDENTELERAAR ................................................................................................ 28

7.1.1 Werkswyse ........................................................................................................................... 28

7.2 ANGSDC ..................................................................................................................... 29

7.3 SLOT .......................................................................................................................... 29

8. DIE NEDERDUITS GEREFORMEERDE KERK IN AFRIKA ........................................ 31

8.1 KORT HISTQRIESE 00RSIG ........................................................................................... 31

8.2 DIE STUDENTELERAAR ................................................................................................ 32

8.2.1 Werkswyse ........................................................................................................................... 32

8.3 N.G. VARSITY FELLOWSHIP ......................................................................................... 33

8.3.1 Program ............................................................................................................................... 33

8.3.2 Betrokkenheid ..................................................................................................................... 34

8.4 M.B.B. ....................................................................................................................... 35

8.5 SLOT .......................................................................................................................... 36

9. KONKLUSIE ...................................................................................................... 38

9.1 DIE STUDENTELERAAR ................................................................................................ 38

9.2 JEUGVERENIGING5 ..................................................................................................... 39

9.3 SLOT .......................................................................................................................... 41

BRONNELYS .................................................................................................................... 42

BOEKE EN ARTIKELS ................................................................................................................... 42

REGLEMENTE ............................................................................................................................. 42

NOTULES ................................................................................................................................... 42

PERSOONLIKE ONDERHOUDE ..................................................................................................... 43

Page 5: Jeugwerk in die Swart Kerk

INLEIDING

Ek het ’n tweeledige doel gehad toe ek begin het met my navorsing oor die jeugwerk in die

Swart Kerk:

In Junie 1974 verskyn daar ’n artikel van prof. D. Crafford onder die opskrif: “Religion in the

University of the North”1. Hy het deur middel van vraelyste die gevoel probeer peil van die

studente teenoor die Christendom. Hy kom dan tot die gevolgtrekking dat ongeveer ’n

derde van die studente aktiewe en toegewyde Christene is wat gereeld die eredienste en

ander godsdienstige aktiwiteite bywoon. Maar hy eindig die artikel met die volgende

woorde: “Many students find it difficult to be Christians at university, a fact which university

and Church authorities will have to consider seriously.”2

In November 1974 publiseer prof. A.S. van Niekerk ook ’n artikel met die opskrif: “Aspekte

van die Kerklike en Godsdienstige toestande in die omgewing van Turfloop”.3 Dit is gegrond

op verbatimverslae van onderhoude wat oor ’n tydperk van tien jaar gevoer is met mense

wat in die omgewing van Turfloop woon. Uit hierdie verslae probeer prof. van Niekerk

gevolgtrekkings maak oor die houding wat die mense het teenoor die kerk. Hy skryf dan as

volg: “Mens kry die indruk by die deurlees van die verslae dat daar weinig bearbeiding van

die lidmate deur die kerke is. Dit word heel selde genoem, terwyl daar aan die anderkant

meermale vermeld word dat die predikant of ander kerklike ampsdraer selde gesien word.”4

In die volgende paragraaf skryf hy ook: “Die godsdienstige lewe draai maar vir ’n groot deel

om die geleenthede wanneer ’n leraar van die kerk in die omgewing ’n besoek aflê.”5

Waar beide genoemde artikels tot die gevolgtrekking gekom het dat daar ’n behoefte

bestaan aan intensiewer bearbeiding van die lidmate van die kerk, is die een doel van

hierdie skripsie om te probeer om ’n antwoord te gee oor die ‘hoe’ van intensiewer

bearbeiding van die Swartmens. Ek het my navorsing egter toegespits op die bearbeiding

van die jongmens, met die klem op die student.

Daar is egter ook ’n tweede doel met hierdie studie: Die Instituut vir Sendingwetenskaplike

Navorsing (ISWEN) het in 1979 aan die Universiteit van Pretoria tot stand gekom met dr.

J.M. Cronjé as direkteur.6 Vanaf 1 Januarie 1981 is dr. J.J. Kritzinger voltyds aangestel by

ISWEN met die opdrag om navorsing te doen oor die onderwerp: “Die onvoltooide

sendingtaak in Noord-Transvaal”.7

My skripsie is dan ook gedoen in samewerking met ISWEN om te dien as hulpmiddel vir dr.

Kritzinger se navorsing.

Ek het gedurende 1981 vir ’n week lank na Sovenga gegaan met die doel om onderhoude te

voer met gesaghebbendes oor die jeugwerk in die swart kerke. Hierdie besoek is in 1982

opgevolg met ’n tweede besoek.

Ek het gekonsentreer op al die groot kerke wat verteenwoordig is onder die studente van

die Universiteit van die Noorde. Hierdie kerke word dan ook elkeen in ’n aparte hoofstuk

1 Crafford, D, 1974, p.20

2 Ibid, p.34

3 Van Niekerk, A.S, 1974, p.106

4 Ibid, p.109

5 Ibid.

6 Cronjé, J.M, 1981, p.249

7 Ibid, p.252

Page 6: Jeugwerk in die Swart Kerk

-ii-

bespreek. In elke hoofstuk gee ek ’n weergawe van die leraar se werk onder die studente

tesame met ’n bespreking van die kerk se jeugvereniging(s) se werk onder die studente.

In my laaste hoofstuk maak ek dan gevolgtrekkings uit die navorsing wat ek gedoen het en

probeer om ’n metode te bepaal wat deur die praktyk bewys is as die mees intensiewe

metode van bearbeiding van swart studente.

By die bepaling van sulke riglyne moes ek natuurlik baie versigtig wees om nie die

konvensionele metodes van jeugwerk onder Blankes op die Swartes te wil afdwing nie. Ons

het hier te doen met twee verskillende kultuurgroepe wat elk sy eie behoeftes het en wat

elk op sy eie manier benader moet word.

Tydens my navorsing het ek begin deur ’n onderhoud te reël met die leraar van die

spesifieke kerk. Nadat ek hom dan uitgevra het oor al die aspekte van die jeugwerk

waarvoor hy verantwoordelik is, het ek verdere onderhoude gereël met al die persone in sy

kerk wat op een of ander manier betrokke is met die jeugwerk. Deur middel van hierdie

metode het ek probeer om die gegewens so volledig en betroubaar as moontlik te kry.

Dit is gepas om hier net enkele bedankings te doen:

• Aan ISWEN vir hulle finansiële hulp.

• Aan prof, en mev. F.S. Malan en hulle kinders wat tydens albei my besoeke aan

Sovenga aan my huisvesting verleen het.

• Aan al die persone wat bereid was om tyd in te ruim om met my ’n onderhoud te

voer. Hulle name verskyn aan die einde van die skripsie.

Page 7: Jeugwerk in die Swart Kerk

1. INTERKERKLIKE KOMITEES

Die bedoeling met hierdie hoofstuk is om net kortliks na twee komitees te verwys wat die

doel het om gemeenskaplike probleme in die verskillende kerke te bespreek en om die

onderskeie kerke se werk te koördineer.

1.1 COMMITTEE FOR SPIRITUAL MINISTRATION TO STUDENTS

Volgens die reglement word hierdie komitee saamgestel uit die volgende drie groepe

persone: “Members of the Religious Affairs Committee, appointed by Senate,

representatives of churches interested in spiritual ministration to students on the campus,

and the patrons of the various religious societies on the campus.”8

Hierdie komitee se doel is om probleme te bespreek wat mag opduik by een van die kerke

en wat van gemeenskaplike belang is ook vir die ander kerke. Dit behels ook dikwels

probleme wat met die universiteitsowerhede bespreek moet word en daarom is die

universiteit ook verteenwoordig op hierdie komitee in die vorm van ’n aantal dosente.

Daar is veral een saak wat in die verlede voortdurend deur hierdie komitee bespreek is en

wat nog steeds nie na wense opgelos is nie. Dit behels die vraagstuk na die wenslikheid van

’n kantoor op die kampus waar die studente hulle predikant kan spreek.

Die eerste vermelding van so ’n kantoor het ek gekry in ’n notule van die ‘Religious Affairs

Committee’ van 15 Junie 1973. Volgens hierdie besluit moet die universiteitsowerhede

genader word met die versoek dat so “’n kantoor by die Universiteit voorsien word waar die

studente-leraars (sic) van die verskillende kerke spreekure kan waarneem op bepaalde tye

en wat kan dien as ’n soort godsdienstige sentrum op die kampus.”9

Daar is voldoen aan hierdie versoek en die universiteitsowerhede het toe ’n kantoor

voorsien in die Administrasiegebou. Dit het egter baie gou duidelik geword dat hierdie

kantoor nie groot aftrek kry onder die studente nie. Ds. Nkadimeng van die Anglikaanse

Kerk was van mening dat die Administrasiegebou ’n negatiewe gevoel opwek by die

studente en dat hulle liefs hierdie gebou sal vermy indien dit moontlik is.

Op die vergadering van die Committee for Spiritual Ministration to Students van 1 April

1975 waar die komitee reeds bewus was van hierdie probleem, besluit hulle egter om die

kantoor vir ’n verdere jaar te gebruik. Vader Willibrord van die Rooms-Katolieke Kerk het

bygevoeg dat die paar studente wat wel van hierdie kantoor gebruik gemaak het, werklik ’n

behoefte gehad het om hulle predikant dringend te spreek.

Op die vergadering van 30 Maart 1976 is daar opnuut weer besin oor hierdie kantoor en

daar is besluit om die kantoor te behou, maar pogings moet aangewend word om die

kantoor na ’n meer aanvaarbare plek vir die studente te skuif. Blykbaar is daar nie geslaag

met hierdie pogings nie, want op 26 April 1977 word die volgende genotuleer: “It was

decided with many church buildings in the neighbourhood (sic), an office was no longer

necessary.”10

Toe ek hierdie situasie met die verskillende predikante bespreek het, was hulle dit almal

eens dat so ’n kantoor noodsaaklik is en dat dit wel gebruik sal word indien dit op ’n beter

8 Aangehaal in die notule van 1 April 1975, punt 2

9 Sien punt 6(i)

10 Verwys na punt 8

Page 8: Jeugwerk in die Swart Kerk

-2-

plek geleë is. Dit is dalk nodig dat die Committee for Spiritual Ministration to Students weer

die moontlikheid van so ’n kantoor deeglik bespreek.

1.2 INTERDENOMINATIONAL COMMITTEE FOR STUDENT MINISTRATION

Op 23 Januarie 1978 stuur ds. M.C. Dippenaar die volgende uitnodiging aan die predikante

van die verskillende kerke: “During the last meeting of the University’s Committee for

Spiritual Ministration to Students, it was decided that a meeting of representatives from

each denomination working among the students should be convened.”11

Die doel van hierdie komitee word as volg omskryf: “Planning, Coordination, Bringing

students together, Liaising with the University Committee, Informing University Committee

on Student Programmes.”12

Hierdie komitee kom minstens vier maal per jaar bymekaar vir onderlinge bespreking, en

ook wanneer daar ’n probleem opduik wat die komitee se onmiddellike aandag nodig het.

Die belangrikste werk wat hierdie komitee doen is sekerlik die inskakeling van nuwe

eerstejaarstudente by die kerk. Aan die begin van die jaar moet die nuwe eerstejaars

registreer by die universiteit. In dieselfde gebou waar die studente registreer, is daar ook

predikante van die verskillende kerke. Die eerstejaars word dan uitgenooi om ’n kaartjie in

te vul by een van die predikante waarop die volgende inligting verstrek moet word:

1) Surname.

2) Names.

3) Course and Study Year.

4) Hostel and room number at University.

5) Church Affiliation.

6) Are you a full member or Catechumen Member?

7) Name of Home Congregation.

8) Name of Home Minister or Priest.13

Alhoewel nie alle studente hierdie kaartjies invul nie, help dit darem die predikant om ’n

idee te kry van die studente wat in sy kerk is. Tydens die oriënteringsweek kry een van die

predikante die geleentheid om met al die studente te praat. Daar word vooraf besluit wie

daarvoor verantwoordelik sal wees. Hy probeer dan die studente motiveer om getrou te bly

aan hulle God en hulle kerk tydens hulle verblyf aan die universiteit. Hy gee ook aan hulle ’n

idee van die werk wat die kerk onder die studente doen.

Na hierdie toespraak kom al die studente afsonderlik saam met hulle predikant bymekaar

en hy lig hulle dan presies in oor sy kerk se program en die verskillende maniere waarop

hulle kan inskakel by die aktiwiteite van die kerk.

Hierdie hele werksmetode is deur die Interdenominational Committee for Student

Ministration geïnisieer. Die ander doel van hierdie komitee is egter ook om probleemvrae

op te los. Indien ’n predikant probleme ondervind om ’n vraag van ’n student te

beantwoord, vra hy die student om hom later weer te kom sien oor die vraag. Intussen het

die predikant geleentheid om die komitee te vra om bymekaar te kom en dan kan hulle

saam ’n antwoord formuleer. Daarna kan die predikant hierdie antwoord aan die student

11

Agenda vir die vergadering van 15 Februarie 1978 12

Notule van 15 Februarie 1978 13

Notule van 8 Februarie 1979

Page 9: Jeugwerk in die Swart Kerk

-3-

gee.

Dit het ook eenmaal gebeur dat studente van die Anglikaanse Kerk besluit het dat hulle

drombegeleiding wil hê saam met die sang in die kerk. Die komitee het toe hierdie

probleem bespreek en toe saam die situasie aan die studente verduidelik waarom dit nie

wenslik sal wees om dit toe te laat nie. Dit is in ’n mooi gesindheid gedoen en die studente

het dit ook in so ’n gesindheid aanvaar.

Daar word nooit tydens hierdie komitee se vergaderings oor-en-weer kritiek uitgespreek

teenoor die ander kerke se lering nie. Dit gaan suiwer net om die gemeenskaplike hantering

van probleme en ’n poging om mekaar by te staan in die bearbeiding van die studente.

Noudat ons gekyk het na die mooi samewerking tussen die verskillende kerke, sal ons

verder gaan deur elke kerk afsonderlik te bespreek.

Page 10: Jeugwerk in die Swart Kerk

-4-

2. DIE LUTHERSE KERK

Totale aantal studente aan die universiteit: 2809

Totale aantal studentelidmate in die gemeente: 531

Persentasie: 18,9

Studenteleraar: Ds. R.T.H. Dolamo

2.1 DIE STUDENTELERAAR

Soos wat ons later by al die ander kerke sal sien, moet ons ongelukkig ook hier begin deur te

sê dat die jeugwerk baie afgeskeep word as gevolg van ’n tekort aan leraars in die kerk. Ds.

Dolamo het agt gemeentes wat hy moet bedien. Elke Sondag hou hy twee eredienste. Van

die kleiner gemeentes word selfs so min as een keer elke twee maande besoek.

Wanneer ds. Dolamo nie ’n erediens kan lei nie, maak hy gebruik van lekepredikers of selfs

teologiese studente wat graag praktiese ondervinding wil opdoen. Daar is ook dosente aan

die universiteit wat hom met die prediking bystaan. Hy is van mening dat die werk in die

kerk heeltemal sou doodloop as daar nie lekepredikers was om te help met die

gemeentewerk en die prediking nie.

Deken Mminele, woonagtig by Kratzenstein, sowat twintig kilometer vanaf Sovenga waar

die Universiteit van die Noorde geleë is, voel dat ds. Dolamo te besig is om werklik volle

aandag te gee aan die studente. Behalwe dat hy besig is om te studeer, is hy ook betrokke

by die Bybelvertaling. Daarby dien hy nog op verskeie komitees wat gereeld vergaderings

hou. Dit beteken dat hy soms vir so lank as drie weke aaneen nooit in sy gemeente kan werk

nie.

As mens in ag neem hoe groot sy gemeente is, sowel as die feit dat die Lutherse Kerk die

grootste verteenwoordiging het onder die studente van die universiteit met ’n getal van oor

die vyfhonderd, dan is dit heeltemal verstaanbaar dat die studentewerk nie op ’n baie hoë

standaard is nie.

Beide ds. Dolamo en Deken Mminele is baie ten gunste daarvan dat die Lutherse Kerk ’n

studenteleraar moet aanstel om te sorg vir al die jeugwerk. Ongelukkig is daar egter so ’n

geweldige tekort aan leraars en teologiese studente, dat dit nie vir hulle lyk of dit moontlik

sal wees om in die nabye toekoms so ’n studenteleraar te kry nie.

2.1.1 Geestelike werk onder die studente

Omdat ds. Dolamo so besig is, is dit nie vir hom moontlik om bidure en

Bybelstudiegeleenthede vir die studente aan te bied nie. Dit is dus ’n deel van sy werk wat

heeltemal agterweë bly. Hy probeer maar om soveel as moontlik van die studente te betrek

by die eredienste. Volgens sy beraming woon ongeveer eenhonderd studente elke week die

eredienste by.

Studentebesoek word gewoonlik in die aande en oor die naweke gedoen. Hy besoek nie

spesiaal die eerstejaars nie.

Hulle word maar betrek soos wat hy deur die koshuise sy studente besoek. Gewoonlik doen

hy drie of vier besoeke per dag, Hy is hoofsaaklik daarop ingestel om die jongmense van

raad te bedien indien hulle probleme het.

Page 11: Jeugwerk in die Swart Kerk

-5-

Daar is baie dinge wat studente beïnvloed in die koshuise, Daar is baie studente wat aan

geen kerk behoort nie. Hulle sê reguit dat hulle niks met die witman se geloof te doen wil hê

nie. Ander studente behoort aan kerke met ’n belydenis en lering wat radikaal verskil van dit

wat in die Bybel staan.

Dit gebeur soms dat een van sy studentelidmate onder een van hierdie mense se invloed

kom en dan neem dit partymaal verskeie besoeke en gesprekke voordat die student besef

wat die waarheid is.

Hy het soms probleme met alkoholisme onder sy studente. Hy is nie altyd in staat om so ’n

persoon te help nie en dan maak hy gebruik van die sielkundige op die kampus wat beter

opgelei is vir hierdie tipe werk.

2.1.2 Geestelike werk onder skoliere

Daar is baie skole in die omgewing van die Universiteit van die Noorde. Een van hierdie

skole wat redelik groot is en in die dorpie van Mankweng geleë is, is Hwiti Hoërskool. Die

skoliere in die koshuis verg ook baie aandag van ds. Dolamo. Daar is nie werklik genoeg tyd

om die kinders te bearbei nie en die skoolkinders is baie ongeïnteresseerd in die kerk.

Die kinders word nie toegelaat om die eredienste in hulle kerke by te woon nie. Mnr. Kgatle,

die Godsdiensonderwyser by die skool, sê dat die kinders na kerk rondgeloop het in die

dorp, in plaas daarvan om direk terug te gaan na die koshuis en sommige van die

dorpsinwoners het toe daaroor begin kla. Daar is toe besluit om eerder elke Sondag ’n

predikant van een van die kerke te vra om ’n erediens te hou vir al die skoolkinders

gesamentlik in die skoolsaal. As die diens verby is, kan elke predikant die skoolkinders van sy

kerk op ’n spesiale plek ontmoet as hy wil.

Met hierdie metode het daar egter ook probleme opgeduik. Daar is nie altyd ’n predikant

beskikbaar om hierdie dienste waar te neem nie. Mnr. Kgatle neem soms self hierdie diens

waar, maar as hy vir ’n naweek weggaan van die koshuis, dan verval die diens.

Ds. Dolamo sou verkies dat daar eerder groter kontrole uitgeoefen word op die skoolkinders

om seker te maak dat hulle gedrag na wense is terwyl hulle die eredienste in hulle eie kerk

bywoon. Meeste van die predikante het reeds te veel werk om nog daarby ’n ekstra diens te

hou by die skool. Die predikante het seifs aangebied om hierdie dienste in die aand te hou

by die skool wanneer hulle tyd nie so beperk is nie, maar dit is ook nie aanvaar nie.

Ds. Dolamo glo egter daaraan dat ’n persoon reeds in sy kinderjare daaraan gewoond moet

word om die erediens in sy kerk gereeld by te woon. Dit is die enigste manier hoe hulle by

die kerk betrek sal word as hulle eers ouer is.

2.2 LUTHERAN STUDENTS’ CHRISTIAN FELLOWSHIP

2.2.1 Doelstellings

1) To promote the Lutheran Students’ interests in and loyalty to their Church.

2) To acquaint the Lutheran Students with the aims, objects, projects and progress of their Church.

Page 12: Jeugwerk in die Swart Kerk

-6-

3) To establish a forum for discussion and communion for Lutheran students.14

2.2.2 Werkswyse

Hulle sukkel hier met studente wat nie daarin belangstel om na die byeenkomste te kom

nie. Die meeste van die aktiewe lede is seniors. Die ander studente kom net sporadies

wanneer die program van die betrokke byeenkoms vir hulle interessant lyk.

Gewoonlik is die belangstelling aan die begin van die jaar redelik goed, maar dit kwyn soos

wat die jaar vorder. Die studente beoefen hulle godsdiens aan die begin van die jaar en dan

weer tydens die eksamens wanneer hulle begin bekommerd raak oor die akademie. Die res

van die jaar steur hulle hulle nie veel aan die kerk nie. Daar is eintlik maar net ’n klein

persentasie van die studente wat werklik toegewyd is.

Die grootste gedeelte van hulle jaarlikse program bestaan uit onderwerpe wat deur

verskillende mense bespreek word. So is daar gedurende 1981 onderwerpe bespreek soos

‘Courtship, love and marriage in Christian perspective’ en ‘If there is God, whose God is

He?’. Biskop D. Tutu het ook die studente kom toespreek oor die onderwerp: ‘Blacks in the

Christian world’.

Hulle het nie Bybelstudie of bidure nie, deels omdat ds. Dolamo te besig is, maar ook omdat

die studente sê dat hulle te besig is.

Hulle het baie probleme met vervoer wanneer hulle iewers wil heengaan vir ’n uitstappie of

’n kamp. Daar moet dan altyd busse gehuur word wat geweldig baie geld kos. Finansiële

probleme lei dus daartoe dat ’n deel van hulle program baie moeilik uitvoerbaar is.

Die predikant het nie sitting op die uitvoerende komitee se vergaderings nie. Hulle

beskermheer word wel soms uitgenooi om as waarnemer die vergaderings by te woon,

maar hy het geen stemreg op hierdie vergaderings nie.

Deken Mminele voel dat dit baie belangrik is dat daar samewerking moet wees tussen die

leraar en die studente. Dit is die predikant se taak om die student se gedagtes te vorm

sonder om hom te oorheers en hy moet die studente se jeugvereniging lei sonder om die

beheer van die vereniging oor te neem. Daar is baie dikwels ’n kommunikasiegaping tussen

die leraar en die studente en dit lei daartoe dat probleme wat opduik baie moeilik is om op

te los. Waar daar kommunikasie is, is daar ook mooi samewerking. Die studente bied in

hierdie opsig ’n geweldige uitdaging en die predikante moet voluit gaan vir die taak waartoe

hulle geroep is.

2.3 SLOT

Aan die positiewe kant noem ek die volgende:

• Ten spyte van sy geweldige druk program, probeer die leraar steeds om sy studente

te besoek.

• Hy is gewillig om te help indien daar probleme is.

• Die Lutheran Students’ Christian Fellowship se program is redelik aktueel en kan

mense lok om na die vergaderings te kom.

Daar is egter ook ’n paar dinge wat ek raakgesien het wat ek glo verbeter kan word om

14

Lutheran Students’ Christian Fellowship — Constitution

Page 13: Jeugwerk in die Swart Kerk

-7-

meer doeltreffende studentebearbeiding te doen:

• Die leraar is te besig. ’n Leraar wat verantwoordelik is vir studente mag nie homself

so oorlaai met ander werk dat daar nie tyd is om met die studente besig te wees nie.

• Iets wat met bogenoemde saamhang is die gebruik van lekepredikers om die

eredienste waar te neem as die leraar nie beskikbaar is nie. Die gevaar bestaan altyd

dat die betrokke prediker nie ’n goeie kennis het hoe om ’n preek te maak nie en die

studente het juis ’n behoefte daaraan om na preke te luister met ’n goeie

eksegetiese onderbou, anders klink dit vir hulle ongeloofwaardig. Na my mening

moet daar dus baie versigtig te werk gegaan word wanneer ’n lekeprediker ’n diens

moet waarneem. Die beste is nog om dit te vermy in die studente se gemeente.

• Dit lyk vir my belangrik om gereelde Bybelstudiebyeenkomste en bidure te hê. Op

een of ander manier moet daar hiervoor tyd ingeruim word.

Page 14: Jeugwerk in die Swart Kerk

-8-

3. DIE ROOMS-KATOLIEKE KERK

Totale aantal studente aan die universiteit: 2809

Totale aantal studentelidmate in die gemeente: 445

Persentasie: 15,84

Studenteleraar: Vader Willibrord

3.1 DIE KERK

Tydens my gesprek met Vader Willibrord, het ek tot die gevolgtrekking gekom dat hy eintlik

relatief min kontak het met die studente. ’n Praktiese probleem waarmee hy te doen het, is

dat die Rooms-Katolieke Kerk se sendingstasie by Subiaco geleë is, wat redelik ver van die

universiteit is, en dat ’n groot deel van die pad wat daarheen gaan bykans onbegaanbaar is

vir ’n normale motorvoertuig, veral as dit gereën het.

3.1.1 Die studenteleraar

As daar een ding is wat mens opval wanneer daar ’n studie gemaak word van die Rooms-

Katolieke Kerk se werk onder die swart studente van die Universiteit van die Noorde, dan is

dit die feit dat hulle ontsettend goed georganiseer is. Gedurende die tyd wat ek besig was

met navorsing oor hulle werk, het ek nooit die idee gekry dat hulle op ’n lukraak of

onbeplande wyse te werk gegaan het nie. Al hulle beplanning is netjies uitgewerk, sodat

alles ordelik kan plaasvind.

‘n Ander rede vir sy gebrek aan kontak met die studente, is dat hy daarin glo om sy studente

te lei tot selfstandigheid. Hy het die uitgangspunt dat die studente moet leer om op hulle

eie te werk, en hyself wil vir hulle net basiese riglyne aandui en help met opleiding.

Die studenteleraar se werk behels tans hoofsaaklik die waarneem van die eredienste elke

Sondag, en dan neem hy ook leiding met Bybelstudie wanneer dit vir hom moontlik is om

die vergaderings van Casa15

by te woon.

Vader Willibrord spandeer baie tyd aan die voorbereiding van sy preke. Die loon op sy

arbeid het ek gehoor uit die monde van sommige studente, wat met groot lof gepraat het

oor die trefkrag van sy preke. Hy is baie prakties ingestel en berei hom deeglik voor, sodat sy

preke die studente aanspreek in hulle eie besondere omstandighede waarin hulle verkeer.

Vanweë die besondere omstandighede aan die Universiteit van die Noorde waar politiek uit

die aard van die saak ’n groot rol speel in die lewe van sommige studente, is dit noodsaaklik

dat die kerk soveel moontlik oor die boodskap van versoening preek. Deurdat die Evangelie

so suiwer as moontlik verkondig word, kan die politieke behoeftes van die studente in ’n

Christelike rigting gestuur word.

Vir die meeste swart studente het begrippe soos Marxisme en Kapitalisme geen betekenis

nie. Juis daarom is hulle so vatbaar vir verkeerde invloede. Teenoor hierdie ideologieë moet

die Evangelieboodskap suiwer verkondig word, sodat hulle kan leer om te onderskei tussen

dit wat reg en dit wat verkeerd is. Vader Willibrord het aan homself die doel gestel om ook

in hierdie opsig die studente te lei na selfstandigheid.

Vader Willibrord se wens is dat die studente betrokke moet wees by die kerklewe, en die

15

Hierdie vereniging word later bespreek

Page 15: Jeugwerk in die Swart Kerk

-9-

koor en die kategese vervul dan hier, volgens hom, ’n belangrike funksie.

3.1.2 Die ‘Parish Council’

Die ‘Parish Council’, wat in die praktyk neerkom op die kerkraad, word deur die gemeente

verkies. Twee studente word ook hierop verkies om die jongmense offisieel te

verteenwoordig. Alhoewel die studente in die gemeente meer is as die aantal inwonende

lidmate, is dit te verstaan dat die studente nie groter verteenwoordiging op die kerkraad

kan kry nie. Die Universiteit van die Noorde bestaan byna honderd persent uit

koshuisstudente, met die gevolg dat die kerk vir alle praktiese doeleindes gedurende die

vakansies geen studentelidmate het nie.

Die ‘Parish Council’ vergader een maal per maand op ’n Sondag wat vir die doel afgesonder

word. Die daaropvolgende Sondag word daar verslag gelewer aan die gemeente oor die

vergadering. Die mening van lidmate kan aangehoor word oor besluite wat geneem is, en

daar kan veral besin word oor sake waaroor daar nog nie uitsluitsel verkry is nie. Die

kerkraad is baie gewillig om te luister na die probleme van die studente, en hulle is ook

bereid om hulp te verleen waar dit verlang word.

3.1.3 Lumko

Die metode wat deur die Rooms-Katolieke Kerk aangewend word om die studente op te lei

as selfstandige Christene, is die ‘Lumko Institute’ se ‘Awareness Programmes’. Die doel

hiervan is om die las wat op die predikant rus, in ’n mate te verlig, sodat hy meer aandag

aan ander sake kan gee.

Die probleem by meeste van die Swart Kerke, (nie net die Rooms-Katolieke Kerk nie) is dat

daar ’n ontsettende tekort aan predikante is. Die gemeenskap is ook geweldig groot en strek

oor ’n ontsettende wye gebied. Die gemeente bestaan dus uit ’n hele aantal wyke. Meeste

van die wyke word slegs een maal per maand deur die geordende leraar besoek. Die res van

die tyd word die eredienste gelei deur lekepredikers of ouderlinge.

Lumko Institute is ’n missionêre instelling wat oorwegend gerig is op die lekepredikers in die

Rooms-Katolieke Kerk. Hulle doel is om mense plaaslik op te lei, in plaas daarvan om hulle

weg te stuur na opleidingsentrums.

Hulle bly dus in hulle eie gemeenskap waar hulle ’n tipe van indiens-opleiding ontvang.

Die mense wat hierdie kursus deurloop, word opgelei as ‘Parish Councillors’. Hulle kan die

predikant dus behulpsaam wees met die prediking sowel as met die gemeentewerk. Hulle

word ook opgelei in die metodiek om ’n gemeente op te bou, tesame met al die werk wat in

’n gemeente gedoen word.

Die doel van Lumko word deur hulleself as volg uiteengesit:16

“When a Christian community

becomes alive, many types of leaders emerge. For their service they need training. Our

series of manuals wants to assist this training. We need responsible ministers, not

occasional helpers. Therefore training must be over long periods, and must aim at the

gradual assumption of real responsibility. To avoid a new kind of clericalism, all monopoly

must be avoided. Training should take place within the community, not apart from it.”

Lumko Institute se materiaal is redelik eenvoudig, en dit is so opgestel dat die studieleier

16

Training for Community Ministries

Page 16: Jeugwerk in die Swart Kerk

-10-

nie veel voorbereiding nodig het nie.

Die onderwerpe wat behandel word is die volgende:17

a) Training for justice and reconciliation groups

b) Training assistant ministers of the Eucharist

c) Training Parish Councillors

d) Training hymn leaders

e) Training readers

f) Training for preaching

g) Leading the community service

h) Training for funeral leaders

i) General leadership training

j) Training for the care of the sick

k) Training sacristans

l) Training for parent meetings

m) Training for marriage preparation courses

n) Training for development work

o) Training for home catechesis

p) Training for leading Bible sharing groups

q) Training for neighbourhood service

r) Awareness programmes for the Christian community

Die Rooms-Katolieke Kerk doen dus baie moeite om te sorg dat die studente behoorlike

opleiding ontvang om paraat te wees om deur die Here gebruik te word in die kerk. Die

opleiding is ook nie net op die hede gerig nie, maar ook op die toekoms, wanneer die

studente werksaam sal wees in ’n gemeente, en hulle kennis daar benodig sal word.

3.2 JEUGBEWEGINGS

Daar is twee groot jeugbewegings van die Rooms-Katolieke Kerk by die Universiteit van die

Noorde. Dit is CASA, wat gerig is op die studente, en C.L.G. wat weer die skoolgaande jeug

betrek.

3.2.1 CASA

Die vereniging se volle naam is die ‘Catholic Student’s Association of the University of the

North’ en staan kortliks bekend as ‘CASA “Unin”

3.2.1.1 Ontstaan

CASA was vroeër geïntegreer by die ‘National Catholic federation of students’. Dit is ’n

veelrassige vereniging. In 1971 het die swart studente besluit om te breek met die

vereniging en hulle het toe hulle eie organisasie gestig. In die konstitusie18

word die

ontstaan van CASA as volg weergegee:

We, Black Catholic students of institutions of learning, having assessed the role of Black students in the

struggle for salvation and having lost faith in the faithfulness and effectiveness of N.C.F.S. to bring

about rapid salvation of a Black man, and further noting the role that Black students can play as a

united front of Black Catholic students, into translating into positive action the fundamental

17

Ibid. 18

The constitution of CASA “unin”

Page 17: Jeugwerk in die Swart Kerk

-11-

commandment: Love of God and love of neighbour, and further realising the role of God in human

history and believing that

(i) Black Catholic students in South Africa have aspirations peculiar to them,

(ii) there is a crying need in South Africa for Blacks to reassess their pride and national identity;

realising the letters of disaffiliation from N.C.F.S. of 1971, therefore, do commit ourselves to the reali-

sation of the worth of the Black man, the assertion of his human dignity and to promoting

consciousness and self-realisation of the Black community.

Dit is dus duidelik dat CASA ontstaan het as gevolg van ’n behoefte onder die swart studente

om hulle eie vereniging te hê wat aan hulle eie besondere behoeftes beantwoord.

3.2.1.2 Doel

CASA se doel word as volg uiteengesit19

:

1. To promote consciousness and contact among all Black Catholic students of South Africa.

2. To further and foster self-reliance and self-realisation in the understanding, interpretation and

association of faith in context.

3. To help the Black Catholic student discover genuine humanity, a truly human life and his/her

identity in HIS/HER Catholicism.

4. To promote social responsibility and strong leadership.

5. To help in making the Church relevant (i.e. Africanisation).

6. To represent all the Black Catholic Students of Southern Africa on National and International

bases.

3.2.1.3 Vergaderings

Die uitvoerende komitee van CASA kom gereeld bymekaar om die program en ander items

te bespreek. Vader Willibrord woon nie hierdie vergaderings by nie, en ook nie die

jeugouderling wat verantwoordelikheid aanvaar vir CASA nie. Dit word deur die studente

self as ’n leemte ervaar, want alhoewel die bedoeling hiermee is dat die studente groter

verantwoordelikheid moet kry en hulle die geleentheid gegun word om hulle eie beplanning

te doen, het hulle tog die behoefte aan iemand wat in ’n raadgewende hoedanigheid hierdie

vergaderings kan bywoon.

Gedurende die week vergader CASA op die kampus, waar hulle hulle eie program volg. Ook

hier is Vader Willibrord afwesig, weer eens omdat hy van mening is dat die studente

toegelaat moet word om op hulle eie te werk sodat hulle kan leer om selfstandig te wees.

Die uitvoerende komitee doen wel mondelings verslag aan Vader Willibrord oor hierdie

vergaderings, sodat hy altyd op hoogte is van dit wat plaasvind op die byeenkomste.

Saterdae kom die studente bymekaar vir kooroefening. CASA se komitee het self besef dat

hierdie byeenkomste baie opoffering vra van die studente. Daarom pas hulle hierdie

oefeninge aan by die studente se tye, sodat daar nie onredelik inbreuk gemaak word op die

vrye tyd van die studente nie. Hulle sal byvoorbeeld nie inmeng met die tyd wat die

jongmense gewoonlik sokker speel nie. Sodoende word ook baie meer studente betrek by

die kerk se aktiwiteite.

3.2.1.4 Bybelstudie

Woensdagaande, om 18h30, kom die studente byeen vir Bybelstudie. Dit vind plaas by die

19

Ibid.

Page 18: Jeugwerk in die Swart Kerk

-12-

kerk. Indien Vader Willibrord nie hier kan wees nie, word die tyd bestee aan

gebedsgeleentheid. Vader Willibrord neem die leiding met die Bybelstudie. Hy hou veral

daarvan om hulle te help met aktuele probleme, soos seksuele moraliteit,

geboortebeperking en soortgelyke probleme. Daar bestaan nie juis ’n behoefte aan politieke

onderwerpe onder die studente nie.

Vader Willibrord gee die Skriftuurlike- en Christelike agtergrond van die onderwerp en

ander bykomstige inligting. Dit is dan die plig van die studente om self verder oor die

onderwerp te gesels.

Uit ’n voorbeeld van die tipe Bybelstudie wat aangebied word vir die studente, is dit duidelik

dat Vader Willibrord baie voorbereiding doen oor die onderwerp wat hy wil behandel.

Tydens hierdie geleentheid het hulle die onderwerp ‘The Goodness of Jesus’ behandel. In

agt getikte folio’s word die onderwerp dan aan die hand van die volgende opskrifte

behandel:

1) Jesus’ attitude towards human misery

2) Jesus’ attitude towards his friends

3) Jesus’ attitude towards ordinary people

4) Jesus’ attitude towards strangers

5) The intensity of Jesus’ goodness

6) The joy in Jesus’ goodness.

Met behulp van hierdie inleiding kan die onderwerp dan deeglik bespreek word, ’n Leemte

wat wel aangevoel word is dat die studente nog nie genoeg betrokke is by hierdie

besprekings nie.

Somtyds doen hulle Bybelstudie deur middel van die sogenaamde ‘buzz-groups’ of

gonsgroepe wat die afgelope aantal jare al hoe meer byval gevind het onder die jeug. Dit

word dan gewoonlik by die sendingstasie te Subiaco gehou, waar Vader Willibrord

woonagtig is.

3.2.1.5 Betrokkenheid

Soos by enige ander jeugbeweging is een van die grootste probleme waarmee die leiers te

doen het, om die studente betrokke te kry by die vereniging se aktiwiteite.

Persentasiegewys is dit maar ’n klein hoeveelheid van die studente wat werklik betrokke is

by die kerk. Daar is nie probleme met die bywoning van die eredienste nie, maar baie van

die studente is heeltemal passief.

Die klein groepie wat werklik oortuig is van hulle geloof en roeping, is redelik aktief

betrokke, en hulle poog om ook die res van die studente te aktiveer. Hulle ontvang ook

opleiding oor hoe om ’n passiewe persoon betrokke te kry. Dit is egter ’n langtermynprojek,

waarop mens nie onmiddellik resultate moet verwag nie.

Saterdae, tydens die kooroefening, word daar ook voorbereidings getref vir Sondag se

erediens. Dan word daar met behulp van die studente gesange gekies, en die studente word

ook Sondag by die erediens betrek, deurdat hulle gebruik word om die Skriflesing te doen.

Daar is beslis vrug op die aktiveringsprojek van die kerk, deurdat sommige studente wat

vroeër heeltemal passief was, reeds bereid is om deel te neem aan hierdie take, soos om die

Skriflesing te doen.

Vader Willibrord se uitgangspunt om die studente betrokke te kry, is weer eens om

Page 19: Jeugwerk in die Swart Kerk

-13-

verantwoordelikheid in hulle hande te plaas. Dit help nie om net die studente by ’n

vergadering te kry nie. As hulle eers daar is, moet hulle iets kry om te doen, anders raak

hulle gou verveeld. Die oomblik as ’n persoon verantwoordelik is vir iets, raak hy baie meer

entoesiasties en onmiddellik is hy baie meer betrokke. Verder is afwisseling noodsaaklik,

want hoe edel die motief ook al is, sal enige jongmens gou moeg word om na ’n vergadering

te kom wat net uit gebede en Bybelstudie bestaan. Daar moet dus ook dinge wees soos

ontspanning om afwisseling te bied aan die program.

Daar het ’n ander, baie interessante feit aan die lig gekom. Dit kan seker as ’n teenreaksie

op die opstande en stakings van 1976 en die daaropvolgende jaarlikse boikot van lesings

beskou word. Dit is die probleem dat die studente bang is vir enige openbare vergadering.

Hierdie probleem kom ook voor onder die studentelidmate van die Rooms-Katolieke Kerk.

CASA het in die verlede probeer om in ’n mate ’n politieke rigting in te slaan. Om hierdie

rede het sommige studente geweier om lid te word van die vereniging. Alhoewel party van

die eerstejaarstudente, veral die wat van Soweto af kom, nog in ’n mate

politiesgemotiveerd is, stel die meeste seniorstudente net daarin belang om hulle studies

klaar te maak. Daarom is hulle sku vir enige vereniging wat lyk asof daar iets polities in is.

Dit is dus duidelik dat die gelowige studente die suiwer Evangelie soek in ’n kerkvereniging.

As die Evangelie op ’n interessante dog suiwere manier verkondig word, en die studente

word betrek, sal hulle bereid wees om lid te word van CASA.

3.2.1.6 Evangelisasiewerk

Onder die doelstellings van CASA, punt nommer drie20

sê dit: “To help the Black Catholic

student discover genuine humanity, a truly human life and his/her identity in HIS/HER

Catholicism.”

Dit gaan dus hier onder andere om die inskakeling van die studente by die kerk. Hulle wil die

lidmate van die Rooms-Katolieke Kerk wat nie meer belangstel in die kerk nie, opnuut

betrek. Hulle besoek hierdie kerklik-onaktiewe studente in hulle koshuiskamers.

Aan die begin was die studente baie onwillig om sulke kamerbesoeke te doen, omdat hulle

van mening was dat dit elke persoon se eie saak is of hy wil kerk toe gaan of nie, en dat hulle

nie die reg het om in ’n ander een se private lewe te oortree nie. Vader Willibrord glo egter

dat, indien mens oortuig is van jou Christenskap, mens bereid moet wees om sulke werk te

doen, omdat elke Christen ook verantwoordelik is vir sy naaste.

Die studente het vooraf riglyne ontvang oor hoe ’n mens te werk gaan tydens so ’n besoek.

Die werkers is opgelei in praktiese situasies in ’n tipe van werkswinkel wat selfvertroue

opgebou het. Hulle werk nooit alleen nie, maar altyd in ’n span van twee of drie. Vooraf

gesels die besoekers oor die persoon na wie hulle van plan is om te gaan. Hulle stel dan vas

hoeveel en wat hulle reeds van die persoon weet. Miskien is hulle bewus van sekere

probleme wat die persoon ondervind, en dan kan hulle dit in ag neem tydens hulle besoek,

of hulle kan selfs probeer om saam ’n oplossing te vind vir die probleem.

Die besoekers moet natuurlik deeglik op hoogte wees van die vergadertye en -plekke van

die erediens en CASA. Hulle moet ook bereid wees om so ’n persoon te gaan haal vir hierdie

byeenkomste en om hom toe te laat om by hulle te sit, sodat hy nie dalk in ’n verleentheid

20

Ibid.

Page 20: Jeugwerk in die Swart Kerk

-14-

gestel word nie. Die werk hou egter nie op na net een besoek nie. Daar moet opvolgwerk

gedoen word en die persoon word fyn dopgehou, om te bepaal in hoe ’n mate hy nog hulp

nodig het.

Daar word egter nie net besoek gebring aan die buite-kerklikes nie, maar ook aan die

getroue lidmate, selfs al is dit net om lekker te gesels. Vader Willibrord het geen kontrole

oor hierdie besoeke nie. Die studente rapporteer net aan hom dat hulle wel so ’n besoek

gebring het, maar verder word alles in hulle eie hande gelaat.

Die belangrikste tipe getuienis wat ’n persoon kan lewer, is sy lewenswyse. Dit sê dikwels

baie meer as woorde.

Om ’n goeie lewe te lei is egter nie altyd maklik aan ’n universiteit nie. Die studente is baie

vryer as by hulle ouerhuise, en ’n groot getal studente steur hulle eenvoudig nie aan ’n

goeie sedelike lewe nie. Selfs ’n getroue kerklidmaat raak baie maklik verlore tussen die

studente. Die feit dat daar ’n vereniging soos CASA bestaan waarin die studente hulle

Christenskap kan uitleef, help om baie van hierdie probleme te verminder.

’n Persoon wat vreemd is in die kerk, word hier tuisgemaak en hier kry hy die geleentheid

om die Christenwaardes tussen mede-Christene uit te leef.

3.2.1.7 Barmhartigheidswerk

Dit is een gebied waar Vader Willibrord voel dat daar nog ruimte vir uitbreiding is. Hy voel

dat daar nog meer barmhartigheidswerk gedoen kan word, byvoorbeeld om

minderbevoorregtes te help. Daarenteen wil dit vir my voorkom asof hulle reeds besig is

met baie belangrike werk op hierdie gebied.

Sommige studente wat goed presteer op een of ander vakgebied soos wiskunde of

aardrykskunde, is bereid om elke Saterdagmiddag op te offer om ekstra lesse aan te bied vir

skoolkinders wat sukkel met hierdie vakke. Dit word aangebied vir leerlinge van sowel die

primêre as die sekondêre skole, maar daar is selfs studente wat gebruik maak wan hierdie

ekstra hulp. Al hoe meer mense word ook betrek by die aanbieding wan hierdie lesse, en dit

help weer op sy beurt om ’n groter betrokkenheid te ontwikkel onder die studente wan die

Rooms-Katolieke Kerk.

Hierdie werk is in 1980 begin, en dit blyk baie suksesvol te wees. Tans word die klasse in die

kerkgebou aangebied, maar daar bestaan reeds voornemens om ’n studentesentrum op te

rig wat ook klaskamers sal huisves wat vir hierdie doel aangewend kan word. Die Rooms-

Katolieke dosente aan die universiteit is veral baie te vinde vir so ’n projek, en sal graag wil

sien dat die werk nog meer uitbrei.

’n Ander gebied waarop praktiese dienswerk verrig word deur die kerk, is op sportgebied.

Sokker is ’n baie belangrike spel vir die swartmense, en al die jong kinders wil graag hierdie

spel bemeester. Die studente sorg daarom dat hulle geleenthede reël waarop die kinders

kan speel. ’n Persoon in die dorp het aan hulle ’n sokkerbal geskenk vir hierdie doel. Van die

studente wat ’n besondere aanleg het vir die spel, gebruik ook die tyd om die kinders wat

glad nie sokker kan speel nie, van vooraf te leer, en diegene wat reeds kan speel af te rig en

hulle tegniek te verbeter.

Hierdie hulp word aan almal, ongeag kerk of geloof gegee, en dit is ’n wonderlike

geleentheid om diens te lewer.

Page 21: Jeugwerk in die Swart Kerk

-15-

3.2.2 C.L.G.

Hierdie is die kerkvereniging vir leerlinge van die plaaslike skole. C.L.G. staan vir ‘Christian

Life Groups’. Huidiglik is Suster Monica Phashe in beheer van hierdie werk. Sy organiseer

byvoorbeeld leierskursusse vir hierdie groepe. Sy is ook spesiaal opgelei vir hierdie tipe

werk.

Die C.L.G. kom elke Saterdagoggend bymekaar vir die ‘Liturgy’ of die mis. Daarna hou hulle

’n kort vergadering. Sondagmiddae word gebruik vir hulle program, byvoorbeeld sport of

Bybelstudie.

Die C.L.G. se werk is dus baie minder kompleks as CASA s’n, maar dit bied ’n goeie

fondament vir diegene wat na skool van plan is om verder te studeer aan die Universiteit

van die Noorde. Hulle sal dan outomaties inskakel by CASA en hulle sal ook baie vinnig aktief

raak in hierdie vereniging.

3.3 SLOT

Ek wil graag voorlopig enkele winspunte wat ek raakgesien het by die Rooms-Katolieke

Kerk hier uitlig, sowel as ’n enkele punt van kritiek.

As winspunte wil ek graag op die volgende wys:

• Die studente se selfstandigheid word erken

• Die predikant poog om sy prediking baie aktueel en suiwer Bybels te hou

• Die studente het inspraak in kerkraadsbesluite Daar word goeie opleiding aangebied

aan die studente Hulle gebruik indiens-opleiding

• Daar word baie moeite gedoen om die studente betrokke te kry

• Daar is ’n spesiale tyd vir Bybelstudie

• Die Bybelstudie word deeglik voorberei

• Daar is gedurige afwisseling in die program

• Die studente word aktief ingeskakel by Evangelisasiewerk

• Barmhartigheidswerk is baie prakties en sinvol.

Na my mening is daar eintlik net een punt van kritiek:

• Die leraar en die ouderling moet meer beskikbaar wees om leiding te gee aan die

studente indien hulle dit nodig sou hê. Dit is goed dat die studente geleer word om

selfstandig op te tree, maar dit is noodsaaklik dat iemand met hoër gesag

teenwoordig sal wees by vergaderings sodat hy raad kan gee indien die studente

vashak op ’n spesifieke besprekingspunt. Hierdie leiding kan gegee word sonder dat

die studente nodig het om hulle selfstandigheid in te boet.

Page 22: Jeugwerk in die Swart Kerk

-16-

4. DIE NEDERDUITSCH HERVORMDE KERK

Totale aantal studente aan die universiteit: 2809

Totale aantal studentelidmate in die gemeente: 24

Persentasie: 0,85

Studenteleraar: Ds. Kupa

4.1 DIE STUDENTELERAAR

Ds. Kupa is nog nie baie lank in die gemeente nie. Hy het dus nog nie veel tyd gehad om sy

voete te vind tussen die massa werk wat hy het om te doen nie. Hy het egter reeds heelwat

beplanning gedoen oor die taak wat hy het om te verrig onder die studente.

Ds. Kupa se werksmetode verskil heelwat van die van ander studenteleraars aan die

Universiteit van die Noorde. In die eerste plek glo hy nie daaraan om na ’n skool of die

universiteit te gaan om sy lidmate daar in ’n vereniging te versamel nie. Hy stel eerder die

jongmense in kennis van enige byeenkomste, sodat hulle self na die kerk toe kan kom

daarvoor. Hy stel byvoorbeeld die hoof van die skool in kennis van ’n spesifieke byeenkoms

en versoek hom dan om ’n afkondiging by die skool te maak in die verband.

Om dieselfde rede het hulle, in teenstelling met byna al die ander kerke, nie ’n Varsity

Fellowship op die universiteitskampus nie. Meeste van die kerke het, benewens hulle

gemeentelike jeugvereniging, ook ’n ander Christelike vereniging wat slegs op die kampus

funksioneer. Ds. Kupa wil egter nie hê dat die studente apart van die kerk aan nog ’n ander

kerklike vereniging moet behoort nie. Al die kerklike werk wat hulle doen, moet hulle in die

plaaslike gemeente doen. Hy sê dat hy graag van binne die gemeente met die jongmense

werk, omdat die jongmense lidmate van die kerk is, en nie ’n los groep mense nie.

Volgens hom bestaan die gevaar dat daar ’n kloof kan vorm tussen so ’n kerklike vereniging

wat apart van die kerk werk, en die kerk se eie jeugvereniging. Dit kan gebeur dat hierdie

vereniging op die kampus naderhand byna gesien word as ’n tipe gemeente in die kleine, en

dit is verkeerd.

4.2 DIE CHRISTELIKE JEUGVERENIGING

Hierdie vereniging bestaan nie net uit studente nie. Die plaaslike skoolgaande jeug word ook

hierin betrek, alhoewel die meeste van die lede wel studente is. Hulle het hulle eie

reglement opgestel wat ook deur die kerkraad goedgekeur is.

Die Jeugvereniging vergader normaalweg elke Saterdagmiddag. Daar word probeer om altyd

te reël dat of die predikant of die jeugouderling teenwoordig sal wees op die vergadering,

om te sorg dat alles ordelik verloop en op so ’n manier soos wat die kerk graag wil hê.

Tydens hierdie vergaderings vorm Bybelstudie ’n baie belangrike deel van die program.

Hulle hou ook daarvan om daar saam te sing. So ongeveer een maal per maand kom hulle

bymekaar om een of ander aktuele onderwerp te bespreek, byvoorbeeld so iets soos die

keuse van ’n huweliksmaat. Van die meer senior studente soos die teologiese studente wat

alreeds ’n paar jaar se opleiding agter die rug het, sal die onderwerp inlei en dit dan oopstel

vir verdere bespreking deur die groep. Hierdie besprekings is gewoonlik baie sinvol omdat

dit onderwerpe is waarin die studente intens belangstel.

Page 23: Jeugwerk in die Swart Kerk

-17-

Die studente stel redelik belang in hierdie vergaderings, en ongeveer vyftig persent van die

studentelidmate van die gemeente woon hierdie vergaderings by. Omdat die belangstelling

so goed is, dink ds. Kupa nie op die oomblik aan radikale veranderings aan die opset van die

Christelike Jeugvereniging nie. In plaas daarvan om nuwe idees in te voer, sou hy eerder die

bestaande metodes nog meer wou uitbrei sodat nog ’n groter aantal van die studente

belangstelling kan kry by die program wat daar vir hulle aangebied word.

Die Jeugvereniging kan homself nie die weelde veroorloof om eenvoudig die hele bestaan

van die studente oor te neem nie. Daarom neem hulle ook die studente se program in ag by

hulle beplanning. Indien daar die Saterdagmiddag ’n belangrike byeenkoms is, byvoorbeeld

’n sokkerwedstryd, dan word die vergadering wat die Saterdag sou plaasvind eenvoudig

uitgestel na die Sondag ná die erediens. Sodoende wek hulle ’n groter gevoel van

samewerking op by die studente. Daar gaan egter nie ’n naweek verby waartydens daar nie

een of ander program vir die jeug aangebied word nie.

Volgens ds. Kupa kom waarskynlik meer as vyftig persent van die studente uit ’n heidense

agtergrond. Prof. Crafford21

het in sy navorsing oor die godsdiens aan die Universiteit van

die Noorde tot die gevolgtrekking gekom dat slegs 49,5% van die studente aan die

universiteit gereeld by hulle ouerhuise na die eredienste gegaan het. Aan die universiteit is

daar slegs 35,5% van die studente wat gereeld die eredienste bywoon. Daar kan dus tot die

gevolgtrekking gekom word dat ’n baie groot deel van die studente nog nie Christene is as

hulle by die universiteit aankom nie. Ds. Kupa is egter van oortuiging dat heelwat jongmense

tot geloof kom deur middel van die werksaamhede van die Christelike Jeugvereniging.

Hy sien ook moontlikhede in vir uitbreiding in hulle beplanning. Een ding wat ds. Kupa baie

graag wil doen, is om te gaan kamp met sy studente. Dit is nog nie voorheen gedoen nie. In

’n ontspanne atmosfeer kan uitgenooide gaste dan die jongmense toespreek oor aktuele

onderwerpe en hulle kan ook daar saam Bybelstudie doen. Die Sondag kan hulle ’n erediens

hou op die kampterrein.

Die jeug van die plaaslike gemeente is ook lid van die Ringsjeugvereniging. Eenmaal per jaar

kom die hele ring se jongmense bymekaar op ’n kampterrein. Daar verkeer hulle gesellig

saam vir twee of drie dae waartydens hulle hulleself uitleef as jongmense. Die sentrale tema

van die kamp bly egter Bybelstudie en prediking.

Hierdie kampe word gewoonlik in of naby Pretoria gehou. Die universiteit maak nie

voorsiening vir vervoer vir die jeugverenigings van die onderskeie kerke nie, daarom moet

die studente self betaal vir hulle reisonkostes na die kampterrein toe en terug. Omdat die

studente nie baie geld het nie, moet hulle op ’n ander manier die geld insamel. Daar word

van hulle verwag om self inisiatief te neem met so ’n geldinsamelingsaksie. Gedurende 1981

het die studente ’n konsert gereël en al die jongmense van die omgewing daarheen

uitgenooi om sodoende die nodige fondse in te samel.

4.3 BETROKKENHEID

Daar word in die Nederduitsch Hervormde Kerk nie veel gedoen wat buitengewoon is om

die nuwelinge in te skakel by die Christelike Jeugvereniging nie. Die studente wat wel

kaartjies ingevul het by hulle predikant toe hulle geregistreer het aan die universiteit, se

name en adresse is bekend vir die leraar. Tydens die oriënteringsweek het hy ook

21

Crafford, D, 1974, p.28

Page 24: Jeugwerk in die Swart Kerk

-18-

geleentheid om sy studente te ontmoet. Daar kan hy dan ook die name kry van mense wat

nie kaartjies ingevul het tydens registrasie nie.

Met hierdie geleentheid rig hy ’n uitnodiging aan die nuwelinge om op ’n sekere tyd by die

kerk te wees. Hier word die nuwe en die ou lede dan aan mekaar voorgestel en sodoende

word die nuwelinge onmiddellik betrek by die Christelike Jeugvereniging. Hulle kan egter nie

daar veel meer doen nie, as om die nuwelinge uit te nooi na die volgende vergadering.

4.4 SLOT

Die Nederduitsch Hervormde Kerk is klein en die organisasie onder die jeug is nog nie so

goed soos in sommige ander kerke nie, deels as gevolg van ’n gebrek aan mannekrag. Maar

dit is duidelik dat die beplanning goed is en dat daar baie positiewe dinge te sê is oor hulle

werksmetodes:

• Hulle werk vanuit die kerk met die jeug en dit lei daartoe dat daar net een offisiële

jeugvereniging is en nie twee soos in die meeste ander kerke nie.

• Die predikant of die ouderling woon die vergaderings by.

• Onderwerpe wat bespreek word is baie aktueel.

• Hulle hou rekening met die studente se eie program.

• Selfstandigheid by fondsinsameling word aangemoedig.

Aan die negatiewe kant kan ek moontlik twee punte noem:

• Die predikant en die ouderling moet versigtig wees om nie die indruk te skep dat

hulle net by die vergaderings is om die jongmense op te pas nie. Hulle moet daar

wees om die studente te help as hulle probleme het.

• Dit is beter om die skoolgaande jeug en die studente te skei. Hulle behoeftes verskil

wesenlik van mekaar en hulle openbaar ’n ander ingesteldheid teenoor so ’n

byeenkoms.

Page 25: Jeugwerk in die Swart Kerk

-19-

5. DIE PRESBITERIAANSE KERK

Totale aantal studente aan die universiteit: 2809

Totale aantal studentelidmate in die gemeente: 158

Persentasie: 5,52

Studenteleraar: Ds. S.P. Ramalibana

5.1 DIE STUDENTELERAAR

Daar is ’n geweldige tekort aan predikante in die Presbiteriaanse Kerk dwarsoor die land. 0m

hierdie rede word die geordende leraars ontsettend oorlaai met werk. In sy geval, het ds.

Ramalibana, behalwe vir sy studentelidmate, ook nog die gevestigde gemeente wat hy moet

bearbei sowel as twaalf buiteposte wat hy moet bedien. Hy is nou al elf jaar lank in die

gemeente en hy het eers in 1980 ’n assistent gekry om hom by te staan met die werk onder

die studente. Hierdie assistent is ’n dosent aan die universiteit wat dan ook optree as

jeugouderling.

Ds. Ramalibana is ook voorsitter van die ‘Committee for Spiritual Ministration to Students’

en hierdie pos lei daartoe dat sy werk onder die studente nog meer skade lei. Hy is van

oortuiging dat die werk onder die studente nooit werklik na wense sal wees voordat daar

nie ’n spesiale studenteleraar aangestel is om spesifiek na hulle behoeftes om te sien nie.

5.1.1 Werkswyse

Hy gaan byna elke dag uit na die skole in die omgewing sowel as na die koshuise op die

universiteitskampus, om daar met die jongmense te werk» Daar is eintlik maar ’n klein

hoeveelheid van die studente wat werklik betrokke is by die gemeente. Hierdie

onbetrokkenheid hang gewoonlik saam met hulle vroeëre opvoeding by hulle ouerhuise.

Van die byna eenhonderd-en-sestig studentelidmate wat gedurende 1981 aan die gemeente

behoort het, was daar slegs ongeveer vyf-en-twintig wat gereeld die eredienste bygewoon

het. ’n Groot aantal studente sê reguit dat hulle geen belangstelling in die kerk het nie.

Te midde van hierdie probleem van ongeërgdheid onder sy studente, moet ds. Ramalibana

dan probeer om hulle entoesiasties te maak oor die kerk en die kerk se bedrywighede. Hy

besoek die studente in hulle koshuiskamers, alhoewel hy teenstand teen hierdie gebruik

ondervind, omdat sommige studente nie daarvan hou dat ’n predikant in hulle

koshuiskamers moet kom nie.

Hy het ’n lys van al die eerstejaarstudente, en hy konsentreer veral op diegene wat nie na

die kerk toe kom nie. In die student se kamer probeer hy dan uitvind wat die probleem is

waarom die jongmens nie kerk toe wil kom nie. Hy lê veral klem op die noodsaak om

gereeld in die kerk te wees saam met ander gelowiges.

Indien die studente besondere probleme het, word hulle deur hom aangemoedig om na sy

huis te kom sodat hulle saam kan probeer om die probleme op te los.

Hy doen wel moeite om sy studente betrokke te kry by die werk in die gemeente. So

maak hy byvoorbeeld gebruik van sommige uitgekose studente om hom by te staan met

die huisbesoek in sy geweldige groot gemeente. Hy maak ook dikwels gebruik van

studente om die Skriflesing te doen by die eredienste.

Page 26: Jeugwerk in die Swart Kerk

-20-

Ds. Ramalibana is van mening dat die Presbiteriaanse Kerk sy jongmense geweldig

afgeskeep het oor die afgelope aantal jare. Daar is van die kerk se kant af bitter min

gedoen om die jeug op te lei in die basiese aspekte van die Christelike geloof of in die

metode van vrugbare Bybelstudie.

Daar is ook nie veel aandag gegee aan die probleme waarmee die studente te kampe

het nie. Hy dink dat die Presbiteriaanse Kerk nog baie ver agter is by baie van die ander

kerke, wat betref sy gespesialiseerde pastoraat onder die swart student.

Daar is in die jare wat verby is ook baie min gedoen om ’n jongmens op te lei as

volwaardige lidmaat van sy kerk. Hierdie persone word later verkies op die kerkraad, en

in ’n gemeente soos die by die Universiteit van die Noorde, is dit fataal, omdat die

studente baie maal meer weet oor hulle kerk se leerstellings as wat die ouderling weet.

Die ouderling is dikwels nie eens in staat om ’n persoon te help tot geloofsekerheid nie.

Ondanks al hierdie probleme, voel ds. Ramalibana tog dat daar ’n bepaalde groei was in die

geestelike toestand van sy studentelidmate oor die afgelope aantal jare. Dit is ook so dat sy

werksmetodes ook meer doeltreffend geword het met die tyd. Dit is egter ook duidelik dat

daar nog lank gewerk sal moet word om ’n ordentlike metode te ontwikkel om doeltreffend

en op geloofwaardige wyse met die swart studente te werk.

5.1.2 Prediking

Ds. Ramalibana doen werklik moeite daarmee om nie een groep uit te sonder in sy prediking

nie. Hy kan byvoorbeeld nie sy preek net toespits op die studente in hulle besondere

situasie nie, want daar is ook ouer lidmate in die gemeente wat sal voel dat hulle afgeskeep

word indien die preek nie ook vir hulle ’n boodskap inhou nie.

Die Universiteit van die Noorde is ’n plek van krisis. Dit gebeur gedurig dat daar een of ander

krisis opduik onder die studente, byvoorbeeld ’n boikot van lesings of van etes. Gedurende

sulke tye word sy prediking meer toegespits op die probleme van die studente. Hy waak

egter daarteen om nie net die studente te vermaan nie, maar ook om die ouer lidmate in te

lig oor al die omstandighede, sodat hulle kan verstaan hoe die studente voel in hulle

besondere situasie. Op hierdie manier poog hy dan om ’n beter gees van samewerking te

skep tussen die gevestigde lidmate en die koshuisstudente

5.1.3 Hantering van Probleemgevalle

Ds. Ramalibana is baie lief daarvoor om met jongmense te werk. Dit is dan ook die rede

waarom hy die aanstelling by die besondere gemeente gekry het. Hy probeer om homself te

identifiseer met die jongmense. Hy sal nooit radikaal teenoor die studente staan as hulle in

opstand kom teen een of ander besluit nie.

Die politieke situasie is tans ’n baie ernstige probleem onder die studente. Die predikant

moet in hierdie omstandighede neutraal bly terwyl hy probeer om hulle te oortuig van die

regte gesindheid. Hy sal saam met die studente loop tot op ’n punt wat hy oortuig is dat

daar verder nie meer regverdiging is vir die studente se standpunt nie, en dan stel hy die

werklike feite aan hulle, in ’n poging om hulle te oortuig van die regte standpunt. Op hierdie

metode het hy gewoonlik goeie reaksie gekry.

Die studente het ’n gesindheid aangeneem om in opstand te kom die oomblik as daar iets

gebeur waarmee hulle nie saamstem nie. Daarom spandeer hy baie tyd daaraan om die

Page 27: Jeugwerk in die Swart Kerk

-21-

studente te help. Hy het selfs gedurende die 1976-opstande rondgegaan tussen die

ontstoke studente en probeer om hulle gemoedere te kalmeer en hulle gehelp om die

probleme in die regte perspektief te sien. As gevolg hiervan moet hy dikwels die verwyt

aanhoor dat die kerk en sy predikant outyds is, omdat hulle teen rewolusie praat en poog

om die vrede te bewaar.

Die studente misbruik baie dikwels die Skrif in ’n poging om hulle verkeerde standpunte te

staaf. Om hierdie rede dink ds. Ramalibana dat dit noodsaaklik is dat hy die studente meet

oplei in die regte gebruik van die Bybel. Die kerk mag nie gebruik word om menslike idees te

verkondig nie. Aan die kerk is die opdrag gegee om die Evangelie van God te verkondig.

Die kerk meng nie in met die studente gedurende die week nie, omdat hulle weet dat die

studente baie besig is met hulle eie werk. Al wanneer hulle eintlik deur die week iets met

die studente te doen het, is wanneer die studente probleme het waarmee die predikant

moet help. Hierdie probleme is hoofsaaklik van sosiale aard.

Dit gebeur byvoorbeeld dat ’n student na die predikant kom en sê dat hy dringend geld

nodig het. Hy het dalk nie geld om sy klasfooie te betaal nie. Die kerk het ’n spesiale fonds

met die oog daarop om studente te help met finansiële probleme. Na ’n deeglike ondersoek

om seker te maak dat daar werklik nood bestaan, sal die kerk dan aan die student geld

voorsien.

Hulle sien ook om na studente wat siek is of na ander wat moedeloos word deur die jaar.

Hierdie mense word aangemoedig en gehelp om weer voort te gaan met hulle verpligtinge.

Ds. Ramalibana is van mening dat die sosiale probleme waarmee hy te doen het, meer is as

die geestelike probleme. Hy gebruik natuurlik die geleentheid wanneer hy hulp op sosiale

vlak aanbied, om ook met die student te praat oor sy geestelike lewe.

5.2 PRESBYTERIAN STUDENT’S FELLOWSHIP

5.2.1 Doelstellings en Werkswyse

Volgens die reglement22

is die doelstellings die volgende:

a) To promote comradeship and love of one another amongst the youth in accordance with Christian

standards.

b) To help the youth to focus on the future with a view to discovering what it holds in store for them,

and to help them equip themselves for it.

c) To generate a sense of responsibility and diligence in the youth and to help them to relate their lives

meaningfully both in church and in the society.

Die studente en die skoliere kom afsonderlik bymekaar. Dit word gedoen omdat hulle

verwagtings van so ’n vereniging heeltemal van mekaar verskil.

Die studente kom elke Sondag bymekaar. Hulle het drie hooftemas wat mekaar elke Sondag

afwissel. Dit is: ‘Christian Service Sunday’, ‘Cultural Sunday’ en ‘Comradeship Sunday’. Op

Christian Service Sunday doen hulle saam Bybelstudie. Op Cultural Sunday bespreek hulle

een of ander belangrike onderwerp, of anders doen hulle iets wat opbouend is vir hulle

kulturele lewe. Op Comradeship Sunday gaan dit veral daarom om mekaar beter te leer ken.

Dit word gedoen deur die dag saam te geniet deur speletjies te speel of selfs deur bloot ’n

bespreking oor mekaar te hou. Op hierdie dag spandeer hulle ook tyd daaraan om saam

22

Constitution of the Presbyterian Student’s Fellowship

Page 28: Jeugwerk in die Swart Kerk

-22-

musiek te maak.

Ds. Ramalabani glo daaraan om altyd die byeenkomste van die jongmense by te woon, Hy

doen dit bloot net om hulle by te staan indien daar ’n probleem opduik wat hulle nie self

kan oplos nie.

Die eerste vergadering van die uitvoerende komitee word aan die begin van die jaar gehou.

Daar word die onderskeie bestuurslede verkies en die program van die jaar word

saamgestel. Daar kies hulle dan ook ’n Bybelboek om deur die loop van die jaar te

bestudeer. Gedurende 1981 het hulle Paulus se brief aan die Efesiërs behandel.

Die studente word in groepe verdeel as daar iets bespreek word by ’n vergadering. Dit word

gedoen om die individu meer betrokke te kry by die byeenkoms. Indien daar probleemvrae

opduik waarop hulle nie dadelik ’n antwoord het nie, dan word dit neergeskryf sodat hulle

later daaraan aandag kan gee.

’n Baie belangrike deel van hulle jaarlikse program is om verskillende onderwerpe te

bespreek wat vir die jongmense interessant is. Gewoonlik doen hulle dit deur ’n kenner op

die gebied wat hulle wil bespreek uit te nooi om vir hulle te lei in die bespreking daarvan.

Iets anders wat hulle doen is om die studente op te lei in die kuns om te praat oor die

Woord van God. Maar daarmee saam lei hulle ook die jongmense op om behoorlik te luister

as die Evangelie verkondig word, omdat baie min mense regtig konsentreer as iemand besig

is om te praat oor die Bybel.

Hulle onderneem soms toere na ander gemeentes. Dit vind ook per geleentheid plaas na

Blanke gemeentes, waartydens hulle ’n gesprek voer oor sake wat vir hulle van

gemeenskaplike belang is. Tot dusver het die studente nog nie as gemeente gaan kamp nie,

maar daar is planne om dit binnekort wel te doen.

5.2.2 Betrokkenheid

Die eerste byeenkoms van die jaar word altyd gebruik as ’n bekendstellingsgeleentheid.

Daar leer die nuwe en die ou lede mekaar ken en die nuwe lede word ingelig oor die manier

waarop die vereniging funksioneer en wat daar van die nuwelinge verwag word. So raak

hulle dan bekend met die hele organisasie.

Die ou lede maak kontak met die eerstejaars op die kampus en in die koshuise. Hulle nooi

dan die nuwelinge om saam met hulle kerk toe te gaan en agterna neem hulle die

eerstejaars saam na die vergadering van die jeugvereniging.

Hulle het slegs omtrent vyftien aktiewe lede in hulle vereniging. Dit maak maar omtrent tien

persent uit van die totale studentelidmate. Die jongmense skryf hierdie lae syfer toe aan die

feit dat die studente nie werklik mekaar ken nie — daar is nog nie werklik ’n verlange na die

gemeenskap van die heiliges nie.

’n Ander probleem wat hulle ondervind, is dat die studentelidmate en die gevestigde

lidmate nie maklik kan saamwerk nie. Daar is uiters min skakeling tussen die

koshuisinwoners en die inwoners van die dorpie. Dit is dan natuurlik ook te verstaan dat

daar nie ’n kragtige vereniging kan wees nie, omdat daar nie onderlinge samewerking is nie.

Hulle het ook gesukkel om ’n gepaste tyd te kry om te vergader. Vroeër het hulle elke

Vrydagmiddag byeengekom, maar weens die swaargelaaide akademiese program wat die

studente het, het hulle lidmaattal drasties afgeneem. Huidiglik vergader hulle Sondae ná die

Page 29: Jeugwerk in die Swart Kerk

-23-

erediens, wat ’n meer gepaste tyd is vir die studente.

5.2.3 Bybelstudie

Ds. Ramalibana neem self die Bybelstudie waar. Gewoonlik geskied dit in die groot groep,

maar soms deel hulle ook op in kleiner groepe om daar die gedeelte te bespreek onder

leiding van ’n groepleier.

Bybelstudie word gedoen op die Christian Service Sunday. Toe hulle die brief aan die

Efesiërs behandel het, het hulle die boodskap van die boek opgesom in die woorde: ‘Sit-,

staan- en loop met God’. Terwyl hulle dan die boek behandel, poog hulle om hierdie

boodskap raak te sien in die gedeelte waarmee hulle besig is.

Nadat hulle bepaal het wat die boodskap van die gedeelte is, pas hulle die gelese Woord

prakties toe op hulle eie lewens om op so ’n manier ook al hoe meer ooreenkomstig God se

voorskrifte te lewe.

Tog kom dit nie voor asof daar geweldige diepte in hulle Bybelstudie is nie. Hulle ondervind

ontsettende probleme om die Bybel op ’n geregverdigde wyse oor te dra na vandag se

situasie, en probeer dikwels om eerder die Bybel aan te pas by hulle eie situasie, in plaas

daarvan om hulle eie lewe aan te pas by die eise van God se Woord. Hulle is ook geneig om

die Ou Testament te sien as ’n boek vir die ou Israeliete sonder enige boodskap vir die mens

van die twintigste eeu.

5.3 PRESBYTERIAN VARSITY FELLOWSHIP,

Hieroor kan mens eintlik nie veel meer sê nie, behalwe dat daar wel so ’n vereniging is. Uit

die feit dat die studente self nie juis iets het om te vertel oor die Presbyterian Varsity

Fellowship nie, is dit duidelik dat hierdie vereniging baie min lewe het. Die enigste doel van

hierdie vereniging is om as Christenstudente van die Presbiteriaanse Kerk gereeld bymekaar

te kom om Bybelstudie te doen. Verder is daar nie eintlik iets wat die jongmense na hierdie

byeenkomste lok nie.

5.4 SLOT

Ds. Ramalibana en sy studente wat in beheer staan van die Presbyterian Student’s

Fellowship besef dat alles nie voor die wind gaan in hulle kerk nie. Hulle is daarvan bewus

dat daar sommige kerke is wat beter daarvoor toegerus is om met studente te werk.

Nogtans wil ek graag ’n paar punte uitlig wat my opgeval het in hierdie gemeente se metode

om met jongmense te werk. As winspunte wil ek noem:

• Die leraar se toegewydheid aan die studente.

• Die predikant se poging om die studente op hulle eie vlak te ontmoet en om nooit

vanuit ’n verhewe vlak met die jongmense te werk nie.

• Die kerk wat ook op finansiële gebied hulp gee aan studente wat werklik hulp nodig

het.

• Studente en skoliere vergader apart van mekaar.

• Die predikant wat altyd die vergaderings van die jongmense bywoon om hulle van

raad te bedien indien hulle daarna vra.

Aan die negatiewe kant is daar ook ’n paar dinge wat na my mening daartoe bydra dat daar

Page 30: Jeugwerk in die Swart Kerk

-24-

’n onbetrokkenheid is onder die studentelidmate:

• Gebrek aan ’n predikant wat op die studente kan konsentreer, terwyl die groot

hoeveelheid gemeentewerk aan iemand anders oorgelaat word.

• Daar is geen doel daarmee om ’n studentebeweging by die kerk sowel as op die

kampus te hê nie. Dit geld veral hier waar die studente en skoliere in elk geval van

mekaar geskei word. Die een vereniging dupliseer die ander, en so word albei

verenigings verswak.

• ’n Gebrek aan werklike diepgaande en sinvolle Bybelstudie. Ongeloofwaardige

toepassings van die Woord van God gaan daartoe lei dat die studente hulle geloof in

die kerk en sy leiers sal verloor.

Page 31: Jeugwerk in die Swart Kerk

-25-

6. DIE METODISTE KERK

Totale aantal studente aan die universiteit: 2809

Totale aantal studentelidmate in die gemeente: 352

Persentasie: 12,53

Studenteleraar: Ds. Z.S. Matsomela

6.1 DIE STUDENTELERAAR

Ds. Matsomela het eers aan die begin van 1982 met sy werk onder die studente begin.

Daarom kan mens verstaan dat alles nog nie so goed georganiseer is soos wat hy dit seker

graag sou wou hê nie.

Die nuwe eerstejaarstudente word uitgenooi na ’n verwelkomingsfunksie aan die begin van

die akademiese jaar. Soms is dit in die vorm van ’n partytjie by die kerk, maar hyself sal

daarvan hou om eerder die jongmense uit te neem vir een of ander uitstappie. Hiervoor

voorsien hy egter finansiële probleme.

Hy is nie van plan om al die studente in die koshuise te besoek nie. Hy sal eerder net

konsentreer op diegene wat nie kerk toe kom nie en diegene wat siek is. Hy wil egter later in

die jaar al die eerstejaars besoek, omdat hulle baie maklik verlore raak tussen die

studentemassa.

6.2 WESLEY GUILD

Daar is net die een beweging vir die studente in die Metodiste Kerk. Daar is dus ook nie ’n

Varsity Fellowship op die kampus nie.

6.2.1 Doelstellings en werkswyse

Die doel van die Wesley Guild is as volg:23

“The aim of the Guild movement is that of

young people banding together to help one another grow in Christian maturity.”

Hulle werk volgens die model van die ‘Four C’s’. Hieroor skryf hulle in dieselfde boekie:24

In pursuing this aim the movement has come to realise the need for a model to help in planning and to

remind it of the facets of a young person’s life. The model which we have chosen is that known as the 4

C’s. These are:

Consecration: learning to dedicate our lives to Christ and commit ourselves to His worship.

Comradeship: creating a fellowship of young methodist’s (sic) and other Christians in our society,

country and world, and committing ourselves to one another and our spiritual

growth.

Culture: learning to understand ourselves in the world and to be creative in it.

Christian Service: committing ourselves to the wellbeing of others at all levels of need.

Our programmes use these four elements to balance us and lead us towards full Christian maturity

within a community.

Die vereniging se jongmense word in vier kleiner groepe verdeel en elke groep konsentreer

dan op een van die ‘Four C’s’. So probeer hulle om al die studente betrokke te kry by die

jeugwerk.

23

4 C’s for Christ, p.4 24

Ibid.

Page 32: Jeugwerk in die Swart Kerk

-26-

Hulle kom Saterdae bymekaar. Daar is dan geleentheid om hulle toe te wy aan God. Hulle

het ook geleentheid vir sang, Soms spreek die leraar hulle toe, of anders nooi hulle ’n

spreker uit om te kom praat oor een van die ‘Four C’s’. Daar is nog nie begin met offisiële

Bybelstudie nie, alhoewel ds. Matsomela dink dat dit goed sal wees as hulle daarmee kan

begin.

6.2.2 Program

Behalwe vir die weeklikse vergadering, hou hulle ook een maal per jaar ’n kamp. Dit vind in

September plaas. Gewoonlik is daar geweldig baie belangstelling in hierdie kamp. Daar is die

probleem dat hulle nie ’n eie kampterrein het nie. Daarom moet hulle elke jaar soek na ’n

beskikbare kampterrein.

Hierdie kamp is vir hulle ’n geleentheid om die gemeenskap van die heiliges prakties uit te

leef. Hulle leef daar saam as broers en susters. Op hierdie kampe word daar baie

saamgesing. Hulle nooi ook sprekers uit om met hulle te kom praat oor een of ander faset

van die Four C’s.

Daar word nie voorsiening gemaak vir barmhartigheidswerk deur die studente nie. Die

studente het altyd die verskoning dat hulle te besig is. Daar is ook nie fasiliteite vir

ontspanning by die kerk nie. Daar is nie eens ’n kombuis waar hulle kan koffie maak vir die

studente nie.

6.2.3 Betrokkenheid

Daar is tien mans en tien dames wat optree as sogenaamde ‘kerkleiers’. Hulle neem leiding

met al die studentebedrywighede in die gemeente. Hulle werk direk onder die leraar en

indien hy ’n boodskap wil laat versprei onder die studente, dan word dit deur middel van die

kerkleiers gedoen. Hy woon ook hulle gereelde vergaderings by.

Volgens een van hierdie kerkleiers is daar nie geweldige geestelike nood onder die studente

nie. Sy is van mening dat die finansiële nood baie groter is as die geestelike nood. Volgens

haar woon ongeveer vyftig persent van die studente van die Metodiste Kerk die

vergaderings van die Wesley Guild by.

Hulle het gedurigdeur ’n poging om studente op te spoor wat nog nie belydenis van geloof

afgelê het nie, sodat hulle klasse kan bywoon wat deur die leraar aangebied word. Dit duur

gewoonlik vir twee of drie weke. As die voornemende lidmate gereed is, dan kom hulle

saam met die kerkleiers bymekaar en dan word hulle getoets ten opsigte van hulle kennis

van die Bybel sowel as oor die lering van hulle kerk. As hulle bevredigend presteer, dan

word hulle lidmate van die Metodiste Kerk.

Die ouer studente wat alreeds betrokke is by die kerk, besoek die nuwe eerstejaars. Hulle

werk volgens die predikant se lys van koshuise en kamernommers. Hulle motiveer dan die

nuwelinge om die eredienste en die vergaderings van die Wesley Guild getrou by te woon.

Indien die student ’n negatiewe houding openbaar, dan gaan die kerkleiers na hom toe om

met hom te praat oor sy gesindheid en om te kyk of hulle hom nie kan help om meer

positief te voel ten opsigte van die kerk nie.

6.3 SLOT

Aan die positiewe kant is daar net ’n paar dinge om te noem:

Page 33: Jeugwerk in die Swart Kerk

-27-

• Afwisseling in die program by vergaderings van die jeugvereniging.

• Afwisseling in die groep wat die program aanbied.

• Poging om die onverskilliges op te spoor en in te skakel by die kerk.

Daar is egter dele van hulle werk wat na my mening nog nie met volle oorgawe gedoen

word nie:

• Die leraar is nog ver te onbetrokke by die studente. ’n Studenteleraar se eerste

prioriteit moet die studente wees. Hy moet baie meer tyd daaraan spandeer om sy

studentelidmate op te soek en om probleemgevalle te identifiseer en saam met die

student te kyk of hy nie ’n oplossing kan kry nie.

• Daar moet so spoedig moontlik begin word met gereelde Bybelstudie. Dit is die

geestelike voedsel waarmee die student moet groei.

• Alhoewel dit ’n baie goeie idee is om die kerkleiers te gebruik om leiding te neem by

die studente, moet daar gewaak word daarteen dat dit nie ’n lewenswyse word dat

sommige studente altyd die werk doen terwyl die ander niks doen nie.

Page 34: Jeugwerk in die Swart Kerk

-28-

7. DIE ANGLIKAAN5E KERK

Totale aantal studente aan die universiteit: 2809

Totale aantal studentelidmate in die gemeente: 315

Persentasie: 11,21

Studenteleraar: Ds. N.C.H. Nkadimeng

7.1 DIE STUDENTELERAAR

’n Paar maande nadat ek die onderhoud met ds. Nkadimeng gehad het, is hy oorlede. Ek, en

ek glo baie ander Christene ook, beskou dit is ’n groot verlies, nie alleen vir die Anglikaanse

Kerk nie, maar vir die kerk van Christus in die algemeen. Dit het vir hom nie daarom gegaan

om sy kerk te propageer nie, maar in die eerste plek om vir Christus as Verlosser te

verkondig.

Daarom was enige persoon welkom om na hom toe te gaan met ’n probleem, ongeag van

die kerk waaraan hy behoort. Hy het ook dikwels predikante van ander kerke versoek om

die eredienste in sy kerk waar te neem.

7.1.1 Werkswyse

Soos by al die ander kerke, het die Anglikaanse Kerk ook ’n geweldige tekort aan geordende

leraars. In die Ring van Noord-Transvaal is daar maar vier of vyf jong leraars, terwyl al die

ander al redelik oud is en sommige reeds afgetree het, maar dan nog steeds voortgaan met

die werk.

Ds. Nkadimeng het die voordeel gehad dat hyself ’n ingeskrewe student was aan die

Universiteit van die Noorde. Gedurende 1981 was hy besig met B.Th III. Dit het tot gevolg

gehad dat hy geweldig baie kontak gehad het met die studente. Hy het hulle elke dag op die

kampus gesien en hulle het ook vrymoedigheid gehad om hom volkome in hulle vertroue te

neem. Hy het sy studente baie getrou besoek. Iets wat hy baie moes doen, was om

getuigskrifte vir die studente te skryf. Omdat hy hulle so goed geken het, was dit vir hom ’n

baie maklike taak.

Ds. Nkadimeng was van mening dat geen kerk sy werk onder die studente behoorlik kan

doen as hy nie ’n spesiale studenteleraar het nie. Met ’n studenteleraar kan ’n kerk sy werk

onder die jeug baie meer bevredigend doen. Dit is die studenteleraar wat opgesoek word in

tye van nood en dan moet hy beskikbaar wees om te help. Hy het geglo dat die studente ’n

eie leraar regverdig.

Hy het baie belanggestel in die studente en daar was altyd baie goeie samewerking tussen

hom en die jongmense. Hy het egter nooit namens die studente ’n besluit geneem voordat

hy nie eers vir hulle geraadpleeg het nie. Hy wou nie hê dat die studente moet voel dat hulle

onbelangrik is nie.

Wanneer hy op reis gegaan het en hy het verby dorpe gery waar van sy studentelidmate

woon, dan het hy dikwels by hulle huise aangegaan met die doel om hulle ouers te ontmoet.

Sodoende kon hy ’n beter idee kry van die huislike omstandighede van sy studente. Dit het

ook baie gehelp om die gaping te oorbrug tussen hom as leraar en die student.

Hy het ook baie dikwels vir studente van ander kerke gehelp wat probleme ondervind het.

Page 35: Jeugwerk in die Swart Kerk

-29-

Dit kan toegeskryf word aan die feit dat hy ’n bekende figuur was op die kampus, nie net by

sy eie studente nie, maar ook by studente van ander kerke. Sy geweldige belangstelling in

die jongmense het daartoe gelei dat sy werk onder die studente baie suksesvol was.

7.2 ANGSDC

Angsoc is die studente se vereniging. Angsoc staan vir Anglican Society. Dit is ’n algemene

vereniging in al die Anglikaanse Kerke. Die vereniging aan die Universiteit van die Noorde is

ook verbind met al die verenigings in die ander Anglikaanse kerke dwarsoor die Republiek.

Een van die studente aan die Universiteit van die Noorde het sitting op die uitvoerende

komitee van die vereniging se Transvaalse tak. Daar word jaarliks deur hierdie komitee

streekskonferensies gereël. Hierdie konferensies vind plaas in die vorm van ’n naweekkamp

en dan kom die Anglikaanse studente van die Universiteit van Pretoria, die Universiteit van

Witwatersrand en die Universiteit van die Noorde bymekaar om sekere onderwerpe te

bespreek. Daar sal hulle byvoorbeeld praat oor die Blank / Nie-blank verhouding en die

probleme wat dit in die kerk veroorsaak.

Aan die Universiteit van die Noorde kom die Anglikaanse studente elke Sondag bymekaar vir

die erediens. Daarna bly hulle agter vir die weeklikse Angsac-vergadering. Partymaal hou

hulle dan Bybelstudie. Ds. Nkadimeng het altyd self die leiding geneem met die Bybelstudie.

Hy het nie ’n bepaalde Bybelboek of onderwerp aangepak nie, maar vir elke geleentheid ’n

gedeelte gekies wat hy graag wou behandel.

Soms het hulle ook besprekingsvergaderings. Dit kan plaasvind deurdat die groep studente

saam praat oor ’n sekere onderwerp, of andersins nooi hulle ’n spreker om aan hulle ’n

onderwerp voor te dra. So het hulle byvoorbeeld reeds vir proff. J.A. van Wyk en P. Bolink,

wat albei lidmate van die Ned. Geref. Kerk is, uitgenooi om die Anglikaanse studente toe te

spreek.

Ds. Nkadimeng het nie ingemeng met die reëlings van hierdie vereniging nie. Hy het geglo

dat dit die taak van die uitvoerende komitee is om alles te reël. Indien daar probleme

opgeduik het, byvoorbeeld met ’n spreker wat hulle wou nooi of met vervoerreëlings, dan

was hy egter altyd beskikbaar om hulle te help.

Aan die begin van die jaar reël Angsoc vir die nuwe eerstejaarstudente ’n

verwelkomingsfunksie. Dit geskied in die vorm van ’n piekniek of ’n daguitstappie. Aan die

einde van die jaar word daar weer ’n geleentheid gereël om afskeid te neem van die

finalejaarstudente.

Die studente neem self inisiatief met al hulle reëlings. Indien hulle besluit om by ’n

besondere geleentheid tee aan te bied aan die mense wat ’n vergadering bywoon, dan gaan

kollekteer hulle geld en hulle gaan koop wat hulle nodig het. Die leraar het dus nie nodig om

hom te bemoei met hierdie tipe reëlings nie.

Daar is een probleem wat hulle ondervind en dit is dat daar eintlik geen fasiliteite is waar

die studente gesellig saam kan verkeer by die kerk nie. Daar is ’n groot behoefte na ten

minste ’n kerksaal.

7.3 SLOT

Daar is soveel mooi dinge wat mens kan sê oor hierdie kerk se werk onder die jongmense.

Ek noem net enkeles:

Page 36: Jeugwerk in die Swart Kerk

-30-

• Die leraar is daar waar die studente is. Hulle sien hom nie net by die kerk nie, maar

ook in hulle daaglikse lewe.

• Die leraar is intens betrokke by die studente.

• Die leraar laat die studente toe om volgens hulle eie inisiatief te werk, maar nogtans

is hy gereed om te help as hulle vasbrand.

• Hy is altyd gewillig om te help met probleme.

• Die Bybelstudie word op ’n verantwoordelike wyse gedoen.

Daar is na my mening nie enige grondige kritiek teen die werkswyse van die Anglikaanse

Kerk nie.

Page 37: Jeugwerk in die Swart Kerk

-31-

8. DIE NEDERDUITS GEREFORMEERDE KERK IN AFRIKA

Totale aantal studente aan die universiteit: 2809

Totale aantal studentelidmate in die gemeente: 336

Persentasie: 11,96

Studenteleraar: Ds. S.M. Seloana

8.1 KORT HISTQRIESE 00RSIG

Ek het dit goedgedink om, in die geval van die Ned. Geref. Kerk, eers ’n kort historiese oorsig

te gee van die omstandighede wat daartoe gelei het dat daar ’n studenteleraar aangestel is

vir die studente van die gemeente Turfloop, sowel as enkele probleme wat ondervind is met

hierdie pos.

Gedurende die laat-sestigerjare is dit in beginsel goedgekeur dat ’n studenteleraar

beroep kan word na die gemeente van Turfloop. Op ’n vergadering van die Dagbestuur

van die Sinodale Jeugkommissies van Noord- en Suid-Transvaal saam met die Kerkraad

van Turfloop op 29 Mei 1969, is die bouplanne vir die studenteleraar se pastorie ook

goedgekeur en daar is besluit om dadelik te begin met die bouwerk.

Nadat verskeie beroepe uitgebring is, het ds. L.K. Mabusela van Bloemhof op 25 November

1971 die beroep aanvaar as die eerste studenteleraar van die gemeente Turfloop.25

Vir ’n tyd lank het dit goedgegaan met die werk onder die studente. In die notule van die

Skakelkommissie vir studentebearbeiding van 11 Oktober 1972, lewer ds. Mabusela ’n baie

positiewe verslag oor sy werk onder die studente en dit is duidelik dat hy baie ywerig is vir

die taak wat hy op sy skouers geneem het.

Hy het egter versuim om ’n verslag voor te lê aan die betrokke kommissie voor hulle

vergadering van 15 Junie 1973, om hulle daarmee op hoogte te bring van die werk wat hy

reeds verrig het.26

Op hierdie vergadering besluit die kommissie dan dat die studenteleraar

aan die einde van elke semester ’n verslag oor sy werk aan die Jeugkommissies van die

Noord- en Suidstreek sowel as die ring moet voorlê.27

In die notule van die kommissie se vergadering op 2 Maart 1976, word die volgende geskryf

onder punt 5.1:

Die vergadering het vasgestel dat daar sedert 1973 geen verslae van die studenteleraar deurgestuur na

die kerkraad van Turfloop nie (sic). Sowel die studenteleraar as die kerkraad het in gebreke gebly om

uitvoering te gee aan die besluit om gereeld verslag te doen.

Besluit: Die vergadering herbevestig sy besluit van 15.6.73 dat daar tweemaal per jaar verslag gedoen

sal word deur die kerkraad van Turfloop aan die twee Jeugkommissie.

Dit blyk dat die verhouding tussen ds. Mabusela en sy kerkraad nie altyd na wense was nie.

Daar word egter nêrens gesê wat aanleiding gegee het tot die onenigheid tussen die twee

partye nie. Daar word op dieselfde vergadering onder 5.2 die volgende genotuleer:

Die vergadering neem kennis dat die Ring van Bethesda die band tussen die studenteleraar en die

gemeente van Turfloop losgemaak het op 28.6.74. Sedertdien is die posisie van die studenteleraar vir

die vergadering onduidelik.

25

Odendaal, M.W, 1978, p.47 26

Verwys na 5.1 van die Skakelkommissie se notule 27

Verwys na 5.5 van dieselfde notule

Page 38: Jeugwerk in die Swart Kerk

-32-

Dan vervolg die notule in 5-3:

Vir die kommissie skyn dit asof die betrokke partye (die studenteleraar en die kerkraad) onversoenbaar

is. Daarom word die Sinodale Kommissie versoek om nie dwang op die kerkraad uit te oefen om die

huidige studenteleraar as leraar te aanvaar nie, aangesien dit nie bevorderlik sal wees vir die

voortgaande studentebearbeiding nie.

Kort na hierdie gebeure het ds. Mabusela ’n beroep aanvaar na Mamelodi. Daar is toe begin

om beroepe uit te bring vir ’n nuwe studenteleraar. Uiteindelik, nadat die

studenteleraarspos op 24 Mei 1975 tydelik bevries is28

en sy pos as “dood”29

bestempel is,

het ds. S.M. Seloana op 22 Maart 1981 die beroep aanvaar as die nuwe studenteleraar van

die gemeente Turfloop en hy het kort daarna begin met sy werk onder die studente van die

Universiteit van die Noorde.

8.2 DIE STUDENTELERAAR

Uit die kort historiese oorsig hierbo, is dit duidelik dat ds. Siloana voor ’n geweldige

uitdaging te staan gekom het toe hy die beroep as studenteleraar aanvaar het. Hy moes in

werklikheid weer opnuut begin met hierdie werk.

8.2.1 Werkswyse

Die eerste ding wat ds. Seloana aan die begin van die jaar doen nadat die nuwe eerstejaars

opgedaag het by die universiteit, is om uit te vind watter van hierdie studente versuim het

om ’n kaartjie by hom in te vul op die dag toe hulle geregistreer het by die universiteit. Dit

gebeur dikwels dat daar name kort is op sy lys. Hierdie lys moet hy dan aanvul by die

universiteit se administrasie. Hier kan hy ook uitvind wat die studente se kamernommers is.

Hierna begin hy met koshuisbesoek. Hy besoek elke manlike student in sy kamer. Hy begin

eers om in die algemeen te gesels en dan vra hy die student uit oor sy ouerhuis en oor die

plek waarvandaan hy kom. Hy doen dit om die student op sy gemak te stel. Hy vind ook by

hom uit wie sy leraar by die huis is.

Daarna gee hy aan die student geleentheid om enige vrae te vra wat hy mag hê, veral

betreffende die werksaamhede van die plaaslike gemeente. Hy probeer ook uitvind of die

student belangstel in Christelike aktiwiteite. Daarna lees hy ’n gedeelte voor uit die Bybel en

hy gee ’n kort verklaring van die gedeelte en dan gaan hy voor in gebed. Dit gebeur soms,

veral by die ouer studente, dat baie van sy tyd in beslag geneem word om die gedeelte wat

hy gelees het, tot bevrediging van die student uit te lê, maar die eerstejaars is nie geneig om

met hulle leraar te argumenteer oor die Bybel nie.

By die damestudente kan daar egter nie op dieselfde manier gewerk word nie. Hy mag

natuurlik nie die dames individueel in hulle kamers besoek nie. Daarom kom die dames as

groot groep saam in die koshuis se ontspanningsaal. Hy doen dan ’n tipe van groepsbesoek.

Hierdie metode werk egter nie so deeglik soos die kamerbesoek by die mans nie. Hy het al

probeer om die dames een-een in die koshuis se saal te besoek, maar daar is gedurig ander

studente wat ook die saal wil gebruik en hulle word dan ongeduldig as ’n predikant daar

besig is met ’n gesprek.

Hy oorweeg dit om van ’n dame gebruik te maak om die damestudente te besoek. Dit is

interessant dat ds. Mabusela reeds in sy verslag wat voorgelê is aan die Skakelkommissie vir

28

Notule van die Sinodale Jeugkommissie - Noordstreek, van 17 September 1975, punt 10.1 29

Ibid, punt 10.2

Page 39: Jeugwerk in die Swart Kerk

-33-

studentebearbeiding op 11 Oktober 1972 onder 3.2.1. skryf: “Koshuise: twee vroue uit die

gemeente sal help met kamerbesoek aan die dameskoshuise.”

Hy maak gebruik van die teologiese studente om te help met die kategetiese onderrig van

die jonger kinders. Hy sien ook groot moontlikhede daarin om die teologiese studente

gedurende naweke te gebruik om huisbesoek te doen by die gemeentelede van buiteposte,

maar tot dusver het hierdie ideaal nog nie ’n werklikheid geword nie.

Om een of ander rede is baie studente bang dat dit bekend sal word dat hulle lidmate van

die Ned. Geref. Kerk is. Ds. Seloana is nie seker wat die rede hiervoor is nie, maar hy

vermoed dat baie mense die Ned. Geref. Kerk beskou as die kerk van die regering. Meer as

helfte van sy studente het versuim om kaartjies in te vul om te sê aan watter kerk hulle

behoort. Hulle skryf eerder dat hulle aan geen kerk behoort nie.

Ds. Seloana het die begeerte om sy studente op ’n heel praktiese vlak by te staan. Dit

gebeur soms dat tot vier studente op ’n dag na hom toe kom met finansiële probleme en

omdat die kerk nie in staat is om hulle te help nie, moet hulle dikwels hulle opleiding staak.

Hy sal graag wil sien dat sy kerk die middele kry om sulke studente te help.

8.3 N.G. VARSITY FELLOWSHIP

Hierdie is die kerk se vereniging wat spesifiek op die studente gerig is. Hulle vergader tans

elke Sondagaand om 19h00. Soms vergader hulle in ’n lokaal op die kampus, maar meestal

vergader hulle by die kerk self. Dit word gedoen in ’n poging om die studente te laat voel

dat hulle besig is met ’n spesifieke kerk se vereniging en nie sommer ’n alledaagse

Christelike byeenkoms nie. As al die vergaderings op die kampus plaasvind (soos by

sommige ander kerke), kan dit baie maklik gebeur dat die studente die gevoel kry dat die

kerk eintlik oorbodig is, omdat hulle alles by die N.G. Varsity Fellowship kry wat hulle nodig

het. Alles wat hierdie vereniging doen, word dus vanuit die kerk gedoen.

8.3.1 Program

Hulle weeklikse program bestaan normaalweg of uit Bybelstudie, of ’n spreker wat hulle

toespreek, of die studente wat self aan ’n bespreking deelneem. Die doel van die vereniging

is om die studente van die Ned. Geref. Kerk bymekaar te kry en om hulle te aktiveer tot

Christelikheid. Verder word daar ook groot klem daarop gelê om die studente se geloof te

versterk en om hulle op te lei in die lering van hulle kerk. Dit gebeur dikwels dat die

studente dink dat hulle klaar is met skoling die dag as die kategese tot ’n einde kom. Hulle

dink dan dat dit genoegsaam is om net kerk toe te gaan. Die program van die N.G. Varsity

Fellowship word dus daarop gerig om verantwoordelike lidmate van die kerk te kweek.

Die studente is baie lief daarvoor om in debat te tree met mekaar. Daarom word daar baie

geleentheid aan hulle gegee om op so ’n manier onderwerpe te bespreek. Gewoonlik neem

ds. Seloana een of ander onderwerp uit die Bybel waaroor hulle dan moet praat. Dit is

miskien ’n onderwerp soos: ‘Jesus Christus was nie die seun van God nie, maar die seun van

Maria’. Een groep moet dan die een kant van die onderwerp verdedig en die ander groep

die anderkant. Aan die einde van die bespreking gee ds. Seloana dan self die Skrif se

antwoord op hierdie onderwerp.

Dit gebeur ook soms dat die Varsity Fellowships van die verskillende kerke bymekaar kom

om ’n aktuele onderwerp te bespreek. Gedurende 1980 het die N.G. Varsity Fellowship

byvoorbeeld die Varsity Fellowship van die Rooms-Katolieke Kerk uitgenooi na hulle

Page 40: Jeugwerk in die Swart Kerk

-34-

erediens en daarna het ’n verpleegster die twee groepe toegespreek oor

voorbehoedmiddels, wat natuurlik deur die Rooms-Katolieke Kerk verwerp word. Toe het

die twee groepe in debat getree oor hierdie onderwerp en dit het tot ’n baie interessante

bespreking gelei.

Soms tree hulle ook in gesprek met studente van ander universiteite. So het hulle al ’n

bespreking gehou met Blanke studente oor die probleme van ons tyd in ’n poging om vir

hulleself ’n antwoord te kry daarop. Hulle besef dat alle Christene broers in Christus is en

daarom moet daar onderlinge gesprek wees.

Hulle kry ook dikwels mense om hulle te kom toespreek op hulle vergaderings. Soms is dit

ds. Seloana self en ander kere is dit iemand van buite wat hulle toespreek. Gewoonlik is die

onderwerpe wat so voorgedra word, tipe onderwerpe wat nie maklik deur die studente

alleen bespreek kan word nie, byvoorbeeld ‘die rol van die student in die wêreld’, ‘diens in

die wêreld deur die kerk’ en ‘die toekoms van die Ned. Geref. Kerk’.

Die ander belangrike deel van hulle program is Bybelstudie. Dit word volgens twee metodes

gedoen. Soms word ’n teologiese student of ’n ander gelowige lidmaat gevra om ’n gedeelte

voor te berei by die huis. By die volgende vergadering moet hy dan die gedeelte aan die

groep uitlê in die vorm van ’n kort boodskap. Daarna het die studente dan geleentheid om

vrae te vra oor die gedeelte. Ds. Seloana is egter van mening dat hierdie metode nie baie

suksesvol is nie.

Om hierdie rede wil hy nou al hoe meer die ander metode begin toepas. Hier word ’n

Skrifgedeelte gekies en die studente verdeel dan in groepe waartydens hulle die gedeelte

volledig bespreek aan die hand van ’n paar vrae wat die leraar opstel. Daarna kom die

groepe weer bymekaar en dan word die vrae in die groot groep behandel. Op hierdie

manier kry elke groep die geleentheid om ’n bydrae te maak tot die Bybelstudie. Volgens ds.

Seloana is hierdie metode redelik suksesvol.

Nadat hulle Bybelstudie gedoen het, word daar geleentheid gegee vir gebed. Gewoonlik stel

hulle ’n gebedslysie op na aanleiding van die Bybelstudie wat hulle gedoen het. Dan bid

hulle in die kleiner groepe hiervoor.

Die groep probeer ook gereeld kamp. Indien dit vir hulle enigsins moontlik is, gaan hulle

twee maal per jaar op ’n kamp.

Die studente poog tans om ’n klein boekery op te bou. Dit kan ’n tweeledige doel dien. Hulle

kan as groep navorsing doen oor ’n sekere onderwerp indien hulle gepaste boeke het en dit

kan dien as hulpmiddel vir die leraar as daar studente by hom kom met probleme, omdat hy

tans geen literatuur het om aan hulle te gee om te lees nie.

8.3.2 Betrokkenheid

Ook by hierdie vereniging bestaan die probleem dat daar ’n groot gebrek aan belangstelling

is. Dit is dikwels as gevolg van politieke redes. Die studente praat van die Ned. Geref. Kerk as

die kerk van die Blanke of die kerk van die regering.

Die bywoning van die byeenkomste is baie wisselvallig en hang baie af van die program wat

aangebied word. By die eerstejaarsverwelkomingsfunksie is daar soms soveel as

eenhonderd-en-vyftig studente en as daar interessante toere onderneem word, is die groep

ook redelik groot. By die gewone byeenkomste en die Bybelstudie daal die getalle tot

ongeveer sewentig. Voor ds. Seloana se koms was daar ’n geweldige afplatting in die getalle,

Page 41: Jeugwerk in die Swart Kerk

-35-

maar vandat hy begin werk het onder die studente, het die belangstelling weer toegeneem.

Die studente het vroeër die probleem gehad dat die kerkraad nie die behoeftes van die N.G.

Varsity Fellowship verstaan het nie en daarom kon hulle ook nie die studente help nie. Daar

is toe ’n versoek gerig dat die Varsity Fellowship ook ’n verteenwoordiger moet kry op die

kerkraad. Daar is aan die versoek voldoen en op die oomblik is daar ’n hele paar studente

wat sitting het op die kerkraad.

Die N.G. Varsity Fellowship het later die kerkraad gevra dat een of twee Sondae per maand

afgestaan word aan die Varsity Fellowship. Hulle wil op daardie Sondag self sorg vir ’n

predikant om te preek — iemand wat die studente verstaan. (Hierdie versoek is gerig

voordat ds. Seloana as studenteleraar beroep is.) Hulle wil self die kollekte insamel en sorg

vir sangitems.

Die kerkraad wou hierdie versoek egter nie goedkeur nie, omdat hulle dit as ‘polities-

gemotiveerd’ gesien het. Later is daar egter tog voldoen aan die versoek nadat die kerkraad

oortuig was dat dit net ’n eerlike poging van die jongmense was om meer betrokke te raak

by die kerk. Al voorwaarde wat gestel word aan die studente is dat hulle nie moet afwyk van

die vasgestelde liturgie nie. Die studente sorg vir die afkondigings en die insameling van die

kollekte en dan lewer hulle ook sangitems. As hulle iets wil doen wat nie inpas by die liturgie

nie, dan doen hulle dit na die erediens.

Daar is ’n groot verskeidenheid jongmense aan die universiteit en daar word ’n groot aantal

taalgroepe verteenwoordig. Die erediens is altyd in Afrikaans gehou en dit het probleme

veroorsaak vir mense wat nie die taal magtig is nie. Die Varsity Fellowship het toe voorgestel

dat die preek in Engels gelewer word met ’n tolk om dit in Sotho te vertaal vir diegene wat

nie Engels verstaan nie. Die kerkraad wou hierdie versoek ook nie goedkeur nie. Volgens

hulle was dit ’n verset van die studente teen Afrikaans as taal. Aan die einde van 1973 het

die kerkraad besef dat die studente reg is en daar is toe voldoen aan die versoek.

Dit het tot gevolg gehad dat die studente baie meer gereeld die eredienste bywoon, omdat

baie van hulle vroeër na die eredienste van die ander kerke gegaan het waar die voertaal

altyd Engels was.

Daar bestaan ’n behoefte aan ’n eie vervoermiddel. Dit kos die studente ongeveer R400 om

busse te huur om hulle na Subiaco te neem as hulle wil gaan kamp. Die universiteit voorsien

wel vervoer vir die S.C.M, maar die kerke se jeugverenigings word nie deur die universiteit

as amptelike verenigings van die universiteit erken nie en daarom mag hulle nie die

universiteit se vervoergeriewe gebruik nie.

8.4 M.B.B.

Behalwe vir die Varsity Fellowship wat redelik aktief is, het die Ned. Geref. Kerk ook nog

die M.B.B. Dit staan vir Mokgatlo wa ba Bacha, of in Afrikaans vertaal: Christelike

Jeugvereniging.

Die doel van die M.B.B. is: “Om ’n ernstige en praktiese Christelike lewe volgens die Woord

van God onder die jongmense in hul omstandighede te bevorder.”30

Die M.B.B. kom Sondae om 14h00 bymekaar. Hier doen hulle of Bybelstudie of hulle

bespreek die oggend se preek. Dit word gedoen in ’n poging om die jongmense te leer om

30

Grondwet van die C.J.V. van Noord-Transvaal

Page 42: Jeugwerk in die Swart Kerk

-36-

oor die Bybel te praat.

Daar word jaarliks vroeg in die jaar ’n konferensie gehou waartydens hulle probeer om

onaktiewe studente by die M.B.B. te betrek. Hulle kies ook die nuwe komitee van die M.B.B.

op hierdie konferensie.

Aan die einde van September word ’n tweede konferensie gehou. Dit geskied op ringsvlak.

Dan kom die hele Ring van Bethesda bymekaar. Behalwe vir die onderwerpe wat hier

behandel word, word die nuwe ringskomitee hier verkies.

Die M.B.B. wil graag samewerking bewerkstellig tussen die jeug van die verskillende

gemeentes. Die jeug word oor-en-weer uitgenooi waartydens hulle saam gesels en

Bybelstudie doen. Die mense wat as kinders aktief is in die M.B.B. is ook later aktiewe

lidmate in hulle eie gemeentes.

Daar word jaarliks ook sangkompetisies gereël op gemeentelike- sowel as ringsvlak. Die

gemeente van Turfloop se M.B.B. ontvang byna jaarliks die beker vir die beste koor in die

ring. Hulle het al selfs op algemene vlak die koorkompetisie gewen.

Daar is ’n probleem met die bywoning van die M.B.B. se vergaderings. Die N.G. Varsity

Fellowship is spesifiek gerig op die studente. Die M.B.B. is wyer ingestel en betrek beide die

hoërskoolleerlinge en die studente. Daar is ongeveer vyf-en-veertig aktiewe studente in die

M.B.B, maar hulle is almal óf teologiese studente óf studente in Maatskaplike Werk. Die

ander studente sê dit is die ding van die kind en daarom wil hulle dit nie bywoon nie. Die

skoolkinders voel op hulle beurt weer onbekwaam om saam met die studente te praat oor

geestelike onderwerpe. Daarom slaag hierdie vereniging nie daarin om die studente en die

skoliere bymekaar te bring nie.

8.5 SLOT

Daar is baie om te sê ten gunste van die werksmetode van die Ned. Geref. Kerk onder die

studente:

• Daar is ’n spesiale studenteleraar.

• Koshuisbesoek vind getrou plaas.

• Daar is ’n opregte begeerte om die studente prakties te help as hulle probleme het.

• Daar is goeie samewerking tussen die kerk en die kerk se jeugvereniging.

• Bybelstudie word deeglik en sinvol gedoen.

• Studente word betrek by die besprekings tydens hulle byeenkomste.

• Die bespreking van die oggend se preek is ’n baie sinvolle manier om ’n byeenkoms

te hou, mits daar ’n verantwoordelike leier is tydens die bespreking.

Daar is ook enkele dinge wat ons téén die Ned. Geref. Kerk se werksmetodes kan sê:

• Daar moet so gou moontlik begin word om die damestudente baie meer intensief te

bearbei.

• By die Ned. Geref. Kerk kan ons goed sien wat die nadeel daarvan is om ’n Varsity

Fellowship sowel as ’n amptelike jeugvereniging van die kerk vir die studente te hê.

Dit lyk totaal onnodig om die studente by twee verenigings in te skakel wat albei

Page 43: Jeugwerk in die Swart Kerk

-37-

dieselfde doel het.

• Die studente en skoliere moet nie saam vergader nie. Hulle behoeftes is te

uiteenlopend.

Page 44: Jeugwerk in die Swart Kerk

-38-

9. KONKLUSIE

In hierdie laaste hoofstuk moet ons nou enkele gevolgtrekkings maak met behulp van die

inligting wat ons versamel het. Die doel van hierdie studie was immers om ’n metode te

probeer bepaal vir meer doeltreffende jeugwerk in die swart kerke.

Ek begin deur eers enkele aanbevelings te maak oor die werk van die studenteleraar en dan

gaan ek voort deur die kerk se jeugverenigings te bespreek.

9.1 DIE STUDENTELERAAR

By al die kerke wat behandel is, met die moontlike uitsondering van die Nederduitsch

Hervormde Kerk, regverdig die studentelidmaattal ’n eie studenteleraar. Dit wil voorkom

asof daar by baie kerke nog nie werklik ’n visie is vir die toekoms wanneer die studente klaar

is met hulle studies nie. Indien die jongmense reeds in hierdie vroeë stadium van hulle lewe

intensief bearbei word, is die moontlikheid groot dat hulle eendag verantwoordelike

lidmate sal wees in hulle eie gemeentes.

Dit is so dat daar ’n tekort is aan leraars in die meeste swart kerke en daar is ook ’n tekort

aan geld om ’n ekstra leraar te onderhou, maar dit lyk vir my noodsaaklik dat daar in elke

kerk, in samewerking met die sinode, na ’n oplossing gesoek moet word vir hierdie praktiese

probleme. Dit het duidelik geblyk uit die bespreking van die Ned. Geref. Kerk sowel as die

Anglikaanse Kerk, wat albei studenteleraars het, dat die belangstelling by die studente in die

kerk, baie groter is as by kerke sonder ’n studenteleraar.

Dit is eenvoudig ’n feit dat ’n predikant wat aandag moet gee aan sy gemeente saam met

ses of agt buiteposte, net nie die tyd het om die studente op ’n verantwoordelike wyse te

bearbei nie, en as die kerk die student as aktiewe lidmaat verloor, gaan hy hom nooit weer

kan betrek in sy latere lewe nie.

Die leraar se prediking moet aktueel en absoluut Skriftuurlik wees. Die studente is baie

meer krities as die gewone deursneë lidmaat en hulle verloor baie gou hulle belangstelling

in die kerk indien hulle agterkom dat die predikant afskeepwerk doen met sy preke. Die

preek moet op die Bybel gegrond wees, maar dit moet ook die student in sy eie daaglikse

situasie aanspreek.

Die predikant moet soveel as moontlik kontak hê met sy studente. Ook deur middel van die

bywoning van hulle vergaderings, moet hy toon dat hy belangstel in dit wat die studente

doen. By die vergaderings moet hy gereed wees om te help as daar praktiese probleme

opduik, maar hy moet aan die anderkant versigtig wees om nie die studente te oorheers en

die inisiatief uit hulle hande weg te neem nie. Daar is seker niks wat ’n student se

belangstelling so vinnig doodmaak nie, as wanneer hy die geleentheid ontneem word om

self planne te beraam en besluite te neem. Daar moet met ander woorde vertroue in die

studente geplaas word. Verder moet die studente ook nooit die gevoel kry dat die predikant

net die vergaderings bywoon om die studente op te pas nie.

Die predikante moet ’n oop oor hê vir die probleme van die jongmense. Die studente het

baie probleme waarmee hulle worstel en dit is dikwels langs die weg van ’n probleem wat

opgelos word, dat ’n persoon tot geloofsoortuiging kom. ’n Predikant wat dus gereed is om

die student by te staan met ’n probleem, het die geleentheid om ook deur te dring tot die

Page 45: Jeugwerk in die Swart Kerk

-39-

student se geestelike nood.

Koshuisbesoek is baie belangrik. Daar is sommige studente wat nie daarvan hou om in hulle

kamers besoek te word nie, maar dit is tog die persoonlike kontak met die studente wat die

meeste indruk maak. Dit moet dus voortdurend plaasvind. Daar moet ook enkele bekwame

dames opgelei word om die damestudente in hulle kamers te besoek. Die probleemgevalle

kan nog steeds na die leraar verwys word, maar ook die dames het ’n behoefte aan

persoonlike kontak.

Hiermee saam moet ons ook wys op die belangrikheid daarvan om baie aandag te gee aan

die eerstejaarstudente. Dit kan hier ook gesê word dat die eerstejaar wat aktief betrokke is

by die kerk, ook in sy tweede- en derdejaar sal inskakel by die werksaamhede van die kerk.

Die dorpie Mankweng, waar al die predikante woon, is ’n hele entjie vanaf die koshuise

geleë. Dit is dus bietjie ongerieflik vir studente wat die predikant wil gaan spreek, veral as

daar ook ’n moontlikheid bestaan dat die predikant nie tuis is nie. Daarom lyk dit asof dit

noodsaaklik is dat die predikante weer moet probeer om die spreekkamer op die kampus

terug te kry. Daar moet met die universiteitsowerhede en die studenteraad onderhandel

word om ’n kantoor op ’n gerieflike plek vir die studente te kry. Elke leraar kan dan op ’n

sekere oggend of middag van die week die geleentheid kry om die spreekkamer te beman,

waar studente met probleme hom kan spreek. Dit kan baie help om beter kontak tussen die

leraar en die studente te bewerkstellig.

9.2 JEUGVERENIGING5

By byna al die kerke werk dit so dat daar ’n ‘Varsity Fellowship’ bestaan waaraan die

studente behoort. Hierdie vereniging werk dan op die kampus met die studente. Dan is daar

ook ’n jeugvereniging by die kerk waaraan die hoërskoolleerlinge sowel as die studente

behoort.

Na my mening het ons hier met twee probleme te doen. Eerstens is dit verkeerd dat die

hoërskoolleerlinge en die studente aan een vereniging behoort wat saam hulle

byeenkomste het. Die twee groepe se behoeftes verskil heeltemal van mekaar. ’n Program

wat vir die skoliere aanvaarbaar is, verveel die studente, en as die studente tevrede is met

’n byeenkoms, is dit gewoonlik te ingewikkeld vir die skoliere. Dit is ook net verstaanbaar

dat die skoliere nie vrymoedigheid sal hê tussen die ouer lede nie. Die Ned. Geref. Kerk

illustreer presies wat die uiteindelike gevolg van so ’n samewerking is, want geen skoliere

wil meer die vergaderings bywoon nie.

Die ‘Varsity Fellowship’ is gestig as vereniging net vir die studente, maar nou word dit van

die studente verwag dat hulle nog steeds hulle kerk se eie vereniging ook moet ondersteun,

saam met die skoliere. Ons het hier dus te doen met twee verenigings met dieselfde doel

wat dieselfde studente wil bereik, maar in die praktyk is die twee verenigings eintlik in

kompetisie met mekaar en uiteindelik word albei verenigings verswak deur hierdie

werkswyse.

Die ander probleem is dat die Varsity Fellowship baie maklik gesien kan word as ’n

vereniging wat apart van die kerk funksioneer. Die Ned. Geref. Kerk oorkom hierdie

probleem deurdat die N.G. Varsity Fellowship vanuit die kerk werk en gewoonlik hulle

byeenkomste by die kerk het.

As oplossing vir die probleem wil ek die volgende aanbied: Die Varsity Fellowship word

Page 46: Jeugwerk in die Swart Kerk

-40-

behou as die kerk se amptelike vereniging vir die studente. Hierdie vergaderings vind egter

altyd by die kerk plaas om die kontak te behou met die plaaslike gemeente. Verder moet die

ander jeugvereniging behou word as die kerk se amptelike vereniging vir die

hoërskoolleerlinge. Die twee verenigings moet dan heeltemal afsonderlik funksioneer, elk

met sy eie bestuur, sy eie vergadertye en sy eie program.

Die vergaderings moet so interessant moontlik gemaak word. Dit help nie om mense te nooi

na ’n byeenkoms as daar nie ’n sinvolle program aangebied word nie.

Daar moet gewaak word daarteen om byna uitsluitlik van sprekers gebruik te maak by die

vergaderings, soos wat dit wel gebeur by sommige kerke. Aan die eenkant getuig dit van

luiheid aan die komitee se kant wat nie bereid is om oorspronklike vergaderings te beplan

nie. Aan die anderkant, omdat meeste van hierdie vergaderings direk na die erediens

plaasvind, is dit verstaanbaar dat die studente nie daarvoor te vinde sal wees om elke week

na twee preke direk na mekaar te luister nie. Per geleentheid is dit goed om ’n spreker te

hê, maar afwisseling in die program is noodsaaklik.

Indien die studente betrek kan word by ’n bespreking, is dit baie goed. Indien hulle daarvan

hou om in debat te tree met mekaar, dan kan dit ook gereeld gedoen word, solank almal net

betrek word by die vergadering.

Ook die bespreking van die dag se preek is ’n baie sinvolle manier om ’n vergadering te hou,

mits dit nie elke week gedoen word nie. Die geheim bly seker dat daar afwisseling moet

wees in die program en dat die studente betrokke moet wees by dit wat aangebied word.

Bybelstudie en gebed moet op ’n gereelde grondslag aangebied word. By baie van die kerke

word dit nagelaat omdat die verskoning aangevoer word dat die studente te besig is. Die

studente van die Rooms-Katolieke Kerk kom egter elke Woensdagaand bymekaar vir

Bybelstudie en hierdie byeenkomste word met sukses bekroon. Alhoewel mens nie moet

verwag dat daar ’n honderd persent bywoning van die Bybelstudie sal wees nie, sal dit tog

baie beteken vir diegene wat dit wel bywoon.

Omdat dit belangrik is om Bybelstudie op ’n gereelde grondslag te doen, is dit ook nie

wenslik dat die Bybelstudie saam met die normale weeklikse byeenkomste val nie.

Die studenteleraar moet verkieslik self die leiding neem met die Bybelstudie. Hy moet

homself deeglik voorberei en hy kan dan belangrike inligting en vrae laat afrol vir die

studente. Dit blyk uit die navorsing wat ek gedoen het dat die sogenaamde ‘gonsgroepe’,

waar die Skrifgedeelte in kleiner groepe van ses tot agt bespreek word, die beste resultate

lewer. Daarna kan daar terugvoering wees in die groot groep.

Die leraar moet homself egter baie deeglik voorberei sodat hy iets nuuts het om vir die

jongmense te sê. Andersins gaan die studente belangstelling verloor in hierdie

byeenkomste.

Dit lyk vir my ook belangrik dat die studente verteenwoordig sal wees op die kerkraad. Hulle

het behoefte om te skakel met die kerkraad op amptelike vlak. Daar moet dus altyd een of

meer studente op die kerkraad wees om die jongmense se saak te stel.

Die Rooms-Katolieke Kerk doen moeite om hulle studente op te lei. Dit is ’n tipe opleiding

wat nie op die massa gerig moet wees nie, maar dit is goed om diegene wat wel belangstel

in te skakel by ’n opleidingsprogram, met die oog daarop om hulle bruikbaar te maak vir

Evangelisasiewerk, terwyl hulle studente is, maar ook later in ander gemeentes. Hiervoor is

Page 47: Jeugwerk in die Swart Kerk

-41-

opleiding egter noodsaaklik. Indien dit nodig is, kan hierdie mense dan in hulle latere lewe

gebruik word as lekepredikers in ’n gemeente of op ’n buitepos waar daar ’n tekort aan

predikante is. Maar hulle moet reeds as studente opgelei word om oor God en sy Woord te

praat.

Daarmee saam wil ek my ook skaar by die Rooms-Katolieke Kerk se metode van

indiensopleiding. Dr. J.J. Kritzinger het in sy boek31

ook die wenslikheid daarvan aangedui

om mense in hulle eie omgewing, in die praktyk, op te lei, in plaas daarvan om hulle weg te

neem na vreemde opleidingsentra. Hulle moet daar, in hulle eie omgewing, opleiding

ontvang om bruikbare kerklidmate te wees.

Dit is ook Skriftuurlik reg dat die studente gebruik word in praktiese barmhartigheidswerk.

Die studente van die Rooms-Katolieke Kerk leer die jong kinders sokker speel en hulle help

die skoolkinders met hulle skoolwerk. Hierdie mense begryp dalk iets van die ware

bedoeling van barmhartigheidswerk, naamlik om ’n persoon te ontmoet te midde van sy

behoefte en om hom daar te help. Ds. Matsomela van die Metodiste Kerk het vir my ook

daarop gewys dat hierdie manier van werk ’n algemene vorm van hulpbetoon is in die kerke

van Amerika.

9.3 SLOT

Ek wil nie voorgee dat die ideale studentegemeente sal ontstaan indien hierdie metodes

gevolg word nie. Ek wou maar slegs enkele riglyne probeer aandui wat deur verskillende

kerke beproef is en wat goeie resultate gelewer het.

Mag die verskillende kerke saamwerk om die swart jeug so intensief en doeltreffend as

moontlik te bearbei. Die kerk is dit aan hulle verskuldig.

31

Kritzinger, J.J, p.130-143

Page 48: Jeugwerk in die Swart Kerk

-42-

BRONNELYS

BOEKE EN ARTIKELS

Crafford, D., Religion in the University of the North. Theologia Viatorum., Junie 1974,

Volume 2

Cronje, J.M., Die rol van ISWEN. N.G.T.T., September 1981, Deel 22

Kritzinger, J.J., 'n Missionere Bediening. Pretoria: N.G. Kerkboekhandel, 1979

Odendaal, M.W., Die geskiedenis van die gemeente Turfloop. Stofberg Teologiese Studies.,

1978, Nommer 3

Van Niekerk, A.S., Aspekte van die Kerklike en Godsdienstige toestande in die omgewing

van Turfloop. Theologia Viatorum., November 1974, Volume 2

REGLEMENTE

CASA “Unin”. (Rooms-Katolieke Kerk)

Christelike Jeugvereniging van Noord-Transvaal. (Ned. Geref. Kerk) Lumko Institute.

Lutheran Students’ Christian Fellowship.

N.G. Varsity Fellowship.

Presbyterian Student’s Fellowship.

Wesley Guild. (Metodiste Kerk)

NOTULES

Committee for Spiritual Ministration to Students:

• 1 April 1975

• 30 Maart 1976

• 26 April 1977

Dagbestuur van die Sinodale Jeugkommissies van Noord- en Suid-Transvaal saam met die

Kerkraad van Turfloop:

• 29 Mei 1969

Interdenominational Committee for Spiritual Ministration to Students:

• 15 Februarie 1978

• 8 Februarie 1979

asook die agenda vir die vergadering van:

• 15 Februarie 1978

Religious Affairs Committee:

• 15 Junie 1973

Page 49: Jeugwerk in die Swart Kerk

-43-

Sinodale Jeugkommissie — Noordstreek:

• 17 September 1975

Skakelkommissie vir Studentebearbeiding:

• 10 Oktober 1972

• 15 Junie 1973

• 2 Maart 1976

PERSOONLIKE ONDERHOUDE

Crafford, D., Voormalige voorsitter van die Committee for Spiritual Ministration to Students.

Diale, J., Jeugdiaken in Ned. Geref. Kerk en voorsitter van die M.B.B. vir 1982.

Dippenaar, M.C., Voormalige leraar van die gemeente Turfloop.

Dolamo, R.T.H., Leraar van die Lutherse Kerk.

Kgatle, Godsdiensonderwyser by Hwiti Hoerskool.

Kotze, P.P.A., Voormalige lid van die Committee for Spiritual Ministration to Students.

Kupa, Leraar van die Ned. Herv. Kerk.

Mabitsela, A.M., Lid van die Presbyterian Student’s Fellowship.

Malan, F.S., Dosent in Nuwe Testament aan die Teologiese Skool.

Malepo, T.K., Voorsitter van die Sangkommissie vir die gemeente Turfloop sowel as van die ring.

Malulyck, Beskermheer van CASA.

Mamabulu, J., Voorsitter van CASA.

Matsomela, Z.S., Leraar van die Metodiste Kerk.

Mehlape, Skoolhoof van Hwiti Hoerskool.

Mminele, M.C., Deken van die Lutherse Kerk.

Mofokeng, M.S., Voorsitter van die M.B.B. vir 1981.

Mothiba, T.M., Voorsitter van die Presbyterian Student’s Fellowship.

Mpapele, M.L.P., Lid van die Presbyterian Student’s Fellowship.

Ndamba, Voorsitter van die N.G. Varsity Fellowship.

Ngendane, Z. , Kerkleier in die Metodiste Kerk.

Nkadimeng, N.C.H., Voormalige studenteleraar in die Anglikaanse Kerk.

Ntsolo, A., Ondervoorsitter van CASA.

Phashe, M. , In beheer van die C.L.G. en die opleiding van jongmense in die Rooms-Katolieke Kerk.

Ramalibana, S.P., Leraar van die Presbiteriaanse Kerk en voorsitter van die Committee for Spiritual Ministration to Students.

Ranamali, Voorsitter van die Lutheran Students’ Christian Fellowship.

Thema, E.M., Sekretaris van die Presbyterian Student’s Fellowship.

Willibrord, Leraar van die Rooms-Katolieke Kerk.